-
1 nawias
m (G nawiasu) 1. (znak pisarski) bracket, parenthesis- napisać coś w nawiasie to write sth in brackets- umieścić coś w nawiasie to put sth in brackets, to put brackets round sth- ująć a. wziąć coś w nawias to put sth in brackets- otworzyć/zamknąć nawias to open/close brackets- ceny podane są w nawiasach prices are given in brackets2. Mat. bracket- wyłączyć a. wyciągnąć przed nawias to put a. take outside the brackets [liczbę]; to factor out [wspólny czynnik, składnik wyrażenia]- □ nawias klamrowy curly bracket, brace- nawias kwadratowy square bracket- nawias okrągły round bracket, parenthesis■ nawiasem mówiąc pot. by the way, incidentally- widziałem jego najnowszy film, nawiasem mówiąc, niezbyt dobry I’ve seen his latest film which, incidentally a. by the way, wasn’t very good- być/czuć się poza nawiasem to be/feel like an outsider, to be/feel out of it- został wyrzucony poza nawias życia społecznego he was pushed onto the margin(s) of society- wziąć coś w nawias przen. to ignore sth, to leave aside sth* * *parenthesis, bracket (BRIT)nawias okrągły — parenthesis, round bracket (BRIT)
nawias klamrowy — brace, curly bracket
nawiasem mówiąc — incidentally, by the way
* * *mi1. ( znak graficzny) parenthesis; Br. bracket; w nawiasie in parenthesis; otworzyć/zamknąć nawias open/close the parenthesis; umieścić słowo w nawiasie put a word into parentheses; wziąć w nawias parenthesize; nawiasem mówiąc by the way, incidentally; być l. znaleźć się poza nawiasem społeczeństwa be on the margin(s) of society.2. mat. bracket; nawias klamrowy brace, curly bracket; nawias kwadratowy square bracket; nawias okrągły parenthesis, round bracket.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nawias
-
2 pod
Ⅰ praep. 1. (poniżej) under(neath), beneath, below- pod kredensem/parasolem under the sideboard/an umbrella- pod ziemią below (the) ground, under(neath) the ground- pod powierzchnią below a. under(neath) the surface- mieszkanie pode mną the flat below a. underneath mine- tunele pod centrum miasta tunnels under(neath) a. beneath the city centre- pod warstwą tynku beneath a layer of plaster- czuć piasek pod stopami to feel the sand under a. beneath one’s feet- zaglądałeś pod biurko? have you looked under the desk?- zginął pod kołami ciężarówki he died under the wheels of a lorry- jego córka wpadła pod samochód his daughter was run over a. hit by a car- włóż jakiś sweter pod płaszcz put a jumper on under your coat- na liście jego nazwisko było pod moim his name was underneath mine on the list- złożyć podpis pod petycją to sign a petition- pod jego piórem/pędzlem książk. in his rendition2. (obok, koło) at, by; (z nazwą geograficzną) near- pod drzwiami at a. by the door- pod ścianą by the wall- pod samym szczytem just below a. right beneath the summit- pod basztą/wzgórzem zamkowym at the foot of the tower/the castle hill- pod lasem at the edge of the forest- spotkajmy się pod kinem let’s meet outside the cinema- podwiózł mnie pod dom he drove me right home- podkradł się pod bramę he crept up to the gate- miejscowość pod Krakowem a place near Cracow- bitwa pod Waterloo the Battle of Waterloo- na lato wyjeżdżali zwykle pod Warszawę in the summer they usually stayed somewhere outside Warsaw3. (w kierunku przeciwnym do) against- pod wiatr against the wind- pod prąd against the current, upstream- płynąć pod prąd to go against the current także przen.- pod światło against the light- iść/patrzeć na coś pod słońce to walk/look at sth with the sun in one’s eyes- zrobić zdjęcie pod słońce to take a photo against the sun- pod górę uphill- ścieżka biegnąca pod górę an uphill path, a path going uphill4. (wskazujące na podporządkowanie) under- pod czyimś dowództwem/nadzorem under sb’s command/supervision- pod eskortą policji under police escort- państwo Franków pod rządami Karolingów the Frankish state under (the rule of) the Carolingians- tereny znajdujące się pod okupacją niemiecką areas under German occupation- pacjenci/uczniowie pod moją opieką patients/pupils in my care- córkę zostawili pod opieką babci they left their daughter in the care of her grandmother- przekazać projekt pod dyskusję to put forward a plan for discussion- poddać wniosek pod głosowanie to put a motion to the vote- mam pod sobą 20 pracowników I have 20 people under me- pod wiceministrem było pięciu dyrektorów there were five directors below the deputy minister5. (wskazujące na przyczynę, okoliczności) under- pod narkozą under a general anaesthetic- pod moją/jego nieobecność in my/his absence- pod (czyjąś) presją under pressure (from sb)- pod przymusem under duress książk. a. coercion- pod wpływem kogoś/czegoś under the influence of sb/sth- pod pretekstem ważnego spotkania under a. on the pretext of having an important meeting (to attend)- złamać się/ugiąć się pod ciężarem czegoś to break/buckle under the weight of sth także przen.- zeznawać pod przysięgą to testify under a. on GB oath- obiecał to zrobić pod słowem honoru he gave his word of honour that he would do it, he promised on his word of honour that he would do it- został aresztowany pod zarzutem kradzieży he was arrested on a theft charge a. on a charge of theft- nasze pozycje znalazły się pod silnym ostrzałem wroga our positions came under heavy enemy fire6. (wskazujące na konsekwencje) under- pod groźbą eksmisji under threat of eviction- pod karą grzywny under a. on penalty of a fine- pod karą śmierci on a. under pain of death, under a. on penalty of death- pod odpowiedzialnością karną under a. on penalty of law7. (z nazwą, tytułem) under- wiersz pod tytułem „Kot” a poem entitled ‘Cat’- operacja pod kryptonimem „Arka Noego” an operation code-named a. under the code name ‘Noah’s Ark’- kościół pod wezwaniem św. Augustyna a church dedicated to a. under the patronage of St Augustine- pod pseudonimem under a pseudonym- urodzić się pod znakiem Lwa/Raka to be born under the sign of Leo/Cancer- na liście figurowała pod nazwiskiem panieńskim she appeared on the list under her maiden name- co rozumiesz pod pojęciem feminizmu? what do you understand by the notion of feminism?8. (z adresem, numerem) at- muzeum mieści się pod numerem piątym the museum is located at number five- zanieś te bagaże pod ósemkę take this luggage to (room) number eight- więcej informacji uzyska pan pod numerem 913 you can find out more by ringing 913- zostaw dla mnie wiadomość pod tym numerem leave a message for me at this number9 (wskazujące na dopasowanie) kapelusz pod kolor płaszcza a hat to match the colour of the coat- musisz dobrać narzutę pod kolor zasłon you need to a. have to choose a bedspread to go with a. match (the colour of) the curtains- podkładać słowa pod melodię to put words to the music10 pot. (w stylu) in the style of, in imitation of- obrazy malowane pod Picassa pictures in the style a. in imitation of Picasso- napisał wypracowanie pod swoją polonistkę he wrote his essay the way his Polish teacher would like it11 (blisko) towards, toward US- pod wieczór towards the evening- pod koniec wieku/przedstawienia towards the end of the century/performance- mieć pod pięćdziesiątkę to be getting on for a. approaching fifty- temperatura dochodziła pod czterdziestkę pot. the temperature was approaching forty12 (z okazji) pot. to- wypijmy pod twoją czterdziestkę here’s to your fortieth birthday! pot.- pod nasze spotkanie! here’s to our little get-together! pot.- kieliszek wódki pod śledzika a glass of vodka to go with the herringⅡ pod- w wyrazach złożonych (niżej w hierarchii) sub-, under-- podtytuł subtitle- podsekretarz undersecretary* * *1. prep +instr1) ( poniżej) underpod wodą/ziemią — underwater/underground
pod spodem — below, underneath
2) ( obok) by3) ( w pobliżu) near4) ( dla wyrażenia przyczyny) under2. prep +accpod wpływem/przymusem — under the influence/pressure
1) ( kierunek) underpod wiatr/prąd — against the wind/stream
2) ( dla wyrażenia czasu)pod wieczór/koniec — towards the evening/end
3)pod warunkiem, że... — on condition (that)...; provided lub providing (that)...
książka pod tytułem... — a book entitled...
