-
1 exterior
exterior us, adj. comp. [exter], outward, outer, exterior: vallus, Cs.: contra exteriorem hostem, Cs.: comes exterior, i. e. on the left side, H. -
2 exterior
extĕrĭor, us, v. exter, II. -
3 exter
exter or extĕrus (both forms only post-class. and very rare), tĕra, tĕrum, adj. [ comp. form, from ex], on the outside, outward, of another country, family, etc., foreign, strange (syn.: extraneus; alienus, peregrinus, adventicius).I.Pos. (in Cic. and Caes. used in the plur.):II.quod exter heres praestare cogeretur,
strange, Dig. 31, 1, 69:emancipatus vero aut exterus non aliter possunt hereditatem quaerere quam si, etc.,
ib. 29, 2, 84; cf. ib. 31, 1, 67, § 4:tactus corporis est sensus, vel cum res extera sese Insinuat, vel, etc.,
Lucr. 2, 435:vis,
id. 2, 277:haec lex socialis est, hoc jus nationum exterarum est,
Cic. Div. in Caecil. 5, 18:exterarum gentium multitudo,
Suet. Caes. 84:non modo vestris civibus, verum etiam exteris nationibus,
Cic. Font. 11, 25; cf.:apud exteras civitates,
Cic. Caecin. 34, 100:apud exteras nationes,
Caes. B. C. 3, 43 fin.;ad nationes exteras,
Quint. 11, 1, 89:apud exteros,
Plin. 18, 3, 5, § 22 et saep.:ab extero hoste atque longinquo,
Cic. Cat. 2, 13.—In neutr. plur. with gen.:ad extera Europae noscenda missus Himilco,
Plin. 2, 67, 67, § 169:ad extera corporum,
id. 22, 23, 49, § 103.—Comp.: extĕrĭor, us (in signif. scarcely differing from its pos.), outward, outer, exterior; opp. interior (rare but class.):III.cum alterum fecisset exteriorem, interiorem alterum amplexus orbem,
Cic. Univ. 7; cf.:simul ex navibus milites in exteriorem vallum tela jaciebant... et legionarii, interioris munitionis defensores,
Caes. B. C. 3, 63, 6:colle exteriore occupato,
id. B. G. 7, 79, 1:circumire exteriores mutiones jubet,
id. ib. 7, 87, 4:pares munitiones contra exteriorem hostem perfecit,
id. ib. 7, 74:comes exterior,
i. e. on the left side, Hor. S. 2, 5, 17.—Sup. in two forms, extrēmus and extĭmus or extŭmus [ sup. of ex; cf. Gr. eschatos, Curt. Gr. Etym. p. 387].A.extrēmus, a, um (which in post-class. lang. is itself compared; comp.:1.extremior,
App. M. 1, p. 105; 7, p. 188; sup.:extremissimus,
Tert. Apol. 19), the outermost, utmost, extreme (so most freq.; cf.: ultimus, postremus, novissimus, supremus, imus).Lit.:2.extremum oppidum Allobrogum est Geneva,
Caes. B. G. 1, 6, 3:flumen Axona, quod est in extremis Remorum finibus,
on the farthest borders, id. ib. 2, 5, 4:fines,
Liv. 39, 28, 2; 45, 29, 14; cf.:ad extremum finem provinciae Galliae venerunt,
id. 40, 16, 5:impiger extremos currit mercator ad Indos,
the remotest, Hor. Ep. 1, 1, 45:Tanaïs,
id. C. 3, 10, 1:in extrema fere parte epistolae,
near the end, Cic. Att. 6, 1, 20; cf.:in codicis extrema cera,
id. Verr. 2, 1, 36, § 92; but to denote the last part of a thing it is used more freq. in immediate connection with the substantive denoting the whole:quibus (litteris) in extremis,
at its end, id. Att. 14, 8, 1; cf.:in qua (epistola) extrema,
id. ib. 13, 45, 1:in extremo libro tertio,
at the end of the third book, id. Off. 3, 2, 9:in extrema oratione,
id. de Or. 1, 10, 41:in extremo ponte turrim constituit,
Caes. B. G. 6, 29, 3; cf.:ad extremas fossas castella constituit,
id. ib. 2, 8, 3:ab extremo agmine,
id. ib. 2, 11, 4:in extrema Cappadocia,
Cic. Fam. 15, 4, 4:extremis digitis aliquid attingere,
id. Cael. 12, 28 et saep. —In the neutr. absol. and as subst.: extrē-mum, i, n., an end, the end: divitias alii praeponunt, alii honores, multi etiam voluptates;beluarum hoc quidem extremum,
Cic. Lael. 6, 20:quod finitum est, habet extremum,
id. Div. 2, 50, 103:missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum,
at the end, Liv. 21, 8, 10: in "Equo Trojano" scis esse in extremo "sero sapiunt," Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.:quod erat in extremo,
id. Att. 6, 9, 1.—With gen.:aliquid ad extremum causae reservatum,
Cic. Deiot. 13, 35 (cf. infra, 2. a. fin.):caelum ipsum, quod extremum atque ultumum mundi est,
id. Div. 2, 43, 91:ab Ocelo, quod est citerioris provinciae extremum,
Caes. B. G. 1, 10, 5:summum gulae fauces vocantur, extremum stomachus,
Plin. 11, 37, 68, § 179:in extremo montis,
Sall. J. 37, 4.— In plur.:extrema agminis,
Liv. 6, 32, 11:extrema Africae,
Plin. 8, 10, 10, § 31:extrema Galliae,
Flor. 3, 3, 1; 3, 20, 12; Tac. H. 5, 18; id. A. 4, 67; 4, 74.—Trop.a.In respect to time or the order of succession, the latest, last:a.inter prioris mensis senescentis extremum diem et novam lunam,
Varr. L. L. 6, § 10 Müll.:mensis anni Februarius,
Cic. Leg. 2, 21, 54:tempore diei,
Hirt. B. G. 8, 15, 6:eam amicitiam ad extremum finem vitae perduxit,
Liv. 37, 53, 8:matres ab extremo conspectu liberorum exclusae,
Cic. Verr. 2, 5, 45, § 118:manus extrema non accessit operibus ejus,
the finishing hand, the last touches, id. Brut. 33, 126:extremum illud est, ut te orem et obsecrem,
it remains only, id. Fam. 4, 13, 7; id. Att. 11, 16, 5.—To denote the last part of a thing (cf. above, 1.): quod eo die potest videri extrema et prima luna, i. e. the end and the beginning, Varr. L. L. l. l.:usque ad extremam aetatem ab adolescentia,
Nep. Cato, 2, 4; id. Att. 10, 3; cf.: ita tantum bellum Cn. Pompeius extrema hieme apparavit, ineunte vere suscepit, media aestate confecit, Cic. de lmp. Pomp. 12, 35:extremo anno,
Liv. 2, 64, 1:extremo tempore,
in the last time, at last, Nep. Dat. 10; id. Epam. 9; id. Eum. 5, 3 al.:extrema pueritia,
Cic. de Imp. Pomp. 10, 28:extremo Peloponnesio bello,
Nep. Con. 1, 2: extremus dies, the close of day, the evening, Sil 7, 172; 14, 8.— Subst.:illum Praeteritum temnens extremos inter euntem,
Hor. S. 1, 1, 116; cf.: extremi primorum, extremis [p. 708] usque priores, id. Ep. 2, 2, 204:extremus dominorum,
Tac. H. 4, 42 fin.:die extremum erat,
Sall. J. 21, 2:extremum aestatis,
id. ib. 90, 1:extremo anni,
Liv. 35, 11, 1:sub extremum noctis,
Sil. 4, 88 al. —Prov.: extrema semper de ante factis judicant (cf. our wise after the event), Pub. Syr. 163 Rib.— Adv.: extremum.For the last time:b.alloquor extremum maestos abiturus amicos,
Ov. Tr. 1, 3, 15: cum diu occulte suspirassent, postea jam gemere, ad extremum vero loqui omnes et clamare coeperunt.—At last, finally, Cic. Att. 2, 21, 2:b.extremum tenues liquefacta medullas Tabuit,
Ov. M. 14, 431.—Adverb. phrase:ad extremum,
id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 4, 4, 2 et saep.; cf., strengthened by tum:invenire quod dicas... deinde... post... tum ad extremum agere ac pronuntiare,
