-
1 duro
dūro, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [durus], to make hard, to harden (mostly ante-class. and post-Aug.; not in Cic.).I.Lit.(α).Act.:(β).quae nobis durata ac spissa videntur, Haec, etc.,
Lucr. 2, 444; so in the part. perf.:coria (with condurare ferrum),
id. 6, 970; cf.cutis,
Ov. M. 4, 577:caementa calce (opp. interlita luto),
Liv. 21, 11:ova in aqua,
Plin. 29, 3, 11, § 45:pontus frigore,
Ov. P. 4, 9, 85:nives solo,
Hor. C. 3, 24, 39:aqua salibus,
i. e. strongly saturated, Col. 7, 4 fin., v. durus, I.:ungulas (mularum),
id. 6, 37, 11:ferrum ictibus,
Plin. 34, 15, 43, § 149:guttas in grana,
id. 12, 19, 42, § 94:uvam fumo,
i. e. to dry, preserve, Hor. S. 2, 4, 72.—In medic. lang.: corpus, i. e. to bind, make costive, opp. mollire, Cels. 2, 14; cf. id. 2, 33 fin. —In fullers' lang., to harden, stiffen or full cloth: Art. Non queo durare. Par. Si non didicisti fulloniam, non mirandumst, Plaut. As. 5, 2, 57 (with a punning reference to the meaning II. A. 2.).—Neutr.:II.tum durare solum et discludere Nerea ponto Coeperit, i. q. durescere,
Verg. E. 6, 35; so,vino minime durante, uva maxime,
Plin. 14, 3, 4, § 37.—Trop.A.(Acc. to durus, II. A. 2.).1.Act., to harden with use or labor, etc.; to make hardy or callous, to inure (class.):2.opere in duro membra manusque,
Lucr. 5, 1359; cf.:membra animumque,
Hor. S. 1, 4, 119:umeros ad vulnera,
Verg. G. 3, 257: hoc se labore durant homines adolescentes, * Caes. B. G. 6, 28, 3; cf.:exercitum crebris expeditionibus, patientiaque periculorum,
Vell. 2, 78, 2:cor,
Plaut. Ps. 1, 3, 6; cf.mentem,
Tac. A. 3, 15 al.:ab duratis usu armorum pulsi,
Liv. 7, 29; so in the part., id. 23, 18; 30, 28:durati bellis,
id. 42, 52:vitia durantur,
grow inveterate, Quint. 1, 1, 37.—Neutr. (so most freq.), to be hardened, inured to troubles, i. e. to be patient, to wait, persevere; to endure, hold out:(β).durare nequeo in aedibus,
Plaut. Am. 3, 2, 1; cf. id. Men. 5, 2, 31; Ter. Ad. 4, 2, 15; Liv. 5, 2, 7; 38, 7 fin.; Quint. 11, 3, 23; Verg. A. 9, 604; Hor. Ep. 1, 1, 82 al.; cf. impers., Liv. 10, 46:durate et vosmet rebus servate secundis,
Verg. A. 1, 207; cf. Suet. Calig. 45; Auct. ap. Quint. 9, 2, 91; Ov. Am. 3, 11, 27 al.:nequeo durare, quin, etc.,
Plaut. Curc. 1, 3, 22:durare nequeo quin intro eam,
id. Mil. 4, 6, 34; Suet. Claud. 26.—With acc., to bear, endure ( poet. and in post-Aug. prose):(γ).patior quemvis durare laborem,
Verg. A. 8, 577:quascumque vias,
Stat. S. 5, 2, 153;and of inanimate subjects: sine funibus Vix durare carinae Possunt imperiosius Aequor,
Hor. C. 1, 14, 7; cf.:(vitis genus) quod siccitatem durat et ventos,
Pall. Febr. 9, 1.—With inf.:b.non quis parumper durare opperier,
Plaut. Truc. 2, 3, 5.—In gen., to hold out, to continue in existence, to last, remain (very freq.): Ar. Ubi illaec (talenta) quae dedi ante? Cl. Abusa. Num si ea durarent mihi, [p. 621] etc., Plaut. As. 1, 3, 44:B.uti quam diutissime durent oleae,
Cato R. R. 58; 104; Varr. R. R. 1, 59, 3:omnem durare per aevom,
Lucr. 3, 605; cf. id. 3, 812; Verg. G. 2, 100; Suet. Calig. 6 al.:neque post mortem durare videtur (corpus),
Lucr. 3, 339; cf. ib. 561:ad posteros virtus durabit,
Quint. 3, 1, 21; cf. id. 1, 11, 18; 3, 1, 9; 5, 11, 41:maneat quaeso duretque gentibus, si non amor nostri, at certe odium sui,
