-
1 έτεμον
-
2 ἔτεμον
-
3 έτεμον
αόρ. от τέμνω -
4 τέμνω
τέμνω (A), [dialect] Ion., [dialect] Dor., and [dialect] Ep. [full] τάμνω, Il.3.105, al. ( τέμνω once in Hom., Od.3.175), Hdt.2.65, Democr.263, Hp.Acut.22, SIG1026.20 (Cos, [voice] Pass.), cf. ἀποτέμνω, διατέμνω: [ per.] 3sg. [tense] pres. [full] τέμει only in Il. 13.707 ([ per.] 2sg. τέμεις prob. in Epigr. ap. Suid.A s.v. βοῦς ἕβδομος): τέμνω is f.l. in Pi.P.3.68 and v.l. in O.13.57, cf. τάμνω ib.12.6, B.5.17, 16.4, but is the only [dialect] Att. [tense] pres., Th.3.26, IG12.76.56, etc. (v. also τμήγω): Iterat.τέμνεσκον A.R.1.1215
, Q.S.6.217: [tense] fut. , Th.1.82, etc.; [dialect] Ion.τεμέω Hp.Jusj.
: [tense] aor. [dialect] Ion. and [dialect] Dor. ἔτᾰμον, [dialect] Ep. τάμον, Il.3.292, al., SIG4.10 (Cyzicus, vi B.C.), Pi. N.3.33, Hdt.7.132; [dialect] Ep. inf.ταμέειν Il.19.197
; [dialect] Att.ἔτεμον Th.6.7
, IG22.1666A8, etc.: [tense] pf. , ([etym.] ἀπο-) Pl.Men. 85a; [dialect] Dor.[ per.] 3sg.τετμάκει Archim.Con.Sph.22
,26; [dialect] Ion. and [dialect] Ep. part. (in pass. sense) τετμηώς A.R4.156:—[voice] Med., [tense] fut. τεμοῦμαι ([etym.] ὑπο-) Ar. Eq. 291 (lyr.), X.Cyr.1.4.19, etc.: [tense] aor. ἐταμόμην, inf.ταμέσθαι Il.9.580
; [dialect] Att. ([etym.] ἀπ-), Luc.Pr.Im.24:—[voice] Pass., [tense] fut.τμηθήσομαι Arist.LI 968b17
; [dialect] Dor.τμα- Archim.Aequil.2.2
; alsoτετμήσομαι Philostr.VA4.24
, ([etym.] ἐκ-) Pl.R. 564c: [tense] aor. , Th.2.18, etc.; [dialect] Dor.ἐτμα- Archim.Con.Sph.11
: [tense] pf.τέτμημαι Od.17.195
, Th.3.26, etc.; [dialect] Dor.τετμα- Archim.Con.Sph.12
(τετμη- Pi.I.6(5).22
codd.):— cut, in Hom. and elsewhere usu. of particular kinds of cutting (v. infr.); generally, ὀδόντας οἵους τέμνειν fit for cutting, X.Mem.1.4.6; τοιοῦτον τμῆμα τέμνεται τὸ τεμνόμενον, οἷον τὸ τέμνον τέμνει; Pl.Grg. 476d.2 cut, wound, maim,ἀλλήλων ταμέειν χρόα χαλκῷ Il.13.501
, 16.761; πρὸς δέρην τ. wound her in the neck, A.Eu. 592; οἱ στενοὶ (sc. τελαμῶνες) τέμνουσι narrow bandages cut the patient, Sor.1.83.3 of a surgeon, cut,ἐκ μηροῦ τ. βέλος Il.11.844
;τ. τὰν κοιλίαν IG42(1).122.40
(Epid., iv B.C.); τὴν χεῖρα (in blood-letting) Gal.16.810: abs., use the knife, as opp. to cautery ([etym.] κάειν), ἤτοι κέαντες ἢ τεμόντες A.Ag. 849
, cf. X.An.5.8.18, Pl.Grg. 456b, 480c, 521e, etc.:— [voice] Pass., to be operated upon, Hp.Aph.7.44, Pl.Grg. 479a.5 prune vines, LXX Le.25.3, cf. Is.5.6 ([voice] Pass.); cut, i.e. gather, herbs, Dsc.3.132 ([voice] Pass.).II cut up, cut to pieces, of animals, Il.9.209; τ. μελεϊστί, διὰ μελεϊστί, κατὰ μέλη, 24.409, Od.9.291, Pi.O.1.49;τ. ἰχθῦς Hdt.2.65
, cf. 3.42, etc.:—[voice] Med.,ταμνομένους κρέα πολλά Od.24.364
.b slaughter, sacrifice,ταμέειν Διί τ' Ἠελίῳ τε Il.19.197
; σφάγια τ. E.Supp. 1196:—[voice] Pass.,σφάγια τέμνεται Id.Heracl. 400