pod przysięgą — under lub on BRIT oath
pod karą/groźbą czegoś — on pain of/under threat of sth
* * *prep.+ Ins.1. (= poniżej) under; pod stołem under the table; pod ziemią underground; pod wodą underwater; pod spodem below, underneath; pod marynarką/płaszczem under one's jacket/coat; pod parasolem under the umbrella.2. (= tuż przy czymś) by; pod ścianą by the wall; pod drzwiami at the door; dom pod Londynem a house near London; bitwa pod Grunwaldem/Waterloo the battle of Tannenberg/Waterloo; pod ręką at hand; wszystkie potrzebne książki mam pod ręką all the books I need are at hand.3. ( w zwrotach wyrażających przyczynę) under; pod przymusem under pressure; pod wpływem czegoś under the influence of sth; pod naciskiem under duress; pod zarzutem czegoś on a charge of something; ugiąć się pod ciężarem czegoś be laden with sth, bend down under the load of sth; pod pretekstem czegoś under l. with the pretext of sth.4. (= pod nadzorem, opieką) under, in; pod czyimś przewodnictwem under the leadership of sb; pod kontrolą under control; pod czyimś kierunkiem under sb's supervision; pod czyimś dowództwem under sb's command; pod okiem wychowawcy under the tutor's supervision; statek pod polską banderą a ship under the Polish banner; urodzić się pod szczęśliwą gwiazdą be born under a lucky star.5. ( dla wyrażenia sankcji) under, on; pod groźbą czegoś under threat of sth; pod karą pozbawienia wolności under threat of imprisonment; zeznawać pod przysięgą testify on l. under the oath.6. ( w zwrotach wyrażających nazwy) kościół pod wezwaniem św. Tomasza St. Thomas Church, St. Thomas's Church, the Church of St. Thomas; powieść pod tytułem... novel entitled...; lepiej znana pod panieńskim nazwiskiem better known by her maiden name; piszę pod pseudonimem Kulis I write under the pen name of Kulis; kino pod nazwą Paladium Paladium movie-theater.7. ( w zwrotach wyrażających położenie) podpisać się pod listem/petycją sign a letter/petition; umieścić pieczęć pod umową stamp the contract/agreement.9. + Acc. ( w zwrotach wyrażających kierunek) under; pod stół under the table; pod prąd against the stream l. tide; pod wiatr against the wind; pod górę uphill; wpaść pod tramwaj/samochód/pociąg be hit by a streetcar/car/train, be run over by a streetcar/car/train.10. + Acc. (w zwrotach wyrażających czas, okoliczności) at, in; pod koniec lipca at the end of July; pod wieczór in the evening, towards (the) evening; pod twoją nieobecność in your absence; mężczyzna pod pięćdziesiątkę a man approaching l. nearing fifty.11. + Acc. ( w zwrotach wyrażających robienie czegoś na wzór czegoś) robić coś pod dyktando do what one is told by sb; dobrać zasłony pod kolor dywanu match the curtains with the carpet; malować pod kogoś paint for sb.12. + Acc. ( w innych zwrotach) oddać propozycję pod dyskusję submit the suggestion for discussion; wziąć coś pod rozwagę take sth into consideration; oddać projekt ustawy pod głosowanie submit the bill to a vote.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pod
-
3 wierzch
m (G wierzchu) 1. (górna część) top- z wierzchu a. na wierzchu leżały gazety some newspapers were lying on top- z wierzchu a. na wierzchu zielony green on (the) top- zdjąć coś z wierzchu to take sth off the top- posyp cukrem po wierzchu sprinkle with sugar on top- wierzch tkaniny the face side of a fabric- na wierzch walizki włożyła ręcznik she put a towel on top when packing2. (zewnętrzna strona) outside- wierzch dłoni the back of the hand- walizka jest porysowana na wierzchu the case is scratched on the outside a. on the lid- włożyć coś na wierzch to put sth on top [sweter, marynarkę]- bluzka wyrzucona na wierzch (spodni) a blouse worn outside one’s trousers■ zostawić coś na wierzchu to not put sth away- oczy wyłażą mu na wierzch pot. his eyes nearly pop out of his head- moje/jego na wierzchu I’m/he’s right again- twoje na wierzchu OK, you win- koń pod wierzch a saddle horse, a hack- jechać wierzchem to ride on horseback* * *-u; -y; mbyć/leżeć na wierzchu — to be/lie on top
oczy mu wyszły na wierzch — pot his eyes popped out (pot)
* * *mi1. (= górna część) top; ( dłoni) back; ( ubrania) outside; ( obuwia) upper; oczy wychodzą komuś na wierzch pot. sb's eyes pop out; nosić koszulę na wierzch wear one's shirt over one's pants; prawda wyjdzie na wierzch the truth will out; jeździć wierzchem jeźdź. ride (on) horseback.2. (= wieko) lid.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wierzch
-
4 praw|o
Ⅰ n 1. sgt (ogół przepisów) law- prawo nowożytne modern law- prawo polskie/francuskie Polish/French law- reguły a. normy prawa legal norms a. principles- rządy prawa the rule of law- zgodnie z prawem in accordance with a. according to the law- zgodnie z polskim prawem under Polish law- zgodnie z duchem i literą prawa in accordance with the spirit and the letter of the law- wbrew prawu against the law, contrary to the law- stosować się do przepisów prawa to abide by a. obey the law- złamać prawo to break the law- być niezgodnym z prawem a. wbrew prawu to be against the law- uznać przerywanie ciąży za niezgodne z prawem to criminalize abortion- działać w granicach prawa/niezgodnie z prawem to operate within/outside the law- stać ponad prawem to be above the law- wejść w konflikt z prawem to fall foul of a. to come into conflict with the law- wyjąć kogoś spod prawa Hist. to outlaw sb- człowiek wyjęty spod prawa Hist. an outlaw- w imieniu prawa in the name of the law- w obliczu prawa in the eyes of the law- nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności ignorance of the law is no excuse a. defence, ignorance is no defence- prawo drakońskie Hist. Draconian law2. (norma prawna, ustawa) law; (zapisana) statute- zbiór praw a legal code a. code of laws- system praw a system of law, a legal system- uchwalać a. stanowić prawa to enact a. make laws- uchwalić prawo to pass a. adopt a law- uchylić prawo to revoke a. rescind a law książk.- prawo o spółdzielczości/środkach masowego przekazu a law on the cooperative movement/on the mass media- nowe prawo wchodzi w życie a. obowiązuje od 1 maja the new law comes into effect on a. applies as of 1 May- prawo o stowarzyszeniach wygasa a. traci moc 31 grudnia the law on association lapses on a. as of 31 December3. sgt (nauka) law- wydział prawa a law faculty- student/studentka prawa a law student- studiować prawo to study a. read law- ukończyć prawo to graduate in law4. (uprawnienie) right (do czegoś to sth); entitlement książk. (do czegoś to sth); eligibility U (do czegoś for sth)- prawa człowieka/zwierząt human/animal rights- działacz/kampania na rzecz obrony praw zwierząt an animal rights activist/campaign- prawa kobiet women’s rights- prawa publiczne/obywatelskie public/civil rights- prawa małżeńskie/rodzicielskie marital/parental rights- prawa i obowiązki obywatela civil rights and duties- prawo własności proprietorship, ownership- prawa spadkowe inheritance rights- prawa miejskie a (town/city) charter- nadać/odebrać prawa miejskie to grant/revoke a town/city charter- uczestniczyć w zebraniu bez prawa głosu to take part in a meeting without the right to vote- prawo pierwszeństwa przejazdu the right of way- równe prawa equal rights- prawo do emerytury pension rights- prawo do pracy/do strajku the right to work/to strike- mieć prawo do corocznego urlopu/do emerytury to be entitled to annual leave/to a retirement pension- mieć prawa do książki to have a. hold the copyright on a. in a. for a book- mieć prawo do ekranizacji powieści to own the film rights to a novel- mieć prawo coś zrobić to have the right a. to be entitled to do sth- ona nie ma prawa tak cię traktować she has no right to treat you like that- masz pełne prawo odmówić you have every right to refuse- kto ci dał prawo mnie krytykować? what gives a. who gave you the right to criticize me?- rościć/zastrzec sobie prawo do czegoś to claim/reserve the right to sth- nabyć/utracić prawo do czegoś to gain a. acquire/lose the right to sth- zrzec się prawa do czegoś to relinquish a. renounce one’s right to sth książk.- przyznać komuś prawo do czegoś to grant sb the right to sth- odmówić komuś prawa do czegoś to deny sb the right to sth- pozbawić kogoś prawa wykonywania zawodu to deprive sb of the right to practise their profession, to ban sb from practising a profession- upominać się o swoje prawa a. dochodzić swoich praw to demand a. claim one’s rights- jakim prawem? by what right?- jakim prawem wtrącasz się w moje sprawy? who gave you the right to interfere in my affairs?- wszelkie prawa zastrzeżone all rights reserved- wywiad publikowany na prawach wyłączności an exclusive interview- na równych prawach on equal terms- ona jest tu na prawach domownika she’s treated here as one of the family- prawo łaski the prerogative of mercy- skorzystać z prawa łaski to pardon, to be pardoned5. Aut. prawo jazdy driving licence GB; driver’s license US- zdawać/zdać egzamin na prawo jazdy to take/pass one’s driving test- chodzić na kurs prawa jazdy to take driving lessons6. (zasada, prawidłowość) law, principle- prawa naturalne/ekonomiczne/społeczne natural/economic/social laws- prawa fizyczne/natury the laws of physics/nature- odkryć/sformułować prawo to formulate a law a. principle- podlegać prawom materii/przyrody to be subject to the laws of matter/natureⅡ adv. 1. na a. w prawo (w prawą stronę) to the right; (po prawej stronie) on a. to the right- na prawo od budynku jest sad to the right of the building there’s an orchard- na prawo jest a. widzicie ratusz to a. on your right is a. you can see the town hall- iść/skręcić w prawo a. na prawo to go/turn right- skręć w pierwszą (ulicę) w prawo take the first (street to the) right- na prawo patrz! Wojsk. eyes right!