Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

sharpen

  • 1 acuō

        acuō uī, ūtus, ere    [2 AC-], to sharpen, whet, point, make sharp: stridor serrae, cum acuitur: ferrum in me, V.: sagittas cote cruentā, H. — Fig., of the tongue, to sharpen, exercise, practise: linguam causis, H. — Of the intellect, to sharpen, quicken, arouse, discipline, improve: multa quae acuant mentem: illos sat aetas acuet, will make them keen, T.—To stimulate, spur on, stir, arouse, incite, encourage, kindle: illum: ad crudelitatem te: alqm verbis, V.—To increase, embitter, strengthen, exasperate: iram hosti, L.: stridoribus iras, V.
    * * *
    acuere, acui, acutus V TRANS
    whet, sharpen, cut to a point; spur on, provoke, incite; come to a head (PASS)

    Latin-English dictionary > acuō

  • 2 acuo

    ăcŭo, ui, ūtum, 3, v. a. ( part. fut. acuturus, not used) [cf. 2. acer], to make sharp or pointed, to sharpen, whet.
    I.
    Lit.:

    ne stridorem quidem serrae audiunt, cum acuitur,

    Cic. Tusc. 1, 40; so,

    ferrum,

    Verg. A. 8, 386; Hor. C. 1, 2, 21:

    enses,

    Ov. M. 15, 776:

    gladium,

    Vulg. Deut. 32, 41:

    sagittas,

    id. Jer. 51, 11.— Poet.:

    fulmen,

    Lucr. 6, 278:

    dentes,

    Hor. C. 3, 20, 10; cf. Tib. 4, 3, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    First, of the tongue, qs. to whet, i. e. to sharpen, exercise, improve:

    acuere linguam exercitatione dicendi,

    Cic. Brut. 97:

    linguam causis,

    Hor. Ep. 1, 3, 23; so Vulg. Psa. 139, 4; so in gen.: se, to exercise one's self, to make one's self ready:

    acueram me ad exagitandam hanc ejus legationem,

    Cic. Att. 2, 7: mentem, ingenium, prudentiam, etc.; to sharpen:

    multa, quae acuant mentem, multa quae obtundant,

    Cic. Tusc. 1, 33; so id. Brut. 33; id. Phil. 2, 17; id. de Or. 1, 20.—
    B.
    Acuere aliquem (with or without ad aliquid), to spur on, incite, stir up, arouse:

    ad crudelitatem,

    Cic. Lig. 4; id. Fam. 15, 21:

    illos sat aetas acuet,

    Ter. Ad. 5, 3, 49; Cic. Rosc. Am. 33, 110:

    ita duae res, quae languorem afferunt ceteris, illum acuebant, otium et solitudo,

    id. Off. 3, 1; Liv. 28, 19:

    curis acuens mortalia corda,

    Verg. G. 1, 123:

    auditisque lupos acuunt balatibus agni,

    id. ib. 4, 435:

    quam Juno his acuit verbis,

    id. A. 7, 330.—
    C.
    Aliquid, to rouse up, kindle, excite (mostly poet.):

    saevus in armis Aeneas acuit Martem et se suscitat irā,

    Verg. A. 12, 108:

    iram,

    Vulg. Sap. 5, 21:

    studia,

    Val. Max. 2, 2, no. 3.—
    D.
    In gramm.: acuere syllabam, to give an acute accent to (opp. gravem ponere), Quint. 1, 5, 22; cf. Prisc. Op. Min. 159 Lind.: accentus acutus ideo inventus est, quod acuat sive elevet syllabam.—Hence, ăcūtus, a, um, P.a., sharpened, made pointed; hence,
    A.
    Lit., sharp, pointed ( acer denotes natural sharpness, etc.: acutus, that produced by exertion, skill, etc.: sermo acer, impassioned, passionate; sermo acutus, pointed, acute discourse):

    vide ut sit acutus culter probe,

    Plaut. Mil. 5, 4:

    ferrum,

    Hor. A. P. 304:

    cuspis,

    Verg. A. 5, 208:

    gladius,

    Vulg. Psa. 56, 5:

    carex,

    Verg. G. 3, 231; elementa, i. e. pointed, jagged atoms (opp. to perplexa, connected), Lucr. 2, 463:

    nasus,

    Plaut. Cap. 3, 4, 114:

    oculi,

    of a pointed shape, id. Ps. 4, 7, 121:

    aures,

    pointed, Hor. C. 2, 19, 4:

    saxa,

    id. ib. 3, 27, 61; so Verg. A. 1, 45.—
    2.
    Transf.
    a.
    Of the senses themselves, sharp, keen:

    oculos acrīs atque cicutos,

    Cic. Planc. 66:

    nares,

    Hor. S. 1, 3, 29; Cels. 2, 6.—
    b.
    Of objects affecting the senses, sharp, acute; of the voice, soprano or treble: inde loci lituus sonitus effudit acutos, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll. (Ann. v. 522 ed. Vahl.):

    hinnitu,

    Verg. G. 3, 94:

    voces,

    id. Cir. 107; Ov. M. 3, 224:

    stridore,

    Hor. C. 1, 34, 15:

    vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,

    from the highest treble to the lowest base, Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. ib. 3, 57, 216; Somn. Scip. 5; Rep. 6, 18.—
    c.
    In gen., of things affecting the body, of either heat or cold from their similar effects, keen, sharp, violent, severe:

    sol,

    Hor. Ep. 1, 10, 17:

    radii solis,

    Ov. H. 4, 159:

    gelu,

    Hor. C. 1, 9, 4; cf. Lucr. 1, 495; Verg. G. 1, 93; so,

    febris,

    Cels. 2, 4:

    morbus,

    id. 3 (opp. longus), rapid.— Subst. with gen.:

    acuta belli,

    violent, severe misfortunes of war, Hor. C. 4, 4, 76 (= graves belli molestias).—
    B.
    Fig.
    1.
    Of intellectual qualities, acute, clear-sighted, intelligent, sagacious (very freq.):

    Antisthenes homo acutus magis quam eruditus,

    Cic. Att. 12, 37; so id. de Or. 1, 51; id. N. D. 1, 16; Nep. Dion. 8, 1:

    homo ingenio prudentiāque acutissimus,

    Cic. de Or. 1, 39:

    acutae sententiae,

    id. Opt. Gen. Or. 2, 5:

    motus animorum ad excogitandum acuti,

    id. Or. 1, 113:

    studia,

    id. Gen. 50:

    conclusiones,

    Quint. 2, 20, 5.—
    2.
    In gramm.: accentus acutus, the acute accent (opp. gravis), Prisc. p. 159, ed. Lindem.— Comp. Plin. 13, 1, 2.— Adv.: ăcūte, sharply, keenly, acutely:. cernere, Lucr. 4, 804; ib. 811:

    conlecta,

    Cic. Deiot. 33:

    excogitat,

    id. Verr. 4, 147:

    respondeo,

    id. Cael. 17:

    scribo,

    id. Verr. 3, 20; so, ăcūtum:

    cernis,

    Hor. S. 1, 3, 26:

    resonarent,

    ib. 8, 41: and, ăcūta: canis ululat, Enn. ap. Fest. p. 9 Müll. (Ann. 346 Vahl.).— Comp., Cic. Inv. 2, 16.— Sup., Cic. Off. 1, 44; id. Verr. 3, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > acuo

  • 3 acuta

    ăcŭo, ui, ūtum, 3, v. a. ( part. fut. acuturus, not used) [cf. 2. acer], to make sharp or pointed, to sharpen, whet.
    I.
    Lit.:

    ne stridorem quidem serrae audiunt, cum acuitur,

    Cic. Tusc. 1, 40; so,

    ferrum,

    Verg. A. 8, 386; Hor. C. 1, 2, 21:

    enses,

    Ov. M. 15, 776:

    gladium,

    Vulg. Deut. 32, 41:

    sagittas,

    id. Jer. 51, 11.— Poet.:

    fulmen,

    Lucr. 6, 278:

    dentes,

    Hor. C. 3, 20, 10; cf. Tib. 4, 3, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    First, of the tongue, qs. to whet, i. e. to sharpen, exercise, improve:

    acuere linguam exercitatione dicendi,

    Cic. Brut. 97:

    linguam causis,

    Hor. Ep. 1, 3, 23; so Vulg. Psa. 139, 4; so in gen.: se, to exercise one's self, to make one's self ready:

    acueram me ad exagitandam hanc ejus legationem,

    Cic. Att. 2, 7: mentem, ingenium, prudentiam, etc.; to sharpen:

    multa, quae acuant mentem, multa quae obtundant,

    Cic. Tusc. 1, 33; so id. Brut. 33; id. Phil. 2, 17; id. de Or. 1, 20.—
    B.
    Acuere aliquem (with or without ad aliquid), to spur on, incite, stir up, arouse:

    ad crudelitatem,

    Cic. Lig. 4; id. Fam. 15, 21:

    illos sat aetas acuet,

    Ter. Ad. 5, 3, 49; Cic. Rosc. Am. 33, 110:

    ita duae res, quae languorem afferunt ceteris, illum acuebant, otium et solitudo,

    id. Off. 3, 1; Liv. 28, 19:

    curis acuens mortalia corda,

    Verg. G. 1, 123:

    auditisque lupos acuunt balatibus agni,

    id. ib. 4, 435:

    quam Juno his acuit verbis,

    id. A. 7, 330.—
    C.
    Aliquid, to rouse up, kindle, excite (mostly poet.):