.2 ὅρκια τάμνειν sacrifice in attestation of an oath, and hence, take solemn oaths, Il.2.124, Od.24.483, etc. (also in late Prose, as Plb.21.24.3, 21.32.15, al.); , etc.; θάνατόν νύ τοι ὅρκι' ἔταμνον I made a truce which was death to thee, 4.155; ἐπὶ τούτοισι τ. ὅρκιον on these terms, Hdt.7.132; without ὅρκιον, τ. τισὶ μένειν τὸ ὅρκιον make a covenant that.., Id.4.201; alsoσπονδὰς τέμωμεν E.Hel. 1235
; ἆρα φίλιά μοι τεμεῖ; Id.Supp. 376 (lyr.):—[voice] Med., of two parties,ὅρκια τάμνεσθαι Hdt.4.70
.3 φάρμακον τέμνειν cut or chop up a plant for purposes of medicine or witchcraft, Pl.Lg. 836b: metaph., ib. 919b, Ep. 353e: hence πόρον or ἄκος τέμνειν contrive a means or remedy, A.Supp. 807 (lyr., dub.l.), E.Andr. 121 (lyr.).4 divide, of a river, μέσην τ. Λιβύην cut it in twain, Hdt.2.33, cf. E.El. 411; of a mountain-chain, D.P.340, 890; τ. δίχα cleave in two, Pl.Smp. 190d:-[voice] Med., ἑπτὰ μέρη τεμόμενος having divided it into seven parts, Id.Lg. 695c:—[voice] Pass.,γραμμὴ δίχα τετμημένη Id.R. 509d
; τετμημένος ἐξ ἑνὸς δύο cut from one into two, Id.Smp. 191d.b διὰ τῆς δριμυφαγίας εἰ καὶ τὸ πάχος τέμνοιτο τοῦ γάλακτος were to be diluted, thinned, Sor.1.98;ἡ τῆς πτισάνης [ὕλη] τ. καὶ ὑγραίνει τὰ τῆς ἀναπτύσεως δεόμενα Gal.15.507
, cf. 6.352, 14.742; , cf. Vict.Att.1, al.5 divide logically,τ. δίχα Pl.Phlb. 49a
, Plt. 287b; τ. τὸν ἀριθμὸν ἀρτίῳ καὶ περιττῷ into even and odd, ib. 262e, cf. 266e, al.; εἰς δύο μέρη τέμνουσι [ τὴν πραγματείαν] Sor. 1.1:—[voice] Pass.,διχῇ τέμνεσθαι Pl.Sph. 223c
.III cut off, severἐκ κεφαλέων τρίχας Il.3.273
;κεφαλὴν ἀπὸ δειρῆς 18.177
;δρακόντοιν κάρα A.Ch. 1047
, cf. S.Ph. 619;λαιμούς τινος Ar.Av. 1560
; πλόκον, φόβας, βόστρυχον, S.Aj. 1179, El. 449, 901 ([voice] Pass.), etc.;τράχηλον σώματος χωρίς E.Ba. 241
; Ὕδραν τ. Pl.R. 426e: with double acc., ἐρινεὸν ὀξέϊ χαλκῷ τάμνε νέους ὄρπηκας cut the branches off the fig-tree, Il.21.38 ( ἐρινεοῦ cj. Agar):—[voice] Pass., τρίχας ἐτμήθην had them cut off, E.Tr. 480.2 part off, mark off,τέλσον ἀρούρης Il.13.707
;τέμενος 6.194
; so in [voice] Med., 9.580; also τάμνοντ' ἀμφὶ βοῶν ἀγέλας they cut them off, surrounded them, 18.528.IV cut down, fell, of trees and timber, δένδρεα, δρῦς, φιτρούς, 11.88, 23.119, Od.12.11, etc.; ; τίς.. ἔτεμε τὰν δακρυόεσσαν Ἰλίῳ πεύκαν; E.Hel. 231 (lyr.);τ. ὕλην Th.2.98
; τ. ξύλα ἐκ τοῦ Κιθαιρῶνος ib.75;χάρακας ἐκ τοῦ τεμένους Id.3.70
:—[voice] Pass., [μελίη] χαλκῷ ταμνομένη Il.13.180
;ῥόπαλον τετμημένον Od.17.195
; ἡ ὕλη ἡ τετμ. the felled timber, D.42.30:—[voice] Med., δοῦρα τάμνεσθαι fell oneself timber, Od.5.243, cf. Hdt.5.82, E.Hec. 634 (lyr.).2 λίθον τ. hew or quarry it, IG12.76.56, cf. 22.1666A8, 42(1).102.41, al. (Epid., iv B.C.), Pl.Criti. 116a, PPetr.2p.6 (iii B.C.), D.S.5.13; τ. μέταλλον open or work a mine, Hyp.Eux.35 ([voice] Pass.):—[voice] Med., λίθους τάμνεσθαι have them wrought or hewn, Hdt.1.186.3 cut down for purposes of destruction,γῆς τ. βλαστήματα E.Hec. 1204
;τ. τὸν σῖτον X.Mem.2.1.13
; also τ. τὴν γῆν lay waste the country by felling the fruit-trees, cutting the corn, etc., Hdt.9.86, cf. Th.2.19,55, And.3.8 ([voice] Pass.);τῆς γῆς ἔτεμον οὐ πολλήν Th.6.7