- szastał pieniędzmi na prawo i lewo he was spending money right, left and centre pot.- w prawo i w lewo (na wszystkie sposoby) in every possible way2. pot. (w polityce) pójść na prawo to veer to the right- zwrot na prawo a turn to the right- być na prawo od kogoś to be to the right of sb- być na prawo od centrum to be right of centreⅢ z prawa pot. (po prawej stronie) from the right- z prawa rozciągały się pola to the right, there were fields- z prawa i z lewa from all sidesⅣ prawo- w wyrazach złożonych 1. (odnoszący się do strony) right- 2. (dotyczący prawa) law-- □ prawa kardynalne Hist. cardinal laws- prawo administracyjne administrative law- prawo autorskie copyright law- prawo biogenetyczne recapitulation theory; Biol. palingenesis- prawo bliższości Hist., Prawo (the right of) primogeniture- prawo budowlane building code- prawo chełmińskie Hist., Prawo Chełm Law (a charter defining terms under which Polish towns were incorporated, modelled on the Magdeburg Law)- prawo ciążenia Newtona Fiz. Newton’s law of gravitation- prawo cywilne civil law- prawo doraźne Prawo summary justice- prawo finansowe a. skarbowe revenue law- prawo handlowe commercial a. trade law- prawo kanoniczne a. kościelne canon a. church a. ecclesiastical law- prawo karne Prawo criminal law- prawo karne wykonawcze penal law- prawo karne skarbowe penal revenue law- prawo lokalowe housing law- prawo łowieckie game laws- miasto na prawie magdeburskim a town chartered according to the Magdeburg law- prawo mennicze Hist. minting rights- prawo międzynarodowe international law- prawo Murphy’ego Murphy’s a. Sod’s pot., żart. Law- prawo obywatelstwa right of citizenship- prawo państwowe constitutional law- prawo Parkinsona Parkinson’s law- prawo pracy labour legislation, employment legislation- prawo prasowe press legislation- prawo probiercze assay law- prawo procesowe adjective a. procedural law- prawo rodzinne family law- prawo rzymskie Roman law- prawo wartości Ekon. the law of value- prawo wojenne law of war- prawo wyborcze electoral a. election law- bierne prawo wyborcze eligibility to stand for election, right to be elected- czynne prawo wyborcze voting rights, suffrage, franchise- powszechne prawo wyborcze universal suffrage a. a universal franchise- prawo wyborcze dla kobiet women’s suffrage- prawo zwyczajowe common law, custom- albo w prawo, albo w lewo you can’t have your cake and eat itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > praw|o
-
5 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
6 strona
strona czynna/bierna — JĘZ active/passive voice
po lewej/prawej stronie — on the left/right(-hand) side
strona zewnętrzna/wewnętrzna — the outside/inside
na lewej stronie — ( ubranie) inside out
z drugiej strony — ( z drugiego końca) from the opposite direction
z jednej strony..., z drugiej strony... — on (the) one hand..., on the other hand...
to jej słaba/mocna strona — it's her weak/strong point
bilet w jedną stronę/w obie strony — single/return ticket (BRIT), one-way/round-trip ticket (US)
druga strona — ( odwrotna) the reverse (side)
* * *f.1. (= bok; skraj; aspekt) side; strona „ma” ekon. credit side; strona „winien” ekon. debit side; z jednej strony..., z drugiej strony... on (the) one hand..., on the other hand...; przejść na drugą stronę ulicy cross the street; pod drugiej stronie ulicy across the street; po prawej/lewej stronie on the right/left (hand side); racja jest po twojej stronie you're right; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; być po czyjejś stronie be on sb's side, side with sb; stanąć po czyjejś stronie take sides with sb; przejść na czyjąś stronę come over to sb's side, take one's stand at sb's side; przejść na stronę wroga defect to the enemy; przeciągnąć kogoś na swoją stonę gain sb over; walczyć po czyjejś stronie fight on the side of sb, fight side by side with sb; z mojej strony on l. for my part; to ładnie z twojej strony it is kind of you; druga strona medalu the other side of the coin; pomoc finansowa ze strony rodziców financial help on the part of one's parents; krewny ze strony matki a relative from one's mother's side; poszli każdy w swoją stronę everybody went his/her own way; włożyć sweter na lewą stronę put on the sweater inside out; po lewej stronie znajduje się pomnik... on our left we l. you can see the monument of...; patrzył w moją stronę he was looking my way; rozważyć coś ze wszystkich stron consider sth in all its aspects; pokazać się z najlepszej strony put one's best leg forward; nie należy oczekiwać pomocy z tej strony there's no help to be looked for in that quarter; cztery strony świata the four cardinal points; rozglądać się na wszystkie strony look around; rozjechać się w różne strony set off in different directions; pójść na stronę go to the restroom l. toilet; z której strony wieje wiatr? which way is the wind from?; wziąć kogoś na stronę take sb aside; strona równania mat. member l. side of an equation.2. (np. książki) page; strona domowa l. główna komp. home page; strona internetowa web page; strona tytułowa title page.3. ( cecha) aspect, angle, bearing; jasne i ciemne strony życia the rough and the smooth; znać czyjeś dobre l. złe strony know the length of sb's foot; tłumaczenie nie jest moją mocną stroną translation is not one of my strong points; ta praca ma też swoje dobre/złe strony there are also good/bad aspects of this job; znać kogoś z dobrej strony know the good side of sb.4. (okolica, kraj) parts; neighborhood; Br. neighbourhood; nie znam tych stron I don't know these parts; z jakich stron pani pochodzi where(abouts) do you come from?; to są moje rodzinne strony this is my homeland, that's where I come from; tęsknię do stron ojczystych I miss my homeland.5. (= uczestnik sporu) party; walczące strony the warring parties; te propozycje nie mogą być zaakceptowane przez stronę polską these proposals cannot be accepted by the Polish delegation.6. prawn. party; być stroną w czymś be a party to sth; nakłonić strony do ugody persuade the parties to reach an amicable agreement; pełnomocnik strony a party's attorney(-in-fact); wysokie układające się strony the high contracting parties.7. gram. voice; strona bierna passice voice, the passive; strona czynna active voice, the active; strona zwrotna the reflexive, middle voice.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > strona
-
7 wystawiać
impf ⇒ wystawić* * *1. (-wiam, -wiasz); perf - wić; vt(głowę, nos) to poke (out); (meble, butelkę) to put lub take out(side); ( obrazy) to exhibit; ( komedię) to stage; (paszport, świadectwo) to issue; (rachunek, czek) to make out, to write out, ( kandydata) to put up; MYŚLIWSTWO to point2. vrwystawiać coś na licytację/sprzedaż — to put sth up for auction/sale
wystawiać się na coś — to expose o.s. to sth
* * *ipf.wystawić pf.1. (= wynosić na zewnątrz) put l. take sth outside.2. (= wysuwać coś poza obręb czegoś) put l. take sth out of sth.3. (= prezentować) exhibit; wystawić na sprzedaż put sth up for sale l. auction; wystawić kogoś na pośmiewisko make a laughing stock of sb, make a fool (out) of sb.4. (= poddawać działaniu czegoś) expose to sth; wystawić kogoś na próbę put sb to the test; wystawić piłkę sport pass the ball.5. teatr put up, produce, stage.6. (= proponować czyjąś kandydaturę) put up sb.7. (= wypisywać rachunek, czek) make out, write out; wystawić rachunek make out the bill.8. myśl. point.9. tylko pf. (= wznieść, zbudować) raise, erect; ( pomnik) erect.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wystawiać
-
8 przed
