Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

animated

  • 1 vividus

    vīvĭdus, a, um, adj. [vivo], containing life, living, animated (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf. Fest. p. 376 Müll.).
    I.
    In gen. (very rare):

    tellus,

    Lucr. 1, 178.—
    B.
    Transf., of pictorial representations, true to the life, animated, spirited, vivid:

    signa,

    Prop. 2, 31 (3, 29), 8:

    cera,

    Mart. 7, 44, 2:

    imago,

    Claud. B. Get. 468 (cf.:

    vivi de marmore vultus,

    Verg. A. 6, 848).—Far more freq.,
    II.
    Pregn., full of life, lively, vigorous, vivid:

    corpus,

    Plin. Ep. 3, 1, 10:

    senectus,

    Tac. A. 6, 27:

    Umber (canis),

    Verg. A. 12, 753:

    dextra bello,

    id. ib. 10, 609:

    vis animi,

    Lucr. 1, 72; so,

    animi,

    Plin. Pan. 44, 6:

    ingenium,

    Liv. 2, 48, 3:

    pectus,

    id. 6, 22, 7:

    bello vivida virtus,

    Verg. A. 5, 754:

    odia,

    Tac. A. 15, 49:

    eloquentia,

    id. ib. 13, 42:

    epigrammata,

    Mart. 11, 42, 1.— Comp.:

    merum,

    Mart. 8, 6, 12:

    spiritus,

    Val. Max. 5, 1, ext. 1.— Adv.: vīvĭdē, vigorously (acc. to II.); in comp., Gell. 7, 3, 53; Amm. 30, 1, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > vividus

  • 2 animātus

        animātus adj.    [P. of 2 animo], disposed, inclined, minded: sic ut, etc.: ut in amicum: insulae bene, favorable, N.: animatus melius quam paratus.
    * * *
    I
    animata, animatum ADJ
    endowed with spirit, animated, spirited; inclined, minded; live, growing, fresh
    II

    Latin-English dictionary > animātus

  • 3 ērēctus

        ērēctus adj. with comp.    [P. of erigo], set up, upright, elevated, lofty: (homines) erectos constituit: voltus, O.: prorae, Cs.—Fig., elevated, lofty, noble: celsus et erectus: ingenium, Ta.: si quis est paulo erectior.— Haughty, arrogant, lofty: vagantur erecti toto foro: erecto incessu, Ta.— Intent, attentive, eager, aroused, on the alert: animis: ad libertatem recuperandam: plebs expectatione, L.— Animated, encouraged, resolute: alacri animo et erecto: multo sum erectior.
    * * *
    erecta -um, erectior -or -us, erectissimus -a -um ADJ
    upright, erect; perpendicular; confident/bold/assured; noble; attentive/alert

    Latin-English dictionary > ērēctus

  • 4 (īn-stinguō)

       (īn-stinguō) —, stinctus, ere,    to instigate, incite, impel (only P. pass.): furore et audaciā, impelled: vocibus, animated, L.: furiis, inspired, L.

    Latin-English dictionary > (īn-stinguō)

  • 5 vegetus

        vegetus adj.    [VEG-], enlivened, lively, animated, vigorous, active, brisk, sprightly: te vegetum nobis in Graeciā siste: fessi cum vegetis pugnabant, L.: vegetus praescripta ad munia surgit, H. —Fig.: mens: ingenium, L.
    * * *
    vegeta -um, vegetior -or -us, vegetissimus -a -um ADJ
    vigorous, active, energetic; invigorating; lively, bright, vivid, quick

    Latin-English dictionary > vegetus

  • 6 agitatus

    I
    agitata -um, agitatior -or -us, agitatissimus -a -um ADJ
    agile, animated, brisk
    II
    movement, activity, state of motion

    Latin-English dictionary > agitatus

  • 7 animal

    ănĭmăl, ālis (abl. animali; but Rhem. Palaem. p. 1372 P. gives animale), n. [as if for animale, which is found in Cic. Fin. 2, 10, 31 MS.; Lucr. 3, 635; cf. animalis], a living being, an animal.
    I.
    In the widest sense, zôon (cf. zôos = living):

    inanimum est omne, quod pulsu agitatur externo, quod autem est animal, id motu cietur interiore et suo,

    Cic. Tusc. 1, 23, 54, where it is opp. to the adj. inanimum, and therefore is equivalent to animale; cf. id. Ac. 2, 12:

    uti possint sentire animalia quaeque,

    Lucr. 2, 973:

    cum omne animal patibilem naturam habeat, etc.,

    Cic. N. D. 3, 12, 29; 2, 47, 122:

    formicae, animal minumum,

    Plin. 7, 15, 13, § 65; 28, 4, 6, § 33 et saep.—Of men:

    animal providum et sagax homo,

    Cic. Leg. 1, 7, 22; so id. Fin. 2, 13:

    sanctius his animal,

    Ov. M. 1, 76:

    bicipites hominum aliorumve animalium,

    Tac. A. 15, 47:

    (Vitellius) umbraculis hortorum abditus, ut ignava animalia, quibus cibum suggeras, jacent torpentque,

    id. H. 3, 36; 4, 17:

    etiam fera animalia, si clausa teneas, virtutis obliviscuntur,

    id. ib. 4, 64; id. Agr. 34:

    animalia maris,

    id. A. 15, 37; Plin. 10, 63, 83, § 171.—Also of the universe, considered as an animated existence:

    hunc mundum animal esse, idque intellegens et divinā providentiā constitutum,

    Cic. Tim. 3; 4.—
    II.
    Sometimes in a more restricted sense, as antith. to man, a beast (as in Heb., animal, from, to live):

    multa ab animalium vocibus tralata in homines,

    Varr. L. L. 7, 5, 100:

    alia animalia gradiendo, alia serpendo, etc.,

    Cic. N. D. 2, 47, 122:

    animalia inusitata ceteris gentibus, nisi invecta,

    Curt. 8, 9, 16; Sen. Ep 76, 6:

    si quod animal in mustum inciderit,

    Col. 12, 31:

    si quod animal aurem intraverit,

    Plin. 28, 4, 7, § 37:

    similitudo non ab hominibus modo petitur, verum etiam ab animalibus,

    Quint. 6, 3, 57.—Hence, with contempt, of a man:

    funestum illud animal, ex nefariis stupris concretum,

    that pernicious brute, Cic. Pis. 9.