: c. partit. gen., τῆς γῆς τ. waste part of it, Id.1.30, 2.56:—[voice] Pass., ib.18,20.V cut into shape,δέρμα βόειον Od.14.24
;ἱμάντας ἐκ τοῦ δέρματος Hdt.5.25
:—[voice] Med.,νομέας ταμόμενοι Id.1.194
.2 τ. ὁδόν cut or make a road,τ. ὁδοὺς εὐθείας Th.2.100
;τ. διάπλους ἐκ τῶν διωρύχων Pl.Criti. 118e
;τάφρον τεμέσθαι PHal.1.107
(iii B.C.); ὁ τέμνων (sc. τὴν τάφρον) ib. 110: metaph., ὀχετοὺς ἐπὶ τὸν πλεύμονα ἔτεμον carried channels or ducts to the lungs, Pl.Ti. 70d, cf. 77c;οὐκ.. ἐγὼ πρῶτος ταύτην ἐτεμόμην τὴν ὁδόν Luc.Pr.Im.24
:—[voice] Pass.,μυρίαι τέτμηνται κέλευθοι Pi.I.6(5).22
;οὐ τετμημένων [τῶν] ὁδῶν Hdt.4.136
, etc.b make one's way, advance,ὦ τὴν ἐν ἄστροις.. τέμνων ὁδὸν.. Ἥλιε E.Ph. 1
;διὰ μέσου.. αἰθέρος τέμνων κέλευθον Ar.Th. 1100
; τὴν μεσόγαιαν τ. τῆς ὁδοῦ take the inland road, strike through the interior, Hdt.7.124, 9.89: metaph., μέσον τι τέμνειν hold a middle course, Pl.Prt. 338a; τὴν μέσην τ. Plu.2.7b; μέσον τινὰ [ βίον] τ. Pl.Lg. 793a;βιότοιο τ. τρίβον AP9.359
(Posidipp. or Pl.Com.), 360 (Metrod.): abs., make one's way, A.R.2.1244, 4.771.3 of ships, cut through the waves, plough the sea, τ. πέλαγος μέσον, κύματα θαλάσσης, Od.3.175, 13.88, cf. Pi.P.3.68: metaph., ψεύδη.. τάμνοισαι κυλίνδοντ' ἐλπίδες men's hopes are tossed about as they cut through the sea of lies, Id.O.12.6: of birds, αἰθέρος αὔλακα τ. cleave the air, Ar.Av. 1400, cf. h.Cer. 383, E.Epigr.2.VII cut short, bring to a crisis or decision,μαχᾶν τ. τέλος Pi.O.13.57
;κίνδυνον τ. σιδάρῳ E.Heracl. 758
(lyr.);λόγῳ τὰ διάφορα τεμεῖν Lib.Or.18.164
; τὰς δίκας τ. Cod.Just.3.1.12, cf. 2.12.27.2, al.------------------------------------ -
5 τέμνω
τέμνω, ion. u. ep. τάμνω, Od. 3, 175 steht τέμνειν, fut. τεμῶ (s. auch τέμω), aor. ἔτεμον, ion., ep. u. altatt. ἔταμον, inf. ταμέειν, perf. τέτμηκα (Ap. Rh. 4, 156 τετμηώς, mit pass. Bdtg), perf. pass. τέτμημαι, aor. ἐτμήϑην, fut. τετμήσομαι, ἐκτετμήσεσϑον Plat. Rep. VIII, 564 e (vgl. τμήγω), – 1) schneiden, zerschneiden, zerhauen, zerspalten, Hom. u. Folgende; bes. – a) von Menschen, verwunden, auch niederhauen, zusammenhauen; ἀλλήλων ταμέειν χρόα χαλκῷ, Il. 13, 501. 16, 761; Tragg. u. Folgde; κάρα τέμνειν, abschneiden, Soph. Phil. 615; πώλους σιδήρῳ τέμνετ' αὐχένων φόβην, Eur. Alc. 431; λαιμόν, Hel. 1600; τρίχας ἐτμήϑην, Troad. 480. – Aber auch oft vom Schneiden des Wundarztes, gew. neben καίειν, welche beiden Thätigkeiten hauptsächlich die Kunst desselben ausmachten, ἤ τοι κέαντες ἢ τεμόντες εὐφρόνως πειρασόμεσϑα πῆμ' ἀποτρέψαι νόσου, Aesch. Ag. 823; οἱ ἰατροὶ τέμνουσι καὶ καίουσι ἐπ' ἀγαϑῷ, Xen. An. 5, 8, 18; biem. 1, 2, 54; Sp., wie Ael. V. H. 11, 11. – b) von Thieren, zerstückeln, zerlegen, Her. 2, 65; bes. schlachten, zum Opfer, κάπρον ταμέειν Διΐ; Il. 19, 197; auch im med., ταμνόμενοι κρέα, Od. 24, 364; σφάγια τέμνειν, Eur. Suppl. 1195. – Aber Hes. O. 788. 793, ἐρίφους, κάπρον, verschneiden, castrare. – Ὅρκια πιστὰ τάμνειν, einen Vertrag oder ein Bündniß schließen, indem man dabei die üblichen feierlichen Opfer veranstaltete, eigentlich also die Eidesopfer vollziehen, Il. 2, 124. 