-
1 dal
książk. Ⅰ f (G pl dali) distance- gdzieś w dali śpiewał ptak a bird’s singing could be heard in the distance- patrzyła w morską dal she looked out to sea- statek zniknął w dali the ship vanished in(to) the distance- w dali spostrzegł niewyraźną sylwetkę in the distance he made out a hazy figure- z dali słychać było tętent koni the sound of galloping horses could be heard in the distance- z dali wyłoniła się jakaś postać a figure loomed out of the distanceⅡ z dala (daleko) z dala słychać było trąbkę the sound of a trumpet could be heard in the distance- znajdować się z dala od czegoś to be a long way from sth- budynek stał z dala od drogi the building was a long way from the road- żyć z dala od zgiełku miasta to live far away from the noise a. hubbub of the city- mieszkał z dala od rodziny i przyjaciół he lived a long way from family and friends- trzymać się z dala od kogoś/czegoś przen. to keep well away from sb/sth- lepiej trzymaj się od nich z dala just keep away from them, that’s all- trzymała się z dala od wszelkich konfliktów she steered clear of any kind of conflict- od tamtej kłótni omijam ją z dala I’ve been giving her a wide berth since the argument* * *-i; gen pl; -i; fz dala/daleka — from afar
trzymać się z dala od dal — +gen to stay lub keep away from
* * *f.pl. -e distance; spojrzeć w dal look into the distance, look afar; skok w dal sport long l. broad jump; okulary/soczewki do dali opt. distance l. near-sighted glasses/lenses; w dali in the distance; z dala from far away, from afar; z dala od domu far (away) from home, away from home; odejść l. odjechać w siną dal lit. go away for good; trzymać się z dala od kogoś/czegoś stay l. keep away from sb/sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dal
-
2 dale|ko
Ⅰ adv. grad. 1. (w znacznej odległości) far, a long way- mieć daleko do pracy/szkoły to have a long way to go to work/school- pozostać daleko w tyle to be left far behind- to jeszcze daleko it’s a long way yet- jak daleko jest (stąd) do dworca? how far is it (from here) to the railway station?- mieszka daleko stąd/od centrum he lives a long way from here/from the town centre- zostawił pogoń daleko za sobą he left his pursuers far behind- gdzieś daleko rozbrzmiewały wystrzały shots could be heard somewhere in the distance- daleko szukać tak dobrego pływaka you won’t find another swimmer like him in a long while, you’d go a long way to find another swimmer like him2. przen. far- zapędzić a. posunąć się za daleko to go too far- sprawy zaszły za daleko things have gone too far- mówią, że zaszła daleko they say she’s gone far- daleko temu do luksusu, do jakiego są przyzwyczajeni it’s a far cry from the luxury to which they are accustomed- daleko mu do ciebie/do doskonałości he’s nowhere near you/perfect- posunęli się daleko w badaniach they’ve made good progress in their research- być daleko od spraw politycznych to take no interest in politics- znajdować się daleko w klasyfikacji to come low down in the rankings- daleko idące wpływy/skutki far-reaching impact/results- daleko posunięta choroba an illness in its advanced stages- jesteśmy daleko spokrewnieni we’re distantly related3. (odlegle w czasie) far- tak było zawsze, jak daleko sięgnę pamięcią it’s always been like that, as far back as I can remember- do świąt jeszcze daleko Christmas is still a long way a. far offⅡ adv. (znacznie) książk. far (and away)- ma się daleko lepiej he feels far betterⅢ dalej adv. comp. 1. (nadal) jeśli dalej mamy się spierać, to… if we’re going to keep on arguing, then…- mów dalej go on- brawo, oby tak dalej well done, keep it up a. stick to it2. (potem) then, afterwards 3. (poza tym) further, furthermore Ⅳ dalej inter. a one dalej w śmiech and they just burst out laughing- dalej, bierz się do roboty pot. come on, get moving pot.Ⅴ najdalej adv. sup. at the (very) latest- jutro, a najdalej pojutrze musimy jechać we’ll have to go away tomorrow or the day after, at the (very) latestⅥ z daleka adv. leżeć z daleka od czegoś to be situated a long way from sth- trzymać się z daleka od kogoś/czegoś to keep away from sb/sth- przyglądałem się jej z daleka I observed her from a distance- przyjechali z daleka they came from far away a. from afar książk.- z daleka słychać było dzwony the sound of bells a. some bells could be heard in the distance■ i tak dalej and so on a. so forth, and so on and so forth- nie dalej niż only- rozmawiałem z nim nie dalej niż wczoraj I was talking to him only yesterdayThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dale|ko
-
3 rozważać
impf ⇒ rozważyć* * *(-am, -asz); perf; -yć; vt* * *ipf.1. (= rozpatrywać) consider, contemplate; ponder, reflect ( coś on l. upon sth); rozważać coś take sth into consideration, debate sth in one's mind, ruminate on sth; rozważać plany l. zamierzenia go over l. through one's plans; rozważyć wszystkie za i przeciw consider all the pros and cons; przez chwilę rozważaliśmy możliwość pójścia tam we entertained the idea l. possibility of going there for a while; nie całkiem poważnie rozważać jakiś pomysł/pomysł zrobienia czegoś toy l. dally l. flirt with an idea of sth/of doing sth; rozważać długofalowe skutki czegoś take the long view of sth.2. (= ważyć towar) weigh out.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozważać
-
4 tasiemiec
* * *ma- mc-1. zool. tapeworm, cestode; tasiemiec nieuzbrojony beef tapeworm ( Taenia saginata); tasiemiec uzbrojony l. soliter pork tapeworm (T. solium).2. (= coś długiego) sth very long l. lengthy; sth interminable.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > tasiemiec
-
5 od
, ode praep. 1. (z miejsca, z kierunku) from- od zachodu/południa from the west/south- wiatr od morza the wind from the sea- wieje od drzwi there’s a draught from the door- od jeziora dochodził rechot żab the croaking of frogs could be heard from the lake- od schroniska idziemy żółtym szlakiem from the hostel we take the yellow trail- właśnie wracałam od dentysty I was just on my way back from the dentist- goście wstali od stołu the guests got up from the table- odległość od drzwi do okna the distance from the door to the window a. between the door and the window- chodzić od wsi do wsi/od sklepu do sklepu to go from village to village/from shop to shop2. (określające położenie) from- sto metrów od ratusza a hundred metres from the town hall- od wewnątrz/zewnątrz from the inside/outside- druga półka od dołu/góry the second shelf from the bottom/top, the second shelf up/down- piąty wagon od końca the fifth carriage from the end- okna od ulicy/podwórza the front/back windows- na południe od Krakowa (to the) south of Cracow3. (wskazujące na oddzielenie) from- oddzielić coś od czegoś to separate sth from sth- nie mógł oderwać się od książki he couldn’t tear himself away from the book- odejmij pięć od trzynastu subtract five from thirteen- oddziel mięso od kości bone the meat- zwolnienia od podatku tax exemptions- stronić od kogoś/czegoś to avoid a. shun sb/sth4. (określające pochodzenie) from- list od brata a letter from one’s brother- azjatyckie bydło pochodzące od tura Asian cattled descended from the aurochs- pożyczyć/kupić coś od kogoś to borrow/buy sth from sb- dostała ode mnie książkę she got a book from me- zaraził się odrą ode mnie he caught the measles from me5. (określające moment początkowy) from; (w przeszłości) since- od tej chwili from that moment on- od jutra from tomorrow, as of a. from tomorrow- od poniedziałku/marca since (last) Monday/March- od dzieciństwa a. od dziecka cierpiała na alergię she’d suffered from an allergy since childhood a. since she was a child- od jak dawna tu mieszkasz? how long have you lived a. been living here?6. (określające czas trwania) for- od roku/trzech tygodni for a year/three weeks- od dawna for a long time- od jakiegoś czasu for some time7. (określające dolną granicę) from- od drugiej do piątej po południu from two p.m. till five p.m., between two p.m. and five p.m.- od poniedziałku do środy from Monday to Wednesday- zaprosimy od 50 do 60 osób we’ll invite (from) 50 to 60 people- ceny wahają się od stu do pięciuset złotych prices range from a hundred to five hundred zlotys- od 1000 złotych w górę from 1,000 zlotys up a. upwards- można tu kupić wszystko: od śrubek po komputery you can buy everything here – from screws to computers8. (określające przyczynę) from, with- trawa mokra od rosy grass wet with a. from dew- oczy czerwone od płaczu eyes red from crying a. tears- jego twarz rozpalona od gorączki his face flushed with fever- ochrypł od krzyku he grew hoarse from a. with shouting- bolał ją kręgosłup od dźwigania walizek her back ached from carrying the suitcases- rury popękały od mrozu the pipes had burst from the cold- dom zapalił się od pioruna the house was set on fire by lightning9 (przeciwko) from- chronić coś od słońca/chłodu to protect sth from sunlight/cold- oganiać się od komarów to fight off gnats- być ubezpieczonym od pożaru/kradzieży to be insured against fire/theft- uchylać się od czegoś to shirk sth10 (określające przeznaczenie) dziurka od klucza a keyhole- guziki od marynarki jacket buttons- kluczyki od samochodu car keys- okulary od słońca sunglasses- pasek od zegarka a watch strap- tabletki od bólu głowy headache pills a. tablets- syrop od kaszlu cough mixture a. syrup- od czego jest ta śrubka? where does this screw come from?11 (określające specjalizację) pan od matematyki/angielskiego the maths/English teacher- ekspert od informatyki an expert in computer science- policja jest od tego, żeby zaprowadzić w mieście porządek it’s the job of the police to restore order in the city- nie jestem od tego, żeby was pouczać it’s not up to me to lecture you12 (niż) than- to mieszkanie jest mniejsze od waszego this flat is smaller than yours- ona jest starsza od brata o dwa lata she’s two years older than her brother- wyszedł wcześniej ode mnie he left earlier than I did13 (podstawa obliczenia) by, per- płatny od wiersza/godziny paid by the line/hour- 50 złotych od metra 50 zlotys a metre14 pot. wyzywać kogoś a. wymyślać komuś od idiotów/kanalii to call sb an idiot/a scumbag pot.* * *prep(+gen) ( kierunek) fromna zachód od Polski — west of Poland, ( czas trwania) for
