-
21 γινώσκω
γινώσκω (in the form γιγνώσκω [s. below] since Homer; γιν. in Attic ins in Meisterhans3-Schw. index, from 325 B.C.; in pap fr. 277 B.C. [Mayser 165]; likew. LXX, pseudepigr., Philo, Joseph., apolog.) impf. ἐγίνωσκον; fut. γνώσομαι; 2 aor. ἔγνων, impv. γνῶθι, γνώτω, subj. 1 sg. γνῶ and 3 sg. γνῶ (γνοῖ Mk 5:43; 9:30; Lk 19:15; Hm 4, 1, 5; B-D-F §95, 2; W-S. §13, 22; Mlt-H. 83; Rob. 1214); 2 sg. γνώσῃς (TestAbr A 8 p. 86, 5 [Stone p. 20]); opt. 1 sg. γνῴην; 3 sg. γνοίη Job 23:3, 5; inf. γνῶναι, ptc. γνούς; pf. ἔγνωκα, 3 pl. ἔγνωκαν J 17:7 (W-S. §13, 15 n. 15); plpf. ἐγνώκειν. Pass.: 1 fut. γνωσθήσομαι; 1 aor. ἐγνώσθην; pf. ἔγνωσμαι. (On the spellings γινώσκειν and γιγνώσκειν s. W-S. §5, 31; B-D-F §34, 4; Mlt-H. 108.) This verb is variously nuanced in contexts relating to familiarity acquired through experience or association with pers. or thing.① to arrive at a knowledge of someone or someth., know, know about, make acquaintance ofⓐ w. acc. of thing: mysteries (Wsd 2:22; En 104:12) Mt 13:11; Mk 4:11 v.l.; Lk 8:10; will of the Master (Just., D. 123, 4) 12:47f; that which brings peace 19:42; truth (Jos., Ant. 13, 291) J 8:32; times Ac 1:7; sin Ro 7:7; affection 2 Cor 2:4; spirit of truth J 14:17; way of righteousness 2 Pt 2:21 P72; God’s glory 1 Cl 61:1.—Abs. γνόντες (Is 26:11) when they had ascertained it Mk 6:38; ἐκ μέρους γ. know fragmentarily, only in part 1 Cor 13:9, 12.—W. prep. γ. τι ἔκ τινος (X., Cyr. 1, 6, 45; Jos., Vi. 364) know a thing by someth. (Diod S 17, 101, 6): a tree by its fruit Mt 12:33; Lk 6:44; 1J 4:6; γ. τι ἔν τινι (Sir 4:24; 26:9) 1J 4:2. Also γ. τι κατά τι (Gen 15:8): κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο; by what (= how) shall I know this? Lk 1:18.ⓑ w. personal obj. (Plut., Mor. 69c ἄνδρα τοιοῦτον οὐκ ἔγνωμεν; Did., Gen. 45, 24 evil powers): God (Ael. Aristid. 52, 2 K.=28 p. 551 D.: γ. τὸν θεόν; Herm. Wr. 1, 3; 10, 19a; Sallust. 18, 3 p. 34, 9 θεούς; 1 Km 2:10; 3:7; 1 Ch 28:9; 3 Macc 7:6; PsSol 2:31; Da 11:32 Theod.; Philo, Ebr. 45; Ar. 15, 3; Just., D. 14, 12; Orig., C. Cels. 6, 66, 26f) J 14:7ab; 17:3, 25; Ro 1:21; Gal 4:9; 1J 2:3, 13; 3:1, 6; 4:6ff; 5:20 (for 1J s. M-EBoismard, RB 56, ’49, 365–91); PtK 2. Jesus Christ J 14:7; 17:3; 2 Cor 5:16 ( even though we have known Christ [irrealis, ‘contrary to fact’, is also prob.=even if we had known; cp. Gal 5:11], we now no longer know him; on this pass. s. κατά B7a; σάρξ 5); 1J 2:3f (Just., D. 28, 3). τινὰ ἔν τινι someone by someth. (Ps 47:4; Sir 11:28; TestNapht 3:4) Lk 24:35.ⓒ w. ὅτι foll. (BGU 824, 8; Philo, Det. Pot. Ins. 22) Mt 25:24; J 6:69; 7:26; 8:52; 14:20, 31; 17:7f, 25; 19:4. W. ὅθεν preceding by this one knows (EpJer 22) 1J 2:18. ἐν τούτῳ (Gen 42:33; Ex 7:17; Josh 3:10 al.) J 13:35; 1J 2:3, 5; 4:13; 5:2. W. combination of two constr. ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι μένει ἐν ἡμῖν, ἐκ τοῦ πνεύματος by this we know that (Jesus Christ) remains in us, namely by the spirit 3:24; cp. 4:13. W. an indir. question foll. (1 Km 14:38: 25:17; 2 Km 18:29; Ps 38:5) Mt 12:7; J 7:51. W. combination of two questions (double interrogative) ἵνα γνοῖ τίς τί διεπραγματεύσατο that he might know what each one had gained in his dealings Lk 19:15.② to acquire information through some means, learn (of), ascertain, find outⓐ w. acc. as obj. (1 Km 21:3; 1 Ch 21:2; 4 Macc 4:4) τοῦτο (1 Km 20:3) Mk 5:43. τὰ γενόμενα what has happened Lk 24:18. τὸ ἀσφαλές Ac 21:34; 22:30. τὰ περὶ ἡμῶν our situation Col 4:8; your faith 1 Th 3:5. Pass. become known to someone w. or without dat. of the pers. who is informed: of secret things Mt 10:26; Lk 8:17; 12:2. Of plots Ac 9:24 (cp. 1 Macc 6:3; 7:3, 30 al.).ⓑ w. ὅτι foll. (PGiss 11, 4 [118 A.D.] γεινώσκειν σε θέλω ὅτι; 1 Esdr 2:17; Ruth 3:14) J 4:1; 5:6; 12:9; Ac 24:11 v.l.ⓒ abs. (1 Km 14:29; 3 Km 1:11; Tob 8:12 al.) μηδεὶς γινωσκέτω nobody is to know of this Mt 9:30. ἵνα τις γνοῖ that anyone should obtain knowledge of it Mk 9:30.③ to grasp the significance or meaning of someth., understand, comprehendⓐ w. acc. foll. (Sir 1:6; 18:28; Wsd 5:7 v.l.; 9:13; Bar 3:9 al.; Just., A I, 63, 5; D. 68, 1 σκληροκάρδιοι πρὸς τὸ γνῶναι νοῦν … τοῦ θεοῦ): parables Mk 4:13; what was said Lk 18:34; (w. ἀναγινώσκειν in wordplay) Ac 8:30. ταῦτα J 3:10; 12:16; what one says J 8:43; God’s wisdom 1 Cor 2:8; the nature of God vs. 11; the nature of the divine spirit vs. 14; the love of Christ Eph 3:19 (s. γνῶσις 1); God’s ways Hb 3:10 (Ps 94:10); τὸν νόμον know the law J 7:49; Ro 7:1 (here perh.=have the law at one’s fingertips, cp. Menand., Sicyonius 138f, τῶν τοὺς νόμους εἰδότων; Just., D. 123, 2). πῶς οὖν [ταῦτα γιγν]ώ̣σκομεν; how then shall we know these things? Ox 1081, 25f (=SJCh 90, 1f), as read by Till p. 220 app.ⓑ abs. Mt 24:39.ⓒ w. ὅτι foll. (Wsd 10:12; EpJer 64; 1 Macc 6:13; 7:42; 2 Macc 7:28 al.) Mt 21:45; 24:32; Mk 12:12; 13:28f; Lk 21:30f; J 4:53; 8:27f; 2 Cor 13:6; Js 2:20.ⓓ w. indir. question foll. (Job 19:29) J 10:6; 13:12, 28.④ to be aware of someth., perceive, notice, realizeⓐ w. acc.: their wickedness Mt 22:18; γ. δύναμιν ἐξεληλυθυῖαν that power had gone out Lk 8:46 (on the constr. w. the ptc. cp. PHamb 27, 13 [III B.C.]; BGU 1078 [I A.D.] γίνωσκε ἡγεμόνα εἰσεληλυθότα; POxy 1118, 7; Jos., Ant. 17, 342; Just., D. 39, 2 al.).ⓑ abs. (Ex 22:9; 1 Km 26:12) Mt 16:8; 26:10; Mk 7:24; 8:17.ⓒ w. ὅτι foll. (Gen 3:7; 8:11; 1 Macc 1:5 al.): ἔγνω τῷ σώματι ὅτι ἴαται she felt in her body that she was healed Mk 5:29; cp. 15:10; J 6:15; 16:19; Ac 23:6.⑤ to have sexual intercourse with, have sex/marital relations with, euphemistic ext. of 1 (Menand., Fgm. 558, 5 Kock; Heraclid. Lembus, Pol. 64 [Aristot., Fgm. ed. VRose 1886, 383]; oft. in Plut. and other later authors, and LXX [Anz 306]) w. acc., said of a man as agent (Gen 4:1, 17; 1 Km 1:19; Jdth 16:22; ApcMos 4; Did., Gen. 143, 9) Mt 1:25 (in connection w. the topic of 1:25f see Plut., Mor. 717e; Olympiodorus, Vi. Plat. 1 [Westermann, 1850]: φάσμα Ἀπολλωνιακὸν συνεγένετο τῇ μητρὶ αὐτοῦ τῇ Περικτιόνῃ καὶ ἐν νυκτὶ φανὲν τῷ Ἀρίστωνι ἐκέλευσεν αὐτῷ μὴ μιγνύναι τῇ Περικτιόνῃ μέχρι τ. χρόνου τῆς ἀποτέξεως. Ὁ δʼ οὕτω πεποίηκεν: ‘an apparition of Apollo had relations with [Plato’s] mother Perictione, and in a nocturnal appearance to Ariston [Plato’s father] ordered him not to have intercourse w. P. until the time of her parturition. So he acted accordingly.’—The legend of Plato’s birth is traceable to Plato’s nephew Speusippus [Diog. L. 3:2; Jerome, Adv. Iovin. 1, 42]); of a woman (Judg 11:39; 21:12; Theodor. Prodr. 9, 486 H.) Lk 1:34 (DHaugg, D. erste bibl. Marienwort ’38; FGrant, JBL 59, ’40, 19f; HSahlin, D. Messias u. d. Gottesvolk, ’45, 117–20).⑥ to have come to the knowledge of, have come to know, know (Nägeli 40 w. exx.)ⓐ w. acc.α. of thing (Bar 3:20, 23; Jdth 8:29; Bel 35; Just., D. 110, 1 καὶ τοῦτο γ.): τὴν ποσότητα 1 Cl 35:3; hearts (Ps 43:22) Lk 16:15; will Ro 2:18; truth (Just., D. 139, 5; Tat. 13, 1) 2J 1; 2 Cor 5:21; grace 8:9; πάντα (2 Km 14:20; Just., D. 127, 2) 1J 3:20. τὶ 1 Cor 8:2a. W. object clause preceding: ὸ̔ κατεργάζομαι οὐ γ. what I am accomplishing I really do not know Ro 7:15 (here γ. almost=desire, want, decide [Polyb. 5, 82, 1; Plut., Lycurg. 41[3, 9] ἔγνω φυγεῖν; Appian, Syr. 5 §18; Arrian, Anab. 2, 21, 8; 2, 25, 8; Paradox. Vat. 46 Keller ὅ τι ἂν γνῶσιν αἱ γυναῖκες; Jos., Ant. 1, 195; 14, 352; 16, 331]; mngs. 3 understand and 7 recognize are also prob.). W. attraction of the relative ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γ. at an hour unknown to him Mt 24:50; Lk 12:46. W. acc. and ptc. (on the constr. s. 4a above) τὴν πόλιν νεωκόρον οὖσαν that the city is guardian of the temple Ac 19:35.β. of pers. know someone (Tob 5:2; 7:4; Is 1:3) J 1:48; 2:24; 10:14f, 27; Ac 19:15; 2 Ti 2:19 (Num 16:5); Ox 1 recto, 14 (GTh 31). W. acc. and ptc. (s. α above, end and e.g. Just., A I, 19, 6) Hb 13:23.ⓑ w. acc. and inf. (Da 4:17; Just., D. 130, 2 al.) Hb 10:34.ⓒ w. ὅτι foll. (Sir 23:19; Bar 2:30; Tob 3:14) J 21:17; Ac 20:34; Phil 1:12; Js 1:3; 2 Pt 1:20; 3:3; γ. τοὺς διαλογισμοὺς ὅτι εἰσὶν μάταιοι he knows that the thoughts are vain 1 Cor 3:20 (Ps 93:11).—Oft. γινώσκετε, ὅτι you may be quite sure that Mt 24:33, 43; Mk 13:28f; Lk 10:11; 12:39; 21:31; J 15:18; 1J 2:29 (cp. UPZ 62, 32 [161 B.C.] γίνωσκε σαφῶς ὅτι πρός σε οὐ μὴ ἐπέλθω; 70, 14; 3 Macc 7:9; Judg 4:9; Job 36:5; Pr 24:12). In τοῦτο ἴστε γινώσκοντες, ὅτι Eph 5:5 the question is whether the two verbs are to be separated or not. In the latter case, one could point to Sym. Jer 49:22 ἴστε γινώσκοντες and 1 Km 20:3.ⓓ w. indir. question (Gen 21:26; 1 Km 22:3; Eccl 11:5; 2 Macc 14:32; Just., A I, 63, 3 τί πατὴρ καὶ τί υἱός) Lk 7:39; 10:22; J 2:25; 11:57.ⓔ w. adv. modifier γ. Ἑλληνιστί understand Greek Ac 21:37 (cp. X., Cyr. 7, 5; 31 ἐπίστασθαι Συριστί).ⓕ abs. (Gen 4:9; 18:21; 4 Km 2:3; Sir 32:8) Lk 2:43. τί ἐγὼ γινώσκω; how should I know? Hs 9, 9, 1.⑦ to indicate that one does know, acknowledge, recognize as that which one is or claims to be τινά (Plut., Ages. 597 [3, 1]; Jos., Ant. 5, 112) οὐδέποτε ἔγνων ὑμᾶς I have never recognized you Mt 7:23; cp. J 1:10. ἐὰν γνωσθῇ πλέον τ. ἐπισκόπου if he receives more recognition than the supervisor (bishop) IPol 5:2. Of God as subject recognize someone as belonging to God, choose, almost= elect (Am 3:2; Hos 12:1; SibOr 5, 330) 1 Cor 8:3; Gal 4:9. In these pass. the γ. of God directed toward human beings is conceived of as the basis of and condition for their coming to know God; cp. the language of the Pythagoreans in HSchenkl, Wiener Studien 8, 1886 p. 265, no. 9 βούλει γνωσθῆναι θεοῖς• ἀγνοήθητι μάλιστα ἀνθρώποις; p. 277 no. 92 σοφὸς ἄνθρωπος κ. θεὸν σεβόμενος γινώσκεται ὑπὸ τ. θεοῦ; Porphyr., ad Marcellam 13 σοφὸς ἄνθρωπος γινώσκεται ὑπὸ θεοῦ; Herm. Wr. 1, 31 θεός, ὸ̔ς γνωσθῆναι βούλεται καὶ γινώσκεται τοῖς ἰδίοις; 10, 15 οὐ γὰρ ἀγνοεῖ τὸν ἄνθρωπον ὁ θεός, ἀλλὰ καὶ πάνυ γνωρίζει καὶ θέλει γνωρίζεσθαι. S. Rtzst., Mysterienrel.3 299f; Ltzm. on 1 Cor 8:3; RAC XI 446–659.—On the whole word: BSnell, D. Ausdrücke für die Begriffe des Wissens in d. vorplatonischen Philosophie 1924; EBaumann, ידע u. seine Derivate: ZAW 28, 1908, 22ff; 110ff; WBousset, Gnosis: Pauly-W. VII 1912, 1503ff; Rtzst., Mysterienrel.3 66–70; 284–308; PThomson, ‘Know’ in the NT: Exp. 9th ser. III, 1925, 379–82; AFridrichsen, Gnosis (Paul): ELehmann Festschr. 1927, 85–109; RPope, Faith and Knowledge in Pauline and Johannine Thought: ET 41, 1930, 421–27; RBultmann, TW I ’33, 688–715; HJonas, Gnosis u. spätantiker Geist I ’34; 2’55; EPrucker, Gnosis Theou ’37; JDupont, La Connaissance religieuse dans les Épîtres de Saint Paul, ’49; LBouyer, Gnosis: Le Sens orthodoxe de l’expression jusqu’aux pères Alexandrins: JTS n.s. 4, ’53, 188–203; WDavies, Knowledge in the Dead Sea Scrolls and Mt 11:25–30: HTR 46, ’53, 113–39; WSchmithals, D. Gnosis in Kor. ’55, 3’69; MMagnusson, Der Begriff ‘Verstehen’ (esp. in Paul), ’55; RCasey, Gnosis, Gnosticism and the NT: CDodd Festschr., ’56, 52–80; IdelaPotterie, οἶδα et γινώσκω (4th Gosp.), Biblica 40, ’59, 709–25; H-JSchoeps, Urgemeinde, Judenchristentum, Gnosis ’56; EKäsemann, Das Wandernde Gottesvolk (Hb)2, ’57; HJonas, The Gnostic Religion, ’58; JDupont, Gnosis, ’60; UWilckens, Weisheit u. Torheit ( 1 Cor 1 and 2) ’59; DGeorgi, Die Gegner des Pls im 2 Cor, ’64; DScholer, Nag Hammadi Bibliography, 1948–69, ’71.—B. 1209f. DELG s.v. γιγνώσκω. EDNT. M-M. TW. Sv. -
