Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

to+bring+a+thing+on

  • 81 subicio

    sūb-ĭcĭo (less correctly subjĭcĭo; post-Aug. sometimes sŭb-), jēci, jectum, 3, v. a. [sub-jacio].
    I.
    Lit., to throw, lay, place, or bring under or near (cf. subdo); in all senses construed with acc. and dat., or with acc. and sub and acc.; not with sub and abl. (v. Madvig. ad Cic. Fin. 2, 15, 48; cf. II. B. 2. infra).
    A.
    In gen.: si parum habet lactis mater, ut subiciat (agnum) sub alterius mammam. Varr. R. R. 2, 1, 20:

    manum ventri et sub femina (boum),

    Col. 6, 2, 6: nonnulli inter carros rotasque mataras ac tragulas subiciebant, discharged their javelins and darts below, i. e. between the wagons and the wheels, Caes. B. G. 1, 26:

    biremes, subjectis scutulis, subduxit,

    id. B. C. 3, 40:

    ligna et sarmenta circumdare ignemque circum subicere coeperunt,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69; cf.:

    ignes tectis ac moenibus,

    id. Cat. 3, 1, 2:

    ignem,

    id. Rab. Post. 6, 13; Auct. B. Afr. 87, 1; 91, 3; Ov. M. 1, 229 al.:

    faces,

    Cic. Mil. 35, 98; Vell. 2, 48, 3; Val. Max. 5, 5, 4:

    bracchia pallae,

    Ov. M. 3, 167:

    eburnea collo Bracchia,

    id. Am. 3, 7, 7:

    scuto sinistram, Canitiem galeae,

    id. Tr. 4, 1, 74:

    laxiorem sinum sinistro bracchio,

    Quint. 11, 3, 146:

    umeros lecto,

    Val. Max. 4, 1, 12:

    pallium togae,

    id. 2, 2, 2:

    ova gallinis,

    Plin. 18, 26, 62, § 231; 10, 59, 79, § 161:

    cum tota se luna sub orbem solis subjecisset,

    Cic. Rep. 1, 16:

    ossa subjecta corpori,

    id. N. D. 2, 55, 139 et saep:

    sub aspectum omnium rem subicit,

    Auct. Her. 4, 47, 60:

    res sub oculos,

    Quint. 8, 6, 19:

    aliquid oculis,

    Cic. Or. 40, 139; Liv. 3, 69; Quint. 2, 18, 2:

    oves sub umbriferas rupes,

    to place near, close to, Varr. R. R. 2, 2, 11:

    castris legiones,

    Caes. B. C. 3, 56:

    aciem suam castris Scipionis,

    id. ib. 3, 37:

    se iniquis locis,

    id. ib. 3, 85:

    terram ferro,

    to throw up with the share, to plough up, Cic. Leg. 2, 18, 45 Moser N. cr.: corpora saltu Subiciunt in equos, throw up, i. e. mount, Verg. A. 12, 288:

    pavidum regem in equum,

    to set, Liv. 31, 37:

    me e postremo in tertium locum esse subjectum,

    have been brought, Cic. Toga Cand. Fragm. p. 522 Orell.: copias integras vulneratis defessisque subiciebat, i. e. put in the place of, substituted, Auct. B. Alex. 26, 2.—Hence ( poet.): se subicere, to mount, grow:

    quantum vere novo viridis se subicit alnus,

    shoots up, Verg. E. 10, 74:

    laurus Parva sub ingenti matris se subicit umbrā,

    id. G. 2, 19 Forbig. ad loc.—
    B.
    In partic.
    1.
    To hand to, supply:

    cum ei libellum malus poëta de populo subjecisset,

    Cic. Arch. 10, 25:

    ipse manu subicit gladios ac tela ministrat,

    Luc. 7, 574.—
    2.
    To substitute false for true; to forge, counterfeit (syn.:

    suppono, substituo): testamenta,

    Cic. Phil. 14, 3, 7:

    testamentum mariti,

    Quint. 9, 2, 73:

    locupleti falsum testamentum,

    Val. Max. 9, 4, 1:

    partum,

    Dig. 25, 4, 1 fin.:

    falsum aliquid,

    Quint. 12, 3, 3:

    aes pro auro in pignore dando,

    Dig. 13, 7, 36:

    fratrem suum,

    Just. 1, 9.—
    3.
    To suborn:

    subicitur L. Metellus ab inimicis Caesaris, qui hanc rem distrahat,

    Caes. B. C. 1, 33:

    testes frequenter subici ab adversario solent,

    Quint. 5, 7, 12:

    suspitione subjecti petitoris non carebit,

    id. 4, 2, 96.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.
    1.
    To submit, subject:

    ea quae sub sensus subjecta sunt,

    Cic. Ac. 2, 23, 74:

    res, quae subjectae sunt sensibus,

    id. Fin. 5, 12, 36; id. Ac. 1, 8, 31:

    cogitationi aliquid subicere,

    submit, id. Clu. 2, 6; Quint. 5, 12, 13;

    ait (Epicurus), eos neque intellegere neque videre, sub hanc vocem honestatis quae sit subicienda sententia,

    i. e. what meaning is to be attributed to it, Cic. Fin. 2, 15, 48 B. and K.; Madvig. ad loc.; cf.:

    huic verbo (voluptas) omnes qui Latine sciunt duas res subiciunt, laetitiam in animo, commotionem suavem jucunditatis in corpore,

    id. ib. 2, 4, 13:

    dico eum non intellegere interdum, quid sonet haec vox voluptatis, id est, quae res huic voci subiciatur,

    id. ib. 2, 2, 6; cf.: quaeritur, quae res ei (nomini) subicienda sit, Quint. 7, 3, 4.—
    2.
    To substitute:

    mutata, in quibus pro verbo proprio subicitur aliud, quod idem significet,

    Cic. Or. 27, 92; so Quint. 3, 6, 28:

    aliud pro eo, quod neges,

    id. 6, 3, 74 et saep.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., to place under, to make subject, to subject:

    subiciunt se homines imperio alterius et potestati,

    i. e. submit, Cic. Off. 2, 6, 22; cf. Caes. B. G. 7, 1:

    exteras gentes servitio,

    Liv. 26, 49:

    Albius et Atrius quibus vos subjecistis,

    id. 28, 28, 9:

    ut alter alterius imperio subiceretur,

    id. 28, 21, 9:

    gentem suam dicioni nostrae,

    Tac. A. 13, 55; Curt. 8, 1, 37; cf.:

    Gallia securibus subjecta,

    Caes. B. G. 7, 77:

    omnia praeter eam (virtutem) subjecta, sunt sub fortunae dominationem,

    Auct. Her. 4, 17, 24:

    nos sub eorum potestatem,

    id. 2, 31, 50:

    matribus familias sub hostilem libidinem subjectis,

    id. 4, 8, 12:

    sub aspectus omnium rem subjecit,

    id. 4, 47, 60; cf.:

    deos penatis subjectos esse libidini tribuniciae,

    Cic. Dom. 40, 106:

    populum senatui,

    Val. Max. 8, 9, 1:

    si virtus subjecta sub varios incertosque casus famula fortunae est,

    Cic. Tusc. 5, 1, 2:

    id quod sub eam vim subjectum est,

    id. Top. 15, 58:

    cujus victus vestitusque necessarius sub praeconem subjectus est,

    id. Quint. 15, 49 B. and K.:

    bona civium voci praeconis,

    id. Off. 2, 23. 83;

    for which, simply reliquias spectaculorum,

    to expose for sale, Suet. Calig. 38; so,

    delatores,

    id. Tit. 8:

    hiemi navigationem,

    to subject, expose, Caes. B. G. 4, 36:

    domum periculo,

    Quint. 7, 1, 53:

    scelus fraudemque nocentis odio civium,

    Cic. de Or. 1, 46, 202:

    fortunas innocentium fictis auditionibus,

    id. Planc. 23, 56:

    aliquid calumniae,

    Liv. 38, 48.—
    2.
    To subject or subordinate a particular to a general, to range or treat it under, append it to, etc.; in the pass., to be ranged under or comprised in any thing:

    quattuor partes, quae subiciuntur sub vocabulum recti,

    Auct. Her. 3, 4, 7 B. and K.:

    unum quodque genus exemplorum sub singulos artis locos subicere,

    id. 4, 2, 3; cf. with dat.:

    formarum certus est numerus, quae cuique generi subiciantur,

    Cic. Top. 8, 33:

    qui vocabulum sive appellationem nomini subjecerunt tamquam speciem ejus,

    Quint. 1, 4, 20; cf.:

    sub metum subjecta sunt pigritia, pudor, terror, etc.,

    Cic. Tusc. 4, 7, 16; 4, 8, 19; Quint. 3, 5, 1:

    fas, justum, etc.... subici possunt honestati,

    id. 3, 8, 26:

    dicere apte plerique ornatui subiciunt,

    id. 1, 5, 1 et saep.—
    3.
    To place under in succession or order, in speaking or writing, i. e. to place after, let follow, affix, annex, append, subjoin (cf.:

    addo, adicio): post orationis figuras tertium quendam subjecit locum,

    Quint. 9, 1, 36:

    longis (litteris) breves subicere,

    id. 9, 4, 34:

    B litterae absonam et ipsam S subiciendo,

    id. 12, 10, 32:

    narrationem prooemio,

    id. 4, 2, 24; cf. id. 5, 13, 59:

    cur sic opinetur, rationem subicit,

    adds, subjoins, Cic. Div. 2, 50, 104:

    quod subicit, Pompeianos esse a Sullā impulsos, etc.,

    id. Sull. 21, 60:

    a quibusdam senatoribus subjectum est,

    Liv. 29, 15, 1:

    subicit Scrofa: De formā culturae hoc dico, etc.,

    Varr. R. R. 1, 7, 2:

    non exspectare responsum et statim subicere, etc.,

    Quint. 9, 2, 15:

    edicto subjecisti, quid in utrumque vestrum esset impensum,

    Plin. Pan. 20, 5 et saep.:

    vix pauca furenti Subicio,

    i. e. answer, reply, Verg. A. 3, 314.—
    4.
    To comprehend under, collect or embrace in:

    per quam res disperse et diffuse dictae unum sub aspectum subiciuntur,

    Cic. Inv. 1, 52, 98.—
    5.
    To bring forward, propose, adduce; to bring to mind, prompt, suggest, etc.:

    si meministi id, quod olim dictum est, subice,

    Ter. Phorm. 2, 3, 40 Ruhnk.; cf.:

    cupio mihi ab illo subici, si quid forte praetereo,

    Cic. Verr. 2, 5, 10, § 25:

    subiciens, quid dicerem,

    id. Fl. 22, 53:

    quae dolor querentibus subicit,

    Liv. 3, 48; 45, 18:

    nec tibi subiciet carmina serus amor,

    Prop. 1, 7, 20:

    spes est Peliā subjecta creatis,

    Ov. M. 7, 304.—Hence, sub-jectus, a, um, P. a.
    A.
    Of places, lying under or near, bordering upon, neighboring, adjacent:

    alter (cingulus terrae) subjectus aquiloni,

    Cic. Rep. 6, 20:

    Heraclea, quae est subjecta Candaviae,

    Caes. B. C. 3, 79:

    Ossa,

    Ov. M. 1, 155:

    rivus castris Scipionis subjectus,

    Caes. B. C. 3, 37:

    subjectus viae campus,

    Liv. 2, 38: Armenia subjecta suo regno (opp. Cappadocia longius remota), Auct. B. Alex. 35, 2; 28, 3: genae deinde ab inferiore parte tutantur subjectae, Cic. N. D. 2, 57, 143.—
    B.
    (Acc. to II. B. 1.) Subjected, subject:

    si quidem Ea (natura deorum) subjecta est ei necessitati,

    Cic. N. D. 2, 30, 77:

    servitio,

    Liv. 26, 49, 8:

    subjectior in diem et horam Invidiae,

    exposed, Hor. S. 2, 6, 47:

    ancipiti fortunae,

    Val. Max. 7, 2, ext. 2:

    species, quae sunt generi subjectae,

    subordinate, Quint. 5, 10, 57:

    tum neque subjectus solito nec blandior esto,

    submissive, Ov. A. A. 2, 411; cf.:

    parcere subjectis et debellare superbos,

    Verg. A. 6, 853.— Subst.: sub-jectus, i, m., an inferior, subject:

    (vilicus), qui, quid aut qualiter faciendum sit, ab subjecto discit,

    Col. 1, 2, 4; 11, 1, 25:

    Mithridates ab omnibus subjectis singula exquirens, etc.,

    Plin. 25, 2, 3, § 7.—
    C.
    In the later philos. and gram. lang.: subjec-tum, i, n. (sc. verbum), that which is spoken of, the foundation or subject of a proposition:

    omne quicquid dicimus aut subjectum est aut de subjecto aut in subjecto est. Subjectum est prima substantia, quod ipsum nulli accidit alii inseparabiliter, etc.,

    Mart. Cap. 4, § 361; App. Dogm. Plat. 3, p. 34, 4 et saep.—
    * Adv.: subjectē (cf. B. supra), humbly, submissively:

    haec quam potest demississime et subjectissime exponit,

    Caes. B. C. 1, 84 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > subicio

  • 82 subigo

    sŭbĭgo, ēgi, actum, 3 (sūbĭgĭt, scanned with u long, Cic. poët. Div. 1, 47, 106), v. a. [sub-ago], to bring under, get under; bring or get up, or up to any place.
    I.
    Lit. (mostly poet.):

    sues antequam aestus incipiat, subigunt in umbrosum locum,

    Varr. R. R. 2, 4, 6:

    qui adverso flumine lembum Remigiis subigit,

    i. e. rows up stream, Verg. G. 1, 202:

    naves ad castellum,

    Liv. 26, 7:

    classem ad moenia,

    Sil. 15, 218:

    saxum contra ardua montis,

    id. 13, 610:

    frondosum apicem ad sidera,

    id. 17, 641 et saep.:

    celsos sonipedes ocius subigit jugo,

    brings under the yoke, Sen. Hippol. 1002.—In mal. part.:

    ancillam,

    i. e. to lie with, Aus. Epigr. 142; cf. Suet. Caes. 49.—
    B.
    In gen., to turn up from beneath, to break up, dig up, plough, cultivate; to work, knead; to rub down, sharpen, whet; to tame, break (class.;

    syn. domo): terram ferro,

    Cic. Leg. 2, 18, 45 fin.:

    locum subigere oportet bene: ubi erit subactus, areas facito,

    to turn over and over, turn up, Cato, R. R. 161, 1: segetes aratris, Cic. Fragm. ap. Non. 401, 9:

    agrum bipalio,

    Col. 3, 5, 3:

    glebas,

    Cic. Agr. 2, 31, 84:

    vomere terram,

    Ov. M. 11, 31:

    arva,

    Verg. G. 1, 125.— Poet.:

    ratem conto,

    to work, move, Verg. A. 6, 302:

    pontum remis,

    i. e. to plough, furrow, Val. Fl. 1, 471:

    farinam in mortarium indito, aquae paulatim addito subigitoque pulchre: ubi bene subegeris, defingito,

    knead it thoroughly, Cato, R. R. 74; so,

    corium pilis,

    id. ib. 18, 7: harenam argillae usque ad lentorem, id. ap. Plin. 17, 14, 24, § 111:

    panem,

    Plin. 18, 11, 27, § 105:

    aliquid oleo,

    id. 32, 10, 44, § 126:

    digitis opus,

    Ov. M. 6, 20:

    subigunt in cote secures,

    i. e. sharpen, Verg. A. 7, 627:

    pressa manu (pecudum) terga,

    to rub down, Col. 6, 30, 1:

    (beluam) facilem ad subigendum frenat,

    easy to be tamed, Cic. Rep. 2, 40, 67; cf.

    vitulos,

    Col. 6, 2, 1:

    ubera,

    Vulg. Ezech. 23, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    To put down, overcome, conquer, subjugate, subject, subdue, etc. (freq. in prose and poetry):

    plerique omnes subiguntur sub suum judicium,

    Naev. Bell. Pan. Fr. Inc. 7 (p. 18 Vahl.):

    Persas, Paphlagonas... subegit solus,

    Plaut. Curc. 3, 78: tertiam partem orbis terrarum, Cic. [p. 1777] Rosc. Am. 36, 103:

    quos armis subegimus,

    id. Balb. 10, 25:

    Gallia devicta et subacta,

    Hirt. B. G. 8, 46:

    urbes atque nationes,

    Sall. C. 2, 2:

    totam inter Alpes fretumque Italiam armis,

    Flor. 1, 26, 9:

    Africam,

    Val. Max. 6, 9, 14; Just. 30, 3, 9:

    poëtae consuetudine subigere aures populi debent,

    Varr. L. L. 9, 11, 130:

    nos in deditionem,

    Curt. 7, 7, 38:

    vitulos,

    to break in, Col. 6, 2:

    bos subactus,

    id. 6, 3.— Plur. subst.:

    victi ac subacti,

    Cic. Font. 16, 36.— Absol.: mors amici subigit, Att. ap. Non. 2, 22.—In mal. part. (cf. signif. I.): Gallias Caesar subegit, Nicomedes Caesarem, Poët. ap. Suet. Caes. 49.—
    2.
    To bring, incite, impel; to force, compel, constrain to any thing; constr. with ut, ad, or in aliquid; rarely with inf.:

    subegi, fenore argentum ab danistā ut sumeret,

    Plaut. Most. 3, 3, 14:

    tu me numquam subiges, redditum ut reddam tibi,

    id. Curc. 4, 3, 8:

    subigor, ut, etc.,

    id. Trin. 4, 2, 6; cf.:

    nec subigi queantur, ut, etc.,

    id. Pers. 2, 2, 12:

    ut ederet socios, subigi non potuit,

    Tac. A. 2, 40:

    egestate stipendii ad deditionem subigi,

    id. H. 3, 8:

    ad deditionem Volscos,

    Liv. 6, 2:

    hostes ad deditionem,

    id. 9, 41; 9, 1:

    urbes metu subactae in dicionem,

    id. 28, 43:

    hostes fame in deditionem,

    Curt. 7, 7, 18:

    vis subegit verum fateri,

    Plaut. Truc. 4, 3, 9:

    Tarquiniensem metu subegerat frumentum exercitui praebere,

    Liv. 9, 41:

    subegit socios ignotae linquere terrae,

    Verg. A. 5, 794:

    ambitio multos mortalis falsos fieri subegit,

    Sall. C. 10, 5:

    injuria te subegit decernere, etc.,

    id. ib. 51, 18; cf. Tac. A. 1, 39:

    insidiis subactus,

    Verg. A. 12, 494.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To cultivate, of the mind; to train, discipline (very rare):

    subacto mihi ingenio opus est, ut agro non semel arato sed novato et iterato, etc.,

    Cic. de Or. 2, 30, 131:

    subacti atque durati bellis,

    Liv. 42, 52.

