Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

object+clause

  • 21 recuso

    rĕ-cūso, āvi, ātum, 1 ( gen. plur. of the part. pres. recusantūm, Verg. A. 7, 16), v. a. [causa].
    I.
    In gen., to make an objection against, in statement or reply; to decline, reject, refuse, be reluctant or unwilling to do a thing, etc. (freq. and class.; cf.: abnuo, renuo, denego); constr. with acc., an inf., an object-clause, with de, ne, quin, quominus, or absol.
    (α).
    With acc.: uxorem, * Ter. Hec. 3, 1, 16; Hor. S. 1, 4, 50:

    me judicem,

    Tac. Or. 5 al.; cf.:

    populum Romanum disceptatorem,

    Cic. Fl. 38, 97:

    populi Romani amicitiam,

    Caes. B. G. 1, 44:

    nec quae pepigere recusent,

    Verg. A. 12, 12:

    nullum periculum communis salutis causā,

    Caes. B. G. 7, 2; so,

    nullum periculum,

    id. ib. 7, 19; id. B. C. 3, 26:

    laborem,

    id. ib. 1, 68 fin.; Quint. 11, 3, 26; 12, 11, 10:

    nihil nisi hiberna,

    Caes. B. G. 5, 41:

    legumina,

    id. B. C. 3, 47 fin.:

    servitutem,

    Sall. J. 31, 20:

    vincla (leones),

    Verg. A. 7, 16:

    jussa,

    id. ib. 5, 749 et saep.:

    nihil tibi a me postulanti recusabo,

    Cic. de Or. 2, 29, 128; so,

    psalteria virginibus probis,

    Quint. 1, 10, 31:

    nihil de poenā,

    Cic. Planc. 1, 3; cf.:

    de stipendio,

    Caes. B. G. 1, 44:

    qui quod ab altero postularent, in se recusarent,

    id. B. C. 1, 32, 5:

    Ptolemaeus recusabat regem Aridaeum,

    rejected, Just. 13, 2, 11. —

    Of things: terra numquam recusat imperium,

    Cic. Sen. 15, 51:

    genua impediunt cursumque recusant,

    Verg. A. 12, 747:

    rapax ignis non umquam alimenta recusat,

    Ov. M. 8, 837:

    (falsae gemmae) recusant limae probationem,

    Plin. 37, 13, 76, § 200 et saep. —
    (β).
    With inf. (in class. prose, only in negative sentences or questions implying a negative):

    mori recusare,

    Caes. B. G. 3, 22; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 6; 10, 17, 2; Anton. ap. Cic. Phil. 8, 8, 25; Liv. 22, 60, 17:

    hoc facere,

    id. 5, 53, 9:

    ad minora se demittere, Quint. prooem. § 5: prodere voce suā quemquam aut opponere morti,

    Verg. A. 2, 126:

    praeceptis parere,

    id. ib. 2, 607:

    quicquam tentare,

    id. ib. 11, 437:

    tibi comes ire,

    id. ib. 2. 704:

    facere ipse,

    Hor. Ep. 2, 1, 208; Plin. [p. 1538] Pan. 5; Curt. 6, 11, 36; Just. 14, 1, 6.—

    Of things: pedes vitiosum ferre recusant Corpus,

    Hor. S. 2, 7, 108; so id. Ep. 2, 1, 259; id. A. P. 39.—
    (γ).
    With object-clause:

    non rem (medicam) antiqui damnabant, sed artem. Maxime vero quaestum esse manipretio vitae recusabant,

    Plin. 29, 1, 8, § 16:

    Velinum lacum obstrui recusantes,

    refusing to permit, Tac. A. 1, 79; cf. infra, II.—
    (δ).
    With de:

    de judiciis transferendis recusare,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6.—
    (ε).
    With ne:

    Servilius et recusare et deprecari, ne iniquis judicibus... judicium capitis in se constitueretur,

    Cic. Verr. 2, 5, 54, § 141:

    sententiam ne diceret, recusavit,

    id. Off. 3, 27, 100:

    reliqui... ne unus omnes antecederet, recusarent,

    Caes. B. C. 3, 82 fin.
    (ζ).
    With quin:

    si absim, haud recusem, quin mihi male sit,

    Plaut. Curc. 1, 3, 8:

    non possumus, quin alii a nobis dissentiant, recusare,

    Cic. Ac. 2, 3, 7:

    non recuso quin, etc.,

    id. Fam. 6, 18, 4; id. Rosc. Am. 3, 8; Caes. B. C. 3, 45 fin.:

    neque recusare... quin armis contendant,

    id. B. G. 4, 7; Liv. 8, 7, 19.—
    (η).
    With quominus:

    nec recusabo, quominus omnes mea legant,

    Cic. Fin. 1, 3, 7; id. Div. in Caecil. 10, 31:

    ... quominus perpetuo sub illorum dicione essent,

    Caes. B. G. 1, 31:

    neque recusavit quo minus poenam subiret,

    Nep. Epam. 8, 2.—
    (θ).
    Absol.:

    non recuso, non abnuo, etc.,

    Cic. Mil. 36, 100:

    recusandi aut deprecandi causā legatos mittere,

    Caes. B. G. 5, 6; Verg. E. 3, 29 et saep. —
    II.
    In partic.
    1.
    To refute, disprove:

    nativitatis mendacium,

    Tert. adv. Marc. 3, 11.—
    2.
    In jurid. lang., to protest against a complaint; to object, take exception, plead in defence:

    causa omnis, in quā pars altera agentis est, altera recusantis,

    Quint. 3, 10, 1:

    numquid recusas contra me?

    Plaut. Poen. 5, 6, 18:

    tu me ad verbum vocas: non ante venio, quam recusaro... Quoniam satis recusavi, veniam jam quo vocas,

    Cic. Caecin. 28, 8 sq.:

    cum reus recusare vellet, sub usuris creditam esse pecuniam, etc.,

    Dig. 17, 1, 48; cf. recusatio, II. B.

    Lewis & Short latin dictionary > recuso

  • 22 scribo

    scrībo, psi, ptum, 3 ( perf. sync. scripsti, Plaut. As. 4, 1, 57: scripstis, Enn. ap. Non. 153, 28, or Trag. v. 239 Vahl.; inf. scripse, Aus. Sept. Sap. Lud. 1; cf. 2. dico init.), v. a. [root skrabh-, to dig; whence, Gr. graphô; Lat. scrobis, scrofa; cf. Germ. schreiben], prop., to scratch, grave, engrave with a sharp point; hence,
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., to write, draw, or otherwise make lines, letters, figures, etc. (cf. scalpo):

    in libro cum scribuntur calamo litterae,

    Plaut. Ps. 1, 5, 131; cf. id. Bacch. 4, 4, 76 sq.:

    litteras, tabellas,

    id. Ps. 1, 1, 28:

    (littera M) etiamsi scribitur, tamen parum exprimitur,

    Quint. 9, 4, 40; cf. id. 1, 7, 28:

    nostri praeceptores cervum servumque u et o litteris scripserunt,

    id. 1, 7, 26; cf. id. 1, 7, 4; 1, 7, 20; 1, 7, 30; 12, 10, 28;

    12, 10, 30: terra in augurum libris scripta cum r uno,

    Varr. L. L. 5, § 21 Müll.:

    hic carmen mediā scribe columnā,

    Prop. 4 (5), 7, 83; cf.:

    scribitur vestris Cynthia corticibus,

    id. 1, 18, 22; Ov. M. 9, 527; Luc. 2, 343:

    in aquā,

    Cat. 68, 4; cf.

    also: fac lapis his scriptus stet super ossa notis: hic jacet, etc.,

    Tib. 1, 3, 54 (but the better reading is inscriptis):

    scribere decore,

    to write a good hand, Amm. 30, 9, 4:

    erat scriptum ipsius manu,

    Cic. Cat. 3, 5, 10:

    suā manu scripsit,

    Liv. 37, 10.—Of drawing, etc.:

    si quis fugitivo stigmata scripserit,

    has branded a runaway, Quint. 7, 4, 14; cf.: charaxat ambas ungulis scribentibus genas, Prud. steph. 10, 557:

    totius vobis Frontem tabernae scipionibus scribam,

    Cat. 37, 10:

    (Diodotus Stoicus) geometriae munus tuebatur, verbis praecipiens discentibus, unde, quo quamque lineam scriberent,

    Cic. Tusc. 5, 39, 113:

    ut formam (porticus) secundum rationem loci scribas,

    draw, design, Plin. Ep. 9, 39, 5; Stat. S. 1, 3, 9:

    quae Attalicis variata per artem Aulaeis scribuntur acu,

    i. e. are embroidered, Sil. 14, 660:

    scripto radiat Germanicus auro, i. e. sculpto,

    Juv. 6, 205; cf. Mart. 11, 5, 3.—
    B.
    Trop.: memor essem? etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis De Glycerio, graven, imprinted (syn.:

    inscripta, insculpta),

    Ter. And. 1, 5, 48:

    arva sanguineo scribit rutilantia gyro,

    Stat. Th. 11, 514.—
    II.
    In partic., with the accessory idea of intellectual action, of written composition of every kind, to write, write down, compose, describe, depict; to draw up, communicate, announce in writing (syn.: compono, perscribo).
    (α).
    With acc.:

    quoniam de re publicā multa quaesierint et scripserint,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    Cn. Aufidius praetorius (caecus) Graecam scribebat historiam,

    id. Tusc. 5, 38, 112; so,

    historiam,

    id. de Or. 2, 12, 51; id. Brut. 75, 262:

    bellum,

    Liv. 21, 1:

    res gestas,

    Hor. A. P. 74; id. Ep. 1, 3, 7 al.:

    librum de rebus rusticis,

    Cic. Sen. 15, 54:

    scripsi etiam versibus tres libros de temporibus meis,

    id. Fam. 1, 9, 23:

    in Catone Majore, qui est scriptus ad te de senectute,

    id. Lael. 1, 4:

    carmen in aliquem,

    id. de Or. 2, 86, 352:

    Furius defensionem causae suae scripsit,

    id. Verr. 2, 5, 43, § 112; cf. Quint. 2, 15, 29:

    libellos,

    Ov. Tr. 5, 12, 61; id. P. 4, 13, 19:

    notas,

    id. ib. 3, 2, 90:

    Diphilus Hanc (fabulam) Graece scripsit,

    Plaut. Cas. prol. 33; Ter. Heaut. prol. 43; id. Hec. prol. 6 (cf. also infra, d):

    versus,

    Lucr. 1, 24; Hor. S. 1, 9, 23; 1, 10, 60:

    carmina,

    id. ib. 2, 5, 74; id. Ep. 1, 19, 3:

    poëmata,

    id. ib. 2, 2, 66 et saep.; cf.: scripsere alii rem Versibus, Enn. ap. Cic. Brut. 19, 76 (Ann. v. 221 Vahl.):

    formam et situm agri alicui,

    to describe, Hor. Ep. 1, 16, 4 et saep.—Of written communications, letters, etc.:

    epistulis tuis perdiligenter scriptis,

    Cic. Att. 1, 11, 1; cf. Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 1:

    haec scripsi properans,

    Cic. Att. 2, 19, 5:

    litteras, quas ad Pompeium scripsi, tibi misi,

    id. ib. 3, 9, 3:

    litterae extemplo Romam scriptae,

    Liv. 41, 16:

    plura ad te scribam, si, etc.,

    Cic. Att. 11, 10, 3:

    scriberem ad te de hoc plura, si Romae esses,

    id. ib. 6, 4, 11:

    haec ad te scripsi verbosius,

    id. Fam. 7, 3, 5:

    scriptā jam epistulā superiore,

    id. ib. 1, 9, 26:

    non quo haberem, quod tibi scriberem,

    id. Att. 4, 4, a:

    epistulam,

    Plin. Ep. 7, 9, 8 et saep.:

    scribere salutem,

    to send a greeting, Plaut. Bacch. 4, 9, 77; cf.:

    laudes atque gratias populo Romano,

    Gell. 3, 8, 5.—With a personal object:

    nullos habeo scriptos (homines), memini tamen,

    written down, Plaut. Mil. 1, 1, 48:

    per eum Marium, quem scripsissem,

    Cic. Att. 12, 49, 1: quis Martem digne scripserit aut...Merionem aut...Tydiden? who could depict, represent, etc., Hor. C. 1, 6, 14; id. S. 2, 1, 16; cf. in the pass.:

    scriberis Vario fortis et hostium Victor,

    id. C. 1, 6, 1.—With two acc.: cum auctor pugnae se A. Cornelium Cossum consulem scripserit, subscribed himself, declared himself in the inscription to be, Liv. 4, 20, 11.—
    (β).
    With object-clause:

    in foribus scribat occupatum esse se,

    Plaut. As. 4, 1, 15:

    ut Africanum avum meum scribit Cato solitum esse dicere,

    Cic. Rep. 1, 17, 27; id. Att. 1, 8, 1; cf.:

    Romae quod scribis sileri, ita putabam,

    id. ib. 2, 13, 2:

    quod ad te scripseram me in Epiro futurum,

    id. ib. 3, 13, 1:

    Graeceius ad me scripsit, C. Cassium sibi scripsisse, homines comparari, qui, etc.,

    id. ib. 15, 8, 2:

    Cicero quodam loco scribit, id esse optimum, etc.,

    Quint. 11, 1, 92:

    post paulo scribit, sibi millia quinque Esse domi chlamydum,

    Hor. Ep. 1, 6, 43 et saep.—In pass., with nom. or acc.:

    eadem haec avis scribitur conchis se solere complere, etc.,

    Cic. N. D. 2, 49, 125: scribitur nobis, magnam veteranorum multitudinem Romam convenisse jam, etc., Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2, 1:

    scriptum est item, quaesivisse (Socratem), quid esset,

    Cic. Div. 1, 54, 123.—
    (γ).
    With rel.-clause:

    nec scribis, quam ad diem te exspectemus,

    Cic. Att. 3, 7, 1:

    scribe aliquando ad nos, quid agas,

    id. Fam. 7, 12, 2:

    ad me Valerius scripsit... quem ad modum ducta esses, etc.,

    id. ib. 14, 2, 2.—
    (δ).
    Absol.:

    quo (Platone) nemo in scribendo praestantior fuit,

    Cic. Rep. 2, 11, 21; cf. id. ib. 3, 8, 13:

    Demophilus scripsit, Marcus vortit barbare,

    Plaut. As. prol. 11; id. Trin. prol. 19:

    poëta quom primum ad scribendum animum appulit,

    Ter. And. prol. 1; id. Heaut. prol. 7:

    sumite materiem vestris, qui scribitis, aequam Viribus,

    Hor. A. P. 38:

    sic raro scribis, ut toto non quater anno Membranam poscas,

    id. S. 2, 3, 1 et saep.:

    Samiae, ut ibi (i. e. in oratione) scribit Laelius, capedines,

    Cic. Rep. 6, 2, 11; cf. id. ib. 1, 16, 25:

    ut, quemadmodum scribit ille, cottidiano, etc.,

    id. ib. 6, 2, 8:

    denique non video de tot scribentibus unum,

    Ov. Tr. 2, 495.—So freq. of written communications, letters; usually with ad aliquem (less freq. alicui) or de aliquā re:

    tv si, ut scribis, Kal. Jun. Romā profectus es, etc.,

    Cic. Att. 3, 9, 3:

    ego te, ut scribis, cito videbo,

    id. ib. 3, 27:

    nihil habeo, quod ad te scribam, scribo tamen, non ut te delectem, etc.,

    id. ib. 14, 12, 3:

    senatusconsultum si erit factum, scribes ad me,

    id. ib. 5, 4, 2; cf.:

    scripsi etiam ad Camillum, ad Lamiam,

    id. ib. 5, 8, 3:

    in quā (epistulā) de agro Campano scribis,

    id. ib. 2, 16, 11:

    ut nuper me scis scripsisse ad te de Varronis erga me officio, etc.,

    id. ib. 2, 25, 1; cf.:

    Hermae tui Pentelici, de quibus ad me scripsisti,

    id. ib. 1, 8, 2; 1, 9, 2 et saep.— With ut, ne, etc.:

    velim domum ad te scribas, ut mihi tui libri pateant,

    Cic. Att. 4, 14, 1:

    ad me scriberet, ut in Italiam quam primum venirem,

    id. ib. 11, 7, 2; 5, 11, 6.— With dat.:

    consules Fulvio, ut ex Falisco, Postumio, ut ex Vaticano exercitum ad Clusium admoveant, scribunt,

    Liv. 10, 27; 42, 27; Tac. A. 1, 29.—With ne:

    Scipioni scribendum, ne bellum remitteret,

    Liv. 30, 23.—With simple subj.:

    scribit Labieno, si rei publicae commodo facere posset, cum legione ad fines Nerviorum veniat,

    Caes. B. G. 5, 46 fin. —In Tac. also, with inf.:

    scribitur tetrarchis ac regibus, jussis Corbulonis obsequi,

    Tac. A. 15, 25 fin. —In eccl. Lat. as a formula of quotation from the Scriptures:

    scriptum est,

    i. e. it is said in Holy Writ, Vulg. Matt. 4, 4; id. Luc. 19, 46; id. Rom. 11, 8 et saep.—
    B.
    Publicists', milit., jurid., and business t. t., of written plans, drafts, and other writings of various import.
    1.
    Publicists' t. t., to draw up, draught a law, decree, treaty, etc.:

    quod proditum memoria est, X. viros, qui leges scripserint, etc.,

    Cic. Rep. 2, 31, 54; so,

    leges,

    id. ib. 2, 36, 61; 2, 10, 18; id. Rosc. Am. 25, 70; id. de Or. 1, 19, 86; id. Inv. 1, 38, 68 al.; cf.

    in a transf. signif.: cui non apparet, inopiam et miseriam civitatis istam legem scripsisse, etc.,

    Liv. 34, 6 fin.; and:

    testamentum, quod pietas, fides, pudor scripsit,

    Plin. Ep. 8, 18, 7:

    haec senatusconsulta non ignoro ab amicissimis ejus, cujus de honore agitur, scribi solere,

    Cic. Fam. 15, 6, 2.—So very freq.: senatusconsulto scribendo, or simply scribendo adesse, or also, ad scribendum esse, to witness the drawing up of a decree of the Senate; to subscribe it: erat nobis dictum, te existimare, alicui senatusconsulto, quod contra dignitatem tuam fieret, scribendo Lamiam [p. 1648] affuisse, qui omnino consulibus illis numquam fuit ad scribendum, Cic. Fam. 12, 29, 2 Orell. N. cr.; cf.: senatusconsulta scribuntur apud familiarem meum (i. e. Caesarem). Et quidem cum in mentem venit (Caesari), ponor ad scribendum (i. e. he adds my signature to it), id. ib. 9, 15, 4:

    quod me esse ad scribendum vides,

    id. Att. 1, 19, 9; id. Fam. 9, 15, 3: S. C. auctoritas. Pridie Kal. Octob. in aede Apollinis scrib. affuerunt L. Domitius, etc., an official formula ap. Cic. Fam. 8, 8, 5 sq. (v. assum):

    Boeotorum gentem numquam ad scribendum amicitiae foedus adduci potuisse,

    to make, enter into, conclude, Liv. 42, 12.—
    2.
    Milit. t. t.: scribere milites (legiones, supplementum, etc.), to enlist, enroll, levy:

    milites,

    Sall. J. 43, 3:

    legiones,

    id. C. 32, 1:

    exercitui supplementum,

    id. J. 39, 2:

    supplementum legionibus,

    Cic. Fam. 3, 3, 1; Liv. 8, 8:

    exercitum,

    id. 4, 43; 9, 8; 9, 19:

    equites,

    id. 10, 25; 21, 40; 35, 20:

    socios navales,

    id. 37, 2; so, too: sex milia colonorum Albam in Aequos, to enroll for the purpose of sending, to send, id. 10, 1:

    socios scribere in urbem,

    id. 4, 11, 4.—
    b.
    Poet., transf.:

    scribe tui gregis hunc,

    enroll him among your retinue, Hor. Ep. 1, 9, 13.—
    3.
    Jurid. and business t. t.: dicam scribere (alicui), like dikên graphein tini, to bring an action in writing against any one (v. dica); of a lawyer, to draw up legal instruments (complaints or charges, contracts, wills, etc.):

    Servius hanc urbanam militiam respondendi, scribendi, cavendi secutus est,

    Cic. Mur. 9, 19; id. Fam. 7, 14 Manut.; cf. id. Leg. 1, 4, 14:

    omnia testamenta tu scribes unus,

    id. de Or. 2, 6, 24; Dig. 28, 2, 25.—Hence, transf., with a personal object: aliquem heredem, to appoint or designate any one as heir:

    testamentum palam fecerat et illum heredem et me scripserat,

    Cic. Mil. 18, 48; cf.:

    in testamento Ptolemaei patris heredes erant scripti, etc.,

    Caes. B. C. 3, 108:

    quem Micipsa testamento secundum heredem scripsit,

    Sall. J. 65, 1; Auct. B. Alex. 33; Plin. Pan. 43, 1 sq.; Tac. A. 14, 31; Hor. S. 2, 5, 48; Juv. 3, 161; 9, 87:

    aliquem coheredem,

    Tac. Agr. 43 fin.:

    aliquem exheredem,

    to disinherit any one by will, Dig. 37, 4, 8, §§

    1 and 6: aliquem tutorem liberis suis,

    to appoint as guardian by will, Cic. Clu. 14, 41:

    libertatem servo,

    to bequeath to a slave his freedom, Dig. 29, 2, 71.—Of contracts, notes, drafts, etc.:

    pulchre scripsti: scitum syngraphum!

