-
1 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
2 dobry
Ⅰ adj. grad. 1. (spełniający oczekiwania) [odpowiedź, pomysł, wzrok, słuch] good- radio nie działało, chociaż baterie były dobre the radio wasn’t working even though the batteries were still good- mieć dobre zdrowie a. cieszyć się dobrym zdrowiem to be healthy a. in good health- to dobry środek na przeziębienie it’s a good remedy for colds- pochodzić z dobrej rodziny a. z dobrego domu to come from a good family- dobre dziecko a good a. well-behaved child- dobre maniery a. obyczaje good manners- liczą się dobre maniery good manners count- ze względu na dobre obyczaje sprawie nie nadano rozgłosu to spare (any) embarrassment the case was hushed up- w dobrym stylu in good style- przynoszenie gospodyni kwiatów wciąż jest w dobrym stylu a. tonie it’s still good form to give the hostess flowers- dobry gust a. smak good taste- w dobrym guście [ubiór, makijaż, wnętrze] in good taste- zmierzać ku dobremu to be going a. heading in the right direction- wszystkiego dobrego all the best- wszystkiego najlepszego best wishes- wszystkiego najlepszego z okazji a. w dniu urodzin Happy Birthday!- wszystkiego dobrego/najlepszego z okazji świąt (Bożego Narodzenia) Merry a. Happy Christmas!- wszystkiego dobrego/najlepszego z okazji Nowego Roku Happy New Year!2. (korzystny) good- surowe warzywa i owoce są dobre dla zdrowia raw fruit and vegetables are good for your health- zrobić coś dobrego dla kogoś to do sb a good turn- zmiana na lepsze a change for the better- zmienić się na lepsze to change for the better- nie martw się, teraz wszystko zmieni się na lepsze don’t worry, everything will get better a. improve from now on- wyjść komuś/czemuś na dobre to do sb/sth good- nie okazywał strachu, co zwykle wychodziło mu na dobre he never showed any fear, which usually paid off- zmiana pracy nie wyszła mu na dobre changing jobs didn’t do him any good- nic dobrego z tego nie wyjdzie a. nie będzie no good will come (out) of it- nie wróżyć nic dobrego to not augur well- mina ojca nie wróżyła nic dobrego the expression on father’s face didn’t augur well- nie wróżył sobie nic dobrego po tej rozmowie he didn’t expect anything good to come out of the talk- w najlepszym razie a. wypadku at best3. (wysokiej jakości) [książka, uczelnia, samochód] good;- wełna/drewno w dobrym/najlepszym gatunku the good/best quality wool/timber- dobry gatunek wina good wine4. (odpowiedni) good, suitable- to nie jest dobry/najlepszy moment it’s not a good time/the most suitable moment- jest teraz dobry czas na żniwa this is a good time for the harvest- każdy pretekst jest dobry any excuse will do- może to będzie dobre zamiast młotka? maybe this will do instead of a hammer?5. (optymistyczny) [wiadomość, nastrój, humor] good- gorączka spadła, to dobry znak his/her temperature’s gone down, that’s a good sign6. (życzliwy) [osoba, uczynki] good, kind- dobre chęci a. zamiary good intentions- mimo najlepszych chęci, nie udało mi się tego zrobić try as I might, I couldn’t do it- mieć dobre serce to be kind-hearted- był dobry dla zwierząt he was good to animals- bądź tak dobry i podaj mi książkę would you (be so kind as to) pass me that book?- zasługiwać na lepsze traktowanie to deserve better (treatment)- dobrym traktowaniem zdobędziesz ich zaufanie you’ll gain their confidence by treating them well- radzę ci po dobremu – oddaj pieniądze I’m telling you for your own good – give back the money7. (intratny) [zawód, interes] good- poszukać sobie lepszego fachu to look for a better trade a. profession8. (kompetentny) good- dobry lekarz/nauczyciel a good doctor/teacher- być dobrym z francuskiego to be good at French- być lepszym z matematyki niż z historii to be better at maths than history- być dobrym w tenisie/siatkówce to be good at tennis/volleyball- być dobrym w swoim fachu to be good at one’s job a. trade9. (bliski) [przyjaciel, kolega] good, old 10. (pozytywny) [opinia, wrażenie] good- dobre oceny good marks- cieszyć się dobrą sławą to have a good reputation- przedstawić a. ukazać kogoś/coś w dobrym/w najlepszym świetle to show a. present sb/sth in the best light- znać swoje dobre strony to know one’s strengths- dać się poznać od dobrej/najlepszej strony to reveal a. show one’s good side/one’s finest qualities- ta tenisistka ma dobre notowania this tennis player has a high rating11. (smaczny) good, tasty- mam ochotę na coś dobrego I feel like something (really) tasty12. Szkol. good mark GB, good grade US- ocena dobra/bardzo dobra B/A- dyplom z oceną bardzo dobrą a first class degreeⅡ adj. pot. (znaczny) good- czekał na nią dobrą godzinę he waited for her for a good hour- schudł dobre pięć kilo he’s lost a good five kilos- świat nie dzieli się na dobrych i złych the world isn’t just made up of the good and the bad- tłumaczyć komuś coś jak komu dobremu pot. to explain sth to sb very patiently- tłumaczyłam jak komu dobremu, a on swoje I explained to him as best (as) I could, but it was no use a. it didn’t make any differenceⅣ m inanim. Szkol., Uniw. grade B- bardzo dobry Szkol. grade AⅤ lepszy adj. comp. pot. 1. iron. szlachetnymi trunkami częstował tylko lepszych gości he only served selected guests the choice wines- obraca się teraz w lepszym towarzystwie he keeps better company nowadays2. pejor. (niezły) quite- lepszy z niego cwaniak he’s a real sly one a. real crafty bugger pot.Ⅵ na dobre adv. [osiąść, wyprowadzić się] for good- zakochał się w niej na dobre he really fell for her- zachmurzyło się a. niebo zachmurzyło się na dobre it’s really clouded over- rozpadało się na dobre it’s really coming downⅦ w najlepsze adv. oblivious to everything- zacząć się bawić w najlepsze to get into the swing of things- kłamać w najlepsze to lie through one’s teethⅧ dobra inter. pot. dobra, dobra okay, okay- dobra, dobra, nie wciskaj kitu yeah, yeah, tell it to the marines pot.- dobra nasza a. dobra jest good for us■ na dobre i na złe Relig. for better and for worse- być z kimś na dobre i na złe to stick with sb through thick and thin- dobre a. dobry sobie! iron. that’s a good one, I like that!- dość tego dobrego! pot. that’s enough (of that)- nic dobrego good-for-nothing- iść a. walczyć z kimś o lepsze to compete a. vie with sb- być w najlepszych rękach to be well looked after- dobremu wszędzie dobrze przysł. a good man is always a happy man- wszystko dobre, co się dobrze kończy przysł. all’s well that ends well przysł.* * *1. comp; lepszy; adjgood; ( uprzejmy) good, kindprzedstawić ( perf) kogoś/coś w dobrym świetle — to show sb/sth in a favourable (BRIT) lub favorable (US) light
2. mdobra! — pot O.K.!
( ocena) ≈B* * *a.1. (= wysokiej jakości, prawidłowy, pozytywny, sprawny, smaczny, skuteczny, korzystny) good; (= uprzejmy) good, kind ( dla kogoś to sb).2. dobra godzina a good hour, the better part of an hour, at least an hour; nie było go dobrą godzinę he was out for at least an hour.3. ( w zwrotach grzecznościowych) bądź tak dobry i... be so good l. kind and..., be a dear and...; dzień dobry! good morning!; dobry wieczór! good evening!; (życzę ci) wszystkiego dobrego l. najlepszego (I wish you) all the best.4. ( w innych zwrotach) brać l. przyjmować coś za dobrą monetę take sth at face value; być dobrej myśli hope for the best; (być) na dobrej drodze (do czegoś) (be) on the royal road (to sth); być pod dobrą opieką be in good hands, be well taken care of; być z kimś w dobrej komitywie be well in with sb; (być) w dobrych rękach (be) in safe hands; dać komuś dobrą nauczkę teach sb a lesson; dobra opinia good opinion, reputability; dobra partia ( do małżeństwa) good catch; dobra robota fine job; dobra strona good point, strength, advantage ( czegoś of sth); dobra wola goodwill; dobra wróżba good l. happy omen, good sign; dobra wróżka fairy godmother; dobre imię good name, reputability, respectability; dobre maniery l. obyczaje good l. proper manners, social graces; dobry humor l. nastrój good humor, good l. high spirits; dobry interes good deal; dobry obyczaj good custom; dobry omen good l. happy omen; dobry znak good sign; Dobry Pasterz rel. the Good Shepherd; dobrymi chęciami piekło wybrukowane the road to hell is paved with good intentions; dostać dobrą nauczkę learn a lesson; dostać się w dobre ręce end up in good hands; gest dobrej woli goodwill gesture; mieć dobrą prasę have a good press; mieć/utrzymywać dobrą kondycję be/keep l. stay fit, be/keep l. stay in good shape; mieć dobre oko (do czegoś) have a good eye (for sth); mieć dobre oczy have good l. strong eyes; mieć dobrego nosa (do czegoś) have a good nose (for sth); na dobrą sprawę come to think of it, in fact; na dobre for good; na dobre i na złe for better or (for) worse; na frasunek dobry trunek przest. today's wine I drink today, tomorrow's sorrow I bear tomorrow; he that loves wine wants no woes; nic dobrego (z tego nie wyjdzie l. będzie) nothing good (will come out of this); przedstawiać kogoś/coś w dobrym świetle show sb/sth in a good l. favorable light; stare dobre czasy good old days; urodzić się pod dobrą gwiazdą be born under a lucky star; w dobrej wierze in good faith; wykazać się dobrą wolą show goodwill; zrobić dobre wrażenie make a good impression.miThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dobry
-
3 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
4 dzień
Ⅰ m 1. (doba) day- pociąg kursuje wyłącznie w dni powszednie the train only runs on weekdays- tak wygląda nasz dzień powszedni that’s what a typical day is like- dzień wolny od pracy a holiday- autobus nie kursuje w święta i dni wolne od pracy the bus does not run on Sundays or holidays- dzień świąteczny a holiday- wziąć dzień urlopu to take a day off- tego dnia było pochmurno it was a cloudy day- pewnego dnia one day- pewnego dnia się o tym dowiecie you’ll get to know about it one day- pewnego dnia obudzisz się i… one day you’ll wake up and…- na drugi/trzeci dzień a. drugiego/trzeciego dnia on the second/third day- trzeciego dnia poczuła się lepiej she felt better on the third day- cztery dni później four days later- co drugi/co trzeci dzień every second/third day- lada dzień any day now- wydarzenie/temat/bohater dnia an event/topic/hero of the day- mieć swój dzień to have ones day- to był mój wielki dzień it was my big day- mam dziś dobry dzień today is my lucky day- dziś mam zły dzień, robota mi się nie klei this really isn’t my day, work is heavy going- pechowy/szczęśliwy dzień unlucky a. bad/lucky day- co dzień every day, daily- ubranie na co dzień clothes for everyday use- na co dzień chodziła w spodniach she normally a. usually wore trousers- wstał jak co dzień przed piątą as usual he got up before five o’clock- tak na co dzień pusto tu i ciemnawo usually, it’s an empty and dark place- co dnia książk. every day, daily- spotykał ją co dnia he met her every day- dzień w dzień day in day out, day by a. after day- matka wydzwania do nas dzień w dzień mother phones us every single day- w tych dniach one of these days, any day now- wyjeżdża w tych dniach he’s leaving any day now- na dniach pot. any day now- powinien wrócić na dniach he should return any day now- odkładać coś z dnia na dzień to delay doing sth- żyć z dnia na dzień to live from hand to mouth a. a hand-to-mouth existence- z dnia na dzień nabierają wprawy they are becoming more proficient by the day- z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie he had to move unexpectedly2. (część doby, w