od poniedziałku do piątku — Monday to Friday (BRIT), Monday through Friday (US)
od rana do nocy — from morning till night, ( odległość) (away) from
100 metrów od brzegu — a hundred meters off lub away from the shore, ( dolna granica zakresu) from
od trzech do czterech godzin dziennie — (from) three to four hours a day, ( początkowa granica skali) (starting) from
od wierszy (aż) po powieści — from poems to novels, ( przyczyna) with, from
twarz mokra od łez/potu — face damp with tears/sweat
ochrypł od krzyku — his voice grew hoarse from shouting, ( pochodzenie) from
ubezpieczenie od ognia/kradzieży — insurance against theft/fire ( specjalizacja)
fachowiec od lodówek — fridge technician, ( przy porównaniach) than
* * *odprep.+ Gen.1. ( przy określaniu kierunku) from; od drzwi from the door; od wschodu from the east; okno od ulicy front window.3. ( przy określaniu punktu początkowego) from, since; od świtu do nocy from dawn till dusk; od a do zet from A to Z; od rana do wieczora all day long; od stóp do głów from head l. crown l. top to toe l. foot; od początku do końca from the start till the end; od dziecka since childhood; od wtorku since Tuesday; od poniedziałku do piątku Monday through Friday.5. ( przy określaniu punktu wyjściowego) (away) from; 500 kilometrów od Nowego Jorku 500 kilometers away from New York.6. ( przy określaniu dolnej granicy) from; od czterech do pięciu minut from four to five minutes; od 100 do 150 dolarów from 100 to 150 dollars.8. ( przy określaniu pochodzenia) from; list od mojej dziewczyny letter from my girlfriend; wiedzieć coś od kogoś know sth from sb.9. ( przy określaniu przeznaczenia) for; dziurka od klucza keyhole; tabletka od bólu głowy headache pill, painkiller.10. ( przy określaniu specjalizacji) nauczyciel od angielskiego English teacher, teacher of English; fachowiec od komputerów computer technician.12. ( przy wyrażaniu odejścia od czegoś) from, to; zwolnienie od opłat exemption from charges; odstępstwo od reguły exception to the rule.13. ( przy wyrażaniu czynnika) by; stawka od godziny hourly rate; cena od sztuki item l. unit price; praca płatna od godziny work paid by the hour; czegoś jest od metra pot. there's loads l. plenty of sth, there's shitloads of sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > od
-
6 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
7 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
8 bi|ć
impf (biję) Ⅰ vt 1. (zadawać ciosy) (ręką, kijem) to hit; (pięścią) to punch; (batem) to whip; (pasem) to beat- bić kogoś w twarz/po twarzy to punch/hit sb in the face- bić ile wlezie to beat a. knock the (living) daylights out of sb pot.- bić do upadłego to beat sb until he drops- bij, zabij! przest. charge!; up boys and at ’em! przest., pot. ⇒ zbić22. (zabijać) to slaughter, to kill [bydło, świnie]; to kill [muchy] ⇒ ubić 3. (wyciskać w metalu) to mint, to strike [monety]; to strike [medal]; (drukować) to strike off ⇒ wybić 4. (wbijać) to bang a. knock in [pale] ⇒ wbić 5. Kulin. to whip, to beat [krem, jajka] 6. (zwyciężać w walce) to beat, to defeat [wojsko, kraj] 7. (przewyższać) to beat, to outdo- bić na głowę kogoś/coś to beat sb/sth hands down pot., to knock spots off sb/sth GB pot.- ten lek bije wszystkie inne pod względem skuteczności działania in terms of effectiveness this medicine beats/outdoes all the others- ona bije męża inteligencją she outshines her husband in intelligence8. Gry (w kartach) to beat; (w szachach, warcabach) to take- bić króla asem to beat a king with an ace- dama bije waleta a queen beats a jack- w szachach nie można bić króla the king cannot be taken in chess ⇒ zbić2Ⅱ vi 1. (uderzać) to strike, to hit (czymś w coś sth with sth)- bić kilofem w skałę to strike (at) rock with a pickaxe- bić pięścią w stół to bang one’s fist on the table- biją w dzwony they’re ringing the bells, the bells are ringing- deszcz bije w okna the rain is beating against the windows- fale biją o brzeg the waves are beating against the shore- pies bił ogonem o ziemię the dog was beating its tail on a. against the ground- bić czołem przed kimś przen. to bow (down) to a. before sb, to make a low bow to sb2. (wydawać dźwięk) [dzwon] to ring (na coś for sth); [zegar] to strike- dzwony biją na mszę/na trwogę the bells are ringing for Mass/are ringing a tocsin daw.3. pot. [licznik] to run- zgaś światło, bo licznik bije turn the light out, you’re running up the meter4. (tętnić) to beat- puls chorego bije słabo the patient’s pulse is weak- ale mi bije serce! my heart’s really beating/racing!- dopóki mi serce bije w piersi as long as I have breath in my body a. as I draw breath5. (wydobywać się gwałtownie) [woda, źródło] to spurt, to gush; [ogień] to spout, to spurt; [zapach, blask] to be given off- fontanna bije wysoko the fountain spurts a. gushes high into the air- od lampy bije silny blask the lamp gives off an intense glare- alkohol za bardzo mu bije do głowy alcohol goes straight to his head6. (dać się zauważyć) z jego twarzy biła radość his face was radiant with joy- z jej postawy bije pewność siebie she exudes self-confidence7. Wojsk. (strzelać) to fire, to shoot (w coś/po czymś at sth); (z armat) to shell (w coś/po czymś sth)- działa biły przez cały dzień the cannons were firing all day (long)Ⅲ bić się 1. (uderzać samego siebie) to slap vt- z radości bił się dłońmi po udach he slapped his thighs with joy- bił się ogonem po bokach it beat its tail from side to side2. (uderzać jeden drugiego) to fight (z kimś o coś/kogoś with sb over sth/sb)- często bił się z kolegami he often got into fights with other children3. (walczyć podczas wojny) to fight (z kimś o coś with sb for sth)- bić się za ojczyznę to fight for one’s country4. Hist. (w pojedynku) to duel (z kimś o coś/kogoś with sb over sth/sb)- bić się na szable to duel with swords- bić się na pistolety to fight a duel with pistols■ bić brawo to clap, to applaud- bić brawo na stojąco to give a standing ovation- bić pokłony komuś (kłaniać się) to bow (down) to a. before sb, to make a low bow to sb; (korzyć się) to bow and scrape to sb pejor.; to kowtow to sb pot., pejor.- bić w kogoś/coś [mówca, krytyk] to hammer sb/sth pot., to slam sb/sth pot.; [sytuacja, zmiana] to hit, to hurt- nowe przepisy biją w drobnych przedsiębiorców the new regulations are hitting a. hurting small business(es)- bić w oczy przen. to strike a. hit sb- ich niekompetencja bije w oczy the first thing that strikes you is their incompetence- bić się z myślami to be in two minds, not to be able to make up one’s mind- nie wiem, co zrobić, biję się z myślami I don’t know what to do, I can’t make up my mindThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bi|ć
-
9 życie
-a; ntlife; (pot: utrzymanie, wyżywienie) living, living costsżycie osobiste — personal lub private life
życie wieczne — REL eternal life