    Plaut. As. 4, 1, 57: nummos, usuras, etc. (alicui), to give a note or bond for:

    scribit nummos,

    id. ib. 2, 4, 34:

    sibi creditam pecuniam,

    Dig. 26, 7, 9, § 7:

    genero usuras praestandas quasi ex dotis promissione,

    ib. 4, 4, 17:

    lecta est cautio hujusmodi: Lutius Titius scripsi, me accepisse a Publio Maevio quindecim mutua numerata mihi de domo, etc.,

    ib. 12, 1, 40: scribe decem (tabulas) a Nerio, give ten notes or bonds drawn up by the usurer Nerius, Hor. S. 2, 3, 69. scriptos expendere nummos, v. l. ap. Hor. Ep. 2, 1, 105 (Hold. cautos); cf. rescribo.—Hence, scriptum, i, n., something written, viz.,
    A.
    (Acc. to I.) A line; so only: duodecim scripta, a game played with colored stones (calculi) on a draught-board marked into spaces by twelve oblique lines: tibi concedo, quod in duodecim scriptis olim, ut calculum reducas, si te alicujus dati poenitet, Cic. Fragm. ap. Non. 170, 30; cf.:

    in lusu duodecim scriptorum cum prior calculum promovisset essetque victus, etc.,

    Quint. 11, 2, 38;

    v. also scriptula, and Becker, Gall. 3, pp. 261 and 264 sq.: duodecim scriptis ludere,

    Cic. de Or. 1, 50, 217.—
    B.
    (Acc. to II.) A written composition, writing, treatise, book, work, etc. (most freq. in plur.):

    ex scripto et sententiā controversia nascitur cum videtur scriptoris voluntas cum scripto ipso dissentire,

    the writing, the written expression, Auct. Her. 1, 11, 19:

    incredibile dictu est, quam multi Graeci de harum valvarum pulchritudine scriptum reliquerunt,

    have left something written concerning it, speak of it in their writings, Cic. Verr. 2, 4, 56, § 124; so Quint. 6, 1, 7; cf. in plur., Cic. Rep. 1, 22, 36:

    quod a Democrito et Platone in scriptis relictum esse dicunt,

    id. de Or. 2, 46, 194:

    utinam exstarent illa carmina, quae multis saeculis ante suam aetatem in epulis esse cantata, in Originibus scriptum reliquit Cato!

    id. Brut. 19, 75: ut ipsis scriptis non ea mandaremus, id. Off. 2, 1, 3:

    in quo libro scriptum hoc invenitur,

    Quint. 1, 1, 15:

    Hortensius erat memoriā tantā, ut quae secum commentatus esset, ea sine scripto verbis eisdem redderet, quibus cogitavisset,

    without notes, Cic. Brut. 88, 301; cf. on the contrary: de scripto dicere, to speak or read from a written paper:

    recitetur oratio, quae propter rei magnitudinem dicta de scripto est,

    id. Planc. 30, 74; id. Phil. 10, 2, 5; id. Brut. 12, 46; id. Att. 4, 3, 3; id. Fam. 10, 13, 1:

    laudavit pater scripto meo,

    in a speech composed by me, id. Q. Fr. 3, 8, 5:

    adire aliquem scripto,

    Tac. H. 4, 39:

    cum eorum inventis scriptisque se oblectent,

    writings, Cic. Rep. 1, 17, 28:

    ardeo cupiditate...nomen ut nostrum scriptis illustretur et celebretur tuis,

    id. Fam. 5, 12, 1:

    scripta recitare,

    Hor. S. 1, 4, 75:

    nosmet Lucili scripta legentes,

    id. ib. 1, 10, 56:

    Graecorum Scripta optima,

    id. Ep. 2, 1, 29:

    si non accipiet scriptum,

    Ov. A. A. 1, 469:

    debueram scripto certior esse tuo,

    id. H. 6, 4.—
    2.
    (Acc. to II. B. 1.) Scriptum legis, and simply scriptum, a written ordinance, a law:

    quam tu mihi ex ordine recita de legis scripto populi Romani auctionem,

    Cic. Agr. 2, 18, 48:

    (Crassus) ita multa tum contra scriptum pro aequo et bono dixit, ut, etc.,

    id. Brut. 39, 145; cf. id. Inv. 2, 46, 135; 2, 47, 138; cf.:

    (senatus) scripto illo istius sententiam dicere vetabatur,

    rescript, id. Dom. 26, 69.

    Lewis & Short latin dictionary > scribo

  • 23 gravanter

    grăvo, āvi, ātum, 1, v. a. [gravis].
    I.
    To charge with a load, to load, burden, weigh down, oppress (mostly poet. and in postAug. prose).
    A.
    Lit.:

    praefectum castrorum sarcinis gravant,

    Tac. A. 1, 20; cf.:

    ferus Actora magno Ense gravat Capaneus,

    Stat. Th. 10, 257:

    non est ingenii cymba gravanda tui,

    Prop. 3, 3 (4, 2), 22:

    aegraque furtivum membra gravabat onus,

    Ov. H. 11, 38:

    gravantur arbores fetu,

    Lucr. 1, 253; cf.:

    sunt poma gravantia ramos,

    Ov. M. 13, 812:

    ne, si demissior ibis, Unda gravet pennas,

    id. ib. 8, 205:

    quia pondus illis abest, nec sese ipsi gravant,

    Quint. 1, 12, 10:

    stomacho inutilis, nervis inimicus, caput gravans,

    Plin. 21, 19, 75, § 128:

    minui quod gravet (corpus) quolibet modo utilius,

    id. 11, 53, 119, § 284:

    ne obsidio ipsa multitudine gravaretur,

    Just. 14, 2, 3; 38, 10, 8; so in pass.:

    alia die febre commotus est: tertia cum se gravari videret,

    weighed down, oppressed, Capitol. Anton. 12; and esp. in perf. part.:

    gravatus somno,

    Plin. 10, 51, 70, § 136; 26, 1, 4, § 6; 33, 1, 6, § 27:

    vino,

    Curt. 6, 11, 28:

    telis,

    id. 8, 14, 38:

    ebrietate,

    id. 5, 7, 11:

    cibo,

    Liv. 1, 7, 5:

    vino somnoque,

    id. 25, 24, 6.—
    B.
    Esp., to make pregnant:

    uterum,

    Stat. Th. 2, 614:

    gravatam esse virginem,

    Lact. 4, 12, 2; id. Epit. 44, 1; cf.: semper gravata lentiscus, Cic. poët. Div. 1, 9, 16; Paul. ex Fest. p. 95, 15. —
    C.
    Trop.
    1.
    To burden, oppress, incommode:

    nil moror officium, quod me gravat,

    Hor. Ep. 2, 1, 264:

    septem milia hominum, quos et ipse gravari militia senserat,

    Liv. 21, 23, 6:

    sed magis hoc, quo (mala nostra) sunt cognitiora, gravant,

    Ov. Tr. 4, 6, 28. —
    2.
    To make more grievous, aggravate, increase:

    tu fortunam parce gravare meam,

    id. ib. 5, 11, 30:

    quo gravaret invidiam matris,

    Tac. A. 14, 12:

    injusto faenore gravatum aes alienum,

    Liv. 42, 5, 9.—
    D.
    To lower in tone; hence, gram. t. t., to give the grave accent to a vowel (opp. acuo):

    a littera gravatur,

    Prisc. 539, 573 P.—
    II.
    Transf., as v. dep.: grăvor, ātus (lit., to be burdened with any thing, to feel burdened; hence), to feel incommoded, vexed, wearied, or annoyed at any thing; to take amiss, to bear with reluctance, to regard as a burden, to do unwillingly (class.); in Cic. only absol. or with an object-clause, afterwards also constr. with acc.
    (α).
    Absol.:

    non gravabor,

    Plaut. Trin. 5, 2, 49: quid gravare? id. Stich. 3, 2, 22:

    quamquam gravatus fuisti, non nocuit tamen,

    id. ib. 5, 4, 40:

    ne gravare,

    Ter. Ad. 5, 8, 19:

    primo gravari coepit, quod invidiam atque offensionem timere dicebat,

    Cic. Clu. 25, 69:

    ego vero non gravarer si, etc.,

    id. Lael. 5, 17:

    nec gravatus senex dicitur locutus esse, etc.,

    Liv. 9, 3, 9:

    ille non gravatus, Primum, inquit, etc.,

    Varr. R. R. 1, 3:

    spem ac metum juxta gravatus Vitellius ictum venis intulit,

    Tac. A. 6, 3:

    benignus erga me ut siet: ne gravetur,

    Plaut. Mil. 4, 6, 15.—
    (β).
    With an object-clause:

    rogo, ut ne graveris exaedificare id opus, quod instituisti,

    Cic. de Or. 1, 35, 164; 1, 23, 107; id. Fam. 7, 14, 1:

    ne graventur, sua quoque ad eum postulata deferre,

    Caes. B. C. 1, 9:

    quod illi quoque gravati prius essent ad populandam Macedoniam exire,

    Liv. 31, 46, 4:

    tibi non gravabor reddere dilatae pugnae rationem,

    id. 34, 38, 3; Curt. 9, 1, 8; 6, 8, 12; Suet. Aug. 34 al.—
    (γ).
    With acc.:

    Pegasus terrenum equitem gravatus Bellerophontem,

    disdaining to bear, throwing off, Hor. C. 4, 11, 27:

    at illum acerbum et sanguinarium necesse est graventur stipatores sui,

    be weary of supporting, Sen. Clem. 1, 12 fin.:

    matrem,

    Suet. Ner. 34:

    ampla et operosa praetoria,

    id. Aug. 72:

    aspectum civium,

    Tac. A. 3, 59 fin.:

    spem ac metum juxta gravatus,

    id. ib. 5, 8; Quint. 1, 1, 11.— Hence, adv. in two forms:
    A.
    grăvātē (acc. to II.), with difficulty or reluctance, unwillingly, grudgingly:

    non gravate respondere,

    Cic. de Or. 1, 48, 208;

    opp. gratuito,

    id. Off. 2, 19, 66;

    opp. benigne,

    id. Balb. 16, 36:

    Canius contendit a Pythio ut venderet: gravate ille primo,

    id. Off. 3, 14, 59:

    qui cum haud gravate venissent,

    Liv. 3, 4, 6 Weissenb. (al. gravati):

    concedere,

    id. 42, 43, 2.— Comp.:

    manus et plantas ad saviandum gravatius porrigere,

    Front. ad M. Caes. 4, 12 fin.
    B.
    grăvanter, with reluctance, unwillingly:

    reguli Gallorum haud gravanter venerunt,

    Liv. 21, 24, 5 Weissenb. (al. gravate); Cassiod. Varr. 4, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > gravanter

  • 24 gravo

    grăvo, āvi, ātum, 1, v. a. [gravis].
    I.
    To charge with a load, to load, burden, weigh down, oppress (mostly poet. and in postAug. prose).
    A.
    Lit.:

    praefectum castrorum sarcinis gravant,

    Tac. A. 1, 20; cf.:

    ferus Actora magno Ense gravat Capaneus,

    Stat. Th. 10, 257:

    non est ingenii cymba gravanda tui,

    Prop. 3, 3 (4, 2), 22:

    aegraque furtivum membra gravabat onus,

    Ov. H. 11, 38:

    gravantur arbores fetu,

    Lucr. 1, 253; cf.:

    sunt poma gravantia ramos,

    Ov. M. 13, 812:

    ne, si demissior ibis, Unda gravet pennas,

    id. ib. 8, 205:

    quia pondus illis abest, nec sese ipsi gravant,

    Quint. 1, 12, 10:

    stomacho inutilis, nervis inimicus, caput gravans,

    Plin. 21, 19, 75, § 128:

    minui quod gravet (corpus) quolibet modo utilius,

    id. 11, 53, 119, § 284:

    ne obsidio ipsa multitudine gravaretur,

    Just. 14, 2, 3; 38, 10, 8; so in pass.:

    alia die febre commotus est: tertia cum se gravari videret,

    weighed down, oppressed, Capitol. Anton. 12; and esp. in perf. part.:

    gravatus somno,

    Plin. 10, 51, 70, § 136; 26, 1, 4, § 6; 33, 1, 6, § 27:

    vino,

    Curt. 6, 11, 28:

    telis,

    id. 8, 14, 38:

    ebrietate,

    id. 5, 7, 11:

    cibo,

    Liv. 1, 7, 5:

    vino somnoque,

    id. 25, 24, 6.—
    B.
    Esp., to make pregnant:

    uterum,

    Stat. Th. 2, 614:

    gravatam esse virginem,

    Lact. 4, 12, 2; id. Epit. 44, 1; cf.: semper gravata lentiscus, Cic. poët. Div. 1, 9, 16; Paul. ex Fest. p. 95, 15. —
    C.
    Trop.
    1.
    To burden, oppress, incommode:

    nil moror officium, quod me gravat,

    Hor. Ep. 2, 1, 264:

    septem milia hominum, quos et ipse gravari militia senserat,

    Liv. 21, 23, 6:

    sed magis hoc, quo (mala nostra) sunt cognitiora, gravant,

    Ov. Tr. 4, 6, 28. —
    2.
    To make more grievous, aggravate, increase:

    tu fortunam parce gravare meam,

    id. ib. 5, 11, 30:

    quo gravaret invidiam matris,

    Tac. A. 14, 12:

    injusto faenore gravatum aes alienum,

    Liv. 42, 5, 9.—
    D.
    To lower in tone; hence, gram. t. t., to give the grave accent to a vowel (opp. acuo):

    a littera gravatur,

    Prisc. 539, 573 P.—
    II.
    Transf., as v. dep.: grăvor, ātus (lit., to be burdened with any thing, to feel burdened; hence), to feel incommoded, vexed, wearied, or annoyed at any thing; to take amiss, to bear with reluctance, to regard as a burden, to do unwillingly (class.); in Cic. only absol. or with an object-clause, afterwards also constr. with acc.
    (α).
    Absol.:

    non gravabor,

    Plaut. Trin. 5, 2, 49: quid gravare? id. Stich. 3, 2, 22:

    quamquam gravatus fuisti, non nocuit tamen,

    id. ib. 5, 4, 40:

    ne gravare,

    Ter. Ad. 5, 8, 19:

    primo gravari coepit, quod invidiam atque offensionem timere dicebat,

    Cic. Clu. 25, 69:

    ego vero non gravarer si, etc.,

    id. Lael. 5, 17:

    nec gravatus senex dicitur locutus esse, etc.,

    Liv. 9, 3, 9:

    ille non gravatus, Primum, inquit, etc.,

    Varr. R. R. 1, 3:

    spem ac metum juxta gravatus Vitellius ictum venis intulit,

    Tac. A. 6, 3:

    benignus erga me ut siet: ne gravetur,

    Plaut. Mil. 4, 6, 15.—
    (β).
    With an object-clause:

    rogo, ut ne graveris exaedificare id opus, quod instituisti,

    Cic. de Or. 1, 35, 164; 1, 23, 107; id. Fam. 7, 14, 1:

    ne graventur, sua quoque ad eum postulata deferre,

    Caes. B. C. 1, 9:

    quod illi quoque gravati prius essent ad populandam Macedoniam exire,

    Liv. 31, 46, 4:

    tibi non gravabor reddere dilatae pugnae rationem,

    id. 34, 38, 3; Curt. 9, 1, 8; 6, 8, 12; Suet. Aug. 34 al.—
    (γ).
    With acc.:

    Pegasus terrenum equitem gravatus Bellerophontem,

    disdaining to bear, throwing off, Hor. C. 4, 11, 27:

    at illum acerbum et sanguinarium necesse est graventur stipatores sui,

    be weary of supporting, Sen. Clem. 1, 12 fin.:

    matrem,

    Suet. Ner. 34:

    ampla et operosa praetoria,

    id. Aug. 72:

    aspectum civium,

    Tac. A. 3, 59 fin.:

    spem ac metum juxta gravatus,

    id. ib. 5, 8; Quint. 1, 1, 11.— Hence, adv. in two forms:
    A.
    grăvātē (acc. to II.), with difficulty or reluctance, unwillingly, grudgingly:

    non gravate respondere,

    Cic. de Or. 1, 48, 208;

    opp. gratuito,

    id. Off. 2, 19, 66;

    opp. benigne,

    id. Balb. 16, 36:

    Canius contendit a Pythio ut venderet: gravate ille primo,

    id. Off. 3, 14, 59:

    qui cum haud gravate venissent,

    Liv. 3, 4, 6 Weissenb. (al. gravati):

    concedere,

    id. 42, 43, 2.— Comp.:

    manus et plantas ad saviandum gravatius porrigere,

    Front. ad M. Caes. 4, 12 fin.
    B.
    grăvanter, with reluctance, unwillingly:

    reguli Gallorum haud gravanter venerunt,

    Liv. 21, 24, 5 Weissenb. (al. gravate); Cassiod. Varr. 4, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > gravo

  • 25 gravor

    grăvo, āvi, ātum, 1, v. a. [gravis].
    I.
    To charge with a load, to load, burden, weigh down, oppress (mostly poet. and in postAug. prose).
    A.
    Lit.:

    praefectum castrorum sarcinis gravant,

    Tac. A. 1, 20; cf.:

    ferus Actora magno Ense gravat Capaneus,

    Stat. Th. 10, 257:

    non est ingenii cymba gravanda tui,

    Prop. 3, 3 (4, 2), 22:

    aegraque furtivum membra gravabat onus,

    Ov. H. 11, 38:

    gravantur arbores fetu,

    Lucr. 1, 253; cf.:

    sunt poma gravantia ramos,

    Ov. M. 13, 812:

    ne, si demissior ibis, Unda gravet pennas,

    id. ib. 8, 205:

    quia pondus illis abest, nec sese ipsi gravant,

    Quint. 1, 12, 10:

    stomacho inutilis, nervis inimicus, caput gravans,

    Plin. 21, 19, 75, § 128:

    minui quod gravet (corpus) quolibet modo utilius,

    id. 11, 53, 119, § 284:

    ne obsidio ipsa multitudine gravaretur,

    Just. 14, 2, 3; 38, 10, 8; so in pass.:

    alia die febre commotus est: tertia cum se gravari videret,

    weighed down, oppressed, Capitol. Anton. 12; and esp. in perf. part.:

    gravatus somno,

    Plin. 10, 51, 70, § 136; 26, 1, 4, § 6; 33, 1, 6, § 27:

    vino,

    Curt. 6, 11, 28:

    telis,

    id. 8, 14, 38:

    ebrietate,

    id. 5, 7, 11:

    cibo,

    Liv. 1, 7, 5:

    vino somnoque,

    id. 25, 24, 6.—
    B.
    Esp., to make pregnant:

    uterum,

    Stat. Th. 2, 614:

    gravatam esse virginem,

    Lact. 4, 12, 2; id. Epit. 44, 1; cf.: semper gravata lentiscus, Cic. poët. Div. 1, 9, 16; Paul. ex Fest. p. 95, 15. —
    C.
    Trop.
    1.
    To burden, oppress, incommode:

    nil moror officium, quod me gravat,

    Hor. Ep. 2, 1, 264:

    septem milia hominum, quos et ipse gravari militia senserat,

    Liv. 21, 23, 6:

    sed magis hoc, quo (mala nostra) sunt cognitiora, gravant,

    Ov. Tr. 4, 6, 28. —
    2.
    To make more grievous, aggravate, increase:

    tu fortunam parce gravare meam,

    id. ib. 5, 11, 30:

    quo gravaret invidiam matris,

    Tac. A. 14, 12:

    injusto faenore gravatum aes alienum,

    Liv. 42, 5, 9.—
    D.
    To lower in tone; hence, gram. t. t., to give the grave accent to a vowel (opp. acuo):

    a littera gravatur,

    Prisc. 539, 573 P.—
    II.
    Transf., as v. dep.: grăvor, ātus (lit., to be burdened with any thing, to feel burdened; hence), to feel incommoded, vexed, wearied, or annoyed at any thing; to take amiss, to bear with reluctance, to regard as a burden, to do unwillingly (class.); in Cic. only absol. or with an object-clause, afterwards also constr. with acc.
    (α).
    Absol.:

    non gravabor,

    Plaut. Trin. 5, 2, 49: quid gravare? id. Stich. 3, 2, 22:

    quamquam gravatus fuisti, non nocuit tamen,

    id. ib. 5, 4, 40:

    ne gravare,

    Ter. Ad. 5, 8, 19:

    primo gravari coepit, quod invidiam atque offensionem timere dicebat,

    Cic. Clu. 25, 69:

    ego vero non gravarer si, etc.,

    id. Lael. 5, 17:

    nec gravatus senex dicitur locutus esse, etc.,

    Liv. 9, 3, 9:

    ille non gravatus, Primum, inquit, etc.,

    Varr. R. R. 1, 3:

    spem ac metum juxta gravatus Vitellius ictum venis intulit,

    Tac. A. 6, 3:

    benignus erga me ut siet: ne gravetur,

    Plaut. Mil. 4, 6, 15.—
    (β).
    With an object-clause:

    rogo, ut ne graveris exaedificare id opus, quod instituisti,

    Cic. de Or. 1, 35, 164; 1, 23, 107; id. Fam. 7, 14, 1:

    ne graventur, sua quoque ad eum postulata deferre,

    Caes. B. C. 1, 9:

    quod illi quoque gravati prius essent ad populandam Macedoniam exire,

    Liv. 31, 46, 4:

    tibi non gravabor reddere dilatae pugnae rationem,

    id. 34, 38, 3; Curt. 9, 1, 8; 6, 8, 12; Suet. Aug. 34 al.—
    (γ).
    With acc.:

    Pegasus terrenum equitem gravatus Bellerophontem,

    disdaining to bear, throwing off, Hor. C. 4, 11, 27:

    at illum acerbum et sanguinarium necesse est graventur stipatores sui,

    be weary of supporting, Sen. Clem. 1, 12 fin.:

    matrem,

    Suet. Ner. 34:

    ampla et operosa praetoria,

    id. Aug. 72:

    aspectum civium,

    Tac. A. 3, 59 fin.:

    spem ac metum juxta gravatus,

    id. ib. 5, 8; Quint. 1, 1, 11.— Hence, adv. in two forms:
    A.
    grăvātē (acc. to II.), with difficulty or reluctance, unwillingly, grudgingly:

    non gravate respondere,

    Cic. de Or. 1, 48, 208;

    opp. gratuito,

    id. Off. 2, 19, 66;

    opp. benigne,

    id. Balb. 16, 36:

    Canius contendit a Pythio ut venderet: gravate ille primo,

    id. Off. 3, 14, 59:

    qui cum haud gravate venissent,

    Liv. 3, 4, 6 Weissenb. (al. gravati):

    concedere,

    id. 42, 43, 2.— Comp.:

    manus et plantas ad saviandum gravatius porrigere,

    Front. ad M. Caes. 4, 12 fin.
    B.
    grăvanter, with reluctance, unwillingly:

    reguli Gallorum haud gravanter venerunt,

    Liv. 21, 24, 5 Weissenb. (al. gravate); Cassiod. Varr. 4, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > gravor

  • 26 malo

    mālo, mālui, malle (old forms, mavolo for malo, Plaut. As. 5, 1, 18; id. Curc. 2, 3, 41; id. Poen. 1, 2, 88; 90; id. Rud. 5, 3, 57; Ter. Hec. 4, 1, 25:

    mavolunt for malunt, Naev. ap. Fest. s. v. stuprum, p. 317 Müll.: mavoluit for maluit,

    Petr. S. p. 77:

    mavelim for malim,

    Plaut. As. 5, 2, 27; id. Aul. 4, 5, 1; id. Capt. 3, 3, 1; id. Bacch. 4, 8, 18; id. Men. 5, 1, 20; id. Mil. 4, 8, 46; id. Merc. 4, 3, 21; 5, 4, 48; id. Poen. 1, 1, 23; 4, 2, 5; 5, 2, 31; id. Pers. 1, 1, 4; id. Rud. 2, 7, 12; id. Truc. 2, 2, 22; 2, 4, 68; 4, 2, 29; 30; 33: mavelis for malis, id. Capt. 2, 2, 20; id. Ps. 1, 2, 8:

    mavelit for malit,

    id. Trin. 2, 2, 25:

    mavellem for mallem,

    id. Am. 1, 3, 14; id. Curc. 4, 2, 26; id. Bacch. 2, 2, 21; 3, 3, 48; 4, 9, 125; id. Mil. 2, 2, 16; id. Ps. 1, 1, 128; 4, 5, 6; id. Poen. 3, 3, 37:

    mavolet for malet,

    id. As. 1, 1, 108), v. a. [magis - volo], to choose rather, to prefer.
    I.
    In gen., constr. with acc. of the person or thing, with an object-clause, or with subj. (class.).
    (α).
    With acc. of the person or thing (rare): bonos et senatum malet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 2:

    ambigua, ancipitia malebat,

    Tac. H. 2, 86:

    quin omnia malit,

    Hor. S. 2, 4, 61:

    quod mallem,

    which I would prefer, Ov. Tr. 2, 239; id. H. 21, 35:

    malo, Malo Venusinam quam te,

    Juv. 6, 167:

    ridenda poëmata malo, quam te,

    id. 10, 124; 14, 153.—In late Lat. also with acc. and dat.:

    ut me aliis omnibus mallet,

    App. Mag. 73, p. 321, 10.—
    (β).
    With object-clause (usu. class. constr.): seseque ii perire mavolunt ibidem, quam, etc., Naev. ap. Fest. p. 317 Müll.; Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 81 Müll.; Cic. Off. 1, 19, 65:

    Cato jam servire quam pugnare mavult,

    id. Att. 7, 15, 2:

    maluit illum esse deum,

    Hor. S. 1, 8, 3; Cic. Att. 13, 22, 3; id. Div. 2, 57, 118:

    judicium prius de probro quam de re maluit fieri,

    id. Quint. 2, 9:

    praetextam sumere mavis, an esse, etc.,

    Juv. 10, 99.—
    (γ).
    With nom. and inf.:

    esse quam videri bonus malebat,

    Sall. C. 54, 5:

    unde fit ut malim fraterculus esse gigantis,

    Juv. 4, 98.—
    (δ).
    With subj. (mostly poet.):

    mallem... cognoscerem,

    Cic. Fam. 7, 14:

    mallem divitias mihi dedisses, Quam, etc.,

    Cat. 24, 4:

    fabula sit mavult, quam sine amore deus,

    Tib. 2, 3, 32:

    malo pater tibi sit Thersites,

    Juv. 8, 269.—Sometimes with comp. abl. instead of quam ( poet. and in post-Aug. prose):

    nullos his mallem ludos spectasse,

    rather than these, Hor. S. 2, 8, 79:

    ne dubitaret armis incruentas conditiones malle,

    to choose rather than arms, prefer to arms, Tac. A. 12, 46.—Sometimes followed pleonastically by potius:

    se ab omnibus desertos potius quam abs to defensos esse malunt,

    Cic. Div. in Caecil. 6, 21:

    an ille Uticae potius, quam Romae, cum alienis esse quam cum suis maluisset?

    id. Lig. 2, 5; id. Cat. ap. Fam. 15, 5, 2; Anton. ap. Cic. Att. 14, 13, A, 3.—Also by quam:

    qui magis vere vincere, quam diu imperare malit,

    Liv. 22, 34 fin. —Strengthened by multo or haud paulo:

    meo judicio multo stare malo, quam aliorum,

    much rather, Cic. Att. 12, 21, 5:

    haud paulo hunc animum malim quam, etc.,

    id. Tusc. 1, 42, 99.—
    II.
    In partic., to be more favorable to one:

    in hac re malo universae Asiae et negotiatoribus,

    Cic. Att. 2, 16, 4:

    quamquam illi omnia malo, quam mihi,

    i. e. would rather he had them, id. Planc. 24, 59.—Hence, mālens, entis, P. a., preferring (late Lat.), Hier. in Matt. 2, ad 14, 4; Aug. c. Jul. 4, 14, 68.

