Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

tametsi

  • 1 tametsi

    tămetsi, conj. [contr. from tamen etsi, which is freq. written in full, tamenetsi, as Plaut. Mil. 4, 5, 10 sq.; Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 168, or Ann. v. 512 Vahl.; Pac. ap. Non. 378, 6, or ap. Trag. Rel. p. 68 Rib.; Cic. Fam. 13, 71; Caes. B. G. 5, 34; Cat. 68, 135], notwithstanding that, although, though (class. and freq.).
    I.
    In gen.
    (α).
    With indic. (so most freq.): Ca. Da mihi igitur operam. Co. Tametsi non novi, dabo, Plaut. Curc. 2, 2, 9:

    age, loquere, quid vis, tametsi tibi succenseo,

    id. Ps. 1, 5, 56:

    tametsi fur mihi es, molestus non ero,

    id. Aul. 4, 10, 38:

    numquam edepol fugiet, tametsi capital fecerit,

    id. Men. 1, 1, 16:

    obtundis, tametsi intellego?

    Ter. And. 2, 2, 11; id. Phorm. 2, 3, 81:

    non mehercule haec quae loquor crederem, tametsi vulgo audieram, nisi, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 25, § 62; id. Fam. 3, 7, 3.—
    (β).
    With subj. (very rare):

    memini, tametsi nullus moneas,

    Ter. Eun. 2, 1, 10.—
    II.
    With tamen (esp. freq. in class. prose, partic. in Sall.), Cic. Fam. 3, 4, 1:

    tametsi causa postulat, tamen quia postulat, non flagitat, praeteribo,

    id. Quint. 3, 13:

    quae tametsi Caesar intellegebat, tamen, etc.,

    Caes. B. G. 7, 43; cf. Cic. Rosc. Am. 20, 55; 27, 73; id. Verr. 2, 2, 8, § 23; id. Fam. 1, 5, a, 1; Caes. B. G. 1, 30; 7, 50; id. B. C. 3, 67; Hirt. B. G. 8, 20; Sall. C. 3, 4; 48, 5; Quint. prooem. § 11; 9, 3, 2 al. —
    III.
    Without a correl. clause, and yet:

    tametsi jam dudum ego erro, qui, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 35:

    tametsi quae est ista laudatio?

    id. ib. 2, 4, 9, §

    19: utinam tibi istam mentem di immortales duint! Tametsi video, etc.,

    id. Cat. 1, 9, 22:

    tametsi non mediocris haesitatio est,

    Quint. 12, 1, 40; cf.: tamen etsi hoc verum'st? Si. Tamen, Ter. And. 5, 2, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > tametsi

  • 2 tametsī

        tametsī conj.    [for tamen-etsi].—In concession, notwithstanding that, although, though: obtundis, tametsi intellego? T.: tametsi in odio est, mater appellabitur: Memini, tametsi nullus moneas, T.: quod tametsi miserum est, feret tamen. —In transition, without a correl. clause, and yet: tametsi iam dudum ego erro, qui, etc.: tametsi quae est ista laudatio?
    * * *
    even if, although, though

    Latin-English dictionary > tametsī

  • 3 tametsi

    even if, although.

    Latin-English dictionary of medieval > tametsi

  • 4 tamen

    tămen, adv. [perh. from tam and en, Corss. Ausspr. 1, 842; but cf. Rib. Lat. Part. p. 27 sqq.], notwithstanding, nevertheless, for all that, however, yet, still, etc.
    I.
    In gen.
    A.
    With a corresp. concessive or conditional particle ( quamquam, quamvis, etsi, etiamsi, tametsi, licet, si, ut, cum, etc.; tamen stands at the beginning of the clause or after a prominent word; cf.: certe, nihilo minus).
    1.
    With quamquam:

    verumtamen, quamquam abest a culpā, suspitione tamen non caret,

    Cic. Rosc. Am. 20, 55:

    quamquam me vester honos vigilare jubet, tamen, etc.,

    id. Agr. 2, 28, 77; id. Imp. Pomp. 1, 1; 12, 34; id. Cat. 2, 9, 19; 3, 12, 29.—
    2.
    With quamvis:

    quamvis sit magna (exspectatio), tamen eam vinces,

    Cic. Rep. 1, 23, 37.—
    3.
    With etsi:

    etsi abest maturitas aetatis, jam tamen, etc.,

    Cic. Fam. 6, 18, 4; cf.:

    sed tamen etsi omnium causā, quos commendo, velle debeo, tamen, etc.,

    id. ib. 13, 71.—
    4.
    With tametsi:

    tametsi miserum est, tamen, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 20, 55:

    tametsi ille venerit, tamen,

    id. Imp. Pomp. 5, 13; 17, 51; Sall. C. 3, 2; Caes. B. G. 1, 30; 7, 43, and v. tametsi, II.—
    5.
    With etiam si:

    etiamsi natura abripuit, virtus tamen, etc.,

    Cic. Rep. 1, 16, 25; id. Caecin. 21, 59; id. Div. 2, 64, 131:

    etiam si ab hoste defendant, tamen,

    id. Imp. Pomp. 5, 13.—
    6.
    With licet:

    licet tibi significarim, ut ad me venires: tamen intellego, etc.,

    Cic. Att. 3, 12, 3.—
    7.
    With ut:

    equidem, ut verum esset... tamen arbitrarer, etc.,

    Cic. Rep. 1, 6, 11.—
    8.
    With si:

    si taceo, interii tamen,

    Plaut. Mil. 2, 3, 36:

    si Massilienses per delectos cives... reguntur, inest tamen in eā conditione, etc.,

    Cic. Rep. 1, 27, 43:

    si ipsa minus honestas, contumelia tamen, etc.,

    id. Part. Or. 26, 92:

    si omnes deos hominesque celare possimus, nihil tamen, etc.,

    id. Off. 3, 8 fin.; id. Imp. Pomp. 17, 50; id. Cat. 3, 3, 7:

    si nullus erit pulvis, tamen excute nullum,

    Ov. A. A. 1, 151; Curt. 5, 8, 15; 7, 5, 42.—
    9.
    With cum:

    cum ea consecutus nondum eram... tamen, etc.,

    Cic. Fam. 3, 7, 5; id. Rep. 1, 10, 16:

    cui (senatus auctoritati) cum Cato et Caninius intercessissent, tamen est perscripta,

    id. Fam. 1, 2, 4.—
    B.
    Without correl. particle:

    retraham ad me illud argentum tamen,

    Ter. Heaut. 4, 2, 11: Divitiacus dixit, scire se illa esse vera;

    sese tamen amore fraterno commoveri,

    Caes. B. G. 1, 20: expellitur ex oppido Gergoviā;

    non destitit tamen,

    id. ib. 7, 4:

    equites conflixerunt, tamen ut nostri superiores fuerint,

    id. ib. 5, 15:

    propterea quod reliquis tamen fugae facultas daretur, Sequanis vero, etc.,

    at least, id. ib. 1, 32; so,

    neque recordatur illi ipsi tam infelici imperatori patuisse tamen portus Africae,

    Liv. 28, 43, 17:

    quo, defendente nullo, tamen armatis adscendere esset difficile,

    Hirt. B. G. 8, 33; Sall. C. 20, 12; Curt. 4, 4, 21; 4, 6, 28:

    semper Ajax fortis, fortissimus tamen in furore,

    Cic. Tusc. 4, 23, 52:

    qui plusque fore dicant in pluribus consilii quam in uno, et eandem tamen aequitatem,

    id. Rep. 1, 35, 55:

    id ipsum tam mite ac tam moderatum imperium tamen, quia unius esset, deponere eum in animo habuisse quidam auctores sunt,

    Liv. 1, 48, 9:

    et Philippus minime, quin rebellandum esset, dubius, quia tamen inmaturae ad id vires erant, ad moram, etc.,

    id. 39, 35, 2 Weissenb. (dub.): haec e pectoribus altis et eruditis orta sunt;

    illud tamen non minus admirabile, quod servilis animus cepit,

    Val. Max. 3, 3, 7.—Emphat., beginning a sentence:

    tamen contemptus abs te, haec habui in memoriā,

    Ter. Eun. 1, 2, 90:

    tamen aliquid nullius est... tanta copia quae enarrare tuas res gestas possit. Tamen adfirmo, etc.,

    Cic. Marcell. 2, 4; Liv. 21, 55, 10.—
    II.
    Esp.
    A.
    With sed, in transitions, in resuming the thought after a parenthesis, or in limiting or correcting something already said, or some inference from it, but yet, but nevertheless, but still:

    hi non sunt permolesti: sed tamen insident et urgent,

    Cic. Att. 1, 18, 2:

    sed tamen velim scire, etc.,

    id. Rep. 1, 30, 46:

    difficile factu est, sed conabor tamen,

    id. ib. 1, 43, 66:

    ipse ad me non venisset... sed tamen,

    id. Fam. 4, 3, 1:

    quicquid arte fieri potuerit—non enim jam satis est consilio pugnare... —sed tamen quicquid elaborari aut effici potuerit,

    id. ib. 9, 16, 2:

    non perfectum illud quidem, sed tolerabile tamen,

    id. Rep. 1, 26, 42; id. Imp. Pomp. 4, 10; 17, 52; id. Cat. 2, 9, 20; 4, 5, 9:

    gravi morbo est inplicitus. Sed animo tamen aegrum magis quam corpore, etc.,

    Liv. 40, 56, 9; Curt. 4, 4, 12; Sen. Q. N. 6, 16, 3; cf. also verumtamen. —
    B.
    Si tamen, if at least, if only, = si modo:

    aliqua et mihi gratia ponto est: Si tamen in medio quondam concreta profundo Spuma fui,

    Ov. M. 4, 537; so id. Tr. 3, 14, 24:

    si tamen illi (amici) non gravantur,

    Plin. Ep. 3, 1, 4; 6, 21, 6 et saep.—
    2.
    Ellipt. (very rare): utilissimo quidem exemplo;

    si tamen acta excellentissimorum virorum humiliter aestimare... permittitur ( = ita tamen utilissimo, si, etc.),

    Val. Max. 2, 7, 14.—
    C.
    In an interrogation:

    si quinque hominum milibus ad vim, facinus caedemque delectis locus quaeritur, tamenne patiemini vestro nomine contra vos firmari opes?

    in spite of this, notwithstanding this, Cic. Agr. 2, 28, 77;

    so. si... tamenne?

    id. Fl. 10, 21; id. Font. 7, 16 (3, 6); id. Dom. 19, 50.—Without ne:

    cur nolint, etiam si tacerent, satis dicunt. Verum non tacent. Tamen his invitissimis te offers?

