Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

ĭmĭtātus

  • 1 imitātus

        imitātus adj.    [P. of imitor], fictitious: sim<*> lacra: voluptas, O.

    Latin-English dictionary > imitātus

  • 2 imitatus

    ĭmĭtātus, ūs, m. [imitor], an imitation, Aus. Per. Odyss. 14, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > imitatus

  • 3 chīrographum

        chīrographum ī, n, χειρόγραφον, a handwriting, hand: quo me teste convincas? an chirographo?: chirographum primorum imitatus est. —An autograph: Caesaris chirographa defendere: falsa chirographa, forgeries.
    * * *
    own handwriting; handwritten document, manuscript; written bond/charter/promise

    Latin-English dictionary > chīrographum

  • 4 curvō

        curvō āvī, ātus, āre    [curvus], to crook, bend, bow, curve, round: Curvari manūs et crescere in unguīs, O.: flexile cornu, O.: lances, i. e. by its weight, H.: Fronte curvatos imitatus ignīs lunae, the flaming sickle, H.: curvata in montis faciem unda, rolling, V.: curvato gurgite, arched, V.: Nec curvarent Aeacon anni, cause to stoop, O.: curvata senis membra, Ta.—Fig., to make to yield, bend, move: te, H.
    * * *
    curvare, curvavi, curvatus V TRANS
    bend/arch, make curved/bent; form a curve; make stoop/bow/yield; influence

    Latin-English dictionary > curvō

  • 5 īgnis or (once in H.) īgnīs

       īgnis or (once in H.) īgnīs is (abl. īgnī; rarely īgne), m    [1 AG-], fire: ignem ex lignis fieri iussit: ignīs restinguere: templis ignīs inferre: subditis ignibus aquae fervescunt: casurae inimicis ignibus arces, V.: ignīs fieri prohibuit, Cs.: ignem operibus inferre, Cs.: urbi ferro ignique minitari: gravis, a conflagration, Ta.: ignibus significatione factā, signal-fires, Cs.: ut fumo atque ignibus significatur, watch-fires, Cs.: quorundam igni et equus adicitur, the funeral pyre, Ta.: fulsere ignes, lightnings, V.: missos Iuppiter ignīs Excusat, thunderbolt, O.: inter ignīs Luna minores, i. e. stars, H.: clarior ignis Auditur, the crackling of fire, V.: Eumenidum, torches, Iu.: emendus, i. e. fuel, Iu.: sacer, St. Anthony's fire, erysipelas, V.: aqua et ignis, i. e. the necessaries of life.—Fire, brightness, splendor, brilliancy, lustre, glow, redness: curvatos imitatus ignīs lunae, H.: nox caret igne suo, starlight, O.: positi sub ignibus Indi, the sun, O.— Fig., fire, glow, rage, fury, love, passion: exarsere ignes animo, V.: huic ordini ignem novum subici: caeco carpitur igni, secret love, V.: tectus magis aestuat ignis, O.: socii ignes, i. e. nuptials, O.— A beloved object, flame: Accede ad ignem hunc, T.: meus, V.: pulchrior, H.—An agent of destruction, fire, flame: ne parvus hic ignis incendium ingens exsuscitet (i. e. Hannibal), L.

    Latin-English dictionary > īgnis or (once in H.) īgnīs

  • 6 imitor

        imitor ātus, āre, freq.    [2 IC-], to imitate, act like, copy after, seek to resemble, counterfeit, mimic: genus ad omnia imitanda aptissimum, Cs.: in gloriā Paulum: aliquem imitando effingere: imitari quam invidere bonis malebant, S.: in adeundis periculis consuetudo imitanda medicorum est: habere exemplum ad imitandum: imitatur ianua portas, resembles, Iu.: vox sonitūs imitata tubarum, V.—To imitate, represent, express, hit off, copy, portray: luctum penicillo: chirographum: antiquitatem: sine imitandorum carminum actu ludiones, not expressing by gesticulation, L.: mutatā iuvenem figurā, assume the form of, H.: putre solum arando, i. e. make friable, V.: Stipitibus ferrum, supply the place of, V.: gaudium, i. e. display, Tb.
    * * *
    imitari, imitatus sum V DEP
    imitate, copy, mimic

    Latin-English dictionary > imitor

  • 7

        (old, sei), conj.    [SOVO]-, as a conditional particle.—With indic., in conditions assumed as true, or (with fut.) which will probably be fulfilled, if, when, inasmuch as, since: si vis, dabo tibi testīs: si voluntas mea, si industria, si aures patent omnibus: magnifica quaedam res, si modo est ulia: si quisquam est facilis, hic est: si aliquid dandum est voluptati: istae artes, si modo aliquid, valent ut acuent ingenia: educ tecum omnīs tuos; si minus, quam plurimos: auferat omnia oblivio, si potest; si non, utrumque silentium tegat, L.: ignosce, Caesar, si rex cessit, etc.: non, si Opimium defendisti, idcirco, etc.: aut nemo, aut si quisquam, ille sapiens fuit: si Athenienses, sublato Areopago, nihil nisi populi scitis ac decretis agebant, etc.: si vis erat, si fraus, si metus: si neglegentiam dices, mirabimur: di persequar, si potero, subtilius: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris.—Esp. with pluperf., in indef. clauses of repeated action: plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat, whenever: si quando forte suis fortunis desperare coeperant, Cs.—With subj praes. or perf., in conditions assumed as possible, if, even if, though: satis facere rei p. videmur, si istius furorem vitemus: si ad verba rem deflectere velimus: rem facias, rem, Si possis, recte; si non, quocumque modo rem, H.: innocens, si accusatus sit, absolvi potest.— With subj imperf. or pluperf., implying that the condition is contrary to fact, if: servi mei, si me isto pacto metuerent, domum meum relinquendam putarem: quod ne fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur: Si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa iuventus, V.— Followed by tamen, even if, although, albeit: quas si exsequi nequirem, tamen, etc.: quae si dubia essent, tamen, etc., S.: si aliter accidisset: si quis in caelum ascendisset, etc.—In the parenthetic phrase, si forte, perhaps, perchance: vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et aliquem, si forte, motum.—With subj. (rarely indic.), in place of an inf, if, when, that: apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent (i. e. amatores non habere): illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc., L.—In dependent questions, if, whether, if perchance: ut illum quaeram, Idque adeo visam, si domist, T.: fatis incerta feror, si Iuppiter unam Esse velit urbem, V.: primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus... imposuissent, L.: statui expectandum esse si quid certius adferretur.—In expressing a wish (poet. for utinam), usu. with O, if only, would that, O that: o si angulus ille accedat, qui, etc., H.: Si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto! would that, V.—With a relat., to express a class vaguely or doubtfully, if there be any such, whoever they may be: mortem proponit... eis etiam si qui non moleste tulerunt: dimissis, si qui parum idonei essent, L.—In clauses of purpose, if, in order to, to try whether, to see if, that if possible: Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit, to see whether, Cs.: neque ullum munus despiciens, si in Caesaris complexum venire posset, Cs.: pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent, L.—In clauses of contingency, against the case that: haud aspernatus Tullius, tamen, si vana adferantur, in aciem educit, in order to be ready, if, etc., L.: ille postea, si comitia sua non fierent, urbi minari, i. e. threatened an attack if, etc.: erat reo damnato, si fraus capitalis non esset, quasi poenae aestimatio: quattuor legiones Cornelio, si qui ex Etruriā novi motūs nuntiarentur, relictae, to be ready, in case, etc., L.
    * * *
    if, if only; whether

    quod si -- but if; si quis/quid -- if anyone/anything

    Latin-English dictionary >

  • 8 similiter

        similiter adv. with comp. similius, and sup. simillime    [similis], in like manner, in the same way, likewise, similarly: similiter atque uno modo: respondendum: quorum non similiter fides est laudata: scurra multo similius Imitatus, more accurately, Ph.: similiter facis, ac si me roges, cur, etc.: similiter facit ut si posse putet: ut... simillime, etc., just so: similiter et si dicat, etc.
    * * *

    Latin-English dictionary > similiter

  • 9 adumbratus

    ăd-umbro, āvi, ātum, 1, v. a., to bring a shadow over a thing, to cast a shadow on, to shade or overshadow by something.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., constr.:

    aliquid aliqua re (so only in later authors): palmeis tegetibus vineas,

    Col. 5, 5:

    adumbrantur stramentis uvae,

    id. 11, 2, 61.—
    B.
    Trop.:

    ut notae quoque litterarum, non adumbratae comarum praesidio, totae ad oculos legentium accederent,

    Petr. Sat. 105.—
    II.
    Esp. in painting, to shade, to represent an object with the due mingling of light and shade, skiagrapheô (therefore not of the sketch in shadow, as the first outline of a figure, but of a picture already fully sketched, and only wanting the last touches for its completion):

    quis pictor omnia, quae in rerum natura sunt, adumbrare didicit?

    Quint. 7, 10, 9:

    Quod pictor adumbrare non valuit, casus imitatus est,

    Val. Max. 8, 11 fin.
    B.
    Fig.
    1.
    To represent a thing in the appropriate manner:

    quo in genere orationis utrumque oratorem cognoveramus, id ipsum sumus in eorum sermone adumbrare conati,

    Cic. de Or. 3, 4; 2, 47; id. Fin. 5, 22: rerum omnium quasi adumbratas intellegentias animo ac mente concipere, i. e. preconceptions, innate ideas, Gr. prolêpseis, id. Leg. 1, 20.—
    2.
    To represent a thing only in outline, and, consequently, imperfectly: cedo mihi istorum adumbratorum deorum lineamenta atque formas, these semblances, outlines of deities (of the gods of Epicurus), Cic. N. D. 1, 27:

    consectatur nullam eminentem effigiem virtutis, sed adumbratam imaginem gloriae,

    imperfectly represented, id. Tusc. 3, 2.—Hence, ădumbrātus, a, um, P. a.
    A.
    Delineated only in semblance, counterfeited, feigned, false:

    comitia (opp. vera),

    Cic. Agr. 2, 12, 31:

    indicium,

    id. Sull. 18 fin.:

    Aeschrio, Pippae vir adumbratus,

    id. Verr. 2, 3, 33, § 77: laetitia, * Tac. A. 4, 31.—Also,
    B.
    Devised in darkness, dark, secret:

    fallaciae,

    Amm. 14, 11.— Comp., sup., and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > adumbratus

  • 10 adumbro

    ăd-umbro, āvi, ātum, 1, v. a., to bring a shadow over a thing, to cast a shadow on, to shade or overshadow by something.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., constr.:

    aliquid aliqua re (so only in later authors): palmeis tegetibus vineas,

    Col. 5, 5:

    adumbrantur stramentis uvae,

    id. 11, 2, 61.—
    B.
    Trop.:

    ut notae quoque litterarum, non adumbratae comarum praesidio, totae ad oculos legentium accederent,

    Petr. Sat. 105.—
    II.
    Esp. in painting, to shade, to represent an object with the due mingling of light and shade, skiagrapheô (therefore not of the sketch in shadow, as the first outline of a figure, but of a picture already fully sketched, and only wanting the last touches for its completion):

    quis pictor omnia, quae in rerum natura sunt, adumbrare didicit?

    Quint. 7, 10, 9:

    Quod pictor adumbrare non valuit, casus imitatus est,

    Val. Max. 8, 11 fin.
    B.
    Fig.
    1.
    To represent a thing in the appropriate manner:

    quo in genere orationis utrumque oratorem cognoveramus, id ipsum sumus in eorum sermone adumbrare conati,

    Cic. de Or. 3, 4; 2, 47; id. Fin. 5, 22: rerum omnium quasi adumbratas intellegentias animo ac mente concipere, i. e. preconceptions, innate ideas, Gr. prolêpseis, id. Leg. 1, 20.—
    2.
    To represent a thing only in outline, and, consequently, imperfectly: cedo mihi istorum adumbratorum deorum lineamenta atque formas, these semblances, outlines of deities (of the gods of Epicurus), Cic. N. D. 1, 27:

    consectatur nullam eminentem effigiem virtutis, sed adumbratam imaginem gloriae,

    imperfectly represented, id. Tusc. 3, 2.—Hence, ădumbrātus, a, um, P. a.
    A.
    Delineated only in semblance, counterfeited, feigned, false:

    comitia (opp. vera),

    Cic. Agr. 2, 12, 31:

    indicium,

    id. Sull. 18 fin.:

    Aeschrio, Pippae vir adumbratus,

    id. Verr. 2, 3, 33, § 77: laetitia, * Tac. A. 4, 31.—Also,
    B.
    Devised in darkness, dark, secret:

    fallaciae,

    Amm. 14, 11.— Comp., sup., and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > adumbro

  • 11 curvo

    curvo, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to crook, bend, bow, curve (not ante-Aug.; v. Orell. ad Cic. N. D. 1, 24, 66).
    I.
    Lit.:

    curvari manus et aduncos crescere in ungues,

    Ov. M. 2, 479:

    bimā cornua fronte (vitulus),

    Verg. G. 4, 299:

    trabes,

    Ov. M. 7, 441; Prop. 3 (4), 22, 38:

    flexile cornu,

    Ov. M. 5, 383; 11, 324; cf.:

    ingentem arcum manu,

    Stat. Achill. 1, 487:

    rotundas Curvat aper lances,

    i. e. by its weight, Hor. S. 2, 4, 41:

    Calabros sinus (Hadria),

    id. C. 1, 33, 16:

    portus curvatus in arcum,

    Verg. A. 3, 533; cf. Plin. 6, 6, 6, § 18:

    luna curvata in cornua,

    id. 37, 10, 68, § 184; cf. poet.:

    fronte curvatos imitatus ignes,

    Hor. C. 4, 2, 57:

    imi (rami) in terram adeo curvantur, ut, etc.,

    Plin. 12, 5, 11, § 22:

    in diversum curvatur (arbor),

    id. 16, 42, 81, § 223:

    insectorum pedes... foris curvantur,

    id. 11, 29, 35, § 101:

    curvata in montis faciem unda,

    Verg. G. 4, 361; cf. Ov. M. 15, 509; and:

    tollimur in caelum curvato gurgite,

    Verg. A. 3, 564.—Of persons:

    nec nostrum seri curvarent Aeacon anni,

    Ov. M. 9, 435; so,

    curvata senio membra,

    Tac. A. 1, 34:

    pondera vix toto curvatus corpore juxta Deicit,

    Stat. Th. 6, 649.—
    * II.
    Trop., to make to yield, to move:

    neque te munera nec... vir curvat ( = movet, ad misericordiam flectit),

    Hor. C. 3, 10, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > curvo

  • 12 exemplar

    exemplar, āris, (exemplare, is, Lucr. 2, 124, v. Lachm. ad h. l.), n. [exemplum].
    I.
    A transcript, copy.
    A.
    Prop.: tibi earum (litterarum) exemplar misi, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 6; Cic. Att. 4, 5, 1:

    liber in exemplaria transcriptus mille,

    Plin. Ep. 4, 7, 2; Gell. 7, 20, 6:

    testamenti,

    Plin. Ep. 10, 75, 4:

    tabulae exemplar, quod apographon vocant,

    a copy, Plin. 35, 11, 40, § 125:

    epistolae,

    Vulg. 1 Esdr 4, 11 al.—
    B.
    Trop., an image, likeness, impression:

    verum amicum qui intuetur, tamquam exemplar aliquod intuetur sui,

    Cic. Lael. 7, 23:

    sunt et alia ingenii ejus exemplaria,

    Plin. 35, 10, 36, § 74.—
    II.
    A pattern, model, exemplar, original, an example (class.):

    eam speciem, quae semper est eadem, intuebitur, atque id sibi proponet exemplar... videndum, utrum sit imitatus exemplar, etc. (corresp. to exemplum),

    Cic. Univ. 2; cf.:

    ad imitandum mihi propositum exemplar illud est (corresp. to exemplum),

    id. Mur. 31, 66:

    utile proposuit nobis exemplar Ulixen,

    Hor. Ep. 1, 2, 18:

    reliqui disseruerunt, sine ullo certo exemplari formaque rei publicae,

    Cic. Rep. 2, 11:

    M. Catoni, quo omnes, qui iisdem rebus studemus, quasi exemplari ad industriam virtutemque ducimur,

    id. ib. 1, 1:

    Falcula exemplar antiquae religionis,

    id. Caecin. 10, 28; so,

    vitae prioris,

    Plin. Ep. 2, 1, 7; cf.:

    Cornuto quid in omni genere ad exemplar antiquitatis expressius?

    id. ib. 5, 15, 3:

    dumtaxat, rerum magnarum parva potest res Exemplare dare,

    Lucr. 2, 124:

    respicere exemplar vitae morumque,

    Hor. A. P. 317:

    decipit exemplar vitiis imitabile, etc.,

    id. Ep. 1, 19, 17:

    Plautus ad exemplar Siculi properare Epicharmi,

    id. ib. 2, 1, 58:

    si ad exemplar primi libri bellum Siculum perscripsisset,

    Quint. 10, 1, 89; Tac. A. 15, 23:

    adulatorii dedecoris apud posteros,

    id. ib. 6, 32:

    quas (epulas) a Tigellino paratas ut exemplar referam, ne, etc.,

    example, id. ib. 15, 37:

    fac secundum exemplar,

    Vulg. Exod. 25, 40:

    juxta exemplar,

    id. ib. 26, 30. —In plur.:

    vos exemplaria Graeca Nocturnā versate manu, versate diurnā,

    models, Hor. A. P. 268.

    Lewis & Short latin dictionary > exemplar

  • 13 frons

    1.
    frons (also anciently fruns; plur. frundes, Enn. Ann. 266 Vahl.; cf. Charis. p. 105 P.—Also in nom. fros or frus, Varr. ib.; Enn. v in the foll.; cf. Prisc. p. 554 P.; and FRONDIS, acc. to Serv. Verg. G. 2, 372), dis, f. [etym. dub.], a leafy branch, green bough, foliage.
    I.
    Lit. (class.; in sing. and plur.; syn. folium).
    (α).
    Sing.: populea frus, Enn. ap. Aus. Technop. (Edyll. 5) 158 sq. (id. Ann. v. 562 Vahl.):

    ilignea, quernea,

    Cato, R. R. 37, 2:

    in nemoribus, ubi virgulta et frons multa,

    Varr. R. R. 2, 5, 11:

    bobus praestabit vilicus frondem,

    Col. 11, 3, 101: alta frons decidit, Varr. ap. Non. 486, 13:

    ne caules allii in frondem luxurient,

    Plin. 19, 6, 34, § 113:

    perenni frunde corona,

    Lucr. 1, 119:

    nigrae feraci frondis in Algido,

    Hor. C. 4, 4, 58:

    sine fronde,

    Ov. Tr. 3, 10, 75:

    immaturam destringere,

    Quint. 12, 6, 2.—
    (β).
    Plur.: russescunt frundes, Enn. ap. Charis. p. 105 P. (Ann. v. 266 Vahl.):

    deserta via et inculta atque interclusa jam frondibus et virgultis relinquatur,

    Cic. Cael. 18, 42:

    viminibus salices fecundi, frondibus ulmi,

    Verg. G. 2, 446:

    frondibus teneris non adhibendam esse falcem,

    Quint. 2, 4, 11:

    bovemque Disjunctum curas et strictis frondibus exples,

    Hor. Ep. 1, 14, 28; id. C. 3, 18, 14.—
    II.
    Poet. transf., a garland made of leafy boughs, a garland of leaves, leafy chaplet: donec Alterutrum velox victoria fronde coronet, Hor. Ep. 1, 18, 64; so in sing., id. C. 4, 2, 36; id. Ep. 2, 1, 110:

    nos delubra deum festa velamus fronde,

    Verg. A. 2, 249; 5, 661; Ov. M. 1, 449; 565; id. A. A. 1, 108.—In plur., Ov. F. 1, 711; 3, 482.
    2.
    frons, frontis, f. ( masc., Cato ap. Gell. 15, 9, 5; and ap. Fest. s. v. recto, p. 286, b, Müll.; Plaut. Mil. 2, 2, 46 Ritschl, N. cr.; id. ap. Non. 205, 4; Caecil. ap. Gell. 15, 9, 3; Vitr. 10, 17) [cf. Sanscr. brhū; Gr. ophrus; Germ. Braue; Engl. brow; v. Curt. Gr. Etym. p. 296], the forehead, brow, front (syn.: vultus, os, facies).
    I.
    Lit.:

    frons et aliis (animalibus), sed homini tantum tristitiae, hilaritatis, clementiae, severitatis index: in adsensu ejus supercilia homini et pariter et alterna mobilia,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    tanta erat gravitas in oculo, tanta contractio frontis, ut illo supercilio res publica, tamquam Atlante caelum, niti videretur,

    Cic. Sest. 8, 19: frontem contrahere, to contract or knit the brows, id. Clu. 26, 72; Hor. S. 2, 2, 125;

    for which, adducere,

    Sen. Ben. 1, 1:

    attrahere,

    id. ib. 6, 7: remittere frontem, to smooth the brow, i. e. to cheer up, Plin. Ep. 2, 5, 5;

    for which: exporge frontem,

    Ter. Ad. 5, 3, 53; cf.:

    primum ego te porrectiore fronte volo mecum loqui,

    Plaut. Cas. 2, 4, 3:

    explicare,

    Hor. C. 3, 29, 16;

    solvere,

    Mart. 14, 183: ut frontem ferias, smitest thy forehead (as a sign of vexation), Cic. Att. 1, 1, 1; cf.:

    nulla perturbatio animi, nulla corporis, frons non percussa, non femur,

    id. Brut. 80, 278:

    femur, pectus, frontem caedere,

    Quint. 2, 12, 10:

    frontem sudario tergere,

    id. 6, 3, 60;

    for which: siccare frontem sudario,

    id. 11, 3, 148:

    capillos a fronte retroagere,

    id. ib. 160:

    mediam ferro gemina inter tempora frontem Dividit,

    Verg. A. 9, 750:

    quorundam capita per medium frontis et verticis mucrone distincta, in utrumque humerum pendebant,

    Amm. 31, 7, 14:

    insignem tenui fronte Lycorida (a small forehead was regarded as a beauty by the ancients),

    Hor. C. 1, 33, 5; cf. id. Ep. 1, 7, 26; Petr. 126; Mart. 4, 42, 9; Arn. 2, 72.—Of the forehead of animals:

    est bos cervi figura: cujus a media fronte, etc.,

    Caes. B. G. 6, 26, 1:

    tauri torva fronte,

    Plin. 8, 45, 70, § 181:

    equi,

    Ov. Tr. 5, 9, 30:

    ovis,

    id. F. 4, 102:

    cui (haedo) frons turgida cornibus Primis,

    Hor. C. 3, 13, 4:

    (vitulus) Fronte curvatos imitatus ignes lunae,

    id. ib. 4, 2, 57.—In plur., Lucr. 5, 1034. —
    2.
    The brow as a mirror of the feelings:

    non solum ex oratione, sed etiam ex vultu et oculis et fronte, ut aiunt, meum erga te amorem perspicere potuisses,

    Cic. Att. 14, 13, B, 1; cf. Q. Cic. Petit. Cons. 11, 44; and:

    homines fronte et oratione magis, quam ipso beneficio reque capiuntur,

    expression of countenance, id. ib. 12, 46:

    si verum tum, cum verissima fronte, dixerunt, nunc mentiuntur,

    Cic. Rab. Post. 12, 35:

    haec ipsa fero equidem fronte et vultu bellissime, sed angor intimis sensibus,

    id. Att. 5, 10, 3: frons, oculi, vultus persaepe mentiuntur;

    oratio vero saepissime,

    id. Q. F. 1, 1, 5, § 15; cf.:

    oculi, supercilia, frons, vultus denique totus, qui sermo quidam tacitus mentis est, hic in fraudem homines impulit,

    id. Pis. 1, 1; id. Fam. 1, 9, 17:

    fronte occultare sententiam,

    id. Lael. 18, 65:

    tranquilla et serena,

    id. Tusc. 3, 15, 31; cf.:

    reliquiae pristinae frontis,

    id. Fam. 9, 10, 2:

    laeta,

    Verg. A. 6, 862:

    sollicita,

    Hor. C. 3, 29, 16:

    tristis,

    Tib. 2, 3, 33:

    gravis,

    Plin. Pan. 41, 3:

    humana, lenis, placida,

    Sen. Ben. 2, 13:

    inverecunda,

    Quint. 2, 4, 16:

    proterva,

    Hor. C. 2, 5, 16:

    urbana (i. e. impudens),

    id. Ep. 1, 9, 11:

    impudens, proterva, Aug. Op. imperf. c. Jul. 6, 21: impudentissima,

    id. ib. 26; cf.:

    impudentia frontis,

    Hier. adv. Rufin. 1, 7:

    fronte inverecunda nummos captare,

    Val. Max. 8, 2, 2.—In plur.:

    si populo grata est tabella, quae frontes aperit hominum, mentes tegat,

    Cic. Planc. 6, 16.—
    3.
    Prov.:

    frons occipitio prior est,

    i. e. better work before the master's face than behind his back, Cato, R. R. 4; Plin. 18, 5, 6, § 31.—
    B.
    Transf
    1.
    The forepart of any thing, the front, façade, van (opp. tergum and latus):

    copias ante frontem castrorum struit,

    Caes. B. C. 3, 37, 1:

    aedium,

    Vitr. 3, 2:

    parietum,

    id. 2, 8:

    januae,

    Ov. F. 1, 135:

    scena,

    Verg. G. 3, 24:

    (navium),

    id. A. 5, 158:

    pontis,

    Hirt. B. G. 8, 9, 4:

    collis ex utraque parte lateris dejectus habebat, et in frontem leniter fastigatus, etc.,

    Caes. B. G. 2, 8; 7, 23: intervallum justum arborum quadrageni pedes in terga frontemque, in latera viceni, Plin. 17, 23, 35, § 202; cf. Quint. 1, 10, 43:

    octo cohortes in fronte constituit,

    Sall. C. 59, 2:

    quatuor legionum aquilae per frontem,

    Tac. H. 2, 89:

    una fronte contra hostem castra muniunt,

    only in front, Caes. B. C. 1, 80, 2 Herz.:

    aequa fronte ad pugnam procedebat,

    Liv. 36, 44, 1:

    nec tamen aequari frontes poterant, cum extenuando infirmam mediam aciem haberent,

    id. 5, 38, 2:

    recta fronte concurrere hosti (opp. in dextrum cornu),

    Curt. 4, 13 med.; cf.:

    directa fronte pugnandum est,

    Quint. 5, 13, 11:

    veritus ne simul in frontem simul et latera suorum pugnaretur,

    Tac. Agr. 35:

    transisse aestuaria pulchrum ac decorum in frontem (i. e. fronti),

    for the front, the van, id. ib. 33: dextra fronte prima legio incessit, on the right front, i. e. on the right wing, id. H. 2, 24 fin.:

    laeva,

    Claud. in Ruf. 2, 174; cf.:

    frons laevi cornu haec erat,

    Curt. 4, 13 fin. — Poet. transf., of clouds:

    ut non tam concurrere nubes Frontibus adversis possint quam de latere ire,

    Lucr. 6, 117;

    of a precipice: Fronte sub adversa scopulis pendentibus antrum,

    Verg. A. 1, 166.—Esp. freq.: a fronte, in front, before (opp. a tergo and a latere):