praep. 1. (w przestrzeni) (naprzeciw) in front of (czymś sth); (nie dochodząc) before (czymś sth)- siedzieć przed lustrem/telewizorem to sit in front of a mirror/the TV- usiądź przede mną sit in front of me- zatrzymać się przed domem to stop before a. in front of a house- uklęknąć przed kimś to kneel before a. in front of sb- skłonić się przed kimś to bow to sb- iść/patrzeć przed siebie to walk/look straight ahead- skręć w lewo przed rondem turn left before the roundabout- samochód podjechał przed kaplicę the car drove up to the chapel- wyszedł przed bramę he came out in front of the gate; (w tym samym kierunku) szła z rękami wyciągniętymi przed siebie she walked with her arms stretched out in front of her- pchała przed sobą wózek (spacerowy) she was pushing a pushchair (along)2. (w kolejności) before- na liście moje nazwisko jest przed twoim my name is before yours on the list- była przed nami w kolejce she was in front of us (in the queue)- nie wpychaj się przed nas don’t push in in front of us- sprawy publiczne stawiał przed innymi he put public affairs before everything else- Rosjanie wysunęli się przed Holendrów the Russians moved ahead of the Dutch3. (wcześniej niż) before- przed śniadaniem/świtem/wojną before breakfast/daybreak/the war- przed południem in the morning- V wiek przed naszą erą the fifth century before Christ a. BC- przyszła przed dwunastą she came before twelve- zdążył wrócić przed zamknięciem bramy he was back before the gate was closed- kilka osób mówiło na ten temat przede mną several people spoke about it before me- nie możesz podjąć tych pieniędzy przed upływem trzech miesięcy you can’t withdraw the money until a period of three months has elapsed- najgorsze jest jeszcze przed nami the worst is yet a. still to come a. still before us- przed czasem ahead of time a. schedule- samolot przyleciał przed czasem the plane arrived ahead of schedule4. (jakiś czas temu) before, earlier- przed godziną/miesiącem/dwoma laty an hour/a month/two years before a. earlier a. ago- przed laty years before a. earlier a. ago- przed chwilą widziałam to na stole I saw it on the table a moment ago5. (obrona) against, from- ochrona przed zimnem/słońcem protection against (the) cold/against sunlight- schronienie przed deszczem shelter from a. against the rain- strach przed kimś/czymś fear of sb/sth- schować się przed słońcem/deszczem to shelter from the sun/rain- ukryć coś przed kimś to hide sth from sb- opędzać się przed komarami to beat off mosquitoes6. (wobec) popisywać się przed gośćmi to show off in front of guests- wystąpić przed pełną salą to appear in front of a. before a full house- pochylić głowę przed kimś to bow to sb- wyżalać się przed kimś to pour out one’s troubles a. one’s heart to sb- niczego przede mną nie ukryjesz you can’t hide anything from me- został postawiony przed Trybunałem Stanu he was brought before the State Tribunal- przed sądem odbywa się sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity case is in progress in court* * *1. prep +instr1) ( miejsce) in front of2) ( czas) beforeprzed obiadem/wojną — before dinner/the war
3) ( w obronie przed)przed chorobą/zimnem — against disease/cold
uciekać/chronić się przed czymś — to flee/shelter from sth
4) ( wobec)2. prep +acc( kierunek)* * *prep.1. + Ins. ( miejsce) in front of, outside; przed kimś/czymś in front of sb/sth; spotkamy się przed bankiem I'll meet you outside the bank; stał przed domem he stood in front of the house; karetka jechała przed nami ambulance was going in front of us; ogródek przed domem front garden; prosto przed siebie straight ahead; stawić się przed (sądem, komisją itp.) appear before l. in front of.2. ( moment) before, ahead of; przed południem before midday, in the morning, a.m., ante meridiem; przed końcem miesiąca by the end of the month; przed zapadnięciem zmroku before (it gets) dark; przed świętami before holidays; przed chwilą a while l. moment ago; przed czasem ahead of time, in good time; ( o porodzie) preterm; samolot przyleciał przed czasem plane arrived ahead of schedule; krótko przed shortly before; przed czterdziestką ( o wieku) on the right side of forty l. the hill, approaching forty; przed oczyma duszy in one's mind's eye.3. ( okres) ago, before; przed trzema godzinami three hours ago; przed dwoma miesiącami two months ago; przed laty years ago; przed upływem tygodnia before the week is over; na długo przed czymś long before; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in sth; przed Chrystusem before Christ, B.C., before the Christian l. Common Era.4. ( obrona) against, from; uciekał przed policją he was fleeing from the police; bronił się przed ciosami napastnika he defended himself from his rival's blows; chronić kogoś przed czymś protect sb against sth, keep sb from sth; schronienie przed deszczem shelter from the rain; strach przed czymś fear of sth.5. ( ocena) to, before; popisywał się przed dziewczyną he showed off to impress the girl; wyżaliła się przed przyjaciółką she complained to her (girl)friend; nic przede mną nie ukrywasz? you're not hiding anything from me, are you?6. (= kolejność) before, above, previous to; przybiegł na metę przed faworytami he came to the finish line before the favorites, he finished before the favorites; dała jej pierwszeństwo przed innymi he gave her priority over the others; przede wszystkim first of all, first and foremost, above all; daleko przed kimś way ahead of sb; mam to jeszcze przed sobą ( w przyszłości) it's still ahead of me.7. (= szacunek) to, before; chylić głowę przed autorytetem bow one's head to l. before sb; chylić czoła przed kimś take one's hat off to sb; być odpowiedzialnym przed kimś be responsible to sb; przed Bogiem before God.8. + Acc. (= kierunek) before; wyjść przed dom go out; ciężarówka wysunęła się przede mnie truck passed me; patrzyć przed siebie look straight ahead; iść przed siebie walk straight on; roztoczył się przed nami piękny widok beautiful view opened before us; iść/jechać przed kimś go/drive before l. ahead of sb; być dopuszczonym przed czyjeś oblicze be admitted to sb's presence; przed obliczem in the presence; zanieść prośbę przed majestat króla present a request to the king.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przed
-
9 pr|óg
Ⅰ m (G progu) 1. (wejście) threshold; (listwa) threshold, doorsill US; (stopień) doorstep- potknąć się o próg to trip on a. over the threshold- siedzieć na progu to sit on the doorstep- nigdy więcej nie przestąpiła progu jego domu she never set foot in his house again- witali go już od progu they were at the door to greet him- stała w progu i machała do nich she was standing on the doorstep waving to them- od miesiąca nie rusza się za próg s/he hasn’t stepped a. ventured outside for a month- za progiem przen. (niedaleko domu) (right) on one’s doorstep przen., (right) outside one’s door przen.- masz park tuż za progiem you’ve got a park right on your doorstep2. przen. (granica) threshold, verge- być na progu dorosłego życia to be on the threshold a. verge of adulthood- próg słyszalności the auditory threshold- próg wytrzymałości the threshold of (one’s/sb’s) endurance- mieć wysoki/niski próg bólu to have a high/low pain threshold- na a. u progu nowego milenium/XVIII wieku on the eve of the new millennium/at the turn of the 17th and 18th centuries- znaleźć się na progu bankructwa to be on the verge a. brink of bankruptcy- być na progu śmierci to be at death’s door3. Geol. rock step 4. Sport take-off board 5. Muz. fret 6. Aut. (w samochodzie) (door) sill Ⅱ progi plt przen. abode sg poet., iron.- oto nasze skromne progi this is our humble abode- u nich są takie gościnne progi they are very hospitable- witamy w naszych niskich/rodzinnych progach welcome to our humble abode- próg rentowności Ekon. break-even point- próg świadomości Psych. threshold of consciousness- próg wyborczy Polit. electoral threshold- na pewno nie przyjdzie, za niskie progi na jego nogi pot. I’m sure he won’t come, it would be beneath him iron.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pr|óg
-
10 m|óc
impf (mogę, możesz, może, mógł, mogła, mogli) vi 1. (być w stanie) can, to be able- móc coś zrobić to be able to do sth- jeśli będę mogła, zadzwonię I’ll call you if I can a. if I’m able to- złodzieje nie mogli wyważyć drzwi, więc weszli oknem the thieves weren’t able to a. couldn’t break the door down, so they came in through the window- w nocy nie mogłam spać I couldn’t sleep during the night- staram się, jak mogę (w tej chwili) I’m doing my best; (w ogóle) I do what I can- cóż mogą zrobić? chyba tylko czekać what can they do? – all they can do is (to) wait- on nic w tej sprawie nie może he can’t a. he’s not able to do anything about it- prasa wiele może the press is all-powerful- nie mogę się doprosić, żeby zabrał stąd te rupiecie I just can’t get him to clear out this junk- nie mogła się go nachwalić she couldn’t praise him enough- nie mogę się nadziwić, jak on to zrobił I just can’t imagine how he did it- zawsze mogłam na niego liczyć I could always count on him- możemy przypuszczać, że… it’s fair a. reasonable to assume (that)…- dziękuję, już (więcej) nie mogę no thanks, I’m full up2. (mieć prawo) can; may książk.- „mamo, mogę iść na podwórko?” – „możesz” ‘Mum, can I go outside?’ – ‘yes, you can’- urząd może zwlekać z odpowiedzią na pismo od obywatela tylko 30 dni an official institution has (only) 30 days in which to reply to letters from the public- nie możesz do tego dopuścić you can’t a. mustn’t let it happen- policja nie może dokonać rewizji bez nakazu the police can’t carry out a search without a warrant3. (w przypuszczeniach) might, may- może być deszcz albo śnieg it might a. may rain or snow- mogli mieć po szesnaście, siedemnaście lat they could have been sixteen or seventeen- weź parasol, bo może padać take an umbrella with you, it might rain4. (w prośbach) can- możesz mi podać widelec? could a. can you pass me a fork?- czy mógłbym prosić do telefonu Janka? could a. can I speak to Janek, please?- czy może pan przymknąć okno? could a. can you close the window, please?, would you mind closing the window?- czy mogę panią prosić do tańca? would you like to dance?5. (w pytaniach) can- co/kto to może być? what/who can a. could that be?- gdzie mogą być moje okulary? where can my glasses be?- jak to się mogło stać? how could it have happened?- w czym mogę Panu pomóc? what can I do for you?