Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

aliquid+col

  • 81 aversum

    ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    a.
    Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):

    ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:

    Inimicos semper osa sum optuerier,

    id. Am. 3, 2, 18:

    (M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,

    Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:

    aliquid ab oculis,

    id. N. D. 2, 56, 141:

    nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,

    turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:

    locis seminis ic tum,

    Lucr. 4, 1273:

    Italiā Teucrorum regem,

    Verg. A. 1, 42:

    a ceteris omnium in se oculos,

    Liv. 2, 5, 6:

    in comitiorum disceptationem ab lege certamen,

    id. 3, 24, 9:

    ab hominibus ad deos preces,

    id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:

    quo regnum Italiae Libycas averteret oras,

    Verg. A. 4, 106. —With dat.:

    Quod mihi non patrii poterant avertere amici,

    Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:

    in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,

    id. 34, 15, 2; hence absol.:

    mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),

    put to flight, id. 9, 19, 17.—
    b.
    Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:

    equus fontes avertitur,

    Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):

    oppositas impasta avertitur herbas,

    Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—
    c.
    As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:

    ob eam causam huc abs te avorti,

    Plaut. Mil. 4, 2, 83:

    ecce avortit,

    id. ib. 2, 2, 50:

    dixit et avertens roseā cervice refulsit,

    Verg. A. 1, 402:

    tum prora avertit,

    id. ib. 1, 104:

    avertit et ire in Capitolium coepit,

    Gell. 4, 18, 4 al. —
    B.
    To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:

    pecuniam publicam,

    Cic. Verr. 2, 1, 4:

    compertum publicam pecuniam avertisse,

    Tac. H. 1, 53:

    aliquid domum tuam,

    Cic. Verr. 2, 3, 19:

    praedam omnem domum avertebant,

    Caes. B. C. 3, 59:

    intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,

    Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:

    auratam Colchis pellem,

    to carry off, Cat. 64, 5:

    quattuor a stabulis tauros,

    Verg. A. 8, 208:

    avertere praedas,

    id. ib. 10, 78:

    carā pisces avertere mensā,

    Hor. S. 2, 4, 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:

    accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,

    Cic. Mur. 21:

    avertant animos a spe recuperandae arcis,

    Liv. 9, 24, 11:

    qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,

    Cic. Sest. 31:

    ut nec vobis averteretur a certamine animus,

    Liv. 1, 28, 5:

    animum a pietate,

    id. 7, 5, 7:

    aliquem ab incepto avertit,

    id. 23, 18, 9:

    a philosophiā,

    Suet. Ner. 52.—
    B.
    Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:

    legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,

    Cic. Phil. 10, 3:

    ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,

    had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:

    civitates ab alicujus amicitiā,

    id. ib. 3, 79:

    popularium animos,

    Sall. J. 111, 2:

    futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,

    Caes. B. G. 1, 20:

    nobis mentem deorum,

    Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.
    A.
    Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:

    et adversus et aversus impudicus es,

    before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:

    canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,

    Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    ne aversi ab hoste circumvenirentur,

    from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:

    aversos proterere,

    id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;

    32: aversum ferro transfixit,

    Nep. Dat. 11, 5:

    aversos boves caudis in speluncam traxit,

    backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:

    Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,

    Tac. A. 1, 66:

    scribit in aversā Picens epigrammata chartā,

    upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:

    milites aversi a proelio,

    withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):

    per aversa castrorum receptus est,

    Vell. 2, 63 Ruhnk.:

    per aversa urbis fugam dederat,

    Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:

    aversa montis,

    Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:

    Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):

    collum circum agit (lynx) in aversum,

    id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —
    B.
    Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.
    (α).
    With ab (so most frequently in Cicero):

    aversus a Musis,

    Cic. Arch. 9, 20:

    aversus a vero,

    id. Cat. 3, 9, 21:

    turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,

    id. Tusc. 4, 15, 34:

    Quintus aversissimo a me animo fuit,

    id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:

    aversissimus ab istis prodigiis sum,

    Sen. Ep. 50.—
    (β).
    With dat.:

    aversus mercaturis,

    Hor. S. 2, 3, 107:

    vilicus aversus contubernio,

    Col. 12, 1, 2:

    defensioni aversior,

    Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—
    (γ).
    Absol.:

    aversa deae mens,

    Verg. A. 2, 170:

    aversa voluntas,

    id. ib. 12, 647:

    aversos soliti componere amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    aversus animus,

    Tac. H. 4, 80 et saep.:

    vultus aversior,

    Sen. Ira, 2, 24:

    aversi animis,

    Tac. A. 14, 26.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > aversum

  • 82 averto

    ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    a.
    Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):

    ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:

    Inimicos semper osa sum optuerier,

    id. Am. 3, 2, 18:

    (M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,

    Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:

    aliquid ab oculis,

    id. N. D. 2, 56, 141:

    nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,

    turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:

    locis seminis ic tum,

    Lucr. 4, 1273:

    Italiā Teucrorum regem,

    Verg. A. 1, 42:

    a ceteris omnium in se oculos,

    Liv. 2, 5, 6:

    in comitiorum disceptationem ab lege certamen,

    id. 3, 24, 9:

    ab hominibus ad deos preces,

    id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:

    quo regnum Italiae Libycas averteret oras,

    Verg. A. 4, 106. —With dat.:

    Quod mihi non patrii poterant avertere amici,

    Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:

    in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,

    id. 34, 15, 2; hence absol.:

    mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),

    put to flight, id. 9, 19, 17.—
    b.
    Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:

    equus fontes avertitur,

    Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):

    oppositas impasta avertitur herbas,

    Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—
    c.
    As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:

    ob eam causam huc abs te avorti,

    Plaut. Mil. 4, 2, 83:

    ecce avortit,

    id. ib. 2, 2, 50:

    dixit et avertens roseā cervice refulsit,

    Verg. A. 1, 402:

    tum prora avertit,

    id. ib. 1, 104:

    avertit et ire in Capitolium coepit,

    Gell. 4, 18, 4 al. —
    B.
    To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:

    pecuniam publicam,

    Cic. Verr. 2, 1, 4:

    compertum publicam pecuniam avertisse,

    Tac. H. 1, 53:

    aliquid domum tuam,

    Cic. Verr. 2, 3, 19:

    praedam omnem domum avertebant,

    Caes. B. C. 3, 59:

    intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,

    Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:

    auratam Colchis pellem,

    to carry off, Cat. 64, 5:

    quattuor a stabulis tauros,

    Verg. A. 8, 208:

    avertere praedas,

    id. ib. 10, 78:

    carā pisces avertere mensā,

    Hor. S. 2, 4, 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:

    accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,

    Cic. Mur. 21:

    avertant animos a spe recuperandae arcis,

    Liv. 9, 24, 11:

    qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,

    Cic. Sest. 31:

    ut nec vobis averteretur a certamine animus,

    Liv. 1, 28, 5:

    animum a pietate,

    id. 7, 5, 7:

    aliquem ab incepto avertit,

    id. 23, 18, 9:

    a philosophiā,

    Suet. Ner. 52.—
    B.
    Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:

    legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,

    Cic. Phil. 10, 3:

    ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,

    had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:

    civitates ab alicujus amicitiā,

    id. ib. 3, 79:

    popularium animos,

    Sall. J. 111, 2:

    futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,

    Caes. B. G. 1, 20:

    nobis mentem deorum,

    Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.
    A.
    Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:

    et adversus et aversus impudicus es,

    before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:

    canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,

    Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    ne aversi ab hoste circumvenirentur,

    from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:

    aversos proterere,

    id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;

    32: aversum ferro transfixit,

    Nep. Dat. 11, 5:

    aversos boves caudis in speluncam traxit,

    backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:

    Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,

    Tac. A. 1, 66:

    scribit in aversā Picens epigrammata chartā,

    upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:

    milites aversi a proelio,

    withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):

    per aversa castrorum receptus est,

    Vell. 2, 63 Ruhnk.:

    per aversa urbis fugam dederat,

    Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:

    aversa montis,

    Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:

    Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):

    collum circum agit (lynx) in aversum,

    id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —
    B.
    Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.
    (α).
    With ab (so most frequently in Cicero):

    aversus a Musis,

    Cic. Arch. 9, 20:

    aversus a vero,

    id. Cat. 3, 9, 21:

    turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,

    id. Tusc. 4, 15, 34:

    Quintus aversissimo a me animo fuit,

    id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:

    aversissimus ab istis prodigiis sum,

    Sen. Ep. 50.—
    (β).
    With dat.:

    aversus mercaturis,

    Hor. S. 2, 3, 107:

    vilicus aversus contubernio,

    Col. 12, 1, 2:

    defensioni aversior,

    Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—
    (γ).
    Absol.:

    aversa deae mens,

    Verg. A. 2, 170:

    aversa voluntas,

    id. ib. 12, 647:

    aversos soliti componere amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    aversus animus,

    Tac. H. 4, 80 et saep.:

    vultus aversior,

    Sen. Ira, 2, 24:

    aversi animis,

    Tac. A. 14, 26.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > averto

  • 83 avorto

    ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    a.
    Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):

    ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,

    Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:

    Inimicos semper osa sum optuerier,

    id. Am. 3, 2, 18:

    (M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,

    Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:

    aliquid ab oculis,

    id. N. D. 2, 56, 141:

    nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,

    turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:

    locis seminis ic tum,

    Lucr. 4, 1273:

    Italiā Teucrorum regem,

    Verg. A. 1, 42:

    a ceteris omnium in se oculos,

    Liv. 2, 5, 6:

    in comitiorum disceptationem ab lege certamen,

    id. 3, 24, 9:

    ab hominibus ad deos preces,

    id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:

    quo regnum Italiae Libycas averteret oras,

    Verg. A. 4, 106. —With dat.:

    Quod mihi non patrii poterant avertere amici,

    Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:

    in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,

    id. 34, 15, 2; hence absol.:

    mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),

    put to flight, id. 9, 19, 17.—
    b.
    Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:

    equus fontes avertitur,

    Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):

    oppositas impasta avertitur herbas,

    Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—
    c.
    As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:

    ob eam causam huc abs te avorti,

    Plaut. Mil. 4, 2, 83:

    ecce avortit,

    id. ib. 2, 2, 50:

    dixit et avertens roseā cervice refulsit,

    Verg. A. 1, 402:

    tum prora avertit,

    id. ib. 1, 104:

    avertit et ire in Capitolium coepit,

    Gell. 4, 18, 4 al. —
    B.
    To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:

    pecuniam publicam,

    Cic. Verr. 2, 1, 4:

    compertum publicam pecuniam avertisse,

    Tac. H. 1, 53:

    aliquid domum tuam,

    Cic. Verr. 2, 3, 19:

    praedam omnem domum avertebant,

    Caes. B. C. 3, 59:

    intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,

    Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:

    auratam Colchis pellem,

    to carry off, Cat. 64, 5:

    quattuor a stabulis tauros,

    Verg. A. 8, 208:

    avertere praedas,

    id. ib. 10, 78:

    carā pisces avertere mensā,

    Hor. S. 2, 4, 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:

    accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,

    Cic. Mur. 21:

    avertant animos a spe recuperandae arcis,

    Liv. 9, 24, 11:

    qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,

    Cic. Sest. 31:

    ut nec vobis averteretur a certamine animus,

    Liv. 1, 28, 5:

    animum a pietate,

    id. 7, 5, 7:

    aliquem ab incepto avertit,

    id. 23, 18, 9:

    a philosophiā,

    Suet. Ner. 52.—
    B.
    Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:

    legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,

    Cic. Phil. 10, 3:

    ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,

    had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:

    civitates ab alicujus amicitiā,

    id. ib. 3, 79:

    popularium animos,

    Sall. J. 111, 2:

    futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,

    Caes. B. G. 1, 20:

    nobis mentem deorum,

    Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.
    A.
    Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:

    et adversus et aversus impudicus es,

    before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:

    canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,

    Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:

    ne aversi ab hoste circumvenirentur,

    from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:

    aversos proterere,

    id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;

    32: aversum ferro transfixit,

    Nep. Dat. 11, 5:

    aversos boves caudis in speluncam traxit,

    backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:

    Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,

    Tac. A. 1, 66:

    scribit in aversā Picens epigrammata chartā,

    upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:

    milites aversi a proelio,

    withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):

    per aversa castrorum receptus est,

    Vell. 2, 63 Ruhnk.:

    per aversa urbis fugam dederat,

    Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:

    aversa montis,

    Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:

    Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):

    collum circum agit (lynx) in aversum,

    id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —
    B.
    Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.
    (α).
    With ab (so most frequently in Cicero):

    aversus a Musis,

    Cic. Arch. 9, 20:

    aversus a vero,

    id. Cat. 3, 9, 21:

    turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,

    id. Tusc. 4, 15, 34:

    Quintus aversissimo a me animo fuit,

    id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:

    aversissimus ab istis prodigiis sum,

    Sen. Ep. 50.—
    (β).
    With dat.:

    aversus mercaturis,

    Hor. S. 2, 3, 107:

    vilicus aversus contubernio,

    Col. 12, 1, 2:

    defensioni aversior,

    Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—
    (γ).
    Absol.:

    aversa deae mens,

    Verg. A. 2, 170:

    aversa voluntas,

    id. ib. 12, 647:

    aversos soliti componere amicos,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    aversus animus,

    Tac. H. 4, 80 et saep.:

    vultus aversior,

    Sen. Ira, 2, 24:

    aversi animis,

    Tac. A. 14, 26.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > avorto

  • 84 confundo

    con-fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a.
    I.
    To pour, mingle, or mix together (class. in prose and poetry).
    A.
    Prop.:

    unā multa jura (cocos),

    Plaut. Most. 1, 3, 120; cf.:

    jus confusum sectis herbis,

    Hor. S. 2, 4, 67:

    (venenum) in poculo, cum ita confusum esset ut secerni nullo modo posset,

    Cic. Clu. 62, 173; Dig. 6, 1, 3, § 2:

    cum ignis oculorum cum eo igne, qui est ob os offusus, se confudit et contulit,

    Cic. Univ. 14:

    cumque tuis lacrimis lacrimas confundere nostras,

    Ov. H. 2, 95:

    confundere crebroque permiscere mel, acetum, oleum,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    omnia arenti ramo (Medea),

    Ov. M. 7, 278:

    (Alpheus) Siculis confunditur undis,

    mingles, Verg. A. 3, 696:

    mixtum flumini subibat mare,

    Curt. 9, 9, 7:

    (cornua cervi contrita) pulvereae confusa farinae,

    Ov. Med. Fac. 61:

    aes auro,

    Plin. 34, 2, 3, § 5.—
    B.
    Meton.
    1.
    In gen., to mingle, unite, join, combine (rare):

    (decorum) totum illud quidem est cum virtute confusum, sed mente cogitatione distinguitur,

    Cic. Off. 1, 27, 95; so,

    vera cum falsis,

    id. Ac. 2, 19, 61:

    est id quidem in totam orationem confundendum,

    id. de Or. 2, 79, 322:

    vis quaedam sentiens quae est toto confusa mundo,

    id. Div. 1, 52, 118:

    sermones in unum,

    Liv. 7, 12, 14; cf. id. 40, 46, 13:

    duo populi in unum confusi,

    id. 1, 23, 2: diversum confusa genus panthera camelo ( = camelopardalis, the giraffe), Hor. Ep. 2, 1, 195:

    rusticus urbano confusus,

    id. A. P. 213; cf.:

    quinque continuos dactylos,

    Quint. 9, 4, 49:

    subjecta sibi vocalis in unum sonum coalescere et confundi nequiret,

    id. 1, 7, 26.—Of bringing together in speech:

    cuperem equidem utrumque (una dijudicare), sed est difficile confundere,

    Cic. Tusc. 1, 11, 23; cf. id. Brut. 26, 100.— Poet.:

    proelia cum aliquo,

    Hor. C. 1, 17, 23 al. —More freq.,
    2.
    Esp., with the idea of confounding, disarranging, to confound, confuse, jumble together, bring into disorder:

    an tu haec ita confundis et perturbas, ut quicumque velit, quod velit, quo modo velit possit dedicare?