    Lewis & Short latin dictionary > subigo

  • 83 traho

    trăho, xi, ctum, 3 ( inf. perf. sync. traxe, Verg. A. 5, 786), v. a. [cf. Sanscr. trankh, trakh, to move; Gr. trechô, to run], to draw, drag, or haul, to drag along; to draw off, forth, or away, etc. (syn.: tracto, rapio, rapto, duco).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    Amphitruonem collo,

    Plaut. Am. 3, 2, 72:

    cum a custodibus in fugā trinis catenis vinctus traheretur,

    Caes. B. G. 1, 53:

    trahebatur passis Priameïa virgo Crinibus a templo Cassandra,

    Verg. A. 2, 403:

    corpus tractum et laniatum abjecit in mare,

    Cic. Phil. 11, 2, 5:

    materiam (malagmata),

    Cels. 4, 7:

    bilem,

    Plin. 25, 5, 22, § 54:

    vapor porro trahit aëra secum,

    Lucr. 3, 233:

    limum harenamque et saxa ingentia fluctus trahunt,

    Sall. J. 78, 3: Charybdis naves ad litora trahit, id. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 3, 425; cf.:

    Scyllam naves in saxa trahentem, Verg. l. l.: (haematiten) trahere in se argentum, aes, ferrum,

    Plin. 36, 20, 38, § 146: Gy. Amiculum hoc sustolle saltem. Si. Sine trahi, cum egomet trahor, let it drag or trail, Plaut. Cist. 1, 1, 117; cf.:

    tragula ab eo, quod trahitur per terram,

    Varr. L. L. 5, § 139 Müll.:

    sarcinas,

    Sen. Ep. 44, 6:

    vestem per pulpita,

    Hor. A. P. 215:

    plaustra per altos montes cervice (boves),

    Verg. G. 3, 536:

    siccas machinae carinas,

    Hor. C. 1, 4, 2:

    genua aegra,

    Verg. A. 5, 468:

    trahantur per me pedibus omnes rei,

    Cic. Fam. 7, 32, 2; cf.:

    aliquem ad praetorem,

    Plaut. Poen. 3, 5, 45:

    praecipitem in pistrinum,

    id. Ps. 1, 5, 79:

    Hectorem circum sua Pergama,

    to drag, trail, Ov. M. 12, 591. —

    Of a train of soldiers, attendants, etc.: Scipio gravem jam spoliis multarum urbium exercitum trahens,

    Liv. 30, 9, 10:

    ingentem secum occurrentium prosequentiumque trahentes turbam,

    id. 45, 2, 3; 6, 3, 4; cf.:

    sacra manu victosque deos parvumque nepotem Ipse trahit,

    Verg. A. 2, 321:

    secum legionem,

    Val. Max. 3, 2, 20:

    feminae pleraeque parvos trahentes liberos, ibant,

    Curt. 3, 13, 12; 5, 5, 15:

    uxor, quam comitem trahebat,

    id. 8, 3, 2:

    folium secum,

    Val. Max. 4, 3, 12:

    cum privato comitatu quem semper secum trahere moris fuit,

    Vell. 2, 40, 3:

    magnam manum Thracum secum,

    id. 2, 112, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    To draw out, pull out, extract, withdraw:

    trahens haerentia viscere tela,

    drawing out, extracting, Ov. M. 6, 290:

    ferrum e vulnere,

    id. ib. 4, 120:

    e corpore ferrum,

    id. F. 5, 399:

    de corpore telum,

    id. M. 5, 95; cf.:

    gladium de visceribus,

    Mart. 1, 14, 2:

    manu lignum,

    Ov. M. 12, 371; cf.:

    te quoque, Luna, traho (i. e. de caelo),

    draw down, id. ib. 7, 207:

    captum Jovem Caelo trahit,

    Sen. Oct. 810. —
    2.
    To draw together, bring together, contract, wrinkle:

    at coria et carnem trahit et conducit in unum,

    Lucr. 6, 968:

    in manibus vero nervi trahere,

    id. 6, 1190:

    vultum rugasque coëgit,

    Ov. Am. 2, 2, 33.—
    3.
    Of fluids, etc., to draw in, take in, quaff; draw, draw up: si pocula arente fauce traxerim, had drawn in, i. e. quaffed, Hor. Epod. 14, 4; cf. Ov. M. 15, 330:

    aquas,

    Luc. 7, 822:

    venena ore,

    id. 9, 934:

    ubera,

    id. 3, 351 al.:

    ex puteis jugibus aquam calidam trahi (videmus),

    Cic. N. D. 2, 9, 25: navigium aquam trahit, draws or lets in water, leaks, Sen. Ira, 2, 10, 5; cf.:

    sanguinem jumento de cervice,

    to draw, let, Veg. Vet. 3, 43.—Of smelling:

    odorem naribus,

    Phaedr. 3, 1, 4.—Of drawing in the breath, inhaling:

    auras ore,

    Ov. M. 2, 230:

    animam,

    Plin. 11, 3, 2, § 6; cf.:

    Servilius exiguā in spe trahebat animam,

    Liv. 3, 6, 8:

    spiritum,

    to draw breath, Col. 6, 9, 3; Sen. Ira, 3, 43, 4; Cels. 4, 4; Curt. 3, 6, 10: spiritum extremum, [p. 1886] Phaedr. 1, 21, 4:

    penitus suspiria,

    to heave sighs, to sigh, Ov. M. 2, 753:

    vocem imo a pectore,

    Verg. A. 1, 371.—
    4.
    To take on, assume, acquire, get:

    Iris Mille trahens varios adverso sole colores,

    Verg. A. 4, 701:

    squamam cutis durata trahebat,

    Ov. M. 3, 675:

    colorem,

    id. ib. 2, 236;

    14, 393: ruborem,

    id. ib. 3, 482;

    10, 595: calorem,

    id. ib. 11, 305:

    lapidis figuram,

    id. ib. 3, 399:

    maturitatem,

    Col. 1, 6, 20:

    sucum,

    id. 11, 3, 60:

    robiginem,

    Plin. 36, 18, 30, § 136. —
    5.
    To drag away violently, to carry off, plunder, = agein kai pherein:

    cetera rape, trahe,

    Plaut. Trin. 2, 2, 12:

    rapere omnes, trahere,

    Sall. C. 11, 4:

    quibus non humana ulla neque divina obstant, quin... in opes potentisque trahant exscindant,

    id. H. 4, 61, 17 Dietsch:

    sibi quisque ducere, trahere, rapere,

    id. J. 41, 5:

    de aliquo trahere spolia,

    Cic. Balb. 23, 54:

    praedam ex agris,

    Liv. 25, 14, 11:

    tantum jam praedae hostes trahere, ut, etc.,

    id. 10, 20, 3; cf.:

    pastor cum traheret per freta navibus Idaeis Helenen,

    Hor. C. 1, 15, 1.—
    6.
    Trahere pecuniam (for distrahere), to make away with, to dissipate, squander:

    omnibus modis pecuniam trahunt, vexant,

    Sall. C. 20, 12.—
    7.
    Of drugs, etc., to purge, rcmove, clear away:

    bilem ex alvo,

    Plin. 25, 5, 22, § 54; 26, 8, 42, § 69:

    pituitam,

    id. 21, 23, 94, § 166:

    cruditates, pituitas, bilem,

    id. 32, 9, 31, § 95.—
    8.
    Trahere lanam, vellera, etc., to draw out lengthwise, i. e. to spin, manufacture: manibus trahere lanam, Varr. ap. Non. 545, 12:

    lanam,

    Juv. 2, 54:

    vellera digitis,

    Ov. M. 14, 265:

    data pensa,

    id. ib. 13, 511; id. H. 3, 75:

    Laconicas purpuras,

    Hor. C. 2, 18, 8.—
    II.
    Trop.,
    A.
    In gen.
    1.
    To draw, draw along; to attract, allure, influence, etc.:

    trahimur omnes studio laudis et optimus quisque maxime gloriā ducitur,

    Cic. Arch. 11, 26; cf.:

    omnes trahimur et ducimur ad cognitionis et scientiae cupiditatem,

    id. Off. 1, 6, 18:

    allicere delectatione et viribus trahere,

    Quint. 5, 14, 29:

    trahit sua quemque voluptas,

    Verg. E. 2, 65: aliquem in aliam partem, to bring or gain over, Cic. Fam. 10, 4, 2; so,

    Drusum in partes,

    Tac. A. 4, 60:

    civitatem ad regem,

    Liv. 42, 44, 3:

    aliquem in suam sententiam,

    id. 5, 25, 1; cf.

    also: rem ad Poenos,

    id. 24, 2, 8; 23, 8, 2:

    res ad Philippum,

    id. 32, 19, 2:

    ni ea res longius nos ab incepto traheret,

    draw off, divert, Sall. C. 7, 7.—
    2.
    To drag, lead, bring:

    plures secum in eandem calamitatem,

    Cic. Imp. Pomp. 7, 19:

    Lucanos ad defectionem,

    Liv. 25, 16, 6:

    quo fata trahunt retrahuntque, sequamur,

    Verg. A. 5, 709: ducunt volentem fata, nolentem trahunt, Cleanth. ap. Sen. Ep. 107, 11.—
    3.
    To draw to, i. e. appropriate, refer, ascribe, set down to, etc.:

    atque egomet me adeo cum illis una ibidem traho,

    Plaut. Trin. 1, 2, 166: St. Quid quod dedisti scortis? Le. Ibidem una traho, id. ib. 2, 4, 10:

    hi numero avium regnum trahebant,

    drew to their side, laid claim to, claimed, Liv. 1, 7, 1; cf.:

    qui captae decus Nolae ad consulem trahunt,

    id. 9, 28, 6:

    omnia non bene consulta in virtutem trahebantur,

    were set down to, referred, attributed, Sall. J. 92, 2:

    ornatum ipsius (ducis) in superbiam,

    Tac. H. 2, 20:

    cuncta Germanici in deterius,

    id. A. 1, 62 fin.:

    fortuita ad culpam,

    id. ib. 4, 64:

    id ad clementiam,

    id. ib. 12, 52; cf.:

    aliquid in religionem,

    Liv. 5, 23, 6:

    cur abstinuerit spectaculo ipse, varie trahebant,

    Tac. A. 1, 76 fin.:

    in se crimen,

    Ov. M. 10, 68:

    spinas Traxit in exemplum,

    adopted, id. ib. 8, 245. —
    4.
    To drag, distract, etc.:

    quae meum animum divorse trahunt,

    Ter. And. 1, 5, 25:

    trahi in aliam partem mente atque animo,

    Caes. B. C. 1, 21:

    Vologeses diversas ad curas trahebatur,

    Tac. A. 15, 1.—
    5.
    To weigh, ponder, consider:

    belli atque pacis rationes trahere,

    Sall. J. 97, 2; cf. id. ib. 84, 4: trahere consilium, to form a decision or determination, id. ib. 98, 3.—
    6.
    To get, obtain, derive: qui majorem ex pernicie et peste rei publicae molestiam traxerit, who has derived, i. e. has received, suffered, Cic. Fam. 4, 3, 1:

    qui cognomen ex contumeliā traxerit,

    id. Phil. 3, 6, 16:

    nomen e causis,

    Plin. 15, 14, 15, § 51:

    inde nomen,

    id. 36, 20, 38, § 146:

    nomen ab illis,

    Ov. M. 4, 291:

    originem ab aliquo,

    to derive, deduce, Plin. 5, 24, 21, § 86; 6, 28, 32, § 157:

    scio ab isto initio tractum esse sermonem,

    i. e. has arisen, Cic. Brut. 6, 21: facetiae, quae multum ex vero traxere, drew, i. e. they were founded largely on truth, Tac. A. 15, 68; cf.:

    multum ex moribus (Sarmatarum) traxisse,

    id. G. 46, 2.—
    7.
    Of time, to protract, drag out, linger:

    afflictus vitam in tenebris luctuque trahebam,

    Verg. A. 2, 92; so,

    vitam,

    Phaedr. 3, 7, 12; 4, 5, 37; Plin. 28, 1, 2, § 9:

    traherent cum sera crepuscula noctem,

    was bringing on the night, Ov. M. 1, 219: verba, to drag, i. e. to utter with difficulty, Sil. 8, 79.—
    8.
    To draw out, in respect of time; to extend, prolong, lengthen; to protract, put off, delay, retard (cf.:

    prolato, extendo): sin trahitur bellum,

    Cic. Att. 10, 8, 2; cf. Liv. 5, 10, 7; Sall. J. 23, 2:

    trahere omnia,

    to interpose delays of all kinds, id. ib. 36, 2; Ov. M. 12, 584:

    pugnam aliquamdiu,

    Liv. 25, 15, 14:

    dum hoc naturae Corpus... manebit incolume, comitem aevi sui laudem Ciceronis trahet,

    Vell. 2, 66, 5:

    obsidionem in longius,

    Quint. 1, 10, 48; cf.:

    rem de industriā in serum,

    Liv. 32, 35, 4:

    omnia,

    id. 32, 36, 2:

    jurgiis trahere tempus,

    id. 32, 27, 1:

    tempus, Auct. B. Alex. 38, 2: moram ficto languore,

    Ov. M. 9, 767:

    (legati) querentes, trahi se a Caesare,

    that they were put off, delayed, Suet. Tib. 31 fin.; so,

    aliquem sermone, quousque, etc.,

    Val. Max. 4, 4, 1:

    Marius multis diebus et laboribus consumptis anxius trahere cum animo suo, omitteretne inceptum,

    Sall. J. 93, 1.—
    9.
    Rarely neutr., to drag along, to last, endure. si quis etiam in eo morbo diutius traxit, Cels. 2, 8 med.:

    decem annos traxit ista dominatio,

    Flor. 4, 2, 12.—Hence, tractus, a, um, P. a., drawn on, i. e. proceeding continuously, flowing, fluent, of language:

    genus orationis fusum atque tractum,

    Cic. de Or. 2, 15, 64:

    in his (contione et hortatione) tracta quaedam et fluens expetitur,

    id. Or. 20, 66.—
    B.
    Subst.: tractum, i, n., any thing drawn out at length.
    1.
    A flock of wool drawn out for spinning:

    tracta de niveo vellere dente,

    Tib. 1, 6, 80.—
    2.
    A long piece of dough pulled out in making pastry, Cato, R. R. 76, 1; 76, 4; Apic. 2, 1; 4, 3; 5, 1 al.—Called also tracta, ae, f., Plin. 18, 11, 27, § 106.