    Cic. Div. in Caecil. 6, 21: —Quare tamen per plures dies motus [p. 1839] fuit? yet why, etc., Sen. Q. N. 6, 31, 1;

    so even at the beginning of a letter: tamen a malitiā non discedis?

    and yet, Cic. Fam. 9, 19, 1.—
    D.
    Ac tamen, and yet, and that although: admirabile est quantum inter omnis unus excellat;

    ac tamen, cum esset Demosthenes, multi oratores fuerunt, etc.,

    Cic. Or. 2, 6; 8, 26; id. Sest. 54, 115:

    quantus iste est hominum error! Ac tamen facile patior, etc.,

    id. Rep. 2, 15, 29; cf.:

    atque is tamen aliquis Ligarius non fuit,

    yet not even, id. Lig. 7, 22.—
    E.
    Neque... nec tamen, nor, on the other hand, and yet not:

    Cyri vitam legunt, praeclaram illam quidem, sed neque tam nostris rebus aptam nec tamen Scauri laudibus anteponendam,

    Cic. Brut. 29, 112.—
    F.
    Ne tamen, that by no means:

    veni igitur, quaeso, ne tamen semen urbanitatis unā cum re publicā intereat,

    Cic. Fam. 7, 31, 2.—
    G.
    With rel. pron.: qui tamen, etc., who however, although he ( she, it, they, etc.):

    L. Lucullus, qui tamen eis incommodis mederi fortasse potuisset,... partem militum Glabrioni tradidit,

    Cic. Imp. Pomp. 9, 26:

    ut possint eam vitam, quae tamen esset reddenda naturae, pro patriā potissimum reddere,

    id. Rep. 1, 3, 5:

    perturbat me etiam illud interdum, quod tamen, cum te penitus recognovi, timere desino,

    id. Deiot. 2, 4; id. Cat. 4, 11, 23: fuit mirificus in Crasso pudor, qui tamen non modo obesset ejus orationi, sed etiam prodesset, and yet its effect was, etc., id. de Or. 1, 26, 122:

    si vetustum verbum sit, quod tamen consuetudo ferre possit,

    id. ib. 3, 43, 170.—Qui tamen sometimes introduces a paranthetical concession:

    alter, qui tamen se continuerat, senserat tantum aliud atque homines exspectabant,

    Cic. Sest. 53, 114 (v. Fischer, Gram. p. 573, 5).—
    H.
    Strengthened by nihilominus:

    etsi verum judicabant, tamen nihilominus, etc.,

    Cic. Clu. 28, 76: tamen nihilominus Aien aristeuein, etc., id. Fam. 13, 15, 2.
    For tam = tamen, v.
    tam, IV.

    Lewis & Short latin dictionary > tamen

  • 5 bēstia

        bēstia ae, f    a beast, animal: fera bestia, N.: tametsi bestiae sunt (canes): bestiae volucres, birds: mutae, L.: ad bestias mittere alqm, to fight with (in the public spectacles): mala, the odor of the armpits (cf. capra), Ct.
    * * *
    beast, animal, creature; wild beast/animal, beast of prey in arena

    Latin-English dictionary > bēstia

  • 6 initium

        initium ī, n    [1 in + 1 I-], a going in, entrance: Remorum, i. e. of the country, Cs.—Fig., a beginning, commencement: Narrationis, T.: annorum, Cs.: bonis initiis orsus tribunatus, tristīs exitus habuit consulatus: belli, S.: dicendi initium sumere: initium fugae factum a Dumnorige, was the first to flee, Cs.: caedis initium facere a me: quod ab initio petivi: querellae ab initio tantae ordiendae rei absint, L.— Abl sing. abverb., in the beginning, at first: tametsi initio laetus, tamen postquam, etc., at first, S.: initio locum tenere, Cs.: dixi initio, iudices.— Plur, constituent parts, elements: initia, et tamquam semina, unde essent omnia orta.—First principles, elements: illa initia mathematicorum: operum initia tradere, Cs.— Auspices: novis initiis et ominibus opus est, i. e. a new reign, Cu.—Secret sacred rites, sacred mysteries: initia Cereris, L.: mysteria initiaque ut appellantur: tua, mater, initia, i. e. instruments used in celebrating the rites, Ct.
    * * *
    beginning, commencement; entrance

    Latin-English dictionary > initium

  • 7 nūllus

        nūllus gen. nūllīus (m nūllī, T., C.; nūllius, H.), dat. nūllī (m nūllō, Cs.; f nūllae, Pr.), adj.    [ne+ullus], not any, none, no: semita nulla, Enn. ap. C.: nulla videbatur aptior persona: elephanto beluarum nulla prudentior: nullo periculo perventuri, safely, Cs.: nullo discrimine, V.: nullius earum rerum consuli ius est, jurisdiction over none of, etc., S.: nullum meum minimum dictum, not the slightest word on my part: (Alpes) nullā dum viā superatae, no road as yet, L.: equestris pugna nulla admodum fuit, no fight at all, L.: nullā re unā magis commendari, quam, etc., no single: nullā rerum suarum non relictā, every one, L.—As subst m. and f no one, nobody: me, cum a vobis discessero, nusquam aut nullum fore: consistendi potestas erat nulli, Cs.: ego quidem nulli vestrum deero, L.: aut nullo aut quam paucissimis praesentibus, S.: Cur nemo est, nulla est, quae, etc., O.: nullis posset esse iucundior: nullis hominum cogentibus veniunt, V.—As subst n., nothing (for nihil): praeter laudem nullius avari, H.—Colloquially, not, not at all: memini, tametsi nullus moneas, T.: Philotimus nullus venit: ea (occasio) nulla contigerat, L.— Of no account, insignificant, trifling, worthless, null: igitur tu Titias leges nullas putas?: sed vides nullam esse rem p.: patre nullo, L.: alia quae illos magnos fecere, quae nobis nulla sunt, S.—With esse, to be lost, be undone: nullus sum, T.: Nullu's, Geta, nisi, etc., it is all over with you, T.
    * * *
    I
    nulla, nullum (gen -ius) ADJ
    no, none, not any
    II

    Latin-English dictionary > nūllus

  • 8 tamen

        tamen adv.    [3 TA-].—After a concessive or conditional particle, notwithstanding, nevertheless, for all that, however, yet, still (beginning the clause or after its emphatic word): quamquam omnis virtus nos ad se adlicet, tamen iustitia id maxime efficit: etsi abest maturitas aetatis, tamen, etc.: tametsi miserum est, tamen, etc.: si Massilienses per delectos cives... reguntur, inest tamen in eā conditione similitudo quaedam servitutis: si nullus erit pulvis, tamen excute nullum, O.: cui (senatus auctoritati) cum Cato et Caninius intercessissent, tamen est perscripta.—Opposed to an implied concession or inference, in spite of this, for all that, however, still, nevertheless: Retraham ad me illud argentum tamen, T.: expellitur ex oppido Gergoviā; non destitit tamen, Cs.: neque recordatur illi ipsi tam infelici imperatori patuisse tamen portūs Africae, L.: semper Aiax fortis, fortissimus tamen in furore: cur nolint, etiam si tacerent, satis dicunt. Verum non tacent. Tamen his invitissimis te offeres?: tamen a malitiā non discedis? in spite of all.—With sed or verum, in strong opposition, but yet, but nevertheless, but still: hi non sunt permolesti; sed tamen insident et urgent: debet; verum tamen non cogitur.—With si, if at least, if only: aliqua et mihi gratia ponto est; Si tamen in dio quondam concreta profundo Spuma fui, O.—After neque... nec, on the other hand, however: Cyri vitam legunt, praeclaram illam quidem, sed neque tam nostris rebus aptam nec tamen Scauri laudibus anteponendam.—Ne tamen, that by no means: veni igitur, quaeso, ne tamen semen urbanitatis unā cum re p. intereat. —With pron relat., who however, although he: L. Lucullus, qui tamen eis incommodis mederi fortasse potuisset... partem militum Glabrioni tradidit, although he might, etc.: fuit mirificus in Crasso pudor, qui tamen non obesset eius orationi, etc., and yet its effect was not, etc.—Strengthened by nihilo minus: si illud tenerent, se quoque id retenturum; nihilo minus tamen agi posse de compositione, Cs.
    * * *
    yet, nevertheless, still

    Latin-English dictionary > tamen

  • 9 adrogo

    ar-rŏgo ( adr-, Fleck., B. and K., Dietsch, Halm, Weissenb.; arr-, Holder, Dinter; Keller uses both forms), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    Jurid. and polit. t. t.
    A.
    To ask or inquire of one, to question: Venus haec volo adroget te, * Plaut. Rud. 5, 2, 45; cf. Dig. 1, 7, 2.—
    * B.
    Alicui, t. t., to add one officer to another, to associate with, place by the side of:

    cui consuli dictatorem adrogari haud satis decorum visum est patribus,

    Liv. 7, 25, 11.—
    C.
    To take a homo sui juris in the place of a child, to adopt (v. arrogatio), Gell. 5, 19, 4; cf. Dig. 1, 7, 1; 1, 7, 2; 1, 7, 22 al.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    To appropriate that which does not belong to one, to claim as one's own, to arrogate to one's self, to assume:

    quamquam mihi non sumo tantum, judices, neque adrogo, ut, etc.,

    Cic. Planc. 1:

    non enim mihi tantum derogo, tametsi nihil adrogo, ut, etc.,

    id. Rosc. Am. 32:

    sapientiam sibi adrogare,

    id. Brut. 85, 292: ego tantum tibi tribuo, [p. 166] quantum mihi fortasse arrogo, id. Fam. 4, 1 fin.:

    Quod ex alienā virtute sibi adrogant, id mihi ex meā non concedunt,

    Sall. J. 85, 25:

    Nihil adrogabo mihi nobilitatis aut modestiae,

    Tac. H. 1, 30:

    Nec sibi cenarum quivis temere arroget artem,

    Hor. S. 2, 4, 35.—
    B.
    Poet.: alicui aliquid, to adjudge something to another as his own, to confer upon or procure for (opp. abrogare):

    Scire velim, chartis pretium quotus adroget annus,

    Hor. Ep. 2, 1, 35:

    decus arrogavit,

    id. C. 4, 14, 40:

    nihil non arroget armis,

    adjudge every thing to arms, think every thing must yield to, id. A. P. 121.— Hence, arrŏgans ( adr-), antis, P. a., acc. to II. A., appropriating something not one's own; hence, assuming, arrogant (syn.: superbus, insolens, ferox).
    A.
    Lit.:

    si essent adrogantes, non possem ferre fastidium,

    Cic. Phil. 10, 9:

    Induciomarus iste minax atque adrogans,

    id. Font. 12; id. Verr. 2, 1, 60:

    ne arrogans in praeripiendo populi beneficio videretur,

    Caes. B. C. 3, 1:

    pigritia adrogantior,

    Quint. 12, 3, 12:

    adrogantissima persuasio,

    id. Decl. 8, 9.—
    B.
    As a consequence of assumption, haughty, proud, overbearing, insolent (cf. arrogantia, I. B.):

    proponit inania mihi nobilitatis, hoc est hominum adrogantium nomina,

    Cic. Verr. 1, 6:

    de se persuasio,

    Quint. 2, 4, 16:

    crudelitas adrogans,

    Cic. Fam. 5, 4, 2:

    dictum,

    id. Sull. 8, 25:

    consilium,

    id. de Or. 2, 39, 165:

    moderatio,

    Tac. A. 1, 3:

    adversus superiores tristi adulatione, adrogans minoribus, inter pares difficilis,

    id. ib. 11, 21:

    omnem adrogantem humilia,

    Vulg. Job, 40, 6:

    abominatio Domino est omnis adrogans,

    ib. Prov. 16, 5:

    beatos dicimus adrogantes,

    ib. Mal. 3, 15.— Adv.: arrŏgan-ter ( adr-), with assumption, arrogantly, haughtily, proudly, insolently:

    aliquid dicere,

    Cic. de Or. 2, 83, 339; id. Off. 1, 1, 2; Quint. 4, 2, 86:

    scribere,

    Cic. Att. 6, 1:

    aliquid praejudicare,

    id. ad Brut. 1, 4:

    petere,

    id. Lig. 10, 30:

    adsentire,

    id. Inv. 2, 3, 10:

    facere,

    Caes. B. G. 1, 40: adversarios sustinere, D. Brutus ap. Cic. Fam. 11, 13, 4: ingredi, * Vulg. Soph. 1, 9:

    consulere in deditos,

    Tac. Agr. 16.— Comp.:

    multo adrogantius factum,

    Suet. Caes. 79:

    insolentius et adrogantius uti gloriā artis,

    Plin. 36, 10, 36, § 71:

    adrogantius et elatius praefari,

    Gell. 9, 15.— Sup., Oros. 7, 25; 7, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > adrogo

  • 10 adspicio

    a-spĭcĭo ( adsp-, Jan; asp-, others except Halm, who uses both), spexi, spectum, 3, v. a. (aspexit = aspexerit, Plaut. As. 4, 1, 25), to look to or upon a person or thing, to behold, look at, see.
    I.
    Lit., constr. in the ante - class. per. sometimes with ad; but afterwards with the acc., with a finite clause, or absol.; in eccl. Lat., with in with acc., and super with acc.
    (α).
    With ad:

    aspice ad me,

    Plaut. Capt. 3, 4, 38:

    aspicient ad me,

    Vulg. Zach. 12, 10:

    aspicere ad terram,

    Plaut. Cist. 4, 2, 25:

    ad caelum,

    Vulg. 2 Macc. 7, 28:

    Aspice nunc ad sinisteram,

    Plaut. Merc. 5, 2, 38 (Ritschl, spice):

    ad Scrofam,

    Varr. R. R. 1, 2, 26; cf. the epitaph of Pacuvius: Adulescens, tametsi properas, te hoc saxum rogat, Ut se[se] aspicias, etc., ap. Gell. 1, 24 fin. —(b With acc.: Aspice hoc sublimen candens, Enn. ap. Cic. N. D. 2, 25, 65: templum Cereris, id. ap. Varr. L. L. 7, 2, 82: me, Pac. ap. Non. p. 470, 20: aspicite (me) religatum asperis Vinctumque saxis, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Plaut. As. 4, 1, 25:

    me huc aspice,

    id. Am. 2, 2, 118:

    faciem alicujus,

    id. Ps. 1, 2, 9.—In Plaut. twice with contra: aspiciam aliquem [p. 176] contra oculis, Cas. 5, 3, 2: Th. Aspicedum contra me. Tr. Aspexi. Th. Vides? Tr. Video, Most. 5, 1, 56; so,

    non audebat aspicere contra Deum,

    Vulg. Exod. 3, 6:

    formam alicujus aspicere,

    Ter. Heaut. 4, 5, 25:

    tergum alicujus,

    Vulg. Exod. 33, 8:

    aspicite ipsum: contuemini os, etc.,

    Cic. Sull. 27:

    me,

    Vulg. Job, 7, 8:

    sic obstupuerant, sic terram intuebantur, sic furtim non numquam inter se aspiciebant, etc.,

    Cic. Cat. 3, 5, 13; so Vulg. Jer. 4, 23:

    aspicis me iratus,

    Cic. Phil. 2, 30 fin.:

    hominis omnino aspiciendi potestatem eripere,

    id. Lael. 23, 87:

    ut nemo eorum forum aut publicum aspicere vellet,

    Liv. 9, 7, 11:

    aliquid rectis oculis,

    Suet. Aug. 16:

    Aspicit hanc torvis (oculis),

    Ov. M. 6, 34:

    aspiciunt oculis Superi mortalia justis,

    id. ib. 13, 70:

    aliquid oculis aequis,

    Verg. A. 4, 372:

    aspice vultus Ecce meos,

    Ov. M. 2, 92 al.:

    horrendae aspectu,

    Hor. S. 1, 8, 26:

    aspice nos hoc tantum,

    look on us thus much only, Verg. A. 2, 690 Wagner: Aspice Felicem sibi non tibi, Romule, Sullam, poët. ap. Suet. Tib. 59.—In pass. (rare):

    unde aliqua pars aspici potest,

    Cic. Mil. 3:

    pulvis procul et arma adspiciebantur,

    Tac. H. 2, 68; id. G. 13:

    super triginta milia armatorum aspiciebantur,

    id. Agr. 29; 40; id. A. 3, 45; 11, 14:

    Septentrionem ibi adnotatum primā tantum parte noctis adspici,

    Plin. 2, 73, 75, § 185:

    quasi eum aspici nefas esset,

    Cic. Verr. 5, 67; 5, 187; id. Har. Resp. 8:

    adspici humana exta nefas habetur,

    Plin. 28, 1, 2, § 5.—
    (γ).
    Absol.:

    Vide amabo, si non, quom aspicias, os inpudens videtur,

    Ter. Eun. 5, 1, 22:

    postquam aspexi, ilico Cognovi,

    id. Heaut. 4, 1, 43.—
    (δ).
    With in with acc.:

    in terram aspicere,

    Vulg. Psa. 101, 20; ib. Isa. 5, 30:

    in caelum,

    ib. Matt. 14, 9.—
    (ε).
    With super with acc.:

    super castra aspicere,

    Vulg. Judith, 9, 7 al. —
    B.
    Transf.
    1.
    a.. Of things in space, to look toward, lie toward:

    tabulatum aspiciat meridiem,

    Col. 8, 8, 2:

    cryptoporticus non aspicere vineas, sed tangere videtur,

    Plin. Ep. 5, 6, 29:

    ea pars Britanniae, quae Hiberniam aspicit,

    Tac. Agr. 24:

    terra umidior quā Gallias, ventosior quā Noricum aspicit,

    id. G. 5.—
    b.
    Of persons:

    nobilissimi totius Britanniae eoque in ipsis penetralibus siti nec servientium litora aspicientes,

    Tac. Agr. 30.—
    2.
    With the access. idea of purpose (cf.: adeo, aggredior, etc.), to look upon something in order to consider or examine it; and in gen. to consider, survey, inspect (freq. in Liv.):

    hujus ut aspicerent opus admirabile,

    Ov. M. 6, 14:

    Boeotiam atque Euboeam aspicere jussi,

    Liv. 42, 37:

    in Boeotiā aspiciendae res,

    id. 42, 67 fin.:

    Ap. Claudium legatum ad eas res aspiciendas componendasque senatus misit,

    id. 42, 5; 26, 51; 32, 5 al.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.: sic in oratione Crassi divitias atque ornamenta ejus ingenii per quaedam involucra perspexi;

    sed ea cum contemplari cuperem, vix aspiciendi potestas fuit,

    Cic. de Or. 1, 35, 161:

    sic evolavit oratio, ut ejus vim atque incitationem aspexerim, vestigia ingressumque vix viderim,

    observed, noticed, id. ib. 1, 35, 161:

    in auctorem fidei,

    Vulg. Heb. 12, 2:

    in remunerationem,

    ib. ib. 11, 26.—So esp., to examine, reflect upon, to consider, weigh, ponder (most freq. in the imperat.: aspice, see, ponder, consider, etc.).
    a.
    With acc.:

    Postea [tu] aspicito meum, quando ego tuum inspectavero,

    Plaut. Rud. 3, 4, 50:

    neque tanta (est) in rebus obscuritas, ut eas non penitus vir ingenio cernat, si modo (eas) aspexerit,

    attends to them, Cic. de Or. 3, 31, 124: aspice, ait, Perseu, nostrae primordia gentis, Ov M. 5, 190.—
    b.
    With a finite clause.
    (α).
    In the subj.:

    qui semel aspexit, quantum dimissa petitis Praestent, etc.,

    has weighed, considered, Hor. Ep. 1, 7, 96:

    aspiciebant, quomodo turba jactaret aes etc.,

    Vulg. Marc. 12, 41:

    aspiciebant, ubi (Jesus) poneretur,

    ib. ib. 15, 47:

    Quin tu illam aspice, ut placide adcubat,

    Plaut. Most. 3, 2, 168:

    quin aspice, quantum Aggrediare nefas,

    Ov. M. 7, 70:

    Aspice, venturo laetentur ut omnia saeclo!

    Verg. E. 4, 52:

    Aspice, Plautus Quo pacto partes tutetur amantis ephebi, ut patris attenti... Quantus sit dossennus,

    Hor. Ep. 2, 1, 170 sqq.:

    Aspice, num mage sit nostrum penetrabile telum,

    Verg. A. 10, 481:

    aspice, si quid loquamur,

    Hor. Ep. 1, 17, 4 sq.:

    Aspice, qui coeant populi,

    Verg. A. 8, 385:

    Qualem commendes, etiam atque etiam aspice,

    Hor. Ep. 1, 18, 76: aspice, Quanto cum fastu, quanto molimine circumspectemus etc., id. ib. 2, 2, 92.—
    (β).
    In the indic. (rare):

    Aspice, ut antrum Silvestris raris sparsit labrusca racemis,

    Verg. E. 5, 6:

    Aspice, ut insignis spoliis Marcellus opimis Ingreditur,

    id. A. 6, 855:

    quantas ostentant, aspice, vires,

    id. ib. 6, 771:

    Aspice, quem gloria extulerat,

    id. Cat. 12, 1:

    aspicite, quae fecit nobiscum,

    Vulg. Tob. 13, 6.—Also, to take into consideration, to have in view:

    si genus aspicitur, Saturnum prima parentem Feci,

    Ov. F. 6, 29.—
    B.
    Esp.
    1.
    To look upon with respect, admiration:

    erat in classe Chabrias privatus, sed eum magis milites quam qui praeerant, aspiciebant,

    Nep. Chabr. 4, 1.—
    2.
    Aliquem, to look one boldly in the face, to meet his glance:

    Lacedaemonii, quos nemo Boeotiorum ausus fuit aspicere in acie,

    Nep. Epam. 8, 3 (cf. supra, I., the passage from Suet. Aug. 16). —
    3.
    Lumen aspicere, to see the light for to live:

    odi celebritatem, fugio homines, lucem aspicere vix possum,

    Cic. Att. 3, 7; id. Brut. 3, 12; cf. the foll. number fin.
    4.
    Ad inchoative (as in addubito, addormio, aduro, etc.), to get a sight of, to see, perceive, descry:

    perii, si me aspexerit,

    Plaut. Am. 1, 1, 164:

    forte unam aspicio adulescentulam,

    Ter. And. 1, 1, 91; id. Ad. 3, 3, 19:

    respexit et equum alacrem laetus aspexit,

    Cic. Div. 1, 33, 73; so id. Har. Resp. 1, 2:

    tum vero Phaëthon cunctis e partibus orbem Aspicit accensum,

    Ov. M. 2, 228; 7, 651:

    aspicit hanc visamque vocat,

    id. ib. 2, 443; 2, 714; 3, 69; 3, 356; 3, 486; 7, 384;

    7, 791 et saep.: Quem simul aspexit scabrum intonsumque,

    Hor. Ep. 1, 7, 90.—Hence trop.: lumen aspicere, to see the light for to be born:

    ut propter quos hanc suavissimam lucem aspexerit, eos indignissime luce privārit,

    Cic. Rosc. Am. 22 fin.; cf. supra, II. B. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > adspicio

  • 11 arrogo

    ar-rŏgo ( adr-, Fleck., B. and K., Dietsch, Halm, Weissenb.; arr-, Holder, Dinter; Keller uses both forms), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    Jurid. and polit. t. t.
    A.
    To ask or inquire of one, to question: Venus haec volo adroget te, * Plaut. Rud. 5, 2, 45; cf. Dig. 1, 7, 2.—
    * B.
    Alicui, t. t., to add one officer to another, to associate with, place by the side of:

    cui consuli dictatorem adrogari haud satis decorum visum est patribus,

    Liv. 7, 25, 11.—
    C.
    To take a homo sui juris in the place of a child, to adopt (v. arrogatio), Gell. 5, 19, 4; cf. Dig. 1, 7, 1; 1, 7, 2; 1, 7, 22 al.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    To appropriate that which does not belong to one, to claim as one's own, to arrogate to one's self, to assume:

    quamquam mihi non sumo tantum, judices, neque adrogo, ut, etc.,

    Cic. Planc. 1:

    non enim mihi tantum derogo, tametsi nihil adrogo, ut, etc.,

    id. Rosc. Am. 32:

    sapientiam sibi adrogare,

    id. Brut. 85, 292: ego tantum tibi tribuo, [p. 166] quantum mihi fortasse arrogo, id. Fam. 4, 1 fin.:

    Quod ex alienā virtute sibi adrogant, id mihi ex meā non concedunt,

    Sall. J. 85, 25:

    Nihil adrogabo mihi nobilitatis aut modestiae,

    Tac. H. 1, 30:

    Nec sibi cenarum quivis temere arroget artem,

    Hor. S. 2, 4, 35.—
    B.
    Poet.: alicui aliquid, to adjudge something to another as his own, to confer upon or procure for (opp. abrogare):

    Scire velim, chartis pretium quotus adroget annus,

    Hor. Ep. 2, 1, 35:

    decus arrogavit,

    id. C. 4, 14, 40:

    nihil non arroget armis,

    adjudge every thing to arms, think every thing must yield to, id. A. P. 121.— Hence, arrŏgans ( adr-), antis, P. a., acc. to II. A., appropriating something not one's own; hence, assuming, arrogant (syn.: superbus, insolens, ferox).
    A.
    Lit.:

    si essent adrogantes, non possem ferre fastidium,

    Cic. Phil. 10, 9:

    Induciomarus iste minax atque adrogans,

    id. Font. 12; id. Verr. 2, 1, 60:

    ne arrogans in praeripiendo populi beneficio videretur,

    Caes. B. C. 3, 1:

    pigritia adrogantior,

    Quint. 12, 3, 12:

    adrogantissima persuasio,

    id. Decl. 8, 9.—
    B.
    As a consequence of assumption, haughty, proud, overbearing, insolent (cf. arrogantia, I. B.):

    proponit inania mihi nobilitatis, hoc est hominum adrogantium nomina,

    Cic. Verr. 1, 6:

    de se persuasio,

    Quint. 2, 4, 16:

    crudelitas adrogans,

    Cic. Fam. 5, 4, 2:

    dictum,

    id. Sull. 8, 25:

    consilium,

    id. de Or. 2, 39, 165:

    moderatio,

    Tac. A. 1, 3:

    adversus superiores tristi adulatione, adrogans minoribus, inter pares difficilis,

    id. ib. 11, 21:

    omnem adrogantem humilia,

    Vulg. Job, 40, 6:

    abominatio Domino est omnis adrogans,

    ib. Prov. 16, 5:

    beatos dicimus adrogantes,

    ib. Mal. 3, 15.— Adv.: arrŏgan-ter ( adr-), with assumption, arrogantly, haughtily, proudly, insolently:

    aliquid dicere,

    Cic. de Or. 2, 83, 339; id. Off. 1, 1, 2; Quint. 4, 2, 86:

    scribere,

    Cic. Att. 6, 1:

    aliquid praejudicare,

    id. ad Brut. 1, 4:

    petere,

    id. Lig. 10, 30:

    adsentire,

    id. Inv. 2, 3, 10:

    facere,

    Caes. B. G. 1, 40: adversarios sustinere, D. Brutus ap. Cic. Fam. 11, 13, 4: ingredi, * Vulg. Soph. 1, 9:

    consulere in deditos,

    Tac. Agr. 16.— Comp.:

    multo adrogantius factum,

    Suet. Caes. 79:

    insolentius et adrogantius uti gloriā artis,

    Plin. 36, 10, 36, § 71:

    adrogantius et elatius praefari,

    Gell. 9, 15.— Sup., Oros. 7, 25; 7, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > arrogo

  • 12 aspicio

    a-spĭcĭo ( adsp-, Jan; asp-, others except Halm, who uses both), spexi, spectum, 3, v. a. (aspexit = aspexerit, Plaut. As. 4, 1, 25), to look to or upon a person or thing, to behold, look at, see.
    I.
    Lit., constr. in the ante - class. per. sometimes with ad; but afterwards with the acc., with a finite clause, or absol.; in eccl. Lat., with in with acc., and super with acc.
    (α).
    With ad:

    aspice ad me,

    Plaut. Capt. 3, 4, 38:

    aspicient ad me,

    Vulg. Zach. 12, 10:

    aspicere ad terram,

    Plaut. Cist. 4, 2, 25:

    ad caelum,

    Vulg. 2 Macc. 7, 28:

    Aspice nunc ad sinisteram,

    Plaut. Merc. 5, 2, 38 (Ritschl, spice):

    ad Scrofam,

    Varr. R. R. 1, 2, 26; cf. the epitaph of Pacuvius: Adulescens, tametsi properas, te hoc saxum rogat, Ut se[se] aspicias, etc., ap. Gell. 1, 24 fin. —(b With acc.: Aspice hoc sublimen candens, Enn. ap. Cic. N. D. 2, 25, 65: templum Cereris, id. ap. Varr. L. L. 7, 2, 82: me, Pac. ap. Non. p. 470, 20: aspicite (me) religatum asperis Vinctumque saxis, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Plaut. As. 4, 1, 25:

    me huc aspice,

    id. Am. 2, 2, 118:

    faciem alicujus,

    id. Ps. 1, 2, 9.—In Plaut. twice with contra: aspiciam aliquem [p. 176] contra oculis, Cas. 5, 3, 2: Th. Aspicedum contra me. Tr. Aspexi. Th. Vides? Tr. Video, Most. 5, 1, 56; so,

    non audebat aspicere contra Deum,

    Vulg. Exod. 3, 6:

    formam alicujus aspicere,

    Ter. Heaut. 4, 5, 25:

    tergum alicujus,

    Vulg. Exod. 33, 8:

    aspicite ipsum: contuemini os, etc.,

    Cic. Sull. 27:

    me,

    Vulg. Job, 7, 8:

    sic obstupuerant, sic terram intuebantur, sic furtim non numquam inter se aspiciebant, etc.,

    Cic. Cat. 3, 5, 13; so Vulg. Jer. 4, 23:

    aspicis me iratus,

    Cic. Phil. 2, 30 fin.:

    hominis omnino aspiciendi potestatem eripere,

    id. Lael. 23, 87:

    ut nemo eorum forum aut publicum aspicere vellet,

    Liv. 9, 7, 11:

    aliquid rectis oculis,

    Suet. Aug. 16:

    Aspicit hanc torvis (oculis),

    Ov. M. 6, 34:

    aspiciunt oculis Superi mortalia justis,

    id. ib. 13, 70:

    aliquid oculis aequis,

    Verg. A. 4, 372:

    aspice vultus Ecce meos,

    Ov. M. 2, 92 al.:

    horrendae aspectu,

    Hor. S. 1, 8, 26:

    aspice nos hoc tantum,

    look on us thus much only, Verg. A. 2, 690 Wagner: Aspice Felicem sibi non tibi, Romule, Sullam, poët. ap. Suet. Tib. 59.—In pass. (rare):

    unde aliqua pars aspici potest,

    Cic. Mil. 3:

    pulvis procul et arma adspiciebantur,

    Tac. H. 2, 68; id. G. 13:

    super triginta milia armatorum aspiciebantur,

    id. Agr. 29; 40; id. A. 3, 45; 11, 14:

    Septentrionem ibi adnotatum primā tantum parte noctis adspici,

    Plin. 2, 73, 75, § 185:

    quasi eum aspici nefas esset,

    Cic. Verr. 5, 67; 5, 187; id. Har. Resp. 8:

    adspici humana exta nefas habetur,

    Plin. 28, 1, 2, § 5.—
    (γ).
    Absol.:

    Vide amabo, si non, quom aspicias, os inpudens videtur,

    Ter. Eun. 5, 1, 22:

    postquam aspexi, ilico Cognovi,

    id. Heaut. 4, 1, 43.—
    (δ).
    With in with acc.:

    in terram aspicere,

    Vulg. Psa. 101, 20; ib. Isa. 5, 30:

    in caelum,

    ib. Matt. 14, 9.—
    (ε).
    With super with acc.:

    super castra aspicere,

    Vulg. Judith, 9, 7 al. —
    B.
    Transf.
    1.
    a.. Of things in space, to look toward, lie toward:

    tabulatum aspiciat meridiem,

    Col. 8, 8, 2:

    cryptoporticus non aspicere vineas, sed tangere videtur,

    Plin. Ep. 5, 6, 29:

    ea pars Britanniae, quae Hiberniam aspicit,

    Tac. Agr. 24:

    terra umidior quā Gallias, ventosior quā Noricum aspicit,

    id. G. 5.—
    b.
    Of persons:

    nobilissimi totius Britanniae eoque in ipsis penetralibus siti nec servientium litora aspicientes,

    Tac. Agr. 30.—
    2.
    With the access. idea of purpose (cf.: adeo, aggredior, etc.), to look upon something in order to consider or examine it; and in gen. to consider, survey, inspect (freq. in Liv.):

    hujus ut aspicerent opus admirabile,

    Ov. M. 6, 14:

    Boeotiam atque Euboeam aspicere jussi,

    Liv. 42, 37:

    in Boeotiā aspiciendae res,

    id. 42, 67 fin.:

    Ap. Claudium legatum ad eas res aspiciendas componendasque senatus misit,

    id. 42, 5; 26, 51; 32, 5 al.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.: sic in oratione Crassi divitias atque ornamenta ejus ingenii per quaedam involucra perspexi;

    sed ea cum contemplari cuperem, vix aspiciendi potestas fuit,

    Cic. de Or. 1, 35, 161:

    sic evolavit oratio, ut ejus vim atque incitationem aspexerim, vestigia ingressumque vix viderim,

    observed, noticed, id. ib. 1, 35, 161:

    in auctorem fidei,

    Vulg. Heb. 12, 2:

    in remunerationem,

    ib. ib. 11, 26.—So esp., to examine, reflect upon, to consider, weigh, ponder (most freq. in the imperat.: aspice, see, ponder, consider, etc.).
    a.
    With acc.:

    Postea [tu] aspicito meum, quando ego tuum inspectavero,

    Plaut. Rud. 3, 4, 50:

    neque tanta (est) in rebus obscuritas, ut eas non penitus vir ingenio cernat, si modo (eas) aspexerit,

    attends to them, Cic. de Or. 3, 31, 124: aspice, ait, Perseu, nostrae primordia gentis, Ov M. 5, 190.—
    b.
    With a finite clause.
    (α).
    In the subj.:

    qui semel aspexit, quantum dimissa petitis Praestent, etc.,

    has weighed, considered, Hor. Ep. 1, 7, 96:

    aspiciebant, quomodo turba jactaret aes etc.,

    Vulg. Marc. 12, 41:

    aspiciebant, ubi (Jesus) poneretur,

    ib. ib. 15, 47:

    Quin tu illam aspice, ut placide adcubat,

    Plaut. Most. 3, 2, 168:

    quin aspice, quantum Aggrediare nefas,

    Ov. M. 7, 70:

    Aspice, venturo laetentur ut omnia saeclo!

    Verg. E. 4, 52:

    Aspice, Plautus Quo pacto partes tutetur amantis ephebi, ut patris attenti... Quantus sit dossennus,

    Hor. Ep. 2, 1, 170 sqq.:

    Aspice, num mage sit nostrum penetrabile telum,

    Verg. A. 10, 481:

    aspice, si quid loquamur,

    Hor. Ep. 1, 17, 4 sq.:

    Aspice, qui coeant populi,

    Verg. A. 8, 385:

    Qualem commendes, etiam atque etiam aspice,

    Hor. Ep. 1, 18, 76: aspice, Quanto cum fastu, quanto molimine circumspectemus etc., id. ib. 2, 2, 92.—
    (β).
    In the indic. (rare):

    Aspice, ut antrum Silvestris raris sparsit labrusca racemis,

    Verg. E. 5, 6:

    Aspice, ut insignis spoliis Marcellus opimis Ingreditur,

    id. A. 6, 855:

    quantas ostentant, aspice, vires,

    id. ib. 6, 771:

    Aspice, quem gloria extulerat,

    id. Cat. 12, 1:

    aspicite, quae fecit nobiscum,

    Vulg. Tob. 13, 6.—Also, to take into consideration, to have in view:

    si genus aspicitur, Saturnum prima parentem Feci,

    Ov. F. 6, 29.—
    B.
    Esp.
    1.
    To look upon with respect, admiration:

    erat in classe Chabrias privatus, sed eum magis milites quam qui praeerant, aspiciebant,

    Nep. Chabr. 4, 1.—
    2.
    Aliquem, to look one boldly in the face, to meet his glance:

    Lacedaemonii, quos nemo Boeotiorum ausus fuit aspicere in acie,

    Nep. Epam. 8, 3 (cf. supra, I., the passage from Suet. Aug. 16). —
    3.
    Lumen aspicere, to see the light for to live:

    odi celebritatem, fugio homines, lucem aspicere vix possum,

    Cic. Att. 3, 7; id. Brut. 3, 12; cf. the foll. number fin.
    4.
    Ad inchoative (as in addubito, addormio, aduro, etc.), to get a sight of, to see, perceive, descry:

    perii, si me aspexerit,

    Plaut. Am. 1, 1, 164:

    forte unam aspicio adulescentulam,

    Ter. And. 1, 1, 91; id. Ad. 3, 3, 19:

    respexit et equum alacrem laetus aspexit,

    Cic. Div. 1, 33, 73; so id. Har. Resp. 1, 2:

    tum vero Phaëthon cunctis e partibus orbem Aspicit accensum,

    Ov. M. 2, 228; 7, 651:

    aspicit hanc visamque vocat,

    id. ib. 2, 443; 2, 714; 3, 69; 3, 356; 3, 486; 7, 384;

    7, 791 et saep.: Quem simul aspexit scabrum intonsumque,

    Hor. Ep. 1, 7, 90.—Hence trop.: lumen aspicere, to see the light for to be born:

    ut propter quos hanc suavissimam lucem aspexerit, eos indignissime luce privārit,

    Cic. Rosc. Am. 22 fin.; cf. supra, II. B. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > aspicio

  • 13 auctor

    auctor (incorrectly written autor or author), ōris, comm. [id.], he that brings about the existence of any object, or promotes the increase or prosperity of it, whether he first originates it, or by his efforts gives greater permanence or continuance to it; to be differently translated according to the object, creator, maker, author, inventor, producer, father, founder, teacher, composer, cause, voucher, supporter, leader, head, etc. (syn.: conditor, origo, consiliarius, lator, suasor, princeps, dux).
    I.
    Lit.
    A.
    Of persons, a progenitor, father, ancestor:

    L. Brutus, praeclarus auctor nobilitatis tuae,

    the founder, progenitor of your nobility, Cic. Tusc. 4, 1, 2:

    generis,

    Verg. A. 4, 365; so Ov. M. 4, 640, and Suet. Vit. 2:

    tu sanguinis ultimus auctor,

    Verg. A. 7, 49; so Ov. M. 12, 558, and 13, 142:

    tantae propaginis,

    id. F. 3, 157:

    originis,

    Suet. Ner. 1:

    gentis,

    id. Claud. 25:

    auctores parentes animarum,

    Vulg. Sap. 12, 6:

    auctore ab illo ducit originem,

    Hor. C. 3, 17, 5:

    Sive neglectum genus et nepotes Respicis auctor,

    id. ib. 1, 2, 36:

    mihi Tantalus auctor,

    Ov. M. 6, 172:

    auctores saxa fretumque tui,

    id. H. 10, 132:

    Juppiter e terrā genitam mentitur, ut auctor Desinat inquiri,

    id. M. 1, 615.—Of animals, Col. 6, 27, 1.—
    B.
    Of buildings, etc., founder, builder:

    Trojae Cynthius auctor,

    Verg. G. 3, 36:

    murorum Romulus auctor,

    Prop. 5, 6, 43 ( augur, Müll.):

    auctor posuisset in oris Moenia,

    Ov. M. 15, 9:

    porticus auctoris Livia nomen habet,

    id. A. A. 1, 72:

    amphitheatri,

    Plin. 36, 15, 24, § 118:

    omnia sub titulo tantum suo ac sine ullā pristini auctoris memoriā,

    Suet. Dom. 5.—
    C.
    Of works of art, a maker, artist:

    statua auctoris incerti,

    Plin. 34, 8, 19, § 93: apparuit summam artis securitatem auctori placaisse, id. praef. § 27.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., the originator, executor, performer, doer, cause, occasion of other things (freq. interchanged with actor):

    tametsi haud quaquam par gloriá sequitur scriptorem et auctorem rerum, tamen etc.,

    Sall. C. 3, 2 Kritz (cf. without rerum: Suam quisque culpam auctores ad negotia transferunt, id. J. 1, 4):

    praeclari facinoris,

    Vell. 2, 120, 6:

    facti,

    Ov. M. 9, 206; Vell. 1, 8:

    cum perquirerent auctorem facti,

    Vulg. Jud. 6, 29:

    optimi statūs auctor,

    Suet. Aug. 28:

    honoris,

    Ov. M. 10, 214:

    vitae,

    Vulg. Act. 3, 15:

    salutis,

    ib. Heb. 2, 10:

    fidei,

    ib. ib. 12, 2:

    funeris,

    Ov. M. 10, 199:

    necis,

    id. ib. 8, 449;

    9, 214: mortis,

    id. ib. 8, 493:

    vulneris,

    id. ib. 5, 133;

    8, 418: plagae,

    id. ib. 3, 329:

    seditionis sectae,

    Vulg. Act. 24, 5.—Also, in gen., one from whom any thing proceeds or comes:

    auctor in incerto est: jaculum de parte sinistrā Venit,

    i. e. the sender, Ov. M. 12, 419; so,

    teli,

    id. ib. 8, 349:

    muneris,

    the giver, id. ib. 2, 88;

    5, 657, 7, 157 al.: meritorum,

    id. ib. 8, 108 al.—
    B.
    An author of scientific or literary productions.
    1.
    An investigator:

    non sordidus auctor Naturae verique,

    Hor. C. 1, 28, 14.—And as imparting learning, a teacher:

    quamquam in antiquissimā philosophiā Cratippo auctore versaris,

    Cic. Off. 2, 2, 8:

    dicendi gravissimus auctor et magister Plato,

    id. Or. 3, 10:

    divini humanique juris auctor celeberrimus,

    Vell. 2, 26, 2:

    Servius Sulpicius, juris civilis auctor,

    Gell. 2, 10; Dig. 19, 1, 39; 40, 7, 36.—
    2.
    The author of a writing, a writer:

    ii quos nunc lectito auctores,

    Cic. Att. 12, 18:

    ingeniosus poëta et auctor valde bonus,

    id. Mur. 14:

    scripta auctori perniciosa suo,

    Ov. Tr. 5, 1, 68:

    Belli Alexandrini Africique et Hispaniensis incertus auctor est,

    Suet. Caes. 56; id. Aug. 31:

    sine auctore notissimi versus,

    i. e. anonymous verses, id. ib. 70; so id. Calig. 8; id. Dom. 8 al.— Meton. of cause for effect, for a literary production, writing, work:

    in evolvendis utriusque linguae auctoribus, etc.,

    Suet. Aug. 89. —In partic., the author of historical works, an historian (with and without rerum):

    ego cautius posthac historiam attingam, te audiente, quem rerum Romanarum auctorem laudare possum religiosissimum,

    Cic. Brut. 11, 44; so,

    Matrem Antoniam non apud auctores rerum, non diurnā actorum scripturā reperio ullo insigni officio functam,

    Tac. A. 3, 3; 3, 30 (diff. from auctor rerum in II. A.):

    Polybius bonus auctor in primis,

    Cic. Off. 3, 32, 113; so Nep. Them. 10, 4; Liv. 4, 20; Tac. A. 5, 9; 14, 64 al.—With historiae (eccl. Lat.):

    historiae congruit auctori,

    Vulg. 2 Macc. 2, 31.—Hence, in gen., one that gives an account of something, a narrator, reporter, informant (orally or in writing):

    sibi insidias fieri: se id certis auctoribus comperisse,

    Cic. Att. 14, 8:

    celeberrimos auctores habeo tantam victoribus irreverentiam fuisse, ut, etc.,

    Tac. H. 3, 51:

    criminis ficti auctor, i. e. nuntius,

    Ov. M. 7, 824:

    Non haec tibi nuntiat auctor Ambiguus,

    id. ib. 11, 666; 12, 58; 12, 61; 12, 532.—Hence, auctorem esse, with acc. and inf., to relate, recount:

    Auctores sunt ter novenis punctis interfici hominem,

    Plin. 11, 21, 24, § 73:

    Fabius Rustiçus auctor est scriptos esse ad Caecinam Tuscum codicillos,

    Tac. A. 13, 20:

    Auctor est Julius Marathus ante paucos quam nasceretur menses prodigium Romae factum (esse) publice, etc.,

    Suet. Aug. 94 et saep.—
    C.
    One by whose influence, advice, command, etc., any thing is done, the cause, occasion, contriver, instigator, counsellor, adviser, promoter; constr. sometimes with ut, acc. and inf., or gen. gerund.: quid mihi es auctor ( what do you counsel me?) huic ut mittam? Plaut. Ps. 1, 3, 2; 4, 7, 70; id. Poen. 1, 3, 1:

    idne estis auctores mihi?