Tac. G. 33:durante originis vi,
id. Agr. 11; cf. Petr. 96, 3:durante bello,
Tac. A. 14, 39; so with adhuc, Suet. Gramm. 24; cf.:munera, quibus donatus est, durant, ostendunturque adhuc Bais,
are still in existence, id. Tib. 6 et saep.—With inf.:ut vivere durent,
Luc. 4, 519; so Sil. 10, 653; 11, 75; Petr. 41, 2.—In Tacitus sometimes of persons, for vivere, to live:narratum ab iis, qui nostram ad juventam duraverunt,
Tac. A. 3, 16; id. Or. 17; id. Agr. 44. And once in the same author (acc. to the better reading) of extension in space: durant colles (= continuantur, ultra porriguntur; French, s'y prolongent), extend continuously to the frontier, Germ. 30.—(Acc. to durus, II. B.)1.Act., to render hard, callous, insensible; to dull, to blunt (rare and perh. not ante-Aug.):2.aerea dehinc ferro (Juppiter) duravit saecula,
Hor. Epod. 16, 65:ad plagas durari,
Quint. 1, 3, 14 (cf. §12: quae in pravam induruerunt): ad omne facinus durato,
Tac. H. 4, 59.—Of the affections, Vulg. Job, 39, 16.— Pass.:linguae vitia, inemendabili in posterum pravitate durantur,
to become confirmed, incurable, Quint. 1, 1, 37.—Neutr., to be hard, stern, callous, insensible (rare and not ante-Aug.):ut non durat (pater) ultra poenam abdicationis,
Quint. 9, 2, 88:in nullius umquam suorum necem duravit,
Tac. A. 1, 6; Petr. 105 fin.; cf.:usque ad caedem ejus duratura filii odia,
Tac. A. 14, 1 fin. -
2 insensibilia
I.Pass.:(β).morbus,
Ser. Samm. 3, 2. — As subst.: insensĭbĭlĭa, ium, n., things of no account, Lact. 2, 2, 17; 2, 5, 1.—Things imperceptible, Apul. Asclep. 19, p. 87. —B.Trop., incomprehensible:II.inenarrabile esse ait, et propemodum insensibile,
Gell. 17, 10, 17.—Act., that cannot feel, insensible, senseless:simulacra,
Lact. 6, 13 fin.:deus,
id. 7, 3, 7; 4, 1, 2 al.— Adv.: insensĭbĭlĭter, insensibly, Cassiod. -
3 insensibilis
I.Pass.:(β).morbus,
Ser. Samm. 3, 2. — As subst.: insensĭbĭlĭa, ium, n., things of no account, Lact. 2, 2, 17; 2, 5, 1.—Things imperceptible, Apul. Asclep. 19, p. 87. —B.Trop., incomprehensible:II.inenarrabile esse ait, et propemodum insensibile,
Gell. 17, 10, 17.—Act., that cannot feel, insensible, senseless:simulacra,
Lact. 6, 13 fin.:deus,
id. 7, 3, 7; 4, 1, 2 al.— Adv.: insensĭbĭlĭter, insensibly, Cassiod. -
4 insensibiliter
I.Pass.:(β).morbus,
Ser. Samm. 3, 2. — As subst.: insensĭbĭlĭa, ium, n., things of no account, Lact. 2, 2, 17; 2, 5, 1.—Things imperceptible, Apul. Asclep. 19, p. 87. —B.Trop., incomprehensible:II.inenarrabile esse ait, et propemodum insensibile,
Gell. 17, 10, 17.—Act., that cannot feel, insensible, senseless:simulacra,
Lact. 6, 13 fin.:deus,
id. 7, 3, 7; 4, 1, 2 al.— Adv.: insensĭbĭlĭter, insensibly, Cassiod. -
5 brūtus
brūtus adj. [2 GAR-], heavy, inert, immovable: tellus, H.—Dull, insensible, irrational, Her.* * *Ibruta, brutum ADJheavy, unwieldy, inert; dull, stupid, brute; irrational, insensitive, brutishIIBrutus, Roman cognomenL. Junius Brutus -- first consul; M. J. = assassin
-
6 con - callēscō
con - callēscō calluī, ere [calleo], to grow hard: manus opere... animus usu.—Fig., to become insensible: locus animi concalluit. -
7 dūrō
