Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

corpus+c

  • 61 divello

    dī-vello, velli (Ov. M. 11, 38;

    but divulsi,

    Sen. Hippol. 1173), vulsum, 3, v. a.
    I.
    To rend asunder, to tear in pieces, to separate violently, to tear (class.; cf.: findo, scindo, dirimo, segrego, secerno).
    A.
    Lit.:

    res a natura copulatas audebit divellere,

    Cic. Off. 3, 18 fin.:

    corpus, et undis spargere,

    Verg. A. 4, 600; so,

    corpus,

    Ov. M. 4, 112:

    agnam,

    Hor. S. 1, 8, 27; cf.:

    suos artus lacero morsu,

    Ov. M. 8, 878:

    membra,

    id. Tr. 3, 9, 27; id. M. 13, 865 et saep.:

    magnos montes manibus,

    i. e. to cleave, Lucr. 1, 202; cf.:

    mediam partem quercus (with discidere),

    Gell. 15, 16, 3:

    nodos manibus,

    to untie, Verg. A. 2, 220:

    paenulam sentibus,

    Suet. Ner. 48:

    nubem,

    Lucr. 6, 203; cf.:

    moenia mundi,

    id. 6, 122.—
    B.
    Trop., to tear violently apart, remove, destroy, sunder:

    commoda civium,

    Cic. Off. 2, 23, 82:

    rem dissolutam divulsamque conglutinare,

    id. de Or. 1, 41, 188; cf. id. ib. 3, 6, 24:

    affinitas divelli nullo modo poterat,

    to be dissolved, destroyed, id. Quint. 6, 25; cf.

    amicitiam,

    Sen. Ep. 6; and:

    amorem querimoniis,

    Hor. C. 1, 13, 19:

    somnos (cura),

    id. Ep. 1, 10, 18:

    distineor et divellor dolore,

    am distracted, Cic. Planc. 33, 79.—
    II.
    (Like distraho, II.) To tear away, separate, remove from something (class.).
    A.
    Lit.:

    membra divellere ac distrahere,

    Cic. Sull. 20 fin.:

    aliquem ab aliquo,

    id. Cat. 2, 10, 22; id. Mil. 36:

    liberos a parentum complexu,

    Sall. C. 51, 9;

    for which: aliquem dulci amplexu,

    Verg. A. 8, 568; cf.:

    Damalin adultero,

    Hor. C. 1, 36, 19:

    nec me umquam Gyas (sc. a te),

    id. ib. 2, 17, 15.—
    B.
    Trop.:

    sapientiam, temperantiam, a voluptate divellere ac distrahere,

    Cic. Fin. 1, 16, 50. —So of persons, to draw away from one in feeling, to estrange:

    qui a me mei servatorem capitis divellat ac distrahat,

    Cic. Planc. 42, 102.

    Lewis & Short latin dictionary > divello

  • 62 duro

    dūro, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [durus], to make hard, to harden (mostly ante-class. and post-Aug.; not in Cic.).
    I.
    Lit.
    (α).
    Act.:

    quae nobis durata ac spissa videntur, Haec, etc.,

    Lucr. 2, 444; so in the part. perf.:

    coria (with condurare ferrum),

    id. 6, 970; cf.

    cutis,

    Ov. M. 4, 577:

    caementa calce (opp. interlita luto),

    Liv. 21, 11:

    ova in aqua,

    Plin. 29, 3, 11, § 45:

    pontus frigore,

    Ov. P. 4, 9, 85:

    nives solo,

    Hor. C. 3, 24, 39:

    aqua salibus,

    i. e. strongly saturated, Col. 7, 4 fin., v. durus, I.:

    ungulas (mularum),

    id. 6, 37, 11:

    ferrum ictibus,

    Plin. 34, 15, 43, § 149:

    guttas in grana,

    id. 12, 19, 42, § 94:

    uvam fumo,

    i. e. to dry, preserve, Hor. S. 2, 4, 72.—In medic. lang.: corpus, i. e. to bind, make costive, opp. mollire, Cels. 2, 14; cf. id. 2, 33 fin. —In fullers' lang., to harden, stiffen or full cloth: Art. Non queo durare. Par. Si non didicisti fulloniam, non mirandumst, Plaut. As. 5, 2, 57 (with a punning reference to the meaning II. A. 2.).—
    (β).
    Neutr.:

    tum durare solum et discludere Nerea ponto Coeperit, i. q. durescere,

    Verg. E. 6, 35; so,

    vino minime durante, uva maxime,

    Plin. 14, 3, 4, § 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to durus, II. A. 2.).
    1.
    Act., to harden with use or labor, etc.; to make hardy or callous, to inure (class.):

    opere in duro membra manusque,

    Lucr. 5, 1359; cf.:

    membra animumque,

    Hor. S. 1, 4, 119:

    umeros ad vulnera,

    Verg. G. 3, 257: hoc se labore durant homines adolescentes, * Caes. B. G. 6, 28, 3; cf.:

    exercitum crebris expeditionibus, patientiaque periculorum,

    Vell. 2, 78, 2:

    cor,

    Plaut. Ps. 1, 3, 6; cf.

    mentem,

    Tac. A. 3, 15 al.:

    ab duratis usu armorum pulsi,

    Liv. 7, 29; so in the part., id. 23, 18; 30, 28:

    durati bellis,

    id. 42, 52:

    vitia durantur,

    grow inveterate, Quint. 1, 1, 37.—
    2.
    Neutr. (so most freq.), to be hardened, inured to troubles, i. e. to be patient, to wait, persevere; to endure, hold out:

    durare nequeo in aedibus,

    Plaut. Am. 3, 2, 1; cf. id. Men. 5, 2, 31; Ter. Ad. 4, 2, 15; Liv. 5, 2, 7; 38, 7 fin.; Quint. 11, 3, 23; Verg. A. 9, 604; Hor. Ep. 1, 1, 82 al.; cf. impers., Liv. 10, 46:

    durate et vosmet rebus servate secundis,

    Verg. A. 1, 207; cf. Suet. Calig. 45; Auct. ap. Quint. 9, 2, 91; Ov. Am. 3, 11, 27 al.:

    nequeo durare, quin, etc.,

    Plaut. Curc. 1, 3, 22:

    durare nequeo quin intro eam,

    id. Mil. 4, 6, 34; Suet. Claud. 26.—
    (β).
    With acc., to bear, endure ( poet. and in post-Aug. prose):

    patior quemvis durare laborem,

    Verg. A. 8, 577:

    quascumque vias,

    Stat. S. 5, 2, 153;

    and of inanimate subjects: sine funibus Vix durare carinae Possunt imperiosius Aequor,

    Hor. C. 1, 14, 7; cf.:

    (vitis genus) quod siccitatem durat et ventos,

    Pall. Febr. 9, 1.—
    (γ).
    With inf.:

    non quis parumper durare opperier,

    Plaut. Truc. 2, 3, 5.—
    b.
    In gen., to hold out, to continue in existence, to last, remain (very freq.): Ar. Ubi illaec (talenta) quae dedi ante? Cl. Abusa. Num si ea durarent mihi, [p. 621] etc., Plaut. As. 1, 3, 44:

    uti quam diutissime durent oleae,

    Cato R. R. 58; 104; Varr. R. R. 1, 59, 3:

    omnem durare per aevom,

    Lucr. 3, 605; cf. id. 3, 812; Verg. G. 2, 100; Suet. Calig. 6 al.:

    neque post mortem durare videtur (corpus),

    Lucr. 3, 339; cf. ib. 561:

    ad posteros virtus durabit,

    Quint. 3, 1, 21; cf. id. 1, 11, 18; 3, 1, 9; 5, 11, 41:

    maneat quaeso duretque gentibus, si non amor nostri, at certe odium sui,

    Tac. G. 33:

    durante originis vi,

    id. Agr. 11; cf. Petr. 96, 3:

    durante bello,

    Tac. A. 14, 39; so with adhuc, Suet. Gramm. 24; cf.:

    munera, quibus donatus est, durant, ostendunturque adhuc Bais,

    are still in existence, id. Tib. 6 et saep.—With inf.:

    ut vivere durent,

    Luc. 4, 519; so Sil. 10, 653; 11, 75; Petr. 41, 2.—In Tacitus sometimes of persons, for vivere, to live:

    narratum ab iis, qui nostram ad juventam duraverunt,

    Tac. A. 3, 16; id. Or. 17; id. Agr. 44. And once in the same author (acc. to the better reading) of extension in space: durant colles (= continuantur, ultra porriguntur; French, s'y prolongent), extend continuously to the frontier, Germ. 30.—
    B.
    (Acc. to durus, II. B.)
    1.
    Act., to render hard, callous, insensible; to dull, to blunt (rare and perh. not ante-Aug.):

    aerea dehinc ferro (Juppiter) duravit saecula,

    Hor. Epod. 16, 65:

    ad plagas durari,

    Quint. 1, 3, 14 (cf. §

    12: quae in pravam induruerunt): ad omne facinus durato,

    Tac. H. 4, 59.—Of the affections, Vulg. Job, 39, 16.— Pass.:

    linguae vitia, inemendabili in posterum pravitate durantur,

    to become confirmed, incurable, Quint. 1, 1, 37.—
    2.
    Neutr., to be hard, stern, callous, insensible (rare and not ante-Aug.):

    ut non durat (pater) ultra poenam abdicationis,

    Quint. 9, 2, 88:

    in nullius umquam suorum necem duravit,

    Tac. A. 1, 6; Petr. 105 fin.; cf.:

    usque ad caedem ejus duratura filii odia,

    Tac. A. 14, 1 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > duro

  • 63 fores

    1.
    fŏris, is, and more freq. in plur., fŏres, um, f. [Sanscr. dvār; Gr. thura; O. H. Germ. tor; Engl. door, etc.; cf. foras], a door, gate; in plur., the two leaves of a door (syn.: porta, janua, valvae, ostium, limen).
    I.
    Lit.
    (α).
    Sing.:

    crepuit foris,

    Plaut. Am. 1, 2, 34; cf. id. Cas. 5, 1, 17:

    foris crepuit, concrepuit,

    id. Aul. 4, 5, 5; id. Cas. 2, 1, 15; id. Bacch. 4, 9, 134; Ter. Ad. 2, 3, 11:

    constitit ad geminae limina prima foris,

    Ov. H. 12, 150:

    ut lictor forem virgā percuteret,

    Liv. 6, 34, 6:

    cum forem cubiculi clauserat,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    forem thalami claudere,

    Ov. A. A. 3, 228:

    forem obdere alicui,

    id. P. 2, 2, 42:

    exclusus fore, cum Longarenus foret intus,

    Hor. S. 1, 2, 67.—
    (β).
    Plur.:

    ex quo (Jano) fores in liminibus profanarum aedium januae nominantur,

    Cic. N. D. 2, 27, 67:

    pol, haud periculum est, cardines ne foribus effringantur,

    Plaut. As. 2, 3, 4 sq.; cf.:

    sonitum prohibe forum et crepitum cardinum,

    id. Curc. 1, 3, 1:

    a nobis graviter crepuerunt fores,

    Ter. Heaut. 3, 3, 52:

    ad fores assistere,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    extra fores limenque carceris,

    id. Tusc. 5, 28, 80:

    robustae,

    Hor. C. 3, 16, 2:

    invisae,

    id. S. 2, 3, 262:

    asperae,

    id. C. 3, 10, 3:

    durae,

    Tib. 1, 1, 56:

    foribus inest clavis,

    id. 1, 6, 34:

    hostes incidentes semiapertis portarum foribus,

    Liv. 26, 39, 22.—
    B.
    Transf., the door, opening, entrance of other things:

    aeneus equus, cujus in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    nassarum,