    Lewis & Short latin dictionary > malo

  • 27 neclegens

    neglĕgo (less correctly neglĭgo and neclĕgo), exi, ectum, 3 ( perf subj. neglegerit, acc. to the form of the simple verb, Aem. Mac. ap. Diom. 366 P.; and id. ap. Prisc. p. 895 P.; also, acc. to the best MSS., [p. 1198] in Sall. J. 40, 1, neglegisset; v. Kritz and Fabri, ad h. l.), v. a. [nec-lego] (qs. not to pick up, i. e.), to not heed, not trouble one's self about, not attend to, to slight, neglect, be regardless of, indifferent to; constr. with acc. or an object-clause; rarely with de or absol.
    I.
    In gen., opp. to curare (cf. desum):

    si mandatum neglecturus es,

    Cic. Rosc. Am. 38, 112:

    maculam judiciorum,

    id. Clu. 47, 130:

    rem familiarem neglegebat,

    Nep. Them. 1, 2:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    Hor. S. 1, 3, 37.—
    (β).
    With an object-clause:

    erus quod imperavit, neglexisti persequi,

    Plaut. Am. 2, 1, 39:

    diem edicti obire neglexit,

    Cic. Phil. 3, 8, 20. —
    (γ).
    With de:

    de Theopompo negleximus,

    Cic. Phil. 13, 16, 33.—
    II.
    In partic., to make light of, not to care for, to slight, despise, disregard, contemn, neglect (syn.:

    despicio, sperno, contemno, fastidio): qui periculum fortunarum et capitis sui pro meā salute neglexit,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    tantam pecuniam captam,

    id. Verr. 2, 3, 94, § 218:

    cum et bellum ita necessarium sit, ut neglegi non possit,

    id. Imp. Pomp. 16, 49:

    legem,

    id. Vatin. 2, 5:

    minas,

    id. Quint. 30, 92:

    imperium alicujus,

    Caes. B. G. 5, 7:

    injurias alicujus,

    to pass over, overlook, id. ib. 1, 36:

    iram alicujus,

    Plaut. Merc. 5, 2, 97:

    deos,

    Sall. C. 10, 4:

    se semper credunt neglegi, i. e. contemni,

    Ter. Ad. 4, 3, 16.—
    (β).
    With an objectclause:

    verba verbis quasi coagmentare neglegat,

    neglect, disdain, Cic. Or. 23, 77:

    Theopompum, expulsum a Trebonio, confugere Alexandriam neglexistis,

    id. Phil. 13, 16, 33:

    fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31; Tib. 2, 6, 37.—
    * (γ).
    With a foll. ne:

    neglegens, ne quā populus laboret,

    unconcerned, careless, Hor. C. 3, 8, 25 (securus, non timens, Schol.).—
    (δ).
    Absol.:

    bonus tantummodo segnior fit, ubi negligas,

    when you neglect him, Sall. J. 31, 28.—Hence,
    A.
    neglĕgens ( neglĭg-, neclĕg-), entis, P. a., heedless, careless, unconcerned, indifferent, negligent, neglectful.
    1.
    In gen.: neclegens dictus est non legens neque dilectum habens, quid facere debeat, omissā ratione officii sui, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:

    improvidi et neglegentes duces,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    quoniam pater tam neglegens ac dissolutus est,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 162:

    socors alicujus natura neglegensque,

    id. Brut. 68, 239:

    in amicis deligendis neglegentes,

    id. Lael. 17, 62:

    in aliquem,

    id. Fam. 13, 1, 5.—With gen.:

    legum, officii, rei publicae, sociorum atque amicorum neglegentior,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 143:

    amicorum inimicorumque (= prae stupore haud discernens),

    Tac. H. 3, 38:

    lenocinii,

    Suet. Aug. 79:

    domus tuae neglegentissimus,

    Pacat. Pan. Th. 31.—With circa:

    circa deos ac religiones neglegentior,

    Suet. Tib. 69.—With inf.:

    post illa obtegere eam neglegens fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 61.—Of things:

    alarum neglegens sudor,

    that proceeds from neglect, Petr. 128:

    neglegentior amictus,

    Quint. 11, 3, 147:

    neglegens sermo,

    id. 10, 7, 28; cf.

    stilus,

    id. 2, 4, 13.—
    2.
    In partic., with respect to one's fortune, heedless, careless, improvident:

    in sumptu neglegens,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    adulescentia neglegens luxuriosaque,

    Liv. 27, 8; Quint. 7, 2, 29.—Hence, adv.: neglĕgenter ( neglĭg-), heedlessly, carelessly, negligently:

    scribere (opp. diligenter),

    Cic. Rosc. Com. 2, 7:

    gerunt et ferarum pelles, proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17:

    audientes,

    Quint. 8, 2, 23:

    petere pilam,

    id. 6, 3, 62; 2, 4, 17.— Comp.:

    neglegentius asservare aliquid,

    Cic. Caecin. 26, 73.— Sup.:

    neglegentissime amicos habere,

    Sen. Ep. 63, 7.—
    B.
    neglectus, a, um, P. a., neglected, slighted, disregarded, despised:

    cum ipsi inter nos abjecti neglectique simus,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    castra soluta neglectaque,

    Liv. 28, 1:

    religio,

    Caes. B. G. 6, 17:

    di,

    Hor. C. 3, 6, 7:

    forma viros decet,

    Ov. A. A. 1, 509.— Sup.:

    neglectissima progenies,

    Stat. Th. 7, 146.— Hence, * adv.: neglectē, carelessly, negligently:

    neglectius incedebat,

    Hier. Ep. 39, n. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > neclegens

  • 28 neclego

    neglĕgo (less correctly neglĭgo and neclĕgo), exi, ectum, 3 ( perf subj. neglegerit, acc. to the form of the simple verb, Aem. Mac. ap. Diom. 366 P.; and id. ap. Prisc. p. 895 P.; also, acc. to the best MSS., [p. 1198] in Sall. J. 40, 1, neglegisset; v. Kritz and Fabri, ad h. l.), v. a. [nec-lego] (qs. not to pick up, i. e.), to not heed, not trouble one's self about, not attend to, to slight, neglect, be regardless of, indifferent to; constr. with acc. or an object-clause; rarely with de or absol.
    I.
    In gen., opp. to curare (cf. desum):

    si mandatum neglecturus es,

    Cic. Rosc. Am. 38, 112:

    maculam judiciorum,

    id. Clu. 47, 130:

    rem familiarem neglegebat,

    Nep. Them. 1, 2:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    Hor. S. 1, 3, 37.—
    (β).
    With an object-clause:

    erus quod imperavit, neglexisti persequi,

    Plaut. Am. 2, 1, 39:

    diem edicti obire neglexit,

    Cic. Phil. 3, 8, 20. —
    (γ).
    With de:

    de Theopompo negleximus,

    Cic. Phil. 13, 16, 33.—
    II.
    In partic., to make light of, not to care for, to slight, despise, disregard, contemn, neglect (syn.:

    despicio, sperno, contemno, fastidio): qui periculum fortunarum et capitis sui pro meā salute neglexit,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    tantam pecuniam captam,

    id. Verr. 2, 3, 94, § 218:

    cum et bellum ita necessarium sit, ut neglegi non possit,

    id. Imp. Pomp. 16, 49:

    legem,

    id. Vatin. 2, 5:

    minas,

    id. Quint. 30, 92:

    imperium alicujus,

    Caes. B. G. 5, 7:

    injurias alicujus,

    to pass over, overlook, id. ib. 1, 36:

    iram alicujus,

    Plaut. Merc. 5, 2, 97:

    deos,

    Sall. C. 10, 4:

    se semper credunt neglegi, i. e. contemni,

    Ter. Ad. 4, 3, 16.—
    (β).
    With an objectclause:

    verba verbis quasi coagmentare neglegat,

    neglect, disdain, Cic. Or. 23, 77:

    Theopompum, expulsum a Trebonio, confugere Alexandriam neglexistis,

    id. Phil. 13, 16, 33:

    fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31; Tib. 2, 6, 37.—
    * (γ).
    With a foll. ne:

    neglegens, ne quā populus laboret,

    unconcerned, careless, Hor. C. 3, 8, 25 (securus, non timens, Schol.).—
    (δ).
    Absol.:

    bonus tantummodo segnior fit, ubi negligas,

    when you neglect him, Sall. J. 31, 28.—Hence,
    A.
    neglĕgens ( neglĭg-, neclĕg-), entis, P. a., heedless, careless, unconcerned, indifferent, negligent, neglectful.
    1.
    In gen.: neclegens dictus est non legens neque dilectum habens, quid facere debeat, omissā ratione officii sui, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:

    improvidi et neglegentes duces,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    quoniam pater tam neglegens ac dissolutus est,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 162:

    socors alicujus natura neglegensque,

    id. Brut. 68, 239:

    in amicis deligendis neglegentes,

    id. Lael. 17, 62:

    in aliquem,

    id. Fam. 13, 1, 5.—With gen.:

    legum, officii, rei publicae, sociorum atque amicorum neglegentior,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 143:

    amicorum inimicorumque (= prae stupore haud discernens),

    Tac. H. 3, 38:

    lenocinii,

    Suet. Aug. 79:

    domus tuae neglegentissimus,

    Pacat. Pan. Th. 31.—With circa:

    circa deos ac religiones neglegentior,

    Suet. Tib. 69.—With inf.:

    post illa obtegere eam neglegens fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 61.—Of things:

    alarum neglegens sudor,

    that proceeds from neglect, Petr. 128:

    neglegentior amictus,

    Quint. 11, 3, 147:

    neglegens sermo,

    id. 10, 7, 28; cf.

    stilus,

    id. 2, 4, 13.—
    2.
    In partic., with respect to one's fortune, heedless, careless, improvident:

    in sumptu neglegens,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    adulescentia neglegens luxuriosaque,

    Liv. 27, 8; Quint. 7, 2, 29.—Hence, adv.: neglĕgenter ( neglĭg-), heedlessly, carelessly, negligently:

    scribere (opp. diligenter),

    Cic. Rosc. Com. 2, 7:

    gerunt et ferarum pelles, proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17:

    audientes,

    Quint. 8, 2, 23:

    petere pilam,

    id. 6, 3, 62; 2, 4, 17.— Comp.:

    neglegentius asservare aliquid,

    Cic. Caecin. 26, 73.— Sup.:

    neglegentissime amicos habere,

    Sen. Ep. 63, 7.—
    B.
    neglectus, a, um, P. a., neglected, slighted, disregarded, despised:

    cum ipsi inter nos abjecti neglectique simus,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    castra soluta neglectaque,

    Liv. 28, 1:

    religio,

    Caes. B. G. 6, 17:

    di,

    Hor. C. 3, 6, 7:

    forma viros decet,

    Ov. A. A. 1, 509.— Sup.:

    neglectissima progenies,

    Stat. Th. 7, 146.— Hence, * adv.: neglectē, carelessly, negligently:

    neglectius incedebat,

    Hier. Ep. 39, n. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > neclego

  • 29 neglego

    neglĕgo (less correctly neglĭgo and neclĕgo), exi, ectum, 3 ( perf subj. neglegerit, acc. to the form of the simple verb, Aem. Mac. ap. Diom. 366 P.; and id. ap. Prisc. p. 895 P.; also, acc. to the best MSS., [p. 1198] in Sall. J. 40, 1, neglegisset; v. Kritz and Fabri, ad h. l.), v. a. [nec-lego] (qs. not to pick up, i. e.), to not heed, not trouble one's self about, not attend to, to slight, neglect, be regardless of, indifferent to; constr. with acc. or an object-clause; rarely with de or absol.
    I.
    In gen., opp. to curare (cf. desum):

    si mandatum neglecturus es,

    Cic. Rosc. Am. 38, 112:

    maculam judiciorum,

    id. Clu. 47, 130:

    rem familiarem neglegebat,

    Nep. Them. 1, 2:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    Hor. S. 1, 3, 37.—
    (β).
    With an object-clause:

    erus quod imperavit, neglexisti persequi,

    Plaut. Am. 2, 1, 39:

    diem edicti obire neglexit,

    Cic. Phil. 3, 8, 20. —
    (γ).
    With de:

    de Theopompo negleximus,

    Cic. Phil. 13, 16, 33.—
    II.
    In partic., to make light of, not to care for, to slight, despise, disregard, contemn, neglect (syn.:

    despicio, sperno, contemno, fastidio): qui periculum fortunarum et capitis sui pro meā salute neglexit,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    tantam pecuniam captam,

    id. Verr. 2, 3, 94, § 218:

    cum et bellum ita necessarium sit, ut neglegi non possit,

    id. Imp. Pomp. 16, 49:

    legem,

    id. Vatin. 2, 5:

    minas,

    id. Quint. 30, 92:

    imperium alicujus,

    Caes. B. G. 5, 7:

    injurias alicujus,

    to pass over, overlook, id. ib. 1, 36:

    iram alicujus,

    Plaut. Merc. 5, 2, 97:

    deos,

    Sall. C. 10, 4:

    se semper credunt neglegi, i. e. contemni,

    Ter. Ad. 4, 3, 16.—
    (β).
    With an objectclause:

    verba verbis quasi coagmentare neglegat,

    neglect, disdain, Cic. Or. 23, 77:

    Theopompum, expulsum a Trebonio, confugere Alexandriam neglexistis,

    id. Phil. 13, 16, 33:

    fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31; Tib. 2, 6, 37.—
    * (γ).
    With a foll. ne:

    neglegens, ne quā populus laboret,

    unconcerned, careless, Hor. C. 3, 8, 25 (securus, non timens, Schol.).—
    (δ).
    Absol.:

    bonus tantummodo segnior fit, ubi negligas,

    when you neglect him, Sall. J. 31, 28.—Hence,
    A.
    neglĕgens ( neglĭg-, neclĕg-), entis, P. a., heedless, careless, unconcerned, indifferent, negligent, neglectful.
    1.
    In gen.: neclegens dictus est non legens neque dilectum habens, quid facere debeat, omissā ratione officii sui, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:

    improvidi et neglegentes duces,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    quoniam pater tam neglegens ac dissolutus est,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 162:

    socors alicujus natura neglegensque,

    id. Brut. 68, 239:

    in amicis deligendis neglegentes,

    id. Lael. 17, 62:

    in aliquem,

    id. Fam. 13, 1, 5.—With gen.:

    legum, officii, rei publicae, sociorum atque amicorum neglegentior,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 143:

    amicorum inimicorumque (= prae stupore haud discernens),

    Tac. H. 3, 38:

    lenocinii,

    Suet. Aug. 79:

    domus tuae neglegentissimus,

    Pacat. Pan. Th. 31.—With circa:

    circa deos ac religiones neglegentior,

    Suet. Tib. 69.—With inf.:

    post illa obtegere eam neglegens fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 61.—Of things:

    alarum neglegens sudor,

    that proceeds from neglect, Petr. 128:

    neglegentior amictus,

    Quint. 11, 3, 147:

    neglegens sermo,

    id. 10, 7, 28; cf.

    stilus,

    id. 2, 4, 13.—
    2.
    In partic., with respect to one's fortune, heedless, careless, improvident:

    in sumptu neglegens,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    adulescentia neglegens luxuriosaque,

    Liv. 27, 8; Quint. 7, 2, 29.—Hence, adv.: neglĕgenter ( neglĭg-), heedlessly, carelessly, negligently:

    scribere (opp. diligenter),

    Cic. Rosc. Com. 2, 7:

    gerunt et ferarum pelles, proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17:

    audientes,

    Quint. 8, 2, 23:

    petere pilam,

    id. 6, 3, 62; 2, 4, 17.— Comp.:

    neglegentius asservare aliquid,

    Cic. Caecin. 26, 73.— Sup.:

    neglegentissime amicos habere,

    Sen. Ep. 63, 7.—
    B.
    neglectus, a, um, P. a., neglected, slighted, disregarded, despised:

    cum ipsi inter nos abjecti neglectique simus,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    castra soluta neglectaque,

    Liv. 28, 1:

    religio,

    Caes. B. G. 6, 17:

    di,

    Hor. C. 3, 6, 7:

    forma viros decet,

    Ov. A. A. 1, 509.— Sup.:

    neglectissima progenies,

    Stat. Th. 7, 146.— Hence, * adv.: neglectē, carelessly, negligently:

    neglectius incedebat,

    Hier. Ep. 39, n. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > neglego

  • 30 negligens

    neglĕgo (less correctly neglĭgo and neclĕgo), exi, ectum, 3 ( perf subj. neglegerit, acc. to the form of the simple verb, Aem. Mac. ap. Diom. 366 P.; and id. ap. Prisc. p. 895 P.; also, acc. to the best MSS., [p. 1198] in Sall. J. 40, 1, neglegisset; v. Kritz and Fabri, ad h. l.), v. a. [nec-lego] (qs. not to pick up, i. e.), to not heed, not trouble one's self about, not attend to, to slight, neglect, be regardless of, indifferent to; constr. with acc. or an object-clause; rarely with de or absol.
    I.
    In gen., opp. to curare (cf. desum):

    si mandatum neglecturus es,

    Cic. Rosc. Am. 38, 112:

    maculam judiciorum,

    id. Clu. 47, 130:

    rem familiarem neglegebat,

    Nep. Them. 1, 2:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    Hor. S. 1, 3, 37.—
    (β).
    With an object-clause:

    erus quod imperavit, neglexisti persequi,

    Plaut. Am. 2, 1, 39:

    diem edicti obire neglexit,

    Cic. Phil. 3, 8, 20. —
    (γ).
    With de:

    de Theopompo negleximus,

    Cic. Phil. 13, 16, 33.—
    II.
    In partic., to make light of, not to care for, to slight, despise, disregard, contemn, neglect (syn.:

    despicio, sperno, contemno, fastidio): qui periculum fortunarum et capitis sui pro meā salute neglexit,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    tantam pecuniam captam,

    id. Verr. 2, 3, 94, § 218:

    cum et bellum ita necessarium sit, ut neglegi non possit,

    id. Imp. Pomp. 16, 49:

    legem,

    id. Vatin. 2, 5:

    minas,

    id. Quint. 30, 92:

    imperium alicujus,

    Caes. B. G. 5, 7:

    injurias alicujus,

    to pass over, overlook, id. ib. 1, 36:

    iram alicujus,

    Plaut. Merc. 5, 2, 97:

    deos,

    Sall. C. 10, 4:

    se semper credunt neglegi, i. e. contemni,

    Ter. Ad. 4, 3, 16.—
    (β).
    With an objectclause:

    verba verbis quasi coagmentare neglegat,

    neglect, disdain, Cic. Or. 23, 77:

    Theopompum, expulsum a Trebonio, confugere Alexandriam neglexistis,

    id. Phil. 13, 16, 33:

    fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31; Tib. 2, 6, 37.—
    * (γ).
    With a foll. ne:

    neglegens, ne quā populus laboret,

    unconcerned, careless, Hor. C. 3, 8, 25 (securus, non timens, Schol.).—
    (δ).
    Absol.:

    bonus tantummodo segnior fit, ubi negligas,

    when you neglect him, Sall. J. 31, 28.—Hence,
    A.
    neglĕgens ( neglĭg-, neclĕg-), entis, P. a., heedless, careless, unconcerned, indifferent, negligent, neglectful.
    1.
    In gen.: neclegens dictus est non legens neque dilectum habens, quid facere debeat, omissā ratione officii sui, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:

    improvidi et neglegentes duces,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    quoniam pater tam neglegens ac dissolutus est,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 162:

    socors alicujus natura neglegensque,

    id. Brut. 68, 239:

    in amicis deligendis neglegentes,

    id. Lael. 17, 62:

    in aliquem,

    id. Fam. 13, 1, 5.—With gen.:

    legum, officii, rei publicae, sociorum atque amicorum neglegentior,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 143:

    amicorum inimicorumque (= prae stupore haud discernens),

    Tac. H. 3, 38:

    lenocinii,

    Suet. Aug. 79:

    domus tuae neglegentissimus,

    Pacat. Pan. Th. 31.—With circa:

    circa deos ac religiones neglegentior,

    Suet. Tib. 69.—With inf.:

    post illa obtegere eam neglegens fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 61.—Of things:

    alarum neglegens sudor,

    that proceeds from neglect, Petr. 128:

    neglegentior amictus,

    Quint. 11, 3, 147:

    neglegens sermo,

    id. 10, 7, 28; cf.

    stilus,

    id. 2, 4, 13.—
    2.
    In partic., with respect to one's fortune, heedless, careless, improvident:

    in sumptu neglegens,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    adulescentia neglegens luxuriosaque,

    Liv. 27, 8; Quint. 7, 2, 29.—Hence, adv.: neglĕgenter ( neglĭg-), heedlessly, carelessly, negligently:

    scribere (opp. diligenter),

    Cic. Rosc. Com. 2, 7:

    gerunt et ferarum pelles, proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17:

    audientes,

    Quint. 8, 2, 23:

    petere pilam,

    id. 6, 3, 62; 2, 4, 17.— Comp.:

    neglegentius asservare aliquid,

    Cic. Caecin. 26, 73.— Sup.:

    neglegentissime amicos habere,

    Sen. Ep. 63, 7.—
    B.
    neglectus, a, um, P. a., neglected, slighted, disregarded, despised:

    cum ipsi inter nos abjecti neglectique simus,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    castra soluta neglectaque,

