Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

Masinissa

  • 1 Masinissa

    Măsĭnissa ( Măsănīsa, Oros. 4, 18), ae, m., a king of Numidia, grandfather of Jugurtha, at first the enemy and afterwards the friend and ally of the Romans, Liv. 24, 48; 25, 34 sq.; Cic. Rep. 6, 9, 9; id. Sen. 10; Sall. J. 5, 5; 9, 2; 24, 10; 65, 1; Ov. F. 6, 769; Sil. 16, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > Masinissa

  • 2 Masanisa

    Măsĭnissa ( Măsănīsa, Oros. 4, 18), ae, m., a king of Numidia, grandfather of Jugurtha, at first the enemy and afterwards the friend and ally of the Romans, Liv. 24, 48; 25, 34 sq.; Cic. Rep. 6, 9, 9; id. Sen. 10; Sall. J. 5, 5; 9, 2; 24, 10; 65, 1; Ov. F. 6, 769; Sil. 16, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > Masanisa

  • 3 confundo

    con-fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a.
    I.
    To pour, mingle, or mix together (class. in prose and poetry).
    A.
    Prop.:

    unā multa jura (cocos),

    Plaut. Most. 1, 3, 120; cf.:

    jus confusum sectis herbis,

    Hor. S. 2, 4, 67:

    (venenum) in poculo, cum ita confusum esset ut secerni nullo modo posset,

    Cic. Clu. 62, 173; Dig. 6, 1, 3, § 2:

    cum ignis oculorum cum eo igne, qui est ob os offusus, se confudit et contulit,

    Cic. Univ. 14:

    cumque tuis lacrimis lacrimas confundere nostras,

    Ov. H. 2, 95:

    confundere crebroque permiscere mel, acetum, oleum,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    omnia arenti ramo (Medea),

    Ov. M. 7, 278:

    (Alpheus) Siculis confunditur undis,

    mingles, Verg. A. 3, 696:

    mixtum flumini subibat mare,

    Curt. 9, 9, 7:

    (cornua cervi contrita) pulvereae confusa farinae,

    Ov. Med. Fac. 61:

    aes auro,

    Plin. 34, 2, 3, § 5.—
    B.
    Meton.
    1.
    In gen., to mingle, unite, join, combine (rare):

    (decorum) totum illud quidem est cum virtute confusum, sed mente cogitatione distinguitur,

    Cic. Off. 1, 27, 95; so,

    vera cum falsis,

    id. Ac. 2, 19, 61:

    est id quidem in totam orationem confundendum,

    id. de Or. 2, 79, 322:

    vis quaedam sentiens quae est toto confusa mundo,

    id. Div. 1, 52, 118:

    sermones in unum,

    Liv. 7, 12, 14; cf. id. 40, 46, 13:

    duo populi in unum confusi,

    id. 1, 23, 2: diversum confusa genus panthera camelo ( = camelopardalis, the giraffe), Hor. Ep. 2, 1, 195:

    rusticus urbano confusus,

    id. A. P. 213; cf.:

    quinque continuos dactylos,

    Quint. 9, 4, 49:

    subjecta sibi vocalis in unum sonum coalescere et confundi nequiret,

    id. 1, 7, 26.—Of bringing together in speech:

    cuperem equidem utrumque (una dijudicare), sed est difficile confundere,

    Cic. Tusc. 1, 11, 23; cf. id. Brut. 26, 100.— Poet.:

    proelia cum aliquo,

    Hor. C. 1, 17, 23 al. —More freq.,
    2.
    Esp., with the idea of confounding, disarranging, to confound, confuse, jumble together, bring into disorder:

    an tu haec ita confundis et perturbas, ut quicumque velit, quod velit, quo modo velit possit dedicare?

    Cic. Dom. 49, 127:

    omnis corporis atque animi sensus,

    Lucr. 2, 946; cf. id. 2, 439:

    aëra per multum confundi verba necesse'st Et conturbari vocem,

    id. 4, 558: confusa venit vox inque pedita, id. 4, 562 sq.:

    censeo omnis in oratione esse quasi permixtos et confusos pedes,

    Cic. Or. 57, 195:

    particulae primum confusae postea in ordinem adductae a mente divinā,

    id. Ac. 2, 37, 118:

    signa et ordines peditum atque equitum,

    Liv. 9, 27, 10:

    jura gentium,

    id. 4, 1, 2:

    priora,

    Quint. 10, 5, 23:

    ordinem disciplinae,

    Tac. H. 1, 60; cf.:

    ordinem militiae,

    id. ib. 2, 93:

    lusum,

    Suet. Claud. 33:

    annum (together with conturbare),

    id. Aug. 31 et saep.: foedus, to violate (suncheein, Hom. Il. 4, 269), Verg. A. 5, 496; 12, 290:

    summa imis,

    Curt. 8, 8, 8:

    imperium, promissa, preces confundit in unum,

    mingles together, Ov. M. 4, 472:

    jura et nomina,

    id. ib. 10, 346:

    fasque nefasque,

    id. ib. 6, 585:

    in chaos,

    id. ib. 2, 299:

    mare caelo,

    Juv. 6, 283 (cf.:

    caelum terris miscere,

    id. 2, 25):

    ora fractis in ossibus,

    i. e. to disfigure the features, make them undistinguishable, Ov. M. 5, 58; Sen. Troad. 1117; cf.:

    omnia corporis lineamenta,

    Petr. 105, 10; Just. 3, 5, 11;

    and vultus,

    Luc. 2, 191; 3, 758; Stat. Th. 2, 232:

    oris notas,

    Curt. 8, 3, 13:

    si irruptione fluminis fines agri confudit inundatio,

    Dig. 19, 2, 31:

    ossa Non agnoscendo confusa reliquit in ore,

    Ov. M. 12, 251:

    vultum Lunae,

    to cloud, obscure, id. ib. 14, 367.—Of disordered health:

    neque apparet, quod corpus confuderit,

    Cels. 3, 5, 3.—
    b.
    Trop., of intellectual confusion, to disturb, disconcert, confound, perplex (freq. after the Aug. per.;

    perh. not in Cic.): audientium animos, etc.,

    Liv. 45, 42, 1; 34, 50, 1:

    cum confusa memoria esset,

    id. 5, 50, 6:

    nos (fulmina),

    Quint. 8, 3, 5; Plin. Ep. 3, 10, 2:

    me gravi dolore (nuntius),

    id. ib. 5, 5, 1; Quint. 1, 12, 1:

    intellectum,

    Plin. 21, 18, 70, § 117:

    inmitem animum imagine tristi,

    Tac. H. 1, 44:

    Alexander pudore confusus,

    Curt. 7, 7, 23:

    illum ingens confundit honos inopinaque turbat gloria,

    Stat. Th. 8, 283; Juv. 7, 68:

    diligentiam monitoris confundit multitudo,

    Col. 1, 9, 7.—
    II.
    To diffuse, suffuse, spread over (rare).
    A.
    Prop.:

    cibus in eam venam, quae cava appellatur, confunditur,

    diffuses itself, Cic. N. D. 2, 55, 137:

    vinum in ea (vasa),

    Col. 12, 28 fin.:

    cruorem in fossam,

    Hor. S. 1, 8, 28.—
    2.
    Poet., to throw in great numbers:

    tela per foramina muri,

    Sil. 14, 333.—
    B.
    Trop.:

    aliquid in totam orationem,

    Cic. de Or. 2, 79, 322:

    vim quandam sentientem atque divinam, quae toto confusa mundo sit,

    id. Div. 2, 15, 35: rosa ingenuo confusa rubore, suffused with, etc., Col. poët. 10, 260.—Hence, confūsus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 2.), brought into disorder, confused, perplexed, disorderly (class. in prose and poetry):

    ruina mundi,

    Lucr. 6, 607; cf.

    natura,

    id. 6, 600:

    vox,

    id. 4, 562; 4, 613; cf.:

    oratio confusa, perturbata,

    Cic. de Or. 3, 13, 50:

    stilus,

    Quint. 1, 1, 28:

    verba,

    Ov. M. 2, 666; 12, 55; 15, 606:

    suffragium,

    Liv. 26, 18, 9 Drak. ad loc. (cf.:

    confusio suffragiorum,

    Cic. Mur. 23, 47):

    confusissimus mos,

    Suet. Aug. 44:

    clamor,

    Liv. 30, 6, 2.—With abl.:

    ipse confusus animo,

    Liv. 6, 6, 7; cf. id. 35, 35, 18:

    maerore,

    id. 35, 15, 9:

    eodem metu,

    Quint. 1, 10, 48:

    somnio,

    Suet. Caes. 7:

    irā, pudore,

    Curt. 7, 7, 23; cf. Ov. H. 21, 111; id. Tr. 3, 1, 81:

    fletu,

    Petr. 134, 6:

    turbā querelarum,

    Just. 32, 2, 3 al.:

    ex recenti morsu animi,

    Liv. 6, 34, 8.— Absol.:

    Masinissa ex praetorio in tabernaculum suum confusus concessit,

    Liv. 30, 15, 2:

    nunc onusti cibo et vino perturbata et confusa cernimus,

    Cic. Div. 1, 29, 60; Petr. 74, 10; 91, 1 al.:

    confusus atque incertus animi,

    Liv. 1, 7, 6:

    rediit confuso voltu,

    id. 41, 15, 1; Ov. Tr. 3, 5, 11:

    ore confuso,

    Curt. 6, 7, 18; cf.:

    confusior facies,

    Tac. A. 4, 63:

    pavor confusior,

    Plin. 7, prooem. 1, § 5.— Hence, confūsē, adv., confusedly, without order, disorderly (several times in Cic.; elsewh. rare;

    not in Quint.): confuse et permiste dispergere aliquid,

    Cic. Inv. 1, 30, 49:

    loqui,

    id. Fin. 2, 9, 27; cf.:

    confuse varieque sententias dicere,

    Gell. 14, 2, 17:

    agere,

    Cic. N. D. 3, 8, 19:

    utraque res conjuncte et confuse comparata est, Auct. her. 4, 47, 60: universis mancipiis constitutum pretium,

    in the lump, Dig. 21, 1, 36.—
    * Comp.:

    confusius acta res est,

    Cic. Phil. 8, 1, 1.— Sup. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > confundo

  • 4 Dabar

    Dabar, ăris, m., a Numidian, a relative of Masinissa and an intimate friend of Bocchus, Sall. J. 108 and 109.

    Lewis & Short latin dictionary > Dabar

  • 5 eveho

    ē-vĕho, xi, ctum, 3, v. a., to carry out or forth, to convey out, lead forth (rare but class.).
    I.
    Lit.:

    omnia (signa) ex fanis, ex locis publicis palam plaustris evecta exportataque esse,

    Cic. Verr. 2, 1, 20:

    aquas ex planis locis,

    Liv. 1, 38 fin.; cf. Plin. 2, 103, 106, § 224:

    stercus (with exportare),

    Cato R. R. 5, 8:

    merces (opp. inveho),

    Varr. R. R. 1, 16, 6; Dig. 10, 4, 5 et saep.:

    incaute se evehentes Masinissa excipiebat,

    throwing themselves out, rushing out, Liv. 29, 34:

    naves in altum,

    id. 25, 27.—In an upward direction; palmaque nobilis Terrarum dominos evehit ad deos, raises aloft, elevates, * Hor. C. 1, 1, 6; cf.:

    aliquem ad aethera,

    Verg. A. 6, 130:

    ad auras,

    Ov. M. 14, 127:

    in caelum,

    Juv. 1, 38.—
    b.
    Reflex., to ride out or forth, to move out, move forth, proceed, advance, go, spread:

    evectus effreno equo,

    springing forwards, Liv. 4, 33: cf.

    longius,

    Tac. A. 12, 14:

    de nocte,

    Suet. Aug. 97 fin.:

    evecti Aegeo mari Delum trajecerunt,

    Liv. 44, 28 fin.; cf. id. 28, 30:

    ad portum,

    id. 37, 15 fin.:

    in altum,

    id. 21, 50:

    ratibus ad regem,

    Just. 2, 6 et saep.:

    in ancoras evehi,

    to run foul of the anchors, Liv. 22, 19.— With the acc. of the place:

    evectus os amnis,

    Curt. 9, 9 fin.
    B.
    To carry up, to convey upwards:

    ut in collem Esquiliarium eveheretur,

    Liv. 1, 48.—
    II.
    Trop.
    A.
    To carry forth, take out, spread abroad:

    ut semel e Piraeeo eloquentia evecta est, omnes peragravit insulas,

    went forth, Cic. Brut. 13, 51; cf.:

    fama ejus evecta insulas,

    Tac. A. 12, 36:

    spe vana evectus,

    carried forwards, Liv. 42, 62; cf.

    inconsultius,

    id. 35, 31;

    and, longius,

    Quint. 9, 3, 87:

    magicae vanitates in tantum evectae, ut, etc.,

    Plin. 26, 4, 9, § 18:

    evectus sum longius,

    I have made too long a digression, Amm. 15, 12, 6.—
    B.
    In an upward direction, to raise or lift up, to elevate:

    quem usque in tertium consulatum amicitia Principis evexerat,

    Vell. 2, 90; cf.:

    aliquos ad consulatus,

    Tac. Or. 13; and:

    imperium ad summum fastigium,

    Curt. 4, 14, 20; cf.:

    ad magnum culmen,

    Amm. 16, 6.—In the part. perf., advanced, promoted:

    consiliarii in summum evecti fastigium,

    Vell. 2, 56, 3; cf. id. 2, 53, 3:

    privatum supra modum evectae opes,

    increased, Tac. A. 14, 52.— With dat.:

    aliquem evehere summis honoribus,

    Spart. Hadr. 15.

    Lewis & Short latin dictionary > eveho

  • 6 fervidus

    fervĭdus, a, um, adj. [fervor], glowing hot, burning, fiery, glowing (class.; syn.: tepidus, calidus, ignĕus).
    I.
    Lit.:

    quarta pars mundi (i. e. ignis) tota natura fervida est,

    Cic. N. D. 2, 10, 27:

    sol,

    Lucr. 4, 407; cf.:

    ictus (solis),

    Hor. C. 2, 15, 9:

    ardor,

    Lucr. 5, 204:

    ventus,

    id. 6, 180:

    aestus,

    sultry, Hor. S. 1, 1, 38:

    aequor,

    raging, id. C. 1, 9, 10:

    Aetna,

    id. Epod. 17, 32:

    sidus,

    id. ib. 1, 27:

    vina,

    id. S. 2, 8, 38:

    herba sapore acri et fervido,

    Plin. 20, 11, 44, § 113.— Comp.:

    merum,

    Hor. Epod. 11, 14.— Sup.:

    tempus diei,

    Curt. 3, 5.—
    II.
    Trop., glowing, fiery, hot, vehement, impetuous, violent:

    florente juventā Fervidus (opp. senex),

    Hor. A. P. 116:

    juvenes,

    id. C. 4, 13, 26:

    puer (i. e. Cupido),

    id. ib. 1, 30, 5:

    fervidus ingenio,

    Ov. M. 14, 485; cf.:

    mortis fraternae fervidus irā,

    Verg. A. 9, 736:

    subitā spe fervidus ardet,

    id. ib. 12, 325:

    fervidus ingenii Masinissa et fervidus aevi,

    Sil. 17, 414:

    praepropera ac fervida ingenia,

    Liv. 27, 33, 10:

    fervidi animi vir,

    id. 2, 52, 7 Drak. N. cr.:

    virtus,

    fiery, eager, Cat. 64, 218:

    fervidum quoddam et petulans et furiosum genus dicendi,

    Cic. Brut. 68, 241; cf.:

    fervida oratio,

    id. ib. 83, 288:

    Appii volubilis et paulo fervidior erat oratio,

    id. ib. 28, 108:

    dicta,

    Verg. A. 12, 894.

    Lewis & Short latin dictionary > fervidus

  • 7 Gala

    Gala, ae, m., the father of Masinissa, Liv. 24, 48.