* * *n.1. ( stan organizmu) life; życie zwierząt/roślin/człowieka animal/plant/human life; życie płodowe fetal life; budzić się do życia (np. o roślinach, opowiadaniu) come to life; życie ledwie się w nim kołacze l. nie pozostało mu wiele życia he is not long for this world.2. (= istnienie, egzystencja) life; ciężkie/łatwe l. lekkie życie hard/easy life; warunki życia living conditions; dawać komuś miesiąc życia (= rokować) give sb a month to live; narażać życie risk one's life; z narażeniem życia at the risk of one's life; uratować komuś życie save sb's life; pierwszy raz w życiu for the first time in one's life; życie intymne love life; życie osobiste l. prywatne private life; życie naukowe scientific life; życie kulturalne cultural life; życie seksualne sexual life; jedwabne życie charmed life l. existence, the good life; kawał życia plenty of time ( of one's life); wstępować na nową drogę życia embark on a new career; jesień życia the autumn of one's life; wiosna życia the spring of one's life; ubezpieczenie na życie life insurance; życie wieczne rel. eternal life; życie pozagrobowe rel. afterlife; życie po śmierci life after death; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; życie nocne nightlife; życie to nie bajka life is not a bed of roses; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death; szkoła życia school of life; walka na śmierć i życie life-and-death struggle, mortal combat; historia wzięta z życia true-life story; do końca życia as long as I live; póki życia as long as life endures; zbliżać się do kresu życia be nearing one's end; za życia in l. during one's lifetime; patrzeć serio na życie treat one's life seriously; być nie do życia be lifeless, be dog-tired; dać znak życia give signs of life; nie dawać znaku życia give no signs of life; darować komuś życie spare sb l. sb's life; kochać kogoś/coś nad życie love sb/sth more than life itself; odebrać komuś życie take sb's life; targnąć się na swoje życie l. odebrać sobie życie take one's life; powołać do życia call into existence; pozostać przy życiu remain alive; pożegnać się z życiem meet one's death l. end; mieć własne życie have a life of one's own; ujść z życiem escape with one's life; utrzymać przy życiu keep alive; usunąć się z czyjegoś życia withdraw from sb's life; używać życia live it up; wchodzić w życie come into force l. effect; wcielać coś w życie put sth into effect; rozpoczynać nowe życie start l. get a new life; turn over a new leaf; get a new lease of life; zakończyć życie end one's life; zatruwać komuś życie be the bane of sb's life; zrobić komuś z życia piekło make sb's life hell; złamać komuś życie ruin sb's life; czyjeś życie wisi na włosku sb's life is hanging by a hair's breadth; dać komuś życie give birth to sb; towarzysz/-ka życia life's companion; składać życie w ofierze sacrifice one's life; poświęcić l. oddać za kogoś/coś życie lay down l. give one's life for sb/sth; poświęcić (swoje) życie komuś/czemuś dedicate one's life to sb/sth; cudem ujść z życiem have a close shave; prowadzić podwójne/cnotliwe/normalne życie live a double/virtuous/normal life; pieskie życie dog's life; rajskie życie the life of Riley; samo życie! that's life!; uciekaj, jeśli ci życie miłe! run for your life!; run for dear life!; życie jak w Madrycie żart. the life of Riley; drogo sprzedać życie sell one's life dearly; miłość czyjegoś życia (= ukochana osoba; t. przen. = pasja) the love of sb's life l. of a lifetime; o mało (co) nie stracić życia come near losing one's life; przez resztę życia for the rest of one's life; człowiek uczy się przez całe życie you l. we live and learn; ustawić kogoś na całe życie set sb up for life; i to ma być życie! przen. what a life!; życie ci ucieka life is passing you by; życie musi toczyć się dalej the show must go on.3. (= energia życiowa, temperament) life, vigor; Br. vigour; on jest bez życia he's lifeless; z życiem with vigour; nabierać życia (o opowieści, filmie) come to life; tchnąć w coś nowe życie breathe new life into sth; żyć pełnią życia live one's life to the full; nigdy w życiu! not on my l. your life!; wystraszyłem się jak nigdy w życiu I was scared half to death.4. (= ruch) activity; tętnić życiem teem with activity.5. pot. (= utrzymanie, wyżywienie) living; środki do życia means of subsistence; brak środków do życia destitution; być bez środków do życia be down at heel; życie ponad stan life beyond one's means; zarabiać na życie earn one's living l. keep; jak on zarabia na życie? what does he do for a living?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życie
-
10 siebie
⇒ się* * *pron( siebie samego) oneself; ( siebie wzajemnie) each other, one anotherprzed siebie — right lub straight ahead
być u siebie — ( w domu) to be at home; ( w swoim pokoju) to be in one's room
powiedzieć ( perf) coś od siebie — to express one's own opinion
brać (wziąć perf) coś do siebie — to take sth personally
być pewnym siebie — to be sure of o.s.
pewny siebie — self-assured, self-confident
dochodzić (dojść perf) do siebie — to recover
* * *pron.1. (identyczność, t. siebie samego) oneself; iść przed siebie walk straight on l. ahead; spojrzeć za siebie look back; spojrzenie za siebie backward glance; pozostawić l. zostawić coś za sobą leave sth behind; czuj się jak u siebie (w domu) make yourself at home; u siebie sport ( o meczu) home; chodzą ze sobą od trzech miesięcy they've been seeing each other for the past three months; chodzić ze sobą date; (zwł. w okresie narzeczeństwa) court; zabierać kogoś/coś ze sobą take sb/sth with sb l. along; zabrała ze sobą wszystko, co tylko można sobie wyobrazić she took along everything but the kitchen sink; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in l. for sth; masz przed sobą wspaniałą przyszłość you've got a great future ahead of you; chcę mieć to za sobą I want to get it over; mieć najgorsze za sobą be over the hump; mieć za sobą najtrudniejszą część czegoś break the back of sth; mieć najlepsze lata za sobą be past one's prime, be over the hill; mieć za sobą daleką drogę (bardzo się zmienić, dojrzeć itp.) t. dosł. have come a long way; nieść l. pociągać za sobą involve, imply, entail; porwać za sobą (zwł. tłum) carry; spalić za sobą mosty burn one's bridges l. boats (behind one); zamknij za sobą drzwi shut l. close the door behind l. after you; dochodzić do siebie po czymś recover from sth; brać coś do siebie ( uwagi) take sth personally; przyciągnąć kolana do siebie draw up one's knees; przytulić kogoś do siebie hug sb; zapraszać kogoś do siebie ask sb round, ask sb to come to one's place; zrazić l. zniechęcać kogoś do siebie antagonize sb, disaffect sb; wyjść z siebie blow l. pop one's cork, be beside o.s.; wykrztuś l. wyrzuć l. wyduś to z siebie! (= powiedz to) spit it out!; wylewać z siebie żale pour out one's sorrows; wypruwać z siebie żyły sweat blood, sweat one's guts out; zadowolony z siebie self-complacent, self-satisfied; zrobić z siebie durnia make an idiot l. ass of o.s.; zrobić z siebie pośmiewisko make o.s. a laughing stock; być z siebie dumnym be proud of o.s.; robić z siebie głupka play the fool; robić z siebie widowisko make an exhibition l. a spectacle of o.s.; samemu z siebie ( zrobić coś) by o.s.; samo z siebie by itself, per se; zostawiać coś po sobie leave sth as one's legacy; cel sam w sobie an end in itself; łączyć w sobie (zwł. cechy) combine; mieć w sobie to coś (trudną do zdefiniowania cechę, która dodaje atrakcyjności) have this something; mieścić w sobie contain, hold; ona ma w sobie trochę snobizmu she's somewhat of a snob; przemóc w sobie dumę swallow one's pride; rzecz sama w sobie thing-in-itself, noumenon; sprzeczność sama w sobie a contradiction in terms; zamknięty w sobie indrawn, introvert, withdrawn; zebrać się w sobie pull o.s. together, get a grip on o.s.; mieć coś przy sobie have sth on l. about sb; nie mam przy sobie pieniędzy I have no money on me; ręce przy sobie! (keep your) hands off!; sam sobie jesteś winien it is your own fault, you only have yourself to blame; sami sobie pieczemy chleb we bake our own bread; wmówić sobie, że... kid o.s. (into believing) that...2. (wzajemność, t. siebie wzajemnie) each other, one another; dzielić (pomiędzy siebie) (koszt, dochód) split; wyjaśnić sobie wszystko get l. put l. set things straight; wyjaśnijmy sobie jedną rzecz let's have l. get one thing clear; mówić sobie po imieniu be on first name terms with each other; przypadli sobie do gustu they took (a) fancy l. liking to each other; dalej od siebie farther away from each other l. one another; bliżej siebie closer to each other l. one another.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > siebie
-
11 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
12 żyć
(-ję, -jesz); viżyć z czegoś — to make a living out of lub from sth, to live by sth
żyć z kimś dobrze/źle — to get along well/badly with sb
