-
1 contrectātiō (contract-)
contrectātiō (contract-) ōnis, f [contrecto], a touching, contact: equae. -
2 locō
locō āvī (locāssint, for locāverint, C.), ātus, āre [locus], to place, put, lay, set, dispose, arrange: cohortes in fronte, S.: cadavera in arcā, N.: crates adversas locari iubet, Cs.: cum sol ita locatus fuisset, ut, etc.: Fundamenta (urbis), V.: litore Moenia, V.: vicos, Ta.: stipendium, S.—Fig., to place, put, set, lay, fix, establish, constitute: inter recte factum atque peccatum media locabat quaedam: eo loco locati sumus, ut, etc.: prudentia est locata in delectu bonorum et malorum, consists in.—To place in marriage, give away, give in marriage, marry: filiam suam, T.: nuptum virginem adulescenti, T.— To let, lease, hire, farm out: vectigalia: agrum frumento, L.: fundum: vocem, i. e. rant for pay (on the stage), Iu.: disciplina (histrionis) locabat se non minus HS CCCI[C ][C ][C ], yielded.—To give out on contract, contract for making, have done by contract: statuam faciendam: anseribus cibaria publice locantur (sc. praebenda): Iunoni templum (sc. exstruendum), L.: secanda marmora, H. — To put out, place profitably: beneficia apud gratos, L.: Bene facta male locata male facta arbitror, Enn. ap. C.* * *Ifor, in the place of, instead ofIIlocare, additional forms Vplace, put, station; arrange; contract (for); farm out (taxes) on contractIIIlocare, locavi, locatus Vplace, put, station; arrange; contract (for); farm out (taxes) on contract -
3 contraho
con-trăho, xi, ctum, 3, v. a., to draw or bring several objects together, to collect, assemble (freq. and class.).I.In gen.A.Lit. (syn. colligo;B.opp. dissipo): quae in rerum naturā constarent quaeque moverentur, ea contrahere amicitiam, dissipare discordiam,
Cic. Lael. 7, 24:cohortes ex finitimis regionibus,
Caes. B. C. 1, 15:exercitum in unum locum,
id. B. G. 1, 34; cf.:omnes copias Luceriam,
Cic. Att. 8, 1, 2; and:omnia in unum locum,
id. ib. 8, 11, B, 3:omnes copias eo,
Nep. Ages. 3, 1:navibus circiter LXXX. coactis, contractisque,
Caes. B. G. 4, 22; cf.:magnam classem,
Nep. Con. 4, 4:naves,
Suet. Calig. 19:agrestes,
Ov. F. 4, 811:captivos,
Liv. 37, 44, 3:utrumque ad colloquium,
id. 28, 18, 2:undique libros,
Suet. Aug. 31; cf.exemplaria,
id. Gram. 24:muscas in manu,
Plin. 12, 25, 54, § 122; cf.serpentes,
id. 28, 9, 42, § 151: ii, qui in idem (collegium) contracti fuerint, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 34 (43), 1—Trop.1.To bring about, carry into effect, accomplish, execute, get, contract, occasion, cause, produce, make, etc. (very freq.):2.amicitiam,
Cic. Lael. 14, 48:vinculum amicitiae,
Val. Max. 4, 7 init.:aliquid litigii,
Plaut. Cas. 3, 2, 31; cf.lites,
id. Capt. prol. 63: qui hoc [p. 458] mihi contraxit, id. Cas. 3, 2, 21; cf.:negotium mihi,
Cic. Cat. 4, 5, 9; and:numinis iram mihi (arte),
Ov. M. 2, 660:bellum Saguntinis,
Liv. 24, 42, 11:aliquid damni,
Cic. Fin. 5, 30, 91:molestias,
id. Fam. 2, 16, 5; cf. Sall. H. 2, 41, 8 Dietsch:aes alienum,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25:causam certaminis,
Liv. 22, 28, 4; cf.certamen,
id. 23, 26, 11; 25, 34, 10 al.:necessitates ad bellum,
id. 44, 27, 12:culpam,
to incur, Cic. Att. 11, 24, 1 al.:cruditatem,
Quint. 7, 3, 38; cf. id. 2, 10, 6:morbum,
Plin. 30, 8, 21, § 65:pestilentiam,
id. 36, 27, 69, § 202:saginam corporis,
Just. 21, 2:causam valetudinis ex profluvio alvi,
Suet. Aug. 97 fin. et saep.: porca contracta, owed, due, sc. for the expiation of a crime, Cic. Leg. 2, 22, 57 fin. —In the lang. of business, t. t., to make a contract, conclude a bargain, to contract:b.rationem, rem cum illo,
Cic. Clu. 14, 41; cf. id. Off. 1, 17, 53; id. Sull. 20, 56; id. Att. 7, 7, 7:in tribuendo suum cuique et rerum contractarum fide,
id. Off. 1, 5, 14:ex rebus contrahendis,
id. ib. 3, 15, 61:in contrahendis negotiis,
id. ib. 2, 11, 40:adfinitas inter Caesarem et Pompeium contracta nuptiis,
Vell. 2, 44, 3 et saep.—Transf. beyond the sphere of business:II.cum aliquo,
to have intercourse with, to associate with, Cic. Off. 1, 2, 4:nihil cum populo,
id. Tusc. 5, 36, 105.—In partic., with the prevailing idea of shortening or diminishing by drawing together (cf.: cogo, colligo, etc.), to draw close or together, to draw in, contract, shorten, narrow, lessen, abridge, diminish (freq. and class.; opp. porrigo, dilato, tendo).A.Lit.:2.animal omne membra quocumque volt flectit, contorquet, porrigit, contrahit,
Cic. Div. 1, 53, 120:pulmones tum se contrahunt adspirantes, tum intrante spiritu dilatant,
id. N. D. 2, 55, 136:contractum aliquo morbo bovis cor,
id. Div. 2, 16, 37; cf.:se millepeda tactu,
Plin. 29, 6, 39, § 136:bina cornua (opp. protendere),
id. 9, 32, 51, § 101: collum. Cic. Tusc. 2, 17, 41;opp. tendere,
Quint. 11, 3, 82:frontem,
to wrinkle, contract, Cic. Clu. 26, 72; Hor. S. 2, 2, 125:supercilia (opp. deducere),
Quint. 11, 3, 79:medium digitum in pollicem,
id. 11, 3, 92; cf.:contractum genibus tangas caput,
Hor. S. 2, 7, 61:gravissimo frigore solus atque contractus vigilabit in lectulo,
Hier. Ep. 53:castra,
Caes. B. G. 7, 40:vela,
Hor. C. 2, 10, 23; Quint. 12, prooem. § 4; cf. Cic. Att. 1, 16, 2:orbem (lunae),
Ov. M. 15, 198:umbras,
id. ib. 3, 144:orationem (with summittere),
Quint. 11, 1, 45; cf. id. 12, 11, 16:tempora dicendi,
id. 6, 5, 4 et saep.:lac,
to curdle, coagulate, Plin. 23, 7, 63, § 117.—Of bees:contracto frigore pigrae ( = contractae frigore pigro),
Verg. G. 4, 259; cf.:pigrum est enim contractumque frigus,
Sen. Ira, 2, 19, 2:horrida tempestas contraxit caelum,
narrows, Hor. Epod. 13, 1:vulnera,
Plin. 24, 8, 33, § 48; cf.cicatrices,
id. 12, 17, 38, § 77:ventrem,
to stop, check, Cels. 4, 19; cf.alvum,
id. ib.:vomitiones,
Plin. 20, 2, 6, § 11.—Esp., archit. t. t., to narrow, make smaller or tapering:B.columnam,
Vitr. 4, 3, 4; cf. id. 3, 3, 12; 4, 7, 2:pyramis XXIV. gradibus in metae cacumen se contrahens,
Plin. 36, 5, 4, § 31.—Trop., to draw in, lessen, check, restrain ( = certis limitibus quasi coartare et circumscribere;A.opp. remittere, diffundere): cui non animus formidine divum contrahitur?