3, 105. 252. 19, 191 Od. 24, 483; auch φιλότητα καὶ ὅρκια πιστὰ ταμεῖν, Il. 3, 73. 94. 256; u. im med., ὅρκια τάμνεσϑαι, Her. 4, 70. 71; vgl. aber 4, 201; Hom. vrbdt auch ϑάνατόν νύ τοι ὅρκι' ἔταμνον, dir zum Tode schloß ich das Bündniß, Il. 4, 155. Später auch συνϑεσίας, φίλια τέμνειν, σπονδάς, Eur. Hel. 1251. – cl von Bäumen u. Holz übh., abhauen, behauen, δούρατα, φιτρούς, Od. 5, 162. 12, 11 u. sonst; Hes. O. 809; daher ῥόπαλον τετμημένον, Od. 17, 195; τὴν ὕλην τὴν τετμημένην πεπρακότα, Dem. 42, 30; auch im med., δοῦρα τάμνεσϑαι, sich Bauholz fällen, Od. 5, 243; τίς ἔτεμε τὰν δακρυόεσσαν Ἰλίῳ πεύκαν, Eur. Hel. 234; τμηϑεῖσα πεύκη, Med. 4; Her. 5, 82; αἰχμάν, Pind. N. 3, 33; λίϑους τάμνεσϑαι, Steine behauen, Her. 1, 186; – φάρμακον τέμνειν, ein Heilkraut abschneiden, Heil- oder Zaubermittel aus abgeschnittenen Kräutern und Wurzeln bereiten, H. h. Cer. 229; Plat. Legg. VIII, 836 b XI, 919 b; – τέμνειν δίχα, entzwei schneiden, Plat. Soph. 265 e, u. oft; τοιοῦτον τμῆμα τέμνεται τὸ τεμνόμενον οἷον τὸ τέμνον τέμνει, Gorg. 476 d; – σῖτον τέμνειν, Getreide abmähen, Xen. Mem. 2, 1, 13, wie ὀπώρα τέμνεται, Soph. fr. 239. – Aber χώραν, γῆν τέμνειν ist = ein gand durch Abhauen der Obstbäume und Abschneiden der Feldfrüchte verwüsten; Andoc. 3, 8; Thuc. 2, 18. 8, 31; Plat. Rep. V, 471 c Menex. 242 c; Folgde, wie Pol. 9, 28, 6. – 2) durch Abgränzung, gleichsam aus etwas Größerm herausschneiden, absondern; τέλσον ἀρούρης, Il. 13, 707, wo Spitzner zu vgl., der ἄροτρον vermuthet; τέμενος, Il. 16, 194. 20, 184; ἄροσιν, Il. 9, 580; – übh. scheiden, sondern, Sp. – In τάμνοντ' ἀμφὶ βοῶν ἀγέλας, Il. 18, 528, nimmt man eine Tmesis an, sie schnitten die Heerden für sich ab. – Auch τέμνειν ὀχετούς, Gräben ziehen, stechen, Plat. Tim. 70 c 77 c; – τέμνειν ὁδούς, Wege ziehen, anlegen, bahnen, Her. 4, 136; Thuc. 2, 100; Plat. Legg. VII, 803 e. – Daher auch 3) von der Bewegung durch einen Raum hin, durchschneiden; bes. vom Schiffe, das in seinem Laufe das Meer durchschneidet, τέμνειν πέλαγος μέσον, κύματα ϑαλάσσης, Od. 3, 175. 13, 88; ϑάλασσαν, Pind. P. 3, 68; daher ὁδόν u. dgl., einen Weg einschlagen, τέτμηνται κέλευϑοι, I. 5, 22; u. so vielleicht zu erklären μαχᾶν τέμνειν τέλος, Ol. 13, 57, sie beendigen; auch ἀνδρῶν ἐλπίδες τάμνουσαι ψεύδη, 12, 6, die durch Lüge gehenden Hoffnungen; τέμνειν κέλευϑον, Ar. Th. 1100; αἰϑέρος αὐλακα, Av. 1400; τὴν μεσόγαιαν τῶν ὁδῶν τάμνειν, Her. 9, 89, sich Bahn brechen; auch Sp., Philod. 16 (V, 25), bei denen τέμνειν gradezu für gehen gebraucht wird, wie Ap. Rh. 4, 771; dah. μέσον τέμνειν, die Mittelstraße halten, Plat. Legg. VII, 793 e, wie διὰ μέσων ἀσφαλέστερον ἰέναι τέμνοντας, Polit. 262 b, vgl. Prot. 338 a– Auch übertr., τίν' ἀμφ' αὑτᾶς ἔτι πόρον τέμνω; Aesch. Suppl. 807, welchen Weg soll ich einschlagen, welche Mittel finden; εὐϑεῖαν λόγων τέμνων κέλευϑον, Eur. Rhes. 423.