    Lewis & Short latin dictionary > animal

  • 8 animo

    ănĭmo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [anima and animus].
    I.
    Act.
    A.
    To fill with breath or air (cf. anima, I. and II.):

    duas tibias uno spiritu,

    to blow upon, App. Flor. 3, p. 341, 25:

    bucinas,

    Arn. 6, p. 196.—More freq.,
    B.
    To quicken, animate (cf. anima, II. C.): quicquid est hoc, omnia animat, format, alit, auget, creat, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57; Lucr. 2, 717:

    vitaliter esse animata,

    id. 5, 145:

    formare, figurare, colorare, animare,

    Cic. N. D. 1, 39, 110. stellae divinis animatae mentibus, id. Rep. 6, 15; Plin. 7, 15, 13, § 66. —
    C.
    To endow with, to give, a particular temperament or disposition of mind (cf. animus, II. B. 1. b.):

    utcumque temperatus sit aër, ita pueros orientes animari atque formari, ex eoque ingenia, mores, animum fingi,

    Cic. Div. 2, 42, 89: Mattiaci ipso terrae suae solo ac caelo acrius animantur, i. e. ferociores redduntur, are rendered more spirited, * Tac. G. 29.—
    D.
    In Ovid in a pregnant signif.: aliquid in aliquid animare, to transform a lifeless object to a living being, to change into by giving life (cf. anima, II. C. 3.):

    guttas animavit in angues,

    Ov. M. 4, 619:

    in Nymphas animatā classe marinas,

    id. ib. 14, 566.—
    E.
    Trop., of colors, to enliven:

    si quid Apellei gaudent animāsse colores,

    Stat. S. 2, 2, 64.—Of torches, to light or kindle:

    animare ad crimina taxos,

    Claud. Rapt. 3, 386.—Sometimes = recreare, to refresh, revive:

    cibo potuque animavit,

    Hyg. Fab. 126:

    florem,

    Plin. 11, 23, 27, § 77; so Pall. 4, 10; or in gen., to encourage, help:

    ope animari, Cod. Th. 6, 4, 21, § 3: copiis,

    ib. 14, 4, 10, § 5.—And with inf. = incitare, to move, incite to:

    Ut hortatu vestro Eustathius, quae de scommate paulo ante dixerit, animetur aperire,

    Macr. S. 7, 3.—Hence, ănĭmātus, a, um, P. a.
    a.
    Animated (cf. anima, II. C.): virum virtute verā vivere animatum addecet, Enn. ap. Gell. 7, 17.—
    b.
    (Acc. to C.) Brought or put into a particular frame of mind, disposed, inclined, minded, in some way (freq. and class.):

    hoc animo decet animatos esse amatores probos,

    Plaut. Men. 1, 3, 20: avi et atavi nostri, quom allium ac caepe eorum verba olerent, tamen optime animati erant, Varr. ap. Non. p. 201, 7 (where the play upon olere and animati is to be noticed):

    animatus melius quam paratus,

    better disposed than prepared, Cic. Fam. 6, 6:

    socii infirme animati,

    id. ib. 15, 1:

    sic animati esse debetis, ut si ille adesset,

    id. Phil. 9, 5:

    ut quem ad modum in se quisque, sic in amicum sit animatus,

    id. Am. 16, 57:

    insulas non nullas bene animatas confirmavit,

    well affected, Nep. Cim. 2, 4; Liv. 29, 17:

    male animatus erga principem exercitus,

    Suet. Vit. 7:

    circa aliquem,

    Just. 14, 1:

    hostili animo adversus rem publicam animatus,

    Dig. 48, 4, 1: animatus in necem alicujus, Macr S. 1, 11.—In Plaut. with inf.: si quid animatus es facere, Truc. 5, 74.—
    c.
    Endowed with courage, courageous, stouthearted (cf. animus, II. 2. a. and animosus;

    only in ante-class. poetry): milites armati atque animati probe,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 18: cum animatus iero, satis armatus sum, Att. ap. Non. p. 233, 18:

    hostis animatus,

    id. ib. p. 233, 18.—
    * Sup. Auct. Itin. Alex. 13.— Adv. not used.—
    II.
    Neutr., to be animate, living (cf. anima, II. C.); so only ănĭ-mans, antis (abl. com. animante, but animanti in Cic. Tim. 6; gen. plur. animantium in Cic., animantum in Lucr., Manil. 4, 374, and App. Mag. 64, p. 536),
    a.
    P. a., animate, living:

    quos (deos) Vitellius ne animantes quidem esse concedat,

    Cic. N. D. 3, 4, 11:

    mundum ipsum animantem sapientemque esse,

    id. ib. 1, 10, 23:

    animans composque rationis mundus est,

    id. ib. 2, 8, 22. —Hence,
    b.
    Subst., any living, animate being; an animal (orig. in a wider sense than animal, since it included men, animals, and plants; but usu., like that word, for animals in opp. to men. The gender varies in the best class. writers between masc., fem., and neutr. When it designates man, it is masc.; brutes, com. fem.; in its widest sense, it is neutr.):

    sunt quaedam, quae animam habent, nec sunt animalia, etc.,

    Sen. Ep. 58, 10 sq.; Lucr. 2, 669; 2, 943:

    genus omne animantum,

    id. 1, 4; so id. 1, 194; 1, 350; 1, 1033; 1, 1038; 2, 78; 2, 880; 2, 921; 2, 943; 2, 1063; 2, 1071; 3, 266; 3, 417; 3, 720; 5, 431; 5, 855;

    5, 917: animantium genera quattuor,

    Cic. Tim. 10; 11 fin.:

    animantium aliae coriis tectae sunt, aliae villis vestitae, etc.,

    id. N. D. 2, 47, 121:

    cum ceteras animantes abjecisset ad pastum, solum hominem erexit,

    id. Leg. 1, 9, 26:

    animantia, quae sunt nobis nota,

    id. Tim. 4.—Of animals, living beings, as opp. to plants:

    Jam vero vites sic claviculis adminicula tamquam manibus adprehendunt atque ita se erigunt, ut animantes,

    Cic. N. D. 2, 47, 120.— Of man: hic stilus haud petet ultro Quemquam animantem, * Hor. S. 2, 1, 40.— Comp., sup., and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > animo