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur, si in Galliam venerit,

    Cic. Phil. 3, 13, 32:

    a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,

    Caes. B. C. 1, 25 fin.:

    totis fere a fronte et ab sinistra parte nudatis castris,

    id. B. G. 2, 23, 4. —
    2.
    The outer end of a book-roll or volume, Tib. 3, 1, 13; Ov. Tr. 1, 1, 11.—
    3. 4.
    In measuring land = latitudo, the breadth:

    mille pedes in fronte, trecentos cippus in agrum Hic dabat,

    Hor. S. 1, 8, 12; Inscr. Orell. 4558; 4560.—
    II.
    Trop.
    A.
    The outside, exterior, external quality, appearance (cf. species and facies;

    mostly post-Aug.): Pompeius Scauro studet: sed utrum fronte an mente, dubitatur,

    Cic. Att. 4, 15, 7:

    plus habet in recessu, quam fronte promittat,

    Quint. 1, 4, 2; 11, 1, 61; cf.:

    frons causae non satis honesta,

    id. 4, 1, 42 Spald.:

    decipit Frons prima multos,

    the first appearance, Phaedr. 4, 2, 6; cf.:

    dura primā fronte quaestio,

    Quint. 7, 1, 56:

    ex prima statim fronte dijudicare imprudentium est,

    id. 12, 7, 8.—
    B.
    The character or feelings expressed by the brow.
    1.
    Poet. in partic., shame:

    exclamet perisse Frontem de rebus,

    Pers. 5, 104 (for which:

    clament periisse pudorem,

    Hor. Ep. 2, 1, 80).—
    2.
    Impudence, boldness (late Lat.; cf.

    os),

    Aug. Civ. D. 3, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > frons

  • 14 genus

    1.
    gĕnus, ĕris, n. [= genos, root GEN, gigno, gens], birth, descent, origin; and concr., a race, stock, etc. (cf.: familia, gens, stirps).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: bono genere gnati, Cato ap. Gell. 10, 3, 17; cf.:

    ii, qui nobili genere nati sunt,

    Cic. Verr. 2, 5, 70, § 180:

    amplissimo genere natus,

    Caes. B. G. 4, 12, 4:

    genere regio natus,

    Cic. Rep. 1, 33:

    C. Laelius, cum ei quidam malo genere natus diceret, indignum esse suis majoribus, at hercule, inquit, tu tuis dignus,

    id. de Or. 2, 71, 286:

    genere et nobilitate et pecunia sui municipii facile primus,

    id. Rosc. Am. 6, 15:

    esse genere divino,

    id. Rep. 2, 2:

    contempsisti L. Murenae genus, extulisti tuum,

    id. Mur. 7, 15:

    hic sacra, hic genus, hic majorum multa vestigia,

    id. Leg. 2, 1, 3; cf. id. Brut. 58, 212; id. Rep. 1, 18:

    adulescens, cujus spei nihil praeter genus patricium deesset,

    Liv. 6, 34, 11:

    in famam generis ac familiae,

    Quint. 3, 11, 12; 5, 10, 24:

    genus Lentulorum,

    id. 6, 3, 67:

    Atys, genus unde Atii duxere Latini,

    Verg. A. 5, 568:

    fortuna non mutat genus,

    Hor. Epod. 4, 6:

    virginem plebei generis petiere juvenes, alter virgini genere par, alter, etc.,

    Liv. 4, 9, 4:

    qui sibi falsum nomen imposuerit, genus parentesve finxerit, etc.,

    Plaut. Sent. 5, 25, 11.— Plur.:

    summis gnati generibus,

    Plaut. Most. 5, 2, 20.—
    B.
    In partic., birth, for high or noble birth (mostly poet.):

    cum certi propter divitias aut genus aut aliquas opes rem publicam tenent, est factio,

    Cic. Rep. 3, 14: pol mihi fortuna magis nunc defit quam genus, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 394 Vahl.):

    et genus et virtus, nisi cum re vilior alga est,

    Hor. S. 2, 5, 8; cf.:

    et genus et formam regina pecunia donat,

    id. Ep. 1, 6, 37:

    non, Torquate, genus, non te facundia, non te Restituet pietas,

    id. C. 4, 7, 23:

    jactes et genus et nomen inutile,

    id. ib. 1, 14, 13; cf.:

    cui genus et quondam nomen natique fuissent,

    Verg. A. 5, 621:

    nunc jam nobis patribus vobisque plebei promiscuus consulatus patet, nec generis, ut ante, sed virtutis est praemium,

    Liv. 7, 32, 14; cf. id. 4, 4, 7.
    II.
    Transf.
    A.
    Like gens and stirps, a descendant, offspring, child; and collect., descendants, posterity, race ( poet.): neve tu umquam in gremium extollas liberorum ex te genus, Enn. ap. Cic. Or. 46, 155 (Trag. v. 347 Vahl.):

    credo equidem, genus esse deorum,

    Verg. A. 4, 12:

    Uraniae genus, Hymen,

    i. e. her son, Cat. 61, 2:

    audax Iapeti,

    i. e. his son Prometheus, Hor. C. 1, 3, 27:

    Jovis,

    i. e. Perseus, Ov. M. 4, 609; cf. also Prop. 2, 2, 9; Hor. C. 2, 14, 18:

    genus Adrasti,

    i. e. Diomede, grandson of Adrastus, Ov. F. 6, 433;

    so of a grandson,

    id. M. 2, 743; cf.

    nepotum,

    Hor. C. 3, 17, 4:

    Tantali genus,

    id. ib. 2, 18, 37:

    Danai,

    id. ib. 2, 14, 18:

    Messi clarum genus Osci,

    id. S. 1, 5, 54:

    ab alto Demissum genus Aenea,

    i. e. Octavianus, as the adopted son of Julius Cœsar, id. ib. 2, 5, 63:

    sive neglectum genus et nepotes Respicis auctor,

    i. e. the Romans, id. C. 1, 2, 35; cf. ib. 3, 6, 18:

    regium genus,

    id. ib. 2, 4, 15. —
    B.
    Of an assemblage of objects (persons, animals, plants, inanimate or abstract things) which are related or belong together in consequence of a resemblance in natural qualities; a race, stock, class, sort, species, kind (in this signif. most freq. in all periods and kinds of writing).
    1.
    In gen.
    a.
    Of living things: ne genus humanum temporis longinquitate occideret, propter hoc marem cum femina esse coniunctum, Cic. ap. Col. 12, 1 (Fragm. Cic. 1, 5 Baiter):

    quod ex infinita societate generis humani ita contracta res est, etc.,

    of the human race, Cic. Lael. 5, 20; cf. id. Rep. 1, 2 fin.:

    o deorum quicquid in caelo regit Terras et humanum genus,

    Hor. Epod. 5, 2;

    for which: consulere generi hominum,

    Cic. Rep. 3, 12; cf.:

    cum omni hominum genere,

    id. ib. 2, 26; Hor. Ep. 2, 1, 7:

    solivagum genus,

    Cic. Rep. 1, 25: potens vir cum inter sui corporis homines tum etiam ad plebem, quod haudquaquam inter id genus contemptor ejus habebatur, i. e. among the Plebeians, Liv. 6, 34, 5: Graium genus, the Grecian race, Enn. ap. Prob. ad Verg. E. 6, 31 (Ann. v. 149 Vahl.):

    virtus est propria Romani generis atque seminis,

    Cic. Phil. 4, 5, 13; cf. id. Ac. 2, 27, 86:

    Ubii, paulo quam sunt ejusdem generis et ceteris humaniores,

    Caes. B. G. 4, 3, 3; cf.

    also: impellit alios (Aeduos) iracundia et temeritas, quae maxime illi hominum generi est innata,

    race of men, id. ib. 7, 42, 2; so, like gens, of nations, peoples, tribes: ferox, Sall. Fragm. ap. Arus. Mess. s. v. insolens, p. 241 Lind. (Hist. 1, 14 Gerl.); Liv. 34, 7, 6:

    implacidum (Genauni),

    Hor. C. 4, 14, 10:

    durum ac velox (Ligures),

    Flor. 2, 3, 4:

    omne in paludes diffugerat,

    id. 3, 10, 14:

    Graecorum,

    Cic. Fl. 4, 9:

    Numidarum,

    Liv. 30, 12, 18:

    genus omne nomenque Macedonum,

    id. 13, 44, 6; Nep. Reg. 2:

    Italici generis multi mortales,

    Sall. J. 47, 1:

    Illyriorum,

    Liv. 27, 32, 4; 27, 48, 10; 42, 47 fin.:

    Scytharum,

    Just. 2, 3, 16; Tac. H. 2, 4; Suet. Ner. 37; Vell. 2, 118, 1.—In plur.:

    conventus is, qui ex variis generibus constaret,

    Caes. B. C. 2, 36, 1:

    olim isti fuit generi quondam quaestus apud saeclum prius... est genus hominum, qui se primos esse omnium rerum volunt,

    class of men, profession, Ter. Eun. 2, 2, 15 and 17:

    firmi et stabiles et constantes (amici), cujus generis est magna penuria,

    Cic. Lael. 17, 62:

    saepius genus ejus hominis (sc. procuratoris rei publicae) erit in reliqua nobis oratione tractandum,

    id. Rep. 2, 29 fin.; cf.:

    genus aliud tyrannorum,

    id. ib. 1, 44:

    judicum genus et forma,

    id. Phil. 5, 5, 13:

    istius generis asoti,

    id. Fin. 2, 8, 23; cf.:

    omnium ejus generis poëtarum haud dubie proximus,

    Quint. 10, 1, 85:

    liberrimum hominum,

    id. 10, 12, 2, § 22:

    irritabile vatum,

    Hor. Ep. 2, 2, 102:

    hoc omne (ambubajarum, etc.),

    id. S. 1, 2, 2:

    hominum virile, muliebre,

    Cic. Inv. 1, 24, 35:

    equidem fabulam et fictam rem ducebam esse, virorum omne genus in aliqua insula conjuratione muliebri ab stirpe sublatum esse,

    Liv. 34, 2, 3:

    cedat consulari generi praetorium,

    Cic. Planc. 6, 15:

    ad militare genus = ad milites,

    Liv. 24, 32, 2:

    alia militaris generis turba,

    id. 44, 45, 13:

    castellani, agreste genus,

    id. 34, 27, 9 Weissenb. ad loc.— Sing. with plur. predicate:

    Ministrantibus sibi omni genere turpium personarum,

    Capitol. Ver. 4.—In plur.:

    eorum hominum... genera sunt duo,

    Caes. B. G. 6, 13, 1:

    tria auditorum,

    Quint. 3, 4, 6.— Repeated in the relative-clause:

    duo genera semper in hac civitate fuerunt... quibus ex generibus,

    Cic. Sest. 45, 96.—In the acc., of description (v. Roby's Gram. 2, p. 42 sq.):

    quot et quod genus pastores habendi,

    of what kind, Varr. R. R. 2, 10, 1:

    quod genus ii sunt, etc.,

    Auct. Her. 2, 30, 48; cf. in the foll.—
    (β).
    Of animals, plants, etc.: genus altivolantum, the race of birds, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 84 Vahl.); cf.: genu' pennis condecoratum, id. Fragm. ap. Varr. L. L. 5, § 59:

    lanigerum, id. Fragm. ap. Paul. ex Fest. s. v. Cyprio, p. 59 Müll.: squamigerum,

    Lucr. 1, 162; cf.

    piscium,

    Hor. C. 1, 2, 9:

    silvestre,

    Lucr. 5, 1411:

    omne ferarum,

    id. 5, 1338:

    acre leonum,

    id. 5, 862:

    malefici generis plurima animalia,

    Sall. J. 17, 6:

    diversum confusa genus panthera camelo,

    Hor. Ep. 2, 1, 195:

    animantūm propagare genus,

    to propagate the race, Lucr. 1, 195:

    ad genus faciendum,

    Just. 2, 9 fin.:

    juxta genus suum,

    Vulg. Gen. 1, 11 saep.— Plur.:

    quae vero et quam varia genera bestiarum vel cicurum vel ferarum!