- dobra ta pizza, czy mogę jeszcze kawałek? this pizza’s good, can I have a. take another piece?6. (w propozycjach, życzeniach) might, can- w tym czasie goście mogliby zwiedzać muzeum in the meantime the guests could visit a museum- zawsze możesz przecież pójść tam i poprosić you can always go there and ask- mógł pan przyjść po pożyczkę do mnie you could have come to me for the money- mogłeś mu o tym nie mówić you didn’t have to tell him a. shouldn’t have told him about it- czy nie mógłbyś w końcu zgasić tego radia? do you think you could turn the radio off?- mógłby już spaść śnieg it’s about time it snowed7. (wyrażając irytację) jak możesz a. jak mogłeś! how can a. could you!- jak on mógł tak postąpić? how could he do such a thing?- tak dalej być nie może things can’t go on like this!8. (wyrażając lekceważenie) możesz sobie krzyczeć i tak nie zmienię zdania you can shout as much as you like, but I still won’t change my mind- co ty możesz wiedzieć? what do you know about it?- pogoda jak cię mogę pot. passable a. tolerable weather- podróż jak cię mogę pot. a passable a. tolerable journey- (ja) nie mogę, ale gablota! wow, what a car!- ja już tak dłużej nie mogę! I just can’t go on like this a. stand it any longer!- może być! pot. that’ll do, that’s fine- „i jak ta spódnica? – „może być, tylko trochę skrócę” ‘and how’s the skirt?’ – ‘it’s okay, I just have a. need to shorten it a bit’- nie może być! that’s impossible!, it can’t be!- „pobrali się?” – „nie może być!” ‘they got married?’ – ‘you’re kidding me!’ pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|óc
-
11 space|r
m (G spaceru) walk, stroll- konny spacer a ride- spacer do parku/nad rzekę a walk to the park/the river- spacer w deszczu a walk in the rain- spacer przy księżycu a moonlit walk- spacer za miasto a walk outside the town- pójść a. wybrać się na spacer to go for a walk a. stroll, to take a walk a. stroll- zrobić sobie spacer to take a walk- pójść spacerem przez park to walk across the park- wyprowadzać psa na spacer to walk the dogThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > space|r
-
12 brzeg
m (G brzegu) 1. (nad rzeką) bank; (nad jeziorem, morzem) shore- stromy, urwisty brzeg a steep, precipitous bank- brzeg rzeki a river bank- nad brzegiem rzeki/jeziora on the river bank/lake shore- dotrzeć do brzegu to reach (the) shore- spacerować brzegiem morza to walk along the seashore- rzeka wystąpiła z brzegów the river overflowed a. broke its banks- rzeka podmyła brzeg the river had washed the bank away- przybić do brzegu to tie up to the bank- odbić od brzegu to cast off from the bank2. (stołu, pola, monety, książki) edge; (szklanki, filiżanki, krateru) rim, brim; (rany) edge, lip; (chusteczki, pola) border- brzeg przepaści the edge of a precipice- napełnił szklankę po brzegi he filled the glass to the brim- napełniony po brzegi (czymś) filled a. full to the brim (with sth)- spał z brzegu he slept on the outside (of the bed)- siadł na brzegu łóżka he sat on the edge of the bed- pierwszy z brzegu [osoba] the first person to come along, anyone; [przedmiot] any- weź pierwszą z brzegu książkę take the first book you see a. that comes to hand- wpadł do pierwszej z brzegu bramy he rushed into the first gateway he came to* * *( rzeki) bank, riverside; ( jeziora) shore; ( morza) shore, coast; ( przepaści) brink; ( plaża) beach; (naczynia, kapelusza) brim; ( krawędź) edgepierwszy z brzegu — ( osoba) anyone; ( przedmiot) any
* * *mi1. waterside; ( między lądem a wodą) shore; ( rzeki) bank; ( morza) coast; (= plaża) beach; piaszczysty brzeg sandy shore; niski/wysoki brzeg low/high bank; urwisty brzeg precipitous bank; lewy/prawy brzeg rzeki the left/right bank of a river; brzeg rzeki riverbank; brzeg jeziora lakeshore; brzeg morza seacoast, seashore; cicha woda brzegi rwie przen. still waters run deep; na brzeg ashore, to the shore; na brzegu on the bank l. shore; wyrzucony na brzeg washed ashore; statek osiadł na brzegu żegl. the ship was driven ashore.2. Gen. -u rzad. -a (kraniec, krawędź) edge, brim, rim; brzeg stołu the edge of a table; brzeg kapelusza the brim of a hat; książka ze złoconymi brzegami book with gilt edging; brzeg lasu/łąki the edge of a forest/meadow; leżeć z brzegu łóżka lie on the edge of the bed; może być pierwszy z brzegu l. z brzega any (old) one will do; wino przelewa się przez brzegi kieliszka wine is poured along the rim of the glass; pełny po brzegi full to the brim; wypełnić widownię po brzegi fill the house.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > brzeg
-
13 dzień
Ⅰ m 1. (doba) day- pociąg kursuje wyłącznie w dni powszednie the train only runs on weekdays- tak wygląda nasz dzień powszedni that’s what a typical day is like- dzień wolny od pracy a holiday- autobus nie kursuje w święta i dni wolne od pracy the bus does not run on Sundays or holidays- dzień świąteczny a holiday- wziąć dzień urlopu to take a day off- tego dnia było pochmurno it was a cloudy day- pewnego dnia one day- pewnego dnia się o tym dowiecie you’ll get to know about it one day- pewnego dnia obudzisz się i… one day you’ll wake up and…- na drugi/trzeci dzień a. drugiego/trzeciego dnia on the second/third day- trzeciego dnia poczuła się lepiej she felt better on the third day- cztery dni później four days later- co drugi/co trzeci dzień every second/third day- lada dzień any day now- wydarzenie/temat/bohater dnia an event/topic/hero of the day- mieć swój dzień to have ones day- to był mój wielki dzień it was my big day- mam dziś dobry dzień today is my lucky day- dziś mam zły dzień, robota mi się nie klei this really isn’t my day, work is heavy going- pechowy/szczęśliwy dzień unlucky a. bad/lucky day- co dzień every day, daily- ubranie na co dzień clothes for everyday use- na co dzień chodziła w spodniach she normally a. usually wore trousers- wstał jak co dzień przed piątą as usual he got up before five o’clock- tak na co dzień pusto tu i ciemnawo usually, it’s an empty and dark place- co dnia książk. every day, daily- spotykał ją co dnia he met her every day- dzień w dzień day in day out, day by a. after day- matka wydzwania do nas dzień w dzień mother phones us every single day- w tych dniach one of these days, any day now- wyjeżdża w tych dniach he’s leaving any day now- na dniach pot. any day now- powinien wrócić na dniach he should return any day now- odkładać coś z dnia na dzień to delay doing sth- żyć z dnia na dzień to live from hand to mouth a. a hand-to-mouth existence- z dnia na dzień nabierają wprawy they are becoming more proficient by the day- z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie he had to move unexpectedly2. (część doby, w czasie której się nie śpi) day- ciężki/pracowity dzień a hard/busy day- spędzić dzień na zakupach/na plaży to spend the day shopping/on the beach- dobrze rozpocząć/zakończyć dzień to begin the day/end the day well- było jeszcze ciemno, kiedy w szpitalu zaczął się dzień it was still dark outside when the day began at the hospital- przez cały dzień the whole day- przez cały dzień przygotowywała się do przyjęcia it took her the whole day to get ready for the party- uszycie sukienki zajęło jej cały dzień it took her the whole day to sew the dress- cały (boży) dzień the whole day long- siedzą cały dzień za biurkami i nic nie robią they sit at their desks all day long doing nothing- cały dzień spędził w łóżku/przed telewizorem he spent the whole day in bed/watching television- całymi dniami a. po całych dniach all day (long)- całymi dniami a. po całych dniach nie ma go w domu he’s never at home- pracował dniami i nocami he worked day and night- krem na dzień a day cream- ukłonić się komuś/pocałować kogoś na dzień dobry to greet sb/to greet sb with a kiss- na dzień dobry dostał służbowy samochód for starters he was given a company car- już na dzień dobry przegraliśmy dwa mecze we immediately lost two matches3. (okres od wschodu do zachodu słońca) day- słoneczny/deszczowy dzień a sunny/rainy day- najkrótszy/najdłuższy dzień w roku the shortest/longest day of the year- dzień się wydłuża the days are getting longer- w listopadzie dnia ubywa in November the days begin to draw in4. (światło dzienne) daylight- za dnia by day, in a. during the daytime- wrócimy jeszcze za dnia we’ll be back before nightfall- za dnia wszystko lepiej widać it’s easier to see everything in the daylight- skończymy do dnia a. przed dniem we’ll finish early in the morning- wrócili nade a. przede dniem he got back early in the morning5. (data, termin) day- dzień kalendarzowy calendar day- jaki dziś dzień? what day is it today?- poznaliśmy się w dniu jego urodzin we met on his birthday- umowa z dnia 31 marca 1994 a contract dated a. of 31March 1994- dzień wczorajszy/dzisiejszy/jutrzejszy książk. yesterday/today/tomorrow- na dzień dzisiejszy książk. as of today- żyć dniem dzisiejszymprzen. to live a day-to-day existence- wspomnienia o dniu wczorajszym przen. memories of the past6. (odległość) day- o dzień jazdy stąd jest oaza there’s an oasis one-day’s ride away from here- miasteczko leży dwa dni drogi stąd the town is two days’ journey away from hereⅡ dni plt (okres życia) days- dożywać ostatnich dni to live out the rest of one’s days- pragnął zapomnieć o dniach poniewierki he wanted to forget his days of misery- □ dzień polarny Astron. polar day- Dzień Dziecka Children’s Day- Dzień Matki Mother’s Day- Dzień Kobiet Women’s Day- Dzień Pański Relig. Day of the Lord- dzień skupienia Relig. day of retreat■ nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny to be (living) on borrowed time książk.; to know neither the day nor the hour- podobny jak dzień do nocy as different as chalk and cheese* * *dzień dobry! — ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon
dzień pracy lub roboczy — weekday
cały dzień — all day (long), the whole day
dzień w dzień — day in day out, every day
z dnia na dzień — ( stopniowo) from day to day; ( nagle) overnight
* * *mi1. ( od wschodu do zachodu słońca) day; dzień dobry (= powitanie) ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon; dzień wolny (od pracy) day off; dzień pracy l. roboczy weekday; dzień powszedni weekday; dzień świąteczny holiday; dzień polarny astron. polar day; przesilenie dnia z nocą solstice; do białego dnia till dawn; w biały l. jasny dzień in broad daylight; rośliny krótkiego dnia bot. short-day plants; cały boży dzień all day long, the whole day; dniem i nocą day and night; przede l. nade dniem just before dawn; podobny jak dzień do nocy like night and day.2. (= doba) day and night; dzień po dniu day after day; dzień w dzień day in, day out; dzień wczorajszy (= wczoraj) yesterday; (= przeszłość) yesterday, past; dzień dzisiejszy (= dzisiaj) today; (= teraźniejszość) today, present; dzień jutrzejszy (= jutro) tomorrow; (= przyszłość) tomorrow, future; szukać wczorajszego dnia hang around; do dnia dzisiejszego until now; temat dnia headline; bohater dnia hero of the day; nie znasz dnia ani godziny you never know the day; żyć z dnia na dzień live from day to day, live from hand to mouth; odkładać coś z dnia na dzień put sth off from day to day; co dzień every day; mieć dobry dzień have one's lucky day, have a good day; mieć zły dzień have a lousy l. bad day; dzień drogi dzieli nas od Warszawy we are a day's journey from Warsaw; trzy dni zwolnienia lekarskiego three days' sick leave; opłata za dzień day's rate.3. (= wyznaczony termin) date; dzień ślubu wedding day; dzień tygodnia week day; dzień imienin nameday; dzień urodzin birthday; lada dzień any day, any time now; po dziś dzień till now; do sądnego dnia forever; Dzień Kobiet Women's Day; Sądny Dzień rel. Doomsday; Dzień Zaduszny rz.-kat. All Souls' Day.4. (= jakiś okres) days; twoje dni są policzone your days are numbered.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzień
-
14 konkurs
m (G konkursu) 1. (impreza) (pianistyczny, krzyżówkowy) competition; (tańca, literacki) competition, contest; (piosenki) contest- konkurs piękności a beauty contest a. pageant US- konkurs radiowy a radio quiz show- konkurs skoków narciarskich a ski jump event- konkurs z nagrodami prize competition- brać udział w konkursie to take part a. participate in a competition- stawać do konkursu to go in for a. enter a competition- wygrać konkurs to win a competition- rozpisać konkurs na projekt nowej biblioteki to invite tenders for a design for a new library- rozpisano konkurs na projekt budowy osiedla tenders for the design of a housing estate were invited- rozpisać konkurs na stanowisko nowego dyrektora to advertise the post of director- wyłonić kogoś w drodze konkursu to appoint sb by open competition- poza konkursem (brać udział) without competing, as an unofficial competitor; hors concours książk.; (pokazywać, śpiewać) outside the (main) competition- on jest poza konkursem he has no rival(s), he is beyond comparison- jego sytuacja jest poza konkursem his case is special a. different2. Prawo (upadłość) bankruptcy- □ konkurs otwarty open a. all-comers pot. competition- konkurs świadectw enrolment/registration of pupils/students on the basis of marks in school-leaving certificates- konkurs zamknięty closed competition* * *competition, contest* * *mi1. (= rozgrywka, turniej) competition, contest; konkurs audiotele viewer competition; ( w którym odpowiedzi udziela się przez telefon) phone-in competition; konkurs hipiczny jeźdz. show jumping; konkurs otwarty/zamknięty open/closed competition; konkurs piękności beauty contest; stawać do konkursu enter a contest l. competition; uczestni-k/czka konkursu contestant.2. prawn. (= przetarg) invitation for tenders l. offers; ogłaszać konkurs na coś/na zrobienie czegoś invite tenders l. offers for sth/to do sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > konkurs
-
15 od
, ode praep. 1. (z miejsca, z kierunku) from- od zachodu/południa from the west/south- wiatr od morza the wind from the sea- wieje od drzwi there’s a draught from the door- od jeziora dochodził rechot żab the croaking of frogs could be heard from the lake- od schroniska idziemy żółtym szlakiem from the hostel we take the yellow trail- właśnie wracałam od dentysty I was just on my way back from the dentist- goście wstali od stołu the guests got up from the table- odległość od drzwi do okna the distance from the door to the window a. between the door and the window- chodzić od wsi do wsi/od sklepu do sklepu to go from village to village/from shop to shop2. (określające położenie) from- sto metrów od ratusza a hundred metres from the town hall- od wewnątrz/zewnątrz from the inside/outside- druga półka od dołu/góry the second shelf from the bottom/top, the second shelf up/down- piąty wagon od końca the fifth carriage from the end- okna od ulicy/podwórza the front/back windows- na południe od Krakowa (to the) south of Cracow3. (wskazujące na oddzielenie) from- oddzielić coś od czegoś to separate sth from sth- nie mógł oderwać się od książki he couldn’t tear himself away from the book- odejmij pięć od trzynastu subtract five from thirteen- oddziel mięso od kości bone the meat- zwolnienia od podatku tax exemptions- stronić od kogoś/czegoś to avoid a. shun sb/sth4. (określające pochodzenie) from- list od brata a letter from one’s brother- azjatyckie bydło pochodzące od tura Asian cattled descended from the aurochs- pożyczyć/kupić coś od kogoś to borrow/buy sth from sb- dostała ode mnie książkę she got a book from me- zaraził się odrą ode mnie he caught the measles from me5. (określające moment początkowy) from; (w przeszłości) since- od tej chwili from that moment on- od jutra from tomorrow, as of a. from tomorrow- od poniedziałku/marca since (last) Monday/March- od dzieciństwa a. od dziecka cierpiała na alergię she’d suffered from an allergy since childhood a. since she was a child- od jak dawna tu mieszkasz? how long have you lived a. been living here?6. (określające czas trwania) for- od roku/trzech tygodni for a year/three weeks- od dawna for a long time- od jakiegoś czasu for some time7. (określające dolną granicę) from- od drugiej do piątej po południu from two p.m. till five p.m., between two p.m. and five p.m.- od poniedziałku do środy from Monday to Wednesday- zaprosimy od 50 do 60 osób we’ll invite (from) 50 to 60 people- ceny wahają się od stu do pięciuset złotych prices range from a hundred to five hundred zlotys- od 1000 złotych w górę from 1,000 zlotys up a. upwards- można tu kupić wszystko: od śrubek po komputery you can buy everything here – from screws to computers8. (określające przyczynę) from, with- trawa mokra od rosy grass wet with a. from dew- oczy czerwone od płaczu eyes red from crying a. tears- jego twarz rozpalona od gorączki his face flushed with fever- ochrypł od krzyku he grew hoarse from a. with shouting- bolał ją kręgosłup od dźwigania walizek her back ached from carrying the suitcases- rury popękały od mrozu the pipes had burst from the cold- dom zapalił się od pioruna the house was set on fire by lightning9 (przeciwko) from- chronić coś od słońca/chłodu to protect sth from sunlight/cold- oganiać się od komarów to fight off gnats- być ubezpieczonym od pożaru/kradzieży to be insured against fire/theft- uchylać się od czegoś to shirk sth10 (określające przeznaczenie) dziurka od klucza a keyhole- guziki od marynarki jacket buttons- kluczyki od samochodu car keys- okulary od słońca sunglasses- pasek od zegarka a watch strap- tabletki od bólu głowy headache pills a. tablets- syrop od kaszlu cough mixture a. syrup- od czego jest ta śrubka? where does this screw come from?11 (określające specjalizację) pan od matematyki/angielskiego the maths/English teacher- ekspert od informatyki an expert in computer science- policja jest od tego, żeby zaprowadzić w mieście porządek it’s the job of the police to restore order in the city- nie jestem od tego, żeby was pouczać it’s not up to me to lecture you12 (niż) than- to mieszkanie jest mniejsze od waszego this flat is smaller than yours- ona jest starsza od brata o dwa lata she’s two years older than her brother- wyszedł wcześniej ode mnie he left earlier than I did13 (podstawa obliczenia) by, per- płatny od wiersza/godziny paid by the line/hour- 50 złotych od metra 50 zlotys a metre14 pot. wyzywać kogoś a. wymyślać komuś od idiotów/kanalii to call sb an idiot/a scumbag pot.* * *prep(+gen) ( kierunek) fromna zachód od Polski — west of Poland, ( czas trwania) for
od poniedziałku do piątku — Monday to Friday (BRIT), Monday through Friday (US)