Lucr. 5, 1219; cf.:te rogo, ne contrahas ac demittas animum,
do not suffer your spirits to droop, Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4; and:animos varietas sonorum (opp. remittere),
id. Leg. 2, 15, 38: terram quasi tristitiā (sol;opp. laetificas),
id. N. D. 2, 40, 102:ut et bonis amici quasi diffundantur et incommodis contrahantur,
are made sad, id. Lael. 13, 48 (cf. id. Tusc. 4, 6, 14):ex quibus intellegitur, appetitus omnes contrahendos sedandosque,
id. Off. 1, 29, 103; cf.cupidmem,
Hor. C. 3, 16, 39 et saep. —Hence, contractus, a, um, P. a. (acc. to II.), drawn together into a narrow space, i. e. compressed, contracted, close, short, narrow, abridged, restricted, limited, etc.Lit.:B.tanto contractioribus ultimis digitis,
Quint. 11, 3, 95:nares contractiores habent introitus,
Cic. N. D. 2, 57, 145:contractior ignis,
smaller, Lucr. 5, 569:aequora,
Hor. C. 3, 1, 33; cf.freta,
Ov. F. 6, 495:locus (with exiguus),
Verg. G. 4, 295:Nilus contractior et exilior,
Plin. Pan. 30, 3: contractiora spatia ordinum, Col. 5, 5, 3.—Trop.1.Of language, etc.:2.et brevis ambitus verborum,
Cic. Brut. 44, 162; cf.:contractior oratio,
id. ib. 31, 120:propositum dicendi (opp. uberius),
Quint. 11, 1, 32:summissā atque contractā voce (opp. erectā et concitatā),
id. 11, 3, 175; so,vox,
id. 11, 3, 64: parvum opusculum lucubratum his jam contractioribus noctibus, Cic. Par. prooem. § 5.—In gen.:quae studia in his jam aetatibus nostris contractiora esse debent,
Cic. Cael. 31, 76:paupertas,
stinted, Hor. Ep. 1, 5, 20 (cf.:angusta pauperies,
id. C. 3, 2, 1);in the same sense transf. to the person: ad mare descendet vates tuus et sibi parcet Contractusque leget,
retired, solitary, id. ib. 1, 7, 12; cf.homo,
Verg. M. 78.— Adv.: contractē, on a contracted scale; only in comp.:assuescamus. servis paucioribus serviri, habitare contractius,
Sen. Tranq. 9, 3; Lact. 2, 8, 39 al. -
4 condiciō
condiciō (not conditiō), ōnis, f [com- + DIC-], an agreement, stipulation, condition, compact, proposition, terms, demand: pacis: non respuit condicionem, Cs.: ne si pax fieret, ipse per condiciones traderetur, S.: de condicionibus tractat, N.: his condicionibus conpositā pace, L.: ex quā condicione, in consequence of, L.: Accipe sub ce<*>tā condicione preces, O.: sub condicione, conditionally, L.: eā enim condicione acceperas: neque ullā condicione adduci ut, etc., terms. his condicionibus erit quisquam tam stultus, etc.: iniquā condicione causam dicere, at a disadvantage: turbam procorum Condicione fugat, by her terms, O.: hac condicione, ut, etc.: mihi si haec condicio consulatūs data est, ut, etc., if the consulship is given on condition, etc.: fecit pacem his condicionibus, ne qui, etc., N.: iam vero istā condicione, dum mini liceat negare, etc.: Cui sit condicio sine pulvere palmae, the assurance, H. — A marriage, contract of marriage, match: uxoria: condicionem filiae quaerendam esse, L.: Accepit condicionem, the relation of mistress, T.: hinc licet condiciones legas, pick up love adventures.—Of persons, position, situation, condition, rank, place, circumstances: liberorum populorum: misera vitae: condicionem ferre: infirma servorum: tolerabilis servitutis: condicione meliore esse: testium: usi eā condicione fortunae, ut, etc.: Condicione super communi, the common danger, H.: Attalicae condiciones, i. e. enormous wealth, H.: servi condicionis huius, Ta. — Of things, a situation, condition, nature, mode, manner: agri: vitae, manner of living: vivendi, H.: absentiae, Ta.: mortis, the liability to, V.* * *agreement/contract; terms, proposal/option/alternative; situation; stipulation; marriage (contract); spouse, bride; relation of lover/mistress; paramour -
5 con-trahō
con-trahō trāxī, trāctus, ere, to draw together, collect, assemble: exercitum in unum locum, Cs.: copias eo, N.: navibus coactis contractisque, Cs.: viros, V.: undique fontīs, O.: utrumque ad colloquium, L.: contrahe quidquid animis vales, call to your aid, V.—To draw close, draw in, contract, shorten, narrow, lessen, abridge, diminish: pulmones se contrahunt: bracchia, V.: frontem, to wrinkle: voltum, O.: contractum caput, bowed, H.: castra, Cs.: vela, to shorten, H.: umbras, O.: mare contrahitur, is narrowed, O.: contracta aequora sentire, to encroach on, H.: tempora veris, to shorten, O.: tempestas contraxit caelum, narrowed, H.: contracto frigore pigrae (apes), i. e. stiff with cold, V.—Fig., to bring about, accomplish, execute, contract, cause, produce: amicitiam: negotium mihi: numinis iram mihi (arte), O.: bilem tibi, Iu.: causam certaminis, L.: porca contracta, due (in expiation).—To transact, contract, bargain, conclude: cum rege rationem, an account: aes alienum: ex rebus contrahendis: rerum contractarum fides, of contracts: res inter se, L.: cum altero, deal.—To draw in, lessen, check, restrain: animos: appetitūs: cupidinem, H. -
6 redimō
redimō ēmī, ēmptus, ere [red-+emo], to buy back, repurchase, redeem: (domum) non minoris, quam emit Antonius, redimet: de fundo redimendo.— To ransom, release, redeem: captum quam queas Minumo, T.: cum legati populi R. redempti sint: e servitute: servi in publicum redempti ac manumissi, ransomed at the public cost, L.— To buy off, set free, release, rescue: pecuniā se a iudicibus palam redemerat: eum suo sanguine ab Acheronte, N.: fratrem Pollux alternā morte redemit, V.: corpus (a morbo), O.: armis civitatem, L.— To buy up, obtain by purchase, take by contract, undertake, hire, farm: belli moram, secure by bribery, S.: vectigalia parvo pretio redempta habere, Cs.: picarias de censoribus: litem, undertake.—Fig., to buy, purchase, redeem, secure, gain, acquire, obtain, procure: ut ab eo (praetorc) servorum vita redimeretur: pretio sepeliendi potestatem: ne obsidibus quidem datis, pacem Ariovisti, Cs.: auro ius triste sepulcri, O.: mutuam dissimulationem mali, Ta.: alqd morte, Cu.— To buy off, ward off, obviate, avert: (acerbitatem) a re p. meis incommodis: metum virgarum pretio: Si mea mors redimenda tuā esset, O.— To pay for, make amends for, atone for, compensate for: flagitium aut facinus, S.: sua per nostram periuria poenam, O.* * *Iredimere, redemi, redemptus V TRANSbuy back, recover, replace by purchase; buy up; make good, fulfil (promise); redeem; atone for; ransom; rescue/save; contract for; buy/purchase; buy offIIredimere, redimi, - V TRANSbuy back, recover, replace by purchase; buy up; make good, fulfil (promise); redeem; atone for; ransom; rescue/save; contract for; buy/purchase; buy off -