    Cic. N. D. 2, 39, 99:

    piscium genera,

    Quint. 5, 10, 21.—In the acc., of description:

    porticus avibus omne genus oppletae,

    Varr. R. R. 3, 5, 11:

    pascuntur omne genus objecto frumento,

    id. ib. 3, 6:

    boves et id genus pecua,

    App. M. 2, p. 115, 4; id. Flor. p. 37. —
    b.
    Of inanim. and abstr. things, kind, sort, description, class, order, character:

    genus ullum materiaï,

    Lucr. 2, 304:

    cum is (sol) quoque efficiat, ut omnia floreant et in suo quaeque genere pubescant,

    Cic. N. D. 2, 15, 41:

    naves omni genere armorum ornatissimae,

    Caes. B. G. 3, 14, 2:

    cibi genus,

    id. ib. 4, 1, 9:

    cum omni genere commeatus,

    Liv. 30, 36, 2:

    frugum,

    id. 38, 15, 9:

    hoc sphaerae genus,

    Cic. Rep. 1, 14:

    hoc triplex rerum publicarum genus,

    id. ib. 2, 23:

    regale civitatis,

    id. ib.; cf.:

    totum regiae civitatis,

    id. ib. 2, 29:

    novum imperii,

    id. ib. 2, 32:

    ipsum istud genus orationis exspecto,

    id. ib. 1, 24 fin.; cf.: dulce orationis, id. Or. 13, 42:

    qua re esset hoc bellum genere ipso necessarium,

    id. de Imp. Pomp. 10, 27; cf.:

    genus hoc erat pugnae, quo, etc.,

    Caes. B. G. 1, 48, 4:

    potestas annua (consulum) genere ipso ac jure regia,

    Cic. Rep. 2, 32:

    genus vitae... genus aetatis,

    id. Off. 1, 32, 117:

    optimum emendandi,

    Quint. 10, 4, 2:

    dicendi,

    Cic. Off. 1, 1, 3; Quint. 8, 3, 56; 12, 10, 69:

    simplex rectumque loquendi,

    id. 9, 3, 3:

    omnis generis tormenta,

    Liv. 32, 16, 10:

    praeda ingens omnis generis,

    id. 27, 5, 9; so,

    omnis generis, with tela,

    id. 38, 26, 4;

    with naves,

    id. 34, 8, 5;

    with eloquentia,

    id. 39, 40, 7, etc.—Repeated in the relative-clause:

    erat haec (ratio) ex eodem genere, quod ego maxime genus ex sociorum litteris reperire cupiebam,

    Cic. Verr. 2, 2, 74, § 183.—In plur.:

    Caesar haec genera munitionis instituit,

    Caes. B. G. 7, 72, 1:

    disserere de generibus et de rationibus civitatum,

    Cic. Rep. 2, 11; cf. id. ib. 1, 26;

    28: genera juris institutorum, morum consuetudinumque describere,

    id. ib. 3, 10:

    genera furandi,

    id. Verr. 2, 2, 7, § 18.—In the acc., of description: omne, hoc, id, quod genus, for omnis, ejus, hujus, cujus generis, of every, of this, of which kind:

    sub urbe hortum omne genus, coronamenta omne genus,

    Cato, R. R. 8, 2; Varr. R. R. 1, 29, 1:

    omne genus simulacra feruntur,

    Lucr. 4, 735:

    si hoc genus rebus non proficitur,

    Varr. R. R. 2, 1, 23; id. L. L. 9, § 110 Müll.; Lucr. 6, 917 and Hor. S. 2, 6, 44:

    in id genus verbis,

    Varr. L. L. 10, § 79; 8, 7, 108, § 17:

    in id genus libris,

    Gell. 3, 8, 1:

    scis me ante orationes aut aliquid id genus solitum scribere,

    Cic. Att. 13, 12, 3:

    vitanda sunt illa, quae propinqua videntur: quod genus, fidentiae contrarium est diffidentia, etc.,

    for example, id. Inv. 2, 54, 165; so ib. 2, 52, 157; 2, 54, 162; 2, 57, 172; Lucr. 4, 271; 6, 1058:

    lege jus est id quod populi jussu sanctum est, quod genus: ut in jus eas cum voceris,

    Auct. Her. 2, 13, 19; cf.

    ib. sqq.— In gen.: i. q. res or aliquid: ut in omni genere hujus populi (Graeci) consuetudinem videretur imitatus,

    in all respects, in everything, Cic. Rep. 2, 20; cf.:

    innumerabiles res sunt, in quibus te quotidie in omni genere desiderem,

    id. Q. Fr. 2, 2 fin.:

    incredibile est, quam me in omni genere delectarit,

    id. Att. 16, 5, 2:

    medici assiduitas et tota domus in omni genere diligens,

    id. ib. 12, 33, 2;

    7, 1, 2: qui in aliquo genere aut inconcinnus aut multus est, is ineptus dicitur,

    in any respect whatever, id. de Or. 2, 4, 17:

    qua de re et de hoc genere toto pauca cognosce,

    id. Q. Fr. 1, 2, 2, § 4.—Adverb.: in genus, in general, generally:

    sermones in genus communes,

    Gell. 4, 1 fin.
    2.
    In partic.
    a.
    In philos. lang., opp. partes, and comprising them within itself, a general term, logical genus:

    genus est id, quod sui similes communione quadam, specie autem differentes, duas aut plures complectitur partes,

    Cic. de Or. 1, 42, 189; cf.: genus est, quod plures partes amplectitur, ut animal;

    pars est, quae subest generi, ut equus. Sed saepe eadem res alii genus, alii pars est: nam homo animalis pars est, Thebani aut Trojani genus,

    id. de Inv. 1, 22, 32: genus est, quod partes aliquas amplectitur, ut cupiditas;

    pars est, quae subest generi, ut cupiditati amor, avaritia,

    id. ib. 1, 28, 42; cf.

    also: genus est notio ad plures differentias pertinens,

    id. Top. 7, 31:

    nec vero sine philosophorum disciplina genus et speciem cujusque rei cernere neque eam definiendo explicare nec tribuere in partes possumus, etc.,

    id. Or. 4, 16; cf. ib. 33, 117:

    formae dicendi specie dispares, genere laudabiles,

    id. de Or. 3, 9, 34:

    perturbationes sunt genere quatuor, partibus plures,

    id. Tusc. 3, 11, 24; cf. ib. 5, 25, 71:

    et conjuncta quaeremus, et genera et partes generibus subjectas, et similitudines, etc.,

    id. de Or. 2, 39, 166;

    opp. species and pars,

    Varr. R. R. 3, 3, 3.—
    b.
    In gram., gender: transversi sunt (ordines) qui ab recto casu obliqui declinantur, ut albus, albi, albo;

    directi sunt, qui ab recto casu in rectos declinantur, ut albus, alba, album. Transversorum ordinum partes appellantur casus, directorum genera: utrisque inter se implicatis forma,

    Varr. L. L. 10, § 22 Müll.:

    quod ad verborum temporalium rationem attinet, cum partes sint quatuor: temporum, personarum, generum, divisionum, etc.,

    ib. 9, § 95:

    in nominibus tria genera,

    Quint. 1, 4, 23:

    barbarismum fieri per numeros aut genera,

    id. 1, 5, [p. 811] 16;

    9, 3, 6: in verbis quoque quis est adeo imperitus, ut ignoret genera et qualitates, etc.,

    id. 1, 4, 27.
    2.
    gĕnus, ūs, v. genu.

    Lewis & Short latin dictionary > genus

  • 15 ignis

    ignis, is (abl. usu. igni; poet. and postAug. igne; so Plin. ap. Charis. p. 98 P.; Charis. p. 33 P.; Prisc. p. 766 P.; and always in Mart., e. g. 1, 21, 5; 4, 57, 6; cf. Neue, Formenl. 1, 223 sq.;

    scanned ignis,

    Verg. E. 3, 66; id. G. 3, 566; Ov. H. 16, 230; Lucr. 1, 663; 853;

    but ignīs,

    Hor. C. 1, 15, 36), m. [Sanscr. agnis, fire; Lith. ugn-is; Slav. ogný; Gr. aiglê, aglaos], fire (com mon in sing. and plur.; cf. flamma, incendium).
    I.
    Lit.:

    lapidum conflictu atque tritu elici ignem videmus,

    Cic. N. D. 2, 9, 25:

    admoto igni ignem concipere,

    id. de Or. 2, 45, 190:

    pati ab igne ignem capere, si qui velit,

    id. Off. 1, 16, 52; cf.:

    datur ignis, tametsi ab inimico petas,

    Plaut. Trin. 3, 2, 53:

    ignis periculum,

    id. Leg. 2, 23, 58; plur. = sing.:

    subditis ignibus aquae fervescunt,

    id. N. D. 2, 10, 27:

    cum omnes naturae numini divino, caelum, ignes, terrae, maria parerent,

    id. ib. 1, 9, 22:

    hisce animus datus est ex illis sempiternis ignibus, quae sidera et stellas vocatis,

    id. Rep. 6, 15:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    quod pluribus simul locis ignes coörti essent,

    Liv. 26, 27, 5:

    ignibus armata multitudo, facibusque ardentibus collucens,

    id. 4, 33, 2:

    ignes fieri prohibuit,

    Caes. B. C. 3, 30, 5:

    ignem accendere,

    Verg. A. 5, 4:

    ignem circum subicere,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69:

    ignem operibus inferre,

    Caes. B. C. 2, 14, 1:

    ignem comprehendere,

    id. B. G. 5, 43, 2:

    igni cremari,

    id. ib. 1, 4, 1:

    urbi ferro ignique minitari,

    Cic. Phil. 11, 14 fin.:

    ignis in aquam conjectus,

    id. Rosc. Com. 6, 17 et saep.:

    quodsi incuria insulariorum ignis evaserit (opp. incendium inferre),

    Paul. Sent. 5, 3, 6.— Poet.:

    fulsere ignes et conscius aether,

    lightnings, Verg. A. 4, 167; cf.: Diespiter Igni corusco nubila [p. 881] dividens, Hor. C. 1, 34, 6:

    caelum abscondere tenebrae nube una subitusque antennas impulit ignis,

    Juv. 12, 19; 13, 226:

    micat inter omnes Julium sidus, velut inter ignes luna minores,

    i. e. stars, id. ib. 1, 12, 47:

    et jam per moenia clarior ignis Auditur,

    the crackling of fire, Verg. A. 2, 705:

    Eumenidum ignis,

    torches, Juv. 14, 285.—
    2.
    In partic.
    a.
    Sacer ignis, a disease, St. Anthony's fire, erysipelas, Cels. 5, 28, 4; Verg. G. 3, 566; Col. 7, 5, 16.—
    b.
    Aqua et ignis, to signify the most important necessaries of life; v. aqua.—
    B.
    Transf., brightness, splendor, brilliancy, lustre, glow, redness (mostly poet.):

    fronte curvatos imitatus ignes lunae,

    Hor. C. 4, 2, 57; cf.:

    jam clarus occultum Andromedae pater Ostendit ignem,

    id. ib. 3, 29, 17; so of the brightness of the stars, Ov. M. 4, 81; 11, 452; 15, 665;

    of the sun,

    id. ib. 1, 778; 4, 194; 7, 193;

    of Aurora,

    id. ib. 4, 629:

    arcano florentes igne smaragdi,

    Stat. Th. 2, 276; cf. Mart. 14, 109; and:

    acies stupet igne metalli,

    Claud. VI. Cons. Hon. 51:

    cum ignis oculorum cum eo igne qui est ob os offusus,

    redness, blush, Cic. Univ. 14; Stat. Ach. 1, 516.—
    2.
    Firewood, fuel:

    caulis miseris atque ignis emendus,

    Juv. 1, 134.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Mostly poet.) The fire or glow of passion, in a good or bad sense; of anger, rage, fury:

    exarsere ignes animo,

    Verg. A. 2, 575:

    saevos irarum concipit ignes,

    Val. Fl. 1, 748; most freq. of the flame of love, love:

    cum odium non restingueritis, huic ordini ignem novum subici non sivistis,

    Cic. Rab. Post. 6, 13:

    laurigerosque ignes, si quando avidissimus hauri,

    raving, inspiration, Stat. Ach. 1, 509:

    quae simul aethereos animo conceperat ignes, ore dabat pleno carmina vera dei,

    Ov. F. 1, 473:

    (Dido) caeco carpitur igni,

    the secret fire of love, Verg. A. 4, 2; so in sing., Ov. M. 3, 490; 4, 64; 195; 675 et saep.; in plur., Hor. C. 1, 13, 8; 1, 27, 16; 3, 7, 11; Ov. M. 2, 410; 6, 492 et saep.; cf.:

    socii ignes,

    i. e. nuptials, Ov. M. 9, 796.—
    2.
    Transf., like amores, a beloved object, a flame (only poet.):

    at mihi sese offert ultro meus ignis, Amyntas,

    Verg. E. 3, 66; Hor. Epod. 14, 13.—
    B.
    Figuratively of that which brings destruction, fire, flame:

    quem ille obrutum ignem (i. e. bellum) reliquerit,

    Liv. 10, 24, 13:

    ne parvus hic ignis (i. e. Hannibal) incendium ingens exsuscitet,

    id. 21, 3, 6; cf.:

    et Syphacem et Carthaginienses, nisi orientem illum ignem oppressissent, ingenti mox incendio arsuros,

    i. e. Masinissa, id. 29, 31, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > ignis

  • 16 imitor

    ĭmĭtor, ātus, 1 (archaic inf. pres. imitarier, Plaut. Capt. 3, 1, 25; Lucr. 5, 1377), v. freq. a. dep. [root im-, cf. aemulus], to imitate.
    I.
    To represent, to express, copy, portray (class.):

    summum illum luctum penicillo,

    to portray, Cic. Or. 22, 74; cf.:

    oris (Coae Veneris) pulchritudo reliqui corporis imitandi spem auferebat,

    id. Off. 3, 2, 10:

    aut Ialysi aut Coae Veneris pulchritudinem,

    id. Or. 2, 5; id. Brut. 18, 70:

    chirographum,

    id. N. D. 3, 30, 74; id. Fam. 9, 20, 2:

    faber ungues Exprimet et molles imitabitur aere capillos,

    Hor. A. P. 33; cf.:

    argillā quidvis imitabitur udā,

    id. Ep. 2, 2, 8:

    hunc in persona lenonis,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    populi speciem et nomen,

    id. Rep. 3, 33:

    antiquitatem,

    id. Brut. 36, 137; cf.:

    heroum veteres casus fictosque luctus imitari atque adumbrare dicendo,

    id. de Or. 5, 47, 380:

    imitans, ut est mos, facta et dicta vivi,

    Suet. Vesp. 19:

    sine imitandorum carminum actu ludiones,

    not expressing by gesticulation, Liv. 7, 2, 4:

    gaudia falsa,

    Tib. 3, 6, 33; cf.