22 νοῦς
νοῦς, νοός, νοί̈, νοῦν, ὁ (contracted fr. νόος.—Hom. et al.; pap, LXX, TestSol, Test12Patr; SibOr 3, 574; EpArist 276; Philo [oft.]; Jos., Ant. 3, 65, Vi. 122 al.; apolog. exc. Mel.—On its declension s. B-D-F §52; W-S. §8, 11; Mlt-H. 127; 142) in the NT only in Pauline lit. except for Lk 24:45; Rv 13:18; 17:9.ⓐ mind, intellect as the side of life contrasted w. physical existence, the higher, mental part of a human being that initiates thoughts and plans (Apollonius of Tyana [I A.D.] in Eus., PE 4, 13; Orig., C. Cels. 8, 38, 21; 52, 24; Did., Gen. 57, 26): ὁ νόμος τοῦ νοός (μου) the law of (my) intellect Ro 7:22 v.l., 23. (Opp. σάρξ) τῷ ν. δουλεύειν νόμῳ θεοῦ serve the law of God w. one’s intellect vs. 25.ⓑ understanding, mind as faculty of thinking (Hippol., Ref. 4, 43, 2; Did., Gen. 44, 11 [w. λογισμός]) διανοίγειν τὸν ν. τινος open someone’s mind Lk 24:45. ὁ ἔχων νοῦν whoever has understanding Rv 13:18 (ν. ἔχειν as Aristoph., Equ. 482; Hyperid. 3, 23; Dio Chrys. 17 [34], 39; 23 [40], 26; Ael. Aristid. 23, 12 K.=42 p. 771 D.; EpArist 276; Philo, Mos. 1, 141; TestReub 3:8; Ar. 9, 5; Just., D. 30, 1; 60, 2; Tat. 1, 2). ὧδε ὁ ν. ὁ ἔχων σοφίαν here is (i.e. this calls for) a mind with wisdom 17:9. νοῦν διδόναι grant understanding Dg 10:2. Also παρέχειν νοῦν 11:5. ὁ σοφίαν καὶ νοῦν θέμενος ἐν ἡμῖν τῶν κρυφίων αὐτοῦ who has placed in us wisdom and understanding of his secrets 6:10. ποικίλος τῇ φρονήσει καὶ τῷ ν. diverse in thought and understanding Hs 9, 17, 2a; cp. vs. 2b. Of the peace of God ἡ ὑπερέχουσα πάντα ν. which surpasses all power of thought Phil 4:7. In contrast to the divine Pneuma which inspires the ‘speaker in tongues’: ὁ ν. μου ἄκαρπός ἐστιν my mind is unfruitful, because it remains inactive during the glossolalia 1 Cor 14:14. προσεύχεσθαι τῷ ν. (opp. τῷ πνεύματι.—νόῳ as instrumental dat. as Pind., P. 1, 40) pray w. the understanding vs. 15a; ψάλλειν τῷ ν. vs. 15b. θέλω πέντε λόγους τῷ ν. μου λαλῆσαι I would rather speak five words w. my understanding vs. 19 (cp. 1QS 10:9).—As a designation of Christ (cp. SibOr 8, 284) in a long series of expressions (w. φῶς) Dg 9:6 (cp. Epict. 2, 8, 2 τίς οὖν οὐσία θεοῦ; νοῦς, ἐπιστήμη, λόγος ὀρθός. Theoph. Ant. 1, 3 [p. 62, 14] νοῦν ἐὰν εἴπω, φρόνησιν αὐτοῦ [sc. τοῦ θεοῦ] λέγω; Ath. 10, 2 νοῦς καὶ λόγος τοῦ πατρὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ. The god Νοῦς in the Herm. Wr.: Rtzst., Mysterienrel3 47 al.; JKroll, D. Lehren des Hermes Trismegistos 1914, 10ff; 60ff al.; PGM 5, 465 ὁ μέγας Νοῦς; Iren. 1, 1, 1 [Harv. I 9, 7], 1, 2, 1 [Harv. I 13, 7]: names of Aeons in gnostic speculation).—Also the state of sensibleness, composure in contrast to the disturbances of soul brought about by the expectation of the Parousia, σαλευθῆναι ἀπὸ τοῦ νοός be shaken, and thereby lose your calmness of mind 2 Th 2:2.② way of thinking, mind, attitude, as the sum total of the whole mental and moral state of being (Just., A I, 15, 16)ⓐ as possessed by every person μεταμορφοῦσθαι τῇ ἀνακαινώσει τοῦ ν. be transformed by the renewing of the mind, which comes about when Christians have their natural νοῦς penetrated and transformed by the Spirit which they receive at baptism Ro 12:2 (s. Ltzm., Hdb. ad loc.). W. the same sense ἀνανεοῦσθαι τῷ πνεύματι τοῦ ν. ὑμῶν you must adopt a new attitude of mind Eph 4:23 (the piling up of synonyms is a distinctive feature of Eph; s. MDibelius, Hdb. exc. on Eph 1:14). Of polytheists παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ θεὸς εἰς ἀδόκιμον ν. God abandoned them to depraved thoughts Ro 1:28. τὰ ἔθνη περιπατεῖ ἐν ματαιότητι τοῦ ν. αὐτῶν the nations/gentiles live w. their minds fixed on futile things Eph 4:17. Of one who is in error: εἰκῇ φυσιούμενος ὑπὸ τοῦ ν. τῆς σαρκὸς αὐτοῦ groundlessly conceited (lit. ‘puffed up’) by his mind, fixed on purely physical things Col 2:18. κατεφθαρμένος τὸν ν. with depraved mind 2 Ti 3:8; also διεφθαρμένος τὸν ν. 1 Ti 6:5 (B-D-F §159, 3; Rob. 486). μεμίανται αὐτῶν καὶ ὁ ν. καὶ ἡ συνείδησις their minds and consciences are unclean Tit 1:15. ὁ ν. αὐτῶν περὶ τὴν πρᾶξιν αὐτῶν καταγίνεται their mind is fixed on their own business Hm 10, 1, 5.ⓑ specif. of the Christian attitude or way of thinking κατηρτισμένοι ἐν τῷ αὐτῷ νοί̈ 1 Cor 1:10. Through baptism believers receive μίαν φρόνησιν καὶ ἕνα νοῦν Hs 9, 17, 4; cp. 9, 18, 4. εἷς νοῦς, μία ἐλπίς is to rule in the church IMg 7:1.③ result of thinking, mind, thought, opinion, decree (Hom. et al. of gods and humans; cp. Hippol., Ref. 9, 10, 8) ἕκαστος ἐν τῷ ἰδίῳ ν. πληροφορείσθω each pers. is to be fully convinced in his own mind Ro 14:5. τίς γὰρ ἔγνω νοῦν κυρίου; who has known the Lord’s thoughts? (Is 40:13) 11:34; 1 Cor 2:16a. When Paul continues in the latter passage vs. 16b w. ἡμεῖς νοῦν Χριστοῦ ἔχομεν, he is using the scriptural word νοῦς to denote what he usu. calls πνεῦμα (vs. 14f). He can do this because his νοῦς (since he is a ‘pneumatic’ person) is filled w. the Spirit (s. 2a above), so that in his case the two are interchangeable. Such a νοῦς is impossible for a ‘psychic’ person.—OMoe, Vernunft u. Geist im NT: ZST 11, ’34, 351–91; RJewett, Paul’s Anthropological Terms, ’71, 358–90; TKrischer, Glotta 62, ’84, 141–49. S. καρδία end; νοέω end.—B. 1198. DELG s.v. νόος. Schmidt, Syn. III 621–55. M-M. EDNT. TW. Sv. -
23 λῶ
λῶ, [dialect] Dor. Verb,A = θέλω: [ per.] 1sg. indic.,λῶ τι μυσίξαι νέον Ar.Lys. 981
; [ per.] 2sg., αἰ λῇς, = εἰ θέλεις, Epich.170.7, 172.4, Ar.Ach. 766, cf. 776;ὅ τι τὺ λῇς Epich.171.10
;ὅ τι λῇς Ar.Lys.95
;καἰ τὺ λῇς Crates Com.41
(cj.);ἥντινα λῇς Call.Dian.19
; λῇς.. τῆδε καθίξας.. συρίσδεν; Theoc. 1.12; [ per.] 3sg., λῇ.. λαβεῖν; Epich.170.8: [ per.] 1pl.,ἁμές γε λῶμες αἴ τις.. λῇ τοῦτ' ἀποδόμεν Ar.Lys. 1162
; [ per.] 3pl.,ἐπιλέγω τοῖς θεοῖς, ὅτι λῶντι Epich. 35.12
, cf. Theoc.4.14: subj.,καἴ κά τις.. λῇ τήνῳ λέγειν Epich.35.5
, cf. GDI4982.2, Leg.Gort.3.18, al.;αἴ κα λῇς Theoc.5.21
; ;λείωντι Leg.Gort.2.35
, al.; butαἴ κα λῶντι Inscr.Olymp. 22
([place name] Selinus): opt. [ per.] 1sg.λέῳμι Hsch.
; [ per.] 3sg.λείοι Leg.Gort.8.13
, al., GDI5011.6, λέοι ib.5072b6,λῴη Epich.[285]
; [ per.] 3pl. ; Elean [ per.] 3 dual λεοίταν (or ληοίταν) Inscr.Olymp.16.3: inf., αἰ μὲν λῆν Foed.[dialect] Lacon. ap. Th.5.77 (Ahrens, for ἐμενλῆν etc.): part.λέων Abh.Berl.Akad.1925(5).21
([place name] Cyrene),λείοντος Leg.Gort.8.22
, ([place name] Lato), etc.;ἐξέστω καὶ ἄλλῳ τῷ λῶντι IG9(1).694.118
(Corc.);συνδειπνέων τῷ λῶντι.., καὶ τῷ γα μηδὲ λῶντι Epich.35.1
,2 (Ahrens for γαμηλιῶντι; μὴ λείοντι Brause);λῶσα Hsch.
:—[voice] Med., [ per.] 3pl. [tense] pres. subj.λῶνται IG12(7).67.11
(Amorgos, [dialect] Dor. dial.); [ per.] 3sg. λάηται· βούληται, Hsch.:—wish, desire, ll. cc. (Cf. λῆ-μα, λῆσις (B), perh. also λελίημαι: the dialects seem to point to λείω (fr. λεί-yω) as the original form, but the forms with λω- cannot have resulted from [var] contr. of λειο-: a stem λαο- is doubtful, λάηται ([etym.] βούληται) Hsch. being perh. corrupt.) -
24 ἐπαυρέω
A ,ἐπαυρίσκουσι Thgn.111
: [tense] aor.ἐπαῦρον Pi.P.3.36
, subj. ἐπαύρω, ῃς, ῃ (v. infr.), inf. ἐπαυρεῖν, -έμεν, Hom. (v. infr.):—[voice] Med.,ἐπαυρίσκομαι Il.13.733
, Demoer. 172, Hp.Nat.Puer.12, Morb.4.39: [tense] fut.ἐπαυρήσομαι Il.6.353
: [ per.] 2sg. [tense] aor. 1 ἐπηύρω ( ἐπηύρου Elmsl.) A.Pr.28, inf.ἐπαύρασθαι Hp.Jusj.
fin., Ep.27, Plb.18.11.7: [tense] aor. 2 , poet. [ per.] 2sg.ἐπαύρεο Pi.N.5.49
, [ per.] 3sg. ἐπηύρετο prob. in Arist.EN 1163a20; [dialect] Ep. [ per.] 2sg. subj.ἐπαύρηαι Il. 15.17
, -ῃ (cf. 11.3), [ per.] 3pl.- ωνται 1.410
; inf.ἐπαυρέσθαι E.IT 529
, And.2.2 (v. infr. 11):—[voice] Pass., [tense] aor. ἐπαυρεθέντα· ἐπιβάλλοντα, Hsch.I [voice] Act., partake of, share, c.gen. rei,τῶν.. βέλτερόν ἐστιν ἐπαυρέμεν Il.18.302
; αὐτὸν.. σε βούλομ' ἐπαυρέμεν (gen. omitted) Od.17.81; πλεῖον νυκτὸς ἐπαυρεῖ enjoys a greater share of night, of Sirius, Hes.Op. 419; γειτόνων πολλοὶ ἐπαῦρον many have had enjoyment of (i.e. suffered loss from) neighbours, Pi.P.3.36; τὸ μέγιστον ἐπαυρίσκουσι have enjoyment in the highest degree, Thgn.111; obtain, meet with,εἴ κε.. κυβερνητῆρος ἐπαύρῃ A.R.2.174
.2 of physical contact, touch, graze, esp. of slight wounds, c. acc., παρος χρόα λευκὸν ἐπαυρεῖν (sc. τὰ δοῦρα) Il.11.573;μή τις χρόα χαλκῷ ἐπαύρῃ 13.649
: c. gen., λίθου δ' ἀλέασθαι ἐπαυρεῖν take care not to touch, 23.340: abs., καὶ εἴ κ' ὀλίγον περ ἐπαύρῃ if the spear touch ever so little, 11.391, cf. Nic.Th. 763.II [voice] Med., reap the fruits, enjoy the benefit of a thing, whether good or bad:1 c. gen., in good sense,τοῦ πολλοὶ ἐπαυρίσκονται Il.13.733
;μόχθων ἀμοιβὰν ἐπαύρεο Pi.N.5.49
;τοῦδ' ἐπαυρέσθαι θέλω E.IT 529
, cf. A.R. 1.677,4.964;μικροῦ δὲ βιότου ζῶντ' ἐπαυρέσθαι χρεών Trag.Adesp. 95.4
( = Com.Adesp.1207.4);τῆς ζόης ἐ. Herod.3.2
, cf. 7.26;τῆς ἐλευθερίας Plb.18.11.7
;οὐδὲ φάους.. πολλὸν ἐπαυράμενον IG12(7).302.5
([place name] Amorgos), cf. Epigr.Gr. 839 ([place name] Lebena): rare in Prose,εἰ.. χρὴ ἀγαθὸν ἐμοῦ ἐπαυρέσθαι And.2.2
;ἀποδοτέον.. ὅσον ἐπηύρετο Arist.EN 1163a20
; τάχα δ' ἄν τι καὶ τοῦ οὐνόματος ἐπαύροιτο may have got his fate from his name, Hdt.7.180;τίν' αἰτίαν σχὼν ἧς ἐπηυρόμην ἐγώ; E. Hel. 469
.b more freq. in bad, though not ironical, sense, ἵνα πάντες ἐπαύρωνται βασιλῆος that all may enjoy their king, i.e. feel what it is to have such a king, Il.1.410;οὐ μὰν οἶδ' εἰ αὖτε κακορραφίης.. ἐπαύρηαι 15.17
: c. acc. et gen., τοιαῦτ' ἐπηύρω τοῦ φιλανθρώπου τρόπου such profit didst thou gain from.., A.Pr.28: abs., τῶ καί μιν ἐπαυρήσεσθαι ὀΐω I doubt not he will feel the consequences, Il.6.353; ἀπό τινος κακὰ ἐ. Demoer. 172.2ἐ. ἀπό τινος
get nourishment from..,Hp.