* * *ipf.1. (= być żywym) live, be alive; długo/krótko żyć live long/briefly, live a long/short life; niech żyje...! long live...!; jak długo żyję never in my life, in all my born days; ledwie żyć (= być zmęczonym) be dead on one's feet; nie dawać komuś żyć plague sb, make sb's life difficult; żyć nie umierać! that's what you call life!, heaven on earth!; (on/ona) nie żyje! ( okrzyk przerażenia) he's/she's dead!2. (= egzystować w jakichś warunkach) live; żyć w ciągłym strachu live in l. under constant fear; żyć w biedzie live in poverty; żyć o chlebie i wodzie live on bread and water; żyć powietrzem przen. live on air; żyć dla kogoś live (one's life) for sb; żyć czymś be totally absorbed by sth; on żyje robieniem słowników making dictionaries is the very breath of his life; żyć marzeniami live in a dream world; żyć nadzieją live sustained by hope; żyć nerwami live on one's nerves; żyć samotnie live alone; ( z wyboru) keep to oneself; żyć (sobie) jak król l. po królewsku live like a king; żyć swoim życiem be living one's own life; żyć w grzechu live in sin; żyć cudzym kosztem l. na czyjś koszt live off sb, live at sb else's cost; komuś się dobrze/źle żyje sb is well off/badly off; żyć jak u Pana Boga za piecem be as snug as a bug in a rug; żyć z dnia na dzień live from hand to mouth, live from day to day; żyć dniem dzisiejszym live for the day; żyć pełną piersią live one's life to the full; żyć wspomnieniami live sustained by one's memories; teraz wiem, że żyję now I know that I'm alive l. living; nie samym chlebem człowiek żyje man doth not live by bread alone; jak żyjesz? how's life?, how's life treating you?3. (= obcować z kimś) get along ( z kimś with sb); żyć z kimś dobrze/źle get along well/badly with sb, be on good/bad terms with sb; żyć z kimś ( cieleśnie) live with sb; żyć z kimś jak pies z kotem lead a cat-and-dog-life with sb; żyć z kimś na kocią łapę pot. shack up with sb; żyć z kimś na wiarę cohabit with sb; oni nie mogą bez siebie żyć they can't live without each other.4. (= mieszkać, znajdować się) live; żyć w mieście/na wsi live in the city/in the country; żyć pod jednym dachem live under the same roof.5. (= trwać) live, survive, be alive; żyć w czyjejś pamięci live l. survive in sb's memory; żyć w czyichś wspomnieniach be alive in sb's memories.6. (= utrzymywać się) live, make one's living; żyć z pensji live on one's salary; żyć z zasiłków live on the dole; żyć z procentów live on the interest of one's savings; żyć z pracy rąk live by the labor of one's hands; żyć na wysokiej stopie butter both sides of one's bread; live in the lap of luxury; żyć ponad stan live beyond one's means; żyć z ołówkiem w ręku scrimp and scrape, economize; mieć z czego żyć have enough to live on; keep the pot boiling; z czego ona żyje? what does she do for a living?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > żyć
-
13 mieć
( posiadać) to havemieć coś na sobie — to have sth on, to be wearing sth
mam! — ( rozumiem) (I) got it!, ( składać się z czegoś) to have
kwadrat ma cztery boki — a square has four sides, (zmartwienie, trudności, grypę, operację) to have
mieć coś przeciw czemuś — to have sth against sth, ( z różnymi dopełnieniami) to have
mieć ochotę na coś/zrobienie czegoś — to feel like sth/doing sth, ( dla wyrażenia powinności) to be supposed to, to be to
masz spać — you're supposed to be sleeping, ( dla wyrażenia zamiaru) to be going to
nie ma — ( liczba pojedyncza) there's no; ( liczba mnoga) there are no
nie ma co czekać/żałować — there's no use waiting/regretting
cudów nie ma — pot miracles (simply) don't happen ( z imiesłowem biernym)
* * *ipf.1. (oznacza posiadanie, cechę, związek z czymś l. kimś, władzę nad czymś) have, have got; mieć coś na sobie have sth on; masz dużo pieniędzy/czasu you have l. you've got a lot of money/time; mieć niebieskie oczy have blue eyes; czy masz samochód? do you have a car?; have you got a car?; nie mam przy sobie pieniędzy I have l. I've got no money on me; masz przy sobie paszport? do you have your passport with you?; mam pomysł I have an idea; nie mam pojęcia, o czym mówisz I have no idea what you're talking about; mam brata i siostrę I have a brother and a sister; co masz w ręce? what are you holding in your hand?; mieć dużo do zrobienia have a lot to do; mieć coś do powiedzenia have sth to say; mieć coś do dyspozycji have sth at one's disposal; mam sprawę do załatwienia I have some business to do; nie mam na nowy samochód pot. I cannot afford a new car; masz jeszcze pięć minut you still have five minutes; mam teraz wykład I'm lecturing right now; mam gości I am having guests; ona ma kochanka she has a lover.2. ( w różnych utartych zwrotach) mam już dość I've had enough; mieć kogoś/czegoś po dziurki w nosie be fed up with sb/sth; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; mieć coś za sobą have sth over; mieć coś z głowy pot. be rid of sth; czy masz coś przeciwko mnie? do you have something against me?; mieć coś komuś za złe hold sth against sb; mieć z kimś/czymś do czynienia deal with sb/sth; mam z kimś na pieńku pot. have a bone to pick with sb; mieć w czubie pot. be tipsy; mieć fioła l. bzika żart. be crazy, have a bee in one's bonnet; mieć coś w nosie pot. not give a hoot about sth; mieć coś w dupie wulg. not give a shit about sth; ona ma to do siebie, że... it is characteristic of her that...; mieć z kimś dziecko have a child with sb; mam cię w garści I have you on toast; mieć kogoś w kieszeni have sb in one's pocket; mieć głos have the floor; mieć znajomości have connections; mieć kogoś/coś na oku keep an eye on sb/sth; mieć coś na sumieniu have sth on one's conscience; mieć coś na uwadze l. w pamięci bear sth in mind; mieć coś na myśli have sth in mind; co masz na myśli? what do you mean?; mieć czelność coś zrobić have the cheek to do sth; mieć czyste ręce have clean hands; mieć czyste/nieczyste sumienie have a clear/guilty conscience; mieć coś pod ręką have sth at hand; mieć coś w zanadrzu have sth up one's sleeve; mieć szczęście/pecha be lucky/unlucky; nie mieć grosza przy duszy be penniless, be broke.3. (choroby, dolegliwości) mieć odrę have measles; mieć kaszel have a cough; mieć zakatarzony nos have a running nose.4. pot. (= uwieść, odbyć stosunek seksualny z) have (sb); czy już ją miałeś? have you had her yet?5. ( w wykrzyknikach) masz! (= proszę!) here you are!; a masz! take this!; masz za swoje get your desert!; mam cię! I got you!; gotcha!; masz ci los! too bad!6. (dane osobiste, wymiary itp.) mam na imię Tomasz my name is Thomas; ile masz lat? how old are you?; ona ma siedemnaście lat she's seventeen years old; ta łódź ma pięć metrów długości this boat is five meters long; mam metr osiemdziesiąt wzrostu I am one hundred and eighty centimeters tall; godzina ma sześćdziesiąt minut there are sixty minutes in an hour; pociąg ma dziesięć minut spóźnienia the train is ten minutes late.7. mieć miejsce happen, occur, take place.8. ( z przeczeniem i zaimkiem) nie mieć co jeść have nothing to eat; nie mam co ze sobą zrobić I don't know what to do with myself; nie mieć gdzie się podziać have no place to go; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose.9. (z przeczeniem w trzeciej osobie czasu teraźniejszego: oznacza brak l. nieistnienie) jej tu nie ma she isn't here; nie ma tu nikogo there's nobody here; nie ma co płakać there's no need to cry; it's no use crying; nie ma to jak w domu! (there's) no place like home!; nie ma sprawiedliwości na tym świecie there is no justice in this world; nie ma mnie dla nikogo tell everyone I am out; nie ma deszczu there's no rain; it isn't raining; nie ma jej w domu she's not at home; she's out; nie ma sprawy no problem.10. ( wyraża powinność) be to, be supposed to; co mam teraz zrobić? what am I supposed to do now?; mam wyjechać o czwartej I am to leave at four; to mam być ja? is this supposed to be me?; mam przyjechać czy nie? should I come or not?; czas miał pokazać, że... time was to show that...; co ma wisieć, nie utonie if you're born to be hanged you shall never be drowned.12. (wyraża spełnienie, ukończenie) mieć coś zrobione have sth done; mam zebrane materiały I have some materials collected.13. ( wyraża przypuszczenie) miałbym żałować tego? should I regret it?; gdybym miał wybierać... if I were to chose...ipf.1. (= czuć się) be; jak się masz? how are you?; on ostatnio ma się nie najlepiej he hasn't been well lately; masz się teraz z pyszna you have to pay the devil now.2. ( wyraża stan rzeczy) ma się na deszcz it's going to rain; sprawy tak się mają the things are going like this; this is how the matter stands; dzień ma się ku końcowi the day is drawing to an end.3. (= uważać się) za kogo ty się masz? who do you think you are?4. ( w utartych wyrażeniach) mieć się na baczności przed kimś/czymś beware sb/sth; mieć się ku sobie be attracted to each other; ma się rozumieć sure, certainly, of course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mieć
-
14 czar|y-mar|y
Ⅰ plt (G czarów-marów) pot., iron. hocus-pocus U; mumbo-jumbo U pot.- nie wierzę w te czary-mary I don’t believe in all that mumbo-jumboⅡ inter. (formułka) abracadabra!, hey presto!- wydaje ci się, że powiesz: „czary-mary” i wszystko będzie dobrze you think you can just say ‘hey presto’, and everything will be all right- czas płynie time passes a. goes by- kawał czasu pot. a long time- proces rozłożony w czasie a process continuing over time- trwonić/marnować czas na coś to waste time on sth- spędzać czas na czymś to spend time on sth- czas mijał im na rozmowach o życiu they whiled away the time talking about life2. sgt (moment, pora) the time- czas odjazdu/przyjazdu arrival/departure time- spojrzał na słońce, żeby określić czas he looked at the sun to determine the time- określić przybliżony czas wybuchu to determine the approximate time of the explosion- od czasu skończenia studiów after graduating- rok minął od czasu ich ostatniego spotkania a year had/has passed since their last meeting- co jakiś czas once in a while- od czasu do czasu from time to time, every now and then, occasionally- od tego czasu since then a. that time- do tego czasu nie dowiedzieliśmy się…/nie dowiemy się…/nie wiedzieli we still don’t know even now a. still haven’t learnt…/we won’t know a. find out before then/up to that time they didn’t know3. sgt (odpowiedni moment) time- czas żniw/zbiorów harvest time- nadszedł czas, żeby stąd wyjechać the time has come to leave this place- o czasie on time a. schedule- koncert rozpoczął się o czasie the concert began a. started on time- przyszliśmy po czasie/przed czasem we arrived late/ahead of time- do czasu (ostrzeżenie) you’ll/they’ll find out a. see (one day)!