Cic. de Or. 2, 19, 79; and strengthened by denique:ad extremum ipsa denique necessitate excitantur,
id. Sest. 47, 100:decimo loco testis exspectatus et ad extremum reservatus dixit, etc.,
till the end, to the last, id. Caecin. 10, 28:ad extremum,
Ov. P. 1, 9, 28; 3, 7, 20;for which: in extremum (durare),
id. H. 7, 111:qui extremo mortuus est,
at last, Dig. 32, 1, 81:extremo,
Nep. Ham. 2, 3.—Extreme in quality or degree; used, like ultimus, to denote both the highest and the lowest grade.(α).The utmost, highest, greatest: cum extremum hoc sit (sentis enim, credo, me jam diu, quod telos Graeci dicunt, id dicere tum extremum, tum ultimum, tum summum:(β).licebit etiam finem pro extremo aut ultimo dicere) cum igitur hoc sit extremum, congruenter naturae vivere, etc.,
Cic. Fin. 3, 7, 26:extremam famem sustentare,
Caes. B. G. 7, 17, 3:ad extrema et inimicissima jura tam cupide decurrebas,
Cic. Quint. 15, 48; cf.:decurritur ad illud extremum atque ultimum S. C., Dent operam consules, etc.,
Caes. B. C. 1, 5, 3:extremam rationem belli sequens,
id. ib. 3, 44, 1:neque aliud se fatigando nisi odium quaerere, extremae dementiae est,
is the height of madness, Sall. J. 3, 3:in extremis suis rebus,
in the utmost, greatest danger, Caes. B. G. 2, 25 fin.:res,
Suet. Ner. 6 fin.; cf.:res jam ad extremum perducta casum,
Caes. B. G. 3, 5, 1:necessitate extrema ad mortem agi,
Tac. A. 13, 1.— Subst.: si nihil in Lepido spei sit, descensurum ad extrema, to desperate measures, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:ad extrema perventum est,
Curt. 4, 14, 14:ad extrema ventum foret, ni, etc.,
Liv. 2, 47, 8:compellere ad extrema deditionis,
to surrender at discretion, Flor. 4, 5; cf.:famem, ferrum et extrema pati,
Tac. H. 4, 59:plura de extremis loqui,
id. ib. 2, 47 al.:res publica in extremo sita,
Sall. C. 52, 11;Sen. de Ira, 1, 11, 5.—Adverb.: improbus homo, sed non ad extremum perditus,
utterly, Liv. 23, 2, 4.—The lowest, vilest, meanest (perh. not ante-Aug.):B.mancipia,
Sen. Ep. 70 fin.:latrones,
App. M. 3, p. 131:quidam sortis extremae juvenis,
Just. 15, 1:alimenta vitae,
Tac. A. 6, 24:extremi ingenii est,
Liv. 22, 29, 8.—extĭmus or extŭmus, a, um, the outermost, farthest, most remote (rare but class.):novem orbes, quorum unus est caelestis, extimus, qui reliquos omnes complectitur,
Cic. Rep. 6, 17:circum caesura membrorum,
Lucr. 3, 219; 4, 647:promontorium Oceani,
Plin. 5, 1, 1, § 1:gentes,
id. 2, 78, 80, § 190: factus sum extimus a vobis, i. e. discarded, estranged, Plaut. Fragm. ap. Prisc. p. 609 P.— Subst.:Apuliae extima,
the borders, Plin. 6, 34, 39, § 217. -
4 extremum
exter or extĕrus (both forms only post-class. and very rare), tĕra, tĕrum, adj. [ comp. form, from ex], on the outside, outward, of another country, family, etc., foreign, strange (syn.: extraneus; alienus, peregrinus, adventicius).I.Pos. (in Cic. and Caes. used in the plur.):II.quod exter heres praestare cogeretur,
strange, Dig. 31, 1, 69:emancipatus vero aut exterus non aliter possunt hereditatem quaerere quam si, etc.,
ib. 29, 2, 84; cf. ib. 31, 1, 67, § 4:tactus corporis est sensus, vel cum res extera sese Insinuat, vel, etc.,
Lucr. 2, 435:vis,
id. 2, 277:haec lex socialis est, hoc jus nationum exterarum est,
Cic. Div. in Caecil. 5, 18:exterarum gentium multitudo,
Suet. Caes. 84:non modo vestris civibus, verum etiam exteris nationibus,
Cic. Font. 11, 25; cf.:apud exteras civitates,
Cic. Caecin. 34, 100:apud exteras nationes,
Caes. B. C. 3, 43 fin.;ad nationes exteras,
Quint. 11, 1, 89:apud exteros,
Plin. 18, 3, 5, § 22 et saep.:ab extero hoste atque longinquo,
Cic. Cat. 2, 13.—In neutr. plur. with gen.:ad extera Europae noscenda missus Himilco,
Plin. 2, 67, 67, § 169:ad extera corporum,
id. 22, 23, 49, § 103.—Comp.: extĕrĭor, us (in signif. scarcely differing from its pos.), outward, outer, exterior; opp. interior (rare but class.):III.cum alterum fecisset exteriorem, interiorem alterum amplexus orbem,
Cic. Univ. 7; cf.:simul ex navibus milites in exteriorem vallum tela jaciebant... et legionarii, interioris munitionis defensores,
Caes. B. C. 3, 63, 6:colle exteriore occupato,
id. B. G. 7, 79, 1:circumire exteriores mutiones jubet,
id. ib. 7, 87, 4:pares munitiones contra exteriorem hostem perfecit,
id. ib. 7, 74:comes exterior,
i. e. on the left side, Hor. S. 2, 5, 17.—Sup. in two forms, extrēmus and extĭmus or extŭmus [ sup. of ex; cf. Gr. eschatos, Curt. Gr. Etym. p. 387].A.extrēmus, a, um (which in post-class. lang. is itself compared; comp.:1.extremior,
App. M. 1, p. 105; 7, p. 188; sup.:extremissimus,
Tert. Apol. 19), the outermost, utmost, extreme (so most freq.; cf.: ultimus, postremus, novissimus, supremus, imus).Lit.:2.extremum oppidum Allobrogum est Geneva,
Caes. B. G. 1, 6, 3:flumen Axona, quod est in extremis Remorum finibus,
on the farthest borders, id. ib. 2, 5, 4:fines,
Liv. 39, 28, 2; 45, 29, 14; cf.:ad extremum finem provinciae Galliae venerunt,
id. 40, 16, 5:impiger extremos currit mercator ad Indos,
the remotest, Hor. Ep. 1, 1, 45:Tanaïs,
id. C. 3, 10, 1:in extrema fere parte epistolae,
near the end, Cic. Att. 6, 1, 20; cf.:in codicis extrema cera,
id. Verr. 2, 1, 36, § 92; but to denote the last part of a thing it is used more freq. in immediate connection with the substantive denoting the whole:quibus (litteris) in extremis,
at its end, id. Att. 14, 8, 1; cf.:in qua (epistola) extrema,
id. ib. 13, 45, 1:in extremo libro tertio,
at the end of the third book, id. Off. 3, 2, 9:in extrema oratione,
id. de Or. 1, 10, 41:in extremo ponte turrim constituit,
Caes. B. G. 6, 29, 3; cf.:ad extremas fossas castella constituit,
id. ib. 2, 8, 3:ab extremo agmine,
id. ib. 2, 11, 4:in extrema Cappadocia,
Cic. Fam. 15, 4, 4:extremis digitis aliquid attingere,
id. Cael. 12, 28 et saep. —In the neutr. absol. and as subst.: extrē-mum, i, n., an end, the end: divitias alii praeponunt, alii honores, multi etiam voluptates;beluarum hoc quidem extremum,
Cic. Lael. 6, 20:quod finitum est, habet extremum,
id. Div. 2, 50, 103:missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum,
at the end, Liv. 21, 8, 10: in "Equo Trojano" scis esse in extremo "sero sapiunt," Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.:quod erat in extremo,
id. Att. 6, 9, 1.—With gen.:aliquid ad extremum causae reservatum,
Cic. Deiot. 13, 35 (cf. infra, 2. a. fin.):caelum ipsum, quod extremum atque ultumum mundi est,