    saevus in armis Aeneas acuit Martem et se suscitat irā,

    Verg. A. 12, 108:

    iram,

    Vulg. Sap. 5, 21:

    studia,

    Val. Max. 2, 2, no. 3.—
    D.
    In gramm.: acuere syllabam, to give an acute accent to (opp. gravem ponere), Quint. 1, 5, 22; cf. Prisc. Op. Min. 159 Lind.: accentus acutus ideo inventus est, quod acuat sive elevet syllabam.—Hence, ăcūtus, a, um, P.a., sharpened, made pointed; hence,
    A.
    Lit., sharp, pointed ( acer denotes natural sharpness, etc.: acutus, that produced by exertion, skill, etc.: sermo acer, impassioned, passionate; sermo acutus, pointed, acute discourse):

    vide ut sit acutus culter probe,

    Plaut. Mil. 5, 4:

    ferrum,

    Hor. A. P. 304:

    cuspis,

    Verg. A. 5, 208:

    gladius,

    Vulg. Psa. 56, 5:

    carex,

    Verg. G. 3, 231; elementa, i. e. pointed, jagged atoms (opp. to perplexa, connected), Lucr. 2, 463:

    nasus,

    Plaut. Cap. 3, 4, 114:

    oculi,

    of a pointed shape, id. Ps. 4, 7, 121:

    aures,

    pointed, Hor. C. 2, 19, 4:

    saxa,

    id. ib. 3, 27, 61; so Verg. A. 1, 45.—
    2.
    Transf.
    a.
    Of the senses themselves, sharp, keen:

    oculos acrīs atque cicutos,

    Cic. Planc. 66:

    nares,

    Hor. S. 1, 3, 29; Cels. 2, 6.—
    b.
    Of objects affecting the senses, sharp, acute; of the voice, soprano or treble: inde loci lituus sonitus effudit acutos, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll. (Ann. v. 522 ed. Vahl.):

    hinnitu,

    Verg. G. 3, 94:

    voces,

    id. Cir. 107; Ov. M. 3, 224:

    stridore,

    Hor. C. 1, 34, 15:

    vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,

    from the highest treble to the lowest base, Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. ib. 3, 57, 216; Somn. Scip. 5; Rep. 6, 18.—
    c.
    In gen., of things affecting the body, of either heat or cold from their similar effects, keen, sharp, violent, severe:

    sol,

    Hor. Ep. 1, 10, 17:

    radii solis,

    Ov. H. 4, 159:

    gelu,

    Hor. C. 1, 9, 4; cf. Lucr. 1, 495; Verg. G. 1, 93; so,

    febris,

    Cels. 2, 4:

    morbus,

    id. 3 (opp. longus), rapid.— Subst. with gen.:

    acuta belli,

    violent, severe misfortunes of war, Hor. C. 4, 4, 76 (= graves belli molestias).—
    B.
    Fig.
    1.
    Of intellectual qualities, acute, clear-sighted, intelligent, sagacious (very freq.):

    Antisthenes homo acutus magis quam eruditus,

    Cic. Att. 12, 37; so id. de Or. 1, 51; id. N. D. 1, 16; Nep. Dion. 8, 1:

    homo ingenio prudentiāque acutissimus,

    Cic. de Or. 1, 39:

    acutae sententiae,

    id. Opt. Gen. Or. 2, 5:

    motus animorum ad excogitandum acuti,

    id. Or. 1, 113:

    studia,

    id. Gen. 50:

    conclusiones,

    Quint. 2, 20, 5.—
    2.
    In gramm.: accentus acutus, the acute accent (opp. gravis), Prisc. p. 159, ed. Lindem.— Comp. Plin. 13, 1, 2.— Adv.: ăcūte, sharply, keenly, acutely:. cernere, Lucr. 4, 804; ib. 811:

    conlecta,

    Cic. Deiot. 33:

    excogitat,

    id. Verr. 4, 147:

    respondeo,

    id. Cael. 17:

    scribo,

    id. Verr. 3, 20; so, ăcūtum:

    cernis,

    Hor. S. 1, 3, 26:

    resonarent,

    ib. 8, 41: and, ăcūta: canis ululat, Enn. ap. Fest. p. 9 Müll. (Ann. 346 Vahl.).— Comp., Cic. Inv. 2, 16.— Sup., Cic. Off. 1, 44; id. Verr. 3, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > acuta

  • 4 cacūminō

        cacūminō —, —, āre    [cacumen], to make pointed, sharpen: summas aurīs, O.
    * * *
    cacuminare, cacuminavi, cacuminatus V
    make pointed or tapered; sharpen

    Latin-English dictionary > cacūminō

  • 5 ex-acuō

        ex-acuō uī, ūtus, ere,    to sharpen, make pointed: vallos, V.: spicula, V. — Fig., to sharpen, make keen, stimulate, excite, inflame: mucronem in nos: ingeni aciem ad bona diligenda: plurimos irā, N.: animos in bella, H.: exacuet sapor palatum, O.