    maestitiam,

    Tac. A. 1, 24:

    quaecumque (pictura) imitata figuram est,

    Juv. 6, 341.— Poet.: putre solum imitamur arando, i. e. to make loose or friable, Verg. G. 2, 204:

    robore duro Stipitibus ferrum sudibusque imitantur obustis,

    replace, substitute, supply the place of, id. A. 11, 894:

    pocula vitea fermento atque sorbis,

    id. G. 3, 380; cf.:

    diuturni mores consensu utentium comprobati legem imitantur,

    Just. Inst. 1, 2, 9. —
    II.
    To imitate, to act like, copy after, seek to resemble, counterfeit something (so most freq.):

    imitabor nepam,

    Plaut. Cas. 2, 8, 7:

    imitabor ergo Aratum, qui magnis de rebus dicere exordiens, a Jove incipiendum putat,

    Cic. Rep. 1, 36; cf.:

    imitor Archytam,

    id. ib. 1, 38:

    Platonem,

    id. Ac. 1, 3, 10:

    aliquem imitando effingere atque exprimere,

    id. de Or. 2, 22, 90; cf.:

    quem (eloquentem) si imitari atque exprimere non possumus,

    id. Or. 5, 19:

    quem postea imitati sunt multi, aequavit nemo,

    Plin. 35, 11, 40, § 126:

    ipsi sibi imitandi fuerunt,

    Cic. Or. 53, 177:

    qui maxime imitandus, et solus imitandus est,

    Quint. 10, 2, 24; cf.:

    tu mihi maxime imitabilis, maxime imitandus videbaris,

    Plin. Ep. 7, 20, 4:

    noster ille amicus, dignus huic ad imitandum,

    Cic. Rep. 1, 1 Mos.:

    populi consuetudinem,

    id. ib. 2, 20:

    non dicam plura, ne, in quo te objurgem, id ipsum videar imitari,

    id. Fam. 3, 8, 6:

    in adeundis periculis consuetudo imitanda medicorum est,

    id. Off. 1, 24, 83:

    quod faciendum imitandumque est omnibus, ut, etc.,

    id. Lael. 19, 70:

    factum praeclarum expositum ad imitandum,

    id. Phil. 2, 44, 114:

    in qua (sc. domo) sollicitas imitatur janua portas,

    resembles, Juv. 7, 42.
    a.
    Act. form ĭmĭto, āre (anteclass.): si malos imitabo, Liv. Andr. ap. Non. 473, 22 (Fragm. Trag. v. 1 Rib.):

    tuum opus nemo imitare potest,

    Varr. ib. 21.—
    b.
    ĭmĭtātus, a, um, in pass. signif.:

    imitata et efficta simulacra,

    Cic. Univ. 3, 6:

    cum sint alii veri affectus, alii ficti et imitati,

    Quint. 11, 3, 61:

    nec abest imitata voluptas,

    Ov. M. 9, 481; Avien. Fab. 5, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > imitor

  • 17 improbo

    imprŏbo ( inpr-), āvi, ātum, 1, v. a. [2. in-probo], to disapprove, blame, condemn, reject (class.; syn.: culpo, vitupero, criminor, etc.): multi, qui domi aetatem agerent, propterea sunt improbati, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6 (Trag. v. 296 Vahl.):

    hoc negas te. posse nec approbare nec improbare,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    haec improbantur a Peripateticis, a Stoicis defenduntur,

    id. Div. 1, 33, 72; id. Ac. 2, 30, 95:

    ego ista studia non improbo, moderata modo sint,

    id. de Or. 2, 37, 156:

    improbantur ii quaestus, qui in odia hominum incurrunt,

    id. Off. 1, 42, 150:

    Curio utrumque improbans consilium,

    Caes. B. C. 2, 31, 1:

    per improbaturum haec Jovem,

    Hor. Epod. 5, 8:

    judicium,

    to reject, rescind, make void, Cic. Verr. 2, 2, 28, § 68: ego frumentum neque attigi neque aspexi: mancipibus potestatem probandi improbandique permisi, of rejecting as unsuitable or insufficient, id. ib. 2, 3, 76, § 175;

    2, 2, 74, § 172: ut aut ne cogeret munire aut id, quod munitum esset, ne improbaret,

    id. Font. 4, 7:

    Vergilius terram, quae filicem ferat, non inprobat vitibus,

    Plin. 17, 4, 3, § 29: dibapha Tyria P. Lentulus primus in praetexta usus improbabatur, was censured, Nep. ap. Plin. 9, 39, 63, § 137:

    (Nymphae) ad numerum motis pedibus duxere choreas. Improbat has pastor, saltuque imitatus agresti, etc.,

    derides, Ov. M. 14, 521.—Esp. in law, to overrule an opinion or judgment:

    sententiam,

    Gai. Inst. 2, 51; 3, 71 al.— Absol.:

    qui si improbasset, cur ferri passus esset? sin probasset, cur, etc.,

    Caes. B. C. 1, 32, 3:

    inde invident humiliores, rident superiores, improbant boni,

    Quint. 11, 1, 17; 1, 3, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > improbo

  • 18 inprobo

    imprŏbo ( inpr-), āvi, ātum, 1, v. a. [2. in-probo], to disapprove, blame, condemn, reject (class.; syn.: culpo, vitupero, criminor, etc.): multi, qui domi aetatem agerent, propterea sunt improbati, Enn. ap. Cic. Fam. 7, 6 (Trag. v. 296 Vahl.):

    hoc negas te. posse nec approbare nec improbare,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    haec improbantur a Peripateticis, a Stoicis defenduntur,

    id. Div. 1, 33, 72; id. Ac. 2, 30, 95:

    ego ista studia non improbo, moderata modo sint,

    id. de Or. 2, 37, 156:

    improbantur ii quaestus, qui in odia hominum incurrunt,

    id. Off. 1, 42, 150:

    Curio utrumque improbans consilium,

    Caes. B. C. 2, 31, 1:

    per improbaturum haec Jovem,

    Hor. Epod. 5, 8:

    judicium,

    to reject, rescind, make void, Cic. Verr. 2, 2, 28, § 68: ego frumentum neque attigi neque aspexi: mancipibus potestatem probandi improbandique permisi, of rejecting as unsuitable or insufficient, id. ib. 2, 3, 76, § 175;

    2, 2, 74, § 172: ut aut ne cogeret munire aut id, quod munitum esset, ne improbaret,

    id. Font. 4, 7:

    Vergilius terram, quae filicem ferat, non inprobat vitibus,

    Plin. 17, 4, 3, § 29: dibapha Tyria P. Lentulus primus in praetexta usus improbabatur, was censured, Nep. ap. Plin. 9, 39, 63, § 137:

    (Nymphae) ad numerum motis pedibus duxere choreas. Improbat has pastor, saltuque imitatus agresti, etc.,

    derides, Ov. M. 14, 521.—Esp. in law, to overrule an opinion or judgment:

    sententiam,

    Gai. Inst. 2, 51; 3, 71 al.— Absol.:

    qui si improbasset, cur ferri passus esset? sin probasset, cur, etc.,

    Caes. B. C. 1, 32, 3:

    inde invident humiliores, rident superiores, improbant boni,

    Quint. 11, 1, 17; 1, 3, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > inprobo

  • 19 sei

    (orig. and ante-class. form seī), conj. [from a pronominal stem = Gr. he; Sanscr. sva-, self; cf. Corss. Ausspr. 1, 778; Curt. Gr. Etym. 396], a conditional particle, if.
    I.
    Prop.
    a.
    With indic.; so in gen., in conditions which are assumed to be true, with the verb in pres. or perf.; less freq. in imperf or pluperf.; and in conditions which may probably become true, with the verb in fut. or fut. perf. (Madv. Gram. § 332; Zumpt, Gram. § 517).
    (α).
    Pres.: SI IN IVS VOCAT, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25, and ap. Porphyr. Hor. S. 1, 9, 65: SI MORBVS AEVITASVE VITIVM ESCIT... SI NOLET, etc., id. ap. Gell. l. l.: spero, si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

    si vis, dabo tibi testes,

    Cic. Rep. 1, 37, 58:

    si voltis,

    id. ib. 1, 28, 44:

    si placet,

    id. ib. 2, 44, 71;

    1, 21, 34: si tuo commodo fleri potest,

    id. ib. 1, 9, 14:

    si studia Graecorum vos tanto opere delectant,

    id. ib. 1, 18, 30:

    si populus plurimum potest,

    id. ib. 3, 14, 23:

    si Massilienses per delectos cives summā justitiā reguntur, inest tamen, etc.,

    id. ib. 1, 27, 43; cf. id. Off. 3, 8, 35:

    quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si nec privata domus continere voces conjurationis tuae potest? si illustrantur, si erumpunt omnia?

    id. Cat. 1, 3, 6:

    si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

    id. Rep. 3, 18, 28:

    Si quaerimus, cur, etc.,

    id. Brut. 95, 325. —Strengthened by modo:

    magnifica quidem res, si modo est ulla,

    Cic. Div. 1, 1, 1:

    deliget populus, si modo salvus esse vult, optimum quemque,

    id. Rep. 1, 34, 51:

    quae (virtus) est una, si modo est, maxime munifica,

    id. ib. 3, 8, 12; id. Tusc. 2, 4, 33; id. de Or. 2, 43, 182:

    si quisquam est facilis, hic est,

    id. Att. 14, 1, 2:

    si ulla res est, quam tibi me petente faciendam putes, haec ea sit,

    id. Q. Fr. 1, 2, 3, § 11:

    SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Leg. Mos. et Rom. 16, 4: quae (libertas), si aequa non est, ne libertas quidem est,

    Cic. Rep. 1, 31, 47; 1, 32, 49:

    id si minus intellegitur, ex dissensionibus percipi potest,

    id. Lael. 7, 23: BACANALIA SEI QVA SVNT, EXSTRAD QVAM SEI QVID IBEI SACRI EST... FACIATIS VTEI DISMOTA SIENT, S. C. de Bacch. fin.:

    dicito, si quid vis, non nocebo,

    Plaut. Am. 1, 1, 235:

    si qui sunt, qui philosophorum auctoritate moveantur,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    si quid generis istiusmodi me delectat, pictura delectat,

    id. Fam. 7, 23, 3:

    si aliquid dandum est voluptati,

    id. Sen. 13, 44;

    four times repeated,

    id. ib. 11, 38.—So esp. after mirum est or miror, as expressing reality (= quod or cum; cf. Gr. ei):

    noli mirari, si hoc non impetras,

    Cic. Verr. 2, 2, 11, § 29:

    ecquid mirum est, si tam ab amico animo pacem petit? Curt 4, 11, 4: miraris, si superbiam tuam ferre non possumus?

    id. 8, 7, 14.—

    With a negative conclusion, to denote that, although the condition is true, or is conceded, a certain inference does not follow: nec, si omne enuntiatum aut verum aut falsum est, sequitur ilico esse causas, etc.,

    Cic. Fat. 12, 28:

    nec. si non obstatur, propterea etiam permittitur,

    id. Phil. 13, 6, 19:

    si veniam meretur qui inprudens nocuit, non meretur praemium qui inprudens profuit,

    Quint. 5, 10, 73:

    nec ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem flammis,

    Sen. Ben. 5, 5, 1.—
    (β).
    Imperf.:

    ea si erant, magnas habebas omnibus, dis gratias,

    Plaut. As. 1, 2, 17; Cic. Rep. 1, 27, 43:

    si quis antea mirabatur, quid esset, quod, etc.,

    id. Sest. 1.—
    (γ).
    Perf.:

    SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Fest. s. v. talio, p. 363 Müll.: si animum contulisti in istam rationem, etc.,

    Cic. Rep. 1, 23, 37:

    si Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, etc.,

    id. ib. 2, 10, 18:

    quos (tyrannos) si boni oppresserunt, recreatur civitas: sin audaces, fit illa factio,

    id. ib. 1, 44, 68; cf. id. ib. 1, 42, 65:

    si ita sensit, ut loquitur,

    id. ib. 3, 21, 32;

    1, 27, 43: si modo hoc in Lycurgi potestate potuit esse,

    id. ib. 2, 12, 24:

    si modo in philosophiā aliquid profecimus,

    id. Off. 3, 8, 37: si quis eorum [p. 1689] (servorum) sub centone crepuit, nullum mihi vitium facit, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 sq. Müll.:

    si quid sceleste fecit,

    Plaut. As. 2, 2, 27:

    si quam opinionem jam vestris mentibus comprehendistis, etc.,

    Cic. Clu. 2, 6:

    si quando regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, etc.,

    id. Rep. 1, 42, 65; cf. id. ib. 1, 38, 59; id. Lael. 7, 24.—After mirum est or miror, to express a reality (cf. a, supra):

    minime mirum, si ista res adhuc nostrā linguā inlustrata non est,

    Cic. de Or. 2, 13, 55; id. Deiot. 4, 12:

    quid mirum, si haec invitus amisi?

    Tac. A. 12, 37:

    miraris, si eo tempore matrona dicere potuit, escende?