    Liv. 28, 1:

    religio,

    Caes. B. G. 6, 17:

    di,

    Hor. C. 3, 6, 7:

    forma viros decet,

    Ov. A. A. 1, 509.— Sup.:

    neglectissima progenies,

    Stat. Th. 7, 146.— Hence, * adv.: neglectē, carelessly, negligently:

    neglectius incedebat,

    Hier. Ep. 39, n. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > negligens

  • 31 negligenter

    neglĕgo (less correctly neglĭgo and neclĕgo), exi, ectum, 3 ( perf subj. neglegerit, acc. to the form of the simple verb, Aem. Mac. ap. Diom. 366 P.; and id. ap. Prisc. p. 895 P.; also, acc. to the best MSS., [p. 1198] in Sall. J. 40, 1, neglegisset; v. Kritz and Fabri, ad h. l.), v. a. [nec-lego] (qs. not to pick up, i. e.), to not heed, not trouble one's self about, not attend to, to slight, neglect, be regardless of, indifferent to; constr. with acc. or an object-clause; rarely with de or absol.
    I.
    In gen., opp. to curare (cf. desum):

    si mandatum neglecturus es,

    Cic. Rosc. Am. 38, 112:

    maculam judiciorum,

    id. Clu. 47, 130:

    rem familiarem neglegebat,

    Nep. Them. 1, 2:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    Hor. S. 1, 3, 37.—
    (β).
    With an object-clause:

    erus quod imperavit, neglexisti persequi,

    Plaut. Am. 2, 1, 39:

    diem edicti obire neglexit,

    Cic. Phil. 3, 8, 20. —
    (γ).
    With de:

    de Theopompo negleximus,

    Cic. Phil. 13, 16, 33.—
    II.
    In partic., to make light of, not to care for, to slight, despise, disregard, contemn, neglect (syn.:

    despicio, sperno, contemno, fastidio): qui periculum fortunarum et capitis sui pro meā salute neglexit,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    tantam pecuniam captam,

    id. Verr. 2, 3, 94, § 218:

    cum et bellum ita necessarium sit, ut neglegi non possit,

    id. Imp. Pomp. 16, 49:

    legem,

    id. Vatin. 2, 5:

    minas,

    id. Quint. 30, 92:

    imperium alicujus,

    Caes. B. G. 5, 7:

    injurias alicujus,

    to pass over, overlook, id. ib. 1, 36:

    iram alicujus,

    Plaut. Merc. 5, 2, 97:

    deos,

    Sall. C. 10, 4:

    se semper credunt neglegi, i. e. contemni,

    Ter. Ad. 4, 3, 16.—
    (β).
    With an objectclause:

    verba verbis quasi coagmentare neglegat,

    neglect, disdain, Cic. Or. 23, 77:

    Theopompum, expulsum a Trebonio, confugere Alexandriam neglexistis,

    id. Phil. 13, 16, 33:

    fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31; Tib. 2, 6, 37.—
    * (γ).
    With a foll. ne:

    neglegens, ne quā populus laboret,

    unconcerned, careless, Hor. C. 3, 8, 25 (securus, non timens, Schol.).—
    (δ).
    Absol.:

    bonus tantummodo segnior fit, ubi negligas,

    when you neglect him, Sall. J. 31, 28.—Hence,
    A.
    neglĕgens ( neglĭg-, neclĕg-), entis, P. a., heedless, careless, unconcerned, indifferent, negligent, neglectful.
    1.
    In gen.: neclegens dictus est non legens neque dilectum habens, quid facere debeat, omissā ratione officii sui, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:

    improvidi et neglegentes duces,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    quoniam pater tam neglegens ac dissolutus est,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 162:

    socors alicujus natura neglegensque,

    id. Brut. 68, 239:

    in amicis deligendis neglegentes,

    id. Lael. 17, 62:

    in aliquem,

    id. Fam. 13, 1, 5.—With gen.:

    legum, officii, rei publicae, sociorum atque amicorum neglegentior,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 143:

    amicorum inimicorumque (= prae stupore haud discernens),

    Tac. H. 3, 38:

    lenocinii,

    Suet. Aug. 79:

    domus tuae neglegentissimus,

    Pacat. Pan. Th. 31.—With circa:

    circa deos ac religiones neglegentior,

    Suet. Tib. 69.—With inf.:

    post illa obtegere eam neglegens fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 61.—Of things:

    alarum neglegens sudor,

    that proceeds from neglect, Petr. 128:

    neglegentior amictus,

    Quint. 11, 3, 147:

    neglegens sermo,

    id. 10, 7, 28; cf.

    stilus,

    id. 2, 4, 13.—
    2.
    In partic., with respect to one's fortune, heedless, careless, improvident:

    in sumptu neglegens,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    adulescentia neglegens luxuriosaque,

    Liv. 27, 8; Quint. 7, 2, 29.—Hence, adv.: neglĕgenter ( neglĭg-), heedlessly, carelessly, negligently:

    scribere (opp. diligenter),

    Cic. Rosc. Com. 2, 7:

    gerunt et ferarum pelles, proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17:

    audientes,

    Quint. 8, 2, 23:

    petere pilam,

    id. 6, 3, 62; 2, 4, 17.— Comp.:

    neglegentius asservare aliquid,

    Cic. Caecin. 26, 73.— Sup.:

    neglegentissime amicos habere,

    Sen. Ep. 63, 7.—
    B.
    neglectus, a, um, P. a., neglected, slighted, disregarded, despised:

    cum ipsi inter nos abjecti neglectique simus,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    castra soluta neglectaque,

    Liv. 28, 1:

    religio,

    Caes. B. G. 6, 17:

    di,

    Hor. C. 3, 6, 7:

    forma viros decet,

    Ov. A. A. 1, 509.— Sup.:

    neglectissima progenies,

    Stat. Th. 7, 146.— Hence, * adv.: neglectē, carelessly, negligently:

    neglectius incedebat,

    Hier. Ep. 39, n. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > negligenter

  • 32 negligo

    neglĕgo (less correctly neglĭgo and neclĕgo), exi, ectum, 3 ( perf subj. neglegerit, acc. to the form of the simple verb, Aem. Mac. ap. Diom. 366 P.; and id. ap. Prisc. p. 895 P.; also, acc. to the best MSS., [p. 1198] in Sall. J. 40, 1, neglegisset; v. Kritz and Fabri, ad h. l.), v. a. [nec-lego] (qs. not to pick up, i. e.), to not heed, not trouble one's self about, not attend to, to slight, neglect, be regardless of, indifferent to; constr. with acc. or an object-clause; rarely with de or absol.
    I.
    In gen., opp. to curare (cf. desum):

    si mandatum neglecturus es,

    Cic. Rosc. Am. 38, 112:

    maculam judiciorum,

    id. Clu. 47, 130:

    rem familiarem neglegebat,

    Nep. Them. 1, 2:

    neglectis urenda filix innascitur agris,

    Hor. S. 1, 3, 37.—
    (β).
    With an object-clause:

    erus quod imperavit, neglexisti persequi,

    Plaut. Am. 2, 1, 39:

    diem edicti obire neglexit,

    Cic. Phil. 3, 8, 20. —
    (γ).
    With de:

    de Theopompo negleximus,

    Cic. Phil. 13, 16, 33.—
    II.
    In partic., to make light of, not to care for, to slight, despise, disregard, contemn, neglect (syn.:

    despicio, sperno, contemno, fastidio): qui periculum fortunarum et capitis sui pro meā salute neglexit,

    Cic. Fam. 14, 4, 2:

    tantam pecuniam captam,

    id. Verr. 2, 3, 94, § 218:

    cum et bellum ita necessarium sit, ut neglegi non possit,

    id. Imp. Pomp. 16, 49:

    legem,

    id. Vatin. 2, 5:

    minas,

    id. Quint. 30, 92:

    imperium alicujus,

    Caes. B. G. 5, 7:

    injurias alicujus,

    to pass over, overlook, id. ib. 1, 36:

    iram alicujus,

    Plaut. Merc. 5, 2, 97:

    deos,

    Sall. C. 10, 4:

    se semper credunt neglegi, i. e. contemni,

    Ter. Ad. 4, 3, 16.—
    (β).
    With an objectclause:

    verba verbis quasi coagmentare neglegat,

    neglect, disdain, Cic. Or. 23, 77:

    Theopompum, expulsum a Trebonio, confugere Alexandriam neglexistis,

    id. Phil. 13, 16, 33:

    fraudem committere,

    Hor. C. 1, 28, 31; Tib. 2, 6, 37.—
    * (γ).
    With a foll. ne:

    neglegens, ne quā populus laboret,

    unconcerned, careless, Hor. C. 3, 8, 25 (securus, non timens, Schol.).—
    (δ).
    Absol.:

    bonus tantummodo segnior fit, ubi negligas,

    when you neglect him, Sall. J. 31, 28.—Hence,
    A.
    neglĕgens ( neglĭg-, neclĕg-), entis, P. a., heedless, careless, unconcerned, indifferent, negligent, neglectful.
    1.
    In gen.: neclegens dictus est non legens neque dilectum habens, quid facere debeat, omissā ratione officii sui, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.:

    improvidi et neglegentes duces,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    quoniam pater tam neglegens ac dissolutus est,

    id. Verr. 2, 3, 69, § 162:

    socors alicujus natura neglegensque,

    id. Brut. 68, 239:

    in amicis deligendis neglegentes,

    id. Lael. 17, 62:

    in aliquem,

    id. Fam. 13, 1, 5.—With gen.:

    legum, officii, rei publicae, sociorum atque amicorum neglegentior,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 143:

    amicorum inimicorumque (= prae stupore haud discernens),

    Tac. H. 3, 38:

    lenocinii,

    Suet. Aug. 79:

    domus tuae neglegentissimus,

    Pacat. Pan. Th. 31.—With circa:

    circa deos ac religiones neglegentior,

    Suet. Tib. 69.—With inf.:

    post illa obtegere eam neglegens fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 61.—Of things:

    alarum neglegens sudor,

    that proceeds from neglect, Petr. 128:

    neglegentior amictus,

    Quint. 11, 3, 147:

    neglegens sermo,

    id. 10, 7, 28; cf.

    stilus,

    id. 2, 4, 13.—
    2.
    In partic., with respect to one's fortune, heedless, careless, improvident:

    in sumptu neglegens,

    Cic. Fam. 3, 8, 5:

    adulescentia neglegens luxuriosaque,

    Liv. 27, 8; Quint. 7, 2, 29.—Hence, adv.: neglĕgenter ( neglĭg-), heedlessly, carelessly, negligently:

    scribere (opp. diligenter),

    Cic. Rosc. Com. 2, 7:

    gerunt et ferarum pelles, proximi ripae neglegenter, ulteriores exquisitius,

    Tac. G. 17:

    audientes,

    Quint. 8, 2, 23:

    petere pilam,

    id. 6, 3, 62; 2, 4, 17.— Comp.:

    neglegentius asservare aliquid,

    Cic. Caecin. 26, 73.— Sup.:

    neglegentissime amicos habere,

    Sen. Ep. 63, 7.—
    B.
    neglectus, a, um, P. a., neglected, slighted, disregarded, despised:

    cum ipsi inter nos abjecti neglectique simus,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    castra soluta neglectaque,

    Liv. 28, 1:

    religio,

    Caes. B. G. 6, 17:

    di,

    Hor. C. 3, 6, 7:

    forma viros decet,

    Ov. A. A. 1, 509.— Sup.:

    neglectissima progenies,

    Stat. Th. 7, 146.— Hence, * adv.: neglectē, carelessly, negligently:

    neglectius incedebat,

    Hier. Ep. 39, n. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > negligo

  • 33 praeopto

    prae-opto, āvi, ātum, 1, v. a., to choose or wish rather, to desire more, to prefer (class.; not in Cic.); constr. aliquid alicui, with an object-clause, or with ut:

    praeoptantes exsilio modicam domi fortunam,

    Liv. 29, 30, 12; 44, 22, 14; so,

    suas leges Romanae civitati,

    id. 9, 45, 7:

    Punicam societatem Romanae,

    id. 23, 43, 11:

    filiam equitis Romani nuptiis generosarum,

    Nep. Att. 12, 1.—With acc. and quam:

    nemo non illos sibi quam vos dominos praeoptet,

    Liv. 29, 17, 7:

    sterilem platanum quam maritam ulmum praeoptaverim,

    Quint. 8, 3, 8.—With object-clause:

    meum potius caput periculo Praeoptavisse quam is periret ponere,

    Plaut. Capt. 3, 5, 30:

    multi praeoptarent scutum manu emittere et nudo corpore pugnare,

    Caes. B. G. 1, 25; so,

    perire,

    Tac. H. 4, 58; Just. 8, 4, 5; 11, 14, 1; Val. Max. 4, 1, ext. 5; Sulp. Sev. Chron. 1, 32, 3; cf.:

    ut puerum praeoptares perire, Potius quam,

    Ter. Hec. 4, 1, 17. —With ut:

    praeoptavisti, amorem tuom uti virtuti praeponeres,

    Plaut. Trin. 3, 2, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > praeopto

  • 34 recipio

    rĕ-cĭpĭo, cēpi, ceptum, 3 ( fut. apoc. recipie, for recipiam, Cato ap. Fest. p. 138 and 236 Müll.; v. dico init.:

    recepso, for recepero,

    Cat. 44, 19), v. a. [capio].
    I.
    To take back, get back, bring back; to retake, regain, recover.
    A.
    Lit. (very freq. and class.):

    dandis recipiendisque meritis,

    Cic. Lael. 8, 26:

    tu me sequere ad trapezitam... recipe actutum,

    Plaut. Curc. 5, 3, 49 (just before, ni argentum refers); cf.:

    centum talenta et credidisse eos constat, et non recepisse,

    Quint. 5, 10, 111; and (opp. mutuum dare) Mart. 3, 40, 4:

    si velit suos recipere, obsides sibi remittat,

    Caes. B. G. 3, 8 fin.:

    obsides,

    Suet. Aug. 21:

    reges,

    Liv. 2, 15:

    recepto amico,

    Hor. C. 2, 7, 27; 4, 2, 47. — Freq. of places, etc., once captured and lost, to retake:

    cum Tarento amisso... aliquot post annos Maximus id oppidum recepisset... nunquam ego (Tarentum) recepissem, nisi tu perdidisses,

    Cic. de Or. 2, 67, 273; cf. id. Sen. 4, 11:

    Lavinium,

    Liv. 2, 39;

    so of other things: recipere suas res amissas,

    Liv. 3, 63:

    praeda omnis recepta est,

    id. 3, 3:

    signa, quae ademerant Parthi,

    Suet. Tib. 9:

    arma,

    Liv. 9, 11; Curt. 4, 12, 17: pectore in adverso totum cui comminus ensem Condidit assurgenti, et multā morte recepit, drew out again, = retraxit, Verg. A. 9, 348; so,

    sagittam ab alterā parte,

    Cels. 7, 5, 2: suos omnes incolumes receperunt (sc. ex oppido in castra), drew off, withdrew, = reduxerunt, Caes. B. G. 7, 12 fin.; so,

    milites defessos,

    id. B. C. 1, 45 fin.:

    exercitum,

    Liv. 10, 42:

    equitatum navibus ad se intra munitiones,

    Caes. B. C. 3, 58:

    illum ego... medio ex hoste recepi,

    bore away, rescued, Verg. A. 6, 111.—
    b.
    With se, to draw back, withdraw from or to any place, to betake one ' s self anywhere; in milit. lang., to retire, retreat:

    se ex eo loco,

    Plaut. Aul. 4, 8, 10; cf.:

    se e fano,

    id. Poen. 4, 1, 5:

    se ex opere,

    id. Men. 5, 3, 7:

    se ex hisce locis,

    Cic. Verr. 2, 4, 10, § 21:

    se e Siciliā,

    id. Brut. 92, 318:

    se ex fugā,

    Caes. B. G. 7, 20 fin.; id. B. C. 3, 102:

    se inde,

    id. B. G. 5, 15:

    se hinc,

    id. B. C. 1, 45 et saep.:

    recipe te,

    Plaut. Trin. 4, 3, 8:

    se,

    Cic. Off. 3, 10, 45 (just before, reverti); Caes. B. C. 3, 45 (coupled with loco excedere); 3, 46; cf.:

    sui recipiendi facultas,

    id. B. G. 3, 4 fin.; 6, 37;

    for which: se recipiendi spatium,

    Liv. 10, 28:

    recipe te ad erum,

    Plaut. Trin. 4, 3, 20:

    se ad dominum,

    id. ib. 4, 3, 1:

    se ad nos,

    Cic. Att. 4, 15, 2:

    se ad suos,

    Caes. B. G. 1, 46; 7, 82; id. B. C. 3, 38; 3, 50; 3, 52 fin.:

    se ad Caesarem (Allobroges, legati),

    id. B. G. 1, 11; 4, 38:

    se ad agmen,

    id. ib. 7, 13; id. B. C. 3, 75 fin.:

    se penitus ad extremos fines,

    id. B. G. 6, 10:

    se ad legionem,

    id. ib. 7, 50 fin.:

    se ad oppidum llerdam,

    id. B. C. 1, 45:

    se ad ordines suos,

    id. ib. 2, 41:

    se ad signa,

    id. B. G. 5, 34 fin.; id. B. C. 1, 43 fin.:

    se a pabulo ad stabulum,

    Plaut. Mil. 2, 3, 33:

    inde se in currus,

    Caes. B. G. 4, 33 fin.:

    se ex castris in oppidum,

    id. B. C. 2, 35:

    se in castra,

    id. B. G. 2. 11 fin.; 2, 24; 3, 6; 3, 26 fin.;

    4, 15 et saep.: se in fines,

    id. ib. 4, 16:

    se in Galliam,

    id. ib. 4, 19 fin.:

    se in montem,

    id. ib. 1, 25: se in antiquas munitiones, id. B. C. 3, 54 fin.:

    se in silvas ad suos,

    id. B. G. 2, 19:

    se in castra ad urbem,

    id. B. C. 2, 25; 2, 26; cf.:

    se retro in castra,

    Liv. 23, 36;

    and with this cf.: sese retro in Bruttios,

    id. 23, 37;

    and so, se, with rursus,

    Plaut. Capt. 1, 2, 25; id. Pers. 4, 5, 6; id. Rud. 4, 6, 19; Caes. B. G. 5, 34 fin.; id. B. C. 2, 41 et saep.:

    se in novissimos,

    Liv. 7, 40:

    se intra munitiones,

    Caes. B. G. 5, 44; cf.:

    se intra montes,

    id. B. C. 1, 65:

    se per declive,

    id. ib. 3, 51:

    se sub murum,

    id. ib. 2, 14:

    se trans Rhenum,

    id. B. G. 6, 41:

    se Larissam versus,

    id. B. C. 3, 97:

    se domum ex hostibus,

    Plaut. Am. 2, 2, 52:

    se domum,

    id. ib. 2, 2, 31; id. Capt. 1, 2, 25; id. Aul. 2, 1, 55:

    se Adrumetum,

    Caes. B. C. 2, 23:

    se Hispalim,

    id. ib. 2, 20:

    se Dyrrhachium ad Pompeium,

    id. ib. 3, 9 fin.:

    se illuc,

    Plaut. Most. 3, 1, 10; id. Merc. 5, 2, 40; id. Ps. 3, 1, 23 al.; cf.:

    se huc esum ad praesepim suam,

    id. Curc. 2, 1, 13:

    se eo,

    Caes. B. G. 1, 25 et saep. — In the same meaning, without se: neque sepulcrum, quo recipiat, habeat portum corporis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107 (Trag. v. 415 Vahl.); cf.

    of a military retreat: si quo erat longius prodeundum aut celerius recipiendum,

    Caes. B. G. 1, 48 fin.; so without se after the verbum finitum several times in Plaut.:

    rursum in portum recipimus,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 60:

    dum recipis,

    id. Rud. 3, 6, 42:

    actutum face recipias,

    id. Merc. 2, 4, 30. —
    2.
    Transf.
    (α).
    In business lang., to keep back, retain, reserve (cf. Gell. 17, 6, 6):

    posticulum hoc recepit, quom aedis vendidit,

    Plaut. Trin. 1, 2, 157; so in a sale, Crassus ap. Cic. de Or. 2, 55, 226; Cic. Top. 26, 100; Dig. 19, 1, 53; 8, 4, 10: mulier magnam dotem dat et magnam pecuniam recipit, Cato ap. Gell. 17, 6, 8. — With object-clause, Cato, R. R. 149, 2. — With dat.:

    aqua, itinere, actu domini usioni recipitur,

    Cato, R. R. 149, 2.—
    (β).
    To restore (late Lat.):

    urbem munitissimam,

    to fortify anew, Amm. 16, 3, 2. —
    B.
    Trop., to get back, bring back; to receive again, regain, recover:

    ut antiquam frequentiam recipere vastam ac desertam bellis urbem paterentur,

    Liv. 24, 3:

    jus,

    Quint. 5, 10, 118:

    et totidem, quot dixit, verba recepit,

    got back, Ov. M. 3, 384:

    quam (vitam) postquam recepi,

    received again, id. ib. 15, 535: anhelitum, to recover one ' s breath, Plaut. Ep. 2, 2, 21; id. Merc. 3, 4, 16; cf.

    spiritum,

    Quint. 11, 3, 55:

    animam,

    Ter. Ad. 3, 2, 26; Quint. 6, prooem. §

    13: a tanto pavore recipere animos,

    Liv. 21, 5, 16 Weissenb.:

    a pavore animum,

    id. 2, 50, 10:

    e pavore recepto animo,

    id. 44, 10, 1;

    for which: animos ex pavore,

    id. 21, 5 fin.:

    recepto animo,

    Curt. 6, 9, 2; 9, 5, 29:

    animum vultumque,

    Ov. F. 4, 615:

    mente receptā,

    Hor. Ep. 2, 2, 104:

    (vocem) ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipere,

    to bring it back, Cic. de Or. 1, 59, 251. —

    In zeugma (cf. I. A. supra): arma et animos,

    Curt. 4, 12, 17.—
    b.
    With se.
    (α).
    To betake one ' s self, withdraw, retire from or to any place:

    ad ingenium vetus versutum te recipis tuum,

    Plaut. As. 2, 1, 7:

    ad frugem bonam,

    Cic. Cael. 12, 28:

    ad reliquam cogitationem belli,

    Caes. B. C. 3, 17 fin.:

    se a voluptatibus in otium,

    Plin. Pan. 82, 8:

    se in principem,

    to resume his princely air, id. ib. 76, 5.— More freq.,
    (β).
    To recover, to collect one ' s self:

    difficulter se recipiunt,

    regain strength, Varr. R. R. 2, 5, 17:

    quae cum intuerer stupens, ut me recepi, Quis hic, inquam, etc.,

    Cic. Rep. 6, 18, 18:

    nullum spatium respirandi recipiendique se dedit,

    Liv. 10, 28:

    se ex terrore ac fugā,

    Caes. B. G. 2, 12:

    se ex timore,

    id. ib. 4, 34:

    se ex fugā,

    id. ib. 4, 27:

    nondum totā me mente recepi,

    Ov. M. 5, 275.
    II.
    (Acc. to re, I. b.) To take to one ' s self, admit, accept, receive; constr. with the simple acc., with ad, or in and acc., in and abl., with simple abl., with a local acc.
    A.
    Lit.
    (α).
    With simple acc.:

    quos homines quondam Laurentis terra recepit, Enn. ap. Prisc. p 762 P. (Ann. v. 35 Vahl.): (ego) excludor, ille recipitur,

    Ter. Eun. 1, 2, 79:

    aliquem,

    Cic. Off. 3, 11, 48:

    hic nulla munitio est, quae perterritos recipiat,

    Caes. B. G. 6, 39; cf.:

    hos tutissimus portus recipiebat,

    id. B. C. 3, 27; 1, 15; cf. id. ib. 3, 11 fin.;

    3, 35: eum Jugurtha accuratissime recepit,

    Sall. J. 16, 3:

    neque quisquam aut expulsus invidiosius aut receptus est laetius,

    Vell. 2, 45, 3; Quint. 7, 1, 14; 9, 2, 89:

    nisi nos vicina Trivici Villa recepisset,

    Hor. S. 1, 5, 80 [p. 1533] et saep.:

    quisnam istic fluvius est, quem non recipiat mare?