dūrō āvī ātus, āre [durus]. I. Trans, to make hard, harden, solidify: fumo uvam, dry, H.: calor durat (terram), V.: caementa calce durata, L.: solo nives, H.: undam in glaciem, Tb.—Fig., to harden with use, make hardy, inure: membra animumque, H.: umeros ad volnera, V.: hoc se labore, Cs.: adversus mala duratus, L.— To render hard, make insensible, dull, blunt: ferro (Iuppiter) duravit saecula, H. — To bear, endure, resist: laborem, V.: Vix durare carinae Possunt Aequor, H. — II. Intrans, to grow hard: Tum durare solum Coeperit, V.— To be inured, be patient, wait, persevere, endure, hold out: hic, T.: in labore sub pellibus, L.: Durate et vosmet servate, V. — Pass impers.: nec durari extra tecta poterat, L. — To hold out, continue, last, remain: totidem per annos, V.: duret gentibus odium sui, Ta.: durante originis vi, Ta.: eadem horam durare probantes, H.: durando saecula vincit, V.: in hanc saeculi lucem, to survive, Ta.: durant colles, i. e. extend, Ta.* * *durare, duravi, duratus Vharden, make hard; become hard/stern; bear, last, remain, continue; endure -
8 dūrus
dūrus adj. with comp. and sup, hard (to the touch): silex, V.: ferrum, H.: bipennes, H.: cutis, O.: corpus, impenetrable, O.: dumeta, i. e. rough, O.: gallina, tough, H.—As subst n.: nil extra est in nuce duri, no shell, H.—Hard, harsh, of a taste: sapor Bacchi, V. — Of a sound, C. — Fig., rough, rude, uncultivated: oratione et moribus: poëta durissimus: durior ad haec studia: virtus, Ta.: gens duro robore nata, V.: componere versūs, H. — Hardy, vigorous, rough: Spartiatae: in armis genus, L.: vindemiator, H.: ilia messorum, H.: iuvenci, O. — Harsh, rough, stern, unyielding, unfeeling, pitiless, insensible, obstinate: pater, T.: se durum agrestemque praebere: durior Diogenes: iudex durior: duri hominis vel potius vix hominis videtur: nos dura aetas, H.: ōs, shameless, impudent, T.: ore durissimo esse: ferrum, cruel, V.: aures, V.: flectere (me) Mollibus Iam durum imperiis, H.—Of things, hard, severe, toilsome, oppressive, distressing, burdensome, adverse: provincia, T.: fortuna: hiemps: venatus, O.: durissimo tempore anni, inclement, Cs.: valetudo, H.: dolores, V.: iter, V.: proelia, V.: Durum: sed levius fit patientiā, etc., H.: hi, si quid erat durius, concurrebant, a difficulty, Cs.: si nihil esset durius, Cs.— Plur n. as subst, hardships, difficulties: Siccis omnia dura deus proposuit, H.: multa, V.: ego dura tuli, O.* * *dura -um, durior -or -us, durissimus -a -um ADJhard, stern; harsh, rough, vigorous; cruel, unfeeling, inflexible; durable -
9 lentus
lentus adj. with comp. and sup. [cf. lenis], pliant, flexible, tough, tenacious, sticky, viscous: viburna, V.: flagellum, Ph.: pituita, H.: Lentior salicis virgis, O.: gluten visco lentius, V.: Lentis adhaerens bracchiis, tenacious, H.: prensare manu lentissima bracchia, senseless, H.— At rest, slow, sluggish, immovable: in umbrā, V.: in lento luctantur marmore tonsae, motionless, V.: asinus, Ph.: remedia, Cu.: fori harena, Iu.—Fig., delayed, lingering, slow: funus matris, Iu.: Spes, O.: uteri pondera, Pr.: amor, H.: in dicendo, drawling: ira deorum, Iu.: risus, indifferent, H.: lentos Pone fastūs, reluctant, O.: infitiatores, backward: negotium, tedious: ubi lentus abes? where do you loiter? O.— Easy, calm, indifferent, unconcerned, phlegmatic: genus ridiculi patientis ac lenti: spectotor, H.: lentissima Pectora, insensible (to love), O.: in dolore suo, Ta.* * *lenta -um, lentior -or -us, lentissimus -a -um ADJclinging, tough; slow, sluggish, lazy, procrastinating; easy, pliant -