-
6 εταμον
-
7 τεμνω
эп.-ион.-дор. τάμνω (fut. τεμῶ, aor. 2 ἔτεμον - ион. и дор. ἔτᾰμον, эп. τάμον, pf. τέτμηκα; pass.: fut. τμηθήσομαι, aor. ἐτμήθην, pf. τέτμημαι)(реже med.)
1) резать(Aesch., Plat.; οἱ ἰατροὴ καίουσι καὴ τέμνουσιν Xen.)
τὸ τέμνον Plat. — режущий предмет;τόμον τ. Plat. — делать надрез2) вырезывать, извлекать оперативным способом(βέλος ἐκ μηροῦ Hom.)
3) разрезать, разрубать(ἰχθῦς Her.)
οἱ πρόσθεν ὀδόντες οἷοι τ. Xen. — передние зубы, приспособленные к разрезанию4) вырезывать(ἱμάντας ἐκ δέρματος Her.)
5) отрезывать, отрубать(κεφαλέν ἀπὸ δειρῆς Hom.; κάρα τινός Aesch.)
6) срезывать, обстригать(τρίχας ἐκ κεφαλέων Hom.; τὸν πλόκον Soph.)
τρίχας ἐτμήθην Eur. — я обстриг себе волосы7) рубить(δένδρεα Hom.; ὕλην Thuc.)
8) нарезать, крошить, т.е. приготовлять(φάρμακον Plat.)
9) вырубать, ломать, т.е. добывать(λίθον Plat.)
10) обтесывать(δούρατα μακρά Hom.)
11) поражать, ранить(χρόα χαλκῷ Hom.)
ξιφουλκῷ χειρὴ πρὸς δέρην τεμών Aesch. — пронзив горло вооруженной мечом рукой12) кастрировать, оскоплять(ἐρίφους Hes.)
13) зарезывать, закалывать(κάπρον Διΐ Hom.)
τ. σφάγιά τινα Eur. — закалывать кого-л. в жертву14) скреплять жертвоприношением, освящать жертвойὅρκια τ. Hom. — произносить (взаимные) клятвы, заключать договор;
τ. ὅρκια περί τινος πρός τινα Polyb. — заключать договор о чем-л. с кем-л.15) клятвенно обязываться, заключать договорτ. τινὴ μένειν αἰεὴ τὸ ὅρκιον Her. — заключать с кем-л. договор о нерушимости клятвы (обязательства)
16) прорывать, прокапывать(τέλσον ἀρούρης Hom.; ὁχετούς Plat.; διώρυχες τετμημέναι Plat.)
17) прокладывать, проторять(ὁδούς Thuc.)
ὥστε οὐ τετμημένων τῶν ὁδῶν Her. — так как дороги не были проложены (ср. 18)18) рассекать, бороздить, т.е. проходить(πέλαγος Hom.)
βαθὺν ἠέρα τ. HH. — проноситься сквозь густой туман;ἐν ἄστροις οὐρανοῦ τ. ὁδόν Eur. — совершать свой путь среди небесных светил (ср. 17);19) рассекать, разделять(τ. δίχα или διχῇ Plat.)
μέσην τ. Λιβύην Her. — (о Ниле) пересекать Ливию посредине;Ἀργείας ὅρους γαίας Σπαρτιάτιδός τε γῆς τ. Eur. — (о реке Танай) отделять рубежи Аргивской земли от земли Спартанской20) мат. делить(ἀριθμὸν τ. τινί, ἑπτὰ μέρη τεμόμενος Plat.)