czasie której się nie śpi) day- ciężki/pracowity dzień a hard/busy day- spędzić dzień na zakupach/na plaży to spend the day shopping/on the beach- dobrze rozpocząć/zakończyć dzień to begin the day/end the day well- było jeszcze ciemno, kiedy w szpitalu zaczął się dzień it was still dark outside when the day began at the hospital- przez cały dzień the whole day- przez cały dzień przygotowywała się do przyjęcia it took her the whole day to get ready for the party- uszycie sukienki zajęło jej cały dzień it took her the whole day to sew the dress- cały (boży) dzień the whole day long- siedzą cały dzień za biurkami i nic nie robią they sit at their desks all day long doing nothing- cały dzień spędził w łóżku/przed telewizorem he spent the whole day in bed/watching television- całymi dniami a. po całych dniach all day (long)- całymi dniami a. po całych dniach nie ma go w domu he’s never at home- pracował dniami i nocami he worked day and night- krem na dzień a day cream- ukłonić się komuś/pocałować kogoś na dzień dobry to greet sb/to greet sb with a kiss- na dzień dobry dostał służbowy samochód for starters he was given a company car- już na dzień dobry przegraliśmy dwa mecze we immediately lost two matches3. (okres od wschodu do zachodu słońca) day- słoneczny/deszczowy dzień a sunny/rainy day- najkrótszy/najdłuższy dzień w roku the shortest/longest day of the year- dzień się wydłuża the days are getting longer- w listopadzie dnia ubywa in November the days begin to draw in4. (światło dzienne) daylight- za dnia by day, in a. during the daytime- wrócimy jeszcze za dnia we’ll be back before nightfall- za dnia wszystko lepiej widać it’s easier to see everything in the daylight- skończymy do dnia a. przed dniem we’ll finish early in the morning- wrócili nade a. przede dniem he got back early in the morning5. (data, termin) day- dzień kalendarzowy calendar day- jaki dziś dzień? what day is it today?- poznaliśmy się w dniu jego urodzin we met on his birthday- umowa z dnia 31 marca 1994 a contract dated a. of 31March 1994- dzień wczorajszy/dzisiejszy/jutrzejszy książk. yesterday/today/tomorrow- na dzień dzisiejszy książk. as of today- żyć dniem dzisiejszymprzen. to live a day-to-day existence- wspomnienia o dniu wczorajszym przen. memories of the past6. (odległość) day- o dzień jazdy stąd jest oaza there’s an oasis one-day’s ride away from here- miasteczko leży dwa dni drogi stąd the town is two days’ journey away from hereⅡ dni plt (okres życia) days- dożywać ostatnich dni to live out the rest of one’s days- pragnął zapomnieć o dniach poniewierki he wanted to forget his days of misery- □ dzień polarny Astron. polar day- Dzień Dziecka Children’s Day- Dzień Matki Mother’s Day- Dzień Kobiet Women’s Day- Dzień Pański Relig. Day of the Lord- dzień skupienia Relig. day of retreat■ nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny to be (living) on borrowed time książk.; to know neither the day nor the hour- podobny jak dzień do nocy as different as chalk and cheese* * *dzień dobry! — ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon
dzień pracy lub roboczy — weekday
cały dzień — all day (long), the whole day
dzień w dzień — day in day out, every day
z dnia na dzień — ( stopniowo) from day to day; ( nagle) overnight
* * *mi1. ( od wschodu do zachodu słońca) day; dzień dobry (= powitanie) ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon; dzień wolny (od pracy) day off; dzień pracy l. roboczy weekday; dzień powszedni weekday; dzień świąteczny holiday; dzień polarny astron. polar day; przesilenie dnia z nocą solstice; do białego dnia till dawn; w biały l. jasny dzień in broad daylight; rośliny krótkiego dnia bot. short-day plants; cały boży dzień all day long, the whole day; dniem i nocą day and night; przede l. nade dniem just before dawn; podobny jak dzień do nocy like night and day.2. (= doba) day and night; dzień po dniu day after day; dzień w dzień day in, day out; dzień wczorajszy (= wczoraj) yesterday; (= przeszłość) yesterday, past; dzień dzisiejszy (= dzisiaj) today; (= teraźniejszość) today, present; dzień jutrzejszy (= jutro) tomorrow; (= przyszłość) tomorrow, future; szukać wczorajszego dnia hang around; do dnia dzisiejszego until now; temat dnia headline; bohater dnia hero of the day; nie znasz dnia ani godziny you never know the day; żyć z dnia na dzień live from day to day, live from hand to mouth; odkładać coś z dnia na dzień put sth off from day to day; co dzień every day; mieć dobry dzień have one's lucky day, have a good day; mieć zły dzień have a lousy l. bad day; dzień drogi dzieli nas od Warszawy we are a day's journey from Warsaw; trzy dni zwolnienia lekarskiego three days' sick leave; opłata za dzień day's rate.3. (= wyznaczony termin) date; dzień ślubu wedding day; dzień tygodnia week day; dzień imienin nameday; dzień urodzin birthday; lada dzień any day, any time now; po dziś dzień till now; do sądnego dnia forever; Dzień Kobiet Women's Day; Sądny Dzień rel. Doomsday; Dzień Zaduszny rz.-kat. All Souls' Day.4. (= jakiś okres) days; twoje dni są policzone your days are numbered.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzień
-
5 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
6 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
7 rok
Ⅰ m (G roku, N pl lata) 1. (jednostka rachuby czasu) year- rok bieżący/miniony a. przeszły a. zeszły/przyszły the current/past a. last/next year- dobry/zły/tragiczny rok a good/bad/tragic year- rok urodzenia the year of birth- jestem z 1949 roku I was born in 1949- to się wydarzyło w roku 1965 it happened in 1965- w tym roku pojedziemy do Włoch/zaczniemy budowę domu we’re going to Italy/starting to build a house this year- odwiedzam/zapraszam ich co rok a. co roku a. rok w rok I go to visit them/I invite them every year- raz do a. w roku wyjeżdża na wakacje/chodzi do dentysty once a year she would go on holiday/visit a dentist- dzieci przychodziły na świat rok po roku children came into the world year in year out- powierzchnia/liczba mieszkańców wyspy maleje z roku na rok a. z każdym rokiem the surface area/population of the island is getting smaller by the year- w ciągu tego roku/ostatnich lat udało mi się zaoszczędzić trochę pieniędzy within this year/the last few years I managed to put by some money- lata trzydzieste/pięćdziesiąte the thirties/fifties- akcja powieści rozgrywa się w latach czterdziestych XVIII wieku the action of the novel is set in the 1740s- w połowie lat osiemdziesiątych sytuacja zmieniła się in the mid-80s the situation changed2. (każde kolejne 365 dni) year- ile masz lat? how old are you?- jutro zaczynasz trzydziesty pierwszy rok życia tomorrow you’ll be thirty one- Basia wygląda/nie wygląda na swoje lata Basia certainly looks/doesn’t look her age- kobiety lubią ujmować sobie lat women like to deduct a few years from their age- nie dodawaj sobie lat don’t exaggerate your age- między nimi jest rok różnicy there’s a year’s difference between them- szkoda, że nie przyjechaliście rok/kilka lat wcześniej it’s a pity you didn’t come a year/a few years earlier- to było chyba dwa lata temu, a może przed rokiem I think it was two years ago, or maybe just a year- jutro upływa rok od jego śmierci/przyjazdu it’s a year tomorrow since his death/arrival- został skazany na pięć lat więzienia he was sentenced to five years imprisonment- minęło trzy i pół roku od tamtego wydarzenia three years and six months have passed since that event- minęło już trzy i pół roku odkąd tu mieszkamy we’ve been living here for three and a half years- za rok wychodzę za mąż I’m getting married in a year a. year’s time- za trzy lata skończy studia he will have finished his studies in three years- w rok po ślubie urodziła bliźniaki a year after getting married she had twins- lata mijają a. płyną the years pass- już rok z okładem a. z czymś temu obiecał do mnie zadzwonić a year or so a. just over a year ago he promised to phone me- sprowadziliśmy się tu przed dwoma laty we moved here two years ago3. Uniw. year- niższe/wyższe lata junior/senior years- jestem na trzecim roku prawa I’m in my third year of law- byliśmy na jednym roku we were in the same year- (po)zostać na drugi rok a. powtarzać rok to repeat a year of the course of study- przez chorobę stracił rok because of his illness he missed a year of his course of study4. (studenci) year- kolega z roku a colleague from the same class a. year at university- bal dla trzeciego roku a ball for the third year studentsⅡ lata plt (długi nieokreślony odcinek czasu) od lat for years- dyskusja/konflikt trwa od lat the discussion/conflict has lasted for years- na lata for years- to inwestycja/praca na lata this is an investment/work for years- ten odkurzacz starczy ci na lata this vacuum cleaner will last you for years- po latach years later- po latach przeczytałam tę książkę na nowo/ponownie odwiedziłam to miasto years later I reread that book/revisited that town- latami a. przez długie lata for years- latami a. przez lata marzyliśmy o własnym domu/podróży dookoła świata for years we dreamt of our own house/travelling around the world- przed laty a. dawnymi laty years ago- przed laty a. dawnymi laty była tu cukiernia years ago there was a cake shop here- z latami a. z biegiem lat with the years- z latami a. z biegiem lat nasza znajomość zmieniła się w przyjaźń with the years our acquaintanceship developed into friendship- ostatnimi laty over recent years- ostatnimi laty bardzo się postarzała in recent years she has really aged- od niepamiętnych lat from time immemorial- znamy się od niepamiętnych lat we’ve known each other for ages- rok bazowy Fin. base year- rok finansowy Fin. fiscal a. financial year- rok gospodarczy Ekon. production year- rok gwiazdowy Astron. sidereal year- rok jubileuszowy jubilee year- rok kalendarzowy calendar year- rok obrachunkowy Ekon. financial year- rok pański Anno Domini, AD- roku pańskiego 1812. the year of our Lord, 1812- rok podatkowy Fin. tax year- rok przestępny leap year- rok szkolny Szkol. school year- rok świetlny Astron. light year- rok zerowy Uniw. foundation year, pre-freshman year US- rok zwrotnikowy Astron. solar year, tropical year- lata dziecinne childhood- lata młodzieńcze youth- lata dojrzałe adulthood- lata podeszłe old age- lata matuzalowe a. matuzalemowe advanced years- Rok Święty Relig. Holy Year■ Nowy Rok the New Year- Szczęśliwego Nowego Roku! A Happy New Year!- Do siego roku! A Happy New Year!- mieć swoje lata to be no spring chicken pot.- Sto lat! (formuła życzeń urodzinowych) many happy returns (of the day); (piosenka śpiewana jubilatom) ≈ For he’s/she’s a jolly good fellow!* * *( decl like nt in pl) yearw zeszłym/przyszłym roku — last/next year
rok szkolny/akademicki — school/academic year
z roku na rok — year in, year out