10 ob-dūrēscō
ob-dūrēscō ruī, —, ere, to grow hard: Gorgonis voltu, i. e. to be petrified, Pr.—To become hardened, grow insensible, be obdurate: usu obduruerat civitatis patientia: animus ad dolorem: quorum (amicorum) alii obduruerunt. -
11 (ob-torpēscō)
(ob-torpēscō) puī, —, ere, inch, to grow stiff, be benumbed, become insensible, lose feeling.—Only perf: si manus prae metu obtorpuerit, L.—Fig.: subactus miseriis obtorpui: circumfuso undique pavore, ita obtorpuit, ut, etc., L. -
12 obtūsus or obtūnsus
obtūsus or obtūnsus adj. with comp. [P. of obtundo], blunt, dull, obtuse: vomer, V.—Fig., blunt, dull, weak, faint: cui (animo) obtusior sit acies: obtunsa pectora, insensible, V.: ne obtunsior usus Sit genitali arvo, too enfeebled, V.: vigor animi, L.: quo quid dici potest obtusius? more stupid. -
13 occallēscō
occallēscō luī, ere, inch. [ob+callesco, calleo], to grow callous, harden: Os sensi occallescere rostro, i. e. thicken to a snout, O.—Fig., to grow insensible.* * *occallescere, occallui, - Vbecome callous; acquire a thick skin -
14 sōpiō
sōpiō īvī, ītus, īre [SOP-], to deprive of sense, make unconscious, stun, put to sleep, lull: sonitus procellae magnam partem hominum sopivit, L.: herbis draconem, O.: sopito corpore vigilare: Sopitus venis et inexperrectus, O.: sensūs, V.: sopitae quietis tempus, of deep sleep, L.— To make unconscious, stun, stupefy: alios vino oneratos sopiunt, L.: inpactus ita est saxo, ut sopiretur, L.—Fig., to lull, lay at rest, calm, settle, still, quiet, render inactive: sopitos suscitat ignīs, V.: sopita virtus, lulled to sleep.* * *Ipenis; (perhaps rude)IIsopire, sopivi, sopitus Vcause to sleep, render insensible by a blow or sudden shock -
15 stolidus
stolidus adj. with comp. and sup. [1 STAR-], slow, dull, obtuse, coarse, uncultivated, rude, stupid, stolid: genus, Enn. ap. C.: Vix tandem sensi stolidus, T.: Indocti stolidique, H.: Lentulus perincertum stolidior an vanior, S.: dux ipse inter stolidissimos, L.: aures (Midae), O.: vires, L.: superbia, L.* * *stolida -um, stolidior -or -us, stolidissimus -a -um ADJdull, stupid, insensible; brutish; inert (things) -
16 surdus
surdus adj. with comp, deaf: si surdus sit, varietates vocum noscere possit?: quam mihi nunc surdo narret fabulam, how deaf I am to his talk, T.: Non canimus surdis, are not preaching to the wind, V.: vana surdis auribus canere, L.: narrare asello Fabellam surdo, H.—Wilfully deaf, not listening, heedless, inattentive, regardless, insensible, inexorable, averse, reluctant: orando surdas iam aurīs reddideras mihi, T.: ad id aures, L.: non surdus iudex: ad mea munera, O.: ad omnia solacia aures, L.: mens, O.: scopulis surdior, H.: Non saxa surdiora navitis, H.—Not understanding, dull, inappreciative: in horum sermone: undae, O.—Unheard, noiseless, silent, still, mute, dumb: bucina, Iu.: Non erit officii gratia surda tui, unsung, O.: quos diri conscia facti mens surdo verbere caedit, secret, Iu.* * *surda, surdum ADJdeaf, unresponsive to what is said; falling on deaf ears; muffled, muted -
17 callisco
calliscere, callisci, - V INTRANSgrow insensitive; become dull/insensible (L+S) -