Morb.4.39.3 c. acc. rei, bring upon oneself,μή πού τι κακὸν καὶ μεῖζον ἐπαύρῃ Od.18.107
(v.l. ἐπαύρῃς, but perh. better taken as [ per.] 3sg. [tense] aor. [voice] Act., lest a greater evil reach thee).—Mainly poet. and [dialect] Ion.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπαυρέω
-
25 ὅς
ὅς, ἥ, ὅ① as relative pron. who, which, what, that (Hom.+). On its use s. B-D-F §293–97; 377–80; Rydbeck 98–118; W-S. §24; Rob. 711–26, and for ancient Gk. in gener. Kühner-G. II 399ff; Schwyzer II 639–41.ⓐ As a general rule, the relative pron. agrees in gender and number w. the noun or pron. to which it refers (i.e. its antecedent); its case is determined by the verb, noun, or prep. that governs it: ὁ ἀστήρ, ὸ̔ν εἶδον Mt 2:9. ὁ Ἰησοῦς, ὅν ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν Ac 17:3. Ἰουδαῖον, ᾧ (sc. ἦν) ὄνομα Βαριησοῦς 13:6. ὁ Ἰουδαῖος …, οὗ ὁ ἔπαινος Ro 2:29. Ἰσραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστιν J 1:47. οὗτος, περὶ οὗ ἀκούω τοιαῦτα Lk 9:9 and very oft.ⓑ A demonstrative pron. is freq. concealed within the relative pron.:α. in such a way that both pronouns stand in the same case: ὅς the one who ὅς οὐ λαμβάνει Mt 10:38; sim. Mk 4:9; 9:40 (the three w. implied condition). οὗ of the one whose J 18:26. ᾧ to the one to whom Ro 6:16. ὅν the one whom (or someth. sim.) Mk 15:12; J 1:45. οἷς to those for whom Mt 20:23. οὕς those whom Mk 3:13; J 5:21. ὅ that which, what Mt 10:27.—A prep. governing the relative belongs in certain pass. to the (omitted) demonstr. pron. alone: παρʼ ὅ Ro 12:3; Gal 1:8; ὑπὲρ ὅ (ἅ) 1 Cor 10:13; 2 Cor 12:6; Phlm 21; πρὸς ἅ 2 Cor 5:10; εἰς ὅν J 6:29. In others it must be added to both pronouns: ἐν ᾧ in that in which 2 Cor 11:12; 1 Pt 2:12; 3:16 (these passages in 1 Pt may be classed under 1kγ also). ἐν οἷς Phil 4:11. ὑπὲρ οὑ because of that for which 1 Cor 10:30. ἀφʼ ὧν from the persons from whom 2 Cor 2:3.—The much disputed pass. ἑταῖρε, ἐφʼ ὸ̔ πάρει Mt 26:50 would belong here if we were to supply the words necessary to make it read about as follows: friend, (are you misusing the kiss) for that (purpose) for which you are here? (Wlh.; EKlostermann) or thus: in connection with that (=the purposes), for which (=for the realization of which) you have appeared (do you kiss me)? (Rdm.2 78). Friend, are you here for this purpose? FRehkopf, ZNW 52, ’61, 109–15. But s. βב and iβ below.β. But the two pronouns can also stand in different cases; in such instances the demonstr. pron. is nearly always in the nom. or acc.א. in the nom. οὗ one whose Ac 13:25. ὧν those whose Ro 4:7 (Ps 31:1). ᾧ the one to or for whom Lk 7:43; 2 Pt 1:9. οἷς those to whom Mt 19:11; Ro 15:21 (Is 52:15). ὅ that (nom.) which (acc.) Mt 13:12; 25:29; 26:13; Mk 11:23; Lk 12:3. Likew. ἅ Lk 12:20. ὅν he whom J 3:34; 4:18; Ac 10:21. ἐφʼ ὅν the one about whom Hb 7:13.ב. in the acc. ὧν the things of which J 13:29. ᾧ the one (in) whom 2 Ti 1:12. So also w. a prep.: ἐν ᾧ anything by which Ro 14:21. ἐν οἷς things in which 2 Pt 2:12. ἐφʼ ὅ that upon which Lk 5:25. περὶ ὧν the things of which Ac 24:13. ἐφʼ οἷς from the things of which Ro 6:21 (this passage perh. uses a commercial metaphor, for pap s. Mayser II/2, 434f §121). εἰς ὸ̔ν the one in whom Ro 10:14a.—So Mt 26:50 (s. bα above), if the words to be supplied are about as follows: friend, (do that) for which you have come! (so ESchwartz, ByzZ 25, 1925, 154f; EOwen, JTS 29, 1928, 384–86; WSpiegelberg, ZNW 28, 1929, 341–43; FZorell, VD 9, 1929, 112–16; sim. PMaas, Byz.-Neugriech. Jahrb. 8, ’31, 99; 9, ’32, 64; WEltester: OCullmann Festschr., ’62, 70–91; but s. iβ end.—S. Jos., Bell. 2, 615 at πάρειμι 1a).ג. Only in isolated instances does the demonstr. pron. to be supplied stand in another case: οὗ = τούτῳ, οὗ in him of whom Ro 10:14b. παρʼ ὧν = τούτοις, παρʼ ὧν Lk 6:34.ⓒ Constructions peculiar in some respectα. The pleonastic use of the pers. pron. after ὅς (Mlt. 94f; B-D-F §297) γυνὴ ἧς εἶχεν τὸ θυγάτριον αὐτῆς Mk 7:25 is found in older Gk. (Hyperid., Euxen. 3 ὧν … τούτων.—Kühner-G. II 433f), and is not unknown in later Gk. (POxy 117, 15), but above all is suggested by Semitic languages (LXX; GrBar 2:1; Thackeray 46; JHudson, ET 53, ’41/42, 266f); the omission of αὐτῆς in the v.l. is in line w. Gk. usage. οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ Mt 3:12; Lk 3:17. οὗ … τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ Mk 1:7; Lk 3:16. οὗ τῷ μώλωπι αὐτοῦ 1 Pt 2:24 v.l. οὗ καὶ πολλὰ αὐτοῦ συγγράματα EpilMosq 2. In a quot. ἐφʼ οὓς ἐπικέκληται … ἐπʼ αὐτούς Ac 15:17 = Am 9:12. οὗ ἡ πνοὴ αὐτοῦ 1 Cl 21:9. Esp. freq. in Rv 3:8; 7:2, 9; 9:11 v.l.; 13:8, 12; 20:8.β. constructions ‘ad sensum’א. a relative in the sing. refers to someth. in the pl. οὐρανοῖς … ἐξ οὗ (οὐρανοῦ) Phil 3:20.ב. a relative in the pl. refers to a sing. (Jdth 4:8 γερουσία, οἵ) πλῆθος πολύ …, οἳ ἦλθον Lk 6:17f. κατὰ πόλιν πᾶσαν, ἐν αἷς Ac 15:36. Cp. ἤδη δευτέραν ἐπιστολήν, ἐν αἷς (i.e. ἐν ταῖς δυσὶν ἐπιστ.) 2 Pt 3:1.ג. the relative conforms to the natural gender rather than the grammatical gender of its antecedent noun τέκνα μου, οὕς Gal 4:19; cp. 2 J 1; Phlm 10. ἔθνη, οἵ Ac 15:17 (Am 9:12); cp. 26:17. παιδάριον, ὅς J 6:9. θηρίον, ὅς Rv 13:14. ὀνόματα, οἵ 3:4 v.l. γενεᾶς σκολιᾶς, ἐν οἷς Phil 2:15. W. ref. to Christ, τὴν κεφαλήν, ἐξ οὗ Col 2:19.ⓓ Attraction (or assimilation) of the relative. Just as in Hdt. and freq. Att., ins, pap, LXX, the simple relative ὅς, ἥ, ὅ is somet. attracted to the case of its antecedent, even though the relationship of the relative within its own clause would demand a different case.α. In most instances it is the acc. of the rel. that is attracted to the gen. or dat. of the antecedent: περὶ πράγματος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται Mt 18:19. τῆς διαθήκης ἧς ὁ θεὸς διέθετο Ac 3:25. Cp. Mt 24:50b; Mk 7:13; Lk 2:20; 3:19; 5:9; 9:43; 15:16; J 4:14; 7:31; 15:20; 17:5; 21:10; Ac 1:1; 2:22; 22:10; 1 Cor 6:19; 2 Cor 1:6; 10:8, 13; Eph 2:10; 2 Th 1:4; Jd 15 al.—When the antecedent is an understood but unexpressed demonstr. pron. (s. b, beg.) that would stand in the gen. or dat., the acc. of a relative pron. can be attracted to this gen. or dat.: οὐδὲν ὧν ἑώρακαν is really οὐδὲν τούτων ἃ ἑώρακαν Lk 9:36 (Schwyzer II 641); ἅ takes on the case of τούτων which, in turn, is omitted (so already Soph., Pla., et al.).—23:14, 41; Ac 8:24; 21:19, 24; 22:15; 25:11; 26:16; Ro 15:18; 1 Cor 7:1; Eph 3:20; Hb 5:8. ὧν = τούτων, οὕς J 17:9; 2 Cor 12:17. οἷς = τούτοις, ἅ Lk 24:25.β. The dat. of the relative is less frequently attracted (B-D-F §294, 2; Rob. 717) ἕως τῆς ἡμέρας ἧς (=ᾗ) ἀνελήμφθη Ac 1:22 (cp. Lev 23:15; 25:50; Bar 1:19); Eph 1:6; 4:1; 1 Ti 4:6 v.l.; κατέναντι οὗ ἐπίστευσεν θεοῦ = κατέν. τοῦ θεοῦ ᾧ ἐπίστ. Ro 4:17. διὰ τῆς παρακλήσεως ἧς παρακαλούμεθα 2 Cor 1:4.γ. In relative clauses that consist of subject, predicate, and copula, the relative pron. somet. agrees in gender and number not w. the noun to which it refers, but w. the predicate if it is the subj. and, conversely, w. the subj. if it is the pred. of its own clause: πνεύματι …, ὅς ἐστιν ἀρραβών Eph 1:14 v.l. τῷ σπέρματί σου, ὅς ἐστιν Χριστός Gal 3:16. τὴν μάχαιραν τοῦ πνεύματος, ὅ ἐστιν ῥῆμα θεοῦ Eph 6:17.—Rv 4:5; 5:8.δ. Inverse attraction occurs when the relative pronoun attracts its antecedent to its own case (as early as Hom.; also Soph., Oed. Rex 449; s. Kühner-G. II 413; Schwyzer II 641; B-D-F §295; Rob. 717f); τὸν ἄρτον ὸ̔ν κλῶμεν, οὐχὶ κοινωνία … ἐστιν; = ὁ ἄρτος ὅν … 1 Cor 10:16. λίθον, ὸ̔ν ἀπεδοκίμασαν … οὗτος ἐγενήθη (Ps 117:22) Mt 21:42; Mk 12:10; Lk 20:17; 1 Pt 2:7 v.l.—παντὶ ᾧ ἐδόθη πολύ, πολὺ ζητηθήσεται παρʼ αὐτοῦ Lk 12:48. ὅρκον, ὸ̔ν ὤμοσεν (=μνησθῆναι ὅρκου ὅν) 1:73 (s. W-S. §24, 7 note). τοὺς λίθους, οὓς εἶδες, ἀποβεβλημένους, οὗτοι … ἐφόρεσαν Hs 9, 13, 3. Cp. 1J 2:25.ε. Attraction can, as in earlier Gk. (Thu. 2, 70, 4), fail to take place when the relative clause is more distinctly separated fr. its antecedent by additional modifiers of the noun and by the importance attaching to the content of the relative clause itself (B-D-F §294, 1; Rob. 714f): τῆς σκηνῆς τῆς ἀληθινῆς, ἣν ἔπηξεν ὁ κύριος, οὐκ ἄνθρωπος Hb 8:2. But s. also Mk 13:19; J 2:22; 4:5; Ac 8:32; 1 Ti 4:3; Tit 1:2; Phlm 10; Hb 9:7; Rv 1:20.ⓔ The noun which is the antecedent of a relative clause can be incorporated into the latterα. without abbreviating the constr. and without attraction of the case: ᾗ οὐ δοκεῖτε ὥρᾳ = τῇ ὥρᾳ ᾗ οὐ δοκ. Mt 24:44; cp. Lk 12:40; 17:29, 30. ἃ ἡτοίμασαν ἀρώματα 24:1. ὸ̔ ἐποίησεν σημεῖον J 6:14. ὸ̔ θέλω ἀγαθόν Ro 7:19.β. w. abbreviation, in that a prep. normally used twice is used only once: ἐν ᾧ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε = ἐν τῷ κρίματι, ἐν ᾧ κρίνετε, κριθήσεσθε Mt 7:2a. Cp. vs. 2b; Mk 4:24. ἐν ᾧ ἦν τόπῳ = ἐν τῷ τόπῳ ἐν ᾧ ἦν J 11:6. καθʼ ὸ̔ν τρόπον = κατὰ τὸν τρόπον, καθʼ ὅν Ac 15:11.γ. w. a change in case, due mostly to attractionא. of the relative pron. περὶ πάντων ὧν ἐποίησεν πονηρῶν = περὶ πάντων πονηρῶν, ἃ ἐπ. Lk 3:19. περὶ πασῶν ὧν εἶδον δυνάμεων = περὶ πασῶν δυνάμεων, ἃς εἶδον 19:37. αἰτίαν … ὧν ἐγὼ ὑπενόουν πονηρῶν Ac 25:18.—The dat. of the relative is also attracted to other cases: ἄχρι ἧς ἡμέρας = ἄχρι τῆς ἡμέρας, ᾖ Mt 24:38; Lk 1:20; 17:27; Ac 1:2. ἀφʼ ἧς ἡμέρας Col 1:6, 9.ב. of the noun to which the rel. refers: ὸ̔ν ἐγὼ ἀπεκεφάλισα Ἰωάννην, οὗτος ἠγέρθη = Ἰωάννης ὸ̔ν κτλ. Mk 6:16 εἰς ὸ̔ν παρεδόθητε τύπον διδαχῆς = τῷ τύπῳ τῆς διδαχῆς εἰς ὸ̔ν παρεδόθητε Ro 6:17.δ. The analysis is doubtful in passages like περὶ ὧν κατηχήθης λόγων = περὶ τῶν λόγων οὓς κατηχήθης or τῶν λόγων, περὶ ὧν κατηχήθης Lk 1:4. ἄγοντες παρʼ ᾧ ξενισθῶμεν Μνάσωνι Ac 21:16 must acc. to the sense = ἄγοντες πρὸς Μνάσωνα, ἵνα ξενισθῶμεν παρʼ αὐτῷ. S. B-D-F §294, 5; Rob. 719.ⓕ The prep. can be omitted before the relative pron. if it has already been used before the antecedent noun: ἐν παντὶ χρόνῳ ᾧ (=ἐν ὧ.) Ac 1:21. εἰς τὸ ἔργον ὅ (=εἰς ὅ) 13:2. ἀπὸ πάντων ὧν (=ἀφʼ ὧν) vs. 38. Cp. 26:2. ἐν τῷ ποτηρίῳ ᾧ (=ἐν ᾧ) Rv 18:6.ⓖ The neut. is usedα. in explanations, esp. of foreign words and of allegories: ὅ ἐστιν which or that is, which means: βασιλεὺς Σαλήμ, ὅ ἐστιν βασιλεὺς εἰρήνης Hb 7:2; cp. Mt 27:33; Mk 3:17; 7:11, 34; 15:42. Also ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον Mt 1:23; Mk 5:41; Ac 4:36; cp. J 1:38, 41f. ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενος κρανίου τόπος Mk 15:22 v.l. (for μεθερμηνευόμενον). τόπος, ὸ̔ λέγεται, Ἑβραϊστὶ Γολγοθά J 19:17.—S. also αὐλῆς, ὅ ἐστιν πραιτώριον Mk 15:16. λεπτὰ δὺο, ὅ ἐστιν κοδράντης 12:42. τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὅ ἐστιν ἡ ἐκκλησία Col 1:24. πλεονέκτης ὅ ἐστιν εἰδωλολάτρης Eph 5:5. τὴν ἀγάπην ὅ ἐστιν σύνδεσμος τῆς τελειότητος Col 3:14.—B-D-F §132, 2.β. when the relative pron. looks back upon a whole clause: τοῦτον τ. Ἰησοῦν ἀνέστησεν ὁ θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες Ac 2:32; cp. 3:15; 11:30; 26:9f; Gal 2:10; Col 1:29; 1 Pt 2:8; Rv 21:8.γ. ὅ is to be understood as an obj. acc. and gains its content fr. what immediately follows in these places (s. W-S. §24, 9; Rob. 715): ὸ̔ ἀπέθανεν, τῇ ἁμαρτίᾳ ἀπέθανεν ἐφάπαξ = τὸν θάνατον, ὸ̔ν ἀπέθανεν κτλ. what he died, i.e. the death he suffered, he suffered for sin Ro 6:10a; cp. vs. 10b. ὸ̔ νῦν ζῶ ἐν σαρκί the life that I now live in the flesh Gal 2:20.ⓗ The relative is used w. consecutive or final mng. (result or purpose): τίς ἔγνω νοῦν κυρίου, ὸ̔ς συμβιβάσει αὐτόν; who has known the mind of the Lord, so that he could instruct him? 1 Cor 2:16 (cp. Is 40:13). ἄξιός ἐστιν ᾧ παρέξῃ τοῦτο he is worthy that you should grant him this Lk 7:4. ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου …, ὸ̔ς κατασκευάσει Mt 11:10. ἔπεμψα Τιμόθεον …, ὸ̔ς ὑμᾶς ἀναμνήσει 1 Cor 4:17. ἔχετε μεθʼ ἑαυτῶν, εἰς οὓς ἐργάσεσθε τὸ καλόν 21:2.ⓘ taking the place of the interrogative pron.