    Cic. Dom. 49, 127:

    omnis corporis atque animi sensus,

    Lucr. 2, 946; cf. id. 2, 439:

    aëra per multum confundi verba necesse'st Et conturbari vocem,

    id. 4, 558: confusa venit vox inque pedita, id. 4, 562 sq.:

    censeo omnis in oratione esse quasi permixtos et confusos pedes,

    Cic. Or. 57, 195:

    particulae primum confusae postea in ordinem adductae a mente divinā,

    id. Ac. 2, 37, 118:

    signa et ordines peditum atque equitum,

    Liv. 9, 27, 10:

    jura gentium,

    id. 4, 1, 2:

    priora,

    Quint. 10, 5, 23:

    ordinem disciplinae,

    Tac. H. 1, 60; cf.:

    ordinem militiae,

    id. ib. 2, 93:

    lusum,

    Suet. Claud. 33:

    annum (together with conturbare),

    id. Aug. 31 et saep.: foedus, to violate (suncheein, Hom. Il. 4, 269), Verg. A. 5, 496; 12, 290:

    summa imis,

    Curt. 8, 8, 8:

    imperium, promissa, preces confundit in unum,

    mingles together, Ov. M. 4, 472:

    jura et nomina,

    id. ib. 10, 346:

    fasque nefasque,

    id. ib. 6, 585:

    in chaos,

    id. ib. 2, 299:

    mare caelo,

    Juv. 6, 283 (cf.:

    caelum terris miscere,

    id. 2, 25):

    ora fractis in ossibus,

    i. e. to disfigure the features, make them undistinguishable, Ov. M. 5, 58; Sen. Troad. 1117; cf.:

    omnia corporis lineamenta,

    Petr. 105, 10; Just. 3, 5, 11;

    and vultus,

    Luc. 2, 191; 3, 758; Stat. Th. 2, 232:

    oris notas,

    Curt. 8, 3, 13:

    si irruptione fluminis fines agri confudit inundatio,

    Dig. 19, 2, 31:

    ossa Non agnoscendo confusa reliquit in ore,

    Ov. M. 12, 251:

    vultum Lunae,

    to cloud, obscure, id. ib. 14, 367.—Of disordered health:

    neque apparet, quod corpus confuderit,

    Cels. 3, 5, 3.—
    b.
    Trop., of intellectual confusion, to disturb, disconcert, confound, perplex (freq. after the Aug. per.;

    perh. not in Cic.): audientium animos, etc.,

    Liv. 45, 42, 1; 34, 50, 1:

    cum confusa memoria esset,

    id. 5, 50, 6:

    nos (fulmina),

    Quint. 8, 3, 5; Plin. Ep. 3, 10, 2:

    me gravi dolore (nuntius),

    id. ib. 5, 5, 1; Quint. 1, 12, 1:

    intellectum,

    Plin. 21, 18, 70, § 117:

    inmitem animum imagine tristi,

    Tac. H. 1, 44:

    Alexander pudore confusus,

    Curt. 7, 7, 23:

    illum ingens confundit honos inopinaque turbat gloria,

    Stat. Th. 8, 283; Juv. 7, 68:

    diligentiam monitoris confundit multitudo,

    Col. 1, 9, 7.—
    II.
    To diffuse, suffuse, spread over (rare).
    A.
    Prop.:

    cibus in eam venam, quae cava appellatur, confunditur,

    diffuses itself, Cic. N. D. 2, 55, 137:

    vinum in ea (vasa),

    Col. 12, 28 fin.:

    cruorem in fossam,

    Hor. S. 1, 8, 28.—
    2.
    Poet., to throw in great numbers:

    tela per foramina muri,

    Sil. 14, 333.—
    B.
    Trop.:

    aliquid in totam orationem,

    Cic. de Or. 2, 79, 322:

    vim quandam sentientem atque divinam, quae toto confusa mundo sit,

    id. Div. 2, 15, 35: rosa ingenuo confusa rubore, suffused with, etc., Col. poët. 10, 260.—Hence, confūsus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 2.), brought into disorder, confused, perplexed, disorderly (class. in prose and poetry):

    ruina mundi,

    Lucr. 6, 607; cf.

    natura,

    id. 6, 600:

    vox,

    id. 4, 562; 4, 613; cf.:

    oratio confusa, perturbata,

    Cic. de Or. 3, 13, 50:

    stilus,

    Quint. 1, 1, 28:

    verba,

    Ov. M. 2, 666; 12, 55; 15, 606:

    suffragium,

    Liv. 26, 18, 9 Drak. ad loc. (cf.:

    confusio suffragiorum,

    Cic. Mur. 23, 47):

    confusissimus mos,

    Suet. Aug. 44:

    clamor,

    Liv. 30, 6, 2.—With abl.:

    ipse confusus animo,

    Liv. 6, 6, 7; cf. id. 35, 35, 18:

    maerore,

    id. 35, 15, 9:

    eodem metu,

    Quint. 1, 10, 48:

    somnio,

    Suet. Caes. 7:

    irā, pudore,

    Curt. 7, 7, 23; cf. Ov. H. 21, 111; id. Tr. 3, 1, 81:

    fletu,

    Petr. 134, 6:

    turbā querelarum,

    Just. 32, 2, 3 al.:

    ex recenti morsu animi,

    Liv. 6, 34, 8.— Absol.:

    Masinissa ex praetorio in tabernaculum suum confusus concessit,

    Liv. 30, 15, 2:

    nunc onusti cibo et vino perturbata et confusa cernimus,

    Cic. Div. 1, 29, 60; Petr. 74, 10; 91, 1 al.:

    confusus atque incertus animi,

    Liv. 1, 7, 6:

    rediit confuso voltu,

    id. 41, 15, 1; Ov. Tr. 3, 5, 11:

    ore confuso,

    Curt. 6, 7, 18; cf.:

    confusior facies,

    Tac. A. 4, 63:

    pavor confusior,

    Plin. 7, prooem. 1, § 5.— Hence, confūsē, adv., confusedly, without order, disorderly (several times in Cic.; elsewh. rare;

    not in Quint.): confuse et permiste dispergere aliquid,

    Cic. Inv. 1, 30, 49:

    loqui,

    id. Fin. 2, 9, 27; cf.:

    confuse varieque sententias dicere,

    Gell. 14, 2, 17:

    agere,

    Cic. N. D. 3, 8, 19:

    utraque res conjuncte et confuse comparata est, Auct. her. 4, 47, 60: universis mancipiis constitutum pretium,

    in the lump, Dig. 21, 1, 36.—
    * Comp.:

    confusius acta res est,

    Cic. Phil. 8, 1, 1.— Sup. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > confundo

  • 85 molior

    mōlĭor, ītus, 4 ( inf. molirier for moliri, Lucr. 5, 934), v. dep. n. and a. [moles].
    I.
    Neutr.
    A.
    To set one's self or one's powers in motion, to make exertions, exert one's self, to endeavor, struggle, strive, toil, etc. (rare but class.;

    syn.: conor, nitor): viden ut misere moliuntur?

    Plaut. Curc. 1, 3, 32:

    agam per me ipse et moliar,

    Cic. Fam. 6, 10, 2:

    nōsti mores mulierum: Dum moliuntur, dum comuntur, annus est,

    Ter. Heaut. 2, 2, 11:

    horam amplius jam in demoliendo signo permulti homines moliebantur,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 95.—
    B.
    To set one's self in motion, endeavor to depart, to depart:

    molientem hinc Hannibalem,

    Liv. 28, 44:

    dum naves moliuntur a terra,

    id. 37, 11:

    in quam (insulam) gladiatores navibus molientes,

    Tac. H. 2, 35.—
    II.
    Act.
    A.
    To labor upon any thing, exert one's self at or upon, set in motion, work an instrument or engine; to work any thing (cf. ago; class.).
    1.
    Nihil enim agit (vita deorum),... nulla opera molitur, Cic. N. D. 1, 19, 51:

    res dura et regni novitas me talia cogant moliri,

    Verg. A. 1, 564: validam in vites molire bipennem, to work, i. e. wield, id. G. 4, 331: ancoras, to work, i. e. hoist the anchor, weigh anchor, Liv. 28, 17:

    agricola incurvo terram molitus aratro,

    i. e. to work, cultivate, till the ground, Verg. G. 1, 494; Col. 1 praef. 17;

    11, 2, 19: erro molirier arva,

    Lucr. 5, 932: fores, to work, i. e. to force, to break open, Tac. A. 1, 39; 2, 82; Liv. 23, 18, 2; 24, 46, 5:

    Atharrias ad Philotam missus clausum aditum domus moliebatur,

    Curt. 6, 8, 20:

    habenas,

    to guide, Verg. A. 12, 327:

    fulmina molitur dextrā,

    hurls, id. G. 1, 329:

    ignem,

    id. A. 10, 131:

    opera,

    to begin work, Col. 11, 2, 2:

    aliquid sub divo moliri potest,

    id. 1, 8, 9.—
    2.
    To set in motion, bestir, rouse, cause to remove, displace (syn.:

    deicio, deturbo): montes suā sede,

    displaces, Liv. 9, 3:

    corpora ex somno moliebantur,

    aroused, id. 36, 24, 3:

    onera objecta,

    id. 25, 36.—
    3.
    To build, make, erect, construct (syn.:

    condo, fundo, construo): muros,

    to build, Verg. A. 3, 132:

    classem,

    id. ib. 3, 6:

    arcem,

    id. ib. 1, 424:

    atrium,

    Hor. C. 3, 1, 46:

    aedem,

    Flor. 1, 7:

    locum,

    prepares, Verg. A. 7, 158:

    pocula de inimicorum capitibus hominum,

    to construct, make, Sol. 15.—
    B.
    Trop., to endeavor to do; to undertake, attempt, set about any thing (cf.:

    aggredior, apparo): nec ea, quae agunt, molientes cum labore operoso,

    performing, doing, Cic. N. D. 2, 23, 59:

    viam clipei molita per oras,

    made its way, Verg. A. 10, 477:

    inde datum molitur iter,

    id. ib. 6, 477:

    jamque alio moliris iter,

    Stat. S. 5, 2, 61:

    viam et gressus,

    Claud. Rapt. Pros. 1, 278; 3, 438: animum, to form or acquire for one's self, Ov. A. A. 2, 119:

    laborem,

    to undertake, Verg. A. 4, 233:

    struere et moliri aliquid calamitatis alicui,

    to try to bring upon, Cic. Clu. 64, 178:

    fortissimis atque optimis civibus periculum moliri,

    id. Sest. 1, 1:

    pestem patriae nefarie,

    id. Cat. 2, 1, 1:

    perniciem rei publicae,

    id. ib. 1, 2, 5: insidias avibus, to lay snares, Verg. G. 1, 271:

    crimina et accusatorem,

    to bring about, find out, Tac. A. 12, 22:

    triumphos,

    Ov. M. 14, 719:

    fugam,

    Verg. A. 2, 109:

    moram,

    to cause, make, occasion, id. ib. 1, 414:

    opem extremam alicui,

    Val. Fl. 6, 431:

    dolos apertos,

    to devise, id. 5, 249:

    bellum in animo,

    to design, meditate, Vell. 2, 46:

    Athenienses urbem ex integro condere moliuntur,

    Just. 2, 15, 1:

    mundum efficere moliens deus,

    attempting, Cic. Univ. 4:

    fallere,

    Val. Fl. 3, 491:

    de occupando regno moliens,

    striving to usurp the government, Cic. Rep. 2, 35, 60:

    nuptias,

    to bring about, Tac. A. 12, 3:

    apud judices oratione molienda sunt amor, odium, etc.,

    are to be excited, called forth, Cic. de Or. 2, 51, 206:

    tumorem,

    Col. 6, 17:

    vorandi facultatem,

    Cels. 1, 3:

    fidem moliri coepit,

    began to meddle with, disturb, Liv. 6, 11, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > molior

  • 86 prolixus

    prō-lixus, a, um, adj. [laxus], stretched far out, long, broad (syn.: latus, spatiosus).
    I.
    Lit. (not in Cic.):

    capillus passus prolixus,

    Ter. Heaut. 2, 3, 49 Umpfenb. (Fleck. prolixe):

    comae,

    Ov. Tr. 4, 2, 34:

    barba,

    Verg. E. 8, 34 (Forbig. promissa):

    caudae (opp. breves),

    Varr. R. R. 2, 2, 3:

    villi,

    Col. 7, 3, 7:

    arbores,

    Varr. R. R. 1, 9, 5:

    ramus,

    Suet. Vesp. 5:

    cervix,

    Col. 7, 3, 7:

    statura,

    id. 1, 9, 3; cf.:

    prolixo corpore erat,

    Suet. Claud. 30:

    tunicae,

    Gell. 7, 12. — Comp.:

    arator prolixior,

    taller, stouter, Col. 1, 9, 3:

    prolixiora quaedam nascuntur,

    Varr. R. R. 1, 6, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., long, extended (ante- and postclass.):

    prolixae aetatis homines,

    i. e. of great age, Dig. 50, 6, 5 fin.; cf.:

    prolixioris temporis spatium,

    ib. 49, 14, 45:

    non tam prolixo provolat ictu,

    far-reaching, distant, Lucr. 4, 1245:

    si cognitio prolixiorem tractatum habeat,

    Dig. 33, 1, 13.— Sup.:

    labor (with largus),

    Jul. Val. Rer. Gest. Alex. M. 1, 57 Mai.— Neutr. adverb.:

    prolixum ejulare,

    greatly, violently, App. M. 8, p. 205, 15. —
    B.
    In partic.
    1.
    in speech, prolix (post-class.):

    cujus exemplum, ne sim prolixus, omisi,

    Macr. S. 3, 7 fin.
    2.
    Comprehensive in meaning (post-class.):

    existimo longe esse amplius, prolixius, fusius in significandā totius prope civitatis multitudine mortales quam homines dixisse,

    Gell. 13, 28, 3 —
    3.
    Of circumstances, favorable, fortunate (class.): rebus secundis atque prolixis atque prosperis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14:

    cetera spero prolixa esse his duntaxat,

    Cic. Att. 1, 1, 2.—
    4.
    Of disposition and conduct, well-disposed, obliging, courteous (Ciceron.):

    prolixa beneficaque natura,

    Cic. Fam. 3, 8, 8:

    animus libens et prolixus,

    id. Att. 16, 16, C, 4:

    Ariobarzanes in Pompeium prolixior,

    id. ib. 6, 3, 5.—Hence, adv.: prō-lixē, largely, abundantly, copiously (class.):

    capillus passus prolixe et circum caput Rejectus neglegenter,

    Ter. Heaut. 2, 3, 49 Fleck. (Umpfenb. passus prolixus):

    prolixe cumulateque facere aliquid,

    Cic. Fl. 36, 89:

    prolixe et celeriter facere aliquid,

    id. Att. 16, 16, A, §

    6: prolixe fuseque laudare,

    Gell. 5, 1, 2:

    promittere,

    Cic. Fam. 7, 5, 1:

    in quo (delectu) parum prolixe respondent Campani coloni,

    do not announce themselves in very great numbers, id. Att. 7, 14, 2:

    arbores prolixe foliatae,

    App. M. 4, p. 143, 15.— Comp.:

    largius prolixiusque fruere,

    Gell. 1, 22, 10:

    fabulari,

    id. 12, 1, 4:

    accipit hominem prolixius,

    Ter. Eun. 5, 8, 52:

    fovere aliquem,

    Suet. Tit. 7; cf.:

    et factus in agoniā, prolixius orabat,

    more earnestly, Vulg. Luc. 22, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > prolixus

  • 87 varians

    vărĭo, āvi, ātum, 1, v.a. and n. [varius].
    I.
    Act., to diversify, variegate, change (class.).
    A.
    Lit.:

    (principia) omne genus gignunt variantque colores,

    Lucr. 2, 759:

    maculis ortum (sol),

    Verg. G. 1, 441:

    caeruleis corpora guttis,

    Ov. M. 4, 578:

    tempora cani,

    id. ib. 12, 465:

    capillos (gemma),

    id. Am. 1, 2, 41:

    ubi caeruleum variabunt sidera caelum,

    id. F. 3, 449:

    variare virgis et loris,

    to beat of all colors, black and blue, Plaut. Poen. prol. 26:

    putrida pectora palmis,

    Cat. 64, 352:

    vestes picto auro,

    Val. Fl. 3, 11:

    variante se uvā,

    becoming colored, turning, Plin. 17, 22, 35, § 189; for which mid.:

    simulatque uva variari coeperit,

    Col. Arb. 12, 1.—In part. perf.:

    vestis priscis hominum variata figuris,

    variegated, embroidered, Cat. 64, 50:

    pluribus ille (anguis) notis variatam pingitur alvum,

    Luc. 9, 713:

    arcus vix ullā variatus luce colorem,

    id. 4, 79:

    eluere calculos nigros paulum candore variatos,

    Plin. 34, 16, 47, § 157.— Poet.: formas variatus in omnes, changed, metamorphosed, Ov. M. 12, 559.—
    B.
    Trop., to cause to change, make different or various; to alter, change, vary, interchange, cause to alternate, etc.:

    vocem variare et mutare,

    Cic. Or. 18, 59; so,

    aliquid (with mutare),

    Gell. 14, 1, 9:

    orationem variare et distinguere,

    Cic. de Or. 2, 9, 36:

    ergo ille variabit (vocem) et mutabit,

    id. Or. 18, 59:

    voluptatem (with distinguere),

    id. Fin. 1, 11, 38:

    qui variare cupit rem prodigialiter unam,

    Hor. A. P. 29:

    in oratione multa summittere, variare, disponere,

    Quint. 2, 12, 10; cf. id. 2, 13, 8; 11, 3, 152:

    cum timor atque ira in vicem sententias variassent,

    Liv. 2, 57, 2:

    vices,

    Verg. A. 9, 164:

    bellum variante fortunā eventum ferre,

    with varying success, Liv. 23, 5, 8:

    et variebant secundae adversaeque res non fortunam magis quam animos hominum,

    id. 25, 1, 6:

    fremitus variantis multitudinis fuit partim adsensu partim indignatione,

    id. 35, 31, 13:

    ex vernā intemperie variante calores frigoraque,

    id. 22, 2, 10:

    laborem otio, otium labore,

    Plin. Ep. 8, 8, 4:

    variatis hominum sententiis,

    i. e. various, at variance, Cic. Mil. 3, 8:

    quae de Marcelli morte variant auctores,

    report differently, vary, Liv. 27, 27, 12; cf.:

    certe variata memoria actae rei,

    id. 21, 28, 5.— Impers. pass.:

    sitne ea (beata vita) in potestate sapientis, an, etc.... in eo nonnumquam variari inter eos et dubitari videtur,

    Cic. Fin. 5, 5, 12: senatus consuli coeptus;

    ibi cum sententiis variaretur,

    were of different opinions, Liv. 22, 60, 3; cf.:

    variatum deinde proeliis,

    fought with varying success, Vell. 2, 51, 3:

    nisi de familiae condicione variatum esset,

    i. e. differently reported, Suet. Vit. 1.—
    II.
    Neutr., to be diversified, variegated; to change, alter, waver, vary, etc.
    A.
    Lit.:

    prima mihi variat liventibus uva racemis,

    becomes variegated, colored, Prop. 4 (5), 2, 13:

    bacae,

    Col. 12, 52, 9:

    variant ostrea coloribus,

    are different, Plin. 32, 6, 21, § 60:

    universitas (arietum) tergoris maculis,

    Col. 7, 3, 2:

    inter se multum variare figurae Non possunt,

    Lucr. 2, 484; cf. id. 4, 648:

    variantes edere formas,

    id. 5, 722; cf.:

    volucres variantibu' formis,

    id. 5, 825:

    non ita Carpathiae variant Aquilonibus undae,

    fluctuate, Prop. 2, 5, 11.—
    B.
    Trop., to be various or different; to change, vary; absol.:

    variante fortunā,

    Liv. 23, 5, 8:

    inpatiens variantis caeli,

    Plin. 14, 2, 4, § 28:

    sic abeunt redeuntque mei variantque timores,

    Ov. Tr. 2, 153:

    dissidet et variat sententia,

    id. M. 15, 648:

    ita fama variat, ut, etc.,

    Liv. 27, 27, 14. —With abl.:

    haec de tanto viro, quamquam et opinionibus et monumentis litterarum variarent, proponenda erant,

    Liv. 38, 57, 8:

    si (lex) nec causis nec personis variet,

    id. 3, 45, 2.— Impers.:

    ibi si variaret,

    if there were a difference of opinion, Liv. 1, 43, 11; cf.:

    nec variatum comitiis est,

    id. 7, 22, 10.—With adverb. acc.:

    si nunc quoque fortuna aliquid variaverit,

    Liv. 23, 13, 4.—Of differences in the text of an author (late Lat.):

    ipsi codices Graeci variant,

    Aug. in Psa. 118, 7:

    nulla in eo variat codicum auctoritas,

    id. C. Faust. 11, 4.—Hence, P. a.: vărĭans, antis, varied, manifold:

    (terra) fudit aërias volucres variantibus formis,

    Lucr. 5, 822:

    variantis edere formas,

    id. 5, 720:

    astra,

    Manil. 2, 466.