    Plin. 32, 2, 5, § 11:

    apum,

    id. 21, 14, 48, § 82.—
    II.
    Trop.:

    quasi amicitiae fores aperire,

    Cic. Fam. 13, 10, 4:

    artis fores apertas intrare,

    Plin. 35, 9, 36, § 61:

    rerum,

    id. 2, 8, 6, § 31.
    2.
    fŏris, adv. [abl. form (denoting both the place where and the place whence), and answering to the acc. form foras, v. foras init. ].
    I.
    Out at the doors, out of doors, abroad, without (opp. intus, domi, etc.):

    sinito ambulare, si foris, si intus volent,

    Plaut. Capt. 1, 2, 5: cf.:

    foris pascuntur, intus opus faciunt,

    Varr. R. R. 3, 16, 5:

    ille relictus intus, exspectatus foris,

    Cic. Sull. 5. 17; cf.

    also: nam et intus paveo, et foris formido,

    Plaut. Cist. 4, 2, 20: aliorum intus corpus et foris lignum, ut nucum;

    aliis foris corpus, intus lignum, ut prunis,

    Plin. 15, 28, 34, § 112:

    cum et intra vallum et foris caederentur,

    Nep. Dat. 6:

    domi et foris aegre quod sit, satis semper est,

    Plaut. Cas. 2, 2, 8; cf.:

    ut domo sumeret, neu foris quaereret,

    id. Bacch. 4, 4, 6:

    nec minore saevitia foris et in exteros grassatus est,

    Suet. Ner. 36:

    (consilium petere) foris potius quam domo,

    Cic. Phil. 2, 11, 26:

    te foris sapere, tibi non posse te auxiliarier,

    Ter. Heaut. 5, 1, 49:

    si foris cenat,

    Plaut. Men. 1, 2, 17; cf.:

    venit ad nos Cicero tuus ad cenam, cum Pomponia foris cenaret,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 19 Orell. N. cr.:

    cenitare,

    id. Fam. 7, 16, 2; 9, 24, 3:

    extrinsecus, cum ea, quae sunt foris neque inhaerent in rei natura, colliguntur,

    id. de Or. 2, 39, 163:

    haec studia delectant domi, non impediunt foris,

    in public life, id. Arch. 7, 16; cf.:

    cum ea contentio mihi magnum etiam foris fructum tulisset,

    i. e. beyond the senate, id. Fam. 1, 9, 20:

    fuit ille vir cum foris clarus, tum domi admirandus, neque rebus externis magis laudandus quam institutis domesticis,

    id. Phil. 2, 28, 69:

    et domi dignitas et foris auctoritas retinetur,

    abroad, id. Rosc. Am. 47, 136; cf.:

    parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,

    id. Off. 1, 22, 76; and:

    otium foris, foeda domi lascivia,

    Tac. A. 13, 25:

    foris valde plauditur,

    among the people, Cic. Q. Fr. 2, 8, 1:

    egere, foris esse Gabinium, sine provincia stare non posse,

    i. e. in the people's power, in debt, id. Pis. 6, 12.—
    (β).
    As prep. with acc. (late Lat.): constitutus si sit fluvius, qui foris agrum non vagatur, beyond, Auct. de Limit. p. 273 Goes.:

    ut terminos foris limites ponerentur,

    id. ib. —
    II.
    From without, from abroad, = extrinsecus:

    at, quaecumque foris veniunt, impostaque nobis Pondera sunt,

    Lucr. 5, 543:

    sed quod ea non parit oratoris ars, sed foris ad se delata, tamen arte tractat,

    Cic. Part. 14, 48: aut sumere ex sua vi atque natura, aut assumere foris. id. de Or. 2, 39, 163; cf.:

    foris assumuntur ea, quae non sua vi sed extranea sublevantur,

    id. ib. 2, 40, 173; id. Inv. 1, 11, 15; 2, 24, 71:

    auxilium non petendum est foris,

    id. Tusc. 3, 3, [p. 768] 6:

    ut in ipsa (arte) insit, non foris petatur extremum,

    id. Fin. 3, 7, 24.—
    (β).
    Strengthened by ab:

    quoniam in ulcus penetrat omnis a foris injuria,

    Plin. 17, 24, 37, § 227.

    Lewis & Short latin dictionary > fores

  • 64 foris

    1.
    fŏris, is, and more freq. in plur., fŏres, um, f. [Sanscr. dvār; Gr. thura; O. H. Germ. tor; Engl. door, etc.; cf. foras], a door, gate; in plur., the two leaves of a door (syn.: porta, janua, valvae, ostium, limen).
    I.
    Lit.
    (α).
    Sing.:

    crepuit foris,

    Plaut. Am. 1, 2, 34; cf. id. Cas. 5, 1, 17:

    foris crepuit, concrepuit,

    id. Aul. 4, 5, 5; id. Cas. 2, 1, 15; id. Bacch. 4, 9, 134; Ter. Ad. 2, 3, 11:

    constitit ad geminae limina prima foris,

    Ov. H. 12, 150:

    ut lictor forem virgā percuteret,

    Liv. 6, 34, 6:

    cum forem cubiculi clauserat,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    forem thalami claudere,

    Ov. A. A. 3, 228:

    forem obdere alicui,

    id. P. 2, 2, 42:

    exclusus fore, cum Longarenus foret intus,

    Hor. S. 1, 2, 67.—
    (β).
    Plur.:

    ex quo (Jano) fores in liminibus profanarum aedium januae nominantur,

    Cic. N. D. 2, 27, 67:

    pol, haud periculum est, cardines ne foribus effringantur,

    Plaut. As. 2, 3, 4 sq.; cf.:

    sonitum prohibe forum et crepitum cardinum,

    id. Curc. 1, 3, 1:

    a nobis graviter crepuerunt fores,

    Ter. Heaut. 3, 3, 52:

    ad fores assistere,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    extra fores limenque carceris,

    id. Tusc. 5, 28, 80:

    robustae,

    Hor. C. 3, 16, 2:

    invisae,

    id. S. 2, 3, 262:

    asperae,

    id. C. 3, 10, 3:

    durae,

    Tib. 1, 1, 56:

    foribus inest clavis,

    id. 1, 6, 34:

    hostes incidentes semiapertis portarum foribus,

    Liv. 26, 39, 22.—
    B.
    Transf., the door, opening, entrance of other things:

    aeneus equus, cujus in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38:

    nassarum,

    Plin. 32, 2, 5, § 11:

    apum,

    id. 21, 14, 48, § 82.—
    II.
    Trop.:

    quasi amicitiae fores aperire,

    Cic. Fam. 13, 10, 4:

    artis fores apertas intrare,

    Plin. 35, 9, 36, § 61:

    rerum,

    id. 2, 8, 6, § 31.
    2.
    fŏris, adv. [abl. form (denoting both the place where and the place whence), and answering to the acc. form foras, v. foras init. ].
    I.
    Out at the doors, out of doors, abroad, without (opp. intus, domi, etc.):

    sinito ambulare, si foris, si intus volent,

    Plaut. Capt. 1, 2, 5: cf.:

    foris pascuntur, intus opus faciunt,

    Varr. R. R. 3, 16, 5:

    ille relictus intus, exspectatus foris,

    Cic. Sull. 5. 17; cf.

    also: nam et intus paveo, et foris formido,

    Plaut. Cist. 4, 2, 20: aliorum intus corpus et foris lignum, ut nucum;

    aliis foris corpus, intus lignum, ut prunis,

    Plin. 15, 28, 34, § 112:

    cum et intra vallum et foris caederentur,

    Nep. Dat. 6:

    domi et foris aegre quod sit, satis semper est,

    Plaut. Cas. 2, 2, 8; cf.:

    ut domo sumeret, neu foris quaereret,

    id. Bacch. 4, 4, 6:

    nec minore saevitia foris et in exteros grassatus est,

    Suet. Ner. 36:

    (consilium petere) foris potius quam domo,

    Cic. Phil. 2, 11, 26:

    te foris sapere, tibi non posse te auxiliarier,

    Ter. Heaut. 5, 1, 49:

    si foris cenat,

    Plaut. Men. 1, 2, 17; cf.:

    venit ad nos Cicero tuus ad cenam, cum Pomponia foris cenaret,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 19 Orell. N. cr.:

    cenitare,

    id. Fam. 7, 16, 2; 9, 24, 3:

    extrinsecus, cum ea, quae sunt foris neque inhaerent in rei natura, colliguntur,

    id. de Or. 2, 39, 163:

    haec studia delectant domi, non impediunt foris,

    in public life, id. Arch. 7, 16; cf.:

    cum ea contentio mihi magnum etiam foris fructum tulisset,

    i. e. beyond the senate, id. Fam. 1, 9, 20:

    fuit ille vir cum foris clarus, tum domi admirandus, neque rebus externis magis laudandus quam institutis domesticis,

    id. Phil. 2, 28, 69:

    et domi dignitas et foris auctoritas retinetur,

    abroad, id. Rosc. Am. 47, 136; cf.:

    parvi sunt foris arma, nisi est consilium domi,

    id. Off. 1, 22, 76; and:

    otium foris, foeda domi lascivia,

    Tac. A. 13, 25:

    foris valde plauditur,

    among the people, Cic. Q. Fr. 2, 8, 1:

    egere, foris esse Gabinium, sine provincia stare non posse,

    i. e. in the people's power, in debt, id. Pis. 6, 12.—
    (β).
    As prep. with acc. (late Lat.): constitutus si sit fluvius, qui foris agrum non vagatur, beyond, Auct. de Limit. p. 273 Goes.:

    ut terminos foris limites ponerentur,

    id. ib. —
    II.
    From without, from abroad, = extrinsecus:

    at, quaecumque foris veniunt, impostaque nobis Pondera sunt,

    Lucr. 5, 543:

    sed quod ea non parit oratoris ars, sed foris ad se delata, tamen arte tractat,

    Cic. Part. 14, 48: aut sumere ex sua vi atque natura, aut assumere foris. id. de Or. 2, 39, 163; cf.:

    foris assumuntur ea, quae non sua vi sed extranea sublevantur,

    id. ib. 2, 40, 173; id. Inv. 1, 11, 15; 2, 24, 71:

    auxilium non petendum est foris,

    id. Tusc. 3, 3, [p. 768] 6:

    ut in ipsa (arte) insit, non foris petatur extremum,

    id. Fin. 3, 7, 24.—
    (β).
    Strengthened by ab:

    quoniam in ulcus penetrat omnis a foris injuria,

    Plin. 17, 24, 37, § 227.