α. in indirect questions (Soph., Oed. Rex 1068; Thu. 1, 136, 4; Attic ins of 411 B.C. in Meisterhans3-Schw.; pap [Witkowski 30, 7]; oft. Joseph. [Schmidt 369]; Just., D. 44, 4 διʼ ἧς ὁδοῦ). ὸ̔ ἐγὼ ποιῶ what I am doing J 13:7. ἃ λέγουσιν 1 Ti 1:7 (Just., D. 9, 1 οὐ γὰρ οἶδας ὸ̔ λέγεις).—J 18:21.β. NT philology has generally dismissed the proposition that ὅς is used in direct questions (Mlt. 93; B-D-F §300, 2; Radermacher2 78; PMaas [see 1bβב above]). An unambiguous example of it is yet to be found. Even the ins on a goblet in Dssm., LO 100ff [LAE 125–31], ET 33, 1922, 491–93 leaves room for doubt. Therefore also the translation of ἐφʼ ὸ̔ πάρει Mt 26:50 as ‘what are you here for?’ (so Goodsp., Probs. 41–43; similarly, as early as Luther, later Dssm.; JWilson, ET 41, 1930, 334) has been held suspect. S. ZNW 52, ’61, 109ff.—Rob. 725 doubts the interrogative here, but Mlt-Turner 50 inclines toward it. If further proof for interrogative use of ὅς can be found, lit.-crit. considerations (s. vv. 14–16) invite attention to the v.l. (s. Tdf. app.) ἐφʼ ᾦ, a combination used in commercial documents (PGrenf II, 17, 2; 5; Mayser II/1 p. 215); the colloquial use suggests the sense: What deal did you make?—See also 1bβב above.ⓙ combined w. particlesα. with ἄν (ἐάν), s. ἄν I. b.β. with γέ (s. γέ aβ and cp. PFlor 370, 9) Ro 8:32.γ. w. δήποτε whatever J 5:3(4) v.l. (the vv.ll. vary betw. οἵῳ and ᾧ, δηποτοῦν and δήποτε).δ. w. καί who also Mk 3:19; Lk 6:13f; 7:49 al.ε. with περ = ὅσπερ, ἥπερ, ὅπερ (TestSol, TestAbr; TestJob 7:13; JosAs 14:12; GrBar; ApcSed 2:1; Jos., Ant. 2, 277, Vi. 95; apolog. [exc. Mel.]) just the one who Mk 15:6 v.l. ὅπερ which indeed Ox 840, 35; ISm 4:1. πάντα ἅπερ whatever GPt 11:45.ⓚ used w. preposition (s. also above: 1bα; 1bβב; 1eβ,γ; 1f, and s. Johannessohn, Präp. 382f [ind.]), whereby a kind of conjunction is formed:β. w. εἰς: εἰς ὅ to this end 2 Th 1:11.γ. with ἐν: ἐν οἷς connects w. the situation described in what precedes under which circumstances = under these circumstances Lk 12:1; Ac 24:18 v.l.; 26:12. So also perh. ἐν ᾧ 1 Pt 1:6; 2:12; 3:16, 19; 4:4. S. also ἐν 7 and cp. 1bα above.δ. w. ἐπί: ἐφʼ ᾧ (normally, ‘for which’: Plut., Cimon 483 [8, 6] Cimon receives honors in requital for his generous deed [cp. the pl. ἐφʼ οἷς IPriene 114, 22 of honors heaped on a gymnasiarch for his numerous contributions]; cp. Plut., Mor. 522e and Diog. L. 7, 173. Conversely Plut., Aratus 1048 [44, 4]: A. suffers some dishonor ‘for what’ he did to one of his associates) has freq. been interpreted=ἐπὶ τούτῳ ὅτι for the reason that, because Ro 5:12 (lit. on ἁμαρτία 3a); 2 Cor 5:4; Phil 3:12; for 4:10. But a commercial metaphor may find expression in the first 3 passages cited here; s. ἐπί 6c. Difft. on Ro 5:12 JFitzmyer, NTS 39, ’93, 321–39; also comm. (Anchor), ad loc.: ‘with the result that, so that’ε. οὗ χάριν therefore Lk 7:47.ζ. in indications of time: ἀφʼ ἧς (s. ἀπό 2bγ and cp. BGU 252, 9 [98 A.D.]) from the time when; since Lk 7:45; Ac 24:11; 2 Pt 3:4; Hs 8, 6, 6 v.l.; as soon as, after 8, 1, 4.—ἀφʼ οὗ (s. ἀπό 2bγ) when once, since Lk 13:25; 24:21; Rv 16:18. ἄχρι οὗ (s. ἄχρι 1bα) until (the time when) Ac 7:18; Ro 11:25; 1 Cor 11:26; Gal 3:19. Also ἕως οὗ until Mt 1:25; 13:33; 14:22; 17:9; Lk 13:21; D 11:6 al. μέχρις οὗ until Mk 13:30; Gal 4:19.—On the gen. οὗ as an adv. of place s. it as a separate entry.② Demonstrative pron. this (one) (Hom.+; prose of Hdt. et al. [Kühner-G. II 228f]; pap, LXX).ⓐ ὸ̔ς δέ but he (Ps.-Lucian, Philopatris 22; PRyl 144, 14 [38 A.D.]) Mk 15:23; J 5:11 v.l. Mostlyⓑ ὸ̔ς μὲν … ὸ̔ς δέ the one … the other (Hippocr.+; very oft. in later wr.; POxy 1189, 7 [c. 117 A.D.]; SibOr 3, 654) the masc. in var. cases of sing. and pl. Mt 22:5; Lk 23:33; Ac 27:44; Ro 14:5; 1 Cor 11:21; 2 Cor 2:16; Jd 22f. ὸ̔ μὲν … ὸ̔ δέ this … that Ro 9:21. ἃ μὲν … ἃ δέ (Lucian, Rhet. Praec. 15) some … others 2 Ti 2:20. ὸ̔ς μὲν … ὸ̔ς δὲ … ὸ̔ς δέ Mt 21:35; 25:15 (Lucian, Tim. 57 διδοὺς … ᾧ μὲν πέντε δραχμάς, ᾧ δέ μνᾶν, ᾧ δὲ ἡμιτάλαντον). ὸ̔ μὲν … ὸ̔ δὲ … ὸ̔ δέ Mt 13:8b, 23. ᾧ μὲν … ἄλλῳ δὲ … ἑτέρῳ (ἄλλῳ δέ is then repeated five times, and before the last one there is a second ἑτέρῳ) 1 Cor 12:8–10. ὸ̔ μὲν … καὶ ἄλλο κτλ. Mk 4:4. ὸ̔ μὲν … καὶ ἕτερον (repeated several times) Lk 8:5. ἃ μὲν … ἄλλα δέ (repeated several times) Mt 13:4–8a. In anacoluthon οὓς μέν without οὓς δέ 1 Cor 12:28. ὸ̔ς μὲν … ὁ δὲ ἀσθενῶν Ro 14:2.—B-D-F §250. MBlack, An Aramaic Approach3, ’67, 100f.—DELG 1 ὅς. M-M. -
26 ἵνα
ἵνα (Hom.+) conjunction, the use of which increased considerably in H. Gk. as compared w. earlier times because it came to be used periphrastically for the inf. and impv. B-D-F §369; 379; 388–94 al.; Mlt. index; Rob. index.① marker to denote purpose, aim, or goal, in order that, that, final senseⓐ w. subjunctive, not only after a primary tense, but also (in accordance w. Hellenistic usage) after a secondary tense (B-D-F §369, 1; Rob. 983; Mlt-Turner 100–102; JKnuenz, De enuntiatis Graecorum finalibus 1913, 15ff):α. after a present tense Mk 4:21; 7:9; Lk 6:34; 8:16; J 3:15; 5:34; 6:30; Ac 2:25 (Ps 15:8); 16:30; Ro 1:11; 3:19; 11:25; 1 Cor 9:12; Gal 6:13; Phil 3:8; Hb 5:1; 6:12; 1J 1:3 and oft.β. after a perfect Mt 1:22; 21:4; J 5:23, 36; 6:38; 12:40, 46; 14:29; 16:1, 4; 17:4; 1 Cor 9:22b al.γ. after a pres. or aor. impv. Mt 7:1; 14:15; 17:27; 23:26; Mk 11:25; J 4:15; 5:14; 10:38; 1 Cor 7:5; 11:34; 1 Ti 4:15; Tit 3:13. Likew. after the hortatory subj. in the first pers. pl. Mk 1:38; Lk 20:14; J 11:16; Hb 4:16.δ. after a fut. Lk 16:4; 18:5; J 5:20; 14:3, 13, 16; 1 Cor 15:28; Phil 1:26.ε. after a secondary tense: impf. Mk 3:2; 6:41; 8:6; Lk 6:7; 18:15 al.—Plpf. J 4:8.—Aor. Mt 19:13; Mk 3:14; 11:28; 14:10; Lk 19:4, 15; J 7:32; 12:9; Ro 7:4; 2 Cor 8:9; Hb 2:14; 11:35; 1J 3:5.ⓑ w. fut. ind. (LXX e.g. Sus 28; En 15:5; TestSol 13:7; SIG 888, 87ff; OGI 665, 35; POxy 299; 1071, 5 ἵνα ποιήσουσιν καὶ πέμψουσιν; Gen 16:2 [Swete; ARahlfs, Genesis 1926 v.l.] al.; Just., D. 115, 6), beside which the aor. subj. is usu. found in the mss. (B-D-F §369, 2; Rob. 984; Mlt-Turner 100) ἵνα σταυρώσουσιν Mk 15:20 v.l. ἵνα ἐρεῖ σοι Lk 14:10. ἵνα δώσουσιν 20:10. ἵνα θεωρήσουσιν J 7:3. ἵνα δώσει 17:2 v.l.; Rv 8:3. ἐπισκιάσει Ac 5:15 v.l.; ξυρήσονται 21:24. κερδανῶ 1 Cor 9:21 v.l.; καυθήσομαι 13:3 v.l. καταδουλώσουσιν Gal 2:4. κερδηθήσονται 1 Pt 3:1. ἵνα … δηλώσεις Hv 3, 8, 10. The fut. ind. is also used oft. when ἵνα has no final mng., esp. in Rv: 1 Cor 9:18 (ἵνα as answer, as Epict. 4, 1, 99); Rv 6:4, 11; 9:4, 5, 20; 13:12; 14:13; 22:14. Occasionally the fut. ind. and aor. subj. are found in the same sentence Rv 3:9; cp. also Phil 2:10f v.l. (on this interchange s. Reinhold 106; JVogeser, Zur Sprache d. griech. Heiligenlegenden, diss. Munich 1907, 34f; Knuenz, op. cit. 23ff; 39; Dio Chrys. 26 [43], 7 ἵνα μὴ παρῶ … μηδὲ ἕξουσιν; POxy 1068, 5 ἵνα διαπέμψεται, ἵνα δυνηθῶ …).—On the interchange of pres. subj. and fut. ind. in J 15:8 s. GLee, Biblica 51, ’70, 239f.ⓒ ἵνα is found w. the pres. ind. only in passages where the subj. is also attested in the mss.; its presence is prob. due to corruption of the text (B-D-F §369, 6; Rob. 984f; Mlt-Turner 100f. But see the clear instance in PAnt III, 188, 15: ἵνα μή ἐσμεν, and cp. BGU 1081, 3 ἐχάρην, ἵνα σὲ ἀσπάζομαι; TestNapht 8:2; PassPtPl 60 [Aa I, 170, 8] ἵνα κατευθύνει; AcPtPl 58 [Aa I, 203, 17]; AcPlTh 11 [Aa I, 243, 11 v.l.]). φυσιοῦσθε 1 Cor 4:6 and ζηλοῦτε Gal 4:17 could be subj. (B-D-F §91; Rob. 984). But Gal 6:12 v.l. διώκονται; Tit 2:4 v.l. σωφρονίζουσιν; J 5:20 v.l. θαυμάζετε; 17:3 v.l. γινώσκουσιν; 1J 5:20 v.l. γινώσκομεν; Rv 12:6 v.l. τρέφουσιν; 13:17 v.l. δύναται; ἵνα σύνετε B 6:5 v.l. (in text συνιῆτε; v.l. συνῆτε); ἵνα … ᾂδετε IEph 4:2 (Lghtf. ᾂδητε); μετέχετε ibid. (v.l. μετέχητε). διατάσσομαι ITr 3:3 (v.l. διατάσσωμαι). βλασφημεῖται 8:2 v.l.ⓓ The opt. after ἵνα is not used in our lit. (B-D-F §369, 1; 386, 3; Rob. 983). Mk 12:2 v.l. ἵνα λάβοι (for λάβῃ). Eph 1:17 ἵνα δῴη (v.l. δῷ) is certainly subj., and δώῃ is the correct rdg. (B-D-F §95, 2; Mlt. 196f). Likew. ἵνα παραδοῖ J 13:2.ⓔ after a demonstrative (Epict. 2, 5, 16 ἐν τούτῳ … ἵνα) εἰς τοῦτο for this (purpose, namely) that J 18:37; 1J 3:8; Ro 14:9; 2 Cor 2:9; 1 Pt 3:9; 4:6; B 5:1, 11; 14:5. εἰς αὐτὸ τοῦτο for this very purpose, that Eph 6:22; Col 4:8. διὰ τοῦτο for this reason … that (Himerius, Or. 14, 3) 2 Cor 13:10; Phlm 15; 1 Ti 1:16; the ἵνα clause can also precede διὰ τοῦτο J 1:31. τούτου χάριν … ἵνα for this reason … that Tit 1:5.ⓕ ἵνα with ‘I should like to say this’ supplied is found also in earlier Gk (Soph. Ph. 989) Mk 2:10 (B-D-F §470, 3. Differently [a virtual impv.] DSharp, ET 38, 1927, 427f). The necessary supplement precedes in ἵνα δείξῃ (he said this), in order to show B 7:5.—Cp. J 15:13.② marker of objective, that. Very oft. the final mng. is greatly weakened or disappears altogether. In this case the ἵνα-constr. serves as a substitute for an inf. that supplements a verb, or an acc. w. inf. (cp. Od. 3, 327 and a spurious document in Demosth. 18, 155. Later very common, also in ins, pap [Rdm.2 191ff]; LXX).ⓐ after verbs w. the senseα. ‘wish, desire, strive’ (PGiss 17, 5 [II A.D.] ἠγωνίασα … ἵνα ἀκούσω; BGU 1081, 3 ἐχάρην, ἵνα σὲ ἀσπάζομαι) θέλειν ἵνα (TestAbr A 19, 101, 9 [Stone p. 50]) Mt 7:12; Mk 9:30; 10:35; Lk 6:31; J 17:24; 1 Cor 14:5. βουλεύεσθαι J 11:53; 12:10. συμβουλεύεσθαι Mt 26:4. συντίθεσθαι J 9:22. ἀγαλλιᾶσθαι joyfully strive after 8:56 (s. ἀγαλλιάω). ζητεῖν 1 Cor 4:2; 14:12; AcPlCor 2:8. ζηλοῦν 14:1. εὔχεσθαι ‘wish’ IPhld 6:3.β. ‘take care, be ashamed, be afraid’ φυλάσσεσθαι 2 Pt 3:17. προσέχειν take care that B 16:8. βλέπειν see to it, that 1 Cor 16:10.γ. ‘request, demand’: δεῖσθαι request (Dionys. Hal. 4, 12, 1; Lucian, Dom. 9; Jos., Ant. 6, 321; 12, 125 al.) Lk 9:40; 21:36; 22:32; B 12:7; Pol 6:2; Hv 3, 1, 2; Hs 5, 4, 1. ἐρωτᾶν request (s. ἐρωτάω 2) Mk 7:26; Lk 7:36; 16:27; J 4:47; 17:15 al. (JEarwaker, ET 75, ’64, 316f so interprets the third ἵνα in 17:21). παρακαλεῖν request, exhort (EpArist 318; 321, Jos., Ant. 14, 168) Mt 14:36; Mk 5:18; 6:56; 7:32; 8:22; Lk 8:32; 1 Cor 1:10 al. αἰτεῖσθαι Col 1:9 (Just., D. 30, 2 αἰτοῦμεν). προσεύχεσθαι Mt 24:20; 26:41; Mk 14:35; Lk 22:46; 1 Cor 14:13 al. εὔχεσθαι pray (s. εὔχομαι 1 end) Hs 5, 2, 10. εὐχαριστεῖν Eph 1:16f. ἀξιοῦν demand, request (CIG 4892, 13 [III A.D.]; Jos., Ant. 14, 22) Hv 4, 1, 3. καταξιοῦν ISm 11:1; IPol 7:2.δ. ‘summon, encourage, order’ (Epict, 4, 11, 29; 1 Esdr 8:19; EpArist 46) ἀπαγγέλλειν Mt 28:10. παραγγέλλειν (CIG 4957, 48 [68 A.D.] restored) Mk 6:8. διαμαρτύρεσθαι 1 Ti 5:21. ἐντέλλεσθαι (Jos., Ant. 7, 356) Mk 13:34; J 15:17. κηρύσσειν Mk 6:12. διαστέλλεσθαι Mt 16:20; Mk 5:43; 7:36; 9:9. ἐπιτιμᾶν warn Mt 16:20; 20:31; Mk 8:30; 10:48; Lk 18:39. ἐξορκίζειν Mt 26:63. ὁρκίζειν Hs 9, 10, 5. λέγειν order Mt 4:3; 20:21; Mk 3:9; 9:18; Lk 4:3; 10:40; Hv 2, 2, 6. γράφειν write (Jos., Ant. 11, 7; 127) Mk 9:12; 12:19; Lk 20:28. ἀποστέλλειν Ac 16:36.ε. ‘cause, bring about’ πείθειν Mt 27:20. ποιεῖν J 11:37; Col 4:16; cp. Rv 3:9; 13:16. τιθέναι appoint J 15:16. ἀγγαρεύειν Mt 27:32; Mk 15:21.ζ. ‘permit, grant’ ἀφιέναι Mk 11:16. On J 12:7 s. CBarrett, The Gospel According to St. John2, ’78, 413–14. διδόναι 10:37; Rv 9:5.η. συνευδοκεῖν Hs 5, 2, 8.ⓑ after impers. expr.: ἀρκετόν (ἐστι) it is sufficient Mt 10:25. λυσιτελεῖ (εἰ … ἢ ἵνα) Lk 17:2. συμφέρει Mt 5:29f; 18:6; J 11:50. ἐμοὶ εἰς ἐλάχιστόν ἐστιν it is a matter of little consequence to me 1 Cor 4:3. ἔδει B 5:13. πολλὰ λείπει Hv 3, 1, 9.ⓒ after nouns and adjs., esp. when they are parts of fixed expressions:α. χρείαν ἔχειν J 2:25; 16:30; 1J 2:27. ἔστιν συνήθεια J 18:39. θέλημά ἐστιν Mt 18:14; J 6:40; 1 Cor 16:12b. βουλὴ ἐγένετο Ac 27:42. ἐντολή (cp. Polyb. 36, 17, 10 νόμος) J 15:12; 11:57; 13:34; Ac 17:15; 2J 6. δέησις Eph 6:19. ἐξουσία Ac 8:19. ἐμὸν βρῶμά ἐστιν J 4:34. τίς ἐστιν ὁ μισθός; ἵνα … 1 Cor 9:18.β. οὐκ εἰμὶ ἱκανός Mt 8:8; Lk 7:6. οὐκ εἰμὶ ἄξιος J 1:27; cp. Hs 9, 28, 5. S. B-D-F §379; Rob. 996.