-
61 ἕλκω
Aεἷλκον A.Fr.39
, etc., [dialect] Ep.ἕλκον Il.4.213
,al. (never εἵλκυον): [tense] fut., etc., rarely ἑλκύσω [ῠ] Hp.Fract.2, Philem.174: [tense] aor.εἵλκῠσα Batr.232
, Pi.N.7.103, Trag. and [dialect] Att., E.Ph. 987, Ar.Nu. 540, SIG2587.23, al., etc.;ἥλκυσα IG11(2).287
B61 (Delos, ii B.C.), CIG4993,5006 (Egypt, iii A.D.); later εἷλξα, poet.ἕλξα AP9.370
(Tib. Ill.), Orph.A. 258, Gal.Nat.Fac.1.12: [tense] pf.εἵλκῠκα D.22.59
; [tense] pf. part. ἑολκώς prob.in Epich. 177:—[voice] Med., [tense] fut. - ύσομαι ([etym.] ἐφ-) Antyll. ap. Orib.6.10.9: [tense] aor. εἱλκυσάμην ([etym.] ἀφ-) v.l. in Hp.Art.11, subj.ἀφελκύσωμαι Ar.Ach. 1120
; rarelyεἱλξάμην Gal.4.534
:—[voice] Pass., [tense] fut.ἑλκυσθήσομαι A.Th. 614
([etym.] ξυγκαθ-), Lyc.358,ἑλχθήσομαι Gal.UP7.7
: [tense] aor.εἱλκύσθην Hp.Epid.4.14
, ([etym.] ἐξ-) Ar.Ec. 688,ἑλκ- Hdt.1.140
,ἡλκ- IG12(7).115.11
([place name] Amorgos); laterεἵλχθην Ph.2.11
, Philostr.VA8.15, D.L.6.91: [tense] pf.εἵλκυσμαι Hp.Superf. 16
, E.Rh. 576,Ph.1.316, ([etym.] καθ-) Th.6.50, ἕλκυσμαι ([etym.] ἀν-) Hdt.9.98, (ii B.C.): [tense] plpf.εἵλκυστο Hp.Epid.4.36
.—In [dialect] Att., ἕλκω, ἕλξω were alone used in [tense] pres. and [tense] fut., while the other tenses were formed from ἑλκυ-; cf. ἑλκέω (q.v.), ἑλκυστάζω. In Hom., Aristarch. rejected the augm. (Cf. Lat. sulcus, Lith. velkù 'drag'):— draw, drag, with collat.notion of force or exertion, ὣς εἰπὼν ποδὸς ἕλκε began to drag [the dead body] by the foot, Il.13.383;ἤν περ.. ποδῶν ἕλκωσι θύραζε Od.16.276
;τινὰ τῆς ῥινός Luc.Herm.73
;Ἕκτορα.. περὶ σῆμ' ἑτάροιο ἕλκει Il.24.52
; drag away a prisoner, 22.65 ([voice] Pass.); draw ships down to the sea, 2.152, etc.; draw along a felled tree, 17.743; of mules, draw a chariot, 24.324; ἑλκέμεναι νειοῖο.. πηκτὸν ἄροτρον draw the plough through the field, 10.353, cf. 23.518;ἕ. τινὰ ἐπὶ κνάφου Hdt.1.92
; περιβαλόντας σχοινία ἕ. haul at them, Id.5.85.2 draw after one,ἐν δ' ἔπεσ' Ὠκεανῷ.. φάος ἠελίοιο, ἕλκον νύκτα μέλαιναν Il.8.486
; πέδας ἕ. trail fetters after one, Hdt.3.129; ἕ. χλανίδα let one's cloak trail behind, Ephipp.19(anap.);θοἰμάτιον Archipp.45
.3 tear in pieces (used by Hom. only in the form ἑλκέω), ὀνύχεσσι παρειάν E. Tr. 280
; worry,τὰς κύνας ὥλαφος ἕλκοι Theoc.1.135
;ἑλκυσθῆναι ὑπὸ κυνός Hdt.1.140
.b metaph., carp at, Pi.N.7.103.4 draw a bow,ἕλκε.. γλυφίδας τε λαβὼν καὶ νεῦρα βόεια Il.4.122
, cf. Od.21.419, Hdt. 3.21, X.An.4.2.28, etc.5 draw a sword, S.Ant. 1233, E.Rh. 576 ([voice] Pass.):—[voice] Med.,ἕλκετο δ' ἐκ κολεοῖο.. ξίφος Il.1.194
.6 ἕ. ἱστία hoist sails, Od.2.426:—also in [voice] Med.,h.Bacch.32.II after Hom.,3 drag into court,ἕλκω σε κλητεύσοντα Ar.Nu. 1218
, cf. 1004 ([voice] Pass.);εἰς ἀγοράν Act.Ap.16.19
; drag about, esp. with lewd violence,ἕλκει καὶ βιάζεται D.21.150
; μηδένα ἕλξειν μηδ' ὑβριεῖν ib. 221;ἕλκειν γυναῖκα Lys.1.12
: metaph., ἄνω κάτω τοὺς λόγους ἕ. Pl. Tht. 195c, cf. Arist.SE 167a35;ἡμέας ὁ καιρὸς ἕλκει Herod.2.10
; also ἥλκυσμαι λαμπαδάρχης I have been compelled to serve as λ., BGU l.c.4 draw or suck up, [ἥλιος] ἕλκει τὸ ὕδωρ ἐπ' ἑωυτόν Hdt.2.25
; ἕ. τὸν ἀέρα draw it in, breathe it, Hp.Aër.19, Ti.Locr.101d ([voice] Pass.), cf. Philyll.20: ζωὴν φύσιν Archel. ap. Antig.Mir.89; esp. of persons drinking, drink in long draughts, quaff, ; ; τὴν.. τοῦ Πραμνίου [σπονδήν] Ar.Eq. 107; οἶνον ἐκ.. λεπαστῆς TeleclId.24 (lyr.);ἀπνευστί Antiph.74.14
, etc.: with acc. of the cup,δέπας μεστὸν.. ἕλκουσι γνάθοις ἀπαύστοις Id.237
, cf. Eub. 56.7, al.; so ἕ. μαστόν suck it, E.Ph. 987; inhale,ὀσμήν Antig.Mir. 89
; of roots, draw up nourishment, Thphr.HP1.6.10: metaph., χανδὸν καὶ ἀμυστὶ τῶν μαθηυάτων ἕ. Eun.VSp.474D.6 ἕ. βίοτον, ζόαν, drag out a weary life, E.Or. 207 (lyr.), Ph. 1535 (lyr.); προφάσιας ἕ. keep making excuses, Hdt.6.86;πάσας τε προφάσεις.. ἕλκουσι Ar.Lys. 727
; ἕ. χρόνους make long, in prosody, Longin.Proll. Heph.p.83C.: hence intr., ἐπὶ τοσοῦτο λέγεται ἑλκύσαι τὴν σύστασιν.. that the conflict dragged on, lasted, Hdt.7.167, cf. PHib.1.83.9 (iii B.C.):—[voice] Pass.,τῶν ἐγκλημάτων εἱκλυσμένων πλείονα χρόνον Supp.Epigr.2.281
(Delph., ii B.C.); also of a person,ἑλκόμενος καὶ μόγις Pl. R. 350d
.8 draw to oneself, attract, of the magnet, E.Fr. 567; by spells,τινὰ ποτὶ δῶμα Theoc.2.17
, cf.X.Mem.3.11.18, Plot.4.4.40, etc.; πείθειν καὶ ἑ. Pl.R. 458d;ἐχθροὺς ἐφ' ἑαυτόν D.22.59
; draw on,ἐπὶ ἡδονάς Pl.Phdr. 238a
;εἰς τυραννίδας ἕ. τὰς πολιτείας Id.R. 568c
:—[voice] Pass., to be drawn on as by a spell,ἴυγγι δ' ἕλκομαι ἦτορ Pi.N.4.35
;πρὸς φιλοσοφίαν Pl.R. 494e
.9 of things weighed, ἕ. σταθμὸν τάλαντα δέκα draw down the balance, i.e. weigh ten talents, Hdt.1.50, cf. Eup.116: abs., τὸ δ' ἂν ἑλκύσῃ whatever it weigh, Hdt. 2.65; πλεῖον ἕ. Pl.Min. 316a.b ἕ. τὰς ψήφους cast up the account, PPetr.2p.37 (iii B.C.), PHib.1.17.25 (iii B.C.).10 draw or derive from a source,ἐντεῦθεν εἵλκυσεν ἐπὶ τὴν.. τέχνην τὸ πρός φορον αὐτῇ Pl.Phdr. 270a
, cf. Jul.Or.7.207a;τὸ γένος ἀπό τινος Str.11.9.3
; assume,μείζω φαντασίαν Plb.32.10.5
;ὁ ἄρτος ἕλκει χρῶμα κάλλιστον Ath.3.113c
.11 ἑλκύσαι πλίνθους make bricks, Hdt.1.179, cf. PPetr.3p.137; ἕ. λάγανον Chrysipp. Tyan. ap. Ath.14.647e.12 αἱ θυρίδες ἕλκουσι the win dows draw in air, Thphr.Vent.29.13 ἕ. ἑαυτόν, expressing some kind of athletic exercise, Pl.Prm. 135d.B [voice] Med., ἕ. χαίτας ἐκ κεφαλῆς tear one's hair, Il.10.15; ἀσσοτέρω πυρὸς ἕλκετο δίφρον drew his chair nearer to the fire, Od.19.506, cf. Semon.7.26.2 draw to oneself, scrape up, amass, τιμάς, ἄφενος ἕλκεσθαι, Thgn.30.3 ἕλκεσθαι στάθμας περισσᾶς in Pi.P.2.90, means lit., to drag at too great a line, i.e. grasp more than one's due-- but whence the metaphor is taken remains unexplained.C [voice] Pass., to be drawn or wrenched, νῶτα.. ἑλκόμενα στερεῶς, of wrestlers, Il.23.715; of the nails, to be curved, Hp.Morb.2.48; to close in when the core is removed, of the timber of certain trees, Thphr.HP5.5.2. -
62 δίδωμι
δίδωμι (Hom.+) by-form διδῶ (B-D-F §94, 1; Rob. 311f) Rv 3:9 (δίδω Tregelles, δίδωμι v.l.), 3 sg. διδοῖ (GrBar 7:2), 3 pl. διδόασι; impf. 3 sg. ἐδίδου, ἐδίδει (Hs 6, 2, 7; cp. Mk 4:8 cod. W), 3 pl. ἐδίδουν, ἐδίδοσαν J 19:3; ptc. διδῶν (Hs 8, 3, 3); fut. δώσω; 1 aor. ἔδωκα, subj. 3 sg. δώσῃ J 17:2; Rv 8:3 v.l. (on this W-S.§14, 9; B-D-F §95, 1; Rob. 308f), 1 pl. δώσωμεν Mk 6:37 v.l., 3 pl. δώσωσιν Rv 4:9 v.l.; pf. δέδωκα; plpf. ἐδεδώκειν (and without augm. δεδώκειν Mk 14:44; Lk 19:15; J 11:57); 2 aor. subj. 3 sg. δῷ J 15:16 (δώῃ v.l.); also in the form δώῃ Eph 1:17; 2 Ti 2:25 (in both δῷ as v.l.): in all these cases read δώῃ subj., not δῴη opt., s. below; δοῖ Mk 8:37 (B-D-F §95, 2; Mlt. 55; Rdm.2 97f and Glotta 7, 1916, 21ff; GKilpatrick in Festschrift JSchmid ’63, 135), pl. δῶμεν, δῶτε, δῶσιν; 2 aor. opt. 3 sg. Hellenist. (also LXX) δῴη for δοίη Ro 15:5; 2 Th 3:16; 2 Ti 1:16, 18 (on Eph 1:17; 2 Ti 2:25 s. above); 2 aor. impv. δός, δότε, inf. δοῦναι, ptc. δούς; pf. δέδωκα LXX. Pass.: 1 fut. δοθήσομαι (W-S. §14, 8ff); 1 aor. ἐδόθην; pf. δέδομαι.① to give as an expression of generosity, give, donate as a gen. principle: μακάριόν ἐστιν μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν it is more blessed to give than to receive Ac 20:35 (Theophyl. Sim., Ep. 42 τὸ διδόναι ἢ τὸ λαβεῖν οἰκειότερον); cp. 1 Cl 2:1; Hm 2:4ff (the contrast δίδωμι … λαμβάνω is frequently found: Epicharmus, Fgm. 273 Kaibel; Com. Fgm. Adesp. 108, 4 K.; Maximus Tyr. 32, 10c ὀλίγα δούς, μεγάλα ἔλαβες; Sir 14:16; Tat. 29, 2).—On the logion Ac 20:35 s. Unknown Sayings 77–81: giving is blessed, not receiving (cp. EHaenchen on Ac 20:35; Aristot., EN 4, 3, 26; Plut., Mor. 173d). S. μᾶλλον 3c. δὸς τοῖς πτωχοῖς give to the poor Mt 19:21 (HvonCampenhausen, Tradition u. Leben ’60, 114–56). τινὶ ἔκ τινος give someone some (of a substance: Tob 4:16; Ezk 48:12) Mt 25:8. S. also 7:11; 14:7.② to give someth. out, give, bestow, grant δ. δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα put a ring on the finger Lk 15:22 (cp. Esth 3:10—δίδωμί τι εἰς τ. χεῖρα also Aristoph., Nub. 506; Herodas 3, 70). give τινί τι someth. to someone τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν Mt 7:6 (Ps.-Lucian, Asin. 33 τὰ ἔγκατα τοῖς κυσὶ δότε).—A certificate of divorce to one’s wife 5:31 (Dt 24:1; conversely of the wife Just., A II, 2, 6 ῥεπούδιον δοῦσα); without dat. 19:7. Of bread (w. dat. or acc. somet. to be supplied fr. the context) 26:26f; Mk 2:26; 14:22; Lk 6:4; 11:7f; 22:19; J 21:13 (difft. Mt 14:19; 15:36; Mk 6:41; 8:6 the disciples transfer to others what they have received). W. inf. foll. δ. τινὶ φαγεῖν give someone someth. to eat Mt 14:16; 25:35, 42; Mk 5:43; 6:37; J 6:31 al. (cp. Gen 28:20; Ex 16:8, 15; Lev 10:17); someth. to drink Mt 27:34; Mk 15:23; J 4:7; Rv 16:6 (Hdt. 4, 172, 4; Aristoph., Pax 49; Jos., Ant. 2, 64; schol. on Nicander, Alexiph. 146 δὸς πιεῖν τί τινι, without dat. 198; PGM 13, 320 δὸς πεῖν[=πιεῖν]; Jos., Ant. 2, 64).—τὰς ῥάβδους GJs 9:1.—Lk 15:29 (Hipponax 43 Deg.).③ to express devotion, give δόξαν δ. θεῷ give God the glory, i.e. praise, honor, thanks (Josh 7:19; Ps 67:35; 1 Esdr 9:8; 2 Ch 30:8 and oft.) Lk 17:18; J 9:24 (practically=promise under oath to tell the truth); Ac 12:23 al. δόξαν καὶ τιμήν (2 Ch 32:33) give glory and honor Rv 4:9. Through a sacrificial offering θυσίαν δ. bring an offering Lk 2:24 (cp. Jos., Ant. 7, 196 θυσίαν ἀποδοῦναι τ. θεῷ).④ to cause to happen, esp. in ref. to physical phenomena, produce, make, cause, give fig. extension of mng. 1 ὑετὸν δ. (3 Km 17:14; Job 5:10; Zech 10:1; PsSol 5:9) yield rain Js 5:18; send rain Ac 14:17. τέρατα cause wonders to appear Ac 2:19 (Jo 3:3). Of heavenly bodies φέγγος δ. give light, shine Mt 24:29; Mk 13:24 (cp. Is 13:10). Of a musical instrument φωνὴν δ. (cp. Ps 17:14; 103:12; Jdth 14:9; Pind., N. 5, 50b [93]) produce a sound 1 Cor 14:7f.⑤ to put someth. in care of another, entrustⓐ of things entrust τινί τι someth. to someone money Mt 25:15; Lk 19:13, 15; the keys of the kgdm. Mt 16:19; perh. Lk 12:48. W. εἰς τὰς χεῖρας added J 13:3 (cp. Gen 39:8; Is 22:21; 29:12 al.) or ἐν τῇ χειρί τινος 3:35 (cp. Jdth 9:9; Da 1:2; 7:25 Theod.; 1 Macc 2:7). Of spiritual things J 17:8, 14; Ac 7:38.ⓑ of pers. τινά τινι entrust someone to another’s care J 6:37, 39; 17:6, 9, 12, 24; Hb 2:13 (Is 8:18).ⓐ of payment pay, give τινί τι Mt 20:4; 26:15; 28:12; Mk 14:11; Lk 22:5; Rv 11:18. Fig. repay someone (Mélanges Nicole, var. contributors, JNicole Festschr. 1905, p. 246 [HvanHerwerden=PLips 40 III, 3 p. 129] λίθῳ δέδωκεν τῷ υἱῷ μου; Ps 27:4) Rv 2:23. Of taxes, tribute, rent, etc. τινὶ ἀπό τινος pay rent of someth. Lk 20:10 (cp. 1 Esdr 6:28). τὶ pay (up), give someth. Mt 16:26; 27:10; Mk 8:37; δ. κῆνσον, φόρον καίσαρι pay tax to the emperor (Jos., Bell. 2, 403) Mt 22:17; Mk 12:14; Lk 20:22. Of inheritance pay out a portion of property Lk 15:12.ⓑ as commercial t.t. for bookkeeping λόγον δ. render account (POxy 1281, 9 [21 A.D.]; PStras 32, 9 δότω λόγον; cp. Phil 4:15) Ro 14:12.ⓒ of a bank deposit, equivalent to τιθέναι put, place, deposit ἀργύριον ἐπὶ τράπεζαν put money in the bank Lk 19:23.⑦ appoint to special responsibility, appoint (Num 14:4) κριτάς judges Ac 13:20; w. double acc. appoint someone someth. (PLille 28, II [III B.C.] αὐτοῖς ἐδώκαμεν μεσίτην Δωρίωνα) τοὺϚ μὲν ἀποστόλους some (to be) apostles Eph 4:11. τινὰ κεφαλήν make someone head 1:22. Also δ. τινὰ εἴς τι B 14:7 (Is 42:6).⑧ to cause someth. to happen, give (Philo, Leg. All. 3, 106 δ. χρόνον εἰς μετάνοιαν) δ. γνῶσιν σωτηρίας= to give (his people) knowledge of salvation = to tell (his people) how to be saved Lk 1:77.⑨ to bear as a natural product, yield, produce of a field and its crops καρπὸν δ. yield fruit (Ps 1:3) Mt 13:8; Mk 4:7f; fig. ἔδωκεν μοὶ Κύριος καρπὸν δικαιοσύνης αὐτοῦ GJs 6:3 (Pr 11:30).⑩ to dedicate oneself for some purpose or cause, give up, sacrifice τὸ σῶμά μου τὸ ὑπὲρ ὑμῶν διδόμενον my body, given up for you Lk 22:19 (cp. Thu. 2, 43, 2; Libanius, Declam. 24, 23 Förster οἱ ἐν Πύλαις ὑπὲρ ἐλευθερίας τ. Ἑλλήνων δεδωκότες τὰ σώματα; of Menas δ. ἀπροφασίστως ἑαυτόν ‘gave of himself unstintingly’ OGI 339, 19f; Danker, Benefactor 321–23; for use of δ. in a testamentary context cp. Diog. L. 5, 72); ἑαυτὸν (τὴν ψυχὴν) δ. give oneself up, sacrifice oneself (ref. in Nägeli 56; 1 Macc 6:44; 2:50) w. dat. 2 Cor 8:5. λύτρον ἀντι πολλῶν give oneself up as a ransom for many Mt 20:28; Mk 10:45 (ἀντί 3). Also ἀντίλυτρον ὑπέρ τινος 1 Ti 2:6. ὐπέρ τινος for or because of a person or thing J 10:15 v.l.; Gal 1:4; Tit 2:14; AcPl Ha 8, 24 (on the form of these passages s. KRomaniuk, NovT 5, ’62, 55–76). ἑαυτὸν δ. τῷ θανάτῳ ISm 4:2 (cp. Just., A I, 21, 2 πυρί); δ. ἑαυτὸν εἰς τὸ θηρίον face the beast Hv 4, 1, 8.⑪ to cause (oneself) to go, go, venture somewhere (cp. our older ‘betake oneself’) (Polyb. 5, 14, 9; Diod S 5, 59, 4; 14, 81, 2; Jos., Ant. 7, 225; 15, 244) εἰς τὸ θέατρον Ac 19:31; εἰς τὴν ἔρημον GJs 1:4.⑫ to use an oracular device, draw/cast lots Ac 1:26.⑬ to grant by formal action, grant, allow, freq. of God (cp. 7 above) ἐξουσίαν δ. (Hippol., Ref. 5, 26, 21 grant someone the power or authority, give someone the right, etc. (cp. TestJob 20:3; Jos., Ant. 2, 90, Vi. 71) Mt 9:8; 28:18; 2 Cor 13:10; Rv 9:3; 1 Cl 61:1; τοῦ πατεῖν ἐπάνω τινός tread on someth. Lk 10:19. τὴν σοφίαν τοῦ γράψαι τὴν ἱστορίαν ταύτην the ability to write this account GJs 25:1. ἔδωκεν αὐτοῖς δύναμιν καὶ ἐξουσίαν ἐπί Lk 9:1 (cp. Just., D. 30, 3 ἔδωκεν αὐτῷ δύναμιν). ταῦτά σοι πάντα δώσω i.e. put them under your control Mt 4:9 of the devil. Simple δ. w. inf. (Appian, Liby. 19 §78 ἢν [=ἐὰν] ὁ θεὸς δῷ ἐπικρατῆσαι 106 §499) δέδοται it is given, granted to someone γνῶναι τὰ μυστήρια to know the secrets Mt 13:11; cp. ἡ δοθεῖσα αὐτῷ γνῶσις B 9:8 (Just., D. 7, 3 εἰ μή τῳ θεός δῷ συνιέναι) ἔδωκεν ζωὴν ἔχειν he has granted (the privilege) of having life J 5:26. μετὰ παρρησίας λαλεῖν to speak courageously Ac 4:29 and oft. Rather freq. the inf. is to be supplied fr. the context (Himerius, Or. 38 [4], 8 εἰ θεὸς διδοίη=if God permits) οἷς δέδοται sc. χωρεῖν Mt 19:11. ἦν δεδομένον σοι sc. ἐξουσίαν ἔχειν J 19:11. W. acc. and inf. foll. (Appian, Mithrid. 