    Plaut. Curc. 1, 1, 86; cf. Caes. B. G. 4, 10; and:

    (Peneus) accipit amnem Orcon nec recipit,

    i. e. does not take it to itself, does not mingle with it, Plin. 4, 8, 15, § 31:

    equus frenum recepit,

    received, submitted to, Hor. Ep. 1, 10, 36:

    necesse erat, ab latere aperto tela recipi,

    Caes. B. G. 5, 35. —
    (β).
    With ad:

    recipe me ad te,

    Plaut. Cist. 3, 9; id. Am. 3, 2, 11; id. Rud. 2, 3, 20; id. Ps. 3, 6, 6; Ter. Heaut. 3, 3, 6; Suet. Caes. 63:

    aliquem ad epulas,

    Cic. Top. 5, 25; cf.:

    ad lusum,

    Suet. Ner. 11. —
    (γ).
    With in and acc.:

    recipe me in tectum,

    Plaut. Rud. 2, 7, 16:

    concubinam in aedes,

    id. Mil. 4, 3, 3:

    nos in custodiam tuam,

    id. Rud. 3, 3, 34:

    Tarquinium in civitatem,

    Cic. Rep. 2, 20, 35; id. Balb. 13, 31; Liv. 2, 5; Hor. Ep. 2, 1, 6:

    aliquem in ordinem senatorium,

    Cic. Phil. 7, 5, 15:

    aliquem in fidem,

    id. Fam. 13, 19, 2; id. Att. 15, 14, 3; Caes. B. G. 2, 15; 4, 22:

    aliquem in civitatem,

    Cic. Balb. 12, 29:

    aliquem in caelum,

    id. N. D. 3, 15, 39:

    aliquem in deditionem,

    Caes. B. G. 3, 21 fin.; Liv. 8, 13; Suet. Calig. 14 al.:

    aliquem in jus dicionemque,

    Liv. 21, 61:

    aliquem in amicitiam,

    Sall. J. 14, 5; 5, 4 Kritz N. cr.:

    aliquam in matrimonium,

    Suet. Caes. 50; Just. 9, 5, 9 et saep. —
    (δ).
    With in and abl. (rare and in purely local relations; v. Kritz ad Sall. J. 5, 4):

    aliquem in loco,

    Plaut. Stich. 5, 4, 3:

    loricati in equis recipiuntur, Auct. B. Hisp. 4, 2: sidera in caelo recepta,

    Ov. M. 2, 529 (but in Liv. 24, 32, 6, the correct read. is tuto Hexapylo, without in; v. Weissenb. ad h. l.). —
    (ε).
    With simple abl. (mostly in purely local relations):

    ut tuo recipias tecto servesque nos,

    Plaut. Rud. 1, 5, 18; so,

    aliquem tecto,

    Caes. B. G. 7, 66 fin.:

    exercitum tectis ac sedibus suis,

    Cic. Agr. 2, 33, 90:

    aliquem suis urbibus,

    id. Fl. 25, 61:

    aliquem civitate,

    id. Balb. 14, 32:

    aliquem finibus suis,

    Caes. B. G. 6, 6; 7, 20 fin.:

    aliquem oppido ac portu,

    id. B. C. 3, 12; 3, 102 fin.:

    aliquem moenibus,

    Sall. J. 28, 2:

    Romulus caelo receptus,

    Quint. 3, 7, 5:

    receptus Terra Neptunus,

    Hor. A. P. 63 et saep. —
    (ζ).
    With local acc.:

    me Acheruntem recipere Orcus noluit,

    Plaut. Most. 2, 2, 68:

    aliquem domum suam,

    Cic. Arch. 3, 5; cf.:

    aliquem domum ad se hospitio,

    Caes. B. C. 2, 20.—
    (η).
    Absol.:

    plerosque hi, qui receperant, celant,

    Caes. B. C. 1, 76.—
    2.
    Transf.
    a.
    In business lang., to take in, receive as the proceeds of any thing:

    dena milia sestertia ex melle,

    Varr. R. R. 3, 16, 11:

    pecuniam ex novis vectigalibus,

    Cic. Agr. 2, 23, 62:

    pecunia, quae recipi potest,

    id. ib. 2, 18, 47. —
    b.
    In gladiator's lang.: recipe ferrum, receive your death-blow, the cry of the people to a vanquished gladiator whom they were not inclined to spare, Cic. Sest. 37, 80; id. Tusc. 2, 17, 41 Kühn.; Sen. Tranq. 11, 1;

    for which: totum telum corpore,

    Cic. Rosc. Am. 12, 33; and:

    ense recepto,

    Luc. 2, 194 Corte.—
    c.
    Milit. t. t., to seize, capture, take possession of, occupy: mittit in Siciliam Curionem pro praetore cum legionibus duo;

    eundem, cum Siciliam recepisset, etc.,

    Caes. B. C. 1, 30:

    Praeneste non vi, sed per deditionem receptum est,

    Liv. 6, 29:

    Aegyptum sine certamine,

    Just. 11, 11, 1:

    eo oppido recepto,

    Caes. B. G. 7, 13 fin.:

    civitatem,

    id. ib. 6, 8; 7, 90; id. B. C. 1, 12; 1, 16; 1, 30;

    3, 16: Aetoliam,

    id. ib. 3, 55:

    rempublicam armis,

    Sall. C. 11, 4:

    Alciden terra recepta vocat,

    the subjugated earth, Prop. 5, 9, 38. —
    d.
    In the later medical lang., of medicines, to receive, i. e. be compounded of various ingredients:

    antidotos recipit haec: stoechados, marrubii, etc.,

    Scrib. Comp. 106; so id. ib. 27; 28; 37; 52 al. (hence the mod. Lat. receptum, receipt, and recipe).—
    B.
    Trop.
    1.
    To take to or upon one ' s self, to assume; to receive, accept, admit, allow, endechomai:

    non edepol istaec tua dicta nunc in aures recipio,

    Plaut. Cist. 2, 1, 34; cf. Quint. 11, 1, 91:

    jusjurandum,

    id. 5, 6, 1; 3; cf. id. 7, 1, 24: in semet ipsum religionem recipere, to draw upon one ' s self, Liv. 10, 40:

    quae legibus cauta sunt, quae persuasione in mores recepta sunt,

    admitted, Quint. 5, 10, 13; cf. id. 10, 7, 15:

    antiquitas recepit fabulas... haec aetas autem respuit,

    Cic. Rep. 2, 10; cf. Quint. 6, 4, 19:

    nec inconstantiam virtus recipit nec varietatem natura patitur,

    Cic. Rep. 3, 11, 18; cf. Vell. 2, 130, 3: non recipit istam Conjunctionem honestas, Cic. Off. 3, 33, 119:

    assentatio nocere nemini potest, nisi ei, qui eam recipit atque eă delectatur,

    id. Lael. 26, 97:

    timor misericordiam non recipit,

    Caes. B. G. 7, 26:

    casus recipere (res),

    to admit, be liable to, id. B. C. 1, 78; so,

    aliquem casum (res),

    id. ib. 3, 51:

    re jam non ultra recipiente cunctationem,

    Liv. 29, 24; Vell. 2, 52, 3:

    sed hoc distinctionem recipit,

    Just. Inst. 1, 12 pr.:

    si recipiatur poëtica fabulositas,

    Plin. 7, 28, 29, § 101:

    in hoc genere prorsus recipio hanc brevem annotationem,

    Quint. 10, 7, 31; cf. id. 8, 3, 31:

    nos necessarios maxime atque in usum receptos (tropos) exequemur,

    id. 8, 6, 2; cf. id. 8, 6, 32; 5, 11, 20; 11, 3, 104; so with a subj.-clause, id. 1, 3, 14; 6, 3, 103; Plin. 28, 2, 5, § 24 al.—
    (β).
    Of opinions, etc., to adopt, embrace (late Lat.):

    alicujus sententiam,

    Sulp. Sev. Chron. 2, 39, 1:

    opinionem,

    id. Dial. 1, 17, 5.—
    2.
    In partic.
    a.
    To take upon one ' s self, undertake, accept the performance of a task consigned or intrusted to one (whereas suscipio denotes, in gen., the voluntary undertaking of any action; cf.:

    spondeo, stipulor, polliceor): recepi causam Siciliae... ego tamen hoc onere suscepto et receptā causā Siciliensi amplexus animo sum aliquanto amplius. Suscepi enim causam totius ordinis, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 1, § 1:

    in hoc judicio mihi Siculorum causam receptam, populi Romani susceptam esse videor,

    id. Div. in Caecil. 8, 26; and:

    in quo est illa magna offensio vel neglegentiae susceptis rebus vel perfidiae receptis,

    id. de Or. 2, 24, 101; cf. also Quint. 12, 1, 39:

    verebamini, ne non id facerem, quod recepissem semel?

    Ter. Phorm. 5, 7, 9:

    causam Sex. Roscii,

    Cic. Rosc. Am. 1, 2:

    mandatum,

    id. ib. 38, 112:

    officium,

    id. Verr. 2, 5, 71, § 183:

    curam ad se,

    Suet. Tit. 6.—
    b.
    To take an obligation upon one ' s self, to pledge one ' s self, pass one ' s word, be surety for a thing, to warrant, promise, engage a thing to any one, = anadechomai (a favorite word of Cic., esp. in his Epistles): Pe. Tute unus si recipere hoc ad te dicis... Pa. Dico et recipio Ad me, Plaut. Mil. 2, 2, 74; cf.:

    ad me recipio: Faciet,

    Ter. Heaut. 5, 5, 12:

    promitto in meque recipio, fore eum, etc.,

    Cic. Fam. 13, 10, 3; cf.:

    spondeo in meque recipio eos esse, etc.,

    id. ib. 13, 17, 3.—With obj.-clause:

    promitto, recipio, spondeo, C. Caesarem talem semper fore civem, qualis hodie sit,

    Cic. Phil. 5, 18, 51; so with hoc, id. Fam. 13, 50, 2 (with spondeo); 6, 12, 3; 13, 41, 2 (with confirmo); id. Att. 5, 13, 2; Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 4; Liv. 7, 14 Drak.; 33, 13 fin.:

    pro Cassio et te, si quid me velitis recipere, recipiam,

    Cic. Fam. 11, 1, 4. — With de:

    de aestate polliceris vel potius recipis,

    Cic. Att. 13, 1, 2; Liv. 40, 35; cf.

    also: sed fidem recepisse sibi et ipsum et Appium de me,

    had given him a solemn assurance, Cic. Att. 2, 22, 2.— With dat. (after the analogy of promitto, polliceor, spondeo):

    ea, quae tibi promitto ac recipio,

    Cic. Fam. 5, 8, 5; cf.: omnia ei et petenti recepi et ultro pollicitus sum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 1; 7, 1:

    mihi,

    id. ib. 10, 13, 3; Caes. B. C. 3, 82 fin.:

    quid sibi is de me recepisset, in memoriam redegit,

    Cic. Fam. 1, 9, 9.—With dat. and obj.-clause:

    mihi in Cumano diligentissime se, ut annui essemus, defensurum receperat,

    Cic. Att. 5, 17, 5;

    so,

    id. Fam. 6, 12, 3 Manut. (with confirmare); 13, 72, 1; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17, 1; Caes. B. C. 3, 17; Suet. Caes. 23 fin.
    c.
    In jurid. lang.: recipere nomen, of the prætor, to receive or entertain a charge against one, Cic. Verr. 2, 2, 38, § 94; 2, 2, 42, § 102; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2; Val. Max. 3, 7, 9;

    for which: recipere reum,

    Tac. A. 2, 74 fin.; 4, 21:

    aliquem inter reos,

    id. ib. 3, 70; 13, 10. —Hence,
    A.
    rĕceptus, a, um, P. a. (acc. to II. B. 1.), received, usual, current, customary (post-class. and very rare):

    auctoritas receptior,

    Tert. adv. Marc. 4, 5: scriptores receptissimi, Sol. praef.—
    B.
    rĕceptum, i, n. subst. (acc. to II. B. 2. b.), an engagement, obligation, guaranty:

    satis est factum Siculis, satis promisso nostro ac recepto,

    Cic. Verr. 2, 5, 53, § 139; cf.:

    promissum et receptum intervertit,

    id. Phil. 2, 32, 79.

    Lewis & Short latin dictionary > recipio

  • 35 scio

    scĭo, īvi, ītum, 4 (old imperf. scibam, Plaut. As. 2, 2, 34; 2, 4, 89; id. Ps. 1, 5, 84; 1, 5, 86; Ter. Heaut. 2, 3, 68; id. Phorm. 4, 1, 16:

    scibas,

    Plaut. Aul. 4, 10, 24; id. Ps. 1, 5, 85:

    scibat,

    id. Am. prol. 22; Lucr. 5, 934:

    scibatis,

    Plaut. Rud. 2, 3, 47:

    scibant,

    Lucr. 5, 949; 5, 953; Cat. 68, 85.— Fut. scibo, Plaut. As. 1, 1, 13; id. Most. 4, 3, 5; id. Men. 2, 3, 35; 5, 2, 57; id. Ps. 1, 2, 41; 1, 5, 65; id. Truc. 2, 6, 69; Ter. Eun. 4, 4, 58; id. Ad. 3, 3, 7; 5, 2, 5; id. Hec. 2, 2, 4:

    scibis,

    Plaut. Cas. 3, 5, 22; id. Ep. 2, 2, 101; 5, 1, 49; id. Mil. 4, 8, 55; id. Ps. 4, 4, 2; id. Poen. 5, 4, 57; id. Pers. 2, 2, 37; id. Rud. 2, 3, 35; Ter. Eun. 4, 7, 35; id. Heaut. 5, 2, 43:

    scibit,

    Cato, R. R. 5, 5; Plaut. Ep. 1, 1, 69; 1, 2, 51; id. Mil. 3, 2, 46; Ter. Phorm. 5, 1, 38:

    scibimus,

    Plaut. Merc. 5, 4, 57:

    scibunt,

    id. Poen. 2, 16.— Perf. sciit, Sen. Contr. 1, 1, 17.— Pass. scibitur, Plaut. Capt. 4, 2, 5:

    scin' for scisne,

    id. Am. 1, 1, 200; 2, 2, 39; 5, 1, 30; id. As. 3, 3, 113; id. Aul. 1, 1, 8 et saep.; Ter. Eun. 2, 3, 47; 3, 1, 47; 4, 6, 6; 4, 7, 30 et saep.— Perf. sync. scisti, Ov. A. A. 1, 131; id. F. 4, 527:

    scirint,

    Tac. Dial. 33; so, regularly, inf. scisse, e. g. Cic. de Or. 1, 13, 58; cf. Quint. 1, 6, 17), v. a. [root sci-; Gr. keiô (for skeiô), keazô, to split, divide; cf.: scisco, plebiscitum, etc., prop. to distinguish, discern].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to know, in the widest signif. of the word; to understand; perceive; to have knowledge of or skill in any thing, etc.:

    plurimā mutatione figuramus, Scio, Non ignoro, et Non me fugit, et Non me praeterit, et Quis nescit? et Nemini dubium est. Sed etiam ex proximo mutuari licet. Nam et intellego et sentio et video saepe idem valent quod scio,

    Quint. 10, 1, 13 (freq. in all styles and periods; cf. nosco).
    (α).
    With acc.:

    aut scire istarum rerum nihil, aut, etiam si maxime sciemus, nec, etc.,

    Cic. Rep. 1, 19, 32:

    ut vilicus naturam agri novit, dispensator litteras scit, etc.,

    id. ib. 5, 3, 5:

    quod nec didicerint nec umquam scire curaverint,

    id. ib. 1, 6, 11:

    ego omnem rem scio Quemadmodum est,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 69:

    id equidem ego certo scio,

    id. ib. 3, 3, 33:

    quod pro certo sciam,

    id. ib. 3, 4, 13: Mi. Ubi ipse est? Ch. Nescio. Nihil jam me oportet scire... nescio etiam id quod scio, id. ib. 4, 6, 21:

    haec scivisti et me celavisti?

    id. Pers. 5, 2, 19:

    is omnes linguas scit: sed dissimulat sciens, Se scire,

    id. Poen. prol. 112 (cf. supra, litteras, Cic. Rep. 5, 3, 5): comoediam, Titin. ap. Non. 277, 26:

    bene id opus,

    id. ib. 3, 21:

    artem,

    Hor. Ep. 1, 14, 44:

    juventutis mores qui sciam,

    Plaut. Am. 1, 1, 2: remuneremini nos, ac quae scitis, proferatis in me dium:

    nemo enim omnia potest scire,

    Varr. R. R. 2, 1, 2; cf.:

    nec scire fas est omnia,

    Hor. C. 4, 4, 22:

    SENATVOSQVE SENTENTIAM VTEI SCIENTES ESETIS, S. C. de Bacch. 23, ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 173: quod scio, omne ex hoc scio,

    I know all from him, Plaut. Curc. 2, 2, 7:

    aliquid ex aliquo,

    id. Capt. 2, 2, 45; id. Most. 3, 2, 58; Cic. Fam. 9, 17, 1; id. Att. 5, 2, 3 al. (v. infra, g and d; and cf. in the foll., with de instead of ex):

    quod sciam,

    for aught I know, as far as I know, Plaut. Capt. 1, 2, 70; 2, 2, 15; id. Most. 4, 3, 19; id. Men. 2, 2, 23; 3, 2, 35 al.; Ter. Ad. 4, 5, 7; Cic. Att. 16, 2, 4; Quint. 9, 1, 17; 9, 4, 63 al.; cf.:

    quantum ego quidem sciam,

    Quint. 3, 1, 19.— Pass.:

    quod quom scibitur, per urbem irridebor,

    Plaut. Capt. 4, 2, 5:

    ars earum rerum est, quae sciuntur,

    Cic. de Or. 2, 7, 30:

    an nihil certum sciri possit,

    id. ib. 1, 51, 222: id de Marcello aut certe de Postumiā sciri potest, can be learned from Marcellus, etc., id. Att. 12, 22, 2.—
    (β).
    With inf., or more freq. with object-clause:

    qui uti sciat,

    Cic. Rep. 1, 17, 27:

    si sciret regibus uti,

    Hor. Ep. 1, 17, 14:

    antequam declamare sciat,

    Quint. 2, 1, 3:

    si docere sciant et velint,

    id. 10, 5, 19:

    digredi a re et redire ad propositum suum scierit,

    id. 9, 2, 4 et saep.:

    vincere scis, Hannibal,

    Liv. 22, 51, 4:

    qui nec ipse consulere nec alteri parere sciat,

    id. 22, 29, 8:

    qui tegere liberos sciat,

    id. 1, 53, 8; 38, 52, 2; Curt. 4, 2, 14:

    scio, fortunas secundas neglegentiam prendere solere, Cato ap. Fest, s.v. parsi, p. 210: dii sciunt, culpam meam istanc non esse ullam,

    Plaut. Merc. 3, 4, 41:

    scio, tibi ita placere,

    Cic. Rep. 1, 30, 46:

    quas (leges) scitis exstare,

    id. ib. 5, 2, 3: scimus L. Atilium appellatum esse sapientem id. Lael. 2, 6:

    scis, In breve te cogi,

    Hor. Ep. 1, 20, 7: scire licet, nobis venas et sanguen... alienigenis ex partibus esse, it is easy to see that, etc., Lucr. 1, 860 (shortly before and after, scilicet); so,

    scire licet,

    id. 1, 894; 2, 930; 2, 967; 3, 873 et saep.; Liv. 1, 39, 3; Cels. 1, 1 fin.; 1, 2; 3, 2 al.—So, in familiar style, imper. scito, be assured, I reply that, remember, etc.: fenestrarum angustias quod reprehendis, scito te Kurou paideian reprehendere, Cic. Att. 2, 3, 2; 12, 21, 5:

    scito hoc nos in eo judicio consecutos esse, ut, etc.,

    id. Q. Fr. 2, 4, 1; id. Fam. 1, 9, 24; 5, 20, 7; cf.:

    istis contumeliis scitote Q. Lollium coactum, etc.,

    id. Verr. 2, 3, 25, § 62; 2, 3, 56, § 129.—Esp., introducing a conclusion, after si, sin, nisi:

    si venturus es, scito necesse esse te venire,

    Cic. Fam. 9, 4 init.:

    sin ista pax perditum hominem restitutura est, hoc animo scito omnis sanos, etc.,

    id. ib. 10, 27, 1:

    si vos semel finem legis transieritis, scitote vos nullum ceteris in aestimando finem improbitatis reliquisse,

    id. Verr. 2, 3, 95, § 220; 2, 4, 30, § 68; id. Cat. 2, 10, 23.—Rarely in part. pres. (postAug.; cf. P. a., infra):

    interrogant an vir daturus sit beneficium ingrato, sciens ingratum esse,

    Sen. Ben. 4, 26, 1:

    Laqueo vitam finiit, sciens et in Maximino multum esse roboris,

    Capitol. in Max. 19:

    totam hereditatem sciens ad se non pertinere,

    Gai. Inst. 4, 144.— Impers.:

    hoc scitis omnes, usque adeo hominem in periculo fuisse, quoad scitum sit, Sestium vivere,

    Cic. Sest. 38, 82.— Pass., with nom. and inf.:

    Christus scitur vocis simplicis jussione ambulatum dedisse contractis,

    Arn. 1, 48.—
    (γ).
    With a rel.-clause:

    isti jam sciunt, negotii quid sit,

    Plaut. Poen. 3, 2, 13:

    ut sciamus, quid dicamus mox pro testimonio,

    id. ib. 3, 2, 19:

    scin' quam iracundus siem?

    id. Bacch. 4, 2, 12:

    cuivis facile scitu est, quam fuerim miser,

    Ter. Hec. 3, 1, 15:

    cum sciatis, quo quaeque res inclinet,

    Cic. Rep. 2, 25, 46:

    Sestium quanti faciam, ipse optime scio,

    id. Fam. 13, 8, 1:

    ex tribus istis modis rerum publicarum velim scire quod optimum judices,

    id. ib. 1, 30, 46:

    ut eum (hostem) non modo esse, sed etiam, quis et unde sit, scire possimus,

    id. ib. 2, 3, 6:

    coqua est haec quidem: Scit muriatica ut maceret,

    Plaut. Poen. 1, 2, 39; Ter. Hec. 3, 5, 18; Cic. Mur. 9, 22; Hor. C. 3, 4, 42 al.:

    scire velis, mea cur opuscula lector Laudet,

    id. Ep. 1, 19, 35; 2, 2, 187:

    quī scis, an, quae jubeam, sine vi faciat?