od rana do nocy — from morning till night, ( odległość) (away) from
100 metrów od brzegu — a hundred meters off lub away from the shore, ( dolna granica zakresu) from
od trzech do czterech godzin dziennie — (from) three to four hours a day, ( początkowa granica skali) (starting) from
od wierszy (aż) po powieści — from poems to novels, ( przyczyna) with, from
twarz mokra od łez/potu — face damp with tears/sweat
ochrypł od krzyku — his voice grew hoarse from shouting, ( pochodzenie) from
ubezpieczenie od ognia/kradzieży — insurance against theft/fire ( specjalizacja)
fachowiec od lodówek — fridge technician, ( przy porównaniach) than
* * *odprep.+ Gen.1. ( przy określaniu kierunku) from; od drzwi from the door; od wschodu from the east; okno od ulicy front window.3. ( przy określaniu punktu początkowego) from, since; od świtu do nocy from dawn till dusk; od a do zet from A to Z; od rana do wieczora all day long; od stóp do głów from head l. crown l. top to toe l. foot; od początku do końca from the start till the end; od dziecka since childhood; od wtorku since Tuesday; od poniedziałku do piątku Monday through Friday.5. ( przy określaniu punktu wyjściowego) (away) from; 500 kilometrów od Nowego Jorku 500 kilometers away from New York.6. ( przy określaniu dolnej granicy) from; od czterech do pięciu minut from four to five minutes; od 100 do 150 dolarów from 100 to 150 dollars.8. ( przy określaniu pochodzenia) from; list od mojej dziewczyny letter from my girlfriend; wiedzieć coś od kogoś know sth from sb.9. ( przy określaniu przeznaczenia) for; dziurka od klucza keyhole; tabletka od bólu głowy headache pill, painkiller.10. ( przy określaniu specjalizacji) nauczyciel od angielskiego English teacher, teacher of English; fachowiec od komputerów computer technician.12. ( przy wyrażaniu odejścia od czegoś) from, to; zwolnienie od opłat exemption from charges; odstępstwo od reguły exception to the rule.13. ( przy wyrażaniu czynnika) by; stawka od godziny hourly rate; cena od sztuki item l. unit price; praca płatna od godziny work paid by the hour; czegoś jest od metra pot. there's loads l. plenty of sth, there's shitloads of sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > od
-
16 sprzed
praep. 1. (z okresu) znam go sprzed wojny I know him from before the war- to moje zdjęcie sprzed dziesięciu lat this is a photo of me taken ten years ago- wydarzenia sprzed roku events from one a. a year ago- gazeta sprzed tygodnia a week-old newspaper2. (z miejsca) from in front of- samochód odjechał sprzed domu the car drove off from outside a. from in front of the house* * *prep(+gen) (domu, sklepu) from in front of* * *prep.+ Gen.2. ( czas) from before; wspomnienia sprzed lat years-old memories; sprzed wojny prewar; sprzed rewolucji francuskiej from before the French Revolution; wiadomość sprzed godziny news received an hour ago; historia sprzed dwóch lat a two-year old story; fotografia sprzed dwóch lat a photo taken two years ago.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sprzed
-
17 i|ść
impf (idę, idziesz, szedł, szła, szli) Ⅰ vi 1. (kroczyć) to go, to walk- iść na piechotę a. piechotą to go on foot- doktor idzie do swojego gabinetu the doctor is going to his surgery- idź do domu go home- szedł wolno, powłócząc nogami he was walking slowly, dragging his feet ⇒ pójść2. (przemieszczać się) chmury szły nisko the clouds passed low in the sky- konie szły truchtem/galopem the horses were trotting/galloping- bezradnie patrzyli, jak ich rzeczy idą na dno they looked on helplessly as their things went under ⇒ pójść3. (udać się w jakimś celu) to go- iść na mecz to go to (see) a match- iść na film to go to (see) a film- iść na koncert to go to a concert- iść po zakupy to go shopping- iść popływać/pojeździć na nartach to go swimming/skiing- idź po lekarstwa dla babci go and buy grandma’s medicine/pills- bała się iść na zastrzyk she was afraid of having a. going for an injection- powinieneś iść do lekarza you ought to go to a. go and see a doctor- idę dziś z wizytą do cioci I’m visiting my aunt today- idę do koleżanki I’m going to visit my friend- iść do szpitala/więzienia to go into hospital/to prison- robi się późno, idź do łóżka it’s getting late, go to bed4. (odbywać się) to go; [film, przedstawienie, słuchowisko] to go out- najpierw szły wiadomości sportowe pot. the sports news came first- program idzie na żywo pot. the programme is going out live- przypomina postać z filmu, który szedł niedawno w telewizji pot. he resembles a character from a film that was recently shown on TV- nikt się nie pchał, wszystko szło sprawnie there was no pushing or shoving, everything went smoothly- na początku interes szedł dobrze pot. at the beginning business was going a. went well- nie wszystko szło po jej myśli not everything went as she would have liked- w szkole nauka szła mu kiepsko pot. he didn’t do well at school- „jak ci idzie?” – „w porządku” pot. ‘how’s it going?’ – ‘okay’ pot.- nie szło mu jakoś to malowanie pot. the painting seemed to take him a long time5. (nadciągać) to approach- idzie burza there’s a storm coming, a storm is approaching- idzie na nas wyż ze wschodu a high is approaching us from the east- szła wysoka fala powodziowa a high flood wave was approaching6. przen. (dochodzić) [zapach, dźwięk] to come- światło idące ze środka budynku the light coming from the house- klekot szedł od strony pałacu the clatter came from the direction of the palace- z Berlina idą niepokojące komunikaty there are disturbing reports (coming) from Berlin7. (funkcjonować) to run, to work- maszyny idą pełną parą the machines are running a. working at full speed- zegar za szybko idzie the clock’s fast8. (być przeznaczonym) to go- większość dochodów szła na jedzenie i lekarstwa most of his/her earnings went on a. were spent on food and medicine- stare gazety idą na makulaturę (the) old newspapers go for recycling- wiele dzieł sztuki idzie pod młotek many works of art are going under the hammer- po sezonie narty idą w kąt when winter’s over, the skis go back in the cupboard ⇒ pójść9. (ciągnąć się) [droga, szlak] to run- tory idą przez las the (railway) track a. line runs through a forest- wzdłuż muru szedł napis: zwyciężymy there was an inscription running along the wall: we shall overcome- domy szły rzędem wzdłuż ulicy the houses lined the street10. (o planach, zamierzeniach) to go- iść na studia to go to university- nikt z nas nie idzie na medycynę none of us is going to study medicine- powinna szybko skończyć szkołę i iść do pracy she should leave school as soon as possible and find a job- iść na lekarza/nauczyciela pot. to study to become a doctor/teacher- była dumna, że syn idzie do dyplomacji she was proud that her son was to be a diplomat- tylko głupi idzie do łopaty pot. manual work is for those without brains- iść za kogoś (za mąż) to marry sb- po co było jej za niego iść? what did she (go and) marry him for?- chce, żeby córka szła za mąż s/he wants her daughter to get married a. find a husband ⇒ pójść11. przest. (postępować) to follow- chciała iść śladem matki i zostać naukowcem she wanted to follow in her mother’s footsteps and become a scientist- czy teatr ma brać wzory z kina, czy iść własną drogą? should the theatre imitate the cinema or go its own way?- iść z duchem czasu to move with the times- iść za kimś to follow sb- iść za porywem serca to listen to a. follow one’s heart ⇒ pójść12. (zbliżać się) to approach, to come- idą święta Christmas/Easter is approaching- idzie ciepła jesień a warm autumn is ahead of us a. on its way- chyba idzie na deszcz it looks as though it’s going to rain, it looks like rain- ile dziecko ma lat? – idzie mu piąty rok pot. how old is the child? – s/he’s getting on for five13. (mijać) to go by- czas idzie nieubłaganie naprzód time goes marching on- tego lata szły naprzemian dni słoneczne i deszczowe this summer it was sunny one day and rainy the next14. kryt. (występować w danej ilości) iść w coś to amount to sth- odszkodowania idące w miliony złotych damages amounting to millions of zlotys- nakłady jego książek szły w setki tysięcy egzemplarzy his books were sold in editions of hundreds of thousands ⇒ pójść15. pot. (być sprzedawanym) to sell- w tym roku ta literatura nie idzie this kind of fiction isn’t selling well this year- po ile idą dziś dolary? what’s the going rate for the dollar today?Ⅱ v imp. pot. (udać się) nie idzie czegoś zrobić sth can’t be done- to był człowiek, z którym nie szło pracować s/he was a (really) difficult person to work with- piekielnie zimno, ale idzie wytrzymać it’s freezing outside, but it’s not unbearable■ a co za tym idzie… and, following on from this/that…; and consequently a. in consequence… książk.- idzie mu/jej o coś he/she means a. intends sth- idzie mu o zdobycie władzy he means a. intends to seize power- był świadom stawki, o którą szło he was aware of the stakes involved- iść na coś to agree to sth- iść na współpracę z wrogiem to agree to collaborate with the enemy- iść na kompromis to reach a compromise- iść sobie to go away- iść w zapomnienie a. niepamięć to be forgotten- iść w górę/dół to go up/down- wstąpił do partii i szybko szedł w górę he joined the party and advanced rapidlyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > i|ść