* * *mipl. lata Gen. lat year; co rok(u) every year, annually; raz do roku l. raz na rok once a year; dwa razy do roku twice a year; ponad rok (temu) over one l. a year (ago); przez cały rok all year long; przez okrągły rok all the year round; rok temu a year ago; rok po roku l. z roku na rok year in, year out; pod koniec roku at the end of the year, towards the end of the year; przed upływem roku before the year is out; w lutym/kwietniu zeszłego/przyszłego roku last/next February/April; w nadchodzącym roku in the coming year; w piętnastym roku życia at fifteen (years old); w połowie roku at midyear; dobry rok (dla czegoś) vintage year (for sth); rok akademicki academic year; rok budżetowy budget year; rok finansowy l. obrachunkowy financial year; rok kalendarzowy calendar year; rok podatkowy tax year; rok przestępny leap year, bissextile; rok szkolny school year; rok świetlny astron. light year; Rok Święty Holy Year; rok zwrotnikowy astronomical year, solar year; rok zwykły (= nieprzestępny) common year; nowy rok (= nadchodzący l. niedawno rozpoczęty) New Year; Nowy Rok ( 1 stycznia) New Year's Day; powitać nowy rok see in the New Year; Szczęśliwego Nowego Roku! Happy New Year!; Roku Pańskiego Anno Domini, in the year of our Lord; pora roku season; minął rok a year passed; por. lata.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rok
-
8 rzecz
f 1. (przedmiot) thing- rzeczy osobiste personal belongings- biuro rzeczy znalezionych the lost property office- zabrał ze sobą tylko najpotrzebniejsze rzeczy he took only the most necessary things with him- zabrał wszystkie swoje rzeczy i poszedł he took all his stuff a. belongings and went- traktował ją jak swoją rzecz he treated her as his plaything2. (sprawa) matter, question- to nie twoja rzecz it’s none of your business- jej źródło utrzymania to drażliwa rzecz the source of her income is a touchy matter3. (nieokreślone zjawisko) thing- zajmować się różnymi/wieloma rzeczami to be engaged in various/many things- wykształcenie i wychowanie to dwie różne rzeczy education and upbringing are two different things a. matters- lubi malować, rysować i w ogóle takie rzeczy pot. he likes painting and drawing and stuff like that pot.- jest kilka rzeczy, które lubię, na przykład truskawki there are a number of things I like, for example strawberries- ludzie mówili różne rzeczy people were saying all sorts of things4. (treść myśli, wypowiedzi) thing- brać rzecz dosłownie to take it literally- ujmować rzecz jednostronnie to take a one-sided view of the matter- mówił o niej nieprzyjemne rzeczy he said unpleasant things about her- chciał wyrazić tę rzecz w słowach he tried to express the thing in words5. (zadanie, obowiązek) business- to nie twoja rzecz it’s none of your business, it’s of no concern to you- rzeczą pisarza jest przede wszystkim dostarczanie dzieł literackich it’s a writer’s job to produce literature6. (wydarzenie, fakt, okoliczność) thing- stała się nieprawdopodobna rzecz an unbelievable thing happened- to rzecz naturalna, że młody chłopak się zakochał it’s a natural thing for a young boy to fall in love7. Filoz. thing- rzecz sama w sobie the thing in itself8. (dzieło sztuki, utwór literacki, muzyczny) thing, piece- to dobrze napisana rzecz it’s a good piece of writing- czytałem ciekawą rzecz I read an interesting thing- komponował znakomite rzeczy he composed superb things; he composed great stuff pot.■ (cała) rzecz w tym, że… the thing is, …, the point is…- to moja/twoja/jego rzecz it’s my/your/his business- rzecz prosta of course, naturally- rzecz prosta, pomogę ci, ale… of course, I’ll help you, but…- brać się/wziąć się do rzeczy to get down to business; to get down to brass tacks pot.- nie od rzeczy będzie/byłoby… it wouldn't be a bad idea to…- nie od rzeczy byłoby przypomnieć jego osiągnięcia it would be worthwhile to recall his achievements- co to ma do rzeczy? what’s that got to do with it?- być do rzeczy to be all right pot.- to wypracowanie jest do rzeczy, całkiem niezłe the essay is sensibly written, not bad at all- ta dziewczyna jest całkiem do rzeczy the girl’s quite all right- nie twoją/jego/jej rzeczą jest…. it’s not your concern to …- błądzić jest rzeczą ludzką to err is human- istota a. sedno rzeczy the heart a. crux of the matter- ładne rzeczy! my word!- mówić do rzeczy to talk sense- mówić od rzeczy a. nie do rzeczy to talk nonsense- zbierali datki na rzecz bezdomnych they were collecting money for the homeless- nazwać rzecz po imieniu to call a spade a spade- nic z tych rzeczy pot. nothing of the kind a. of the sort- odbiegać od rzeczy to stray from the point, to digress- ogólnie/ściśle rzecz biorąc generally/strictly speaking- rzecz idzie o najwyższą stawkę it’s a matter of life and death- stan a. postać rzeczy state of affairs- to nie ma nic do rzeczy that’s beside the point- w samej rzeczy, nie o to mi chodzi in fact, this is not what I mean- wiadoma rzecza. jest rzeczą wiadomą, że… it’s a well-known fact that…- wiadoma rzecz jak jest w wojsku we all know what it’s like in the army- widzieć/wiedzieć, jak rzeczy stoją a. jak się rzeczy mają to know/to see how the land lies- lepiej żeby wiedział jak rzeczy stoją it would be better for him to know how matters stand- wielkie rzeczy! a. wielka (mi) rzecz! pot. big deal! iron.- wielka mi rzecz, każdy umie tak śpiewać! big deal, anyone can sing like that!- wracać/przystępować do rzeczy to return/come to the point- nie wtrącaj się w nie swoje rzeczy mind your own business- z natury rzeczy a. siłą rzeczy (quite) naturally- siłą rzeczy musiał tam pojechać events forced him to go there- znać się na rzeczy to know what’s what* * *-y; -y; gen pl; -y; f- rzeczy* * *f.1. (= przedmiot) thing, object.2. pl. (= własność, dobytek, strój, wyposażenie) things, belongings, property; to są moje rzeczy these are my things; rzeczy osobiste personal belongings l. possessions; biuro rzeczy znalezionych lost property office.3. (= sprawa, dziedzina) ( w wielu utartych wyrażeniach) ładne rzeczy! a pretty kettle of fish!; nic z tych rzeczy nothing of the kind l. sort; te rzeczy są mi obce these things aren't up my street; to moja rzecz it's my business; to nie moja rzecz it's none of my business; wielka mi rzecz! l. wielkie rzeczy! big deal!; wojsko to męska rzecz army life is for men; znać się na rzeczy know one's stuff; be knowledgeable.4. pl. (= naturalny bieg spraw) things, affairs; (zwykła) kolej rzeczy the (ordinary) course of things; stan rzeczy the state of affairs; siłą rzeczy of course, naturally; w gruncie rzeczy essentially.5. (= temat, treść, t. w licznych utartych zwrotach) issue, matter, topic, point; coś jest na rzeczy there's something in it; co to ma do rzeczy? what does that have to do with the matter at hand?; do rzeczy! back to the point; mówić do rzeczy/od rzeczy talk sense/nonsense; nazywać rzeczy po imieniu call a spade a spade; nie od rzeczy byłoby... it would not be amiss to...; ogólnie rzecz biorąc generally speaking; przystąpić do rzeczy get to the point; address the issue; rzecz w tym, że... the problem is that...; sedno/istota rzeczy the heart/crux of the matter; spis rzeczy (= spis treści) contents; to nie ma nic do rzeczy that's neither here nor there; to zmienia postać rzeczy that makes a difference; w rzeczy samej indeed; w tym (cała) rzecz that's the whole point.6. z przymiotnikami ( tworzy równoważniki zdań okolicznikowych) rzecz dziwna... strangely enough...; rzecz jasna... l. rzecz oczywista... of course..., needless to say..., it goes without saying that...; rzecz prosta... predictably (enough)...7. na rzecz kogoś/czegoś prawn. to l. for sb/sth; przekazać darowiznę na rzecz instytucji make a donation to l. for an institution; zasądzić coś na czyjąś rzecz adjudge sth to sb.8. fil. thing; rzecz sama w sobie thing-in-itself.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rzecz
-
9 głowa
head; (pot: umysł) brain, mindkoniak/sukces uderzył mu do głowy — the brandy/success went to his head
przyszło mi do głowy, że... — it (has) just occurred to me, that...
mieć coś/kogoś na (swojej) głowie — (przen) to have sth/sb on one's hands
* * *f.Gen.pl. głów1. (człowieka, zwierzęcia) head; ból głowy headache; marzenie ściętej głowy pie in the sky, wishful thinking; trupia głowa skull and crossbones; od stóp do głów from head to foot; z odkrytą l. gołą głową bare-headed; bić kogoś na głowę be more than a match for sb; być czyimś oczkiem w głowie be the apple of sb's eye; chować głowę w piasek bury l. hide one's head in the sand; domagać się czyjejś głowy call for sb's head; drapać się w głowę scratch one's head; kręcić głową shake one's head; mieć dach nad głową have a roof over one's head; mieć głowę na karku pot. have a good head on one's shoulders; mieć słabą głowę pot. not be able to hold one's liquor; mieć urwanie głowy w pracy be having a hectic time at work; skinąć głową nod one's head; stawać na głowie, żeby coś robić stand on one's head l. bend over backwards to do sth; strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie watch sb/sth like a hawk; zmyć komuś głowę pot. rake sb over the coals; dam sobie głowę uciąć, że... I'd bet my life that...; głowa mi pęka I've got a splitting headache; kręci mi się w głowie my head is spinning l. reeling; niech cię o to głowa nie boli never you mind; od przybytku głowa nie boli there is never too much of a good thing; ręczę za to głową I can vouch for it; włos z głowy mu nie spadnie not a hair of his head shall be injured, I can vouch for his safety; woda sodowa uderzyła mu do głowy pot. sb has got a big head, sb has grown too big for his/her britches; wszystko stoi na głowie everything has been turned upside down l. topsy turvy; głowa do góry! cheer up!2. (= rozum) head, mind; człowiek z głową na karku a man with a good head on his shoulders; łamać sobie głowę nad czymś rack one's brains over sth; mieć coś z głowy have sth off one's mind; mieć olej w głowie have one's head screwed on right; przychodzić do głowy spring to mind; przyszło mi do głowy, że... it just came l. occurred to me that...; nic mi nie przychodzi do głowy nothing springs to mind; robić coś z głową use one's head to get sth done; suszyć komuś głowę give sb grief, bitch at sb; tracić głowę lose one's head; wylecieć z głowy slip one's mind; zawrócić komuś w głowie cast a spell on sb; zawracać komuś głowę pester l. bug sb about sth; nie zawracaj sobie tym głowy don't bother l. worry yourself about it; chodzi mi po głowie pewien pomysł I have an idea; chyba masz coś z głową pot. I think you have sth wrong upstairs; chyba masz nie po kolei w głowie pot. I don't think you have all your marbles; jego nazwisko wyleciało mi z głowy I had his name on the tip of my tongue; mam inne sprawy na głowie I've got other things to worry about; mam pustkę w głowie my mind is a blank, I have a mental block; moja w tym głowa, żeby... I'll make sure that...; nie mam głowy do interesów I don't have a head for business; to się nie mieści w głowie it staggers the mind l. imagination; wybij to sobie z głowy get that idea out of your head; spokojna głowa! pot. stay cool!; rusz głową! use your head!; zawracanie głowy! nonsense!; kto nie ma w głowie, ten ma w nogach little wit in the head makes much work for the feet l. heels.3. (= człowiek jako osoba myśląca) head; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one; co głowa, to rozum so many men, so many minds; mądrej głowie dość dwie słowie a word to the wise is sufficient.4. (= człowiek jako jednostka) head; pół litra na głowę a half liter per head; płacić od głowy pay by the head.6. (np. kapusty) head; głowa cukru loaf of sugar.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > głowa
-
10 strona
strona czynna/bierna — JĘZ active/passive voice
po lewej/prawej stronie — on the left/right(-hand) side
strona zewnętrzna/wewnętrzna — the outside/inside
na lewej stronie — ( ubranie) inside out
z drugiej strony — ( z drugiego końca) from the opposite direction
z jednej strony..., z drugiej strony... — on (the) one hand..., on the other hand...