- póki czas while there’s still time4. sgt (odcinek czasu) time, duration- po jakimś czasie after some time- w tym czasie at that time- od dłuższego czasu for a long time- przez cały czas all the time- w czasie during- w czasie wakacji/podróży during a holiday/trip a. journey- ona będzie pod ścisłą obserwacją na czas leczenia she will be under close observation for the duration of the treatment- na czas remontu możesz zamieszkać u mnie you can stay with me while the building work is being carried out5. sgt (ilość czasu) time- mieć czas na coś/dla kogoś to have time for sth/sb- nie mieć czasu na coś/dla kogoś to have no time for sth/sb- mieć mało czasu to be pressed for time- mieć dużo czasu to have lots of time a. time on one’s hands- dawać a. dać komuś trzy dni/dwie godziny czasu na coś to give sb three days/two hours to do sth- przygotowania zajęły mi mnóstwo czasu the preparations took up a lot of my time- zabrakło nam czasu we ran out of time- panie pośle, pański czas się skończył Sir, your time’s up6. Sport (wynik) time- uzyskał najlepszy czas he had the best time- jaki masz czas na 100 metrów? what’s your time for the 100 metres?7. Sport (przerwa w grze) timeout- trener poprosił o czas the coach asked for a timeout8. sgt Astrol., Geog. time- czas letni summer time GB, daylight-saving time US- czas zimowy standard time- czas miejscowy local time9. Jęz. tense- czas przeszły/przyszły/teraźniejszy/zaprzeszły past/future/present/pluperfect a. past perfect tenseⅡ praed. (pora) nie czas na żarty this is no time for joking around- czas spać it’s bedtime, it’s time to go to sleep- czas, żeby poważnie pomyśleć o przyszłości it’s time to do some serious thinking about the future- taksówka czeka, czas na dworzec the taxi’s waiting, it’s time to go to the station- czas na mnie/nas it’s time for me/us to go- najwyższy czas, żebyś się ożenił/żebyśmy poszli do domu it’s high a. about time you got married/we went homeⅢ czasy plt (okres) times, days- ciężkie czasy hard times- od niepamiętnych czasów since time immemorial a. time out of mind- to były czasy! those were the days- w czasach minionych in days gone by- w dzisiejszych czasach nowadays, in this day and age- w ostatnich czasach a. ostatnimi czasy lately- z czasów czegoś dating back to sth- dziennik/broń z czasów wojny a diary/weapons dating back to the war- za czyichś czasów in sb’s time a. day- za dawnych czasów in days of old- za wszystkie czasy as if there was no tomorrow- pamiętać lepsze czasy przen. to have seen better days- wyprzedzić swoje czasy to be ahead of one’s timeⅣ czasami adv. (nieraz, niekiedy) sometimes, on and off Ⅴ czasem adv. 1. (nieraz, niekiedy) sometimes, now and then 2. (przypadkiem) by any chance- czy nie masz czasem zapalniczki? do you have a lighter by any chance?, do you happen to have a lighter?- nie zgub czasem tych pieniędzy mind a. be careful you don’t lose that money- □ czas gwiazdowy Astron. sidereal time- czas ochronnyMyślis. closed season- czas strefowy Astron. zone time- czas uniwersalny Astron. universal time, Greenwich Mean Time, G.M.T.- średni czas słoneczny Astron. mean (solar) time- nie róbmy tego na czas, zróbmy to dobrze let’s not rush it, let’s just do it well- swego a. swojego czasu once, in one’s time a. day- swego czasu był to ruchliwy port in its time a. day it was a (very) busy port- w swoim czasie (niegdyś) once, in one’s time a. day; (w odpowiednim momencie) in due time a. course- w swoim czasie był przystojnym mężczyzną he was a handsome man in his day- dowiesz się wszystkiego w swoim czasie you’ll learn everything in due course a. when the time comes- onego czasu przest., książk. in the olden days książk.- wszech czasów all-time- aktor/serial wszech czasów an all-time favourite actor/series- gest był nie na czasie the gesture was ill-timed a. untimely- kapelusze są teraz na czasie hats are in right now pot.- narkomania to temat na czasie drug addiction is a very topical issue- wyścig z czasem a race against time a. against the clock- czas to pieniądz przysł. time is money- szkoda czasu i atłasu przysł. it’s a waste of time and money, it’s not worth the troubleThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czar|y-mar|y
-
15 rę|ka
Ⅰ f ( Ipl rękami a. rękoma) 1. (dłoń) hand- spracowane ręce work-roughened a. work-worn hands- spocone/lepkie (od potu) ręce sweaty/sticky hands- ręce splamione krwią blood-stained hands- mieć coś w ręku to have sth in one’s hand- chwycić kogoś za rękę to take sb’s hand- wziąć kogoś za rękę to take sb by the hand- trzymać kogoś za rękę to hold sb by the hand- uścisnąć czyjąś rękę to shake sb’s hand- pocałować kogoś w rękę to kiss sb’s hand- chodzić/stawać na rękach to walk/stand on one’s hands- klaskać w ręce to clap one’s hands- oprzeć a. wesprzeć głowę na rękach to prop one’s head on one’s hands- siedział z brodą opartą na ręce he sat with his chin propped on his hand- podłożyć sobie ręce pod głowę to clasp one’s hands behind one’s head- podnieść rękę do góry to put up one’s hand (to answer the question)- posłać komuś ręką całusa to blow a kiss to sb- przekładać coś z ręki do ręki to shift sth from one hand to the other- skaleczyć sobie rękę a. skaleczyć się w rękę to cut one’s hand- skinąć na kogoś ręką to beckon sb- walić ręką w stół to bang the table with one’s fist- wsunąć ręce do kieszeni a. w kieszenie to slide one’s hands into one’s pockets- wyciągnąć a. wyjąć ręce z kieszeni to take one’s hands out of one’s pockets- załamywać ręce to wring one’s hands- zwinąć a. zacisnąć ręce w pięści to clench one’s fists- zakryć usta rękami to cup one’s hands around one’s mouth- złożyć ręce do modlitwy to fold one’s hands in prayer- doręczyć a. oddać coś komuś do rąk własnych to deliver sth to sb personally a. in person- wróżyć komuś z ręki to read sb’s palm- nałożenie rąk laying on of hands, imposition of hands2. (ramię) arm- machać rękami to wave one’s arms (about)- wywijać rękami to flail one’s arms- wykręcić komuś rękę to twist sb’s arm- rozkrzyżować ręce to spread out one’s arms- spleść a. skrzyżować ręce na piersiach to cross one’s arms over one’s chest a. in front of one’s chest- rozkładać bezradnie ręce to spread one’s arms helplessly- wziąć płaszcz na rękę to fling one’s coat over one’s arm- zarzucić komuś ręce na szyję to throw one’s arms around sb’s neck- wziąć kogoś pod rękę to link one’s arm through sb’s3. przen. fachowa/mistrzowska ręka the hand of an expert/master- brak rąk do pracy lack of manpower a. staffⅡ od ręki adv. on the spot- naprawić coś od ręki to fix a. repair sth on the spot- załatwił sprawę od ręki he settled the matter on the spot- rządy silnej ręki strong-arm government- rządzić krajem ciężką a. twardą a. żelazną ręką to rule the country with a heavy hand, to rule the country with a rod of iron- gołymi rękami with one’s bare hands- złapał pstrąga gołymi rękami he caught a trout with his bare hands- zamordowałby ją gołymi rękami he could’ve killed her with his bare hands- na własną rękę on one’s own initiative a. account, off one’s own bat- poszedł tam na własną rękę he went there on his own initiative- wiadomości z pierwszej ręki first-hand information, information straight from the horse’s mouth- towar/wiadomości z drugiej/trzeciej ręki second-hand/third-hand goods/news- kupić coś z drugiej ręki to buy sth second-hand- z pocałowaniem ręki pot. readily, willingly, eagerly- przyjął mój stary płaszcz z pocałowaniem ręki he was only too glad to take my old coat- z ręką na sercu frankly, to be frank, to tell the truth- ręka sprawiedliwości the long arm of the law- bronić się przed czymś rękami i nogami to resist sth with might and main- być komuś na rękę to suit sb- ich wizyta była jej nie na rękę their visit came at an awkward time for her- było to na rękę niektórym politykom it suited certain politicians- być pod ręką to be within reach- być w dobrych rękach to be in good hands- zostawiam cię w dobrych rękach I am leaving you in good hands- być czyjąś prawą ręką to be sb’s right hand- być w czyichś rękach to be in sb’s hands- wszystko jest w ich rękach everything is in their hands- ich los jest w naszych rękach their fate lies in our hands- być/stawać się narzędziem w czyichś rękach to be/become a tool in the hands of sb- dać a. zostawić komuś wolną rękę to give sb carte blanche; to give sb a free hand (co do czegoś in sth)- dać sobie rękę uciąć za kogoś/coś to stand by sb/sth through thick and thin- dałbym sobie rękę uciąć, że to jego widziałem w kinie I’d swear blind it was him I saw at the cinema- rozdawać coś hojną ręką to give sth out unstintingly a. lavishly- grać na cztery ręce to play (piano) duets- walczyć gołymi rękami to fight bare-fisted- iść z kimś ręka w rękę to go hand in hand with sb, to play ball with sb- przychodzić/wracać/odchodzić z gołymi a. pustymi a. próżnymi rękami to come/return/walk away empty-handed- przepraszam, że przychodzę z gołymi rękami so sorry I’m coming up empty-handed- przychodzić/wracać/odchodzić z pełnymi rękami to come/return/leave with one’s hands full, to not come/return/leave empty-handed- pójść komuś na rękę to accommodate sb, to meet sb half-way- jeść komuś z ręki to eat out of sb’s hand- będzie ci jadł z ręki you’ll have him in the palm of your hand- mieć długie ręce (kraść) to have light a. sticky a. itchy fingers; (umieć zaszkodzić) to be able to pull strings- mieć dobrą rękę do roślin to have green fingers- mieć dwie lewe ręce to be all (fingers and) thumbs- mieć dziurawe a. maślane a. gliniane ręce to be all (fingers and) thumbs, to be ham-fisted; to be cack-handed GB pot.