    Lewis & Short latin dictionary > traho

  • 84 absolvo

    ab-solvo, vi, ūtum, 3, v. a., to loosen from, to make loose, set free, detach, untie (usu. trop., the fig. being derived from fetters, qs. a vinculis solvere, like vinculis exsolvere, Plaut. Truc. 3, 4, 10).
    I.
    Lit. (so very rare):

    canem ante tempus,

    Amm. 29, 3:

    asinum,

    App. M. 6, p. 184; cf.:

    cum nodo cervicis absolutum,

    id. ib. 9, p. 231:

    valvas stabuli,

    i. e. to open, id. ib. 1, p. 108 fin.:

    absoluta lingua (ranarum) a gutture,

    loosed, Plin. 11, 37, 65, § 172.
    II.
    Trop.
    A.
    To release from a long story, to let one off quickly: Paucis absolvit, ne moraret diutius, Pac. ap. Diom. p. 395 P. (Trag. Rel. p. 98 Rib.); so,

    te absolvam brevi,

    Plaut. Ep. 3, 4, 30.
    B.
    To dismiss by paying, to pay off:

    absolve hunc vomitum... quattuor quadraginta illi debentur minae,

    Plaut. Most. 3, 1, 120; so Ter. Ad. 2, 4, 13 and 18.—Hence, in gen., to dismiss, to release:

    jam hosce absolutos censeas,

    Plaut. Aul. 3, 5, 43;

    and ironic.,

    id. Capt. 3, 5, 73.
    C.
    To free from (Ciceronian): ut nec Roscium stipulatione alliget, neque a Fannio judicio se absolvat, extricate or free himself from a lawsuit, Cic. Rosc. Com. 12:

    longo bello,

    Tac. A. 4, 23: caede hostis se absolvere, to absolve or clear one's self by murdering an enemy, id. G. 31.—With gen.:

    tutelae,

    Dig. 4, 8, 3; hence,
    D.
    In judicial lang., t. t., to absolve from a charge, to acquit, declare innocent; constr. absol., with abl., gen., or de (Zumpt, § 446;

    Rudd. 2, 164 sq.): bis absolutus,

    Cic. Pis. 39:

    regni suspicione,

    Liv. 2, 8: judex absolvit injuriarum eum, Auct. ad Her. 2, 13; so Cic. Verr. 2, 1, 29 al.:

    de praevaricatione absolutus,

    id. Q. Fr. 2, 16.—In Verr. 2, 2, 8, § 22: hic (Dionem) Veneri absolvit, sibi condemnat, are dativi commodi: from the obligation to Venus he absolves him, but condemns him to discharge that to himself (Verres).—With an abstract noun: fidem absolvit, he acquitted them of their fidelity (to Otho), pardoned it, Tac. H. 2, 60.
    E.
    In technical lang., to bring a work to a close, to complete, finish (without denoting intrinsic excellence, like perficere; the fig. is prob. derived from detaching a finished web from the loom; cf.:

    rem dissolutam divulsamque,

    Cic. de Or. 1, 42, 188).—So of the sacrificial cake:

    liba absoluta (as taken from the pan),

    ready, Varr. R. R. 2, 8;

    but esp. freq. in Cic.: ut pictor nemo esset inventus, qui Coae Veneris eam partem, quam Apelles inchoatam reliquisset, absolveret,

    Cic. Off. 3, 2 (cf. Suet. Claud. 3); id. Leg. 1, 3, 9; id. Att. 12, 45; cf. id. Fin. 2, 32, 105; id. Fam. 1, 9, 4; id. Att. 13, 19 al.—So in Sallust repeatedly, both with acc. and de, of an historical statement, to bring to a conclusion, to relate:

    cetera quam paucissumis absolvam, J. 17, 2: multa paucis,

    Cic. Fragm. Hist. 1, n. 2:

    de Catilinae conjuratione paucis absolvam,

    id. Cat. 4, 3; cf.:

    nunc locorum situm, quantum ratio sinit, absolvam,

    Amm. 23, 6.— Hence, absŏlūtus, a, um, P. a., brought to a conclusion, finished, ended, complete (cf. absolvo, E.).
    A.
    In gen.:

    nec appellatur vita beata nisi confecta atque absoluta,

    when not completed and concluded, Cic. Fin. 2, 27, 87; cf.:

    perfecte absolutus,

    id. ib. 4, 7, 18; and:

    absolutus et perfectus per se,

    id. Part. Or. 26, 94 al. — Comp., Quint. 1, 1, 37.— Sup., Auct. ad Her. 2, 18, 28; Plin. 35, 10, 36, § 74; Tac. Or. 5 al.—
    B.
    Esp.
    1.
    In rhet. lang., unrestricted, unconditional, absolute:

    hoc mihi videor videre, esse quasdam cum adjunctione necessitudines, quasdam simplices et absolutas,

    Cic. Inv. 2, 57, 170.—
    2.
    In gram.
    a.
    Nomen absolutum, which gives a complete sense without any thing annexed, e. g.:

    deus,

    Prisc. p. 581 P.—
    b.
    Verbum absolutum, in Prisc. p. 795 P., that has no case with it; in Diom. p. 333 P., opp. inchoativum.—
    c.
    Adjectivum absolutum, which stands in the positive, Quint. 9, 3, 19.— Adv.: absŏlūtē, fully, perfectly, completely (syn. perfecte), distinctly, unrestrictedly, absolutely, Cic. Tusc. 4, 17, 38; 5, 18, 53; id. Fin. 3, 7, 26; id. Top. 8, 34 al.— Comp., Macr. Somn. Scip. 2, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > absolvo

  • 85 addo

    ad-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [2. do] (addues for addideris, Paul. ex Fest. p. 27 Müll.), to put, place, lay, etc., a person or thing to another.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., NEVE AVROM ADDITO, let no gold be put into the grave with the dead, Fragm. of the XII. Tab. in Cic. de Leg. 2, 24: Argus, quem quondam Ioni Juno custodem addidit, Plaut. Aul. 3, 6, 20; so id. Mil. 2, 6, 69:

    adimunt diviti, addunt pauperi,

    Ter. Ph. 2, 1, 47:

    spumantia addit Frena feris,

    Verg. A. 5, 818:

    Pergamaque Iliacamque jugis hanc addidit arcem, i.e. imposuit,

    id. ib. 3, 336; Hor. Epod. 8, 10:

    flammae aquam,

    to throw upon, Tib. 2, 4, 42:

    incendia ramis,

    Sil. 7, 161:

    propiorem Martem,

    to bring nearer, id. 5, 442.— With in:

    uram in ollulas addere,

    Varr. R. R. 2, 54, 2:

    glandem in dolium,

    id. ib. 3, 15, 2:

    eas epistulas in eundem fasciculum velim addas,

    Cic. Att. 12, 53:

    adde manus in vincla meas,

    Ov. Am. 1, 7, 1; id. A. A. 2, 672, 30.— Poet.:

    cum carceribus sese effudere quadrigae, addunt in spatia, i. e. dant se,

    Verg. G. 1, 513, v. Heyne and Forb.—Hence,
    B.
    Trop., to bring to, to add to; with dat.:

    pudicitiae hujus vitium me hinc absente'st additum,

    Plaut. Am. 2, 2, 179: fletum ingenio muliebri, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 50; also absol.:

    operam addam sedulo,

    Plaut. Cist. 1, 1, 54; so id. Pers. 4, 4, 57: addere animum, or animos, to give courage, make courageous:

    mihi quidem addit animum,

    Ter. Heaut. 3, 2, 31:

    sed haec sunt in iis libris, quos tu laudando animos mihi addidisti,

    Cic. Att. 7, 2, 4; so,

    animos cum clamore,

    Ov. M. 8, 388.—So also:

    addis mihi alacritatem scribendi,

    Cic. Att. 16, 3:

    verba virtutem non addere,

    impart, bestow, Sall. C. 58:

    severitas dignitatem addiderat,

    id. ib. 57:

    audaciam,

    id. J. 94:

    formidinem,

    id. ib. 37:

    metum,

    Tac. H. 1, 62; cf. ib. 76:

    ex ingenio suo quisque demat vel addat fidem,

    id. G. 3:

    ardorem mentibus,

    Verg. A. 9, 184:

    ductoribus honores,

    id. ib. 5, 249; hence, addere alicui calcar, to give one the spur, to spur him on: anticipate atque addite calcar, Varr. ap. Non. 70, 13:

    vatibus addere calcar,

    Hor. Ep. 2, 1, 217 (cf.: admovere calcar Cic. Att. 6, 1, and adhibere calcar, id. Brut. 56).
    II.
    Esp.
    A.
    To add to by way of increase, to join or annex to, to augment, with dat. or ad (the most common signif. of this word):

    etiam fides, ei quae accessere, tibi addam dono gratiis,

    Plaut. Ep. 3, 4, 37:

    verbum adde etiam unum,

    id. Rud. 4, 3, 68; cf. Ter. And. 5, 2, 19:

    non satis habes quod tibi dieculam addo?

    id. ib. 4, 2, 27; so id. Eun. 1, 1, 33; id. Ph. 1, 1, 8:

    illud in his rebus non addunt,

    Lucr. 3, 900: quaeso ne ad malum hoc addas malum, Caec. ap. Non. 154, 15:

    addendo deducendoque videre quae reliqui summa fiat,

    Cic. Off. 1, 18, 59; so id. de Or. 2, 12 fin.; id. Fam. 15, 20; id Att. 1, 13:

    acervum efficiunt uno addito grano,

    id. Ac. 2, 16, 49:

    hunc laborem ad cotidiana opera addebant,

    Caes. B. C. 3, 49:

    multas res novas in edictum addidit,

    he made essential additions to, Nep. Cat. 2, 3:

    eaque res multum animis eorum addidit,

    Sall. J. 75, 9:

    addita est alia insuper injuria,

    Liv. 2, 2:

    novas litterarum formas addidit vulgavitque,

    Tac. A. 11, 13; cf. ib. 14 al.— Poet.:

    noctem addens operi,

    also the night to the work, Verg. A. 8, 411;

    ut quantum generi demas, virtutibus addas,

    Hor. Ep. 1, 20, 22.— With ad:

    additum ad caput legis,

    Suet. Calig. 40; so Flor. 1, 13, 17.— Poet. with inf.:

    ille viris pila et ferro circumdare pectus addiderat,

    he instructed them in addition, Sil. 8, 550: addere gradum (sc. gradui), to add step to step, i. e. to quicken one's pace:

    adde gradum, appropera,

    Plaut. Tr. 4, 3, 3; so Liv. 3, 27; 26, 9; Plin. Ep. 6, 20; cf. Doed. Syn. 4, 58: addito tempore, in course of time:

    conjugia sobrinarum diu ignorata addito tempore percrebuisse,

    Tac. A. 12, 6; so also: addita aetate, with increased age: in infantia scabunt aures;

    quod addita aetate non queunt,

    as they grow older, Plin. 11, 48, 108, § 260.—
    2.
    Mercant. t. t., to add to one's bidding, to give more: nihil addo, Poët. ap. Cic. de Or. 2, 63, 255.—
    B.
    When a new thought is added to what precedes, as an enlargement of it, it is introduced by adde, adde huc, adde quod, and the like (cf. accedo), add to this, add to this the circumstance that, or besides, moreover...:

    adde furorem animi proprium atque oblivia rerum, adde quod in nigras lethargi mergitur undas,

    Lucr. 3, 828 sq. (cf. the third verse before: advenit id quod eam de rebus saepe futuris Macerat):

    adde huc, si placet, unguentarios, saltatores totumque ludum talarium,

    Cic. Off. 1, 42, 150:

    adde hos praeterea casus, etc.,

    Hor. S. 2, 8, 71:

    adde huc populationem agrorum,

    Liv. 7, 30: adde quod pubes tibi crescit omnis, Hor. C. 2, 8, 17; id. Ep. 1, 18, 52:

    adde quod ingenuas didicisse fideliter artes Emollit mores nec sinit esse feros,

    Ov. Pont. 2, 9, 49:

    adde huc quod mercem sine fucis gestat,

    Hor. Sat. 1, 2, 83:

    adde super dictis quod non levius valeat,

    id. ib. 2, 7, 78.—So also when several are addressed, as in the speech of Scipic to his soldiers:

    adde defectionem Italiae, Siciliae, etc.,

    Liv. 26, 41, 12.—Also with the acc. and inf.:

    addebat etiam, se in legem Voconiam juratum contra eam facere non audere,

    Cic. Fin. 2, 17, 55;

    and with an anticipatory dem. pron.: Addit etiam illud, equites non optimos fuisse,

    id. Deiot. 8, 24:

    Addit haec, fortes viros sequi, etc.,

    id. Mil. 35, 96 al.: addito as abl. absol. with a subj. clause; with the addition, with this addition (post-Aug.): vocantur patres, addito consultandum super re magna et atroci, with this intimation, that they were to consult, etc., Tac. A. 2, 28:

    addito ut luna infra terram sit,

    Plin. 15, 17, 18, § 62 (cf.:

    adjuncto ut... haberentur,

    Cic. Off. 2, 12).— Hence, addĭtus, a, um, P. a. (addo I.), joined to one as a constant observer; so,
    A.
    Watching or observing in a hostile or troublesome manner: si mihi non praetor siet additus atque agitet me, Lucil. ap. Macr. Sat. 6, 4.—Hence, in gen.,
    B.
    Pursuing one incessantly, persecuting:

    nec Teucris addita Juno Usquam aberit,

    Verg. A. 6, 90 Serv. (= adfixa, incumbens, infesta).

    Lewis & Short latin dictionary > addo

  • 86 adigo

    ăd-ĭgo, ēgi, actum, 3, v. a. [ago] (adaxint = adegerint, Plaut. Aul. 1, 1, 11; Non. 75, 5; cf. adaxi for adegi), to drive, bring, or take a person or thing to a place (syn.: appello, adduco, affero).—Constr. usu. with ad, but also with acc., dat., in or local adv.
    I.
    Lit., of cattle (cf. ago, I.:

    abigo, abigeus, etc.): quis has huc ovīs adegit?

    Plaut. Bacch. 5, 2, 3:

    lactantes vitulos ad matres,

    Varr. R. R. 2, 5, 16:

    pecore e longinquioribus vicis adacto,

    Caes. B. G. 7, 17:

    equos per publicum,

    Suet. Galb. 19. —Of persons:

    mox noctu te adiget horsum insomnia,

    Ter. Eun. 2, 1, 13:

    aliquem fulmine ad umbras,

    Verg. A. 4, 25:

    quis deus Italiam vos adegit?

    id. ib. 9, 601.—Hence: adigere aliquem arbitrum (ad arbitrum), to compel one to come before an arbiter (like adigere (ad) jus jurandum; v. infra):

    finibus regundis adigere arbitrum non possis,

    Cic. Top. 10, 43; so id. Off. 3, 16, 66; id. Rosc. Com. 9, 25.—Of things:

    classem e Ponto Byzantium adigi jusserat,

    Tac. H. 2, 83:

    ceteras navium per fossas,

    id. A. 11, 18, and absol.:

    dum adiguntur naves, i. e. in mare impelluntur,

    id. Ann. 2, 7:

    tigna fistucis,

    to drive in by rammers, Caes. B. G. 4, 17.—Esp. often of weapons, to drive home, plunge, thrust, to send to a place:

    ut felum adigi non posset,

    Caes. B. G. 3, 51; cf. id. B. G. 4, 23; so Verg. A. 9, 431; Ov. M. 6, 271:

    hastae ardentes adactae,

    Tac. H. 4, 23:

    ferrum jugulo,

    Suet. Ner. 49: cf. Liv. 27, 49:

    per obscena ferrum,

    Suet. Calig. 58:

    ferrum in viscera,

    Sil. 7, 626.— And from the weapons transf. to the wound, to inflict (in the poets and Tac.):

    alte vulnus adactum,

    Verg. A. 10, 850:

    ubi vulnus Varo adactum,

    Tac. A. 1, 61:

    vulnus per galeam adegit,

    id. ib. 6, 35.
    II.
    Fig.
    A.
    To drive, urge, or bring one to a situation, to a state of mind, or to an act (esp. against his will):

    tu, homo, adigis me ad insaniam,

    Ter. Ad. 1, 2, 31:

    adigit ita Postumia,

    Cic. Att. 10, 9:

    acri cupidine adigi,

    Tac. A. 15, 33:

    ad mortem,

    id. ib. 12, 22.— Poet. with the subj. without ut:

    quae vis vim mihi afferam ipsa adigit,

    Plaut. Rud. 3, 3, 19.—With the inf.: vertere morsus exiguam in Cererem penuria adegit edendi, Verg. A. 7, 114; cf. 6, 696; so Ov. Am. 3, 6, 3; Sil. 2, 472; Stat. Th. 4, 531.—

    So also: tres liburnicas adactis per vim gubernatoribus ascendere,

    Tac. Agr. 28; so id. A. 4, 45; 11, 10; id. H. 4, 15.—
    B.
    Adigere aliquem ad jus jurandum, jus jurandum, or jure jurando, or sacramento (abl.), t. t., to put one on oath, to cause one to take oath, to swear one (from the time of Livy oftener with abl.; so Tac.. Just., Flor.; cf. on this point Cortius ad Sall. C. 22; Held ad Caes. B. C. 1, 76; Herz. ad Caes. B. G. 7, 67; Rudd. II. p. 328, no. 16):

    omnibus jus jurandum adactis,

    Caes. B. G. 7, 67:

    cum ad jus jurandum populares sceleris sui adigeret,

    Sall. C. 22:

    provinciam omnem in sua et Pompeii verba jus jurandum adigebat,

    Caes. B. C. 2, 18:

    censores ita jus jurandum adigebant,

    Liv. 43, 15 fin.; so Gell. 4, 20; 7, 18:

    populum jure jurando adegit,

    Liv. 2, 1:

    omnibus junioribus jure jurando adactis,

    id. 6, 33; so 6, 38; 7, 9, 11 al.; Tac. H. 1, 55; ib. 76; Just. 22, 4, 5; 8, 4, 11; Flor. 3, 1, 13.—Hence ellipt.: in verba adigere, for in verba jus jurandum adigere in Tac. and Suet. (cf. the passage cited above, Caes. B. C. 2, 18):

    neque se neque quemquam Batavum in verba Galliarum adegit,

    Tac. H. 4, 61:

    provincia Narbon. in verba Vitellii adacta,

    id. ib. 2, 14; so 4, 59; Suet. Vesp. 6.— And finally quite absol.: adigere (sc. jure jurando, sacramento), to bind by an oath:

    magno cum assensu auditus... universos adigit,

    Tac. H. 4, 15.—
    C.
    Poet. = subigere, to subject:

    bisque jugo Rhenum, bis adactum legibus Istrum,

    Stat. Th. 1, 19:

    in faciem prorae pinus adacta novae,

    brought into the form of a ship, Prop. 4, 22, 14.
    In Caes.
    B. C. 2, 1: mare quod adigit ad ostium Rhodani, we have a false reading, for which Nipperdey restored adjacet.