    Latin-English dictionary > ex-acuō

  • 6 īnspīcō

        īnspīcō —, —, ere    [spica], to cut in the form of an ear of corn, sharpen: ferro faces, V.
    * * *
    inspicare, inspicavi, inspicatus V TRANS

    Latin-English dictionary > īnspīcō

  • 7 exacuo

    ex-ăcŭo, ŭi, ūtum, 3, v. a., to make very sharp, to sharpen, make pointed (class.).
    I.
    Lit.:

    ferramenta cote,

    Plin. 28, 4, 12, § 47; 34, 14, 41, § 146:

    ridicas,

    Col. 11, 2, 12:

    vallos furcasque bicornes,

    Verg. G. 1, 264:

    spicula,

    id. ib. 4, 74:

    dentes,

    id. ib. 3, 255:

    metas in angustissimas vertices,

    Col. 2, 18, 2:

    cornua in leve fastigium,

    Plin. 11, 37, 45, § 124 et saep.—
    B.
    Transf., of taste:

    aceto exacuendo,

    for making pungent, Plin. 19, 5, 30, § 93;

    of the sight: aciem oculorum,

    id. 24, 11, 59, § 99; cf.

    visum,

    id. 29, 6, 38, § 132.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    nisi mucronem aliquem tribunitium exacuisset in nos,

    Cic. Leg. 3, 9, 21:

    (cum animus) exacuerit illam ut oculorum sic ingenii aciem ad bona diligenda,

    id. ib. 1, 23, 60; cf.

    animum,

    Plin. 20, 13, 50, § 127: morbos, i. e. to aggravate, Col. poët. 10, 392.—
    B.
    In partic., to sharpen or quicken mentally, to incite, encourage, stimulate, inflame:

    velim cohortere et exacuas Cluatium,

    Cic. Att. 12, 36 fin.:

    aliquem (opp. deterrere),

    id. de Or. 1, 29:

    aliquem irā,

    Nep. Phoc. 4:

    se ad amorem immortalitatis,

    Plin. Ep. 3, 7 fin.:

    animos in bella,

    Hor. A P. 403:

    mentem varia ad conamina,

    Sil. 7, 142.— Poet.:

    palatum (sapor),

    Ov. Pont. 1, 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > exacuo

  • 8 praeacuo

    prae-ăcŭo, ūtum, 3, v. a., to sharpen before or at one end, to sharpen to a point:

    surculum praeacuito... eum primorem praeacuito,

    Cato, R. R. 40, 2 and 3.—Hence, praeăcūtus, a, um.
    I.
    Part.—
    II.
    P. a., sharpened before or at the end, sharpened, pointed:

    surculus aridus praeacutus,

    Cato, R. R. 40, 3:

    cacumina,

    Caes. B. G. 7, 73, 2:

    sudes,

    Sall. C. 56, 3:

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    Caes. B. G. 4, 17:

    cuspis,

    Ov. M. 7, 131:

    bipennis,

    Plin. 8, 8, 8, § 26:

    scopuli,

    id. 9, 10, 12, § 38.—Hence, praeăcūtē, adv., very acutely, App. Mag. p. 296, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > praeacuo

  • 9 praeacute

    prae-ăcŭo, ūtum, 3, v. a., to sharpen before or at one end, to sharpen to a point:

    surculum praeacuito... eum primorem praeacuito,

    Cato, R. R. 40, 2 and 3.—Hence, praeăcūtus, a, um.
    I.
    Part.—
    II.
    P. a., sharpened before or at the end, sharpened, pointed:

    surculus aridus praeacutus,

    Cato, R. R. 40, 3:

    cacumina,

    Caes. B. G. 7, 73, 2:

    sudes,

    Sall. C. 56, 3:

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    Caes. B. G. 4, 17:

    cuspis,

    Ov. M. 7, 131:

    bipennis,

    Plin. 8, 8, 8, § 26:

    scopuli,

    id. 9, 10, 12, § 38.—Hence, praeăcūtē, adv., very acutely, App. Mag. p. 296, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > praeacute