    Lewis & Short latin dictionary > Gala

  • 8 Gulusa

    Gulussa or Gulūsa, ae, m., a son of Masinissa, king of Numidia, Sall. J. 5; cf. Plin. 8, 10, 10 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > Gulusa

  • 9 Gulussa

    Gulussa or Gulūsa, ae, m., a son of Masinissa, king of Numidia, Sall. J. 5; cf. Plin. 8, 10, 10 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > Gulussa

  • 10 Hasdrubal

    Hasdrŭbal ( Asdr-), ălis, m., a Punic name. The most celebrated are,
    1. 2. 3.
    The son-inlaw of Hamilcar Barcas, Nep. Hann. 3, 2; Liv. 21, 1 sq.—
    4.
    The son of Hamilcar Barcas, brother of Hannibal, defeated B. C. 207 at the Metaurus, Liv. 27, 18 sq.; 49 sq.; Nep. Hann. 3, 3; Cat. 1, 2; Hor. C. 4, 4, 38; 72; Ov. F. 6, 770.—
    5.
    Son of Gisco, third Carthaginian general in Hispania, Liv. 24, 41; 28, 1; 12 sq.—
    6.
    A general against Masinissa, Cic. N. D. 3, 38, 91; Liv. Epit. 51; Val. Max. 3, 2 ext. 8 al.—
    II.
    Deriv.: Hasdrŭbălĭānus, a, um, adj., belonging to one Hasdrubal:

    funus,

    Sid. Ep. 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > Hasdrubal

  • 11 Hasdrubalianus

    Hasdrŭbal ( Asdr-), ălis, m., a Punic name. The most celebrated are,
    1. 2. 3.
    The son-inlaw of Hamilcar Barcas, Nep. Hann. 3, 2; Liv. 21, 1 sq.—
    4.
    The son of Hamilcar Barcas, brother of Hannibal, defeated B. C. 207 at the Metaurus, Liv. 27, 18 sq.; 49 sq.; Nep. Hann. 3, 3; Cat. 1, 2; Hor. C. 4, 4, 38; 72; Ov. F. 6, 770.—
    5.
    Son of Gisco, third Carthaginian general in Hispania, Liv. 24, 41; 28, 1; 12 sq.—
    6.
    A general against Masinissa, Cic. N. D. 3, 38, 91; Liv. Epit. 51; Val. Max. 3, 2 ext. 8 al.—
    II.
    Deriv.: Hasdrŭbălĭānus, a, um, adj., belonging to one Hasdrubal:

    funus,

    Sid. Ep. 1, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > Hasdrubalianus

  • 12 ignis

    ignis, is (abl. usu. igni; poet. and postAug. igne; so Plin. ap. Charis. p. 98 P.; Charis. p. 33 P.; Prisc. p. 766 P.; and always in Mart., e. g. 1, 21, 5; 4, 57, 6; cf. Neue, Formenl. 1, 223 sq.;

    scanned ignis,

    Verg. E. 3, 66; id. G. 3, 566; Ov. H. 16, 230; Lucr. 1, 663; 853;

    but ignīs,

    Hor. C. 1, 15, 36), m. [Sanscr. agnis, fire; Lith. ugn-is; Slav. ogný; Gr. aiglê, aglaos], fire (com mon in sing. and plur.; cf. flamma, incendium).
    I.
    Lit.:

    lapidum conflictu atque tritu elici ignem videmus,

    Cic. N. D. 2, 9, 25:

    admoto igni ignem concipere,

    id. de Or. 2, 45, 190:

    pati ab igne ignem capere, si qui velit,

    id. Off. 1, 16, 52; cf.:

    datur ignis, tametsi ab inimico petas,

    Plaut. Trin. 3, 2, 53:

    ignis periculum,

    id. Leg. 2, 23, 58; plur. = sing.:

    subditis ignibus aquae fervescunt,

    id. N. D. 2, 10, 27:

    cum omnes naturae numini divino, caelum, ignes, terrae, maria parerent,

    id. ib. 1, 9, 22:

    hisce animus datus est ex illis sempiternis ignibus, quae sidera et stellas vocatis,

    id. Rep. 6, 15:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    quod pluribus simul locis ignes coörti essent,

    Liv. 26, 27, 5:

    ignibus armata multitudo, facibusque ardentibus collucens,

    id. 4, 33, 2:

    ignes fieri prohibuit,

    Caes. B. C. 3, 30, 5:

    ignem accendere,

    Verg. A. 5, 4:

    ignem circum subicere,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69:

    ignem operibus inferre,

    Caes. B. C. 2, 14, 1:

    ignem comprehendere,

    id. B. G. 5, 43, 2:

    igni cremari,

    id. ib. 1, 4, 1:

    urbi ferro ignique minitari,

    Cic. Phil. 11, 14 fin.:

    ignis in aquam conjectus,

    id. Rosc. Com. 6, 17 et saep.:

    quodsi incuria insulariorum ignis evaserit (opp. incendium inferre),

    Paul. Sent. 5, 3, 6.— Poet.:

    fulsere ignes et conscius aether,

    lightnings, Verg. A. 4, 167; cf.: Diespiter Igni corusco nubila [p. 881] dividens, Hor. C. 1, 34, 6:

    caelum abscondere tenebrae nube una subitusque antennas impulit ignis,

    Juv. 12, 19; 13, 226:

    micat inter omnes Julium sidus, velut inter ignes luna minores,

    i. e. stars, id. ib. 1, 12, 47:

    et jam per moenia clarior ignis Auditur,

    the crackling of fire, Verg. A. 2, 705:

    Eumenidum ignis,

    torches, Juv. 14, 285.—
    2.
    In partic.
    a.
    Sacer ignis, a disease, St. Anthony's fire, erysipelas, Cels. 5, 28, 4; Verg. G. 3, 566; Col. 7, 5, 16.—
    b.
    Aqua et ignis, to signify the most important necessaries of life; v. aqua.—
    B.
    Transf., brightness, splendor, brilliancy, lustre, glow, redness (mostly poet.):

    fronte curvatos imitatus ignes lunae,

    Hor. C. 4, 2, 57; cf.:

    jam clarus occultum Andromedae pater Ostendit ignem,

    id. ib. 3, 29, 17; so of the brightness of the stars, Ov. M. 4, 81; 11, 452; 15, 665;

    of the sun,

    id. ib. 1, 778; 4, 194; 7, 193;

    of Aurora,

    id. ib. 4, 629:

    arcano florentes igne smaragdi,

    Stat. Th. 2, 276; cf. Mart. 14, 109; and:

    acies stupet igne metalli,

    Claud. VI. Cons. Hon. 51:

    cum ignis oculorum cum eo igne qui est ob os offusus,

    redness, blush, Cic. Univ. 14; Stat. Ach. 1, 516.—
    2.
    Firewood, fuel:

    caulis miseris atque ignis emendus,

    Juv. 1, 134.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Mostly poet.) The fire or glow of passion, in a good or bad sense; of anger, rage, fury:

    exarsere ignes animo,

    Verg. A. 2, 575:

    saevos irarum concipit ignes,

    Val. Fl. 1, 748; most freq. of the flame of love, love:

    cum odium non restingueritis, huic ordini ignem novum subici non sivistis,

    Cic. Rab. Post. 6, 13:

    laurigerosque ignes, si quando avidissimus hauri,

    raving, inspiration, Stat. Ach. 1, 509:

    quae simul aethereos animo conceperat ignes, ore dabat pleno carmina vera dei,

    Ov. F. 1, 473:

    (Dido) caeco carpitur igni,

    the secret fire of love, Verg. A. 4, 2; so in sing., Ov. M. 3, 490; 4, 64; 195; 675 et saep.; in plur., Hor. C. 1, 13, 8; 1, 27, 16; 3, 7, 11; Ov. M. 2, 410; 6, 492 et saep.; cf.:

    socii ignes,

    i. e. nuptials, Ov. M. 9, 796.—
    2.
    Transf., like amores, a beloved object, a flame (only poet.):

    at mihi sese offert ultro meus ignis, Amyntas,

    Verg. E. 3, 66; Hor. Epod. 14, 13.—
    B.
    Figuratively of that which brings destruction, fire, flame:

    quem ille obrutum ignem (i. e. bellum) reliquerit,

    Liv. 10, 24, 13:

    ne parvus hic ignis (i. e. Hannibal) incendium ingens exsuscitet,

    id. 21, 3, 6; cf.:

    et Syphacem et Carthaginienses, nisi orientem illum ignem oppressissent, ingenti mox incendio arsuros,

    i. e. Masinissa, id. 29, 31, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > ignis

  • 13 Masgaba

    Masgăba, ae, m.
    I.
    A son of King Masinissa, Liv. 45, 13.—
    II.
    A favorite of Augustus, Suet. Aug. 98.

    Lewis & Short latin dictionary > Masgaba

  • 14 Micipsa

    Mĭcipsa, ae, m., son of Masinissa, and king of Numidia, Sall. J. 5 sq.; Flor. 3, 1. —In plur., poet. for Numidians, Africans, Juv. 5, 89.

    Lewis & Short latin dictionary > Micipsa

  • 15 Misagenes

    Mīsăgĕnes, is, m., a son of Masinissa, Liv. 42, 29; 62 sq.