    Lewis & Short latin dictionary > foris

  • 65 foveo

    fŏvĕo, fōvi, fōtum, 2, v. a. [Corss. assumes a root bhag-, to be hot; Gr. phôgein, to roast; O. H. Germ. bachan; Germ. backen; Engl. bake; hence, fovere for fog-vēre; favilla for fag-villa; and to this refers: favere, faustus, etc., Ausspr. 1, 142; 2, 1004; but cf. Curt. Gr. Etym. p. 188, and v. faveo], to warm, keep warm (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.; syn.: calefacio: faveo, studeo, adjuvo, etc.).
    I.
    Lit.:

    nisi sol sua pro parte fovet tribuitque calorem,

    Lucr. 1, 807; cf. id. 1, 1033:

    ut et pennis (pullos) foveant, ne frigore laedantur,

    Cic. N. D. 2, 52, 129; cf.:

    pulli a matribus exclusi fotique,

    id. ib. 2, 48, 124:

    fetus rigentes apprimendo pectori,

    Plin. 8, 36, 54, § 127:

    laridum atque epulas foveri foculis ferventibus,

    Plaut. Capt. 4, 2, 67:

    quos sancta fovet ille manu, bene vivitis ignes,

    i. e. keeps up, Ov. F. 3, 427;

    for which, in a different construction: fovet ignibus aras,

    id. M. 7, 427:

    nomen in marmore lectum Perfudit lacrimis et aperto pectore fovit,

    warmed the name with her naked breast, id. ib. 2, 339.—
    II.
    Transf., to cherish, foster any thing.
    A.
    Physically. So of diseased parts of the body, to foment (whether with warm or cold remedies):

    dumque manet corpus, corpus refoventque foventque,

    Ov. M. 8, 536:

    nares exulceratas fovere oportet vapore aquae calidae,

    Cels. 6, 8:

    multa aqua prius calida, post egelida fovendum os caputque,

    id. 4, 2, 4:

    genua calido aceto,

    Col. 6, 12, 4:

    nervos cortice et foliis in vino decoctis,

    Plin. 24, 9, 37, § 58; 32, 9, 34, § 106:

    cutem lacte asinino,

    id. 28, 12, 50, § 183:

    os quoque multa frigida aqua fovendum est,

    Cels. 1, 5; 1, 3 init.:

    cutem frigida et ante et postea,

    Plin. 28, 12, 50, § 184:

    vulnus lymphă,

    Verg. A. 12, 420.— Poet., in gen. (a favorite word with Vergil): interdum gremio fovet inscia Dido (puerum), cherishes, holds in her lap, Verg. A. 1, 718:

    germanam sinu,

    id. ib. 4, 686:

    cunctantem lacertis amplexu molli,

    i. e. to embrace, enfold, id. ib. 8, 388:

    animas et olentia Medi ora fovent,

    id. G. 2, 135:

    ipse aeger, anhelans Colla fovet,

    i. e. leans against the tree, id. A. 10, 838: castra fovere, to remain in the camp (the figure being that of a bird brooding over its nest), id. ib. 9, 57:

    (coluber) fovit humum,

    id. G. 3, 420;

    and transf. to a period of time: nunc hiemem inter se luxu, quam longa, fovere, Regnorum immemores,

    sit the winter through, pass the winter, id. A. 4, 193.—
    B.
    Mentally, to cherish, caress, love, favor, support, assist, encourage:

    scribis de Caesaris summo in nos amore. Hunc et tu fovebis et nos quibuscumque poterimus rebus augebimus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.:

    inimicum meum sic fovebant, etc.,

    id. Fam. 1, 9, 10:

    Vettienum, ut scribis, et Faberium foveo,

    id. Att. 15, 13, 3:

    et eo puto per Pomponium fovendum tibi esse Hortensium,

    id. Q. Fr. 1, 3, 8; cf. also Quint. 1, 2, 16:

    (duo duces) pugnantes hortabantur et prope certa fovebant spe,

    encouraged, animated, Liv. 38, 6, 5:

    tribuni plebis in cooptandis collegis patrum voluntatem foverunt,

    id. 3, 65, 1; cf.:

    res alicujus,

    id. 24, 36, 9; 26, 36, 6:

    spem potentioris,

    id. 40, 5, 5:

    rex statuerat utram foveret partem,

    id. 42, 29, 11; cf. id. 5, 3, 9:

    consilia alicujus,

    Tac. H. 1, 46:

    spectator populus hos, rursus illos clamore et plausu fovebat,

    id. ib. 3, 83:

    tu mihi gubernacula rei publicae petas fovendis hominum sensibus et deleniendis animis et adhibendis voluptatibus?

    by pampering, Cic. Mur. 35, 74:

    partes alicujus,

    Tac. H. 1, 8; 1, 14:

    adolescentiam alicujus exhortationibus,

    Plin. Ep. 1, 14, 1; cf.:

    ut propria naturae bona doctrina foverent,

    Quint. 2, 8, 3:

    ingenia et artes,

    Suet. Vesp. 18:

    quam magis in pectore meo foveo, quas meus filius turbas turbet,

    i. e. dwell upon, think over, Plaut. Bacch. 4, 10, 1:

    vota animo,

    Ov. M. 7, 633:

    spem,

    Mart. 9, 49, 4:

    nequiquam eos perditam spem fovere,

    Liv. 22, 53, 4; cf. Tac. H. 1, 62; Val. Max. 6 praef. § 9; cf. conversely: ut spes vos foveat, may sustain you, Just. Inst. prooem. 7:

    hoc regnum dea gentibus esse, jam tum tenditque fovetque,

    cherishes, Verg. A. 1, 18: dum illud tractabam, de quo antea scripsi ad te, quasi fovebam dolores meos (the fig. being taken from the fomenting of diseased parts of the body;

    v. above, II. A.),

    Cic. Att. 12, 18, 1:

    pantomimos fovebat effusius,

    Plin. Ep. 7, 27, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > foveo

  • 66 honesto

    hŏnesto, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to clothe or adorn with honor; to honor, dignify; to adorn, grace, embellish (class.; cf. honoro), with personal or inanimate objects.
    1.
    With personal objects quom me tanto honore honestas, Plaut. Capt. 2, 2, 106; 2, 1, 50; cf.:

    quod non dignos homines honore honestatos videbam,

    Sall. C. 35, 3 Kritz.:

    tantam laudem, quantā vos me vestris decretis honestatis, nemo est assecutus, Cic Cat 4, 10, 20: Saturnini imagine mortem ejus honestare,

    id. Rab. Perd. 9, 24; id. Sull. 29, 81; id. Off. 1, 39, 139:

    haec famigeratio Te honestet, me autem collutulet,

    Plaut. Trin. 3, 2, 67:

    ad eum augendum atque honestandum,

    Cic. Off. 2, 6, 21:

    a quibus, si interdum ad forum deducimur, si uno basilicae spatio honestamur, diligenter observari videmur et coli,

    are honored by being accompanied through the basilica, id. Mur. 34, 70:

    summi viri Gracchorum et Flacci sanguine non modo se non contaminarunt, sed etiam honestarunt,

    id. Cat. 1, 12, 29:

    quem vultus honestat, Dedecorant mores,

    Claud. Laud. Stil. 1, 26; cf.:

    arma auro et argento distincta corpus rarae magnitudinis honestabant,

    Curt. 8, 44, 7:

    ingens corpus erat (Navii), et arma honestabant,

    Liv. 26, 5, 16.—
    II.
    With inanimate objects:

    nec domo dominus, sed domino domus honestanda est,

    Cic. Off. 1, 39, 139:

    L. Pauli currum rex nobilissimus Perses honestavit,

    id. Cat. 4, 10, 21:

    caput (avis) plumeo apice honestante (with distinguere),

    Plin. 10, 2, 2, § 3; cf. Curt. 8, 13:

    formam pudor honestabat,

    id. 6, 2; 3, 6 fin.:

    exornatio est, qua utimur rei honestandae et locupletandae causa,

    adorn, Auct. Her. 2, 18, 28; Plaut. Stich. 2, 1, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > honesto

  • 67 illudo

    illūdo ( inl-), si, sum, 3 (acc. to the first conj. illudiabant, Gell. 1, 7, 3; perf. subj. inlusseris, Cic. Lael. 26, 99 Bait., Lahm.), v. n. and a. [in-ludo].
    I.
    Neutr., to play at or with any thing, to sport with, amuse one's self with (syn. colludo; cf. ludificor).
    A.
    In gen. (very rare):

    illudo chartis,

    amuse myself with writing, Hor. S. 1, 4, 139:

    ima videbatur talis illudere palla,

    Tib. 3, 4, 35.—
    B.
    In partic., pregn.
    1. (α).
    With dat.:

    ut ne plane videaris hujus miseri fortunis et horum virorum talium dignitati illudere,

    Cic. Rosc. Am. 19, 54:

    ut semper gaudes illudere rebus Humanis!

    Hor. S. 2, 8, 62:

    illudere capto,

    Verg. A. 2, 64:

    discrimini publico,

    Suet. Tib. 2:

    inlusit Neroni fortuna,

    Tac. A. 16, 1 init.; cf. id. ib. 15, 72 fin.
    (β).
    In aliquem or aliquo:

    ego te pro istis factis ulciscar, ut ne impune in nos illuseris,

    Ter. Eun. 5, 4, 20; cf.:

    quae cum dixisset in Albucium illudens,

    Cic. de Or. 3, 43, 171:

    adeon' videmur vobis esse idonei, In quibus sic illudatis?

    Ter. And. 4, 4, 19.—
    (γ).
    Absol.:

    illuseras heri inter scyphos, quod dixeram controversiam esse, etc.,

    Cic. Fam. 7, 22. —
    2.
    To sport or fool away a thing, i. e. to destroy or waste in sport; in mal. part., to violate, abuse ( poet. and in post-Aug. prose).
    (α).
    With dat.:

    cui (frondi) Silvestres uri assidue capraeque sequaces Illudunt,

    Verg. G. 2, 375:

    pecuniae illudere,

    Tac. H. 2, 94 fin.:

    C. Caesar etiam matri ejus illusit,

    id. A. 15, 72:

    pueritiae Britannici,

    id. ib. 13, 17:

    feminarum illustrium capitibus,

    Suet. Tib. 45.—
    (β).
    Absol.:

    tum variae illudant pestes,

    Verg. G. 1, 181.—
    II.
    Act. (in all the meanings of I.).
    A.
    In gen., to play at or with any thing ( poet. and very rare):

    illusas auro vestes,

    i. e. lightly interwoven, Verg. G. 2, 464 (dub. al. inclusas); imitated by Avien. Perieg. 1258; cf. the periphrase: illusa pictae vestis inania, Prud. steph. 14, 104.—
    B.
    In partic., pregn.
    1.
    To scoff or mock at, to make a laughing-stock of, to ridicule (so most freq.):

    satis superbe illuditis me,

    Ter. Phorm. 5, 8, 22:

    ut is, qui illusus sit plus vidisse videatur. Quid autem turpius quam illudi?

    Cic. Lael. 26, 99:

    miseros,

    id. de Or. 2, 58, 237:

    illusi ac destituti,

    id. Quint. 16, 51:

    facetiis illusus,

    Tac. A. 15, 68:

    pergisne eam, Laeli, artem illudere, in qua primum excello ipse?

    Cic. Rep. 1, 13:

    artes,

    Ov. M. 9, 66:

    ipsa praecepta (rhetorum),

    Cic. de Or. 1, 19, 87:

    illud nimium acumen (opp. admirari ingenium),

    id. ib. 1, 57, 243:

    voces Neronis, quoties caneret,

    Tac. A. 14, 52: verbis virtutem superbis, [p. 887] Verg. A. 9, 634.—
    2.
    To destroy, ruin, violate, abuse (very rare):

    vitam filiae,

    Ter. And. 5, 1, 3: illusique pedes (i. e. crapulā) vitiosum ferre recusant Corpus, ruined, i. e. staggering, Hor. S. 2, 7, 108:

    corpus alicujus,

    Tac. A. 1, 71.