to jej słaba/mocna strona — it's her weak/strong point
bilet w jedną stronę/w obie strony — single/return ticket (BRIT), one-way/round-trip ticket (US)
druga strona — ( odwrotna) the reverse (side)
* * *f.1. (= bok; skraj; aspekt) side; strona „ma” ekon. credit side; strona „winien” ekon. debit side; z jednej strony..., z drugiej strony... on (the) one hand..., on the other hand...; przejść na drugą stronę ulicy cross the street; pod drugiej stronie ulicy across the street; po prawej/lewej stronie on the right/left (hand side); racja jest po twojej stronie you're right; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; być po czyjejś stronie be on sb's side, side with sb; stanąć po czyjejś stronie take sides with sb; przejść na czyjąś stronę come over to sb's side, take one's stand at sb's side; przejść na stronę wroga defect to the enemy; przeciągnąć kogoś na swoją stonę gain sb over; walczyć po czyjejś stronie fight on the side of sb, fight side by side with sb; z mojej strony on l. for my part; to ładnie z twojej strony it is kind of you; druga strona medalu the other side of the coin; pomoc finansowa ze strony rodziców financial help on the part of one's parents; krewny ze strony matki a relative from one's mother's side; poszli każdy w swoją stronę everybody went his/her own way; włożyć sweter na lewą stronę put on the sweater inside out; po lewej stronie znajduje się pomnik... on our left we l. you can see the monument of...; patrzył w moją stronę he was looking my way; rozważyć coś ze wszystkich stron consider sth in all its aspects; pokazać się z najlepszej strony put one's best leg forward; nie należy oczekiwać pomocy z tej strony there's no help to be looked for in that quarter; cztery strony świata the four cardinal points; rozglądać się na wszystkie strony look around; rozjechać się w różne strony set off in different directions; pójść na stronę go to the restroom l. toilet; z której strony wieje wiatr? which way is the wind from?; wziąć kogoś na stronę take sb aside; strona równania mat. member l. side of an equation.2. (np. książki) page; strona domowa l. główna komp. home page; strona internetowa web page; strona tytułowa title page.3. ( cecha) aspect, angle, bearing; jasne i ciemne strony życia the rough and the smooth; znać czyjeś dobre l. złe strony know the length of sb's foot; tłumaczenie nie jest moją mocną stroną translation is not one of my strong points; ta praca ma też swoje dobre/złe strony there are also good/bad aspects of this job; znać kogoś z dobrej strony know the good side of sb.4. (okolica, kraj) parts; neighborhood; Br. neighbourhood; nie znam tych stron I don't know these parts; z jakich stron pani pochodzi where(abouts) do you come from?; to są moje rodzinne strony this is my homeland, that's where I come from; tęsknię do stron ojczystych I miss my homeland.5. (= uczestnik sporu) party; walczące strony the warring parties; te propozycje nie mogą być zaakceptowane przez stronę polską these proposals cannot be accepted by the Polish delegation.6. prawn. party; być stroną w czymś be a party to sth; nakłonić strony do ugody persuade the parties to reach an amicable agreement; pełnomocnik strony a party's attorney(-in-fact); wysokie układające się strony the high contracting parties.7. gram. voice; strona bierna passice voice, the passive; strona czynna active voice, the active; strona zwrotna the reflexive, middle voice.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > strona
-
11 że
z, ze Ⅰ praep. 1. (przed określeniami miejsca) from (czegoś sth); (o pomieszczeniu, pojemniku) from, out of (czegoś sth); (o powierzchni) off (czegoś sth)- z Polski/ze Szkocji from Poland/Scotland- pamiątka z Japonii a souvenir from Japan- św. Franciszek z Asyżu St Francis of Assisi- jechać z Berlina do Warszawy to go from Berlin to Warsaw- wyszedł z domu o trzeciej he left home at three- wyjął pieniądze z portfela he took some money out of his wallet- zjechał na sankach z górki he went down the hill on a sledge- gwóźdź wystający z deski a nail sticking out of a plank- zdjął obraz ze ściany he took the picture off the wall- sprzątnęła brudne naczynia ze stołu she cleared the dirty dishes off the table- podniósł coś z podłogi he picked something up off the floor- zsiadł z konia he got off the horse2. (określający kierunek, stronę) from (czegoś sth)- hałasy dochodzące z góry noises coming from upstairs- widok z wieży kościoła the view from the church tower- z każdej strony a. ze wszystkich stron from all sides, from every side- z lewej/prawej strony (znajdować się) on a. to the left/right; (zbliżać się) from the left/right- z mojej lewej/prawej strony (tuż obok) by my left/right side; (nieco dalej) to my left/right- z tamtej strony brzeg jest bagnisty on the other side the shore is marshy- z przodu/tyłu at the front/back3. (określający źródło, pochodzenie) from (czegoś sth)- informacje pochodzące z dziennika telewizyjnego information from the TV News- dane z rocznika statystycznego data from a statistical yearbook- wiadomość z pewnej gazety information from a certain newspaper- znał jej adres z książki telefonicznej he knew her address from the telephone directory- wiem o tym z doświadczenia I know it from experience- z badań rynkowych wynika, że… from market research it emerges that…- dyrektor z wyboru/nominacji an elected/a nominated director- towary z importu imported goods- odrzuty z eksportu export rejects- znalazł sobie pracę z ogłoszenia he found a job through an ad4. (z określeniami czasu) from, of (czegoś sth)- zamek z XV wieku a castle (dating) from the 15th century- fotografie z lat szkolnych photographs from one’s school days- jego list z 12 maja his letter of 12 May- to jest rachunek za telefon z ubiegłego miesiąca this is the phone bill for a. from last month- z rana in the morning- z samego rana first thing in the morning5. (wskazuje na podstawę, wzór) from (czegoś sth)- rysunek z natury a drawing from nature- odpis z oryginału a duplicate of the original- wyrecytować coś z pamięci to recite sth from memory- przepisał dane z tablicy he copied down the data from the board6. (wskazuje na surowiec) of, from (czegoś sth)- z drzewa/ze stali of a. from wood/steel- zasmażka z mąki i wywaru a roux of a. from flour and stock- z czego to jest zrobione? what is it made of a. from?- wiązanka z czerwonych róż a bunch of red roses- sok z wiśni/malin cherry/raspberry juice- sałatka z pomidorów/selera a tomato/celery salad- dom wybudowany z cegieł a brick-built house7. (wskazuje na zbiór) of (kogoś/czegoś sb/sth)- któryś z nich/nas one of them/us- jeden z uczniów one of the pupils- żaden z nauczycieli none of the teachers- najstarszy/najmłodszy z nich the oldest/youngest of them- czy któryś z was go zna? do any of you know him?- czy coś z tego rozumiesz? do you understand any of that?8. (wskazuje na przyczynę stanu) out of, from (czegoś sth)- z radości/ze strachu out of joy/fear- z konieczności (out) of necessity- zemdleć z wyczerpania to faint from exhaustion- umrzeć z głodu die of starvation- wyszła za mąż z miłości she married for love a. out of love- udusił się z braku powietrza he suffocated through lack of air9 (wskazuje na stan początkowy) from (kogoś/czegoś sb/sth)- z nasion/pąków from seeds/buds- wyrosła z niej śliczna dziewczyna she grew into a very pretty girl- z majora awansował na pułkownika he was promoted from major to colonel- inflacja spadła z 10 do 8 procent inflation went down from 10 to 8 per cent- z niewinnej sprzeczki zrobiła się wielka awantura an innocent tiff turned into a big row pot.10 (wskazuje na cechę) znany/słynny z czegoś well-known/famous for sth- miasto słynie z zabytkowych budowli the town is famous for its historic buildings- z oczu jest podobna do matki her eyes are like her mother’s- ze sposobu bycia przypominał ojca he resembled his father in manner11 (wskazuje na natężenie) z całego serca with all one’s heart- ze wszystkich sił with all one’s might- z całą dokładnością with the utmost accuracy- podkreślić z całą mocą to emphasize most strongly- z grubsza roughly- z lekka lightly- z rzadka rarely, seldom- z uwagą attentively- z wysiłkiem with (an) effort12 (wskazuje na element całości) with (kimś/czymś sb/sth)- kawa z mlekiem coffee with milk- dom z ogrodem a house with a garden- dziewczyna z niebieskimi oczami a girl with blue eyes- matka z dzieckiem na ręku a mother carrying a. with a baby in her arms- samolot ze stu osobami na pokładzie a plane with a hundred people on board- chleb z masłem bread and butter- mieszkanie z umeblowaniem a furnished flat- sklep z używaną odzieżą a second-hand clothes shop- deszcz ze śniegiem sleet- podróżowała z mężem i dwojgiem dzieci she travelled with her husband and two children- dyskutował z synem he was arguing with his son- rozstał się ze swą przyjaciółką he parted with his girlfriend- zaprzyjaźniła się z nim dwa lata temu she became friendly with him two years ago- pójdziesz z nami do kina? are you going to the cinema with us?- wyszedł na spacer z psem he took the dog for a walk- porozmawiam z nim o tym jutro I’ll talk to him about it tomorrow13 (wskazuje na sposób) with (czymś sth)- z niedowierzaniem/ze zdumieniem in a. with disbelief/astonishment- okno zamknęło się z trzaskiem the window closed with a bang- obudził się z bólem głowy he woke up with a headache- leżał na trawie z rękami pod głową he was lying on the grass with his hands behind his head- płynąć z wiatrem/prądem to sail with the wind/current14 (wskazuje na cel) pójść do kogoś z prośbą o radę to go to sb to request advice- pośpieszyć komuś z pomocą to go to sb’s aid- pojechał do Niemiec z wykładami he went to Germany on a lecture tour15 (wskazuje na współzależność) with (czymś sth)- z wiekiem with age- wraz ze wzrostem ciśnienia with the growth of a. in pressure- z czasem with a. in time- z upływem czasu with the passing of time- z każdym dniem/rokiem with each passing day/year16 (z określeniami pory) with (czymś sth)- z końcem/początkiem sierpnia at the end/beginning of August- z nadejściem lata with the approach of summer17 (eliptyczne) about (kimś/czymś sb/sth)- co z artykułem? what about the article?- co się z tobą działo? what have you been doing with yourself?- co zrobić z tymi szmatami? what shall I do with these rags?- z babcią jest źle, znowu miała atak Granny’s not well, she’s had another seizure18 (w przysłówkach) literatura zwana z angielska science fiction literature known by the English name of science fiction- ubrany z niemiecka dressed in German style- mówił trochę z cudzoziemska he spoke with a slight foreign accentⅡ part. around, about- zajęło mi to z godzinę it took me around an hour- miał ze czterdzieści lat he was around forty* * ** * *I.że1conj.1. ( wprowadza zdanie podrzędne rozwijające treść) that; ona mówi, że on nie przyjdzie she says (that) he won't come; wiem, że to niemożliwe I know (that) it's impossible.2. (wprowadza zdanie podrzędne wyrażające przyczynę, uzasadnienie) as, because, for; nie zrobię tego dlatego, że już ci nie wierzę I won't do it because I don't trust you anymore.3. ( wprowadza zdanie podrzędne wyrażające skutek) so... that; był tak zmęczony, że ledwie szedł he was so tired that he could hardly walk.4. ( w związkach wyrazowych) mimo że l. tyle że despite the fact that, in spite of the fact that; nadal był zdrów, tyle że się postarzał he was still in good health, except (for the fact) that he grew old.II.że2particle1. ( rozpoczyna zdanie) że też o tym nie wiedziałam! I wish I had known; że już nie wspomnę... let alone...; że tak powiem so to say, so to speak; że już nie wspomnę o X never mind X, not to mention X.2. ( w składzie wyrażeń o charakterze spójnikowym lub modalnym) although, nevertheless; mimo że był chory, poszedł do szkoły although he was sick he went to school, he was sick, nevertheless he went to school; omalże almost; tylko że only.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > że