    Lewis & Short latin dictionary > Misagenes

  • 16 praesto

    1.
    praestō (old collat. form praestū, acc. to Curtius Valerianus in Cassiod. p. 2289 P.: qui praestu sunt, Inscr. Carina Via Appia, 1, p. 217. In later time as adj.: prae-stus, a, um:

    bonorum officio praestus fui,

    Inscr. Grut. 669, 4), adv. [dat. from praestus, a sup. form from prae, so that praesto esse alicui = to be or stand in the foremost place for or as respects one], at hand, ready, present, here; usually with esse (very freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    ni tua propitia pax foret praesto,

    Plaut. Trin. 4, 1, 18: sed ubi est frater? Chaer. Praesto adest, Ter. Eun. 5, 8, 20; id. Heaut. 1, 1, 120; so Att. Tr. 498:

    quod adest praesto in primis placet,

    Lucr. 5, 1412; Lact. 3, 7, 10:

    sacrificiis omnibus praesto adesse,

    id. 2, 16, 10;

    more freq., praesto esse: ibi mihi praesto fuit L. Lucilius,

    Cic. Fam. 3, 5, 1:

    togulae lictoribus ad portam praesto fuerunt,

    id. Pis. 23, 55:

    tibi nulla fuit clementia praesto?

    hadst thou no compassion? Cat. 64, 137: praesto esse, to arrive, appear:

    hirundines aestivo tempore praesto sunt,

    Auct. Her. 4, 48, 61.—Without esse ( poet.):

    era, eccum praesto militem,

    Plaut. Mil. 4, 6, 1:

    ipsum adeo praesto video,

    Ter. And. 2, 5, 4; Stat. Th. 6, 643.—
    II.
    In partic: praesto esse or adire
    A.
    To be at hand, to attend or wait upon, to serve, aid:

    ero meo ut omnibus locis sine praesto,

    Plaut. Men. 5, 6, 26:

    jus civile didicit, praesto multis fuit,

    Cic. Mur. 9, 19:

    praesto esse clientem tuum?

    id. Att. 10, 8, 3:

    saluti tuae praesto esse, praesto esse virtutes ut ancillulas,

    id. Fin. 2, 21, 69; id. Fam. 4, 14, 4:

    ut ad omnia, quae tui velint, ita assim praesto, ut, etc.,

    id. ib. 4, 8, 1; id. Att. 4, 12, 1 fin.;

    also with videor,

    id. ib. 4, 12, 1 fin. —With adire:

    pauper erit praesto semper tibi, pauper adibit primus,

    will be at hand, at your service, Tib. 1, 5, 61.—
    B.
    With esse, to present one's self in a hostile manner, to resist, oppose:

    si quis mihi praesto fuerit cum armatis hominibus,

    Cic. Caecin. 30, 87:

    quaestores cum fascibus mihi praesto fuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 4, § 11.
    2.
    prae-sto, ĭti (post-class. also praestāvi), ātum or ĭtum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to stand before or in front.
    A.
    Lit.:

    dum primae praestant acies,

    Luc. 4, 30.—
    B.
    Trop., to stand out, be superior, to distinguish one's self, to be excellent, distinguished, admirable; constr. alicui aliquā re, alicui rei, in aliquā re, or absol. (class.):

    cum virtute omnibus praestarent,

    Caes. B. G. 1, 3:

    quantum praestiterint nostri majores prudentiā ceteris gentibus,

    Cic. de Or. 1, 44, 192:

    quā re homines bestiis praestent,

    id. Inv. 1, 4, 5:

    hoc praestat amicitia propinquitati, quod, etc.,

    id. Lael. 5, 19:

    Zeuxin muliebri in corpore pingendo plurimum aliis praestare,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    ceteris,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    suos inter aequales longe praestitit,

    id. Brut. 64, 230:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    praestare honestam mortem existimans turpi vitae,

    Nep. Chabr. 4, 3:

    quantum ceteris praestet Lucretia,

    Liv. 1, 57, 7:

    cernere, quantum eques Latinus Romano praestet,

    id. 8, 7, 7:

    quantum vel vir viro vel gens genti praestat!

    id. 31, 7, 8:

    genere militum praestare tironibus,

    id. 42, 52, 10:

    tantum Romana in bellis gloria ceteris praestat,

    Quint. 1, 10, 14:

    qui eloquentiā ceteris praestet,

    id. 2, 3, 5; 2, 16, 17; Curt. 8, 14, 13; Just. 18, 3, 14; 28, 2, 11; 44, 3, 9:

    sacro, quod praestat, peracto,

    Juv. 12, 86:

    probro atque petulantiā maxume praestabant,

    were pre-eminent, distinguished themselves, Sall. C. 37, 5:

    truculentiā caeli praestat Germania,

    Tac. A. 2, 24:

    cur alias aliis praestare videmus Pondere res rebus?

    Lucr. 1, 358.—
    2.
    Praestat, with a subjectclause, it is preferable or better:

    nimio impendiosum praestat te, quam ingratum dicier,

    it is much better, Plaut. Bacch. 3, 2, 12:

    mori milies praestitit, quam haec pati,

    it was better, Cic. Att. 14, 9, 2:

    praestare dicunt, Gallorum quam Romanorum imperia perferre,

    it is better, Caes. B. G. 1, 17:

    motos praestat componere fluctus,

    Verg. A. 1, 135; 3, 429; 6, 39.
    II.
    Act.
    A.
    To surpass, outstrip, exceed, [p. 1431] excel (not in Cic. or Cæs.; constr. usually aliquem aliquā re): qui primus in alterutrā re praestet alios, Varr. ap. Non. 502, 23; Varr. R. R. 2, 2, 10; 3, 1, 3:

    quantum Galli virtute ceteros mortales praestarent,

    Liv. 5, 36, 4:

    qui belli gloriā Gallos omnes Belgasque praestabant,

    Hirt. B. G. 8, 6:

    praestate virtute peditem, ut honore atque ordine praestatis,

    Liv. 3, 61, 7:

    ut vetustate et gradu honoris nos praestent,

    id. 7, 30, 4; 34, 34, 14; 37, 30, 2:

    praestat ingenio alius alium,

    Quint. 1, 1, 3; Val. Max. 3, 2, 21; 3, 2, ext. 7;

    7, 2, 17: honore ceteros,

    Nep. Att. 18, 5; 3, 3; id. Reg. 3, 5:

    imperatores prudentiā,

    id. Hann. 1, 1:

    eloquentiā omnes eo tempore,

    id. Epam. 6, 1.—Only aliquem, Stat. Th. 4, 838.—
    B.
    To become surety for, to answer or vouch for, to warrant, be responsible for, to take upon one's self, etc. (class.):

    ut omnes ministros imperii tui rei publicae praestare videare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3:

    quem tamen ego praestare non poteram,

    id. Att. 6, 3, 5:

    quanto magis arduum est alios praestare quam se, tanto laudabilius,

    Plin. Pan. 83:

    communem incertumque casum neque vitare quisquam nostrum, nec praestare ullo pacto potest,

    Cic. Fam. 5, 17, 3: simus eā mente ut nihil in vitā nobis praestandum praeter culpam putemus, that we need only answer for guilt, i. e. keep ourselves clear of guilt, id. ib. 6, 1, 4:

    impetus populi praestare nemo potest,

    no one can be held to answer for the outbreaks of the people, id. de Or. 2, 28, 124:

    periculum judicii,

    id. Mur. 2, 3:

    damnum alicui,

    id. Off. 3, 16:

    invidiam,

    id. Sest. 28, 61:

    nihil,

    to be responsible for nothing, id. Q. Fr. 3, 1, 3; cf. in pass.:

    cum id, quod ab homine non potuerit praestari, evenerit,

    what none could vouch for that it would not happen, id. Tusc. 3, 16, 34. —With ab aliquā re:

    ego tibi a vi praestare nihil possum,

    Cic. Fam. 1, 4, 3.—With de:

    quod de te sperare, de me praestare possum,

    Cic. Fam. 4, 15, 2.—With an objectclause:

    quis potest praestare, semper sapientem beatum fore, cum, etc.?