18 concallesco
concallescere, concallui, - V INTRANSgrow/become hard/hardened/callous/insensitive/shrewd/insensible/dull/obtuse -
19 impassibilis
impassibile, impassibilior -or -us, mpassibilissimus -a -um ADJpassionless; incapable of passion/suffering; insensible -
20 inpassibilis
inpassibilis, inpassibile ADJpassionless; incapable of passion/suffering; insensible
См. также в других словарях:
insensible — [ ɛ̃sɑ̃sibl ] adj. • 1223; lat. insensibilis I ♦ Qui ne sent pas, ne ressent rien. 1 ♦ Vx ou littér. Qui n a pas de sensibilité physique. ⇒ inanimé, 2. mort. « Sur la pierre insensible où mes pleurs ont coulé » (M. J. Chénier). 2 ♦ Qui n éprouve… … Encyclopédie Universelle
insensible — Insensible. adj. de tout genre. Qui ne sent point, qui n est point touché de l impression que l objet doit faire sur les sens ou sur l ame. On dit que les ladres sont insensibles. le froid engourdit les parties & les rend insensibles. il souffre… … Dictionnaire de l'Académie française
Insensible — In*sen si*ble, a. [L. insensibilis: cf. F. insensible. See {In } not, and {Sensible}.] [1913 Webster] 1. Destitute of the power of feeling or perceiving; wanting bodily sensibility; unconscious. Milton. [1913 Webster] 2. Not susceptible of… … The Collaborative International Dictionary of English
insensible — 1 Insensible, insensitive, impassible, anesthetic mean unresponsive to stimuli or to external influences. Insensible usually implies total unresponsiveness, and therefore unawareness or unconsciousness such as may result from blunted powers of… … New Dictionary of Synonyms
insensible — adjetivo 1. Que no puede percibir sensaciones físicas o afectivas: Soy insensible a l calor. Es insensible a l problema de los refugiados … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
insensible — ► ADJECTIVE 1) without one s mental faculties; unconscious. 2) numb; without feeling. 3) (insensible of/to) unaware of; indifferent to. 4) too small or gradual to be perceived. DERIVATIVES insensibly adverb insensibility … English terms dictionary
insensible — 1. relativo a una persona que está inconsciente por cualquier causa. 2. relativo a una persona desprovista de percepciones sensitivas normales. Diccionario Mosby Medicina, Enfermería y Ciencias de la Salud, Ediciones Hancourt, S.A. 1999 … Diccionario médico
insensible — I adjective apathetic, benumbed, bewildered, blind, callous, clueless, comatose, dazed, deaf, deprived of sensation, dormant, drugged, dull, emotionless, exanimate, frigid, heedless, ignorant, imperceptive, impercipient, inanimate, incapable of… … Law dictionary
insensible — (adj.) c.1400, lacking the power to feel with the senses, from L. insensibilis that cannot be felt, from in not (see IN (Cf. in ) (1)) + sensibilis (see SENSIBLE (Cf. sensible)). Also sometimes in M.E. incapable of being felt or perceived by the… … Etymology dictionary
insensible — Insensible, Sensu cassus, Sensus expers … Thresor de la langue françoyse
insensible — (Del lat. insensibĭlis). 1. adj. Que carece de sensibilidad. 2. Privado de sentido por dolencia, accidente u otra causa. 3. Que no puede sentir o percibir. 4. Que no siente las cosas que causan dolor y pena o mueven a lástima … Diccionario de la lengua española