    Lewis & Short latin dictionary > illudo

  • 68 immitto

    immitto ( inm-), īsi, issum, 3 ( perf. sync. immisti, Sil. 17, 354), v. a. [in-mitto], to send or let into a place, to introduce, admit, to send or despatch against, to let loose at, discharge at, to cast or throw into (freq. and class.; cf. intromitto, induco, introduco).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    servos ad spoliandum fanum,

    Cic. Verr. 2, 4, 45, § 101; cf.:

    servi in tecta nostra cum facibus immissi,

    id. Att. 14, 10, 1; id. Sest. 36, 78:

    magna vis hominum simul immissa,

    Liv. 2, 5, 3:

    equitatu immisso (in agmen hostium),

    Caes. B. G. 7, 40, 4:

    armaturam levem in stationes,

    Liv. 40, 48, 2; 21, 8, 8:

    corpus in undas,

    Ov. H. 2, 133:

    artificem mediis flammis,

    id. M. 6, 615:

    completas naves taeda et pice in Pomponianam classem immisit,

    let loose, Caes. B. C. 3, 101, 2; so ib. § 5; cf.:

    navem in terram,

    Liv. 30, 25, 8: repente equum immisi ad eam legionem, urged, spurred, Galb. ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    si effrenatos in eos equos immittitis,

    Liv. 40, 40, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 6, 8, 6:

    tela,

    id. B. C. 3, 92, 2:

    telum ex manu,

    Dig. 9, 2, 52:

    canalibus aqua immissa,

    Caes. B. C. 2, 10, 6:

    aquam ex fullonicis in fundum vicini,

    Dig. 39, 3, 3:

    cloacam privatam in publicum,

    ib. 43, 23, 1; and:

    puram aquam in alvum,

    Cels. 2, 12:

    haec (tigna) cum machinationibus immissa in flumen defixerat,

    had driven into, Caes. B. G. 4, 17, 4:

    bipedales trabes,

    id. ib. §

    6: tigna (in parietem),

    Dig. 8, 5, 8; 43, 25, 3:

    coronam caelo,

    hurls it to the sky, Ov. M. 8, 179:

    lentum filis immittitur aurum,

    is inserted, interwoven, id. ib. 6, 68:

    circa oneratas veste cervices laticlaviam immiserat mappam,

    put on, put around, Petr. 32, 2:

    dexteraque immissis da mihi signa rotis,

    let loose, swiftly driven, Prop. 3, 9, 58; cf.:

    immissis pars caeca et concita frenis Arietat in portas,

    slackened, Verg. A. 11, 889:

    habenas,

    id. ib. 5, 662; Ov. M. 1, 280; cf.

    rudentes,

    let go, let loose, Plin. Ep. 8, 4, 5:

    Codrus in medios se immisit hostes,

    threw himself, Cic. Tusc. 1, 48, 116; Liv. 9, 4, 10:

    se in hostium manum multitudinemque,

    Cic. Font. 17, 38; cf.:

    immisit in armatas hostium copias,

    id. Par. 1, 2, 12:

    offirmastin' occultare, quo te inmittas,

    whither you are going, Plaut. Pers. 2, 2, 40. —
    B.
    In partic.
    1.
    To send against (secretly or hostilely), to set on, incite, instigate, suborn (mostly post-Aug.):

    alii Tarquinium a Cicerone immissum aiebant,

    Sall. C. 48, 8:

    fratrem Tiberium inopinantem repente immisso tribuno militum interemit,

    Suet. Calig. 23; cf. Tac. A. 3, 16:

    immissis qui monerent,

    id. ib. 4, 54:

    Suillium accusandis utrisque immittit,

    id. ib. 11, 1:

    ad cujus rei probationem immittet indices,

    Just. 32, 2:

    invidia et a dissimilibus delator inmissus,

    Plin. Ep. 6, 31, 3. —
    2.
    To let grow unrestrained or wild:

    ea vitis immittitur ad uvas pariendas,

    Varr. R. R. 1, 31, 3:

    cupressus immittitur in perticas asseresve,

    Plin. 16, 33, 60, § 141:

    pro densitate arborum immissorumque aliorum in alios ramorum,

    grown together, interwoven, Liv. 40, 22, 3: penitus immissis radicibus niti, deeply planted or sunk, Quint. 1, 3, 5: barba immissa et intonso capillo, etc., overgrown, hanging down, Sisenn. ap. Non. 130, 8; so,

    barba immissa,

    Verg. A. 3, 593; Ov. M. 12, 351; Quint. 12, 3, 12:

    immissi capilli,

    Ov. F. 1, 503; id. M. 5, 338; 6, 168; cf.

    , in a Greek construction: Phleias immissus patrios de vertice crines,

    Val. Fl. 1, 412.—
    3.
    To ingraft:

    trunci resecantur, et... deinde feraces plantae immittuntur,

    Verg. G. 2, 80.—
    4.
    Aliquem in bona alicujus, to install, put in possession, Cic. Verr. 2, 1, 54, § 142.—
    II.
    Trop.:

    aliquid in aures,

    to listen to, Plaut. Ep. 3, 1, 14; but without in:

    ne tu quod istic fabuletur auris inmittas tuas,

    id. Capt. 3, 4, 16: verba suis immittere figuris, to accommodate its modes of thought to the words, Manil. 1, 24:

    jactam et immissam a te nefariam in me injuriam semper duxi,

    Cic. Par. 4, 1, 28:

    hic corrector in eo ipso loco, quo reprehendit, immittit imprudens ipse senarium,

    lets escape him, id. Or. 56, 190:

    si nihil extrinsecus accidit, quod corpus ejus in aliquam valetudinem immitteret,

    threw into some sickness, Dig. 1, 21, 14, § 2:

    immisitque fugam Teucris atrumque timorem,

    instilled, infused, Verg. A. 9, 719:

    vires alicui,

    Val. Fl. 7, 353:

    amorem,

    Sen. Herc. Oet. 554.

    Lewis & Short latin dictionary > immitto

  • 69 inane

    ĭnānis, e, adj. [etym. dub.; cf. 2. in-], empty, void (opp. plenus; freq. and class.).
    I.
    Physically:

    cum vas inane dicimus, non ita loquimur ut physici, quibus inane esse nihil placet, sed ita, ut verbi causa sine aqua, sine vino, sine oleo vas esse dicamus,

    Cic. Fat. 11, 24:

    aqualis inanis (opp. plena),

    Plaut. Mil. 3, 2, 41:

    tune inane quicquam putes esse, cum ita completa et conferta sint omnia, ut, etc.,

    Cic. Ac. 2, 40, 125:

    quae spatium pleno possint distinguere inane,

    Lucr. 1, 527:

    domum ejus exornatam et instructam, fere jam iste reddiderat nudam atque inanem,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 84:

    granum inane cassumque,

    Plin. 18, 17, 45, § 161:

    quae (naves) inanes ad eum remitterentur,

    Caes. B. G. 5, 23, 4; so,

    naves (opp. onustae),

    id. B. C. 3, 8, 3; 3, 40, 4; Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131; cf.:

    inde navigia inania et vacua hinc plena et onusta mittantur,

    Plin. Pan. 31, 4:

    lagenae,

    Cic. Fam. 16, 26, 2:

    mensa,

    Plaut. Pers. 3, 1, 26:

    vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existimes,

    without a burden, id. Am. 1, 1, 174; cf.:

    ego bajulabo: tu, ut decet dominum, ante me ito inanis,

    id. As. 3, 3, 70:

    janitor ad dantes vigilet: si pulset inanis Surdus, etc.,

    emptyhanded, without presents, Prop. 4 (5), 5, 47:

    hic homo est inanis,

    without money, without fortune, Plaut. Most. 3, 1, 44; id. Bacch. 3, 6, 2; id. Trin. 3, 2, 75:

    misera in civitate et inani,

    Cic. Verr. 2, 2, 66, § 160:

    egentes inanesque discedere,

    id. ib. 2, 2, 9, § 25 fin.:

    structores ad frumentum profecti inanes redierunt,

    id. Att. 14, 3, 1; cf. id. Off. 3, 2, 6:

    equus,

    without a rider, id. Verr. 2, 2, 66, § 160; cf.:

    quid, quod omnes consulares... simul atque assedisti partem istam subselliorum nudam atque inanem reliquerunt?

    id. Cat. 1, 7, 16:

    absint inani funere neniae,

    without a corpse, Hor. C. 2, 20, 21:

    parasitus,

    unfed, hungry, Plaut. Stich. 1, 3, 78:

    venter,

    hungry, Hor. S. 1, 6, 127; cf.:

    siccus, inanis Sperne cibum vilem,

    id. ib. 2, 2, 14:

    quod inani sufficit alvo,

    Juv. 5, 7:

    laeva,

    without rings, Hor. S. 2, 7, 9:

    litterae,

    empty, Cic. Fam. 6, 22, 1:

    paleae,

    empty, light, Verg. G. 3, 134:

    nubila,

    id. ib. 4, 196:

    venti,

    id. A. 6, 740: tum ebur ex inani corpore extractum (a transl. of the Platon. apoleloipotos psuchên sômatos), lifeless, dead, Cic. Leg. 2, 18, 45 Mos.:

    corpus,

    Ov. H. 15, 116; id. Am. 3, 9, 6; cf.

    in the foll.: vulgus,

    i. e. the shades, Stat. Th. 1, 93; cf.

    umbra,

    Ov. Tr. 3, 11, 25:

    imago,

    id. F. 5, 463:

    regna Ditis,

    Verg. A. 6, 269:

    Tartara,

    Ov. M. 11, 670: leo, a lion ' s hide, Stat. Th. 1, 483; so,

    tigris,

    id. ib. 6, 722:

    vultus,

    i. e. blind, Sen. Phoen. 43: Gaurus, i. e. hollow (an extinct volcano), Juv. 9, 57. —
    (β).
    With abl., gen., or ab (the last rare):

    nulla epistula inanis aliqua re utili,

    Cic. Att. 2, 8, 1:

    Agyrinensis ager centum septuaginta aratoribus inanior est,

    id. Verr. 2, 3, 52, § 121:

    sanguinis atque animi pectus inane,

    Ov. H. 3, 60:

    corpus animae,

    id. M. 13, 488; 2, 611; Prop. 3, 18 (4, 17), 32:

    lymphae dolium,

    Hor. C. 3, 11, 26:

    pectus deorum,

    Sil. 2, 309: inanis a marsupio, Prud. steph. 2, 104. —
    B.
    Subst.: ĭnāne, is, n., an empty space, a void (most freq. in Lucr.):

    scilicet hoc id erit vacuum quod inane vocamus,

    Lucr. 1, 439:

    namque est in rebus inane,

    id. 1, 330 sq.; cf. id. 1, 569; 2, 236:

    ita nullum inane, nihil esse individuum potest,

    Cic. N. D. 1, 23, 65:

    plus esse inanis,

    Lucr. 1, 365:

    inani,

    ib. 524:

    inane,

    id. 1, 369; 426; 507;