  • 9 caleo

    călĕo, ui, 2, v. n. ( part. fut. act. călĭtūrus, Ov. M. 13, 590: caleor = caleo, Caper. ap. Prisc. p. 797 P.; prob. only in reference to the impers. caletur, Plaut. Capt. 1, 1, 12; id. Truc. 1, 1, 46) [etym. dub.; cf. Gr. skellô, sklêros], to be warm or hot, to glow (object.; opp. frigere, to be cold; while aestuare, to feel, experience warmth; opp. algere, to feel cold; cf. Doed. Syn. III. p. 89).
    I.
    Lit.: calet aqua;

    eamus hinc intro ut laves,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 73:

    sentiri hoc putat, ut calere ignem,

    Cic. Fin. 1, 9, 30:

    os calet tibi,

    Plaut. Rud. 5, 2, 39:

    sole calente,

    Tib. 1, 5, 22:

    terrae alio sole calentes,

    Hor. C. 2, 16, 18:

    calens favilla,

    id. ib. 2, 6, 22:

    ture calent arae,

    Verg. A. 1, 417:

    calentibus aris,

    Ov. M. 12, 152:

    calituras ignibus aras,

    id. ib. 13, 590:

    guttae calentes,

    id. ib. 7, 283:

    epulae,

    id. ib. 8, 671:

    sulphur,

    id. ib. 14, 86.— Poet. sometimes for aestuare, subject., to feel warm:

    ut fortunati sunt fabri ferrarii, Qui aput carbones adsident! semper calent,

    Plaut. Rud. 2, 6, 47:

    febre,

    Juv. 10, 218:

    rabie,

    Val. Fl. 3, 216; cf.: caluit et hodie Faustina, Aur. ap. Front. Ep. ad M. Caes. 5, 11.—
    II.
    Trop.
    A.
    To glow in mind, to be roused, warmed, inflamed [p. 269] (class.;

    in prose less freq. than ardere): (leones) permixtā caede calentes,

    inflamed by indiscriminate slaughter, Lucr. 5, 1312; cf. id. 3, 643; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    admirando, irridendo calebat,

    Cic. Brut. 66, 234:

    in re frigidissimā cales, in ferventissimā cales,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    animis jam calentibus,

    Quint. 4, 1, 59:

    Romani calentes adhuc ab recenti pugnā proelium ineunt,

    Liv. 25, 39, 9:

    at ille utendum animis dum spe calerent ratus,

    are animated, Curt. 4, 1, 29:

    feminā calere,

    to become enamored of, Hor. C. 4, 11, 33; cf.:

    Lycidan quo calet juventus,

    id. ib. 1, 4, 19:

    puellā,

    Ov. Am. 3, 6, 83:

    amore,

    id. A. A. 3, 571; Mart. 7, 32, 12:

    igne,

    id. 5, 55, 3:

    desiderio Conjugis abrepti,

    to be inflamed with desire, Ov. M. 7, 731; also, to be troubled, perplexed: haec velim explices;

    etsi te ipsum istic jam calere puto,

    Cic. Att. 7, 20, 2; Cael. ap. id. Fam. 8, 6, 51: alio mentis morbo, to labor under (the figure derived from fever, v. supra), Hor. S. 2, 3, 80;

    and so of the passion for scribbling: mutavit mentem populus levis et calet uno Scribendi studio,

    now the rage for writing and versifying is the general disease of our people, id. Ep. 2, 1, 108:

    narratur et prisci Catonis Saepe mero caluisse virtus,

    id. C. 3, 21, 12; Stat. Th. 5, 263.—
    (β).
    With inf.:

    tubas audire,

    Stat. Th. 4, 261; Claud. Nupt. Hon. 10, 287; id. Ep. 1, 29.—
    (γ).
    With ad:

    ad nova lucra,

    Prop. 4 (5), 3, 62.—
    B.
    Of abstract things, to be carried on warmly, to be urged on zealously:

    illud crimen de nummis caluit re recenti, nunc in causā refrixit,

    Cic. Planc. 23, 55:

    judicia calent, i. e. magnā diligentiā et ardore exercentur,

    id. Att. 4, 16, 3:

    calebant nundinae,

    id. Phil. 5, 4, 11:

    posteaquam satis calere res Rubrio visa est,

    i. e. seemed sufficiently ripe for execution, id. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    Veneris bella calent,

    rage, Tib. 1, 10, 53:

    et mixtus lacrimis caluit dolor,

    Stat. Th. 3, 383.—
    C.
    To be yet warm, new, or fresh (the figure taken from food):

    at enim nihil est, nisi, dum calet, hic agitur,

    Plaut. Poen. 4, 2, 92: illi rumores de comitiis caluerunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 2.—
    D.
    (Effectus pro causā.) Of a place, to be eagerly sought, to be frequented (rare):

    ungularum pulsibus calens Hister,

    often trod, Mart. 7, 7, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > caleo

  • 10 erigo

    ē-rĭgo, rexi, rectum, 3, v. a. [rego], to raise or set up, to erect (very freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rubrum jubar,

    Lucr. 4, 404:

    caput,

    id. 5, 1208:

    ar borem (with extollere),

    Cic. Fin. 5, 14, 39:

    hominem,

    to form erect, id. Leg. 1, 9, 26:

    os,

    id. ib. 3, 85;

    jacentem,

    Curt. 7, 3, 17:

    hastas,

    Liv. 1, 27, 8; 33, 10:

    digitum,

    Quint. 11, 3, 120:

    manus ad tectum,

    id. 11, 3, 118; cf.:

    scalas ad moenia,

    Liv. 32, 14:

    agmen in adversum clivum,

    to lead up, id. 9, 31 fin.: cf. id. 3, 18; 9, 43; 10, 26; Tac. Agr. 36:

    aciem in collem,

    id. H. 4, 71:

    oculos,

    i. e. to raise. Cic. Sest. 31, 68.—
    b.
    With se, [p. 656] or (more freq., esp. since the Aug. per.) mid., to set one's self up, to rise:

    connituntur (pueri), ut sese erigant,

    Cic. Fin. 5, 15, 42; so,

    sese aut sublevare (Alces),

    Caes. B. G. 6, 27, 2:

    statura breves in digitos eriguntur,

    i. e. raise themselves on tiptoe, Quint. 2, 3, 8; cf.:

    in ungues,

    id. 11, 3, 120:

    in armos (equus),

    Stat. Th. 6, 502:

    in auras,

    Ov. M. 3, 43; 15, 512:

    sub auras,

    Verg. A. 8, 25:

    ad sidera (fumus),

    id. ib. 9, 214 et saep.— Said of rising ground, Verg. A. 8, 417; Tac. G. 46; cf. under P. a.—
    B.
    In partic.
    1.
    To build, construct, erect (rarely):

    turres,

    Caes. B. C. 1, 26, 1:

    saxeas turres,

    Flor. 3, 2 fin.:

    quis totidem erexit villas,

    Juv. 1, 94. —
    2.
    Milit. t. t., to cause to halt, stop, because of the erect posture assumed:

    Albanus erigit totam aciem,

    Liv. 1, 27, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to arouse, excite:

    erigite mentes auresque vestras et me attendite,

    Cic. Sull. 11, 33; cf.

    aures (with animum attendere),

    id. Verr. 2, 1, 10:

    animos ad audiendum,

    id. Ac. 2, 4, 10:

    cum res relata exspectatione certaminis senatum erexisset,

    had aroused, excited, Liv. 37, 1; cf. under P.a. B. 2.:

    aculeos severitatis in rem, etc.,

    Cic. Cael. 12, 29:

    libertas malis oppressa civilibus extollere jam caput et aliquando se erigere debebat,

    id. Planc. 13 fin.:

    paululum se erexit et addidit historiae majorem sonum vocis,

    id. de Or. 2, 12 fin.
    B.
    In partic., to raise up, cheer up, encourage:

    erigebat animum jam demissum et oppressum Oppianicus,

    Cic. Clu. 21, 58; cf. id. ib. 70, 200; id. Att. 1, 16, 9:

    spem,

    Tac. H. 4, 71:

    illam tu provinciam afflictam et perditam erexisti atque recreasti,

    id. Verr. 2, 3, 91; cf.: rempublicam, Pompeius ap. Cic. Att. 8, 12, C fin.:

    rempublicam ex tam gravi casu,

    Liv. 6, 2, 1:

    multos populos ad cupidinem novae fortunae,

    id. 21, 19:

    Germanos ad spem belli, Caesarem ad coercendum,

    Tac. A. 2, 25; cf. id. ib. 2, 71; Flor. 3, 18, 3:

    Lusitanos,

    id. 2, 17, 15:

    fiduciam Pori,

    Curt. 8, 13, 16:

    animos ad spem,

    id. 4, 7, 1 et saep.:

    non dubito quin tuis litteris se magis etiam erexerit ab omnique sollicitudine abstraxerit,

    Cic. Deiot. 14; so,

    se,

    id. Brut. 3, 12; id. Agr. 2, 32, 87; id. Q. Fr. 1, 1, 1; 1, 3, 5; cf.:

    se in spem,

    Liv. 3, 1, 2:

    se ad spem libertatis,

    Just. 11, 1, 2:

    se ad imitationem,

    Quint. 2, 3, 10.—Mid., Just. 6, 4, 4; 23, 1, 14; Tac. H. 2, 74 fin.; id. A. 2, 71.—Hence, ērectus, a, um, P. a., set up; upright; elevated, lofty.
    A.
    Prop.:

    primum eos (homines) humo excitatos celsos et erectos constituit,

    Cic. N. D. 2, 56; cf.:

    erectus et celsus status,

    ib. Or. 18, 59:

    incessus,

    Tac. H. 1, 53:

    vultus,

    Ov. M. 1, 86; and in the comp.:

    coxae,

    Cels. 7, 16:

    viriditas culmo geniculato,

    Cic. de Sen. 15:

    prorae,

    Caes. B. G. 3, 13, 2; cf.:

    petra in metae modum,

    Curt. 8, 11; and in the comp., Claud. Idyll. 6, 11.— Sup., Jul. Valer. Res Gest. Alex. M. 1, 31.—
    B.
    Trop.
    1.
    Elevated, lofty, noble:

    celsus et erectus et ea quae homini accidere possunt omnia parva ducens,

    Cic. Tusc. 5, 14, 42; cf.

    animus (with magnus),

    id. Deiot. 13, 36; in the comp.:

    erectior homo,

    id. Off. 1, 30:

    habet mens nostra natura sublime quiddam et erectum et impatiens superioris,

    Quint. 11, 1, 16; cf. Tac. Agr. 4.—
    b.
    In a bad sense, haughty, lofty, Cic. de Or. 1, 40 fin.; cf. id. Font. 11.—
    2.
    Intent, attentive, on the stretch:

    judices,

    Cic. Brut. 54, 200; cf.:

    suspensique (Horatii),

    Liv. 1, 25:

    plebs, civitas exspectatione,

    id. 2, 54; 3, 47:

    vos ad libertatem recuperandam (with ardentes),

    Cic. Phil. 4, 5:

    mens circa studia,

    Quint. 1, 3, 10:

    studium in legendo,

    Cic. Fam. 5, 12, 5:

    multitudo,

    Tac. H. 4, 81; cf.:

    erecta in Othonem studia,

    lively sympathies, id. ib. 2, 11.— Comp.:

    ad agendum erectiores,

    Quint. 9, 4, 12.—
    3.
    Animated, encouraged, resolute:

    legiones nostrae in eum saepe locum profectae alacri animo et erecto, unde, etc.,