id. Div. 2, 43, 91:ab Ocelo, quod est citerioris provinciae extremum,
Caes. B. G. 1, 10, 5:summum gulae fauces vocantur, extremum stomachus,
Plin. 11, 37, 68, § 179:in extremo montis,
Sall. J. 37, 4.— In plur.:extrema agminis,
Liv. 6, 32, 11:extrema Africae,
Plin. 8, 10, 10, § 31:extrema Galliae,
Flor. 3, 3, 1; 3, 20, 12; Tac. H. 5, 18; id. A. 4, 67; 4, 74.—Trop.a.In respect to time or the order of succession, the latest, last:a.inter prioris mensis senescentis extremum diem et novam lunam,
Varr. L. L. 6, § 10 Müll.:mensis anni Februarius,
Cic. Leg. 2, 21, 54:tempore diei,
Hirt. B. G. 8, 15, 6:eam amicitiam ad extremum finem vitae perduxit,
Liv. 37, 53, 8:matres ab extremo conspectu liberorum exclusae,
Cic. Verr. 2, 5, 45, § 118:manus extrema non accessit operibus ejus,
the finishing hand, the last touches, id. Brut. 33, 126:extremum illud est, ut te orem et obsecrem,
it remains only, id. Fam. 4, 13, 7; id. Att. 11, 16, 5.—To denote the last part of a thing (cf. above, 1.): quod eo die potest videri extrema et prima luna, i. e. the end and the beginning, Varr. L. L. l. l.:usque ad extremam aetatem ab adolescentia,
Nep. Cato, 2, 4; id. Att. 10, 3; cf.: ita tantum bellum Cn. Pompeius extrema hieme apparavit, ineunte vere suscepit, media aestate confecit, Cic. de lmp. Pomp. 12, 35:extremo anno,
Liv. 2, 64, 1:extremo tempore,
in the last time, at last, Nep. Dat. 10; id. Epam. 9; id. Eum. 5, 3 al.:extrema pueritia,
Cic. de Imp. Pomp. 10, 28:extremo Peloponnesio bello,
Nep. Con. 1, 2: extremus dies, the close of day, the evening, Sil 7, 172; 14, 8.— Subst.:illum Praeteritum temnens extremos inter euntem,
Hor. S. 1, 1, 116; cf.: extremi primorum, extremis [p. 708] usque priores, id. Ep. 2, 2, 204:extremus dominorum,
Tac. H. 4, 42 fin.:die extremum erat,
Sall. J. 21, 2:extremum aestatis,
id. ib. 90, 1:extremo anni,
Liv. 35, 11, 1:sub extremum noctis,
Sil. 4, 88 al. —Prov.: extrema semper de ante factis judicant (cf. our wise after the event), Pub. Syr. 163 Rib.— Adv.: extremum.For the last time:b.alloquor extremum maestos abiturus amicos,
Ov. Tr. 1, 3, 15: cum diu occulte suspirassent, postea jam gemere, ad extremum vero loqui omnes et clamare coeperunt.—At last, finally, Cic. Att. 2, 21, 2:b.extremum tenues liquefacta medullas Tabuit,
Ov. M. 14, 431.—Adverb. phrase:ad extremum,
id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 4, 4, 2 et saep.; cf., strengthened by tum:invenire quod dicas... deinde... post... tum ad extremum agere ac pronuntiare,
Cic. de Or. 2, 19, 79; and strengthened by denique:ad extremum ipsa denique necessitate excitantur,
id. Sest. 47, 100:decimo loco testis exspectatus et ad extremum reservatus dixit, etc.,
till the end, to the last, id. Caecin. 10, 28:ad extremum,
Ov. P. 1, 9, 28; 3, 7, 20;for which: in extremum (durare),
id. H. 7, 111:qui extremo mortuus est,
at last, Dig. 32, 1, 81:extremo,
Nep. Ham. 2, 3.—Extreme in quality or degree; used, like ultimus, to denote both the highest and the lowest grade.(α).The utmost, highest, greatest: cum extremum hoc sit (sentis enim, credo, me jam diu, quod telos Graeci dicunt, id dicere tum extremum, tum ultimum, tum summum:(β).licebit etiam finem pro extremo aut ultimo dicere) cum igitur hoc sit extremum, congruenter naturae vivere, etc.,
Cic. Fin. 3, 7, 26:extremam famem sustentare,
Caes. B. G. 7, 17, 3:ad extrema et inimicissima jura tam cupide decurrebas,
Cic. Quint. 15, 48; cf.:decurritur ad illud extremum atque ultimum S. C., Dent operam consules, etc.,
Caes. B. C. 1, 5, 3:extremam rationem belli sequens,
id. ib. 3, 44, 1:neque aliud se fatigando nisi odium quaerere, extremae dementiae est,
is the height of madness, Sall. J. 3, 3:in extremis suis rebus,
in the utmost, greatest danger, Caes. B. G. 2, 25 fin.:res,
Suet. Ner. 6 fin.; cf.:res jam ad extremum perducta casum,
Caes. B. G. 3, 5, 1:necessitate extrema ad mortem agi,
Tac. A. 13, 1.— Subst.: si nihil in Lepido spei sit, descensurum ad extrema, to desperate measures, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:ad extrema perventum est,
Curt. 4, 14, 14:ad extrema ventum foret, ni, etc.,
Liv. 2, 47, 8:compellere ad extrema deditionis,
to surrender at discretion, Flor. 4, 5; cf.:famem, ferrum et extrema pati,
Tac. H. 4, 59:plura de extremis loqui,
id. ib. 2, 47 al.:res publica in extremo sita,
Sall. C. 52, 11;Sen. de Ira, 1, 11, 5.—Adverb.: improbus homo, sed non ad extremum perditus,
utterly, Liv. 23, 2, 4.—The lowest, vilest, meanest (perh. not ante-Aug.):B.mancipia,
Sen. Ep. 70 fin.:latrones,
App. M. 3, p. 131:quidam sortis extremae juvenis,
Just. 15, 1:alimenta vitae,
Tac. A. 6, 24:extremi ingenii est,
Liv. 22, 29, 8.—extĭmus or extŭmus, a, um, the outermost, farthest, most remote (rare but class.):novem orbes, quorum unus est caelestis, extimus, qui reliquos omnes complectitur,
Cic. Rep. 6, 17:circum caesura membrorum,
Lucr. 3, 219; 4, 647:promontorium Oceani,
Plin. 5, 1, 1, § 1:gentes,
id. 2, 78, 80, § 190: factus sum extimus a vobis, i. e. discarded, estranged, Plaut. Fragm. ap. Prisc. p. 609 P.— Subst.:Apuliae extima,
the borders, Plin. 6, 34, 39, § 217. -
5 circulus
circulus ī ( acc plur. circlos, V.), m dim. [circus], a circular figure, circle: qui ku/klos Graece dicitur: muri exterior, L.—Esp., in astronomy, a circular course, orbit: stellae circulos suos conficiunt: ubi circulus axem ambit, i. e. at the pole, O. —A circle, ring, necklace, hoop, chain: Flexilis obtorti auri, V.: crinīs subnectit auro, V. — A circle, company, social gathering: in circulis vellicant: in circulum, N.: circulos consectari: per circulos locuti sunt, Ta.: sermones serentium, L.* * *circle; orbit, zone; ring, hoop; belt, collar; company; cycle; circumference -
6 (exter or exterus, tera, terum)
(exter or exterus, tera, terum) adj. [ex], on the outside, outward, of another country, foreign, strange. — Only plur: ius nationum exterarum: civitates: regna, V.; see also exterior, extimus, extremus. -
7 exterius
-
8 frōns