    Lewis & Short latin dictionary > adigo

  • 87 adlectus

    1.
    al-lēgo ( adl-), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    To send one away with a commission or charge, to despatch, depute, commission (of private business, while legare is used in a similar signif. of State affairs; most freq. in Plaut.;

    elsewhere rare, but class.): ne illi aliquem adlegent, qui mi os occillet,

    Plaut. Am. 1, 1, 28 (cf. delegare, id. ib. prol. 67 and 83); so id. Cas. prol. 52; 3, 4, 14; id. Ps. 4, 7, 66; 135; id. Stich. 5, 3, 8:

    ego si adlegāssem aliquem ad hoc negotium,

    id. Ep. 3, 3, 46:

    alium ego isti rei adlegabo,

    id. Am. 2, 2, 42:

    amicos adlegat,

    Cic. Verr. 2, 1, 57, § 149:

    homines nobiles adlegat iis, qui peterent, ne, etc.,

    id. Rosc. Am. 9:

    adlegarem te ad illos, qui, etc.,

    id. Fam. 15, 10; so id. ib. 4 fin.: cum patrem primo adlegando, deinde coram ipse rogando fatigāsset, first by the friends sent, and then by personal entreaties, etc., Liv. 36, 11, 1 Gron. —Hence, allēgāti ( adl-), ōrum, m., deputies:

    inter adlegatos Oppianici,

    Cic. Clu. 13, 39; id. Q. Fr. 2, 3.—
    B.
    Sometimes in the sense of subornare, to instigate or incite one to an act of fraud or deceit:

    eum adlegaverunt, suum qui servum diceret cum auro esse apud me,

    Plaut. Poen. 3, 5, 28: ut ne credas a me adlegatum hunc senem, * Ter. And. 5, 3, 28 Ruhnk.; cf. allegatus.—
    II.
    To bring forward, to relate, recount, mention, adduce (post-Aug.):

    exemplum,

    Plin. Ep. 3, 15:

    hoc senatui adlegandum putasti,

    id. Pan. 70:

    decreta,

    id. ib. 70 fin.:

    merita,

    Suet. Aug. 47; so id. ib. 5:

    priorem se petitum ab Alexandro adlegat,

    Just. 16, 1; Stat. Achill. 2, 224.—And in a zeugma: (legati) munera, preces, mandata regis sui adlegant, they bring or offer the gifts, entreaties, and mandates, Tac. H. 4, 84; cf.:

    orationem et per incensum deprecationem adlegans,

    Vulg. Sap. 18, 21: adlegare se ex servitute in ingenuitatem, a legal phrase, to release one's self from servitude by adducing reasons, proofs, etc., Dig. 40, 12, 27.
    2.
    al-lĕgo ( adl-), ēgi, ectum, 3, v. a., to select for one's self, to choose (qs. ad se legere; like adimere, = ad se emere); to admit by election, to elect to a thing, or into (a corporation; in the class. per. generally only in the histt.): Druidibus praeest unus... hoc mortuo, si sunt plures pares, suffragio Druidum adlegitur, * Caes. B. G. 6, 13 Herz. (Dinter here omits adlegitur):

    augures de plebe,

    Liv. 10, 6:

    octo praetoribus adlecti duo,

    Vell. 2, 89:

    aliquem in sui custodiam,

    Suet. Aug. 49; so,

    in senatum,

    id. Claud. 24:

    inter patricios,

    id. Vit. 1: in clerum, Hier. adv. Jov. 1, n. 34 al.— Poet.:

    adlegi caelo,

    Sen. Agam. 804.—Hence, al-lectus ( adl-), a, um, P. a. Subst.,
    A.
    A member chosen into any corporation (collegium): collegae, qui unā lecti, et qui in eorum locum suppositi, sublecti;

    additi Adlecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—
    B.
    Those who were added to the Senate from the equestrian order, on account of the small number of the Senators, were called adlecti, acc. to Paul. ex Fest. p. 7 Müll.; cf. Suet. Caes. 41; id. Vesp. 9.

    Lewis & Short latin dictionary > adlectus

  • 88 adlegati

    1.
    al-lēgo ( adl-), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    To send one away with a commission or charge, to despatch, depute, commission (of private business, while legare is used in a similar signif. of State affairs; most freq. in Plaut.;

    elsewhere rare, but class.): ne illi aliquem adlegent, qui mi os occillet,

    Plaut. Am. 1, 1, 28 (cf. delegare, id. ib. prol. 67 and 83); so id. Cas. prol. 52; 3, 4, 14; id. Ps. 4, 7, 66; 135; id. Stich. 5, 3, 8:

    ego si adlegāssem aliquem ad hoc negotium,

    id. Ep. 3, 3, 46:

    alium ego isti rei adlegabo,

    id. Am. 2, 2, 42:

    amicos adlegat,

    Cic. Verr. 2, 1, 57, § 149:

    homines nobiles adlegat iis, qui peterent, ne, etc.,

    id. Rosc. Am. 9:

    adlegarem te ad illos, qui, etc.,

    id. Fam. 15, 10; so id. ib. 4 fin.: cum patrem primo adlegando, deinde coram ipse rogando fatigāsset, first by the friends sent, and then by personal entreaties, etc., Liv. 36, 11, 1 Gron. —Hence, allēgāti ( adl-), ōrum, m., deputies:

    inter adlegatos Oppianici,

    Cic. Clu. 13, 39; id. Q. Fr. 2, 3.—
    B.
    Sometimes in the sense of subornare, to instigate or incite one to an act of fraud or deceit:

    eum adlegaverunt, suum qui servum diceret cum auro esse apud me,

    Plaut. Poen. 3, 5, 28: ut ne credas a me adlegatum hunc senem, * Ter. And. 5, 3, 28 Ruhnk.; cf. allegatus.—
    II.
    To bring forward, to relate, recount, mention, adduce (post-Aug.):

    exemplum,

    Plin. Ep. 3, 15:

    hoc senatui adlegandum putasti,

    id. Pan. 70:

    decreta,

    id. ib. 70 fin.:

    merita,

    Suet. Aug. 47; so id. ib. 5:

    priorem se petitum ab Alexandro adlegat,

    Just. 16, 1; Stat. Achill. 2, 224.—And in a zeugma: (legati) munera, preces, mandata regis sui adlegant, they bring or offer the gifts, entreaties, and mandates, Tac. H. 4, 84; cf.:

    orationem et per incensum deprecationem adlegans,

    Vulg. Sap. 18, 21: adlegare se ex servitute in ingenuitatem, a legal phrase, to release one's self from servitude by adducing reasons, proofs, etc., Dig. 40, 12, 27.
    2.
    al-lĕgo ( adl-), ēgi, ectum, 3, v. a., to select for one's self, to choose (qs. ad se legere; like adimere, = ad se emere); to admit by election, to elect to a thing, or into (a corporation; in the class. per. generally only in the histt.): Druidibus praeest unus... hoc mortuo, si sunt plures pares, suffragio Druidum adlegitur, * Caes. B. G. 6, 13 Herz. (Dinter here omits adlegitur):

    augures de plebe,

    Liv. 10, 6:

    octo praetoribus adlecti duo,

    Vell. 2, 89:

    aliquem in sui custodiam,

    Suet. Aug. 49; so,

    in senatum,

    id. Claud. 24:

    inter patricios,

    id. Vit. 1: in clerum, Hier. adv. Jov. 1, n. 34 al.— Poet.:

    adlegi caelo,

    Sen. Agam. 804.—Hence, al-lectus ( adl-), a, um, P. a. Subst.,
    A.
    A member chosen into any corporation (collegium): collegae, qui unā lecti, et qui in eorum locum suppositi, sublecti;

    additi Adlecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—
    B.
    Those who were added to the Senate from the equestrian order, on account of the small number of the Senators, were called adlecti, acc. to Paul. ex Fest. p. 7 Müll.; cf. Suet. Caes. 41; id. Vesp. 9.

    Lewis & Short latin dictionary > adlegati

  • 89 adlego

    1.
    al-lēgo ( adl-), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    To send one away with a commission or charge, to despatch, depute, commission (of private business, while legare is used in a similar signif. of State affairs; most freq. in Plaut.;

    elsewhere rare, but class.): ne illi aliquem adlegent, qui mi os occillet,

    Plaut. Am. 1, 1, 28 (cf. delegare, id. ib. prol. 67 and 83); so id. Cas. prol. 52; 3, 4, 14; id. Ps. 4, 7, 66; 135; id. Stich. 5, 3, 8:

    ego si adlegāssem aliquem ad hoc negotium,

    id. Ep. 3, 3, 46:

    alium ego isti rei adlegabo,

    id. Am. 2, 2, 42:

    amicos adlegat,

    Cic. Verr. 2, 1, 57, § 149:

    homines nobiles adlegat iis, qui peterent, ne, etc.,

    id. Rosc. Am. 9:

    adlegarem te ad illos, qui, etc.,

    id. Fam. 15, 10; so id. ib. 4 fin.: cum patrem primo adlegando, deinde coram ipse rogando fatigāsset, first by the friends sent, and then by personal entreaties, etc., Liv. 36, 11, 1 Gron. —Hence, allēgāti ( adl-), ōrum, m., deputies:

    inter adlegatos Oppianici,

    Cic. Clu. 13, 39; id. Q. Fr. 2, 3.—
    B.
    Sometimes in the sense of subornare, to instigate or incite one to an act of fraud or deceit:

    eum adlegaverunt, suum qui servum diceret cum auro esse apud me,

    Plaut. Poen. 3, 5, 28: ut ne credas a me adlegatum hunc senem, * Ter. And. 5, 3, 28 Ruhnk.; cf. allegatus.—
    II.
    To bring forward, to relate, recount, mention, adduce (post-Aug.):

    exemplum,

    Plin. Ep. 3, 15:

    hoc senatui adlegandum putasti,

    id. Pan. 70:

    decreta,

    id. ib. 70 fin.:

    merita,

    Suet. Aug. 47; so id. ib. 5:

    priorem se petitum ab Alexandro adlegat,

    Just. 16, 1; Stat. Achill. 2, 224.—And in a zeugma: (legati) munera, preces, mandata regis sui adlegant, they bring or offer the gifts, entreaties, and mandates, Tac. H. 4, 84; cf.:

    orationem et per incensum deprecationem adlegans,

    Vulg. Sap. 18, 21: adlegare se ex servitute in ingenuitatem, a legal phrase, to release one's self from servitude by adducing reasons, proofs, etc., Dig. 40, 12, 27.
    2.
    al-lĕgo ( adl-), ēgi, ectum, 3, v. a., to select for one's self, to choose (qs. ad se legere; like adimere, = ad se emere); to admit by election, to elect to a thing, or into (a corporation; in the class. per. generally only in the histt.): Druidibus praeest unus... hoc mortuo, si sunt plures pares, suffragio Druidum adlegitur, * Caes. B. G. 6, 13 Herz. (Dinter here omits adlegitur):

    augures de plebe,

    Liv. 10, 6:

    octo praetoribus adlecti duo,

    Vell. 2, 89:

    aliquem in sui custodiam,

    Suet. Aug. 49; so,

    in senatum,

    id. Claud. 24:

    inter patricios,

    id. Vit. 1: in clerum, Hier. adv. Jov. 1, n. 34 al.— Poet.:

    adlegi caelo,

    Sen. Agam. 804.—Hence, al-lectus ( adl-), a, um, P. a. Subst.,
    A.
    A member chosen into any corporation (collegium): collegae, qui unā lecti, et qui in eorum locum suppositi, sublecti;

    additi Adlecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—
    B.
    Those who were added to the Senate from the equestrian order, on account of the small number of the Senators, were called adlecti, acc. to Paul. ex Fest. p. 7 Müll.; cf. Suet. Caes. 41; id. Vesp. 9.

    Lewis & Short latin dictionary > adlego

  • 90 admoneo

    ad-mŏnĕo, ui, ĭtum, 2, v. a., to bring up to one's mind, to put one in mind of ( in a friendly manner), to remind, suggest, advise, warn, admonish (by influencing more directly the reason and judgment; while in adhortor the admonition is addressed immediately to the will, Doed. Syn. 1, 164: “Moneo, et admoneo hoc differunt, quod monemus futura, admonemus praeterita; illa ut caveamus et discamus, haec ut recordemur,” Aus. Popma, p. 29; cf. Ellendt ad Cic. Brut. 3, 11: “in monente benevolentia, in admonente memoria,” Ernest. no. 1663).
    I.
    In gen., constr. absol. and with aliquem alicujus rei or de aliqua re, aliquam rem (Sallust employs them all); with ut or ne. when an action follows; with acc. and inf. or a rel. clause, when merely an historical [p. 42] fact is brought to view, Zumpt, § 439 and 615.
    (α).
    Absol.:

    qui admonent amice, docendi sunt,

    Cic. N. D. 1, 3:

    amicissime admonere,

    id. Att. 7, 26:

    si sitis admoneret, profluente aquā vitam tolerat,

    Tac. A. 15, 45 fin.:

    admonitus in somnis,

    Vulg. Matt. 2, 22.—
    (β).
    Aliquem alicujus rei:

    admonebat alium egestatis, alium cupiditatis suae,

    Sall. C. 21:

    quoniam nos tanti viri res admonuit,

    id. J. 95:

    admonere aliquem foederis,

    Liv. 35, 13; 5, 51:

    judices legum et religionis,

    Suet. Tib. 33:

    admonitus hujus aeris alieni,

    Cic. Top. 1, 5:

    aetatis et condicionis admoneri,

    Suet. Dom. 2; cf. Drak. ad Liv. 2, 36, 6.—And with acc. of person omitted:

    adversae res admonuerunt religionum,

    Liv. 5, 51; 5, 46, 6:

    veterum recentiumque admonens,

    Tac. H. 3, 24.—
    (γ).
    Aliquem de aliqua re:

    de aede Telluris et de porticu Catuli me admones,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 4:

    ut aliquid aliquando de doctrinae studiis admoneamur,

    id. Rep. 1, 9:

    de moribus civitatis tempus admonuit,

    Sall. C. 5:

    admonuit eos de auxiliis Dei,

    Vulg. 2 Macc. 8, 19.—Sometimes in passing from a subject already discussed to a new one, = docere, dicere, to treat of, to speak of:

    de multitudine (verborum) quoniam quod satis esset admonui, de obscuritate pauca dicam,

    Varr. L. L. 6, § 40 Müll.—
    (δ).
    With two acc. (in gen., only with illud, istuc, quod, multa, res, etc.):

    ridiculum est te istuc me admonere,

    Ter. Heaut. 2, 3, 112:

    illud te esse admonitum volo,

    Cic. Cael. 3, 8:

    jam illud non sunt admonendi, ut, etc.,

    id. Off. 2, 19, 68:

    illud me praeclare admones,

    id. Att. 9, 9:

    sin quippiam essem admonitus,

    id. Fam. 5, 8:

    multa praeterea ostentis, multa extis admonemur,

    id. N. D. 2, 66:

    eam rem nos locus admonuit,

    Sall. J. 79.—
    (ε).
    With acc. and inf.:

    admonuisti etiam dictum aliquod in petitionem tuam dici potuisse,

    Cic. Planc. 34, 85 B. and K.:

    et meminerant et admonebant alii alios, supplicium ex se, non victoriam peti,

    Liv. 28, 19: nostri detrimento admonentur diligentius stationes disponere, Auct. B. G. 8, 12.—
    (ζ).
    With a rel. clause:

    meus me sensus, quanta vis fraterni sit amoris, admonet,

    Cic. Fam. 5, 2.—
    (η).
    With ut or ne:

    admonebat me res, ut, etc.,

    Cic. Off. 2, 19, 67:

    Caninius noster me tuis verbis admonuit, ut scriberem,

    id. Fam. 9, 6:

    ea res admonet, ut, etc.,

    Tac. A. 3, 25; so,

    corresp. with moneo,

    Sen. Ep. 24, 16.—
    (θ).
    With the simple subj. (in the historians):

    simulque admonerent liberis suis prospiceret,

    Nep. Ph. 1:

    nisi Seneca admonuisset venienti matri occurreret,

    Tac. A. 13, 5:

    admonuit negotiis abstineret,

    Suet. Tib. 50:

    illud me admones, cum illum videro, ne nimis indulgenter, et cum gravitate potius loquar,

    Cic. Att. 9, 9, 2 (where ut is to be supplied from the preceding ne).—
    (ι).
    With a simple inf. (so most freq. after the Aug. per., but also in Cic.):

    ut mos erat istius atque ut eum suae libidines facere admonebant,

    Cic. Verr. 2, 1, 24, § 63:

    easdem decedere campis admonuit,

    Verg. G. 4, 186; so,

    Matrem Admonuit ratibus sacris depellere taedas,

    id. A. 9, 109:

    sol acrior ire lavatum admonuit,

    Hor. S. 1, 6, 125; so Ov. M. 3, 601; 6, 150:

    nihil agere quod non prosit, fabella admonet,

    Phaedr. 3, 17; Tac. A. 15, 67:

    regrediendum (sc. esse sibi),

    Tac. Agr. 25.—
    (κ).
    With ad and the gerund.:

    ad thesaurum reperiendum,

    Cic. Div. 2, 65, 134.—
    (λ).
    With abl. of means or cause:

    de quibus (discordiis) ipsis his prodigiis a dis immortalibus admonemur,

    Cic. Har. Resp. 21, 44:

    proximi diei casu admoniti omnia ad defensionem paraverunt,

    Caes. B. C. 2, 14:

    divinā admonitus plagā,

    Vulg. 2 Macc. 9, 11.—
    II.
    Esp.
    A.
    To recall a thing to memory, to bring to remembrance (without any accessory notion of admonition); with acc. or gen.:

    cum memor anteactos semper dolor admonet annos,

    Tib. 4, 1, 189 Müll. (some read here admovet):

    admonuit dominae deseruitque Venus,

    id. 1, 5, 40:

    nomen, quod possit equorum Admonuisse,

    Ov. M. 15, 543.—
    B.
    Of a creditor, to remind a debtor of his debt, to ask payment, to dun:

    cum tibi cotidie potestas hominis fuisset admonendi, verbum nullum facis,

    Cic. Quint. 12; so id. Top. 1 fin.
    C.
    In the poets and in later Lat., to urge or incite to action (cf. admonitor):

    telo admonuit bijugos,

    Verg. A. 10, 586; so Spart. Sever. 11 fin.:

    liberos verberibus,

    Sen. Clem. 1, 14; id. Const. Sap. 12 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > admoneo