    Ter. Eun. 4, 7, 20; Hor. C. 4, 7, 17; id. A. P. 462; cf. the phrase haud scio an, under an.— Pass.:

    hinc sciri potuit, Quo studio vitam suam te absente exegerit,

    Ter. Heaut. 2, 3, 38: scito... nec, [p. 1644] quando futura sint comitia, sciri, Cic. Att. 1, 11, 2.—With indic. in the rel.-clause (ante-class.): Ba. Scio, quid ago. Pi. Et pol ego scio, quid metuo, Plaut. Bacch. 1, 1, 45; cf.:

    scitin' quid ego vos rogo?

    id. Men. 5, 9, 92:

    scis tu, ut confringi vas cito Samium solet,

    id. Bacch. 2, 2, 24:

    jam ego ex hoc, ut factum est, scibo,

    id. Men. 5, 2, 57; instead of which, with subj.:

    ex me primo prima scires, rem ut gessissem publicam,

    id. Am. 1, 3, 26:

    ex hoc scibo quid siet,

    Ter. Eun. 4, 4, 59; id. Hec. 4, 2, 4.—
    (δ).
    With de:

    jam vero de legibus, de bello, de pace... scisse,

    Cic. de Or. 1, 13, 58.—
    (ε).
    Absol.:

    hi sciunt, qui hic affuerunt,

    Plaut. Ps. 2, 4, 31:

    quom videbis, tum scies,

    id. Bacch. 1, 2, 37: Pi. Quī scire possum? Ch. Nullus plus, id. ib. 2, 2, 13:

    quem, ut scitis, unice dilexi,

    Cic. Rep. 2, 1, 1; so,

    ut scitis, parenthetically,

    id. ib. 1, 14, 21; 2, 31, 54; 6, 9, 9; id. Lael. 21, 77; cf.

    scio alone, parenthetically: injurato scio plus credet mihi quam jurato tibi,

    Plaut. Am. 1, 1, 281:

    ego abeo: tu jam scio patiere,

    id. As. 2, 2, 111:

    quam tu propediem effliges scio,

    id. ib. 4, 2, 9 et saep.:

    scire tuum nihil est, nisi te scire hoc sciat alter,

    Pers. 1, 27:

    nemo ex me scibit,

    Ter. Phorm. 5, 1, 38.— Pass.:

    non opus est dicto... at scito huic opus est,

    Ter. Phorm. 5, 8, 14:

    plus, quam opus est scito, sciet,

    id. ib. 4, 1, 18; so, with adv. or adverb.-clause:

    non tam praeclarum est scire Latine, quam turpe nescire,

    Cic. Brut. 37, 140; so,

    Latine,

    id. Fin. 2, 4, 13; Liv. 1, 27:

    luculenter Graece,

    Cic. Fin. 2, 5, 15:

    Graece,

    id. Fam. 9, 22, 3:

    ubi hanc forma videt honesta virginem, Et fidibus scire,

    and that she was skilled in music, Ter. Eun. 1, 2, 53 (cf.: docere aliquem fidibus. Cic. Fam. 9, 22, 3:

    discere fidibus,

    id. Lael. 8, 26).—
    (ζ).
    With de:

    de legibus instituendis, de bello, de pace, etc.,

    Cic. de Or. 1, 13, 58:

    cum is, qui de omnibus scierit, de Sullā se scire negavit,

    id. Sull. 13, 39.—
    (η).
    With non (very rare for nescio; cf.:

    non scire barbarum jam videtur, nescire dulcius,

    Cic. Or. 47, 157):

    quis enim erat qui non sciret studiosiorem Mithridatem fuisse, etc.,

    id. Fl. 25, 59:

    tam imperitus, ut non sciret, etc.,

    Caes. B. G. 1, 44:

    quid? non sciunt ipsi viam, domum quā veniant?

    Ter. Hec. 3, 2, 25; Auct. Her. 4, 27, 37; Treb. ap. Cic. Fam. 12, 16, 3; Sen. Contr. 2, 11, 19.—
    b.
    Ellipt.: scin' quomodo? do you know how (I shall serve you)? a threatening phrase in Plaut. Am. 1, 1, 200; id. Aul. 5, 21; id. Rud. 3, 5, 18.—
    B.
    In partic., of a woman, to know carnally a man (cf. of a man, cognosco), Treb. xxx. Tyr. 30.—
    * II.
    Transf., publicists' t. t. for the usual scisco (v. h. v. II.), of the people, to ordain, decree, appoint any thing after knowledge obtained regarding it:

    ut tribunus plebis rogationem ferret sciretque plebs, uti, etc.,

    Liv. 26, 33, 10 Weissenb. ad loc.; cf.:

    a scire for asciscere,

    Tac. Agr. 19; id. H. 4, 80.—Hence, scĭens, entis, P. a., knowing, i. e.
    A.
    Pregn., knowingly, wittingly, purposely, intentionally, etc. (freq. and class.): tu verbis conceptis conjuravisti sciens sciente animo tuo, Scip. Afric. minor ap. Gell. 7, 11, 9:

    ubi verbis conceptis sciens libenter perjuraris,

    Plaut. As. 3, 2, 16:

    amore ardeo et prudens, sciens, Vivus vidensque pereo,

    Ter. Eun. 1, 1, 27; so (with prudens) Cael. ap. Cic. Att. 10, 9, A, 5; Suet. Ner. 2 fin.:

    equidem plus hodie boni Feci imprudens, quam sciens ante hunc diem umquam,

    Ter. Hec. 5, 4, 40; so (opp. imprudens) id. Phorm. 4, 3, 55; Cic. Planc. 16, 41; (opp. insciens) id. Balb. 5, 13:

    habebit igitur te sciente et vidente curia senatorem, etc.,

    id. Clu. 46, 129:

    an ille me tentat sciens?

    Plaut. Am. 2, 2, 29; id. Bacch. 3, 6, 40; id. Ps. 1, 1, 90; id. Poen. prol. 112; Ter. Eun. 4, 2, 13; id. Heaut. 5, 5, 6 al.:

    heia vero, inquit, geram morem vobis et me oblinam sciens,

    Cic. Rep. 3, 5, 8 et saep.—So the formula: si sciens fallo; v. fallo.—
    B. (α).
    Absol.:

    id ego jam nunc tibi renuntio, ut sis sciens,

    Ter. And. 3, 2, 28:

    quod me non scientem feceris,

    Plaut. As. 1, 1, 34;

    Ter Heaut. 4, 8, 32: vites pampinari: sed a sciente,

    Varr. R. R. 1, 31, 1:

    quis igitur hoc homine scientior umquam fuit?

    Cic. Imp. Pomp. 10, 28:

    scientior venefica,

    Hor. Epod. 5, 72:

    quae (navis) scientissimo gubernatore utitur,

    Cic. Inv. 1, 34, 58.— Sup.: sit oportet idem scientissimus, Col. 11, 1.—
    (β).
    With gen.:

    dominum scientem esse oportet earum rerum, quae, etc.,

    Varr. R. R. 3, 3, 1:

    locorum,

    Sall. J. 97, 3:

    pugnae,

    Hor. C. 1, 15, 24:

    citharae,

    id. ib. 3, 9, 10:

    Latinae linguae,

    Tac. A. 2, 13:

    juris,

    id. ib. 3, 70; 6, 26 et saep.— Sup.:

    M. Scaurus, vir regendae rei publicae scientissimus,

    Cic. de Or. 1, 49, 214; Vulg. 2 Par. 2, 13.—
    * (γ).
    Poet., with inf.:

    quamvis non alius flectere equum sciens,

    Hor. C. 3, 7, 25.— Adv.: scĭenter (acc. to B.), knowingly, understandingly, wisely, skilfully, expertly, etc.:

    scienter et perite et ornate dicere,

    Cic. de Or. 2, 2, 5:

    uti (with modice),

    id. ib. 1, 29, 132; id. Off. 2, 5, 18:

    sese distribuunt in duas partes,

    Caes. B. C. 1, 55.— Comp.:

    neminem in eo genere scientius versatum Isocrate,

    Cic. Or. 52, 175; Caes. B. G. 7, 22.— Sup.:

    coepit rationem hujus operis (sphaerae) scientissime Gallus exponere,

    Cic. Rep. 1, 14, 22; id. Div. 1, 41, 92.

    Lewis & Short latin dictionary > scio

  • 36 sentio

    sentĭo, si, sum, 4 ( perf. sync. sensti, Ter. And. 5, 3, 11), v. a.
    I.
    Physically.
    A.
    In gen., to discern by the senses; to feel, hear, see, etc.; to perceive, be sensible of (syn. percipio).
    (α).
    With acc.:

    calorem et frigus,

    Lucr. 1, 496; cf.:

    duritiem saxi,

    id. 4, 268; 3, 381 sq.: feram nare sagaci (venaticā), Enn. ap. Fest. p. 177 Müll. (Ann. v. 346 Vahl.):

    varios rerum odores,

    Lucr. 1, 298:

    sucum in ore,

    id. 4, 617 sq.:

    suavitatem cibi,

    Cic. Phil. 2, 45, 115:

    varios rerum colores,

    Lucr. 4, 492:

    sonitum,

    Plaut. Curc. 1, 2, 69:

    nil aegri,

    Lucr. 3, 832:

    utrumque (calorem et frigus) manu,

    id. 1, 496:

    famem,

    Liv. 25, 13:

    morbos articularios,

    Plin. 32, 4, 14, § 39.—In mal. part.:

    sensit delphina Melantho,

    Ov. M. 6, 120.— Pass.:

    posse prius ad angustias veniri, quam sentirentur,

    before they should be observed, Caes. B. C. 1, 67.—
    (β).
    With inf. or an, object-clause:

    sei movero me seu secari sensero,

    Plaut. Merc. 2, 2, 40: sentio aperiri fores. id. Truc. 2, 3, 29:

    nec quisquam moriens sentire videtur, Ire foras animam,

    Lucr. 3, 607:

    sentire sonare,

    id. 4, 229 Munro.—
    (γ).
    Absol.:

    perpetuo quoniam sentimus,

    Lucr. 4, 228; 6, 935; Plaut. Bacch. 4, 9, 77:

    qui (homines) corruant, sed ita, ut ne vicini quidem sentiant,

    Cic. Cat. 2, 10, 21.—
    b.
    Of things:

    pupula cum sentire colorem dicitur album,

    Lucr. 2, 811 sq. — Absol.:

    haud igitur aures per se possunt sentire,

    Lucr. 3, 633:

    si quis corpus sentire refutat,

    id. 3, 350; 3, 354; cf. id. 3, 552; 3, 625.—
    B.
    In partic.
    1.
    To perceive the effects (esp. the ill effects) of any thing; to feel, experience, suffer, undergo, endure:

    sentiet, qui vir siem,

    Ter. Eun. 1, 1, 21:

    jam curabo sentiat, Quos attentarit,

    Phaedr. 5, 2, 6:

    quid ipse ad Avaricum sensisset, etc.,

    Caes. B. G. 7, 52; cf. Liv. 45, 28, 6:

    Centupirini etiam ceterarum civitatum damna ac detrimenta senserunt,

    Cic. Verr. 2, 3, 45, § 108; id. Div. in Caecil. 12, 38; cf. id. Verr. 2, 1, 49, § 127:

    tecum Philippos et celerem fugam Sensi,

    Hor. C. 2, 7, 10:

    (Apollinem) vindicem,

    id. ib. 4, 6, 3:

    caecos motus orientis austri,

    id. ib. 3, 27, 22:

    contracta aequora (pisces),

    id. ib. 3, 1, 33:

    prima arma nostra (Salyi),

    Flor. 3, 2, 3:

    sentire paulatim belli mala,

    Tac. H. 1, 89:

    famem,

    Liv. 25, 13, 1; Curt. 9, 10, 11:

    damnum,

    Liv. 2, 64, 6:

    cladem belli,

    id. 35, 33, 6:

    inopiam rerum omnium,

    id. 43, 22, 10; 44. 7, 6:

    incommoda belli,

    id. 44, 14, 10:

    lassitudo jam et sitis sentiebatur,

    id. 44, 36, 2:

    ubi primum dolorem aliquis sentit,

    Cels. 6, 7 init.; cf. Lact. 7, 20, 7:

    cujus ulceris dolorem sentire etiam spectantes videntur,

    Plin. 34, 8, 19, § 59:

    corporis aegri vitia sentire,

    Curt. 8, 10, 29:

    qui in urbe se commoverit... sentiet, in hac urbe esse consules vigilantes, esse egregios magistratus, etc.,

    Cic. Cat. 2, 12, 27; cf. id. Sest. 28, 69; Ov. M. 13, 864.— Absol.:

    iste tuus ipse sentiet Posterius,

    Ter. Ad. 1, 2, 59.—Of beasts, etc.:

    oves penuriam sentiunt,

    Col. 7, 9, 3 sq.:

    frigus aut aestum,

    id. 7, 4, 7:

    praegelidam hiemem omnes pisces sentiunt,

    Plin. 9, 16, 24, § 57.—
    b.
    Of things, to be affected or influenced by:

    meae istuc scapulae sentiunt,

    Plaut. Poen. 1, 1, 25; Liv. 9, 37:

    transitum exercitus (ager),

    id. 9, 41, 58:

    pestilentem Africum (Fecunda vitis),

    Hor. C. 3, 23, 5:

    lacus et mare amorem Festinantis eri,

    id. Ep. 1, 1, 84:

    alnos fluvii cavatas,

    Verg. G. 1, 136 al.; cf. Plin. Pan. 31, 5:

    carbunculi cum ipsi non sentiant ignes,

    Plin. 37, 7, 25, § 92:

    eadem (gemma) sola nobilium limam sentit,

    is affected by, id. 37, 8, 32, § 109:

    cum amnis sentit aestatem, et ad minimum deductus est,

    Sen. Ira, 3, 21, 1:

    miramur quod accessionem fluminum maria non sentiant,

    id. Q. N. 3, 4: illa primum saxa auctum fluminis sentiunt, id. ib. 4, 2, 7:

    totum mare sentit exortum ejus sideris,

    Plin. 9, 16, 25, § 58:

    caseus vetustatem,

    id. 11, 42, 97, § 242:

    herba cariem,

    id. 12, 7, 14, § 28:

    ferrum robiginem,

    id. 34, 14, 41, § 143. —
    2.
    In the elder Pliny, to be susceptible of, to be subject or liable to a disease:

    morbos,

    Plin. 9, 49, 73, § 156:

    rabiem,

    id. 8, 18, 26, § 68:

    cariem,

    id. 12, 7, 14, § 28.—
    II.
    Mentally.
    A.
    Lit., to feel, perceive, observe, notice (syn. intellego).
    (α).
    With acc.:

    id jam pridem sensi et subolet mihi,

    Plaut. Ps. 1, 5, 7; so,

    quid,

    id. Truc. 1, 1, 39:

    quando Aesculapi ita sentio sententiam,

    I observe, understand, id. Curc. 2, 1, 2:

    primus sentio mala nostra,

    Ter. Ad. 4, 2, 7:

    numquam illum ne minimā quidem re offendi, quod quidem senserim,

    that I have perceived, Cic. Lael. 27, 103:

    ut cui bene quid processerit, multum illum providisse, cui secus, nihil sensisse dicamus,

    id. Rab. Post. 1, 1:

    praesentia numina sentit,

    Hor. Ep. 2, 1, 134; cf. id. ib. 2, 2, 162; id. C. S. 73 et saep.:

    de victoriā atque exitu rerum sentire,

    Caes. B. G. 7, 52:

    omnia me illa sentire quae dicerem, nec tantum sentire, sed amare,

    Sen. Ep. 75, 3:

    illum sensisse quae scripsit,

    id. ib. 100, 11.— Poet.:

    ut vestram sentirent aequora curam,

    Ov. M. 5, 557:

    nec inania Tartara sentit,

    i. e. does not die, id. ib. 12, 619.—
    (β).
    With inf. or an obj.-clause:

    quoniam sentio errare (eum),

    Plaut. Men. 3, 2, 16:

    hoc vir excellenti providentiā sensit ac vidit, non esse, etc.,

    Cic. Rep. 2, 3, 5:

    suspicionem populi sensit moveri,

    id. ib. 2, 31, 54:

    quod quid cogitent, me scire sentiunt, etc.,

    id. Cat. 2, 3, 5 sq.:

    postquam nihil esse pericli Sensimus,

    Hor. S. 2, 8, 58:

    non nisi oppressae senserunt (civitates), etc.,

    Just. 8, 1, 2.—
    (γ).
    With rel.- or interrog.-clause:

    scio ego et sentio ipse, quid agam,

    Plaut. Trin. 3, 2, 13:

    jam dudum equidem sentio, suspicio Quae te sollicitet,

    id. Bacch. 4, 8, 49:

    quoniam sentio, Quae res gereretur,

    id. ib. 2, 3, 56:

    si quid est in me ingenii, quod sentio quam sit exiguum,

    Cic. Arch. 1, 1:

    ex quo fonte hauriam, sentio,

    id. ib. 6, 13:

    victrices catervae Sensere, quid mens rite, quid indoles... Posset,

    Hor. C. 4, 4, 25.—With the indic., in a rel.clause:

    sentio, quam rem agitis,

    Plaut. Capt. 2, 1, 14.—
    (δ).
    With de:

    hostes postea quam de profectione eorum senserunt,

    became aware of their retreat, Caes. B. G. 5, 32; 7, 52.—
    (ε).
    With nom. of part. ( poet.):

    sensit terrae sola maculans,

    Cat. 63, 6:

    sensit medios delapsus in hostis,

    Verg. A. 2, 377.—
    (ζ).
    Absol.:

    vehementer mihi est irata: sentio atque intellego,

    Plaut. Truc. 2, 6, 64; cf. id. Trin. 3, 2, 72; id. Mil. 2, 6, 97:

    mentes sapientium cum e corpore excessissent sentire ac vigere (opp. carere sensu),

    Cic. Sest. 21, 47; cf. id. Rep. 6, 24, 26:

    (Aristoteles) paeana probat eoque ait uti omnes, sed ipsos non sentire cum utantur,

    id. Or. 57, 193; cf. Quint. 9, 4, 52:

    priusquam hostes sentirent,

    Liv. 34, 14; 2, 25; 22, 4.— Impers. pass.:

    non ut dictum est, in eo genere intellegitur, sed ut sensum est,

    Cic. de Or. 3, 42, 168.—
    B.
    To feel, experience (with acc. of the feeling;

    rare): quidquid est quod sensum habet, id necesse est sentiat et voluptatem et dolorem,

    Cic. N. D. 3, 14, 36:

    tenesne memoriā quantum senseris gaudium, cum, etc.,

    Sen. Ep. 4, 2:

    non sentire amisso amico dolorem,

    id. ib. 99, 26;

    121, 7: victoriae tantae gaudium sentire,

    Liv. 44, 44, 3; cf.:

    segnius homines bona quam mala sentire,

    id. 30, 21, 6.—
    III.
    Transf. (in consequence of mental perception), to think, deem, judge, opine, imagine, suppose (syn.:

    opinor, arbitror): si ita sensit, ut loquitur, est homo impurus,

    Cic. Rep. 3, 21, 32; cf.:

    jocansne an ita sentiens,

    id. Ac. 2, 19, 63; id. Rep. 3, 5, 8:

    fleri potest, ut recte quis sentiat, et id quod sentit, polite eloqui non possit,

    id. Tusc. 1, 3, 6:

    humiliter demisseque sentire,

    id. ib. 5, 9, 24:

    tecum aperte, quod sentio, loquar,

    id. Rep. 1, 10, 15; cf.:

    quod sentio scribere,

    id. Fam. 15, 16, 3:

    causa est haec sola, in quā omnes sentirent unum atque idem,

    id. Cat. 4, 7, 14:

    idemque et unum sentire,

    Suet. Ner. 43:

    sapiens de dis immortalibus sine ullo metu vera sentit,

    Cic. Fin. 1, 19, 62.—With acc. and inf.:

    idem, quod ego, sentit, te esse huic rei caput,

    Ter. Ad. 4, 2, 29; cf.:

    nos quidem hoc sentimus: si, etc.... non esse cunctandum,

    Cic. Fam. 1, 7, 5:

    voluptatem hanc esse sentiunt omnes,

    id. Fin. 2, [p. 1673] 3, 6 Madv. ad loc.:

    sensit in omni disputatione id fieri oportere,

    id. ib. 2, 2, 4; 5, 8, 23; id. Tusc. 5, 28, 82; id. Att. 7, 6, 2; id. Fam. 1, 7, 5:

    sic decerno, sic sentio, sic affirmo, nullam rerum publicarum conferendam esse cum eā, quam, etc.,

    id. Rep. 1, 46, 70.—With two acc. (very rare):

    aliquem bonum civem,

    Cic. Off. 1, 34, 125 (cf. id. Fin. 2, 3, 0, supra, where Orell. omits esse).—With de and abl.:

    cum de illo genere rei publicae quae sentio dixero,

    Cic. Rep. 1, 42, 65; so,

    quid de re publicā,

    id. ib. 1, 21, 34;

    1, 38, 60: quid de quo,

    id. ib. 1, 11:

    quid gravius de vobis,

    Caes. B. C. 2, 32, 4; Cic. Rep. 1, 13, 19; cf.:

    qui omnia de re publicā praeclara atque egregia sentirent,

    were full of the most noble and generous sentiments, id. Cat. 3, 2, 5:

    mirabiliter de te et loquuntur et sentiunt,

    id. Fam. 4, 13, 5:

    male de illo,

    Quint. 2, 2, 12: sentire cum aliquo, to agree with one in opinion:

    tecum sentio,

    Plaut. Most. 3, 3, 24; id. Ps. 4, 2, 3:

    cum Caesare sentire,

    Cic. Att. 7, 1, 3; id. Rosc. Am. 49, 142; cf.:

    nae iste haud mecum sentit,

    Ter. And. 2, 1, 24: ab aliquo sentire, to dissent from, disagree with:

    abs te seorsum sentio,

    judge otherwise, think differently, Plaut. Capt. 3, 5, 52: ut abs te seorsus sentiam De uxoriā re, Afran. ap. Charis. p. 195 P.: Gr. Omnia istaec facile patior, dum hic hinc a me sentiat. Tr. Atqui nunc abs te stat, is on my side, Plaut. Rud. 4, 4, 56 (cf. ab); cf.

    also: qui aliunde stet semper, aliunde sentiat,

    Liv. 24, 45, 3.—
    B.
    In partic., publicists' and jurid. t. t., to give one's opinion concerning any thing; to vote, declare, decide (syn. censeo):

    sedens iis assensi, qui mihi lenissime sentire visi sunt,

    Cic. Fam. 5, 2, 9; 11, 21, 2; 3, 8, 9:

    quae vult Hortensius omnia dicat et sentiat,

    id. Verr. 2, 2, 31, § 76:

    si judices pro causā meā senserint,

    decided in my favor, Gell. 5, 10, 14; cf.: in illam partem ite quā sentitis, Vet. Form. ap. Plin. Ep. 8, 14, 20.—Hence, sensa, ōrum, n. (acc. to II. B.).
    1.
    Thoughts, notions, ideas, conceptions (class. but very rare):

    sententiam veteres, quod animo sensissent, vocaverunt... Non raro tamen et sic locuti sunt, ut sensa sua dicerent: nam sensus corporis videbantur, etc.,