frōns frontis, f the forehead, brow, front: frontem contrahere, to knit: Exporge frontem, T.: explicare, H.: ut frontem ferias, smile: ferro inter tempora frontem Dividit, V.: tenuis, a low forehead, H.: (bovis) a mediā fronte, etc., Cs.: ovis, O.: frons turgida cornibus, H.—The brow, front, countenance, expression, face, look: ex voltu et fronte amorem perspicere: verissimā fronte dicere, truthful: reliquiae pristinae frontis: laeta, V.: urbana, H.: durior, shameless, Iu.: salvā fronte, without shame, Iu.: tabella quae frontīs aperit hominum, mentīs tegit.—The forepart, front, façade, van, face: castrorum, Cs.: ianuae, O.: tabernae, Ct.: scaena ut versis discedat frontibus, V.: cohortīs, S.: unā fronte castra muniunt, only in front, Cs.: recta, the centre (of an army), L.: prima, L.: dextra, Ta.: aequā fronte ad pugnam procedebat, L.: Mille pedes in fronte, breadth, H.: inpulsa frons prima, vanguard, L.: superasse tantum itineris pulchrum ac decorum in frontem, i. e. favorable for an advance, Ta.: Fronte sub adversā scopulis pendentibus antrum, V.: a tergo, fronte, lateribus tenebitur, in front: a fronte atque ab utroque latere, Cs.: frontes geminae, i. e. the ends (of a rolled manuscript), Tb., O.: nigra, O.—Fig., the outside, exterior, external quality, appearance: Scauro studet, sed utrum fronte an mente, dubitatur: decipit Frons prima multos, Ph.* * *Ifoliage, leaves, leafy branch, green bough, frondIIforehead, brow; face; look; front; fore part of anything -
9 antepagmentum
facing of door/window frame; mantel; thing used to garnish house exterior (L+S) -
10 antipagmentum
facing of a door/window frame; anything used to garnish house exterior (L+S) -
11 cysthos
female pudenda/exterior genitalia -
12 exter
extera -um, exterior -or -us, extremus -a -um ADJouter/external; outward; on outside, far; of another country, foreign; strange -
13 exterus
Iextera -um, exterior -or -us, extimmus -a -um ADJouter/external; outward; on outside, far; of another country, foreign; strangeII -
14 actio
I.In gen.:II.non modo deos spoliat motu et actione divina, sed etiam homines inertes efficit,
Cic. N. D. 1, 37; 2, 16;virtutis laus omnis in actione consistit,
id. Off. 1, 6; id. Fin. 5, 19, 54.—With subject. gen.:ad eas res parandas, quibus actio vitae continetur,
active, practical life, id. Off. 1, 5:corporis,
id. Div. 1, 32:mentis,
id. N. D. 1, 17; and with object. gen.: itaque nec actio rerum illarum ( the public performance of those things) apertā petulantiā vacat, id. ib. 1, 35, 127; ib. 1, 43:actio ullius rei,
id. Ac. 2, 33, 108; and so plur.: periculosae rerum actiones sunt, Off. 1, 2, 4;hence: actio gratiarum,
the giving of thanks, id. Fam. 10, 19 (cf.: gratias agere).—Esp.A. 1.In gen., Cic. Fam. 9, 8:2.tribunorum,
their official duties, Liv. 5, 11; so,consularis,
id. 4, 55 al.:actiones nostras scriptis mandamus,
Cic. Off. 2, 1; Caes. B. C. 1, 5.—Hence negotiation, deliberation:discessu consulum actio de pace sublata est,
Cic. Att. 9. 9.—Esp.Of judicial proceedings.a.An action, suit, process ( in abstr.), with a gen. more precisely defining it, e. g. actio furti, injuriarum; also with de:b.actio de repetundis, de arboribus succisis, etc.: actionem alicui intendere,
Cic. Mil. 14:instituere,
to bring an action against one, id. Mur. 9: multis actiones ( processes, suits) et res ( the property in suit) peribant, Liv. 39, 18 al.—The accusation ( in concr.), the statement of the crime, the indictment, charge, accusation:c.Inde illa actio, OPE CONSILIOQVE TVO FVRTVM AIO FACTVM ESSE,
Cic. N. D. 3, 30, 74; cf. id. Caecin. 3; id. de Or. 1, 36, 167.—Hence, in gen., judicial forms (the omission of which rendered a suit null and void): actiones Manilianae, forms relative to purchase and sale; cf. Cic. de Or. 1, 58, 246:Hostilianae,
ib. 1, 57, 245.—Hence,A pleading of a case (spoken or written); so Cic. calls his Orats. against Verres, actiones, pleas, simply dividing them into actio prima and actio secunda:d.actio causae,
Cic. Caecin. 2, 4;actiones litium,
id. Phil. 9, 5, 11; so,Suet. continuae actiones, Ner. 15: in prima parte actionis,
Quint. 10, 1, 20 al. —Permission for a suit:e.dare alicui actionem (which was the right or duty of the praetor or judge),
Cic. Verr. 2, 2, 27.—The judicial management of a suit, the trial, the day of trial:B.prima, altera, tertia,
Cic. Verr. 1, 30; 2, 2, 6.—Gesticulation connected with oral delivery.1.Of an orator; the exterior air or bearing, the action, delivery: Demosthenem ferunt ei qui quaesivisset quid primum esset in dicendo, actionem;2.quid secundum, idem et idem tertium respondisse,
Cic. Brut. 38; cf. id. de Or. 1, 18;so that it often includes even the voice: actio ejus (Pompeii) habebat et in voce magnum splendorem et in motu summam dignitatem,
id. Brut. 68; cf. id. Or. 17:est actio quasi sermo corporis,
id. de Or. 3, 59; cf. ib. 2, 17 al.—Hence, also —Of an actor, action:C.in quo tanta commoveri actio non posset,
id. de Or. 3, 26.—In dramatic lang., the action, the connection or series of events, the plot, in a play:habet enim (fabula) varios actus multasque actiones et consiliorum et temporum,
Cic. Fam. 5, 12, 6. -
15 antepagmentum
antĕ-pagmentum or antĭp-, i, n. [pango]; in archit., every thing that is used for garnishing the exterior of a house, as the ornaments about the doors, windows, etc., Cato, R. R. 14; cf. Vitr. 4, 6; Paul. ex Fest. p. 8 Müll.; Müll. Archaeol. § 287. -
16 antipagmentum
antĕ-pagmentum or antĭp-, i, n. [pango]; in archit., every thing that is used for garnishing the exterior of a house, as the ornaments about the doors, windows, etc., Cato, R. R. 14; cf. Vitr. 4, 6; Paul. ex Fest. p. 8 Müll.; Müll. Archaeol. § 287. -
17 Asper
1.asper, ĕra, ĕrum, adj. (aspra = aspera, Enn. ap. App. Mag. p. 299, but Vahl. ad Enn. p. 166 reads spissa instead of aspra:I.aspris = asperis,
Verg. A. 2, 379;aspro = aspero,
Pall. Insit. 67) [etym. dub.; Doed. foll. by Hinter connects it with aspairô, to struggle, to resist; Corssen, Ausspr. II. p. 593, regards asper (i. e. ab spe) as the proper opposite of prosper (i. e. pro spe); thus asper originally meant hopeless, desperate; v. also id. ib. II. p. 870; cf. the use of res asperae as the opposite of res prosperae]; as affecting the sense of touch, rough, uneven (opp. lēvis or lenis; syn.: scaber, acutus, insuavis, acerbus, amarus, mordax, durus).1.. Lit.:2.lingua aspera tactu,
Lucr. 6, 1150; cf. Verg. G. 3, 508; Ov. M. 7, 556; Luc. 4, 325:mixta aspera levibus,
Lucr. 2, 471:in locis (spectatur) plani an montuosi, leves an asperi,
Cic. Part. Or. 10, 36: Quid judicant sensus? dulce, amarum;lene, asperum,
id. Fin. 2, 12, 36:tumulus asperi (sc. saxibus) soli,
Liv. 25, 36: saxa, Enn. ap. Cic. Pis. 19; Cic. Tusc. 1, 16, 37; Pac. ap. Mar. Vict. p. 2522 P.; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Lucr. 4, 147; Ov. M. 6, 76; cf.Leucas,
Luc. 1, 42:loca,
Caes. B. C. 3, 42, and Vulg. Act. 27, 29:viae asperae,
ib. Bar. 4, 26:vallis aspera,