7 conduco
con-dūco, xi, ctum, 3, v. a. and n.I.Act., to draw, bring, or lead together, to assemble, collect (class. in prose and poetry).A.In gen.1.Of persons (esp. freq. of the collecting, assembling of troops in any place): milites de castellis ad castra, Sisenn. ap. Non. p. 514, 7:2.populum in forum,
Varr. ib. p. 274, 20:exercitum in unum locum,
Caes. B. G. 2, 2:eo copias omnes,
id. B. C. 3, 13 fin.:copias suas,
id. B. G. 6, 31 init.; cf.auxilia,
Liv. 30, 21, 3; 23, 13, 8:dispersas suorum copias,
Tac. H. 4, 71:virgines unum in locum,
Cic. Inv. 2, 1, 3:omnis clientes suos eodem,
Caes. B. G. 1, 4:milites in unum,
Sall. J. 51, 3; cf. Tac. A. 4, 47.—Of inanimate objects:B.vineas,
Cic. Phil. 8, 6, 17:nubila,
Ov. M. 1, 572 al. —Esp.,1.Intens., to connect, unite, by bringing together, = cogo, colligo.a.Prop. (so several times in Lucr., elsewhere rare):b.partes in unum,
Lucr. 1, 398; 3, 533; cf. id. 1, 651; 6, 968; Vitr. 8, 1 fin.:cortice ramos,
Ov. M. 4, 375:lac,
to coagulate, curdle, Col. 7, 8, 1:conducere musculum aut laxare,
to contract, Cael. Aur. Tard. 2, 1, n. 8:ubi sunt nervi, interiores conducunt membra,
Plin. 11, 37, 88, § 218:vulnera cerā,
to close up, Val. Fl. 1, 479 al. —Trop.:2.propositionem et assumptionem in unum,
Cic. Inv. 1, 40, 73; cf. Quint. 5, 14, 9:omnia probra in deorum maledicta,
Arn. 4, p. 146:dies adeo conductus,
i. e. short, Sol. 22.—T. t. of the lang. of business, to hire, take on lease, to farm (correlative of locare; cf. Dig. 19, 2, 1; very freq. and class.).a.To hire for one's use, to hire, rent, employ; of things:(α).aedes aliquas mihi,
Plaut. Merc. 3, 2, 17; Suet. Tib. 35; cf.: domum in Palatio, [p. 410] Cic. Cael. 7, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 7:hortum,
id. Fam. 16, 18, 2:qui colonus habuit conductum de Caesenniā fundum,
id. Caecin. 32, 94:habitationem in annum,
Dig. 19, 2, 19:ad certum tempus,
ib. 19, 2, 14:insulam,
ib. 19, 2, 30:conduxi domum a te,
Sen. Ben. 7, 5, 2:nummos,
to borrow, Hor. S. 1, 2, 9; cf.pecuniam,
Juv. 11, 46.—Esp., of persons:ille qui me conduxit, ubi conduxit, abduxit domum,
Plaut. Trin. 4, 2, 11:cocum,
id. Ps. 3, 2, 10 and 15; id. Aul. 2, 4, 1:fidicinam, quae cantaret sibi,
id. Ep. 2, 3, 10:meretricem,
id. Bacch. 5, 1, 11; cf. id. Am. 1, 1, 131; Nep. praef. § 4; and poet.:torum,
Ov. Am. 1, 10, 44:consulem vestrum ad caedem faciendam,
Cic. Prov. Cons. 4, 9:praeceptores publice,
Plin. Ep. 4, 13, 6:choragum,
Suet. Aug. 70:homines,
Caes. B. G. 2, 1; so, militem (the Gr. xenologein), to hire soldiers, Curt. 3, 1, 1; 3, 9, 2 al.; cf. the foll. subst. —With ut or quin: aliquem uti taceat, to hire, bribe, employ, Cato ap. Gell. 1, 15, 10; cf.:tribus non conduci possim libertatibus, quin, etc.,
could not be hired, Plaut. Cas. 2, 8, 68; cf. Lucil. ap. Non. p. 274, 21:mercede aliquem,
Cic. Off. 2, 6, 22:mercede diurnā conductus,
Hor. S. 2, 7, 18:pictorem magno pretio,
Cic. Inv. 2, 1, 1.— Subst.conducti, ōrum, m., hirelings, mercenary soldiers, Hor. A. P. 431; Nep. Dat. 8, 2; cf. Liv. 30, 7, 10; 30, 21, 3; 23, 13, 8 al.—Hence, poet.:(β).bella conducta,
carried on by mercenary troops, Sil. 5, 196. —conductum, i, n., any thing hired, esp. a house, dwelling, etc., Cic. Clu. 62, 175; Sen. Ben. 7, 5, 3; Petr. 9, 4; Dig. 9, 3, 1; cf.:b.locati conducti,
ib. 19, 2 tit.: actio ex conducto, an action upon a lease or contract, ib. 19, 2, 19, §§ 4 and 8 al.—To undertake any service (building, transportation, the customs, etc.), to contract for, farm:II.caedundum illum (agnum) ego conduxi,
Plaut. Aul. 3, 6, 31; cf.:caedundos agnos,
id. Capt. 4, 2, 39:redemptor, qui columnam illam de Cottā conduxerat faciendam,
Cic. Div. 2, 21, 47:locare faciendum quod ego conduxeram,
Dig. 19, 2, 48; so,mulierem vehendam nave,
ib. 19, 2, 19:aliquem docendum,
ib. 19, 2, 13, § 3; 13, 6, 19:praebenda, quae ad exercitum opus essent,
to undertake the supplies, Liv. 23, 48, 11:vectigalia,
to farm, Cic. Att. 1, 17, 9; Liv. 43, 16, 2:tabulas in Italiam portandas,
Vell. 1, 13, 4; so,portorium,
Cic. Inv. 1, 30, 47 al. —Neutr., to contribute to something by being useful, to be of use or profitable, to profit, serve, etc. (syn.: convenit, utile est; class.; used only in the 3 d pers. of the sing. and plur.); constr. with in, ad aliquid, the dat., or absol.(α).With in:(β).quod tuam in rem bene conducat,
Plaut. Cist. 3, 4; so, maxime in rempublicam, Sisenn. ap. Non. p. 274, 29:in commune,
Tac. A. 2, 38.—With ad:(γ).ad ventris victum,
Plaut. Capt. 4, 3, 6:ad vitae commoditatem,
Cic. Off. 1, 3, 9.—With dat. (so most freq.):(δ).huic aetati non conducit latebrosus locus,
Plaut. Bacch. 1, 1, 22:maxime rei publicae,
Cic. Prov. Cons. 1, 1; id. Off. 3, 27, 101:neque homini infanti injuste facta conducunt,
id. Fin. 1, 16, 52; Col. 9, 1, 3:omnibus,
Cic. Rep. 1, 32, 49:tuae laudi,
id. Fam. 13, 48:nostris rationibus,
id. Att. 1, 1, 2:maxime sibi,
Quint. 11, 1, 12:alvo citae (vinum),
Plin. 23, 1, 23, § 41:proposito,
Hor. A. P. 195 et saep.:imbres non conducunt vitibus,
Plin. 17, 2, 2, § 14.—Absol.:dubitare non possumus. quin ea maxime conducant, quae sunt rectissima,
Cic. Fam. 5, 19, 2:conducere arbitror talibus auris tuas vocibus undique circumsonare,
id. Off. 3, 2, 5.—Hence, P. a. as subst.; v. I. C. 2. b fin. supra.— Adv.: condūcenter, becomingly, fitly, Gell. 16, 12, 4. -