11, §37; Heliodorus 5, 12, 2 δώσεις με πιστεύειν) οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν you will not permit your holy one to see corruption Ac 2:27; 13:35 (both Ps 15:10). ἔδωκεν αὐτὸν ἐμφανῆ γενέσθαι granted that he should be plainly seen 10:40. δὸς … ῥαγήναι τὰ δέσμα grant that our chains be broken AcPl Ha 3,11f. Pregnant constr.: grant, order (Diod S 9, 12, 2 διδ. λαβεῖν=permit to; 19, 85, 3 τὶ=someth.; Appian, Bell. Civ. 4, 125 §524 ὁ καιρὸς ἐδίδου=the opportunity permitted; Biogr. p. 130 ἐδίδου θάπτειν τ. ἄνδρα) ἐδόθη αὐτοῖς ἵνα μὴ ἀποκτείνωσιν orders were given them not to kill Rv 9:5; cp. 19:8.—Of an oath w. double inf. Lk 1:73f. S. also 17 below.⑮ give up, someth. that has been under one’s control for a relatively long time, give up, give back ἡ θάλασσα τ. νεκρούς the sea gave up its dead Rv 20:13.⑯ to proffer someth., extend, offer χεῖρα hold out one’s hand (to someone) Ac 9:41 (cp. 1 Macc 6:58; 2 Macc 12:11; Jos., Bell. 6, 318). (τὸν) μαστὸν τῇ παῖδι GJs 5:2; 6:3.⑰ In many phrases this word relates to an activity or an abstract object, and with tr. freq. determined by the noun object; cp. 13 above.ⓐ of humans: of a plan conceived in a meeting give counsel or advice: δ. for ποιεῖν (cp. κατά A2b β and s. s.v. συμβούλιον), which is read by some mss., in συμβούλιον δ. conspired (against Jesus) Mk 3:6. ἀφορμὴν δ. give an occasion (for someth.) 2 Cor 5:12; Hm 4, 1, 11; μαρτυρίαν δ. give testimony 1 Cl 30:7; δ. τὸ μαρτύριον bear witness AcPl Ha 4, 28; γνώμην δ. give an opinion 1 Cor 7:25; 2 Cor 8:10; ἐγκοπὴν δ. cause a hindrance 1 Cor 9:12; ἐντολὴν δ. command, order J 11:57; 12:49; 1J 3:23; ἐντολὴν καινὴν δ. give a new commandment J 13:34; εὔσημον λόγον δ. speak plainly or intelligibly 1 Cor 14:9; παραγγελίαν δ. give an instruction 1 Th 4:2; δ. τὴν ἐν [κυρίῳ σφραγίδα] seal in the Lord AcPl Ha 11, 23 (restored after the Coptic); προσκοπὴν δ. put an obstacle in (someone’s) way 2 Cor 6:3; δ. ἐκδίκησιν take vengeance 2 Th 1:8; ῥάπισμα δ. τινί slap someone J 18:22; 19:3; σημεῖον δ. give a sign Mt 26:48; τόπον δ. τινί make room for someone (Plut., Gai. Gracch. 840 [13, 3]) Lk 14:9; fig. leave room for Ro 12:19 (cp. τόπος 4); Eph 4:27. ὑπόδειγμα δ. give an example J 13:15; φίλημα δ. τινί give someone a kiss Lk 7:45.—δὸς ἐργασίαν Lk 12:58 is prob. a Latinism=da operam take pains, make an effort (B-D-F §5, 3b note 9; Rob. 109), which nevertheless penetrated the popular speech (OGI 441, 109 [senatorial decree 81 B.C.]; POxy 742, 11 [colloq. letter 2 B.C.] δὸς ἐργασίαν; PMich 203, 7; 466, 33f [Trajan]; PGiss 11, 16 [118 A.D.]; PBrem 5, 8 [117/119 A.D.]).ⓑ esp. oft. of God (Hom. et al.) and Christ: give, grant, impose (of punishments etc.), send, of gifts, peace τινί τι Eph 4:8; 1 Cl 60:4; τινί τινος give someone some of a thing Rv 2:17. Also τινὶ ἔκ τινος 1J 4:13. τὶ εἴς τινα 1 Th 4:8 (Ezk 37:14); εἰς τὰς καρδίας put into the hearts Rv 17:17 (cp. X., Cyr. 8, 2, 20 δ. τινί τι εἰς ψυχήν). Also ἐν τ. καρδίαις δ. (cp. ἐν 3) 2 Cor 1:22; 8:16 (cp. Ezk 36:27). εἰς τὴν διάνοιαν Hb 8:10 (Jer 38: 33); ἐπὶ καρδίας Hb 10:16 (δ. ἐπί w. acc. as Jer 6:21, and s. Jer 38:33 ἐπὶ καρδίας αὐτῶν γράψω). W. ἵνα foll. grant that Mk 10:37.—The pass. occurs very oft. in this sense (Plut., Mor. 265d; 277e) Lk 8:10; Rv 6:4; 7:2; 13:7, 14f and oft. ἐκδίκησιν διδόναι τινί inflict punishment on someone 2 Th 1:8; βασανισμὸν καὶ πένθος δ. τινί send torment and grief upon someone Rv 18:7; ὄνομα δ. GJs 6:2, χάριν δ. (Jos., Bell. 7, 325) Js 4:6; 1 Pt 5:5 (both Pr 3:34); GJs 14:2; υἱοθεσίαν AcPl Ha 2, 28; 9,12; ἄφεσιν ἁμαρτιῶν 2, 30f; μεγαλεῖα 6,13. W. gen. foll. over someone Mt 10:1; Mk 6:7; J 17:2.—B. 749. Schmidt, Syn. 193–203. DELG. M-M. TW. -
63 παρασκευάζω
παρασκευάζω, [tense] fut.- άσω X.Cyr.1.6.18
(but [ per.] 3sg.- σκευᾷ Epicur. Nat.14.2
, [ per.] 2pl. (Cos, iv/iii B. C.)): [dialect] Ion. [ per.] 3pl. [tense] plpf. [voice] Pass.παρεσκευάδατο Hdt.7.218
, etc.: later sts.[full] παρασκεάζω, asπαρεσκεασμένων IPE12.32B12
(Olbia, iii B.C.):—A get ready, prepare,δεῖπνον Hdt.9.82
, Pherecr.172 ;στρατείαν Th.4.74
; ;πλοῖα Lys.13.26
; ἱππέας, ὅπλα, τριήρεις, X.Ages.1.24, Cyr.2.1.9, HG1.4.11 ; hold ready,τῆς θύρας παρεσκευασμένης Lys. 1.24
: κατασκευάζω is prop. fit out and prepare what one has, παρασκευάζω provide and prepare what one has not ; cf.κατασκευή 11
.2 provide, procure, contrive, ;τῇ νηῒ οἶνον καὶ ἄλφιτα Th.3.49
;πᾶσαν ἡμῖν εὐδαιμονίαν Pl. Smp. 188d
, etc. ; ὀργὰς τοῖς ἀκούουσι κατά τινων π. Lys.1.28 : in bad sense, get up,ἀντίδοσιν ἐπί τινα D.28.17
; v. infr. B. 1.2.3 make or render so and so, with part. or Adj., π. τὰ σώματα ἄριστα ἔχοντας, π. τινὰς ὅτι βελτίστους, X.Cyr.1.6.18, 5.2.19 ; τοὺς θεοὺς ἵλεως αὑτῷ π. Pl.Lg. 803e ; τοὺς κριτὰς τοιούτους π. Arist.Rh. 1387b17, cf. 1380b31 : c. inf., accustom, τὸ στράτευμα παρεσκευακέναι ὡς πόνον μηδένα ἀποκάμνειν accustom it not to.., X.HG7.5.19, cf. Eq.2.3 ;π. τὸν βίον αὑτῷ μηδὲν δεῖσθαί τινος Pl.R. 405c
;π. τινὰς τὴν τιμὴν ἀποδιδόναι PFlor.347.2
(V A. D.) ;π. ὅπως ὡς βέλτισται ἔσονται αἱ ψυχαί Pl.Grg. 503a
, cf. Ap. 39d ;π. τινῶν τὰς γνώμας, ὡς ἰτέον εἴη X.Cyr.2.1.21
;δεῖ παρασκευάσαι τὸν ἀκροατὴν ἐν τῷ προοιμίῳ D.H.Rh.10.13
.B [voice] Med. and [voice] Pass. :I in proper sense of [voice] Med., get ready or prepare for oneself,ὅπλα ἐς τὰς γεφύρας Hdt.7.25
; π. τὰ πολέμια, ναυτικόν, στρατείαν, Th.1.18, 2.80, 4.70 ἑκατὸν νεῶν ἐπίπλουν τῇ Πελοποννήσῳ π. Id.2.56 ; τὸν γὰρ τοῦ πράττειν χρόνον εἰς τὸ παρασκευάζεσθαι ἀναλίσκομεν in preparation, D.4.37 ; τοῖον παλαιστὴν νῦν π. ἐπ' αὐτὸς αὑτῷ is preparing such an adversary for himself, A.Pr. 920.2 in Oratt., procure, suborn persons as witnesses, partisans, etc., so as to obtain a verdict by fraud or force (cf.παρασκευή 1.3
) ;π. τοὺς συκοφάντας And.1.105
;ῥήτορας παρασκευασάμενοι Is.1.7
; ψευδεῖς λόγους ib.17 ;μάρτυρας ψευδεῖς παρεσκεύασται D.29.28
; π. τινὰς τῶν δημοτῶν bring them over to one's side, Id.44.39 : abs., form a party, intrigue, Is.10.1, D.27.2 :—so in [voice] Act., X.HG1.7.8, Is.8.3 ; παρασκευάζειν τινὶ δικαστήριον pack a jury to try him, Lys.13.12:—[voice] Pass., ὑπὸ σοῦ παρεσκευάσθη was 'squared' by you, D.20.145.II [voice] Med. also abs., prepare oneself, make preparations,τῷ ναυτικῷ.. παρασκευασαμένῳ Th. 2.80
;παρασκευασάμενος μεγάλως Hdt. 9.15
;παρασκευάσασθαι ὥστε ἀμύνασθαι X.An.7.3.35
: in [tense] pres. and [tense] impf. it may be regarded either as [voice] Pass. or [voice] Med., D.18.19, etc. ; π. ἐς ναυμαχίην, μάχην, Hdt.9.96,99 ;π. πρός τι Th.3.69
, etc. ; στρατεύεσθαι π. Hdt. 1.71, cf. A.Ag. 353, Ar.Av. 227 : c. [tense] fut. inf., X.Cyr.7.5.12.2 freq. folld. by ὡς with [tense] fut. part.,παρεσκευάσαντο ὡς πολιορκησόμενοι Hdt. 5.34
;π. ὡς ἐλῶν Id.2.162
, cf. 9.122 ; π. ὡς ναυμαχήσοντες (expressed just above by ὡς ἐπὶ ναυμαχίαν) Th.4.13 ; ὡς προσβαλοῦντες ib.8 ;π. ὡς μάχης ἐσομένης X.HG4.2.18
, cf. Cyr.3.2.8 : c. [tense] fut. part. withoutὡς, τέχνῃ παρεσκευάζετο ἐπιθησόμενος Th.5.8
, cf. 6.54, 7.17, X.HG4.1.41 ; alsoπ. ὅπως ἐσβαλοῦσιν ἐς τὴν Μακεδονίαν Th.2.99
, cf. Pl. Tht. 183d.3 in [tense] pf. παρεσκεύασμαι, to be ready, prepared,κάρτα εὖ παρεσκευασμένοι Hdt.3.150
; τράπεζαι.. παρεσκ. Ar.Ec. 839 ; λῃστρικώτερον π. equipped in pirate fashion, Th.6.104 ;παρεσκ. ἔρχομαι ἐπὶ τὸν λόγον Pl.Phd. 91b
;εὖ παρεσκ. καὶ τὰς ψυχὰς καὶ τὰ σώματα X.Oec.5.13
; ἐς τὴν πολιορκίην παρεσκευάδατο v.l. in Hdt.3.150 ;παρεσκευάδατο ὡς ἀπολεόμενοι Id.7.218
;ταῖς ψυχαῖς παρεσκευας μένους ὡς χεῖρας ξυμμείξοντας X.Cyr.2.1.11
: folld. by ὥστε c. inf., ;παρεσκευάσθαι ὡς ἱκανοὶ εἶναι X.Cyr.4.2.13
: c. inf. only,δρᾶν παρεσκευασμένος A.Th. 440
, E.Heracl. 691, cf. A.Ag. 1422, Ar.Nu. 607, etc.: so in [tense] aor.,ὥστε ἂν.. παρασκευασθῶσιν οὕτως ἔχειν Arist.Rh. 1388a26
.4 [voice] Med., = exonerare alvum, LXX 1 Ki. 24.4.III παρεσκευάσθαι τι to be prepared or provided with a thing, ;π. λαμπρὸν ἱμάτιον Thphr.Char.21.11
.IV in [voice] Pass., of things, to be got ready, prepared, ἐπειδὴ παρεσκεύαστο when preparations had been made, Th.4.67 ; ; in Hdt.9.100, for ὡς παρεσκευάδατο τοῖσι Ἕλλησι, Reiske proposed παρεσκεύαστο.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > παρασκευάζω
-
64 τρίβω
Aτρίβεσκον A.R.2.480
: [tense] fut. , ([etym.] ἀπο-) Od.17.232: [tense] aor.ἔτριψα Pherecr.181
; inf.τρῖψαι Od.9.333
, etc.: [tense] pf.τέτρῐφα M.Ant.9.10
, ([etym.] συν-) Eub.62:—[voice] Med., [tense] fut. τρίψομαι ([etym.] προς-) Antipho 4.2.8: [tense] aor.ἐτριψάμην Call.Lav.Pall.25
, A.D. Synt.210.26:—[voice] Pass., [tense] fut.τριφθήσομαι App.BC4.65
, etc.;τρῐβήσομαι Plu. Dio25
, ([etym.] ἐκ-) S.OT 428, ([etym.] κατα-) X.HG5.4.60; also τετρίψομαι ([etym.] ἐπι-) Ar. Pax 246; [tense] fut. [voice] Med. in pass. sense, Th.6.18, 7.42: [tense] aor.ἐτρίφθην Id.2.77
, Hp.Epid.5.6, Antiph. 102; ([etym.] δια-) D.19.164: more freq. [tense] aor. 2 ἐτρίβην [pron. full] [ῐ] Arist.Pr. 893b40; ([etym.] δι-) Th.1.125; ([etym.] ἐκ-) Hdt.7.120; ([etym.] ἐπ-) freq. in Ar., Th. 557, al.; ([etym.] κατ-) Pl.Lg. 678d; ([etym.] συν-) Ar. Pax 71, etc.: [tense] pf. ; [dialect] Ion. [ per.] 3pl.τετρίφᾰται Hdt.2.93
. [[pron. full] ῐ only in [tense] pf. [voice] Act. and [voice] Pass., and [tense] fut. and [tense] aor. 2 [voice] Pass.]:—rub, τριβέμεναι κρῖ, i. e. thresh, thresh it out, because this was done by trampling under the feet of oxen, Il.20.496; μοχλὸν τρῖψαι ἐν ὀφθαλμῷ work round the stake in his eye, Od.9.333; χρυσὸν -όμενον βασάνῳ rubbed on a touchstone, so as to test its purity, Thgn.450; τ. τὸ σκέλος rub the leg, Pl.Phd. 60b;τὰς τῆς ψώρας ἰάσεις τῷ τρίβειν Id.Phlb. 46a
;τὸν ὀφθαλμόν Arist.Pr. 957a38
; ἀμφορέως τὸν πύνδακα ib. 938a14; τ. τὴν κεφαλήν, in sign of perplexity, Aeschin.2.49;ταῖς χερσὶ [τὰς τρίχας] τ. X.Eq.5.5
;τὸν πόδα μύροις τ. Eub.108
(hex.); of a masseur, Gal.6.151, 187; in blood-letting, Id.15.784:—[voice] Med., χρηστηρίοις ἐν τοῖσδε.. τρίβεσθαι μύσος rub one's pollution upon the shrines, pollute them with it, A.Eu. 195:—[voice] Pass., ; ὕλη τριφθεῖσα ὑπ' ἀνέμων πρὸς αὑτήν, so as to catch fire, Th.2.77;ὀδόντες τριβόμενοι πρὸς ἀλλήλους Arist. PA 661b22
.2 bruise, pound, knead, κεδρίδας, [κώνειον], Ar. Th. 486, Pl.Phd. 117b;ἑλλεβόρου ἅμαξαν Id.Euthd. 299b
;ποίαν IG 42(1).122.121
(Epid., iv B. C.); καταπλαυτόν, [μάζας], Ar.Pl. 717, Pax 8,16; κάρυα καὶ ἀμύγδαλα εἰς θυείαν τ. Chrysipp. Tyan. ap. Ath.14.648a, cf. Sor.1.62, grind,D.
18.258:—[voice] Pass.,θυμιήματα τετριμμένα Hdt.2.86
;ἄρτοι σφόδρα τετριμμένοι Arist.Pr. 929a17
, cf. b8;μηδὲν τετριμμένον, ἀλλὰ τεθλας μένων ὁ χυλός Diocl.Fr.138
.II wear out clothes (cf. τρίβων (A)),τῶν ὑποδημάτων τὰ τριβόμενα Plu.2.680a
;τελαμῶνες μὴ λίαν τετριμμένοι Sor.1.83
; of a road, wear or tread it smooth, ἀτραπὸς τετριμμένη ἡ διὰ θυείας, with a play on pounding in a mortar, Ar.Ra. 123;τὴν τετρ. ὥσπερ ὁδὸν ἐπὶ τὸν μακάριον βίον Phld.Rh.1.260
S.; τρίβει οὐρανόν goes his way through heaven (cf. τρίβος), Arat.231; τ. κύματα, of a ship, AP9.34 (Antiphil.);πόδας τρίβειν Theoc.7.123
.2 of Time, wear away, spend,δυστυχῆ τ. βίον S.El. 602
;νησιώτην τ. βίον E.Heracl.84
; (lyr.);ὀδυνηρότερον τρίψεις βίοτον Id.Pl. 526
(anap.); τ. πόλεμον prolong a war, Plb.2.63.4: abs., waste time, tarry, A.Ag. 1056, D.23.173 vulg. (διατρ. cod. S):—[voice] Pass.,ἐν τούτοις τρίβεται χρόνος ἐνίοτε μακρός Gal.16.578
; ἀμφισβήτησις.. τρειβομένη πολλῶν ἐτῶν prolonged, OGI502.3 (Aezani, ii A. D.).III of persons, wear out,σκολιῇσι δίκῃσι ἀλλήλους τρίβουσι Hes.Op. 251
; τρίβεσθαι κακοῖσι to be worn out by ills, Il.23.735; (anap.); τ. ἀμφοτέρους wear them both out, Th.8.56, cf. 7.48, Plu.Caes.40:—[voice] Med., τρίψεσθαι αὐτὴν περὶ αὑτήν wear itself out by internal struggles, Th.6.18, cf. 7.42:—[voice] Pass., oppressed,Hdt.
2.124; l. c.; τρίβεσθαι μάτην τερὶ ( ἐπὶ codd.)τὴν δίωξιν Plu.Pomp.41
.2 of money and property, waste, squander it, .3 use constantly,κατώμοσα.. μὴ πολὺν χρόνον θεοὺς ἔτι σκῆπτρα τἀμὰ τρίψειν Ar.Av. 636
(lyr.);κοινὰ ὀνόματα καὶ τετριμμένα D.H.Comp. 25
;ἡ τετρ. καὶ κοινὴ διάλεκτος Id.Th.23
;τετρ. σχηματισμός
in common use,A.D.
Pron.115.16, cf. S.E.M.1.229.4 [voice] Pass., to be much busied or engrossed with a thing,πολέμῳ Hdt.3.134
; ἀμφ' ἀρετῇ τ. practise oneself in, use oneself to it, Thgn.465;τρίβεσθαι περὶ τοὺς δυνατούς Philostr.VA4.41
: esp. in [tense] pf. part. [voice] Pass. τετριμμένος, practised, expert,ἔμπειροι καὶ τ. Phld.Rh.2.281
S.;οἱ ἐν ποήμασι τ. Id.Po.5.21
; τ. ἀκοή a trained, expert ear, ib.24;πολεμικὸς καὶ τετρ. δι' ὅπλων Plu.Eum.11
;ἀνὴρ φιλοπόνως ἐπὶ τῶν ἔργων τετρ. Gal.15.585
, cf. 623. -
65 ἀνάγω
I lead up from a lower place to a higher,ἐς Ολυμπον Thgn.1347
, E.Ba. 289;πρὸς τὸ ὄρος X.An.3.4.28
; ἱερὸν ἀ. ξόανον, of the Trojan horse, E.Tr. 525; ὁ πέπλος ἀνάγεται εἰς τὴν ἀκρόπολιν Pl Euthphr.6c.2 lead up to the high sea, carry by sea,λαὸν ἀνήγαγεν ἐνθάδ' ἀείρας Il.9.338
; , cf. 6.292;στρατὸν ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα Hdt.7.10
.θ: but freq. = simple ἄγω, conduct, carry to a place, Il.8.203, Od.3.272; ἀ. ναῦν put a ship to sea, Hdt.6.12, 7.100, etc.; ἀνάγειν abs. in the same sense, Id.3.41, 8.76, cf. D.23.169:—but this is more common in [voice] Med., v. infr. B.I.3 take up from the coast into the interior, Od.14.272; esp. from Asia Minor into Central Asia, ἀ. παρὰ orὡς βασιλέα Hdt. 6.119
, X.HG1.4.6, An.2.6.1, etc.; from Piraeus to Athens, Id.HG2.4.8.4 bring up, esp. from the dead,ἀ. εἰς φάος Hes.Th. 626
; , S.Fr. 557 ([voice] Pass.);τῶν φθιμένων ἀ. A.Ag. 1023
, cf. E.Alc. 985; κλίνει κἀνάγει πάλιν lays low and brings up again, S.Aj. 131;ἐκ λεχέων ἀ. φάμαν παλαιάν
waken up, revive, renew,Pi.
I.4(3).22.5 ἀ. χορόν conduct the choir, Hes.Sc. 280, E.Tr. 326, Th.3.104; ἀ. θυσίαν, ὁρτήν celebrate.., Hdt.2.48,60, al., cf. Act.Ap. 7.41; sacrifice, (ii B. C.).6 lift up, raise, ;τὸ ὄμμα ἀ. ἄνω Pl.R. 533d
; ἀ. τὰς ὀφρῦς, = ἀνασπᾶν, Plu. 2.975c;ἂν πυκτεύοντες ἀνάγωσιν ἑαυτούς Id.2.541b
.7 ἀ. παιᾶνα lift up a paean, S.Tr. 210; ἄναγε πολύδακρυν ἁδονάν, of a song of lamentation, E.El. 126; .8 ἀ. εἰς τιμήν raise to honour, Plu.Num.16;τίμιον ἀ. τινά E.HF 1333
; elevate, οἱ εἰς φιλοσοφίαν ἀνάγοντες [ἀστρονομίαν] Pl.R. 529a.9 in various senses, expectorants,Hp.
Morb.3.15; ἀ. ὀδόντας cut teeth, Id.Aph.3.25; ἀ. πλῆθος αἵματος bring up blood, Plu.Cleom.30; ἀ. μηρυκισμόν chew the cud, LXX Le.11.3, al.; τὸν Νεῖλον ἀναγέτω bring the Nile up [over its banks], Luc.DDeor.3;ἀ. φάλαγγα
deploy,Plu.
Crass.23: Geom., draw a line, Arist.Metaph. 1051a25; ἀ. τεταγμένως erect as an ordinate, Apollon.Perg.Con.2.49; in building, carry a line of works to a point, Plu.Nic.18:ἀ. ὕδωρ
distil,Syn.Alch.
p.66B.12 train, rear,θετὸν υἱόν AP9.254
(Phil.):—[voice] Pass.,εἰς μέτρα ἥβης ἀνηγόμην IG12(7).449
([place name] Amorgos); of plants,ἀ. ἀμπελῶνας S.