-
12 w
w, we praep. 1. (wskazując na miejsce) in (czymś sth); (o instytucji) at (czymś sth)- w kuchni/łazience in the kitchen/bathroom- w domu/szkole/pracy at home/school/work- w Warszawie/we Wrocławiu in Warsaw/Wrocław- w Polsce/we Włoszech in Poland/Italy- w górach/lesie in the mountains/forest- w powietrzu/wodzie in the air/water- w szklance/pudełku in a glass/box- w prasie in the press- w telewizji/radiu on television/on the radio- w wyobraźni in one’s imagination- otwór w desce a hole in a board- trzymała coś w dłoni she was holding something in her hand- siedział w fotelu he was sitting in an armchair- trzymał ręce w kieszeniach he had his hands in his pockets- byłem wczoraj w kinie/teatrze I went to the cinema/theatre yesterday- uczyła się w szkole muzycznej she was studying at a music school- nagle stanął w drzwiach suddenly he appeared in the doorway- służyć w armii to be in the army- grać w orkiestrze to play with a. in an orchestra- działać w związkach zawodowych to be a trade union activist- to najcenniejszy obraz w całej kolekcji this is the most valuable picture in the entire collection- śledzie w oleju/sosie pomidorowym herring in oil/tomato sauce- zakręciło jej się w głowie she felt dizzy2. (kierunek) (in)to (coś sth)- w stronę czegoś in the direction of sth, towards sth- nie wchodź w kałuże don’t walk in the puddles- samochód wjechał w tłum the car ploughed into the crowd- pies chwycił kość w zęby the dog took the bone in its teeth- wziął ją w ramiona he took her in his arms- wpięła kokardę we włosy she pinned a ribbon in her hair- pojechali w góry they’ve gone to the mountains- spojrzeć w lewo/prawo to look (to one’s) left/right- spojrzeć w górę/dół to look up(wards)/down(wards)- wypłynąć w morze to set sail3. (wskazując na kontakt) on- uderzenie w nos/szczękę a blow on the nose/jaw- pocałować kogoś w usta/policzek to kiss sb on the lips/cheek- uderzyć się w głowę/kolano (o coś) to hit one’s head/knee (on sth)- walić w drzwi to bang on the door- oparzyć się w rękę to burn one’s hand- ugryźć się w język to bite one’s tongue także przen.- pies ugryzł go w nogę a dog bit his leg a. bit him in the leg- podrap mnie w plecy scratch my back- piorun uderzył w drzewo the lightning struck a tree4. (wskazując na rodzaj ubrania, opakowania) in- w spódnicy/sandałach/okularach in a skirt/in sandals/in glasses- mężczyzna w czarnym kapeluszu a man in a. wearing a black hat- (on) zawsze chodzi w dżinsach he always wears jeans- ubrał się w ciemny garnitur he put on a dark suit- kobieta w bieli a woman (dressed) in white- bukiet róż w celofanie a bunch of roses wrapped in cellophane- proszę mi to zapakować w papier/w pudełko please wrap it up in paper/pack it in a box (for me)5. (wskazując na dziedzinę) in- nowe kierunki w sztuce new directions in art- symbole stosowane w matematyce symbols used in mathematics- co nowego w polityce? what’s new in politics?6. (wskazując na stan) in- żyć w skrajnej nędzy to live in extreme poverty- być w wyśmienitym nastroju to be in the best of moods- być w opłakanym stanie to be in a lamentable state- wpakować kogoś w kłopoty to get sb into trouble- wprawić kogoś w zdumienie/zakłopotanie to astonish/embarrass sb- wpaść w furię to fly into a passion7. (wskazując na okoliczności) in- w milczeniu in silence- w samotności in solitude- w całym zamieszaniu in all the confusion- w wielkim skupieniu with great concentration- w tych warunkach in these conditions- w trzydziestostopniowym upale in the 30-degree heatwave- nie wychodzę z domu w taki mróz/upał I don’t go out when it’s that cold/hot8. (w określeniach czasu) in- w XX wieku/w 1873 roku in the 20th century/in 1873- w latach dwudziestych XIX wieku in the eighteen twenties- w zimie/lecie in (the) winter/summer- w maju/we wrześniu in May/September- w poniedziałek/we wtorek on Monday/Tuesday- w ubiegły/przyszły czwartek last/next Thursday- w ubiegłym/przyszłym roku last/next year- w następnym roku in the following year- we dnie i w nocy day and night- w ten dzień a. w tym dniu (on) that day- w dniu 11 listopada on the 11th of November- w starożytności/średniowieczu in ancient times a. antiquity/the Middle Ages- w dawnych czasach in the old days- w przeszłości/przyszłości in the past/the future- w młodości in sb’s youth- w rok/miesiąc/tydzień później a year/month/week later- w dwie godziny/w trzy miesiące/w rok in two hours/three months/a year9 (podczas) in, during- zginął w powstaniu he was killed during/in the uprising- w rozmowie ze mną wspomniał, że… in conversation with me he mentioned that…- w podróży (on) najczęściej śpi he usually sleeps when travelling10 (wskazując na formę) in- komedia w trzech aktach a comedy in three acts- mapa w skali 1:100000 a map to a scale of 1:100,000- stoły ustawione w podkowę tables arranged in a horseshoe- otrzymać honorarium w gotówce to be paid in cash- mówili w jakimś obcym języku they were speaking in a foreign language- cukier w kostkach cube sugar, sugar cubes- herbata w granulkach granulated tea- mleko w proszku powdered milk- mydło w płynie liquid soap- spodnie w jasnym kolorze light-coloured trousers- sukienki w kilku kolorach dresses in several colours- rzeźba w marmurze a sculpture in marble- 10 tysięcy złotych w banknotach dwudziestozłotowych ten thousand zlotys in twenty-zloty notes11 (wzór) sukienka w grochy a polka-dot dress- spódnica w kwiaty a flower-patterned skirt- zasłony w paski striped curtains- papier w kratkę squared paper- rękawy haftowane w srebrne gwiazdy sleeves embroidered with silver stars12 (wskazując na przemianę) into- pokroić coś w kostkę/plastry to cut sth into cubes/slices, to cube/slice sth- czarownica przemieniła królewicza w żabę the witch turned the prince into a frog- mżawka przeszła w ulewę the drizzle turned into a downpour13 (wskazując na ilość) in- podanie w dwóch/trzech egzemplarzach an application in duplicate/triplicate- spali we trójkę w jednym łóżku the three of them slept in one bed- poszliśmy w piątkę do kina the five of us went to the cinema- romantyczna podróż we dwoje a romantic journey for two14 (jeśli chodzi o) cierpki w smaku bitter in taste- szorstki w dotyku rough to the touch- on jest miły/niemiły w obejściu he’s pleasant/unpleasant- za ciasny/luźny w pasie too tight/loose round the waist- ciasny w ramionach tight across the shoulders- szeroki w ramionach/biodrach broad-shouldered/broad-hipped- urządzenie proste w obsłudze an easy-to-use appliance- był zawsze rozsądny w planowaniu wydatków he was always prudent in planning his expenditure15 (wskazując na powód) in- w uznaniu jego zasług in recognition of his services- w obawie o jej/własne bezpieczeństwo in fear of a. fearing for her/one’s own safety- w poszukiwaniu lepszego życia in one’s search for a better life- w nadziei, że… in the hope that…16 (wskazując na cel) pójść w odwiedziny do kogoś to go to visit a. see sb- ruszyć w pogoń za kimś to set off in pursuit of sb- puścić się w tany to start dancing17 (wskazując na cechę) in- wahanie w jego/jej głosie hesitation in his/her voice- było coś dostojnego w jej zachowaniu there was something dignified in her manner* * *1. nt2. abbrW jak Wacław — ≈W for William
( =wat) W. ( watt)* * *I.wn.II.wprep.+ Loc.1. (miejsce, lokalizacja) in, at, inside; w domu at home; w pracy at work; w kinie at the movie theater; Br. at the cinema; w górach in the mountains; w lesie in the forest; w szklance in a glass; w samochodzie in the car; w pociągu on the train; w areszcie in detention; w biurze at the office; w odległości stu metrów 100 meters away, within 100 meters; w prasie in the papers; w radiu on the radio; w telewizji on TV; w wojsku in the army; w sądzie in court; w pamięci in memory; w wyobraźni in one's imagination; w sercu in one's heart; w duchu in one's soul; zimno mi w nogi my feet are cold.2. ( okoliczności) in; w bójce in fight; w płomieniach in flames; w trzech tomach in three volumes; w dwóch egzemplarzach in two copies; w skrócie in short; w poszukiwaniu prawdy in search for the truth; w części (odnowiony) partly (redecorated).3. ( stan) in; w chorobie in illness; w gorączce in fever; w miłości in love; w milczeniu in silence; w nędzy in poverty; w panice in panic; w budowie under construction; w blasku sławy in a blaze of glory; być w dobrym humorze be in a good mood; być w błędzie be mistaken; coś jest w modzie sth is in vogue l. fashion.4. ( ograniczenie) in; w pasie round the waist; szorstki w dotyku rough to the touch; szczupła w biodrach slim-hipped; miły w kontaktach osobistych pleasant in personal relations.5. ( ubiór lub jego część) in; w futrze in a fur coat; w okularach wearing glasses; w kapeluszu with a hat on, in a hat; kobieta w bieli a woman in white.6. (to, w czym się coś trzyma) in; w ręce in hand; w pułapce in a trap; trzymać kogoś w ramionach hold sb in one's arms.7. ( postać) in; mydło w płynie liquid soap; cukier w kostkach cube sugar; rzeźba w marmurze sculpture in marble; milion dolarów w złocie a million dollars in gold; 1000 zł w banknotach stuzłotowych a thousand zlotys in one hundred zloty bills; Br. a thousand zlotys in one hundred zloty notes.8. ( typ działania) in; dostać (coś) w prezencie get l. receive (sth) as a present; płacić w gotówce/ratach pay in cash/in installments.9. + Acc. ( kierunek) in, to; w lewo/prawo to the left/right; w dół/górę downwards/upwards; patrzeć w niebo look up in the sky; pojechać w góry go to the mountains; wyjść w morze set sail.10. (kształt, właściwość) in; w kratkę checked, checkered, Br. chequered; w kwiaty flowered, millefleurs; w paski striped; w parach in pairs; pokroić (coś) w kostkę cut (sth) into cubes, cube (sth).11. ( przedmiot działania) on, in; bić w dzwony ring the bells; celować w serce aim at the heart; inwestować w swoją przyszłość invest in one's future; uderzyć się w palec ( u nogi) stub one's toe; ( u ręki) hit one's finger; uderzyć się w głowę get a bang on the head; walić w drzwi bang on the door; wdać się w bójkę get into a fight; wierzyć w Boga believe in God; wprawić w zdumienie astonish, amaze; puknij się w czoło are you out of senses?12. + Acc. ( całość) in; w całości in full; w pełni to the full; w całym słowa tego znaczeniu par excellence; układać fakty w logiczną całość arrange facts logically.13. + Acc. ( wyposażenie) with; uzbrojony w karabin armed with a gun; wyposażony w narzędzia equipped with tools; obfitować w ryby swarm l. teem with fish; zaopatrzyć w żywność provide with food.14. + Acc. ( sposób) in; rozumieć w lot be quick on the uptake; śmiać się w głos laugh up l. in one's sleeve; wyciąć w pień kill every last one; żyć w nędzy live in poverty.15. + Acc. ( cel) in; grać w karty play cards; pójść (do kogoś) w odwiedziny pay (sb) a visit; zapaść w sen lapse into sleep, fall asleep.16. + Acc. ( skutek) into; obrócić się w popiół turn to dust; rozpaść się w kawałki fall into pieces; śpiew przerodził się w krzyk the singing turned into a scream.17. + Acc. ( odczucia) in; być w dobrym humorze be in a good mood; leżeć w bólach be lying in pains.18. + Acc. l. Loc. ( czas) at, on, in; we wtorek on Tuesday; w dzień during the day, by day; w południe at noon; w nocy at night; w maju in May; w roku 1995 in 1995; w lecie in the summer; w porze lunchu at lunchtime; w czasie urlopu during the holiday; w dniu ślubu on the wedding day; w wieczór wigilijny on Christmas Eve; w rok po spotkaniu a year after the meeting; w godzinę po twoim wyjściu an hour after you left; w ostatniej chwili at the last minute l. moment, at the eleventh hour; w ostatnich latach in recent years; w biały dzień in broad daylight; w młodości in one's youth; dzień w dzień day after day.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > w
-
13 prosić
prosić kogoś (o coś/, żeby coś zrobił) — to ask sb ((for) sth/to do sth)
prosić kogoś do pokoju/na herbatę — to ask sb in/to tea
proszę Pana/Pani — sir/madam
proszę Pani,... — SZKOL please miss,...