8 conducti
con-dūco, xi, ctum, 3, v. a. and n.I.Act., to draw, bring, or lead together, to assemble, collect (class. in prose and poetry).A.In gen.1.Of persons (esp. freq. of the collecting, assembling of troops in any place): milites de castellis ad castra, Sisenn. ap. Non. p. 514, 7:2.populum in forum,
Varr. ib. p. 274, 20:exercitum in unum locum,
Caes. B. G. 2, 2:eo copias omnes,
id. B. C. 3, 13 fin.:copias suas,
id. B. G. 6, 31 init.; cf.auxilia,
Liv. 30, 21, 3; 23, 13, 8:dispersas suorum copias,
Tac. H. 4, 71:virgines unum in locum,
Cic. Inv. 2, 1, 3:omnis clientes suos eodem,
Caes. B. G. 1, 4:milites in unum,
Sall. J. 51, 3; cf. Tac. A. 4, 47.—Of inanimate objects:B.vineas,
Cic. Phil. 8, 6, 17:nubila,
Ov. M. 1, 572 al. —Esp.,1.Intens., to connect, unite, by bringing together, = cogo, colligo.a.Prop. (so several times in Lucr., elsewhere rare):b.partes in unum,
Lucr. 1, 398; 3, 533; cf. id. 1, 651; 6, 968; Vitr. 8, 1 fin.:cortice ramos,
Ov. M. 4, 375:lac,
to coagulate, curdle, Col. 7, 8, 1:conducere musculum aut laxare,
to contract, Cael. Aur. Tard. 2, 1, n. 8:ubi sunt nervi, interiores conducunt membra,
Plin. 11, 37, 88, § 218:vulnera cerā,
to close up, Val. Fl. 1, 479 al. —Trop.:2.propositionem et assumptionem in unum,
Cic. Inv. 1, 40, 73; cf. Quint. 5, 14, 9:omnia probra in deorum maledicta,
Arn. 4, p. 146:dies adeo conductus,
i. e. short, Sol. 22.—T. t. of the lang. of business, to hire, take on lease, to farm (correlative of locare; cf. Dig. 19, 2, 1; very freq. and class.).a.To hire for one's use, to hire, rent, employ; of things:(α).aedes aliquas mihi,
Plaut. Merc. 3, 2, 17; Suet. Tib. 35; cf.: domum in Palatio, [p. 410] Cic. Cael. 7, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 7:hortum,
id. Fam. 16, 18, 2:qui colonus habuit conductum de Caesenniā fundum,
id. Caecin. 32, 94:habitationem in annum,
Dig. 19, 2, 19:ad certum tempus,
ib. 19, 2, 14:insulam,
ib. 19, 2, 30:conduxi domum a te,
Sen. Ben. 7, 5, 2:nummos,
to borrow, Hor. S. 1, 2, 9; cf.pecuniam,
Juv. 11, 46.—Esp., of persons:ille qui me conduxit, ubi conduxit, abduxit domum,
Plaut. Trin. 4, 2, 11:cocum,
id. Ps. 3, 2, 10 and 15; id. Aul. 2, 4, 1:fidicinam, quae cantaret sibi,
id. Ep. 2, 3, 10:meretricem,
id. Bacch. 5, 1, 11; cf. id. Am. 1, 1, 131; Nep. praef. § 4; and poet.:torum,
Ov. Am. 1, 10, 44:consulem vestrum ad caedem faciendam,
Cic. Prov. Cons. 4, 9:praeceptores publice,
Plin. Ep. 4, 13, 6:choragum,
Suet. Aug. 70:homines,
Caes. B. G. 2, 1; so, militem (the Gr. xenologein), to hire soldiers, Curt. 3, 1, 1; 3, 9, 2 al.; cf. the foll. subst. —With ut or quin: aliquem uti taceat, to hire, bribe, employ, Cato ap. Gell. 1, 15, 10; cf.:tribus non conduci possim libertatibus, quin, etc.,
could not be hired, Plaut. Cas. 2, 8, 68; cf. Lucil. ap. Non. p. 274, 21:mercede aliquem,
Cic. Off. 2, 6, 22:mercede diurnā conductus,
Hor. S. 2, 7, 18:pictorem magno pretio,
Cic. Inv. 2, 1, 1.— Subst.conducti, ōrum, m., hirelings, mercenary soldiers, Hor. A. P. 431; Nep. Dat. 8, 2; cf. Liv. 30, 7, 10; 30, 21, 3; 23, 13, 8 al.—Hence, poet.:(β).bella conducta,
carried on by mercenary troops, Sil. 5, 196. —conductum, i, n., any thing hired, esp. a house, dwelling, etc., Cic. Clu. 62, 175; Sen. Ben. 7, 5, 3; Petr. 9, 4; Dig. 9, 3, 1; cf.:b.locati conducti,
ib. 19, 2 tit.: actio ex conducto, an action upon a lease or contract, ib. 19, 2, 19, §§ 4 and 8 al.—To undertake any service (building, transportation, the customs, etc.), to contract for, farm:II.caedundum illum (agnum) ego conduxi,
Plaut. Aul. 3, 6, 31; cf.:caedundos agnos,
id. Capt. 4, 2, 39:redemptor, qui columnam illam de Cottā conduxerat faciendam,
Cic. Div. 2, 21, 47:locare faciendum quod ego conduxeram,
Dig. 19, 2, 48; so,mulierem vehendam nave,
ib. 19, 2, 19:aliquem docendum,
ib. 19, 2, 13, § 3; 13, 6, 19:praebenda, quae ad exercitum opus essent,
to undertake the supplies, Liv. 23, 48, 11:vectigalia,
to farm, Cic. Att. 1, 17, 9; Liv. 43, 16, 2:tabulas in Italiam portandas,
Vell. 1, 13, 4; so,portorium,
Cic. Inv. 1, 30, 47 al. —Neutr., to contribute to something by being useful, to be of use or profitable, to profit, serve, etc. (syn.: convenit, utile est; class.; used only in the 3 d pers. of the sing. and plur.); constr. with in, ad aliquid, the dat., or absol.(α).With in:(β).quod tuam in rem bene conducat,
Plaut. Cist. 3, 4; so, maxime in rempublicam, Sisenn. ap. Non. p. 274, 29:in commune,
Tac. A. 2, 38.—With ad:(γ).ad ventris victum,
Plaut. Capt. 4, 3, 6:ad vitae commoditatem,
Cic. Off. 1, 3, 9.—With dat. (so most freq.):(δ).huic aetati non conducit latebrosus locus,
Plaut. Bacch. 1, 1, 22:maxime rei publicae,
Cic. Prov. Cons. 1, 1; id. Off. 3, 27, 101:neque homini infanti injuste facta conducunt,
id. Fin. 1, 16, 52; Col. 9, 1, 3:omnibus,
Cic. Rep. 1, 32, 49:tuae laudi,
id. Fam. 13, 48:nostris rationibus,
id. Att. 1, 1, 2:maxime sibi,
Quint. 11, 1, 12:alvo citae (vinum),
Plin. 23, 1, 23, § 41:proposito,
Hor. A. P. 195 et saep.:imbres non conducunt vitibus,
Plin. 17, 2, 2, § 14.—Absol.:dubitare non possumus. quin ea maxime conducant, quae sunt rectissima,
Cic. Fam. 5, 19, 2:conducere arbitror talibus auris tuas vocibus undique circumsonare,
id. Off. 3, 2, 5.—Hence, P. a. as subst.; v. I. C. 2. b fin. supra.— Adv.: condūcenter, becomingly, fitly, Gell. 16, 12, 4. -
9 conductum
con-dūco, xi, ctum, 3, v. a. and n.I.Act., to draw, bring, or lead together, to assemble, collect (class. in prose and poetry).A.In gen.1.Of persons (esp. freq. of the collecting, assembling of troops in any place): milites de castellis ad castra, Sisenn. ap. Non. p. 514, 7:2.populum in forum,
Varr. ib. p. 274, 20:exercitum in unum locum,
Caes. B. G. 2, 2:eo copias omnes,
id. B. C. 3, 13 fin.:copias suas,
id. B. G. 6, 31 init.; cf.auxilia,
Liv. 30, 21, 3; 23, 13, 8:dispersas suorum copias,
Tac. H. 4, 71:virgines unum in locum,