(?)Fr. 1010.2 τὸν λόγον ἐπ' ἀρχὴν ἀ. carry back, refer to its principles, Pl.Lg. 626d;εἰς ἄλλας ἀρχάς Arist. EN 1113b20
; , cf. GA 778b1, al.;εἰς γνωριμώτερον Metaph. 1040b20
; generally, refer,πάντα τοῖς λογισμοῖς εἰς ἀσφάλειαν Plu.Brut.12
;εἰς κοινὸν ὄνομα A.D.Synt.266.13
; freq. in [voice] Pass.,ἀνάγομαι εἴς τι Procl.Inst.21
;ὑπό τι Olymp. in Mete.326.33
;ἀπό, ἔκ τινος
to be derived from,A.D.
Adv.121.25, Synt.23.26; ἀ. ἀπό, ἐξ .. derive one's subsistence from.., Vett.Val.10.15,73.11.3 ἀ. τι εἰς τὸν δῆμον, Arist.Pol. 1292a25; of persons, ἀ. τινὰ ἐπὶ τὴν συγγραφήν refer him to the contract, D.56.31.4 reduce syllogism to another figure, Arist.APr. 29b1; reduce an argument to syllogism, ib. 46b40, al.5 in Law, return a slave sold with an undisclosed defect,εἰς πρατῆρα Pl.Lg. 915c
, cf. Hyp.Ath.15.6 refer a claimant,πράτορι ἢ εἰς πόλιν ἔνδικον Milet.3
No.140.42: abs.,ὁ ἔχων ἀναγέτω Foed.Delph.Pell.2
A15;ἀ. ὅθεν εἴληφας D.45.81
.7 rebuild, Plu.Publ.15, Cam.32.10 intr. (sc. ἑαυτόν), withdraw, X.Cyr.7.1.45, etc.; ἐπὶ πόδα ἀ. retreat facing enemy, 3.3.69;ἀ. ἐπὶ σκέλος Ar.Av. 383
: metaph., ἄναγε εἰς τοὐπίσω, perh. nautical, put back again, Pl.R. 528a.B [voice] Med. and [voice] Pass., put out to sea, set sail (v. supr. 1.2), Il.1.478, Hdt.3.137, etc.: [tense] fut.ἀνάξεσθαι Th.6.30
, etc.;ἀναχθέντες Hdt.3.138
, 4.152, cf. A.Ag. 626.2 metaph., put to sea, i. e. make ready, prepare oneself,ὡς ἐρωτήσων Pl.Chrm. 155d
, cf. Erx. 392d. -
66 ἄγω
Aἄγεσκον Hdt.1.148
, A.R.1.849: [tense] fut.ἄξω Il.1.139
, etc.: thematic [tense] aor. imper.ἄξετε Il.3.105
, inf. ἀξέμεναι, -έμεν, Il.23.50, 111: [tense] aor. 2ἤγαγον Il.6.291
, etc., opt.ἀγαγοίην Sapph.159
: [tense] aor. 1 ἦξα rare, , part.ἄξας Batr. 119
, inf. : [tense] pf. (Abu Simbel, vii/ vi B. C.), Plb.3.111.3, ([etym.] προ-) D.19.18, ([etym.] συν-) X.Mem.4.2.8; (Sigeum, iii B.C.), etc., [dialect] Dor.συν-αγάγοχα Test.Epict.3.12
; , J.BJ1.30.1, Alex.Fig.1.11, etc. (also in compds., ([etym.] εἰσ-) Ps.-Philipp. ap. D.18.39, ([etym.] κατ-) Decr.ib.73);ἀγείοχα PTeb.5.193
(ii B. C.), etc.; ἀγέωχα ([etym.] δι-) CIG4897d (Philae, i B. C.), PTeb.5.198 (ii B. C.), etc.: [tense] plpf.ἀγηόχει Plb.30.4.17
:—[voice] Med., [tense] fut.ἄξομαι Hom.
, Hdt., Trag.: them. [tense] aor. 1ἄξοντο Il.8.545
, imper. ἄζεσθε ib. 505: also ἀξάμην ([etym.] ἐσ-) Hdt.5.34, ([etym.] προεσ-) 1.190, 8.20: [tense] aor.2ἠγαγόμην Hom.
, etc., [ per.] 2sg. (Cret.):—[voice] Pass., [tense] fut. , ([etym.] προσ-) Th.4.87, etc.; ἄξομαι in pass. sense, A.Ag. 1632, Pl.R. 458d, ([etym.] προσ-) Th.4.115, etc.: [tense] aor. 1ἤχθην X.An.6.3.10
, [dialect] Ion.ἄχθην Hdt.6.30
, part.ἀχθείς Hippon. 9
: [tense] pf. ἦγμαι Hdt 2.158, D.13.15; also in med. sense, v. infr. B.2.I lead, carry, fetch, bring, of living creatures, φέρω being used of things,δῶκε δ' ἄγειν ἑτάροισι.. γυναῖκα, καὶ τρίποδα.. φέρειν Il.23.512
; βοῦν δ' ἀγέτην κεράων by the horns, Od.3.439; ἄ. εἰς or πρὸς τόπον, poet. also c. acc. loci, νόστοι δ' ἐκ πολέμων ἀπόνους (sc. ἄνδρας).. ἆγον οἴκους A.Pers. 863
(lyr.);Ἅιδας.. ἄγει τὰν Ἀχέροντος ἀκτάν S.Ant. 811
(lyr.);ἄ. τινά τινι Od.14.386
;ἵππους ὑφ' ἅρματ' ἄ. 3.476
, cf. A.Pr. 465.b part. ἄγων taking,στῆσε δ' ἄγων Il.2.558
, cf. Od.1.130, S.OC 1342, etc.2 take with one,ἑταίρους Od.10.405
, cf. S.OC 832, etc.; τι Il.15.531, Hdt.1.70; of a wife, A.Pr. 559 (lyr.) (more usu. [voice] Med., q.v.).3 carry off as captives or booty, Il.1.367,9.594, A. Th. 340, etc.;ἄχθη ἀγόμενος παρὰ βασιλέα Hdt.6.30
; ἀγόμενος, i.e. δοῦλος, Archil.155, cf. E.Tr. 140, Pl.Lg. 914e; Δίκην ἄγειν to lead Justice forcibly away, Hes.Op. 220;ἡ ἐπιθυμία ἄγει Arist.EN 1147a34
; of a fowler,φῦλον ὀρνίθων ἀμφιβαλὼν ἄγει S.Ant. 343
: esp. in phrase ἄ. καὶ φέρειν harry, ravage a country, first in Il.5.484 οἷόν κ' ἠὲ φέροιεν Ἀχαιοὶ ἤ κεν ἄγοιεν, cf. 23.512 sq.; freq. in Hdt. and [dialect] Att. Prose:—in [voice] Pass.,ἀγόμεθα, φερόμεθα E.Tr. 1310
, cf. Ar.Nu. 241: more rarely reversed,φέρουσί τε καὶ ἄγουσι Hdt. 1.88
;ἔφερε καὶ ἦγε πάντας Id.3.39
: c. acc. loci,φέρων καὶ ἄγων τὴν Βιθυνίδα X.HG3.2.2
; ib.5; ἄ. alone, ravage, IG9(1).333 ([dialect] Locr., v B. C.): —but φέρειν καὶ ἄγειν sts. means simply bear and carry, bring together, Pl.Phdr. 279c; τὴν ποίησιν φέρειν τε καὶ ἄγειν, i.e. bring it into the state, Id.Lg. 817a, cf. X.Cyr.3.3.2.4 ἄ. εἰς δίκην or δικαστήριον, ἐπὶ τοὺς δικαστάς to carry one before a court of justice, freq. in [dialect] Att.,πρὸς τὴν δίκην ἄ. E.Fr. 1049
;ὑπ' ἐπίγνωσιν ἀχθῆναι PTeb.28.11
(ii B. C.); simply , etc.;ἐπὶ θανάτῳ ἄ. X.An.1.6.10
, etc.:—[voice] Pass.,ἐπὶ βασιλεῖς ἀχθήσεσθε Ev.Matt.10.18
, cf. PTeb.331.16 (ii A.D.);φόνου ἄγεσθαι Plu.2.309e
.b [voice] Pass., to be confiscated, τὰ κτήνη ἀχθήσεται πρὸς τὰ ἐκφόρια (to meet the rent) PTeb.27.75 (ii B. C.).5 of ships, carry as cargo, import, [ οἶνον]νῆες ἄγουσι Il.9.72
, etc.; ἵνα οἱ σὺν φόρτον ἄγοιμι (i.e. σύν οἱ) Od.14.296.6 draw on, bring on,πῆμα τόδ' ἤγαγον Οὐρανίωνες Il.24.547
;Ἰλίω φθοράν A.Ag. 406
(lyr.);τερμίαν ἁμέραν S.Ant. 1330
(lyr.); ; ; .II lead towards a point, lead on,τὸν δ' ἄγε μοῖρα κακὴ θανάτοιο τέλοσδε Il.13.602
;κῆρες ἄγον θανάτοιο 2.834
;οἷ μ' ἀτιμίας ἄγεις S.El. 1035
: also c. inf., ἄγει θανεῖν leads to death, E.Hec.43: c. acc. cogn.,ἄγομαι τάνδ' ἑτοίμαν ὁδόν S.Ant. 877
(lyr.); ὁδὸς ἄγει the road leads, Heraclit.71, S.OT 734, Tab.Heracl.1.16, etc.: metaph., tend,ἐπὶ τὸ ἄκρον Pl.Lg. 701e
.2 lead, guide, esp. in war,λαόν Il.10.79
; ἄ. στρατιάν, ναῦς, etc., Th.7.12, 8.59, etc., cf. X.An.4.8.12; henceabs., march,θᾶσσον ὁ Νικίας ἦγε Th.7.81
, cf. X.HG4.2.19, etc.: simply, go,ἄγωμεν Ev.Marc. 1.38
; of the gods, etc., guide, Pi., Hdt., etc.;ἐπ' ἀρετήν E.Fr. 672
;διὰ πόνων ἄγειν τινά Id.IT 988
.3 manage,νόῳ πλοῦτον Pi.P.6.47
;πολιτείαν Th.1.127
; τὴν σοφίαν conduct philosophical inquiry, Pl.Tht. 172b; of reasoning,ἀγαγεῖν τοὺς λόγους Arist.APr. 47a21
; εἰς τὸ ἀδύνατον ἄ. ib. 27a15 (v.l. ἀπάγοντας):—[voice] Pass., to be led, guided, ; .5 bring up, train, educate,ἀγόμενοις ὀρθῶς Pl.Lg. 782d
;ἤχθη τὴν λεγομένην ἀγωγήν Plu.Ages.1
; of animals, train, X.Mem.4.1.3.6 reduce,ἐς βραχὺ τὴν ἀρχήν Hp. VM1
;ἐς τὸ ἥμισυ Id.Mul.1.78
; of propositions,εἰς ῥᾳδιξστέραν κατασκευήν Papp.1076.6
.III draw out in length, τεῖχος ἄ. to draw a line of wall, Th.6.99;μέλαθρον εἰς ὀρόφους AP9.649
(Maced.);ὄγμον ἄ. Theoc.10.2
; ἄ. γραμμάς to draw lines, Arist.Top. 101a16; ἤχθωσαν κάθετοι let perpendiculars be drawn, Mete. 373a11; ἄ. ἐπίπεδον describe a plane, Archim.Sph.Cyl.1.7, etc.:—[voice] Pass.,ἦκται ἡ διῶρυξ Hdt.2.158
, cf. Th.6.100; κόλπου ἀγομένου τῆς γῆς, i.e. when the land forms a bight, Hdt.4.99.IV hold, celebrate, Ἀπατούρια, ὁρτήν, Hdt. 1.147, 183 (more usu. ἀνάγειν); freq. in [dialect] Att.,ἄ. ἀγῶνα IG1.53.33
;θυσίαν, θεωρίαν Isoc.19.10
; ; , cf. LXX To.11.19 ([voice] Pass.);ἐκκλησίαν Plu.Aem.30
:—[voice] Pass.,ἀγοραῖοι ἄγονται Act.Ap.19.38
.2 keep, observe a date,ἄ. τὴν ἡμέραν ταύτην πάντα τὸν χρόνον Th.5.54
, cf. Men.521;κατὰ σελήνην τὰς ἡμέρας Ar.Nu. 626
; reckon,τοὺς ἐνιαυτοὺς καθ' ἥλιον Gem.8.6
.3 keep, observe,ὀρθὰν ἄγεις ἐφημοσύναν Pi.P. 6.20
;σπονδὰς ἄ. πρός τινας Th.6.7
; , etc.: c. acc., as periphr. for a neut. Verb, σχολὴν ἄγειν, = σχολάζειν, E.Med. 1238, Pl.R. 376d; ἡσυχίαν ἄ., = ἡσυχάξειν, X.An.3.1.14;ἄ. ἀπαστίαν Ar. Nu. 621
; κρύψιν ἄ., of stars betw. setting and rising, Autol.2.9; keep up, sustain, maintain,νεῖκος Pi.P.9.31
; γέλωτ' ἄγειν to keep laughing, S.Aj. 382;ἄ. κτύπον E.Or. 182
(lyr.); with predicate, maintain,ἐλευθέραν ἦγε τὴν Ἑλλάδα D.9.36
.4 of Time, pass,ἀπήμαντον ἄγων βίοτον Pi.O.8.87
; ποίας ἡμέρας δοκεῖς μ' ἄγειν; S.El. 266;ὁ βίος οὑμὸς ἑσπέραν ἄγει Alex.228
, cf. ὥραν ἄγειν to be ripe,τῆς γαστρὸς ὥραν ἀγούσης Philostr.VA2.14
; ὥραν ἦγε θανάτου Chor.p.38B.;τῆς ἡλικίας ἄγον τὸ ἄνθος Id.p.53
B.;τέταρτον ἔτος ἄγων καὶ τριακοστόν Gal.Lib. Propr.1
.V hold account, treat,ἄ. ἀρετὰν οὐκ αἴσχιον φυᾶς Pi.I.7(6).22
; ἐν τιμῇ ἄγειν or ἄγεσθαι, ἐν οὐδεμιῇ μοίρῃ ἄ., περὶ πλείστου ἄ., Hdt.1.134, 2.172, 9.7, etc.; θεοὺς ἄ. to believe in, A.Supp. 924; διὰ τιμῆς ἄ. τινά, etc., Luc. Prom.Es4, etc.;τὸ πρᾶγμ' ἄ... ὡς παρ' οὐδέν S.Ant.34
;τὴν Ἀφροδίτην πρόσθ' ἄ. τοῦ Βακχίου E.Ba. 225
;τιμιώτερον ἄ. τινά Th.8.81
;εὐεργεσίας εἰς ἀχαριστίαν καὶ προπηλακισμὸν ἄ. D.18.316
:—with Adverbs, ;ἐντίμως ἄ. Pl.R. 528c
, etc.:—[voice] Pass., .VI draw down in the scale, hence, weigh, ἄ. μνᾶν, τριακοσίους δαρεικούς, etc., weigh a mina, 300 darics, etc., D.22.76, 24.129, cf. Philippid.9.4, etc.;ἄ. πλέον Arist.Pr. 931b15
;ἄ. σταθμόν Plu.2.96b
.VII on ἄγε, ἄγετε, v.s. vocc.B [voice] Med. ἄγομαι, carry away for oneself,χρυσόν τε καὶ ἄργυρον οἴκαδ' ἄγεσθαι Od.10.35
; take with one, 6.58, E.Heracl. 808, etc.; of a ship's cargo, D.35.20; take to oneself,δῶρον Theoc.1.9
, cf. 11; take upon oneself,ἄγεσθαι ἐς χεῖρας Hdt.1.126
, 4.79.2 ἄγεσθαι γυναῖκα take to oneself a wife, Od.14.211;γυναῖκα ἄ. ἐς τὰ οἰκία Hdt.1.59
, etc.;ἄγεσθαί τινα ἐς δῶμα Hes.Th. 410
; simply ἄ. marry, Hdt.2.47, etc.: [tense] pf. [voice] Pass. ἦγμαι is used in this med. sense, J.AJ14.12.1; of the father, bring home a wife for his son, Od.4.10, Hdt.1.34; of a brother, Od.15.238; of friends of the bridegroom and bride, Od.6.28, Hes.Sc. 274: later in [voice] Pass. of the wife, PGnom. 138 (ii A.D.). -
67 ῥητός
A stated, specified, covenanted, μισθῷ ἔπι ῥ. Il.21.445; παρεῖναι ἐς χρόνον ῥ. Hdt.1.77, cf. Aeschin.3.124; ἐν ἡμέραις ῥ. Th.6.29; ; ῥ. ἀργύριον a stated sum, Id.2.7, 4.69; ἐπὶ ῥητοῖσι, [dialect] Att. ἐπὶ ῥητοῖς, on stated terms, on certain conditions, according to covenant, Hdt.5.57, E.Hipp. 459, Th.1.122, And.3.22, al.;παρέσεσθαι εἰς ῥ. ἡμέραν X.HG3.5.6
; ῥ. ἀπόκρισις a distinct, definite answer, Plb.32.6.7: ῥητόν, τό, fixed date for a lawsuit, PSI4.463.14 (iii B.C.), etc.; so perh.ἀπὸ ῥητῶν IG12
(9).1273 (Euboea, vi B.C.). Adv. - τῶς expressly, distinctly, Plb.3.23.5, SIG685.77 (ii B.C.), Phld.Rh.1.105 S., 1 Ep.Ti.4.1, Gal.17(2).427: [comp] Sup.ῥητότατα S.E.M.7.16
.3 of language, in common use (= συνήθης), A.D.Pron. 113.18;φράσις Id.Synt.39.15
. Adv.- τῶς Phld.Rh.1.161
S.II that may be spoken or told,εἰ ῥητόν, φράσον A.Pr. 765
; ἦ ῥητόν; ἢ οὐχὶ θεμιτὸν ἄλλον εἰδέναι; S.OT 993; αὐδῶν ἀνόσι' οὐδὲ ῥητά μοι ib. 1289;ῥ. ἄρρητόν τ' ἔπος Id.OC 1001
; δεινὸν γάρ, οὐδὲ ῥ. Id.Ph. 756; cf.ἄρρητος 111.3
.2 that can be spoken or enunciated, , cf. 205d, 205e;διάλεκτοι Phld.Rh.1.110S.