    Cic. Tusc. 5, 10, 29; cf.:

    (praedones) nullos fore, quis praestare poterat?

    id. Fl. 12, 28:

    meliorem praesto magistro Discipulum,

    Juv. 14, 212.—With ut:

    illius lacrimae praestant ut veniam culpae non abnuat Osiris,

    Juv. 6, 539.—
    C.
    In gen., to fulfil, discharge, maintain, perform, execute:

    arbitramur nos ea praestitisse, quae ratio et doctrina praescripserit,

    Cic. N. D. 1, 3, 7:

    ultima exspectato, quae ego tibi et jucunda et honesta praestabo,

    id. Fam. 7, 17, 2:

    suum munus,

    id. de Or. 2, 9, 38:

    hospitii et amicitiae jus officiumque,

    id. Fam. 14, 4, 2:

    ne quem ejus paeniteret, praestiti,

    I took care, exerted myself, Liv. 30, 30; Ov. Tr. 5, 14, 19:

    quamcumque ei fidem dederis, ego praestabo,

    I will fulfil, keep the promise, Cic. Fam. 5, 11, 2:

    fidem alicui,

    Liv. 30, 15:

    pacem cum iis populus Romanus non ab se tantum, sed ab rege etiam Masinissa praestitit,

    maintained, id. 40, 34:

    tributa,

    to pay, Juv. 3, 188:

    annua,

    id. 6, 480:

    triplicem usuram,

    id. 9, 7.— Pass.:

    promissum id benignius est ab rege quam praestitum,

    Liv. 43, 18, 11:

    mea tibi tamen benevolentia fidesque praestabitur,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; so,

    quibus (victoribus) senatūs fides praestabitur,

    id. Phil. 14, 11, 30:

    virtus vetat spectare fortunam dum praestetur fides,

    id. Div. 2, 37, 79:

    ni praestaretur fides publica,

    Liv. 2, 28, 7.—
    2.
    In partic.
    a.
    To keep, preserve, maintain, retain:

    pueri, quibus videmur praestare rem publicam debuisse,

    Cic. Att. 10, 4, 5; Ov. M. 11, 748:

    omnes socios salvos praestare poteramus,

    Cic. Imp. Pomp. 18, 55:

    mors omnia praestat Vitalem praeter sensum calidumque vaporem,

    Lucr. 3, 214. —
    b.
    To show, exhibit, to prove, evince, manifest:

    Pomptinius praestat tibi memoriam benevolentiamque, quam debet,

    Cic. Fam. 3, 10, 3:

    neque hercule in iis ipsis rebus eam voluntatem, quam exspectaram, praestiterunt,

    id. ib. 1, 9, 5:

    virtutem,

    Caes. B. G. 2, 27:

    benevolentiam,

    Cic. Att. 11, 1, 1:

    consilium suum fidemque,

    id. de Or. 3, 33, 134. —With se, to show, prove, or behave one's self as: praesta te eum, qui, etc., show thyself such, as, etc., Cic. Fam. 1, 6, 2:

    se incolumem,

    Lucr. 3, 220:

    se invictum,

    Ov. Tr. 4, 10, 104:

    teque praesta constanter ad omne Indeclinatae munus amicitiae,

    show thyself constant, id. ib. 4, 5, 23:

    Victoria nunc quoque se praestet,

    show itself, id. ib. 2, 169: sed ne ad illam quidem artissimam innocentiae formulam praestare nos possumus, prove ourselves innocent even according to that rule, Sen. Ira, 2, 28, 1:

    juris periti consultatoribus se praestabant,

    showed themselves accessible, Dig. 1, 2, 2.— Poet.:

    vel magnum praestet Achillem,

    should show, prove, approve himself a great Achilles, Verg. A. 11, 438.—
    c.
    To show, exhibit, manifest:

    honorem debitum patri,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    fratri pietatem,

    id. Brut. 33, 126:

    virtutem et diligentiam alicui,

    id. Fam. 14, 3, 2:

    frequentiam et officium alicui honores petenti,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    obsequium,

    Sen. Q. N. 2, 59, 8:

    sedulitatem alicui rei,

    to apply, Plin. Ep. 3, 18, 6.—
    d.
    To give, offer, furnish, present, expose:

    alicui certam summam pecuniae,

    Suet. Dom. 9: cervicem, Sen. ap. Diom. p. 362 P.:

    caput fulminibus,

    to expose, Luc. 5, 770:

    Hiberus praestat nomen terris,

    id. 4, 23:

    anser praestat ex se pullos atque plumam,

    Col. 8, 13:

    cum senatui sententiam praestaret,

    gave his vote, Cic. Pis. 32, 80:

    terga hosti,

    to turn one's back to the enemy, to flee, Tac. Agr. 37:

    voluptatem perpetuam sapienti,

    to assume, Cic. Fin. 2, 27, 89.— Pass.:

    pueri, quibus id (biduum) praestabatur,

    was devoted, Quint. 1, prooem. § 7; cf.:

    corpus, cui omnia olim tamquam servo praestabantur, nunc tamquam domino parantur,

    Sen. Ep. 90, 19.—Hence, praestans, antis, P. a., pre-eminent, superior, excellent, distinguished, extraordinary.
    A.
    In gen. (class.).
    1.
    Of persons:

    omnibus praestans et ingenio et diligentiā,

    far surpassing all, Cic. Tusc. 1, 10, 22:

    usu et sapientiā praestantes,

    noted for their experience and wisdom, Nep. Timoth. 3, 2.— Comp.:

    virginibus praestantior omnibus Herse,

    superior to all, Ov. M. 2, 724.— Sup.:

    in illis artibus praestantissimus,

    Cic. de Or. 1, 50, 217:

    praestantissimi studio atque doctrinā,

    id. Ac. 1, 4, 17.—With gen.:

    o praestans animi juvenis,

    distinguished for courage, Verg. A. 12, 19:

    belli,

    Sil. 5, 92:

    armorum,

    Stat. Th. 1, 605:

    praestantissimus sapientiae,

    Tac. A. 6, 6.— Poet., with objectclause:

    quo non praestantior alter Aere ciere viros,

    whom no other excelled in rousing the men, Verg. A. 6, 164.—
    2.
    Of things, pre-eminent, excellent, remarkable, extraordinary, distinguished:

    praestanti corpore Nymphae,

    Verg. A. 1, 71:

    praestanti corpore tauri,

    id. G. 4, 550:

    formā,

    id. A. 7, 483:

    naturā excellens atque praestans,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    qui a te tractatus est praestanti et singulari fide,

    id. Fam. 3, 10, 3:

    praestans prudentiā in omnibus,

    Nep. Alc. 5, 1; Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    quid praestantius mihi potuit accidere?

    id. Vatin. 3, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    Efficacious:

    medicina,

    Plin. 13, 24, 47, § 130:

    usus praestantior,

    id. 18, 13, 34, § 126:

    calamus praestantior odore,

    id. 12, 22, 48, § 105:

    sucus sapore praestantissimus,

    id. 15, 1, 2, § 5:

    praestantissima auxilia,

    id. 27, 13, 120, § 146.—
    2.
    Sup.:

    Praestantissimus,

    a title of the later emperors, Nazar. 26; Tert. Cor. Mil. 1.— Hence, adv.: praestanter, excellently, admirably (post-Aug.); sup.:

    praestantissime,

    Plin. 28, 12, 50, § 186.

    Lewis & Short latin dictionary > praesto

  • 17 praestu

    1.
    praestō (old collat. form praestū, acc. to Curtius Valerianus in Cassiod. p. 2289 P.: qui praestu sunt, Inscr. Carina Via Appia, 1, p. 217. In later time as adj.: prae-stus, a, um:

    bonorum officio praestus fui,

    Inscr. Grut. 669, 4), adv. [dat. from praestus, a sup. form from prae, so that praesto esse alicui = to be or stand in the foremost place for or as respects one], at hand, ready, present, here; usually with esse (very freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    ni tua propitia pax foret praesto,

    Plaut. Trin. 4, 1, 18: sed ubi est frater? Chaer. Praesto adest, Ter. Eun. 5, 8, 20; id. Heaut. 1, 1, 120; so Att. Tr. 498:

    quod adest praesto in primis placet,

    Lucr. 5, 1412; Lact. 3, 7, 10:

    sacrificiis omnibus praesto adesse,

    id. 2, 16, 10;

    more freq., praesto esse: ibi mihi praesto fuit L. Lucilius,

    Cic. Fam. 3, 5, 1:

    togulae lictoribus ad portam praesto fuerunt,

    id. Pis. 23, 55:

    tibi nulla fuit clementia praesto?

    hadst thou no compassion? Cat. 64, 137: praesto esse, to arrive, appear:

    hirundines aestivo tempore praesto sunt,

    Auct. Her. 4, 48, 61.—Without esse ( poet.):

    era, eccum praesto militem,

    Plaut. Mil. 4, 6, 1:

    ipsum adeo praesto video,

    Ter. And. 2, 5, 4; Stat. Th. 6, 643.—
    II.
    In partic: praesto esse or adire
    A.
    To be at hand, to attend or wait upon, to serve, aid:

    ero meo ut omnibus locis sine praesto,

    Plaut. Men. 5, 6, 26:

    jus civile didicit, praesto multis fuit,

    Cic. Mur. 9, 19:

    praesto esse clientem tuum?