  • 10 praeacutus

    prae-ăcŭo, ūtum, 3, v. a., to sharpen before or at one end, to sharpen to a point:

    surculum praeacuito... eum primorem praeacuito,

    Cato, R. R. 40, 2 and 3.—Hence, praeăcūtus, a, um.
    I.
    Part.—
    II.
    P. a., sharpened before or at the end, sharpened, pointed:

    surculus aridus praeacutus,

    Cato, R. R. 40, 3:

    cacumina,

    Caes. B. G. 7, 73, 2:

    sudes,

    Sall. C. 56, 3:

    tigna paulum ab imo praeacuta,

    Caes. B. G. 4, 17:

    cuspis,

    Ov. M. 7, 131:

    bipennis,

    Plin. 8, 8, 8, § 26:

    scopuli,

    id. 9, 10, 12, § 38.—Hence, praeăcūtē, adv., very acutely, App. Mag. p. 296, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > praeacutus

  • 11 subigo

    sŭbĭgo, ēgi, actum, 3 (sūbĭgĭt, scanned with u long, Cic. poët. Div. 1, 47, 106), v. a. [sub-ago], to bring under, get under; bring or get up, or up to any place.
    I.
    Lit. (mostly poet.):

    sues antequam aestus incipiat, subigunt in umbrosum locum,

    Varr. R. R. 2, 4, 6:

    qui adverso flumine lembum Remigiis subigit,

    i. e. rows up stream, Verg. G. 1, 202:

    naves ad castellum,

    Liv. 26, 7:

    classem ad moenia,

    Sil. 15, 218:

    saxum contra ardua montis,

    id. 13, 610:

    frondosum apicem ad sidera,

    id. 17, 641 et saep.:

    celsos sonipedes ocius subigit jugo,

    brings under the yoke, Sen. Hippol. 1002.—In mal. part.:

    ancillam,

    i. e. to lie with, Aus. Epigr. 142; cf. Suet. Caes. 49.—
    B.
    In gen., to turn up from beneath, to break up, dig up, plough, cultivate; to work, knead; to rub down, sharpen, whet; to tame, break (class.;

    syn. domo): terram ferro,

    Cic. Leg. 2, 18, 45 fin.:

    locum subigere oportet bene: ubi erit subactus, areas facito,

    to turn over and over, turn up, Cato, R. R. 161, 1: segetes aratris, Cic. Fragm. ap. Non. 401, 9:

    agrum bipalio,

    Col. 3, 5, 3:

    glebas,

    Cic. Agr. 2, 31, 84:

    vomere terram,

    Ov. M. 11, 31:

    arva,

    Verg. G. 1, 125.— Poet.:

    ratem conto,

    to work, move, Verg. A. 6, 302:

    pontum remis,

    i. e. to plough, furrow, Val. Fl. 1, 471:

    farinam in mortarium indito, aquae paulatim addito subigitoque pulchre: ubi bene subegeris, defingito,

    knead it thoroughly, Cato, R. R. 74; so,

    corium pilis,

    id. ib. 18, 7: harenam argillae usque ad lentorem, id. ap. Plin. 17, 14, 24, § 111:

    panem,

    Plin. 18, 11, 27, § 105:

    aliquid oleo,

    id. 32, 10, 44, § 126:

    digitis opus,

    Ov. M. 6, 20:

    subigunt in cote secures,

    i. e. sharpen, Verg. A. 7, 627:

    pressa manu (pecudum) terga,

    to rub down, Col. 6, 30, 1:

    (beluam) facilem ad subigendum frenat,

    easy to be tamed, Cic. Rep. 2, 40, 67; cf.

    vitulos,

    Col. 6, 2, 1:

    ubera,

    Vulg. Ezech. 23, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    To put down, overcome, conquer, subjugate, subject, subdue, etc. (freq. in prose and poetry):

    plerique omnes subiguntur sub suum judicium,

    Naev. Bell. Pan. Fr. Inc. 7 (p. 18 Vahl.):

    Persas, Paphlagonas... subegit solus,

    Plaut. Curc. 3, 78: tertiam partem orbis terrarum, Cic. [p. 1777] Rosc. Am. 36, 103:

    quos armis subegimus,

    id. Balb. 10, 25:

    Gallia devicta et subacta,

    Hirt. B. G. 8, 46:

    urbes atque nationes,

    Sall. C. 2, 2:

    totam inter Alpes fretumque Italiam armis,

    Flor. 1, 26, 9:

    Africam,

    Val. Max. 6, 9, 14; Just. 30, 3, 9:

    poëtae consuetudine subigere aures populi debent,

    Varr. L. L. 9, 11, 130:

    nos in deditionem,

    Curt. 7, 7, 38:

    vitulos,

    to break in, Col. 6, 2:

    bos subactus,

    id. 6, 3.— Plur. subst.:

    victi ac subacti,

    Cic. Font. 16, 36.— Absol.: mors amici subigit, Att. ap. Non. 2, 22.—In mal. part. (cf. signif. I.): Gallias Caesar subegit, Nicomedes Caesarem, Poët. ap. Suet. Caes. 49.—
    2.
    To bring, incite, impel; to force, compel, constrain to any thing; constr. with ut, ad, or in aliquid; rarely with inf.:

    subegi, fenore argentum ab danistā ut sumeret,

    Plaut. Most. 3, 3, 14:

    tu me numquam subiges, redditum ut reddam tibi,

    id. Curc. 4, 3, 8:

    subigor, ut, etc.,

    id. Trin. 4, 2, 6; cf.:

    nec subigi queantur, ut, etc.,

    id. Pers. 2, 2, 12:

    ut ederet socios, subigi non potuit,

    Tac. A. 2, 40:

    egestate stipendii ad deditionem subigi,

    id. H. 3, 8:

    ad deditionem Volscos,

    Liv. 6, 2:

    hostes ad deditionem,

    id. 9, 41; 9, 1:

    urbes metu subactae in dicionem,

    id. 28, 43:

    hostes fame in deditionem,

    Curt. 7, 7, 18:

    vis subegit verum fateri,

    Plaut. Truc. 4, 3, 9:

    Tarquiniensem metu subegerat frumentum exercitui praebere,

    Liv. 9, 41:

    subegit socios ignotae linquere terrae,

    Verg. A. 5, 794:

    ambitio multos mortalis falsos fieri subegit,

    Sall. C. 10, 5:

    injuria te subegit decernere, etc.,

    id. ib. 51, 18; cf. Tac. A. 1, 39:

    insidiis subactus,

    Verg. A. 12, 494.—
    B.
    (Acc. to I. B.) To cultivate, of the mind; to train, discipline (very rare):

    subacto mihi ingenio opus est, ut agro non semel arato sed novato et iterato, etc.,

    Cic. de Or. 2, 30, 131:

    subacti atque durati bellis,

    Liv. 42, 52.

    Lewis & Short latin dictionary > subigo

  • 12 asperō

        asperō āvī, ātus, āre    [asper], to make rough: aquilonibus undas, V.: sagittas ossibus, point, Ta.: pugionem saxo, to whet, Ta.—Fig., to excite, exasperate: hunc in saevitiam, Ta.: iram, Ta.
    * * *
    asperare, asperavi, asperatus V TRANS
    roughen; sharpen, point, tip; enrage, make fierce/violent; grate on; aggravate

    Latin-English dictionary > asperō

  • 13 per-vellō

        per-vellō vellī, —, ere,    to pull, twitch: aurem, Ph.—To excite, sharpen: stomachum, H.—Fig., to twitch, pinch, hurt: fortuna pervellere te forsitan potuerit.—To revile, disparage: ius civile.

    Latin-English dictionary > per-vellō

  • 14 subigō

        subigō ēgī, āctus, ere    [sub+ago], to drive up, bring up: adverso flumine lembum Remigiis, i. e. drive up stream, V.: navīs subigi ad castellum iussit, L.— To turn up from beneath, break up, dig up, plough, cultivate, work, knead, rub down, sharpen, whet, tame, break: terram ferro: glaebas: arva. V.: digitis opus, O.: in cote securīs, V.: (belua) facilis ad subigendum, easy to be tamed.—Fig., to put down, overcome, conquer, subjugate, subject, subdue, reduce: partem orbis terrarum: urbīs atque nationes, S.: insidiis subactus, V.— To bring, incite, impel, force, compel, constrain, reduce: subigi nos ad necessitatem dedendi res, L.: hostīs ad deditionem, L.: Tarquiniensem metu subegerat frumentum exercitui praebere, L.: subegit (filium) socios ignotae linquere terrae (i. e. in terrā), V.: ambitio multos mortalīs falsos fieri subegit, S.: (eos), ut relinquant patriam, L.—Of the mind, to cultivate, train, discipline: subacto mihi ingenio opus est: subacti atque durati bellis, L.
    * * *
    subigere, subegi, subactus V
    conquer, subjugate; compel

    Latin-English dictionary > subigō

  • 15 terō

        terō trīvī (trīstī for trīvistī, Ct.), trītus, ere    [1 TER-], to rub, rub away, wear away, bruise, grind, bray triturate: lacrimulam oculos terendo exprimere, T.: unguibus herbas, O.: calamo labellum, i. e. to blow upon the flute, V.: calcem calce, tread upon, V.—Of grain, to rub off, tread out, thresh: Milia frumenti tua triverit area centum, H.: teret area culmos, V.: Ut patriā careo, bis frugibus area trita est, i. e. during two harvests, O.— To rub smooth, burnish, polish, sharpen: mordaci pumice crura, O.: radios rotis, smoothed, turned, V.: catillum manibus, H.— To lessen by rubbing, rub away, wear away by use, wear out: silices, O.: ferrum, to dull, O.: trita vestis, H.—Of a place, to wear, tread often, visit, frequent: iter, V.: Appiam mannis, H.: viam, O.—Fig., of time, to wear away, use up, pass, spend, waste, kill: in convivio tempus, L.: teretur interea tempus: teritur bellis civilibus aetas, H.: Omne aevum ferro, V.: otium conviviis comissationibusque inter se, L.— To exert greatly, exhaust, wear out: in opere longinquo sese, L.: in armis plebem, L.—Of words, to wear by use, render common, make trite: verbum sermone: quae (nomina) consuetudo diurna trivit.
    * * *
    terere, trivi, tritus V
    rub, wear away, wear out; tread