ib. Deut. 21, 4 et saep.: unda, Enn. ap. Macr. S. 6, 2:glacies,
Verg. E. 10, 49:hiems,
Ov. M. 11, 490; Claud. ap. Prob. Cons. 270: Phasis, i. e. frozen, ice-bound, Prob. ap. Rufin. I. 375;and of climate: aspera caelo Germania,
harsh, severe, Tac. G. 2: arteria. the windpipe (v. arteria), Cic. N. D. 2, 54, 136; Cels. 4, 1.—Of raised work (i. e. bas-relief, etc., as being rough), as in Gr. trachus (cf. exaspero):aspera signis Pocula,
Verg. A. 9, 263:Cymbiaque argento perfecta atque aspera signis,
id. ib. 5, 267:signis exstantibus asper Antiquus crater,
Ov. M. 12, 235 (cf.:stantem extra pocula caprum,
Juv. 1, 76):Summus inaurato crater erat asper acantho,
Ov. M. 13, 701:aspera pocula,
Prop. 2, 6, 17:ebur,
Sen. Hippol. 899:balteus,
Val. Fl. 5, 578:cingula bacis,
Claud. Laud. Stil. 2, 89; cf. Drak. ad Sil. 11, 279:nummus,
not worn smooth, new, Suet. Ner. 44; cf. Sen. Ep. 19:mare,
agitated by a storm, rough, tempestuous, Liv. 37, 16.—Of things that have a rough, thorny, prickly exterior:barba,
Tib. 1, 8, 32:sentes,
Verg. A. 2, 379:rubus,
id. E. 3, 89:mucro,
Luc. 7, 139 (cf. Tac. A. 15, 54: pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit; v. aspero).—Meton., of food: He. Asper meus victus sanest. Er. Sentisne essitas? He. My fare is very rough. Er. Do you feed on brambles? Plaut. Capt. 1, 2, 85; cf. id. ib. 3, 1, 37; also of a cough producing hoarseness:3.quas (fauces) aspera vexat Assidue tussis,
Mart. 11, 86, 1.—Subst.: aspĕrum, i, n., an uneven, rough place:II.latens in asperis radix,
Hor. Epod. 5, 67:aspera maris,
Tac. A. 4, 6:propter aspera et confragosa,
Plin. 3, 5, 9, § 53:per aspera et devia,
Suet. Tib. 60:erunt aspera in vias planas,
Vulg. Isa. 40, 4; ib. Luc. 3, 5.—Also in the sup. absol.:asperrimo hiemis Ticinum usque progressus,
Tac. A. 3, 5.—Transf.1.Of taste, rough, harsh, sour, bitter, brackish, acrid, pungent:2.asperum, Pater, hoc (vinum) est: aliud lenius, sodes, vide,
Ter. Heaut. 3, 1, 49:asper sapor maris,
Plin. 2, 100, 104, § 222: allium asperi saporis;quo plures nuclei fuere, hoc est asperius,
id. 19, 6, 34, § 111:asperrimum piper,
id. 12, 7, 14, § 27:acetum quam asperrimum,
id. 20, 9, 39, § 97.—Of sound, rough, harsh, grating, etc.:3. III.(pronuntiationis genus) lene, asperum,
Cic. de Or. 3, 57, 216.—Hence a poet. epithet of the letter R ( also called littera canina), Ov. F. 5, 481.—In rhetoric, rough, rugged, irregular: quidam praefractam et asperam compositionem probant;virilem putant et fortem, quae aurem inaequalitate percutiat,
Sen. Ep. 114; cf. Cic. Or. 16, 53:duram potius atque asperam compositionem malim esse quam effeminatam et enervem,
Quint. 9, 4, 142. And in gram., spiritus asper, the h sound, the aspirate, Prisc. p. 572 P.—Trop.A.a.. Of moral qualities, rough, harsh, hard, violent, unkind, rude (cf.: acerbus, acer, and Wagner ad Verg. A. 1, 14):b.quos naturā putes asperos atque omnibus iniquos,
Cic. Planc. 16, 40:orator truculentus, asper, maledicus,
id. Brut. 34, 129:aspera Juno,
Verg. A. 1, 279:juvenis monitoribus asper,
Hor. A. P. 163:patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis,
Liv. 22, 59; cf. id. 2, 27:rebus non asper egenis,
Verg. A. 8, 365:cladibus asper,
exasperated, Ov. M. 14, 485:asperaque est illi difficilisque Venus,
unfriendly, Tib. 1, 9, 20; cf. id. 1, 6, 2:(Galatea) acrior igni, Asperior tribulis, fetā truculentior ursā,
Ov. M. 13, 803:Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus,
Vulg. Eccli. 6, 21:asper contemptor divom Mezentius,
Verg. A. 7, 647:aspera Pholoe,
coy, Hor. C. 1, 33, 6.—Of a harsh, austere, rigid view of life, or manner of living:accessit istuc doctrina (sc. Stoicorum) non moderata nec mitis, sed paulo asperior et durior quam aut veritas aut natura patiatur,
Cic. Mur. 29:(Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores et oratione et verbis,
id. Fin. 4, 28, 78 (v. asperitas, II. A.):(Cato) asperi animi et linguae acerbae et immodice liberae fuit, sed rigidae innocentiae,
Liv. 39, 40:(Karthago) studiis asperrima belli,
Verg. A. 1, 14, ubi v. Wagner:Camilla aspera,
id. ib. 11, 664; cf.:gens laboribus et bellis asperrima,
Just. 2, 3:virgo aspera,
i. e. Diana, Sen. Med. 87.—Of animals, wild, savage, fierce:B.(anguis) asper siti atque exterritus aestu,
Verg. G. 3, 434:bos aspera cornu, i. e. minax,
id. ib. 3, 57; cf. Hor. Epod. 6, 11:ille (lupus) asper Saevit,
Verg. A. 9, 62:lupus dulcedine sanguinis asper,
Ov. M. 11, 402:ille (leo) asper retro redit,
Verg. A. 9, 794:tigris aspera,
Hor. C. 1, 23, 9; 3, 2, 10:(equus) asper frena pati,
Sil. 3, 387.—Of things, rough, harsh, troublesome, adverse, calamitous, cruel, etc. (most freq. in the poets):a.in periculis et asperis temporibus,
Cic. Balb. 9: qui labores, pericula, dubias atque asperas res facile toleraverant, Sall. C. 10, 2: mala res, spes multo asperior, ( our) circumstances are bad, ( our) prospects still worse, id. ib. 20, 13:venatus,
Verg. A. 8, 318:bellum,
Sall. J. 48, 1; Hor. Ep. 2, 1, 7:pugna,
Verg. A. 11, 635; 12, 124:fata,
id. ib. 6, 882:odia,
id. ib. 2, 96.— Absol.:multa aspera,
Prop. 1, 18, 13; Hor. Ep. 1, 2, 21 al.—Of discourse, severe, abusive:asperioribus facetiis perstringere aliquem,
Cic. Planc. 14; Tac. A. 15, 68:verba,
Tib. 4, 4, 14; Ov. P. 2, 6, 8; Vulg. Psa. 90, 3:vox,
Curt. 7, 1.— Adv.Old form asperĭter, roughly, harshly: cubare, Naev. ap. Non. p. 513, 21; Plaut. ap. Prisc. p. 1010 P.—b. 1.Transf.:2.loqui,
Cic. de Or. 3, 12, 45; Quint. 6, 5, 5:dicere,
id. 2, 8, 15:syllabae aspere coëuntes,
id. 1, 1, 37.—Trop.:2.aspere accipere aliquid,
Tac. A. 4, 31:aspere et acerbe accusare aliquem,
Cic. Fam. 1, 5, 6:aspere agere aliquid,
Liv. 3, 50:aspere et ferociter et libere dicta,
Cic. Planc. 13, 33; Quint. 6, 3, 28:aspere et vehementer loqui,
Cic. de Or. 1, 53, 227: ne quid aspere loquaris, * Vulg. Gen. 31, 24.— Comp.:asperius loqui aliquid,
Cic. de Or. 1, 53, 227:asperius scribere de aliquo,
id. Att. 9, 15.— Sup.:asperrime loqui in aliquem,
Cic. Att. 2, 22, 5:asperrime pati aliquid,
Sen. Ira, 3, 37, 1:asperrime saevire in aliquem,
Vell. 2, 7.Asper, eri, m.I.A cognomen of L. Trebonius:II.L. Trebonius... insectandis patribus, unde Aspero etiam inditum est cognomen, tribunatum gessit,
Liv. 3, 65, 4. —Asper, Aspri (Prob. p. 201 Keil), m., a Latin grammarian, two of whose treatises have come down to us; v. Teuffel, Rom. Lit. § 474, 4. -
18 asper
1.asper, ĕra, ĕrum, adj. (aspra = aspera, Enn. ap. App. Mag. p. 299, but Vahl. ad Enn. p. 166 reads spissa instead of aspra:I.aspris = asperis,