Cic. Inv. 2, 1, 3:omnis clientes suos eodem,
Caes. B. G. 1, 4:milites in unum,
Sall. J. 51, 3; cf. Tac. A. 4, 47.—Of inanimate objects:B.vineas,
Cic. Phil. 8, 6, 17:nubila,
Ov. M. 1, 572 al. —Esp.,1.Intens., to connect, unite, by bringing together, = cogo, colligo.a.Prop. (so several times in Lucr., elsewhere rare):b.partes in unum,
Lucr. 1, 398; 3, 533; cf. id. 1, 651; 6, 968; Vitr. 8, 1 fin.:cortice ramos,
Ov. M. 4, 375:lac,
to coagulate, curdle, Col. 7, 8, 1:conducere musculum aut laxare,
to contract, Cael. Aur. Tard. 2, 1, n. 8:ubi sunt nervi, interiores conducunt membra,
Plin. 11, 37, 88, § 218:vulnera cerā,
to close up, Val. Fl. 1, 479 al. —Trop.:2.propositionem et assumptionem in unum,
Cic. Inv. 1, 40, 73; cf. Quint. 5, 14, 9:omnia probra in deorum maledicta,
Arn. 4, p. 146:dies adeo conductus,
i. e. short, Sol. 22.—T. t. of the lang. of business, to hire, take on lease, to farm (correlative of locare; cf. Dig. 19, 2, 1; very freq. and class.).a.To hire for one's use, to hire, rent, employ; of things:(α).aedes aliquas mihi,
Plaut. Merc. 3, 2, 17; Suet. Tib. 35; cf.: domum in Palatio, [p. 410] Cic. Cael. 7, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 7:hortum,
id. Fam. 16, 18, 2:qui colonus habuit conductum de Caesenniā fundum,
id. Caecin. 32, 94:habitationem in annum,
Dig. 19, 2, 19:ad certum tempus,
ib. 19, 2, 14:insulam,
ib. 19, 2, 30:conduxi domum a te,
Sen. Ben. 7, 5, 2:nummos,
to borrow, Hor. S. 1, 2, 9; cf.pecuniam,
Juv. 11, 46.—Esp., of persons:ille qui me conduxit, ubi conduxit, abduxit domum,
Plaut. Trin. 4, 2, 11:cocum,
id. Ps. 3, 2, 10 and 15; id. Aul. 2, 4, 1:fidicinam, quae cantaret sibi,
id. Ep. 2, 3, 10:meretricem,
id. Bacch. 5, 1, 11; cf. id. Am. 1, 1, 131; Nep. praef. § 4; and poet.:torum,
Ov. Am. 1, 10, 44:consulem vestrum ad caedem faciendam,
Cic. Prov. Cons. 4, 9:praeceptores publice,
Plin. Ep. 4, 13, 6:choragum,
Suet. Aug. 70:homines,
Caes. B. G. 2, 1; so, militem (the Gr. xenologein), to hire soldiers, Curt. 3, 1, 1; 3, 9, 2 al.; cf. the foll. subst. —With ut or quin: aliquem uti taceat, to hire, bribe, employ, Cato ap. Gell. 1, 15, 10; cf.:tribus non conduci possim libertatibus, quin, etc.,
could not be hired, Plaut. Cas. 2, 8, 68; cf. Lucil. ap. Non. p. 274, 21:mercede aliquem,
Cic. Off. 2, 6, 22:mercede diurnā conductus,
Hor. S. 2, 7, 18:pictorem magno pretio,
Cic. Inv. 2, 1, 1.— Subst.conducti, ōrum, m., hirelings, mercenary soldiers, Hor. A. P. 431; Nep. Dat. 8, 2; cf. Liv. 30, 7, 10; 30, 21, 3; 23, 13, 8 al.—Hence, poet.:(β).bella conducta,
carried on by mercenary troops, Sil. 5, 196. —conductum, i, n., any thing hired, esp. a house, dwelling, etc., Cic. Clu. 62, 175; Sen. Ben. 7, 5, 3; Petr. 9, 4; Dig. 9, 3, 1; cf.:b.locati conducti,
ib. 19, 2 tit.: actio ex conducto, an action upon a lease or contract, ib. 19, 2, 19, §§ 4 and 8 al.—To undertake any service (building, transportation, the customs, etc.), to contract for, farm:II.caedundum illum (agnum) ego conduxi,
Plaut. Aul. 3, 6, 31; cf.:caedundos agnos,
id. Capt. 4, 2, 39:redemptor, qui columnam illam de Cottā conduxerat faciendam,
Cic. Div. 2, 21, 47:locare faciendum quod ego conduxeram,
Dig. 19, 2, 48; so,mulierem vehendam nave,
ib. 19, 2, 19:aliquem docendum,
ib. 19, 2, 13, § 3; 13, 6, 19:praebenda, quae ad exercitum opus essent,
to undertake the supplies, Liv. 23, 48, 11:vectigalia,
to farm, Cic. Att. 1, 17, 9; Liv. 43, 16, 2:tabulas in Italiam portandas,
Vell. 1, 13, 4; so,portorium,
Cic. Inv. 1, 30, 47 al. —Neutr., to contribute to something by being useful, to be of use or profitable, to profit, serve, etc. (syn.: convenit, utile est; class.; used only in the 3 d pers. of the sing. and plur.); constr. with in, ad aliquid, the dat., or absol.(α).With in:(β).quod tuam in rem bene conducat,
Plaut. Cist. 3, 4; so, maxime in rempublicam, Sisenn. ap. Non. p. 274, 29:in commune,
Tac. A. 2, 38.—With ad:(γ).ad ventris victum,
Plaut. Capt. 4, 3, 6:ad vitae commoditatem,
Cic. Off. 1, 3, 9.—With dat. (so most freq.):(δ).huic aetati non conducit latebrosus locus,
Plaut. Bacch. 1, 1, 22:maxime rei publicae,
Cic. Prov. Cons. 1, 1; id. Off. 3, 27, 101:neque homini infanti injuste facta conducunt,
id. Fin. 1, 16, 52; Col. 9, 1, 3:omnibus,
Cic. Rep. 1, 32, 49:tuae laudi,
id. Fam. 13, 48:nostris rationibus,
id. Att. 1, 1, 2:maxime sibi,
Quint. 11, 1, 12:alvo citae (vinum),
Plin. 23, 1, 23, § 41:proposito,
Hor. A. P. 195 et saep.:imbres non conducunt vitibus,
Plin. 17, 2, 2, § 14.—Absol.:dubitare non possumus. quin ea maxime conducant, quae sunt rectissima,
Cic. Fam. 5, 19, 2:conducere arbitror talibus auris tuas vocibus undique circumsonare,
id. Off. 3, 2, 5.—Hence, P. a. as subst.; v. I. C. 2. b fin. supra.— Adv.: condūcenter, becomingly, fitly, Gell. 16, 12, 4. -
10 mando
1.mando, āvi, ātum, 1, v. a. [manusdo], to commit to one's charge, to enjoin, commission, order, command (syn.: praecipio, edico); constr. alicui aliquid, with ut, ne, the simple subj., or with inf. (class.).I.Lit.(α).Alicui aliquid:(β).tibi de nostris rebus nihil sum mandaturus per litteras,
Cic. Fam. 3, 5, 1:praeterea typos tibi mando,
id. Att. 1, 10, 3:si quid velis, huic mandes,
Ter. Phorm. 4, 4, 7:L. Clodio mandasse, quae illum mecum loqui velles,
Cic. Fam. 3, 4, 1:alicui mandare laqueum,
to bid go and be hanged, Juv. 10, 57.—With ellipsis of dat.:tamquam hoc senatus mandasset,
Cic. Verr. 2, 4, 39, § 84:excusationem,
Suet. Oth. 6:haec ego numquam mandavi,
Juv. 14, 225.—With ut or ne:(γ).Voluseno mandat, ut, etc.,
Caes. B. G. 4, 21:mandat ut exploratores in Suebos mittant,
id. ib. 6, 10, 3:Caesar per litteras Trebonio magnopere mandaverat, ne, etc.,
id. B. C. 2, 13.—With simple subj.:(δ).huic mandat, Remos reliquosque Belgas adeat,
Caes. B. G. 3, 11.—With object-clause:(ε).mandavit Tigranen Armeniā exturbare,
Tac. A. 15, 2:non aliter cineres mando jacere meos,
Mart. 1, 88, 10.—Impers. pass.:II.fecerunt ut eis mandatum fuerat,