21) разбивать, классифицировать(τέν δίποδα ἀγέλην Plat.)
22) выделять (в качестве надела), отводить(τεμενός τινι Hom.)
23) разорять, опустошать(γῆν Her.; ἀγρούς Plat.)
τῆς γῆς τ. Thuc. — разорять какую-то часть страны24) уничтожать на корню(τὸν σῖτον Xen.)
25) отсекать, т.е. отражать, отбивать(κίνδυνον σιδάρῳ Eur.)
26) решать, определять(τέλος μαχᾶν Pind.)
-
8 τέμνω
(αόρ. ετεμον и έταμον, παθ. αόρ. ετμήθην, μετχ. πρκ. τετμημένος) μετ. резать (ножом и т. п.); рубить (топором) -
9 συντέμνω
συντέμνω, [dialect] Ion. [suff] συντελ-τάμνω Hdt.7.123: [tense] fut. - τεμῶ: [tense] aor. - έτεμον:—A cut down, cut short,ξ. τὰς πρῴρας ἐς ἔλασσον Th.7.36
; σ. χιτῶνας cut out, shape them, X.Cyr.8.2.5; συντέμνει δ' ὅρος ὑγρᾶς θαλάσσης the sea cuts short, terminates (my realm), A.Supp. 258; σ. τὰς πλεκτάνας cut them off, Alex.187, cf. 84.2 metaph.,εἰς ἓν.. πάντα τὰ μέλη ξυντεμῶ Ar.Ra. 1262
;τὸν ἐνιαυτὸν σ. εἰς μῆν' ἕνα Philippid.25.1
; τιμὰς ξ. abridge them, A.Eu. 227; :—[voice] Med.,πάντα τοι ξυντέμνεται Κύπρις.. βουλεύματα S.Fr.941.16
.3 esp. of expenses,σ. τὴν μισθοφοράν Th.8.45
; σ. τὰς δαπάνας εἰς τὰ καθ' ἡμέραν cut down one's expenses to one's daily wants, X.Hier.4.9:—[voice] Pass., εἰ.. ἐς εὐτέλειάν τι ξυντέτμηται (v.εὐτέλεια 11
) Th.8.86; συντμηθῆναι τὴν σύνταξιν that my allowance has been cut down, PCair.Zen.577.11 (iii B.C.).II of speech,ἐν βραχεῖ πολλοὺς λόγους Ar. Th. 178
, cf. Aeschin.2.31;σύντεμνέ μοι τὰς ἀποκρίσεις καὶ βραχυτέρας ποίει Pl.Prt. 334d
: then ( λόγον being omitted), cut the matter short, speak briefly,ὡς δὲ συντέμω E.Tr. 441
;ἅπαντα συντεμὼν φράσω Id.Hec. 1180
; σύντεμνε cut short, make an end, Mnesim.3.4;οἶνον εἰπὲ συντεμών Antiph.52.12
; συντεμόντι, like συνελόντι εἰπεῖν, in brief, Anaxil.22.30: also ς. (sc. τὴν ὁδόν) cut the way short, cut across,σ. ἀπ' Ἀμπέλου ἄκρης ἐπὶ Καναστραῖον ἄκρην Hdt.7.123
.III intr., τοῦ χρόνου συντάμνοντος as the time became short, Id.5.41.V cut together, join by an incision, ap. Orib.44.23.69.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συντέμνω
-
10 ἀποτέμνω
ἀποτέμνω, [dialect] Ep., [dialect] Ion., and [dialect] Dor. [suff] ἀποτελευτ-τάμνω, [tense] fut. - τεμῶ: [tense] aor. 2 [dialect] Ion. and [dialect] Dor. -έταμον, [dialect] Att. - έτεμον:—[voice] Pass., [tense] fut.Aἀποτμηθήσομαι Lys.6.26
: —cut off, sever,παρηορίας ἀπέταμνε Il.8.87
;ἀπὸ στομάχους ἀρνῶν τάμε 3.292
, etc.; ;τὴν κεφαλήν Hdt.2.39
, cf. IG4.952.2 (Epid.);τὰ σκέλεα Hdt.2.40
;τὴν ῥὶνα καὶ τὰ ὦτα Id.3.154
, etc.; amputate, X.Mem.1.2.54, Hp.Art.69; excise, Id.Haem.2, cf. Dsc.Eup.1.12 ([voice] Pass.); decapitate,ἀλεκτρυόνα PMag.Par.1.38
:—[voice] Pass., to be cut off,τὰ ἀκρωτήρια ἀποτμηθήσεσθαι Lys.6.26
;τὴν γλῶτταν ἀποτμηθείς Aeschin.1.168
(s. v.l.;ἐκτμ. Suid.