Verg. A. 2, 379;aspro = aspero,
Pall. Insit. 67) [etym. dub.; Doed. foll. by Hinter connects it with aspairô, to struggle, to resist; Corssen, Ausspr. II. p. 593, regards asper (i. e. ab spe) as the proper opposite of prosper (i. e. pro spe); thus asper originally meant hopeless, desperate; v. also id. ib. II. p. 870; cf. the use of res asperae as the opposite of res prosperae]; as affecting the sense of touch, rough, uneven (opp. lēvis or lenis; syn.: scaber, acutus, insuavis, acerbus, amarus, mordax, durus).1.. Lit.:2.lingua aspera tactu,
Lucr. 6, 1150; cf. Verg. G. 3, 508; Ov. M. 7, 556; Luc. 4, 325:mixta aspera levibus,
Lucr. 2, 471:in locis (spectatur) plani an montuosi, leves an asperi,
Cic. Part. Or. 10, 36: Quid judicant sensus? dulce, amarum;lene, asperum,
id. Fin. 2, 12, 36:tumulus asperi (sc. saxibus) soli,
Liv. 25, 36: saxa, Enn. ap. Cic. Pis. 19; Cic. Tusc. 1, 16, 37; Pac. ap. Mar. Vict. p. 2522 P.; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Lucr. 4, 147; Ov. M. 6, 76; cf.Leucas,
Luc. 1, 42:loca,
Caes. B. C. 3, 42, and Vulg. Act. 27, 29:viae asperae,
ib. Bar. 4, 26:vallis aspera,
ib. Deut. 21, 4 et saep.: unda, Enn. ap. Macr. S. 6, 2:glacies,
Verg. E. 10, 49:hiems,
Ov. M. 11, 490; Claud. ap. Prob. Cons. 270: Phasis, i. e. frozen, ice-bound, Prob. ap. Rufin. I. 375;and of climate: aspera caelo Germania,
harsh, severe, Tac. G. 2: arteria. the windpipe (v. arteria), Cic. N. D. 2, 54, 136; Cels. 4, 1.—Of raised work (i. e. bas-relief, etc., as being rough), as in Gr. trachus (cf. exaspero):aspera signis Pocula,
Verg. A. 9, 263:Cymbiaque argento perfecta atque aspera signis,
id. ib. 5, 267:signis exstantibus asper Antiquus crater,
Ov. M. 12, 235 (cf.:stantem extra pocula caprum,
Juv. 1, 76):Summus inaurato crater erat asper acantho,
Ov. M. 13, 701:aspera pocula,
Prop. 2, 6, 17:ebur,
Sen. Hippol. 899:balteus,
Val. Fl. 5, 578:cingula bacis,
Claud. Laud. Stil. 2, 89; cf. Drak. ad Sil. 11, 279:nummus,
not worn smooth, new, Suet. Ner. 44; cf. Sen. Ep. 19:mare,
agitated by a storm, rough, tempestuous, Liv. 37, 16.—Of things that have a rough, thorny, prickly exterior:barba,
Tib. 1, 8, 32:sentes,
Verg. A. 2, 379:rubus,
id. E. 3, 89:mucro,
Luc. 7, 139 (cf. Tac. A. 15, 54: pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit; v. aspero).—Meton., of food: He. Asper meus victus sanest. Er. Sentisne essitas? He. My fare is very rough. Er. Do you feed on brambles? Plaut. Capt. 1, 2, 85; cf. id. ib. 3, 1, 37; also of a cough producing hoarseness:3.quas (fauces) aspera vexat Assidue tussis,
Mart. 11, 86, 1.—Subst.: aspĕrum, i, n., an uneven, rough place:II.latens in asperis radix,
Hor. Epod. 5, 67:aspera maris,
Tac. A. 4, 6:propter aspera et confragosa,
Plin. 3, 5, 9, § 53:per aspera et devia,
Suet. Tib. 60:erunt aspera in vias planas,
Vulg. Isa. 40, 4; ib. Luc. 3, 5.—Also in the sup. absol.:asperrimo hiemis Ticinum usque progressus,
Tac. A. 3, 5.—Transf.1.Of taste, rough, harsh, sour, bitter, brackish, acrid, pungent:2.asperum, Pater, hoc (vinum) est: aliud lenius, sodes, vide,
Ter. Heaut. 3, 1, 49:asper sapor maris,
Plin. 2, 100, 104, § 222: allium asperi saporis;quo plures nuclei fuere, hoc est asperius,
id. 19, 6, 34, § 111:asperrimum piper,
id. 12, 7, 14, § 27:acetum quam asperrimum,
id. 20, 9, 39, § 97.—Of sound, rough, harsh, grating, etc.:3. III.(pronuntiationis genus) lene, asperum,
Cic. de Or. 3, 57, 216.—Hence a poet. epithet of the letter R ( also called littera canina), Ov. F. 5, 481.—In rhetoric, rough, rugged, irregular: quidam praefractam et asperam compositionem probant;virilem putant et fortem, quae aurem inaequalitate percutiat,
Sen. Ep. 114; cf. Cic. Or. 16, 53:duram potius atque asperam compositionem malim esse quam effeminatam et enervem,
Quint. 9, 4, 142. And in gram., spiritus asper, the h sound, the aspirate, Prisc. p. 572 P.—Trop.A.a.. Of moral qualities, rough, harsh, hard, violent, unkind, rude (cf.: acerbus, acer, and Wagner ad Verg. A. 1, 14):b.quos naturā putes asperos atque omnibus iniquos,
Cic. Planc. 16, 40:orator truculentus, asper, maledicus,
id. Brut. 34, 129:aspera Juno,
Verg. A. 1, 279:juvenis monitoribus asper,
Hor. A. P. 163:patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis,
Liv. 22, 59; cf. id. 2, 27:rebus non asper egenis,
Verg. A. 8, 365:cladibus asper,
exasperated, Ov. M. 14, 485:asperaque est illi difficilisque Venus,
unfriendly, Tib. 1, 9, 20; cf. id. 1, 6, 2:(Galatea) acrior igni, Asperior tribulis, fetā truculentior ursā,
Ov. M. 13, 803:Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus,
Vulg. Eccli. 6, 21:asper contemptor divom Mezentius,
Verg. A. 7, 647:aspera Pholoe,
coy, Hor. C. 1, 33, 6.—Of a harsh, austere, rigid view of life, or manner of living:accessit istuc doctrina (sc. Stoicorum) non moderata nec mitis, sed paulo asperior et durior quam aut veritas aut natura patiatur,
Cic. Mur. 29:(Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores et oratione et verbis,
id. Fin. 4, 28, 78 (v. asperitas, II. A.):(Cato) asperi animi et linguae acerbae et immodice liberae fuit, sed rigidae innocentiae,
Liv. 39, 40:(Karthago) studiis asperrima belli,
Verg. A. 1, 14, ubi v. Wagner:Camilla aspera,
id. ib. 11, 664; cf.:gens laboribus et bellis asperrima,
Just. 2, 3:virgo aspera,
i. e. Diana, Sen. Med. 87.—Of animals, wild, savage, fierce:B.(anguis) asper siti atque exterritus aestu,
Verg. G. 3, 434:bos aspera cornu, i. e. minax,
id. ib. 3, 57; cf. Hor. Epod. 6, 11:ille (lupus) asper Saevit,
Verg. A. 9, 62:lupus dulcedine sanguinis asper,
Ov. M. 11, 402:ille (leo) asper retro redit,
Verg. A. 9, 794:tigris aspera,
Hor. C. 1, 23, 9; 3, 2, 10:(equus) asper frena pati,
Sil. 3, 387.—Of things, rough, harsh, troublesome, adverse, calamitous, cruel, etc. (most freq. in the poets):a.in periculis et asperis temporibus,
Cic. Balb. 9: qui labores, pericula, dubias atque asperas res facile toleraverant, Sall. C. 10, 2: mala res, spes multo asperior, ( our) circumstances are bad, ( our) prospects still worse, id. ib. 20, 13:venatus,
Verg. A. 8, 318:bellum,
Sall. J. 48, 1; Hor. Ep. 2, 1, 7:pugna,
Verg. A. 11, 635; 12, 124:fata,
id. ib. 6, 882:odia,
id. ib. 2, 96.— Absol.:multa aspera,
Prop. 1, 18, 13; Hor. Ep. 1, 2, 21 al.—Of discourse, severe, abusive:asperioribus facetiis perstringere aliquem,
Cic. Planc. 14; Tac. A. 15, 68:verba,
Tib. 4, 4, 14; Ov. P. 2, 6, 8; Vulg. Psa. 90, 3:vox,