Vulg. Gen. 45, 21.—Transf.A.In gen., to commit, consign, enjoin, confide, commend, intrust any thing to a person or thing:B.ego tibi meas res mando,
Plaut. Cist. 4, 2, 54:bona nostra haec tibi permitto et tuae mando fidei,
Ter. And. 1, 5, 61:ludibrio habeor... ab illo, quoi me mandavisti, meo viro,
Plaut. Men. 5, 2, 32:(adulescens) qui tuae mandatus est fide et fiduciae,
id. Trin. 1, 2, 80; 91; 99:aliquem alicui alendum,
Verg. A. 3, 49:alicui magistratum,
Caes. B. C. 3, 59:honores,
Cic. Verr. 2, 4, 37, § 81:filiam viro,
to give in marriage, Plaut. Men. 5, 2, 32:aliquem aeternis tenebris vinculisque,
Cic. Cat. 4, 5, 10:se fugae,
to betake one's self to flight, Caes. B. G. 2, 24:fugae et solitudini vitam suam,
Cic. Cat. 1, 8, 20:semen terrae,
i. e. to sow, Col. 1, 7, 6:hordea sulcis,
Verg. E. 5, 36:corpus humo,
to bury, id. A. 9, 214:aliquid memoriae,
Cic. Quint. 6, 24:litteris,
to commit to writing, id. de Or. 2, 12, 52:scriptis actiones nostras,
id. Off. 2, 1, 3:historiae,
id. Div. 2, 32, 69:monumentis,
id. Ac. 2, 1, 2:fruges conditas vetustati,
to keep for a long time, to suffer to grow old, id. N. D. 2, 60, 151:Alcibiadem interficiendum insidiis mandare,
Just. 5, 2, 5.— Absol.:Claudio mandante ac volente (opp. invito),
Vop. Aur. 16, 2.—To charge a person to announce something, to send word to a person or place only poet. and in post-Aug. prose):A.mandare ad Pisonem, noli, etc.,
Suet. Calig. 25:mandabat in urbem, nullum proelio finem exspectarent,
sent word, Tac. A. 14, 38:ferre ad nuptam quae mittit adulter, quae mandat,
Juv. 3, 46:senatui mandavit, bellum se ei illaturum,
Eutr. 5, 5:consulantes, si quid ad uxores suas mandarent,
Flor. 3, 3, 6.—P. a. as subst.: mandā-tum, i, n., a charge, order, commission, injunction, command.In gen.:B.ut mandatum scias me procurasse,
have performed the commission, Cic. Att. 5, 7, 3:hoc mandatum accepi a Patre,
Vulg. Joh. 10, 18.—More freq. in plur.:omnibus ei de rebus, quas agi a me voles, mandata des, velim,
Cic. Fam. 3, 1, 2:dare mandata alicui in aliquem,
id. ib. 3, 11, 5:dare alicui mandata, ut, etc.,
id. Phil. 6, 3, 6:accipere ab aliquo,
id. ib. 8, 8, 23:persequi,
to perform, execute, fulfil, id. Q. Fr. 2, 14, 2:audire,
id. Phil. 6, 4, 10:alicujus exhaurire,
id. Att. 5, 1, 5:exponere in senatu,
id. de Or. 2, 12, 49:exsequi,
id. Phil. 9, 4, 9; Sall. J. 35, 5:facere,
Plaut. As. 5, 2, 64; id. Bacch. 3, 3, 72:perficere,
Liv. 1, 56:efficere,
Sall. J. 58:facere,
Curt. 7, 9, 17:deferre,
to deliver, Cic. Att. 7, 14, 1:perferre,
id. Q. Fr. 3, 1, 5, § 18:neglegere,
to neglect, not perform, Ov. H. 16, 303:fallere,
id. M. 6, 696:haec mandata,
Liv. 21, 54, 4: legatis occulta mandata data sint, ut, Just. 34, 1, 5.— Poet., with inf.:producetque virum, dabit et mandata reverti,
and enjoin him to return, Ov. H. 13, 143.—Esp. as legal term.1.A commission constituting a mutual obligation; hence, in gen., a contract:2.mandatum constitit, sive nostra gratia mandamus, sive alienā: id est, sive ut mea negotia geras, sive ut alterius mandem tibi, erit mandati obligatio, et invicem alter alteri tenebimur,
Gai. Inst. 3, 155 sqq.:itaque mandati constitutum est judicium non minus turpe, quam furti,
i. e. for breach of contract, Cic. Rosc. Am. 38, 111:actio mandati,
an action for the non-performance of a contract, Dig. 17, 1, 8, § 3.—An imperial command, mandate, Plin. Ep. 10, 110, 1; Traj. ap. Plin. Ep. 10, 111:C.principum,
Front. Aquaed. 3.—Esp. of the secret orders of the emperors:(Galba) mandata Neronis de nece sua deprenderat,
Suet. Galb. 9; id. Tib. 52:occulta mandata,
Tac. A. 2, 43:fingere scelesta mandata,
id. ib. 2, 71; 3, 16; id. H. 4, 49.—In eccl. lang., the law or commandment of God:2.mandatum hoc, quod ego praecipio tibi hodie, non supra te est,
Vulg. Deut. 30, 11:nec custodisti mandata,
id. 1 Reg. 13, 13:maximum et primum mandatum,
id. Matt. 22, 38.mando, di, sum (in the dep. form mandor, acc. to Prisc. p. 799 P.), 3, v. a. [akin to madeo, properly to moisten; hence], to chew, masticate (syn. manduco).I.Lit. (class.):II.animalia alia sugunt, alia carpunt, alia vorant, alia mandunt,
Cic. N. D. 2, 47, 122:asini lentissime mandunt,
Plin. 17, 9, 6, § 54; Col. 6, 2, 14.— Poet.:(equi) fulvum mandunt sub dentibus aurum,
i. e. champ, Verg. A. 7, 279:tristia vulnera saevo dente,
i. e. to eat the flesh of slaughtered animals, Ov. M. 15, 92.—In part. perf.: mansum ex ore daturum, Lucil. ap. Non. 140, 14; Varr. ib. 12:omnia minima mansa in os inserere,
Cic. de Or. 2, 39, 162:ut cibos mansos ac prope liquefactos demittimus,
Quint. 10, 1, 19.—Transf., in gen., to eat, devour (mostly poet. and in postAug. prose): quom socios nostros mandisset impiu' Cyclops, Liv. Andr. ap. Prisc. p. 817 P.; Enn. ap. Prisc. p. 683 P. (Ann. v. 141 Vahl.):3.apros,
Plin. 8, 51, 78, § 210:Diomedes immanibus equis mandendos solitus objectare advenas,
to throw to them for food, Mel. 2, 2.— Poet.: mandere humum (like mordere humum), to bite the ground, said of those who fall in battle, Verg. A. 11, 669; so,compressa aequora,
Val. Fl. 3, 106: corpora Graiorum maerebat mandier igni, to be consumed, Matius in Varr. L. L. 6, § 95 Müll.mando, ōnis, m. [2. mando], a glutton, gormandizer: mandonum gulae, Lucil. ap. Non. 17, 16; cf. manduco. -
11 paciscor
păciscor, pactus, 3, v. dep. n. and a. ( act. collat. form, v. supra) [1. paco], to make a bargain, contract, or agreement with any one; to covenant, agree, stipulate, bargain, contract respecting any thing (cf.: transigo, stipulor, pango).I.Lit.A.In gen.(α).Neutr.:(β).pacisci cum illo paululā pecuniā potes,
Plaut. Bacch. 4, 8, 24; Cic. Verr. 2, 3, 14, § 36; Ov. M. 4, 702:paciscitur magnā mercede cum Celtiberorum principibus, ut, etc.,
Liv. 25, 33; cf.:pacti sunt inter se, ut die statutā,
Just. 1, 10, 4; 16, 4, 7; 38, 3, 5; cf. esp. id. 3, 6, 10:votis pacisci, Ne Cypriae Tyriaeque merces Addant avaro divitias mari (= votis transigere cum dis),