    514 et saep.: ad inane naturae,

    Plin. 30, 1, 4, § 13:

    per inane,

    through the air, Lucr. 1, 1018; 2, 65 et saep.; Verg. E. 6, 31; id. A. 12, 906; Plin. 8, 43, 68, § 169 et saep.— Abl.:

    inani,

    Lucr. 1, 742; 1009:

    ab inani,

    id. 1, 431:

    in inani,

    id. 1, 1078; 2, 122:

    sine inani,

    id. 1, 510; 532; 538:

    per inania,

    id. 1, 223; Ov. M. 2, 506.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., empty, useless, worthless, vain, unprofitable:

    aures ipsae, quid plenum, quid inane sit judicant,

    Cic. Brut. 8, 34:

    quod honestum nos et laudabile esse dicamus, id illi cassum quiddam et inani vocis sono decoratum esse dicant,

    id. Tusc. 5, 41, 119; cf.:

    honesti inane nomen esse,

    id. Ac. 2, 22, 71:

    sin vera visa divina sunt, falsa autem et inania humana,

    id. Div. 2, 62, 127:

    voces inanes fundere,

    id. Tusc. 3, 18, 42; cf.

    elocutio,

    id. de Or. 1, 6, 20:

    damnatus inani judicio,

    Juv. 1, 47:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    verba,

    id. 8, 2, 17; 9, 3, 100; cf.

    verborum torrenti,

    id. 10, 7, 23:

    crimen,

    Cic. Verr. 2, 2, 72, § 177:

    o inanes nostras contentiones!

    id. de Or. 3, 2, 7:

    o spes fallaces et cogitationes inanes meae!

    id. Mil. 34, 94; cf.:

    inani et tenui spe te consolaris,

    id. Rosc. Com. 14, 42:

    spes,

    Verg. A. 10, 627:

    religio,

    Cic. Rep. 1, 15 fin.:

    delectari multis inanibus rebus, ut gloriā, etc.,

    id. Lael. 14, 49; 23, 86:

    cupiditates,

    id. Fin. 1, 13, 46:

    causas nequidquam nectis inanes,

    Verg. A. 9, 219:

    minae,

    Hor. Epod. 6, 3:

    tempus inane peto, requiem spatiumque furori,

    vacant, leisure, Verg. A. 4, 433; so,

    ternpora (with morae),

    Val. Fl. 3, 657: tempora, in prosody, i. q. the Gr. kenos chronos, the use of a short syllable for a long one, Quint. 9, 4, 51 Spald.—
    (β).
    With gen.:

    omnia plena consiliorum, inania verborum,

    poor in words, Cic. de Or. 1, 9, 37:

    quae inanissima prudentiae reperta sunt,

    id. Mur. 12, 26.—
    B.
    Of persons, vain, worthless, petty:

    Graii,

    Lucr. 1, 639:

    homo inanis et regiae superbiae,

    Sall. J. 64, 5:

    imagines, quibus inanissimi homines serviunt,

    Lact. 2, 17, 8:

    inanes Hoc juvat,

    Hor. S. 1, 4, 76; Liv. 45, 23, 16; Lucr. 1, 639:

    hi pressi et integri, contra inflati illi et inanes,

    Quint. 12, 10, 16; cf.:

    illud vero pusilli animi et inanis,

    Cic. Fam. 2, 17, 7:

    non negaverim totam Asiae regionem inaniora parere ingenia,

    Liv. 45, 23, 16.—
    C.
    As subst.: ĭnāne, is, n., that which is empty or vain; emptiness, vanity, inanity:

    o curas hominum! o quantum est in rebus inane!

    Pers. 1, 1:

    inane abscindere soldo,

    Hor. S. 1, 2, 113.— Plur.:

    dum vitat humum, nubes et inania captet,

    id. A. P. 230:

    inaina famae,

    idle reports, Tac. A. 2, 76:

    inania belli,

    id. ib. 2, 69.—Hence, adv.: ĭnānĭter, vainly, idly, uselessly:

    exsultare,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13:

    moveri,

    id. Ac. 2, 15, 47; cf. id. ib. 2, 11, 34:

    pectus angere,

    Hor. Ep. 2, 1, 211:

    medicas exercet inaniter artes,

    Ov. M. 2, 618.

    Lewis & Short latin dictionary > inane

  • 70 inanis

    ĭnānis, e, adj. [etym. dub.; cf. 2. in-], empty, void (opp. plenus; freq. and class.).
    I.
    Physically:

    cum vas inane dicimus, non ita loquimur ut physici, quibus inane esse nihil placet, sed ita, ut verbi causa sine aqua, sine vino, sine oleo vas esse dicamus,

    Cic. Fat. 11, 24:

    aqualis inanis (opp. plena),

    Plaut. Mil. 3, 2, 41:

    tune inane quicquam putes esse, cum ita completa et conferta sint omnia, ut, etc.,

    Cic. Ac. 2, 40, 125:

    quae spatium pleno possint distinguere inane,

    Lucr. 1, 527:

    domum ejus exornatam et instructam, fere jam iste reddiderat nudam atque inanem,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 84:

    granum inane cassumque,

    Plin. 18, 17, 45, § 161:

    quae (naves) inanes ad eum remitterentur,

    Caes. B. G. 5, 23, 4; so,

    naves (opp. onustae),

    id. B. C. 3, 8, 3; 3, 40, 4; Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131; cf.:

    inde navigia inania et vacua hinc plena et onusta mittantur,

    Plin. Pan. 31, 4:

    lagenae,

    Cic. Fam. 16, 26, 2:

    mensa,

    Plaut. Pers. 3, 1, 26:

    vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existimes,

    without a burden, id. Am. 1, 1, 174; cf.:

    ego bajulabo: tu, ut decet dominum, ante me ito inanis,

    id. As. 3, 3, 70:

    janitor ad dantes vigilet: si pulset inanis Surdus, etc.,

    emptyhanded, without presents, Prop. 4 (5), 5, 47:

    hic homo est inanis,

    without money, without fortune, Plaut. Most. 3, 1, 44; id. Bacch. 3, 6, 2; id. Trin. 3, 2, 75:

    misera in civitate et inani,

    Cic. Verr. 2, 2, 66, § 160:

    egentes inanesque discedere,

    id. ib. 2, 2, 9, § 25 fin.:

    structores ad frumentum profecti inanes redierunt,

    id. Att. 14, 3, 1; cf. id. Off. 3, 2, 6:

    equus,

    without a rider, id. Verr. 2, 2, 66, § 160; cf.:

    quid, quod omnes consulares... simul atque assedisti partem istam subselliorum nudam atque inanem reliquerunt?

    id. Cat. 1, 7, 16:

    absint inani funere neniae,

    without a corpse, Hor. C. 2, 20, 21:

    parasitus,

    unfed, hungry, Plaut. Stich. 1, 3, 78:

    venter,

    hungry, Hor. S. 1, 6, 127; cf.:

    siccus, inanis Sperne cibum vilem,

    id. ib. 2, 2, 14:

    quod inani sufficit alvo,

    Juv. 5, 7:

    laeva,

    without rings, Hor. S. 2, 7, 9:

    litterae,

    empty, Cic. Fam. 6, 22, 1:

    paleae,

    empty, light, Verg. G. 3, 134:

    nubila,

    id. ib. 4, 196:

    venti,

    id. A. 6, 740: tum ebur ex inani corpore extractum (a transl. of the Platon. apoleloipotos psuchên sômatos), lifeless, dead, Cic. Leg. 2, 18, 45 Mos.:

    corpus,

    Ov. H. 15, 116; id. Am. 3, 9, 6; cf.

    in the foll.: vulgus,

    i. e. the shades, Stat. Th. 1, 93; cf.

    umbra,

    Ov. Tr. 3, 11, 25:

    imago,

    id. F. 5, 463:

    regna Ditis,

    Verg. A. 6, 269:

    Tartara,

    Ov. M. 11, 670: leo, a lion ' s hide, Stat. Th. 1, 483; so,

    tigris,

    id. ib. 6, 722:

    vultus,

    i. e. blind, Sen. Phoen. 43: Gaurus, i. e. hollow (an extinct volcano), Juv. 9, 57. —
    (β).
    With abl., gen., or ab (the last rare):

    nulla epistula inanis aliqua re utili,

    Cic. Att. 2, 8, 1:

    Agyrinensis ager centum septuaginta aratoribus inanior est,

    id. Verr. 2, 3, 52, § 121:

    sanguinis atque animi pectus inane,

    Ov. H. 3, 60:

    corpus animae,

    id. M. 13, 488; 2, 611; Prop. 3, 18 (4, 17), 32:

    lymphae dolium,

    Hor. C. 3, 11, 26:

    pectus deorum,

    Sil. 2, 309: inanis a marsupio, Prud. steph. 2, 104. —
    B.
    Subst.: ĭnāne, is, n., an empty space, a void (most freq. in Lucr.):

    scilicet hoc id erit vacuum quod inane vocamus,

    Lucr. 1, 439:

    namque est in rebus inane,

    id. 1, 330 sq.; cf. id. 1, 569; 2, 236:

    ita nullum inane, nihil esse individuum potest,

    Cic. N. D. 1, 23, 65:

    plus esse inanis,

    Lucr. 1, 365:

    inani,

    ib. 524:

    inane,

    id. 1, 369; 426; 507;

    514 et saep.: ad inane naturae,

    Plin. 30, 1, 4, § 13:

    per inane,

    through the air, Lucr. 1, 1018; 2, 65 et saep.; Verg. E. 6, 31; id. A. 12, 906; Plin. 8, 43, 68, § 169 et saep.— Abl.:

    inani,

    Lucr. 1, 742; 1009:

    ab inani,

    id. 1, 431:

    in inani,

    id. 1, 1078; 2, 122:

    sine inani,

    id. 1, 510; 532; 538:

    per inania,

    id. 1, 223; Ov. M. 2, 506.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., empty, useless, worthless, vain, unprofitable:

    aures ipsae, quid plenum, quid inane sit judicant,

    Cic. Brut. 8, 34:

    quod honestum nos et laudabile esse dicamus, id illi cassum quiddam et inani vocis sono decoratum esse dicant,

    id. Tusc. 5, 41, 119; cf.:

    honesti inane nomen esse,

    id. Ac. 2, 22, 71:

    sin vera visa divina sunt, falsa autem et inania humana,

    id. Div. 2, 62, 127:

    voces inanes fundere,

    id. Tusc. 3, 18, 42; cf.

    elocutio,

    id. de Or. 1, 6, 20:

    damnatus inani judicio,

    Juv. 1, 47:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    verba,

    id. 8, 2, 17; 9, 3, 100; cf.

    verborum torrenti,

    id. 10, 7, 23:

    crimen,

    Cic. Verr. 2, 2, 72, § 177:

    o inanes nostras contentiones!

    id. de Or. 3, 2, 7:

    o spes fallaces et cogitationes inanes meae!

    id. Mil. 34, 94; cf.:

    inani et tenui spe te consolaris,

    id. Rosc. Com. 14, 42:

    spes,

    Verg. A. 10, 627:

    religio,

    Cic. Rep. 1, 15 fin.:

    delectari multis inanibus rebus, ut gloriā, etc.,

    id. Lael. 14, 49; 23, 86:

    cupiditates,

    id. Fin. 1, 13, 46:

    causas nequidquam nectis inanes,

    Verg. A. 9, 219:

    minae,

    Hor. Epod. 6, 3:

    tempus inane peto, requiem spatiumque furori,

    vacant, leisure, Verg. A. 4, 433; so,

    ternpora (with morae),

    Val. Fl. 3, 657: tempora, in prosody, i. q. the Gr. kenos chronos, the use of a short syllable for a long one, Quint. 9, 4, 51 Spald.—
    (β).
    With gen.:

    omnia plena consiliorum, inania verborum,

    poor in words, Cic. de Or. 1, 9, 37:

    quae inanissima prudentiae reperta sunt,

    id. Mur. 12, 26.—
    B.
    Of persons, vain, worthless, petty:

    Graii,

    Lucr. 1, 639:

    homo inanis et regiae superbiae,

    Sall. J. 64, 5:

    imagines, quibus inanissimi homines serviunt,

    Lact. 2, 17, 8:

    inanes Hoc juvat,

    Hor. S. 1, 4, 76; Liv. 45, 23, 16; Lucr. 1, 639:

    hi pressi et integri, contra inflati illi et inanes,

    Quint. 12, 10, 16; cf.:

    illud vero pusilli animi et inanis,

    Cic. Fam. 2, 17, 7:

    non negaverim totam Asiae regionem inaniora parere ingenia,

    Liv. 45, 23, 16.—
    C.
    As subst.: ĭnāne, is, n., that which is empty or vain; emptiness, vanity, inanity:

    o curas hominum! o quantum est in rebus inane!