    Sen. Contr. 2, 13, 1:

    minime est mirandum, si vita ejus fuit secura,

    Nep. Cim. 4, 4.—Very often followed by certe, profecto, etc., to express a conclusion, as certain as the unquestionable assumption:

    quod si fuit in re publicā tempus ullum, cum, etc., tum profecto fuit,

    Cic. Brut. 2, 7:

    si quisquam fuit umquam remotus ab inani laude, ego profecto is sum,

    id. Fam. 15, 4, 13:

    etenim si nulla fuit umquam tam imbecillo mulier animo, quae, etc., certe nos, etc.,

    id. Fam. 5, 16, 6:

    si umquam in dicendo fuimus aliquid, tum profecto, etc.,

    id. Att. 4, 2, 2; id. Mil. 2, 4; 7, 19.—Esp. with a negative conclusion (v. a fin. supra, and cf. quia, etsi):

    non, si tibi ante profuit, semper proderit,

    Cic. Phil. 8, 4, 12:

    non, si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

    id. de Or. 2, 40, 170:

    neque enim, si tuae res gestae ceterorum laudibus obscuritatem attulerunt, idcirco Pompeii memoriam amisimus,

    id. Deiot. 4, 12:

    nec, si capitis dolorem facit, inutilis hominibus sol est,

    Quint. 5, 10, 82.—
    (δ).
    Pluperf.: si improbum Cresphontem existimaveras, etc., Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38:

    nec mirum, eos si orationes turbaverant,

    Liv. 32, 20, 2 (Trag. v. 156 Vahl.):

    si hoc ita fato datum erat, ut,

    Liv. 30, 30, 3.—So esp. in indef. clauses of repeated action:

    plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat,

    whenever, Cic. Sest. 49, 105:

    si quando nostri navem religaverant, hostes succurrebant,

    Caes. B. C. 2, 6:

    si quando suis fortunis forte desperare coeperant,

    id. B. G. 3, 12.—
    (ε).
    Fut.: SI VOLET SVO VIVITO... SI VOLET PLVS DATO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; cf.: si voles advortere animum, comiter monstrabitur, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 89 Müll. (Trag. v. 386 Vahl.); and:

    alte spectare si voles, etc.,

    Cic. Rep. 6, 23, 25:

    si jam eminebit foras,

    id. ib. 6, 26, 29:

    si me audietis,

    id. ib. 1, 19, 32:

    si mutuas non potero certum est sumam fenore,

    Plaut. As. 1, 3, 95:

    id persequar, si potero, subtilius,

    Cic. Rep. 2, 23, 42; cf. in the foll. z:

    nihil (offendet) si modo opus exstabit,

    id. ib. 5, 3, 5:

    si quid te volam, ubi eris?

    Plaut. As. 1, 1, 96: si quod aliud oikeion reperies, Cic. Att. 1, 10, 3.—
    (ζ).
    Fut. perf.: si te hic offendero, moriere, Enn. ap. Cic. Att. 7, 26, 1 (Trag. v. 301 Vahl.):

    si nostram rem publicam vobis et nascentem et crescentem ostendero,

    Cic. Rep. 2, 1, 3:

    tum magis assentiere, si ad majora pervenero,

    id. ib. 1, 40, 62:

    expediri quae restant vix poterunt, si hoc incohatum reliqueris,

    id. ib. 1, 35, 55;

    1, 24, 38: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris,

    id. Lael. 4, 16:

    accommodabo ad eam (rem publicam), si potuero, omnem illam orationem, etc.... quod si tenere et consequi potuero, etc.,

    id. Rep. 1, 46, 70; so,

    si potuero,

    id. ib. 2, 30, 53; id. Brut. 5, 21:

    si potuerit,

    id. Off. 3, 23, 89:

    si modo id exprimere Latine potuero,

    id. Rep. 1, 43, 66:

    si modo interpretari potuero,

    id. Leg. 2, 18, 45:

    si ne ei caput exoculassitis,

    Plaut. Rud. 3, 4, 26: si quid vos per laborem recte feceritis... Sed si quā per voluptatem nequiter feceritis, etc., Cato ap. Gell. 16, 1, 4:

    de iis te, si qui me forte locus admonuerit, commonebo,

    Cic. de Or. 3, 12, 47.—
    b.
    With subj.; so in gen. of conditions assumed in statement, but implied not to be actual; the verb in pres. (rarely perf.) implies that the condition is still possible; in the imperf. and pluperf., that it is known to be unreal (Madv. Gram. § 347 sqq.; Zumpt, Gram. § 524).
    (α).
    Pres.:

    si habeat aurum,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 12:

    abire hinc nullo pacto possim, si velim,

    id. ib. 2, 2, 2; so,

    si velim,

    Cic. Rep. 3, 10, 17:

    cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

    id. ib. 1, 5, 9:

    si singulos numeremus,

    id. ib. 3, 4, 7: si jus suum populi teneant, id. ib. 1, 32, 48:

    si Scipionis desiderio me moveri negem,

    id. Lael. 3, 10:

    si ad verba rem deflectere velimus,

    id. Caecin. 18, 51:

    si quis varias gentes despicere possit, videat primum, etc.,

    id. Rep. 3, 9, 14.—In expressing a wish ( poet. for utinam), usu. with O:

    O si angulus ille accedat, qui, etc.,

    Hor. S. 2, 6, 8; 2, 6, 10:

    O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

    Verg. A. 8, 560;

    also alone: si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto!

    would that, yet if, if however, id. ib. 6, 187:

    si quā fata aspera rumpas, Tu Marcellus eris,

    id. ib. 6, 882; cf. b, infra.—
    (β).
    Imperf.:

    qui si unus omnia consequi posset, nihil opus esset pluribus, etc.,

    Cic. Rep. 1, 34, 52:

    quae descriptio si esset ignota vobis, explicaretur a me,

    id. ib. 2, 22, 39:

    si ullum probarem simplex rei publicae genus,

    id. ib. 2, 23, 43:

    quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur,

    id. Lael. 4, 13; cf. id. Verr. 2, 5, 51, § 133; v. Zumpt, Gram. § 525: SEI QVES ESENT, QVEI SIBEI DEICERENT, S. C. de Bacch (twice). —Also with O, expressing a wish ( poet.):

    O si solitae quicquam virtutis adesset,

    Verg. A. 11, 415;

    and without O: si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa juventus,

    id. ib. 5, 398.—
    (γ).
    Perf.: SI INIVRIAM FAXIT ALTERI, VIGINTI QVINQVE AERIS POENAE SVNTO, Fragm. XII. Tabularum ap. Gell. 20, 1, 12: si jam data sit frux, Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 412 Vahl.):

    perii, si me aspexerit!

    Plaut. Am. 1, 1, 164:

    victus sum, si dixeris,

    id. ib. 1, 1, 272:

    Romani si casu intervenerint,

    Caes. B. G. 7, 20, Cic. Rep. 3, 5, 8.—
    (δ).
    Pluperf.:

    si aliter accidisset,

    Cic. Rep. 1, 4, 7:

    tum magis id diceres, si nuper in hortis Scipionis affuisses,

    id. Lael. 7, 25:

    mansisset eadem voluntas in eorum posteris, si regum similitudo permansisset,

    id. Rep. 1, 41, 64:

    si id fecisses,

    id. Phil. 2, 2, 3; 2, 15, 38; 2, 36, 90:

    si quis in caelum ascendisset, etc.,

    id. Lael. 23, 88:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius remisisset,

    id. Phil. 13, 1, 2.—
    c.
    Ellipt.
    (α).
    With pron. indef:

    istae artes, si modo aliquid, valent, ut acuant ingenia,

    Cic. Rep. 1, 18, 30:

    aut nemo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit,

    id. Lael. 2, 9; id. Or. 29, 103.—
    (β).
    In a negation, usu. si minus, si contra (= sin minus, sin aliter):

    plures haec tulit una civitas, si minus sapientes, at certe summā laude dignos,

    Cic. Rep. 3, 4, 7:

    educ tecum omnes tuos: si minus, quam plurimos,

    id. Cat. 1, 5, 10; id. de Or. 2, 16, 68, in this sense less freq. si non:

    utrum cetera nomina digesta habes an non? Si non... si etiam,

    id. Rosc. Com. 3, 9:

    si haec civitas est, civem esse me: si non, exsulem esse, etc.,

    id. Fam. 7, 3, 5; Plaut. Rud. 4, 3, 104 sq.; id. Ps. 3, 2, 87; id. Poen. 5, 2, 24; Hor. Ep. 1, 1, 66; 1, 6, 68; Liv. 28, 29, 4:

    hic venit in judicium, si nihil aliud, saltem ut, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 58, § 152; so, si nihil aliud, Liv 22, 29; 30, 35; 45, 37 fin., Curt. 4, 6, 28:

    si aliud nihil,

    id. 2, 43.—
    (γ).
    With forte:

    intelleges esse nihil a me nisi orationis acerbitatem et, si forte, raro litterarum missarum indiligentiam reprehensam,

    perhaps, Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 7; cf.:

    vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum,

    id. de Or. 3, 12, 47.—
    2.
    With quod, and if, but if, if however, if:

    quod si in philosophiā tantum interest... quid tandem in causis existimandum est?

    Cic. Or. 16, 51:

    quod si fuit in re publicā tempus ullum... tum profecto fuit,

    id. Brut. 2, 7:

    quod si exemeris ex rerum naturā benevolentiae conjunctionem, nec domus ulla nec urbs stare poterit,

    id. Lael. 7, 23; id. Rep. 3, 4, 7:

    quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur: tamen, etc.,

    id. Arch. 7, 16; id. Cat. 2, 5, 10; id. Rosc. Com. 18, 54.—
    B.
    In partic.
    1.
    In subject or object-clauses, si with subj. sometimes takes the place of an inf.:

    apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent,

    Cic. Rep. 4, 3, 3: summa gloria constat ex tribus his;

    si diligit multitudo, si fidem habet, etc.,

    id. Off. 2, 9, 31:

    unam esse spem salutis docent, si eruptione factā extremum auxilium experirentur,

    Caes. B. G. 3, 5:

    illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc.,

    Liv. 28, 41, 1; Nep. Ages. 4, 3: infinitum est, si singulos velim persequi. Sen. Q. N. 5, 17, 5; id. Tranq. 16, 2 (cf. si after mirum est, I. a. fin. supra).—
    2.
    In subst. clauses, to denote a doubtful assumption or future event (cf. quod):

    dixerunt, in eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset,

    Liv. 3, 46:

    adjecerunt, Scipionem in eo positam habuisse spem pacis, si Hannibal et Mago ex Italiā non revocarentur,

    id. 30, 23; 35, 18.—
    3.
    Si with a relative takes the place of a relative clause, to express a class the existence or extent of which is doubtful: mortem proposuit, non eis solum qui illam rem gesserunt, sed eis etiam si qui non moleste tulerunt, i. e. if such there were, whether few or many, Cic. Phil. 13, 18, 39; id. Verr. 2, 1, 4, § 9:

    dixit errare, si qui in bello omnis secundos rerum proventus expectent,

    Caes. B. G. 7, 29:

    errat, si quis existimat facilem rem esse donare,

    Sen. Vit. Beat. 24, 1; Cic. Off. 2, 13, 44; Liv. 42, 31.—
    4.
    In syllogistic reasonings:

    si oportet velle sapere, dare operam philosophiae convenit. Oportet autem velle sapere, etc.,

    Cic. Inv. 1, 36, 65:

    si enim est verum, quod ita conectitur: si quis oriente Caniculā natus est, in mari non morietur, illud quoque verum est: si Fabius oriente Canicula natus est, Fabius in mari non morietur,

    id. Fat. 6, 12.—
    5.
    = etiamsi, with foll. tamen, even if, although, albeit (class.):

    quae si exsequi nequirem, tamen, etc.,

    Cic. Sen. 11, 38; cf.:

    quae si causa non esset, tamen, etc.,

    id. Mur. 4, 8; and:

    quae si dubia essent, tamen, etc.,

    Sall. J. 85, 48.—
    II.
    Transf., in dependent clauses expressing an interrogation or doubt, it is nearly = num, but forms a looser connection, if, whether, if perchance (class., but very rare in Cic.):

    ibo et visam huc ad eum, si forte est domi,

    Plaut. Bacch. 3, 5, 4; Ter. Eun. 3, 4, 7; id. Heaut. 1, 1, 118; cf. id. Phorm. 3, 3, 20:

    jam sciam, si quid titubatum est, ubi reliquias videro,

    Plaut. Men. 1, 2, 33; cf. id. Merc. 1, 2, 44:

    fatis incerta feror, si Juppiter unam Esse velit urbem,

    Verg. A. 4, 110; Plaut. Mil. 4, 8, 52:

    primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus in totidem dies, quot frumentum imposuissent,

    Liv. 29, 25; 39, 50:

    id modo quaeritur, si (lex) majori parti et in summam prodest,

    id. 34, 3; cf. id. 40, 49 fin.:

    jam dudum exspecto, si tuom officium scias,

    Plaut. Poen. prol. 12:

    hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

    Caes. B. G. 2, 9; id. B. C. 2, 34; cf.:

    Pompeius eadem spectans, si itinere impeditos deprehendere posset,

    id. ib. 3, 75:

    non recusavit quo minus vel extremo spiritu, si quam opem rei publicae ferre posset, experiretur,

    Cic. Phil. 9, 1, 2; cf. id. de Or. 2, 85, 398:

    statui expectandum esse si quid certius adferretur,

    id. Fam. 15, 1, 2:

    Philopoemen quaesivit si Lycortas incolumis evasisset,

    Liv. 39, 50:

    expertique simul, si tela artusque sequantur,

    Val. Fl. 5, 562:

    Helvetii nonnumquam interdiu, saepius noctu, si perrumpere possent, conati,

    Caes. B. G. 1, 8 fin.; cf.:

    temptata res est, si primo impetu capi Ardea posset,

    Liv. 1, 57.—
    B.
    With ellipsis of a verb or clause on which the condition depends (cf. I. c. supra): ei rei suam operam dat, si possiet illam invenire ( to see) whether he can, Plaut. Cist. 1, 3, 37:

    L. Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit,

    to see, to try, Caes. B. G. 6, 29 fin.:

    circumfunduntur hostes, si quem aditum reperire possent,

    id. ib. 6, 37:

    fame et inopiā adductos clam ex castris exisse, si quid frumenti in agris reperire possent,

    id. ib. 7, 20, 10; cf. id. ib. 7, 55 fin.; 7, 89 fin.; id. B. C. 3, 8 fin.; 3, 56:

    pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,

    Liv. 1, 7:

    saxa volvebant, si quā Possent tectam aciem perrumpere,

    Verg. A. 9, 512:

    ad Gonnum castra movet, si potiri oppido posset,

    Liv. 42, 67, 6: haud aspernatus Tullius, tamen, si vana adferantur, in aciem educit ( that he might be ready) if, etc., id. 1, 23, 6:

    milites in praesidio erant, si quo operā eorum opus esset,

    id. 27, 28, 5:

    alii offerunt se, si quo usus operae sit,

    id. 26, 9, 9: ille postea, si comitia sua non fierent, urbi minari, i. e. ( that he would attack it) if, etc., Cic. Att. 4, 3, 3:

    Carthaginiensibus in Hasdrubale ita, si is movisset Syphacem, spes omnis erat,

    Liv. 29, 35, 9; 5, 8, 9:

    consul aedem Fortunae vovit, si eo die hostis fudisset,

    id. 29, 36, 8: erat Athenis reo damnato, si fraus capitalis non esset, quasi [p. 1690] poenae aestimatio, Cic. de Or. 1, 54, 232: quattuor legiones Cornelio, si qui ex Etruriā novi motus nuntiarentur, relictae, to meet the case, that, to be ready, if, etc., Liv. 6, 22:

    is in armis tenuit militem, si opus foret auxilio,

    id. 5, 8:

    ut patricios indignatio, si cum his gerendus esset honos, deterreret,

    id. 4, 6, 10; 1, 40, 2; 24, 36.—
    B.
    Si... si, for sive... sive, whether... or:

    si deus si dea es,

    Cato, R. R. 139; cf.:

    hostiam si deo, si deae immolabant,

    Gell. 2, 28, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > sei

  • 20 si

    (orig. and ante-class. form seī), conj. [from a pronominal stem = Gr. he; Sanscr. sva-, self; cf. Corss. Ausspr. 1, 778; Curt. Gr. Etym. 396], a conditional particle, if.
    I.
    Prop.
    a.
    With indic.; so in gen., in conditions which are assumed to be true, with the verb in pres. or perf.; less freq. in imperf or pluperf.; and in conditions which may probably become true, with the verb in fut. or fut. perf. (Madv. Gram. § 332; Zumpt, Gram. § 517).
    (α).
    Pres.: SI IN IVS VOCAT, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25, and ap. Porphyr. Hor. S. 1, 9, 65: SI MORBVS AEVITASVE VITIVM ESCIT... SI NOLET, etc., id. ap. Gell. l. l.: spero, si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

    si vis, dabo tibi testes,

    Cic. Rep. 1, 37, 58:

    si voltis,

    id. ib. 1, 28, 44:

    si placet,

    id. ib. 2, 44, 71;

    1, 21, 34: si tuo commodo fleri potest,

    id. ib. 1, 9, 14:

    si studia Graecorum vos tanto opere delectant,

    id. ib. 1, 18, 30:

    si populus plurimum potest,

    id. ib. 3, 14, 23:

    si Massilienses per delectos cives summā justitiā reguntur, inest tamen, etc.,

    id. ib. 1, 27, 43; cf. id. Off. 3, 8, 35:

    quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si nec privata domus continere voces conjurationis tuae potest? si illustrantur, si erumpunt omnia?

    id. Cat. 1, 3, 6:

    si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

    id. Rep. 3, 18, 28:

    Si quaerimus, cur, etc.,

    id. Brut. 95, 325. —Strengthened by modo:

    magnifica quidem res, si modo est ulla,

    Cic. Div. 1, 1, 1:

    deliget populus, si modo salvus esse vult, optimum quemque,

    id. Rep. 1, 34, 51:

    quae (virtus) est una, si modo est, maxime munifica,

    id. ib. 3, 8, 12; id. Tusc. 2, 4, 33; id. de Or. 2, 43, 182:

    si quisquam est facilis, hic est,

    id. Att. 14, 1, 2:

    si ulla res est, quam tibi me petente faciendam putes, haec ea sit,

    id. Q. Fr. 1, 2, 3, § 11:

    SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Leg. Mos. et Rom. 16, 4: quae (libertas), si aequa non est, ne libertas quidem est,

    Cic. Rep. 1, 31, 47; 1, 32, 49:

    id si minus intellegitur, ex dissensionibus percipi potest,

    id. Lael. 7, 23: BACANALIA SEI QVA SVNT, EXSTRAD QVAM SEI QVID IBEI SACRI EST... FACIATIS VTEI DISMOTA SIENT, S. C. de Bacch. fin.:

    dicito, si quid vis, non nocebo,

    Plaut. Am. 1, 1, 235:

    si qui sunt, qui philosophorum auctoritate moveantur,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    si quid generis istiusmodi me delectat, pictura delectat,

    id. Fam. 7, 23, 3:

    si aliquid dandum est voluptati,

    id. Sen. 13, 44;

    four times repeated,

    id. ib. 11, 38.—So esp. after mirum est or miror, as expressing reality (= quod or cum; cf. Gr. ei):

    noli mirari, si hoc non impetras,

    Cic. Verr. 2, 2, 11, § 29:

    ecquid mirum est, si tam ab amico animo pacem petit? Curt 4, 11, 4: miraris, si superbiam tuam ferre non possumus?

    id. 8, 7, 14.—

    With a negative conclusion, to denote that, although the condition is true, or is conceded, a certain inference does not follow: nec, si omne enuntiatum aut verum aut falsum est, sequitur ilico esse causas, etc.,

    Cic. Fat. 12, 28:

    nec. si non obstatur, propterea etiam permittitur,

    id. Phil. 13, 6, 19:

    si veniam meretur qui inprudens nocuit, non meretur praemium qui inprudens profuit,

    Quint. 5, 10, 73:

    nec ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem flammis,

    Sen. Ben. 5, 5, 1.—
    (β).
    Imperf.:

    ea si erant, magnas habebas omnibus, dis gratias,

    Plaut. As. 1, 2, 17; Cic. Rep. 1, 27, 43:

    si quis antea mirabatur, quid esset, quod, etc.,

    id. Sest. 1.—
    (γ).
    Perf.:

    SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Fest. s. v. talio, p. 363 Müll.: si animum contulisti in istam rationem, etc.,

    Cic. Rep. 1, 23, 37:

    si Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, etc.,

    id. ib. 2, 10, 18:

    quos (tyrannos) si boni oppresserunt, recreatur civitas: sin audaces, fit illa factio,

    id. ib. 1, 44, 68; cf. id. ib. 1, 42, 65:

    si ita sensit, ut loquitur,

    id. ib. 3, 21, 32;

    1, 27, 43: si modo hoc in Lycurgi potestate potuit esse,

    id. ib. 2, 12, 24:

    si modo in philosophiā aliquid profecimus,

    id. Off. 3, 8, 37: si quis eorum [p. 1689] (servorum) sub centone crepuit, nullum mihi vitium facit, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 sq. Müll.:

    si quid sceleste fecit,

    Plaut. As. 2, 2, 27:

    si quam opinionem jam vestris mentibus comprehendistis, etc.,

    Cic. Clu. 2, 6:

    si quando regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, etc.,

    id. Rep. 1, 42, 65; cf. id. ib. 1, 38, 59; id. Lael. 7, 24.—After mirum est or miror, to express a reality (cf. a, supra):

    minime mirum, si ista res adhuc nostrā linguā inlustrata non est,

    Cic. de Or. 2, 13, 55; id. Deiot. 4, 12:

    quid mirum, si haec invitus amisi?

    Tac. A. 12, 37:

    miraris, si eo tempore matrona dicere potuit, escende?

    Sen. Contr. 2, 13, 1:

    minime est mirandum, si vita ejus fuit secura,

    Nep. Cim. 4, 4.—Very often followed by certe, profecto, etc., to express a conclusion, as certain as the unquestionable assumption:

    quod si fuit in re publicā tempus ullum, cum, etc., tum profecto fuit,

    Cic. Brut. 2, 7:

    si quisquam fuit umquam remotus ab inani laude, ego profecto is sum,

    id. Fam. 15, 4, 13:

    etenim si nulla fuit umquam tam imbecillo mulier animo, quae, etc., certe nos, etc.,

    id. Fam. 5, 16, 6:

    si umquam in dicendo fuimus aliquid, tum profecto, etc.,

    id. Att. 4, 2, 2; id. Mil. 2, 4; 7, 19.—Esp. with a negative conclusion (v. a fin. supra, and cf. quia, etsi):

    non, si tibi ante profuit, semper proderit,

    Cic. Phil. 8, 4, 12:

    non, si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

    id. de Or. 2, 40, 170:

    neque enim, si tuae res gestae ceterorum laudibus obscuritatem attulerunt, idcirco Pompeii memoriam amisimus,

    id. Deiot. 4, 12:

    nec, si capitis dolorem facit, inutilis hominibus sol est,

    Quint. 5, 10, 82.—
    (δ).
    Pluperf.: si improbum Cresphontem existimaveras, etc., Enn. ap. Auct. Her. 2, 24, 38:

    nec mirum, eos si orationes turbaverant,

    Liv. 32, 20, 2 (Trag. v. 156 Vahl.):

    si hoc ita fato datum erat, ut,

    Liv. 30, 30, 3.—So esp. in indef. clauses of repeated action:

    plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat,

    whenever, Cic. Sest. 49, 105:

    si quando nostri navem religaverant, hostes succurrebant,

    Caes. B. C. 2, 6:

    si quando suis fortunis forte desperare coeperant,

    id. B. G. 3, 12.—
    (ε).
    Fut.: SI VOLET SVO VIVITO... SI VOLET PLVS DATO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; cf.: si voles advortere animum, comiter monstrabitur, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 89 Müll. (Trag. v. 386 Vahl.); and:

    alte spectare si voles, etc.,

    Cic. Rep. 6, 23, 25:

    si jam eminebit foras,

    id. ib. 6, 26, 29:

    si me audietis,

    id. ib. 1, 19, 32:

    si mutuas non potero certum est sumam fenore,

    Plaut. As. 1, 3, 95:

    id persequar, si potero, subtilius,

    Cic. Rep. 2, 23, 42; cf. in the foll. z:

    nihil (offendet) si modo opus exstabit,

    id. ib. 5, 3, 5:

    si quid te volam, ubi eris?

    Plaut. As. 1, 1, 96: si quod aliud oikeion reperies, Cic. Att. 1, 10, 3.—
    (ζ).
    Fut. perf.: si te hic offendero, moriere, Enn. ap. Cic. Att. 7, 26, 1 (Trag. v. 301 Vahl.):

    si nostram rem publicam vobis et nascentem et crescentem ostendero,

    Cic. Rep. 2, 1, 3:

    tum magis assentiere, si ad majora pervenero,

    id. ib. 1, 40, 62:

    expediri quae restant vix poterunt, si hoc incohatum reliqueris,

    id. ib. 1, 35, 55;

    1, 24, 38: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris,

    id. Lael. 4, 16:

    accommodabo ad eam (rem publicam), si potuero, omnem illam orationem, etc.... quod si tenere et consequi potuero, etc.,

    id. Rep. 1, 46, 70; so,

    si potuero,

    id. ib. 2, 30, 53; id. Brut. 5, 21:

    si potuerit,

    id. Off. 3, 23, 89:

    si modo id exprimere Latine potuero,

    id. Rep. 1, 43, 66:

    si modo interpretari potuero,

    id. Leg. 2, 18, 45:

    si ne ei caput exoculassitis,

    Plaut. Rud. 3, 4, 26: si quid vos per laborem recte feceritis... Sed si quā per voluptatem nequiter feceritis, etc., Cato ap. Gell. 16, 1, 4:

    de iis te, si qui me forte locus admonuerit, commonebo,

    Cic. de Or. 3, 12, 47.—
    b.
    With subj.; so in gen. of conditions assumed in statement, but implied not to be actual; the verb in pres. (rarely perf.) implies that the condition is still possible; in the imperf. and pluperf., that it is known to be unreal (Madv. Gram. § 347 sqq.; Zumpt, Gram. § 524).
    (α).
    Pres.:

    si habeat aurum,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 12:

    abire hinc nullo pacto possim, si velim,

    id. ib. 2, 2, 2; so,

    si velim,

    Cic. Rep. 3, 10, 17:

    cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

    id. ib. 1, 5, 9:

    si singulos numeremus,

    id. ib. 3, 4, 7: si jus suum populi teneant, id. ib. 1, 32, 48:

    si Scipionis desiderio me moveri negem,

    id. Lael. 3, 10:

    si ad verba rem deflectere velimus,

    id. Caecin. 18, 51:

    si quis varias gentes despicere possit, videat primum, etc.,

    id. Rep. 3, 9, 14.—In expressing a wish ( poet. for utinam), usu. with O:

    O si angulus ille accedat, qui, etc.,

    Hor. S. 2, 6, 8; 2, 6, 10:

    O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

    Verg. A. 8, 560;

    also alone: si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto!

    would that, yet if, if however, id. ib. 6, 187:

    si quā fata aspera rumpas, Tu Marcellus eris,

    id. ib. 6, 882; cf. b, infra.—
    (β).
    Imperf.:

    qui si unus omnia consequi posset, nihil opus esset pluribus, etc.,

    Cic. Rep. 1, 34, 52:

    quae descriptio si esset ignota vobis, explicaretur a me,

    id. ib. 2, 22, 39:

    si ullum probarem simplex rei publicae genus,

    id. ib. 2, 23, 43:

    quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur,

    id. Lael. 4, 13; cf. id. Verr. 2, 5, 51, § 133; v. Zumpt, Gram. § 525: SEI QVES ESENT, QVEI SIBEI DEICERENT, S. C. de Bacch (twice). —Also with O, expressing a wish ( poet.):

    O si solitae quicquam virtutis adesset,

    Verg. A. 11, 415;

    and without O: si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa juventus,

    id. ib. 5, 398.—
    (γ).
    Perf.: SI INIVRIAM FAXIT ALTERI, VIGINTI QVINQVE AERIS POENAE SVNTO, Fragm. XII. Tabularum ap. Gell. 20, 1, 12: si jam data sit frux, Enn. ap. Prisc. p. 724 P. (Ann. v. 412 Vahl.):

    perii, si me aspexerit!