    Quint. 8, 5, 1:

    exprimere dicendo sensa,

    Cic. de Or 1, 8, 32:

    sensa mentis et consilia verbis explicare,

    id. ib. 3, 14, 55.—
    2.
    Opinions, doctrines (late Lat.):

    sensa et inventa Disarii,

    Macr. S. 7, 5, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > sentio

  • 37 Simulans

    sĭmŭlo (less correctly sĭmĭlo; v. assimulo fin.), āvi, ātum, 1, v. a. [similis].
    I.
    In gen., to make a thing like another; to imitate, copy, represent a thing (mostly poet.;

    syn. imitor): corpora igni simulata,

    made like, like, Lucr. 1, 687:

    nimbos et non imitabile fulmen simulare,

    Verg. A. 6, 591:

    simulet Catonem,

    Hor. Ep. 1, 19, 13:

    cum sint crura tibi, simulent quae cornua lunae,

    Mart. 2, 35, 1:

    furias Bacchi,

    Ov. M. 6, 596:

    equam (sonus),

    id. ib. 2, 668:

    artem (natura),

    id. ib. 3, 158:

    anum,

    to assume the form of, id. ib. 3, 275; 6, 26; 11, 310; id. F. 4, 517; so,

    Homeri illa Minerva simulata Mentori,

    Cic. Att. 9, 8, 2 (cf. Hom. Od. 3, 22): simulata Troja, a counterfeit Troy, i. e. which is copied after, built like Troy, Ov. M. 13, 721:

    simulata magnis Pergama,

    Verg. A. 3, 349:

    latices simulatos fontis Averni,

    id. ib. 4, 512:

    cupressum simulare,

    to represent, paint, Hor. A. P. 20:

    antrum in ostro,

    Sil. 15, 430. —With object-clause: Pallas... simulat... terram Prodere cum baccis fetum canentis olivae, represents the earth producing, etc., Ov. M. 6, 80; cf.

    also, transf., of a work of art: aera Fortis Alexandri vultum simulantia,

    representing, imaging, Hor. Ep. 2, 1, 241.—
    II.
    In partic., to represent a thing as being which has no existence, to feign a thing to be what it is not (while dissimulare is to pretend a thing not to be which really is, to conceal), to assume the appearance of a thing, to feign, pretend, counterfeit, simulate (class. and freq.).
    (α).
    With acc. (in Cic. in the act. perh. only with a pron.):

    nec ut emat melius, nec ut vendat, quicquam simulabit aut dissimulabit vir bonus,

    Cic. Off. 3, 15, 61; cf. Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 4:

    experiar, quid ames, quid simules,

    Plaut. Ps. 1, 1, 71:

    (oportuit) non simulare mortem verbis, re ipsā spem vitae dare,

    i.e. to pretend that she was dead, Ter. Heaut. 4, 1, 23:

    studium conjurationis vehementer simulare,

    Sall. C. 41, 5:

    deditionem ac deinde metum,

    id. J. 36, 2:

    diffidentiam rei,

    id. ib. 60, 5:

    pacem,

    id. ib. 111, 4; cf.: pacem cum Scipione Sulla sive faciebat sive simulabat, Cic. Phil. 13, 1, 2:

    constantiam,

    Tac. H. 1, 81:

    obsequium,

    id. A. 12, 47 et saep.:

    Hannibal aegrum simulabat,

    pretended to be sick, Liv. 25, 8, 12:

    sanum,

    Ov. R. Am. 493:

    furentem,

    Sen. Herc. Oet. 429:

    praegravem aut delumbem sese simulans,

    Plin. 10, 33, 51, § 103:

    supervacaneos,

    Just. 6, 6, 3.—With pro:

    simulat se pro uxore Nini filium, pro femina puerum,

    Just. 1, 2, 1.— Pass.:

    tum pol ego is essem vere, qui simulabar,

    Ter. Eun. 3, 5, 58:

    non simulatur amor,

    Ov. H. 17, 36:

    tecto lumine somnus,

    id. ib. 21, 199:

    ad simulanda negotia altitudo ingenii incredibilis,

    Sall. J. 95, 3 et saep.—Esp. freq. in part. perf.:

    ficto officio simulatāque sedulitate conjunctus,

    Cic. Caecin. 5, 14:

    officio simulato,

    id. Rosc. Am. 38, 112:

    simulatā amicitiā,

    Caes. B. G. 1,44:

    hortatur simulata conscientia adeant,

    Tac. A. 2, 40 et saep.:

    cum ex eo quaereretur, quid esset dolus malus? respondebat: cum esset aliud simulatum, aliud actum,

    Cic. Off. 3, 14, 60:

    in amicitiā nihil fictum est, nihil simulatum,

    id. Lael. 8, 26; so (with fictum) id. ib. 18, 65; id. Off. 2, 12, 43;

    with falsum,

    id. de Or. 2, 45, 189; id. Phil. 11, 2, 5;

    with fucata (opp. vera),

    id. Lael. 25, 95:

    simulato vecta juvenco,

    Ov. Am. 1, 3, 23:

    simulatae ordine justo exsequiae,

    Sil. 16, 305.—
    (β).
    With object-clause (so most freq.):

    qui omnia se simulant scire,

    Plaut. Trin. 1, 2, 168:

    ille se Tarentum proficisci cum simulasset,

    Cic. Clu. 9, 27:

    illi reverti se in suas sedes simulaverunt,

    Caes. B. G. 4, 4:

    simulat Jove natus abire,

    Ov. M. 2, 697; 4, 338 al.; Plaut. Aul. 3, 4, 4; id. Ep. 3, 2, 37; id. Bacch. 1, 1, 42; id. Rud. 5, 3, 43; id. Truc. prol. 18; 1, 1, 68 sq. al.:

    id mirari te simulato,

    Ter. Heaut. 5, 1, 70; id. Hec. 1, 2, 109; 1, 2, 113; Afran. ap. Non. 511, 7; Cic. Imp. Pomp. 4, 9; id. Off. 1, 30, 108; id. Lael. 26, 99; id. Q. Fr. 1, 1, 4, § 13; Caes. B. C. 3, 21; Quint. 8, 2, 24:

    simulandum est, quaedam nos dicere,

    Quint. 4, 5, 20; cf.:

    qui per ambitionem probos sese simulavere,

    Sall. J. 85, 9:

    adcurrit pedes ejus feta, praegravem, delumbem sese simulans,

    Plin. 10, 33, 51, § 103; Just. 3, 1, 8:

    simulans a Dareo se esse praemissum,

    Curt. 4, 1, 29.— Pass.:

    schema, quo aliud simulatur dici quam dicitur,

    Quint. 9, 1, 14.—
    (γ).
    With quasi (mostly Plautin.):

    quasi affuerim simulabo atque audita eloquar,

    Plaut. Am. 1, 1, 45; id. As. 4, 1, 51:

    quasi militi animum adjeceris simulare,

    id. Mil. 3, 3, 35; id. Pers. 4, 5, 5; cf.:

    praefectus, quasi et ipse conterritus, simulans cuncta pavore compleverat,

    Curt. 3, 13, 10. —
    (δ).
    Absol.:

    cur simulat?

    Ter. And. 2, 3, 1; 1, 1, 21; 3, 4, 9:

    non in perpetuom ut dares, Verum ut simulares,

    id. Heaut. 4, 5, 34; Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 15:

    simulandi gratiā,

    Sall. J. 37, 4; Quint. 1, 3, 12; 6, 3, 85; Ov. M. 13, 299 al.— Impers. pass.:

    quid est, quod amplius simuletur?

    Ter. Heaut. 5, 1, 28.—Hence,
    A.
    sĭmŭlans, antis, P. a.
    * 1.
    Imitating, imitative:

    non fuit in terris vocum simulantior ales (psittaco),

    Ov. Am. 2, 6, 23.—
    2.
    Sĭmŭlans, The Pretender, the title of a comedy of Afranius (v. the Fragm. Com. Rel. p. 172 sq. Rib.), Cic. Sest. 55, 118.— Advv.: sĭmŭlanter, feignedly, pretendedly, apparently (for the class. simulate):

    simulanter revictā Charite,

    App. M. 8, p. 205, 36.—
    B.
    sĭmŭlātē, feignedly, pretendedly, not sincerely:

    sive ex animo id fit sive simulate,

    Cic. N. D. 2, 67, 168:

    ficte et simulate,

    id. Q. Fr. 1, 1, 4, § 13.— Comp.: simulatius exit proditionis opus, Petr. poët. Fragm. 28, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > Simulans

  • 38 simulo

    sĭmŭlo (less correctly sĭmĭlo; v. assimulo fin.), āvi, ātum, 1, v. a. [similis].
    I.
    In gen., to make a thing like another; to imitate, copy, represent a thing (mostly poet.;

    syn. imitor): corpora igni simulata,

    made like, like, Lucr. 1, 687:

    nimbos et non imitabile fulmen simulare,

    Verg. A. 6, 591:

    simulet Catonem,

    Hor. Ep. 1, 19, 13:

    cum sint crura tibi, simulent quae cornua lunae,

    Mart. 2, 35, 1:

    furias Bacchi,

    Ov. M. 6, 596:

    equam (sonus),

    id. ib. 2, 668:

    artem (natura),

    id. ib. 3, 158:

    anum,

    to assume the form of, id. ib. 3, 275; 6, 26; 11, 310; id. F. 4, 517; so,

    Homeri illa Minerva simulata Mentori,

    Cic. Att. 9, 8, 2 (cf. Hom. Od. 3, 22): simulata Troja, a counterfeit Troy, i. e. which is copied after, built like Troy, Ov. M. 13, 721:

    simulata magnis Pergama,

    Verg. A. 3, 349:

    latices simulatos fontis Averni,

    id. ib. 4, 512:

    cupressum simulare,

    to represent, paint, Hor. A. P. 20:

    antrum in ostro,

    Sil. 15, 430. —With object-clause: Pallas... simulat... terram Prodere cum baccis fetum canentis olivae, represents the earth producing, etc., Ov. M. 6, 80; cf.

    also, transf., of a work of art: aera Fortis Alexandri vultum simulantia,

    representing, imaging, Hor. Ep. 2, 1, 241.—
    II.
    In partic., to represent a thing as being which has no existence, to feign a thing to be what it is not (while dissimulare is to pretend a thing not to be which really is, to conceal), to assume the appearance of a thing, to feign, pretend, counterfeit, simulate (class. and freq.).
    (α).
    With acc. (in Cic. in the act. perh. only with a pron.):

    nec ut emat melius, nec ut vendat, quicquam simulabit aut dissimulabit vir bonus,

    Cic. Off. 3, 15, 61; cf. Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 4:

    experiar, quid ames, quid simules,

    Plaut. Ps. 1, 1, 71:

    (oportuit) non simulare mortem verbis, re ipsā spem vitae dare,

    i.e. to pretend that she was dead, Ter. Heaut. 4, 1, 23:

    studium conjurationis vehementer simulare,

    Sall. C. 41, 5:

    deditionem ac deinde metum,

    id. J. 36, 2:

    diffidentiam rei,

    id. ib. 60, 5:

    pacem,

    id. ib. 111, 4; cf.: pacem cum Scipione Sulla sive faciebat sive simulabat, Cic. Phil. 13, 1, 2:

    constantiam,

    Tac. H. 1, 81:

    obsequium,

    id. A. 12, 47 et saep.:

    Hannibal aegrum simulabat,

    pretended to be sick, Liv. 25, 8, 12:

    sanum,

    Ov. R. Am. 493:

    furentem,

    Sen. Herc. Oet. 429:

    praegravem aut delumbem sese simulans,

    Plin. 10, 33, 51, § 103:

    supervacaneos,

    Just. 6, 6, 3.—With pro:

    simulat se pro uxore Nini filium, pro femina puerum,

    Just. 1, 2, 1.— Pass.:

    tum pol ego is essem vere, qui simulabar,

    Ter. Eun. 3, 5, 58:

    non simulatur amor,

    Ov. H. 17, 36:

    tecto lumine somnus,

    id. ib. 21, 199:

    ad simulanda negotia altitudo ingenii incredibilis,

    Sall. J. 95, 3 et saep.—Esp. freq. in part. perf.:

    ficto officio simulatāque sedulitate conjunctus,

    Cic. Caecin. 5, 14:

    officio simulato,

    id. Rosc. Am. 38, 112:

    simulatā amicitiā,

    Caes. B. G. 1,44:

    hortatur simulata conscientia adeant,

    Tac. A. 2, 40 et saep.:

    cum ex eo quaereretur, quid esset dolus malus? respondebat: cum esset aliud simulatum, aliud actum,

    Cic. Off. 3, 14, 60:

    in amicitiā nihil fictum est, nihil simulatum,

    id. Lael. 8, 26; so (with fictum) id. ib. 18, 65; id. Off. 2, 12, 43;

    with falsum,

    id. de Or. 2, 45, 189; id. Phil. 11, 2, 5;

    with fucata (opp. vera),

    id. Lael. 25, 95:

    simulato vecta juvenco,

    Ov. Am. 1, 3, 23:

    simulatae ordine justo exsequiae,

    Sil. 16, 305.—
    (β).
    With object-clause (so most freq.):

    qui omnia se simulant scire,

    Plaut. Trin. 1, 2, 168:

    ille se Tarentum proficisci cum simulasset,

    Cic. Clu. 9, 27:

    illi reverti se in suas sedes simulaverunt,

    Caes. B. G. 4, 4:

    simulat Jove natus abire,

    Ov. M. 2, 697; 4, 338 al.; Plaut. Aul. 3, 4, 4; id. Ep. 3, 2, 37; id. Bacch. 1, 1, 42; id. Rud. 5, 3, 43; id. Truc. prol. 18; 1, 1, 68 sq. al.:

    id mirari te simulato,

    Ter. Heaut. 5, 1, 70; id. Hec. 1, 2, 109; 1, 2, 113; Afran. ap. Non. 511, 7; Cic. Imp. Pomp. 4, 9; id. Off. 1, 30, 108; id. Lael. 26, 99; id. Q. Fr. 1, 1, 4, § 13; Caes. B. C. 3, 21; Quint. 8, 2, 24:

    simulandum est, quaedam nos dicere,

    Quint. 4, 5, 20; cf.:

    qui per ambitionem probos sese simulavere,

    Sall. J. 85, 9:

    adcurrit pedes ejus feta, praegravem, delumbem sese simulans,

    Plin. 10, 33, 51, § 103; Just. 3, 1, 8:

    simulans a Dareo se esse praemissum,

    Curt. 4, 1, 29.— Pass.:

    schema, quo aliud simulatur dici quam dicitur,

    Quint. 9, 1, 14.—
    (γ).
    With quasi (mostly Plautin.):

    quasi affuerim simulabo atque audita eloquar,

    Plaut. Am. 1, 1, 45; id. As. 4, 1, 51:

    quasi militi animum adjeceris simulare,

    id. Mil. 3, 3, 35; id. Pers. 4, 5, 5; cf.:

    praefectus, quasi et ipse conterritus, simulans cuncta pavore compleverat,

    Curt. 3, 13, 10. —
    (δ).
    Absol.:

    cur simulat?

    Ter. And. 2, 3, 1; 1, 1, 21; 3, 4, 9:

    non in perpetuom ut dares, Verum ut simulares,

    id. Heaut. 4, 5, 34; Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 15:

    simulandi gratiā,

    Sall. J. 37, 4; Quint. 1, 3, 12; 6, 3, 85; Ov. M. 13, 299 al.— Impers. pass.:

    quid est, quod amplius simuletur?

    Ter. Heaut. 5, 1, 28.—Hence,
    A.
    sĭmŭlans, antis, P. a.
    * 1.
    Imitating, imitative:

    non fuit in terris vocum simulantior ales (psittaco),

    Ov. Am. 2, 6, 23.—
    2.
    Sĭmŭlans, The Pretender, the title of a comedy of Afranius (v. the Fragm. Com. Rel. p. 172 sq. Rib.), Cic. Sest. 55, 118.— Advv.: sĭmŭlanter, feignedly, pretendedly, apparently (for the class. simulate):

    simulanter revictā Charite,

    App. M. 8, p. 205, 36.—
    B.
    sĭmŭlātē, feignedly, pretendedly, not sincerely:

    sive ex animo id fit sive simulate,

    Cic. N. D. 2, 67, 168:

    ficte et simulate,

    id. Q. Fr. 1, 1, 4, § 13.— Comp.: simulatius exit proditionis opus, Petr. poët. Fragm. 28, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > simulo

  • 39 exeo

    ex-ĕo, ĭi (rarely īvi, Gell. 12, 12, 3; Plaut. Rud. 2, 6, 50; perf. exit, for exiit, id. Ps. 2, 4, 40; Verg. A. 2, 497), ĭtum, īre ( fut. [p. 683] exibo, but exies, exiet, Sen. Ep. 113, 20; id. Apocol. 3, 1 al.;

    exiet for exibit,

    Tert. adv. Jud. 13; Vulg. Matt. 2, 6; 5, 26 al.; perh. also in Hor. C. 4, 4, 65; acc. to some MSS. al. evenit; v. Orell. ad h. l.), v. n. and a.
    I.
    Neutr., to go out or forth, to go away, depart.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    dum intro eo atque exeo,

    Plaut. Ep. 5, 1, 43:

    jam ad te exeo,

    id. Bacch. 4, 6, 24; 4, 9, 129:

    foras,

    id. Cas. 5, 2, 51; cf. id. Rud. 2, 2, 2:

    ex urbe,

    id. Am. 1, 3, 35:

    ex urbe, oppido,

    Cic. Fam. 4, 1, 2; Caes. B. G. 2, 33, 1:

    e patria,

    Cic. Pis. 14, 33:

    e finibus suis,

    Caes. B. G. 1, 5, 1:

    clam ex castris,

    id. ib. 7, 20, 10:

    ab aliquo,

    from one's house, Ter. Eun. 3, 4, 7 (v. ab, I. a.):

    ab urbe,

    away from, Liv. 10, 37, 6 Weissenb. ad loc.; 21, 13, 7; 23, 18, 14;

    al. a villa sua,

    Quint. 6, 3, 49:

    de triclinio, de cubiculo,

    Cic. de Or. 2, 65, 263:

    de balneis,

    id. de Or. 2, 55, 223:

    de navi,

    id. Att. 2, 7, 4:

    (cornix) a cauda de ovo,

    tail first, Plin. 10, 16, 18, § 38:

    portā,

    Plaut. Mil. 5, 39:

    domo,

    Cic. Rep. 1, 12; cf.:

    erant omnino itinera duo, quibus itineribus domo exire possent,

    i. e. withdraw from, leave their country, Caes. B. G. 1, 6, 1; so,

    domo,

    id. ib. 1, 12, 5;

    1, 29, 1: castris,

    id. B. C. 1, 69, 3:

    in solitudinem,

    to withdraw, Cic. Off. 1, 32, 118:

    in alias domos tamquam in colonias,

    id. ib. 1, 17, 54:

    in provinciam,

    Caes. B. G. 1, 33, 4:

    in terram,

    i. e. to land, Cic. Verr. 2, 5, 51, § 433:

    in luminis oras,

    i. e. to be born, Lucr. 1, 170:

    ad aliquem,

    i. e. to go from home to visit a person, Ter. Hec. 4, 1, 6 et saep.—Prov.:

    exeat aulā, qui vult esse pius,

    Luc. 8, 493.— Poet., with inf.:

    exierant dare veris opes,

    Stat. Ach. 1, 288.—Of inanim. or abstr. subjects:

    cum de consularibus mea prima sors exisset,

    Cic. Att. 1, 19, 3; so,

    sors,

    Hor. C. 2, 3, 27; cf.:

    cujus nomen exisset,

    Cic. Verr. 2, 2, 51, § 127:

    nummi, qui per simulationem ab isto exierant,

    id. ib. 2, 2, 25, §

    61: per septem portus in maris exit aquas (Nilus),

    flows out, empties, Ov. Am. 2, 13, 10:

    septem aquis (Ister),

    Val. Fl. 8, 187:

    populo albae folia vetustiora in angulos exeunt,

    terminate, Plin. 16, 23, 35, § 86:

    color in florem heliotropii,

    id. 37, 6, 22, § 83; cf.:

    masculina nomina in A atque S litteras,

    to end, terminate, Quint. 1, 5, 61.— Pass. impers.:

    uti inde exiri possit,

    Cato, R. R. 1, 2:

    crepuit ostium: exitur foras,

    Plaut. Cas. 4, 3, 15:

    in Velabro, qua in Novam viam exitur,

    Varr. L. L. 6, § 24 Müll.—
    2.
    In partic.
    a.
    In milit. lang., to move out, march out:

    milites, qui de tertia vigilia exissent,

    Caes. B. C. 1, 64 fin.:

    ut paludati (praetores) exeant,

    depart for the battle-field, id. ib. 1, 6, 6:

    ad pugnam,

    Liv. 44, 39, 2; Verg. G. 4, 67:

    ex Italia ad bellum civile,

    Cic. Fam. 2, 16, 3 et saep.— Pass. impers.:

    non posse clam exiri,

    Caes. B. C. 1, 67, 2:

    postquam exitum est maximā copiā,

    Plaut. Am. 1, 1, 64.—
    b.
    In jurid. Lat.: potestate, de or a potestate alicujus, to get out of any one's power (potestas), to be emancipated, become free, Dig. 37, 4, 1, § 6; 62; 28, 6, 3 et saep. (cf. B. 1. infra).—
    c.
    De vita, to depart from life, decease, die (for the usual excedere or decedere de vita):

    quem (me) fuerat aequius ut prius introieram, sic prius exire de vita,

    Cic. Cael. 4, 15; so,

    de vita,

    Plin. Ep. 3, 9, 5; cf.:

    e vita tamquam e theatro,

    Cic. Fin. 1, 15, 49:

    vitā exire,

    Val. Max. 9, 12, ext. 1.—
    d.
    To go out or forth in any manner, to issue, escape (very rare):

    cujus (Isocratis) e ludo tamquam ex equo Trojano meri principes exierunt,

    Cic. de Or. 2, 22, 94:

    hanc tamen Antonius fugam suam, quia vivus exierat, victoriam vocabat,

    Vell. 2, 82, 3.—Of inanimate subjects:

    currente rota cur urceus exit?

    Hor. A. P. 22: libri quidem ita exierunt, ut, etc., turned out (the figure being borrowed from works of art which are cast and turned out of the mould), Cic. Att. 13, 13, 1.—
    e.
    Of plants, to come up, spring forth, sprout out:

    plerumque e terra exit hordeum diebus VII.,

    Varr. R. R. 1, 45, 1:

    ne semina in frugem exeant e terra,

    Plin. 11, 30, 36, § 109:

    folia a radice,

    id. 25, 4, 9, § 28:

    lupinus agro limoso,

    Col. 2, 10, 3:

    fabae in folia,

    Plin. 18, 7, 10, § 57; and absol.:

    ut vix ulla herba exeat,

    Col. 2, 11, 3; so,

    lens sata (with grandescere),

    Pall. Febr. 4;

    and, messis,

    Val. Fl. 7, 549.—
    f.
    To mount upwards, ascend, rise ( poet. and postAug. prose):

    in auras (ignis),

    Lucr. 6, 886:

    ad caelum (arbor),

    Verg. G. 2, 81:

    in altitudinem (comae palmarum),

    Plin. 13, 4, 8, § 37.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen.:

    exisse ex potestate dicimus eos, qui effrenati feruntur aut libidine aut iracundia, etc.... Qui igitur exisse ex potestate dicuntur, idcirco dicuntur, quia non sunt in potestate mentis,

    Cic. Tusc. 3, 5, 11; cf.:

    itaque iratos proprie dicimus exisse de potestate, id est de consilio, de ratione, de mente,

    id. ib. 4, 36, 77;

    for which: a se,

    Petr. 90: ex hac aerumna, Lucil. ap. Non. 296, 16; cf.:

    exire aere alieno,

    Cic. Phil. 11, 6, 13 (dub. al. se exserere):

    quam nihil non consideratum exibat ex ore!

    id. Brut. 76, 265; id. de Or. 2, 22 fin.:

    nequaquam similiter oratio mea exire atque in vulgus emanare poterit,

    id. Rosc. Am. 1, 3; Plin. Pan. 75, 3:

    ea res prodita est et in vulgus exivit,

    Gell. 12, 12, 3; cf. with object-clause:

    exiit opinio, descensurum eum ad Olympia inter athletas,

    Suet. Ner. 53; for which also with a subject-clause:

    quod ante paucos dies exierat in vulgus, laudanti cuidam formam suam, respondisse eum, etc.,

    id. Galb. 20:

    ob hoc exivit proverbium, etc.,

    became current, Vulg. Gen. 10, 9.—
    2.
    In partic.
    a.
    Of time, to run out, end, expire:

    quinto anno exeunte,

    Cic. Div. 1, 25, 53:

    indutiarum dies exierat,

    Liv. 4, 30, 14; 30, 25, 1; 42, 47, 10:

    dies censurae, stipendii,

    id. 9, 34, 22; 22, 33, 5:

    nullus mihi per otium dies exit,

    Sen. Ep. 8; Plin. Pan. 68, 2 et saep.—
    b.
    To extend beyond a certain measure or limit (mostly post-Aug.):

    extra aliquid,

    Varr. R. R. 2, 1, 25:

    vestra vita, licet supra mille annos exeat,

    run out, extend, Sen. Brev. Vit. 6:

    probationes in tertium diem exierunt,

    Plin. Ep. 2, 11, 18:

    digressus in laudes Castoris ac Pollucis exierat,

    Quint. 11, 2, 11; cf.:

    continuus (translationis usus) in allegorias et aenigmata exit,

    id. 8, 6, 14:

    in longum exierit ordo rerum,

    id. 4, 2, 51.—
    c.
    To pass away, perish:

    opus laudabile, numquam a memoria hominum exiturum,

    Sen. Ben. 3, 38; so with a subjectclause:

    an jam memoriā exisse, neminem ex plebe tribunum militum creatum esse?