    Pers. 1, 1:

    inane abscindere soldo,

    Hor. S. 1, 2, 113.— Plur.:

    dum vitat humum, nubes et inania captet,

    id. A. P. 230:

    inaina famae,

    idle reports, Tac. A. 2, 76:

    inania belli,

    id. ib. 2, 69.—Hence, adv.: ĭnānĭter, vainly, idly, uselessly:

    exsultare,

    Cic. Tusc. 4, 6, 13:

    moveri,

    id. Ac. 2, 15, 47; cf. id. ib. 2, 11, 34:

    pectus angere,

    Hor. Ep. 2, 1, 211:

    medicas exercet inaniter artes,

    Ov. M. 2, 618.

    Lewis & Short latin dictionary > inanis

  • 71 inludo

    illūdo ( inl-), si, sum, 3 (acc. to the first conj. illudiabant, Gell. 1, 7, 3; perf. subj. inlusseris, Cic. Lael. 26, 99 Bait., Lahm.), v. n. and a. [in-ludo].
    I.
    Neutr., to play at or with any thing, to sport with, amuse one's self with (syn. colludo; cf. ludificor).
    A.
    In gen. (very rare):

    illudo chartis,

    amuse myself with writing, Hor. S. 1, 4, 139:

    ima videbatur talis illudere palla,

    Tib. 3, 4, 35.—
    B.
    In partic., pregn.
    1. (α).
    With dat.:

    ut ne plane videaris hujus miseri fortunis et horum virorum talium dignitati illudere,

    Cic. Rosc. Am. 19, 54:

    ut semper gaudes illudere rebus Humanis!

    Hor. S. 2, 8, 62:

    illudere capto,

    Verg. A. 2, 64:

    discrimini publico,

    Suet. Tib. 2:

    inlusit Neroni fortuna,

    Tac. A. 16, 1 init.; cf. id. ib. 15, 72 fin.
    (β).
    In aliquem or aliquo:

    ego te pro istis factis ulciscar, ut ne impune in nos illuseris,

    Ter. Eun. 5, 4, 20; cf.:

    quae cum dixisset in Albucium illudens,

    Cic. de Or. 3, 43, 171:

    adeon' videmur vobis esse idonei, In quibus sic illudatis?

    Ter. And. 4, 4, 19.—
    (γ).
    Absol.:

    illuseras heri inter scyphos, quod dixeram controversiam esse, etc.,

    Cic. Fam. 7, 22. —
    2.
    To sport or fool away a thing, i. e. to destroy or waste in sport; in mal. part., to violate, abuse ( poet. and in post-Aug. prose).
    (α).
    With dat.:

    cui (frondi) Silvestres uri assidue capraeque sequaces Illudunt,

    Verg. G. 2, 375:

    pecuniae illudere,

    Tac. H. 2, 94 fin.:

    C. Caesar etiam matri ejus illusit,

    id. A. 15, 72:

    pueritiae Britannici,

    id. ib. 13, 17:

    feminarum illustrium capitibus,

    Suet. Tib. 45.—
    (β).
    Absol.:

    tum variae illudant pestes,

    Verg. G. 1, 181.—
    II.
    Act. (in all the meanings of I.).
    A.
    In gen., to play at or with any thing ( poet. and very rare):

    illusas auro vestes,

    i. e. lightly interwoven, Verg. G. 2, 464 (dub. al. inclusas); imitated by Avien. Perieg. 1258; cf. the periphrase: illusa pictae vestis inania, Prud. steph. 14, 104.—
    B.
    In partic., pregn.
    1.
    To scoff or mock at, to make a laughing-stock of, to ridicule (so most freq.):

    satis superbe illuditis me,

    Ter. Phorm. 5, 8, 22:

    ut is, qui illusus sit plus vidisse videatur. Quid autem turpius quam illudi?

    Cic. Lael. 26, 99:

    miseros,

    id. de Or. 2, 58, 237:

    illusi ac destituti,

    id. Quint. 16, 51:

    facetiis illusus,

    Tac. A. 15, 68:

    pergisne eam, Laeli, artem illudere, in qua primum excello ipse?

    Cic. Rep. 1, 13:

    artes,

    Ov. M. 9, 66:

    ipsa praecepta (rhetorum),

    Cic. de Or. 1, 19, 87:

    illud nimium acumen (opp. admirari ingenium),

    id. ib. 1, 57, 243:

    voces Neronis, quoties caneret,

    Tac. A. 14, 52: verbis virtutem superbis, [p. 887] Verg. A. 9, 634.—
    2.
    To destroy, ruin, violate, abuse (very rare):

    vitam filiae,

    Ter. And. 5, 1, 3: illusique pedes (i. e. crapulā) vitiosum ferre recusant Corpus, ruined, i. e. staggering, Hor. S. 2, 7, 108:

    corpus alicujus,

    Tac. A. 1, 71.

    Lewis & Short latin dictionary > inludo

  • 72 inmitto

    immitto ( inm-), īsi, issum, 3 ( perf. sync. immisti, Sil. 17, 354), v. a. [in-mitto], to send or let into a place, to introduce, admit, to send or despatch against, to let loose at, discharge at, to cast or throw into (freq. and class.; cf. intromitto, induco, introduco).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    servos ad spoliandum fanum,

    Cic. Verr. 2, 4, 45, § 101; cf.:

    servi in tecta nostra cum facibus immissi,

    id. Att. 14, 10, 1; id. Sest. 36, 78:

    magna vis hominum simul immissa,

    Liv. 2, 5, 3:

    equitatu immisso (in agmen hostium),

    Caes. B. G. 7, 40, 4:

    armaturam levem in stationes,

    Liv. 40, 48, 2; 21, 8, 8:

    corpus in undas,

    Ov. H. 2, 133:

    artificem mediis flammis,

    id. M. 6, 615:

    completas naves taeda et pice in Pomponianam classem immisit,

    let loose, Caes. B. C. 3, 101, 2; so ib. § 5; cf.:

    navem in terram,

    Liv. 30, 25, 8: repente equum immisi ad eam legionem, urged, spurred, Galb. ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    si effrenatos in eos equos immittitis,

    Liv. 40, 40, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 6, 8, 6:

    tela,

    id. B. C. 3, 92, 2:

    telum ex manu,

    Dig. 9, 2, 52:

    canalibus aqua immissa,

    Caes. B. C. 2, 10, 6:

    aquam ex fullonicis in fundum vicini,

    Dig. 39, 3, 3:

    cloacam privatam in publicum,

    ib. 43, 23, 1; and:

    puram aquam in alvum,

    Cels. 2, 12:

    haec (tigna) cum machinationibus immissa in flumen defixerat,

    had driven into, Caes. B. G. 4, 17, 4:

    bipedales trabes,

    id. ib. §

    6: tigna (in parietem),

    Dig. 8, 5, 8; 43, 25, 3:

    coronam caelo,

    hurls it to the sky, Ov. M. 8, 179:

    lentum filis immittitur aurum,

    is inserted, interwoven, id. ib. 6, 68:

    circa oneratas veste cervices laticlaviam immiserat mappam,

    put on, put around, Petr. 32, 2:

    dexteraque immissis da mihi signa rotis,

    let loose, swiftly driven, Prop. 3, 9, 58; cf.:

    immissis pars caeca et concita frenis Arietat in portas,

    slackened, Verg. A. 11, 889:

    habenas,

    id. ib. 5, 662; Ov. M. 1, 280; cf.

    rudentes,

    let go, let loose, Plin. Ep. 8, 4, 5:

    Codrus in medios se immisit hostes,

    threw himself, Cic. Tusc. 1, 48, 116; Liv. 9, 4, 10:

    se in hostium manum multitudinemque,

    Cic. Font. 17, 38; cf.:

    immisit in armatas hostium copias,

    id. Par. 1, 2, 12:

    offirmastin' occultare, quo te inmittas,

    whither you are going, Plaut. Pers. 2, 2, 40. —
    B.
    In partic.
    1.
    To send against (secretly or hostilely), to set on, incite, instigate, suborn (mostly post-Aug.):

    alii Tarquinium a Cicerone immissum aiebant,

    Sall. C. 48, 8:

    fratrem Tiberium inopinantem repente immisso tribuno militum interemit,

    Suet. Calig. 23; cf. Tac. A. 3, 16:

    immissis qui monerent,

    id. ib. 4, 54:

    Suillium accusandis utrisque immittit,

    id. ib. 11, 1:

    ad cujus rei probationem immittet indices,

    Just. 32, 2:

    invidia et a dissimilibus delator inmissus,

    Plin. Ep. 6, 31, 3. —
    2.
    To let grow unrestrained or wild:

    ea vitis immittitur ad uvas pariendas,

    Varr. R. R. 1, 31, 3:

    cupressus immittitur in perticas asseresve,

    Plin. 16, 33, 60, § 141:

    pro densitate arborum immissorumque aliorum in alios ramorum,

    grown together, interwoven, Liv. 40, 22, 3: penitus immissis radicibus niti, deeply planted or sunk, Quint. 1, 3, 5: barba immissa et intonso capillo, etc., overgrown, hanging down, Sisenn. ap. Non. 130, 8; so,

    barba immissa,

    Verg. A. 3, 593; Ov. M. 12, 351; Quint. 12, 3, 12:

    immissi capilli,

    Ov. F. 1, 503; id. M. 5, 338; 6, 168; cf.

    , in a Greek construction: Phleias immissus patrios de vertice crines,

    Val. Fl. 1, 412.—
    3.
    To ingraft:

    trunci resecantur, et... deinde feraces plantae immittuntur,

    Verg. G. 2, 80.—
    4.
    Aliquem in bona alicujus, to install, put in possession, Cic. Verr. 2, 1, 54, § 142.—
    II.
    Trop.:

    aliquid in aures,

    to listen to, Plaut. Ep. 3, 1, 14; but without in:

    ne tu quod istic fabuletur auris inmittas tuas,

    id. Capt. 3, 4, 16: verba suis immittere figuris, to accommodate its modes of thought to the words, Manil. 1, 24:

    jactam et immissam a te nefariam in me injuriam semper duxi,

    Cic. Par. 4, 1, 28:

    hic corrector in eo ipso loco, quo reprehendit, immittit imprudens ipse senarium,

    lets escape him, id. Or. 56, 190:

    si nihil extrinsecus accidit, quod corpus ejus in aliquam valetudinem immitteret,

    threw into some sickness, Dig. 1, 21, 14, § 2:

    immisitque fugam Teucris atrumque timorem,

    instilled, infused, Verg. A. 9, 719:

    vires alicui,

    Val. Fl. 7, 353:

    amorem,

    Sen. Herc. Oet. 554.