ⓓ after nouns mng. time: χρόνον διδόναι, ἵνα give time Rv 2:21. ἔρχεται ἡ ὥρα the time comes (Aesop, Fab. 242 H. ἡ ἡμέρα, ἵνα=the day on which) J 12:23; 13:1; 16:2, 32. S. B-D-F §382, 1; 393.ⓔ ἵνα can also take the place of the explanatory inf. after a demonstrative (B-D-F §394; Rdm.2 192.—Wsd 13:9; Just., D. 14, 2 τοῦτο γάρ ἐστι τὸ σύμβολον τῶν ἀζύμων, ἵνα μὴ …) Mk 11:28. πόθεν μοι τοῦτο ἵνα ἔλθῃ (for τὸ ἐλθεῖν τὴν κτλ.) Lk 1:43 (cp. GJs 12:2). τοῦτο προσεύχομαι ἵνα Phil 1:9. cp. 1 Cor 9:18. This is a favorite usage in J: τοῦτό ἐστιν τὸ ἔργον τοῦ θεοῦ ἵνα πιστεύητε (for τὸ πιστεύειν ὑμᾶς) 6:29; cp. vs. 50. μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει ἵνα … θῇ (for τοῦ θεῖναι) 15:13; cp. 3J 4.—J 6:39; 17:3; 1J 3:11, 23; 4:21; 5:3; 2J 6a. ἐν τούτῳ: ἐν τούτῳ ἐδοξάσθη ὁ πατήρ μου ἵνα … φέρητε (for ἐν τῷ φέρειν ὑμᾶς ἐδοξάσθη) J 15:8; cp. 1J 4:17.—S. also Hs 9, 28, 4, and ποταπὴν ἀγάπην ἵνα 1J 3:1.ⓕ ἵνα is used elliptically ἀλλʼ ἵνα but this has happened that, where the verb to be supplied must be inferred fr. the context (Epict. 1, 12, 17): ἀλλʼ ἵνα μαρτυρήσῃ (sc. ἦλθεν) J 1:8. ἀλλʼ (ἐγένετο ἀπόκρυφον) ἵνα ἔλθῃ εἰς φανερόν but it was hidden that it might be revealed Mk 4:22 (but cp. CCadoux, JTS 42, ’41, 169 n. 3). ἀλλʼ (κρατεῖτέ με) ἵνα πληρωθῶσιν but you are holding me (prisoner), that 14:49. ἀλλʼ (ἐγένετο τυφλὸς) ἵνα φανερωθῇ J 9:3. ἀλλʼ (ἀποθνῄσκει) ἵνα … συναγάγῃ 11:52.—13:18; Hv 3, 8, 10 (cp. 1b above).ⓖ ἵνα w. subjunctive as a periphrasis for the impv. (B-D-F §387, 3; Mlt. 178; 210f; 248; Rob. 994; Mlt-Turner 94f; FSlotty, D. Gebr. des Konj. u. Opt. in d. griech. Dialekten I 1915, 35; CCadoux, The Impv. Use of ἵνα in the NT: JTS 42, ’41, 165–73; in reply HMeecham, JTS 43, ’42, 179f, also ET 52, ’40/41, 437; AGeorge, JTS 45, ’44, 56–60. Goodsp., Probs. 57f.—Soph., Oed. Col. 155; Epict. 4, 1, 41, Enchir. 17; PTebt 408, 17 [3 A.D.]; BGU 1079, 20; PFay 112, 12; POxy 299, 5 ἵνʼ εἰδῇς ‘know’; PGM 4, 2135; Tob 8:12 BA; 2 Macc 1:9. ἵνα πρὶν τούτων ἴδητε τὴν ἀπώλειαν τῶν υἱῶν ‘before these events, you shall behold the destruction of your sons’ En 14:6. κύριε, ἵνα γινώσκῃ τὸ σὸν κράτος ὅτι ‘Lord, may you in your majesty know, that …’ TestAbr A 4 p. 80, 35f [Stone pp. 8 and 10]). ἵνα ἐπιθῇς τὰς χεῖρας αὐτῇ please lay your hands on her Mk 5:23. ἡ δὲ γυνὴ ἵνα φοβῆται τ. ἄνδρα the wife is to respect her husband Eph 5:33. Cp. Mt 20:33; Mk 10:51; 1 Cor 7:29; 16:16; 2 Cor 8:7; Gal 2:10. ἵνα ἀναπαήσονται let them rest Rv 14:13. W. θέλω: θέλω ἵνα δῷς Mk 6:25 (=δός Mt 14:8.).—On Mk 2:10 s. 1f above.ⓗ ἵνα without a finite verb, which can be supplied fr. the context (Epict. 3, 23, 4 ἵνα ὡς ἄνθρωπος, i.e. ἐργάζῃ) ἵνα ἡμεῖς εἰς τὰ ἔθνη, αὐτοὶ δὲ εἰς τὴν περιτομήν (i.e. εὐαγγελιζώμεθα and εὐαγγελίζωνται) Gal 2:9. ἵνα κατὰ χάριν (γένηται) Ro 4:16. ἵνα ἄλλοις ἄνεσις (γένηται) 2 Cor 8:13. ἵνα (γένηται) καθὼς γέγραπται 1 Cor 1:31 (B-D-F §481; Rob. 1202f).③ marker serving as substitute for the inf. of result, so that (‘ecbatic’ or consecutive use of ἵνα: B-D-F §391, 5; Mlt. 206–9; Rob. 997–99 and in SCase, Studies in Early Christianity [Porter-Bacon Festschr.] 1928, 51–57; EBlakeney, ET 53, ’41/42, 377f, indicating that the result is considered probable, but not actual. But this distinction is not always strictly observed. Cp. Epict. 1, 24, 3; 25, 15; 27, 8 al.; 2, 2, 16 οὕτω μωρὸς ἦν, ἵνα μὴ ἴδῃ; Vett. Val. 185, 31; 186, 17; 292, 20; Jos., Bell. 6, 107; Just., D. 112, 5; PLond III, 964, 13 p. 212 [II/III A.D.]. Many exx. in AJannaris, An Historical Greek Grammar 1897 §1758 and 1951) ἦν παρακεκαλυμμένον ἀπʼ αὐτῶν ἵνα μὴ αἴσθωνται αὐτό it was concealed from them, so that they might not comprehend it Lk 9:45. τίς ἥμαρτεν, ἵνα τυφλὸς γεννηθῇ; Who sinned, so that he was born blind? J 9:2. Cp. 2 Cor 1:17; Gal 5:17; 1 Th 5:4; 1J 1:9; Rv 9:20; 13:13; Hs 7:2; 9, 1, 10.—In many cases purpose and result cannot be clearly differentiated, and hence ἵνα is used for the result that follows according to the purpose of the subj. or of God. As in Semitic and Gr-Rom. thought, purpose and result are identical in declarations of the divine will (Ps.-Callisth. 2, 16, 10 the rule of the Persian king is being overthrown by the deity ἵνα Δαρεῖος … φυγὰς γενόμενος κτλ. Here ἵνα means both ‘in order that’ and ‘so that’): Lk 11:50; J 4:36; 12:40; 19:28; Ro 3:19; 5:20; 7:13; 8:17; 11:31f al. (ESutcliffe, Effect or Purpose, Biblica 35, ’54, 320–27). The formula ἵνα πληρωθῇ is so to be understood, since the fulfillment is acc. to God’s plan of salvation: Mt 1:22; 2:15; 4:14; 12:17; 21:4; 26:56; J 12:38; 17:12; 19:24, 36.—The ἵνα of Mk 4:12=Lk 8:10, so much in dispute, is prob. to be taken as final (w. AvVeldhuizen, NTS 8, 1925, 129–33; 10, 1927, 42–44; HWindisch, ZNW 26, 1927, 203–9; JGnilka, Die Verstockung Israels ’61, 45–48; B-D-F §369, 2 [here, and B-D-R p. 386f n. 2, the lit. on ‘causal’ ἵνα, which is allowed at least for Rv 22:14 and perh. 14:13, where P47 has ὅτι; see 2g]. S. also FLaCava, Scuola Cattol. 65, ’37, 301–4; MBlack, An Aramaic Approach3, ’67, 211–16; ISluiter, Causal ἵνα, Sound Greek: Glotta 70, ’92, 39–53. On J 12:7 s. τηρέω 2a).④ marker of retroactive emphasis, that. At times, contrary to regular usage, ἵνα is placed elsewhere than at the beginning of its clause, in order to emphasize the words that come before it (B-D-F §475, 1; cp. the position of ὅτι Gal 1:11): τὴν ἀγάπην ἵνα γνῶτε 2 Cor 2:4. εἰς τὸν ἐρχόμενον μετʼ αὐτὸν ἵνα πιστεύσωσιν Ac 19:4. τῷ ὑμετέρῳ ἐλέει ἵνα Ro 11:31. Cp. J 13:29; 1 Cor 7:29; Gal 2:10; Col 4:16b.—EStauffer, Ἵνα u. d. Problem d. teleol. Denkens b. Pls: StKr 102, 1930, 232–57; JGreenlee, ἵνα Substantive Clauses in the NT: Asbury Seminarian 2, ’47, 154–63; HRiesenfeld, Zu d. johanneischen ἵνα-Sätzen, StTh 19, ’65, 213–20; MBlack, An Aramaic Approach3, ’67, 76–81.—Frisk. M-M. EDNT. TW. -
27 φιλότης
φιλότης, ητος, ἡ, Freundschaft, Liebe, Zuneigung, Hom. u. Folgde; ξεῖνοι δὲ διαμπερὲς εὐχόμεϑ' εἶναι ἐκ πατέρων φιλότητος Od. 15, 197; ἐμαρνάσϑην, ἠδ' αὖτ' ἐν φιλότητι διέτμαγεν Il. 7, 302, sie trennten sich in Liebe; von den freundschaftlichen Verhältnissen ganzer Völker zu einander Il. 3, 73. 94; κατὰ φιλότητα συγγίγνεσϑαι, aus Freundschaft zusammenkommen, Her. 1, 172; von der Gastfreundschaft, Od. 15, 55 u. sonst; am häufigsten von der sinnlichen Geschlechtsliebe, Liebesgenuß, Hom. u. Hes.; am geläufigsten in den Vrbdgn φιλότης καὶ εὐνή, φιλότητι oder ἐν φιλότητι καὶ εὐνῇ μιγῆναι u. vgl. (s. μίγνυμι), auch ὕπνος καὶ φιλότης, Il. 13, 636. 14, 353, seltner φιλότης γυναικός, Hes. Sc. 31, vgl. Th. 374. 405. 625. 822; Pind. in dieser Bedeutung im plur., P. 9, 40 N. 8, 1, διὰ τὴν λίαν φιλότητα βροτῶν Aesch. Prom. 123, u. öfter; Soph. Phil. 1107 Ai. 1389, σ' ἀμείψασϑαι ϑέλω φιλότητι χειρῶν Eur. Or. 1048, einzeln in Prosa: κατὰ φιλότητα συγγίγνεσϑαι Her. 1, 172; Ggstz διαφορά Andoc. 3, 30; Lys. 2, 35, Plat. Legg. VI, 757 a. – Als Anrede, ὦ φιλότης, für ὦ φίλε, mein Leber, Plat. Phaedr. 228, d. Luc. oft.
-
28 ἐπ-αυρίσκω
ἐπ-αυρίσκω (das simpl. kommt nicht vor; auf denselben Stamm ἌΥΡΩ führt man ἀπαυράω zurück); – 1) act. praes. nur Theogn. 111 (Well. 335), οἱ δ' ἀγαϑοὶ τὸ μέγιστον ἐπαυρίσκουσι παϑόντες, sie genießen die Wohlthaten; aor. II. ἐπηῦρον, dor. ἐπαῠρον, Pind. P. 3, 36, sie hatten Schaden; bei Hom. im conj., ἦ τ' ἄλλως ὑπ' ἐμεῖο καὶ εἴ κ' ὀλίγον περ ἐπαύρῃ, ὀξὺ βέλος πέλεται Il. 11, 391, wenn es auch nur ein wenig streifen sollte, wie μή τις χρόα χαλκῷ ἐπαύρῃ 13, 649; ὅστις ἐπαύρῃ Nic. Th. 763; aber Ap. Rh. 2, 174, εἴ κ' ἐσϑλοῖο κυβερνητῆρος ἐπαύρῃ, falls er erlangen sollte; inf. ἐπαυρεῖν u. ἐπαυρέμεν, πάρος χρόα καλὸν ἐπαυρεῖν, berühren, streifen, Il. 11, 573. 15, 316; λίϑου δ' ἀλέασϑαι ἐπαυρεῖν, den Stein zu berühren vermeiden, 23, 340; aber τῶν τινα βέλτερόν ἐστιν ἐπαυρέμεν ἤπερ Ἀχαιούς, 18, 302, theilhaftig werden, genießen; ohne Casus in derselben Bedeutung, Od. 17, 81; Hes. hat noch dazu ein praes. ἐπαυρέω, πλεῖον δέ τε νυκτὸς ἐπαυρεῖ O. 421, vom Sirius, er hat mehr Antheil an der Nacht, der größere Theil seiner Aufgangszeit fällt in die Nacht. – 2) häufiger im med., eigtl. Theil an Etwas haben; – a) im guten Sinne, Vortheil, Genuß von Etwas haben, τοῠ πολλοὶ ἐπαυρίσκονται, Viele haben dessen Gewinn, Il. 13, 733; ἐπαυρίσκεται ἀπὸ τῆς κοιλίης, τοῦ σώματος, Hipocr., seine Nahrung daraus ziehen; häufiger vor. II » μόχϑων ἀμοιβὴν ἐπαύρεο Pind. N. 5, 49; πρὶν γὰρ ϑανεῖν σε τοῠδ' ἐπαυρέσϑαι ϑέλω, ich will dessen theilhaftig werden, dies erfahren, Eur. I. T. 529; τίν' αἰτίαν σχών, ἧς ἐπηυρόμην ἐγώ; deren Wirkung ich erlitt, Hel. 476; sp. D., κυλίκων πλεῖστον ἐπαυρομένη M. Argent. 30 (VII, 384); p. bei Ath. VIII, 336 b; ἐπαυρομένα πολλὰν κτῆσιν ἀπ' οἰκείου σώματος ἀγλαΐας Noss. 4 (IX, 332), die viel Gut als Genuß ihrer Schönheit erworben; in Prosa, εἴ τι ὑμᾶς χρὴ ἀγαϑὸν ἐμοῦ ἐπαυρέσϑαι Andoc. 2, 2; Sp.; ἀγαϑόν τι ἐπαυρέσϑαι (ἐπαύρεσϑαι ist hier wie überall falscher Accent) παρὰ τοῠ δοῦναι δυναμένου βούλεται D. Cass. 52, 12. – b) im bösen Sinne, Schaden, Nachtheil von Etwas haben; ἵνα πάντες ἐπαύρωνται βασιλῆος, damit alle den (schlechten) König (durch eigenen Schaden) fühlen, Il. 1, 410, vgl. 15, 17; τάχα δ' ἄν τι καὶ τοῦ ὀνόματος ἐπαύροιτο, er dürfte leicht die Folgen empfinden, Her. 7, 180; absolut im tutur., ὀΐω μιν ἐπαυρήσεσϑαι, ich denke, er wird es zu seinem Schaden merken, Il. 6, 353; mit dem acc., μή πού τι κακὸν καὶ μεῖζον ἐπαύρῃ, daß du nicht erfahrest, Od. 18, 106, wo Buttmann Lexilog. I, 84 (w. m. s. p. 75 bis 85) ἐπαύρῃς vorzieht; vgl. Plut. an seni ger. resp. 18, πᾶσαν ἀρχὴν ἐπαυρόμενοι.
-
29 ζω
I τό (πλ. ζδ) животноеζω2II (ε) —ζεΓς, ζει, ζοΰμε, ζείτε, ζουν и (α) —ζής, ζή, ζωμεν, ζήτε, ζωσι (αόρ. έζησα) 1. αμετ.1) жить, существовать, быть живым;ενόσω ζω2 — пока я жив;
2) жить, вести какую-л. жизнь; поддерживать существование;ζω2 ευχαριστημένος — быть довольным жизнью; — жить счастливо;
φτωχικά (πλουσιοπάροχα) — жить в бедности (на широкую ногу);ζω2 με άνεση ( — или εν ανέσει) — жить в достатке;
ζω2 με τίς ψευτιές — жить обманом;
ζει με την ελπίδα он живёт надеждой;3) жить, проживать (где-л.);ζω2 στην εξοχή — жить на даче;
4) жить, сожительствовать;ζω2 με κάποιον — а) жить вместе с кем-л.; — б) сожительствовать с кем-л.;
§ ζεί και βασιλεύει он живёт и здравствует;ζεί και ζαίνει (или ζένεται, ζώνεται) он влачит жалкое существование;όσο ζω2 και ζώνομαι — живу, кое-как перебиваясь;
πού ζείς;στα σύννεφα, στον Άρη; ты что, с луны свалился?; 2. μετ. 1) кормить, содержать;ζω2 την οικογένειά μου — содержать семью;
2) переживать, глубоко чувствовать (что-л.);αυτό το ζει με όλη του την υπαρξη он это чувствует всем своим существом; 3) лично пережить, испытывать на себе; εζησε τον αποκλεισμό он пережил блокаду; 4) осуществлять на деле, претворять в жизнь;ζω2 την φιλαλήθεια — быть правдолюбом не на словах, а на деле;
5) жить, прожить (какимлибо образом);ζω2 βίον — или ζω2 ζωή — прожить, провести жизнь;
ζω2 ζωή αφρόντιστη — прожить беззаботно;
ζω2 βίον πλήρη στερήσεων — прожить жизнь полную лишений;
αυτός (μάλιστα) ξέρει να ζήσει он умеет жить;6) (в пожеланиях, поздравлениях с частицей να): πες μου, να ζήσεις! пожалуйста, скажи мне!; να σ6*ς ζήσει (τό παιδί) поздравляю вас с рождением (ребёнка); να ζήσεις χίλια χρόνια желаю тебе долгих лет жизни; να ζήσετε, να γεράσετε желаю вам счастья до самой старости (пожелание новобрачным); γ διά ζώσης устно; έχω να ζήσω у меня всё есть, я обеспечен; πέθανε να σ'άγαπω, ζήσε να μη σε θέλω погов. что имеем не храним, потерявши — плачем -
30 κακό
[ν] τό1) зло;θέλω το κακό — желать зла (кому-л.);
κάνω κακό — причинять зло;
χρησιμοποιώ γιά το κακό — употреблять во зло;
2) убыток, ущерб, вред;κακό δεν κάνει — вреда не будет;
3) беда, несчастье;μας βρήκε μεγάλο κακό — нас постигла большая беда;
έγινε μεγάλο κακ — приключилась большая беда, случилось большое несчастье;
4) злоба, злость; досада;σκάζω από το κακό μου — лопаться от злости;
απ' το κακό μου — с досады;
με το κακό — со злостью, враждебно; — строго; — грубо;
του μίλησα με το κακό — я строго с ним поговорил;