;οὐ ῥ. κατ' ἰδίαν αἱ ἐγκλιτικαί A.D.Pron.36.30
; communicable in words, Pl.Ep. 341c.III Math., rational, of magnitudes, opp. surds ([etym.] ἄλογα), ῥητὰ πρὸς ἄλληλα Id.R. 546c
, Hp.Ma. 303b, cf. Euc.10 Deff.3 and 4, Hero *Deff.128; in Metric, ῥ. πούς, opp. ἄλογος, Aristid.Quint.1.14; v. ἄρρητος IV.IV τὸ ῥ. the precise, literal contents of a document, the letter of the law, S.E.M.2.36, etc.; ῥητός literal, opp. allegorical, Ph.1.69, al.V = ῥῆμα 1.3, even of a living thing, Hebr. dâvâr, LXX Ex.9.4. -
68 μένω
μένω (Hom.+) impf. ἔμενον; fut. μενῶ; 1 aor. ἔμεινα, impv. μεῖνον (Hv 3, 1, 9); pf. ptc. pl. μεμενηκότας 2 Macc 8:1; plpf. μεμενήκειν 1J 2:19 (on the lack of augment s. B-D-F §66, 1; W-S. §12, 4; Mlt-H. 190).① remain, stay, intr.ⓐ a pers. or thing remains where he, she, or it is.α. of a location stay, oft. in the special sense live, dwell, lodge (Horapollo 2, 49 μ. alternating w. οἰκέω) w. ἐν and the dat. (Ps.-Demosth. 43, 75 μ. ἐν τοῖς οἴκοις; Vi. Aesopi G 12 p. 259, 6 P.) ἐν οἰκίᾳ Lk 8:27; ἐν αὐτῇ τῇ οἰκίᾳ Lk 10:7; J 8:35a; ἐν τ. οἴκῳ σου Lk 19:5. ἐν τῷ πλοίῳ remain in the ship Ac 27:31. μ. ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ J 7:9.—Ac 9:43; 20:15 v.l.; 2 Ti 4:20. κατὰ πόλιν remain in the city MPol 5:1 (Just., A I, 67, 3). W. an adv. of place ἐκεῖ Mt 10:11; Mk 6:10; Lk 9:4; J 2:12; 10:40; 11:54 (s. διατρίβω); Hs 9, 11, 7. ὧδε Mt 26:38; Mk 14:34; Hs 9, 11, 1. ποῦ μένεις; where do you live? J 1:38; cp. vs. 39 (Sb 2639 ποῦ μένι Θερμοῦθις; Pel.-Leg. 7, 27; Nicetas Eugen. 1, 230 H. ποῦ μένεις;). W. acc. of time (Demetr.: 722 Fgm. 1, 11 Jac.; JosAs 20:8; Jos., Ant. 1, 299) J 1:39b; 4:40b; 11:6; Ac 21:7; D 11:5; 12:2. W. time-indications of a different kind ἕως ἂν ἐξέλθητε Mt 10:11. ὡς μῆνας τρεῖς Lk 1:56. εἰς τὸν αἰῶνα J 8:35b. ἐπὶ πλείονα χρόνον Ac 18:20. W. prep. παρά τινι μ. stay with someone (Cebes 9, 2; Jos., Ant. 20, 54) J 1:39b; 4:40a; Ac 18:3 ( live with is also prob.: Lucian, Timon 10); 21:7, 8. παρʼ ὑμῖν μένων when I was (staying) with you J 14:25. πρός τινα with someone Ac 18:3 D; D 12:2. ἐπί τινα remain on someone J 1:32f. σύν τινι with someone (4 Macc 18:9) Lk 1:56; 24:29b. Also μ. μετά τινος (Gen 24:55) Lk 24:29a; Hs 9, 11, 1; 3; 6; 7. καθʼ ἑαυτόν live by oneself, in one’s own quarters Ac 28:16 (of what is called in Lat. custodia libera; s. BAFCS III 276, 364f; 384f). Of a corpse μ. ἐπὶ τοῦ σταυροῦ stay (hanging) on the cross J 19:31. Of a branch: ἐν τῇ ἀμπέλῳ remain on the vine, i.e. not be cut off 15:4b. Of stones μ. ἐν τῇ ὁδῷ stay on the road Hv 3, 2, 9. Of stones that remain in the divine structure, and are not removed Hs 9, 13, 4; 9. Also in imagery τὸ κάλυμμα ἐπὶ τῇ ἀναγνώσει τῆς παλαιᾶς διαθήκης μένει the veil remains unlifted at the reading of the OT (and hinders the right understanding of it) 2 Cor 3:14. Abs. Ac 16:15.β. in transf. sense, of someone who does not leave a certain realm or sphere: remain, continue, abide (Pla., Ep. 10, 358c μένε ἐν τοῖς ἤθεσιν, οἷσπερ καὶ νῦν μένεις; Alex. Aphr., An. II 1 p. 2, 15 μ. ἐν ταῖς ἀπορίαις=remain overcome by doubts; Jos., Ant. 4, 185; TestJos. 1:3 ἐν τ. ἀληθείᾳ; Just., D. 8, 3 ἐν … τῷ τῆς φιλοσωφίας τρόπῳ) ἐν ἁγνείᾳ IPol 5:2; cp. IEph 10:3. ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ remain in the teaching of Christ 2J 9a; cp. vs. 9b (2 Macc 8:1 μ. ἐν τῷ Ἰουδαϊσμῷ). ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ 1 Ti 2:15. μένε ἐν οἷς ἔμαθες continue in what you have learned 2 Ti 3:14. ἐν τῷ λόγῳ τῷ ἐμῷ J 8:31. μείνατε ἐν τῇ ἀγάπῃ τῇ ἐμῇ continue in my love 15:9f; cp. 1J 4:16. ἐν τῷ φωτί 2:10. ἐν τῷ θανάτῳ 3:14. ἐν τῇ σκοτίᾳ J 12:46. Without ἐν AcPlCor 2:36. The phrase μ. ἔν τινι is a favorite of J to denote an inward, enduring personal communion. So of God in his relation to Christ ὁ πατὴρ ἐν ἐμοὶ μένων the Father, who abides in me J 14:10. Of Christians in their relation to Christ J 6:56; 15:4ac, 5–7; 1J 2:6, 24c. Of Christ relating to Christians J 15:4a, 5 (Goodsp., Probs. 112–15). Of Christians relating to God 1J 2:24c, 27f; 3:6, 24a; 4:13. Of God relating to Christians 1J 3:24; 4:12f, 15.—Vice versa, of someth. that remains in someone; likew. in Johannine usage: of the word of God 1J 2:14. Of the words of Christ J 15:7b; cp. 1J 2:24ab. Of the anointing fr. heaven vs. 27. Of the love of God 1J 3:17. Of the seed of God 3:9. Of truth 2J 2. The possession is shown to be permanent by the expr. ἔχειν τι μένον ἐν ἑαυτῷ have someth. continually, permanently 1J 3:15; the word of God J 5:38. Instead of μ. ἔν τινι also μ. παρά τινι remain with someone: of the Spirit of truth J 14:17. Also of the wrath of God, μένει ἐπʼ αὐτόν it remains upon him 3:36.—GPercorara, De verbo ‘manere’ ap. Jo.: Div. Thomas Piac. 40, ’37, 159–71.ⓑ a pers. or thing continues in the same state (ParJer 7:37 ἔμεινε διδάσκων; ApcSed 11:13 ἀκίνητοι μένετε; Just., D. 90, and Lucian, Laps. 16 ἐν τῇ τάξει μ.) 1 Cor 7:20, 24. μένει ἱερεὺς εἰς τὸ διηνεκές he remains a priest forever Hb 7:3. αὐτὸς μόνος μένει it remains alone J 12:24. μενέτω ἄγαμος 1 Cor 7:11. ἀσάλευτος Ac 27:41. πιστός 2 Ti 2:13. ἀόρατος Dg 6:4. (μ̣ε̣ί̣νατε νικηταί• μεί̣ν̣[α]τ̣ε Ox 1602, 30f is a misreading; difft. AcPl Ha 8, 22/BMM recto 28=HTR 31, 79 n. 2, ln. 10; s. CSchmidt mg. on AcPl Ha 8, 22 [μ]ε̣γ̣α̣ς ἐπ̣ίκειται πιρασμός; Borger GGA 137). ἀσκανδάλιστος μείνῃ ἡ … ἐκκλησία AcPlCor 1:16. μ. μετά τινος remain in fellowship w. someone 1J 2:19. Of one who has divorced his wife remain by himself, remain unmarried Hm 4, 1, 6; 10; 4, 4, 2. οὐχὶ μένον σοὶ ἔμενεν; was it (the piece of ground) not yours, as long as it remained (unsold)? Ac 5:4 (cp. 1 Macc 15:7 and s. OHoltzmann, ZKG 14, 1893, 327–36).—W. adv. (Just., A I, 29, 3, D. 58, 3 βεβαίως) οὕτως μ. remain as one is (i.e., unmarried) 1 Cor 7:40. ἁγνῶς 2:3. μ. ὡς ἐγώ remain as I am 1 Cor 7:8.② to continue to exist, remain, last, persist, continue to live, intr.ⓐ of pers. (Ps 9:8 ὁ κύριος εἰς τ. αἰῶνα μ.; 101:13; Da 6:27; Just., D. 128, 4 ἄγγελοι … ἀεὶ μένοντες) ὁ Χριστὸς μ. εἰς τὸν αἰῶνα Christ remains (here) forever J 12:34; cp. Hb 7:24; 1J 2:17. Of God AcPl Ha 2, 28; 9, 11. Pregnant remain (alive), be alive (Epict. 3, 24, 97; Diog. L. 7, 174; Achilles Tat. 8, 10. μένειν ἐν τῷ ζῆν Plut., Mor. 1042d; Eccl 7:15; Just., A I, 63, 17) J 21:22f; 1 Cor 15:6; Phil 1:25; Rv 17:10.ⓑ of things (Maximus Tyr. 4, 8b and Polyaenus 7, 34: γῆ μένει; Socrat., Ep. 31 [=33]; Hierocles 15, 454 ὁ πόνος παρῆλθεν, τὸ καλὸν μένει; Just., A I, 18, 2 αἴσθησις … μένει; Ath. 19, 2 μένει σύστασις) of a city ἔμεινεν ἂν μέχρι τῆς σήμερον it would have lasted until today Mt 11:23. μένουσα πόλις a permanent city Hb 13:14.—ἡ φιλαδελφία μενέτω continue 13:1 (JCambier, Salesianum 11, ’49, 62–96).—J 9:41; 15:16. εἰ τὸ ἔργον μενεῖ if the work survives 1 Cor 3:14. ὕπαρξις Hb 10:34. δικαιοσύνη 2 Cor 9:9 (Ps 111:9). ἡ κατʼ ἐκλογὴν πρόθεσις τοῦ θεοῦ Ro 9:11 (of God’s counsel Ps 32:11). λόγος θεοῦ endure 1 Pt 1:23 (Just., D. 61, 2; cp. 1 Esdr 4:38 ἡ ἀλήθεια μένει). τ. ῥῆμα κυρίου μένει εἰς τ. αἰῶνα vs. 25 (Is 40:8). ἡ βρῶσις ἡ μένουσα εἰς ζωὴν αἰώνιον J 6:27. τὴν δύναμιν σου τὴν μένουσαν Rv 11:7 v.l. ζώσης φωνῆς καὶ μενούσης Papias (2:4). τὸ μένον what is permanent (Philo, Leg. All. 3, 100.—Opp. τὸ καταργούμενον) 2 Cor 3:11. μένει πίστις, ἐλπὶς, ἀγάπη 1 Cor 13:13 (WMarxsen, D. ‘Bleiben’ im 1 Cor 13:13, OCullmann Festschr., ’72, 223–29; on the eschatology cp. En 97:6–10 and s. the lit. on ἀγάπη 1a.—For the contrast πίπτει [vs. 8]—μένει cp. Pla., Crat. 44, 440a εἰ μεταπίπτει πάντα χρήματα καὶ μηδὲν μένει). Opp. σαλευόμενα Hb 12:27.③ wait for, await, trans.ⓐ of pers.: wait for someone who is arriving (Hom.; Thu. 4, 124, 4; X., An. 4, 4, 20; Pla., Leg. 8, 833c; Polyb. 4, 8, 4; Tob 2:2 BA; 2 Macc 7:30; TestJob 11:1; Jos., Ant. 13, 19) τινά w. the place indicated ἔμενον ἡμᾶς ἐν Τρῳάδι they were waiting for us in Troas Ac 20:5.ⓑ of things, such as dangers or misfortunes that await or threaten someone (Trag.; Kaibel 654, 9 κἀμὲ μένει τὸ θανεῖν; SibOr 4, 114 v.l. σὲ) θλίψεις με μένουσιν Ac 20:23.—Of the 118 passages in which μένω occurs in the NT, 67 are found in the Johannine writings (40 in the gosp.; 24 in 1J; 3 in 2J).—JHeise, Bleiben: Menein in d. Johan. Schr., ’67; FHauck, TW IV 578–93: μένω and related words.—B. 836. DELG. M-M. TW. -
69 παρα-χρῆμα
παρα-χρῆμα, d. i. παρὰ τὸ χρῆμα, neben der Sache, auf der Stelle, sogleich, Ar. Plut. 569. 782 u. häufig in Prosa; Her. 7, 150; Thuc. 7, 75; τῷ παραχρῆμα περιχαρεῖ καὶ εἰς τὸν ἔπειτα χρόνον, 2, 51; εὐϑέως παρ., Antiph. 1, 20, wie εὐϑὺς παρ., Dem. 24, 15; Ggstz εἰς τὸν λοιπὸν χρόνον, Isocr. 4, 124; oft mit dem Artikel, τὸ ἐγγὺς μόνον ὁρῶν καὶ τὸ παραχρῆμα, Plat. Crat. 395 d, das Gegenwärtige; τὰ παραχρῆμα, im Ggstz von τὰ μέλλοντα, Thuc. 1, 138; αἱ παραχρῆμα ἡδοναί, augenblickliche, momentane, Plat. Prot. 353 d; ἐκ τοῦ παραχρῆμα, aus dem Stegereif, ohne Vorbereitung, z. B. στρατεύεσϑαι, Xen. Hell. 6, 4, 11; λέγειν, Plat. Crat. 399 d (u. oft Dem.); auch verbunden ἐκ τοῠ παραχρῆμα ἐξαίφνης, Legg. XI, 867 a; αἱ ἐκ τοῦ παρ. ἡδοναί, Xen. Mem. 2, 1, 20. 4, 5, 10, wie αἱ ἐγγυτάτω, die sich von selbst darbietenden, ohne viele Mühe zu erlangenden Genüsse; τὰ μὲν ἀπὸ τοῦ παρ. λέγειν, im Ggstz von τὰ δὲ βουλευσαμένους, Hell. 1, 1, 30; ἐν τῷ παρ., in dem Augenblick, für den Augenblick, ἡδονὴν παρέχειν, Plat. Prot. 353 d; vgl. τὴν ἐν τῷ παρ. διώκοντες ῥᾳστώνην, Polit. 310 c; ἐν μὲν τῷ παρ. ἱκανῶς εἰπεῖν οὐ ῥᾴδιον, ἐπι-σκεψαμένῳ δὲ οὐδὲν χαλεπόν, Rep. V, 455 a; ἀσϑενεῖς εἰς τὸ παρ. γίγνονται, Legg. I, 646 c.
-
70 πέλαγος
πέλαγος, εος, τό (wahrscheinlich onomatop., platschen), das Meer, die See; πέλ. μέγα, Hom.; ἐν πελάγει μετὰ κύμασιν, Od. 3, 91. Merkwürdig ist Odyss. 5, 335 νῦν δ' ἁλὸς ἐν πελάγεσσι ϑεῶν ἐξέμμορε τιμῆς; vgl. dazu Iliad. 21, 59 οὐδέ μιν ἔσχεν πόντος ἁλὸς πολιῆς, ferner Odyss. 3, 152 ἐπὶ γὰρ Ζεὺς ἤρτυε πῆμα κακοῖο, Iliad. 13, 495 ὡς ἴδε λαῶν ἔϑνος ἐπισπόμενον ἑοῖ αὐτῷ, 20, 169 ἐν δέ τέ οἱ κραδίῃ στένει ἄλκιμον ἦτορ. Das Homerische ἁλὸς ἐν πελάγεσσι erscheint als Versende Hom. h. Apoll. 73; auch Hom. h. 33, 15, κύματα δ' ἐστόρεσαν λευκῆς ἁλὸς ἐν πελάγεσσιν; vor Augen hat es auch Eurip. Troad. 88 ταράξω πέλαγος Αἰγαίας ἁλός und Hecub. 938 ἅλιον ἐπὶ πέλαγος, auch Aeschyl. Pers. 427 πελαγίαν ἅλα, 467 πελαγίας ἁλός; auch Sophocl. Ant. 966 παρὰ δὲ Κυανέων πελαγέων διδύμας ἁλὸς ἀκταὶ Βοσπόριαι ἰδ' ὁ Θρῃκῶν ἄξενος Σαλμυδησσός, Schol. παρὰ δὲ Κυανέων πελαγέων: ἀντὶ τοῠ παρὰ δὲ τοῖς Κυανέοις πελάγεσι τῆς διδύμης ϑαλάττης und Κυανέοις δὲ πελάγεσιν εἶπεν τοῖς ὑπὸ τῶν Κυανέων πετρῶν περιεχομένοις; auch Apoll. Rh. 3, 349 πελάγη στυγερῆς ἁλός; vgl. Pind. bei Plut. Symp. quaest. 7, 5, 2 und Sollert. anim. 36 (Bergk Poet. Lyr. Gr. ed. 2 frgmt. 220) ἀκύμονος ἐν πόντου πελάγει; Ol. 7, 56 ἐν πελάγει ποντίῳ; Pyth. 4, 251 ἔν τ' Ὠκεανοῦ πελάγεσσι πόντῳ τ' ἐρυϑρῷ; Apoll. Rh. 2, 608 πέλαγος ϑαλάσσης; Thucyd. 4, 24 διὰ στενότητα δὲ καὶ ἐκ μεγάλων πελαγῶν, τοῦ τε Τυρσηνικοῦ καὶ τοῦ Σικελικοῦ, ἐςπίπτουσα ἡ ϑάλασσα ἐς αὐτὸ καὶ ῥοώδης οὖσα εἰκότως χαλεπὴ ἐνομίσϑη; Malal. p. 485, 21 ἐν τῷ καιρῷ τοῠ σεισμοῦ ἔφυγε ϑάλασσα εἰς τὸ πέλαγος ἐπὶ μίλιον ἕν; endlich Evang. Matth. 18, 6 καταποντισϑῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς ϑαλάσσης. – Πέλαγος personificirt und identisch mit πόντος bei Hesiod. Theog. 131, wo es von der Γαῖα heißt ἡ δὲ καὶ ἀτρύγετον Πέλαγος τέκεν, οἴδματι ϑῦον, Πόντον, ἄτερ φιλότητος ἐφιμέρου; vgl. 190 μήδεα δ' ὡς τὸ πρῶτον ἀποτμήξας ἀδάμαντι κάββαλ' ἀπ' ἠπείροιο πολυκλύστῳ ἐνὶ πόντῳ, ἃς φέρετ' ἂμ πέλαγος πουλὺν χρόνον. – Aeschyl. Ag. 659 πέλαγος Αἰγαῖον, und ähnl. oft; plur. statt des sing. Soph. Aj. 702 Ἰκαρίων πελαγέων. – Uebertr., Aeschyl. Suppl. 470 ἄτης ἄβυσσον πέλαγος, Prom. 746 πέλαγος ἀτηρᾶς δύης, Pers. 433 κακῶν πέλαγος, ein Meer von Unglück; vgl. Soph. O. C. 1746 Eurip. Suppl. 824 Hippol. 822; eine andere Uebertragung Soph. O. C. 663 κείνοις φανήσεται μακρὸν τὸ δεῦρο πέλαγος οὐδὲ πλώσιμον, von einem schwierigen Unternehmen; ferner Menand. bei Athen. XIII, 559 e πέλαγος πραγμάτων; Plat. Protag. 338 a τὸ πέλαγος τῶν λόγων; Conv. 210 d τὸ πολὺ πέλαγος τοῦ καλοῦ; Themist. 13, 177 c πέλαγος τοῦ κάλλους. – In eigentlicher Bedeutung bei Prosaikern nicht sehr selten: Herodot. 3, 41 und 8, 60, 1 im sing., im plur. 4, 85 ἐϑηεῖτο τὸν Πόντον ἐόντα ἀξιοϑέητον· πελαγέων γὰρ ἁπάντων πέφυκε ϑωυμασιώτατος, vgl. Pind. N. 4, 49 ἐν δ' Εὐξείνῳ πελάγει φαεννὰν Ἀχιλεὺς νᾶσον (ἔχει); Thucyd. 6, 13 τῷ τε 'Ιονίῳ κόλπῳ παρὰ γῆν ἤν τις πλέῃ, καὶ τῷ Σικελικῷ διὰ πελάγους, 8, 80 νῆες ἀπάρασαι ἐς τὸ πέλαγος, im plur. 4, 24, s. oben; Xenoph. Mem. 4, 3, 8 πελάγη περᾷν; Isocrat. Demon. 19 τοὺς ἐμπόρους τηλικαῦτα πελάγη διαπερᾷν; Plat. Axioch. 370 b διαπεραιώσασϑαι πελάγη.
-
71 κατά
κατά, kommt als adv. nicht mehr vor u. erscheint nur in einzelnen Fällen ohne Casus, wo man eine Tmesis annehmen muß, wie auch κατὰ δὲ προτόνοισιν ἔδησαν Od. 2, 425. 15, 290 zu fassen, sie banden mit Tauen fest, wo der dat. nicht zu κατά gezogen werden darf; vgl. κατὰ συφεοῖσιν ἐέργνυ 10, 238. Als Präposition mit der Grundbedeutung herab u. darüberhin.
I. Mit dem genit.; – 1) vom Orte; – a) Bewegung von oben nach unten hin, herab von; βῆ δὲ κατ' Ἰδαίων ὀρέων ἐς φύλοπιν Il. 16, 677, βῆ δὲ κατ' Οὐλύμποιο καρήνων, vom Gipfel des Olymp herab, 22, 187, καϑ' ἵππων ἀΐξαντες, vom Wagen herabspringend, 6, 232, βαλέειν κατὰ πέτρης Od. 14, 399; ἱεὶς σαυτὸν κατὰ τοῦ τείχους Ar. Vesp. 355, wie ἐῤῥίπτεον ἑαυτοὺς κατὰ τοῦ τείχεος κάτω Her. 8, 53, sie stürzten sich selbst von der Mauer herab; αὐτὴν πνεῦμα Βορέου κατὰ τῶν πλησίον πετρῶν ὦσαι Plat. Phaedr. 229 c; ἁλλόμενοι κατὰ τῆς πέτρας Xen. An, 4, 2, 17; so auch richtigere Lesart κατὰ κλίμακος καταβαίνειν 4, 5, 25, wo Krüger D. Sic. 14, 28 καταβάσεις κατὰ κλιμάκων vergleicht; ἧκαν ἑαυτοὺς κατὰ τῆς χιόνος εἰς τὴν νάπην Xen. An. 4, 5, 18; so auch κατ' ἄκρης, s. ἄκρα; Ζεὺς ὕων κατὰ τοῦ κεράμου βαλανεύσει Phereer. bei Ath. VI, 269 d. – Herab auf, nieder auf, κατὰ δ' ὀφϑαλμῶν κέχυτ' ἀχλύς Il. 15, 344 u. öfter, von dem Todesdunkel, das sich auf die Augen niedersenkt, vgl. τὸν δὲ κατ' ὀφϑαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψε 13, 580; κατὰ χϑονὸς ὄμματα πήξας, auf die Erde heftend, auf den Boden gesenkt, 3, 217; vom Wurfspieß, κατὰ γαίης ᾤχετο, er fuhr niederwärts in die Erde. Daran reihen sich Vrbdgn wie στάξε κατὰ ῥινῶν Il. 19, 39, Μοῖσα κατὰ στόματος χέε νέκταρ Theocr. 7, 82, über den Mund hin; πλειὼν δὲ κατὰ χϑονὸς ἄρμενος εἴη Hes. O. 615; κατὰ τῆς τραπέζης κατασπάσας τέφρην, über den Tisch hin, Ar. Nubb. 178; μύρον κατὰ τῆς κεφαλῆς καταχέαντες, über den Kopf herabgießen, Plat. Rep. III, 398 a; κατὰ τοῦ πυρὸς σπένδειν Critia. 120 a; bei den Comic. κατὰ χειρὸς ὕδωρ, Waschwasser über die Hände, nach VLL, τὸ ῥᾷστον πάντων καὶ εὐχερέστατον; κατὰ χειρὸς ἦν τὰ πράγματα, Alles ging mir leicht von der Hand, Phereer. Chir. frg. 7; eigtl. von dem über die Hände gegossenen Waschwasser, wie ὕδωρ ἐφέρετο κατὰ χειρῶν Ath. IX, 408 b; vgl. Lob. zu Phryn. p. 327. – Pind. sagt κατ' ἀμευσιπόρων τριόδων ἐδινάϑην, P. 11, 38, darüber hin, auf dem Dreiwege; Aesch. δνοφεράν τιν' ἀχλὺν κατὰ δώματος αὐδᾶται φάτις Eum. 357. – Nach Hom. κόπρος κατὰ σπείους κέχυτο πολλή, Od. 9, 330, erweitern Sp. diesen Gebrauch, διεσπάρησαν κατὰ τῆς νήσου, über die Insel hin, auf der Insel, Pol. 3, 19, 7, ἐσκεδασμένοι κατὰ τῆς χώρας 1, 17, 10; so im N. T. καϑ' ὅλης τῆς Ἰουδαίας, u. a. Sp. – b) unter, zunächst bei der Bewegung, bes. unter die Erde, ψυχὴ κατὰ χϑονὸς ᾤχετο Il. 23, 100, sie ging unter die Erde; καταδεδυκέναι, ἀφανίζεσϑαι κατὰ τῆς ϑαλάσσης Her. 7, 6. 235; ἔδυ κατὰ γῆς Plat. Tim. 25 d; κατὰ τῆς γῆς ὑποδύομαι ὑπὸ τῆς αἰσχύνης, vor Scham in die Erde sinken, Xen. An. 7, 7, 11; gew. ohne Artikel, κατὰ γῆς γενέσϑαι 7, 1, 30. Bes. bei den Tragg. Bezeichnung der Unterwelt, οἱ κατὰ χϑονὸς ϑεοί Aesch. Pers. 657 u. öfter, die Götter der Unterwelt; τοῦ κατὰ χϑονὸς ᾅδου Ag. 1359; τὸν ἀεὶ κατὰ γᾶς σκότον εἱμένος Soph. O. C. 1699; κατὰ χϑονὸς ἔκρυψε Ant. 24; ὁ κατὰ γῆς, der Verstorbene, Begrabene, Xen. Cyr. 4, 6, 5. – c) auf ein Ziel hin, κατὰ σκοποῦ τοξεύειν Hdn. 6, 7, 19; κατὰ νώτου ξαίνειν Dem. 19, 197; κατὰ κόῤῥης πατάσσειν, hinter die Ohren schlagen, Luc. Gall. 30. So auch zu erkl. βᾶτε κατ' ἀντιϑύρων Soph. El. 1427; κατὰ πηδαλίων, am Steuerruder, Eur. Andr. 480; κατὰ νώτου γενέσϑαι, in den Rücken kommen, Her. 1, 9, wird bes. ein militärischer Ausdruck, κατὰ νώτου, κατὰ προςώπου, im Rücken, in der Front, 1, 75, Thuc. 3, 108, Pol. 1, 28, 9 u. öfter. – Auffallender sagt Ap. Rh. κατὰ νηδύος ὔμμε φέρουσα, im Bauche, 4, 1328. – Aus Vrbdgn dieser Art u. ä., z. B. τὸν κονιορτὸν εἶδε κατὰ τῶν ἰδίων φερόμενον, entwickelt sich die Bdtg – 2) feindlich, gegen, wider, bes. sprechen, λέγων ὅσ' ἂν ϑέλῃς καϑ' ἡμῶν ἔσχατα κακά Soph. Phil. 65, λόγους τοὺς μὲν Ἀτρειδῶν κάτα Ai. 295; κατ' ἀρχῆς γὰρ φιλαίτιος λεώς, spricht gern gegen die Regierung, Aesch. Suppl. 480; ψεύδεσϑαι κατά τινος Lys. 22, 7; πολλοῦ δέω κατ' ἐμαυτοῦ ἐρεῖν αὐτός, ὡς ἄξιός εἰμι τοῦ κακοῠ, gegen mich selbst zu sprechen, Plat. Apol. 37 b; stimmen, von Richtern, ψῆφος κατ' αὐτῶν ὀλεϑρία βουλεύσεται Aesch. Spt. 180; ψῆφος καϑ' ἡμῶν οἴσεται Eur. Or. 440; δίκην κατ' ἄλλου φωτὸς ὧδ' ἐψήφισαν Soph. Ai. 444; auch sonst von feindlichem Beginnen, αὐτὸς καϑ' αὑτοῦ γ' ἄρα μηχανοῤῥαφῶ Aesch. Ch. 221, ἃ καϑ' αὑτοῖν λόγχας στήσαντε Soph. Ant. 145, ὅσην κατ' αὐτῶν ὕβριν ἐκτίσαιτ' ἰών Ai. 297, κατά τινος μάρτυρας παρασχέσϑαι, ὡς οὐκ ἀληϑῆ λέγει Plat. Gorg. 472 a, Folgde, ὃ κατὰ τῆς πόλεως ὑπελάμβανον εἶναι Pol. 10, 8, 5, τοιαύτην ὠμότητα εἶχε κατὰ τῶν ὑποτεταγμένων D. Sic. 19, 1; λόγος κατά τινος, oratio in aliquem, πρός τινα, adversus aliquem, Wolf Lept. p. CL. u. Heffter ath. Gerichtsverf. p. 175; ϑρίαμβος κατά τινος, über Einen, Plut. Ant. 84; εἶναι κατά τινος, zu Jem. Nachtheil sein, Nic. 21, wie χρῆσϑαί τινι κατά τινος, Tib. Gr. 15. – Soph. vrbdt auch ἐγγελᾶν, ἐγκαλεῖν κατά τινος, O. C. 1341 Phil. 328. – 3) von Plat. an ist dieser Gebrauch auch auf nicht feindliche Verhältnisse ausgedehnt, bes. beim Sprechen, in Beziehung auf, über, von, Conv. 193 c, μὴ τοίνυν κατ' ἀνϑρώπων σκόπει μόνον τοῦτο, ἀλλὰ καὶ κατὰ ζώων πάντων καὶ φυτῶν Phaed. 70 d, συντιϑεὶς λόγον ἔπαινον κατὰ τοῦ ὄνου, eine Lobrede auf den Esel, Phaedr. 260 b; Prot. 323 b; οἱ κατὰ τοῦ Δημοσϑένους ἔπαινοι Aesch. 3, 50, vgl. 124; ὃ καὶ μέγιστόν ἐστι καϑ' ὑμῶν ἐγκώμιον Dem. 6, 9, das größte Lob, das man über euch aussprechen kann; allgem., αἱ κατὰ Θηβαίων ἐλπίδες 19, 84; ταῦτα κατὰ πάντων Περσῶν ἔχομεν λἐγειν Xen. Cyr. 1, 2, 16; μία τις μέϑοδος κατὰ πάντων Arist. de anim. 1, 1; ἐπεκράτησε τὸ τῶν Ἀχαιῶν ὄνομα κατὰ πάντων Πελοποννησίων, er wurde auf alle Peloponnesier ausgedehnt, von ihnen gebraucht, Pol. 2, 38, 1, der auch ἀφορμὴ μήτε κατὰ τῶν ἐμπόρων, μήτε περὶ τοὺς δούλους vrbdt, 4, 50, 3. – Bei den Grammatikern zur Bezeichnung des Sprachgebrauchs, εἰ κατὰ ϑηλείας φαίης Apollon. Synt. p. 198, 19, φαῦλον καὶ φλαῦρον κατὰ τοῦ αὐτοῦ σημαινομένου, sagt man von denselben Dingen, Moeris, οἱ τάττοντες τοῦτο κατὰ τοῦ βλακὸς ἁμαρτάνουσιν Phryn. 272, wo Lob. zu vgl.; κατὰ κοινοῦ, Schol. Thuc. 2, 36; gewöhnlicher ἀπὸ κοινοῦ. – 4) ein bes. Sprachgebrauch ist καϑ' ἱερῶν ὀμνύναι, Ar. Ran. 101, auf das Opfer schwören, wobei örtlich an ein Handauflegen od. die Hand dagegen Ausstrecken zu denken; καϑ' ἱερῶν τελείων ὀμνύναι Andoc. 1, 98; ὤμνυε κατ' ἐξωλείας Dem. 21, 119; καϑ' ἡμῶν ὀμνύναι οὐκ ἤϑελε, εἰ μὴ σαφῶς ᾔδει τὰ εὔορκα ὀμουμένη 29, 26; παραστησάμενον τοὺς παῖ. δας αὐτὸν κατὰ τούτων ὀμεῖσϑαι 54, 38, wobei daran zu denken, daß der Schwur, wenn er nicht gehalten wird, auf das Haupt, bei dem man geschworen, als Fluch fällt; ἐπιορκήσαστ κατὰ τῶν παίδων Lys. 32, 13; κατὰ κυνῶν καὶ χηνῶν ὀμνύναι Luc. Icarom. 9; καϑ' ἱερῶν τελείων ἑστιάσας Tim. 7. – Anders ist εὐχὴν ποιήσασϑαι κατὰ χιλίων χιμάρων, ein Gelübde auf tausend Ziegen machen, Ar. Equ. 659; εὔχεσϑαι κατὰ νικητηρίων Dem. ep. 1 extr., wie App. B. C. 2, 141; sprichwörtlich geworden κατὰ βοὸς εὔχου, etwas Großes geloben, Diogen. 5, 90, μηδὲν κατὰ βοὸς εὔξῃ 6, 55. – 5) von der Zeit; κατὰ παντὸς τοῦ αἰῶνος ἀείμνηστον, für alle Zeit hin, Lycurg. 7; κατὰ παντὸς τοῦ χρόνου σκέψασϑε Dem. 22, 72 u. mit denselben Worten 24, 180. – 6) adverbiale Fügungen sind καϑ' ὅλου, κατὰ παντός, Arist. u. Folgde, durchgängig, im Allgemeinen, s. die Wörter.