proszę (bardzo) — (odpowiedź na "dziękuję") not at all, you're welcome; ( podając coś) here you are; ( wyrażając zgodę) please do, go ahead
proszę? — ( prośba o powtórzenie) pardon?, excuse me?; (czym mogę służyć?) can I help you?
proszę za mną — follow me, please
* * *ipf.1. ( nakłaniać) ask ( kogoś o coś sb for sth l. sth of sb) (kogoś, by coś zrobił sb to do sth); prosić o głos ask for the floor; prosić kogoś o przebaczenie ask sb's forgiveness; prosić kogoś o przysługę ask sb a favor, ask a favor of sb; prosić kogoś o radę/pomoc ask l. seek sb's advice/help, seek advice/help from sb; prosić kogoś o rękę propose to sb; prosić (kogoś) o pozwolenie ask (sb's) permission, ask permission (from sb); prosić o zadawanie pytań (o przewodniczącym, prelegencie) invite questions; prosić za kimś put in a (good) word for sb; czy mogę prosić o... may l. can I trouble you for...; czy mogę prosić o sól? could you pass the salt?, may I trouble you for the salt?; czy mogę prosić o uwagę? may l. could I have your attention?; czy mogę prosić Piotra? ( do telefonu) could I speak to Peter, please?; uprzejmie prosimy pasażerów o przechodzenie do wyjścia passengers are kindly requested to proceed to the exit; proszę pozostać na miejscach podczas startu ( samolotu) you are requested to remain seated during takeoff; proszę mi wierzyć believe me; proszę Pana/Pani sir/madam; proszę pana ( do nieznanego mężczyzny) mister; proszę pani,... do nauczycielki please miss,...; proszę Państwa ladies and gentlemen; proszę (bardzo) (odpowiedź na „dziękuję”) not at all, you're welcome, don't mention it; (podając l. wskazując coś) here you are; ( wyrażając zgodę) please do, go ahead; ( przepuszczając kogoś w drzwiach) after you; proszę! ( wejść) come in!; no (i) proszę! (well) what do you know!; następny, proszę! next please!; proszę? ( nalegając na powtórzenie) pardon?, excuse me?; (= czym mogę służyć?) can I help you?; proszę za mną follow me, please; proszę tędy this way, please; proszę wstać, sąd idzie all rise, the court is in session; proszę usiąść l. spocząć please, be seated, please take a seat; proszę o uśmiech! ( do zdjęcia) say cheese!; proszę o wybaczenie please accept my apologies; proszę podać wiek, stan cywilny i zawód please state your age, marital status and occupation; proszę pozdrowić ode mnie siostrę/małżonka itp. remember me to your sister/husband etc.; proszę przyjść do mnie w piątek come and see me on Friday.2. ( zapraszać) invite ( kogoś na coś sb to l. for sth); prosić kogoś do pokoju/na herbatę ask sb in/to tea.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prosić
-
14 raz
1. - zu; -zy; loc sg - zie; m(przy oznaczaniu wielokrotności, porównywaniu itp.) time, ( cios) blowdwa razy więcej — (osób, książek) twice as many; (wody, pieniędzy, rozumu) twice as much
raz na tydzień/rok — once a week/year
jeszcze raz — one more time, once again
na razie — ( do tej pory) as yet; ( tymczasem) for the moment, for the time being
na razie! — pot so long! (pot)
od razu — straight away lub off, at once
po raz pierwszy/trzeci — for the first/third time
tym/innym razem — this/another time
za każdym razem — each lub every time
w razie raz — +gen in the event of
w razie potrzeby — if necessary lub required, should the need arise
w każdym (bądź) razie — at any rate, in any case
w najlepszym/najgorszym razie — at best/worst
2. numw przeciwnym razie — otherwise, or else
3. advraz, dwa, trzy... — one, two, three...
( pewnego razu) once (upon a time)* * *mi1. pl. blows.2. (sytuacja, okoliczność) time; raz po raz l. za razem time after time; innym razem some other time; pewnego razu once; tym razem this time; na drugi raz next time; na razie (= tymczasem) for the time being; na razie! pot. see you!; na razie nie not yet; w każdym razie in any case, at any rate; w najlepszym razie at best; w najgorszym razie at worst; w przeciwnym razie otherwise, or else; w takim razie so, well then, in that case; w żadnym razie no way, by no means; w razie czego just in case; w razie pożaru in the event l. case of fire; w razie potrzeby if need be; w sam raz just fine l. right; przejść od razu do rzeczy get straight to the point; tak od razu offhand, just like that; trzeba było tak od razu mówić! why didn't you say so in the first place?!.3. ( wielokrotność) time; (jeden) raz once; dwa razy twice; dwa razy dwa two times two; dwa razy więcej ( policzalne) two times more; ( niepoliczalne) twice as much; pierwszy raz first time; za pierwszym razem on the first go, at the first attempt; pierwszy raz słyszę I've never heard that before; raz na jakiś czas from time to time; raz na miesiąc/rok once a month/year, monthly/annually; po raz pierwszy for the first time; raz na zawsze for good, once and for all; raz czy dwa once or twice; raz w życiu once in a lifetime; ani razu not a single time; choć raz just once, just for once; ile razy? how many times?; jeszcze raz once again, once more; na raz at once; zerknij na to jeszcze raz take another look at it; nie raz, nie dwa many a time, more than once; od razu straightaway, at once; za każdym razem every time, each time, whenever.adv.1. (= kiedyś) once; raz go widziałem I saw him once.2. (= wreszcie) at last.3. (= ostatecznie) eventually, finally.num.indecl. pot. (= jeden) one; raz, dwa, trzy... one, two, three...; raz dwa (= błyskawicznie) in no time.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > raz
-
15 postawić
-wię, -wisz; vb od stawiać* * *pf.1. (= ustawić coś) put, place, set; postawić żagle set sail; postawić komuś horoskop cast sb's horoscope; postawić komuś kabałę tell sb's fortune by cards; postawić pasjansa play solitaire, Br. patience; postawić wodę (na kawę l. herbatę) put the kettle on; postawić krok take a step; Piotr postawił swoją stopę w Ameryce pierwszy raz w 1990 roku Peter set foot in America in 1990 for the first time; postawić komuś ocenę l. stopień szkoln. give sb a grade; Br. give sb a mark; postawić przecinek put l. place a comma; postawić kropkę nad i leave nothing unsaid, make things perfectly clear, lay l. put it l. everything on the line; Ewa postawiła krzyżyk na Adamie Ewa gave up Adam; postawić problem na głowie put the cart before the horse; zawsze chcesz postawić na swoim you just want to have everything your own way; postawić kogoś w stan oskarżenia prawn. indict sb, bring sb to trial; postawić kogoś przed faktem dokonanym confront sb with an accomplished fact; postawić kogoś/coś w dobrym/złym świetle show sb/sth in a good/bad light; postawić kogoś w trudnej sytuacji put sb in a difficult position; postawić się w czyjejś sytuacji put o.s. in sb's position; postawić komuś drinka pot. treat sb to a drink, stand sb a drink; postawić komuś głos muz. train sb's voice; zob. t. stawiać.2. (= podnieść do pozycji pionowej) raise, set upright; poranna kawa postawiła mnie na nogi a cup of coffee in the morning set me on my feet; to lekarstwo wkrótce postawi cię na nogi this medicine will soon have you back on your feet; postawić uszy (gł. o psie) prick up one's ears.3. (= sformułować) put forward, propose, suggest; postawić pytanie ask l. pose a question; postawić problem pose l. raise l. bring up a problem; postawić tezę put forward l. advance l. propose a thesis; postawić diagnozę zwł. med. make a diagnosis; postawić warunek impose l. set a condition; postawić wniosek prawn., parl. move; postawić komuś l. przed kimś zadanie assign sb a task; postawić sobie coś za cel set l. establish sth as an aim for o.s.; postawić sobie coś za punkt honoru make it a point of honor to do sth; postawić kogoś za wzór do naśladowania dla kogoś innego set sb as the example for sb else to follow.4. (= zbudować, wznieść) build, erect, construct.5. ( pieniądze w grze hazardowej) stake, bet ( na coś on sth); postawić wszystko na jedną kartę put all one's eggs in one basket; postawić na złego konia back the wrong horse.6. (= umieścić na stanowisku, miejscu pracy) appoint ( sb to a post); sierżant postawił dwóch ludzi przy drzwiach sergeant put two people at the door.pf.1. pot. (= sprzeciwić się) put one's foot down; postawić się w czyimś położeniu put o.s. in sb's position l. place.2. pot. (= zrobić coś na pokaz, np. przyjęcie) show off, do for show; zastaw się, a postaw się show off at any cost l. all costs.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > postawić
-
16 duch
m 1. (zjawa) ghost, spirit- duch zamordowanego rycerza the ghost of a murdered knight- historie o duchach ghost stories- wywoływać duchy to conjure up ghosts a. spirits- bać się duchów to be frightened of ghosts- wierzyć w duchy to believe in ghosts a. spirits- w duchy wierzysz!iron. you must be joking, are you kidding?2. Mitol., Relig. spirit- duchy przodków ghosts of ancestors- dobre/opiekuńcze duchy good/tutelary spirits- duch Boży Bibl. the spirit of God- duch nieczysty Bibl. unclean spirit- on jest twoim złym duchem he’s a bad influence on you3. Relig. (dusza) soul- ubodzy duchem Bibl. the poor in spirit- oddać ducha (Bogu)książk. to die- wyzionąć ducha pot. to give up the ghost- upał był taki, że mało ducha nie wyzionąłem a. że myślałem, że ducha wyzionępot. it was so hot I thought I was going to drop dead a. give up the ghost on the spot pot.- leżeć bez ducha to lie (as if) lifeless- paść bez ducha to collapse4. Filoz. (przeciwieństwo materii) spirit 5. sgt (psychika) spirit, mind; (nastrój) spirits pl- wolny/niespokojny duch a free spirit- przymioty czyjegoś ducha the attributes of sb’s spirit- pogoda ducha cheerfulness- być pokarmem dla ducha to be good for the soul- w duchu [wierzyć, sądzić, uważać] in one’s heart of hearts- śmiać się w duchu to laugh up one’s sleeve- w głębi ducha in one’s heart of hearts- nieobecny duchem miles away przen.- młody duchem young at heart- osoba małego/wielkiego ducha a narrow-minded/a generous-spirited person- podnieść kogoś na duchu to raise sb’s spirits- tracić ducha a. upadać na duchu to lose heart- jest mi raźniej na duchu my spirits have risen- jest im ciężko na duchu they are in low spirits, their spirits have sunk6. (nastawienie) spirit- duch współpracy/wspólnoty team/community spirit- mieć w sobie ducha przekory to be a contradictory soul- okazywać ducha walki/współzawodnictwa to show a fighting/competitive spirit- robić coś w duchu optymizmu/pokory/przebaczenia to do sth in a spirit of optimism/humility/forgiveness- w duchu społecznym/patriotycznym in a public-spirited/patriotic way7. sgt (odwaga) spirit- człowiek wielkiego/małego ducha a faint-hearted/courageous person a. individual- okazać hart ducha to show spirit- złamać czyjegoś ducha to break sb’s spirit- tracić ducha to lose spirit a. heart- upadać na duchu to become dispirited- nabrać ducha to recover one’s courage8. sgt (kultury, społeczności) spirit (czegoś of sth); (języka, narodu, epoki) genius książk. (czegoś of sth)- duch liberalizmu/chrześcijański liberal/Christian spirit- duch czasu the spirit of the times a. age- iść z duchem czasu to move with the times- w duchu lat 60. in the spirit of the 1960s- przestrzegać ducha prawa/umowy to be in the spirit of the law/agreement- złamano ducha ustawy the law has been broken in spirit- przekład nie oddaje ducha oryginału the translation is not true to the original a. is not in the spirit of the original9. (osoba) genius- □ Duch Święty Relig. the Holy Spirit a. Ghost- wszelki duch (Pana Boga chwali) as I live and breathe!- ani żywego ducha not a soul- nowy duch wstąpił w a. ożywił kogoś sb has taken heart* * *-a; mDuch Święty — REL Holy Spirit lub Ghost