    Latin-English dictionary > terō

  • 16 acumino

    acuminare, acuminavi, acuminatus V TRANS
    sharpen, make pointed, cut to a point

    Latin-English dictionary > acumino

  • 17 acumino

    ăcūmĭno, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to make pointed, to sharpen, in verb finit.:

    contextum spinae acuminavit in caudam,

    Lact. Opif. 7, 7.— Part. perf.:

    telum culicis,

    Plin. 11, 2, 1:

    cornu lunae,

    id. 18, 35, 79:

    corpus,

    id. 11, 24, 28.

    Lewis & Short latin dictionary > acumino

  • 18 aspero

    aspĕro ( aspro, Sid. Ep. 4, 8; id. Carm. 2, 418), āvi, ātum, 1, v. a. [asper], to make rough, uneven.
    I.
    A.. Lit. (very freq. in the poets and Tac., but not found in Cic.):

    asserculi asperantur, ne sint advolantibus lubrici,

    Col. 8, 3, 6:

    tum enim (apes) propter laborem asperantur ac macescunt,

    become rough, Varr. R. R. 3, 16, 20:

    cum torpent apes, nec caloribus asperantur,

    Pall. 7, 7, 2:

    (vinum myrtites) limum dysentericae passionis medicabiliter asperare, i. e. excrementa solidiora reddere,

    id. 3, 31, 2:

    Et glacialis hiemps aquilonibus asperat undas,

    throws into commotion, Verg. A. 3, 285; so Luc. 8, 195; Val. Fl. 2, 435: Minervae pectus asperare hydris, Prud. peri steph. 14, 275.—
    B.
    Transf., to furnish with a rough, wounding exterior (cf. 1. asper, I.):

    sagittas inopiā ferri ossibus asperant,

    to point, Tac. G. 46.—Hence, also, to whet, to sharpen:

    pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit,

    Tac. A. 15, 54:

    abruptaque saxa asperat,

    Luc. 6, 801 (cf. id. 7, 139: nisi cautibus asper Exarsit mucro, and exaspero).—
    II.
    Trop., to make fierce, to rouse up, excite, exasperate:

    indomitos praeceps discordia fratres asperat,

    Stat. Th. 1, 137:

    hunc quoque asperavere carmina in saevitiam,

    Tac. A. 1, 72 fin.; 3, 12:

    ubi asperatum Vitellium satis patuit iis, qui etc.,

    id. H. 3, 38:

    ne lenire neve asperare crimina videretur,

    to make more severe, to aggravate, heighten, id. A. 2, 29:

    iram victoris,

    id. H. 2, 48.

    Lewis & Short latin dictionary > aspero

  • 19 aspro

    aspĕro ( aspro, Sid. Ep. 4, 8; id. Carm. 2, 418), āvi, ātum, 1, v. a. [asper], to make rough, uneven.
    I.
    A.. Lit. (very freq. in the poets and Tac., but not found in Cic.):

    asserculi asperantur, ne sint advolantibus lubrici,

    Col. 8, 3, 6:

    tum enim (apes) propter laborem asperantur ac macescunt,

    become rough, Varr. R. R. 3, 16, 20:

    cum torpent apes, nec caloribus asperantur,

    Pall. 7, 7, 2:

    (vinum myrtites) limum dysentericae passionis medicabiliter asperare, i. e. excrementa solidiora reddere,

    id. 3, 31, 2:

    Et glacialis hiemps aquilonibus asperat undas,

    throws into commotion, Verg. A. 3, 285; so Luc. 8, 195; Val. Fl. 2, 435: Minervae pectus asperare hydris, Prud. peri steph. 14, 275.—
    B.
    Transf., to furnish with a rough, wounding exterior (cf. 1. asper, I.):

    sagittas inopiā ferri ossibus asperant,

    to point, Tac. G. 46.—Hence, also, to whet, to sharpen:

    pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit,

    Tac. A. 15, 54:

    abruptaque saxa asperat,

    Luc. 6, 801 (cf. id. 7, 139: nisi cautibus asper Exarsit mucro, and exaspero).—
    II.
    Trop., to make fierce, to rouse up, excite, exasperate:

    indomitos praeceps discordia fratres asperat,

    Stat. Th. 1, 137:

    hunc quoque asperavere carmina in saevitiam,

    Tac. A. 1, 72 fin.; 3, 12:

    ubi asperatum Vitellium satis patuit iis, qui etc.,

    id. H. 3, 38:

    ne lenire neve asperare crimina videretur,

    to make more severe, to aggravate, heighten, id. A. 2, 29:

    iram victoris,

    id. H. 2, 48.