    Plaut. Am. 1, 1, 164:

    victus sum, si dixeris,

    id. ib. 1, 1, 272:

    Romani si casu intervenerint,

    Caes. B. G. 7, 20, Cic. Rep. 3, 5, 8.—
    (δ).
    Pluperf.:

    si aliter accidisset,

    Cic. Rep. 1, 4, 7:

    tum magis id diceres, si nuper in hortis Scipionis affuisses,

    id. Lael. 7, 25:

    mansisset eadem voluntas in eorum posteris, si regum similitudo permansisset,

    id. Rep. 1, 41, 64:

    si id fecisses,

    id. Phil. 2, 2, 3; 2, 15, 38; 2, 36, 90:

    si quis in caelum ascendisset, etc.,

    id. Lael. 23, 88:

    si aliquid de summā gravitate Pompeius remisisset,

    id. Phil. 13, 1, 2.—
    c.
    Ellipt.
    (α).
    With pron. indef:

    istae artes, si modo aliquid, valent, ut acuant ingenia,

    Cic. Rep. 1, 18, 30:

    aut nemo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit,

    id. Lael. 2, 9; id. Or. 29, 103.—
    (β).
    In a negation, usu. si minus, si contra (= sin minus, sin aliter):

    plures haec tulit una civitas, si minus sapientes, at certe summā laude dignos,

    Cic. Rep. 3, 4, 7:

    educ tecum omnes tuos: si minus, quam plurimos,

    id. Cat. 1, 5, 10; id. de Or. 2, 16, 68, in this sense less freq. si non:

    utrum cetera nomina digesta habes an non? Si non... si etiam,

    id. Rosc. Com. 3, 9:

    si haec civitas est, civem esse me: si non, exsulem esse, etc.,

    id. Fam. 7, 3, 5; Plaut. Rud. 4, 3, 104 sq.; id. Ps. 3, 2, 87; id. Poen. 5, 2, 24; Hor. Ep. 1, 1, 66; 1, 6, 68; Liv. 28, 29, 4:

    hic venit in judicium, si nihil aliud, saltem ut, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 58, § 152; so, si nihil aliud, Liv 22, 29; 30, 35; 45, 37 fin., Curt. 4, 6, 28:

    si aliud nihil,

    id. 2, 43.—
    (γ).
    With forte:

    intelleges esse nihil a me nisi orationis acerbitatem et, si forte, raro litterarum missarum indiligentiam reprehensam,

    perhaps, Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 7; cf.:

    vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum,

    id. de Or. 3, 12, 47.—
    2.
    With quod, and if, but if, if however, if:

    quod si in philosophiā tantum interest... quid tandem in causis existimandum est?

    Cic. Or. 16, 51:

    quod si fuit in re publicā tempus ullum... tum profecto fuit,

    id. Brut. 2, 7:

    quod si exemeris ex rerum naturā benevolentiae conjunctionem, nec domus ulla nec urbs stare poterit,

    id. Lael. 7, 23; id. Rep. 3, 4, 7:

    quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur: tamen, etc.,

    id. Arch. 7, 16; id. Cat. 2, 5, 10; id. Rosc. Com. 18, 54.—
    B.
    In partic.
    1.
    In subject or object-clauses, si with subj. sometimes takes the place of an inf.:

    apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent,

    Cic. Rep. 4, 3, 3: summa gloria constat ex tribus his;

    si diligit multitudo, si fidem habet, etc.,

    id. Off. 2, 9, 31:

    unam esse spem salutis docent, si eruptione factā extremum auxilium experirentur,

    Caes. B. G. 3, 5:

    illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc.,

    Liv. 28, 41, 1; Nep. Ages. 4, 3: infinitum est, si singulos velim persequi. Sen. Q. N. 5, 17, 5; id. Tranq. 16, 2 (cf. si after mirum est, I. a. fin. supra).—
    2.
    In subst. clauses, to denote a doubtful assumption or future event (cf. quod):

    dixerunt, in eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset,

    Liv. 3, 46:

    adjecerunt, Scipionem in eo positam habuisse spem pacis, si Hannibal et Mago ex Italiā non revocarentur,

    id. 30, 23; 35, 18.—
    3.
    Si with a relative takes the place of a relative clause, to express a class the existence or extent of which is doubtful: mortem proposuit, non eis solum qui illam rem gesserunt, sed eis etiam si qui non moleste tulerunt, i. e. if such there were, whether few or many, Cic. Phil. 13, 18, 39; id. Verr. 2, 1, 4, § 9:

    dixit errare, si qui in bello omnis secundos rerum proventus expectent,

    Caes. B. G. 7, 29:

    errat, si quis existimat facilem rem esse donare,

    Sen. Vit. Beat. 24, 1; Cic. Off. 2, 13, 44; Liv. 42, 31.—
    4.
    In syllogistic reasonings:

    si oportet velle sapere, dare operam philosophiae convenit. Oportet autem velle sapere, etc.,

    Cic. Inv. 1, 36, 65:

    si enim est verum, quod ita conectitur: si quis oriente Caniculā natus est, in mari non morietur, illud quoque verum est: si Fabius oriente Canicula natus est, Fabius in mari non morietur,

    id. Fat. 6, 12.—
    5.
    = etiamsi, with foll. tamen, even if, although, albeit (class.):

    quae si exsequi nequirem, tamen, etc.,

    Cic. Sen. 11, 38; cf.:

    quae si causa non esset, tamen, etc.,

    id. Mur. 4, 8; and:

    quae si dubia essent, tamen, etc.,

    Sall. J. 85, 48.—
    II.
    Transf., in dependent clauses expressing an interrogation or doubt, it is nearly = num, but forms a looser connection, if, whether, if perchance (class., but very rare in Cic.):

    ibo et visam huc ad eum, si forte est domi,

    Plaut. Bacch. 3, 5, 4; Ter. Eun. 3, 4, 7; id. Heaut. 1, 1, 118; cf. id. Phorm. 3, 3, 20:

    jam sciam, si quid titubatum est, ubi reliquias videro,

    Plaut. Men. 1, 2, 33; cf. id. Merc. 1, 2, 44:

    fatis incerta feror, si Juppiter unam Esse velit urbem,

    Verg. A. 4, 110; Plaut. Mil. 4, 8, 52:

    primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus in totidem dies, quot frumentum imposuissent,

    Liv. 29, 25; 39, 50:

    id modo quaeritur, si (lex) majori parti et in summam prodest,

    id. 34, 3; cf. id. 40, 49 fin.:

    jam dudum exspecto, si tuom officium scias,

    Plaut. Poen. prol. 12:

    hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

    Caes. B. G. 2, 9; id. B. C. 2, 34; cf.:

    Pompeius eadem spectans, si itinere impeditos deprehendere posset,

    id. ib. 3, 75:

    non recusavit quo minus vel extremo spiritu, si quam opem rei publicae ferre posset, experiretur,

    Cic. Phil. 9, 1, 2; cf. id. de Or. 2, 85, 398:

    statui expectandum esse si quid certius adferretur,

    id. Fam. 15, 1, 2:

    Philopoemen quaesivit si Lycortas incolumis evasisset,

    Liv. 39, 50:

    expertique simul, si tela artusque sequantur,

    Val. Fl. 5, 562:

    Helvetii nonnumquam interdiu, saepius noctu, si perrumpere possent, conati,

    Caes. B. G. 1, 8 fin.; cf.:

    temptata res est, si primo impetu capi Ardea posset,

    Liv. 1, 57.—
    B.
    With ellipsis of a verb or clause on which the condition depends (cf. I. c. supra): ei rei suam operam dat, si possiet illam invenire ( to see) whether he can, Plaut. Cist. 1, 3, 37:

    L. Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit,

    to see, to try, Caes. B. G. 6, 29 fin.:

    circumfunduntur hostes, si quem aditum reperire possent,

    id. ib. 6, 37:

    fame et inopiā adductos clam ex castris exisse, si quid frumenti in agris reperire possent,

    id. ib. 7, 20, 10; cf. id. ib. 7, 55 fin.; 7, 89 fin.; id. B. C. 3, 8 fin.; 3, 56:

    pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,

    Liv. 1, 7:

    saxa volvebant, si quā Possent tectam aciem perrumpere,

    Verg. A. 9, 512:

    ad Gonnum castra movet, si potiri oppido posset,

    Liv. 42, 67, 6: haud aspernatus Tullius, tamen, si vana adferantur, in aciem educit ( that he might be ready) if, etc., id. 1, 23, 6:

    milites in praesidio erant, si quo operā eorum opus esset,

    id. 27, 28, 5:

    alii offerunt se, si quo usus operae sit,

    id. 26, 9, 9: ille postea, si comitia sua non fierent, urbi minari, i. e. ( that he would attack it) if, etc., Cic. Att. 4, 3, 3:

    Carthaginiensibus in Hasdrubale ita, si is movisset Syphacem, spes omnis erat,

    Liv. 29, 35, 9; 5, 8, 9:

    consul aedem Fortunae vovit, si eo die hostis fudisset,

    id. 29, 36, 8: erat Athenis reo damnato, si fraus capitalis non esset, quasi [p. 1690] poenae aestimatio, Cic. de Or. 1, 54, 232: quattuor legiones Cornelio, si qui ex Etruriā novi motus nuntiarentur, relictae, to meet the case, that, to be ready, if, etc., Liv. 6, 22:

    is in armis tenuit militem, si opus foret auxilio,

    id. 5, 8:

    ut patricios indignatio, si cum his gerendus esset honos, deterreret,

    id. 4, 6, 10; 1, 40, 2; 24, 36.—
    B.
    Si... si, for sive... sive, whether... or:

    si deus si dea es,

    Cato, R. R. 139; cf.:

    hostiam si deo, si deae immolabant,

    Gell. 2, 28, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > si

См. также в других словарях:

  • Saitis imitatus — Saitis imitatus …   Wikipédia en Français

  • Silvanus imitatus —   Silvanus imitatus Clasificación científica Reino …   Wikipedia Español

  • Tyrannochthonius imitatus —   Tyrannochthonius imitatus Clasificación científica Reino …   Wikipedia Español

  • Gryllotalpidae — Maulwurfsgrillen Maulwurfsgrille (Gryllotalpa gryllotalpa) Systematik Stamm …   Deutsch Wikipedia

  • Maulwurfsgrille — Maulwurfsgrillen Maulwurfsgrille (Gryllotalpa gryllotalpa) Systematik Stamm …   Deutsch Wikipedia

  • Maulwurfsgrillen — Maulwurfsgrille (Gryllotalpa gryllotalpa) Systematik Stamm: Gliederfüßer (Arthropoda) …   Deutsch Wikipedia

  • PROPOLAE Circumforanci — apud Lamprid. in commodo, c. 2. Imitatus etiam propolas circumforaneo; quos curules sibi compardvit: tenues sunt quidam non magnarum mercium negotiatores, quas ipsi secum circumferunt et fora diversa sequuntur. tenuis lucri captandi gratiâ. Sic… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SIMIA sui temporis — Titianus Orator dictus memoratur Capitolino Maximino Iun. c. 1. Usus est oratore Titianô filiô Titiani senioris, qui Provinciarum libros pulcherrimos scripsit, et qui dictus est Simia temporis sui, quod cuncta imitatus esset. Non enim is solum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Imitate — Im i*tate, v. t. [imp. & p. p. {Imitated}; p. pr. & vb. n. {Imitating}.] [L. imitatus, p. p. of imitari to imitate; of unknown origin. Cf. {Image}.] 1. To follow as a pattern, model, or example; to copy or strive to copy, in acts, manners etc.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Imitated — Imitate Im i*tate, v. t. [imp. & p. p. {Imitated}; p. pr. & vb. n. {Imitating}.] [L. imitatus, p. p. of imitari to imitate; of unknown origin. Cf. {Image}.] 1. To follow as a pattern, model, or example; to copy or strive to copy, in acts, manners …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Imitating — Imitate Im i*tate, v. t. [imp. & p. p. {Imitated}; p. pr. & vb. n. {Imitating}.] [L. imitatus, p. p. of imitari to imitate; of unknown origin. Cf. {Image}.] 1. To follow as a pattern, model, or example; to copy or strive to copy, in acts, manners …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»