podnosić (podnieść perf) kogoś na duchu — to cheer sb up, to raise sb's spirit
* * *ma1. (= wnętrze człowieka) spirit, soul, mind; okazać hart ducha demonstrate l. display l. show fortitude; spokój ducha ease l. peace of mind; w skrytości ducha secretly, deep inside one's mind l. heart; w duchu inwardly; w głębi ducha secretly, inwardly; jesteś jeszcze młody duchem you're still young at heart, your mind is still young; teraz mi raźniej na duchu I am cheered l. heartened now; przebywać gdzieś (daleko) duchem be absent-minded, be engrossed in one's thoughts, seem to be far away.2. fil., rel. soul, spirit, ghost; zły duch (= diabeł) devil, Satan; (= osoba) jinx, evil spirit l. genius; dobry duch good spirit; duchy opiekuńcze attendant spirits; oddać Bogu ducha give up the ghost; Bogu ducha winien as innocent as a (new-born) babe; wszelki duch Pana Boga chwali! God! You scared the living daylights out of me!; (God) bless my soul!; where the devil did you come from?!; nie było tam żywego ducha there wasn't a (living) soul there; wyzionąć ducha give up the ghost; upaść bez ducha fall lifeless, drop breathless; ledwie się duch w nim kołacze he is on his last legs; Duch Święty rel. the Holy Spirit l. Ghost.3. (= zjawa) ghost, spirit; wywoływać duchy conjure (up) spirits, evoke spirits; zniknąć jak duch disappear like a ghost.4. (= usposobienie) spirit; człowiek wielkiego ducha big-hearted person; niespokojny duch restless spirit; buntowniczy duch rebellious spirit.5. (= nastrój) spirit, atmosphere, climate; spotkanie odbyło się w duchu pojednania meeting was held in a spirit l. an atmosphere of reconciliation; duch czasów spirit of the times; iść z duchem czasu keep up with the times; duch narodowy national spirit.6. (= zapał) spirit; brak wam ducha! you're lacking spirit!; dodać komuś ducha walki hearten sb, get up sb's courage; podnieść kogoś na duchu cheer sb up, raise l. lift sb's spirits; nabrać ducha muster courage, be heartened; odebrać komuś ducha break sb's spirit, take the heart out of sb; nowy duch wstąpił we mnie I recovered my courage, I recovered my will to act; nie traćcie ducha don't lose heart; upadać na duchu lose heart.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > duch
-
17 droga
( pas terenu) road; ( trasa) way; ( właściwy kierunek) way; ( podróż) journey; ( odległość między dwoma punktami) distance; (przen) wayDroga Krzyżowa — REL the Way of the Cross
drogą lotniczą/morską — by air/sea
drogą służbową/urzędową — through official channels
drogi oddechowe/moczowe — respiratory/urinary tract
być na dobrej/złej drodze — to be on the right/wrong track
stawać (stanąć perf) komuś na drodze — to stand lub be in sb's way
po drodze — on the way, en route
swoją drogą... — still,...
w drodze wyjątku — by way of exception, as an exception
pięć minut drogi (stąd) — ( piechotą) five minutes' walk (from here); ( samochodem) five minutes' drive (from here)
sprowadzać (sprowadzić perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray
* * *I.droga1f.Gen.pl. dróg1. (= trakt) road; główna droga main road; boczna droga side road, by-road; droga publiczna public road; droga dojazdowa access road; skrzyżowanie dróg intersection, junction, crossroads; szeroka/wąska droga broad/narrow road; wyboista/równa droga bumpy/smooth road; gęsta sieć dróg extensive road network; zły stan dróg bad condition of the roads; droga bita macadam, macadamized road; droga gruntowa dirt road; swoją drogą nie masz racji while we are at it, you're wrong; to swoją drogą that's a different story; być na rozstajnych drogach be at crossroads; rozbój na prostej drodze barefaced robbery; wszystkie drogi prowadzą do Rzymu all roads lead to Rome.2. (= szlak) route, way, track; przewozić towary drogą morską/powietrzną/lądową transport goods by sea/air/land; droga żelazna przest. railroad; droga startowa lotn. runway; droga hamowania braking distance, stopping distance; droga strategiczna strategic route; drogi oddechowe anat. respiratory tract; drogi żółciowe anat. bile ducts; drogi łzowe anat. lacrimal ducts, lachrymal ducts; Droga Mleczna astron. Milky Way; przekazywać wiadomości drogą radiową transmit messages by radio; zgodzę się na to w drodze wyjątku I'll agree to that by way of exception; in that case I'll make an exception; być na drodze do sławy be on the road to fame; moje plany wakacyjne są na dobrej drodze my vacation l. holiday plans are on the right track; pójść niewłaściwą drogą go the wrong way, take the wrong path; kpisz, czy o drogę pytasz? pot. and I'm supposed to believe you don't know a thing about it?; nie tędy droga that's not the way to do it.3. (= trasa) way; zmyliłem drogę I lost my way; nadłożyć drogi take a roundabout way; czy może pani wskazać mi drogę do muzeum? can you show me the way to the museum?, which way to the museum, please?; dlaczego zawróciłeś z raz obranej drogi? why have turned back from the path you took?; tędy wiodła jedyna droga ucieczki that was the only escape (route); dalsza droga prowadzi przez Francję i Hiszpanię do Portugalii then you have to travel through France and Spain to Portugal; droga wolna kol. the coast is clear; (rób, jak chcesz -) wolna droga! do as you please; suit yourself; it's a free country; klasztor był o jakieś dwie godziny drogi stąd the monastery was some two hours away; pięć minut drogi stąd piechotą five minutes' walk from here; pięć minut drogi stąd samochodem five minutes' drive from here; to jest kawał drogi stąd that's a long way from here; odciąć komuś drogę odwrotu t. przen. cut off sb's escape route; torować sobie drogę do sukcesu pave one's way to success; stawać komuś na drodze stand in sb's way l. path; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; zatrzymać się w pół drogi stop half way there; zamknąć komuś drogę do kariery block l. stand in the way of sb's career, close the door on sb's career.4. (= podróż) journey, travel, voyage; droga powrotna return journey; ruszyć w drogę depart, set off l. out; pot. hit the road; być gotowym do drogi be ready to set off l. out; odpoczywać po długiej drodze rest after a long journey; jestem w drodze od trzech dni I have been on the road for three days; odbyć drogę pieszo travel on foot; Droga Krzyżowa rz.-kat. the Way of the Cross, the Stations of the Cross; droga krzyżowa przen. bearing one's cross; dziecko jest w drodze child is on the way; po drodze wstąp do nich drop in on them on your way; w drodze do domu on the way home; krzyżyk na drogę good riddance (to bad rubbish); it's your funeral; it's no skin off my nose l. back; szerokiej drogi! have a safe journey l. trip!; w drogę! let's go!, move!; z drogi! get out of my way!; komu w drogę, temu czas I, we, etc. must be off; it's high time I, we, etc. went; we should be going soon l. getting along now; it's about time I, we, etc. left l. hit the road l. trail.5. (= metoda działania) way; nie sądzę, żeby to była właściwa droga do pozyskania przychylności dziekana I don't think this is the right way to get the dean's support; osiagnął te wyniki drogą żmudnych badań he obtained these results after painstaking research; przekazać coś drogą służbową communicate sth through official channels; rozstrzygnąć spór na drodze prawnej settle a matter by legal action; rozstrzygnąć spór na drodze sądowej settle a matter in court; dochodzić swoich praw na drodze sądowej seek justice in court; kroczyć swoją własną drogą take one's own road; chodzić własnymi drogami follow one's own path; ona nie może znaleźć drogi do swojej córki she can't get through to her own daughter; sprowadzać kogoś na złą drogę lead sb astray.6. fiz. path.II.droga2f.Gen. - giej dear, love, honey; ależ moja droga, nie masz racji but my dear, you're quite wrong l. mistaken; zrobię wszystko dla mojej najdroższej I'll do anything for my love.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > droga
-
18 dusza
-y; -e; fjest mu ciężko/lekko na duszy — he has a heavy/light heart
* * *f.1. (= wnętrze człowieka) soul, heart; bratnia dusza kindred spirit; być chorym na duszy have an aching soul l. heart, be sick at heart; jest mi ciężko/lekko na duszy I have a heavy/light heart; wszystko, czego dusza pragnie everything one's heart could desire, all one's heart desires; należę do ciebie całą duszą l. duszą i sercem l. duszą i ciałem I belong to you heart and soul; jestem za tym projektem duszą i ciałem I'm for that design 110%; Adam to dusza towarzystwa Adam is the life of the party; nienawidzę cię z całej duszy I hate your guts; włożyć w coś całą duszę put one's heart (and soul) into sth; ty chyba czytasz w mojej duszy you must be reading my mind; otworzyłem przed tobą duszę I opened my heart to you; w głębi duszy wierzę, że... deep in my heart l. deep down I believe that...; bedę z wami duszą I'll be with you in spirit; dusza człowiek good soul; hulaj dusza to one's heart's content; nie ma żywej duszy there isn't a living soul; nie mam grosza przy duszy I'm flat broke; z duszą na ramieniu with one's heart in one's mouth; paść bez duszy drop dead.2. rel. soul; modlić się za dusze zmarłych pray for the souls of the dead; nieśmiertelna dusza immortal soul; wędrówka dusz transmigration of souls.3. przest. (= człowiek) soul; wieś, w której mieszka czterysta dusz village of four-hundred souls.4. arch. ( w żelazku) heater.5. bud. hollow newel.6. muz. sound post.7. techn. (= rdzeń liny) rope core.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dusza
-
19 ostatni
Ⅰ adj. 1. (w kolejności) [miejsce, uczeń, zespół] last; (końcowy) [minuty, słowa] closing; [wagon] end attr.; [rata, spotkanie] final; [egzemplarz, seans] last, latest; [pociąg] last- ostatni dzień miesiąca/roku the last day of the month/year- ostatni z Romanowów the last of the Romanovs- wyszła jako ostatnia she was the last to leave- ostatni dom po prawej the last house on the right- ostatnie szeregi falangi the rearmost ranks of a phalanx- sala wypełniona do ostatniego miejsca a room filled to the last seat- bilety wyprzedano do ostatniego miejsca every last ticket has been sold- do ostatnich granic to the utmost (limit)- pokój był zatłoczony do ostatnich granic the room was crowded to the utmost2. (poprzedni) last, past- odwiedził mnie w ostatni czwartek he visited me last Thursday- ostatnie Boże Narodzenie spędziłem w Rzymie I was in Rome last Christmas- gdy ostatni raz leciałem samolotem… last time I flew…- w ciągu ostatnich pięciu lat in the last a. past five years- w ostatniej chwili at the very last minute3. (najgorszy) bottom, lowest- ostatni gatunek worst quality- był ostatnim uczniem w klasie he was bottom of the class4. (całkowity) utter- postąpił jak ostatni głupek he acted like an utter fool5. (najmniej prawdopodobny) last- on jest ostatnią osobą, którą wziąłbym do tej pracy he’s the last person I’d choose for the job- to ostatnia rzecz, jaka przyszłaby mi na myśl it’s the last thing that would come into my headⅡ ostatni m, ostatnia f 1. (jedyny) the last (one)- to jeden z ostatnich, którzy nadal podtrzymują tę tradycję he’s one of the last to still follow the tradition2. (z wymienionych) the latter- lubi psy i koty, szczególnie te ostatnie he likes dogs and cats, especially the latter3. (najgorszy, niegodny) good-for-nothing- ostatni z ostatnich the lowest of the low- traktuje mnie jak jakąś ostatnią he treats me like dirt- zwymyślać kogoś od ostatnich to call sb vile/the vilest (of) names* * *adj( końcowy) last; ( najnowszy) latest; ( ostateczny) final; ( spośród wymienionych) (the) latter, ( najgorszy) out-and-out (attr)on jest ostatnią osobą, która... — he'd be the last (person) to...