Curt. 7, 1.— Adv.Old form asperĭter, roughly, harshly: cubare, Naev. ap. Non. p. 513, 21; Plaut. ap. Prisc. p. 1010 P.—b. 1.Transf.:2.loqui,
Cic. de Or. 3, 12, 45; Quint. 6, 5, 5:dicere,
id. 2, 8, 15:syllabae aspere coëuntes,
id. 1, 1, 37.—Trop.:2.aspere accipere aliquid,
Tac. A. 4, 31:aspere et acerbe accusare aliquem,
Cic. Fam. 1, 5, 6:aspere agere aliquid,
Liv. 3, 50:aspere et ferociter et libere dicta,
Cic. Planc. 13, 33; Quint. 6, 3, 28:aspere et vehementer loqui,
Cic. de Or. 1, 53, 227: ne quid aspere loquaris, * Vulg. Gen. 31, 24.— Comp.:asperius loqui aliquid,
Cic. de Or. 1, 53, 227:asperius scribere de aliquo,
id. Att. 9, 15.— Sup.:asperrime loqui in aliquem,
Cic. Att. 2, 22, 5:asperrime pati aliquid,
Sen. Ira, 3, 37, 1:asperrime saevire in aliquem,
Vell. 2, 7.Asper, eri, m.I.A cognomen of L. Trebonius:II.L. Trebonius... insectandis patribus, unde Aspero etiam inditum est cognomen, tribunatum gessit,
Liv. 3, 65, 4. —Asper, Aspri (Prob. p. 201 Keil), m., a Latin grammarian, two of whose treatises have come down to us; v. Teuffel, Rom. Lit. § 474, 4. -
19 aspero
aspĕro ( aspro, Sid. Ep. 4, 8; id. Carm. 2, 418), āvi, ātum, 1, v. a. [asper], to make rough, uneven.I.A.. Lit. (very freq. in the poets and Tac., but not found in Cic.):B.asserculi asperantur, ne sint advolantibus lubrici,
Col. 8, 3, 6:tum enim (apes) propter laborem asperantur ac macescunt,
become rough, Varr. R. R. 3, 16, 20:cum torpent apes, nec caloribus asperantur,
Pall. 7, 7, 2:(vinum myrtites) limum dysentericae passionis medicabiliter asperare, i. e. excrementa solidiora reddere,
id. 3, 31, 2:Et glacialis hiemps aquilonibus asperat undas,
throws into commotion, Verg. A. 3, 285; so Luc. 8, 195; Val. Fl. 2, 435: Minervae pectus asperare hydris, Prud. peri steph. 14, 275.—Transf., to furnish with a rough, wounding exterior (cf. 1. asper, I.):II.sagittas inopiā ferri ossibus asperant,
to point, Tac. G. 46.—Hence, also, to whet, to sharpen:pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit,
Tac. A. 15, 54:abruptaque saxa asperat,
Luc. 6, 801 (cf. id. 7, 139: nisi cautibus asper Exarsit mucro, and exaspero).—Trop., to make fierce, to rouse up, excite, exasperate:indomitos praeceps discordia fratres asperat,
Stat. Th. 1, 137:hunc quoque asperavere carmina in saevitiam,
Tac. A. 1, 72 fin.; 3, 12:ubi asperatum Vitellium satis patuit iis, qui etc.,
id. H. 3, 38:ne lenire neve asperare crimina videretur,
to make more severe, to aggravate, heighten, id. A. 2, 29:iram victoris,
id. H. 2, 48. -
20 asperum
1.asper, ĕra, ĕrum, adj. (aspra = aspera, Enn. ap. App. Mag. p. 299, but Vahl. ad Enn. p. 166 reads spissa instead of aspra:I.aspris = asperis,
Verg. A. 2, 379;aspro = aspero,
Pall. Insit. 67) [etym. dub.; Doed. foll. by Hinter connects it with aspairô, to struggle, to resist; Corssen, Ausspr. II. p. 593, regards asper (i. e. ab spe) as the proper opposite of prosper (i. e. pro spe); thus asper originally meant hopeless, desperate; v. also id. ib. II. p. 870; cf. the use of res asperae as the opposite of res prosperae]; as affecting the sense of touch, rough, uneven (opp. lēvis or lenis; syn.: scaber, acutus, insuavis, acerbus, amarus, mordax, durus).1.. Lit.:2.lingua aspera tactu,
Lucr. 6, 1150; cf. Verg. G. 3, 508; Ov. M. 7, 556; Luc. 4, 325:mixta aspera levibus,
Lucr. 2, 471:in locis (spectatur) plani an montuosi, leves an asperi,
Cic. Part. Or. 10, 36: Quid judicant sensus? dulce, amarum;lene, asperum,
id. Fin. 2, 12, 36:tumulus asperi (sc. saxibus) soli,
Liv. 25, 36: saxa, Enn. ap. Cic. Pis. 19; Cic. Tusc. 1, 16, 37; Pac. ap. Mar. Vict. p. 2522 P.; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Lucr. 4, 147; Ov. M. 6, 76; cf.Leucas,
Luc. 1, 42:loca,
Caes. B. C. 3, 42, and Vulg. Act. 27, 29:viae asperae,
ib. Bar. 4, 26:vallis aspera,
ib. Deut. 21, 4 et saep.: unda, Enn. ap. Macr. S. 6, 2:glacies,
Verg. E. 10, 49:hiems,
Ov. M. 11, 490; Claud. ap. Prob. Cons. 270: Phasis, i. e. frozen, ice-bound, Prob. ap. Rufin. I. 375;and of climate: aspera caelo Germania,
harsh, severe, Tac. G. 2: arteria. the windpipe (v. arteria), Cic. N. D. 2, 54, 136; Cels. 4, 1.—Of raised work (i. e. bas-relief, etc., as being rough), as in Gr. trachus (cf. exaspero):aspera signis Pocula,
Verg. A. 9, 263:Cymbiaque argento perfecta atque aspera signis,
id. ib. 5, 267:signis exstantibus asper Antiquus crater,
Ov. M. 12, 235 (cf.:stantem extra pocula caprum,
Juv. 1, 76):Summus inaurato crater erat asper acantho,
Ov. M. 13, 701:aspera pocula,
Prop. 2, 6, 17:ebur,
Sen. Hippol. 899:balteus,
Val. Fl. 5, 578:cingula bacis,
Claud. Laud. Stil. 2, 89; cf. Drak. ad Sil. 11, 279:nummus,
not worn smooth, new, Suet. Ner. 44; cf. Sen. Ep. 19:mare,
agitated by a storm, rough, tempestuous, Liv. 37, 16.—Of things that have a rough, thorny, prickly exterior:barba,
Tib. 1, 8, 32:sentes,
Verg. A. 2, 379:rubus,
id. E. 3, 89:mucro,
Luc. 7, 139 (cf. Tac. A. 15, 54: pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit; v. aspero).—Meton., of food: He. Asper meus victus sanest. Er. Sentisne essitas? He. My fare is very rough. Er. Do you feed on brambles? Plaut. Capt. 1, 2, 85; cf. id. ib. 3, 1, 37; also of a cough producing hoarseness:3.quas (fauces) aspera vexat Assidue tussis,
Mart. 11, 86, 1.—Subst.: aspĕrum, i, n., an uneven, rough place:II.latens in asperis radix,
Hor. Epod. 5, 67:aspera maris,
Tac. A. 4, 6:propter aspera et confragosa,
Plin. 3, 5, 9, § 53:per aspera et devia,
Suet. Tib. 60:erunt aspera in vias planas,
Vulg. Isa. 40, 4; ib. Luc. 3, 5.—Also in the sup. absol.:asperrimo hiemis Ticinum usque progressus,
Tac. A. 3, 5.—Transf.1.Of taste, rough, harsh, sour, bitter, brackish, acrid, pungent:2.asperum, Pater, hoc (vinum) est: aliud lenius, sodes, vide,
Ter. Heaut. 3, 1, 49:asper sapor maris,
Plin. 2, 100, 104, § 222: allium asperi saporis;quo plures nuclei fuere, hoc est asperius,
id. 19, 6, 34, § 111:asperrimum piper,
id. 12, 7, 14, § 27:acetum quam asperrimum,
id. 20, 9, 39, § 97.—Of sound, rough, harsh, grating, etc.:3. III.(pronuntiationis genus) lene, asperum,
Cic. de Or. 3, 57, 216.—Hence a poet. epithet of the letter R ( also called littera canina), Ov. F. 5, 481.—In rhetoric, rough, rugged, irregular: quidam praefractam et asperam compositionem probant;virilem putant et fortem, quae aurem inaequalitate percutiat,
Sen. Ep. 114; cf. Cic. Or. 16, 53:duram potius atque asperam compositionem malim esse quam effeminatam et enervem,