    Cic. de Sen. 20, 75:

    nunc vero multo sum erectior,

    id. Phil. 4, 1, 2:

    erectis animis,

    Tac. A. 3, 7.— Adv.: ērectē (acc. to B. 3.), boldly, courageously (late Lat.); in the comp.:

    judicare,

    Gell. 7, 3 fin.:

    loqui,

    Amm. 15, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > erigo

  • 11 excito

    excĭto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [excio], to call out or forth, to bring or send out, to wake or rouse up (freq. and class.; cf.: provoco, evoco; irrito, lacesso, invito).
    I.
    Lit.: unde (Acherunte) animae excitantur obscura umbra, Poëta ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:

    aliquem a portu,

    Plaut. Am. 1, 1, 10:

    aliquem huc foras,

    id. Rud. 1, 5, 2:

    si excitatus fuerit de spectaculis,

    turned out, expelled, Quint. 3, 6, 19:

    dormientes spectatores e somno,

    to wake up, Plaut. Merc. 1, 2, 48; cf.:

    quaeso, ne me e somno excitetis,

    Cic. Rep. 6, 12:

    velut dormitantes eos excitari,

    Quint. 4, 1, 73:

    patre excitato (opp. dormiente),

    id. 4, 2, 72:

    scuto offenso excitatus vigil,

    Liv. 7, 36, 2:

    aliquem ab inferis,

    to summon up, Cic. Font. 12, 26; id. Cat. 2, 10, 20; id. Verr. 2, 5, 49, 129:

    aliquem a mortuis,

    id. de Or. 1, 57, 245:

    non dubitavit excitare reum consularem,

    to call upon to stand up, to call up, id. ib. 2, 28, 124:

    reos,

    id. ib. 2, 47, 195; Quint. 11, 3, 174; cf. Liv. 9, 8, 3:

    testes,

    Cic. Rab. Post. 17, 47: judicem, Cels. ap. Quint. 9, 2, 104 et saep.: feras, to rouse or scare up, Cic. Off. 3, 17, 68:

    cervum nemorosis latibulis,

    Phaedr. 2, 8, 1.—Prov.:

    aliis leporem,

    Petr. 1, 31, 7.—
    B.
    Transf., of inanim. and abstr. things, to raise, erect:

    vapores, qui a sole ex aquis excitantur,

    Cic. N. D. 2, 46, 118:

    caput altius,

    Cels. 8, 4 med.
    2.
    In partic., with the accessory notion of making, forming, to raise, erect, build, construct:

    exstrui vetat (Plato) sepulcrum altius, quam, etc.... nec e lapide excitari amplius,

    Cic. Leg. 2, 27, 68:

    turres,

    Caes. B. G. 5, 40, 2; id. B. C. 1, 25 fin.:

    tumulum alicui,

    Suet. Claud. 1:

    aedificium,

    Sen. Ep. 52:

    urbem,

    Flor. 1, 1:

    nova sarmenta cultura excitantur,

    are produced, Cic. de Or. 2, 21, 88:

    pascua in novalibus,

    Pall. Nov. 13, 3:

    ignem,

    to kindle up, excite, Caes. B. G. 7, 24, 4; Lucr. 6, 308:

    incendium,

    Cic. Phil. 7, 1, 3:

    invalidas flammas admoto fomite,

    Luc. 8, 776.— Poet. transf.:

    aras,

    Verg. G. 4, 549:

    foculum bucca,

    Juv. 3, 262:

    siser stomachum,

    Plin. 20, 5, 17, § 34:

    uvae os, stomachum,

    id. 23, 1, 7, § 12.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to raise up, comfort; to arouse, awaken, excite, incite, stimulate, enliven:

    qui ab excitata fortuna ad inclinatam et prope jacentem desciscerem,

    erected, established, Cic. Fam. 2, 16, 1; cf.:

    amici jacentem animum excitare,

    id. Lael. 16, 59; and with this cf. id. Att. 1, 16, 8; and:

    animos excitare atque inflammare ad persequendi studium,

    id. de Imp. Pomp. 2, 5:

    animos omnium ad laetitiam,

    Caes. B. G. 7, 79, 3:

    aliquem ad laborem et ad laudem,

    Cic. Planc. 24, 59; cf. id. Top. 2, 5:

    languentem labentemque populum ad decus,

    id. de Or. 1, 46, 202:

    aliquem ad bellum,

    Caes. B. G. 3, 10, 3:

    aliquem ad virtutem,

    id. ib. 6, 14, 5:

    aliquem ad audiendum,

    Quint. 4, 1, 34:

    gallos alacritate ad canendum,

    Cic. Div. 2, 26, 56 et saep.:

    alicujus memoriam alicui excitans,

    reviving, renewing, Cic. Or. 10, 35:

    hominum studia ad utilitates nostras allicere atque excitare,

    id. Off. 2, 6, 20:

    hominum studia,

    Caes. B. C. 3, 21, 1:

    salsum excitat et a taedio defendit orationem,

    enlivens, Quint. 6, 3, 19:

    fictiones personarum mire orationem excitant,

    id. 9, 2, 29; cf. id. 6, 1, 2:

    hi soni cum augenda intentione excitandi (opp. temperandi),

    to sharpen, pronounce strongly, id. 11, 3, 42:

    syllabam acutam,

    id. 12, 10, 33. —
    B.
    In partic.
    1.
    To appeal to, call upon, cite:

    ut nos ex annalium monimentis testis excitamus eos, etc.,

    Cic. Fin. 2, 21, 67:

    multos testis liberalitatis tuae,

    id. Rab. Post. 17, 47.—
    2.
    With the accessory idea of producing (acc. to I. B. 2.), to found, cause, occasion, excite, kindle:

    priusquam docuero, quibus initiis ac fundamentis hae tantae summis in rebus laudes excitatae sint,

    Cic. Sest. 2, 5; cf. id. Fin. 4, 7, 18:

    in animis hominum motum dicendo vel excitare vel sedare,

    id. de Or. 1, 46, 202:

    risus,

    id. Phil. 3, 9, 21:

    plausum,

    id. Sest. 58, 124:

    fletum etiam inimicis,

    id. ib. 57, 121:

    amores,

    id. Off. 1, 5, 14:

    iras,

    Verg. A. 2, 594:

    suspicionem alicui,

    Cic. Sest. 18, 41: varios sermones, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 2:

    quantas tragoedias,

    Cic. Mil. 7, 18:

    vim ac dolorem bonorum omnium,

    id. Planc. 18, 45 et saep. —Hence, excĭtātus, a, um, P. a. (lit. excited, kindled; hence), animated, lively, vigorous, vehement, strong, loud (rare but class.):

    acutus et excitatus sonus,

    Cic. Rep. 6, 18.— Comp.:

    clamor,

    Liv. 4, 37, 9:

    haec lumina,

    Quint. 12, 10, 49:

    schema,

    id. 9, 3, 10.— Sup.:

    odor,

    Plin. 20, 17, 71, § 182. — Adv.: excĭtāte, vigorously, briskly, brightly, vehemently. —In the comp.:

    fulgent gemmae,

    Plin. 37, 7, 31, § 106:

    clamitantes,

    Amm. 18, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > excito

  • 12 foveo

    fŏvĕo, fōvi, fōtum, 2, v. a. [Corss. assumes a root bhag-, to be hot; Gr. phôgein, to roast; O. H. Germ. bachan; Germ. backen; Engl. bake; hence, fovere for fog-vēre; favilla for fag-villa; and to this refers: favere, faustus, etc., Ausspr. 1, 142; 2, 1004; but cf. Curt. Gr. Etym. p. 188, and v. faveo], to warm, keep warm (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.; syn.: calefacio: faveo, studeo, adjuvo, etc.).
    I.
    Lit.:

    nisi sol sua pro parte fovet tribuitque calorem,

    Lucr. 1, 807; cf. id. 1, 1033:

    ut et pennis (pullos) foveant, ne frigore laedantur,

    Cic. N. D. 2, 52, 129; cf.:

    pulli a matribus exclusi fotique,

    id. ib. 2, 48, 124:

    fetus rigentes apprimendo pectori,

    Plin. 8, 36, 54, § 127:

    laridum atque epulas foveri foculis ferventibus,

    Plaut. Capt. 4, 2, 67:

    quos sancta fovet ille manu, bene vivitis ignes,

    i. e. keeps up, Ov. F. 3, 427;

    for which, in a different construction: fovet ignibus aras,

    id. M. 7, 427:

    nomen in marmore lectum Perfudit lacrimis et aperto pectore fovit,

    warmed the name with her naked breast, id. ib. 2, 339.—
    II.
    Transf., to cherish, foster any thing.
    A.
    Physically. So of diseased parts of the body, to foment (whether with warm or cold remedies):

    dumque manet corpus, corpus refoventque foventque,

    Ov. M. 8, 536:

    nares exulceratas fovere oportet vapore aquae calidae,

    Cels. 6, 8:

    multa aqua prius calida, post egelida fovendum os caputque,

    id. 4, 2, 4:

    genua calido aceto,

    Col. 6, 12, 4:

    nervos cortice et foliis in vino decoctis,

    Plin. 24, 9, 37, § 58; 32, 9, 34, § 106:

    cutem lacte asinino,

    id. 28, 12, 50, § 183:

    os quoque multa frigida aqua fovendum est,

    Cels. 1, 5; 1, 3 init.:

    cutem frigida et ante et postea,

    Plin. 28, 12, 50, § 184:

    vulnus lymphă,

    Verg. A. 12, 420.— Poet., in gen. (a favorite word with Vergil): interdum gremio fovet inscia Dido (puerum), cherishes, holds in her lap, Verg. A. 1, 718:

    germanam sinu,

    id. ib. 4, 686:

    cunctantem lacertis amplexu molli,

    i. e. to embrace, enfold, id. ib. 8, 388:

    animas et olentia Medi ora fovent,

    id. G. 2, 135:

    ipse aeger, anhelans Colla fovet,

    i. e. leans against the tree, id. A. 10, 838: castra fovere, to remain in the camp (the figure being that of a bird brooding over its nest), id. ib. 9, 57:

    (coluber) fovit humum,

    id. G. 3, 420;

    and transf. to a period of time: nunc hiemem inter se luxu, quam longa, fovere, Regnorum immemores,

    sit the winter through, pass the winter, id. A. 4, 193.—
    B.
    Mentally, to cherish, caress, love, favor, support, assist, encourage:

    scribis de Caesaris summo in nos amore. Hunc et tu fovebis et nos quibuscumque poterimus rebus augebimus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.:

    inimicum meum sic fovebant, etc.,

    id. Fam. 1, 9, 10:

    Vettienum, ut scribis, et Faberium foveo,

    id. Att. 15, 13, 3:

    et eo puto per Pomponium fovendum tibi esse Hortensium,

    id. Q. Fr. 1, 3, 8; cf. also Quint. 1, 2, 16:

    (duo duces) pugnantes hortabantur et prope certa fovebant spe,

    encouraged, animated, Liv. 38, 6, 5:

    tribuni plebis in cooptandis collegis patrum voluntatem foverunt,

    id. 3, 65, 1; cf.:

    res alicujus,

    id. 24, 36, 9; 26, 36, 6:

    spem potentioris,

    id. 40, 5, 5:

    rex statuerat utram foveret partem,

    id. 42, 29, 11; cf. id. 5, 3, 9:

    consilia alicujus,

    Tac. H. 1, 46:

    spectator populus hos, rursus illos clamore et plausu fovebat,

    id. ib. 3, 83:

    tu mihi gubernacula rei publicae petas fovendis hominum sensibus et deleniendis animis et adhibendis voluptatibus?

    by pampering, Cic. Mur. 35, 74:

    partes alicujus,

    Tac. H. 1, 8; 1, 14:

    adolescentiam alicujus exhortationibus,

    Plin. Ep. 1, 14, 1; cf.:

    ut propria naturae bona doctrina foverent,

    Quint. 2, 8, 3:

    ingenia et artes,

    Suet. Vesp. 18:

    quam magis in pectore meo foveo, quas meus filius turbas turbet,

    i. e. dwell upon, think over, Plaut. Bacch. 4, 10, 1:

    vota animo,

    Ov. M. 7, 633:

    spem,

    Mart. 9, 49, 4:

    nequiquam eos perditam spem fovere,

    Liv. 22, 53, 4; cf. Tac. H. 1, 62; Val. Max. 6 praef. § 9; cf. conversely: ut spes vos foveat, may sustain you, Just. Inst. prooem. 7:

    hoc regnum dea gentibus esse, jam tum tenditque fovetque,

    cherishes, Verg. A. 1, 18: dum illud tractabam, de quo antea scripsi ad te, quasi fovebam dolores meos (the fig. being taken from the fomenting of diseased parts of the body;

    v. above, II. A.),

    Cic. Att. 12, 18, 1:

    pantomimos fovebat effusius,

    Plin. Ep. 7, 27, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > foveo

  • 13 frigidum

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidum

  • 14 frigidus

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidus

  • 15 impotens

    impŏtens ( inp-), entis, adj. [2. in-potens], powerless, impotent, weak, feeble (class.).
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    neque homini infanti aut impotenti injuste facta conducunt,

    Cic. Fin. 1, 16, 52:

    ad opem impotentium,

    id. Mur. 28, 59; cf.