    Ter. Ad. 5, 8, 16:

    mihique ut absim, vehementer auctor est,

    Cic. Att. 15, 5:

    Gellium ipsis (philosophis) magno opere auctorem fuisse, ut controversiarum facerent modum,

    id. Leg. 1, 20, 53:

    ut propinqui de communi sententiā coërcerent, auctor fuit,

    Suet. Tib. 35; id. Claud. 25; id. Calig. 15:

    a me consilium petis, qui sim tibi auctor in Siciliāne subsidas, an proficiscare,

    Cic. Fam. 6, 8: ego quidem tibi non sim auctor, si Pompeius Italiam reliquit, te quoque profugere, Att. ap. Cic. Att. 9, 10:

    ne auctor armorum duxque deesset, Auct. B. G. 8, 47: auctor facinori non deerat,

    Liv. 2, 54:

    auctores Bibulo fuere tantundem pollicendi,

    Suet. Caes. 19:

    auctores restituendae tribuniciae potestatis,

    id. ib. 5; so id. Dom. 8:

    auctor singulis universisque conspirandi simul et ut... communem causam juvarent,

    id. Galb. 10 al. —So freq. in the abl. absol.: me, te, eo auctore, at my, your, his instance, by my [p. 199] advice, command, etc.:

    non me quidem Faciet auctore, hodie ut illum decipiat,

    Plaut. Stich. 4, 2, 23:

    an paenitebat flagiti, te auctore quod fecisset Adulescens?

    Ter. Eun. 5, 6, 12:

    quare omnes istos me auctore deridete atque contemnite,

    Cic. de Or. 3, 14, 54:

    quia calida fomenta non proderant, frigidis curari coactus auctore Antonio Musā,

    Suet. Aug. 81; 96; id. Galb. 19; id. Vit. 2 al.: agis Carminibus grates et dis auctoribus horum, the promoters or authors of spells, Ov. M. 7, 148.—
    2.
    Esp., in political lang., t. t.
    a.
    Auctor legis.
    (α).
    One who proposes a law, a mover, proposer (very rare):

    quarum legum auctor fuerat, earum suasorem se haud dubium ferebat,

    Liv. 6, 36:

    Quid desperatius, qui ne ementiendo quidem potueris auctorem adumbrare meliorem,

    Cic. Dom. 30, 80.—
    (β).
    One who advises the proposal of a law, and exerts all his influence to have it passed, a supporter (stronger than suasor; cf. Suet. Tib. 27:

    alium dicente, auctore eo Senatum se adīsse, verba mutare et pro auctore suasorem dicere coegit): isti rationi neque lator quisquam est inventus neque auctor umquam bonus,

    Cic. Leg. 3, 15, 34:

    cum ostenderem, si lex utilis plebi Romanae mihi videretur, auctorem me atque adjutorem futurum (esse),

    id. Agr. 2, 5; id. Att. 1, 19:

    quo auctore societatem cum Perseo junxerunt,

    Liv. 45, 31; Suet. Oth. 8; id. Vesp. 11 al.—Sometimes in connection with suasor:

    atque hujus deditionis ipse Postumius suasor et auctor fuit,

    Cic. Off. 3, 30, 109:

    Nisi quis retinet, idem suasor auctorque consilii ero,

    Tac. H. 3, 2 al. —
    (γ).
    Of a senate which accepts or adopts a proposition for a law, a confirmer, ratifier:

    nunc cum loquar apud senatores populi Romani, legum et judiciorum et juris auctores,

    Cic. Verr. 2, 5, 67.— Poet., in gen., a law-giver:

    animum ad civilia vertet Jura suum, legesque feret justissimus auctor,

    Ov. M. 15, 833;

    and of one who establishes conditions of peace: leges captis justissimus auctor imposuit,

    id. ib. 8, 101. —Hence, auctores fieri, to approve, accept, confirm a law:

    cum de plebe consulem non accipiebat, patres ante auctores fieri coëgerit,

    Cic. Brut. 14, 55:

    Decreverunt ut, cum populus regem jussisset, id sic ratum esset, si patres auctores fierent,

    Liv. 1, 17; 1, 22; 2, 54; 2, 56; 6, 42; 8, 12 al.—
    b.
    Auctor consilii publici, he who has the chief voice in the senate, a leader:

    hunc rei publicae rectorem et consilii publici auctorem esse habendum,

    Cic. de Or. 1, 48, 211; 3, 17, 63. —Also absol.:

    regem Ariobarzanem, cujus salutem a senatu te auctore, commendatam habebam,

    by your influence, and the decree of the senate occasioned by it, Cic. Fam. 15, 4, 6; cf. Gron. ad Liv. 24, 43.—
    D.
    One who is an exemplar, a model, pattern, type of any thing:

    Caecilius, malus auctor Latinitatis,

    Cic. Att. 7, 3, 10:

    nec litterarum Graecarum, nec philosophiae jam ullum auctorem requiro,

    id. Ac. 2, 2, 5; cf.

    Wopk. Lect. Tull. p. 34: unum cedo auctorem tui facti, unius profer exemplum,

    i. e. who has done a similar thing, Cic. Verr. 2, 5, 26:

    Cato omnium virtutum auctor,

    id. Fin. 4, 16, 44 al. —
    E.
    One that becomes security for something, a voucher, bail, surety, witness:

    id ita esse ut credas, rem tibi auctorem dabo,

    Plaut. Trin. 1, 2, 70:

    auctorem rumorem habere,

    Cic. Verr. 2, 3, 19: fama nuntiabat te esse in Syriā;

    auctor erat nemo,

    id. Fam. 12, 4:

    non si mihi Juppiter auctor Spondeat,

    Verg. A. 5, 17:

    gravis quamvis magnae rei auctor,

    Liv. 1, 16:

    auctorem levem, nec satis fidum super tantā re Patres rati,

    id. 5, 15 fin.:

    urbs auspicato deis auctoribus in aeternum condita,

    under the guaranty of the gods, id. 28, 28.—Also with acc. and inf.:

    auctores sumus tutam ibi majestatem Romani nominis fore,

    Liv. 2, 48.—
    F.
    In judic. lang., t. t.
    1.
    A seller, vender (inasmuch as he warrants the right of possession of the thing to be sold, and transfers it to the purchaser; sometimes the jurists make a distinction between auctor primus and auctor secundus; the former is the seller himself, the latter the bail or security whom the former brings, Dig. 21, 2, 4; cf.

    Salmas. Mod. Usur. pp. 728 and 733): quod a malo auctore emīssent,

    Cic. Verr. 2, 5, 22:

    auctor fundi,

    id. Caecin. 10; Dig. 19, 1, 52: Inpero (auctor ego sum), ut tu me quoivis castrandum loces, Plaut. Aul. 2, 2, 73 Wagn.; id. Ep. 3, 2, 21; id. Curc. 4, 2, 12.— Trop.:

    auctor beneficii populi Romani,

    Cic. Mur. 2.—
    2.
    A guardian, trustee (of women and minors):

    dos quam mulier nullo auctore dixisset,

    Cic. Caecin. 25:

    majores nostri nullam ne privatam quidem rem agere feminas sine auctore voluerunt,

    Liv. 34, 2:

    pupillus obligari tutori eo auctore non potest,

    Dig. 26, 8, 5.—
    3.
    In espousals, auctores are the witnesses of the marriage contract (parents, brothers, guardians, relatives, etc.):

    nubit genero socrus, nullis auspicibus, nullis auctoribus,

    Cic. Clu. 5.—
    G.
    An agent, factor, spokesman, intercessor, champion:

    praeclarus iste auctor suae civitatis,

    Cic. Fl. 22:

    (Plancius) princeps inter suos... maximarum societatum auctor, plurimarum magister,

    id. Planc. 13, 22:

    meae salutis,

    id. Sest. 50, 107:

    doloris sui, querelarum, etc.,

    id. Fl. 22 fin.
    In class.
    Lat. auctor is also used as fem.:

    eas aves, quibus auctoribus etc.,

    Cic. Div. 1, 15, 27:

    Et hostes aderant et (Theoxena) auctor mortis instabat,

    Liv. 40, 4, 15:

    auctor ego (Juno) audendi,

    Verg. A. 12, 159; Ov. M. 8, 108; id. F. 5, 192; 6, 709; id. H. 14, 110; 15, 3; Sen. Med. 968; cf. Paul. ex Fest. p. 29 Müll. The distinction which the grammarians, Serv. ad Verg. A. 12, 159, Prob. p. 1452 sq. P., and others make between auctor fem. and auctrix, that auctrix would refer more to the lit. signif. of the verb, augeo, while auctor fem. has more direct relation to the prevailing signif. of its noun, auctoritas, is unfounded.