  • 91 allegati

    1.
    al-lēgo ( adl-), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    To send one away with a commission or charge, to despatch, depute, commission (of private business, while legare is used in a similar signif. of State affairs; most freq. in Plaut.;

    elsewhere rare, but class.): ne illi aliquem adlegent, qui mi os occillet,

    Plaut. Am. 1, 1, 28 (cf. delegare, id. ib. prol. 67 and 83); so id. Cas. prol. 52; 3, 4, 14; id. Ps. 4, 7, 66; 135; id. Stich. 5, 3, 8:

    ego si adlegāssem aliquem ad hoc negotium,

    id. Ep. 3, 3, 46:

    alium ego isti rei adlegabo,

    id. Am. 2, 2, 42:

    amicos adlegat,

    Cic. Verr. 2, 1, 57, § 149:

    homines nobiles adlegat iis, qui peterent, ne, etc.,

    id. Rosc. Am. 9:

    adlegarem te ad illos, qui, etc.,

    id. Fam. 15, 10; so id. ib. 4 fin.: cum patrem primo adlegando, deinde coram ipse rogando fatigāsset, first by the friends sent, and then by personal entreaties, etc., Liv. 36, 11, 1 Gron. —Hence, allēgāti ( adl-), ōrum, m., deputies:

    inter adlegatos Oppianici,

    Cic. Clu. 13, 39; id. Q. Fr. 2, 3.—
    B.
    Sometimes in the sense of subornare, to instigate or incite one to an act of fraud or deceit:

    eum adlegaverunt, suum qui servum diceret cum auro esse apud me,

    Plaut. Poen. 3, 5, 28: ut ne credas a me adlegatum hunc senem, * Ter. And. 5, 3, 28 Ruhnk.; cf. allegatus.—
    II.
    To bring forward, to relate, recount, mention, adduce (post-Aug.):

    exemplum,

    Plin. Ep. 3, 15:

    hoc senatui adlegandum putasti,

    id. Pan. 70:

    decreta,

    id. ib. 70 fin.:

    merita,

    Suet. Aug. 47; so id. ib. 5:

    priorem se petitum ab Alexandro adlegat,

    Just. 16, 1; Stat. Achill. 2, 224.—And in a zeugma: (legati) munera, preces, mandata regis sui adlegant, they bring or offer the gifts, entreaties, and mandates, Tac. H. 4, 84; cf.:

    orationem et per incensum deprecationem adlegans,

    Vulg. Sap. 18, 21: adlegare se ex servitute in ingenuitatem, a legal phrase, to release one's self from servitude by adducing reasons, proofs, etc., Dig. 40, 12, 27.
    2.
    al-lĕgo ( adl-), ēgi, ectum, 3, v. a., to select for one's self, to choose (qs. ad se legere; like adimere, = ad se emere); to admit by election, to elect to a thing, or into (a corporation; in the class. per. generally only in the histt.): Druidibus praeest unus... hoc mortuo, si sunt plures pares, suffragio Druidum adlegitur, * Caes. B. G. 6, 13 Herz. (Dinter here omits adlegitur):

    augures de plebe,

    Liv. 10, 6:

    octo praetoribus adlecti duo,

    Vell. 2, 89:

    aliquem in sui custodiam,

    Suet. Aug. 49; so,

    in senatum,

    id. Claud. 24:

    inter patricios,

    id. Vit. 1: in clerum, Hier. adv. Jov. 1, n. 34 al.— Poet.:

    adlegi caelo,

    Sen. Agam. 804.—Hence, al-lectus ( adl-), a, um, P. a. Subst.,
    A.
    A member chosen into any corporation (collegium): collegae, qui unā lecti, et qui in eorum locum suppositi, sublecti;

    additi Adlecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—
    B.
    Those who were added to the Senate from the equestrian order, on account of the small number of the Senators, were called adlecti, acc. to Paul. ex Fest. p. 7 Müll.; cf. Suet. Caes. 41; id. Vesp. 9.

    Lewis & Short latin dictionary > allegati

  • 92 allego

    1.
    al-lēgo ( adl-), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    To send one away with a commission or charge, to despatch, depute, commission (of private business, while legare is used in a similar signif. of State affairs; most freq. in Plaut.;

    elsewhere rare, but class.): ne illi aliquem adlegent, qui mi os occillet,

    Plaut. Am. 1, 1, 28 (cf. delegare, id. ib. prol. 67 and 83); so id. Cas. prol. 52; 3, 4, 14; id. Ps. 4, 7, 66; 135; id. Stich. 5, 3, 8:

    ego si adlegāssem aliquem ad hoc negotium,

    id. Ep. 3, 3, 46:

    alium ego isti rei adlegabo,

    id. Am. 2, 2, 42:

    amicos adlegat,

    Cic. Verr. 2, 1, 57, § 149:

    homines nobiles adlegat iis, qui peterent, ne, etc.,

    id. Rosc. Am. 9:

    adlegarem te ad illos, qui, etc.,

    id. Fam. 15, 10; so id. ib. 4 fin.: cum patrem primo adlegando, deinde coram ipse rogando fatigāsset, first by the friends sent, and then by personal entreaties, etc., Liv. 36, 11, 1 Gron. —Hence, allēgāti ( adl-), ōrum, m., deputies:

    inter adlegatos Oppianici,

    Cic. Clu. 13, 39; id. Q. Fr. 2, 3.—
    B.
    Sometimes in the sense of subornare, to instigate or incite one to an act of fraud or deceit:

    eum adlegaverunt, suum qui servum diceret cum auro esse apud me,

    Plaut. Poen. 3, 5, 28: ut ne credas a me adlegatum hunc senem, * Ter. And. 5, 3, 28 Ruhnk.; cf. allegatus.—
    II.
    To bring forward, to relate, recount, mention, adduce (post-Aug.):

    exemplum,

    Plin. Ep. 3, 15:

    hoc senatui adlegandum putasti,

    id. Pan. 70:

    decreta,

    id. ib. 70 fin.:

    merita,

    Suet. Aug. 47; so id. ib. 5:

    priorem se petitum ab Alexandro adlegat,

    Just. 16, 1; Stat. Achill. 2, 224.—And in a zeugma: (legati) munera, preces, mandata regis sui adlegant, they bring or offer the gifts, entreaties, and mandates, Tac. H. 4, 84; cf.:

    orationem et per incensum deprecationem adlegans,

    Vulg. Sap. 18, 21: adlegare se ex servitute in ingenuitatem, a legal phrase, to release one's self from servitude by adducing reasons, proofs, etc., Dig. 40, 12, 27.
    2.
    al-lĕgo ( adl-), ēgi, ectum, 3, v. a., to select for one's self, to choose (qs. ad se legere; like adimere, = ad se emere); to admit by election, to elect to a thing, or into (a corporation; in the class. per. generally only in the histt.): Druidibus praeest unus... hoc mortuo, si sunt plures pares, suffragio Druidum adlegitur, * Caes. B. G. 6, 13 Herz. (Dinter here omits adlegitur):

    augures de plebe,

    Liv. 10, 6:

    octo praetoribus adlecti duo,

    Vell. 2, 89:

    aliquem in sui custodiam,

    Suet. Aug. 49; so,

    in senatum,

    id. Claud. 24:

    inter patricios,

    id. Vit. 1: in clerum, Hier. adv. Jov. 1, n. 34 al.— Poet.:

    adlegi caelo,

    Sen. Agam. 804.—Hence, al-lectus ( adl-), a, um, P. a. Subst.,
    A.
    A member chosen into any corporation (collegium): collegae, qui unā lecti, et qui in eorum locum suppositi, sublecti;

    additi Adlecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—
    B.
    Those who were added to the Senate from the equestrian order, on account of the small number of the Senators, were called adlecti, acc. to Paul. ex Fest. p. 7 Müll.; cf. Suet. Caes. 41; id. Vesp. 9.

    Lewis & Short latin dictionary > allego

  • 93 coactum

    cōgo, cŏēgi, cŏactum (COGVIT = cogit, Inscr Marin Fratr Arv. p. 170), 3, v. a. [contr. from co-ago], to drive together to one point, to collect, compress, crowd, bring, or urge together, to assemble, gather together (class. and very freq.; syn.: colligo, congrego)
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (constr. as a verb of motion with in and acc., or with adv. of direction):

    cogantur (oves) intro,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 15; Verg. E. 3, 98; cf.

    pecus,

    id. ib. 3, 20:

    oves stabulis,

    id. ib. 6, 85:

    nubes in unum locum,

    Lucr. 6, 274; cf. id. 6, 464; 6, 734:

    oleam,

    to collect, Cato, R. R. 64, 1; 65, 2; 144, 1.—So of the collecting together of fruits, also in Varr. R. R. 1, 6, 3; Col. 11, 2, 70; 12, 3, 9:

    talenta ad quindecim Coëgi,

    received, collected, Ter. Heaut. 1, 1, 94 Ruhnk.; so Cic. Verr. 2, 2, 48, § 120; id. Att. 6, 2, 8; id. Rab. Post. 11, 30:

    Orgetorix ad judicium omnem suam familiam undique coëgit,

    Caes. B. G. 1, 4; cf.:

    multitudinem hominum ex agris, id. ib: concilium,

    id. ib. 7, 77; Verg. A. 11, 304:

    concilium Hypatam,

    Liv. 36, 26, 1:

    bucina cogebat priscos ad verba Quirites,

    Prop. 4 (5), 1, 13.—So of the collecting of troops ( = contrahere), Caes. B. C. 1, 15 fin.; cf. Sall. J. 95, 1:

    copias in unum locum,

    Caes. B. G. 2, 5; 6, 10 al.:

    exercitum in unum,

    Cic. Fam. 15, 4, 2:

    multitudinem in unum,

    Sall. J. 80, 2; cf. Caes. B. G. 1, 4:

    in classem,

    Liv. 36, 3, 5:

    milites in provinciam,

    id. 43, 15, 7:

    exercitum Dyrrhachium,

    Sall. H. 1, 31 Gerl.:

    ad militiam aliquos,

    id. J. 85, 3:

    acies in proelia,

    Verg. A. 9, 463:

    auxilia undique,

    id. ib. 8, 7.—And of the calling together of a senate:

    quam cito senatum illo die coëgerim,

    Cic. Fam. 5, 2, 3; Liv. 3, 39, 6 al.:

    dum senatus cogeretur,

    Cic. Fin. 3, 2, 7:

    coguntur senatores non pignoribus, sed gratiā,

    id. Phil. 1, 5, 12; Liv. 1, 48, 3 al.; cf. Prop. 4 (5), 1, 13.—And of a single senator:

    cur in senatum hesterno die tam acerbe cogerer?

    Cic. Phil. 1, 5, 11 sq.:

    ex duabus syllabis in unam cogentes,

    contracting, combining, Quint. 1, 5, 23 Spald. and Zumpt:

    quod ex omnibus partibus cogitur,

    id. 5, 14, 9.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of liquids, to thicken, condense, curdle, coagulate:

    mella frigore (opp. calore remittere),

    Verg. G. 4, 36:

    lac in duritiam,

    Plin. 23, 7, 64, § 126; cf. Ov. M. 8, 666:

    fel sole,

    Plin. 29, 6, 37, § 116:

    liquorem in nivem,

    id. 2, 39, 39, § 105; 2, 42, 42, § 111.—Similarly:

    coacta alvus,

    hard fœces, Cels. 2, 8; 2, 3 al.; so,

    vestis coacta,

    fulled, Plin. 8, 48, 73, § 192. —
    2.
    Of places, to draw together or contract into a narrow place: Italia coacta in angustias, Sall. H. Fragm. ap. Serv. ad Verg. A. 3, 400:

    saltus in arctas coactus fauces,

    Liv. 22, 15, 11.—
    3.
    Agmen, milit. t. t., to bring up the rear (cf. claudo, I. B. 2.), Liv. 34, 28, 7; 44, 4, 12; 35, 27, 15; 42, 64, 5; 42, 10, 8; Curt. 3, 3, 25 al.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    hac re in angustum oppido nunc meae coguntur copiae (the figure borrowed from milit. lang.),

    Ter. Heaut. 4, 2, 2:

    me ex comparato et constituto spatio defensionis in semihorae curriculum coëgisti,

    have confined, restricted, Cic. Rab. Perd. 2, 6:

    in eam desperationem, ut,

    Suet. Caes. 20:

    verba in alternos pedes,

    i. e. to write in elegiac verse, Ov. Tr. 3, 7, 10.—More freq.,
    B.
    Esp. with acc., inf., ut, ad, in or absol., to urge one to any action, to force, compel, constrain (syn.: impello, compello, adigo).
    (α).
    With acc.:

    coactus legibus Eam uxorem ducet,

    Ter. And. 4, 4, 41; cf. id. Ad. 1, 1, 44; id. Phorm. 1, 4, 36:

    vis cogendae militiae,

    Liv. 4, 26, 3 Weissenb. ad loc.—
    (β).
    With inf:

    omnia vertere,

    Lucr. 5, 831; id. 5, 1167; 6, 837:

    mori me,

    Verg. E. 2, 7:

    plerasque ad officium redire,

    Nep. Milt. 7, 1; Liv. 38, 13, 2:

    neque cogi pugnare poterat,

    id. 45, 41, 4 et saep.—
    (γ).
    With ut:

    vi coepi cogere ut rediret,

    Ter. Hec. 2, 2, 26; so id. And. 4, 1, 30; id. Ad. 5, 3, 65; Lucr. 1, 976; 6, 127; Caes. B. G. 1, 6; Cic. de Or. 3, 3, 9; id. Fam. 5, 6, 1; Nep. Alcib. 4, 5; Hor. Ep. 1, 9, 2.—With subj. without ut, cf. Ter. And. 4, 4, 41 supra.—
    (δ).
    With ad:

    ingratiis ad depugnandum omnes,

    Nep. Them. 4, 4:

    ad lacrimas,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 57:

    ad proelia,

    Verg. A. 12, 581:

    Samnites belloque ad bellum cogere,

    Liv. 10, 11, 11; 23, 1, 4; 4, 22, 4; 34, 18, 2; Tac. A. 2, 21.—
    (ε).
    With in:

    in lacrimas,

    Ov. Ib. 204; Quint. 3, 8, 23;

    Auct. B. G. 8, 38: aliquem in deditionem,

    Liv. 43, 1, 1; Sen. Clem. 1, 1.—
    (ζ).
    With acc.
    1.
    With double acc.:

    cogere aliquem aliquid, or cogi aliquid,

    Quint. 11, 1, 22:

    quod vos jus cogit, id voluntate impetret,

    Ter. Ad. 3, 4, 44:

    quod sua quemque mala cogebant,

    Liv. 3, 7, 8; 6, 15, 13; 23, 10, 6:

    cogi aliquid pro potestate ab tribuno,

    to be extorted, id. 4, 26, 10:

    quid non mortalia pectora cogis, Auri sacra fames!

    Verg. A. 3, 56.—
    2.
    With acc. of the thing:

    ne ad id, quod natura cogeret, ipse quoque sibi acceleraret,

    Nep. Att. 22, 2:

    quod cogere se putat posse, rogare non sustinet,

    Vell. 2, 81, 1:

    adulterium,

    Ov. A. A. 2, 367.—
    3.
    Sometimes as philos. t. t. = colligo, concludo, to infer, conclude:

    ex quibus id quod volumus efficitur et cogitur,

    Cic. Leg. 2, 13, 33; so id. Ep. ad Brut. 2, 7, 4.—
    4.
    Cogere agmen, to be the last (the figure borrowed from milit. lang.;

    v. I. B. 3. supra): ut nec duces simus, nec agmen cogamus,

    Cic. Att. 15, 13, 1; cf.:

    sic ordinandus est dies omnis, ut tamquam cogat agmen,

    Sen. Ep. 12, 8.—Hence,
    1.
    coactum, i, P. a. subst., a thick, fulled covering, a mattress (cf. coactilis), Caes. B. C. 3, 44 fin.
    2.
    coactus, a, um, P. a., forced, constrained, unnatural:

    quod absurdum et nimis coactum foret,

    Gell. 1, 4, 7; cf. id. 16, 14, 3:

    lacrimae,

    Verg. A. 2, 196; Ov. M. 6, 628.—
    3.
    coactē, adv. (prop. in a contracted manner; hence), [p. 363]
    a.
    Shortly, quickly:

    coactius quid factum et festinantius,

    Gell. 10, 11, 8.—
    b.
    Accurately, strictly:

    coactius interpretari verbum,

    Gell. 19, 2.—
    c.
    In a forced, constrained manner, Tert. Bapt. 12; id. Anim. 42 al.