    id. Att. 10, 8, 3:

    saluti tuae praesto esse, praesto esse virtutes ut ancillulas,

    id. Fin. 2, 21, 69; id. Fam. 4, 14, 4:

    ut ad omnia, quae tui velint, ita assim praesto, ut, etc.,

    id. ib. 4, 8, 1; id. Att. 4, 12, 1 fin.;

    also with videor,

    id. ib. 4, 12, 1 fin. —With adire:

    pauper erit praesto semper tibi, pauper adibit primus,

    will be at hand, at your service, Tib. 1, 5, 61.—
    B.
    With esse, to present one's self in a hostile manner, to resist, oppose:

    si quis mihi praesto fuerit cum armatis hominibus,

    Cic. Caecin. 30, 87:

    quaestores cum fascibus mihi praesto fuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 4, § 11.
    2.
    prae-sto, ĭti (post-class. also praestāvi), ātum or ĭtum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to stand before or in front.
    A.
    Lit.:

    dum primae praestant acies,

    Luc. 4, 30.—
    B.
    Trop., to stand out, be superior, to distinguish one's self, to be excellent, distinguished, admirable; constr. alicui aliquā re, alicui rei, in aliquā re, or absol. (class.):

    cum virtute omnibus praestarent,

    Caes. B. G. 1, 3:

    quantum praestiterint nostri majores prudentiā ceteris gentibus,

    Cic. de Or. 1, 44, 192:

    quā re homines bestiis praestent,

    id. Inv. 1, 4, 5:

    hoc praestat amicitia propinquitati, quod, etc.,

    id. Lael. 5, 19:

    Zeuxin muliebri in corpore pingendo plurimum aliis praestare,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    ceteris,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    suos inter aequales longe praestitit,

    id. Brut. 64, 230:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    praestare honestam mortem existimans turpi vitae,

    Nep. Chabr. 4, 3:

    quantum ceteris praestet Lucretia,

    Liv. 1, 57, 7:

    cernere, quantum eques Latinus Romano praestet,

    id. 8, 7, 7:

    quantum vel vir viro vel gens genti praestat!

    id. 31, 7, 8:

    genere militum praestare tironibus,

    id. 42, 52, 10:

    tantum Romana in bellis gloria ceteris praestat,

    Quint. 1, 10, 14:

    qui eloquentiā ceteris praestet,

    id. 2, 3, 5; 2, 16, 17; Curt. 8, 14, 13; Just. 18, 3, 14; 28, 2, 11; 44, 3, 9:

    sacro, quod praestat, peracto,

    Juv. 12, 86:

    probro atque petulantiā maxume praestabant,

    were pre-eminent, distinguished themselves, Sall. C. 37, 5:

    truculentiā caeli praestat Germania,

    Tac. A. 2, 24:

    cur alias aliis praestare videmus Pondere res rebus?

    Lucr. 1, 358.—
    2.
    Praestat, with a subjectclause, it is preferable or better:

    nimio impendiosum praestat te, quam ingratum dicier,

    it is much better, Plaut. Bacch. 3, 2, 12:

    mori milies praestitit, quam haec pati,

    it was better, Cic. Att. 14, 9, 2:

    praestare dicunt, Gallorum quam Romanorum imperia perferre,

    it is better, Caes. B. G. 1, 17:

    motos praestat componere fluctus,

    Verg. A. 1, 135; 3, 429; 6, 39.
    II.
    Act.
    A.
    To surpass, outstrip, exceed, [p. 1431] excel (not in Cic. or Cæs.; constr. usually aliquem aliquā re): qui primus in alterutrā re praestet alios, Varr. ap. Non. 502, 23; Varr. R. R. 2, 2, 10; 3, 1, 3:

    quantum Galli virtute ceteros mortales praestarent,

    Liv. 5, 36, 4:

    qui belli gloriā Gallos omnes Belgasque praestabant,

    Hirt. B. G. 8, 6:

    praestate virtute peditem, ut honore atque ordine praestatis,

    Liv. 3, 61, 7:

    ut vetustate et gradu honoris nos praestent,

    id. 7, 30, 4; 34, 34, 14; 37, 30, 2:

    praestat ingenio alius alium,

    Quint. 1, 1, 3; Val. Max. 3, 2, 21; 3, 2, ext. 7;

    7, 2, 17: honore ceteros,

    Nep. Att. 18, 5; 3, 3; id. Reg. 3, 5:

    imperatores prudentiā,

    id. Hann. 1, 1:

    eloquentiā omnes eo tempore,

    id. Epam. 6, 1.—Only aliquem, Stat. Th. 4, 838.—
    B.
    To become surety for, to answer or vouch for, to warrant, be responsible for, to take upon one's self, etc. (class.):

    ut omnes ministros imperii tui rei publicae praestare videare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3:

    quem tamen ego praestare non poteram,

    id. Att. 6, 3, 5:

    quanto magis arduum est alios praestare quam se, tanto laudabilius,

    Plin. Pan. 83:

    communem incertumque casum neque vitare quisquam nostrum, nec praestare ullo pacto potest,

    Cic. Fam. 5, 17, 3: simus eā mente ut nihil in vitā nobis praestandum praeter culpam putemus, that we need only answer for guilt, i. e. keep ourselves clear of guilt, id. ib. 6, 1, 4:

    impetus populi praestare nemo potest,

    no one can be held to answer for the outbreaks of the people, id. de Or. 2, 28, 124:

    periculum judicii,

    id. Mur. 2, 3:

    damnum alicui,

    id. Off. 3, 16:

    invidiam,

    id. Sest. 28, 61:

    nihil,

    to be responsible for nothing, id. Q. Fr. 3, 1, 3; cf. in pass.:

    cum id, quod ab homine non potuerit praestari, evenerit,

    what none could vouch for that it would not happen, id. Tusc. 3, 16, 34. —With ab aliquā re:

    ego tibi a vi praestare nihil possum,

    Cic. Fam. 1, 4, 3.—With de:

    quod de te sperare, de me praestare possum,

    Cic. Fam. 4, 15, 2.—With an objectclause:

    quis potest praestare, semper sapientem beatum fore, cum, etc.?

    Cic. Tusc. 5, 10, 29; cf.:

    (praedones) nullos fore, quis praestare poterat?

    id. Fl. 12, 28:

    meliorem praesto magistro Discipulum,

    Juv. 14, 212.—With ut:

    illius lacrimae praestant ut veniam culpae non abnuat Osiris,

    Juv. 6, 539.—
    C.
    In gen., to fulfil, discharge, maintain, perform, execute:

    arbitramur nos ea praestitisse, quae ratio et doctrina praescripserit,

    Cic. N. D. 1, 3, 7:

    ultima exspectato, quae ego tibi et jucunda et honesta praestabo,

    id. Fam. 7, 17, 2:

    suum munus,

    id. de Or. 2, 9, 38:

    hospitii et amicitiae jus officiumque,

    id. Fam. 14, 4, 2:

    ne quem ejus paeniteret, praestiti,

    I took care, exerted myself, Liv. 30, 30; Ov. Tr. 5, 14, 19:

    quamcumque ei fidem dederis, ego praestabo,

    I will fulfil, keep the promise, Cic. Fam. 5, 11, 2:

    fidem alicui,

    Liv. 30, 15:

    pacem cum iis populus Romanus non ab se tantum, sed ab rege etiam Masinissa praestitit,

    maintained, id. 40, 34:

    tributa,

    to pay, Juv. 3, 188:

    annua,

    id. 6, 480:

    triplicem usuram,

    id. 9, 7.— Pass.:

    promissum id benignius est ab rege quam praestitum,

    Liv. 43, 18, 11:

    mea tibi tamen benevolentia fidesque praestabitur,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; so,

    quibus (victoribus) senatūs fides praestabitur,

    id. Phil. 14, 11, 30:

    virtus vetat spectare fortunam dum praestetur fides,

    id. Div. 2, 37, 79:

    ni praestaretur fides publica,

    Liv. 2, 28, 7.—
    2.
    In partic.
    a.
    To keep, preserve, maintain, retain:

    pueri, quibus videmur praestare rem publicam debuisse,

    Cic. Att. 10, 4, 5; Ov. M. 11, 748:

    omnes socios salvos praestare poteramus,

    Cic. Imp. Pomp. 18, 55:

    mors omnia praestat Vitalem praeter sensum calidumque vaporem,

    Lucr. 3, 214. —
    b.
    To show, exhibit, to prove, evince, manifest:

    Pomptinius praestat tibi memoriam benevolentiamque, quam debet,

    Cic. Fam. 3, 10, 3:

    neque hercule in iis ipsis rebus eam voluntatem, quam exspectaram, praestiterunt,

    id. ib. 1, 9, 5:

    virtutem,

    Caes. B. G. 2, 27:

    benevolentiam,

    Cic. Att. 11, 1, 1:

    consilium suum fidemque,

    id. de Or. 3, 33, 134. —With se, to show, prove, or behave one's self as: praesta te eum, qui, etc., show thyself such, as, etc., Cic. Fam. 1, 6, 2:

    se incolumem,

    Lucr. 3, 220:

    se invictum,

    Ov. Tr. 4, 10, 104:

    teque praesta constanter ad omne Indeclinatae munus amicitiae,

    show thyself constant, id. ib. 4, 5, 23:

    Victoria nunc quoque se praestet,

    show itself, id. ib. 2, 169: sed ne ad illam quidem artissimam innocentiae formulam praestare nos possumus, prove ourselves innocent even according to that rule, Sen. Ira, 2, 28, 1:

    juris periti consultatoribus se praestabant,

    showed themselves accessible, Dig. 1, 2, 2.— Poet.:

    vel magnum praestet Achillem,

    should show, prove, approve himself a great Achilles, Verg. A. 11, 438.—
    c.
    To show, exhibit, manifest:

    honorem debitum patri,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    fratri pietatem,

    id. Brut. 33, 126:

    virtutem et diligentiam alicui,

    id. Fam. 14, 3, 2:

    frequentiam et officium alicui honores petenti,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    obsequium,

    Sen. Q. N. 2, 59, 8:

    sedulitatem alicui rei,

    to apply, Plin. Ep. 3, 18, 6.—
    d.
    To give, offer, furnish, present, expose:

    alicui certam summam pecuniae,

    Suet. Dom. 9: cervicem, Sen. ap. Diom. p. 362 P.:

    caput fulminibus,

    to expose, Luc. 5, 770:

    Hiberus praestat nomen terris,

    id. 4, 23:

    anser praestat ex se pullos atque plumam,

    Col. 8, 13:

    cum senatui sententiam praestaret,

    gave his vote, Cic. Pis. 32, 80:

    terga hosti,

    to turn one's back to the enemy, to flee, Tac. Agr. 37:

    voluptatem perpetuam sapienti,

    to assume, Cic. Fin. 2, 27, 89.— Pass.:

    pueri, quibus id (biduum) praestabatur,

    was devoted, Quint. 1, prooem. § 7; cf.:

    corpus, cui omnia olim tamquam servo praestabantur, nunc tamquam domino parantur,

    Sen. Ep. 90, 19.—Hence, praestans, antis, P. a., pre-eminent, superior, excellent, distinguished, extraordinary.
    A.
    In gen. (class.).
    1.
    Of persons:

    omnibus praestans et ingenio et diligentiā,

    far surpassing all, Cic. Tusc. 1, 10, 22:

    usu et sapientiā praestantes,

    noted for their experience and wisdom, Nep. Timoth. 3, 2.— Comp.:

    virginibus praestantior omnibus Herse,

    superior to all, Ov. M. 2, 724.— Sup.:

    in illis artibus praestantissimus,

    Cic. de Or. 1, 50, 217:

    praestantissimi studio atque doctrinā,

    id. Ac. 1, 4, 17.—With gen.:

    o praestans animi juvenis,

    distinguished for courage, Verg. A. 12, 19:

    belli,

    Sil. 5, 92:

    armorum,

    Stat. Th. 1, 605:

    praestantissimus sapientiae,

    Tac. A. 6, 6.— Poet., with objectclause:

    quo non praestantior alter Aere ciere viros,

    whom no other excelled in rousing the men, Verg. A. 6, 164.—
    2.
    Of things, pre-eminent, excellent, remarkable, extraordinary, distinguished:

    praestanti corpore Nymphae,

    Verg. A. 1, 71:

    praestanti corpore tauri,

    id. G. 4, 550:

    formā,

    id. A. 7, 483:

    naturā excellens atque praestans,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    qui a te tractatus est praestanti et singulari fide,

    id. Fam. 3, 10, 3:

    praestans prudentiā in omnibus,

    Nep. Alc. 5, 1; Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    quid praestantius mihi potuit accidere?

    id. Vatin. 3, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    Efficacious:

    medicina,

    Plin. 13, 24, 47, § 130:

    usus praestantior,

    id. 18, 13, 34, § 126:

    calamus praestantior odore,

    id. 12, 22, 48, § 105:

    sucus sapore praestantissimus,

    id. 15, 1, 2, § 5:

    praestantissima auxilia,

    id. 27, 13, 120, § 146.—
    2.
    Sup.:

    Praestantissimus,

    a title of the later emperors, Nazar. 26; Tert. Cor. Mil. 1.— Hence, adv.: praestanter, excellently, admirably (post-Aug.); sup.:

    praestantissime,

    Plin. 28, 12, 50, § 186.

    Lewis & Short latin dictionary > praestu

  • 18 Scipiadas

    1.
    scīpĭo, ōnis, m. [root skap-; Gr. skêptô, to support, skipôn, = skêptron, a staff; cf.: scāpus, scopio, scamnum], a staff (carried by persons of wealth, rank, high official station, etc.):

    unde ornatu hoc advenis? quid fecisti scipione?

    Plaut. Cas. 5, 4, 6; id. Am. 1, 3, 22; id. As. 1, 1, 111; id. Men. 5, 2, 103; Cat. 37, 10; Plin. 28, 2, 4, § 15:

    eburneus, carried by the viri triumphales,

    Liv. 5, 41 fin.; cf. Val. Max. 4, 4, 5; in the time of the emperors, also by the consuls, Val. Imp. ap. Vop. Aur. 13 fin.; Amm. 29, 2, 15; given as a present from the Roman nation to friendly princes;

    so to Masinissa,

    Liv. 30, 15; 31, 11;

    to Eumenes,

    id. 42, 14 fin.
    2.
    Scīpĭo, ōnis, m. [1. scipio], the name of a celebrated family in the gens Cornelia, the most famous members of which were the two conquerors of the Carthaginians, P. Cornelius Scipio Africanus major, in the second, and P. Cornelius Scipio Aemilianus Africanus minor, in the third Punic war. —In hexameter verse scanned nom. Scīpĭŏ, Luc. 4, 658; Sil. 8, 548; 10, 427; 13, 386; 13, 449 al.; cf., in the foll., 3. init. —Hence,
    1.
    Scīpĭōnĕus, a, um, adj., of the Scipios (late Lat.), Fab. Cl. Gord. Fulg. Act. Mundi, 11, p. 141.—
    2.
    Scīpĭŏnārĭus, a, um, adj.:

    a Scipione quidam male dicunt Scipioninos: nam est Scipionarios,

    Varr. L. L. 9, § 71 Müll.—
    3.
    Scīpĭădes or - as, ae, m. (cf. Prisc. p. 582 P), one of the Scipio family, a Scipio ( poet. for Scipio, the oblique cases of which could not stand in hexameter verse):

    Scipiadas, belli fulmen, Carthaginis horror,

    Lucr. 3, 1034; v. Lachm. ad h. 1.; Lucil. ap. Fest. s. v. scurrae, p. 294 Müll.; nom. Scipiades, Claud. III. Cons. Stil. praef. 1; gen., dat. Scipiadae, Prop. 3, 11, 59 (4, 10, 67); Hor. S. 2, 1, 72; Claud. B. Get. 141; acc. Scipiadem, Hor. S. 2, 1, 17; v. Heind. and Duntz. ad h. 1.; plur. nom. Scipiadae, Manil. 2, 790; Claud. Laud. Stil. 1, 381; gen. Scipiadum, id. Laud. Seren. 42; acc. Scipiadas, Verg. G. 2, 170; Claud. ap. Prop. et Olybr. 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Scipiadas

  • 19 Scipio

    1.
    scīpĭo, ōnis, m. [root skap-; Gr. skêptô, to support, skipôn, = skêptron, a staff; cf.: scāpus, scopio, scamnum], a staff (carried by persons of wealth, rank, high official station, etc.):

    unde ornatu hoc advenis? quid fecisti scipione?