w pierwszym/ostatnim przypadku... — in the former/latter case...
* * *a.1. (= końcowy) last, final, endmost, hindmost; (o pociągu, autobusie) last; ( z rzędu) latter; (o seansie, lekcji) last, previous; ostatnie słowo the last word; mieć ostatnie słowo have the final say (in sth); ostatnie namaszczenie rel. extreme unction, last rites; ostatnia instancja prawn. last instance; ostatnia wieczerza Bibl. the Last l. Lord's Supper; ostatnia deska ratunku last resort, sheet anchor; ostatnia godzina the end; wybiła ostatnia godzina the end has come; ostatnia posługa (= chrześcijański pochówek) last rites; odłożony na ostatnią minutę ( o decyzji) postponed l. left until l. to the eleventh hour; na ostatnią chwilę at the last minute; z ostatniej chwili ( o informacji) just-in, (late-)breaking, up-to-the-minute; w ostatnim momencie in the nick of time; ostatnia szansa last chance l. opportunity; ostatni grosz bottom dollar, the l. sb's last penny; stawiać ostatni grosz na coś bet one's bottom dollar; być spłukanym do ostatniego grosza be down to one's last dollar; ostatni krzyk mody the latest fad l. thing l. trend l. craze, dernier cri, all the rage go, high style; ostatni toast grace cup; po raz ostatni for the last time; ostatnim razem last time; ostatni raz widziałem go... I last saw him...; śmiać się ostatni have the last laugh; ostatnia wola last will; prawn. will, last will and testament; ostatnie życzenie dying wish l. request; ostatnia odsłona the final curtain; ostatnia kropla (goryczy) the last straw; ostatnia prosta home stretch; ostatnia poprawka finishing stroke; ostatnimi czasy l. w ostatnich czasach recently, in recent years, lately; walczyć do ostatniej kropli krwi fight to l. till the very end, fight to the death; być na ostatnich nogach pot. be on one's last legs; jest na ostatnich nogach ( przed rozwiązaniem) she is far along on in her time; sala wypełniona do ostatniego miejsca full house; Adam jest ostatnią osobą, do której bym się zwrócił Adam is the last person I'd ask l. approach; zapięta na ostatni guzik dressed (up) to the nines, in perfect trim; dopiąć na ostatni guzik stitch sth up, sew sth up; oddałby ostatnią koszulę he'd give you l. away the shirt off his back; nasz konkurent nie powiedział jeszcze ostatniego słowa our rival still has the last word l. final say; rzucić ostatnie spojrzenie look one's last; wydać ostatnie tchnienie breathe one's last; do ostatniego tchu to one's dying death, to l. till the last.2. (= najgorszy) meanest, out-and-out, last; (o miejscu, uczniu) last; zwymyślać od ostatnich revile sb in the grossest l. coarsest of terms, throw l. sling mud at sb, pull sb to pieces.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ostatni
-
20 żyć
(-ję, -jesz); viżyć z czegoś — to make a living out of lub from sth, to live by sth
żyć z kimś dobrze/źle — to get along well/badly with sb
* * *ipf.1. (= być żywym) live, be alive; długo/krótko żyć live long/briefly, live a long/short life; niech żyje...! long live...!; jak długo żyję never in my life, in all my born days; ledwie żyć (= być zmęczonym) be dead on one's feet; nie dawać komuś żyć plague sb, make sb's life difficult; żyć nie umierać! that's what you call life!, heaven on earth!; (on/ona) nie żyje! ( okrzyk przerażenia) he's/she's dead!2. (= egzystować w jakichś warunkach) live; żyć w ciągłym strachu live in l. under constant fear; żyć w biedzie live in poverty; żyć o chlebie i wodzie live on bread and water; żyć powietrzem przen. live on air; żyć dla kogoś live (one's life) for sb; żyć czymś be totally absorbed by sth; on żyje robieniem słowników making dictionaries is the very breath of his life; żyć marzeniami live in a dream world; żyć nadzieją live sustained by hope; żyć nerwami live on one's nerves; żyć samotnie live alone; ( z wyboru) keep to oneself; żyć (sobie) jak król l. po królewsku live like a king; żyć swoim życiem be living one's own life; żyć w grzechu live in sin; żyć cudzym kosztem l. na czyjś koszt live off sb, live at sb else's cost; komuś się dobrze/źle żyje sb is well off/badly off; żyć jak u Pana Boga za piecem be as snug as a bug in a rug; żyć z dnia na dzień live from hand to mouth, live from day to day; żyć dniem dzisiejszym live for the day; żyć pełną piersią live one's life to the full; żyć wspomnieniami live sustained by one's memories; teraz wiem, że żyję now I know that I'm alive l. living; nie samym chlebem człowiek żyje man doth not live by bread alone; jak żyjesz? how's life?, how's life treating you?3. (= obcować z kimś) get along ( z kimś with sb); żyć z kimś dobrze/źle get along well/badly with sb, be on good/bad terms with sb; żyć z kimś ( cieleśnie) live with sb; żyć z kimś jak pies z kotem lead a cat-and-dog-life with sb; żyć z kimś na kocią łapę pot. shack up with sb; żyć z kimś na wiarę cohabit with sb; oni nie mogą bez siebie żyć they can't live without each other.4. (= mieszkać, znajdować się) live; żyć w mieście/na wsi live in the city/in the country; żyć pod jednym dachem live under the same roof.5. (= trwać) live, survive, be alive; żyć w czyjejś pamięci live l. survive in sb's memory; żyć w czyichś wspomnieniach be alive in sb's memories.6. (= utrzymywać się) live, make one's living; żyć z pensji live on one's salary; żyć z zasiłków live on the dole; żyć z procentów live on the interest of one's savings; żyć z pracy rąk live by the labor of one's hands; żyć na wysokiej stopie butter both sides of one's bread; live in the lap of luxury; żyć ponad stan live beyond one's means; żyć z ołówkiem w ręku scrimp and scrape, economize; mieć z czego żyć have enough to live on; keep the pot boiling; z czego ona żyje? what does she do for a living?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > żyć
См. также в других словарях:
Good Friday Prayer for the Jews — The Good Friday Prayer for the Jews is a controversial prayer in the Christian, particularly Roman Catholic, liturgy.Alleged antisemitismIn the form used before 1955 it ran like this:: Let us pray also for the faithless Jews: that Almighty God… … Wikipedia
For good and all — Good Good, a. [Compar. {Better}; superl. {Best}. These words, though used as the comparative and superlative of good, are from a different root.] [AS. G[=o]d, akin to D. goed, OS. g[=o]d, OHG. guot, G. gut, Icel. g[=o][eth]r, Sw. & Dan. god, Goth … The Collaborative International Dictionary of English
The Good Soldier Švejk — The title of this article contains the character Š. Where it is unavailable or not desired, the name may be represented as The Good Soldier Svejk. The Good Soldier Švejk … Wikipedia
For the life of me — For For, prep. [AS. for, fore; akin to OS. for, fora, furi, D. voor, OHG. fora, G. vor, OHG. furi, G. f[ u]r, Icel. fyrir, Sw. f[ o]r, Dan. for, adv. f[ o]r, Goth. fa[ u]r, fa[ u]ra, L. pro, Gr. ?, Skr. pra . [root] 202. Cf. {Fore}, {First},… … The Collaborative International Dictionary of English
For the reason that — For For, prep. [AS. for, fore; akin to OS. for, fora, furi, D. voor, OHG. fora, G. vor, OHG. furi, G. f[ u]r, Icel. fyrir, Sw. f[ o]r, Dan. for, adv. f[ o]r, Goth. fa[ u]r, fa[ u]ra, L. pro, Gr. ?, Skr. pra . [root] 202. Cf. {Fore}, {First},… … The Collaborative International Dictionary of English
The Good Soldier — for other uses, see The Good Soldier (disambiguation) The Good Soldier Author(s) Ford Madox Ford … Wikipedia
all to the good — See: TO THE GOOD … Dictionary of American idioms
all to the good — See: TO THE GOOD … Dictionary of American idioms
The Good Doctor (play) — The Good Doctor is a comedy with music written by Neil Simon. The Good Doctor is set in Russia during the 19th century and written in the style of Chekhovian comedy. It is composed of a series of scenes in which the only connecting thread is the… … Wikipedia
for the time being — also {literary}[for the nonce] {adv. phr.} For now; for a while; temporarily. * /I haven t any note paper, but this envelope will do for the time being./ * /She hasn t found an apartment yet; she s staying with her aunt for the time being./ … Dictionary of American idioms
for the time being — also {literary}[for the nonce] {adv. phr.} For now; for a while; temporarily. * /I haven t any note paper, but this envelope will do for the time being./ * /She hasn t found an apartment yet; she s staying with her aunt for the time being./ … Dictionary of American idioms