- mieć fach w ręku a. mieć w ręku kawałek chleba to have a trade to fall back on- mieć lekką rękę do robienia czegoś to be clever at doing sth- mieć lekką rękę do wydawania pieniędzy to be open-handed, to be reckless in spending money- mieć mocną rękę (energicznie kierować) to have a firm hand; (postępować bezwzględnie) to act firmly- mieć złote ręce to be handy (with one’s fingers)- mieć pełne ręce roboty to have one’s hands full- mieć szczęśliwą rękę do czegoś a. w czymś to be lucky at sth, to be successful at sth- mieć rozwiązane ręce to have a free hand- mieć związane a. skrępowane ręce to have one’s hands tied- mam związane ręce my hands are tied- mieć wszystkie atuty w ręku to hold all the aces- nawinąć się komuś pod rękę pot. to come sb’s way- nie mieć o co rąk zaczepić pot. to be jobless- nie móc ruszyć (ani) ręką, ani nogą pot. to be dead on one’s feet pot., to be worn to a frazzle pot.- nosić kogoś na rękach to think the world of sb, to dote on sb- oddać a. ofiarować komuś rękę to give sb one’s hand in marriage- prosić/ubiegać się/starać się o czyjąś rękę to ask sb’s hand in marriage, to seek sb’s hand- odmówić komuś ręki a. odtrącić czyjąś rękę to refuse to marry sb- odmówiła mu ręki he had been refused her hand- opuścić ręce to give in- nie opuszczaj rąk never say die- zginąć z czyjejś ręki a. z czyichś rąk to die at the hands of sb- patrzeć komuś na ręce to keep an eye on sb- podać komuś a. wyciągnąć do kogoś rękę to offer a. to extend a. to lend a helping hand to sb- możemy sobie podać ręce we are in the same boat; welcome to the club- podnieść rękę na kogoś to raise one’s hand to hit sb, to lift a hand to hit sb- przechodzić przez czyjeś ręce to go a. pass through sb’s hands- przechodzić a. wędrować z rąk do rąk (zmieniać właścicieli) to change hands; (być podawanym) to be passed a. handed round- przemawiać do czyjejś ręki to give sb a backhander- przyjąć kogoś/coś z otwartymi rękami to welcome sb/sth with open arms- przykładać rękę do czegoś to have a hand in sth- robić coś lekką ręką (bez wysiłku) to take sth in one’s stride; (bez zastanowienia) to do sth recklessly, to do sth light-heartedly- siedzieć/czekać z założonymi rękami to stand idly- składać coś w czyjeś ręce to place sth in sb’s able hands- trzymać rękę na pulsie (czegoś) to have one’s finger on the pulse (of sth)- umywać ręce to wash one’s hands- urabiać sobie ręce po łokcie to work one’s fingers to the bone- wpaść w niepowołane ręce to fall into the wrong hands- wyciągnąć rękę do zgody to hold out the olive branch, to make an offer of reconciliation- wyjść z czegoś obronną ręką to come away (completely) unscathed from sth- z najgorszych tarapatów wychodził obronną ręką he would emerge from the worst predicaments unscathed- wytrącić komuś broń z ręki to cut the ground from under sb’s feet- wziąć sprawę w swoje a. we własne ręce to take a matter into one’s own hands- zacierać ręce to rub one’s hands (with satisfaction)- złapać kogoś za rękę to catch sb red-handed a. in the act- żyć z pracy własnych rąk to earn a living- ręka rękę myje (noga nogę wspiera) you scratch my back and I’ll scratch yours- ręce (mi) opadają (na myśl o…) my heart fails (at the thought of…)- ręka mnie/ją świerzbi my/her hand is itching- ręka mnie świerzbi, żeby im wygarbować skórę my hand is itching to give them a good hiding- jak a. jakby ręką odjął as if by magic- migrena mi przeszła, jakby ręką odjął my migraine disappeared a. vanished as if by magic- w twoje/wasze/pana ręce! przest. here’s to you!- ręce przy sobie! (keep your) hands off!- ręce przy sobie, bo będę strzelał! hands off or I’ll shoot you!- niech ręka boska broni! God forbid!- ręka, noga, mózg na ścianie! żart. (jako groźba) watch out or there’ll be murder! a. or I’ll blow your brains out a. or I’ll give you the worksThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rę|ka
-
16 plan
m (G planu) 1. (program działania) plan, scheme; (rozkład zajęć) schedule; (godzinowy) timetable- plan działania/kampanii a plan of action/of campaign- plan dyżurów a duty roster- plan lekcji Szkol. a (school) timetable- plan zajęć Uniw. a timetable, a class schedule- plan ucieczki an escape plan- plan wycieczki an itinerary, a travel plan- plan wydawniczy a planned publishing list, planned publications- narodowy plan gospodarczy a national economic plan- plan krótkoterminowy/długoterminowy a short-term/a long-term plan- plan pięcioletni a five-year plan- plan sześciopunktowy a six-point plan- sporządzić plan to draw up a. work out a plan- trzymać się planu to keep to a. stick to a plan- wszystko odbyło się zgodnie z planem everything went according to plan a. as planned- zatwierdzić/wykonać plan to approve/carry out a. implement a plan2. zw. pl (zamiar) plan- zmiana planów a change of plans- zmienić plany to change one’s plans- jakie masz plany na ten weekend? what are your plans for the weekend?- mieć plany co do swoich dzieci/co do przyszłości dzieci to have plans for one’s children/for one’s children’s future- mam co do Anny poważne plany, chciałbym się z nią ożenić I’m serious about Anna, I’d like to marry her- snuć plany to devise a. make plans- robić plany na przyszłość to plan ahead, to make plans for the future- zwierzyć się komuś ze swych planów to let sb in on one’s plans- mieć coś w planie to be planning sth- mieć w planie wyjazd za granicę to be planning to go abroad- w planie jest budowa nowej autostrady there are plans to build a new highway- plan się udał a. powiódł the plan worked- plan się nie udał a. nie powiódł the plan fell through a. didn’t work a. failed- pokrzyżować komuś plany to cross a. foil a. thwart sb’s plans- zniweczyć czyjeś plany to ruin sb’s plans- wprowadzić plan w życie to put a plan into operation a. to work3. (konspekt) plan- plan wypracowania/opowiadania an essay/a story outline- plan lekcji a lesson plan4. (miasta, marszruty) plan, map; (pomieszczeń, ogrodu) layout- plan pokoju the layout of a room- plan rozmieszczenia gości przy stole a seating plan5. Archit., Budow. (projekt) plan, design; (światłokopia) blueprint- plan parteru/piętra a ground/a floor plan- narysować plan pawilonu/maszyny to draw up a plan of a pavilion/a machine6. Archit. (podstawa) plan- budowla na planie krzyża/koła a building on a cruciform/circular plan7. Szt., Kino, Teatr pierwszy/drugi plan the foreground/the background także przen.- na pierwszym/drugim planie in the foreground/background- być na pierwszym planie przen. to be of prime importance- w naszym domu muzyka była zawsze na pierwszym planie in our home music was always the first a. top priority- wysunąć się na pierwszy plan, znaleźć się na pierwszym planie przen. to come to the fore8. Kino (miejsce kręcenia filmu) (film) set; (plener) location- plan ogólny a long shot- na planie on set- na planie „Batmana” on the set of ‘Batman’- wyjść na plan/zejść z planu to go on/walk off set9 przen. level, plane- akcja powieści rozgrywa się w dwóch planach czasowych the action of the novel takes place on two different time planes- plan realistyczny/symboliczny a realistic/a symbolic level a. plane□ plan awaryjny contingency plan- plan ewakuacyjny emergency evacuation plan- plan generalny master plan- plan kasowy Fin. fiscal a. financial plan- plan operacyjny a. strategiczny operational a. strategic plan, plan of operations- plan perspektywiczny long-term plan- plan regulacyjny Archit. regulating plan- plan sytuacyjny Archit. site plan- plan zagospodarowania przestrzennego Archit. development plan* * *-nu, -ny; loc sg - nie; m( zamiar) plan; ( urlopów) schedule; ( działania) scheme; (wypracowania, wykładu) outline; ( mapa) street map; FILM set; ( plener) locationpokrzyżować ( perf) czyjeś plany — to thwart sb's plans
plan zajęć — ( godzinowy) timetable; ( tematyczny) syllabus
według planu lub zgodnie z planem — according to plan