    Lewis & Short latin dictionary > coactum

  • 94 cogo

    cōgo, cŏēgi, cŏactum (COGVIT = cogit, Inscr Marin Fratr Arv. p. 170), 3, v. a. [contr. from co-ago], to drive together to one point, to collect, compress, crowd, bring, or urge together, to assemble, gather together (class. and very freq.; syn.: colligo, congrego)
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (constr. as a verb of motion with in and acc., or with adv. of direction):

    cogantur (oves) intro,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 15; Verg. E. 3, 98; cf.

    pecus,

    id. ib. 3, 20:

    oves stabulis,

    id. ib. 6, 85:

    nubes in unum locum,

    Lucr. 6, 274; cf. id. 6, 464; 6, 734:

    oleam,

    to collect, Cato, R. R. 64, 1; 65, 2; 144, 1.—So of the collecting together of fruits, also in Varr. R. R. 1, 6, 3; Col. 11, 2, 70; 12, 3, 9:

    talenta ad quindecim Coëgi,

    received, collected, Ter. Heaut. 1, 1, 94 Ruhnk.; so Cic. Verr. 2, 2, 48, § 120; id. Att. 6, 2, 8; id. Rab. Post. 11, 30:

    Orgetorix ad judicium omnem suam familiam undique coëgit,

    Caes. B. G. 1, 4; cf.:

    multitudinem hominum ex agris, id. ib: concilium,

    id. ib. 7, 77; Verg. A. 11, 304:

    concilium Hypatam,

    Liv. 36, 26, 1:

    bucina cogebat priscos ad verba Quirites,

    Prop. 4 (5), 1, 13.—So of the collecting of troops ( = contrahere), Caes. B. C. 1, 15 fin.; cf. Sall. J. 95, 1:

    copias in unum locum,

    Caes. B. G. 2, 5; 6, 10 al.:

    exercitum in unum,

    Cic. Fam. 15, 4, 2:

    multitudinem in unum,

    Sall. J. 80, 2; cf. Caes. B. G. 1, 4:

    in classem,

    Liv. 36, 3, 5:

    milites in provinciam,

    id. 43, 15, 7:

    exercitum Dyrrhachium,

    Sall. H. 1, 31 Gerl.:

    ad militiam aliquos,

    id. J. 85, 3:

    acies in proelia,

    Verg. A. 9, 463:

    auxilia undique,

    id. ib. 8, 7.—And of the calling together of a senate:

    quam cito senatum illo die coëgerim,

    Cic. Fam. 5, 2, 3; Liv. 3, 39, 6 al.:

    dum senatus cogeretur,

    Cic. Fin. 3, 2, 7:

    coguntur senatores non pignoribus, sed gratiā,

    id. Phil. 1, 5, 12; Liv. 1, 48, 3 al.; cf. Prop. 4 (5), 1, 13.—And of a single senator:

    cur in senatum hesterno die tam acerbe cogerer?

    Cic. Phil. 1, 5, 11 sq.:

    ex duabus syllabis in unam cogentes,

    contracting, combining, Quint. 1, 5, 23 Spald. and Zumpt:

    quod ex omnibus partibus cogitur,

    id. 5, 14, 9.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of liquids, to thicken, condense, curdle, coagulate:

    mella frigore (opp. calore remittere),

    Verg. G. 4, 36:

    lac in duritiam,

    Plin. 23, 7, 64, § 126; cf. Ov. M. 8, 666:

    fel sole,

    Plin. 29, 6, 37, § 116:

    liquorem in nivem,

    id. 2, 39, 39, § 105; 2, 42, 42, § 111.—Similarly:

    coacta alvus,

    hard fœces, Cels. 2, 8; 2, 3 al.; so,

    vestis coacta,

    fulled, Plin. 8, 48, 73, § 192. —
    2.
    Of places, to draw together or contract into a narrow place: Italia coacta in angustias, Sall. H. Fragm. ap. Serv. ad Verg. A. 3, 400:

    saltus in arctas coactus fauces,

    Liv. 22, 15, 11.—
    3.
    Agmen, milit. t. t., to bring up the rear (cf. claudo, I. B. 2.), Liv. 34, 28, 7; 44, 4, 12; 35, 27, 15; 42, 64, 5; 42, 10, 8; Curt. 3, 3, 25 al.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    hac re in angustum oppido nunc meae coguntur copiae (the figure borrowed from milit. lang.),

    Ter. Heaut. 4, 2, 2:

    me ex comparato et constituto spatio defensionis in semihorae curriculum coëgisti,

    have confined, restricted, Cic. Rab. Perd. 2, 6:

    in eam desperationem, ut,

    Suet. Caes. 20:

    verba in alternos pedes,

    i. e. to write in elegiac verse, Ov. Tr. 3, 7, 10.—More freq.,
    B.
    Esp. with acc., inf., ut, ad, in or absol., to urge one to any action, to force, compel, constrain (syn.: impello, compello, adigo).
    (α).
    With acc.:

    coactus legibus Eam uxorem ducet,

    Ter. And. 4, 4, 41; cf. id. Ad. 1, 1, 44; id. Phorm. 1, 4, 36:

    vis cogendae militiae,

    Liv. 4, 26, 3 Weissenb. ad loc.—
    (β).
    With inf:

    omnia vertere,

    Lucr. 5, 831; id. 5, 1167; 6, 837:

    mori me,

    Verg. E. 2, 7:

    plerasque ad officium redire,

    Nep. Milt. 7, 1; Liv. 38, 13, 2:

    neque cogi pugnare poterat,

    id. 45, 41, 4 et saep.—
    (γ).
    With ut:

    vi coepi cogere ut rediret,

    Ter. Hec. 2, 2, 26; so id. And. 4, 1, 30; id. Ad. 5, 3, 65; Lucr. 1, 976; 6, 127; Caes. B. G. 1, 6; Cic. de Or. 3, 3, 9; id. Fam. 5, 6, 1; Nep. Alcib. 4, 5; Hor. Ep. 1, 9, 2.—With subj. without ut, cf. Ter. And. 4, 4, 41 supra.—
    (δ).
    With ad:

    ingratiis ad depugnandum omnes,

    Nep. Them. 4, 4:

    ad lacrimas,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 57:

    ad proelia,

    Verg. A. 12, 581:

    Samnites belloque ad bellum cogere,

    Liv. 10, 11, 11; 23, 1, 4; 4, 22, 4; 34, 18, 2; Tac. A. 2, 21.—
    (ε).
    With in:

    in lacrimas,

    Ov. Ib. 204; Quint. 3, 8, 23;

    Auct. B. G. 8, 38: aliquem in deditionem,

    Liv. 43, 1, 1; Sen. Clem. 1, 1.—
    (ζ).
    With acc.
    1.
    With double acc.:

    cogere aliquem aliquid, or cogi aliquid,

    Quint. 11, 1, 22:

    quod vos jus cogit, id voluntate impetret,

    Ter. Ad. 3, 4, 44:

    quod sua quemque mala cogebant,

    Liv. 3, 7, 8; 6, 15, 13; 23, 10, 6:

    cogi aliquid pro potestate ab tribuno,

    to be extorted, id. 4, 26, 10:

    quid non mortalia pectora cogis, Auri sacra fames!

    Verg. A. 3, 56.—
    2.
    With acc. of the thing:

    ne ad id, quod natura cogeret, ipse quoque sibi acceleraret,

    Nep. Att. 22, 2:

    quod cogere se putat posse, rogare non sustinet,

    Vell. 2, 81, 1:

    adulterium,

    Ov. A. A. 2, 367.—
    3.
    Sometimes as philos. t. t. = colligo, concludo, to infer, conclude:

    ex quibus id quod volumus efficitur et cogitur,

    Cic. Leg. 2, 13, 33; so id. Ep. ad Brut. 2, 7, 4.—
    4.
    Cogere agmen, to be the last (the figure borrowed from milit. lang.;

    v. I. B. 3. supra): ut nec duces simus, nec agmen cogamus,

    Cic. Att. 15, 13, 1; cf.:

    sic ordinandus est dies omnis, ut tamquam cogat agmen,

    Sen. Ep. 12, 8.—Hence,
    1.
    coactum, i, P. a. subst., a thick, fulled covering, a mattress (cf. coactilis), Caes. B. C. 3, 44 fin.
    2.
    coactus, a, um, P. a., forced, constrained, unnatural:

    quod absurdum et nimis coactum foret,

    Gell. 1, 4, 7; cf. id. 16, 14, 3:

    lacrimae,

    Verg. A. 2, 196; Ov. M. 6, 628.—
    3.
    coactē, adv. (prop. in a contracted manner; hence), [p. 363]
    a.
    Shortly, quickly:

    coactius quid factum et festinantius,

    Gell. 10, 11, 8.—
    b.
    Accurately, strictly:

    coactius interpretari verbum,

    Gell. 19, 2.—
    c.
    In a forced, constrained manner, Tert. Bapt. 12; id. Anim. 42 al.

    Lewis & Short latin dictionary > cogo

  • 95 congero

    1.
    con-gĕro, gessi, gestum, 3, v. a., to bear, carry, or bring together, to collect; to prepare, to make, build, heap up, etc. (class. and freq.).
    I.
    Lit.
    (α).
    With acc.:

    undique, quod idoneum ad muniendum putarent,

    Nep. Them. 6, 5:

    congestis undique saccis,

    Hor. S. 1, 1, 70:

    cetera aedificanti utilia,

    Quint. 7, prooem. §

    1: caedi arbores et saxa congeri jubet,

    Curt. 8, 2, 24:

    alimenta undique,

    id. 7, 11, 1:

    frondem,

    id. 8, 10, 17:

    virgulta arida,

    Suet. Caes. 84:

    robora,

    Ov. M. 12, 515:

    arma,

    id. ib. 14, 777:

    tura,

    id. ib. 7, 160; cf.:

    turea dona,

    Verg. A. 6, 224:

    epulas alicui,

    Plaut. Trin. 2, 4, 70 sq.:

    cibaria sibi,

    Hor. S. 1, 1, 32:

    viaticum,

    Cic. Planc. 10, 26:

    divitias sibi fulvo auro,

    Tib. 1, 1, 1:

    opes,

    Plin. 33, 10, 47, § 136:

    congestoque avidum pinguescere corpore corpus,

    Ov. M. 15, 89:

    nemus,

    i. e. wood, Sen. Herc. Fur. 1216; cf.

    silvas,

    id. ib. 506:

    siccā congestā pulvere barbā,

    Prop. 4 (5), 9, 31:

    terram,

    Col. Arb. 3, 6; cf. Dig. 19, 2, 57:

    oscula congerimus properata,

    to join, add one to another, Ov. H. 17 (18), 113.—
    (β).
    With acc., and a designation of place to, at, or in which, etc., any thing is brought or heaped up:

    hasce herbas in suum alvum,

    Plaut. Ps. 3, 2, 34; cf. Ov. M. 6, 651:

    in cellulam patris penum omnem congerebam,

    Ter. Eun. 2, 3, 18:

    laticem in vas,

    Lucr. 3, 1009; cf. id. 3, 936:

    Midae dormienti formicae in os tritici grana congesserunt,

    Cic. Div. 1, 36, 78; cf.:

    in os pueri,

    id. ib. 2, 31, 66:

    excrementa in unum locum,

    Plin. 11, 10, 10, § 25; Suet. Vesp. 5; Sen. Oedip. 870:

    scuta illi (sc. virgini) pro aureis donis congesta,

    Liv. 1, 11, 8; cf. Suet. Ner. 19:

    sestertium millies in culinam,

    to expend, Sen. ad Helv. 10:

    huc amnes vastos congerit tellus,

    Val. Fl. 4, 717:

    Pindo congestus Athos,

    Sen. Herc. Oet. 1153:

    uni (digito anulos),

    Plin. 33, 1, 6, § 25:

    humum corbulae,

    Suet. Ner. 19.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of weapons, missiles, etc., to throw in great numbers, accumulate, shower, etc.:

    lanceas,

    Plin. 9, 6, 5, § 15:

    saxa in caput alicujus,

    Sen. Oedip. 871:

    in ipsum Porum tela,

    Curt. 8, 14, 38:

    congestis telis,

    Tac. A. 2, 11.—Hence, poet.:

    ictus alicui,

    Val. Fl. 4, 307:

    plagas mortuo,

    Phaedr. 4, 1, 11.—
    2.
    To make, build, construct, etc., by bringing or heaping together:

    Echinades insulae ab Acheloo amne congestae,

    Plin. 2, 85, 87, § 201:

    aram sepulcri arboribus,

    Verg. A. 6, 178:

    oppida manu,

    id. G. 1, 256:

    pauperis et tuguri congestum caespite culmen,

    id. E. 1, 69.—So of birds, insects, etc.:

    lucifugis congesta cubilia blattis,

    Verg. G. 4, 243:

    nidum,

    Ser. Samm. 10, 30; and absol. notavi Ipse locum aëriae quo congessere palumbes (sc. nidum), Verg. E. 3, 69; Gell. 2, 29, 5 (cf. the full expression:

    in nervom ille hodie nidamenta congeret,

    Plaut. Rud. 3, 6, 51): apes in alvearium congesserant, Cic. Oecon. Fragm. ap. Charis. p. 82 P.:

    rape, congere, aufer,

    Mart. 8, 44, 9.—
    II.
    Trop.
    A.
    In discourse, to bring, take, or comprise together, to compile (freq. in Quint.):

    operarios omnes,

    Cic. Brut. 86, 297:

    dicta,

    Quint. 6, 3, 5; cf. id. 4, 5, 7:

    argumenta (opp. dissolvere),

    id. 5, 13, 15:

    vana (maledicta),

    id. 7, 2, 34:

    undique nomina plurimorum poëtarum,

    id. 10, 1, 56:

    orationem dierum ac noctium studio,

    id. 12, 6, 5; cf.:

    orationem ex diversis,

    id. 2, 11, 7:

    figuras,

    id. 9, 3, 5: zôê kai psuchê lascivum congeris usque, i. e. you repeat, Mart. 10, 68, 5.—With in:

    ut te eripias ex eā, quam ego congessi in hunc sermonem, turbā patronorum,

    Cic. Brut. 97, 332; so Quint. 4, 3, 3; 9, 1, 25; 9, 3, 39; 10, 5, 23.—
    B.
    To put something upon one in a hostile or friendly manner, to accumulate, heap upon, to impart, ascribe to, to impute, attribute to; constr. class. with ad or in; post-Aug. also with dat. pers.: ad quem di [p. 419] atque homines omnia ornamenta congessissent, Cic. Deiot. 4, 12:

    ne plus aequo quid in amicitiam congeratur,

    id. Lael. 16, 58:

    ingentia beneficia in aliquem,

    Liv. 42, 11, 2; 30, 1, 4:

    congerere juveni consulatus, triumphos,

    Tac. A. 1, 4 fin.; cf.:

    ambitiosae majestati quicquid potuimus titulorum congessimus,

    Sen. Clem. 1, 14, 2; Suet. Calig. 15; id. Aug. 98:

    mortuo laudes congessit,

    id. Tit. 11:

    mala alicui,

    Sen. Contr. 1, 7, 2: meli mou, psuchê mou congeris usque, Mart. 10, 68, 5:

    spes omnis in unum Te mea congesta est,

    Ov. M. 8, 113:

    in unum omnia,

    Cic. Tusc. 5, 40, 117; cf.: iis nihil, quo expleri possit eorum meritum, tributurum populum Romanum, si omnia simul congesserit, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 16, 7.—Esp., of crimes, etc.:

    maledicta in aliquem,

    Cic. Phil. 3, 6, 15; cf.:

    congestis probris,

    Suet. Tib. 54:

    quae (crimina) postea sunt in eum congesta,

    Cic. Mil. 24, 64:

    causas alicujus rei in aliquem,

    Liv. 3, 38, 7.— Hence, * congestus, a, um, P. a., lit. brought together; hence, in pregn. signif., pressed together, thick:

    gobio congestior alvo,

    Aus. Mos. 132.—
    * Adv.: congestē, briefly, summarily:

    haec breviter et congeste,

    Capitol. Marc. Aur. 19 fin.
    2.
    con-gĕro, ōnis, m. [1. congero], a thief, Plaut. Truc. 1, 2, 6; cf. Fulg. p. 566, 13: congerones qui aliena ad se congregant; so also 2. gero.