Quint. 9, 4, 142. And in gram., spiritus asper, the h sound, the aspirate, Prisc. p. 572 P.—Trop.A.a.. Of moral qualities, rough, harsh, hard, violent, unkind, rude (cf.: acerbus, acer, and Wagner ad Verg. A. 1, 14):b.quos naturā putes asperos atque omnibus iniquos,
Cic. Planc. 16, 40:orator truculentus, asper, maledicus,
id. Brut. 34, 129:aspera Juno,
Verg. A. 1, 279:juvenis monitoribus asper,
Hor. A. P. 163:patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis,
Liv. 22, 59; cf. id. 2, 27:rebus non asper egenis,
Verg. A. 8, 365:cladibus asper,
exasperated, Ov. M. 14, 485:asperaque est illi difficilisque Venus,
unfriendly, Tib. 1, 9, 20; cf. id. 1, 6, 2:(Galatea) acrior igni, Asperior tribulis, fetā truculentior ursā,
Ov. M. 13, 803:Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus,
Vulg. Eccli. 6, 21:asper contemptor divom Mezentius,
Verg. A. 7, 647:aspera Pholoe,
coy, Hor. C. 1, 33, 6.—Of a harsh, austere, rigid view of life, or manner of living:accessit istuc doctrina (sc. Stoicorum) non moderata nec mitis, sed paulo asperior et durior quam aut veritas aut natura patiatur,
Cic. Mur. 29:(Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores et oratione et verbis,
id. Fin. 4, 28, 78 (v. asperitas, II. A.):(Cato) asperi animi et linguae acerbae et immodice liberae fuit, sed rigidae innocentiae,
Liv. 39, 40:(Karthago) studiis asperrima belli,
Verg. A. 1, 14, ubi v. Wagner:Camilla aspera,
id. ib. 11, 664; cf.:gens laboribus et bellis asperrima,
Just. 2, 3:virgo aspera,
i. e. Diana, Sen. Med. 87.—Of animals, wild, savage, fierce:B.(anguis) asper siti atque exterritus aestu,
Verg. G. 3, 434:bos aspera cornu, i. e. minax,
id. ib. 3, 57; cf. Hor. Epod. 6, 11:ille (lupus) asper Saevit,
Verg. A. 9, 62:lupus dulcedine sanguinis asper,
Ov. M. 11, 402:ille (leo) asper retro redit,
Verg. A. 9, 794:tigris aspera,
Hor. C. 1, 23, 9; 3, 2, 10:(equus) asper frena pati,
Sil. 3, 387.—Of things, rough, harsh, troublesome, adverse, calamitous, cruel, etc. (most freq. in the poets):a.in periculis et asperis temporibus,
Cic. Balb. 9: qui labores, pericula, dubias atque asperas res facile toleraverant, Sall. C. 10, 2: mala res, spes multo asperior, ( our) circumstances are bad, ( our) prospects still worse, id. ib. 20, 13:venatus,
Verg. A. 8, 318:bellum,
Sall. J. 48, 1; Hor. Ep. 2, 1, 7:pugna,
Verg. A. 11, 635; 12, 124:fata,
id. ib. 6, 882:odia,
id. ib. 2, 96.— Absol.:multa aspera,
Prop. 1, 18, 13; Hor. Ep. 1, 2, 21 al.—Of discourse, severe, abusive:asperioribus facetiis perstringere aliquem,
Cic. Planc. 14; Tac. A. 15, 68:verba,
Tib. 4, 4, 14; Ov. P. 2, 6, 8; Vulg. Psa. 90, 3:vox,
Curt. 7, 1.— Adv.Old form asperĭter, roughly, harshly: cubare, Naev. ap. Non. p. 513, 21; Plaut. ap. Prisc. p. 1010 P.—b. 1.Transf.:2.loqui,
Cic. de Or. 3, 12, 45; Quint. 6, 5, 5:dicere,
id. 2, 8, 15:syllabae aspere coëuntes,
id. 1, 1, 37.—Trop.:2.aspere accipere aliquid,
Tac. A. 4, 31:aspere et acerbe accusare aliquem,
Cic. Fam. 1, 5, 6:aspere agere aliquid,
Liv. 3, 50:aspere et ferociter et libere dicta,
Cic. Planc. 13, 33; Quint. 6, 3, 28:aspere et vehementer loqui,
Cic. de Or. 1, 53, 227: ne quid aspere loquaris, * Vulg. Gen. 31, 24.— Comp.:asperius loqui aliquid,
Cic. de Or. 1, 53, 227:asperius scribere de aliquo,
id. Att. 9, 15.— Sup.:asperrime loqui in aliquem,
Cic. Att. 2, 22, 5:asperrime pati aliquid,
Sen. Ira, 3, 37, 1:asperrime saevire in aliquem,
Vell. 2, 7.Asper, eri, m.I.A cognomen of L. Trebonius:II.L. Trebonius... insectandis patribus, unde Aspero etiam inditum est cognomen, tribunatum gessit,
Liv. 3, 65, 4. —Asper, Aspri (Prob. p. 201 Keil), m., a Latin grammarian, two of whose treatises have come down to us; v. Teuffel, Rom. Lit. § 474, 4.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
exterior — (Del lat. exterĭor, ōris). 1. adj. Que está por la parte de fuera. U. t. c. s.) 2. Dicho de una habitación o de una vivienda: Que tiene vistas a la calle. U. t. c. s.) 3. Perteneciente o relativo a otros países, por contraposición a nacional e… … Diccionario de la lengua española
Exterior — Ex*te ri*or, a. [L. exterior, compar. of exter or exterus on the outside, outward, foreign, strange, a compar. fr. ex: cf. F. ext[ e]rieur. See {Ex }, and cf. {Extreme}, {Interior}.] 1. External; outward; pertaining to that which is external;… … The Collaborative International Dictionary of English
exterior — adjetivo 1. Que está situado en la parte de afuera: Ocurrió en el espacio exterior de la casa. Le dio un golpe en el lado exterior del capó. 2. Área: política Que tiene relación con otros países: comercio exterior, política exterior. 3. Área … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
exterior — exterior, external, extraneous, extrinsic 1. The four words are related, and all have meanings based on outside. Exterior and external both refer to the outside of things in contrast to the inside • (Most manufacturers describe their exterior… … Modern English usage
exterior — [ek stir′ē ər, ikstir′ē ər] adj. [L, compar. of exter, exterus, on the outside: see EXTERNAL] 1. a) on the outside; outer; outermost [an exterior wall] b) to be used on the outside [exterior paint] 2. originating outside; acting or coming from… … English World dictionary
exterior — (adj.) 1520s, from L. exterior, comp. of exterus on the outside, outward, outer, of another country, freign, itself a comparative of ex out of (see EX (Cf. ex )). As a noun from 1590s … Etymology dictionary
exterior — [adj] outside exoteric, external, extraneous, extraterrestrial, extraterritorial, extrinsic, foreign, marginal, outdoor, outer, outermost, outlying, outmost, outward, over, peripheral, superficial, surface; concept 583 Ant. central, interior,… … New thesaurus
Exterior — Ex*te ri*or, n. 1. The outward surface or part of a thing; that which is external; outside. [1913 Webster] 2. Outward or external deportment, form, or ceremony; visible act; as, the exteriors of religion. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
Exterior — (Bot.), äußerlich gelegen. Extérieur (fr., spr. Exterlöhr), das Äußere, äußeres Ansehen … Pierer's Universal-Lexikon
exterior — index extrinsic, peripheral, periphery, semblance, specious, superficial Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
exterior — |eis...ô| adj. 1. Que forma a superfície, o lado ou a parte de fora. 2. Que está por fora ou do lado de fora. 3. Que está fora de quem fala. 4. Relativo aos países estrangeiros. 5. Superficial; aparente. 6. Que se manifesta ou se vê. • s. m. 7. O … Dicionário da Língua Portuguesa