* * *mi1. (= zamiar) intention; ( działania) scheme; pokrzyżować czyjeś plany upset the l. sb's applecart, thwart sb's plans; mieć w planie plan; według planu l. zgodnie z planem according to the plan, as planned.2. (= rozkład zajęć, czynności) schedule, timetable; plan podróży itinerary; plan działania action plan; plan inwestycyjny investment plan; plan perspektywiczny long-term plan.3. (= zarys) blueprint, design; (wypracowania, wykładu) outline.4. (= rysunek) plan, map; plan miasta street map; na planie prostokąta of rectangular plan; plan badań naukowych research project; plan sytuacyjny l. działki site plan.5. film, telew. (= odległość od kamery, oka widza) ground; drugi plan background; pierwszy plan foreground; być na pierwszym planie be in the foreground l. forefront; wysuwać się na pierwszy plan come to the fore; zejść na drugi l. dalszy plan recede l. fade into the background l. distance.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > plan
-
17 byle
Ⅰ conj. 1. (wyrażające warunek) providing a. provided (that), (just) as long as- wyjdzie za każdego, byle miał pieniądze she’ll marry anyone, providing a. as long as he’s got money- kup sobie jakiś garnitur, byle nie czarny buy yourself a suit, just as long as it’s not black- możesz wziąć tę płytę, byleś ją jutro oddał you can take that record, as long as you return it tomorrow2. (wyrażające życzenie) if only- zrobi wszystko, byle dziecko było zdrowe she’ll do anything, just as long as the child gets better- bylebyś mnie kochał, bylibyśmy szczęśliwi if only you loved me, we could be happy a. as long as you loved me, we would be happy- każdy, byle nie on anybody but him a. as long as it’s not him- wszystko, byle nie to anything but that3. (wyrażające cel) (przed bezokolicznikiem) to, in order to, so as to; (przed zdaniem) so that- zrobiłem to, byleś była zadowolona I did it (in order) to please you- ukryła się w głębi ogrodu, byle mąż jej nie zobaczył she hid deep in the garden so that her husband wouldn’t see her- on zrobi wszystko, byle osiągnąć swój cel he’ll do anything to reach his goal a. objective- gadać, byle gadać to talk for the sake of talking- (ona) narzeka, byleby narzekać she complains for the sake of complainingⅡ part. 1. (wyrażające życzenie) I just wish, if only- byleś o tym więcej nie wspominał! I just wish you wouldn’t mention a. (please) just don’t mention it again!- byle dojechać do skrzyżowania! if we could just get to the crossroads- byleśmy się nie spóźnili! I just hope we won’t be late- byle do piątku! I just wish a. if only it were Friday- zrób to, byle szybko! do it, (and) just be quick about it!2. (dowolny) any; (kiepski) any old pot., pejor.- wystarczy byle wytrych any skeleton key will do- byle dziecko/głupiec to potrafi even a child a. a mere child/any old fool can do that- byle sekretarka nie będzie mnie pouczać I won’t be lectured to by some a. a mere secretary- byle drobiazg był dla nich powodem do kłótni the slightest thing could trigger off an argument between them- byle podmuch zwieje papiery z biurka the slightest waft of air will blow the papers off the desk- z byle powodu for the slightest reason, for no reason at all- pod byle pretekstem on any old a. the slightest pretext, at the slightest excuse- przy byle sposobności whenever the a. an opportunity presents itself3. (z zaimkami) byle co (cokolwiek) (just) anything; any old thing pot.- mówić a. opowiadać byle co to say any old thing- (on) byle czym nie da się zbyć you can’t pass any old thing off on him- śmiać się z byle czego to laugh at anything a. for the slightest reason- zawsze kupujesz byle co you’re always buying junk- to nie byle co it’s no small thing a. no joke pot.- poczęstowali go nie byle czym – kawiorem they gave him caviar, not any old thing a. food- byle kto anyone, anybody- zadawać się z byle kim to associate with (just) anybody- to nie byle kto s/he’s not just anybody- byle gdzie anywhere; any old where a. place pot.- połóż to byle gdzie put it anywhere a. wherever you like- byle kiedy any time; any old time pot.- nie byle jaki (wyjątkowy) some, no mean- to nie byle jaki wyczyn that’s some a. no mean feat- jest nie byle jakim pianistą he’s no mean pianist- (ona) ma nie byle jaki apetyt she really has an appetite- stoją przed nie byle jakim problemem they’re facing a. they’re faced with no small problem- byle jak anyhow; any old how pot.- zrobili to byle jak they did it any old how* * *1. conj 2. partbyle jaki — ( jakikolwiek) any; ( podłej jakości) trashy
* * *conj.1. (oznaczający cel, skutek) (in order) to; szedłem naprzód, byle dalej I walked ahead in order to keep moving forward; robić byle zbyć do sth just to get it done; byle nie upaść the important thing is not to fall.2. ( oznaczający warunek) as long as, provided; byle przejechać przez granicę, a będziemy bezpieczni if we can reach the border, we'll be safe; mów prędko, byle prawdę make it quick, as long as you tell the truth; byle nie to anything but that. – partykuła dodawana do zaimków (just) any; kłaść rzeczy byle gdzie put those things down anywhere; śmiejesz się z byle czego laugh at anything; nie zadaję się z byle kim I don't associate with just anyone; robić coś byle jak do sth any old way; to nie byle co that's no small accomplishment; to jest nie byle kto that's not just anybody; wszędzie byle nie tutaj anywhere but here; masz nie byle jaki samochód you don't have just any (old) car; byle jaki crummy; tani i byle jaki cheapo.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > byle
-
18 czas
dobre/złe/dawne czasy — good/bad/old times
w swoim czasie — in due time lub course
od czasu czas — +gen since (the time of)
w czasie czas — +gen during
od czasu do czasu — from time to time, (every) now and then
* * *miIns.pl. - ami; in idiomatic expressions -y1. (wymiar fizyczny, przemijanie) time; czas mija time passes l. goes by; czas płynie time flows; upływ czasu the flow of time; w czasie i przestrzeni in time and space; wehikuł l. maszyna czasu time machine; zegar pokazuje/odmierza czas a clock shows/measures time.2. (= odcinek czasu) period, time, hours; czas pracy working hours; czas wolny leisure time; przez cały czas all the time; przez ten czas during that time l. period; przez pewien czas for a time; po pewnym czasie after a time; ile mamy czasu? how much time do we have?3. przen. i w utartych zwrotach czas goi l. leczy rany time heals wounds; czas nas goni l. nagli we're pressed for time; czas pokaże only time will tell; czas pracuje dla mnie l. na moją korzyść I have time on my side; czas to pieniądz time is money; grać na czas play for time; ja mam czas I can wait; mamy dość czasu we have enough time (on our hands); nadrabiać stracony czas make up for lost time; nie ma czasu na... there's no time for...; nie tracić/nie marnować czasu lose/waste no time; spędzać czas spend one's time ( na czymś on sth) ( na robieniu czegoś doing sth); strata czasu waste of time; szkoda (czyjegoś) czasu it's a waste of (sb's) time; szmat czasu a long time; tracić l. marnotrawić czas waste one's time; wyścig z czasem race against time; wytrzymać próbę czasu stand the test of time; zabijać czas kill time; zyskać na czasie gain time.4. zw. pl. (= epoka, okres) times, period, days, years; czasy starożytne/prehistoryczne ancient/prehistoric times; ciężkie/trudne czasy hard/difficult times; dawnymi czasy lit. in olden days l. times; in days of yore; ostatnimi czasy lit. recently; po wszystkie czasy l. po wieczne czasy l. po wsze czasy forever (and a day); swego czasu once (upon a time); w czasach królowej Elżbiety in Queen Elizabeth's time; in Elizabethan times; w naszych l. obecnych czasach in our times, nowadays; w owym czasie at that time; za moich czasów in my time; bawić się za wszystkie czasy have the time of one's life; iść z duchem czasu move l. keep up with the times; jego czas się skończył his time is over.5. na czasie pot. fashionable, trendy, in.6. (= właściwa pora) (the right) time ( na coś for sth); jest czas na... there's time for...; nie czas na żarty it isn't the right time for joking; najwyższy czas high time; od czasu do czasu from time to time; do czasu only so long; uciekaj, póki czas run away while the going's good; zdążyć na czas be in time ( na coś for sth) ( żeby coś zrobić to do sth); przed czasem ahead of time; o czasie on time; po czasie behind time; w swoim czasie l. w stosownym czasie in due time; czas na mnie l. komu w drogę, temu czas I'd better go; time to go; it's (high) time I were on my way; nadszedł czas zapłaty the day of reckoning has come; rychło w czas iron. just in time.7. fiz., astron. (= system rachuby czasu) time; czas letni/zimowy summer/winter time; czas lokalny local time; czas słoneczny astron. solar time; czas strefowy zone time; czas Greenwich Greenwich mean time, GMT; czas uniwersalny universal time, UT; czas uniwersalny skoordynowany universal time coordinated, UTC; geologiczna skala czasu geol. geological time scale.8. gram. tense; czas teraźniejszy the present (tense); czas przeszły the past (tense), the preterite; czas przyszły the future (tense); czas zaprzeszły the past participle (tense).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czas
-
19 mówić
1. (-wię, -wisz); vt( coś) to say; (prawdę, kłamstwa) to tell2. vi( przemawiać) to speak; (rozmawiać, opowiadać) to talkon mówi, że... — he says that...
mówił mi, że... — he told me that...
mówić po angielsku/polsku — to speak English/Polish
nie mówiąc (już) o mówić — +loc to say nothing of, let alone
mówić do siebie — to talk to o.s.