    Lewis & Short latin dictionary > varians

  • 88 vario

    vărĭo, āvi, ātum, 1, v.a. and n. [varius].
    I.
    Act., to diversify, variegate, change (class.).
    A.
    Lit.:

    (principia) omne genus gignunt variantque colores,

    Lucr. 2, 759:

    maculis ortum (sol),

    Verg. G. 1, 441:

    caeruleis corpora guttis,

    Ov. M. 4, 578:

    tempora cani,

    id. ib. 12, 465:

    capillos (gemma),

    id. Am. 1, 2, 41:

    ubi caeruleum variabunt sidera caelum,

    id. F. 3, 449:

    variare virgis et loris,

    to beat of all colors, black and blue, Plaut. Poen. prol. 26:

    putrida pectora palmis,

    Cat. 64, 352:

    vestes picto auro,

    Val. Fl. 3, 11:

    variante se uvā,

    becoming colored, turning, Plin. 17, 22, 35, § 189; for which mid.:

    simulatque uva variari coeperit,

    Col. Arb. 12, 1.—In part. perf.:

    vestis priscis hominum variata figuris,

    variegated, embroidered, Cat. 64, 50:

    pluribus ille (anguis) notis variatam pingitur alvum,

    Luc. 9, 713:

    arcus vix ullā variatus luce colorem,

    id. 4, 79:

    eluere calculos nigros paulum candore variatos,

    Plin. 34, 16, 47, § 157.— Poet.: formas variatus in omnes, changed, metamorphosed, Ov. M. 12, 559.—
    B.
    Trop., to cause to change, make different or various; to alter, change, vary, interchange, cause to alternate, etc.:

    vocem variare et mutare,

    Cic. Or. 18, 59; so,

    aliquid (with mutare),

    Gell. 14, 1, 9:

    orationem variare et distinguere,

    Cic. de Or. 2, 9, 36:

    ergo ille variabit (vocem) et mutabit,

    id. Or. 18, 59:

    voluptatem (with distinguere),

    id. Fin. 1, 11, 38:

    qui variare cupit rem prodigialiter unam,

    Hor. A. P. 29:

    in oratione multa summittere, variare, disponere,

    Quint. 2, 12, 10; cf. id. 2, 13, 8; 11, 3, 152:

    cum timor atque ira in vicem sententias variassent,

    Liv. 2, 57, 2:

    vices,

    Verg. A. 9, 164:

    bellum variante fortunā eventum ferre,

    with varying success, Liv. 23, 5, 8:

    et variebant secundae adversaeque res non fortunam magis quam animos hominum,

    id. 25, 1, 6:

    fremitus variantis multitudinis fuit partim adsensu partim indignatione,

    id. 35, 31, 13:

    ex vernā intemperie variante calores frigoraque,

    id. 22, 2, 10:

    laborem otio, otium labore,

    Plin. Ep. 8, 8, 4:

    variatis hominum sententiis,

    i. e. various, at variance, Cic. Mil. 3, 8:

    quae de Marcelli morte variant auctores,

    report differently, vary, Liv. 27, 27, 12; cf.:

    certe variata memoria actae rei,

    id. 21, 28, 5.— Impers. pass.:

    sitne ea (beata vita) in potestate sapientis, an, etc.... in eo nonnumquam variari inter eos et dubitari videtur,

    Cic. Fin. 5, 5, 12: senatus consuli coeptus;

    ibi cum sententiis variaretur,

    were of different opinions, Liv. 22, 60, 3; cf.:

    variatum deinde proeliis,

    fought with varying success, Vell. 2, 51, 3:

    nisi de familiae condicione variatum esset,

    i. e. differently reported, Suet. Vit. 1.—
    II.
    Neutr., to be diversified, variegated; to change, alter, waver, vary, etc.
    A.
    Lit.:

    prima mihi variat liventibus uva racemis,

    becomes variegated, colored, Prop. 4 (5), 2, 13:

    bacae,

    Col. 12, 52, 9:

    variant ostrea coloribus,

    are different, Plin. 32, 6, 21, § 60:

    universitas (arietum) tergoris maculis,

    Col. 7, 3, 2:

    inter se multum variare figurae Non possunt,

    Lucr. 2, 484; cf. id. 4, 648:

    variantes edere formas,

    id. 5, 722; cf.:

    volucres variantibu' formis,

    id. 5, 825:

    non ita Carpathiae variant Aquilonibus undae,

    fluctuate, Prop. 2, 5, 11.—
    B.
    Trop., to be various or different; to change, vary; absol.:

    variante fortunā,

    Liv. 23, 5, 8:

    inpatiens variantis caeli,

    Plin. 14, 2, 4, § 28:

    sic abeunt redeuntque mei variantque timores,

    Ov. Tr. 2, 153:

    dissidet et variat sententia,

    id. M. 15, 648:

    ita fama variat, ut, etc.,

    Liv. 27, 27, 14. —With abl.:

    haec de tanto viro, quamquam et opinionibus et monumentis litterarum variarent, proponenda erant,

    Liv. 38, 57, 8:

    si (lex) nec causis nec personis variet,

    id. 3, 45, 2.— Impers.:

    ibi si variaret,

    if there were a difference of opinion, Liv. 1, 43, 11; cf.:

    nec variatum comitiis est,

    id. 7, 22, 10.—With adverb. acc.:

    si nunc quoque fortuna aliquid variaverit,

    Liv. 23, 13, 4.—Of differences in the text of an author (late Lat.):

    ipsi codices Graeci variant,

    Aug. in Psa. 118, 7:

    nulla in eo variat codicum auctoritas,

    id. C. Faust. 11, 4.—Hence, P. a.: vărĭans, antis, varied, manifold:

    (terra) fudit aërias volucres variantibus formis,

    Lucr. 5, 822:

    variantis edere formas,

    id. 5, 720:

    astra,

    Manil. 2, 466.

    Lewis & Short latin dictionary > vario

  • 89 cedo

    1.
    cēdo, cessi, cessum, 3, v. n. and a. [perh. for cecado, redupl. from cado], to go, i. e. to be in motion, move, walk, go along.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit. (rare, and only poet.: for which, in the common lang., incedo);

    candidatus cedit hic mastigia,

    Plaut. Cas. 2, 8, 10:

    non prorsus, verum transvorsus cedit, quasi cancer,

    id. Ps. 4, 1, 45; cf. id. ib. 1, 3, 74; Hor. S. 2, 1, 65.—More freq.,
    B.
    Trop.
    1.
    Like ire, to have some result, to eventuate, happen, result, turn out, to work; and, acc. to its connection, to turn out well or ill, to succeed or fail:

    gesta quae prospere ei cesserunt,

    Nep. Timoth. 4, 6; Sall. C. 26, 5; Tac. A. 1, 28:

    cetera secundum eventum proelii cessura,

    id. H. 3, 70; Suet. Aug. 91; Gell. 4, 5, 4:

    bene,

    Hor. S. 2, 1, 31; Ov. M. 8, 862; Plin. Pan. 44 fin.:

    optime,

    Quint. 10, 7, 14:

    male,

    Hor. S. 2, 1, 31; and:

    male alicui,

    Ov. M. 10, 80; Suet. Claud. 26; cf. Verg. A. 12, 148; Quint. 10, 2, 16:

    utcumque cesserit,

    Curt. 7, 4, 16; cf. Suet. Calig. 53; Tac. Agr. 18:

    parum,

    Suet. Claud. 34:

    opinione tardius,

    id. Ner. 33:

    pro bono,

    id. Tit. 7:

    in vanum (labor),

    Sen. Hippol. 183. —
    2.
    Cedere pro aliquā re, to be equivalent to, to go for something, to be the price of:

    oves, quae non peperint, binae pro singulis in fructu cedent,

    Cato, R. R. 150, 2; Col. 12, 14; Tac. G. 14; Pall. Sept. 1, 4.—
    II.
    In partic.
    A.
    In respect to the terminus a quo.
    1.
    To go from somewhere, to remove, withdraw, go away from, depart, retire (freq. and class.):

    cedunt de caelo corpora avium,

    Enn. Ann. 96 Vahl.:

    quia postremus cedis,

    Plaut. Men. 5, 7, 29:

    ego cedam atque abibo,

    Cic. Mil. 34, 93:

    cedens carinā,

    Cat. 64, 249; cf. id. 64, 53:

    quoquam,

    Lucr. 5, 843:

    aliquo sucus de corpore cessit,

    id. 3, 223:

    coma de vertice,

    Cat. 66, 39:

    e toto corpore anima,

    Lucr. 3, 210:

    ex ingratā civitate,

    Cic. Mil. 30, 81:

    e patriā,

    id. Phil. 10, 4, 8:

    patriā,

    id. Mil. 25, 68:

    Italiā,

    id. Phil. 10, 4, 8; Nep. Att. 9, 2; Tac. A. 2, 85 fin.
    b.
    Milit. t. t.:

    de oppidis,

    to abandon, go away from, Cic. Att. 7, 22, 2:

    loco,

    to yield, give up his post, Nep. Chabr. 1, 2; Liv. 2, 47, 3; Tac. G. 6; Suet. Aug. 24 et saep.:

    ex loco,

    Liv. 3, 63, 1:

    ex acie,

    id. 2, 47, 2.—
    c.
    In commercial lang. t. t.: foro, to withdraw from the market, i. e. to give up business, be insolvent, stop payment, Dig. 16, 3, 7, § 2; Sen. Ben. 4, 39, 2; Juv. 11, 50.—So also,
    d.
    Bonis or possessionibus (alicui), to give up or cede one ' s property or interest (in favor of a person):

    alicui hortorum possessione,

    Cic. Mil. 27, 75; so id. Off. 2, 23, 82; cf. Suet. Tib. 10; id. Caes. 72; id. Ner. 35; id. Gram. 11.— Hence of debtors, to make over their property instead of payment; cf. Dig. 42, 3, tit. de cessione bonorum.—
    2.
    Pregn. (cf. abeo, II.), to pass away, disappear; and specif.,
    a.
    Of men, to die:

    vitā,

    Cic. Tusc. 1, 15, 35; Hor. S. 1, 1, 119:

    e vita,

    Cic. Brut. 1, 4; Plin. Pan. 43, 4; cf.

    senatu,

    to withdraw from, Tac. A. 2, 48; 11, 25.—
    b.
    Of time, to pass away, vanish:

    horae quidem cedunt et dies et menses et anni,

    Cic. Sen. 19, 69. —
    c.
    Of other things: pudor ex pectore cessit, Lucil. ap. Non. p. 250, 26:

    memoriā,

    Liv. 2, 33, 9 (for which:

    excedere memoriā,

    Liv. 7, 32, 15; and:

    excedere e memoriā,

    id. 26, 13, 5):

    non Turno fiducia cessit,

    Verg. A. 9, 126:

    cedant curaeque metusque,

    Stat. S. 1, 2, 26 et saep.; cf. cesso.—
    3.
    Trop.: cedere alicui or absol., to yield to one (to his superiority), to give the preference or precedence, give place to, submit to (class.; esp. freq. in the histt., of the weaker party, withdrawing, fleeing from).
    a.
    To yield to, give place to:

    quācumque movemur, (aër) videtur quasi locum dare et cedere,

    Cic. N. D. 2, 33, 83:

    cedebat victa potestas,

    Lucr. 5, 1271:

    ubi vinci necesse est, expedit cedere,

    Quint. 6, 4, 16; 11, 1, 17; 12, 10, 47; cf. Sall. J. 51, 1:

    Viriatho exercitus nostri imperatoresque cesserunt,

    Cic. Off. 2, 11, 40; Nep. Ham. 1, 2; Sall. J. 51, 4; Liv. 2, 10, 7; Tac. A. 1, 56; 4, 51; Suet. Tib. 16 et saep.:

    Pelides cedere nescius,

    Hor. C. 1, 6, 6:

    di, quibus ensis et ignis Cesserunt,

    i. e. who remained unhurt in the destruction of Troy, Ov. M. 15, 862:

    eidem tempori, ejusdem furori, eisdem consulibus, eisdem minis, insidiis, periculis,

    Cic. Sest. 29, 63; so,

    fortunae,

    Sall. C. 34, 2:

    invidiae ingratorum civium,

    Nep. Cim. 3, 2:

    majorum natu auctoritati,

    id. Timoth. 3, 4:

    nocti,

    Liv. 3, 17, 9, and 3, 60, 7; 4, 55, 5; cf. Quint. 5, 11, 9:

    loco iniquo, non hosti cessum,

    Liv. 8, 38, 9:

    oneri,

    Quint. 10, 1, 24:

    vincentibus vitiis,

    id. 8, 3, 45:

    malis,

    Verg. A. 6, 95 et saep.—
    b.
    To yield to in rank, distinction, etc., i. e. to be inferior to:

    cum tibi aetas nostra jam cederet, fascesque summitteret,

    Cic. Brut. 6, 22:

    nullā aliā re nisi immortalitate cedens caelestibus,

    id. N. D. 2, 61, 153:

    neque multum cedebant virtute nostris,

    Caes. B. G. 2, 6; Quint. 1, 6, 36: Picenis cedunt pomis Tiburtia suco;

    Nam facie praestant,

    Hor. S. 2, 4, 70; so,

    anseribus (candore),

    Ov. M. 2, 539:

    laudibus lanificae artis,

    id. ib. 6, 6;

    5, 529: cum in re nullā Agesilao cederet,

    Nep. Chabr. 2, 3; Quint. 10, 1, 108:

    alicui de aliquā re,

    Plin. 35, 10, 36, § 80:

    alicui re per aliquid,

    id. 33, 3, 19, § 59.— Impers.:

    ut non multum Graecis cederetur,

    Cic. Tusc. 1, 3, 5; Liv. 24, 6, 8. —
    c.
    To comply with the wishes, to yield to one:

    cessit auctoritati amplissimi viri vel potius paruit,

    Cic. Lig. 7, 21; cf. Tac. A. 12, 5:

    precibus,

    Cic. Planc. 4, 9:

    cessit tibi blandienti Cerberus,

    Hor. C. 3, 11, 15;

    cf,

    id. Ep. 1, 18, 43 sq.; Verg. A. 2, 704; 3, 188; Ov. M. 6, 32; 6, 151; 9, 13;

    9, 16: omnes in unum cedebant,

    Tac. A. 6, 43; 3, 16; cf. id. ib. 12, 10 and 41.—Hence,
    4.
    Act.: cedere (alicui) aliquid = concedere, to grant, concede, allow, give up, yield, permit something to some one:

    permitto aliquid iracundiae tuae, do adulescentiae, cedo amicitiae, tribuo parenti,

    Cic. Sull. 16, 46:

    multa multis de jure suo,

    id. Off. 2, 18, 64:

    currum ei,

    Liv. 45, 39, 2:

    victoriam hosti,

    Just. 32, 4, 7:

    alicui pellicem et regnum,

    id. 10, 2, 3:

    imperium,

    id. 22, 7, 4:

    possessionem,

    Dig. 41, 2, 1:

    in dando et cedendo loco,

    Cic. Brut. 84, 290.—Also with a clause as object, Stat. Th. 1, 704 (but in Hor. Ep. 2, 1, 67, read credit).—And with ut and subj.:

    hac victoriā contenta plebes cessit patribus, ut in praesentiā tribuni crearentur, etc.,

    Liv. 6, 42, 3; Tac. A. 12, 41: non cedere with quominus, Quint. 5, 7, 2.—
    B.
    In respect to the terminus ad quem, to arrive, attain to, come somewhere:

    cedunt, petunt,

    Plaut. Aul. 3, 5, 43:

    ibi ad postremum cedit miles, aes petit,

    id. ib. 3, 5, 52.—
    2.
    Trop.:

    hoc cedere ad factum volo,

    come to its execution, Plaut. Capt. 2, 2, 102.—
    C.
    Cedere alicui or in aliquem, to come to, fall ( as a possession) to one, to fall to his lot or share, [p. 308] accrue:

    ut is quaestus huic cederet,

    Cic. Verr. 2, 2, 70, § 170:

    captiva corpora Romanis cessere,

    Liv. 31, 46, 16:

    nolle ominari quae captae urbi cessura forent,

    id. 23, 43, 14; Verg. A. 3, 297; 3, 333; 12, 17; 12, 183; Hor. C. 3, 20, 7; Ov. M. 5, 368; 4, 533:

    undae cesserunt piscibus habitandae,

    id. ib. 1, 74 al.:

    alicui in usum,

    Hor. S. 2, 2, 134:

    Lepidi atque Antonii arma in Augustum cessere,

    Tac. A. 1, 1; so id. H. 3, 83; id. Agr. 5; id. A. 2, 23:

    aurum ex hostibus captum in paucorum praedam cessisse,

    Liv. 6, 14, 12; Curt. 7, 6, 16; Tac. A. 15, 45; for which: cedere praedae (dat.) alicujus, Liv. 43, 19, 12; and:

    praeda cedit alicui,

    Hor. C. 3, 20, 7:

    ab Tullo res omnis Albana in Romanum cesserit imperium,

    Liv. 1, 52, 2; Hor. Ep. 2, 2, 174:

    in dicionem M. Antonii provinciae cesserant,

    Tac. H. 5, 9.—
    D.
    Cedere in aliquid, like abire in aliquid (v. abeo, II.), to be changed or to pass into something, to be equivalent to or become something:

    poena in vicem fidei cesserat,

    Liv. 6, 34, 2; cf.:

    temeritas in gloriam cesserat,

    Curt. 3, 6, 18; Plin. 35, 10, 36, § 91; Tac. H. 2, 59 fin.; id. G. 36; Plin. Pan. 83, 4:

    in proverbium,

    Plin. 23, 1, 23, § 42:

    in exemplorum locum,

    Quint. 5, 11, 36.—Hence, * cēdenter, adv. of the part. pres. cedens (not used as P. a.), by yielding, Cael. Aur. Acut. 3, 16, 129.
    2.
    cĕdo, old imperat. form, whose contr. plur. is cette (cf. Prob. II. p. 1486 P.; Non. p. 84, 31 sq.) [compounded of the particle -ce and the root da-; v. 1. do], hither with it! here! give! tell, say (implying great haste, familiarity, authority, and so differing from praebe, dic, etc.); cf. Key, § 731.
    I.
    In gen., hither with it, give or bring here.
    (α).
    With acc.:

    cette manus vestras measque accipite,

    Enn. Trag. 320 Vahl.:

    cedo aquam manibus,

    give water! Plaut. Most. 1, 3, 150:

    puerum, Phidippe, mihi cedo: ego alam,

    Ter. Hec. 4, 4, 86:

    tuam mi dexteram,

    Plaut. Curc. 2, 3, 28; so Ter. Heaut. 3, 1, 84; and:

    cette dextras,

    Plaut. Merc. 5, 4, 4:

    senem,

    bring hither the old man, Ter. Phorm. 2, 2, 7:

    convivas,

    Plaut. Ps. 3, 2, 101:

    quemvis arbitrum,

    Ter. Ad. 1, 2, 43: eum aliquis cette in conspectum, Att. ap. Non. p. 85, 1:

    cedo illum,

    Phaedr. 5, 2, 6.—
    (β).
    Absol.: Al. En pateram tibi: eccam. Am. Cedo mi, Plaut. Am. 2, 2, 146. —
    II.
    Esp.
    A.
    Let us hear, tell, out with it:

    age, age, cedo istuc tuom consilium: quid id est?