όχι με το κακ, αλλά με το καλό — по-хорошему, добром, а не враждебно (поговорить, обойтись);
5):καί κακό — очень много;
κόσμος και κακό — очень много народу;
σταφύλια και κακό — очень много винограда;
§ η ρίζα τού κακού — корень зла;
βάζω κακό στο ( — или με τό) νού μου — подозревать недоброе, иметь плохое предчувствие;
τόχω ( — или τώχω) σε κακό — это не к добру;
του κάκου — или του κακού — напрасно, тщетно;
σε βρήκε ( — или σοΰρθε) ένα κακό περίμενε κι' άλλο — погов, пришла беда — отворяй ворота
-
31 λόγος
ο1) слово;δεν ακούς έναν καλό λόγο απ' αυτόν — доброго слова от него не услышишь;
μην κάνεις λόγο σε κανένα — никому ни слова;
2) речь, разговор;προφορικός (γραπτός) λόγος — устная (письменная) речь;
τα όργανα τού λόγου — органы речи;
τό χάρισμα τού λόγου — дар речи;
περί τίνος γίνεται λόγ; — о чём идёт речь?;
(ο) λόγος γίνεται — или γίνεται λόγος γιά... — речь идёт ο...;
ούτε λόγος να γίνεται — об этом не может быть и речи;
ο περί ού ο λόγος — или ο εν λόγω — тот, о ком идёт речь;
κάμνω ( — или κάνω) λόγο — говорить, сказать;
μου έκαμε λόγο γιά... — он сказал мне о...;
ό, τι είχαμε το λόγο σου — как раз о тебе и шла речь;
ένα λόγο λέμε και δεν ακουγόμαστε — мы же об одном и том же говорим;
3) слово, речь, выступление;гробное) слово;πανηγυρικός λόγος — торжественное выступление;
λόγος παραινετικός — наставление;
η ελευθερία τού λόγου — свободг слова;
βγάζω (εκφωνώ) λόγο — выступать, произносить речь;
ζητώ το λόγο — просить слова;
δίνω (λαμβάνω — или παίρνω) το λόγο — предоставлять (брать) слово;
αφαιρώ το λόγο — лишать слова;
έχω το λόγο — моя очередь выступать;
4) слово, обещание;λόγον τιμής — честное слово;
ο
λόγος του είναι συμβόλαιο — или είναι άνθρωπος με λόγο ( — или έχει λόγο) — он — человек слова;σού δίνω τον λόγο μου — даю тебе слово;
δίνω τον λόγο της τιμής μου — даю честное слово;
στέκομαι στον λόγο μου — быть хозяином своего слова;
κρατώ ( — или βαστώ, τηρώ, φυλάττω) τον λόγομού — держать своё слово;
παραβαίνω ( — или αθετώ, πατώ) τον λόγο μου — нарушить, своё слово;
παίρνω πίσω το λόγο μου — брать своё слово назад;
5) изречение, пословица, поговорка;λέει ένας λόγος — или ο λόγος λέει... — пословица, поговорка гласит...;
6) логика, (здравый) смысл;ορθός λόγος — здравый смысл;
μετά λόγου — или κατά λόγον — логично; — согласно здравому смыслу, благоразумно;
παρά λόγον — а) нелогично;
вопреки здравому смыслу; б) вопреки ожиданиям:7) слухи;ακούστηκε ( — или βγήκε) ένας λόγος πώς — прошёл слух, что...;
8) слово, мнение; совет, рекомендация; приказ;αυτός έχει το λόγο εδώ μέσα — здесь последнее слово за ним, здесь он командует, здесь он хозяин;
ο λόγος του δεν πέφτει χάμω — с его словом считаются;
δεν σού πέφτει λόγος — твоё слово тут последнее, тебя не спрашивают, лучше помолчи;
δεν τον ακούει τον λόγο μου — он меня не слушает, он меня ни во что не ставит;
ο λόγος μας ν' ακούγεται! — моё слово — закон;
9) причина, основание; повод;δεν έχω κανένα λόγο δυσαρέσκειας εναντίον του — я ничего не имею против него;
άνευ λόγου — без причины, неоправданно;
δικαίω τω λόγω — оправданно;
правильно;φυσικώ τω λόγω — естественно, конечно;
γιά (διά) τον λόγο ότι — или επί τω λόγω ότι — или λόγω — или λόγω τού ότι — по причине, из-за, вследствие; — потому что;
λόγω ασθενείας — из-за болезни;
γιά ποιό λόγο; — по какой причине?;
по какому поводу?;зачем?;γιά ποιό λόγο το έκαμες; — почему ты это сделал?, для чего ты Зто сделал?;
δεν είναι ( — или υπάρχει) λόγος — не стоит, не за что;
10) отчёт; ответственность;υπέχω λόγον — нести ответственность;
δίδω λόγόντων πράξεων ( — или γιά τίς πράξεις) μου — отвечать за свои поступки;
θα τού ζητήσω το λόγο — я с него спрошу;
11) мат. отношение;λόγος δύο αριθμών — отношение двух чисел;
§ πεζός λόγος — проза;
μεγάλος λόγος — громкие слова;
κενοί λόγοι — пустые слова;
άλλος λόγος — другое дело;
άξιος λόγου — али λόγου άξιος — достойный упоминания; — значительный;
примечательный;ανάξιος λόγου — недостойный упоминания;
τα μέρη τού λόγου — грам, части речи;
ο λόγος το φέρνει — кстати говоря;
έρχομαι σε λόγους — ссориться, спорить;
δεν θέλω λόγο πάνω σ' αυτό — больше не желаю говорить, слушать об этом;
έδωσαν λόγο — а) они обручились;
б) они договорились...;ποιός έχει να πεί λόγο γιά...; — кто станет спорить о...?;
кто станет возражать против...?;περί ορέξεως ουδείς λόγος ο — вкусах не спорят;
τί λόγ! — или είναι λόγος να γίνεται; — о чём речь?!, стоит ли говорить об этом?!;
λόγος να γίνεται! — просто так, для разговора;
πες κάνα λόγο και γιά μένα σ' αυτόν — замолви ему и обо мне словечко;
από λόγο σε λόγο — слово за слово;
εν ενί λόγω — или μ'ελόγνα λόγο — одним 'словом;
κατά μείζονα λόγον — тем более;
κατ' αντίστροφον λόγον — наоборот, в обратном смысле;
κατά πρώτον λόγον — во-первых; — прежде всего;
επ' ουδενί λόγω — или κατ' ούδένα λόγον — никоим образом, ни в коем случае;
με άλλους λόγους — иными словами;
ο
λόγος είναι να... — речь идёт о том, чтобы...;του λόγου μου (σου, του, της, μας, σας, τους) — или λόγου μου (σου, του, της, μας, σας, τους) — я (ты, он, она, мы, вы, они);
του λόγου σου μ' εγύρεψες; — ты меня искал?;
έχω κάτι να σού πω γιά λόγου της — я хочу тебе кое-что сказать о ней;
από λόγου μου — от самого себя;
ένας λόγος είν' αυτό — легко сказать;
ο λόγος το λέει — просто так, к слову пришлось;
πού λέει ο λόγος — к примеру, к слову сказать;
λόγου χάριν — например;
λόγο! - — о! оратору слово!;
ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φα' το! — с меня достаточно, я сыт по горло твоими речами;
λόγος πού βγαίνει, ψεύτικος δεν είναι — погов, нет дыма без огня
-
32 βούλομαι
βούλομαι ([dialect] Ep. also [full] βόλομαι, q. v.), [dialect] Dor. [pref] βώλ- (q. v.), [dialect] Aeol. [pref] βόλλ- (v. βόλομαι), Thess. [pref] βέλλ- IG9(2).517.20, [dialect] Boeot. [pref] βείλ- ib.7.3080, [pref] βήλ- SIG1185.18 (Tanagra, iii B. C.), [dialect] Locr.and Delph. [pref] δείλ- IG9(1).334.3, GDI2034.10, Coan, etc. [pref] δήλ- (q. v.), [dialect] Ion. [ per.] 2sg.Aβούλεαι Od.18.364
, Hdt.1.11: [tense] impf.ἐβουλόμην Il.11.79
, etc.; , D.1.15, etc.; [dialect] Ion. [ per.] 3pl. ἐβουλέατο codd. in Hdt.1.4, 3.143: [tense] fut.βουλήσομαι A.Pr. 867
, S.OT 1077, etc.; later [tense] fut. βουληθήσομαι v.l. in Aristid.Or.48(24).8, Gal.13.636: [tense] aor. ἐβουλήθην, also ἠβ- (v. infr.), , IG22.1236, etc., but [dialect] Ep. [tense] aor. subj. [ per.] 3sg. βούλεται (from Βόλς-ε-ται) Il.1.67: [tense] pf.βεβούλημαι D.18.2
; also βέβουλα ([etym.] προ-) Il.1.113 ( ἐβέβουλε dub. in Epigr. in Berl.Sitzb.1894.907):— forms with augm. ἠ- are found in [dialect] Att. Inscrr. from 300 B.C. onwards, as IG22.657, al., and occur frequently in Mss. as ἠβούλοντο v.l.in Th. 2.2, 6.79,ἠβούλου Hyp.Lyc.11
; said to be Ionic in An.Ox.2.374.— An [voice] Act. βούλητε ( = βούλησθε ) Mitteis Chr.361.10 (iv A. D.):—will, wish, be willing, Hom., etc.: usu. implying choice or preference (cf. IV) opp. ἐθέλω 'consent',εἰ βούλει, ἐγὼ ἐθέλω Pl.Grg. 522e
, cf. R. 347b, 437b;ἐὰν βούλῃ σὺ.. ἐὰν θεὸς ἐθέλῃ Id.Alc.1.135d
; ; ; but ἐθέλω is also used = 'wish', λέξαι θέλω σοι, πρὶν θανεῖν, ἃ βούλομαι, E.Alc. 281 (soἐθέλω εἰπεῖν Pl.Prt. 309b
, butφράσαι τι βούλομαι Ar.Pl. 1090
): Hom. uses βούλομαι for ἐθέλω in the case of the gods, for with them wish is will: ἐθέλω is more general, and is sts. used where βούλομαι might have stood, e.g. Il. 7.182.—Construct.: mostly c. inf., , etc.; sts. c. inf. [tense] fut., Thgn.184; c. acc. et inf., Od.4.353, and freq. in Prose: when βούλομαι is folld. by acc. only, an inf. may generally be supplied, as καί κε τὸ βουλοίμην (sc. γενέσθαι) Od.20.316; ἔτυχεν ὧν ἐβούλετο (sc. τυχεῖν) Antiph.18.6; πλακοῦντα β. (sc. σε λέγειν) Id.52.11; καὶ εἰ μάλα βούλεται ἄλλῃ [Ποσειδάων] (sc. τοῦτο γενέσθαι) Il.15.51; so εἰς τὸ βαλανεῖον βούλομαι (sc. ἰέναι) Ar.Ra. 1279; βουλοίμην ἄν (sc. τόδε γενέσθαι) Pl.Euthphr.3a.2 in Hom. of gods, c. acc. rei et dat. pers., Τρώεσσιν.. ἐβούλετο νίκην he willed victory to the Trojans, Il.7.21, cf. 23.682: later c. acc., τὸ βουλόμενον τὴν πολιτείαν πλῆθος that supports the constitution, Arist.Pol. 1309b17.II [dialect] Att. usages:1 βούλει or βούλεσθε folld. by Verb in subj., βούλει λάβωμαι; would you have me take hold? S.Ph. 761; βούλει φράσω; Ar.Eq.36, cf. Pl.Phd. 79a, R. 596a; ποῦ δὴ βούλει ἀναγνῶμεν; Id.Phdr. 228e.2 εἰ βούλει if you please, S.Ant. 1168, X.An.3.4.41; also εἰ δὲ βούλει, ἐὰν δὲ βούλῃ, to express a concession, or if you like, Pl.Smp. 201a, etc.;εἰ μὲν β., φρονήσει, εἰ δὲ β., ἰσχύι Id.R. 432a
.3 ὁ βουλόμενος any one who likes, Hdt.1.54, Th.1.26, etc.;ἔδωκεν ἅπαντι τῷ βουλομένῳ D.21.45
; ὁ β. the 'common in former', Ar. Pl. 918 (whence, in jest, βούλομαι ib. 908); ὅστις βούλει who or which ever you like, Pl.Grg. 517b, Cra. 432a.4 βουλομένῳ μοί ἐστι, c. inf., it is according to my wish that.., Th.2.3;εἰ σοὶ β. ἐστὶν ἀποκρίνεσθαι Pl.Grg. 448d
; alsoτὰ θεῶν οὕτω βουλόμεν' ἔσται E.IA33
; τὸ κεἰνου βουλόμενον his wish, ib. 1270; but with pass. sense, τὸ β. the object of desire, Luc.Am.37, Plu.Art.28.5 τί βουλόμενος; with what purpose? Pl.Phd. 63a, D.18.172; ;S.
El. 1100.III mean, Pl.R. 362e, 590e, etc.; τί ἡμῖν βούλεται οὗτος ὁ μῦθος; (folld. by β. λέγειν ὡς ..) Id.Tht. 156c;τί β. σημαίνειν τὸ τέρας D.H.4.59
; βούλεται εἶναι professes or pretends to be, Pl.R. 595c;β. τὸ ὄνομα ἐπικεῖσθαι Id.Cra. 412c
; freq. in Arist., τὸ ἀκούσιον βούλεται λέγεσθαι οὐκ εἰ .. EN 1110b30; β. ἄσωτος εἶναι ὁ ἕν τι κακὸν ἔχων ib. 1119b34; β. ὁ πρᾶος ἀτάραχος εἶναι ib. 1125b33; tend to be,ἡ τοῦ ὕδατος φύσις β. εἶναι ἄχυμος Id.Sens. 441a3
; β. ἤδη τότε εἶναι πόλις ὅταν .. Id.Pol. 1261b12, cf. 1293b40; ἡ φύσις β. μὲν τοῦτο ποιεῖν πολλάκις, οὐ μέντοι δύναται ib. 1255b3, cf. GA 778a4, al.IV folld. by ἤ .., prefer, for βούλομαι μᾶλλον (which is more usu. in Prose), βούλομ' ἐγὼ λαὸν σόον ἔμμεναι ἢ ἀπολέσθαι I had rather.., Il.1.117, cf. 23.594, Od.3.232, 11.489, 12.350;β. τὸ μέν τι εὐτυχέειν.. ἢ εὐτυχέειν τὰ πάντα Hdt.3.40
; β. παρθενεύεσθαι πλέω χρόνον ἢ πατρὸς ἐστερῆσθαι (for πολὺν χρόνον, μᾶλλον ἤ ..) ib. 124, cf. E.Andr. 351; less freq. without ἤ.., πολὺ βούλομαι αὐτὴν οἴκοι ἔχειν I much prefer.., Il.1.112, cf. Od.15.88. (g[uglide]el-g[uglide]ol-, cf. the dialectic forms.)Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > βούλομαι
-
33 προστίθημι
Aποιθέμεν IG42(1).121.17
(Epid.); ποτθέμειν prob. in Epich.170.8: late [tense] pres. [full] προστιθῶ Ps.- Luc.Philopatr.18,27; imper.προστίθει A.Pr.83
: [tense] fut. προσθήσω: [tense] aor. προσέθηκα, pl. - έθεμεν, subj.προσθῶ Th.4.86
, [dialect] Ion.προσθέω Hdt.1.108
:— [voice] Med., [tense] fut.προσθήσομαι LXX Ex.14.13
: [tense] aor. 1προσεθηκάμην Hdt.4.65
: more freq. [tense] aor. 2 προσεθέμην, subj. προσθῶμαι (not πρόσθωμαι), [ per.] 3sg. opt.προσθεῖτο D.6.12
, butπρόσθοιτο Id.11.6
; [dialect] Dor. part.ποτθέμενος, Πρακτικά 1931.89
([place name] Dodona): [tense] pf. :—[voice] Pass., [tense] aor. 1προσετέθην Th.3.82
: [tense] fut. , al. (- τεθήσεσθαι is f.l. ib.Ex.5.7): but the [tense] pf. [voice] Pass. is chiefly supplied by πρόσκειμαι:— put to,χερσὶν ἀπώσασθαι λίθον ὃν προσέθηκεν Od.9.305
; π. τὰς θύρας, τὴν θύραν, put to, close the door, Hdt.3.78, Lys.1.13;τὰς πύλας Th.4.67
; κλίμακας [τοῖς πύργοις] Id.3.23; κόμῃ προσθεῖσα βόστρυχον holding it close to.., A.Ch. 229;χέρα ἐλάτῃ E.Ba. 1110
;γόνασιν ὠλένας Id.Andr. 895
, cf. S.Ph. 942; ; π. μύωπας apply the spur, Plb.11.18.4;π. χεῖρ' ἐπὶ πρόσωπα E.Ph. 1699
; apply a pessary, Hp. Nat.Mul.32, Sor.1.62, al.; [ κύαθον] Arist.Pr. 890b24:—[voice] Pass., of pessaries, Dsc.1.76, al., Sor.1.35, al.2 hand over, deliver to,θεῶν γέρα.. ἐφημέροισι προστίθει A.Pr.83
, cf. h.Merc. 129; τινὶ γυναῖκα π. give her to him as wife, Hdt.6.126; but π. γυναικὶ τάλαντον, as a dower, Hyp.Lyc.13; ;Ἅιδῃ ἐμὸν δέμας Id.Hec. 368
, cf. IA 540;π. τινὰ πυρί Id.Supp. 948
;σφαγέντα παῖδα π. πόλει Id.Ph. 964
;τισὶ π. πόλιν Th.4.86
;τὴν διοίκησιν τῶν κοινῶν ἑαυτῷ D.C.52.14
; alsoνᾶσον εὐκλέϊ π. λόγῳ Pi.N.3.68
.3 give besides or also, ;προῖκα D.19.195
;χρήματα Id.18.239
, etc.;πίστιν ὑμῖν Id.54.42
;τὰ ἴδια τοῖς ἀλλοτρίοις Men.557