);τὴν κεφαλήν Luc.Nav.33
;τὸν τράχηλον Arr.Epict.1.2.27
.2 cut off, divide, sever, in a geographical sense,ὁ Ἅλυς.. ἀποτάμνει σχεδὸν πάντα τῆς Ἀσίης Hdt.1.72
; ὄρεα ὑψηλὰ ἀ. [τὴν χώρην] Id.4.25: mathematically,ἥμισυ.. ἡ γραμμὴ ἀ. Pl.Men. 85a
, cf. Arist. Mech. 849a37:—[voice] Med., Pl.Phlb. 42b:—[voice] Pass., of troops, to be cut off from the main body, X.An.3.4.29.4 cut off, separate in argument, Pl. Lg. 753c:—[voice] Med., Arist.Metaph. 1003a24:—[voice] Pass., to be so cut off or abstracted, Id.Ph. 202b8.5 ἀ. τὰ βαλλάντια to be a cut-purse, Pl. R. 348d.b ἀποτεμεῖν· ἁγνίσαι, Hsch.II [voice] Med., cut off for oneself,ἀποταμνόμενον κρέα ἔδμεναι Il. 22.347
;ἀ. πλόκαμον Hdt.4.34
; τὴν χώρην ἀ. τάφρον ὀρυξάμενοι ib.3; ἀ. τοῦ ὠτός cut off a bit of.., ib.71.2 cut off, with a view of appropriating,πεντήκοντ' ἀγέλης ἀπετάμνετο.. βοῦς h.Merc.74
;τὰς Θυρέας ἐούσας τῆς Ἀργολίδος μοίρης ἀποταμόμενοι ἔσχον Hdt.1.82
; χώραν, ὀργάδα, Isoc.5.122, D.13.32, etc.(in [voice] Pass., of the coutry cut off, Hdt.1.82, etc.); ἀ. ὡς μέγιστα τῶν Ἀθηναίων cut off as much power as possible from them, Th.8.46: also c. gen., χώρας ἀποτάμνεσθαι cut off a part of.., SIG56.24 (Argos, v B.C.), cf. Isoc.1.88; Φοινίκης ἀ. Ἀραβίας τε to have a slice or portion of.., Theoc.17.86.4 subtend, of the chord of an arc, S.E.M.1.304.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀποτέμνω
-
11 ἐκτέμνω
ἐκτέμνω, [dialect] Ep. and [dialect] Ion. [full] ἐκτάμνω (as always in Hom.), [tense] fut. - τεμῶ: [tense] aor. 2 ἐξέταμον (v. infr.) or - έτεμον S.Tr. 1196, Ar.Ra. 575: [tense] fut. [tense] perf.Aἐκτετμήσομαι Pl.R. 564c
, Ph.1.458:—cut out,μηροὺς ἐξέταμον Il.1.460
, etc.; μηροῦ ἔκταμ' ὀϊστόν cut an arrow from the thigh, 11.829, cf. 515;ἐ. γλῶσσαν Hdt.9.112
;ἐ. τὸν λάρυγγά τινος Ar.Ra. 575
; of a surgeon, cut out a diseased part, Pl.R. 564c ([voice] Pass.);σχῆμα τῆς γῆς Arist.Mete. 362a35
.2 cut trees out of a wood, cut down, Il. 12.149, S.Tr. 1196 ; also of planks, etc., hew out, hew into shape,ὅς ῥά τε τέχνῃ νήϊον ἐκτάμνῃσιν Il.3.62
, cf. 4.486 ; ἐ. τὰ πρέμνα to cut the stumps out of the ground, Lys.7.19.3 ἐ. ἶνας cut away the sinews, and so, weaken, Pi.I.8(7).57 ;ἐ. ὥσπερ νεῦρα ἐκ τῆς ψυχῆς Pl.R. 411b
;ῥόδον ἐ. ῥίζης IG14.2040
: metaph., ἐλπίδας ἐξέταμες ib. 1362 ; 'nip in the bud',πάθος Alex.Trall.1.17
:—[voice] Pass.,ἐκτέμνεσθαι νοῦν καὶ λόγον Ph.1.17
.II castrate,παῖδας Hdt.6.32
, 8.105 ;ὄρχεις ἐ. S.Fr. 620
; eunuchs,Arist.