    Liv. 6, 37, 5.—
    II.
    Act. ( poet. and in postAug. prose), to go or pass beyond a thing.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    limen,

    Ter. Hec. 3, 3, 18:

    Avernas valles,

    Ov. M. 10, 52:

    flumen,

    Val. Fl. 4, 698:

    quantum diurni itineris miliariorum numero in reda possit exiri,

    Vitr. 10, 9, 3:

    donec minor filius lubricum juventae exiret,

    Tac. A. 6, 49 (55) fin.
    2.
    Pregn., to avoid, evade, ward off:

    corpore tela atque oculis vigilantibus exit,

    avoids the blows, Verg. A. 5, 438; cf.:

    feros exibant dentis adactus (jumenta),

    Lucr. 5, 1330; Stat. Th. 6, 802:

    procul absiliebat, ut acrem exiret odorem,

    Lucr. 6, 1217:

    profluvium sanguinis,

    id. 6, 1206:

    vim viribus,

    Verg. A. 11, 750 et saep.—
    B.
    Trop.
    1.
    To exceed:

    modum,

    Ov. M. 9, 632.—
    2.
    Of time: ad exitam aetatem = ad ultimam aetatem, Paul. ex Fest. p. 28, 5 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > exeo

  • 40 fallo

    fallo, fĕfelli, falsum, 3 (archaic inf. praes. pass. fallier, Pers. 3, 50; perf. pass. fefellitus sum, Petr. Fragm. 61, MSS.), v. a. [Sanscr. sphal, sphul, to waver; Gr. sphallô, a-sphalês], to deceive, trick, dupe, cheat, disappoint (freq. and class.; syn.: decipio, impono, frustror, circumvenio, emungo, fraudo).
    I.
    In gen.
    (α).
    Of living objects:

    T. Roscius non unum rei pecuniariae socium fefellit, verum novem homines honestissimos ejusdem muneris, etc.... induxit, decepit, destituit, omni fraude et perfidia fefellit,

    Cic. Rosc. Am. 40, 116 sq.; so,

    aliquem dolis,

    Ter. And. 3, 2, 13; cf. id. Heaut. 3, 1, 61:

    senem,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 43:

    referam gratiam, atque eas itidem fallam, ut ab illis fallimur,

    Ter. Eun. 2, 3, 93: tu illum fructu fallas, Poët. ap. Cic. N. D. 3, 29, 73:

    id ipsum sui fallendi causa milites ab hostibus factum existimabant,

    Caes. B. G. 7, 50, 2:

    tum laqueis captare feras et fallere visco Inventum,

    Verg. G. 1, 139; cf. Ov. M. 15, 474:

    is enim sum, nisi me forte fallo, qui, etc.,

    Cic. Phil. 12, 8, 21:

    num me fefellit, Catilina, non modo res tanta, verum dies?

    id. Cat. 1, 3, 7:

    nisi me fallit animus,

    id. Rosc. Am. 17, 48; cf.:

    neque eum prima opinio fefellit,

    Caes. B. C. 3, 67, 3:

    ne spes eum fallat,

    Cic. Fam. 1, 3; Caes. B. G. 2, 10, 4:

    si in hominibus eligendis spes amicitiae nos fefellerit,

    Cic. Verr. 2, 2, 11, § 28:

    in quo cum eum opinio fefellisset,

    Nep. Ages. 3, 5:

    nisi forte me animus fallit,

    Sall. C. 20, 17:

    nisi memoria me fallit,

    fails me, Gell. 20, p. 285 Bip.:

    nisi me omnia fallunt,

    Cic. Att. 8, 7, 1; cf.:

    omnia me fallunt, nisi, etc.,

    Sen. Ep. 95 med.:

    nisi quid me fallit,

    Cic. Fam. 5, 20, 6; cf.:

    si quid nunc me fallit in scribendo,

    id. ib. 3, 5, 4:

    dominum sterilis saepe fefellit ager,

    Ov. A. A. 1, 450:

    certe hercle hic se ipsus fallit, non ego,

    Ter. And. 3, 2, 15:

    tam libenter se fallunt, quam si una fata decipiunt,

    Sen. Brev. Vit. 11, 1:

    cum alios falleret, se ipsum tamen non fefellit,

    Lact. 1, 22, 5.— Pass. in mid. force, to deceive one's self, be deceived, to err, be mistaken:

    errore quodam fallimur in disputando,

    Cic. Rep. 3, 35:

    qua (spe) possumus falli: deus falli qui potuit?

    id. N. D. 3, 31, 76:

    memoriā falli,

    Plin. 10, 42, 59, § 118:

    jamque dies, nisi fallor, adest,

    Verg. A. 5, 49; Cic. Att. 4, 17, 1; 16, 6, 2:

    ni fallor,

    Ov. F. 4, 623; Lact. 2, 19, 1; cf.:

    ordinis haec virtus erit et venus, aut ego fallor,

    Hor. A. P. 42.—With object-clause:

    dicere non fallar, quo, etc.,

    Luc. 7, 288:

    quamquam haut falsa sum, nos odiosas haberi,

    Plaut. Aul. 2, 1, 4; cf.:

    id quam facile sit mihi, haud sum falsus,

    id. Men. 5, 2, 3; Ter. And. 4, 1, 23; Sall. J. 85, 20:

    neque ea res falsum me habuit,

    did not deceive me, id. ib. 10, 1:

    ut falsus animi est!

    Ter. Eun. 2, 2, 43.—
    (β).
    Of inanim. or abstr. objects:

    promissum,

    not to fulfil, Curt. 7, 10, 9:

    fidem hosti datam fallere,

    to violate, break, betray, deceive, Cic. Off. 1, 13, 39:

    quodsi meam spem vis improborum fefellerit atque superaverit,

    id. Cat. 4, 11, 23; cf. id. de Or. 1, 1, 2:

    non fallam opinionem tuam,

    id. Fam. 1, 6 fin.; cf. Caes. B. C. 3, 86 fin.:

    imperium,

    to fail to execute, Plin. 7, 37, 38, § 125:

    cum lubrica saxa vestigium fallerent,

    betrayed, Curt. 4, 9.— Poet.:

    tu faciem illius Falle dolo,

    imitate deceptively, assume, Verg. A. 1, 684:

    sua terga nocturno lupo,

    i. e. to hide, conceal, Prop. 4, 5, 14:

    casses, retia,

    to shun, avoid, Ov. H. 20, 45; 190. —
    (γ).
    Absol.: neque quo pacto fallam... Scio quicquam, Caecil. ap. Cic. N. D. 3, 29 fin.:

    cum maxime fallunt, id agunt, ut viri boni esse videantur,

    Cic. Off. 1, 13, 41:

    ea (divinatio) fallit fortasse nonnumquam,

    id. Div. 1, 14, 25:

    non in sortitione fallere,

    id. Verr. 2, 2, 53, § 132:

    in ea re,

    Nep. Them. 7, 2; Cels. 7, 26, 2: ne falleret bis relata eadem res, Liv. 29, 35, 2:

    ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent,

    Caes. B. G. 4, 13, 5:

    germinat et numquam fallentis termes olivae,

    Hor. Epod. 16, 45:

    plerumque sufflati atque tumidi (oratores) fallunt pro uberibus,

    Gell. 7, 14, 5.—
    B.
    Impers.: fallit (me) I deceive myself, I mistake, am mistaken:

    sed nos, nisi me fallit, jacebimus,

    Cic. Att. 14, 12, 2; cf.:

    nisi me propter benevolentiam forte fallebat,

    id. Cael. 19, 45; id. Sest. 50, 106:

    nec eum fefellit,

    id. Off. 2, 7, 25:

    vide, ne te fallat,

    Varr. R. R. 2, 1, 25. And cf. under II. B. 2.
    II.
    In partic.
    A.
    To deceive in swearing, to swear falsely:

    is jurare cum coepisset, vox eum defecit in illo loco: SI SCIENS FALLO,

    Cic. Fam. 7, 1, 2; cf.:

    lapidem silicem tenebant juraturi per Jovem haec verba dicentes: SI SCIENS FALLO, TVM ME DISPITER, etc., Paul. ex Fest. s. v. lapidem, p. 115 Müll.: si sciens fefellisset,

    Plin. Pan. 64, 3; cf. Liv. 21, 45, 8; Prop. 4, 7, 53:

    expedit matris cineres opertos Fallere,

    i. e. to swear falsely by the ashes of your mother, Hor. C. 2, 8, 10.—
    B.
    With respect to one's knowledge or sight, for the more usual latēre: to lie concealed from, to escape the notice, elude the observation of a person (so in Cic., Sall., and Caes. for the most part only impers., v. 2. infra).
    (α).
    With acc.:

    neque enim hoc te, Crasse, fallit, quam multa sint et quam varia genera dicendi,

    Cic. de Or. 1, 60, 255:

    tanto silentio in summum evasere, ut non custodes solum fallerent, sed, etc.,

    Liv. 5, 47, 3:

    nec fefellit veniens ducem,

    id. 2, 19, 7; Curt. 7, 6, 4; cf.:

    quin et Atridas duce te (Mercurio)... Priamus... Thessalosque ignes et iniqua Trojae Castra fefellit,

    Hor. C. 1, 10, 16:

    quos fallere et effugere est triumphus,

    id. ib. 4, 4, 52:

    Spartacum si qua potuit vagantem Fallere testa,

    id. ib. 3, 14, 20; Suet. Caes. 43:

    nec te Pythagorae fallant arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; id. Ep. 1, 6, 45:

    nec quicquam eos, quae terra marique agerentur, fallebat,

    Liv. 41, 2, 1 Drak.:

    ut plebem tribunosque falleret judicii rescindendi consilium initum,

    id. 4, 11, 4:

    tanta celeritate, ut visum fallant,

    Plin. 9, 50, 74, § 157:

    oculos littera fallit,

    cannot be distinctly read, Ov. A. A. 3, 627.— With acc. and inf.:

    neutros fefellit hostes appropinquare,

    Liv. 31, 33, 8 Weissenb. ad loc.—Mid. with gen.:

    nec satis exaudiebam, nec sermonis fallebar tamen,

    Plaut. Ep. 2, 2, 55.—
    (β).
    Absol., to escape notice, be unseen, remain undiscovered:

    speculator Carthaginiensium, qui per biennium fefellerat, Romae deprehensus,

    Liv. 22, 33, 1; 25, 9, 2:

    spes fallendi, resistendive, si non falleret,

    of remaining unnoticed, id. 21, 57, 5:

    non fefellere ad Tifernum hostes instructi,

    id. 10, 14, 6.—So with part. perf., Liv. 42, 64, 3; 23, 19, 11.—With part. pres.: ne alio itinere hostis falleret ad urbem incedens, i. e. arrive secretly, lanthanoi prosiôn, Liv. 8, 20, 5; cf. id. 5, 47, 9; Verg. A. 7, 350:

    nec vixit male, qui natus moriensque fefellit,

    i. e. has remained unnoticed, Hor. Ep. 1, 17, 10:

    fallere pro aliquo,

    to pass for, Gell. 7, 14:

    bonus longe fallente sagitta,

    Verg. A. 9, 572.—
    2.
    Impers.: fallit (me), it is concealed from me, unknown to me, I do not know, am ignorant of (for the most part only with negatives or in negative interrogations), constr. with subject-clause:

    non me fefellit: sensi,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 64:

    num me fefellit, hosce id struere?

    Ter. Heaut. 3, 2, 3; cf.:

    in lege nulla esse ejusmodi capita, te non fallit,

    Cic. Att. 3, 23, 4:

    nec me animi fallit, etc.,

    Lucr. 1, 136; 5, 97:

    quem fallit?

    who does not know? Plin. 2, 103, 106, § 233:

    neque vero Caesarem fefellit, quin, etc.,

    Caes. B C. 3, 94, 3.—
    C.
    To cause any thing (space, time, etc.) not to be observed or felt, to lighten any thing difficult, or to appease, silence any thing disagreeable, to beguile ( poet. and in post-Aug. prose):

    medias fallunt sermonibus horas Sentirique moram prohibent,

    Ov. M. 8, 652:

    jam somno fallere curam,

    Hor. S. 2, 7, 114:

    Fallebat curas aegraque corda labor,

    Ov. Tr. 3, 2, 16; cf.

    dolores,

    id. ib. 5, 7, 39:

    luctum,

    Val. Fl. 3, 319:

    molliter austerum studio fallente laborem,

    Hor. S. 2, 2, 12; Ov. M. 6, 60; Plin. 27, 7, 28, § 49.—Prov.:

    fallere credentem non est operosa puellam Gloria,

    Ov. H. 2, 63.—Hence, falsus, a, um, P. a., deceptive, pretended, feigned, deceitful, spurious, false (syn.: adulterinus, subditus, subditicius, spurius).
    A.
    [p. 722] Adj.:

    testes aut casu veri aut malitia falsi fictique esse possunt,

    Cic. Div. 2, 11, 27; cf.:

    falsum est id totum, neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

    id. Rep. 2, 15:

    ementita et falsa plenaque erroris,

    id. N. D. 2, 21, 55:

    pro re certa spem falsam domum retulerunt,

    id. Rosc. Am. 38, 110; cf.:

    spe falsa atque fallaci,

    id. Phil. 12, 2, 7; so,

    spes,

    id. Sull. 82, 91:

    falsa et mendacia visa,

    id. Div. 2, 62, 127; cf.:

    falsa et inania visa,

    id. ib.:

    falsum et imitatione simulatum,

    id. de Or. 2, 45, 189; cf. id. Phil. 11, 2, 5:

    argumentum,

    id. Inv. 1, 48, 90:

    qui falsas lites falsis testimoniis Petunt,

    Plaut. Rud. prol. 13:

    reperiuntur falsi falsimoniis,

    id. Bacch. 3, 6, 12:

    ambitio multos mortales falsos fieri subegit,

    Sall. C. 10, 5 Kritz.:

    pater (opp. verus),

    a supposed father, Ov. M. 9, 24; cf. id. ib. 1, 754:

    falsi ac festinantes,

    Tac. A. 1, 7: suspectio, Enn. ap. Non. 511, 5:

    nuntius,

    Cic. de Or. 1, 38, 175:

    rumores,

    Caes. B. G. 6, 20, 2:

    poena falsarum et corruptarum litterarum,

    Cic. Fl. 17, 39; cf.:

    falsas esse litteras et a scriba vitiatas,

    Liv. 40, 55, 1:

    falsarum tabularum rei,

    Suet. Aug. 19:

    fama,

    Cic. Lael. 4, 15:

    appellatio,

    Quint. 7, 3, 5:

    sententiae,

    id. 8, 5, 7:

    crimina,

    Hor. C. 3, 7, 14;

    terrores,

    id. Ep. 2, 1, 212:

    opprobria,

    i. e. undeserved, id. ib. 1, 16, 38; cf.

    honor,

    id. ib. 39: falsi Simoëntis ad undam, i. e. fictitious (simulati), Verg. A. 3, 302; cf.:

    falsi sequimur vestigia tauri (i. e. Jovis),

    Val. Fl. 8, 265:

    vultu simulans Haliagmona,

    Stat. Th. 7, 739:

    ita ceteros terruere, ut adesse omnem exercitum trepidi ac falsi nuntiarent,

    Tac. H. 2, 17:

    ne illi falsi sunt qui divorsissumas res pariter expectant,

    deceived, mistaken, Sall. J. 85, 20; cf.:

    falsus utinam vates sim,

    Liv. 21, 10, 10; so,

    vates,

    id. 4, 46, 5.— Comp. (rare):

    quanto est abjectior et falsior ista (theologia),

    Aug. Civ. D. 7, 5 fin.:

    nihil est hominum inepta persuasione falsius,

    Petr. 132; cf. Paul. ex Fest. p. 92, 11 Müll.— Sup.:

    id autem falsissimum est,

    Col. 1, 6, 17.—
    (β).
    With gen.:

    Felix appellatur Arabia, falsi et ingrati cognominis,

    Plin. 12, 18, 41, § 82.—
    2.
    False, counterfeit, spurious, = adulterinus (late Lat.): moneta, Cod. Th. 9, 21, 9.—
    B.
    As subst.
    1.
    falsus, i, m., a liar, deceiver:

    Spurinnam ut falsum arguens,

    a false prophet, Suet. Caes. 81 fin.; id. Tib. 14.—
    2.
    falsum, i, n., falsehood, fraud:

    ex falsis verum effici non potest,

    Cic. Div. 2, 51, 106; cf.:

    veris falsa remiscet,

    Hor. A. P. 151:

    vero distinguere falsum,

    id. Ep. 1, 10, 29:

    falsum scripseram,

    Cic. Att. 7, 14, 2; Quint. 7, 2, 53:

    ex illa causa falsi,

    i. e. of fraud, Dig. 48, 10 (De lege Cornelia de falsis), 1;

    v. the whole title: acclinis falsis animus,

    Hor. S. 2, 2, 6:

    nec obstitit falsis Tiberius,

    Tac. A. 2, 82:

    simulationum falsa,

    id. ib. 6, 46 et saep.—Adverb.:

    telisque non in falsum jactis,

    i. e. not at random, with effect, Tac. A. 4, 50 fin.:

    jurare falsum,

    Ov. Am. 3, 3, 11.— Adv., untruly, erroneously, unfaithfully, wrongly, falsely; in two forms, falso and false.
    1.
    falso:

    eho mavis vituperari falso, quam vero extolli?

    Plaut. Most. 1, 3, 21 sq.; cf. id. Trin. 1, 2, 173;

    so opp. vero,

    Curt. 5, 2, 2: ei rei dant operam, ut mihi falso maledicatur, Cato ap. Charis. p. 179 P.: falso criminare, Enn. ap. Non. 470, 16:

    neque me perpetiar probri Falso insimulatam,

    id. Am. 3, 2, 7; 21; cf.:

    non possum quemquam insimulare falso,

    Cic. Verr. 2, 5, 41, § 107:

    falso memoriae proditum,

    id. de Imp. Pomp. 14, 41:

    cum Tarquinius... vivere falso diceretur,

    id. Rep. 2, 21; cf.:

    adesse ejus equites falso nuntiabantur,

    Caes. B. C. 1, 14, 1:

    cum utrumque falso fingerent,

    Liv. 42, 2:

    falso in me conferri,

    Cic. Fam. 5, 5, 2: aliquem falso occidere, i. e. by mistake, Naev. ap. Charis. p. 179 P.; cf.:

    ut miseri parentes quos falso lugent, vivere sciant,

    Liv. 34, 32, 13; and:

    falso lamentari eas Darium vivum,

    Curt. 3, 12:

    falso queritur de natura sua genus humanum,

    Sall. J. 1:

    falso plurima volgus amat,

    Tib. 3, 3, 20 (so perh. also in Cic. Ac. 2, 46, 141, non assentiar saepe falso, instead of false).—Ellipt.: Da. Si quid narrare occepi, continuo dari tibi verba censes. Si. Falso, Ter. And. 3, 2, 24; cf.:

    atqui in talibus rebus aliud utile interdum, aliud honestum videri solet. Falso: nam, etc.,

    Cic. Off. 3, 18, 74; so Quint. 2, 17, 12; Nep. Alc. 9:

    quia inter inpotentes et validos falso quiescas, = quia falluntur qui putant quiesci posse,

    Tac. Germ. 36.—
    2.
    false (very rare): judicium false factum, Sisenn. ap. Charis. p. 179; Plaut. Capt. 3, 4, 78 Fleck. (Cic. Ac. 2, 46, 141 dub., B. and K., al. falso).— Sup.:

    quae adversus haec falsissime disputantur,

    Aug. Conf. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > fallo

См. также в других словарях:

  • object clause — dependent clause used at the subject of the main clause (Syntax) …   English contemporary dictionary

  • Object — Ob ject ([o^]b j[e^]kt), n. [L. objectus. See {Object}, v. t.] 1. That which is put, or which may be regarded as put, in the way of some of the senses; something visible or tangible and persists for an appreciable time; as, he observed an object… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Object glass — Object Ob ject ([o^]b j[e^]kt), n. [L. objectus. See {Object}, v. t.] 1. That which is put, or which may be regarded as put, in the way of some of the senses; something visible or tangible and persists for an appreciable time; as, he observed an… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Object lesson — Object Ob ject ([o^]b j[e^]kt), n. [L. objectus. See {Object}, v. t.] 1. That which is put, or which may be regarded as put, in the way of some of the senses; something visible or tangible and persists for an appreciable time; as, he observed an… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Object staff — Object Ob ject ([o^]b j[e^]kt), n. [L. objectus. See {Object}, v. t.] 1. That which is put, or which may be regarded as put, in the way of some of the senses; something visible or tangible and persists for an appreciable time; as, he observed an… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Object teaching — Object Ob ject ([o^]b j[e^]kt), n. [L. objectus. See {Object}, v. t.] 1. That which is put, or which may be regarded as put, in the way of some of the senses; something visible or tangible and persists for an appreciable time; as, he observed an… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Object (grammar) — Linguistics …   Wikipedia

  • object — n. & v. n. 1 a material thing that can be seen or touched. 2 (foll. by of) a person or thing to which action or feeling is directed (the object of attention; the object of our study). 3 a thing sought or aimed at; a purpose. 4 Gram. a noun or its …   Useful english dictionary

  • Clause — For other uses, see Clause (disambiguation). In grammar, a clause is the smallest grammatical unit that can express a complete proposition[1]. In some languages it may be a pair or group of words that consists of a subject and a predicate,… …   Wikipedia

  • object — I. noun Etymology: Middle English, from Medieval Latin objectum, from Latin, neuter of objectus, past participle of obicere to throw in the way, present, hinder, from ob in the way + jacere to throw more at ob , jet Date: 14th century 1. a.… …   New Collegiate Dictionary

  • objective clause — clause that functions as the object of a verb or preposition (Grammar) …   English contemporary dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»