    Lewis & Short latin dictionary > auctor

  • 14 cervix

    cervix, īcis ( gen. plur. cervicum, Cic. Or. 18, 59; Plin. 23, 2, 33, § 68: cervicium, acc. to Charis. p. 100), f. [cer-vix; cf. Sanscr. s)iras, caput, and vincio, Bopp, Gloss. 348 b], the neck, including the back of the neck, the nape (in ante-Aug. prose usu. in plur.; so always in Cic. and Sall.; acc. to Varr. L. L. 8, § 14; 10, § 78 Müll.; and Quint. 8, 3, 35, Hortensius first used the sing.; it is, however, found even in Ennius and Pacuvius; v. the foll.).
    1.
    Sing.: caput a cervice revolsum, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 10, 396: quadrupes capite brevi, cervice anguinā, Pac. ap. Cic. Div. 2, 64, 133; Lucr. 1, 36; 6, 745; * Cat. 62, 83; * Tib. 3, 4, 27; Prop. 3 (4), 17, 31; Verg. G. 3, 52; 3, 524; 4, 523; id. A. 1, 402; 2, 707; 10, 137; Hor. C. 1, 13, 2; 2, 5, 2; Liv. 8, 7, 21; 22, 51, 7 Fabri ad loc.; 26, 13, 18; 27, 49, 1; 31, 34, 4; 35, 11, 8; Vell. 2, 4, 5; Hortens. ap. Varr. l. l., and Quint. l. l.; id. 1, 11, 9; 11, 3, 82; 11, 3, 83; 4, 2, 39 Spald.; Plin. 11, 37, 67, § 177.—
    2.
    Plur.:

    eversae cervices tuae,

    Ter. Heaut. 2, 3, 131 (cf. versa, Ov. H. 16, 231):

    ut gladius impenderet illius beati cervicibus,

    Cic. Tusc. 5, 21, 62; id. N. D. 1, 35, 99; 2, 63, 159:

    aliquo praesidio caput et cervices et jugulum tutari,

    id. Sest. 42, 90:

    frangere,

    id. Verr. 2, 5, 42, § 110; 2, 5, 57, § 147; cf. id. Phil. 11, 2, 5; Hor. C. 2, 13, 6:

    cervices crassae longae,

    Varr. R. R. 2, 5, 8; 2, 9, 4:

    altae,

    Verg. A. 2, 219:

    tumor cervicum,

    Plin. 23, 2, 33, § 68; Suet. Galb. 11; id. Vit. 17.—Esp. in several proverbial expressions, as the vital part of a person:

    cervices securi subicere,

    Cic. Phil. 2, 21, 51; cf.:

    offerre cervicem percussoribus,

    Tac. A. 1, 53:

    cervices Roscio dare,

    i. e. to the executioner, Cic. Rosc. Am. 11, 30:

    praebere cervicem gladio,

    Juv. 10, 345. —
    B.
    Trop.
    1.
    (The figure taken from bearing the yoke; cf. Liv. 9, 6, 12.) Imposuistis in cervicibus nostris sempiternum dominum, Cic. N. D. 1, 20, 54; cf. Liv. 42, 50, 6: qui suis cervicibus tanta munia atque rem publicam sustinent, Cic. Sest. 66, 138; so id. Verr. 2, 5, 42, § 108; id. Mil. 28, 77. —Hence, of any great burden or danger:

    dandae cervice erant crudelitati nefariae,

    to submit to, Cic. Phil. 5, 16, 42:

    a cervicibus nostris avertere Antonium,

    id. Ep. ad Brut. 1, 15, 7; id. Phil. 3, 4, 8:

    non facile hanc tantam molem mali a cervicibus vestris depulissem,

    id. Cat. 3, 7, 17:

    legiones in cervicibus nostris conlocare,

    id. Fam. 12, 23, 2:

    in cervicibus alicujus esse, of too great or dangerous proximity: cum in cervicibus sumus (opp. cum procul abessemus),

    Liv. 44, 39, 7: etsi bellum ingens in cervicibus erat, on hand, as an oppressive burden, id. 22, 33, 6:

    sed nec Romani, tametsi Poeni et Hannibal in cervicibus erant,

    Just. 29, 4, 7; cf.:

    rex ratus eam urbem... suis inpositam esse cervicibus,

    Curt. 7, 7, 1.—
    2.
    For boldness:

    qui tantis erunt cervicibus recuperatores, qui audeant, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 59, § 135.—
    II.
    Transf., of things, the neck:

    amphorae,

    Petr. 34, 6; Mart. 12, 32:

    fistularum,

    Vitr. 10, 13:

    cupressi,

    Stat. Th. 6, 855; cf. Col. 4, 7, 3:

    Peloponnesi, i.e. Isthmus,

    Plin. 4, 3, 4, § 8; cf. id. 6, 29, 34, § 170.

    Lewis & Short latin dictionary > cervix

  • 15 credibilis

    crēdĭbĭlis, e, adj. [credo], worthy of belief, credible:

    credibile est quod sine ullo teste auditoris opinione firmatur,

    Cic. Inv. 1, 30, 48 (class. in prose and poetry):

    tametsi verissimum esse intellegebam, tamen credibile fore non arbitrabar,

    id. Verr. 2, 5, 61, § 158:

    narrationes,

    id. Or. 36, 124; cf. Quint. 4, 2, 52:

    imago rerum,

    id. 4, 2, 123:

    ratio,

    id. 5, 12, 13:

    suspicio,

    id. 9, 2, 90 et saep.: magnum narras, vix credibile, * Hor. S. 1, 9, 52; cf.:

    vix credibile dictu,

    Curt. 5, 13, 22: credibile est, with acc. and inf., Quint. 2, 3, 5; 5, 6, 2; 5, 10, 19 al.:

    credibili fortior illa fuit,

    Ov. F. 3, 618; cf. id. Tr. 1, 5, 49:

    aliquid credibile facere,

    Quint. 4, 2, 47; 4, 2, 110; 9, 1, 19; Just. 5, 5, 7:

    animo tyranni credibile judicium facere,

    Liv. 24, 5, 13.— Comp., Quint. 4, 2, 124; 6, 3, 4.— Adv.: crēdĭbĭlĭter, credibly, Cic. Deiot. 6, 17; Quint. 2, 15, 36; 3, 11, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > credibilis

  • 16 derogo

    dē-rŏgo, āvi, ātum, 1, v. a., jurid. t. t., to repeal a part of a law, to restrict or modify it.
    I.
    Prop.:

    huic legi nec obrogari fas est, neque derogari ex hac aliquid licet, neque tota abrogari potest,

    Cic. Rep. 3, 22; cf.:

    de lege aliquid derogare aut legem abrogare,

    id. Inv. 2, 45, 134; id. Cornel. I. Frag. 11:

    derogatur legi, cum pars detrahitur,

    Dig. 16, 102.—
    II.
    Transf., beyond the legal sphere, to take away, detract from, to diminish, to remove, withdraw.
    (α).
    With de:

    de magnificentia aut de honestate quiddam,

    Cic. Inv. 2, 58, 175; cf. id. ib. 2, 17, 53:

    de testium fide,

    id. Caecin. 1 fin.
    (β).
    With ex:

    si quid ex hac ipsa (aequitate) accusator derogat,

    Cic. Inv. 2, 46, 136.—
    (γ).
    With dat. (so most freq.):

    non mihi tantum derogo, tametsi nihil arrogo, ut, etc.,

    Cic. Rosc. Amm. 32:

    fidem alicui,

    id. Fl. 4, 9; id. Div. 2, 71, 146; Luc. 9, 351; Cels. praef.; Lact. Epit. 50, 2; cf. the foll. no. B.;

    and simply, fidem,

    Cic. Quint. 23, 75:

    gratiam nomini,

    Plin. 7, 28, 29, §104:

    nihil universorum juri,

    Tac. A. 13, 27 et saep.—
    B.
    With abstract subjects:

    quorum virtuti, generi, rebus gestis, fidem et auctoritatem in testimonio cupiditatis suspicio derogavit,

    Cic. Font. 7; Quint. 9, 3, 102:

    ubi certam derogat vetustas fidem,

    Liv. 7, 6, 6.—
    C.
    To disparage, dishonor:

    et derogastis adversum me verba vostra (i. e. me verbis),

    Vulg. Ezech. 35, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > derogo

  • 17 fraternus

    frāternus, a, um, adj. [frater], brotherly, fraternal.
    I.
    Lit.:

    sese et amore fraterno et existimatione vulgi commoveri,

    Caes. B. G. 1, 20, 3:

    tametsi in ipso fraterno parricidio nullum scelus praetermissum videtur, tamen, etc.... ab hereditate fraterna excludi,

    Cic. Clu. 11, 31: acerba fata Romanos agunt, Scelusque fraternae necis, of fratricide (committed by Romulus), Hor. Epod. 7, 18; cf.:

    fraterno primi maduerunt sanguine muri,

    Luc. 1, 95; so,

    sanguis,

    Hor. S. 2, 5, 16:

    lyra (because given to Apollo by his brother Mercury),

    id. C. 1, 21, 12:

    mores,

    of Zethus, brother of Amphion, id. Ep. 1, 18, 43: undae, of Neptune (as brother of Jupiter), Ov. M. 7, 367: invidia, against his brother (shortly before:

    fratris invidia),

    Sall. J. 39 fin.
    II.
    Transf.
    A.
    Of or belonging to a relalive or kinsman:

    frater erat, fraterna peto,

    the arms of his cousin Achilles, Ov. M. 13, 31:

    pectora,

    Val. Fl. 1, 163:

    fama,

    id. ib. 1, 178.—
    B.
    (Acc. to frater, II. A.) Brotherly, fraternal, i. e. closely allied, friendly:

    propter amorem in nos fraternum,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 10:

    pro fraterna illa necessitudine,

    id. Quint. 4, 16:

    animi,

    Hor. Ep. 1, 10, 4:

    foedus,

    id. ib. 1, 3, 35.—
    C.
    Poet., of animals yoked together:

    it tristis arator Maerentem abjungens fraterna morte juvencum,

    of his companion, Verg. G. 3, 518.—Hence, adv.: frāterne.
    1.
    In a brotherly manner:

    quare facis tu quidem fraterne, quod me hortaris, sed, etc.,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, 2.—
    2.
    Heartily, affectionately:

    tibi persuadeas, te a me fraterne amari,

    Cic. Att. 1, 5 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > fraternus

  • 18 ignis

    ignis, is (abl. usu. igni; poet. and postAug. igne; so Plin. ap. Charis. p. 98 P.; Charis. p. 33 P.; Prisc. p. 766 P.; and always in Mart., e. g. 1, 21, 5; 4, 57, 6; cf. Neue, Formenl. 1, 223 sq.;

    scanned ignis,

    Verg. E. 3, 66; id. G. 3, 566; Ov. H. 16, 230; Lucr. 1, 663; 853;

    but ignīs,

    Hor. C. 1, 15, 36), m. [Sanscr. agnis, fire; Lith. ugn-is; Slav. ogný; Gr. aiglê, aglaos], fire (com mon in sing. and plur.; cf. flamma, incendium).
    I.
    Lit.:

    lapidum conflictu atque tritu elici ignem videmus,

    Cic. N. D. 2, 9, 25:

    admoto igni ignem concipere,

    id. de Or. 2, 45, 190:

    pati ab igne ignem capere, si qui velit,

    id. Off. 1, 16, 52; cf.:

    datur ignis, tametsi ab inimico petas,

    Plaut. Trin. 3, 2, 53:

    ignis periculum,

    id. Leg. 2, 23, 58; plur. = sing.:

    subditis ignibus aquae fervescunt,

    id. N. D. 2, 10, 27:

    cum omnes naturae numini divino, caelum, ignes, terrae, maria parerent,

    id. ib. 1, 9, 22:

    hisce animus datus est ex illis sempiternis ignibus, quae sidera et stellas vocatis,

    id. Rep. 6, 15:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    quod pluribus simul locis ignes coörti essent,