    Lewis & Short latin dictionary > aspro

  • 20 catus

    1.
    cătus, a, um, adj. [root ka-; Sanscr. ça-, to whet, sharpen; cf. cos, cautes, cuneus; Sabine, = acutus, acc. to Varr. L. L. 7, § 46, p. 90 Bip.].
    * I.
    Sharp to the hearing, clear-sounding, shrill (cf. acutus, 2.): jam cata signa fere sonitum dare voce parabant, Enn. ap. Varr. l. l. (Ann. 447 Vahl.). —
    II.
    Transf. to intellectual objects, in a good and bad sense.
    A.
    In a good sense, clear-sighted, intelligent, sagacious, wise, opp. stultus (in prose probably never naturalized; hence Cic., in prose, adds ut ita dicam; v. the foll.): catus Aelius Sextus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 9, 18 (Ann. v. 335 Vahl.); Plaut. Most. 1, 3, 29; id. Ps. 2, 3, 15; Ter. And. 5, 2, 14 Don. and Ruhnk.; Hor. C. 1, 10, 3:

    prudens et, ut ita dicam, catus,

    Cic. Leg. 1, 16, 45.—Constr. with inf.:

    jaculari,

    Hor. C. 3, 12, 10.—With gen.:

    legum,

    Aus. Mos. 400.—Of abstract things:

    dicta,

    Enn. Ann. 519 Vahl.:

    consilium,

    Plaut. Ep. 2, 2, 75.—
    B.
    In a bad sense, sly, crafty, cunning, artful ( = callidus, astutus):

    cata est et callida,

    Plaut. Pers. 4, 4, 71; so id. Poen. 5, 2, 147; id. Most. 5, 2, 21; id. Trin. 3, 2, 51; Hor. Ep. 2, 2, 39.— Adv.: cătē, conform. to II. A.:

    sapienter, docte et cordate et cate,

    Plaut. Poen. 1, 1, 3; id. Men. 2, 3, 61; Cic. Arat. 304.— Comp. and sup. not in use in the adj. or in the adv.
    2.
    cătus, i, m., a male cat (post-class.), Pall. Mart. 9, 4; scanned, cātus, Poët. ap. Anth. Lat. 5, p. 162, 3 al.

    Lewis & Short latin dictionary > catus

См. также в других словарях:

  • Sharpen — Sharp en, v. t. [imp. & p. p. {Sarpened}; p. pr. & vb. n. {Sharpening}.] [See {Sharp}, a.] To make sharp. Specifically: (a) To give a keen edge or fine point to; to make sharper; as, to sharpen an ax, or the teeth of a saw. (b) To render more… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • sharpen up — [phrasal verb] : to become better, smarter, more skillful, etc. You d better sharpen up if you want to keep your job. • • • Main Entry: ↑sharpen …   Useful english dictionary

  • Sharpen — Sharp en, v. i. To grow or become sharp. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • sharpen — index enhance, intensify Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • sharpen — 1520s, from SHARP (Cf. sharp) + EN (Cf. en) (1). Related: Sharpened; sharpening …   Etymology dictionary

  • sharpen — [v] make knifelike acuminate, dress, edge, file, grind, hone, make acute, make sharp, put an edge on, put a point on, sharp, stroke, strop, taper, whet; concepts 137,250 Ant. blunt, dull …   New thesaurus

  • sharpen — ► VERB ▪ make or become sharp. DERIVATIVES sharpener noun …   English terms dictionary

  • sharpen — [shär′pən] vt., vi. to make or become sharp or sharper sharpener n …   English World dictionary

  • sharpen — [[t]ʃɑ͟ː(r)pən[/t]] sharpens, sharpening, sharpened 1) V ERG If your senses, understanding, or skills sharpen or are sharpened, you become better at noticing things, thinking, or doing something. Her gaze sharpened, as if she had seen something… …   English dictionary

  • sharpen */ — UK [ˈʃɑː(r)pən] / US [ˈʃɑrpən] verb Word forms sharpen : present tense I/you/we/they sharpen he/she/it sharpens present participle sharpening past tense sharpened past participle sharpened 1) [transitive] to make something such as a knife, tool,… …   English dictionary

  • sharpen — sharp|en [ ʃarpən ] verb * 1. ) transitive to make something such as a knife, tool, or pencil sharp 2. ) sharpen or sharpen up intransitive or transitive to improve or make something improve: The program will give young athletes the chance to… …   Usage of the words and phrases in modern English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»