II. Mit dem accusat.; – 1) vom Orte; – a) von der Ausdehnung über einen Ort hin, durchhin, u. geradezu in, bei Verbis der Bewegung u. der Ruhe, so daß immer an eine Ausbreitung über einen bestimmten Raum, nach einer gewissen Richtung hin zu denken ist, mit anderer Auffassung als bei ἀνά 3 a, wie auch wir sagen: die Reihen hinauf u. hinunter; von Hom. an sehr gewöhnlich; κατὰ στρατόν Il. 7, 370, κατὰ κρατερὰς ὑσμίνας 2, 345, κατὰ γαῖαν Ἑλλάδα, Ἴλιον, Τροίην, κατὰ πτόλιν, ἄστυ, οἶκον, δώματα, κατὰ λαόν, δῆμον, ἀνϑρώπους, κατὰ νῆας, κλισίας u. ä., κατὰ ῥωπήϊα Od. 14, 473; so auch Tragg., κατὰ πτόλιν, ἄστυ, Aesch. Eum. 969 Pers. 1027 u. sonst; ϑεοῖς τοῖς καϑ' Ἑλλάδα, in Griechenland, Ag. 564; ἐκ τοῦ κατ' ἄστυ βασιλέως τάδ' ἄρχεται, vom König in der Stadt, Soph. O. C. 67; εἴσω κατ' αὐτὸν (χῶρον) εὐστομοῠσ' ἀηδόνες 18; κατὰ στέγας ἰέναι O. R. 637; οἱ κατ' οἶκον, domestici, El. 1136; κατ' οἴκους, im Hause drinnen, O. R. 1447; κατ' ἀγρίαν ὕλην ἀλωμένη O. C. 349; in Prosa, αἱ ἔχιδναι κατὰ πᾶσαν τὴν γῆν εἰσίν Her. 5, 109, sind über die ganze Erde verbreitet; ἥρωες κατὰ τὴν χώραν καὶ τὴν πόλιν ἱδρυμένοι Lycurg. 1, 25; οὐ γὰρ ἦν κατὰ πόλιν Plat. Theaet. 142 a; τῶν κατὰ τὸν οὐρανὸν ἰόντων περὶ γῆν, durch den Himmel hin, 208 d (vgl. ἕως ἔτ' ἔστιν ἄστρα κατὰ τὸν οὐρανόν Ar. Eccl. 83); κατὰ τὸ ὑδάτιον Phaedr. 229 a; τοῦ περιφερομένου κατὰ πάντα τὰ μέλη αἵματος Tim. 74 c; κατὰ τὸν πλοῦν ἤδη ὤν, auf der Fahrt, Thuc. 7, 31; οἱ. κατὰ ταῦτα οἰκοῠντες Xen. An. 7, 5, 13; κατὰ τὴν ὁδὸν ἐγένοντο 4, 3, 21 (vgl. Plat. ἐπειδὰν φερόμενοι γένωνται κατὰ τὴν λίμνην Phaed. 114 a); οἱ κατὰ τὸ Ἀρκαδικὸν πελτασταί, im arkadischen Heere, 4, 8, 18; στὰς κατὰ τὰς πύλας, an dem Thore, 5, 2, 16. Bes. häufig κατὰ γῆν καὶ κατὰ ϑάλατταν, zu Wasser u. zu Lande. – b) κατὰ ποταμὸν πλέειν Her. 1, 194. 4, 44, κατὰ ῥόον, stromabwärts, im Ggstz von ἀνὰ ποταμόν, 2, 96; κατὰ ῥοῦν φέρεται, sprichwörtlich vom Gelingen, Diogen. 5, 82; κατ' οὖρον ἴτω, ἐρέσσετε, Aesch. Spt. 672. 836; ῥείτω κατ' οὖρον Soph. Tr. 468; κατὰ τὸν Ἰλισσὸν ἴωμεν, hinab, entlang, Plat. Phaedr. 229 a. Aehnlich vom Jäger entlehnt, der der Spur nachgeht, κυναγοὶ κατ' ἴχνος πλάταν ἄφαντον κελσάντων Aesch. Ag. 679; κατ' ἴχνος ᾄσσω Soph. Ai. 32, ich eile der Spur nach; κἀμὲ κατὰ ταύτην τὴν ὁδὸν ἄγε, auf diesem Wege, Plat. Soph. 237 b; ἰέναι κατὰ τοὺς ἄλλους προϊόντας, ihnen nachgehen, Her. 9, 53; κατὰ στίβον, auf dem Fuße, 4, 122, wie κατὰ πόδας, Thuc. 3, 98; Xen. Mem. 2, 6, 9. – c) Richtung wohin, an, κατὰ στῆϑος βάλλειν, κατ' ἀσπίδα, Il. 3, 347. 11, 108, u. oft in ähnlichen Vrbdgn, an die Brust treffen, gegen den Schild werfen, auf Etwas zu schießen, βέλος κατὰ καίριον ἦλϑε, das Geschoß kam an eine tödtliche Stelle, 11, 439, οὐδέ ποτε Ζεὺς τρέψεν ἀπὸ κρατερῆς ὑσμίνης ὄσσε φαεινώ, ἀλλὰ κατ' αὐτοὺς αἰὲν ὅρα, sah auf sie hin, 16, 644; παίει κατὰ τὸ στέρνον Xen. An. 1, 8, 26; ὁρμᾶν κατά τινα 7, 5, 27; ὡς κατὰ τοῠτο τὸ χωρίον ἐγένοντο, als sie an den Ort gekommen waren, Her. 3, 86; ἐπεὰν κατὰ τοῦτο γένωμαι τοῦ λόγου 6, 19; übertr., κατὰ τωὐτὸ γίνεσϑαι, übereinstimmen, 4, 119; anders παρῄεσαν αἱ παρϑένοι κατὰ τοὺς πατέρας, wo ihre Väter saßen, 3, 14; λέγειν κατά τινα, zu ihm sprechen, Xen. Cyr. 7, 1, 12. – d) allgemeiner, gegenüber, ἀνὴρ κατ' ἄνδρα τοῠτον ᾑρέϑη Aesch. Spt. 487; κατ' ὄμματα τῷ νυμφίῳ Soph. Ant. 756; κατὰ μὲν Λακεδαιμονίους ἔστησε Πέρσας Her. 9, 31; in der Gegend bei, ἡ Στερίη κατὰ Σινώπην πόλιν κειμένη Her. 1, 76; κεῖται ἡ Κεφαλληνία κατὰ Ἀκαρνανίαν Thuc. 2, 30; ἡ καϑ' ἡμᾶς ϑάλαττα, das sich zu uns erstreckende, bei uns liegende, das mittelländische Meer, Pol. 1, 3, 9; κατὰ βορέαν ἑστηκώς, gegen Norden, Thuc. 6, 104; von tactischen Bestimmungen, οἱ κατὰ τὸ λαιὸν τῶν ὑπεναντίων Pol. 1, 34, 9; öfter οἱ κατά τινα τεταγμένοι u. ä., zur ungefähren Ortsbestimmung. – Oertlich ist auch ursprünglich das bei Hom. so geläufige κατὰ ϑυμόν, κατὰ φρένα καὶ κατὰ ϑυμόν, im Herzen, in der Seele, s. unten. – Bei Zahlen, ungefähr, Her. 2, 145. 6, 44. 79; κατ' οὐδέν, fast Nichts, 2, 101. – 2) von der Zeit, eine Verbreitung durch einen Zeitraum hin, während, zu, Dauer u. Gleichzeitigkeit ausdrückend; ἐμὸν κατ' αἰῶνα, zu meiner Zeit, Aesch. Spt. 201; λευκὸν κατ' ἦμαρ Ag. 654; κατ' ἦμαρ καὶ κατ' εὐφρόνην ἀεί Soph. El. 251; μίαν καϑ' ἡμέραν, in einem Tage, Ant. 55; καϑ' ἡμέραν τὴν νῦν, heute, O. C. 3 Ai. 788; bes. in Prosa, κατὰ Ἄμασιν βασιλεύοντα, zur Zeit als Amasis König war, Her. 2, 143, κατὰ τὸν πόλεμον, während des Krieges, 7, 157, κατ' εἰρήνην, in Friedenszeiten; κατὰ τὸν κατὰ Κροῖσον χρόνον, zu Krösus' Zeiten, 1, 67; κατὰ τοὺς Τρωϊκοὺς χρόνους, zur Zeit des trojanischen Krieges; κατὰ Σωκράτην Ath. XI, 505 f; εἴ τι μὴ ὀρϑῶς πράττω κατὰ τὸν βίον τὸν ἐμαυτοῦ Plat. Gorg. 489 a; κατὰ τοὺς πρώτους χρόνους Polit. 274 c; οἱ καϑ' ἑαυτούς, ihre Zeitgenossen, Xen. Mem. 3, 5, 10; οἱ καϑ' ἡμᾶς Pol. 16, 20, 8; εἴς τε τοὺς πρὸ ἡμῶν καὶ καϑ' ἡμᾶς καιρούς 4, 1, 4; – κατὰ καιρὸν πράττεσϑαι Dem. 1, 4; – κατὰ φῶς, bei Tage, im Ggstz von νύκτωρ, Xen. Cyr. 3, 3, 25. – Aber καϑ' ἡμέραν ist = täglich, Aesch. Pers. 827 u. sonst oft, wie ὁ καϑ' ἡμέραν βίος täglicher Lebensunterhalt, Soph. O. C. 1366, u. ἐπὶ τῷ καϑ' ἡμέραν μισϑῷ, Dem. 59, 108, täglicher Lohn, κατ' ἐνιαυτόν jährlich, Plat. Polit. 298 e; Xen. An. 3, 2, 12 u. öfter; κατὰ μῆνα, monatlich. Diese Verbindungen gehören zu – 3) wo κατά Vereinzelung, Vertheilung eines größern Ganzen in mehrere kleinere Theile ausdrückt; κρῖν' ἄνδρας κατὰ φῠλα, κατὰ φρήτρας, Il. 2, 363, nach Stämmen u. Geschlechtern sie sondern; κατὰ στίχας, reihenweis, Il.; κατὰ κώμας κατοικημένοι, in einzelnen Dörfern angesiedelt, Her. 1, 96; ἐκ τῶν συμμάχων ἐξελέγετο κατ' ὀλίγους 8, 113, immer nur wenige aus den einzelnen Abtheilungen; κατὰ ἕνδεκα μέρη κεκοσμημένη, in elf Theile, Plat. Phaedr. 246 e; κατ' εἴδη διαιρεῖσϑαι τὰ ὄντα, in od. nach Geschlechtern unterscheiden, 273 e; ὁπόσοι κατὰ πόλιν ἐν ἑκάσταις νομεύονται Polit. 295 e; ἵνα μὴ μόνον κατὰ πόλεις, ἀλλὰ καὶ κατ' ἔϑνη δουλεύωσι, nicht bloß stadt-, sondern auch völkerweis, Dem. 9, 26; ἐλάμβανον τοὺς ἄρτους κατ' ὀβολόν, τὰ ἄλφιτα κατ' ἡμίεκτον μετρούμενοι, halbmetzenweis, 31, 37; κατὰ διακοσίας μνᾶς διακεχρημένον, in einzelnen Posten zu 200 Minen ausgeliehen, 27, 11; tactisch, κατὰ φυλάς, κατ' ἴλας, κατὰ τάξεις, κατὰ λόχους, geschwader-, regimenterweise, Xen. Cyr. 1, 4, 17. 6, 2, 36. 2, 1, 23 u. sonst; ähnl. κατὰ πόλεις διελύϑησαν, in die einzelnen Städte, Thuc. 3, 1, ὡς ἕκαστοι κατὰ πόλεις 1, 89; κατὰ μίαν ἐπὶ κέρως πλέοντες 2, 90. Geradezu die Distributivzahlen bildend, καϑ' ἕνα μαχεόμενοι Her. 7, 104; καϑ' ἑπτά, je sieben, Ar. Av. 1079; κατ' όλίγας (ναῦς) προςπίπτοντες, immer nur in kleinen Abtheilungen, Thuc. 3, 28; κατὰ δύο, je zwei, Plat. Ep. VI, 323 c; καϑ' ἕνα, einzeln, Xen. An. 4, 7, 8; κατὰ μίαν ἢ δύο λαμβάνων Dem. 20, 77; κατὰ μίαν ναῦν τάττειν Pol. 1, 26, 12, öfter, bes. von Anordnung u. Aufstellung der Soldaten, wohin man auch κατὰ κέρας προςβάλλειν, Xen. Cyr. 7, 1, 26, u. ä. rechnen kann. – Man vgl. noch κατ' ἔπος, Wort für Wort, Ar. Ran. 801, καϑ' ἑσμούς, schaarenweis, Vesp. 1146. – 4) Vereinzelung u. Absonderung ausdrückend, κατὰ σφέας γὰρ μαχέσονται, für sich, abgesondert, werden sie kämpfen, Il. 2, 366; μόνος καϑ' αὑτόν, allein für sich, Soph. O. R. 63; αὐτὴ καϑ' αὑτήν Eur. Ion 60; αὐτὸς καϑ' ἑαυτόν Ar. Vesp. 786; sehr gewöhnlich in Prosa, λέγων κατὰ σαυτόν Plat. Gorg. 505 d; αὐτὸ καϑ' αὑτὸ ἕκαστον, jedes Einzelne für sich, Theaet. 206 a; μόνος αὐτὸς καϑ' αὑτόν Rep. X, 604 a; καϑ' ἕνα, einzeln, dem ἀϑρόος entgeggstzt, Alc. I, 114 d, wie Thuc. ἀντέσχομεν πρός τε ξύμπαντας καὶ καϑ' ἑκάστους 2, 64; οἱ καϑ' αὑτοὺς Ἕλληνες 1, 138; καϑ' ἑαυτὸν πορεύεσϑαι, allein, für sich marschiren, Xen. An. 5, 10, 11; καϑ' ὑμᾶς αὐτοὺς ἐξοπλίσϑητε Cyr. 6, 3, 32 (aber αὐτοὶ καϑ' ἑαυτούς = von selbst, freiwillig 5, 5, 39); γεγόνασι καϑ' ἑαυτοὺς ἕκαστοι Dem. 10, 52; ἤδη καϑ' αὑτὸν ὄντι, als er schon selbstständig war, sein eigenes Geschäft hatte, 36, 4. – 5) aus 1 c folgt die Bdtg des Zweckes, als einer Richtung worauf, ἦ τι κατὰ πρῆξιν ἀλάλησϑε; Od. 3, 72. 9, 253, fahrt ihr nach einem Geschäfte, zu einem Geschäfte herum? πλάζεσϑαι κατὰ ληΐδα, auf, nach Beute umherschweifen, 3, 106; κατὰ χρέος ἐλϑεῖν, nach einem Orakelspruche kommen, um ihn einzuholen, 11, 479; κατὰ ληΐην ἐκπλώσαντες Her. 2, 152; ἀποπλέειν κατὰ βίου καὶ γῆς ζήτησιν 1, 94, wie κατὰ ζήτησίν τινα πέμπειν Soph. Tr. 55; κατὰ ϑέαν ἥκειν Thuc. 6, 31; καϑ' ἁρπαγὴν ἐσκεδασμένοι, zur Plünderung zerstreu't, Xen. An. 3, 5, 2. Aehnlich Ζεὺς μετ' Αἰϑιοπῆας χϑιζὸς ἔβη κατὰ δαῖτα, zum Schmause, Il. 1, 424; vgl. κατὰ τὴν κνίσσαν εἰςελήλυϑε Ar. Pax 1015. – Dah. drückt es auch den Bewegungsgrund aus, weg en, aus, αἰτίαν καϑ' ἥντινα Aesch. Prom. 226; Θησέως κατὰ φϑόνον στρατηλατοῦσαι, aus Neid gegen den Theseus, Eum. 656; κατ' ἔχϑραν, aus Feindschaft, Suppl. 331, wie Ar. Pax 133; in Prosa, κατ' εὔνοιαν φρενῶν Aesch. Suppl. 918; ἐμήδιζον κατ' ἄλλο μὲν οὐδέν, κατὰ δὲ τὸ ἔχϑος τῶν Θετταλῶν Her. 8, 30, vgl. 7, 142. 9, 37; κατὰ τὴν τουτου προϑυμίην τέϑνηκας, nach seinem Wunsche, 1, 124; τὴν προξενίαν κατά τι ἔγκλημα ἀπεῖπον Thuc. 6, 89; κατὰ τί; weshalb? Ar. Nubb. 240 u. sonst; κατ' ἄλλο μὲν οὐδέν, ὅτι δέ Plat. Phaedr. 229 d; κατὰ φϑόνον οἴονται τὸν ἑαυτῶν λέγειν Gorg. 437 d; ἐγὼ κατ' αὐτὸ τοῦτο ἄγαμαι Πῶλον, ὅτι 482 d, eben deshalb, weil. – 6) an 1 b schließt sich die Bdtg gemäß, zufolge, nach, wie Plat. sagt ὥςπερ κατ' ἴχνη κατὰ τὰ νῠν εἰρημένα ζῆν, Phaed. 115 b. So Hom. καϑ' ἡμέτερον νόον, nach unserm Sinne, Il. 9, 108, u. öfter κατὰ μοῖραν, κατ' αἶσαν, κατὰ κόσμον, nach Gebühr, nach Schicklichkeit, wie sich's gebührt; so auch Folgde; zunächst von göttlichen od. Schicksalsbestimmungen u. Orakeln, κατὰ ϑεὸν γάρ τινα ἔτυχον καϑήμενος ἐνταῦϑα Plat. Euthyd. 272 e, vgl. Apol. 22 a; κατὰ ϑεὸν ἥκεις, nach göttlicher Schickung, Her. 8, 85; κατ' ὀμφὰς τὰς Ἀπόλλωνος δότε πέρασιν Soph. O. C. 102; κατ' ὀμφὴν σὴν ἐστάλη 556; κατὰ τὸ χρηστήριον Her. 7, 178; dann: den Gesetzen gemäß, κατὰ νόμους Aesch. Suppl. 238. 385; κατὰ νόμους τοὺς ἐπιχωρίους Her. 1, 35; κατὰ τοὺς νόμους ζῆν Plat. Prot. 326 c; κατὰ νόμον, nach dem Branche, Xen. Cyr. 5, 5, 6 u. sonst oft; – κατὰ τὰς Θεμι-στοκλέους ἐντολάς, nach dem Befehle, Her. 8, 85; κατὰ τὰ παρηγγελμένα Xen. An. 2, 2, 8; κατὰ τὰ συγκείμενα, nach der Verabredung, 7, 2, 7; κατὰ τὰ συνεϑήκατο Her. 5, 112; κατὰ τὰ ἤκουον, nach dem was ich hörte, 2, 49; κατὰ τὸν σὸν λόγον Plat. Gorg. 471 a; – κατὰ νοῦν ἔχει κείνῳ Soph. O. C. 1765, wie κατὰ γνώμαν ἴδρις O. R. 1087, nach Wunsch; κατὰ τὸ εἰκός Xen. Cyr. 8, 7, 9; αἱ συνϑῆκαι, καϑ' ἃς ἐδανείσατο Dem. 25, 69. – Von der Verwandtschaft, ϑρόνους ἔχω κατ' ἀγχιστεῖα τῶν ὀλωλότων Soph. Ant. 174; κατὰ τὴν συγγένειαν Xen. An. 7, 2, 31; vgl. Thuc. 1, 95. 7, 57; προςεχόμενον αὐτῷ κατὰ τὴν μητέρα, von mütterlicher Seite mit ihm verwandt, 1, 127, wie auch Sp., z. B. App. B. C. 2, 143; – κατὰ Πίνδαρον, wie Pindar sagt, Plat. Phaedr. 