* * *ipf.1. (= wypowiadać słowa) say ( coś komuś sth to sb) (że... that...); (= opowiadać, informować) tell ( coś komuś sb sth l. sth to sb) (komuś o kimś/czymś sb about sb/sth l. of sb/sth) (komuś, że... sb that...); (= odzywać się, rozmawiać, przemawiać) speak, talk ( z kimś with l. to sb, o kimś/czymś about l. of sb/sth) ( do kogoś to sb); (= wspominać) refer (o kimś/czymś to sb/sth); mention (komuś o kimś/czymś sb/sth to sb); mów dalej! keep talking!; mów za siebie! speak for yourself!; mówcie (trochę) ciszej! keep it down!; to put it mildly; mówi się, że... they say that...; the story goes that...; it is reported l. rumored that...; mówić dobrze/źle o kimś/czymś speak well/ill of sb/sth; mówić komuś dzień dobry say hello to sb; mówić do siebie talk to o.s.; mówić otwarcie speak one's mind; mówić po próżnicy waste one's breath; mówić w czyimś imieniu speak for sb; mówić z przekonaniem speak with authority; mówisz to poważnie? are you serious?; a nie mówiłem? did't I tell you?; co mówiłeś? what did you say?; dobrze mówi! hear, hear!; do mnie mówisz? are you talking to me?; fakty mówią same za siebie przen. the facts speak for themselves; i kto to mówi? look who's talking!; lepiej nie mówić the less said, the better; nie ma o czym mówić ( w odpowiedzi na podziękowanie) don't mention it; forget it; nie mów nic don't say anything; nie mów z pełnymi ustami don't talk with your mouth full; nie musisz mówić nic więcej (= wszystko rozumiem) enough said.3. (= wyrażać się w dany sposób) talk, speak; mówić bzdury l. nonsensy l. od rzeczy talk nonsense; mówić do rzeczy talk sense; mówić na temat speak to the point; nareszcie mówisz do rzeczy now you're talking sense.4. (= nakazywać) tell (komuś, żeby coś zrobił sb to do sth); mówiłem mu, żeby przyszedł I told him to come; nienawidzę, jak mi się mówi, co mam robić I hate people telling me what to do; rób, co ci mówię! do what I tell you!5. (= posługiwać się językiem) speak; mówić dobrze/biegle po japońsku speak good/fluent Japanese; mówić po angielsku kiepsko/z obcym akcentem speak English badly/with a foreign accent; nie mówię l. nie umiem mówić po węgiersku I can't speak Hungarian; osoba mówiąca po angielsku/polsku English/Polish speaker; mówić tym samym językiem (= dobrze się rozumieć) speak the same language.6. (= sugerować, wywoływać wspomnienie) mean, ring a bell; czy to ci coś mówi? does this mean anything to you?; does it ring a bell?; jego nazwisko nic mi nie mówi his name doesn't ring a bell.7. (przedstawiając się przez radio l. telefon) cześć, mówi Marta hi, it's Martha (speaking); tu mówi Londyn radio this is London calling.8. (= zwracać się do kogoś) mów mi Ed call me Ed; możesz mi mówić po imieniu you can call me by my first name.9. ( w komentarzach na temat wypowiedzi) mówiąc delikatnie to say the least; mówiąc poważnie joking aside; mówiąc szczerze frankly (speaking); to be frank; mówiąc w przenośni metaphorically speaking; inaczej mówiąc to put it differently; jak (już) mówiłem like I said; kiedy już o tym mówimy while we are at it; krótko mówiąc to make l. cut a long story short; in brief; między nami mówiąc between ourselves; between you and me (and the gatepost); nawiasem mówiąc by the way; by the bye; incidentally; nie mówiąc (już) o kimś/czymś not to mention sb/sth; to say nothing of sb/sth; let alone sb/sth; prawdę mówiąc to tell the truth; as a matter of fact; przykro mi to mówić I hate to say it; skoro już o tym mówimy while we're at it; ściśle mówiąc strictly speaking.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mówić
-
20 pamię|ć
f 1. sgt (zdolność) memory- stracić pamięć to lose one’s memory2. sgt (pamiętanie) remembrance książk.- składać hołd czyjejś pamięci to pay tribute a. homage to sb, to commemorate sb- zostawić po sobie dobrą/złą pamięć to be well remembered/to leave a bad memory3. Komput. memory□ pamięć logiczna Psych. logical memory- pamięć muzyczna musical memory- pamięć wzrokowa visual memory- pamięć absolutna Psych. total recall- pamięć długotrwała Psych. long-term memory- pamięć fotograficzna photographic memory- krótka pamięć short memory- pamięć krótkotrwała Psych. short-term memory■ ku a. dla pamięci for remembrance- za mojej pamięci within my memory- za mojej pamięci zdarzyło się to dwa razy it happened twice within my memory- za (świeżej) pamięci pot. while your memory is fresh- dziurawa pamięć memory a. mind like a sieve- błogosławionej pamięci of blessed memory- mój nieodżałowanej pamięci ojciec my late (and much) lamented father- świętej pamięci… late…- moja świętej pamięci żona my late wife- cofać się a. sięgać a. wracać pamięcią do czegoś to go over sth in one’s mind a. memory, to cast one’s mind back to sth- cofnął się pamięcią do fatalnego wieczoru he cast his mind back to the fatal evening- liczyć/dodawać w pamięci to count/add from memory- mieć coś w pamięci to remember sth, to have a vivid memory of sth- mam w pamięci tamten wieczór/jej oczy I have a vivid memory of that evening/of her eyes- wciąż trzeba mieć w pamięci zasady higieny one should constantly keep in mind the rules of hygiene- mieć dobrą/złą pamięć do czegoś to have a good memory for sth/to have no memory for sth- miał złą pamięć do liczb he had no memory for figures- nie dowierzać pamięci to not trust one’s memory- przywodzić a. przywoływać na pamięć kogoś/coś to bring to mind sb/sth- wszystko to przywodzi na pamięć Szekspira all this brings to mind Shakespeare- recytować/mówić z pamięci to recite/speak from memory- stanąć a. ożyć w pamięci to come back to one’s mind- szukał w pamięci angielskiego odpowiednika he searched his memory for an English equivalent- próbował wydobyć z pamięci jakieś nazwiska he searched his memory for some names- uczyć się na pamięć to learn by heart- umieć a. znać coś na pamięć to know sth by heart- wbić sobie coś w pamięć przest. to confide sth to memory- wskrzeszać w pamięci kogoś/coś to evoke a. revive the memory of sb/sth- wymazać z pamięci kogoś/coś to wipe a. blot sb/sth (out) from one’s memory- wyryć a. zapisać (sobie) coś w pamięci to have sth imprinted on a. etched in one’s memory- zachować kogoś/coś we wdzięcznej pamięci to retain a fond memory of sb/sth- zaskarbił sobie wdzięczną pamięć personelu medycznego he is fondly remembered by medical staff- wysilać pamięć to try hard to remember- zakochać się bez pamięci to be madly in love- zakochał się w niej bez pamięci he fell head over heels in love with her- dziękuję za pamięć thanks for remembering- zatrzeć się w pamięci to be blacked out from one’s memory- jeżeli mnie pamięć nie myli a. nie zawodzi if my memory serves me correctly- przebiegł pamięcią czwartkowe wydarzenia/miniony rok he ran his mind quickly over the events of last Thursday/of the last year- żył pamięcią swej wielkiej miłości/zmarłej żony he lived for the memory of his great love/late wife- żył w naszej pamięci he remained vivid a. fixed in our memory, he stood out in our memoryThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pamię|ć
См. также в других словарях:
long live something — long live someone/something phrase used for expressing your support for or loyalty to someone or something He was greeted with chants of ‘Long live the king!’ Thesaurus: ways of praising someone or somethingsynonym Main entry: long * * * long… … Useful english dictionary
long live somebody — long live sb/sth idiom used to say that you hope sb/sth will live or last for a long time Main entry: ↑longidiom … Useful english dictionary
long — long1 W1S1 [lɔŋ US lo:ŋ] adj comparative longer superlative longest ▬▬▬▬▬▬▬ 1¦(great length)¦ 2¦(great distance)¦ 3¦(large amount of time)¦ 4¦(particular length/distance/time)¦ 5¦(writing)¦ 6¦(clothing)¦ 7¦(tiring/boring)¦ … Dictionary of contemporary English
long — long1 W1S1 [lɔŋ US lo:ŋ] adj comparative longer superlative longest ▬▬▬▬▬▬▬ 1¦(great length)¦ 2¦(great distance)¦ 3¦(large amount of time)¦ 4¦(particular length/distance/time)¦ 5¦(writing)¦ 6¦(clothing)¦ 7¦(tiring/boring)¦ … Dictionary of contemporary English
long — 1 adjective 1 OBJECT/LINE measuring a great length or a greater length than usual from one end to the other: Cher used to have really long hair. | The line to get into the movie was so long we gave up. | The Aleutian Islands form the longest… … Longman dictionary of contemporary English
long run — A period of time in which all costs are variable; longer than one year. Bloomberg Financial Dictionary * * * long run UK US noun [S] (also long term) ► a long period of time: »We are optimistic about the long term. a long run of sth »There are… … Financial and business terms
long on something — phrase having or doing too much of one thing a politician who is long on talk and short on action Thesaurus: too much, extra and moresynonym Main entry: long * * * ˈlong on sth idiom ( … Useful english dictionary
ˌgo aˈlong with sb/sth — phrasal verb to agree with someone or something I think I would tend to go along with what Tim was saying.[/ex] … Dictionary for writing and speaking English
Long — One who has bought a contract( s) to establish a market position and who has not yet closed out this position through an offsetting sale; the opposite of short. The New York Times Financial Glossary * * * ▪ I. long long 1 [lɒŋ ǁ lɒːŋ] adjective 1 … Financial and business terms
long — One who has bought futures contracts or owns a cash commodity. Chicago Board of Trade glossary One who has purchased futures contracts or the cash commodity, but has not taken any action to offset his position. Also, purchasing a futures contract … Financial and business terms
long*/*/*/ — [lɒŋ] adj I 1) lasting for a large amount of time Ant: short He has a long history of mental illness.[/ex] It s a long time since I saw Rachel.[/ex] 2) measuring a large amount from one end to the other Ant: short It s the longest tunnel in… … Dictionary for writing and speaking English