-
18 mż|yć
impf vi 1. (siąpić) [deszcz] to drizzle- weź parasol, na dworze mży take your umbrella, it’s drizzling (outside)2. książk. (świecić) [latarnia, gwiazdy, księżyc] to glimmerThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mż|yć
-
19 pas1
Ⅰ m 1. (noszony) (wide) belt- zapiąć/rozpiąć pas to do up a. fasten/undo a belt- mieć nóż u pasa to have a knife on one’s belt- mieć pistolet wetknięty za pas to have a gun tucked in(to) one’s belt- zbić kogoś pasem to give sb the belt- mieć czarny/brązowy pas w judo to have a. to be a black/brown belt in judo- pas rycerski a knight’s belt2. (część bielizny) pas do pończoch a suspender a. garter belt- pas elastyczny a girdle3. (do łączenia, przytrzymywania) (wide) strap- przypiąć coś do czegoś pasem to strap sth to sth- przyczepić a. przytwierdzić coś skórzanym pasem to fasten sth with a leather strap- pistolet wiszący na rzemiennym pasie a gun hanging from a leather holster4. zw. pl Aut., Lotn. (zabezpieczenie) belt- pasy bezpieczeństwa a seat a. safety belt- pas bezwładnościowy an inertia reel seat belt- zapiąć/rozpiąć pasy to fasten/unfasten one’s seat belt- zapnijcie pasy! buckle up! a. fasten your seat belts!- nie miał zapiętych pasów he didn’t have his seat belt on5. (podłużny kawałek) (wide) strip- pas pszenicy a strip of wheat- pas obrony przeciwlotniczej an air defence zone- pas materiału/papieru a strip of cloth/paper- podrzeć/pociąć coś na pasy to tear/cut sth into strips6. Aut. (część jezdni) lane- pas ruchu a traffic lane- przeciwległy pas ruchu the opposite carriageway, the other side of the road- pas do skrętu w prawo/lewo a right/left turn lane- zmienić pas to change lanes- zjechać na prawy/lewy pas to get into the inside/outside lane- byłem na prawym pasie I was in the inside lane7. (wzór) (wide) stripe- materiał w pasy striped fabric- pomalować coś w biało-czerwone pasy to paint sth in red and white stripes8. (talia) waist- obwód pasa sb’s waist measurement- być wąskim w pasie [osoba, sukienka] to be narrow in the waist- ile masz w pasie? what is your waist measurement?- mieć 70 cm w pasie [osoba, sukienka] to have a 70 cm waist- spódnica marszczona w pasie a skirt gathered at the waist- włosy do pasa waist-length hair- woda do pasa a. po pas waist-deep water- trawa do pasa a. wysoka po pas waist-high grass- wejść po pas do rzeki to wade waist-deep into a river- rozebrać się do pasa to strip to the waist- od pasa w dół/w górę from the waist down/up- cios poniżej pasa Sport a punch below the belt9 Anat. (część szkieletu) girdle- pas barkowy/miednicowy the pectoral/pelvic girdleⅡ pasy plt (przejście dla pieszych) zebra crossing- przechodzić przez ulicę po pasach to cross a street at a zebra crossing- potrącić kogoś na pasach to hit sb on a zebra crossing□ pas amunicyjny Wojsk. ammunition belt- pas cnoty chastity belt- pas koalicyjny Wojsk. Sam Browne belt- pas neutralny neutral zone- pas ortopedyczny Med. support belt- pas przeciwpożarowy firebreak- pas przepuklinowy Med. truss- pas ratunkowy lifebelt- pas startowy Lotn. runway- pas transmisyjny Techn. transmission belt■ być za pasem [zima, wakacje] to be just around the corner- kłaniać się a. zginać się w pas to bow- popuszczać pasa to live like a king- wziąć nogi za pas to show a clean pair of heels, to take to one’s heels- zaciskać pasa to tighten one’s belt- zaciskanie pasa belt-tighteningThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pas1
-
20 stron|a
Ⅰ f 1. (w książce, zeszycie, gazecie) page- strona tytułowa (książki) the title page- pierwsza strona (gazety) the front page- czytać coś strona po stronie to read sth page by page- powieść licząca kilkaset stron a novel several hundred pages long- otwórzcie książki na stronie dwudziestej open your a. the books on page twenty- strona południowa/północna/wschodnia/zachodnia budynku the south/north/east/west side of a building- strona wierzchnia/spodnia materaca/kotary the upper side/underside of a mattress/curtain- strona odwrotna ulotki the reverse side of a leaflet- parzysta/nieparzysta strona ulicy the even/odd side of the street- druga strona ulicy/rzeki the other side of the street/river- przejść na drugą stronę ulicy to cross the street- prawa/lewa strona bluzki/sukienki the outside/inside of a blouse/dress- włożyć podkoszulek na lewą stronę to put on a T-shirt inside out- oglądać coś ze wszystkich stron to examine sth all over- walczyć po tej samej/przeciwnej stronie barykady to fight in the same/the opposing camp- usiedliśmy po obu stronach długiego stołu we sat on either side of the long table- nie umiem przewrócić omletu na druga stronę I can’t turn the omelette over3. (cecha) side, point- biologiczna strona życia the biological aspect of life- dobre/ujemne strony mieszkania na wsi the good/negative side of living in the country- ciemna strona czyjegoś charakteru the dark side of sb’s character- patrzeć na coś tylko z jednej strony to look at sth from one side only także przen.- poznać kogoś z a. od dobrej strony to get to know sb’s good side- utwór ma mocne i słabe strony the piece has its strong and weak points4. (kierunek) direction, way- widok Warszawy od strony Pragi the panorama of Warsaw from Praga- podróż w obie strony a journey there and back, a round trip- bilet w jedną stronę a single ticket GB, a one-way ticket- bilet w obie strony a return ticket GB, a round-trip ticket US- kiwać się na wszystkie strony to rock in all directions- pójść w tę/tamtą stronę to go this/that way- pójść w przeciwną stronę to go in the opposite direction- w którą stronę oni poszli? which way did they go?- rozglądać się na obie strony to look left and right- rozglądać się na wszystkie strony to look in all directions- rozejść się każdy w swoją stronę to go each his/her way5. (każdy z uczestników zatargu) side- strona amerykańska/polska the American/Polish side- zwaśnione strony the conflicting sides- brać czyjąś stronę to side with sb, to take sides with sb- przejść na czyjąś stronę to go over to sb’s side- przeciągnąć kogoś na swoją stronę to win sb over to one’s side6. Jęz. (forma czasownika) voice- strona bierna/czynna the passive/active voice- strona zwrotna the reflexive voice7. Komput. (witryna) website 8. Prawo (przeciwnik w sporze sądowym) party- strona trzecia a third party- być stroną w procesie to be a party to the suitⅡ strony plt (kraj, okolica) parts- czyjeś rodzinne strony sb’s homeland- po raz pierwszy jestem w tych stronach I’m a stranger to these parts- w moich stronach… where I come from…- pochodzimy z tych samych stron we come from the same partsⅢ stronami adv. (bokiem) around- burza przeszła stronami the storm passed around usⅣ na stronę adv. aside- poprosić kogoś na stronę to ask to have a word with sb on the side- pójść na stronę euf. to answer a call of natureⅤ na stronie adv. (na uboczu) on the side- powiedzieć coś na stronie to say sth on the side- porozmawiać z kimś na stronie to talk to sb on the side- dom stał na stronie the house stood apart form the others- □ strony świata Geog. the directions of the world■ krewny ze strony matki/ojca a relation on my mother’s/father’s side- to ładnie z twojej strony, że przyszedłeś it was nice of you to come- jest opryskliwy, ale z drugiej strony to dobry chłopak he’s snappish, but on the other hand he’s a good boy- z jednej strony to piekielnie trudne, z drugiej (strony) bardzo ciekawe on the one hand it’s horribly difficult, on the other (hand) extremely interesting- ja ze swej a. swojej strony zrobię, co mogę I for my part will do my bestThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > stron|a
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Outside (David Bowie album) — Outside Studio album by David Bowie Released 26 September 1995 … Wikipedia
Outside Woman Blues — Single by Blind Joe Reynolds Format 78rpm record Recorded November 1929 at Grafton, Wisconsin Genre Blues … Wikipedia
Outside Looking In (song) — Outside Looking In Single by Jordan Pruitt from the album Read It and Weep soundtrack and No Ordinary Girl Released June 2006 Format Digital download … Wikipedia
Outside (Staind song) — Outside Single by Staind from the album Break the Cycle Released May 2001[1 … Wikipedia
Outside Bozeman — Editor in Chief Mike England Frequency Quarterly Circulation 20,000 Company Outside Media Group Country United States Based in … Wikipedia
Outside the Wall — Chanson par Pink Floyd extrait de l’album The Wall Pays Royaume Uni Sortie … Wikipédia en Français
Outside Providence (film) — Outside Providence Promotional poster Directed by Michael Corrente Produced by … Wikipedia
Outside the Frame — Studio album by Paul Brandt Released November 11, 1997 … Wikipedia
Outside Satan — Directed by Bruno Dumont Produced by Jean Brehat Rachid Bouchareb Muriel Merlin … Wikipedia
Take off — v. t. 1. To remove, as from the surface or outside; to remove from the top of anything; as, to take off a load; to take off one s hat. [1913 Webster] 2. To cut off; as, to take off the head, or a limb. [1913 Webster] 3. To destroy; as, to take o … The Collaborative International Dictionary of English
Take Me Home, Country Roads — Single by John Denver from the album Poems, Prayers and Promises Release … Wikipedia