227 b; καϑ' Ὅμηρον Conv. 174 c; κατὰ τὸν Θουκυδίδην Plut. Dem. 6; – οὐ γὰρ κατὰ τὸ πλεῖν κυβερνήτης καλεῖται, ἀλλὰ κατὰ τὴν τέχνην, in Beziehung auf od. danach benennen, Plat. Rep. I, 341 d, oft im Crat.; – κατὰ λόγον, im Verhältniß, s. λόγος. – In κατὰ τὸν πατέρα ἐπί. βουλός ἐστι τοῖς καλοῖς, Plat. Conv. 203 d, liegt »der Abstammung von seinem Vater nach«, väterlicherseits, wie sein Vater, so. – 7) Aehnlichkeit, Uebereinstimmung, Art u. Weise durch κατά ausgedrückt; κατὰ λοπὸν κρομύοιο, nach Art einer Zwiebelhaut, Od. 19, 233; πατέρα τε καὶ μητέρα εὑρήσεις οὐ κατὰ Μιϑριδάτην τε τὸν βουκόλον καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ Her. 1, 121, nicht nach Mithridates' Art, ganz andere Leute als Mithridates, vgl. 2, 10; Thuc. 2, 62; μέγεϑος κατὰ συκέην μάλιστα, so groß wie, Her. 4, 23; ποταμοὶ οὐ κατὰ Νεῖλον ἐόντες μεγάϑεα 2, 10; ἵνα προςείπω σε κατὰ σέ, nach deiner Art, Plat. Gorg. 467 a; κατ' ἐμαυτόν, nach meiner Art, οὐ πρὸς τοὺς ὑμετέρους λόγους Conv. 199 a; κατὰ τὸν πάππον, wie der Großvater, Parm. 176 c; ὁμολογῶ οὐ κατὰ τούτους εἶναι ῥήτωρ Apol. 17 b; – κατὰ ταὐτά, auf dieselbe Weise, Her. 6, 53; τὸ κατὰ ταὐτόν Plat. Phil. 58 a; κατὰ τί λέγοντες Soph. 222 c; κατὰ πάντα τρόπον, auf alle Weise, Xen. An. 6, 4, 30; κατὰ πολλοὺς τρόπους, auf viele Arten, Cyr. 8, 1, 46. – Aehnl. τὸ ἐμὸν δέος οὐκ ἔστι κατ' ἄνϑρωπον, ist nicht menschlich, Plat. Phil. 12 c; οὐ κατὰ χρυσίον δοκεῖ σοι εἶναι Conv. 112 c; τὸ καϑ' ἡλικίαν, dem Alter angemessen, Arist. eth. 8, 12. – Bes. ὁ κόμπος οὐ κατ' ἄνϑρωπον φρονεῖ, Aesch. Spt. 407, wie λέγω κατ' ἄνδρα, μὴ ϑεὸν σέβειν ἐμέ, wie einen Menschen, nicht wie einen Gott, Ag. 899; ἃ δὴ κατ' ἄνδρα γίγνεται νεανίαν Eur. I. A. 938; u. beim comparat., wenn eine Sache in ihrem Verhältniß zu einer andern betrachtet u. dem Grade nach damit verglichen wird, das lat. quam pro, μεῖζον ἢ κατ' ἄνϑρωπον νοσεῖς, du leidest an übermenschlicher Krankheit, du leidest übermenschlich Großes, Soph. O. C. 604; τοὔργον τόδε μεῖζον ἀνήκει ἢ κατ' ἐμὰν ῥώμαν, es geht über meine Kraft, Tr. 1025; φρονείτω μεῖζον ἢ κατ' ἄνδρα, stolzere Gedanken hegen, als sich für einen Menschen ziemt, Ant. 764; ὅστις μὴ κατ' ἄνϑρωπον φρονεῖ Ai. 748; δοκεῖ μοι ἀμείνων ἢ κατὰ τοὺς περὶ Λυσίαν εἶναι λόγους Plat. Phaedr. 279 a, vgl. Phaed. 94 e; ταῦτα ἴσως μείζω ἐστὶν ἢ κατ' ἐμὲ καὶ σὲ ἐξευρεῖν Crat. 392 e, es geht über unsere Kräfte, ist im Vergleich mit unserer Kraft zu groß, ist zu groß, als daß wir es ausfindig machen könnten; μείζω ἢ κατ' ἄνϑρωπον Rep. II, 359 d; μείζω ἢ κατὰ δάκρυα πεπονϑότες ἤδη, mehr als daß es hinreichend beweint werden könnte, Thuc. 7, 75; πλείω ἤ κατὰ τὸ ἡμέτερον πλῆϑος Xen. Cyr. 4, 5, 40; τίς κρείττων ἢ κατ' ἄνϑρωπον; 8, 7, 2; μεῖζον φορτίον ἢ καϑ' ἑαυτὸν ἀράμενον, eine größere Last als er tragen kann, Dem. 11, 14; εἰ δέ τῳ δοκῶ μείζονας ἢ κατ' ἐμαυτὸν λέγειν λόγους 13, 18; πολλὰ κἀγαϑὰ ὑμᾶς εἰργασμένοι οὐ κατὰ τὰς Μειδίου λειτουργίας 21, 169, nicht so geringfügig wie die Leistungen des Midias; so Sp., wie Pol. τολμηρότερον ἢ κατὰ τὴν ἡλικίαν, als man es von seinem Alter erwarten sollte, 5, 18, 7, vgl. 1, 8, 5. – 8) Allgemeiner, in Rücksicht auf, σὺ δὲ ἀνὴρ καϑ' ἡμᾶς ἐσϑλὸς ὢν ἐπίστασο Soph. Ai. 1878; οὐκ ἔχω εἶπαι κατὰ τὴν Ἀμφιάρεω ἀπόκρισιν Her. 1, 49, wie κατὰ τὴν τροφὴν τῶν παίδων τοσαῦτα ἔλεγον, in Beziehung auf, über die Ernährung, 2, 3; κατὰ μὲν τὸν κρητῆρα οὕτως εἶχε, so verhielt es sich; καϑ' ὃ ἡδέα ἐστίν, ἆρα κατὰ τοῦτο οὐκ ἀγαϑά, ist es in der Beziehung, wo es angenehm ist, nicht gut, Plat. Prot. 351 c; κατὰ τί; inwiefern? 335 d; καϑ' ὅσον, insoweit, 351 c; καϑ' ὅ τι, insofern, daß, Polit. 298 c; auch mit pleonastischem εἶναι, ἐγὼ τούτοις κατὰ τοῦτο εἶναι οὐ ξυμφέρομαι Prot. 317 a; κατά τι, in irgend einer Rücksicht, in irgend einem Stücke, κατὰ πάντα, in allen Stücken; τὸ κατὰ τοῦτον εἶναι Xen. An. 1, 6, 9, in Beziehung auf diesen, was ihn anbelangt. – Dah. dient es oft zur bloßen Umschreibung, die ausdrücklicher als das bloße Nomen od. ein Genitiv an alle einzelnen Beziehungen erinnern soll, τὰ κατὰ τὸν πόλεμον, der Krieg und Alles, was ihn betrifft; τὰ κατὰ τὴν πόλιν, Alles was den Staat betrifft, das Verhältniß, die Lage des Staates; λάχη τὰ κατ' ἀνϑρώπους Aesch. Eum. 300, = ἀνϑρώπων; πάντα τὰ κατ' ἀνϑρώπους, alle menschlichen Verhältnisse, alles Menschliche, 840; τὰ κατὰ τὴν μουσικὴν πάντα Plat. Gorg. 474 a; τῶν κατὰ τὸ σῶμα ἐπιϑυμιῶν, die sich auf den Körper beziehen, die leiblichen, Phaed. 82 c; τὰ καϑ' ὑμᾶς ἐλλείμματα, Fehler von eurer Seite, eure Versehen, Dem. 2, 27; τῷ καϑ' ἑαυτὸν φόβῳ, durch Furcht vor ihm, die er einflößt, 19, 2; τὰ καϑ' ἡμᾶς καλῶς ἔχει, unsere Sachen stehen gut, Xen. Cyr. 7, 1, 16. Von Sp. wird dies noch weiter ausgedehnt, τούτῳ τὸ κατὰ τὸν στόλον ἐνεχείρισεν, er trug ihm den Zug, Alles, was dazu gehörte, auf, Pol. 1, 56, 1, öfter; ὁ κατὰ τὰς ἀρχαιρεσίας χρόνος, die Zeit der Comitien, 1, 52, 2; sogar ἡ κατὰ τὸν ἥλιον ἀνατολή, πορεία, Aufgang, Lauf der Sonne, 3, 113, 1. 9, 15, 6; αἱ κατὰ τὸν Φίλιππον εὐεργεσίαι, des Philipp, 2, 48, 2; ἡ καϑ' Ἡρόδοτον ἱστορία, die Geschichte des Herodot, D. Sic., u. a. Sp. – Manche Umschreibungen der Art sind ganz adverbial geworden u. bei den einzelnen Substantiven bemerkt, κατ' ἰσχύν, kräftig, Aesch. Prom. 212, κατὰ σκότον, im Finstern, heimlich, Soph. Phil. 574, κατ' ὀρϑόν, gerade, recht, O. R. 88, κατ' ὀργήν, erzürnt, Tr. 929, καϑ' ὁρμὴν δρᾶν, eifrig, Phil. 562, καϑ' ἡσυχίαν, ruhig, κατὰ τάχος, eilig, κατὰ κράτος, mit Gewalt, wie κατὰ τὸ ἰσχυρόν, Her. 9, 2, κατὰ πόδα, sogleich, Xen. Hell. 2, 1, 20, κατὰ μέρος, abwechselnd, κατὰ φύσιν, naturgemäß, natürlich, κατὰ τύχην, zufällig, κατὰ μικρόν, κατ' ὀλίγον, allmälig, nach u. nach, κατὰ πολύ, bei weitem, u. ä.
Κατά erleidet bei Dichtern die Anastrophe, wenn es dem Casus, den es regiert, nachsteht, wie Ἀτρειδῶν κάτα, Soph. Ai. 295. 948; auch in tmesi, wenn es dem zugehörigen Verbum nachsteht, wird κάτα geschrieben, ὅτ' ἂν εὐφροσύνη μὲν ἔχῃ κάτα δῆμον, Od. 9, 6 Il. 17, 91.
Bei Dichtern, bes. den älteren Epikern, lautet das Wort auch vor Consonanten κάτ u. erleidet dann Assimilationen, so daß nicht bloß in Zusammensetzungen κάββαλε, κακκείοντες, κάλλιπε, καῤῥέζουσα, κατϑανεῖν geschrieben wird, sondern auch καγγόνυ, καδδέ, καδδύναμιν, für κὰγ γόνυ, κὰδ δέ, κὰδ δύναμιν, u. eben so κακκεφαλῆς, καμμέν u. καμμέσον, καννόμον, καππεδίον, καπφάλαρα, κάῤῥα, καττάδε, καττόν, die sämmtlich besser getrennt geschrieben werden, aber an ihrer Stelle aufgeführt sind. Vor στ u. σχ fällt auch τ aus, in καστορνῦσα, κάσχεϑε. – In καταιβάτης u. ä. hat sich die alte gedehnte Form καταί erhalten.
In der Zusammensetzung bedeutet es – 1) von oben herab, herunter, darauf, am Boden, καταβαίνω, καταβάλλω, καταπίπτω, κατάκειμαι. – 2) entgegen, gegen an, κατᾴδω, καταβοάω, u. bes. eine feindliche Thätigkeit, ein nachtheiliges Einwirken, καταγιγνώσκω, κατηγορέω, καταψηφίζομαι, ver-, miß-. – 3) Verstärkung des ursprünglichen Begriffes, er-, zer-, ver-, κατακόπτω, καταφαγεῖν, κατακτείνω, auch adj., κατάδηλος. – 4) zuweilen giebt es auch einem intr. Verbum transitive Bdtg, καταϑρηνέω, beweinen, beklagen.
-
72 ἶσον
ἶσον [so Hom. stets mit langem ι, neben ἐῗσος, welches man nachsehe, gew. auch die späteren Epiker; ἴσος mit kurzem ι zuerst Hes. O. 754, l. d., Theogn. 678, u. stets bei den Attikern u. Pind.; die späteren alexandrinischen Dichter brauchen nach Versbedürfniß ι lang u. kurz, ἴσον κάτω ἶσον ἄνωϑεν Theocr. 8, 19; so auch in den compp., s. bes. ἰσόϑεος], – gleich; zunächst auf die Quantität gehend, dem Maaße, der Zahl nach ( ἴσους ἀριϑμόν Eur. Suppl. 662, ἴσα τὸν ἀριϑμόν Plat. Rep. IV, 441 c, gew. ohne diesen Zusatz), dann übh. gleich an Stärke, an Beschaffenheit, Hom. u. Folgde; gew. τινί, δαίμονι ἶσος, Il. 5, 438 u. oft, u. in anderen Vergleichungen; οὔτε μεῖον οὔτ' ἴσον Aesch. Spt.337; ἀρίϑμημα Eum. 723; οὐ γὰρ γένοιτ' ἂν εἷς γε τοῖς πολλοῖς ἴσος Soph. O. R. 845; λοχαγοὶ ταχϑέντες ἴσοι πρὸς ἴσους Ant. 142; ἴσας ψήφους I. T. 965, u. oft von der Stimmengleichheit, auch ohne ψῆφος, Ar. Ran. 685 Plat. Legg. VII, 946 a; ἴσον χρόνον, gleiche Zeit, Soph. Phil. 784. 1101; ἀντὶ τῶν εἰρημένων ἴσ' ἀντάκουσον O. R. 544; oft ἴσα ἀντὶ ἴσων λαμβάνειν, ἀποδοῦναι, Plat. Legg. VI, 774 c; ἴσος τὸ πλάτος καὶ τὸ μῆκος Xen. An. 5, 4, 32, so dick wie lang; ἴσας ναῦς, gleich viel Schiffe, Hell. 1, 6, 29; – ἶσον ϑυμὸν ἔχειν, gleichen Sinn haben, eines Sinnes sein, Il. 13, 704. 17, 720; ἶσον φρονεῖν τινι, 5, 441. 15, 50; – ἴση μοῖρα, gleicher Antheil, gleich zugetheilt, Il. 9, 318 Od. 20, 282; auch ἴση allein, ohne μοῖρα, Il. 11, 705. 12, 423 Od. 9, 42 (vgl. oben ἐῗσος); ἴσον μέρος, Ar. Plut. 225 u. A.; ἴσον ἴσῳ κεκραμένος, sc. οἶνος ὕδατι, Wein u. Wasser zu gleichen Theilen gemischt, comic. bei Ath. X, 426 b XI, 473 c; κύλιξ ἴσον ἴσῳ κεκραμένη Ar. Plut. 1133; οὐ μόνον ἴσον, ἀλλὰ καὶ πλέον ἔχοντες ἀπέρχεσϑε Isocr. 17, 57; τῶν ϑεῶν τὰ ἴσα νεμόντων Her. 6, 11. 109; τῶν ἴσων μετέχειν τινί, eben so viel bekommen wie ein Anderer, gleiche Vorzüge genießen, u. ἴσων τυγχάνειν, dem πλεονεκτεῖν entgeggstzt, Xen. Cyr. 2, 2, 20; εἰς τὸ ἴσον ἀφικέσϑαι τινὶ τῇ ἱππικῇ, es in der Reitkunst eben so weit gebracht haben wie ein Anderer, ibd. 1, 4, 5; – μηδὲ κασιγνήτῳ ἶσον ποιεῖσϑαι ἑταῖρον, den Freund nicht gleich achten, Hes. O. 705. – Bei den Attikern bes. von der Gleichheit der Rechte unter den Bürgern eines Freistaates, wie Xen. die athenische Demokratie bezeichnet als πολιτεία ἐν τοῖς ἴσοις καὶ ὁμοίοις, Hell. 7, 1, 45; ähnlich ὡς δέον ἐπὶ τοῖς ἴσοις καὶ ὁμοίοις τὴν συμμαχίαν εἶναι 7, 1, 1; u. so ἐπὶ τῇ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ, Thuc. 1, 27. 145; συμμάχους ἐπ' ἴσῃ τε καὶ ὁμοίῃ ποιήσασϑαι, unter ganz gleichen Rechten, Her. 9, 7; auch umgekehrt, ἐν τοῖς ὁμοίοις καὶ ἴσοις, 6, 52, 3; Arist. pol. 3, 11, 10; οὐ μέτεστι τῶν ἴσων οὐδὲ τῶν ὁμοίων πρὸς τοὺς πλουσίους τοῖς πολλοῖς ἡμῶν Dem. 21, 112, die große Masse hat nicht gleiche Rechte mit den Reichen; τῆς ἴσης μετέχειν, Thuc. 4, 105, sc. πολιτείας. – Billig, gerecht, ἀνήρ Soph. Phil. 685, δικαστής Plat. Legg. VII, 957 c; κριταὶ ἴσοι καὶ δίκαιοι Pol. 25, 5, 3, eigtl. die beide Parteien auf gleiche Weise anhören; πῶς ἐστι τοῦτ' ἴσον ἢ δίκαιον Dem. 12, 9 (Philp. ep.); ἐκ ποίας γὰρ ἴσης ἢ δικαίας προφάσεως 18, 284; ἴση καὶ ἔννομος πολιτεία Aesch. 1, 5. – Vom Orte, gleich, eben, flach, καταβαίνειν εἰς τὸ ἴσον ἡμῖν Xen. An. 4, 6, 18, auf einen Ort, wo wir so stehen wie sie, wo wir mit gleichen Kräften kämpfen können; aber ἐν ἴσῳ καὶ βραδέως προςιέναι, An. 1, 8, 11, heißt in gleichem Schritte, in gleicher Linie anrücken, so daß die Fronte gerade bleibt, vgl. Cyr. 7, 1, 4. – Von Constructionen bemerke man außer dem dat., der oft mit großer Kürze gebraucht wird, οὐ μέν σοι ποτε ἶσον ἔχω γέρας, = τῷ σῷ γέραϊ ἶσον, Hom. öfter, κόμαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖαι, dem Haare der Chariten gleich, Il. 17, 51, Λοκροῖς ἴσας ἄγων ναῠς, eben so viel Schiffe wie die Lokrer, Eur. I. A. 262; auch in Prosa nicht selten, vgl. Schäf. Melet. p. 57. 134 zu D. Hal. C. V. p. 170 (der genit., von Thom. Mag. 269, 15 bemerkt, ist zw.), – noch folgde: mit καί; νόμος τοῖς τ' ἐλευϑέροις ἴσος καὶ τοῖσι δούλοις κεῖται Eur. Hec. 291; ὅτῳ γε νοῦς ἴσος καὶ σοὶ πάρα Soph. O. C. 814, vgl. 255; O. R. 612; Thuc. 2, 60. 4, 65; ἴσα καὶ ἱκέται ἐσμέν 3, 14; – mit ὡ ς; ἴσον γάρ σ' ὡς τεκοῦσ' ἀσπάζομαι Eur. Ion 1362; – mit ὥςπερ; οὐκ ἴσον καμὼν ἐμοὶ ὥςπερ ἡ τίκτουσ' ἐγώ Soph. El. 522, wie Lys. τὰ ἐκεῖ ὅμως σφίσιν εἶναι ἴσα ὥςπερ καὶ τὰ ἐνϑάδε 19, 36; – ὅσος περ u. ä.; ἐμοὶ δ' ἴσον μὲν τῆςδε τῆς χώρας μέτα ὅσον περ ὑμῖν Ar. Eccl. 175; vgl. Dem. 23, 44; Plat. Eryx. 405 b; – ἴσον ἅτε, Eur. Herc. Fur. 667; ἴσα ἐργάζεται οἱα καὶ ἔδρασας Luc. D. D. 1, 2. – Adverbial werden von Hom. an gebraucht ἴσον u. ἴσα; ἴσον Κηρί, gleich wie der Tod, Il. 3, 454; ἶσον ἐμοὶ βασίλευε, herrsche wie ich, zum gleichen Theile mir, 9, 616; ἶσα 3, 71. 15, 439 Od. 1, 432. 11, 304; ἴσον ἀπέχειν, Her. 8, 132; auch bei Attikern sehr geläufig, ἔοικα κἀγὼ τοῖς ἀφιγμένοις ἴσα ἐποικτείρειν Soph. Phil. 317, ὡς ὑμᾶς ἴσα καὶ τὸ μηδὲν ζώσας ἐναριϑμῶ O. R. 1187; ἴσα φίλῳ λυπούμενος Eur. Or. 880. – Auch mit Präposit., κατὰ ἶσα, ἐπὶ ἶσα, Il. 11, 336. 12, 436, von einem unentschiedenen Kampfe, wie Her. 1, 74 sagt ἐπ' ἴσης διαφέρειν τὸν πόλεμον, den Krieg mit gleichem, unentschiedenem Glücke fortsetzen; vgl. Xen. Cyr. 3, 4, 35; – τάδ' οὐκ ἐπ' ἴσας τελοῦμεν Soph. El. 1051; ἀπὸ τῆς ἴσης, sc. μοίρας, im Verhältniß der Gleichheit, Thuc. 1, 15. – Sehr gew. ἐξ ἴσου, auf gleiche Weise, eben so, νοσεῖν Soph. O. R. 61, κἀξ ἴσου τιμώμενος 563, πῶς ὁ φύσας ἐξ ἴσου τῷ μηδενί 1029; οὐ γὰρ ἐξ ἴσου ἥ τε τιμὴ καὶ ἡ ὠφέλεια Plat. Rep. X, 599 b, öfter; ἐξ ἴσης Legg. IX, 861 a; ἐξ ἴσου πᾶσι τῆς ὠφελείας οὔσης Pol. 10, 17, 5; auch οἱ ἐξ ἴσου, die Gleichen, Plat. Legg. VI, 777 d u. Sp.; – ἐπ' ἴσον, Pol. 6, 38, 4 u. A. – Das eigtl. adv. ἴσως s. unten. – Der compar. ist ἰσαί-τερος, Eur. Suppl. 441; τὴν πολιτείαν ἰσαιτέραν καϑιστάναι, größere Gleichheit einführen, Thuc. 8, 89; Xen. Hell. 7, 1, 14.