    Ter. Heaut. 2, 3, 91:

    unum cedo auctorem tui facti, unius profer exemplum,

    Cic. Verr 2, 5, 26, § 67:

    cedo mihi unum, qui, etc.,

    id. ib. 2, 3, 12, § 29: cedo, si vos in eo loco essetis, quid aliud fecissetis? Cato ap. Quint. 9, 2, 21: cedo, cujum puerum hic apposuisti? dic mihi. Ter. And. 4, 4, 24; cf. Naev. ap. Cic. Sen. 6, 20; Ter. Eun. 1, 2, 82; Pac. ap. Non. p. 85, 6; Cic. Part. Or. 1, 3:

    cedo igitur, quid faciam,

    Ter. And. 2, 3, 9; cf. Cic. Div. 2, 71, 146; id. Verr. 2, 2, 43, § 106: cedo, si conata peregit, tell how, if, etc., Juv. 13, 210; so id. 6, 504.—With dum:

    cedo dum, en unquam audisti, etc.?

    Ter. Phorm. 2, 2, 15.—
    B.
    In respect to action, cedo = fac, ut, grant that, let me:

    cedo ut bibam,

    Plaut. Most. 2, 1, 26:

    cedo ut inspiciam,

    id. Curc. 5, 2, 54:

    ego, statim, cedo, inquam si quid ab Attico,

    Cic. Att. 16, 13, a, 1.—
    C.
    For calling attention, lo! behold! well! cedo mihi leges Atinias, Furias, Cic. Verr. 2, 1, 42, § 109:

    cedo mihi ipsius Verris testimonium,

    id. ib. 2, 1, 33, § 84; id. N. D. 1, 27, 75; cf. id. Brut. 86, 295; id. Sest. 50, 108:

    haec cedo ut admoveam templis, et farre litabo,

    Pers. 2, 75:

    cedo experiamur,

    App. Mag. p. 298, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > cedo

  • 90 condita

    con-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [con- = cum, and 2. do], lit., to bring, lay or put together (very freq. in all periods and species of composition).
    I.
    With the access. idea of uniting, to put or join together into a whole, to form, fashion, produce, make by joining together.
    A.
    Prop., of the founding of towns or states, to found, establish: Romam, Enn. ap. Varr. R. R. 3, 1, 2, and Suet. Aug. 7 fin. (Ann. v. 494 Vahl.):

    oppida,

    Varr. L. L. 5, § 142; Hor. Ep. 2, 1, 8:

    urbem,

    Lucr. 5, 1107; Cic. Cat. 3, 1, 2; Sall. C. 6, 1; Liv. 1, 19, 1; Suet. Aug. 18; 47; Just. 2, 4, 15; 2, 15, 1:

    arces,

    Verg. E. 2, 61:

    locum,

    Hor. S. 1, 5, 92: colonias. Vell. 1, 15; Just. 16, 3, 7:

    civitatem,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    regna,

    Just. 2, 1 init.:

    imperium Poenorum,

    id. 19, 1, 1.—Hence, often ante and post Romam conditam, before and after the foundation of Rome, Cic. Tusc. 1, 1, 3; cf. Liv. praef. § 6 al.—
    (β).
    Transf. to the inhabitants:

    Romanam gentem,

    Verg. A. 1, 33:

    genus hominum,

    Just. 2, 6, 11.—Hence, mid.:

    optato conduntur Thybridis alveo,

    they settle, Verg. A. 7, 303 (condi proprie dicuntur, qui sibi statuunt civitatem. Conduntur ergo; sedem stabilem locant, Serv.). —
    b.
    Of the erecting, building of other things, to make, construct, build:

    aram,

    Liv. 1, 7, 11; 28, 46, 16:

    sepulcrum,

    Hor. Epod. 9, 26:

    moenia,

    Verg. A. 1, 276; Ov. M. 3, 13; 14, 775; Just. 2, 12, 4.—
    c.
    Of written productions, to compose, write, celebrate, write or treat of, describe: SIVE CARMEN CONDIDISSET, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; so,

    carmen,

    Lucr. 5, 2; Hor. S. 2, 1, 82; id. Ep. 1, 3, 24; id. A. P. 436; Liv. 27, 37, 7; 31, 12, 10; Quint. 10, 1, 56 et saep.:

    poëma,

    Cic. Att. 1, 16, 15:

    longas Iliadas,

    Prop. 2, 1, 14:

    bella,

    Verg. E. 6, 7:

    Caesaris acta,

    Ov. Tr. 2, 336:

    proelia,

    Stat. Th. 1, 8:

    festa numeris,

    Ov. F. 6, 24:

    alterum satirae genus,

    Quint. 10, 1, 95:

    aliqua in hac materiā,

    id. 3, 1, 19:

    prosam orationem,

    Plin. 5, 29, 31, § 112:

    historiam,

    id. 12, 4, 8, § 18; cf.:

    aliquid annalibus,

    id. 2, 9, 6, § 43:

    praecepta medendi,

    id. 26, 2, 6, § 10:

    laudes alicujus,

    id. 22, 13, 15, § 35.— Rarely,
    (β).
    Absol.:

    si etiamnum Homero condente Aegyptus non erat,

    Plin. 13, 13, 27, § 88.—
    B.
    Trop., to establish, found, to be the author of, to produce, make:

    jusjurandum,

    Plaut. Rud. 5, 3, 18:

    aurea saecula,

    Verg. A. 6, 793:

    collegium novum,

    Liv. 5, 52, 11:

    morem,

    Plin. 11, 37, 55, § 150:

    nova fata,

    Verg. A. 10, 35:

    aeternam famam ingenio suo,

    Phaedr. 3, prol. 53; so,

    nomen memorandum,

    Sil. 4, 37:

    militarem disciplinam artemque bellandi,

    Flor. 1, 3, 1:

    somniorum intellegentiam (Joseph),

    Just. 36, 2, 8.—Of the gods:

    portenta sua,

    to fuifil, accomplish, Sil. 16, 126.— Impers.:

    naturā rerum conditum est, ut, etc.,

    Dig. 19, 5, 4.—
    II.
    With the access. idea of carefulness, to put away, to lay, put, or place somewhere for preservation, etc.; to lay up, store or treasure up (opp. promo).
    A.
    In gen.
    1.
    Prop.
    (α).
    Aliquid:

    pecuniam,

    Cic. Clu. 26, 72:

    frumentum,

    id. N. D. 2, 63, 157; Hor. Ep. 2, 1, 140: condere et reponere fructus, [p. 409] Cic. N. D. 2, 62, 156:

    agri multa efferunt, quae... mandentur condita vetustati,

    id. ib. 2, 60, 151; cf. id. Brut. 4, 16; Varr. R. R. 1, 62;

    Auct. B. Afr. 65: vinum,

    Varr. R. R. 1, 13; cf. Mart. 13, 111, 2; Verg. E. 3, 43; Hor. Ep. 1, 1, 12:

    aliquid proprio horreo,

    id. C. 1, 1, 9:

    Sabinum testā levi,

    id. ib. 1, 20, 3:

    pressa mella puris amphoris,

    id. Epod. 2, 15:

    messem,

    Tib. 1, 1, 42:

    fruges,

    Paul. Sent. 2, 8, 2.—
    (β).
    With the designation of the place (most freq. by in and acc.):

    minas viginti in crumenam,

    Plaut. Truc. 3, 1, 9:

    mustum in dolium,

    Varr. R. R. 1, 65, 1:

    cineres in urnas,

    Suet. Calig. 15:

    barbam in auream pyxidem,

    id. Ner. 12; cf. id. ib. 47:

    legem in aerarium,

    id. ib. 28:

    libri in sacrarium conditi,

    Gell. 1, 19, 10; cf.

    the foll.: te in pistrinum,

    Plaut. Ps. 1, 5, 120; cf.:

    aliquem in custodiam,

    Liv. 31, 23, 9; Tac. H. 4, 2:

    aliquem in carcerem,

    to thrust into prison, imprison, Cic. Verr. 2, 5, 29, § 76; Liv. 26, 16, 6; 29, 22, 7; 30, 21, 5;

    45, 42, 5: aliquem in vincula,

    id. 23, 38, 7; 26, 34, 4. —With adv.:

    argentum intro,

    Plaut. Ps. 1, 3, 120; id. Truc. 5, 28:

    sortes eo,

    Cic. Div. 2, 41, 86 Orell. N. cr. —With in and abl.:

    litteras publicas in aerario sanctiore,

    to keep, lay up, Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140:

    se (aves) in foliis,

    Verg. G. 4, 473:

    novissimo die dein (argyritin) condunt in plumbeo vase,

    Plin. 33, 6, 35, § 109.—With abl.:

    condidit (libros Sibyllinos) duobus forulis auratis sub Palatini Apollinis basi,

    Suet. Aug. 31; Scrib. Comp. 145.—With locat.:

    id domi nostrae,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 5; cf.:

    ut ei jam exploratus et domi conditus consulatus videretur,

    i. e. he was sure of it, id. Mur. 24, 49.—
    2.
    Trop.: teneo omnia;

    in pectore condita sunt,

    Plaut. Ps. 4, 1, 31:

    mandata corde memori,

    Cat. 64, 231:

    tu, qui omne bonum in visceribus medullisque condideris,

    Cic. Tusc. 5, 9, 27:

    in causis conditae sunt res futurae,

    lie, are contained, id. Div. 1, 56, 128. —Hence,
    B.
    Esp.,
    1.
    In econom. lang., to preserve, pickle (for which the access. form condio, īre, became prevalent):

    lentiscum in acetum (cf. just before, oleae quomodo condiantur),

    Cato, R. R. 117:

    ficus in orcas,

    Col. 12, 15, 2:

    fructum in cados,

    Plin. 13, 4, 9, § 48:

    corna in liquidā faece,

    Ov. M. 8, 666:

    oleum,

    Suet. Caes. 53.—
    2.
    In medic. lang., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 23:

    calcem,

    id. 8, 22:

    articulum,

    id. 8, 24.—
    3.
    To inter, bury (cf. compono, II. B. 1. c.):

    mortuos cerā circumlitos,

    Cic. Tusc. 1, 45, 108:

    aliquem sepulcro,

    id. Leg. 2, 22, 56; Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 618; 8, 235:

    ossa parentis terrā,

    Verg. A. 5, 48; so,

    aliquem terrā,

    Plin. 7, 54, 55, § 187:

    corpora defunctorum in lapide sarcophago,

    id. 36, 17, 27, § 131:

    fraternas umbras tumulo,

    Ov. F. 5, 451; so id. M. 14, 442; Val. Fl. 5, 198:

    ossa peregrinā ripā,

    Ov. M. 2, 337:

    in Tomitanā condar humo?

    id. P. 3, 1, 6:

    inhumatos Manes,

    Luc. 9, 151:

    Alexandrum intemperantiā bibendi... condidit,

    brought to the grave, Sen. Ep. 83, 23:

    patrem,

    Phaedr. 4, 4, 30:

    fulgura publica condere,

    Juv. 6, 587, v. fulgur; cf.:

    Aruns dispersos fulminis ignes Colligit et terrae maesto cum murmure condit,

    Luc. 1, 606 sq. —
    b.
    Poet., of time, to pass, spend, live through, bring to a close:

    saecla vivendo,

    Lucr. 3, 1090:

    longos soles cantando,

    Verg. E. 9, 52:

    cum referetque diem condetque relatum,

    i. e. morning and evening, id. G. 1, 458:

    diem collibus in suis,

    Hor. C. 4, 5, 29:

    diem,

    Stat. Th. 10, 54; Plin. Ep. 9, 36, 4; id. Pan. 80 fin.; Macr. Somn. Scip. 1, 20 fin.:

    noctem,

    Sil. 4, 482.—In respect to lustrum, v. 2. lustrum, I.—
    4.
    Transf., to conceal, hide, secrete, suppress:

    Sibyllam quidem sepositam et conditam habeamus, ut... injussu senatūs ne legantur quidem libri,

    Cic. Div. 2, 54, 112:

    quicquid sub terrā est in apricum proferet aetas, Defodiet condetque nitentia,

    Hor. Ep. 1, 6, 25:

    lumen,

    Lucr. 4, 434; so,

    lunam (nubes),

    Hor. C. 2, 16, 3:

    aliquid jocoso furto,

    id. ib. 1, 10, 8:

    vultus,

    Ov. M. 2, 330; cf.:

    vultum aequore,

    id. ib. 11, 255:

    enses,

    to sheathe, Hor. Epod. 7, 2:

    ferrum,

    Phaedr. 5, 2, 8:

    gladium,

    Quint. 8, prooem. §

    15: scuta latentia,

    Verg. A. 3, 237:

    oculos,

    to close, shut, Ov. Tr. 3, 3, 44 (but oculi conditi, v. P. a. infra); so,

    lumina,

    Prop. 4 (5), 11, 64:

    se in viscera (terrae),

    Ov. M. 2, 274:

    se sub lectum,

    Suet. Calig. 51.—Mid., Plin. 8, 57, 82, § 223:

    nocte... aliquot Numidarum turmas medio in saltu condiderat,

    i. e. placed in ambush, Liv. 27, 26, 8; so, hostis in silvis armatum militem condidit, Curt. 8, 1, 4; cf.:

    ibi Dahas condidit,

    id. 7, 7, 32:

    (Danai) notā conduntur in alvo,

    concealed themselves, Verg. A. 2, 401:

    fera murmura,

    Prop. 4 (5), 4, 61:

    iram,

    Tac. A. 2, 28.—With abl.:

    his mensibus pisces jacent speluncis conditi,

    Plin. 9, 16, 24, § 56:

    huic sollertiā est inanium ostrearum testis se condere,

    id. 8, 31, 51, § 98:

    luna condita tenebris,

    Tac. A. 1, 28:

    aliquid alvo,

    to swallow, Sil. 6, 199.—
    5.
    Poet.
    a.
    To thrust or strike in deep, to plunge (cf. abscondo):

    ensem in pectus,

    Ov. M. 13, 392:

    digitos in lumina,

    id. ib. 13, 561; 12, 295;

    5, 423: ensem totum alicui in adverso pectore,

    Verg. A. 9, 348:

    telum jugulo,

    Ov. M. 13, 459; Sen. Oedip. 1037; cf. pass.:

    nihil tam facile in corpus quam sagitta conditur,

    Cels. 7, 5, n. 2.—
    (β).
    Trop.:

    stimulos caecos in pectore,

    Ov. M. 1, 727.—
    b.
    To hide by sailing away, to lose sight of:

    navita condit urbes,

    Val. Fl. 2, 443; cf. abscondo.—Hence,
    1.
    condĭtus, a, um, P. a., close, secret, deep (rare):

    praecordia,

    Hor. S. 1, 4, 89:

    oculi,

    deep set, Plin. 11, 37, 53, § 141.—
    2.
    condĭta, ōrum, n., the laid up store (late Lat.), Cod. Th. 7, 4, 3; Dig. 32, 95 al.