Hor. C. 3, 29, 59:de mercedibus,
Suet. Gram. 7.—Act.:B.quae pacisci modo scis, set quod pacta's, non scis solvere,
Plaut. Ps. 1, 2, 89:argentum,
id. ib. arg. 1, 9:quam (provinciam) sibi pactus erat,
Cic. Sest. 25, 55:rem,
Auct. Her. 2, 13, 20:pecuniam cum aliquo, Auct. B. Alex. 55: omnibus proscriptis, reditum salutemque pactus est,
Vell. 2, 77, 2:ab aliquo vitam,
Sall. J. 26, 1; so,pactus in singulos (homines) minas decem a tyranno,
Plin. 35, 10, 36, § 99:cum Xerxe nuptias filiae,
Just. 2, 15, 14.—With object-clause:Leucippo fieri pactus uterque gener,
Ov. F. 5, 702:dimitti (eum) pactus, si, etc.,
Plin. 8, 7, 7, § 18.—In part. fut. pass.:ut firma fierent paciscenda,
Amm. 31, 12, 13.—In partic., of a marriage-contract, to betroth a woman (syn.:II.despondeo, spondeo): ex quā pactus esset vir domo, in matrimonium duceret,
Liv. 4, 4, 10:Etutam pacto fratri eum invidisse,
id. 44, 30, 4.— -
12 condītiō
condītiō ōnis, f [condio], a preserving: frugum.—A spicing, seasoning: ciborum.* * *agreement/contract; terms, proposal/option; situation; (misread condicio); marriage (contract); spouse; relation of lover; paramour; (misread condicio); seasoning/flavoring/spicing (of food/wine); method of preserving (food); creating, making; thing made, work; creation (Vulgate) -
13 conventum
conventum ī, n [1 conventus], an agreement, compact, contract, convention: stare conventis: testes-conventorum, L.: pacti et conventi formula: Conventum et pactum, a marriage contract and settlement, Iu.* * *agreement, compact, covenant; convention, accord (L+S) -
14 foedus
foedus eris, n [1 FID-], a league, treaty, compact, alliance: foedus facere: pacto iam foedere provinciarum: navem imperare ex foedere: Ambiorigem sibi foedere adiungunt, Cs.: societatem foedere confirmare: foedera, quibus inter se paciscerentur amicitias civitates, L.: Romanum, with the Romans, L.: rupta foedera, L.: turbare, V.: contra foedus facere: aequum, L.: iniquum, L.— A compact, covenant, agreement, stipulation, bargain: foedus fecerunt cum tribuno, ut, etc.: amorum turpissimorum foedera ferire: amicitiae, O.: foedere pacto Exercentur, by a fixed agreement, V.: thalami, i. e. marriage contract, O.: coniugiale, O.: non aequo foedere amare, i. e. without return, V.— A law (poet.): aeterna foedera certis Inposuit natura locis, V.: foedere certo Et premere et laxas dare habenas, V.: potentis Naturae, O.: Parcarum, O.* * *Ifoeda -um, foedior -or -us, foedissimus -a -um ADJfilthy, foul, disgusting, loathsome, beastly; disgraceful, vile, low, obsceneIItreaty, agreement, contract; league; alliance -
15 lēx
lēx lēgis, f [3 LEG-], a formal proposition for a law, motion, bill (offered by a magistrate to the people): legem ferre: antiquare: rogare: legem promulgavit pertulitque, ut, etc., L.: a dictatore comitiis lata: scivit legem de publicanis: populus R. iussit legem de civitate tribuendā: repudiare.— A bill adopted by the people in the comitia, enactment, law: civitati legem constituere: leges ac iura labefactare: legem condere, L.: decem tabularum leges, the ten (afterwards twelve) tables, composed by the decemvirs, L.: fraudem legi facere, evade the law, L.: omnia lege facta, legally: ut legibus fieret iudicium, according to law, N.: lictorem lege agere iubere, do his office, L.: Lege agito, bring an action, T.— A law, precept, regulation, principle, rule, mode, manner: meā lege utar, T.: haec lex in amicitiā sanciatur: veri rectique: prima historiae, ne quid falsi dicere audeat: lex amicitiae, ut idem amici semper velint: leges Epicuri: ultra Legem tendere opus, H.: lex et ratio loquendi, Iu.: equi sine lege ruunt, in disorder, O.: hanc dederat Proserpina legem, had prescribed this order, V.— A contract, agreement, covenant: in mancipi lege, a contract of sale: Manilianas venalium vendendorum leges ediscere, legal forms.—A condition, stipulation: hac lege tibi adstringo meam fidem, T.: legibus dictis, L.: fata Quiritibus Hac lege dico, ne, etc., H.: leges captis inponere, conditions, O.: sed vos saevas imponite leges, Iu.: pax data Philippo in has leges est, terms, L.: se sub leges pacis iniquae Tradere, V.* * *Ilaw; motion, bill, statute; principle; conditionIIlexeos/is N Fword; (Greek) -
16 pacīscor
pacīscor pactus, ī, dep. [PAC-], to agree together, bargain, contract, agree, covenant, stipulate, transact: ut ex areā, nisi pactus esset orator, ne tolleret: magnā mercede cum principibus, ut, etc., L.: votis Ne Addant, etc., H.: (provinciam) sibi, stipulate for: tantum ab eo vitam, S.: stipendium populo R. dare, bind themselves, L.: Anchisae renovare annos, O.: pactos (Aetolos) in foedere suas urbīs fore, L.: quod dierum essent pactae induciae, had been agreed upon: quidam pacto inter se ut, etc., under an agreement, that, etc., L.— To betroth: ex quā pactus esset vir domo, in matrimonium duceret, L.—Pass.. cuius filio pacta est Artavasdis filia: Turnus, cui pacta Lavinia erat, L.—Fig., to barter, hazard, stake: vitam pro laude, V.* * *pacisci, pactus sum V DEPmake a bargain or agreement; agree, enter into a marriage contract; negotiate -
17 pactum
pactum ī, n [1 pactus], an agreement, covenant, contract, stipulation, compact, pact: pactum est, quod inter aliquos convenit: in pacto manere, L.: pacti formula: ex pacto et convento.— A marriage-contract, Iu.—Abl. in adverbial phrases, a manner, way, means: fieri nullo pacto potest ut, etc.: quid quoque pacto agi placeat, Cs.: nescio quo pacto erupit, etc., how: aliquo pacto verba his dabo, T.: me isto pacto metuere: hoc pacto, V.: Damnum est pacto lenius isto, thereby, H.* * *bargain, agreement; manner -
18 pangō