-
73 επεχω
(fut. ἐφέξω и ἐπισχήσω; aor. 2 ἐπέσχον и поэт. ἐπέσχεθον) реже med.1) иметь, держать, покоить(πόδας, sc. θρήνυϊ Hom.)
2) протягивать, (по)давать(οἶνον, μαζὸν παιοί Hom.; λουτρὰ χειροῖν Eur.; πιεῖν Arph.)
3) приставлять, приближать, подносить(κρωσσὸν ποτῷ Theocr.)
ἐπισχόμενος ἐξέπιεν Plat. — поднеся (к устам чашу с ядом, Сократ) выпил4) направлять, устремлять(τόξον σκοπῷ Pind.; τόξα ἄλλῳ Eur.; ὀφθαλμόν τινι Luc.)
ἐ. τέν διάνοιαν ἐπί τινι Plat. (ср. 8) и τέν γνώμην τινί Plut. — обращать (свои) мысли к чему-л., думать (помышлять) о чем-л.;τὸν ἐπισχόμενος βάλεν ἰῷ Hom. — прицелившись, он поразил его стрелой5) устремляться, нападать, преследовать(ἐπί и κατά τινα Her., ἐπί τινι Thuc. и τινί Plut.)
τί μοι ὧδ΄ ἐπέχεις ; Hom. — что ты ко мне так пристал(а)?;ὄχλος πᾶς ἐπεῖχε Eur. — вся толпа набросилась (на Пентея)6) намереваться, рассчитывать(ποιεῖν τι Her.)
7) стремиться, добиваться(ἀρχαῖς Arph.)
ἐ. τῇ διαβάσει Polyb. — готовиться к переправе8) сдерживать, удерживать, задерживать(τινά τινος Eur., Xen., Plat., Dem. и τινὰ μέ (οὐ) πράσσειν τι Soph.)
ἐπέχων καὴ οὐκ ἀνιείς Plat. — держа и не отпуская, т.е. не давая передышки;ἐ. τέν διάνοιαν Arst. — переставать думать (ср. 4);ἐ. χεῖρα φόνου Soph. — удерживаться от убийства;ῥέεθρα ὄζοισιν ἐ. Hom. — запрудить течение (реки) ветвями;ἐ. ἡνίαν Soph. — натянуть поводья;ἐ. ὀργάς Eur. — сдерживать (свой) гнев;ἐ. στόμα Eur. — зажимать рот, мешать говорить (кому-л.);ἐπισχόμενος τὰ ὦτα Plat., Plut.; — заткнув(ший) себе уши;τέν φωνέν ἐπέσχητο Plut. — она не могла говорить;ἐπέμφθη Ἡρώδην τῆς μεταβολῆς ἐφέξων Plut. — он был послан, чтобы удержать Ирода от отпадения;ἐπισχειν τινος Thuc., Arph., Xen., περί τινος Thuc. и τι Dem., Plut.; — прекратить (приостановить) что-л.;τέν ζημίαν ἐ. Thuc. — отменить наказание;ἐ. τὰ πρὸς Ἀργείους Thuc. — приостановить переговоры с аргосцами;χρησμοὺς ἐπισχεῖν Eur. — воздержаться от предсказаний;Εὐβοίας πέρι ἐπισχεῖν Thuc. — отказаться от своих планов на Эвбею;ἡμέρας ἐπισχεθείσης Plut. — когда дневной свет померк;Μῆδοι ἐπέσχον Κορινθίους Her. — мидяне сдерживали коринфян, т.е. мидийские войска были выстроены против коринфских;ἐ. τῷ ξύλῳ τινά Arph. — обуздывать кого-л. палкой;ἢν μέ ἄνεμος ἐπέχῃ Her. — разве если дует ветер9) воздерживаться, выжидатьἈντίνοος δ΄ ἔτ΄ ἐπεῖχε Hom. — Антиной же все еще медлил;
ἐπίσχες Aesch. — погоди;ἐπίσχετον, μάθωμεν Soph. — подождите, давайте разберемся (в чем дело);οὐ πολὺν χρόνον ἐπισχὼν ἧκε Plat. — немного спустя он пришел:οὐκ ἔπεσχον τὸ στρατόπεδον καταλαβεῖν Thuc. — у них не хватило терпения выбрать место для лагеря;ἐπισχεῖν περὴ συμμαχίας Thuc. — подождать с заключением союза;ἐπέσχοντο τοῖς Ἀθηναίοις ἐπιχειρεῖν Thuc. — они не решились атаковать афинян;ἐπέσχε εἰς τέν Ἀσίαν NT. — он задержался в Азии10) останавливаться(ἡμεῖς ἐπέσχομεν Plut.)
ἀναλῶν οὐκ ἐφέξεις Arph. — твоим расходам не будет конца;ὡς πρῶτον ἐπέσχε Plut. — когда он умолк11) воздерживаться от суждения(περί τινος Luc., Sext.; ἐν τοῖς ἀδήλοις Plut.)
ἐπισχεῖν μηδὲ καλέειν ὄλβιον Her. — воздержаться назвать (кого-л.) блаженным12) держать в своей власти, обладать, владеть(τέν Ἀσίην πᾶσαν Her.; πάντα Xen.; θεὸς ὅ τὸν κόσμον ἐπέχων Arst.)
13) занимать, простираться, охватывать(ἑπτὰ πέλεθρα Hom.; med. ἀμφὴ γαίῃ Hes.; τόπον τινά Arst., Plut.)
ἐπὴ πλεῖστον μέρος τῆς γῆς ἐπισχεῖν Thuc. — распространиться на большую часть страны;ὁπόσσον ἐπέσχη πῦρ Hom. — насколько раскинулось пламя;εὐχαὴ καὴ θυσίαι ἐπεῖχον τέν πόλιν Polyb. — молебствия и жертвоприношения совершались по всему городу;ἐπ΄ ὀκτὼ μῆνας Κυρηναίους ὀπώρη ἐπέχει Her. — уборка урожая длится у киренцев восемь месяцев;κραυγῆς ἐπεχούσης τῆς ἐκκλησίας Diod. — когда в собрании поднялся крик;τέν θύραν ἐπεῖχε κρούων Arph. — он не переставал стучать в дверь14) происходить, совершаться, бытьνὺξ ἐπέσχεν Plut. — наступила ночь
15) внимательно смотреть, пристально следить, вникать(τινί NT.)
-
74 ποιεω
тж. med.1) делать, выделывать, производить, готовить, изготовлять(εἴδωλον, σάκος, med. πέπλον Hom.; δεῖπνον Hes.)
2) строить, возводить, воздвигать(δῶμα, τεῖχος Hom.; βωμὸν καὴ ναόν Xen.; σκηνάς NT.)
3) делать (кого-л. кем-л. или каким-л.)(τινα ἄφρονα Hom.; med.: φίλον τινά Xen.; τὸν θεὸν ἀρωγόν Soph.)
π. τινα βασιλῆα Hom. — делать (ставить) кого-л. царем;ἔμψυχον π. τι Luc. — одушевлять что-л.;med. — превращать (τῆς σαρκὸς πρόνοιαν εἰς ἐπιθυμίας NT.)4) делать, совершатьεἰρήνην ποιεῖσθαι Xen. — заключать мир;
ὡς σαφέστατα ἂν εἰδείην ἐποίουν Xen. — я сделал (все), чтобы получить достовернейшие сведения;πόλεμον ποιεῖσθαι Xen. — вести войну;ἅμιλλαν ποιεῖσθαι Her. — спорить между собою, Thuc., Plat.; — состязаться;πόλεμον π. τινι Isae. — возбуждать войну против кого-л.;π. μάχας Soph. — сражаться;π. ἐκκλησίαν Thuc., Xen.; — проводить совещание;ἅμα ἔπος τε καὴ ἔργον ἐποίεε Her. — как сказал, так и сделал;ποιεῖσθαι βουλήν Her. — принимать решение;κακῶς π. τέν χώραν Dem. — опустошать страну;λόγους ποιεῖσθαι Isocr. — говорить, Dem. вести переговоры;ποιεῖσθαι ὁδόν (ὁδοιπορίην) Her. и πορείαν NT. — совершать путь;π. и ποιεῖσθαι θήραν Xen. — охотиться;πᾶσαν τέν σπουδήν τινος ἕνεκα ποιεῖσθαι Plat. — прилагать все усилия к чему-л.;ἀριθμὸν π. Xen. — производить подсчет;θώϋμα ποιεῖσθαί τι Her. — удивляться чему-л.;π. ἐλεημοσύνην NT. — творить (подавать) милостыню;ὁργέν ποιησάμενος Her. — раздраженный, в ярости;δι΄ ἀγγέλου ποιεύμενος ἔπεμπε βιβλία Her. — он послал через гонца письма5) действоватьτὰ ποιοῦντα καὴ τὰ πάσχοντα Plat. — действующие и страдательные начала;
ἥ εὔνοια τῶν ἀνθρώπων ἐποίει μᾶλλον ἐς τούς Λακεδαιμονίους Thuc. — общественное мнение склонялось больше в пользу лакедемонян;τὸ φάρμακον ποιήσει Plat. — снадобье подействует6) производить на свет, рождать(κριθάς Arph.; παῖδα Xen.)
7) приобретать, получать, зарабатывать(ἀργύριον Dem.; οὐδὲν ἐκ τῆς γῆς Xen.; πέντε τάλαντα NT.)
τὸν βίον ἀπὸ γεωργίας ποιεῖσθαι Xen. — добывать себе средства к жизни земледелием8) исполнять, выполнять(τὰ τεταγμένα τῇ πόλει Xen.; τὰς ἐντολάς NT.)
9) делать, оказывать(πολλὰ χρηστὰ περὴ τέν πόλιν Arph.; πολλὰ ἀγαθὰ τέν πόλιν Plat.; med. βοηθείας τινί Isocr.)
τινὰ εὖ π. Plat. — делать добро кому-л.10) устраивать, справлять(ἱρά Her.; θυσίαν Xen.; ἑορτήν NT.)
πάντα π. τοῖς ἀποθανοῦσιν Xen. — отдавать умершим все (установленные) почести11) делать, принимать, брать(τινὰ ἄλοχον ποιεῖσθαι Hom.)
ποιεῖσθαί τινα υἱόν Hom. — усыновлять кого-л.;τινὰ ποιεῖσθαι μαθητήν Plat. — брать кого-л. себе в ученики;τινὰ (τὴ) ποιεῖσθαι ὑπ΄ ἑωυτῷ (ἑωυτοῦ) Her. и ὑφ΄ ἑαυτόν Plat. — подчинять кого(что)-л. себе, овладевать кем(чем)-л.;π. τινα ἐπί τινι Dem. — подчинять кого-л. кому-л.12) причинять, вызывать(φόβον Hom.; γέλωτα Plat.)
π. ὕδωρ Arph. — посылать дождь;π. νόημα ἐνὴ φρεσί Hom. — внушать мысль13) ( о звуках) издавать, испускать(στόνον Soph.; κραυγήν Xen.)
14) слагать, составлять, сочинять(κωμῳδίαν καὴ τραγῳδίαν Plat.)
π. εἴς τινα, Plat. — слагать песнь в честь кого-л.;περὴ θεῶν λέγειν καὴ π. Plat. — говорить о богах и воспевать их;ὅ τὰ Κύπρια ποιήσας Arst. — автор «Киприй»15) изображать, обрисовывать, представлять(τὸν Ἀγαμέμνονα ἀγαθὸν ἄνδρα Plat.)
16) изобретать, выдумывать, создавать (в воображении)(καινοὺς θεούς Plat.; ὀνόματα Arst.)
17) предполагать, допускатьσφέας ποιέω ἴσους ἐκείνοισι εἶναι Her. — я полагаю, что их было столько же, сколько тех;
πεποιήσθω δή Plat. — ну предположим;ποιῶ δ΄ ὑμᾶς ἥκειν εἰς Φᾶσιν Xen. — допустим, что вы прибыли в Фасиду18) делать, поступатьπῶς ποιήσεις ; Soph. — что ты предпримешь?;
καλῶς ποιῶν σύ Plat. — ты хорошо сделал;εὖ ἐποίησας ἀναμνήσας με Plat. — хорошо, что ты мне напомнил;π. Σπαρτιητικά Her. — поступать по-спартански19) заставлять(κλαίειν τινά Xen.)
π. αἰσχύνεσθαί τινα Xen. — пристыдить кого-л.;π. τινα κλύειν τινός Soph. — заставлять кого-л. слушаться кого-л.20) ставить, класть, ввергатьπ. εἴσω Xen. — вводить;
π. ἔξω Xen. — выводить;π. τὰς ναῦς ἐπὴ τοῦ ξηροῦ Thuc. — вытаскивать корабли на сушу;τινα ἐς ψυλακέν π. Thuc. — ввергать кого-л. в тюрьму;π. τινα ἱκέσθαι ἐς οἶκον Hom. — разрешить кому-л. вернуться домой;π. ἐν αἰσχύνῃ τέν πόλιν Dem. — покрывать город позором;ποιεῖσθαί τι ἐς ἀσφάλειαν Thuc. — помещать что-л. в безопасное место21) проводить, тратить(πολὺν χρόνον ἔν τινι Anth.)
οὐ π. χρόνον οὐδένα Dem. — не терять (напрасно) времени;τέν νύκτα ἐφ΄ ὅπλοις ποιεῖσθαι Thuc. — проводить ночь в (полном) вооружении;μέσας π. νύκτας Plat. — тянуть (разговор) до полуночи22) считать, признаватьσυμφορέν ποιεῖσθαί τι Her. — считать что-л. несчастьем;
δεινὰ π. и ποιεῖσθαι τι Thuc. — негодовать на что-л.;εὕρημα ἐποιησάμην Xen. — я счел (счастливой) находкой;μέγα (μεγάλα) ποιεῖσθαί τι Her. — высоко ценить (считать важным) что-л.;πολλοῦ ποιεῖσθαι τι Plat. — придавать большое значение чему-л.;(οὐδὲν) περὴ πλείονος ποιήσασθαι τῶν νόμων Lys. — ничего не ставить выше законов;ἐν ἐλαφρῷ и παρ΄ ὀλίγον ποιεῖσθαι Her., Xen.; — считать маловажным;δι΄ οὐδενὸς ποιεῖσθαί τι Soph. — не придавать никакого значения чему-л.;ἐν νόμῳ ποιεῖσθαί τι Her. — иметь что-л. в обычае;ἐν άδείῃ π. Her. — считать безопасным -
75 προιημι
(fut. προήσω; aor. προῆκα - эп. προέηκα; aor. 2 med. προείμην; pf. pass. προεῖμαι)1) отправлять, посылать(ἀγγελίας, τινά τινος εἵνεκα и τινὰ ἐπί τινα Hom.; τέν τάξιν πρὸς τοὺς πολεμίους Xen.)
π. τινὰ πυθέσθαι Hom. — посылать кого-л. разузнать2) ниспосылать, даровать(κῦδός τινι Hom.)
3) пускать, бросать, метать(ἔγχος, ὀϊστόν, ἐς πόντον τι Hom.; ἀκόντια ἐπί τινα Xen.; med. βέλη Polyb.)
4) отпускать, отсылать(τινα Hom.)
5) med. отбрасывать (прочь) от себя(θοἰμάτιον Dem.; перен. χρήματα καὴ τιμάς Arst.)
προέσθαι τὸν βίον (ἑκουσίως) Plut. — (добровольно) лишить себя жизни6) (тж. π. φέρεσθαι Hom.) выпускать(πηδάλιον ἐκ χειρῶν Hom.; ἀέρα Arst.)
π. δάκρυα Eur. — ронять слезы;π. ἔπος Hom. — обронить слово7) (о реках и т.п.) изливать, струить(ὕδωρ ἐς Πηνειόν Hom.; παγὰν κρημνῶν Eur.)
8) med. испускать, выделять(χολήν Arst.; σπέρμα Arst., Sext.)
9) med. производить на свет, рождать(τὸ κύημα Arst.)
ᾠὰ π. Arst. — класть яйца10) med. издавать(φωνήν Aeschin., Polyb.)
πᾶσαν π. φωνήν Polyb. — всячески упрашивать, умолять11) med. произносить(λόγον Plat.; λόγους μαλθακοὺς φρενί Eur.; ῥῆμα Dem.)
12) упускать(τὸν χρόνον, τοὺς καιρούς Polyb.)
προέσθαι τοὺς ὑπεναντίους Polyb. — дать ускользнуть противнику13) пренебрегать, оставлять без внимания(τὰ ἴδια Xen.; τῶν πραγμάτων τι Dem.; τὰ ἁμαρτήματά τινος Plut.)
π. τὸ παρόν Dem. — беззаботно относиться к настоящему14) преимущ. med. допускать, позволятьοὐ προέσθαι τινὰς ἀδικουμένους Thuc. — не позволить причинить кому-л. обиду15) предоставлять, уступать(τί τινι Hom., med. Plat.)
16) выдавать, отдавать, передавать(χρήματά τινι, τινά и τινὰ ἀπάγεσθαι Her.; τὰς ναῦς τινι Thuc.; med. τέν Κέρκυραν τοῖς Κορινθίοις Thuc.; τινα εἰς δουλείαν Dem.; τινά τινι εἰς ὁμηρίαν Polyb.)
17) med. (от)давать, дарить(κάλλιστον ἔρανον, sc. τῇ πατρίδι Thuc.)
π. τέν εὐεργεσίαν Xen., Plat. — оказывать услугу;προϊέμενοι καὴ πονεῖν ὑπέρ τινος ἐθέλοντες Xen. — готовые жертвовать собой и желающие трудиться для кого-л.18) med. покидать (в нужде), оставлять, бросать(τοὺς φεύγοντας Xen.; τέν χώραν Plut.)
19) med. расточать(τὰ πατρῷα Aeschin.)
20) med. загонять(τὸν λαγὼ εἰς τὰς ἄρκυς Xen.)