    Sall. Or. Licin.: (Juno) inulta cesserat impotens Tellure,

    Hor. C. 2, 1, 26.—
    (β).
    With gen., having no power over, not master of, unable to control:

    gens impotens rerum suarum,

    Liv. 9, 14, 5; cf.:

    equi impotentes regendi,

    id. 35, 11, 10:

    ob sitim impotentes sui,

    Curt. 4, 7:

    impotens irae,

    Liv. 29, 9, 9:

    laetitiae,

    id. 30, 42, 17:

    amoris,

    Tac. H. 4, 44:

    doloris,

    Val. Max. 4, 6, 2:

    animi,

    Curt. 8, 1 fin. al. —
    II. A.
    Of animated beings:

    mea (amica) est impotens, procax,

    Ter. Heaut. 2, 1, 15:

    victoria eos ipsos ferociores impotentioresque reddit,

    Cic. Fam. 4, 9, 3:

    impotens, iracundus, etc.,

    id. Phil. 5, 9, 24:

    homo impotentissim us, ardens odio,

    id. ib. 5, 16, 42:

    confidens, impotens, etc.,

    id. ib. 11, 7, 16:

    Marius immodicus gloriae, insatiabilis, impotens,

    Vell. 2, 11, 1:

    si contra impotentem suscepta est causa,

    Quint. 6, 1, 12:

    ferox atque impotens mulier,

    Suet. Ner. 28:

    inimici,

    id. Claud. 15:

    militibus impotens,

    violent, despotic towards the soldiers, Just. 26, 3.—
    (β).
    Poet. with inf.:

    (regina) quidlibet impotens Sperare,

    Hor. C. 1, 37, 10.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things:

    quae effrenatio impotentis animi!

    Cic. Phil. 5, 8, 22; cf.:

    aut nullos animi motus aut non tam impotentes fuisse,

    id. Part. Or. 35, 119:

    laetitia,

    id. Tusc. 5, 7, 17:

    impotentissimus dominatus,

    id. Fam. 10, 27, 1:

    in multo impotentiorem subito rabiem accensi,

    Liv. 29, 9, 6:

    impotentissimae cogitationes (invidiae, avaritiae, etc.),

    Quint. 12, 1, 6:

    actiones,

    id. 5, 13, 21:

    superstitio (with saeva),

    Curt. 4, 10:

    postulatum,

    Liv. 7, 41, 8:

    jussa mulierum (with pervicacia),

    Tac. A. 3, 33:

    injuria,

    Liv. 38, 56, 11:

    amor,

    Cat. 35, 12:

    Aquilo,

    Hor. C. 3, 30, 3; cf.

    freta,

    Cat. 4, 18.— Hence, adv.: impŏtenter.
    1.
    (Acc. to I.) Powerlessly, weakly (very rare):

    elephantos impotentius regi,

    Liv. 27, 48, 11.— More freq., but perh. not anteAug.,
    2.
    (Acc. to II.) Passionately, violently, intemperately:

    aliquid facere,

    Quint. 1, 3, 13:

    dicere aliquid,

    id. 6, 3, 83:

    uti magna potentia,

    Sen. Ep. 42:

    flagitare divisionem agrorum divitum,

    Just. 16, 4: regnare, Auct. B. Alex. 33. — Sup.:

    quae impotentissime fecit,

    Sen. Ben. 4, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > impotens

  • 16 inpotens

    impŏtens ( inp-), entis, adj. [2. in-potens], powerless, impotent, weak, feeble (class.).
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    neque homini infanti aut impotenti injuste facta conducunt,

    Cic. Fin. 1, 16, 52:

    ad opem impotentium,

    id. Mur. 28, 59; cf.

    Sall. Or. Licin.: (Juno) inulta cesserat impotens Tellure,

    Hor. C. 2, 1, 26.—
    (β).
    With gen., having no power over, not master of, unable to control:

    gens impotens rerum suarum,

    Liv. 9, 14, 5; cf.:

    equi impotentes regendi,

    id. 35, 11, 10:

    ob sitim impotentes sui,

    Curt. 4, 7:

    impotens irae,

    Liv. 29, 9, 9:

    laetitiae,

    id. 30, 42, 17:

    amoris,

    Tac. H. 4, 44:

    doloris,

    Val. Max. 4, 6, 2:

    animi,

    Curt. 8, 1 fin. al. —
    II. A.
    Of animated beings:

    mea (amica) est impotens, procax,

    Ter. Heaut. 2, 1, 15:

    victoria eos ipsos ferociores impotentioresque reddit,

    Cic. Fam. 4, 9, 3:

    impotens, iracundus, etc.,

    id. Phil. 5, 9, 24:

    homo impotentissim us, ardens odio,

    id. ib. 5, 16, 42:

    confidens, impotens, etc.,

    id. ib. 11, 7, 16:

    Marius immodicus gloriae, insatiabilis, impotens,

    Vell. 2, 11, 1:

    si contra impotentem suscepta est causa,

    Quint. 6, 1, 12:

    ferox atque impotens mulier,

    Suet. Ner. 28:

    inimici,

    id. Claud. 15:

    militibus impotens,

    violent, despotic towards the soldiers, Just. 26, 3.—
    (β).
    Poet. with inf.:

    (regina) quidlibet impotens Sperare,

    Hor. C. 1, 37, 10.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things:

    quae effrenatio impotentis animi!