    Lewis & Short latin dictionary > condita

  • 91 condo

    con-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [con- = cum, and 2. do], lit., to bring, lay or put together (very freq. in all periods and species of composition).
    I.
    With the access. idea of uniting, to put or join together into a whole, to form, fashion, produce, make by joining together.
    A.
    Prop., of the founding of towns or states, to found, establish: Romam, Enn. ap. Varr. R. R. 3, 1, 2, and Suet. Aug. 7 fin. (Ann. v. 494 Vahl.):

    oppida,

    Varr. L. L. 5, § 142; Hor. Ep. 2, 1, 8:

    urbem,

    Lucr. 5, 1107; Cic. Cat. 3, 1, 2; Sall. C. 6, 1; Liv. 1, 19, 1; Suet. Aug. 18; 47; Just. 2, 4, 15; 2, 15, 1:

    arces,

    Verg. E. 2, 61:

    locum,

    Hor. S. 1, 5, 92: colonias. Vell. 1, 15; Just. 16, 3, 7:

    civitatem,

    Cic. Rep. 1, 7, 12:

    regna,

    Just. 2, 1 init.:

    imperium Poenorum,

    id. 19, 1, 1.—Hence, often ante and post Romam conditam, before and after the foundation of Rome, Cic. Tusc. 1, 1, 3; cf. Liv. praef. § 6 al.—
    (β).
    Transf. to the inhabitants:

    Romanam gentem,

    Verg. A. 1, 33:

    genus hominum,

    Just. 2, 6, 11.—Hence, mid.:

    optato conduntur Thybridis alveo,

    they settle, Verg. A. 7, 303 (condi proprie dicuntur, qui sibi statuunt civitatem. Conduntur ergo; sedem stabilem locant, Serv.). —
    b.
    Of the erecting, building of other things, to make, construct, build:

    aram,

    Liv. 1, 7, 11; 28, 46, 16:

    sepulcrum,

    Hor. Epod. 9, 26:

    moenia,

    Verg. A. 1, 276; Ov. M. 3, 13; 14, 775; Just. 2, 12, 4.—
    c.
    Of written productions, to compose, write, celebrate, write or treat of, describe: SIVE CARMEN CONDIDISSET, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; so,

    carmen,

    Lucr. 5, 2; Hor. S. 2, 1, 82; id. Ep. 1, 3, 24; id. A. P. 436; Liv. 27, 37, 7; 31, 12, 10; Quint. 10, 1, 56 et saep.:

    poëma,

    Cic. Att. 1, 16, 15:

    longas Iliadas,

    Prop. 2, 1, 14:

    bella,

    Verg. E. 6, 7:

    Caesaris acta,

    Ov. Tr. 2, 336:

    proelia,

    Stat. Th. 1, 8:

    festa numeris,

    Ov. F. 6, 24:

    alterum satirae genus,

    Quint. 10, 1, 95:

    aliqua in hac materiā,

    id. 3, 1, 19:

    prosam orationem,

    Plin. 5, 29, 31, § 112:

    historiam,

    id. 12, 4, 8, § 18; cf.:

    aliquid annalibus,

    id. 2, 9, 6, § 43:

    praecepta medendi,

    id. 26, 2, 6, § 10:

    laudes alicujus,

    id. 22, 13, 15, § 35.— Rarely,
    (β).
    Absol.:

    si etiamnum Homero condente Aegyptus non erat,

    Plin. 13, 13, 27, § 88.—
    B.
    Trop., to establish, found, to be the author of, to produce, make:

    jusjurandum,

    Plaut. Rud. 5, 3, 18:

    aurea saecula,

    Verg. A. 6, 793:

    collegium novum,

    Liv. 5, 52, 11:

    morem,

    Plin. 11, 37, 55, § 150:

    nova fata,

    Verg. A. 10, 35:

    aeternam famam ingenio suo,

    Phaedr. 3, prol. 53; so,

    nomen memorandum,

    Sil. 4, 37:

    militarem disciplinam artemque bellandi,

    Flor. 1, 3, 1:

    somniorum intellegentiam (Joseph),

    Just. 36, 2, 8.—Of the gods:

    portenta sua,

    to fuifil, accomplish, Sil. 16, 126.— Impers.:

    naturā rerum conditum est, ut, etc.,

    Dig. 19, 5, 4.—
    II.
    With the access. idea of carefulness, to put away, to lay, put, or place somewhere for preservation, etc.; to lay up, store or treasure up (opp. promo).
    A.
    In gen.
    1.
    Prop.
    (α).
    Aliquid:

    pecuniam,

    Cic. Clu. 26, 72:

    frumentum,

    id. N. D. 2, 63, 157; Hor. Ep. 2, 1, 140: condere et reponere fructus, [p. 409] Cic. N. D. 2, 62, 156:

    agri multa efferunt, quae... mandentur condita vetustati,

    id. ib. 2, 60, 151; cf. id. Brut. 4, 16; Varr. R. R. 1, 62;

    Auct. B. Afr. 65: vinum,

    Varr. R. R. 1, 13; cf. Mart. 13, 111, 2; Verg. E. 3, 43; Hor. Ep. 1, 1, 12:

    aliquid proprio horreo,

    id. C. 1, 1, 9:

    Sabinum testā levi,

    id. ib. 1, 20, 3:

    pressa mella puris amphoris,

    id. Epod. 2, 15:

    messem,

    Tib. 1, 1, 42:

    fruges,

    Paul. Sent. 2, 8, 2.—
    (β).
    With the designation of the place (most freq. by in and acc.):

    minas viginti in crumenam,

    Plaut. Truc. 3, 1, 9:

    mustum in dolium,

    Varr. R. R. 1, 65, 1:

    cineres in urnas,

    Suet. Calig. 15:

    barbam in auream pyxidem,

    id. Ner. 12; cf. id. ib. 47:

    legem in aerarium,

    id. ib. 28:

    libri in sacrarium conditi,

    Gell. 1, 19, 10; cf.

    the foll.: te in pistrinum,

    Plaut. Ps. 1, 5, 120; cf.:

    aliquem in custodiam,

    Liv. 31, 23, 9; Tac. H. 4, 2:

    aliquem in carcerem,

    to thrust into prison, imprison, Cic. Verr. 2, 5, 29, § 76; Liv. 26, 16, 6; 29, 22, 7; 30, 21, 5;

    45, 42, 5: aliquem in vincula,

    id. 23, 38, 7; 26, 34, 4. —With adv.:

    argentum intro,

    Plaut. Ps. 1, 3, 120; id. Truc. 5, 28:

    sortes eo,

    Cic. Div. 2, 41, 86 Orell. N. cr. —With in and abl.:

    litteras publicas in aerario sanctiore,

    to keep, lay up, Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140:

    se (aves) in foliis,

    Verg. G. 4, 473:

    novissimo die dein (argyritin) condunt in plumbeo vase,

    Plin. 33, 6, 35, § 109.—With abl.:

    condidit (libros Sibyllinos) duobus forulis auratis sub Palatini Apollinis basi,

    Suet. Aug. 31; Scrib. Comp. 145.—With locat.:

    id domi nostrae,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 5; cf.:

    ut ei jam exploratus et domi conditus consulatus videretur,

    i. e. he was sure of it, id. Mur. 24, 49.—
    2.
    Trop.: teneo omnia;

    in pectore condita sunt,

    Plaut. Ps. 4, 1, 31:

    mandata corde memori,

    Cat. 64, 231:

    tu, qui omne bonum in visceribus medullisque condideris,

    Cic. Tusc. 5, 9, 27:

    in causis conditae sunt res futurae,

    lie, are contained, id. Div. 1, 56, 128. —Hence,
    B.
    Esp.,
    1.
    In econom. lang., to preserve, pickle (for which the access. form condio, īre, became prevalent):

    lentiscum in acetum (cf. just before, oleae quomodo condiantur),

    Cato, R. R. 117:

    ficus in orcas,

    Col. 12, 15, 2:

    fructum in cados,

    Plin. 13, 4, 9, § 48:

    corna in liquidā faece,

    Ov. M. 8, 666:

    oleum,

    Suet. Caes. 53.—
    2.
    In medic. lang., to set:

    ossa,

    Cels. 8, 23:

    calcem,

    id. 8, 22:

    articulum,

    id. 8, 24.—
    3.
    To inter, bury (cf. compono, II. B. 1. c.):

    mortuos cerā circumlitos,

    Cic. Tusc. 1, 45, 108:

    aliquem sepulcro,

    id. Leg. 2, 22, 56; Verg. A. 3, 67; Ov. M. 7, 618; 8, 235:

    ossa parentis terrā,

    Verg. A. 5, 48; so,

    aliquem terrā,

    Plin. 7, 54, 55, § 187:

    corpora defunctorum in lapide sarcophago,

    id. 36, 17, 27, § 131:

    fraternas umbras tumulo,

    Ov. F. 5, 451; so id. M. 14, 442; Val. Fl. 5, 198:

    ossa peregrinā ripā,

    Ov. M. 2, 337:

    in Tomitanā condar humo?

    id. P. 3, 1, 6:

    inhumatos Manes,

    Luc. 9, 151:

    Alexandrum intemperantiā bibendi... condidit,

    brought to the grave, Sen. Ep. 83, 23:

    patrem,

    Phaedr. 4, 4, 30:

    fulgura publica condere,

    Juv. 6, 587, v. fulgur; cf.:

    Aruns dispersos fulminis ignes Colligit et terrae maesto cum murmure condit,

    Luc. 1, 606 sq. —
    b.
    Poet., of time, to pass, spend, live through, bring to a close:

    saecla vivendo,

    Lucr. 3, 1090:

    longos soles cantando,

    Verg. E. 9, 52:

    cum referetque diem condetque relatum,

    i. e. morning and evening, id. G. 1, 458:

    diem collibus in suis,

    Hor. C. 4, 5, 29:

    diem,

    Stat. Th. 10, 54; Plin. Ep. 9, 36, 4; id. Pan. 80 fin.; Macr. Somn. Scip. 1, 20 fin.:

    noctem,

    Sil. 4, 482.—In respect to lustrum, v. 2. lustrum, I.—
    4.
    Transf., to conceal, hide, secrete, suppress:

    Sibyllam quidem sepositam et conditam habeamus, ut... injussu senatūs ne legantur quidem libri,

    Cic. Div. 2, 54, 112:

    quicquid sub terrā est in apricum proferet aetas, Defodiet condetque nitentia,

    Hor. Ep. 1, 6, 25:

    lumen,

    Lucr. 4, 434; so,

    lunam (nubes),

    Hor. C. 2, 16, 3:

    aliquid jocoso furto,

    id. ib. 1, 10, 8:

    vultus,

    Ov. M. 2, 330; cf.:

    vultum aequore,

    id. ib. 11, 255:

    enses,

    to sheathe, Hor. Epod. 7, 2:

    ferrum,

    Phaedr. 5, 2, 8:

    gladium,

    Quint. 8, prooem. §

    15: scuta latentia,

    Verg. A. 3, 237:

    oculos,

    to close, shut, Ov. Tr. 3, 3, 44 (but oculi conditi, v. P. a. infra); so,

    lumina,

    Prop. 4 (5), 11, 64:

    se in viscera (terrae),

    Ov. M. 2, 274:

    se sub lectum,

    Suet. Calig. 51.—Mid., Plin. 8, 57, 82, § 223:

    nocte... aliquot Numidarum turmas medio in saltu condiderat,

    i. e. placed in ambush, Liv. 27, 26, 8; so, hostis in silvis armatum militem condidit, Curt. 8, 1, 4; cf.:

    ibi Dahas condidit,

    id. 7, 7, 32:

    (Danai) notā conduntur in alvo,

    concealed themselves, Verg. A. 2, 401:

    fera murmura,

    Prop. 4 (5), 4, 61:

    iram,

    Tac. A. 2, 28.—With abl.:

    his mensibus pisces jacent speluncis conditi,

    Plin. 9, 16, 24, § 56:

    huic sollertiā est inanium ostrearum testis se condere,

    id. 8, 31, 51, § 98:

    luna condita tenebris,

    Tac. A. 1, 28:

    aliquid alvo,

    to swallow, Sil. 6, 199.—
    5.
    Poet.
    a.
    To thrust or strike in deep, to plunge (cf. abscondo):

    ensem in pectus,

    Ov. M. 13, 392:

    digitos in lumina,

    id. ib. 13, 561; 12, 295;

    5, 423: ensem totum alicui in adverso pectore,

    Verg. A. 9, 348:

    telum jugulo,

    Ov. M. 13, 459; Sen. Oedip. 1037; cf. pass.:

    nihil tam facile in corpus quam sagitta conditur,

    Cels. 7, 5, n. 2.—
    (β).
    Trop.:

    stimulos caecos in pectore,

    Ov. M. 1, 727.—
    b.
    To hide by sailing away, to lose sight of:

    navita condit urbes,

    Val. Fl. 2, 443; cf. abscondo.—Hence,
    1.
    condĭtus, a, um, P. a., close, secret, deep (rare):

    praecordia,

    Hor. S. 1, 4, 89:

    oculi,

    deep set, Plin. 11, 37, 53, § 141.—
    2.
    condĭta, ōrum, n., the laid up store (late Lat.), Cod. Th. 7, 4, 3; Dig. 32, 95 al.

    Lewis & Short latin dictionary > condo

  • 92 defero

    dē-fĕro, tŭli, lātum, ferre, v. a., to bear or bring away a thing from a place; to bear, carry, bring down.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Without stating the terminus (not very freq.):

    roseam Auroram per oras Aetheris,

    Lucr. 5, 656; 5, 273; 6, 639:

    Rhodanus amnis segnem deferens Ararim,

    Plin. 3, 4, 5, § 33; 6, 27, 31, § 136; Ov. M. 9, 117;

    ex Helicone coronam,

    Lucr. 1, 119:

    ramalia arida tecto,

    Ov. M. 8, 646. — Absol.:

    flumina liquida ac deferentia,

    Plin. Pan. 82 med. —Far more freq.,
    2.
    Indicating the terminus (by ad, in, an adv. of place, the dat., etc.):

    literas ad Caesarem,

    Caes. B. G. 5, 45, 3:

    epistolam ad Ciceronem,

    id. ib. 5, 48, 3 and 8; cf.:

    mandata ad aliquem,

    id. B. C. 1, 9; 3, 22:

    aurum ad gnatum suum,

    Plaut. Trin. 4, 2, 115; cf. id. Truc. 2, 5, 64; Ter. Heaut. 4, 6, 18;

    natos ad flumina,

    Verg. A. 9, 604:

    Germani ad castra Romanorum delati,

    Caes. B. G. 6, 42 fin. et saep.:

    semen quod ex arbore per surculos defertur in terram,

    Varr. R. R. 1, 40, 4:

    aurum et omnia ornamenta sua in aerarium,

    Liv. 5, 25:

    aedes in planum et colli subicere,

    id. 2, 7: cf. Cic. Rep. 2, 31:

    ferrum in pectus,

    Tac. A. 1, 35:

    castra in viam,

    Liv. 22, 15:

    aciem in campos,

    id. 9, 37:

    in praeceps deferri,

    id. 5, 47; cf. id. 44, 5; Quint. 1, 12, 10:

    praeceps in undas deferar,

    Verg. E. 8, 60; Ov. F. 6, 228:

    in vicum,

    Hor. Ep. 2, 1, 269 et saep.:

    hunc sub aequora,

    i. e. submerge, Ov. M. 14, 601:

    quasdam (virgines) ex plebe homines domos deferebant,

    Liv. 1, 9:

    si forte eo (sc. Demetriadem) deferret fuga regem,

    id. 36, 20:

    quo pennis delata sit ales,

    Lucr. 6, 822:

    cum pallam mihi Detulisti,

    Plaut. Men. 2, 3, 42; so,

    epistolas alicui,

    id. Trin. 4, 2, 109 et saep.
    B.
    In partic.
    1.
    Naut. t. t., to drive away, drive down, drive a ship, or those on board a ship, to any place:

    onerariae duae paullo infra delatae sunt,

    Caes. B. G. 4, 36 fin.; id. B. C. 3, 30:

    una (navis) delata Oricum,

    id. ib. 3, 14, 2:

    (Labienus) longius delatus aestu, etc.,

    id. B. G. 5, 8, 2:

    quem cum ex alto ignotas ad terras tempestas et in desertum litus detulisset,

    Cic. Rep. 1, 17 fin.; cf. id. Ac. 2, 3, 8.—
    b.
    Rarely in gen., to bring, convey to any place (as a ship, its passengers):

    e portu navis huc nos dormientes detulit,

    Plaut. Am. 2, 2, 69.—
    2.
    Mercant. t. t., to bring to market, to sell (post-Aug.):

    nexos maniplos,

    Col. 10, 315: pallium. Petr. 12, 2:

    videamus hoc, quod concupiscimus, quanti deferatur,

    Sen. Ep. 42.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to bring:

    redde harmoniaī Nomen, ab organicis alto delatum Heliconi,

    brought, Lucr. 3, 133; 5, 65:

    (Alexander) eadem fortunae pignora in discrimen detulisset,

    Liv. 9, 18 fin.; cf.:

    fabulas in certamen,

    Quint. 10, 1, 66: hac re ad consilium delata, having been taken into consideration, Caes. B. G. 3, 23 fin.; so,

    rem ad consilium,

    id. ib. 5, 28, 2:

    qui ad agendum nihil cogitati detulerit,

    Quint. 4, 5, 2:

    (poëta) si foret hoc nostrum delatus in aevum, Detereret sibi multa,

    Hor. S. 1, 10, 68. —
    B.
    With particular accessory notions.
    1.
    To bring, give to one, grant, confer upon, allot, to offer to any one, transfer, deliver (for syn. v. do—very freq.).
    (α).
    Aliquid ad aliquem:

    ad hunc totius belli summam omnium voluntate deferri,

    Caes. B. G. 2, 4, 7:

    imperium ad aliquem,

    id. ib. 6, 2; 7, 4, 6; Cic. Leg. 3, 2; id. Lig. 1, 3:

    omnem rem ad Pompeium,

    id. Fam. 1, 1; cf.:

    omnia ad unum,

    id. de Imp. Pomp. 23, 67:

    causam ad Galbam,

    id. Brut. 22, 86:

    primas ad aliquem,

    id. N. D. 1, 6, 15 et saep.—
    (β).
    Aliquid alicui:

    sibi a Caesare regnum civitatis deferri,

    Caes. B. G. 5, 6, 2; Fasti ap. Cic. Phil. 2, 34, 87; cf.:

    regnum et diadema uni,

    Hor. Od. 2, 2, 22:

    fasces indigno,

    id. Ep. 1, 16, 34:

    praemium dignitatis alicui (opp. denegare),

    Cic. Fl. 1:

    ultro ei legationem (opp. denegare),

    id. Fam. 13, 55; cf. id. ib. 4, 13:

    palmam alicujus rei Crasso,

    id. de Or. 2, 56; cf. Liv. 7, 13; Quint. 10, 1, 53:

    omnem ei auctoritatem,

    Cic. Fl. 6, 14:

    pacem hostibus,

    Liv. 23, 13:

    Octaviam neptem condicionem,

    Suet. Caes. 27 et saep. —
    (γ).
    With acc. alone, or absol.:

    jusjurandum,

    to tender an oath, Quint. 5, 6, 6; cf. ib. § 3 and § 4;

    si quid petet, ultro defer,

    Hor. Ep. 1, 12, 23 et saep.—
    2.
    To bring or give an account of, to report, announce, signify, state (for syn. v. declaro init.

    very freq.): qui nostra consilia ad adversarios deferat,

    Cic. Clu. 52; so,

    aliquid ad aliquem,

    id. Mil. 9 fin.; id. Cat. 3, 3, 7; Caes. B. G. 2, 17, 4; 5, 25, 4 et saep.:

    ut (haec) per eos ad Caesarem deferrentur,

    id. ib. 7, 17 fin.; so with per, id. B. C. 3, 30, 6; 3, 63, 5 al.:

    qui ad Caesarem detulerint delaturive sint, me poenitere consilii mei,

    Cic. Att. 11, 7, 5; so with acc. and inf., id. Verr. 2, 5, 62; Verg. A. 4, 299 al.—
    b.
    Legal t. t.: nomen, and post-Aug., aliquem, to indict, impeach, accuse before the pretor, as plaintiff or informer (for syn. cf.:

    denuntio, indico): nomen alicujus de parricidio,

    Cic. Rosc. Am. 10, 28:

    nomen amici mei de ambitu,

    id. Cael. 31, 76; id. Rosc. Am. 23; nomen suo familiari (dat.) eadem de re, id. ib. 23:

    nomen tibi,

    id. Pis. 33, 82; cf.:

    illi nonnihil tamen in deferendo nomine secuti,

    id. Rosc. Am. 3, 8:

    ad deferendos reos praemio duci,

    Quint. 12, 7, 3:

    reos ad praetorem,

    Tac. A. 14, 41:

    reos ejusdem criminis detulerunt,

    Quint. 11, 1, 79; cf.:

    defertur majestatis,

    Tac. A. 14, 48 (v. Draeger ad loc.):

    adulterii,

    id. ib. 4, 42:

    impietatis in principem,

    id. ib. 6, 47:

    Drusus defertur moliri res novas,

    id. ib. 2, 27; cf.:

    defertur simulavisse partum,

    ib. 3, 22:

    ad deferenda de Perseo crimina,

    Liv. 42, 11; cf. Quint. 4, 2, 98; cf.

    also: et cum occiderentur, detuli sententiam,

    voted to condemn, Vulg. Act. 26, 10. — Absol.:

    et minari et deferre etiam non orator potest,

    Quint. 4, 1, 22.—Of denouncing:

    quae apud vos de me deferunt,

    Cic. Agr. 3, 1.—
    c.
    Pub. law t. t.
    (α).
    Aliquid ad aerarium, and more freq. simply aliquid, to give in at the Aerarium:

    horum nomina ad aerarium detulisset,

    Cic. Phil. 5, 5 fin.:

    quamquam rationes deferre properarim (for which referre is repeatedly used just before),

    Cic. Fam. 5, 20, 3.—Hence of persons, to recommend them for future consideration and reward, for their services to the state:

    in beneficiis ad aerarium delatus est,

    Cic. Arch. 5 fin.; id. Fam. 5, 20, 7; id. Balb. 28; id. Att. 5, 7:

    senatus consultum factum ad aerarium deferre,

    the public archives, Liv. 39, 4, 8; Tac. A. 3, 51; 13, 28; Suet. Aug. 94, 3.—
    (β).
    Deferre in censum, to report any thing for assessment, to return one's property to the censors:

    mille quingentum aeris in censum,

    Gell. 16, 10, 10;

    for which, deferre censum,

    Plin. 7, 48, 49, § 159; Tac. A. 6, 41.— Pass. in mid. force:

    deferri in censum,

    to report one's self for assessment, Eutr. 1, 7.—
    3.
    To ascribe, Amm. 14, 6, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > defero

  • 93 infundo

    in-fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour in, upon, or into (syn. invergere).
    I.
    Lit.:

    aliquid in aliquod vas,

    Cic. Tusc. 1, 25, 61:

    vinum reticulo aut cribro,

    Sen. Ben. 7, 19:

    aliquid in nares,

    Plin. 20, 17, 69, § 180:

    sine riguis mare in salinas infundentibus,

    id. 31, 7, 39, § 81: rex Mithridates Aquilio duci capto aurum in os infudit, id. 33, 3, 14, § 48:

    animas formatae terrae,

    Ov. M. 1, 364; Plin. 3, 1, 1, § 5: sibi resinam et nardum, to anoint one ' s self with, Auct. B. H. 33; Plin. 10, 46, 63, § 129.—
    B.
    Transf.
    1.
    Infundere alicui aliquid, to pour out for, to administer to, present to, lay before:

    alicui venenum,

    Cic. Phil. 11, 6, 13:

    alicui poculum,

    Hor. Epod. 5, 77:

    jumentis hordea,

    Juv. 8, 154:

    (Neroni) totam tremuli frontem pulli,

    id. 6, 616.—Esp., as a medicine, to administer to a person, for a disease:

    (aloë) dysenteriae infunditur,

    Plin. 27, 4, 5, § 20:

    tenesmo et dysentericis,

    id. 20, 21, 84, § 227.—With abl.:

    clystere,

    Plin. 24, 9, 40, § 66.—
    2.
    To wet, moisten:

    olivam aceto non acerrimo,

    Col. 12, 47:

    si uvam nimius imber infuderit,

    Pall. 11, 9.—
    3.
    To pour out, cast, hurl anywhere:

    nimbum desuper alicui,

    Verg. A. 4, 122:

    gemmas margaritasque mare littoribus infundit,

    Curt. 8, 9:

    vim sagittarum ratibus,

    id. 9, 7:

    agmen urbi,

    Flor. 3, 21, 6:

    agmina infusa Graecis,

    Curt. 5, 7, 1; cf. 7, 9, 8.—
    4.
    To mix itself, mingle with any thing:

    cum homines humiliores in alienum ejusdem nominis infunderentur genus,

    Cic. Brut. 16, 62; id. Fam. 9, 15, 2.—
    II.
    Trop., to pour into, spread over, communicate, impart:

    orationem in aures tuas,

    Cic. de Or. 2, 87, 355:

    aliquid ejusmodi auribus ejus,

    Amm. 14, 9, 2:

    imperatoris auribus,

    id. 15, 3, 5:

    magorum sensibus,

    id. 23, 6, 33:

    per aures cantum,

    Sil. 11, 433:

    vitia in civitatem,

    Cic. Leg. 3, 14, 32:

    nihil ex illius animo quod semel esset infusum, umquam effluere potuisse,

    id. de Or. 2, 47, 300:

    rebus lumen,

    Sen. Hipp. 154:

    civitati detrimenta (acc. to others, infligere),

    Just. 3, 5.— Hence, in-fūsus, a, um, P. a., poured over or into.
    A.
    Lit.:

    sucus infusus auribus,

    Plin. 20, 8, 27, § 69:

    cinis in aurem,

    id. 30, 3, 8, § 24:

    sucus per nares,

    id. 25, 13, 92, § 144:

    vino,

    drunk with wine, Macr. S. 7, 5:

    infusam vomitu egerere aquam,

    swallowed, Curt. 7, 5, 8.—
    B.
    Transf., of things not fluid:

    nudos umeris infusa capillos,

    falling down on, Ov. M. 7, 183:

    canitiem infuso pulvere foedans,

    Cat. 64, 224:

    si qua concurrerat, obruebatur (navis) infuso igni,

    Liv. 37, 30, 5:

    sole infuso (terris),

    at daybreak, Verg. A. 9, 461:

    conjugis gremio,

    resting on her bosom, id. ib. 8, 406:

    collo infusa amantis,

    Ov. H. 2, 93:

    populus circo,

    Verg. A. 5, 552:

    totamque infusa per artus Mens agitat molem,

    id. ib. 6, 726:

    infusa tranquilla per aethera pace,

    Sil. 7, 258:

    cera in eam formam gypsi infusa,

    Plin. 35, 12, 4, § 153:

    imago senis cadaveri infusa,

    Quint. 6, 1, 40.

    Lewis & Short latin dictionary > infundo

  • 94 offendo

    1.
    offendo, di, sum, 3, v. a. and n. [obfendo]. to hit, thrust, strike, or dash against something (syn.: illido, impingo; class.).
    I.
    Lit.:

    offendere caput ad fornicem,

    Quint. 6, 3, 67:

    latus vehementer,

    Cic. Clu. 62, 175:

    coxam,

    to hurt himself in the haunch, Col. 5, 9, 1: pedem, Auct. B. Hisp. 23; Ov. F. 2, 720:

    solido,

    against something solid, Hor. S. 2, 1, 78:

    in scopulis offendit puppis,

    strikes on, Ov. P. 4, 14, 22:

    in redeundo offenderunt,

    ran aground, Caes. B. C. 3, 8:

    in cornua,

    Sol. 40:

    ne quem in cursu capite, aut cubito, aut pectore offendam, aut genu,

    Plaut. Curc. 2, 3, 2:

    visco,

    id. Poen. 2, 37.—
    B.
    Transf., to hit upon, light upon a person or thing, i. e. to come upon, meet with, find (syn.: deprehendo, invenio): si te hic offendero, moriere, Enn. ap. Cic. Rab. Post. 11, 29 (Trag. v. 301 Vahl.); cf. Cic. Att. 7, 26, 1:

    haec, cum ego a foro revortar, facite ut offendam parata,

    Plaut. Ps. 1, 2, 30:

    paululum si cessassem, Domi non offendissem,

    Ter. Eun. 4, 4, 5:

    si te in plateā offendero hac post umquam, periisti,

    id. ib. 5, 8, 34; id. Phorm. 5, 1, 31:

    imparatum te offendam,

    will come upon you unawares, will surprise you, Cic. Fam. 2, 3:

    eundem bonorum sensum,

    id. ib. 1, 9, 17:

    nondum perfectum templum offendere,

    id. Verr. 2, 4, 28, § 64:

    omnia aliter ac jusserat offendit,

    id. Rep. 1, 38, 59.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to suffer damage, receive an injury:

    quis est tam Lynceus, qui in tantis tenebris nihil offendat, nusquam incurrat?

    Cic. Fam. 9, 2, 2:

    in causis,

    id. de Or. 2, 74, 301:

    ad fortunam,

    Phaedr. 4, 14, 6.—
    B.
    In partic., to stumble, blunder, make a mistake, commit a fault; to commit an offence, to be offensive (syn.:

    pecco, delinquo): in quo ipsi offendissent, alios reprehendissent,

    Cic. Clu. 36, 98:

    sin quid offenderit, sibi totum, tibi nihil offenderit,

    id. Fam. 2, 18, 3:

    offendebant illi quidem apud gravīs et honestos homines, sed populi judiciis florebant,

    gave offence to, id. Sest. 49, 105:

    se apud plebem offendisse de aerario,

    id. Att. 10, 4, 8:

    neque in eo solum offenderat, quod,

    Nep. Phoc. 2, 2: legi, to offend against or violate the law, Dig. 22, 1, 1.—Hence (eccl. Lat.), to offend, commit a sin:

    in multis enim offendimus omnes,

    Vulg. Jac. 3, 2.— Of things, to be offensive:

    cum nihil aliud offenderit,

    Liv. 2, 2, 2; cf. id. 4, 42, 2.—
    C.
    To find fault with, be displeased with, take offence at any thing:

    at credo, in Caesarem probatis, in me offenditis,

    Caes. B. C. 2, 32:

    si in me aliquid offendistis,

    have taken any offence at me, Cic. Mil. 36, 99.—
    D.
    To fail in any thing, i. e. to have a misfortune, to be unfortunate, meet with ill success:

    apud judices offendere, opp. causam iis probare,

    Cic. Clu. 23, 63:

    cum multi viri fortes offenderint,

    id. Verr. 2, 5, 50, § 131:

    tamquam M. Atilius primo accessu ad Africam offenderit,

    i. e. met with a calamity, Liv. 28, 43, 17; cf. I. A. supra.— Impers. pass.:

    sin aliquid esset offensum,

    Cic. Fam. 1, 7:

    quoties culpā ducis esset offensum,

    might have met with a defeat, Caes. B. C. 3, 72; cf.:

    nullum ejusmodi casum exspectans, quo... in milibus passuum tribus offendi posset,

    id. B. G. 6, 36 Kraner ad loc.:

    at si valetudo ejus offendissit,

    failed, Gell. 4, 2, 10.—
    E.
    To shock, offend, mortify, vex, displease one:

    me exquisisse aliquid, in quo te offenderem,

    Cic. Fam. 3, 8, 4:

    tuam existimationem,

    id. ib. 3, 8, 7:

    neminem umquam non re, non verbo, non vultu denique offendit,

    id. Balb. 26, 59:

    offensus nemo contumeliā,

    id. Att. 6, 3, 3:

    ne offendam patrem,

    id. ib. 6, 3, 9:

    ut eos splendor offendat,

    id. Fam. 1, 7, 7:

    extinctum lumen recens offendit nares,

    Lucr. 6, 791:

    offendere tot caligas, tot Milia clavorum,

    provoke, Juv. 16, 24:

    polypodion offendit stomachum,

    disagrees with, Plin. 26, 8, 37, § 58:

    ne colorum claritas aciem oculorum offenderet,

    id. 35, 10, 36, § 97.— Pass., to be displeased, feel hurt:

    multis rebus meus offendebatur animus,

    Cic. Fam. 1, 9, 10.— With inf.:

    ut non offendar subripi (ista munera),

    so that I am not offended at their being taken from me, Phaedr. 4, 11, 6: componi aliquid de se, offendebatur, he took it ill, if, etc., Suet. Aug. 8, 9 fin. —Hence, of-fensus, a, um, P. a.
    A.
    Offensive, odious (cf.:

    invisus, odiosus, infensus): miserum atque invidiosum offensumque ordinem senatorium!

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 145:

    offensum et invisum esse alicui,

    id. Sest. 58, 125.—As subst.: offensum, i, n., the offence:

    offensum est quod eorum, qui audiunt, voluntatem laedit,

    Cic. Inv. 1, 49, 92.—
    B.
    Offended, displeased, vexed, incensed, imbittered:

    offensus et alienatus animus,

    Cic. Att. 1, 17, 7:

    aliena et offensa populi voluntas,

    id. Tusc. 5, 37, 106: offensos merere [p. 1259] deos, Ov. H. 21, 48: offensi animi regum, Auct. B. Alex. 32.— Comp.:

    quem cum esse offensiorem arbitrarer,

    Cic. Att. 1, 5, 2:

    quem sibi offensiorem sciebat esse,

    id. Clu. 62, 172; id. Att. 1, 5, 5.
    2.
    offendo, ĭnis, f. [1. offendo], an offence, Afran. ap. Non. 146, 32 (offendo, offensio, Non.).

    Lewis & Short latin dictionary > offendo

  • 95 offensum

    1.
    offendo, di, sum, 3, v. a. and n. [obfendo]. to hit, thrust, strike, or dash against something (syn.: illido, impingo; class.).
    I.
    Lit.:

    offendere caput ad fornicem,

    Quint. 6, 3, 67:

    latus vehementer,

    Cic. Clu. 62, 175:

    coxam,

    to hurt himself in the haunch, Col. 5, 9, 1: pedem, Auct. B. Hisp. 23; Ov. F. 2, 720:

    solido,

    against something solid, Hor. S. 2, 1, 78:

    in scopulis offendit puppis,

    strikes on, Ov. P. 4, 14, 22:

    in redeundo offenderunt,

    ran aground, Caes. B. C. 3, 8:

    in cornua,

    Sol. 40:

    ne quem in cursu capite, aut cubito, aut pectore offendam, aut genu,

    Plaut. Curc. 2, 3, 2:

    visco,

    id. Poen. 2, 37.—
    B.
    Transf., to hit upon, light upon a person or thing, i. e. to come upon, meet with, find (syn.: deprehendo, invenio): si te hic offendero, moriere, Enn. ap. Cic. Rab. Post. 11, 29 (Trag. v. 301 Vahl.); cf. Cic. Att. 7, 26, 1:

    haec, cum ego a foro revortar, facite ut offendam parata,

    Plaut. Ps. 1, 2, 30:

    paululum si cessassem, Domi non offendissem,

    Ter. Eun. 4, 4, 5:

    si te in plateā offendero hac post umquam, periisti,

    id. ib. 5, 8, 34; id. Phorm. 5, 1, 31:

    imparatum te offendam,

    will come upon you unawares, will surprise you, Cic. Fam. 2, 3:

    eundem bonorum sensum,

    id. ib. 1, 9, 17:

    nondum perfectum templum offendere,

    id. Verr. 2, 4, 28, § 64:

    omnia aliter ac jusserat offendit,

    id. Rep. 1, 38, 59.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to suffer damage, receive an injury:

    quis est tam Lynceus, qui in tantis tenebris nihil offendat, nusquam incurrat?

    Cic. Fam. 9, 2, 2:

    in causis,

    id. de Or. 2, 74, 301:

    ad fortunam,

    Phaedr. 4, 14, 6.—
    B.
    In partic., to stumble, blunder, make a mistake, commit a fault; to commit an offence, to be offensive (syn.:

    pecco, delinquo): in quo ipsi offendissent, alios reprehendissent,

    Cic. Clu. 36, 98:

    sin quid offenderit, sibi totum, tibi nihil offenderit,

    id. Fam. 2, 18, 3:

    offendebant illi quidem apud gravīs et honestos homines, sed populi judiciis florebant,

    gave offence to, id. Sest. 49, 105:

    se apud plebem offendisse de aerario,

    id. Att. 10, 4, 8:

    neque in eo solum offenderat, quod,

    Nep. Phoc. 2, 2: legi, to offend against or violate the law, Dig. 22, 1, 1.—Hence (eccl. Lat.), to offend, commit a sin:

    in multis enim offendimus omnes,

    Vulg. Jac. 3, 2.— Of things, to be offensive:

    cum nihil aliud offenderit,

    Liv. 2, 2, 2; cf. id. 4, 42, 2.—
    C.
    To find fault with, be displeased with, take offence at any thing:

    at credo, in Caesarem probatis, in me offenditis,

    Caes. B. C. 2, 32:

    si in me aliquid offendistis,

    have taken any offence at me, Cic. Mil. 36, 99.—
    D.
    To fail in any thing, i. e. to have a misfortune, to be unfortunate, meet with ill success:

    apud judices offendere, opp. causam iis probare,

    Cic. Clu. 23, 63:

    cum multi viri fortes offenderint,

    id. Verr. 2, 5, 50, § 131:

    tamquam M. Atilius primo accessu ad Africam offenderit,

    i. e. met with a calamity, Liv. 28, 43, 17; cf. I. A. supra.— Impers. pass.:

    sin aliquid esset offensum,

    Cic. Fam. 1, 7:

    quoties culpā ducis esset offensum,

    might have met with a defeat, Caes. B. C. 3, 72; cf.:

    nullum ejusmodi casum exspectans, quo... in milibus passuum tribus offendi posset,

    id. B. G. 6, 36 Kraner ad loc.:

    at si valetudo ejus offendissit,

    failed, Gell. 4, 2, 10.—
    E.
    To shock, offend, mortify, vex, displease one:

    me exquisisse aliquid, in quo te offenderem,

    Cic. Fam. 3, 8, 4:

    tuam existimationem,

    id. ib. 3, 8, 7:

    neminem umquam non re, non verbo, non vultu denique offendit,

    id. Balb. 26, 59:

    offensus nemo contumeliā,

    id. Att. 6, 3, 3:

    ne offendam patrem,

    id. ib. 6, 3, 9:

    ut eos splendor offendat,

    id. Fam. 1, 7, 7:

    extinctum lumen recens offendit nares,

    Lucr. 6, 791:

    offendere tot caligas, tot Milia clavorum,

    provoke, Juv. 16, 24:

    polypodion offendit stomachum,

    disagrees with, Plin. 26, 8, 37, § 58:

    ne colorum claritas aciem oculorum offenderet,

    id. 35, 10, 36, § 97.— Pass., to be displeased, feel hurt:

    multis rebus meus offendebatur animus,

    Cic. Fam. 1, 9, 10.— With inf.:

    ut non offendar subripi (ista munera),

    so that I am not offended at their being taken from me, Phaedr. 4, 11, 6: componi aliquid de se, offendebatur, he took it ill, if, etc., Suet. Aug. 8, 9 fin. —Hence, of-fensus, a, um, P. a.
    A.
    Offensive, odious (cf.:

    invisus, odiosus, infensus): miserum atque invidiosum offensumque ordinem senatorium!