: abs., spend money,οὐ μόνον ἄνευ μισθοῦ, ἀλλὰ καὶ προστιθεὶς ἂν ἡδέως Pl.Euthphr.3d
, cf. Arist.EN 1130a25, Iamb.Protr.9.II impose upon,πρῆγμα τὸ ἄν τοι προσθέω Hdt.1.108
, cf. 3.62: c. inf.,π. τινὶ πρήσσειν Id.5.30
; π. μέτρον impose measure or bounds, A.Ch. 796 (lyr.); π. τινὶ ἀτιμίην impose, inflict disgrace upon him, Hdt.7.11; π. <φθόρον> A.Ch. 482;ἐπ' ἐμαυτῷ ἀράς S.OT 820
; ;αύτὸς αὑτῷ τὴν βλάβην Id.Fr. 350
; λύπην, πόνους, E.Supp. 946, Heracl. 505;ἀναλώματα IG14.830.12
(Puteoli, ii A.D., [voice] Pass.); π. τινὶ ἔκπληξιν ἀφασίαν τε strike him dumb with fear, E.Hel. 549;ἐνθύμιον τοῖς ζῶσι Antipho 3.1.2
;τισὶ ζημίας Th.3.39
; π. φιλανθρωπίαν εἰς τὰ τῆς πόλεως πράγματα employ it on.., D.19.140.2 attribute or impute to, , cf. Th.3.39 ([voice] Pass.); π. θράσος μοι impute boldness to me, E.Heracl. 475;θεοῖσι π. ἀμαθίαν Id.Hipp. 951
;ἀπληστίαν λέχους γυναιξί Id.Andr. 219
; .III add,τάδε τούτοισι Hdt.1.20
, al.;πρὸς [τῇ γνώμῃ] ἔργα Id.4.139
; ἄλλον πρὸς ὦν ἔθηκαν χρυσόν ib. 196;χάριτι χάριν E.HF 327
;νοσοῦντι νόσον Id.Alc. 1048
;π. τῷ νόμῳ τὸν λόγον τόνδε Th.2.35
, cf. Hdt.2.136 ([voice] Pass.), Pl.R. 468b; προσθεῖναι τῷ δικαίῳ ἢ ὡς ἐλέγομεν (for πλέον ἤ ..) ib. 335a; ἄγγελλε δ' ὅρκον π. S.El.47 (Reiske for ὅρκῳ codd., cf. ;ὀμόσας.. προσθείς τε χεῖρα δεξιάν Ph. 942
);τὴν στήλην ὕστερον προσέθηκε IG12.374.174
;τοῖς εὖ ἔχουσιν ἔργοις οὔτ' ἀφελεῖν ἔστιν οὔτε προσθεῖναι Arist.EN 1106b11
; ; π. γράμματα ib. 418a, cf. 431c; alsoπ. ἐπὶ τοῖσδε χάριν S.Tr. 1253
;ἵππον πρὸς τοὔνομα Ar.Nu.63
;πρὸς τὸν μισθὸν ἑκάστῳ ὀβολόν X.HG1.5.6
, cf. Pl.Phlb. 33c: abs., make additions, Th.3.45;πρὸς τὰ ὑπάρχοντα -τιθέντες πλουσιώτεροι γίνονται Arist.Rh. 1359b28
; make additions to a story, improve it, Id.Po. 1460a18; also of actors, ib. 1461b30: esp. of adding articles to statements or documents,προσθεῖναι οὐδὲν εἶχον τοῖς εἰρημένοις οὐδ' ἀφελεῖν Isoc.12.264
, cf.POxy.1062.4 (ii A.D.), etc.; π. καὶ ἀφελεῖν τι περὶ τῆς ξυμμαχίας Foed. ap. Th.5.23, cf. 29; π. τὶ πρὸς τοῖς ξυγκειμένοις Foed.ib.47; πρὸς τὰς συνθήκας Foed. ap. Plb.21.43.27;π. ὅτι.. D.18.231
; of entries in accounts,προσετέθη τὰ τέλη τῷ κυριακῷ λόγῳ PAmh.77.15
(ii A.D.), cf. BGU620.15 (iv A.D.), etc.; π. τινὶ [ἀργύριον] pay, PMich.Zen.28.24 (iii B.C.), cf. PCair.Zen.647.56 (iii B.C.), PRyl.153.27 (ii A.D.); πρόσθες εἰς ὄνομα Ἐπωνύχου credit to account of E., Ostr. 1159 (ii/iii A.D.); pay in, deposit gold in a bank or mint, PCair.Zen.23.32 (iii B.C.).2 c. acc. pers., τίνα τῇδε προστιθῶ στάσει; A.Ch. 114; Ἀθηναίοις π. σφᾶς αὐτούς join their party, Th.3.92; π. ἑαυτόν τινι ἐς πίστιν, ἐπὶ ἰδίοις κέρδεσι, Id.8.46,50.3 Math., add,πὸτ ἀριθμόν.. φᾶφον Epich.170.8
(prob.); [χωρίον] ἕτερον αὐτῷ τουτὶ ἴσον Pl.Men. 84d
; πρὸς πεπερασμένον ἀεὶ π. Arist.Ph. 266b2:—[voice] Pass.,εἴ κα.. ποτὶ τὸ ἕτερον τῶν βαρέων ποτιτεθῇ,.. ῥέπειν ἐπὶ τὸ βάρος ἐκεῖνο ᾧ ποτετέθη Archim.Aequil.1
Def.2, cf. Euc. 1Ax.2, etc.;κοινοῦ -τεθέντος Papp.742.15
.4 in Logic, add some determining word, opp. ἀφαιρεῖν, Arist.APo. 91b27, cf.EN 1147b33.5 in LXX and NT, continue or repeat an action, c. inf.,προσέθηκεν ἔτι λαλῆσαι LXX Ge.18.29
; οὐ προσθήσω ἔτι πατάξαι ib.8.21; οὐ μὴ προσθῶ πεῖν I will not drink again, Ev.Marc.14.25 (v.l.); also προσθεὶς Ἰὼβ εἶπεν Job continued and said, LXXJb.27.1;προσθεὶς εἶπε παραβολήν Ev.Luc.19.11
; προσθεῖσα ἔτεκεν υἱόν she bore another son, LXX Ge.38.5:—also in [voice] Med., v. infr. B.111.B [voice] Med., side with one,οἷς ἂν σὺ προσθῇ S.OC 1332
, cf. Th.3.11, 8.48, 87, D.6.12, 11.6, 52.25; τῷ ἀστῷ π. to be favourable, wellinclined to him, Hdt.2.160, cf. D.43.34; τῇ ἡδονῇ side with pleasure, Arist.MM 1201a2: abs., come in, submit, Epist.Phil. ap. D.18.39.2 assent, agree,οὔ οἱ ἔγωγε π. τῇ γνώμῃ Hdt.1.109
, cf. 3.83, Th.6.50, X. An.1.6.10;τῷ λόγῳ τῷ λεχθέντι Hdt.2.120
;τῷ Καρχηδονίων νόμῳ Pl. Lg. 674a
: later c. inf., consent, bring onself to, J.AJ19.1.8.3 φῆφον δ' Ὀρέστῃ τήνδ' ἐγὼ προσθήσομαι will deposit this vote in favour of Orestes, i.e. will vote in his favour, A.Eu. 735; ; so μὴ μιᾷ φήφῳ π. (sc. τὴν γνώμην), ἀλλὰ δυοῖν Th.1.20
; φῆφον π. ἐναντίαν τινί ib.40;φῆφον π. ὥστε ἀποκτεῖναι OGI218.102
(Ilium, iii B.C.).4 Math., add, Sammelb. 6951 ii 30, al. (ii A.D.).II c. acc. pers., associate with oneself, i.e. take to one as a friend, ally, or helper, win over,π. τὸν δῆμον πρὸς τὴν ἑωυτοῦ μοῖραν Hdt.5.69
, cf. Th.6.18;εἰ στρατὸν προσθέοιτο φίλον Hdt. 1.53
, cf. 69, S.OC 404; ταύτην προσθοῦ δάμαρτα take her to wife, Id.Tr. 1224: also in bad sense,πολέμιον π. τινά X.Cyr.2.4.12
.2 c. acc. rei, apply to oneself,βάλανον Hp.Epid.1.26
.a', cf. 4.30 (abs., ib.1.26.δ'); ὀξύβαφον προσθοῦ λαβών Ar.Av. 361
; : metaph., put on,τῇ ὄφει ἀχθηδόνας Th.2.37
; add to oneself, gain, τί ἂν προσθείμην πλέον; what should I be profited? S.Ant.40; π. χάριν, = ἐπιχαρίζεσθαι, Id.OC 767; esp. of evils, bring or take upon onself,πρὸς κακοῖσι κακόν A.Pers. 531
; ; ;ἄχθος ἐπ' ἄχθει π. διπλοῦν Id.Andr. 396
; οἰκεῖον πόνον, κινδύνους αὐθαιρέτους, Th.1.78, 144; ἔχθρας ἑκουσίους πρὸς ταῖς ἀναγκαίαις π. Pl.Prt. 346b.b bring upon others, οἱ.. πόλεμον προσεθήκαντο made war upon him, Hdt.4.65; οὐκ ἄν σφι Σπαρτιήτας μῆνιν οὐδεμίαν προσθέσθαι vented any wrath upon.., Id.7.229.III in LXX and NT, continue or repeat an action (cf. supr. A.111.5),οὐ προσθήσεσθε ἔτι ἰδεῖν αὐτούς LXX Ex.14.13
; προσέθετο πέμφαι ἕτερον Ev. Luc.20.11; προσέθετο συλλαβεῖν καὶ Πέτρον he caused Peter also to be arrested, Act.Ap.12.3; alsoΦαραὼ προσέθετο τοῦ ἁμαρτάνειν LXX Ex.9.34
; οὐ προσέθετο τοῦ ἐπιστρέψαι ib.Ge.8.12.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προστίθημι
-
34 σχολή
σχολή, ἡ,A leisure, rest, ease, Pi.N.10.46, Hdt.3.134, etc.; opp. ἀσχολία, Arist.Pol. 1334a15, etc.; σχολὴν ἄγειν to be at leisure, enjoy ease, keep quiet, Hdt. l.c., E.Med. 1238, Th.5.29; ἐπί τινι for a thing, Pl.Ap. 36d;περί τι Antip.Stoic.3.256
; , Arr.Epict.1.27.15; τινι Luc.Cal.15; σ. ἀγαγεῖν ἐπί τινα to give up one's time to him, Id.DDeor.12.2, etc.; σ. ἔχειν to have leisure, E.Andr. 732, Pl.Lg. 813c, etc.; ἀμφὶ ἑαυτόν for one's own business, X.Cyr.7.5.42; σ. ποιεῖσθαι to find leisure,πρός τι Id.Mem.2.6.4
: c. inf., Pl. Ion 530d; μὴ σχολὴν τίθει, i.e. make haste, A.Ag. 1059;ἡνίκ' ἂν σχολὴν λάβω E.IT 1432
; σχολή [ἐστί] μοι I have time,οὐ σχολὴ αὐτῷ Pl.Prt. 314d
; οὐκ οὔσης ς. Ar.Pl. 281; alsoπαρούσης πολλῆς σ... πρός τι Pl.Plt. 272b
: prov.,οὐ σ. δούλοις Arist.Pol. 1334a21
: c. inf.,οὔτοι.. τῇδ' ἐμοὶ σ. πάρα τρίβειν A.Ag. 1055
, etc.; εἴ τῳ καὶ λογίζεσθαι ς. S. Aj. 816;εἴ σοι σ. προϊόντι ἀκούειν Pl.Phdr. 227b
; καταβαίνειν οὐ ς. Ar. Ach. 409,al.;σ. πλείων ἢ θέλω πάρεστί μοι A.Pr. 818
; σχολὴ ἐδόκει γίγνεσθαι he thought he had plenty of time, Th.5.10; σ. διδόναι, παρέχειν τινί, X.Cyr.4.2.22, Hier.10.5;σ. καταναλίσκειν εἴς τι Isoc.1.18
; τὴν τοῦ πράττοντος σ. περιμένειν to wait his leisure, Pl.R. 370b; σχολῆς τόδ' ἔργον a work for leisure, i.e. requiring attention, E. Andr. 552: freq. with Preps., ἐπὶ σχολῆς at leisure, Pl.Tht. 172d;κατὰ σχολήν Ar.Ec.48
, Pl.Phdr. 228a;μετὰ σχολῆς Id.Criti. 110a
;ὑπὸ σχολῆς Plu.2.667d
; v.infr. B.2 c. gen., leisure, rest from a thing,ἔν τινι σχολῇ κακοῦ S.OT 1286
;ὡς ἂν σχολὴν λύσωμεν.. πόνων E.HF 725
;σ. ἐστί τινι τῶν πράξεων Pl.Lg. 961b
, cf. R. 370c; alsoσ. γίγνεταί τινι ἀπό τινος Id.Phd. 66d
; σ. ἄγειν ἀπό τινος to keep clear of.., X.Cyr.8.3.47; ἡ τῶν ἀναγκαίων ς. Arist.Pol. 1269a35.II that in which leisure is employed, οὐ κάμνω σχολῇ I am not weary of talk, Id. Ion 276; esp. learned discussion, disputation, lecture, Pl.Lg. 820c (pl.), Arist.Pol. 1323b39;παρεκαθίζανον.. σχολαῖς φιλομαθεῖν προαιρούμενοι IG22.1011.22
; ταῦτ' οὐ σχολὴ Πλάτωνος; Alex.158;σχολὰς ἀναγράψαι Phld.Acad.Ind.p.74
M., cf. Plu.2.37c, etc.; σ. περὶ πολιτείας γράψασθαι ib.790e; σ. ἀναγνῶναι, λέγειν, Phld. Acad.Ind.p.82 M., Arr.Epict.4.11.35; ἠθικαὶ σ., title of work by Persaeus, Stoic.1.102, cf.Cic.Tusc.1.4.7,8.2 a group to whom lectures were given, school, Arist.Pol. 1313b3, Phld.Ind.Sto.10, D.H.Isoc.1, Dem.44, Plu.Per.35, Alex.7, etc.; σ. ἔχειν to keep a school, Arr.Epict. 3.21.11; σχολῆς ἡγεῖσθαι to be master of it, Phld.Acad.Ind.p.92 M., D.H.Amm.1.7.3 Lat. schola, = σχολαστήριον, Vitr.5.10.4, CIL 10.831, etc.III σχολαί, αἱ, regiments of the Imperial guard, Procop.Goth.4.27, Suid. s.v. διέδριον; Lat.scholae, Cod.Theod.14.17.9 (iv A.D.), etc.b section of an office, PMasp. 57 ii 18 (vi A.D.); of the 15 'schools' of shorthand writers, Lyd.Mag.3.6.B σχολῇ as Adv., in a leisurely way, tardily,ἤνυτον σ. βραδύς S. Ant. 231
, cf. Th.1.142, 3.46, And.2.19, etc.; ἄτρεμά τε καὶ ς. Alex. 135.4;σ. καὶ βάδην Plb.8.28.11
.2 at one's leisure, i.e. scarcely, hardly, not at all, S.OT 434. Ant. 390, Pl.Sph. 233b, etc.;παραινῶ πᾶσι.. σ. τεκνοῦσθαι παῖδας E.Fr. 317
;σ. γε And.1.102
, X.Mem.3.14.3;σ. που Pl.Sph. 261
b: freq. in apodosi, to introduce an a fortioriargument, εἰ δὲ μὴ.., ἦ που σχολῇ.. γε if not so.., hardly or much less so.., And.1.90;εἰ αὗται.. μὴ ἀκριβεῖς εἰσι, σχολῇ αἵ γε ἄλλαι Pl.Phd. 65b
;εἰ μὴ τούτων.., σ. τῶν γε ἄλλων Arist.Metaph. 999a10
; ὁπότε γὰρ.. , answered by σ. γε, Pl.R. 610e;μὴ γιγνώσκων τὴν οὐσίαν σ. τήν γε ὀρθότητα διαγνώσεται Id.Lg. 668c
. -
35 ἄδολος
ἄδολος, ον,A guileless, honest,σοφία Pi.O.7.53
; in [dialect] Att.esp. of treaties,ἄ. εἰράνα Ar.Lys. 169
;σπονδαὶ ἄ. καὶ ἀβλαβεῖς Th.5.18
. Adv., freq. in the phrase ἀδόλως καὶ δικαίως without fraud or covin, Th.5.23, cf. IG1.42e;ἁπλόως καὶ ἀ. GDI5024
(Gort.): generally,πλουτεῖν ἀδόλως Scol.8
; ἀδολώτερον λέγεσθαι, opp. πιστότερον, Antipho 3.3.4:— also, genuinely, truly,τεθνάκην ἀ. θέλω Sapph.Supp.23.1
, cf. Theoc. 29.32.II unadulterated, genuine,χρίματος ἀδόλοισι παρηγορίαις A.Ag.95
;στύραξ Dsc.1.66
; χρυσός Eupolem. ap. Alex.Polyh.18;ἀργύριον Poll.3.86
; σῖτος, πυρός, PHib.1.85, PGrenf.1.18; ἀ. ἀπὸ παντός ib.2.29.14: metaph., αὔραις ἀδόλοις pure, E.Supp. 1029 (lyr.);τὸ λογικὸν ἄ. γάλα 1 Ep.Pet.2.2
. -
36 ἐπαυρίσκω
ἐπ-αυρίσκω, (1) οἱ δ' ἀγαϑοὶ τὸ μέγιστον ἐπαυρίσκουσι παϑόντες, sie genießen die Wohltaten; ἐπηῦρον, sie hatten Schaden; ἦ τ' ἄλλως ὑπ' ἐμεῖο καὶ εἴ κ' ὀλίγον περ ἐπαύρῃ, ὀξὺ βέλος πέλεται, wenn es auch nur ein wenig streifen sollte; εἴ κ' ἐσϑλοῖο κυβερνητῆρος ἐπαύρῃ, falls er erlangen sollte; inf. ἐπαυρεῖν u. ἐπαυρέμεν, πάρος χρόα καλὸν ἐπαυρεῖν, berühren, streifen; λίϑου δ' ἀλέασϑαι ἐπαυρεῖν, den Stein zu berühren vermeiden; aber τῶν τινα βέλτερόν ἐστιν ἐπαυρέμεν ἤπερ Ἀχαιούς, teilhaftig werden, genießen; ἐπαυρέω, πλεῖον δέ τε νυκτὸς ἐπαυρεῖ, vom Sirius: er hat mehr Anteil an der Nacht, der größere Teil seiner Aufgangszeit fällt in die Nacht. (2) eigtl. Teil an etwas haben. (a) im guten Sinne: Vorteil, Genuß von etwas haben, τοῠ πολλοὶ ἐπαυρίσκονται, viele haben dessen Gewinn; ἐπαυρίσκεται ἀπὸ τῆς κοιλίης, τοῦ σώματος, seine Nahrung daraus ziehen; πρὶν γὰρ ϑανεῖν σε τοῠδ' ἐπαυρέσϑαι ϑέλω, ich will dessen teilhaftig werden, dies erfahren; τίν' αἰτίαν σχών, ἧς ἐπηυρόμην ἐγώ, deren Wirkung ich erlitt; ἐπαυρομένα πολλὰν κτῆσιν ἀπ' οἰκείου σώματος ἀγλαΐας, die viel Gut als Genuß ihrer Schönheit erworben. (b) im bösen Sinne: Schaden, Nachteil von etwas haben; ἵνα πάντες ἐπαύρωνται βασιλῆος, damit alle den (schlechten) König (durch eigenen Schaden) fühlen; τάχα δ' ἄν τι καὶ τοῦ ὀνόματος ἐπαύροιτο, er dürfte leicht die Folgen empfinden; ὀΐω μιν ἐπαυρήσεσϑαι, ich denke, er wird es zu seinem Schaden merken; μή πού τι κακὸν καὶ μεῖζον ἐπαύρῃ, daß du nicht erfahrest -
37 εὐ-λογία
εὐ-λογία, ἡ, 11 das Loben, der Ruhm, φόρ-μιγγι συνάορος Pind. N. 4, 5, öfter; εὐλογίαις νᾶσον σαίνειν I. 5, 19; ἄξιος εὐλογίας πολλῆς Ar. Pax 738; ὑμνῆσαι δι' εὐλογίας ϑέλω Eur. Herc. Für. 356; Thuc. 2, 42 u. sonst in Prosa. – 2) schöner Ausdruck, schöne Sprache, καὶ εὐαρ-μοστία καὶ εὐσχημοσύνη Plat. Rep. III, 400 d; πολλὴν τὴν εὐλογίαν ἐπιδεικνύμενος, neben εὔ. λεξις, Luc. Lexiph. 1; im plur., schöne Redensarten, Aesop. 229. – 3) das Segnen, der Segen, N. T. u. K. S. – 41 bei Cic. Attic. 13, 22 was vernünftiger Weise gesagt werden kann, Wahrscheinlichkeit.