    Cic. Phil. 5, 8, 22; cf.:

    aut nullos animi motus aut non tam impotentes fuisse,

    id. Part. Or. 35, 119:

    laetitia,

    id. Tusc. 5, 7, 17:

    impotentissimus dominatus,

    id. Fam. 10, 27, 1:

    in multo impotentiorem subito rabiem accensi,

    Liv. 29, 9, 6:

    impotentissimae cogitationes (invidiae, avaritiae, etc.),

    Quint. 12, 1, 6:

    actiones,

    id. 5, 13, 21:

    superstitio (with saeva),

    Curt. 4, 10:

    postulatum,

    Liv. 7, 41, 8:

    jussa mulierum (with pervicacia),

    Tac. A. 3, 33:

    injuria,

    Liv. 38, 56, 11:

    amor,

    Cat. 35, 12:

    Aquilo,

    Hor. C. 3, 30, 3; cf.

    freta,

    Cat. 4, 18.— Hence, adv.: impŏtenter.
    1.
    (Acc. to I.) Powerlessly, weakly (very rare):

    elephantos impotentius regi,

    Liv. 27, 48, 11.— More freq., but perh. not anteAug.,
    2.
    (Acc. to II.) Passionately, violently, intemperately:

    aliquid facere,

    Quint. 1, 3, 13:

    dicere aliquid,

    id. 6, 3, 83:

    uti magna potentia,

    Sen. Ep. 42:

    flagitare divisionem agrorum divitum,

    Just. 16, 4: regnare, Auct. B. Alex. 33. — Sup.:

    quae impotentissime fecit,

    Sen. Ben. 4, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > inpotens

  • 17 instinguo

    in-stinguo, stinxi, stinctum, 3, v. a., to instigate, incite, impel (class. only in the part. pass.):

    Christus intus instinxerat,

    Tert. Anim. 26 (Gell. 17, 20, 7, read instrinxit).— Part. pass.: instinctus, a, um, instigated, incited:

    furore et audaciā,

    Cic. Verr. 2, 5, 72, § 188: his vocibus, fired, animated, Liv. 9, 40, 7:

    furiis,

    id. 1, 47:

    injuriā,

    Suet. Caes. 19:

    divino spiritu,

    Quint. 12, 10, 24:

    classico,

    id. 2, 11, 4:

    in bellum,

    Vell. 1, 12:

    litterarum jucunditatibus instinctae mentes,

    Vitr. 9 praef.

    Lewis & Short latin dictionary > instinguo

  • 18 Panthoides

    Panthŏus and Panthūs, i, m., = Panthoos (-ons), the nephew of Hecuba and father of Euphorbus:

    Panthus Othryades,

    Verg. A. 2, 319:

    Panthous,

    Hyg. Fab. 115. —In voc. Panthu, Verg. A. 2, 322.—Hence,
    II.
    Panthŏĭdĕs, ae, m., the son of Panthous, Euphorbus. Pythagoras maintained that his soul animated the body of Euphorbus at the time of the Trojan war, and for this reason he was called Panthoi des:

    Panthoides Euphorbus eram,

    Ov. M. 15, 161:

    habentque Tartara Panthoiden iterum Orco Demissum,

    Hor. C. 1, 28, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Panthoides

  • 19 Panthous

    Panthŏus and Panthūs, i, m., = Panthoos (-ons), the nephew of Hecuba and father of Euphorbus:

    Panthus Othryades,

    Verg. A. 2, 319:

    Panthous,

    Hyg. Fab. 115. —In voc. Panthu, Verg. A. 2, 322.—Hence,
    II.
    Panthŏĭdĕs, ae, m., the son of Panthous, Euphorbus. Pythagoras maintained that his soul animated the body of Euphorbus at the time of the Trojan war, and for this reason he was called Panthoi des:

    Panthoides Euphorbus eram,

    Ov. M. 15, 161:

    habentque Tartara Panthoiden iterum Orco Demissum,

    Hor. C. 1, 28, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Panthous

  • 20 Panthus

    Panthŏus and Panthūs, i, m., = Panthoos (-ons), the nephew of Hecuba and father of Euphorbus:

    Panthus Othryades,

    Verg. A. 2, 319:

    Panthous,

    Hyg. Fab. 115. —In voc. Panthu, Verg. A. 2, 322.—Hence,
    II.
    Panthŏĭdĕs, ae, m., the son of Panthous, Euphorbus. Pythagoras maintained that his soul animated the body of Euphorbus at the time of the Trojan war, and for this reason he was called Panthoi des:

    Panthoides Euphorbus eram,

    Ov. M. 15, 161:

    habentque Tartara Panthoiden iterum Orco Demissum,

    Hor. C. 1, 28, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Panthus

См. также в других словарях:

  • Animated — An i*ma ted, a. Endowed with life; full of life or spirit; indicating animation; lively; vigorous. Animated sounds. Pope. Animated bust. Gray. Animated descriptions. Lewis. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • animated — animated; un·animated; …   English syllables

  • animated — index alert (agile), born (alive), fervent, live (conscious), ready (willing) …   Law dictionary

  • animated — (adj.) 1530s, alive, pp. adjective from ANIMATE (Cf. animate) (v.). Meaning mentally excited is from 1530s; full of activity from 1580s. The moving pictures sense is attested from 1895; of cartoons from 1897. Related: Animatedly …   Etymology dictionary

  • animated — 1 alive, *living, animate, vital Analogous words: *active, live, dynamic: vitalized, energized, activated (see VITALIZE) Antonyms: inert Contrasted words: inactive, passive: lifeless, inanimate, *dead 2 * …   New Dictionary of Synonyms

  • animated — [adj] lively activated, active, alert, animate, ardent, brisk, buoyant, dynamic, ebullient, elated, energetic, energized, enthusiastic, excited, fervent, gay, happy, passionate, peppy, quick, snappy, spirited, sprightly, vibrant, vigorous, vital …   New thesaurus

  • animated — ► ADJECTIVE 1) lively. 2) (of a film) made using animation. DERIVATIVES animatedly adverb …   English terms dictionary

  • animated — [an′əmāt΄id] adj. 1. alive or seeming alive; living or lifelike 2. showing animation; lively SYN. LIVELY, LIVING animatedly adv …   English World dictionary

  • animated — [[t]æ̱nɪmeɪtɪd[/t]] 1) ADJ GRADED Someone who is animated or who is having an animated conversation is lively and is showing their feelings. She was seen in animated conversation with the singer Yuri Marusin... Everyone became more animated.… …   English dictionary

  • animated — adjective Date: 1534 1. a. endowed with life or the qualities of life ; alive b. full of movement and activity < an animated crowd > c. full of vigor and spirit ; lively < an animated d …   New Collegiate Dictionary

  • animated — an|i|ma|ted [ˈænımeıtıd] adj 1.) showing a lot of interest and energy animated discussion/conversation ▪ The performance was followed by an animated discussion. 2.) animated cartoon/film/feature etc a film or programme that shows pictures, clay… …   Dictionary of contemporary English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»