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 145:

    offensum et invisum esse alicui,

    id. Sest. 58, 125.—As subst.: offensum, i, n., the offence:

    offensum est quod eorum, qui audiunt, voluntatem laedit,

    Cic. Inv. 1, 49, 92.—
    B.
    Offended, displeased, vexed, incensed, imbittered:

    offensus et alienatus animus,

    Cic. Att. 1, 17, 7:

    aliena et offensa populi voluntas,

    id. Tusc. 5, 37, 106: offensos merere [p. 1259] deos, Ov. H. 21, 48: offensi animi regum, Auct. B. Alex. 32.— Comp.:

    quem cum esse offensiorem arbitrarer,

    Cic. Att. 1, 5, 2:

    quem sibi offensiorem sciebat esse,

    id. Clu. 62, 172; id. Att. 1, 5, 5.
    2.
    offendo, ĭnis, f. [1. offendo], an offence, Afran. ap. Non. 146, 32 (offendo, offensio, Non.).

    Lewis & Short latin dictionary > offensum

  • 96 plenum

    plēnus, a, um, adj. [from the root ple-; Sanscr. prā-, to fill; Gr. pla- in pimplêmi, plêthô; Lat. plerus, plebs, populus, etc.; whence compleo, expleo, suppleo], full, filled with any thing (class.; cf.: refertus, oppletus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., with gen.:

    rimarum,

    Ter. Eun. 1, 2, 25:

    corpus suci,

    id. ib. 2, 3, 27:

    Gallia est plena civium Romanorum,

    Cic. Font. 1, 11:

    domus plena caelati argenti,

    id. Verr. 2, 2, 14. §

    35: vini, somni,

    id. Red. in Sen. 6, 13: [p. 1387] stellarum, id. Rep. 6, 11, 11.—With abl.:

    plena domus ornamentis,

    Cic. Verr. 2, 4, 57, § 126:

    vita plena et conferta voluptatibus,

    id. Sest. 10, 23:

    plenum pueris gymnasium,

    Quint. 2, 8, 3.— Absol.:

    auditorium,

    Quint. 2, 11, 3:

    plenissimis velis navigare,

    with swelling sails, Cic. Dom. 10, 24.—As subst.: plēnum, i, n., space occupied by matter, a plenum, Cic. Ac. 2, 37, 118.—Adverb.: ad plenum, to repletion, copiously, abundantly ( poet.), Verg. G. 2, 244:

    hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu,

    Hor. C. 1, 17, 15; so Veg. 2, 9:

    philosophiae scientiam ad plenum adeptus,

    Eutr. 8, 10.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of bodily size, stout, bulky, portly, plump, corpulent (class.):

    pleni enective simus,

    Cic. Div. 2, 69, 142:

    vulpecula pleno corpore,

    Hor. Ep. 1, 7, 31:

    frigus inimicum est tenui: at prodest omnibus plenis,

    Cels. 1, 9:

    femina,

    Ov. A. A. 2, 661.— Comp.:

    tauros palea ac feno facere pleniores,

    Varr. R. R. 2, 5, 12.— Sup.:

    plenissimus quisque,

    Cels. 2, 1.—
    b.
    Of females, big, with child, pregnant (class.):

    et cum te gravidam et cum te pulchre plenam aspicio, gaudeo,

    Plaut. Am. 2, 2, 49:

    femina,

    Ov. M. 10, 469; Val. Fl. 1, 413:

    sus plena,

    Cic. Div. 1, 45, 101; cf.:

    Telluri plenae victima plena datur (preceded by gravida),

    Ov. F. 4, 634.—
    2.
    Filled, satisfied ( poet.), Ov. Am. 2, 6, 29:

    plenus cum languet amator,

    sated with reading, Hor. Ep. 1, 20, 8; cf.:

    illa bibit sitiens lector, mea pocula plenus,

    Ov. P. 3, 4, 55.—
    3.
    Full packed, laden; with abl.:

    quadrupedes pleni dominis armisque,

    Stat. Th. 4, 812:

    exercitus plenissimus praedā,

    Liv. 41, 28:

    crura thymo plenae (apes),

    Verg. G. 4, 181.— Absol.:

    vitis,

    Ov. Am. 2, 14, 23.—
    4.
    Entire, complete, full, whole:

    ut haberet ad praeturam gerendam plenum annum atque integrum,

    Cic. Mil. 9, 24:

    gaudia,

    id. Tusc. 5, 23, 67:

    numerus,

    id. Rep. 6, 12, 12:

    pleno aratro sulcare,

    with the whole plough sunk in the ground, Col. 2, 2, 25:

    sustineas ut onus, nitendum vertice pleno est, i. e. toto,

    Ov. P. 2, 7, 77:

    pleno gradu,

    at full pace, at storming pace, Liv. 4, 32.— Neutr. adverb.: in plenum, on the whole, generally (post-Aug.), Plin. 13, 4, 7, § 31; Sen. Ep. 91, 9.—
    5.
    Of the voice, sonorous, full, clear, strong, loud (class.):

    vox grandior et plenior,

    Cic. Brut. 84, 289:

    voce plenior,

    id. de Or. 1, 29, 132.—
    6.
    Of letters, syllables, words, full, at full length, not contracted, unabridged:

    pleniores syllabae,

    Auct. Her. 4, 20, 28:

    ut E plenissimum dicas,

    Cic. de Or. 3, 12, 46:

    siet plenum est, sit imminutum,

    id. Or. 47, 157:

    plenissima verba,

    Ov. M. 10, 290.—
    7.
    Of food and drink, strong, hearty, substantial:

    pleniores cibi,

    Cels. 3, 20:

    vinum,

    id. 1, 6.—
    8.
    Full, abundant, plentiful, much:

    non tam Siciliam, quam inanem offenderant, quam Verrem ipsum, qui plenus decesserat,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12:

    urbes,

    id. Pis. 37, 91:

    pecunia,

    much money, id. Rosc. Am. 2, 6:

    mensa,

    Verg. A. 11, 738.— Comp.:

    serius potius ad nos, dum plenior,

    Cic. Fam. 7, 9, 2:

    tres uno die a te accepi litteras, unam brevem, duas pleniores,

    fuller, larger, id. ib. 11, 12, 1.— Sup.:

    plenissima villa,

    Hor. S. 1, 5, 50.—
    9.
    Of age, full, advanced, ripe, mature:

    jam plenis nubilis annis,

    marriageable, Verg. A. 7, 53:

    plenus vitā,

    Stat. S. 2, 2, 129:

    annis,

    full of years, that has reached extreme old age, Plin. Ep. 2, 1, 7:

    plenior annis,

    Val. Fl. 1, 376:

    annus vicesimus quintus coeptus pro pleno habetur,

    Dig. 50, 4, 8.—
    10.
    Law t. t.: pleno jure, with a complete legal title:

    proinde pleno jure incipit, id est et in bonis et ex jure Quiritium, tua res esse,

    Gai. Inst. 2, 41:

    pleno jure heres fieri,

    id. ib. 3, 85 al.—
    II.
    Trop., full, filled.
    A.
    In gen., with gen.: plenus fidei, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 Vahl.):

    jejunitatis plenus,

    Plaut. Merc. 3, 3, 13:

    consili,

    Plaut. Ep. 1, 2, 49:

    viti probrique,

    id. Mil. 2, 5, 13:

    fraudis, sceleris, parricidi, perjuri,

    id. Rud. 3, 2, 37:

    offici,

    Cic. Att. 7, 4, 1:

    negoti,

    full of business, id. N. D. 1, 20, 54; Plaut. Ps. 1, 3, 146:

    irae,

    Liv. 3, 48:

    ingenii,

    Cic. Fl. 6, 15:

    laboris,

    Plin. 6, 19, 22, § 66:

    quae regio in terris nostri non plena laboris?

    is not full of our disaster? Verg. A. 1, 460.—With abl.:

    plenus sum exspectatione de Pompeio,

    full of expectation, Cic. Att. 3, 14, 1:

    laetitiā,

    Caes. B. C. 1, 74:

    humanitate,

    Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 1, 7.—
    B.
    In partic.
    1.
    Complete, finished, ample, copious (class.):

    orator plenus atque perfectus,

    Cic. de Or. 1, 13, 59:

    plenior, opp. to jejunior,

    id. ib. 3, 4, 16:

    oratio plenior,

    id. Off. 1, 1, 2:

    pleniora scribere,

    Caes. B. C. 1, 53.—
    2.
    Full of, abounding or rich in any thing:

    plenum bonarum rerum oppidum,

    Plaut. Pers. 4, 2, 38:

    quis plenior inimicorum fuit C. Mario?

    Cic. Prov. Cons. 8, 19: pleniore ore laudare, with fuller mouth, i. e. more heartily, id. Off. 1, 18, 61.—Hence, adv.: plēnē.
    1.
    Lit., full (post-Aug.):

    vasa plene infundere,

    Plin. 14, 22, 28, § 139.—
    2.
    Trop., fully, wholly, completely, thorougnly, largely (class.):

    plene cumulateque aliquid perficere,

    Cic. Div. 2, 1:

    plene perfectae munitiones,

    Caes. B. G. 3, 3:

    aliquid vitare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13:

    plene sapientes homines,

    id. Off. 1, 15:

    praestare aliquid,

    perfectly, Hor. Ep. 1, 11, 14.— Comp.:

    plenius facere aliquid,

    Ov. P. 2, 11, 20:

    alere,

    Quint. 2, 2, 8.— Sup.:

    quamvis illud plenissime, hoc restrictissime feceris,

    Plin. Ep. 5, 8, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > plenum

  • 97 plenus

    plēnus, a, um, adj. [from the root ple-; Sanscr. prā-, to fill; Gr. pla- in pimplêmi, plêthô; Lat. plerus, plebs, populus, etc.; whence compleo, expleo, suppleo], full, filled with any thing (class.; cf.: refertus, oppletus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., with gen.:

    rimarum,

    Ter. Eun. 1, 2, 25:

    corpus suci,

    id. ib. 2, 3, 27:

    Gallia est plena civium Romanorum,

    Cic. Font. 1, 11:

    domus plena caelati argenti,

    id. Verr. 2, 2, 14. §

    35: vini, somni,

    id. Red. in Sen. 6, 13: [p. 1387] stellarum, id. Rep. 6, 11, 11.—With abl.:

    plena domus ornamentis,

    Cic. Verr. 2, 4, 57, § 126:

    vita plena et conferta voluptatibus,

    id. Sest. 10, 23:

    plenum pueris gymnasium,

    Quint. 2, 8, 3.— Absol.:

    auditorium,

    Quint. 2, 11, 3:

    plenissimis velis navigare,

    with swelling sails, Cic. Dom. 10, 24.—As subst.: plēnum, i, n., space occupied by matter, a plenum, Cic. Ac. 2, 37, 118.—Adverb.: ad plenum, to repletion, copiously, abundantly ( poet.), Verg. G. 2, 244:

    hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu,

    Hor. C. 1, 17, 15; so Veg. 2, 9:

    philosophiae scientiam ad plenum adeptus,

    Eutr. 8, 10.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of bodily size, stout, bulky, portly, plump, corpulent (class.):

    pleni enective simus,

    Cic. Div. 2, 69, 142:

    vulpecula pleno corpore,

    Hor. Ep. 1, 7, 31:

    frigus inimicum est tenui: at prodest omnibus plenis,

    Cels. 1, 9:

    femina,

    Ov. A. A. 2, 661.— Comp.:

    tauros palea ac feno facere pleniores,

    Varr. R. R. 2, 5, 12.— Sup.:

    plenissimus quisque,

    Cels. 2, 1.—
    b.
    Of females, big, with child, pregnant (class.):

    et cum te gravidam et cum te pulchre plenam aspicio, gaudeo,

    Plaut. Am. 2, 2, 49:

    femina,

    Ov. M. 10, 469; Val. Fl. 1, 413:

    sus plena,

    Cic. Div. 1, 45, 101; cf.:

    Telluri plenae victima plena datur (preceded by gravida),

    Ov. F. 4, 634.—
    2.
    Filled, satisfied ( poet.), Ov. Am. 2, 6, 29:

    plenus cum languet amator,

    sated with reading, Hor. Ep. 1, 20, 8; cf.:

    illa bibit sitiens lector, mea pocula plenus,

    Ov. P. 3, 4, 55.—
    3.
    Full packed, laden; with abl.:

    quadrupedes pleni dominis armisque,

    Stat. Th. 4, 812:

    exercitus plenissimus praedā,

    Liv. 41, 28:

    crura thymo plenae (apes),

    Verg. G. 4, 181.— Absol.:

    vitis,

    Ov. Am. 2, 14, 23.—
    4.
    Entire, complete, full, whole:

    ut haberet ad praeturam gerendam plenum annum atque integrum,

    Cic. Mil. 9, 24:

    gaudia,

    id. Tusc. 5, 23, 67:

    numerus,

    id. Rep. 6, 12, 12:

    pleno aratro sulcare,

    with the whole plough sunk in the ground, Col. 2, 2, 25:

    sustineas ut onus, nitendum vertice pleno est, i. e. toto,

    Ov. P. 2, 7, 77:

    pleno gradu,

    at full pace, at storming pace, Liv. 4, 32.— Neutr. adverb.: in plenum, on the whole, generally (post-Aug.), Plin. 13, 4, 7, § 31; Sen. Ep. 91, 9.—
    5.
    Of the voice, sonorous, full, clear, strong, loud (class.):

    vox grandior et plenior,

    Cic. Brut. 84, 289:

    voce plenior,

    id. de Or. 1, 29, 132.—
    6.
    Of letters, syllables, words, full, at full length, not contracted, unabridged:

    pleniores syllabae,

    Auct. Her. 4, 20, 28:

    ut E plenissimum dicas,

    Cic. de Or. 3, 12, 46:

    siet plenum est, sit imminutum,

    id. Or. 47, 157:

    plenissima verba,

    Ov. M. 10, 290.—
    7.
    Of food and drink, strong, hearty, substantial:

    pleniores cibi,

    Cels. 3, 20:

    vinum,

    id. 1, 6.—
    8.
    Full, abundant, plentiful, much:

    non tam Siciliam, quam inanem offenderant, quam Verrem ipsum, qui plenus decesserat,

    Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12:

    urbes,

    id. Pis. 37, 91:

    pecunia,

    much money, id. Rosc. Am. 2, 6:

    mensa,

    Verg. A. 11, 738.— Comp.:

    serius potius ad nos, dum plenior,

    Cic. Fam. 7, 9, 2:

    tres uno die a te accepi litteras, unam brevem, duas pleniores,

    fuller, larger, id. ib. 11, 12, 1.— Sup.:

    plenissima villa,

    Hor. S. 1, 5, 50.—
    9.
    Of age, full, advanced, ripe, mature:

    jam plenis nubilis annis,

    marriageable, Verg. A. 7, 53:

    plenus vitā,

    Stat. S. 2, 2, 129:

    annis,

    full of years, that has reached extreme old age, Plin. Ep. 2, 1, 7:

    plenior annis,

    Val. Fl. 1, 376:

    annus vicesimus quintus coeptus pro pleno habetur,

    Dig. 50, 4, 8.—
    10.
    Law t. t.: pleno jure, with a complete legal title:

    proinde pleno jure incipit, id est et in bonis et ex jure Quiritium, tua res esse,

    Gai. Inst. 2, 41:

    pleno jure heres fieri,

    id. ib. 3, 85 al.—
    II.
    Trop., full, filled.
    A.
    In gen., with gen.: plenus fidei, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 Vahl.):

    jejunitatis plenus,

    Plaut. Merc. 3, 3, 13:

    consili,

    Plaut. Ep. 1, 2, 49:

    viti probrique,

    id. Mil. 2, 5, 13:

    fraudis, sceleris, parricidi, perjuri,

    id. Rud. 3, 2, 37:

    offici,

    Cic. Att. 7, 4, 1:

    negoti,

    full of business, id. N. D. 1, 20, 54; Plaut. Ps. 1, 3, 146:

    irae,

    Liv. 3, 48:

    ingenii,

    Cic. Fl. 6, 15:

    laboris,

    Plin. 6, 19, 22, § 66:

    quae regio in terris nostri non plena laboris?

    is not full of our disaster? Verg. A. 1, 460.—With abl.:

    plenus sum exspectatione de Pompeio,

    full of expectation, Cic. Att. 3, 14, 1:

    laetitiā,

    Caes. B. C. 1, 74:

    humanitate,

    Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 1, 7.—
    B.
    In partic.
    1.
    Complete, finished, ample, copious (class.):

    orator plenus atque perfectus,

    Cic. de Or. 1, 13, 59:

    plenior, opp. to jejunior,

    id. ib. 3, 4, 16:

    oratio plenior,

    id. Off. 1, 1, 2:

    pleniora scribere,

    Caes. B. C. 1, 53.—
    2.
    Full of, abounding or rich in any thing:

    plenum bonarum rerum oppidum,

    Plaut. Pers. 4, 2, 38:

    quis plenior inimicorum fuit C. Mario?