    Lewis & Short latin dictionary > congero

  • 96 constituo

    con-stĭtŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a. [statuo], to cause to stand, put or lay down, to set, put, place, fix, station, deposit a person or thing somewhere (esp. firmly or immovably), etc. (the act. corresponding to consistere; class.).
    I.
    In gen.
    A.
    Prop.:

    hominem ante pedes Q. Manilii constituunt,

    Cic. Clu. 13, 38:

    vobis (dīs) candentem taurum ante aras,

    Verg. A. 5, 237:

    impedimenta,

    Liv. 44, 36, 6:

    reliquias praedonum contractas in urbibus,

    Vell. 2, 32 fin.:

    unum aliquem lectorem,

    Quint. 2, 5, 6:

    velut in aliquā sublimi speculā constitutus,

    Lact. 2, 2, 18.—
    B.
    Trop.:

    cum hujus vobis adulescentiam proposueritis, constituitote vobis ante oculos etiam hujus miseri senectutem,

    Cic. Cael. 32, 79.—
    II.
    Esp.,
    A.
    Milit. t. t.
    1.
    To station or post troops somewhere, to draw up, set in order:

    legionem Caesar passibus CC. ab eo tumulo constituit,

    Caes. B. G. 1, 43:

    legiones pro castris in acie,

    id. ib. 2, 8 fin.;

    4, 35: aciem ordinesque intra silvas,

    id. ib. 2, 19:

    octo cohortes in fronte,

    Sall. C. 59, 2:

    quod reliquum peditum erat, obliquo constituerunt colle,

    Liv. 28, 33, 8 al.:

    naves ad latus apertum hostium,

    Caes. B. G. 4, 25; cf.:

    naves aperto ac plano litore,

    id. ib. 4, 23 fin.:

    naves nisi in alto,

    id. ib. 4, 24:

    subsidiarias (naves) in secundo ordine, Auct. B. Alex. 14, 3: classem apud Salamina exadversum Athenas,

    Nep. Them. 3, 4; cf. id. Alcib. 8, 1:

    praesidia in Rutenis provincialibus,

    Caes. B. G. 7, 7.—Rarely of a single person: se constituere, to station or post one's self: dum se Gallus iterum eodem pacto constituere studet, Quadrig. ap. Gell. 9, 13, 17.—
    2.
    In contrast with a march, to cause to halt:

    paulisper agmen constituit,

    Sall. J. 49, 5; so,

    agmen,

    Liv. 35, 28, 8; 38, 25, 12:

    signa paulisper novitate rei,

    id. 33, 10, 3; so,

    signa,

    id. 34, 20, 4.—And trop.:

    si constituitur aliquando (narratio) ac non istā brevitate percurritur,

    Cic. de Or. 2, 80, 328.—
    B.
    With the access. idea of preparation, to set up, erect, establish, found, build, construct, prepare, make, create, constitute (class. and very freq.).
    1.
    Lit.:

    genus humanum, quorum omnia causā constituisse deos,

    Lucr. 2, 175:

    aggerem apparare, vineas agere, turres duas constituere coepit,

    Caes. B. G. 7, 17:

    turres,

    id. ib. 2, 12:

    turrim,

    id. ib. 2, 30:

    castella ad extremas fossas,

    id. ib. 2, 8:

    vineas ac testudines,

    Nep. Milt. 7, 2:

    locis certis horrea,

    Caes. B. C. 3, 42:

    inane sepulcrum,

    Ov. M. 6, 568:

    feralis cupressos,

    Verg. A. 6, 216:

    ingentem quercum in tumulo,

    id. ib. 11, 6:

    pyras curvo in litore,

    id. ib. 11, 185:

    quattuor aras ad alta delubra dearum,

    id. G. 4, 542; Suet. Aug. 59 fin.:

    aedem in foro geminis fratribus,

    id. Caes. 10:

    castra Romae,

    id. Tib. 37 et saep.:

    oppidum,

    to found, Caes. B. C. 1, 15; Nep. Cim. 2, 2; so,

    nova moenia,

    Verg. A. 12, 194; cf.:

    moenia in Aside terrā,

    Ov. M. 9, 449:

    domicilium sibi Magnesiae,

    Nep. Them. 10, 2:

    triplex Piraeei portus constitutus est,

    id. ib. 6, 1:

    hiberna omnium legionum in Belgis,

    Caes. B. G. 3, 38:

    di primum homines humo excitatos celsos et erectos constituerunt,

    Cic. N. D. 2, 56, 140.—
    2.
    Trop., to bring about, effect, establish, appoint, etc., freq. of judicial determinations, etc.: videte, [p. 438] per deos immortalis, quod jus nobis, quam condicionem vobismet ipsis, quam denique civitati legem constituere velitis, to establish, Cic. Caecin. 14, 40:

    jus melius Sullanis praediis quam paternis,

    id. Agr. 3, 3, 10:

    judicium,

    id. Part. Or. 28, 99:

    judicium de pecuniis repetundis,

    id. Div. in Caecil. 4, 11:

    judicium capitis in se,

    id. Verr. 2, 5, 54, § 141:

    controversiam,

    id. de Or. 1, 31, 143:

    quaestionem,

    Quint. 3, 11, 17; 4, 2, 10:

    ratiocinationem,

    id. 5, 14, 12:

    in hac accusatione comparandā constituendāque laborare,

    Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2; and of persons, to designate, appoint, select, put forward, etc.:

    accusatorem,

    id. Div. in Caecil. 3, 10; Quint. 3, 10, 3 (cf.:

    comparare accusatorem,

    Cic. Clu. 67, 191):

    testis,

    Cic. Verr. 1, 18, 55:

    tutores pupillis,

    Dig. 2, 1, 1 et saep.:

    nuper apud C. Orchivium collegam meum locus ab judicibus Fausto Sullae de pecuniis residuis non est constitutus,

    no trial of him was permitted, Cic. Clu. 34, 94:

    reum statim fecit, utique ei locus primus constitueretur impetravit,

    id. ib. 20, 56:

    fidem,

    id. Part. Or. 9, 31; cf. id. Sen. 18, 62:

    concordiam,

    id. Att. 8, 11, D, 1:

    si utilitas amicitiam constituet, tollet eadem,

    id. Fin. 2, 24, 78:

    amicitiam tecum,

    Q. Cic. Pet. Cons. 7, 27 (cf. id. ib. §

    25: amicitiae permultae comparantur): libertatem,

    Cic. Fl. 11, 25:

    victoriam,

    id. Rosc. Am. 6, 16:

    pacem (opp. bellum gerere),

    id. ib. 8, 22:

    quantum mali sibi ac liberis suis,

    id. Verr. 2, 1, 25, § 65.—
    C.
    With the access. idea of ordering, contriving, to establish, fix, appoint, settle, order, manage; to confirm, regulate, arrange, dispose.
    1.
    Lit.:

    Ti. et C. Gracchos plebem in agris publicis constituisse,

    to have established, Cic. Agr. 2, 5, 10; cf. id. ib. 2, 31, 83:

    ibi futuros Helvetios, ubi eos Caesar constituisset,

    should assign them a permanent abode, Caes. B. G. 1, 13:

    reges in civitate,

    Cic. Agr. 2, 6, 15; cf. id. Off. 2, 12, 41:

    Commium regem ibi,

    Caes. B. G. 4, 21:

    decemviralem potestatem in omnibus urbibus,

    Nep. Lys. 2, 1; cf. Cic. Agr. 2, 7, 17:

    curatores legibus agrariis,

    id. ib.; cf.:

    publice patronum huic causae,

    id. Mur. 2, 4:

    regnum alicui,

    Nep. Chabr. 2, 1 al.:

    composita et constituta res publica,

    Cic. Leg. 3, 18, 42; cf.:

    bene morata et bene constituta civitas,

    id. Brut. 2, 7; so id. Agr. 2, 5, 10 fin.:

    civitates,

    to organize, id. de Or. 1, 9, 35:

    quis tibi concesserit... reliquas utilitates in constituendis civitatibus... a disertis ornateque dicentibus esse constitutas,

    id. ib. 1, 9, 36:

    Chersoneso tali modo constituto,

    Nep. Milt. 2, 4:

    res summā aequitate,

    id. ib. 2, 2; cf.:

    rem nummariam,

    Cic. Off. 3, 20, 80:

    rem familiarem,

    id. Phil. 11, 2, 4.—
    2.
    Trop.:

    ineuntis aetatis inscitia senum constituenda et regenda prudentiā est,

    Cic. Off. 1, 34, 122; cf.:

    majores vestri majestatis constituendae gratiā bis Aventinum occupavere,

    Sall. J. 31, 17; Cic. Fam. 15, 4, 6:

    jam perfectis constitutisque viribus,

    Quint. 10, 1, 57.— Pass. impers.: non tam sinistre constitutum est, ut non, etc., i. e. we are not so badly off as not, etc., Plin. Pan. 45, 5.—Of persons:

    Athenaeum in maximā apud regem auctoritate gratiāque,

    Cic. Fam. 15, 4, 6:

    aliquem sibi quaestoris in loco,

    id. Verr. 2, 1, 30, § 77:

    in potestate aliquem,

    Lact. Epit. 55, 6:

    constituuntur in honoribus, cum magistratus creantur,

    Aug. Cont. adv. Leg. 1, 45 al. —
    D.
    With the access. idea of limiting, fixing, allotting, to fix, appoint something ( for or to something), to settle, agree upon, define, determine.
    1.
    Lit.:

    propter dissensionem placuerat dividi thesauros finesque imperii singulis constitui,

    Sall. J. 12, 1:

    summum pretium,

    Cic. Att. 12, 31, 2; cf.:

    pretium frumento,

    id. Verr. 2, 3, 73, § 171:

    certam pecuniam proconsulibus,

    Suet. Aug. 36; id. Ner. 10:

    propria loca senatoribus,

    id. Claud. 21:

    diem nuptiis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 180; cf.:

    nuptias in hunc diem,

    Ter. And. 1, 5, 34:

    diem concilio,

    Caes. B. G. 1, 30:

    diem colloquio,

    id. ib. 1, 47:

    posterum diem pugnae,

    id. ib. 3, 23 fin.:

    negotio proximum diem,

    Sall. J. 93, 8:

    certum tempus ei rei,

    Caes. B. C. 3, 19:

    grandiorem aetatem ad consulatum,

    Cic. Phil. 5, 17, 47:

    tempus in posterum diem locumque,

    Liv. 38, 25, 2:

    postquam ad constitutam non venerat diem,

    id. 27, 16, 16:

    locus, tempus constitutum est,

    Ter. Eun. 3, 4, 3:

    modum credendi,

    Cic. Rab. Post. 3, 5: de numero pastorum alii angustius, alii laxius constituunt:

    ego in octogenas hirtas oves singulos pastores constitui, Atticus in centenas,

    Varr. R. R. 2, 10, 10.—
    b.
    T. t. of the lang. of business, to accord, agree with one in a thing, to appoint, fix, to concert, agree upon, assent to (cf. Gron. Obss. p. 14 sq.); constr. aliquid cum aliquo, alicui, inter se, or with acc. only, or absol.
    (α).
    Cum aliquo:

    ubiea dies, quam constituerat cum legatis venit,

    Caes. B. G. 1, 8:

    pactam et constitutam esse cum Manlio diem,

    Cic. Cat. 1, 9, 24:

    constitui cum quodam hospite, Me esse illum conventuram,

    Ter. Hec. 1, 2, 120:

    constitui cum hominibus, quo die mihi Messanae praesto essent,

    Cic. Verr. 2, 2, 27, § 65: cum aliquo, ut, etc., Aug. ap. Suet. Calig. 8; cf. under P. a., B. 2.—
    (β).
    Alicui:

    L. Cincio HS. XXCD. constitui me curaturum Idibus Febr.,

    Cic. Att. 1, 7 init.; id. Off. 1, 10, 32:

    ubi nocturnae Numa constituebat amicae,

    Juv. 3, 12; cf.:

    sane, inquit, vellem non constituissem, in Tusculanum me hodie venturum esse, Laelio,

    id. de Or. 1, 62, 265.—
    (γ).
    With acc. only or absol.:

    vadimonia constituta,

    Cic. Sen. 7, 21:

    de pecuniā constitutā,

    Dig. 13, tit. 5; Ter. Heaut. 4, 4, 4:

    (Vaccenses) compositis inter se rebus in diem tertiam constituunt,

    Sall. J. 66, 2:

    sic constituunt, sic condicunt,

    Tac. G. 11; Juv. 6, 487.— Pass. impers.:

    Avillius, ut erat constitutum, simulat se aegrotare,

    Cic. Clu. 13, 37.—
    2.
    Trop.:

    constituendi sunt qui sint in amicitiā fines deligendi,

    Cic. Lael. 16, 56:

    si forte quaereretur quae esset ars imperatoris, constituendum putarem principio, quis esset imperator: qui cum esset constitutus administrator quidam belli gerendi, tum adjungerem, etc. (for which, soon after, definire),

    id. de Or. 1, 48, 210; cf. C. 1. supra, and Quint. 12, 1, 1:

    nondum satis constitui molestiaene plus an voluptatis attulerit mihi Trebatius noster,

    Cic. Fam. 11, 27, 1:

    ut constitueret, honestum esse aliquid quod, etc.,

    id. Off. 2, 3, 9:

    bona possessa non esse constitui,

    id. Quint. 29, 89:

    de hoc Antigonus cum solus constituere non auderet, ad consilium retulit,

    Nep. Eum. 12, 1.—
    E.
    With the access. idea of resolving, to determine to do something, to take a resolution, to resolve, decide, determine.
    (α).
    With inf.:

    si quis mare Neptunum Cereremque vocare Constituit fruges,

    Lucr. 2, 656:

    cohortes duas in Nantuatibus collocare,

    Caes. B. G. 3, 1:

    bellum cum Germanis gerere,

    id. ib. 4, 6:

    Romanorum adventum exspectare atque ibi decertare,

    id. ib. 4, 19:

    desciscere a rege,

    Nep. Dat. 5, 5.—
    (β).
    With acc. and inf.:

    audio constitutum esse Pompeio et ejus consilio in Siciliam me mittere,

    Cic. Att. 7, 7, 4. —
    (γ).
    With interrog.-clause:

    quantum pecuniae quaeque civitas daret, Aristides delectus est, qui constitueret,

    Nep. Arist. 3, 1. —
    (δ).
    With ut:

    rus uti irem, jam heri constitueram,

    Plaut. Ps. 1, 5, 136:

    constitueram, ut pridie Idus Aquini manerem,

    Cic. Att. 16, 10, 1:

    constituimus inter nos ut ambulationem conficeremus,

    id. Fin. 5, 1, 1:

    Lentulus cum ceteris constituerant, uti, etc.,

    Sall. C. 43, 1.—Hence, constĭtūtus, a, um, P. a.
    A.
    Adj. (acc. to B.), constituted, arranged, disposed:

    bene constitutum corpus,

    Cic. Tusc. 2, 6, 17:

    viri sapientes et bene naturā constituti,

    id. Sest. 65, 137:

    quotus quisque philosophorum invenitur, qui sit ita moratus, ita animo ac vitā constitutus, ut ratio postulat,

    id. Tusc. 2, 4, 11:

    qui integri sunt et sani et bene constituti de rebus domesticis,

    id. Sest. 45, 97.—
    2.
    (Acc. to C.) Fixed, established:

    cursus siderum,

    Quint. 1, 10, 46:

    discrimina (opp. fortuita),

    id. 5, 10, 42:

    jam confirmatae constitutaeque vocis,

    id. 11, 3, 29.—
    B.
    Subst.: constĭtūtum, i, n.
    1.
    (Acc. to B.) An institution, ordinance, law (mostly postclass.), Cod. Th. 1, 11, 5; 12, 41, 1.—
    b.
    Trop.:

    cum videas ordinem rerum et naturam per constituta procedere,

    according to established laws, Sen. Q. N. 3, 16, 2.—
    2.
    (Acc. to D. 1. b.) An agreement, appointment, accommodation; a compact (in good prose):

    ante rem quaeruntur, quae talia sunt, apparatus, conloquia, locus, constitutum, convivium,

    Cic. Top. 12, 52; so absol., id. Att. 11, 16, 2; id. Cael. 8, 20:

    rescripsit constitutum se cum eo habere,

    id. Att. 12, 23, 3:

    constitutum factum esse cum servis, ut venirent, etc.,

    id. Cael. 25, 61; and humorously: si quod constitutum cum podagra habes, fac ut in alium diem differas, id. Fam. 7, 4; so,

    ad constitutum venire,

    Varr. R. R. 2, 5, 1; Cic. Caecin. 12, 33:

    se proripu it,

    Suet. Oth. 6;

    and without a verb,

    Cic. Att. 12, 1, 1; Flor. 2, 6, 16 (but in Vell. 2, 110, 1, the better read. is consili).

    Lewis & Short latin dictionary > constituo

  • 97 defendo

    dē-fendo, di, sum ( infin. pass. parag.: defendier, Verg. A. 8, 493: Juv. 15, 157.— Part. gen. plur. sync.:

    defendentum,

    Verg. A. 11, 886), 3, v. a. [arch.: FENDO; cf. Sanscr. han (ghan), to smite; Gr. theinô; hence, also offendo, infensus, infestus, mani-festus; cf. fustis], to fend or ward off any thing hostile or injurious; to repel, avert, keep off: propulsando arcere (for syn. cf.: tueor, tutor, servo, conservo. propugno, protego, vindico, caveo—freq. and class.); regularly constr. with acc. alone (so in Cic. and Caes.); very rarely aliquid (aliquem) ab aliquo, and in poets also aliquid alicui; cf. Zumpt. Gr. § 469.
    (α).
    Aliquid (aliquem):

    ut tu morbos calamitates intemperiasque prohibessis, defendas averruncesque,

    Cato R. R. 141, 2: serva cives, defende hostes, cum potes defendere, Enn. ap. Non. 277, 21; cf.

    bellum (opp. inferre),

    Caes. B. G. 1, 44, 13; 2, 29 fin.:

    ad defendendos ictus ac repellendos,

    id. B. C. 2, 9, 3; cf.:

    ignis jactus et lapides,

    id. ib. 2, 2, 4:

    frigus et solem,

    Cato R. R. 48, 2; cf.:

    nimios solis ardores,

    Cic. de Sen. 15, 53;

    and frigus,

    Hor. S. 1, 3, 14;

    also: sitim fonte et purā lymphā,

    to quench, Sil. 7, 170:

    qui non defendit injuriam neque propulsat,

    Cic. Off. 3, 18, 74; so,

    injuriam,

    id. Rosc. Am. 1:

    noxiam,

    Ter. Phorm. 1, 4, 48:

    imperatoris sui tribunorumque plebis injurias,

    Caes. B. C. 1, 7 fin.:

    vim suorum,

    id. ib. 3, 110, 4; cf.:

    vim illatam vi,

    Cic. Mil. 4:

    pericula,

    id. Mur. 3; Tac. A. 13, 56:

    hunc furorem,

    Verg. A. 10, 905:

    dedecus manu,

    Sil. 13, 99 et saep.:

    crimen,

    to answer, defend against an accusation, Liv. 42, 48, 2.—
    (β).
    With ab: (milites) a pinnis hostes defendebant facillime, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; cf. ib. 8:

    hostem a fossa,

    Hirt. B. G. 8, 9:

    ignem a tectis,

    Ov. R. Am. 625.—
    (γ).
    Aliquid alicui (cf. arceo, no. II. d.):

    iniuriam foribus,

    Plaut. Most. 4, 2, 20:

    solstitium pecori,

    Verg. E. 7, 47; cf.:

    aestatem capellis,

    Hor. Od. 1, 17, 3; Prop. 1, 20, 11:

    tela misero,

    Sil. 17, 432:

    dedecus morti,

    id. 5, 490:

    senium famae,

    Stat. Th. 9, 318.—
    (δ).
    Absol., to put a stop (to a fire), to check the flames:

    nec quisquam defendere audebat, crebris minis restinguere prohibentium,

    Tac. A. 15, 38; cf.:

    urbem incendere, feris in populum immissis, quo difficilius defenderentur,

    Suet. Ner. 43.—
    II.
    Transf., like prohibere, with acc. of that from which any thing is warded off or averted, to defend, guard, protect, cover.
    A.
    In gen. (so most freq. in all perr. and species of composition), constr. with acc. alone; with acc. and ab aliquo (contra aliquid), or merely ab aliquo; and absol.
    (α).
    With simple acc.:

    Aeduos ceterosque amicos populi Rom.,

    Caes. B. G. 1, 35 fin.:

    eos,

    id. ib. 2, 10, 4; id. B. C. 1, 6, 2:

    se armis,

    id. B. G. 6, 34:

    se manu,

    id. ib. 5, 7, 8;

    6, 40, 6 et saep.: castra,

    id. ib. 3, 3 fin.; id. B. C. 3, 67, 5; 3, 94, 6 (with tueri):

    oppidum,

    id. B. G. 3, 16, 3 et saep.:

    eum defendo, quem tu accusas,

    Cic. Sull. 17:

    aliquem apud praetores,

    id. Clu. 45, 126:

    aliquem de ambitu,

    id. Sull. 2, 6: cf.

    causam,

    id. Clu. 27, 74; id. Sull. 31, 86; id. Lael. 25, 96 et passim:

    d. ac tegere scelus,

    id. Sull. 31, 86; cf.

    with protegere,

    id. ib. 18, 50:

    justitiam,

    id. Lael. 7, 25:

    communem salutem,

    id. Rep. 1, 1; id. Mur. 2 fin. et saep.:

    locum,

    to preserve, maintain, id. Quint. 13, 43; cf.:

    vicem modo rhetoris atque poëtae,

    to sustain, Hor. S. 1, 10, 12:

    actorum partes,

    id. A. P. 194:

    aedes Vestae vix defensa est (sc. ab incendio),

    preserved, Liv. 26, 27.—
    (β).
    Aliquid (aliquem) ab aliquo:

    Aedui cum se suaque ab iis defendere non possent,

    Caes. B. G. 1, 11, 2:

    se a finitimis,

    id. ib. 2, 31, 5; id. B. C. 1, 75, 3; Sall. C. 45, 4 et saep.:

    Galliam omnem ab Ariovisti injuria,

    Caes. B. G. 1, 31 fin.; so,

    aliquem ab injuria,

    id. ib. 5, 20, 3; Sall. C. 35 fin.; cf. Caes. B. C. 1, 22, 5:

    se regnumque suum ab Romanorum avaritia,

    Sall. J. 49, 2:

    provinciam non modo a calamitate, sed etiam a metu calamitatis,

    Cic. de Imp. Pomp. 6, 14: Italiam a vastatione, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 15 fin.:

    vitam ab inimicorum audacia telisque,

    Cic. Mil. 2 fin.:

    libertatis causam ab regio praesidio,

    Liv. 39, 24 et saep.:

    teneras myrtos a frigore,

    Verg. E. 7, 6:

    frondes ab acutae vulnere falcis, a pecoris morsu,

    Ov. M. 9, 384 et saep.—
    (γ).
    With ab aliquo:

    quod et ab incendio lapis et ab ariete materia defendit,

    Caes. B. G. 7, 23, 5; so id. B. C. 1, 25 fin.; 3, 63, 7.—
    (δ).
    Aliquem (aliquid) contra, or adversus aliquem:

    me scio a te contra iniquos meos solere defendi,

    Cic. Fam. 11, 27, 7:

    sese adversus populum Romanum defendere,

    id. Phil. 1, 6, 13:

    me adversus Abrupolim,

    Liv. 42, 41, 10; Just. 2, 4, 32; Suet. Caes. 71; Liv. 5, 35, 4:

    auctoritatem contra invidiam,

    Cic. Phil, 8, 4; 13, 11; id. Fam. 5, 2, 6; id. Sest. 67, 141; 23, 51; 52, 111; id. Phil. 2, 18, 45.—
    (ε).
    Absol.:

    filii qui et sentire et defendere possent,

    Cic. Rosc. Am. 23, 64 fin.:

    cum jam defenderet nemo,

    Caes. B. G. 2, 33, 6:

    defendentibus civibus Romanis,

    id. B. C. 3, 40, 6; cf. in the abl. absol., id. B. G. 2, 12, 3; id. B. C. 3, 68 fin.; Cic. Lael. 25, 96 et saep.:

    quibus eae partes ad defendendum obvenerunt,

    Caes. B. G. 7, 81 fin.
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, to defend, support, maintain; to bring forward, allege in defence (so repeatedly in Cic.; elsewhere rare).
    (α).
    With acc.:

    (Carneades) nullam umquam in illis suis disputationibus rem defendit, quam non probarit,

    Cic. de Or. 2, 38 fin.; cf. id. Fam. 4, 14:

    me id maxime defendisse, ut, etc.,

    have chiefly striven for, id. Rosc. Am. 47; id. Verr. 2, 3, 37; 2, 5, 58.—
    (β).
    With acc. and inf.:

    gravissimeque et verissime defenditur, numquam aequitatem ab utilitate posse sejungi, etc.,

    Cic. Fin. 3, 21, 71; id. Verr. 2, 3, 90 fin.; id. Tull. 13, 32:

    ille nihil ex his sponte susceptum sed principi paruisse defendebat,

    Tac. A. 13, 43:

    sed id solitum esse fieri defendebat,

    Gell. 10, 19; so with verb pass. and inf., Cic. Inv. 2, 32 init.
    (γ).
    With a relative clause:

    (quae turpitudines) cur non cadant in sapientem, non est facile defendere,

    Cic. Fin. 2, 35, 117. —
    2.
    In the later jurid. Lat., to claim, vindicate, or prosecute at law:

    quia libertatem et hereditatem ex testamento sibi defendebat,

    Dig. 5, 3, 7:

    si patris mortem defendere necesse habuerit,

    i. e. legally to avenge his death, ib. 38, 2, 14, § 7; 48, 2, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > defendo

  • 98 detrudo

    dē-trūdo, si, sum, 3, v. a., to thrust, drive, or force away; to thrust down, push down (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    neminem statui detrusum, qui non adhibita vi manu demotus et actus praeceps intellegatur,

    Cic. Caecin. 17, 49:

    qui advorsum eunt, aspellito, Detrude, deturba in viam,

    Plaut. Merc. 1, 2, 6:

    aliquos ad molas,

    id. Poen. 5, 3, 33; so,

    d. et compingere in pistrinum,

    Cic. de Or. 1, 11, 46:

    in laevam partem oculorum,

    id. Univ. 14:

    quosdam contis remisque in mare,

    Suet. Cal. 32:

    pedum digitos in terram,

    Ov. M. 11, 72:

    Stygias ad undas,

    Verg. A. 7, 773; Sil. 15, 43:

    sub inania Tartara,

    Ov. M. 12, 523:

    vi tempestatum Cythnum insulam detrusus,

    Tac. H. 2, 8:

    hucine nos ad senem,

    Plaut. Aul. 2, 5, 8; cf.:

    istoc maleficos,

    id. Trin. 2, 4, 150:

    naves scopulo,

    Verg. A. 1, 145.—
    B.
    In partic.
    1.
    Milit. t. t., to thrust or drive away an enemy from his position; to dislodge, dispossess, Liv. 2, 10; 33, 7:

    Albani prensare, detrudere,

    i. e. from their horses, Tac. A. 6, 35; cf.:

    aliquoties detrusus (sc. de rostris),

    Sall. Hist. Fragm. 1, 99; Verg. A. 7, 469; cf. Liv. 28, 3 al.—
    b.
    Transf.: ex qua (arce) me nives, frigora, imbres detruserunt, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10 fin.
    2.
    Jurid. t. t., to drive out a person from his possession, to dispossess (cf. deduco, no. I. B., and deicio, no. I. B.):

    quid ais? potestne detrudi quisquam, qui non attingitur? etc.,

    Cic. Caecin. 17:

    Quintius contra jus de saltu, agroque communi a servis communibus vi detruditur,

    id. Quint. 6 fin.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to drive from or to any thing; to bring, reduce to any thing:

    aliquem de sua sententia,

    Cic. Fam. 14, 16:

    a primo ordine in secundum detrudi,

    Suet. Caes. 29:

    ut detrudendi Domitii causa consulatum peterent,

    of defeating, keeping him out of office, id. ib. 24; cf.:

    ex quanto regno ad quam fortunam,

    Nep. Timol. 2, 2:

    se ad mendicitatem,

    Plaut. Men. 1, 3, 21; cf.:

    ad ea quae nostri ingenii non erunt,

    Cic. Off. 1, 31 fin.:

    ad id, quod facere possit,

    id. de Or. 1, 28 fin.:

    ad necessitatem belli civilis,

    Tac. A. 13, 43:

    in tantum luctum et laborem detrusus,

    Cic. Q. Fr. 1, 4, 4; cf.:

    aliquem in paupertatem,

    Tac. A. 14, 54:

    eloquentiam in paucissimos sensus et angustas sententias,

    id. Or. 32.—
    B.
    In partic. of time, to put off, postpone:

    comitia in mensem Martium,

    Cic. Q. Fr. 2, 13, 3; cf. id. Att. 4, 17, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > detrudo

  • 99 impingo

    impingo ( inp-), pēgi, pactum, 3 (archaic inf. pres. pass. impingier, Plaut. Capt. 3, 5, 76), v. a. [in-pango], to push, strike, or drive at or into any thing; to thrust, strike, or dash against (not freq. till after the Aug. per.; cf.: incutio, infligo, illido).
    I.
    Lit.:

    pugnum in os impinge,

    Plaut. Rud. 3, 4, 5:

    mustriculam in dentes, Afran. ap. Fest. s. v. mustricula, p. 148 Müll.: a paucioribus Othonianis quo minus in vallum impingerentur,

    would have been driven to, Tac. H. 2, 41:

    impactus in carcerem,

    Dig. 48, 3, 13; so, to forge on, fix or fasten on:

    jubete huic crassas compedes impingier,

    Plaut. Capt. 3, 5, 76; id. Pers. 4, 4, 24; cf.: fustem alicui, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 9:

    lapidem Aesopo,

    Phaedr. 3, 5, 7:

    laqueum alicui, Sen. Tranq. an. 10: caput parieti,

    Plin. Ep. 3, 16, 12:

    dentes arbori,

    Plin. 8, 3, 4, § 8:

    aequor scopulis,

    Sil. 12, 187:

    agmina muris,

    Verg. A. 5, 805; Stat. Th. 7, 28:

    impinge pugnum, si muttiverit,

    Plaut. Bacch. 4, 7, 2:

    pessimus gubernator, qui navem, dum portum egreditur, impegit,

    Quint. 4, 1, 61:

    clitellas ferus impingas,

    Hor. Ep. 1, 13, 8:

    nubes vehementer impactae,

    Sen. Q. N. 2, 12: impingere se in columnas, to dash one ' s self against, id. de Ira, 1, 19, 4:

    cum caede magna (hostem) in aciem altiore superstantem tumulo inpegere,

    Liv. 27, 18, 14.—

    Prov.: calcem impingere alicui rei,

    i. e. to give it a kick, to cast it aside, Petr. 46; v. calx. —
    B.
    In gen., to hand, press upon, force upon one (rare):

    huic calix mulsi impingendus est, ut plorare desinat,

    Cic. Tusc. 3, 19, 44:

    alicui epistulam,

    id. Att. 6, 1, 6; Sen. Ep. 95:

    oculum libidinose,

    to cast upon, direct to, Tert. Idol. 2.—
    II.
    Trop., to drive, throw upon, push or force to any thing:

    illum libido in contraria impinget,

    Sen. Ep. 95 med.:

    aliquem in litem ac molestiam,

    id. ib. 117: dicam tibi impingam grandem, I will direct or bring against you, Ter. Phorm. 2, 3, 92:

    naturae munus suum,

    to throw in her face, Sen. Prov. 6 fin.:

    egestas Catilinam patriae suae impegit,

    drove, incited him against, Flor. 3, 12, 12:

    quod populos scelerata impegit in arma,

    Luc. 6, 406:

    beneficium,

    Sen. Ben. 1, 1: quocumque visum est, libido se impingit, id. de Ira, 2, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > impingo

  • 100 infamia

    infāmĭa, ae, f. (infamis], ill fame, ill report of a person or thing; bad repute, dishonor, disgrace, infamy (class.; cf.:

    ignominia, opprobrium): hominum immortalis est infamia,

    Plaut. Pers. 3, 1, 27:

    in infamiam populo ponere,

    id. Trin. 3, 3, 11:

    atque indignitas rei,

    Caes. B. G. 7, 56:

    haec res est mihi infamiae,

    Ter. And. 2, 6, 13:

    illa indicia senatoria operta dedecore et infamia,

    Cic. Clu. 22, 61:

    ignominiam et infamiam ferre,

    id. Tusc. 4, 20, 45:

    in summa infamia esse,

    Ter. Heaut. 2, 3, 18:

    flagrare infamiā,

    Cic. Att. 4, 18, 2:

    infamia notatur qui ab exercitu ignominiae causa dimissus erit,

    Dig. 3, 2, 1:

    ictus fustium infamiam non importat,

    ib. 3, 2, 22:

    aspergi,

    Nep. Alc. 3:

    urgeri,

    Cic. Verr. 1, 12, 36:

    ex infamia eripere,

    id. ib. 2, 3, 60, §

    140: de re aliqua infamiam capere,

    Hirt. B. G. 8, 30:

    colligere,

    Just. 3, 4:

    habere,

    Caes. B. G. 6, 22:

    irrogare alicui,

    Dig. 3, 2, 13:

    inferre,

    Cic. Lael. 18, 42:

    movere,

    Liv. 44, 25, 12:

    ferre alicui,

    Tac. A. 14, 22:

    sarcire,

    to repair, Caes. B. C. 3, 74:

    libellos ad infamiam alicujus edere,

    Suet. Aug. 55:

    trahere aliquid ad infamiam,

    to bring into disrepute, to give a bad name to a thing, Tac. A. 12, 4:

    Cacus Aventinae timor atque infamia silvae,

    Ov. F. 1, 551:

    saecli,

    disgrace of the age, id. M. 8, 97:

    pecuniae,

    the disgrace of avarice, Vell. 2, 33, 2:

    quid enim salvis infamia nummis?

    Juv. 1, 48.— Plur.:

    si ad paupertatem admigrant infamiae, Gravior paupertas fit,

    Plaut. Pers. 3, 1, 19; Tac. A. 4, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > infamia

См. также в других словарях:

  • bring someone/thing forth — archaic give birth to someone or something. → bring …   English new terms dictionary

  • bring — verb (past and past participle brought) 1》 carry or accompany to a place. 2》 cause to move or to come into existence. 3》 cause to be in a particular state or condition: take an aspirin to bring down your temperature. 4》 cause someone to receive… …   English new terms dictionary

  • Thing-Thing — is a series of two dimensional action games in the vein of Vectorman and Abuse [ [http://diseasedboard.proboards75.com/index.cgi?board=thingthingdiscussion action=display thread=1026 page=2#71572 Diseased Productions Board Wikipedia Article ] ] …   Wikipedia

  • Bring the Family — Studio album by John Hiatt Released May 29, 1987 …   Wikipedia

  • bring — W1S1 [brıŋ] v past tense and past participle brought [bro:t US bro:t] [T] [: Old English; Origin: bringan] 1.) a) to take something or someone with you to the place where you are now, or to the place you are talking about →↑take ▪ Did you bring… …   Dictionary of contemporary English

  • Bring — Bring, v. t. [imp. & p. p. {Brought}; p. pr. & vb. n. {Bringing}.] [OE. bringen, AS. bringan; akin to OS. brengian, D. brengen, Fries. brenga, OHG. bringan, G. bringen, Goth. briggan.] 1. To convey to the place where the speaker is or is to be;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Bring Us Together — Vicki Lynne Cole with a recreation of her sign, 1969 Inaugural Parade Date October 1968 – January 1969 Location Deshler, Ohio – Washington D.C. Participants Vicki Lynne Cole …   Wikipedia

  • bring — [briŋ] vt. brought, bringing [ME bringen < OE bringan < IE base * bhrenk , *bronk > Welsh he brwng, to bring, lead] 1. to carry or lead (a person or thing) to the place thought of as “here” or to a place where the speaker will be [bring… …   English World dictionary

  • thing — 1 matter, concern, business, *affair 2 Thing, object, article are comprehensive terms applicable to whatever is apprehended as having actual, distinct, and demonstrable existence. They vary, however, in their range of application. Thing is the… …   New Dictionary of Synonyms

  • Bring the Noise — Saltar a navegación, búsqueda «Bring the Noise» Sencillo de Public Enemy del álbum Less Than Zero y It Takes a Nation of Millions to Hold Us Back Publicación 1987 Formato …   Wikipedia Español

  • Thing Called Love — may refer to: * Thing Called Love , a song by John Hiatt from his 1987 album Bring the Family * Thing Called Love , a song by Bonnie Raitt from her 1989 album Nick Of Time * Crazy Little Thing Called Love , a 1979 song by the English rock band… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»