    Lewis & Short latin dictionary > inmitto

  • 73 intactus

    1.
    in-tactus, a, um, adj., untouched, uninjured, intact.
    I.
    Lit.:

    cervix juvencae,

    not broken to the yoke, Verg. G. 4, 540:

    grex,

    id. A. 6, 38:

    boves,

    Hor. Epod. 9, 22:

    nix,

    Liv. 21, 36:

    exercitus integer intactusque,

    id. 10, 14:

    intactum aliquem inviolatumque dimittere,

    id. 2, 12:

    integri intactique fugerunt,

    id. 5, 38; 21, 25:

    ferro corpus,

    id. 1, 25:

    bello fines,

    id. 3, 26:

    vulnere miles,

    Sil. 7, 399:

    arx bellis,

    id. 2, 661:

    corpus ab vexatione,

    Liv. 7, 10:

    intactus profugit,

    Sall. J. 54 fin.:

    Britannus,

    unsubdued, Hor. Epod. 7, 7:

    Scythae perpetuo ab alieno imperio intacti, aut invicti,

    Just. 2, 3:

    fides,

    unstained, Stat. S. 5, 1, 77:

    vires,

    unimpaired, Curt. 9, 7:

    intactus superstitione,

    free from superstition, id. 4, 6:

    vir haud intacti religione animi,

    Liv. 5, 15:

    intactus infamiā,

    of spotless integrity, id. 38, 51:

    intacta invidiā media,

    id. 45, 35, 5:

    (triarii) per alios manipulos prope intacti evasere,

    id. 8, 10, 6:

    caput intactum buxo,

    Juv. 14, 194. —
    II.
    Transf.
    A.
    Untried, unattempted:

    prorsus nihil intactum, neque quietum pati,

    Sall. J. 66; cf.

    bellum,

    without combat, id. ib. 83 fin.:

    novā intactāque ratione,

    Plin. 34, 8, 19, § 65:

    Dryadum silvas saltusque sequamur Intactos,

    Verg. G. 3, 40:

    carmen,

    Hor. S. 1, 10, 66:

    thensauros Proserpinae intactos ad eam diem spoliavit,

    Liv. 29, 18, 4; cf.:

    sacrilegas admovere manus intactis illis thensauris,

    id. 29, 18, 8:

    intactis opulentior thesauris Arabum,

    Hor. C. 3, 24, 1.—Of a play not yet acted:

    esurit (Statius) intactam Paridi nisi vendat Agaven,

    Juv. 7, 87; cf.:

    intactum dicere carmen,

    Stat. S. 1, 2, 238: intacta carmina [p. 973] discens, id. ib. 3, 1, 67.—
    B.
    Untouched, undefiled, chaste, of virgins:

    Pallas,

    Hor. C. 1, 7, 5:

    cui pater intactam dederat,

    Verg. A. 1, 345:

    virgo,

    Cat. 62, 45:

    intactior omni Sabina,

    Juv. 6, 162; cf.:

    utinam publica saltem his intacta malis agerentur sacra,

    not disgraced by these scandals, Juv. 6, 336.
    2.
    in-tactus, ūs, m., intangibleness, only in an interpolation in Lucr. 1, 454; cf. Lachm. and Munro ad loc.

    Lewis & Short latin dictionary > intactus

  • 74 intectus

    1.
    intectus, a, um, Part., from intego.
    2.
    in-tectus, a, um, adj., uncovered, unclad.
    I.
    Lit.:

    nuda, intecta corpora,

    Sall. H. 1, 59:

    semiruta moenia, domūs intectae,

    unroofed, id. ib. 2, 21:

    cetera intecti,

    with no other covering, Tac. G. 17:

    dux prope intectus,

    Tac. H. 5, 22: pedes, uncovered, i. e. with only sandals on them, id. A. 2, 59:

    corpus,

    id. H. 4, 77; cf.:

    nudum et intectum corpus,

    App. M. 10, p. 254:

    caput,

    Amm. 27, 10. —
    II.
    Trop., unconcealed, open, frank (opp. obscurus), Tac. A. 4, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > intectus

  • 75 invalidus

    in-vălĭdus, a, um, adj., not strong, infirm, impotent, weak, feeble (not in Cic. or Cæs.).
    I.
    Lit.:

    Camillus, jam ad munera corporis senectā invalidus,

    Liv. 6, 8:

    milites,

    id. 23, 16:

    paucos graves aetate aut invalidos inveniunt,

    id. 10, 34 fin.:

    ad ingrediendum,

    Gell. 20, 1, 11:

    corpus laborum impatiens invalidumque,

    Ov. Tr. 5, 2, 4:

    manus,

    Luc. 5, 275:

    quidquid tecum invalidum metuensque pericli est,

    Verg. A. 5, 716:

    pueri,

    Val. Fl. 5, 24;

    (with inermis),

    Tac. A. 1, 46:

    corpus,

    Ov. H. 21, 297:

    artus,

    id. ib. 21, 245.— Comp.:

    invalidiores Parthi,

    Just. 41, 6, 3.— Sup.:

    invalidissimum urso caput,

    Plin. 8, 36, 54, § 130.—
    II.
    Transf., weak, inefficient, inadequate, unsuitable:

    stationes pro castris,

    Liv. 41, 2:

    invalida moenia adversum irrumpentes,

    Tac. A. 12, 16:

    invalidae ad hoc monstrum sugillandum litterae,

    Val. Max. 5, 3, 4:

    defensionis praesidia,

    id. 8, 1, 3:

    venenum,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 170:

    causa,

    Luc. 7, 67:

    argumentum,

    Dig. 48, 18, 1:

    ignes,

    low, Tac. A. 1, 65:

    fama,

    inadequate, depreciating, Amm. 16, 10, 17.— Adv.: invălĭdē, weakly, feebly, Arn. 7, 250.

    Lewis & Short latin dictionary > invalidus

  • 76 lacer

    lăcer ( lăcĕrus quoted by Prisc. 901 [p. 1026] P.), ĕra, ĕrum, adj. [root lak-, to tear; Gr. lakeros, torn; lakkos, lake; Lat. lacero, lacus, lacuna, lāma; Irish, loch; Engl. lake], mangled, lacerated, torn to pieces.
    I.
    Lit. (not in Cic. or Cæs.):

    homo,

    Lucr. 3, 403:

    corpus,

    Liv. 1, 28; Plin. 2, 63, 63, § 156:

    corpus verberibus,

    Just. 21, 4, 7: cui quod membrum lacerum laesumve est, Masur. Sab. ap. Gell. 4, 2, 15:

    Deiphobum lacerum crudeliter ora,

    mutilated, Verg. A. 6, 495; so,

    artus avolsaque membra et funus lacerum tellus habet,

    id. ib. 9, 491.—Of the hair:

    nec modus aut pennis, laceris aut crinibus, ignem spargere,

    Stat. S. 1, 1, 133; Sil. 6, 560; Claud. Rapt. Pros. 3, 177:

    vestis,

    Tac. H. 3, 10:

    tectorum vestigia lacera et semusta,

    id. A. 15, 40:

    puppis,

    Ov. H. 2, 45:

    insignia,

    Stat. Th. 10, 8:

    lacerae unguibus venae,

    Sen. Phoen. 162.—
    B.
    Trop. (postAug. and very rare):

    sparsas, atque, ut ita dicam, laceras gentilitates colligere atque conectere,

    families rent and scattered, Plin. Pan. 39, 3.— Poet.:

    castra,

    an army that has lost its general, Sil. 15, 9:

    lacerae domus artus componere,

    Sen. Thyest. 432.—
    * II.
    Transf., act., rending, lacerating (for lacerans):

    morsus,

    Ov. M. 8, 880.

    Lewis & Short latin dictionary > lacer

  • 77 lacero

    lăcĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [lacer], to tear to pieces, to mangle, rend, mutilate, lacerate (class., esp. in the trop. sense; syn.: lanio, discerpo).
    I.
    Lit.:

    quin spolies, mutiles, laceres quemquam nacta sis,

    Ter. Hec. 1, 1, 8: lacerat lacertum Largi mordax Memmius, Crass. ap. Cic. de Or. 2, 59, 240:

    corpus uti volucres lacerent in morte feraeque,

    Lucr. 3, 880:

    membra aliena,

    Juv. 15, 102; cf.: lacerato corpore, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Trag. v. 95 Vahl.):

    morsu viscera, Cic. poët. Tusc. 2, 8: ora, comas, vestem lacerat,

    Ov. M. 11, 726:

    amictus,

    Sil. 13, 389:

    genas,

    Ov. Tr. 3, 3, 51:

    verbere terga,

    id. F. 2, 695:

    Tum autem Syrum impulsorem, vah, quibus illum lacerarem modis,

    Ter. Ad. 3, 2, 17:

    tergum virgis,

    Liv. 3, 58; 26, 13:

    unguibus cavos recessus luminum,

    Sen. Oedip. 968:

    quid miserum laceras?

    Verg. A. 3, 41:

    ferro,

    Hor. C. 3, 27, 46:

    loricam,

    Verg. A. 12, 98: lacerari morsibus saevis canum, Phaedr. 1, 12, 11:

    ferae corpus lacerabant,

    Petr. 115 sq.:

    carnes dentibus,

    Vulg. Job, 13, 4; id. Gen. 40, 19.—
    B.
    Esp.
    1.
    To break up, to wreck, shatter:

    navem Ulixis,

    Ov. P. 3, 6, 19:

    majorem partem classis,

    Vell. 2, 79, 3:

    naves,

    Liv. 29, 8:

    navigia,

    Curt. 4, 3, 18:

    lecticam,

    Suet. Aug. 91.—
    2.
    To cut up, carve:

    obsonium,

    Petr. 36:

    anserem,

    id. 137; 74.—
    3.
    To waste, plunder: cum Hannibal terram Italiam laceraret atque vexaret, Cato ap. Serv. Verg. E. 6, 7, 6:

    orbem,

    Juv. 4, 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    To tear to pieces with words, to censure, asperse, abuse, rail at:

    obtrectatio invidiaque, quae solet lacerare plerosque,

    Cic. Brut. 42, 156:

    optimum virum verborum contumeliis,

    id. Phil. 11, 2:

    aliquem probris,

    Liv. 31, 6:

    Pompeium dempto metu lacerant,

    Sall. H. 3, 61, 21 Dietsch:

    meque vosque male dictis,

    id. J. 85, 26:

    famam alicujus,

    to slander, calumniate, id. 38, 54:

    alicujus carmina,

    Ov. P. 4, 16, 1:

    lacerari crebro vulgi rumore,

    Tac. A. 15, 73.—
    B.
    To distress, torture, pain, afflict:

    intolerabili dolore lacerari,

    Cic. Ac. 2, 8, 23:

    quam omni crudelitate lacerastis,

    id. Dom. 23, 59:

    quid laceras pectora nostra morā?