21) med. побуждать, заставлять(τινα δρᾶν καὴ τὸ μέ δρᾶν Soph. - v. l. προσίεμαι)
-
76 ἐς
ἐς, εἰς, ἐν (following noun governed, P. 4.44, P. 6.4, P. 9.55, I. 7.41 fr. 162, ?fr. 333a. 8.)1a to, towards, into.I generally, lit. & met.ἐς ἀφνεὰν ἱκομένους μάκαιραν Ἱέρωνος ἑστίαν O. 1.10
ἐκάλεσε πατὴρ τὸν εὐνομώτατον ἐς ἔρανον φίλαντε Σίπυλον O. 1.38
ὕδατος πυρὶ ζέοισαν εἰς ἀκμὰν μαχαίρᾳ τάμον (e Σ Mommsen: ἐπ codd.) O. 1.48ἐμὲ δ' ἐπὶ ταχυτάτων πόρευσον ἁρμάτων ἐς Ἆλιν O. 1.78
ῥοαὶ δ' ἐς ἄνδρας ἔβαν O. 2.34
ὁμόκλαρον ἐς ἀδελφεὸν ἄνθεα ἄγαγον O. 2.49
ἐς γαῖαν πορεύειν O. 3.25
ἐς ταύταν ἑορτὰν νίσεται O. 3.34
ἄγων ἐς φάος τόνδε δᾶμον ἀστῶν O. 5.14
φέρειν γῆρας εὔθυμον ἐς τελευτάν O. 5.22
ἦλθεν δ' Ἴαμος ἐς φάος O. 6.44
δεῦρο πάγκοινον ἐς χώραν ἴμεν O. 6.63
μαντεύσατο δ' ἐς θεὸν ἐλθών O. 7.31
πλόον εἶπε Λερναίας ἀπ' ἀκτᾶς εὐθὺν ἐς ἀμφιθάλασσον νομόν O. 7.33
ἐς Ἴστρον ἐλαύνων O. 8.47
[ βρότεα σώμαθ' ᾇ κατάγει κοίλαν ἐς ἄγυιαν θνᾳσκόντων (v. l. πρός) O. 9.34]εἰς Ἀίδα σταθμὸν ἀνὴρ ἵκηται O. 10.92
ἀλλά νιν ὕβρις εἰς ἀυάταν ὑπεράφανον ὦρσεν P. 2.28
εὖναι δὲ παράτροποι ἐς κακότατ' ἀθρόαν ἔβαλον P. 2.35
εἰς Ἀίδα δόμον κατέβα P. 3.11
πέμψεν κασιγνήταν ἐς Λακέρειαν P. 3.34
ἤλυθεν ἐς λέχος P. 3.99
“ Ταίναρον εἰς ἱερὰν Εὔφαμος ἐλθὼν” P. 4.44ἐς εὐδείελον χθόνα μόλῃ P. 4.76
ἐς δ' Ἰαολκὸν ἐπεὶ κατέβα P. 4.188
ἐς δὲ κίνδυνον βαθὺν ἰέμενοι P. 4.207
ἐς Φᾶσιν δἔπειτεν ἤλυθον P. 4.211
ἀπόλεμον ἀγαγὼν ἐς πραπίδας εὐνομίαν P. 5.67
ὀμφαλὸν ἐριβρόμου χθονὸς ἐς νάιον προσοιχόμενοι P. 6.4
“ ἐπὶ λαὸν ἀγείραις νασιώταν ὄχθον ἐς ἀμφίπεδον” P. 9.55ναυσὶ δ' οὔτε πεζὸς ἰών κεν εὕροις ἐς Ψπερβορέων ἀγῶνα θαυμαστὰν ὁδόν P. 10.30
μόλεν Δανάας ποτὲ παῖς ἐς ἀνδρῶν μακάρων ὅμιλον P. 10.46
ἴτε σὺν Ἡρακλέος ἀριστογόνῳ ματρὶ πὰρ Μελίαν χρυσέων ἐς ἄδυτον τριπόδων θησαυρὸν (Tric.: εἰς codd.) P. 11.4θαητὰν ἐς αἴγλαν παῖς Διὸς μόλεν N. 1.35
ἐς θαλάμου μυχὸν εὐρὺν ἔβαν N. 1.42
καὶ ἐς Αἰθίοπας ἔπαλτο (sc. ὄνυμ' αὐτῶν) N. 6.49εἰς Ἐφύραν ἵκοντο N. 7.37
φίλον ἐς ἄνδρ' ἄγων κλέος ἐτήτυμον αἰνέσω N. 7.62
κωμάσομεν παρ' Ἀπόλλωνος Σικυωνόθε,Μοῖσαι, τὰν νεοκτίσταν ἐς Αἴτναν, ὄλβιον ἐς Χρομίου δῶμ N. 9.2
—3.καί ποτ' ἐς ἑπταπύλους Θήβας ἄγαγον στρατὸν ἀνδρῶν N. 9.18
φαινομέναν δ' ἄῤ ἐς ἄταν σπεῦδεν ὅμιλος ἱκέσθαι N. 9.21
ὁ δ' ὄλβῳ φέρτατος ἵκετ ἐς κείνου γενεάν i. e. into relationship with him N. 10.14εὖ μὲν Ἀρισταγόραν δέξαι τεὸν ἐς θάλαμον N. 11.3
σὺν Χάρισιν δ' ἔμολον Λάμπωνος υἱοῖς τάνδ ἐς εὔνομον πόλιν I. 5.22
τὸν (= Τελαμῶνα)χαλκοχάρμαν ἐς πόλεμον ἆγε σύμμαχον ἐς Τροίαν I. 6.27
ἀνὰ δ' ἄγαγον ἐς φάος οἵαν μοῖραν ὕμνων I. 6.62
Ἄδραστον ἐξ ἀλαλᾶς ἄμπεμψας ἐς Ἄργος ἵππιον (Er. Schmid: εἰς codd.) I. 7.11ἐθέλοντ' ἐς οὐρανοῦ σταθμοὺς ἐλθεῖν μεθ ὁμάγυριν Βελλεροφόνταν I. 7.45
σὲ δ' ἐς νᾶσον Οἰνοπίαν ἐνεγκὼν I. 8.21
“ ἰόντων δ' ἐς ἄφθιτον ἄντρον εὐθὺς Χίρωνος αὐτίκ ἀγγελίαι” I. 8.41ἐς Τροία[ν Pae. 6.75
μή μιν εὔφρον' ἐς οἶκον μήτ ἐπὶ γῆρας ἱξέμεν βίου Pae. 6.115
ἀγ]λαάν τ ἐς αὐλὰν Pae. 7.3
ἀγλαὸν ἐς φάος ἰόντες δίδυμοι παῖδες Pae. 12.15
]δ εἰς [Ἀ]χέροντα[ Πα. 22e. 9. μάρτυς ἤλυθον ἐς χορὸν Παρθ. 2. 3. τεὸν δεῦτ' ἐς ἄλσος fr. 122. 18. δαιτίκλυτ[ον] πόλιν ἐς Ὀρχομενῶ διώξιππον ?fr. 333a. 8. up to,φαεννὸν ἐς αἰθέρα μιν πεμφθεῖσαν ἑᾷ κεφαλᾷ ἐξοπίσω γέρας ἔσσεσθαι O. 7.67
πίτναν τ' ἐς αἰθέρα χεῖρας ἁμᾶ ( εἰς coni. Er. Schmid) N. 5.11 ἐς τὸν ὕπερθεν ἅλιον κείνων ἐνάτῳ ἔτει ἀνδιδοῖ ψυχὰς πάλιν fr. 133. 2. πιτνάντες θοὰν κλίμακ' οὐρανὸν ἐς αἰπύν fr. 162. down into,βαθὺν εἰς ὀχετὸν ἄτας ἵζοισαν ἑὰν πόλιν O. 10.37
πέτρας φοίνισσα κυλινδομένα φλὸξ ἐς βαθεῖαν φέρει πόντου πλάκα P. 1.24
τὸν οὔτε χειμέριος ὄμβρος οὔτ' ἄνεμος ἐς μυχοὺς ἁλὸς ἄξοισι P. 6.12
“χθόνα τοί ποτε καὶ στρατὸν ἀθρόον πέμψαν κεραυνῷ τριόδοντί τε ἐς τὸν βαθὺν Τάρταρον Pae. 4.44
πρόφασις ἀρετὰν ἐς αἰπὺν ἔβαλε σκότον fr. 228. into (a vehicle)τὸ κρατήσιππον γὰρ ἐς ἅρμ' ἀναβαίνων N. 9.4
ἐς δίφρον Μοισᾶν ἔβαινον I. 2.2
II of journeying, uponἐς φανερὰν ὁδὸν ἔρχονται O. 6.73
ἐς πλόον ἀρχομένοις (v. l. ἐρχομένοις) P. 1.34ἕκαλος ἔπειμι γῆρας ἔς τε τὸν μόρσιμον αἰῶνα I. 7.41
III sc. δόμους, to the home ofεἴ τις εὐδόξων ἐς ἀνδρῶν ἄγοι τιμὰς Ἑλικωνιάδων I. 2.34
b towards, in the direction ofδᾶμον γεραίρων τράποι σύμφωνον ἐς ἡσυχίαν P. 1.70
δαίμων δ' ἕτερος ἐς κακὸν τρέψαις P. 3.35
καλῶν μὲν ὦν μοῖράν τε τερπνῶν ἐς μέσον χρὴ παντὶ λαῷ δεικνύναι publicly fr. 42. 4. ἀπήμονα εἰς ὄλβον τινὰ τράποιο Θήβαις, ὦ πότνια, πάγκοινον τέρας i. e. turn this omen into some manner of prosperity for Thebes Πα... εὖτ' ἂν ἴδω παίδων νεόγυιον ἐς ἥβαν look upon fr. 123. 12.c with a view to, with the object of, for “ φίλια δῶρα Κυπρίας ἄγ' εἴ τι ἐς χάριν τέλλεται” O. 1.75ὁπᾷ τε κοινὸν λόγον φίλαν τείσομεν ἐς χάριν O. 10.12
εὐώνυμον ἐς δίκαν τρία ἔπεα διαρκέσει N. 7.48
νεαρὰ δ' ἐξευρόντα δόμεν βασάνῳ ἐς ἔλεγχον ἅπας κίνδυνος N. 8.21
ἀλλ' Αἰακίδαν καλέων ἐς πλόον I. 6.36
Σκύριαι δ' ἐς ἄμελξιν γλάγεος αἶγες ἐξοχώταται fr. 106. 4.d with regard to, in reference toἐς δὲ τὸ πὰν ἑρμανέων χατίζει O. 2.85
( αἶνον)ποτ' ἐς Ἀμφιάρηον φθέγξατ O. 6.13
]κυριώτερο[ λτ;εἰς σοφίας λόγον> (supp. Snell ex Aristide.) fr. 260. 7. ἄμαχοί ( τινες) εἰς σοφίαν (si quidem recte hoc frag. Pindaro tribuitur, certe alia erat forma verborum apud P.) ?fr. 353.e of time, for, during.ὄλβος οὐκ ἐς μακρὸν ἀνδρῶν ἔρχεται P. 3.105
τὰ δ' εἰς ἐνιαυτὸν ἀτέκμαρτον προνοῆσαι P. 10.63
ἐς δὲ τὸν λοιπὸν χρόνον ἥροες ἁγνοὶ πρὸς ἀνθρώπων καλέονται fr. 133. 5.f dub. & frag. “ δοιὰ βοῶν θερμὰ δ' εἰς ἀνθρακιὰν στέψαν” ( πρὸς coni. Schr.: δὶς Turyn) fr. 168. 2. ]μενος οὔ κεν ἐς ἀπλακ[ Pae. 18.6
]τ' ἐς αὐτὸν[ Δ. 4f. 6.2 ἐν, a Doric form of ἐς.a to, towardsΚρισαῖον λόφον ἄμειψεν ἐν κοιλόπεδον νάπος θεοῦ P. 5.38
δεῦτ' ἐν χορόν, Ὀλύμπιοι fr. 75. 1.b intoξεστὸν ὅταν δίφρον ἔν θ' ἅρματα πεισιχάλινα καταζευγνύῃ σθένος ἵππιον P. 2.11
μιν ἐν πέλ[α]γ[ο]ς ῥιφθεῖσαν (ἀν Π̆{S}, i. e. ἀνὰ: πέλ[α]γ[ο]ς Wil.: πελ[ά]γε[ι G-H.) Πα. 7B. 46.c dub., upon πέσε δ (sc. κῦμ' Ἀίδα) ἀδόκητον ἐν καὶ δοκέοντα (codd.: δοκέοντι Fennel, Lobel: cf. ἐν 8.) N. 7.31d in regard to δῶρα καὶ κράτος ἐξέφαναν ἐγ γένος αὐτῷ (Wil.: ἐς γενεὰς codd.: ἐγγενὲς e Σ Ritterhuius: ἐς γένος Fulvius Orsinus) N. 4.68ἐν πάντα δὲ νόμον εὐθύγλωσσος ἀνὴρ προφέρει P. 2.86
θεοῦ δὲ δείξαντος ἀρχὰν ἕκαστον ἐν πρᾶγος fr. 108a. 2. -
77 διάγω
διάγω [ᾰ],A carry over or across,πορθμῆες δ' ἄρα τούς γε διήγαγον Od.20.187
, cf. Th.4.78;δ. ἐπὶ σχεδίας ἄρτους X.Cyr.2.4.28
.b intr., cross over, Id.An.7.2.12.3 Geom., draw through or across, produce a line, Euc.1.21, al.II of Time, pass, spend,αἰῶνα h.Hom.20.7
; βίοτον, βίον, A.Pers. 711, S.OC 1619, Ar.Nu. 464;δ. τὸν βίον μαχόμενος Pl. R. 579d
;ἡσύχιον βίον δ. ἐν εὐσεβείᾳ
1 Ep.Tim.2.2
; γῆρας, νύκτα, X. Cyr.4.6.6, An.6.5.1;χρόνον Plu.Tim.10
(but χρόνος διῆγέ με, = χρόνον διῆγον, S.El. 782); δ. ἑορτήν celebrate it, Ath.8.363f: hence,2 intr., without βίον, pass life, live, Democr.191, D.18.254, 25.82; = διαιτῶμαι, διατρίβω, Thom.Mag.pp.90,98 R.;δ. ἐν φιλοσοφίᾳ Pl.Tht. 174b
; tarry,ἐν τῷ δικαστηρίῳ Id.Euthphr.3e
;ἐν προαστείῳ Hdn.1.12.5
:—[voice] Med.,διαγόμενος Pl.R. 344e
, etc.;τὰ πρὸς τοὺς θεοὺς εὐσεβῶς δ. Michel352.15
([place name] Iasus).c c. acc. pers., divert, fob off, ἐλπίδας λέγων διῆγε [τοὺς στρατιώτας] X.An.1.2.11, cf. D.Prooem. 53, Luc.Phal.1.3.d continue,δ. σιωπῇ X.Cyr.1.4.14
: freq. c. part., continue doing so and so,δ. λιπαρέοντας Hdt.1.94
; δ. μανθάνων, ἐπιμελόμενος, X.Cyr.1.2.6, 7.5.85.e with Advbs.,ἐν τοῖς χαλεπώτατα δ. Th.7.71
;ἄριστα X.Mem.4.4.15
;εὖ Arist.HA 625b23
; ; also εὐσεβῆ δ. τρόπον περί τινα conduct oneself piously, Ar.Ra. 457.III cause to continue, keep in a certain state,πόλιν ὀρθοδίκαιον δ. A.Eu. 995
(lyr.);πόλεις ἐν ὁμονοίᾳ Isoc.3.41
;ἐν πᾶσι τοῖς κατὰ βίον.. διῆγεν ὑμᾶς D.18.89
;τὸ ὑπήκοον ἐν ἡσυχίᾳ δ. D.C.40.30
.IV entertain, feed,τραγήμασι καὶ λαχάνοις τὸν στρατόν Philostr.Her.10.4
:—[voice] Pass., [λέων] μελιτούτταις διήγετο Id.VA 5.42
.2 divert,τινὰ ἀπό τινος Philostr.Her.Prooem.3
; simply, divert,τὰς βασιλείους φροντίδας Id.VS1.8.2
. -
78 διατρίβω
A- τέτρῐφα Plb.4.57.3
:—[voice] Pass., [tense] aor. 2 διετρίβην [ῐ] (v. infr.):—rub hard,χερσὶ διατρίψας Il.11.847
: more freq., wear away, consume,πάντα διατρίβουσιν Ἁχαιοί Od.2.265
;χρήματα Thgn. 921
;τὰ τῶν Πελοποννησίων Th.8.87
; εἰς αἰτίας ἀλόγους δ. τὸ θεῖον to fritter away Providence into unreasoning causes, Plu.Nic.23:— [voice] Pass., κάκιστα διατριβῆναι perish utterly, Hdt.7.120 (v.l. ἐκ-), cf. Th. 8.78.II spend, of Time,θερείην Hdt.1.189
; freq.χρόνον δ. Lys. 3.11
;παρά τινι Hdt.1.24
, etc.;δ. τινὰς ἡμέρας X.HG6.5.49
;ἓξ ἔτη Isoc.4.141
(later c. gen.,ἐτῶν οὐκ ὀλίγων ἐν Ῥώμῃ δ. Hdn.3.10.2
):— [voice] Pass.,ἐνιαυτὸς διετρίβη Th.1.125
.2 abs. (without χρόνον), waste time, οὐ μὴ διατρίψεις..; make no more delay, Ar.Ra. 462; δ. ἐν γυμνασίοις pass all one's time there, Id.Nu. 1002; ;ἐν ἀγρῷ Philem.71.6
; αὐτοῦ, ἔνδον, Pl.Prt. 311a;δ. μετ' ἀλλήλων
go on talking,Id.
Phd. 59d, etc.: hence, busy, employ oneself,ἐν ζητήσει Id.Ap. 29c
;ἐν φιλοσοφίᾳ Id.Tht. 173c
; , Isoc.3.19, D.2.16;ἀμφί τι X.Eq.2.1
; , Isoc.1.4;πρὸς ἱππικῇ Pl.Prm. 126c
;πρὸς τοῖς ἔργοις Arist.Pol. 1309a8
; πρὸς φιλοσοφίᾳ (prob. l. for - ίαν) Pl.R. 540b: c. part.,δ. μελετῶσαι X.Cyr.1.2.12
.b abs., lose time, delay, Il.19.150, Hp.VC19, Ar.Eq. 515, etc.;λέγε καὶ μὴ διάτ ριβε Pl.R. 472b
; διατέτρῐφα I have let the time slip by.., Id.Tht. 143a: c. part., καθ' ἕκαστα λέγων δ. to waste time in speaking, Isoc.3.35, cf. D.1.9.3 reside, PHal.1.182 (iii B.C.), PStrassb. 22.6 (ii A.D.), etc.III put off by delay, thwart, hinder,μή τι διατρίβειν ἐμὸν χόλον Il.4.42
;οὔ τι διατρίβω μητρὸς γάμον Od.20.341
; : c. dupl. acc. pers. et rei, ὄφρα κεν ἥ γε διατρίβῃσιν Ἀχαιοὺς ὃν γάμον put them off in the matter of her wedding, Od. 2.204: c. gen. rei, μὴ δηθὰ διατ ρίβωμεν ὁδοῖο let us not lose time on the way, ib. 404:—[voice] Med.,μή τι διατριβώμεθα πείρης A.R.2.883
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > διατρίβω
-
79 πόσος
1 of Number, how many?κόσοι τινές εἰσι οἱ Αακεδαιμόνιοι Hdt.7.234
;π. καὶ ποῖα..; X.Mem.4.4.7
;π. χρήματα; Id.Cyr.3.1.35
;π. ἄττα δὴ ὑποδήματα Arist.EN 1133a21
: with sg. Nouns, how great? how much?π. πλῆθος νεῶν; A.Pers. 334
;π. τις ἀριθμός; Pl.Tht. 198c
;π. χρυσίον; X.An.7.8.1
.2 of Distance, how far?πόσον ἄπεστιν ἐνθένδε τὸ στράτευμα; Id.Cyr.6.3.10
; π. τις ὁδὸς εἴη ib.4.6.10;μέχρι πόσου; Anon.
ap. Gell. 1.3.9, cf. E.Fr.953.32.3 of Time, how long?π. τινὰ χρόνον; S.OT 558
, etc.;π. χρόνου;πότε; Ar.Ach.83
.4 of Value, how much? ;πόσου;
at what price?Id.
Ach. 812, 898, Pl.Ap. 20b, etc.; ἐπὶ πόσῳ; ib. 41a, X.Cyr.3.1.43; ἐκ πόσου is f.l. for ὁπόσου in D.50.30.5 of Degree, how great?πόθος; πόσος τις; Ar.Ra.55
;πόσης γέμει σωφροσύνης; Pl.Smp. 216d
: neut. Adv.πόσον; πόσα;
to what amount?Ar.
Ec. 399, X.Mem.2.2.8II [full] ποσός, ή, όν, indef. Adj. of a certain quantity or magnitude, Gorg.Fr.3D., Pl.Sph. 245d, etc.; a certain number of..,Epicur.
Ep.2p.50U.; for a certain time,Plb.
2.34.15, etc.;οὐδ' ἐπὶ π. Id.1.1.2
; κατὰ ποσόν to a certain extent, Vett.Val. 81.22.2 ποσόν, τό, = ποσότης, Pl.Phlb. 24c, 24d, Arist.Cat. 4b20, Metaph. 1020a7, etc.; κατὰ ποσόν in point of quantity, Id.EN 1158b31. -
80 ἀναλίσκω
ἀνᾱλίσκω E.IT 337, Ar.Th. 1131, Th.7.48:—also [full] ἀνᾱλόω Hp.VM 10, A.Th. 813, E.Med. 325, Ar.Pl. 248, Arar.10, Th.2.24, al., Democr. 280, X.Hier.11.1: [tense] impf.A , X.Cyr.1.2.16,ἀνάλισκον App.BC3.58
,ἀνάλουν Ar.Fr.220.2
, Th.8.45: [tense] fut. , Pl.R. 568d: [tense] aor. , Lys.19.18, etc., ἀνάλωσα [ᾱ] E.El. 681 (s. v. l.) and later: [tense] pf.ἀνήλωκα Lys.26.3
, etc., and ἀνάλωκα [ᾱ] Th.2.64 codd. and later:—[voice] Pass., [tense] fut.ἀνᾱλωθήσομαι E. Hipp. 506
, D.22.19, wronglyἀνηλωθήσομαι PRev.Laws51.17
(iii B.C.),ἀνᾱλώσομαι Gal.15.129
: [tense] aor. ἀνηλώθην and ἀνᾱλώθην: [tense] pf. ἀνήλωμαι and ἀνάλωμαι:—in Attic Inscrr. both forms are found in cent. v, ἀναλίσκω only from cent. iv onwards. The augmented forms are sts. wrongly used, (i A. D.),ἀνηλώσῃ PStrassb.92.17
(iii B. C.); cf. ἀνήλωμα: ἀνάλωσα is found at Amorgos, IG12(7).22.16, and at Delos, ib.11(2).161A114:—use up, spend, Ar.Pl. 381: abs., ib. 248;τὰ ἀναλωθέντα ἀποδοῦναι Th.1.117
; ἀ. εἴς τι spend upon a thing, Id.7.83, Ar.Fr. 220, Pl.Phd. 78a, R. 561a, al.;πρός τι D.3.19
;ὑπὲρ φιλοτιμίας Id.18.66
: c. dat., Ἰσοκράτει ἀργύριον ἀ. spend money in paying him, Id.35.40:—[voice] Pass., the monies expendedId.
18.113;τοῦτο γὰρ μόνον οὐκ ἔστι τἀνάλωμ' ἀναλωθὲν λαβεῖν E.Supp. 776
.2 metaph., ἀνήλωσας λόγον hast wasted words, S.Aj. 1049, cf. E.Med. 325; ;σώματα καὶ πόνους πολέμῳ Th.2.64
;τὴν τῶν προγόνων δόξαν Pl.Mx. 247b
; ἀ. ὕπνον waste time in sleep, Pi.P.9.27; λόγῳ ἀ. τὸν χρόνον τῆς ἡμέρας diem eximere dicendo, Plu.Aem.30.3 consume,σιτία Hp.VM10
;κρέα Paus.10.4.10
; of animals, in [voice] Pass., to be eaten, Pl.Prt. 321b:— [voice] Pass., to be expended, εἰς τὴν πιμελήν in forming fat, Arist.GA 727b1, al.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀναλίσκω
См. также в других словарях:
χρόνος — I Κατά την αρχαία ελληνική μυθολογία, ο X. ήταν θεότητα που προσωποποιούσε την αιωνιότητα. Πρώτος ο Φερεκύδης ανέφερε τον X. ως θεότητα. Οι Ορφικοί παραδέχονταν τον X. ως αρχή του κόσμου. Η θεοποίηση του X. παρατηρείται και στους ποιητές των… … Dictionary of Greek
PROSERPINA — Iovis et Cereris filia, quae cum in campis Ennaeis flores legeret, a Plutone rapta est. Ovid. Met. l. 5. v. 391. Quô dum Proserpina lucô Ludit, et aut violas, aut candida lilia carpit; Pene simul visa est, dilectaque reptaque Diti. Orpheus tamen … Hofmann J. Lexicon universale
τοσσάτιος — ατίη, ον, Α (δεικτ. αντων.) 1. τόσο μεγάλος ή τόσο σπουδαίος («φεῡ, ἀπὸ τοσσατίου κάλλεος εἰμὶ κόνις», Βαβρ.) 2. τόσο εκτεταμένος («τοσσάτιον μογέεσκον ἐπὶ χρόνον», Απολλ. Ρόδ.) 3. (ο πληθ. αρσ. ως ουσ.) τοσσάτιοι τόσο πολλοί άνθρωποι 4. το ουδ.… … Dictionary of Greek
времѧ — ВРЕМ|Ѧ (> 1000), ЕНЕ с. 1.Одна из форм существования материи: Не възможьно оубо рече. вне же врѣмѩ суть в мирѣ быти КР 1284, 358в; второѥ [в троице] ѥдиносоущьствьно оц҃ю и числоу и времени вышьша соуща нарицаѥть (χρόνων) ГА XIII XIV, 222а;… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
Geflügelte Worte (Antike) — Alpha und Omega, Anfang und Ende, kombiniert zu einem Buchstaben Diese Liste ist eine Sammlung alt und neugriechischer Phrasen, Sprichwörter und Redewendungen. Sie beschreibt ihren Gebrauch und gibt, wo möglich, die Quellen an. Graeca non… … Deutsch Wikipedia
πολύς — πολλή, πολύ, ΝΜΑ, και επικ. τ. πουλύς, πουλύ και ιων. τ. πολλός, ή, όν, Α 1. (για αριθμό και συχνά με ονόματα τα οποία δηλώνουν την έννοια τού πλήθους) αυτός που υπάρχει ή γίνεται σε μεγάλη ποσότητα (α. «συγκεντρώθηκε πολύς λαός για να τόν… … Dictionary of Greek
ELEUSINIA — Inter omnia Graecorum sacra, tanta semper fuit Eleusiniorum religio, ut commune mysteriorum nomen illis veluti proprium ab Auctoribus tribuatur, ideoqueve de iis paulo fusius agendum. Eleusinia vero sic dicta sunt, ab Eleusi Atticae opp. cuius… … Hofmann J. Lexicon universale
πλείων — πλείον και πλέων, πλέον, ΝΜΑ / πλείων, πλεῑον, αιολ. και δωρ. τ. αρσ. πλήων, αττ. συνηρ. τ. ουδ. πλεῑν και κρητ. τ. πλίον και ιων. τ. πλεῡν και αρκαδ. τ. πλός, Α (ως συγκριτ. βαθμός τού επιθ. πολύς) 1. (σχετικά με ποσότητα, μέγεθος, έκταση και… … Dictionary of Greek
ДАВИД ДИСИПАТ — ДИСИПАТ [греч. Ϫαυΐδ, Ϫαβὶδ Ϫισύπατος] († между 1347 и 1354), мон., богослов, сторонник учения свт. Григория Паламы. С. Петридис (см.: Pétridès S. David et Gabriel, hymnographes // EO. 1905. Vol. 8. P. 299) предположил возможность отождествления… … Православная энциклопедия
Polydamas de Skoutoussa — Polydamas de Skotoussa Polydamas de Skoutoussa est l un des plus fameux athlètes grecs de l Antiquité. Polydamas de Skotoussa est champion des Jeux olympiques de pancrace en 408 av. J. C.. Cet athlète jouit d’une grande renommée et ses exploits… … Wikipédia en Français
Polydamas de skotoussa — Polydamas de Skoutoussa est l un des plus fameux athlètes grecs de l Antiquité. Polydamas de Skotoussa est champion des Jeux olympiques de pancrace en 408 av. J. C.. Cet athlète jouit d’une grande renommée et ses exploits furent souvent comparés… … Wikipédia en Français