    Plaut. Cas. 5, 4, 6; id. Am. 1, 3, 22; id. As. 1, 1, 111; id. Men. 5, 2, 103; Cat. 37, 10; Plin. 28, 2, 4, § 15:

    eburneus, carried by the viri triumphales,

    Liv. 5, 41 fin.; cf. Val. Max. 4, 4, 5; in the time of the emperors, also by the consuls, Val. Imp. ap. Vop. Aur. 13 fin.; Amm. 29, 2, 15; given as a present from the Roman nation to friendly princes;

    so to Masinissa,

    Liv. 30, 15; 31, 11;

    to Eumenes,

    id. 42, 14 fin.
    2.
    Scīpĭo, ōnis, m. [1. scipio], the name of a celebrated family in the gens Cornelia, the most famous members of which were the two conquerors of the Carthaginians, P. Cornelius Scipio Africanus major, in the second, and P. Cornelius Scipio Aemilianus Africanus minor, in the third Punic war. —In hexameter verse scanned nom. Scīpĭŏ, Luc. 4, 658; Sil. 8, 548; 10, 427; 13, 386; 13, 449 al.; cf., in the foll., 3. init. —Hence,
    1.
    Scīpĭōnĕus, a, um, adj., of the Scipios (late Lat.), Fab. Cl. Gord. Fulg. Act. Mundi, 11, p. 141.—
    2.
    Scīpĭŏnārĭus, a, um, adj.:

    a Scipione quidam male dicunt Scipioninos: nam est Scipionarios,

    Varr. L. L. 9, § 71 Müll.—
    3.
    Scīpĭădes or - as, ae, m. (cf. Prisc. p. 582 P), one of the Scipio family, a Scipio ( poet. for Scipio, the oblique cases of which could not stand in hexameter verse):

    Scipiadas, belli fulmen, Carthaginis horror,

    Lucr. 3, 1034; v. Lachm. ad h. 1.; Lucil. ap. Fest. s. v. scurrae, p. 294 Müll.; nom. Scipiades, Claud. III. Cons. Stil. praef. 1; gen., dat. Scipiadae, Prop. 3, 11, 59 (4, 10, 67); Hor. S. 2, 1, 72; Claud. B. Get. 141; acc. Scipiadem, Hor. S. 2, 1, 17; v. Heind. and Duntz. ad h. 1.; plur. nom. Scipiadae, Manil. 2, 790; Claud. Laud. Stil. 1, 381; gen. Scipiadum, id. Laud. Seren. 42; acc. Scipiadas, Verg. G. 2, 170; Claud. ap. Prop. et Olybr. 149.

    Lewis & Short latin dictionary > Scipio

  • 20 scipio

    1.
    scīpĭo, ōnis, m. [root skap-; Gr. skêptô, to support, skipôn, = skêptron, a staff; cf.: scāpus, scopio, scamnum], a staff (carried by persons of wealth, rank, high official station, etc.):

    unde ornatu hoc advenis? quid fecisti scipione?

    Plaut. Cas. 5, 4, 6; id. Am. 1, 3, 22; id. As. 1, 1, 111; id. Men. 5, 2, 103; Cat. 37, 10; Plin. 28, 2, 4, § 15:

    eburneus, carried by the viri triumphales,

    Liv. 5, 41 fin.; cf. Val. Max. 4, 4, 5; in the time of the emperors, also by the consuls, Val. Imp. ap. Vop. Aur. 13 fin.; Amm. 29, 2, 15; given as a present from the Roman nation to friendly princes;

    so to Masinissa,

    Liv. 30, 15; 31, 11;

    to Eumenes,

    id. 42, 14 fin.
    2.
    Scīpĭo, ōnis, m. [1. scipio], the name of a celebrated family in the gens Cornelia, the most famous members of which were the two conquerors of the Carthaginians, P. Cornelius Scipio Africanus major, in the second, and P. Cornelius Scipio Aemilianus Africanus minor, in the third Punic war. —In hexameter verse scanned nom. Scīpĭŏ, Luc. 4, 658; Sil. 8, 548; 10, 427; 13, 386; 13, 449 al.; cf., in the foll., 3. init. —Hence,
    1.
    Scīpĭōnĕus, a, um, adj., of the Scipios (late Lat.), Fab. Cl. Gord. Fulg. Act. Mundi, 11, p. 141.—
    2.
    Scīpĭŏnārĭus, a, um, adj.:

    a Scipione quidam male dicunt Scipioninos: nam est Scipionarios,

    Varr. L. L. 9, § 71 Müll.—
    3.
    Scīpĭădes or - as, ae, m. (cf. Prisc. p. 582 P), one of the Scipio family, a Scipio ( poet. for Scipio, the oblique cases of which could not stand in hexameter verse):

    Scipiadas, belli fulmen, Carthaginis horror,

    Lucr. 3, 1034; v. Lachm. ad h. 1.; Lucil. ap. Fest. s. v. scurrae, p. 294 Müll.; nom. Scipiades, Claud. III. Cons. Stil. praef. 1; gen., dat. Scipiadae, Prop. 3, 11, 59 (4, 10, 67); Hor. S. 2, 1, 72; Claud. B. Get. 141; acc. Scipiadem, Hor. S. 2, 1, 17; v. Heind. and Duntz. ad h. 1.; plur. nom. Scipiadae, Manil. 2, 790; Claud. Laud. Stil. 1, 381; gen. Scipiadum, id. Laud. Seren. 42; acc. Scipiadas, Verg. G. 2, 170; Claud. ap. Prop. et Olybr. 149.

    Lewis & Short latin dictionary > scipio

См. также в других словарях:

  • Masinissa — (c. 240 or 238 BC c. 148 BC) also spelled Massinissa and Massena was the first King of Numidia, an ancient North African nation of ancient Libyan tribes. As a successful general, Masinissa fought in the Second Punic War (218 201 BC), first… …   Wikipedia

  • MASINISSA — Rex Numidarum, acerrimus primum nominis Romani hostis. Poenos secutus, binis vicibus Syphacem Numidiae Regem vicit, An. 541. Urb. Cond. postea vero, cum Scipio, victô Asdrubale, nepotem Masinissae absque lytro dimisisset, fidelissimus socius, An …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Masinissa — Masinissa, Sohn des Gala, Königs der Massäsyller in Ostnumidien, geb. um 238 v. Chr., wurde in Carthago erzogen, wo er sich mit Sophonisbe, Tochter des Hasdrubal Gisgo, verlobte, u. nahm Theil an den Kämpfen Carthagos gegen Syphax, König von… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Masinissa — Masinissa, König der Massylier (östlichen Numidier), Sohn des Gala, geb. um 238 v. Chr., gest. 149, erhielt in Karthago seine Erziehung und verlobte sich hier mit Sophonisbe, einer Tochter des Hasdrubal, des Sohnes Gisgos. An den Punischen… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Masinissa — (Massinissa), König der Massylier in Numidien, Bundesgenosse Karthagos im 2. Punischen Kriege seit 213 v.Chr., schloß sich 204 den Römern an, ward von diesen nach der Schlacht bei Zama als König von ganz Numidien anerkannt, gest. 148 …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Masinissa — Masinissa, König der östl. Numidier, leistete im Anfang des 2. pun. Krieges den Karthagern in Spanien treffliche Dienste, fiel aber darauf von ihnen ab, weil eine edle Karthagerin, Sophonisbe, seine Verlobte, dem mächtigern König der westl.… …   Herders Conversations-Lexikon

  • Masinissa — (h. 238 adC h. 148 adC). Primer rey de Numidia, rigió sobre su propia tribu, los Maesilos, y la de los Masessilos, originalmente liderados por el pro cartaginés Sifax. Comenzó como líder tribal de los bereberes, sucediendo a su padre Gaia. Aliado …   Enciclopedia Universal

  • Masinissa — ou Massinissa (v. 238 v. 148 av. J. C.) roi des Numides orientaux; allié des Carthaginois, puis des Romains contre Carthage …   Encyclopédie Universelle

  • Masinissa — [mas΄ə nis′ə] 238? 148 B.C.; Numidian king who fought as a Roman ally against Hannibal …   English World dictionary

  • Masinissa — /mas euh nis euh/, n. 238 149 B.C., king of Numidia c210 149. Also, Massinissa. * * * born с 240 died 148 BC Ruler of the North African kingdom of Numidia. Originally an ally of Carthage, he switched sides to help Rome after being persuaded by… …   Universalium

  • Masinissa — Porträt Massinissas. Massinissa (auch Masinissa; griech. Massanasses; * 238 v. Chr.; † 149 v. Chr.) war zunächst König der Massylier oder östlichen Numider und später König von ganz Numidien (201 bis 149 v. Chr). Von 213 bis 206 v. Chr. war er… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»