pangō pepigī or pēgī (old panxī), pāctus, ere [PAC-], to fasten, make fast, fix, drive in: ut clavum pangat, L.—Fig., to make, compose, write, record: maxuma facta patrum, celebrate, Enn. ap. C.: poëmata, H.: de pangendo, quod me adhortaris, nihil fieri potest: Temptamenta tui, contrive, V.— To fix, settle, determine, agree upon, agree, covenant, conclude, stipulate, contract (only perf. stem): terminos, quos Socrates pegerit: quos (finīs) lex pepigerat: ne medicamento uteretur: pacem nobiscum pepigistis, ut, etc., L.: pepigere, capesserent, etc., Ta.: obsides dare, L.: fraudem ulcisci, Ta.: nec quae pepigere recusent, V.: pretium, quo pepigerant, L.: tanti enim pepigerat, L.— To promise in marriage, betroth: alquam lecto nostro, O.: quae pepigere viri, the marriage contract, Ct.* * *Ipangere, panxi, panctus V TRANScompose; insert, drive in, fasten; plant; fix, settle, agree upon, stipulateIIpangere, pegi, pactus V TRANScompose; insert, drive in, fasten; plant; fix, settle, agree upon, stipulateIIIpangere, pepigi, pactus V TRANScompose; insert, drive in, fasten; plant; fix, settle, agree upon, stipulate -
19 spondeō
spondeō spopondī, spōnsus, ēre [cf. σπένδω], to promise sacredly, warrant, vow, give assurance: promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, etc.: quis est qui spondeat eundum animum postea fore, L.: spondebant animis id (bellum) Cornelium finiturum, i. e. were entirely confident, L.: spondebo enim tibi, vel potius spondeo in meque recipio, eos esse M'. Curi mores: praemia, quae spopondimus: fidem, O.: legionibus agros: non si mihi Iuppiter auctor Spondeat, hoc sperem, V.—In law, to assume an obligation, promise solemnly, bind oneself, undertake: quis spopondisse me dicit? nemo: si quis quod spopondit... si id non facit, condemnatur. —In behalf of another, to engage, vouch, become security, enter bail: pro multis: et se quisque paratum ad spondendum Icilio ostendere, L.: Hic sponsum (me) vocat, H.: Fraudator homines cum advocat sponsum inprobos, Ph.— To make a wager of law, agree to a forfeit on failure to prove an assertion: eum illi iacenti latera tunderentur, ut aliquando spondere se diceret.—In public life, to engage, stipulate, agree, conclude, promise: spoponderunt consules, legati (in concluding peace), L.: quod spondendo pacem servassent exercitum, L.: hosti nihil spopondistis, civem neminem spondere pro vobis iussistis, L.: quid tandem si spopondissemus urbem hanc relicturum populum R.? L.— To promise in marriage, engage, betroth: quae sponsa est mihi, T.—Of things, to promise, forbode: nec quicquam placidum spondentia Sidera, O.: quod prope diem futurum spondet fortuna vestra, L.* * *Ispondere, spepondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriageIIspondere, spopondi, sponsus V INTRANSpromise, give pledge/undertaking/surety; contract to give/take in marriage -
20 stipulātiō
stipulātiō ōnis, f [stipulor], a formal promise, engagement, agreement, bargain, covenant, stipulation: pacta, stipulationes: ut ea pecunia ex stipulatione debeatur: stipulationum formulae.* * *demanding of guarantee from debtor by formal question; contract created thereby; promise; bargain; (demanding spondesne from debtor/contract w/answer spondeo)
См. также в других словарях:
contract — con·tract 1 / kän ˌtrakt/ n [Latin contractus from contrahere to draw together, enter into (a relationship or agreement), from com with, together + trahere to draw] 1: an agreement between two or more parties that creates in each party a duty to… … Law dictionary
Contract — • The canonical and moralist doctrine on this subject is a development of that contained in the Roman civil law. In civil law, a contract is defined as the union of several persons in a coincident expression of will by which their legal relations … Catholic encyclopedia
CONTRACT — (Heb. חוֹזֶה, ḥozeh), in general law theory a legally binding agreement between two or more parties, in terms of which one party undertakes for the benefit of the other to perform or refrain from a certain act. As such, contract is the main… … Encyclopedia of Judaism
contract — CONTRACT. s. m. Paction, convention, traitté entre deux, ou plusieurs personnes portant obligation des contractants l un. envers l autre. Contract de bonne foy. contract civil. contract verbal, ou par parole. Contract par escrit. contract de… … Dictionnaire de l'Académie française
contract — CONTRÁCT, contracte, s.n. Acord încheiat, ca urmare a înţelegerii intervenite între două sau mai multe persoane (fizice sau juridice), pentru crearea, modificarea sau stingerea (stinge) unor drepturi şi obligaţii în relaţiile dintre ele; act,… … Dicționar Român
contract — [kän′trakt΄] for n. & usually for vt.1 & vi.1 [; kən trakt′] for v. generally n. [OFr < L contractus, pp. of contrahere, to draw together, make a bargain < com , together + trahere, to DRAW] 1. an agreement between two or more people to do… … English World dictionary
Contract — Con*tract (k[o^]n*tr[a^]kt ), v. t. [imp. & p. p. {Contracted}; p. pr. & vb. n. {Contracting}.] [L. contractus, p. p. of contrahere to contract; con + trahere to draw: cf. F. contracter. See {Trace}, and cf. {Contract}, n.] 1. To draw together or … The Collaborative International Dictionary of English
Contract J.A.C.K. — Contract J.A.C.K. Developer(s) Monolith Productions Publisher(s) … Wikipedia
contract — n Contract, bargain, compact, pact, treaty, entente, convention, cartel, concordat designate an agreement reached after negotiation and ending in an exchange of promises between the parties concerned. Contract applies especially to a formal… … New Dictionary of Synonyms
Contract J.A.C.K. — Contract J.A.C.K. Éditeur Sierra Entertainment Développeur Monolith Productions Date de sortie 11 novembre 2003 Genre FPS Mode de jeu Un joueur … Wikipédia en Français
contract — Contract, Pactum, Contractus. Contracts et conventions redigées par escrit, Perscriptitiones, Syngraphae. Quand un tiers escrit un contract et obligation que deux autres sont ensemble, Syngraphum conscribere. Faire contracts et paction de quelque … Thresor de la langue françoyse