    Liv. 26, 27, 5:

    ignibus armata multitudo, facibusque ardentibus collucens,

    id. 4, 33, 2:

    ignes fieri prohibuit,

    Caes. B. C. 3, 30, 5:

    ignem accendere,

    Verg. A. 5, 4:

    ignem circum subicere,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69:

    ignem operibus inferre,

    Caes. B. C. 2, 14, 1:

    ignem comprehendere,

    id. B. G. 5, 43, 2:

    igni cremari,

    id. ib. 1, 4, 1:

    urbi ferro ignique minitari,

    Cic. Phil. 11, 14 fin.:

    ignis in aquam conjectus,

    id. Rosc. Com. 6, 17 et saep.:

    quodsi incuria insulariorum ignis evaserit (opp. incendium inferre),

    Paul. Sent. 5, 3, 6.— Poet.:

    fulsere ignes et conscius aether,

    lightnings, Verg. A. 4, 167; cf.: Diespiter Igni corusco nubila [p. 881] dividens, Hor. C. 1, 34, 6:

    caelum abscondere tenebrae nube una subitusque antennas impulit ignis,

    Juv. 12, 19; 13, 226:

    micat inter omnes Julium sidus, velut inter ignes luna minores,

    i. e. stars, id. ib. 1, 12, 47:

    et jam per moenia clarior ignis Auditur,

    the crackling of fire, Verg. A. 2, 705:

    Eumenidum ignis,

    torches, Juv. 14, 285.—
    2.
    In partic.
    a.
    Sacer ignis, a disease, St. Anthony's fire, erysipelas, Cels. 5, 28, 4; Verg. G. 3, 566; Col. 7, 5, 16.—
    b.
    Aqua et ignis, to signify the most important necessaries of life; v. aqua.—
    B.
    Transf., brightness, splendor, brilliancy, lustre, glow, redness (mostly poet.):

    fronte curvatos imitatus ignes lunae,

    Hor. C. 4, 2, 57; cf.:

    jam clarus occultum Andromedae pater Ostendit ignem,

    id. ib. 3, 29, 17; so of the brightness of the stars, Ov. M. 4, 81; 11, 452; 15, 665;

    of the sun,

    id. ib. 1, 778; 4, 194; 7, 193;

    of Aurora,

    id. ib. 4, 629:

    arcano florentes igne smaragdi,

    Stat. Th. 2, 276; cf. Mart. 14, 109; and:

    acies stupet igne metalli,

    Claud. VI. Cons. Hon. 51:

    cum ignis oculorum cum eo igne qui est ob os offusus,

    redness, blush, Cic. Univ. 14; Stat. Ach. 1, 516.—
    2.
    Firewood, fuel:

    caulis miseris atque ignis emendus,

    Juv. 1, 134.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Mostly poet.) The fire or glow of passion, in a good or bad sense; of anger, rage, fury:

    exarsere ignes animo,

    Verg. A. 2, 575:

    saevos irarum concipit ignes,

    Val. Fl. 1, 748; most freq. of the flame of love, love:

    cum odium non restingueritis, huic ordini ignem novum subici non sivistis,

    Cic. Rab. Post. 6, 13:

    laurigerosque ignes, si quando avidissimus hauri,

    raving, inspiration, Stat. Ach. 1, 509:

    quae simul aethereos animo conceperat ignes, ore dabat pleno carmina vera dei,

    Ov. F. 1, 473:

    (Dido) caeco carpitur igni,

    the secret fire of love, Verg. A. 4, 2; so in sing., Ov. M. 3, 490; 4, 64; 195; 675 et saep.; in plur., Hor. C. 1, 13, 8; 1, 27, 16; 3, 7, 11; Ov. M. 2, 410; 6, 492 et saep.; cf.:

    socii ignes,

    i. e. nuptials, Ov. M. 9, 796.—
    2.
    Transf., like amores, a beloved object, a flame (only poet.):

    at mihi sese offert ultro meus ignis, Amyntas,

    Verg. E. 3, 66; Hor. Epod. 14, 13.—
    B.
    Figuratively of that which brings destruction, fire, flame:

    quem ille obrutum ignem (i. e. bellum) reliquerit,

    Liv. 10, 24, 13:

    ne parvus hic ignis (i. e. Hannibal) incendium ingens exsuscitet,

    id. 21, 3, 6; cf.:

    et Syphacem et Carthaginienses, nisi orientem illum ignem oppressissent, ingenti mox incendio arsuros,

    i. e. Masinissa, id. 29, 31, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > ignis

  • 19 impugno

    impugno ( inp-), āvi, ātum, 1, v. a. [in-pugno], to fight against a person or thing, to attack, assail (class.; esp. in the transf. and trop. signif.; cf.: invado, opprimo, aggredior, adorior).
    I.
    Lit., in the milit. sphere:

    terga hostium,

    Liv. 3, 70, 4:

    Syracusae a cive impugnatae sunt (for which, shortly after, oppugnari),

    Just. 22, 2. — Absol.: nostri redintegratis viribus acrius impugnare coeperunt, * Caes. B. G. 3, 26, 4; Just. 38, 4.—
    II.
    Transf., beyond the milit. sphere, to attack, assail, oppose, impugn:

    qui (Scaurus) tametsi a principio acerrime regem (Jugurtham) impugnaverat, tamen, etc.,

    Sall. J. 29, 2:

    cujus vel praecipua opera Bibulum impugnaverat,

    Suet. Caes. 21; Cic. Fam. 3, 12, 1:

    veneficiis et devotionibus impugnari,

    Suet. Calig. 3:

    saepe quae in aliis litibus impugnarunt actores causarum, eadem in aliis defendunt,

    Quint. 2, 17, 40:

    filii caput palam,

    id. 11, 1, 62: dignitatem alicujus, Cic. Fragm. ap. Non. 439, 3; Hirt. B. G. 8, 53, 1:

    sententiam,

    Tac. H. 4, 8:

    meritum et fidem,

    Ov. M. 5, 151:

    finitionem alterius,

    Quint. 7, 3, 22:

    nostra,

    Hor. Ep. 2, 1, 89; Quint. 4, 1, 14. — Absol.:

    cum illis id tempus impugnandi detur,

    Cic. Quint. 2, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > impugno

  • 20 inpugno

    impugno ( inp-), āvi, ātum, 1, v. a. [in-pugno], to fight against a person or thing, to attack, assail (class.; esp. in the transf. and trop. signif.; cf.: invado, opprimo, aggredior, adorior).
    I.
    Lit., in the milit. sphere:

    terga hostium,

    Liv. 3, 70, 4:

    Syracusae a cive impugnatae sunt (for which, shortly after, oppugnari),

    Just. 22, 2. — Absol.: nostri redintegratis viribus acrius impugnare coeperunt, * Caes. B. G. 3, 26, 4; Just. 38, 4.—
    II.
    Transf., beyond the milit. sphere, to attack, assail, oppose, impugn:

    qui (Scaurus) tametsi a principio acerrime regem (Jugurtham) impugnaverat, tamen, etc.,

    Sall. J. 29, 2:

    cujus vel praecipua opera Bibulum impugnaverat,

    Suet. Caes. 21; Cic. Fam. 3, 12, 1:

    veneficiis et devotionibus impugnari,

    Suet. Calig. 3:

    saepe quae in aliis litibus impugnarunt actores causarum, eadem in aliis defendunt,

    Quint. 2, 17, 40:

    filii caput palam,

    id. 11, 1, 62: dignitatem alicujus, Cic. Fragm. ap. Non. 439, 3; Hirt. B. G. 8, 53, 1:

    sententiam,

    Tac. H. 4, 8:

    meritum et fidem,

    Ov. M. 5, 151:

    finitionem alterius,

    Quint. 7, 3, 22:

    nostra,

    Hor. Ep. 2, 1, 89; Quint. 4, 1, 14. — Absol.:

    cum illis id tempus impugnandi detur,

    Cic. Quint. 2, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > inpugno

См. также в других словарях:

  • Tametsi — • The first word of Chapter 1, Session 24, of the Council of Trent Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Tametsi     Tametsi     † …   Catholic encyclopedia

  • Tametsi — (Latin, although ) is the legislation of the Catholic Church which was in force until Easter 1908 concerning clandestine marriage. It was named, as is used, for the first word of the document that contained it, Chapter 1, Session 24 of the… …   Wikipedia

  • Tametsi futura prospicientibus — Tametsi futura prospicentibus ist eine Enzyklika von Papst Leo XIII. vom 1. November 1900, zum Abschluss des bald endenden ersten Jahres im neuen Jahrhundert widmet er sich der Thematik „über Christus als Erlöser“. Inhaltsverzeichnis 1 Über die… …   Deutsch Wikipedia

  • non differunt quae concordant re, tametsi non in verbis iisdem — /non difarant kwiy kankordaent riy, taemetsay non in varbas iyaysdam/ Those things do not differ which agree in substance, though not in the same words …   Black's law dictionary

  • non differunt quae concordant re, tametsi non in verbis iisdem — /non difarant kwiy kankordaent riy, taemetsay non in varbas iyaysdam/ Those things do not differ which agree in substance, though not in the same words …   Black's law dictionary

  • non differunt quae concordant re, tametsi non in verbis iisdem — Those matters do not differ which agree in substance although they are not in the same words …   Ballentine's law dictionary

  • Clandestinity —     Clandestinity (in Canon Law)     † Catholic Encyclopedia ► Clandestinity (in Canon Law)     Strictly speaking, clandestinity signifies a matrimonial impediment introduced by the Council of Trent (Sess. XXIV, c. i) to invalidate marriages… …   Catholic encyclopedia

  • Ne Temere — (literally meaning not rashly in Latin) was a decree (named for its opening words) of the Roman Catholic Congregation of the Council regulating the canon law of the Church about marriage for practising Roman Catholics. The notable effect of the… …   Wikipedia

  • Canon law on marriage in India — Canon law is recognised as the personal law of Catholics in India. The Supreme Court of India has held so in Lakshmi Sanyal V. S.K. Dhar (A.I.R. 1972 S.C 2667, Paragraph 10). An authoritative exposition of the origin, development and legal status …   Wikipedia

  • Ad apostolici — Dall alto dell Apostolico Seggio (Aus der Höhe des apostolischen Stuhls) ist eine an die Bischöfe, den Klerus und an das italienische Volk gerichtete Enzyklika von Papst Leo XIII. die er am 15. Oktober 1890 mit dem Untertitel „Über die Freimaurer …   Deutsch Wikipedia

  • Adiutricem populi — Adiutricem (auch Adiutrix populi) ist eine Enzyklika von Papst Leo XIII., sie datiert vom 5. September 1895 und ist in die Reihe der Rosenkranzenzykliken einzuordnen. In dieser Enzyklika stellt er die Verbindung zwischen der Gottesmutter Maria,… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»