-
38 λέγω
λέγω, 1) (ΛΕΧ, λέχος, λόχος) legen, lagern, zu Bette bringen, λέξον με, Il. 24, 635, u. übertr., ἐγὼ μὲν ἔλεξα Διὸς νόον, 14, 252, durch Schlaf bestricken, betäuben. – Häufiger im med. sichlegen, liegen, praes., μηκέτι νῦν δήϑ' αὖϑι λεγώμεϑα, Il. 2, 435, ὅϑ' ἡδέϊ λέξεται ὕπνῳ, im Schlafe liegen, 4, 131, λέξομαι εἰς εὐνήν, Od. 17, 102; oft im aor., πὰρ δ' Ἑλένη ἐλέξατο, 4, 305, τῷ ἔνι λεξάσϑην, Il. 14, 350, φυλακτῆρες λεξάσϑων παρὰ τάφρον, 9, 67, sich lagern; ebenso die syncopirten Formen, ἔλεκτο σὺν αἰδοίῃ παρακοίτι, Hes. Sc. 46, wie Od. 19, 50, im imper. sowohl λέξο, Il. 24, 650, als auch λέξεο, Od. 19, 598 Il. 9, 617. So nur noch in einzelnen Nachahmungen bei sp. D., wie λέξασϑαι, Ap. Rh. 4, 794. – 2) zusammenlegen, lesen, sammeln, praes., ὀστέα – λέγωμεν, Il. 23, 239 Od. 24, 72; αἱμασιάς τε λέγων, 18, 359. 24, 224, u. sp. D., ἀγλαΐην ῥόδου χείρεσσι λέγουσα, Mosch. 2, 70; – aor., Pind. ϑανόντος ὀστέα λέξαις υἱοῦ, P. 8, 53. – Häufiger im med. für sich sammeln, ἐπὶ δὲ ξύλα πολλὰ λέγεσϑε, Il. 8, 508. 547, für sich auslesen, auswählen, ἄνδρας ἀρίστους λέξαιτο, Od. 24, 108, Τρῶας μὲν λέξασϑαι ἐφέστιοι ὅσσοι ἔασιν, Il. 2, 120, κούρους, 11, 27; als pass., εἰ γὰρ νῠν παρὰ νηυσὶ λεγοίμεϑα πάντες ἄριστοι εἰς λόχον, 13, 276; λέξατο πάντας, Pind. P. 4, 189; sp. D., wie Ap. Rh., φάρμακα λέξασϑαι ϑυμοφ ϑόρα, 3, 807, wie 899; Nic. Th. 752. In Prosa ist in dieser Bdtg συλλέγω gebräuchlich. – 3) dazu legen, zählen, rechnen, aus Einzelnen eine Reihe machen, in der man es aufzählt, ἐν δ' ἡμέας λέγε κήτεσιν, er zählte uns unter den Robben mit, οὔτι διαπρήξαιμι λέγων ἐμὰ κήδεα ϑυμοῦ, aufzählend die Leiden, Od. 14, 197. 23, 308, u. med., τί σὲ χρὴ ταῦτα λέγεσϑαι; Il. 13, 275, hererzählen, wie auch 13, 292. 20, 244, ἀλλ' ἄγε μηκέτι ταῦτα λεγώμεϑα νηπύτιοι ὥς, zu nehmen, welche Formel auch Od. 3, 240. 13, 296 wiederkehrt, denn auch da ist von lang ausgesponnener Unterhaltung die Rede; die später gewöhnliche Bdtg des einfachen Sprechens, Sagens hat Hom. nicht, u. selbst Il. 2, 221, τότ' αὖτ' Ἀγαμέμνονι δίῳ ὀξέα κεκληγὼς λέγ' ὀνείδεα, ist ein Aneinanderreihen von Schimpfwörtern gemeint; im aor. syncop., λέκτο δ' ἀριϑμόν, er zählte sich die Zahl über, Od. 4, 451; μετὰ τοῖσιν ἐλέχϑην, zu diesen ward ich gezählt, Il. 3, 188; ἐγὼ πέμπτος μετὰ τοῖσιν ἐλέγμην Od. 9, 335, ich zählte mich ihnen selbst zu. Einzeln so bei sp. D., wie Callim. ἀλλά οἱ οὐ νεμεσητὸν ἐνὶ πρώτῃσι λέγεσϑαι, Del. 16. – 4) reden, sagen, erzählen, nach Hom. die herrschende Bdtg, u. bei den Dichtern u. in Prosa sowohl absol., als c. acc. u. mit folgdm acc. c. inf., ὡς u. ὅτι, λέγειν ποντιᾶν ψάφων ἀριϑμόν Pind. Ol. 13, 44, λέξω τορῶς σοι πᾶν Aesch. Prom. 612, αὐτῆς λεγούσης τὰς πολυφϑόρους τύχας 636, μήτε λέξαι μήτ' ἐρωτῆσαι πάϑη Pers. 284, μήτι μακεστῆρα μῦϑον ἀλλὰ σύντομον λέγων 684, ψευδῆ λέγειν Ag. 611, wie Hes. Th. 27, Lügen reden; im Ggstz oft τἀληϑῆ λέγειν, die Wahrheit sagen, Plat. u. A.; – λόγος λέλεκται πᾶς Soph. Phil. 389, λέξεται, es wird gesagt werden, O. C. 1188 (wie Eur. Hec. 895, = λεχϑήσεται, Plat. Soph. 251 d; λελέξεται, Thuc. 3, 53; Plat. Crat. 433 a); τὸ λεχϑὲν ἔργον ἐκτελεῖν Trach. 1177; auch ἀμφί τινος, Eur. Hec. 580; περί τινος, Soph. Ai. 151; Thuc. 2, 48 u. sonst; ὑπέρ τινος, Soph. El. 554, wie Xen. Hell. 1, 7, 16 u. A. – Auch = heißen, befehlen, λέγω κατ' ἄνδρα μὴ ϑεὸν σέβειν ἐμέ Aesch. Ag. 899, τοὺς μέν τι ποιεῖν, τοὺς δὲ μή τι δρᾶν λέγων Ch. 546; Soph. Phil. 101 Tr. 137; ἔλεγε ϑαῤῥεῖν Xen. An. 1, 3, 8; εἰ μὲν γὰρ προςδοξάσαι λέγει, πάνυ γελοία γίγνεται ἡ ἐπίταξις Plat. Theaet. 209 d; dah. von Rednern = darauf antragen, μισϑοφοράν, δεσμόν, Dem. 3, 34. 24, 147; am Schluß der Rede, 2, 31, mit folgdm acc. c. inf. – Auch von Sachen, aussagen, bes. τὰ γράμματα λέγει, Aesch. Spt. 647; vgl. Her. 1, 124. 187 u. öfter; ἐπίγραμμα λέγον τάδε Thuc. 6, 54; Folgde. Aehnl. Ar. ταῦτ' οἶσϑ' ὅ, τι λέγει, Equ. 1041; – ὥςπερ τοὔνομα λέγει, wie der Name besagt, Plat. Prot. 312 c. – Auch vom Orakel, einen Ausspruch thun, Her. 8, 136. – 5) Etwas, Einen nennen, ἄνανδρον τἡν πόλιν Soph. O. C. 943, ξυντομωτάτως μὲν ἂν τύχοιμι λέξας Οἰδίπουν όλωλότα 1576, wenn ich ihn den Todten nenne; vgl. Aesch. οὔτοι γυναῖκας ἀλλὰ Γοργόνας λέγω Eum. 48; auch Her. ἐκεῖνο δέ, τὸ εἴρεό με, οὔκω σε ἐγὼ λέγω, so nenne ich dich noch nicht, nämlich den glücklichsten, 1, 32. Daran reiht sich a) κακὰ λέγειν τινά, Einen schmähen, schimpfen, Ar. Eccl. 435 u. Folgde; οὐδεὶς οὐδὲν φλαῦρον ἔλεγε τὸν ἄνδρα Plat. Ep. 13 p. 360 d; und häufiger mit adv., εὖ λέγειν τινά, Einem Gutes nachsagen, ihn preisen, Aesch. Ag. 433; Soph. El. 1017, wie κακῶς δέ σε λέγω, 514; vgl. noch Eur. Med. 457; Plat. Euthyd. 284 e. Und – b) wo eine Erklärung hinzugesetzt wird, ich sage, meine, oft durch nämlich zu übersetzen, σὺ δ' ὦ Ποίαντος παῖ, Φιλοκτήτην λέγω, Soph. Phil. 1245, τὸν ἄνδρα, ἐμὸν λέγω πατέρα Trach. 9; ἅλω δὲ πολλήν, ἀσπίδος κύκλον λέγω Aesch. Spt. 471; u. oft bes., wenn der Eigenname der Person hinzugefügt wird, Eur. u. in Prosa, νέας ποιήσασϑαι διηκοσίας ἐς τὸν πόλεμον, τὸν πρὸς Αἰγινήτας λέγων, Her. 7, 144, indem er meinte, für den äginetischen Krieg nämlich; ἐμὲ γὰρ λέγεις τὸν νεώτατον λέγων, du meinst mich, wenn du von dem Jüngsten sprichst, Plat. Parm. 137 c; παρὰ πάντων, τῶν μὴ εἰδότων πάντων λέγεις ἢ καὶ τῶν εἰδότων Conv. 202 b, verstehst du unter allen die nicht Wissenden od. die Wissenden, δέομαι σαφέστερον ἃ λέγεις ἀκοῦσαι, Phil. 17 a; bes. λέγω δή, ich meine nämlich; auch μαϑήσει δ' ἐνϑένδε σαφέστερον τί λέγω, Theaet. 198 a u. Folgde. – 6) im pass. gesagt werden, von Allem, was auf bloßem Gerede beruht, bes. λέγεται, man sagt, es heißt, es soll, sowohl im nom. c. inf., als mit acc. c. inf., Her. 8, 118; Xen. Cyr. 1, 2, 1 u. öfter, wie auch bei den anderen Geschichtschreibern. – 7) Als besondere Wendungen merke man noch λέγω τι; sage ich was? habe ich Recht? κινδυνεύεις τι λέγειν, du scheinst Recht zu haben, Plat. Crat. 404 e Soph. 248 c; σκοπεῖσϑε εἴτε τι λέγω, λέγων – Legg. IX, 861 e; ἔδοξέ τι λέγειν τῷ 'Αστυάγει Xen. Cyr. 1, 4, 20; so καλῶς, ὀρϑῶς λέγεις, du hast Recht, vgl. Valck. Eur. Hipp. 715; οὐδὲν λέγεις, du sagst Etwas, was zu Nichts hilft, so gut wie Nichts, Ar. Equ. 334; aber auch = Etwas sagen, das nicht ist, d. i. lügen, Av. 66; Plat. Apol. 30 b; – καίτοι τί λέγω; wie unser: doch, was sage ich? zurücknehmend u. eintensend, Ar. Eccl. 298; τί λέγων κατέχει –; unter welchem Vorwande? Pol. 1, 17, 12; – ὁ λεγόμενος, der so genannte, wie man gewöhnlich zu sagen pflegt, ὁ λεγόμενος γραῶν ὕϑλος Plat. Theaet. 176 c; οἱ τῆς ϑαλάττης λεγόμενοι χόες 173 d; bes. τὸ λεγόμενον, parenthetisch, wie es im Sprichwort heißt, wie man zu sagen pflegt, nach dem Sprichwort, οὐκοῦν, τὸ λεγόμενον, ἀδελφὸς ἀνδρὶ παρείη Plat. Rep. II, 362 d; τὸ λεγόμενον δὴ τοῦτο Gorg. 514 e; τὸ κατὰ τὴν παροιμίαν λεγόμενον Soph. 261 b, Folgde; τὸ δὴ λεγόμενον Pol. 4, 52, 3 u. öfter, – λέγεσϑαι ἐν τοῖς ἀρίστοις, unter den Besten genannt werden, zu den Besten gerechnet werden, reiht sich an 3, Xen. An. 1, 6, 1, vgl. Oec. 11, 20; αὐτίκ' ἐν τοῖς μηκέτ' οὖσι λέξομαι Eur. Alc. 323. – 8) mit besonderm Nachdruck von der Beredtsamkeit, λέγειν δεινός, Soph. O. R. 545, wie oft in Prosa, οἱ λέγειν προϑυμούμενοι γενέσϑαι Xen. Cyr. 1, 5, 9; λαλεῖν ἄριστος, ἀδυνατώτατος λέγειν Eubul. bei plut. Alc. 13; οἱ λέγοντες, die Redner, Dem. u. A. – Auch von Dichtern, singen, λέγειν ποιήματα, Plat. Ion 533 e; ϑέλω λέγειν Ἀτρείδας, Anacr. 1, 1. – Vortragen, indem man etwas Geschriebenes abliest, λαβὲ τὸ βιβλίον καὶ λέγε, Plat. Theaet. 143 c; Dem. – Das perf. λέλεχα haben erst sehr Späte einzeln, λέλογα erwähnt Hesych. u. Phot. – Oft steht es pleonastisch bei φημί, ἔφη λέγων, ἔλεγε φάς u. vgl., oft bei Her., 3, 156. 5, 36. 49; auch bei Attikern, Soph. Ai. 756.
-
39 έτσι
1. επίρρ. так, таким образом;κάνε έτσι — сделай так;
κάνε έτσι πού... — сделай так, чтобы...;
μην κάνετε έτσι — не делайте так;
ας γίνει έτσι — так тому и быть;
έτσι δεν γίνεται δουλειά — так дело не пойдёт;
πώς έτσι; — как же так? πώς έγινε έτσι; — как это случилось?;
καί έτσι είναι — так оно и есть;
δεν είναι έτσι — это не так;
έτσι δεν είναι; — не так ли?;
έτσι έ; — значит так?;
κι' έτσι — итак;
έτσι όπως πρέπει — так как следует;
έτσι είμαι εγώ — таков я;
με το έτσι θέλω — произвольно, явочным порядком;
έτσι πού λες — вот какие дела;
τό είπα έτσι — или έτσι τό είπα — я просто так это сказал;
έτσι ακριβώς το είπα — я сказал именно так;
§ έτσι κι' έτσι — а) так себе, средне; — б) так или иначе; — во всяком случае; — всё равно;
πώς είσθε;------ κι' έτσι — как поживаете?— так себе;
έτσι κι' έτσι δεν πρόκειται να ωφεληθώ ( — так или иначе) всё равно я ничего не выгадаю;
έτσι είτε αλλιώς — так или иначе;
κι' έτσι κι' αλλ(ο)ιώς — так или иначе;
έτσι καί είναι — так и есть, это правда;
τό δίνουν έτσι — бесплатно, даром дают;
2. σύνδ.1) как только; когда, после того как;έτσι πείς — как только скажешь;
έτσι εχάραξε η α,ύγή — как только занялась заря;
φύγει ο παππάς — когда уйдёт отец;2) если;έτσι θελήσεις — если захочешь;
έτσι τό μάθει αυτός — если он узнает об этом;
§ έτσι πού — или έτσι ώστε — так чтобы.
-
40 να
1. σύνδ.1) (при обознач, цели) чтобы, так чтобы; σήκω να σε δούμε встань, чтобы мы на тебя посмотрели; 2) (при обознач, условия) если (даже); να το ήξερα θα πήγαινα если бы я знал, я бы пошёл; να ήμουνα νέος... если бы я был молодым...; να το δώ με τα μάτια μου δεν το πιστεύω если даже увижу своими глазами, не поверю; 3) (при обознач, времени) когда; να τελειώσω το βιβλίο και έρχομαι когда закончу книгу, приду; 4) (в придаточном предложении) что; μου φαίνεται να τον ξέρω мне кажется, (что) я его знаю; 2. μόριο 1) (в зависимом накл, соответствует русск, инф.): θέλω να τον δω я хочу его увидеть; αυτοί θέλουν να φύγουν они хотят уйти; 2) (в повел, накл.): να τούς διώξετε! выгоните их!; να μην το ξανακάνεις! боль- ше не делай этого!; να με περιμένεις! жди меня!; 3) (для выражения пожелания): να είσαι καλά! дай бог тебе счастья, здоровья!, желаю тебе всего хорошего!; να χαρείς τα νιάτα σου желаю тебе полного счастья (пожелание молодым); 4) (в проклятиях): να μη σώσης! чтоб тебе было неладно!, пропади ты пропадом!; να μη σε ξαναϊδούν τα μάτια μου! чтоб мой глаза тебя больше не видели!, больше не попадайся мне на глаза!; 5) (в вопрос, предл.): να περάσω αύрю; прийти мне завтра?; § όπου να ναι, έρχεται το τραίνο поезд вот-вот подойдёт; 3. εηίρρ. 1) (для привлечения внимания) вот, на, бери, держи, гляди; να τος (τη, το)! вот он (она, оно)!; να! κράτα на держи!; να! πιες το возьми и выпей; να! έφτασε το βαπόρι смотри, вот пришёл пароход; να πού μένω вот где я живу; 2) (в сочетании с πού) всё-таки, всё же; να πού δε με ξέχασες! ты всё-таки меня не забыл!; να πού κάτι ξέρει он кое-что всё-таки знает; §.να σου και μπαίνει ο πατέρας в этот момент входит отец; να τα μας! вот так да!, вот тебе и на!, здрасте, приехали! (разг) (для выражения удивления)
См. также в других словарях:
θέλω — (AM θέλω και ἐθέλω) 1. έχω την επιθυμία ή την ανάγκη ή την πρόθεση να κάνω κάτι ή να πω κάτι, επιθυμώ (α. «θέλω να φάω» β. «εἰ σύ γε σῷ θυμῷ ἐθέλεις», Ομ. Ιλ.) 2. επιθυμώ πολύ, επιζητώ (α. «θέλει να προκόψει» β. «πάντ ἐθέλω δόμεναι», Ομ. Ιλ.) 3.… … Dictionary of Greek
θέλω — θέλω, θέλησα βλ. πίν. 157 (και ως απρόσ. θέλει) Σημειώσεις: θέλω : χρησιμοποιείται η λόγια μτχ. ηθελημένος ως επίθετο (→ σκόπιμος, με πρόθεση) … Τα ρήματα της νέας ελληνικής
και — γε καί... γε (Α) βλ. και (Ι). (I) ή κι πριν από φωνήεν ή δίφθογγο (AM καί, με κράση πριν από λέξη που αρχίζει από φωνήεν ή δίφθογγο: «χοί» καὶ οἱ, «κἀγώ» καὶ ἐγώ) (σύνδ.) 1. συμπλεκτικός, συνδέει κατά παράταξη δύο ή περισσότερες έννοιες, λέξεις,… … Dictionary of Greek
θέλω — ήθελα, θέλησα, θελημένος, η, ο 1. επιθυμώ: Θέλει να σπουδάσει – Θέλοντας μη θέλοντας έκανα αυτό που μου ζήτησες. 2. χρειάζομαι: Ο άρρωστος θέλει γιατρό. – Τα χωράφια θέλουν βροχή. – Το φαγητό θέλει λίγη ώρα ακόμη για να βράσει. 3. μου αξίζει κάτι … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
Ελλάδα - Γραμματεία και Λογοτεχνία — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ H λέξη ιστορία συνδέεται ετυμολογικά με τη ρίζα Fιδ , η οποία σημαίνει «βλέπω», και υπό αυτή την έννοια ιστορία είναι η αφήγηση που προκύπτει από έρευνα βασισμένη στην προσωπική παρατήρηση. Τα κείμενα των αρχαίων… … Dictionary of Greek
συνώνυμος — η, ο / συνώνυμος, ον, ΝΜΑ, και αττ. τ. ξυνώνυμος, ον, Α 1. αυτός που έχει το ίδιο όνομα με άλλον 2. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τα συνώνυμα α) λέξεις που διαφέρουν μορφολογικώς αλλά έχουν την ίδια ή παραπλήσια σημασία, όπως λ.χ. θύρα και πόρτα, θέλω… … Dictionary of Greek
βούλομαι — και βουλιέμαι και βουλιούμαι (AM βούλομαι, Α και επιτ. τ. βόλομαι) 1. θέλω, επιθυμώ 2. λογαριάζω, σκέπτομαι να πράξω κάτι νεοελλ. αποφασίζω μσν. (για διάταξη νόμου) καθορίζω αρχ. φρ. 1. «εἰ βούλει» (ευγενική φράση φιλοφροσύνης) αν αγαπάς 2.… … Dictionary of Greek
λέγω — και λέω (AM λέγω, Μ και λέω) 1. εκφράζομαι με τον προφορικό λόγο, ομιλώ, λαλώ (α. «ο καθένας είπε τις απόψεις του» β. «λεγέτω μὲν οὖν περὶ αὐτοῡ ὡς ἕκαστος γιγνώσκει», Θουκ. γ. «ἔλεξαν ὑπὲρ τῶν στρατηγῶν τάδε», Ξεν.) 2. φρονώ, νομίζω (α. «τί λες… … Dictionary of Greek
κάνω — και κάμνω (AM κάμνω, Μ και κάνω) κατασκευάζω, δημιουργώ, φτειάχνω (α. «δεν τήν έκανες καλά τη βιβλιοθήκη» β. «οὐδ ἄνδρες νηῶν ἔνι τέκτονες, οἵ κε κάμοιεν νῆας ἐϋσσέλμους», Ομ. Οδ.) νεοελλ. 1. επιχειρώ κάτι, προσπαθώ ή αρχίζω μια ενέργεια (α.… … Dictionary of Greek
κανένας — και κανείς, καμιά, κανένα (Μ κανείς, καμία, κανέν, αρσ. και κανένας και κιανείς και κιανένας, θηλ. και καμιά και κιαμιά, ουδ. και κανένα[ν] και κιανένα[ν]) 1. (με άρνηση) ούτε ένας, ουδείς («η πληγή δεν έχει κανέναν κίνδυνο») 2. κάποιος, ένας… … Dictionary of Greek
κλαίω — και κλαίγω (AM κλαίω, Α αττ. τ. κλάω, αιολ. τ. κλαΐω, Μ και κλαίγω) 1. χύνω δάκρυα για να εκφράσω τη θλίψη μου ή, σπανίως, και τη χαρά μου (α. «κλαίει σαν μωρό παιδί» β. «κι αν δε σε κλάψει η μάννα σου, ο κόσμος σε δακρύζει», Πολίτ. γ. «στην… … Dictionary of Greek