    Cic. Prov. Cons. 8, 19: pleniore ore laudare, with fuller mouth, i. e. more heartily, id. Off. 1, 18, 61.—Hence, adv.: plēnē.
    1.
    Lit., full (post-Aug.):

    vasa plene infundere,

    Plin. 14, 22, 28, § 139.—
    2.
    Trop., fully, wholly, completely, thorougnly, largely (class.):

    plene cumulateque aliquid perficere,

    Cic. Div. 2, 1:

    plene perfectae munitiones,

    Caes. B. G. 3, 3:

    aliquid vitare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13:

    plene sapientes homines,

    id. Off. 1, 15:

    praestare aliquid,

    perfectly, Hor. Ep. 1, 11, 14.— Comp.:

    plenius facere aliquid,

    Ov. P. 2, 11, 20:

    alere,

    Quint. 2, 2, 8.— Sup.:

    quamvis illud plenissime, hoc restrictissime feceris,

    Plin. Ep. 5, 8, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > plenus

  • 98 significo

    signĭfĭco, āvi, ātum, 1 ( dep. collat. form signĭfĭcor, acc. to Gell. 18, 12, 10, without an example), v. a. [signum-facio].
    I.
    In gen., to show by signs; to show, point out, express, publish, make known, indicate; to intimate, notify, signify, etc. (freq. and class.; syn.: monstro, declaro, indico).
    (α).
    With acc.:

    aliquid alicui,

    Plaut. Rud. 4, 1, 5:

    hoc mihi significasse et annuisse visus est,

    Cic. Verr. 2, 3, 91, § 213:

    quae significari ac declarari volemus,

    id. de Or. 3, 13, 49:

    gratulationem,

    id. Att. 4, 1, 5:

    stultitiam,

    id. Agr. 2, 12, 30:

    deditionem,

    Caes. B. G. 7, 40:

    timorem fremitu et concursu,

    id. ib. 4, 14:

    vir, quem ne inimicus quidem satis in appellando significare poterat,

    Cic. Font. 17, 39 (13, 29):

    aliquid per gestum,

    Ov. Tr. 5, 10, 36 et saep.— With two acc. (rare):

    ut eorum ornatus in his regem neminem significaret,

    Nep. Ages. 8, 2; id. Them. 2, 7.—
    (β).
    With object clause: hoc tibi non significandum solum, sed etiam [p. 1697] declarandum arbitror, nihil mihi esse potuisse tuis litteris gratius, Cic. Fam. 5, 13, 2; cf. id. Mil. 2, 4:

    provocationem a regibus fuisse significant nostri augurales,

    id. Rep. 2, 31, 54:

    se esse admodum delectatos,

    id. ib. 3, 30, 42:

    omnes voce significare coeperunt, sese, etc.,

    Caes. B. G. 2, 13; 4, 3; cf.:

    hoc significant, sese ad statuas tuas pecuniam contulisse,

    Cic. Verr. 2, 2, 60, § 148.—
    (γ).
    With rel. or interrog.-clause:

    neque unde, nec quo die datae essent (litterae), aut quo tempore te exspectarem, significabant,

    Cic. Fam. 2, 19, 1:

    nutu significat, quid velit,

    Ov. M. 3, 643:

    (anseres et canes) aluntur in Capitolio, ut significent, si fures venerint, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    significare coeperunt, ut dimitterentur,

    Caes. B. C. 1, 86.—
    (δ).
    With de:

    significare de fugā Romanis coeperunt,

    Caes. B. G. 7, 26:

    est aliquid de virtute significatum tuā,

    Cic. Planc. 21, 52.—
    (ε).
    Absol.:

    diversae state... Neve inter vos significetis,

    Plaut. Truc. 4, 3, 14:

    significare inter sese coeperunt,

    Cic. de Or. 1, 26, 122:

    ut quam maxime significem,

    id. Tusc. 2, 20, 46:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    ubi major atque illustrior incidit res, clamore per agros regionesque significant,

    id. ib. 7, 3.—
    II.
    In partic.
    A.
    To betoken, prognosticate, foreshow, portend, mean (syn. praedico):

    futura posse a quibusdam significari,

    Cic. Div. 1, 1, 2:

    quid haec tanta celeritas festinatioque significat?

    id. Rosc. Am. 34, 97:

    quid sibi significent, trepidantia consulit exta,

    Ov. M. 15, 576; cf.:

    quid mihi significant ergo mea visa?

    id. ib. 9, 495:

    significet placidos nuntia fibra deos,

    Tib. 2, 1, 25:

    quae fato manent, quamvis significata, non vitantur,

    Tac. H. 1, 18.—
    2.
    To betoken a change of weather (post-Aug.):

    ventus Africus tempestatem significat, etc.,

    Col. 11, 2, 4 sq.:

    serenos dies (luna),

    Plin. 18, 35, 79, § 348:

    imbrem (occasus Librae),

    id. ib. 26, 66, § 246.— Absol.:

    terreni ignes proxime significant,

    Plin. 18, 35, 84, § 357.—
    B.
    To call, name:

    quod Antoninum filium suum ipse significari voluit,

    Capitol. Gord. 16.—
    C.
    To mean, import, signify; of words:

    carere hoc significat, egere eo, quod habere velis, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 36, 88:

    multa verba aliud nunc ostendunt, aliud ante significabant, ut hostis,

    Varr. L. L. 5, § 3 Müll.;

    9, § 85 ib.: videtis hoc uno verbo unde significare res duas, et ex quo et a quo loco,

    Cic. Caecin. 30, 88.—Of a fable:

    haec significat fabula dominum videre plurimum,

    Phaedr. 2, 8, 27; 4, 10, 16.— Hence, signĭfĭcans, antis, P. a., in rhet. lang., of speech, full of meaning, expressive, significant; graphic, distinct, clear:

    locorum dilucida et significans descriptio,

    Quint. 9, 2, 44:

    verba,

    id. 11, 1, 2; cf. id. 4, 2, 36; 4, 2, 8, prooem. §

    31: demonstratio,

    Plin. 8, 40, 61, § 147.— Transf., of orators:

    Atticos esse lucidos et significantes,

    Quint. 12, 10, 21.— Comp.:

    quo nihil inveniri possit significantius,

    Quint. 8, 2, 9; 8, 6, 6.— Sup.:

    significantissimum vocabulum,

    Gell. 1, 15, 17.— Adv.: signĭfĭcanter, clearly, distinctly, expressly, significantly, graphically:

    breviter ac significanter ordinem rei protulisse,

    Quint. 11, 1, 53:

    rem indicare (with proprie),

    id. 12, 10, 52:

    dicere (with ornate),

    id. 1, 7, 32.— Comp.:

    apertius, significantius dignitatem alicujus defendere,

    Cic. Fam. 3, 12, 3:

    narrare,

    Quint. 10, 1, 49:

    disponere,

    id. 3, 6, 65:

    appellare aliquid (with consignatius),

    Gell. 1, 25, 8:

    dicere (with probabilius),

    id. 17, 2, 11.— Sup., Pseudo Quint. Decl. 247.

    Lewis & Short latin dictionary > significo

  • 99 significor

    signĭfĭco, āvi, ātum, 1 ( dep. collat. form signĭfĭcor, acc. to Gell. 18, 12, 10, without an example), v. a. [signum-facio].
    I.
    In gen., to show by signs; to show, point out, express, publish, make known, indicate; to intimate, notify, signify, etc. (freq. and class.; syn.: monstro, declaro, indico).
    (α).
    With acc.:

    aliquid alicui,

    Plaut. Rud. 4, 1, 5:

    hoc mihi significasse et annuisse visus est,

    Cic. Verr. 2, 3, 91, § 213:

    quae significari ac declarari volemus,

    id. de Or. 3, 13, 49:

    gratulationem,

    id. Att. 4, 1, 5:

    stultitiam,

    id. Agr. 2, 12, 30:

    deditionem,

    Caes. B. G. 7, 40:

    timorem fremitu et concursu,

    id. ib. 4, 14:

    vir, quem ne inimicus quidem satis in appellando significare poterat,

    Cic. Font. 17, 39 (13, 29):

    aliquid per gestum,

    Ov. Tr. 5, 10, 36 et saep.— With two acc. (rare):

    ut eorum ornatus in his regem neminem significaret,

    Nep. Ages. 8, 2; id. Them. 2, 7.—
    (β).
    With object clause: hoc tibi non significandum solum, sed etiam [p. 1697] declarandum arbitror, nihil mihi esse potuisse tuis litteris gratius, Cic. Fam. 5, 13, 2; cf. id. Mil. 2, 4:

    provocationem a regibus fuisse significant nostri augurales,

    id. Rep. 2, 31, 54:

    se esse admodum delectatos,

    id. ib. 3, 30, 42:

    omnes voce significare coeperunt, sese, etc.,

    Caes. B. G. 2, 13; 4, 3; cf.:

    hoc significant, sese ad statuas tuas pecuniam contulisse,

    Cic. Verr. 2, 2, 60, § 148.—
    (γ).
    With rel. or interrog.-clause:

    neque unde, nec quo die datae essent (litterae), aut quo tempore te exspectarem, significabant,

    Cic. Fam. 2, 19, 1:

    nutu significat, quid velit,

    Ov. M. 3, 643:

    (anseres et canes) aluntur in Capitolio, ut significent, si fures venerint, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 20, 56:

    significare coeperunt, ut dimitterentur,

    Caes. B. C. 1, 86.—
    (δ).
    With de:

    significare de fugā Romanis coeperunt,

    Caes. B. G. 7, 26:

    est aliquid de virtute significatum tuā,

    Cic. Planc. 21, 52.—
    (ε).
    Absol.:

    diversae state... Neve inter vos significetis,

    Plaut. Truc. 4, 3, 14:

    significare inter sese coeperunt,

    Cic. de Or. 1, 26, 122:

    ut quam maxime significem,

    id. Tusc. 2, 20, 46:

    ut fumo atque ignibus significabatur,

    Caes. B. G. 2, 7 fin.:

    ubi major atque illustrior incidit res, clamore per agros regionesque significant,

    id. ib. 7, 3.—
    II.
    In partic.
    A.
    To betoken, prognosticate, foreshow, portend, mean (syn. praedico):

    futura posse a quibusdam significari,

    Cic. Div. 1, 1, 2:

    quid haec tanta celeritas festinatioque significat?

    id. Rosc. Am. 34, 97:

    quid sibi significent, trepidantia consulit exta,

    Ov. M. 15, 576; cf.:

    quid mihi significant ergo mea visa?

    id. ib. 9, 495:

    significet placidos nuntia fibra deos,

    Tib. 2, 1, 25:

    quae fato manent, quamvis significata, non vitantur,

    Tac. H. 1, 18.—
    2.
    To betoken a change of weather (post-Aug.):

    ventus Africus tempestatem significat, etc.,

    Col. 11, 2, 4 sq.:

    serenos dies (luna),

    Plin. 18, 35, 79, § 348:

    imbrem (occasus Librae),

    id. ib. 26, 66, § 246.— Absol.:

    terreni ignes proxime significant,

    Plin. 18, 35, 84, § 357.—
    B.
    To call, name:

    quod Antoninum filium suum ipse significari voluit,

    Capitol. Gord. 16.—
    C.
    To mean, import, signify; of words:

    carere hoc significat, egere eo, quod habere velis, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 36, 88:

    multa verba aliud nunc ostendunt, aliud ante significabant, ut hostis,

    Varr. L. L. 5, § 3 Müll.;

    9, § 85 ib.: videtis hoc uno verbo unde significare res duas, et ex quo et a quo loco,

    Cic. Caecin. 30, 88.—Of a fable:

    haec significat fabula dominum videre plurimum,

    Phaedr. 2, 8, 27; 4, 10, 16.— Hence, signĭfĭcans, antis, P. a., in rhet. lang., of speech, full of meaning, expressive, significant; graphic, distinct, clear:

    locorum dilucida et significans descriptio,

    Quint. 9, 2, 44:

    verba,

    id. 11, 1, 2; cf. id. 4, 2, 36; 4, 2, 8, prooem. §

    31: demonstratio,

    Plin. 8, 40, 61, § 147.— Transf., of orators:

    Atticos esse lucidos et significantes,

    Quint. 12, 10, 21.— Comp.:

    quo nihil inveniri possit significantius,

    Quint. 8, 2, 9; 8, 6, 6.— Sup.:

    significantissimum vocabulum,

    Gell. 1, 15, 17.— Adv.: signĭfĭcanter, clearly, distinctly, expressly, significantly, graphically:

    breviter ac significanter ordinem rei protulisse,

    Quint. 11, 1, 53:

    rem indicare (with proprie),

    id. 12, 10, 52:

    dicere (with ornate),

    id. 1, 7, 32.— Comp.:

    apertius, significantius dignitatem alicujus defendere,

    Cic. Fam. 3, 12, 3:

    narrare,

    Quint. 10, 1, 49:

    disponere,

    id. 3, 6, 65:

    appellare aliquid (with consignatius),

    Gell. 1, 25, 8:

    dicere (with probabilius),

    id. 17, 2, 11.— Sup., Pseudo Quint. Decl. 247.

    Lewis & Short latin dictionary > significor

  • 100 studiosi

    stŭdĭōsus, a, um, adj. [studium], eager, zealous, assiduous, anxious after any thing, fond or studious of any thing.
    I.
    In gen.
    (α).
    With gen. (most freq.):

    venandi aut pilae studiosi,

    Cic. Lael. 20, 74:

    nemorum caedisque ferinae,

    Ov. M. 7, 675:

    placendi,

    id. A. A. 3, 423:

    culinae aut Veneris,

    Hor. S. 2, 5, 80:

    florum,

    id. C. 3, 27, 29:

    dicendi,

    Cic. de Or. 1, 59, 251; Quint. 2, 13, 1:

    eloquentiae,

    id. 5, 10, 122:

    summe omnium doctrinarum,

    Cic. Fam. 4, 3, 3:

    musices,

    Quint. 1, 10, 12:

    sapientiae,

    id. 3, prooem. § 2;

    12, 1, 19: sermonis,

    id. 10, 1, 114:

    juris,

    occupied with, studious of, the law, Suet. Ner. 32.— Comp.:

    ille restituendi mei quam retinendi studiosior,

    Cic. Att. 8, 3, 3.— Sup.:

    munditiarum lautitiarumque studiosissimus,

    Suet. Caes. 46:

    aleae,

    Aur. Vict. Epit. 1.—
    (β).
    With dat.:

    nisi adulterio, studiosus rei nulli aliae,

    Plaut. Mil. 3, 1, 206:

    armorum quam conviviorum apparatibus studiosior,

    Just. 9, 8, 4.—
    * (γ).
    With ad:

    studiosiores ad opus,

    Varr. R. R. 1, 17, 7.—
    (δ).
    With in:

    in argento,

    Petr. 52, 1.—
    (ε).
    Absol.:

    homo valde studiosus ac diligens,

    Cic. Ac. 2, 31, 98:

    putavi mihi suscipiendum laborem utilem studiosis,

    id. Opt. Gen. 5, 13:

    aliquid studioso animo inchoare,

    Plin. Ep. 6, 16, 9.—
    II.
    In partic.
    A.
    Zealous for any one, i. e. partial, friendly, attached, devoted to him (class.; esp. freq. in Cic.): omnem omnibus studiosis ac fautoribus illius victoriae parrêsian eripui, Cic. Att. 1, 16, 8:

    mei studiosos habeo Dyrrhachinos,

    id. ib. 3, 22, 4:

    sui,

    id. Brut. 16, 64:

    nobilitatis,

    id. Ac. 2, 40, 125:

    studiosa Pectora,

    Ov. Tr. 4, 10, 91.— Comp.:

    studiosior alterius partis,

    Suet. Tib. 11 med.:

    te studiosiorem in me colendo fore,

    Cic. Fam. 5, 19, 1.— Sup.:

    hunc cum ejus studiosissimo Pammene,

    Cic. Or. 30, 105:

    existimationis meae studiosissimus,

    id. Verr. 2, 2, 47, § 117:

    studiosissimum Platonis auditorem fuisse,

    Tac. Or. 32.—
    B.
    Devoted to study or learning, learned, studious (not anteAug.; in Cic. always with gen.: litterarum, doctrinarum, etc.; v. supra, I. a, and cf. studeo, II. B.):

    quid studiosa cohors operum struit?

    Hor. Ep. 1, 3, 6:

    ipse est studiosus, litteratus, etiam disertus,

    Plin. Ep. 6, 26, 1:

    juvenis studiosus alioquin,

    Quint. 10, 3, 32.— Transf., of things:

    studiosa disputatio,

    a learned disputation, Quint. 11, 1, 70:

    otium,

    Plin. Ep. 1, 22, 11.— Plur. subst.: stŭdĭōsi, ōrum, m., studious men, the learned, students, Cic. Opt. Gen. 5, 13; Quint. 2, 10, 5; 10, 1, 45; Plin. Ep. 4, 13, 11; 4, 28, 2.—Also, sing.: Stŭdĭōsus, i, m., The Student, the title of a work of the elder Pliny, Plin. Ep. 3, 5, 5.—Hence, adv.: stŭ-dĭōsē, eagerly, zealously, anxiously, carefully, studiously (freq. and class.):

    texentem telam studiose offendimus,

    Ter. Heaut. 2, 3, 44:

    cum studiose pila luderet,

    Cic. de Or. 2, 62, 253:

    libenter studioseque audire,

    id. Div. in Caecil. 12, 39; cf. Tac. Or. 2:

    aliquid studiose diligenterque curare,

    Cic. Att. 16, 16, A, §

    7: studiose discunt, diligenter docentur,

    id. Q. Fr. 3, 3, 1:

    aliquid investigare,

    id. Rep. 1, 11, 17:

    studiose cavendum est,

    id. Lael. 26, 99.— Comp.:

    ego cum antea studiose commendabam Marcilium, tum multo nunc studiosius, quod, etc.,

    Cic. Fam. 13, 54; Quint. 3, 1, 15; 3, 6, 61; Ov. M. 5, 578; Nep. Ages. 3, 2; Col. 8, 11, 2; Just. 43, 3, 5 al.— Sup.:

    aliquid studiosissime quaerere,

    Cic. Rep. 1, 10, 15; id. Off. 3, 28, 101; Plin. Ep. 4, 26, 1; Suet. Calig. 54; id. Aug. 45.

    Lewis & Short latin dictionary > studiosi

См. также в других словарях:

  • Renaissance du 12e siècle — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

  • Renaissance du 12è siècle — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

  • Renaissance du XIIe siecle — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

  • Renaissance du XIIe siècle — La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger. Stimulée par un contexte de… …   Wikipédia en Français

  • Renaissance du xiie siècle — La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger. Stimulée par un contexte de… …   Wikipédia en Français

  • XIIe siècle: l'age d'or de l'occident médiéval — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

  • XIIe siècle: l'âge d'or de l'Occident médiéval — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

  • Âge d'or de l'Occident médiéval — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

  • Renaissance du XIIe siècle — La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger. Stimulée par un contexte de… …   Wikipédia en Français

  • ДОКАЗАТЕЛЬСТВА БЫТИЯ БОЖИЯ — разработанные в философии и богословии теоретические аргументы, обосновывающие средствами человеческого разума необходимость признания существования Бога. В Свящ. Писании ВЗ и НЗ, к рое свидетельствует о Боге и является основанием христ. веры в… …   Православная энциклопедия

  • ИОАНН ДУНС СКОТ — [лат. Ioannes (Johannes) Duns Scotus] († 8.11.1308, Кёльн), средневек. философ и богослов, католич. священник, член монашеского ордена францисканцев; в католич. Церкви прославлен в лике блаженных (пам. зап. 8 нояб.). Жизнь. Иоанн Дунс Скот. 1473… …   Православная энциклопедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»