    Ov. H. 15, 212:

    meus me maeror cottidianus lacerat et conficit,

    Cic. Att. 3, 8, 2; cf.:

    aegritudo lacerat, exest animum planeque conficit,

    id. Tusc. 3, 13, 27.—
    C.
    To ruin, destroy, dissipate, squander, waste:

    male suadendo et lustris lacerant homines,

    Plaut. Curc. 4, 2, 22:

    patriam omni scelere,

    Cic. Off. 1, 17, 57:

    bonorum emptores, ut carnifices, ad reliquias vitae lacerandas et distrahendas,

    to scatter, disperse, Cic. Quint. 15, 50:

    pecuniam,

    to squander, id. Verr. 2, 3, 70, § 164:

    lacerari valde suam rem,

    Plaut. Merc. 1, 1, 48; cf.:

    bona patria manu, ventre,

    to lavish, squander, Sall. C. 14, 2:

    diem,

    to waste, Plaut. As. 2, 2, 25; id. Stich. 3, 1, 45.

    Lewis & Short latin dictionary > lacero

  • 78 lacerus

    lăcer ( lăcĕrus quoted by Prisc. 901 [p. 1026] P.), ĕra, ĕrum, adj. [root lak-, to tear; Gr. lakeros, torn; lakkos, lake; Lat. lacero, lacus, lacuna, lāma; Irish, loch; Engl. lake], mangled, lacerated, torn to pieces.
    I.
    Lit. (not in Cic. or Cæs.):

    homo,

    Lucr. 3, 403:

    corpus,

    Liv. 1, 28; Plin. 2, 63, 63, § 156:

    corpus verberibus,

    Just. 21, 4, 7: cui quod membrum lacerum laesumve est, Masur. Sab. ap. Gell. 4, 2, 15:

    Deiphobum lacerum crudeliter ora,

    mutilated, Verg. A. 6, 495; so,

    artus avolsaque membra et funus lacerum tellus habet,

    id. ib. 9, 491.—Of the hair:

    nec modus aut pennis, laceris aut crinibus, ignem spargere,

    Stat. S. 1, 1, 133; Sil. 6, 560; Claud. Rapt. Pros. 3, 177:

    vestis,

    Tac. H. 3, 10:

    tectorum vestigia lacera et semusta,

    id. A. 15, 40:

    puppis,

    Ov. H. 2, 45:

    insignia,

    Stat. Th. 10, 8:

    lacerae unguibus venae,

    Sen. Phoen. 162.—
    B.
    Trop. (postAug. and very rare):

    sparsas, atque, ut ita dicam, laceras gentilitates colligere atque conectere,

    families rent and scattered, Plin. Pan. 39, 3.— Poet.:

    castra,

    an army that has lost its general, Sil. 15, 9:

    lacerae domus artus componere,

    Sen. Thyest. 432.—
    * II.
    Transf., act., rending, lacerating (for lacerans):

    morsus,

    Ov. M. 8, 880.

    Lewis & Short latin dictionary > lacerus

  • 79 marceo

    marcĕo, ēre, v. n. [Sanscr. root mar, die; Gr. marainô, marasmos; cf. also morbus, morior], to wither, droop, shrink, shrivel
    I.
    Lit. ( poet.): marcebant coronae, [p. 1113] Claud. Rapt. Pros. 3, 244:

    silva comis,

    Stat. S. 5, 5, 29.—
    II.
    Transf., to be faint, weak, drooping, feeble, languid, lazy (not in Cic. or Cæs.):

    annis corpus jam marcet,

    Lucr. 3, 946:

    marcent luxuria, vino, et epulis per totam hiemem confecti,

    Liv. 23, 45:

    otio ac desidia corrupti marcebant,

    Just. 30, 1:

    pavore,

    Curt. 4, 13, 18; Vell. 2, 84:

    si marcet animus, si corpus torpet,

    Cels. 2, 2:

    amor,

    Claud. Laud. Seren. 226:

    juventa,

    Nemes. Ecl. 1, 60.—Hence, marcens, entis, P. a., withering, drooping, feeble, wasted away, exhausted, weak, languid, indolent (mostly poet.).
    A.
    Lit.:

    marcentes coronae, Claud. Epithal. Pall. et Celer. 96: marcentes tibi porrigentur uvae,

    Mart. 5, 78, 12:

    bracchia marcentia vino,

    Col. 10, 428.—
    B.
    Transf.:

    colla,

    Stat. Th. 2, 630:

    guttura,

    Ov. M. 7, 314:

    senex marcentibus annis,

    Sil. 15, 746:

    visus,

    Sen. Agam. 788:

    stomachus,

    Suet. Calig. 58:

    terga,

    Mart. Cap. 6, § 704.— Absol.:

    tostis marcentem squillis recreabis,

    Hor. S. 2, 4, 58:

    Vitellius deses et marcens,

    Tac. H. 3, 36:

    pocula,

    i. e. enfeebling, Stat. S. 4, 6, 56:

    pax,

    Tac. G. 36: flamma cupiditatis, Mam. Grat. Act. ad Julian. 17.

    Lewis & Short latin dictionary > marceo

  • 80 membrum

    membrum, i, n. [etym. dub.; perh. for mems-trum; cf. Sanscr. māmsa, flesh], a limb, member of the body (class.).
    I.
    Lit.:

    jam membrorum, id est partium corporis, alia videntur propter eorum usum a natura esse donata, ut manus, crura, pedes, etc.... alia quasi ad quendam ornatum, ut cauda pavoni, plumae versicolores columbis, viris mammae atque barba,

    Cic. Fin. 3, 5, 18; Plaut. Am. 5, 1, 66:

    defessa,

    Verg. G. 4, 438; Suet. Vesp. 20:

    hispida membra,

    Juv. 2, 11:

    membrum lacerum laesumve,

    Gell. 4, 2, 15:

    propter membrum ruptum talio,

    Gai. Inst. 3, 223.—
    B.
    In partic., = membrum virile, Auct. Priap. 70, 17. So plur. membra, Ov. Am. 3, 7, 65; cf. App. M. 5, 6, p. 161; id. ib. 10, 31, p. 254; Aus. Epigr. 120, 4.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen.
    1.
    Of inanim. and abstr. things, a part, portion, division:

    omnes philosophiae partes atque omnia membra,

    Cic. N. D. 1, 4, 9:

    solvere quassatae parcite membra ratis,

    Ov. Tr. 1, 2, 2:

    per omnia philosophiae membra prudenter disputando currere,

    Amm. 16, 5, 6: eadem sunt membra in utrāque disputatione, Cic. de Or. 3, 30, 119 —
    2.
    Of persons:

    Ponticus... Bassus... dulcia convictūs membra fuere mei,

    Ov. Tr. 4, 10, 48:

    membra et partes alienae potentiae,

    Sen. Ep. 21, 6; cf. poet.:

    fluctuantia membra Libyae,

    Sil. 2, 310.—
    B.
    Esp.
    1.
    A member of the state:

    per multa membra civitas in unum tantum corpus redigitur,

    Just. 5, 10, 10:

    membra partesque imperii,

    Suet. Aug. 48:

    reipublicae totius membra,

    Amm. 18, 5, 1:

    urbis,

    id. 15, 7, 5:

    Achaei scilicet per civitates velut per membra divisi sunt, unum tamen corpus et unum imperium habent,

    Just. 34, 1, 2: corpore sic toto ac membris Roma usa. Sil. 12, 318:

    cur ut decisa atque avulsa a corpore membra despiciar,

    id. 1, 670.—
    2.
    An apartment, chamber in a house:

    dormitorium membrum,

    a bed-chamber, Plin. Ep. 2, 17, 9:

    domūs membra,

    App. M. 3, 28, p. 141; 7, 1, p. 188:

    modus membrorum numerusque,

    Col. 6, 1, 1:

    cubicula et ejusmodi membra,

    Cic. ad Q. Fr. 3, 1, 1, § 2.—
    3.
    Of speech, a member or clause of a sentence: quae Graeci kommata et kôla nominant, nos recte incisa et membra dicimus, Cic. Or. 62, 211; cf. Auct. Her. 4, 19, 26.—
    4.
    Of the Church of Christ:

    singuli autem alter alterius membra,

    Vulg. Rom. 12, 5; cf.

    the context: membra sumus corporis ejus,

    i. e. Christ's, id. Eph. 5, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > membrum

См. также в других словарях:

  • corpus — [ kɔrpys ] n. m. • 1863; « hostie » fin XIIe; mot lat. « corps » 1 ♦ Dr. Recueil de pièces, de documents concernant une même discipline. Corpus d inscriptions latines et grecques. 2 ♦ (1961) Ling. Ensemble fini d énoncés réels réuni en vue de l… …   Encyclopédie Universelle

  • Corpus — (Latin plural corpora, English plural corpuses or corpora) is Latin for body. It may refer to: Contents 1 Law 2 Biology …   Wikipedia

  • corpus — (izg. kȍrpus) m DEFINICIJA knjiga s više različitih tekstova, ob. povezana općom temom ili svrhom; zbirka, zbornik, usp. korpus SINTAGMA corpus alienum (izg. corpus aliénum) strano tijelo; corpus delicti (izg. corpus delìkti) predmet kojim je… …   Hrvatski jezični portal

  • corpus — cor·pus / kȯr pəs, ˌpu̇s/ n pl cor·po·ra / pə rə/: the main body of a thing; specif: the principal of a fund, trust, or estate as distinct from income or interest: res Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996 …   Law dictionary

  • corpus — CÓRPUS, corpusuri, s.n. (livr.) Culegere sau colecţie de texte, documente, inscripţii, legi etc. – Din lat. corpus. Trimis de ana zecheru, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  CÓRPUS s. corp. (Un corpus de legi.) Trimis de siveco, 05.08.2004. Sursa:… …   Dicționar Român

  • CORPUS — praeter signiicatum commune, Latinis opus quoque notat, quod in multas esset digestum partes pluresque libros coneineret; sicut corpus animalis plura membra. Sic Firmicus opus suum de Mathesi quod multis libris explicatur, Corpus appellat et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • corpus — 1. ‘Conjunto de datos o textos de un mismo tipo que sirve de base a una investigación’. Es invariable en plural (→ plural, 1f y k): «En el caso de corpus demasiado abundantes se hace necesario tomar solamente una muestra» (Quezada Mensaje [Chile… …   Diccionario panhispánico de dudas

  • Corpus — Cor pus ( p[u^]s), n.; pl. {Corpora} ( p[ o]*r[.a]). [L.] A body, living or dead; the corporeal substance of a thing. [1913 Webster] {Corpus callosum} (k[a^]l*l[=o] s[u^]m); pl. {Corpora callosa} ( s?) [NL., callous body] (Anat.), the great band… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Corpus — Saltar a navegación, búsqueda El término Corpus puede referirse a: Corpus lingüístico, conjunto de ejemplos reales de uso de una lengua; Corpus, abreviación de la fiesta del Corpus Christi; Corpus, municipio del departamento de San Ignacio… …   Wikipedia Español

  • corpus — (pl. corpora), late 14c., from L. corpus, lit. body (see CORPOREAL (Cf. corporeal)). The sense of body of a person (mid 15c. in English) and collection of facts or things (1727 in English) were both present in Latin. Corpus Christi (late 14c.),… …   Etymology dictionary

  • corpus — (plural corpus, preferible a corpora) sustantivo masculino 1. Uso/registro: elevado. Conjunto de datos ordenados o de textos sobre una determinada materia, que pueden servir de base a una investigación: El corpus de la tesis doctoral se encuentra …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»