HA 518a31 ; ἐ. τὰ θήλεα circumcise females, Str.17.2.5, cf. 16.4.9 ([voice] Pass.).III=κείρειν, γῆς ἐκτεμνομένης D.H.9.57
(s. v.l.).IV ἐκτέμνεσθαί τινας φιλανθρωπίᾳ to disarm and deceive by kindness, Plb.30.30.8.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐκτέμνω
-
12 ὀφείλω
Grammatical information: v.Meaning: `to owe, to have to pay, to be obliged, to be due' (IA., also Il.)Other forms: ὀφέλλω (Aeol., Arc., also Hom.), ὀφήλω (Cret., Arc., Arg.), aor. 1. ὀφειλ-ῆσαι, pass. - ηθῆναι, fut. - ήσω (hell. also - έσω), perf. ὠφείληκα (Att.), aor. 2. ὤφελον, ὄφελον (Il., Att.). Beside it ὀφρλισκάνω, fut. ὀφλ-ήσω, aor. 1. - ῆσαι, perf. ὤφληκα (Att.), ptc. dat. pl. Ϝοφληκόσι, 3. pl. [Ϝο]φλέασι (Arc.), aor. 2. ὀφλεῖν (IA.), also wit ἐπ-, προσ-, `to be guilty, to incur a punishment, to be sentenced'.Derivatives: A. From pres. ὀφείλω: ὀφειλ-έτης m., - έτις f. `debtor' (S., Pl.; Fraenkel Nom. ag. 1, 62 a. 241 f.) with - έσιον n. `small debt' (Eust.), - ημα n. (Th., Pl., Arist.; ὀφήλωμα [Cret.] after ἀνάλωμα), - ησις f. (pap. IIIa) `debt, indebted sum'; -ή f. `debt, leasing' (pap., NT). B. From the aorist ὀφλεῖν: ὄφλ-ημα n. (D., Arist., pap.), - ησις f. (LXX) `penalty, fine'; - ητής m. `debtor' (gloss.), ὀφλοί ὀφειλέται, ὀφειλαί H.Etymology: The system ὀφλεῖν: ὀφλισκ-άνω: ὀφλήσω: ὤφληκα agrees with (except for the enlarging - άνω; Schwyzer 700) the group εὑρεῖν: εὑρίσκω, εὑρήσω, εὕρηκα; to this came the aorist ὀφλῆσαι (Lys. a. late); also [Ϝο]φλέ-ασι has the same enlarged zero grade without second. κ. Beside this system built on a zero grade themat. aorist stands another, based on the full grade aorist ὤφελον, to which came the nasal present *ὀφέλ-νω ( \> ὀφείλω, ὀφέλλω, ὀφήλω) like ἔτεμον: τέμνω. As the formation of the present ὀφείλω became unclear through the phonetic development, it could become the basis of another system. Also semantically the formal pairs went different ways. -- An old problem provides Ϝο- which appears only in an Arc. inscription. While some, e.g. Brugmann IF 29, 241 (cf. on οἴγνυμι), want to see in it a prefix (to Lat. au-, vē-, Skt. áva `away (from)'; diff. Vollgraff Mél. Bq 2, 339), others are inclined, e.g. Solmsen KZ 34, 450f., Fraenkel Phil. 97, 162, to see Ϝο- as reversed writing for ὀ- (further in Schwyzer 226 n. 1). -- Further quite isolated and dark; an attempt to connect ὀφείλω etc. with ὀφέλλω `augment' in v. Windekens Ling.Posn. 8, 35 ff. -- On the explanation of the individual forms Schwyzer 709 and 746 w. n. 9 (partly diff.), also Chantraine Gramm. hom. 1, 314 (w. lit.) a. 394;Page in Frisk: 2,450-451Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ὀφείλω
См. также в других словарях:
ἔτεμον — τέμνω cut aor ind act 3rd pl τέμνω cut aor ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
τέμνω — (I) ΝΜΑ, και τέμω και επικ. και ιων. και δωρ. τ. τάμνω Α 1. κόβω, σχίζω, τεμαχίζω (α. «τέμνοντα όργανα» β. «τοιοῡτον τμήμα τέμνεται τὸ τεμνόμενον, οἷον τὸ τέμνον τέμνει;», Πλάτ.) 2. (για ποταμό ή οροσειρά) διαιρώ, χωρίζω (α. «η οροσειρά τέμνει… … Dictionary of Greek
φέρω — ΝΜΑ, και φέρνω Ν, και δωρ. τ. φάρω Α 1. κρατώ ή σηκώνω κάτι πάνω μου, βαστάζω (α. «φέρει έναν βαρύ σάκο στους ώμους του» β. «φέρων άξονας» γ. «χερσὶν εὐθὺς διψίαν φέρει κόνιν», Σοφ. δ. «μέγα ἔργον, ὅ οὐ δύο γ ἄνδρε φέροιεν», Ομ. Ιλ.) 2. έχω (α.… … Dictionary of Greek
tem-1, tend- — tem 1, tend English meaning: to cut Deutsche Übersetzung: ‘schneiden” Material: Gk. τέμνω, Hom. Ion. Dor. τάμνω (Hom. τέμει) “cut, bite” (ἔταμον and ἔτεμον, τεμῶ, τέτμηκα, τμητός); τομός “incisive”, τόμoς “break, section, part;… … Proto-Indo-European etymological dictionary
