-
1 wymaszer|ować
pf vi [wojsko, harcerze] to march off, to move off (do czegoś/na coś to/on sth)- wymaszerować z koszar to march out of barracks- wymaszerować do lasu to march off to the woodsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wymaszer|ować
-
2 ruszać
impf ⇒ ruszyć* * *1. (-am, -asz); -yć; vt ruszać czymś — to move sth2. vi(o samochodzie, pociągu) to pull out; ( o człowieku) to set off; (o maszynie, silniku) to start, (o budowie, przedsięwzięciu) to get off the groundnie ruszył palcem — (przen) he didn't lift a finger
* * *ipf.1. (= wyruszać) set off, start; ( o pojeździe) pull out; ruszać w drogę set off, begin a journey; co rusz every second, again and again; ruszać do ataku charge, attack; ruszać na kogoś/coś pounce on sb/sth; nie ruszaj się! freeze!; nie ruszaj się z miejsca! stay where you are!, stand still!; ruszyć z kopyta (= wystartować szybko) shoot, tear.2. (= poruszać) move; nawet nie ruszył palcem he didn't even lift a finger; ruszyć sprawy z miejsca get things moving; rusz głową! use your head!; rusz tyłek! move your ass!; rusz się! get yourself moving!, get a move on!.3. (= dotykać) touch; sumienie go ruszyło his conscience began to nag him; nie ruszaj tych spraw przen. you'd better keep out of this stuff; nie ruszaj tego! keep your hands off (this thing)!, don't touch it!.4. pot. (= wywoływać emocje) move, touch; mnie to nie rusza I don't care.5. (= zaczynać funkcjonować) start, be launched; ruszyliśmy z robotą w czerwcu we got off the ground in June.ipf.1. (= wyruszać) set off, get moving.2. (= posuwać się) get moving, be moving; coś się ruszyło (= coś się zaczęło dziać) things picked up; tu nie ma gdzie się ruszyć this place is so cramped.3. (= być w ruchu) move, keep moving, be on the move; rusz się! get a move on!, get yourself moving!; nie ruszaj się! freeze!; ruszać się jak mucha w smole move at a snail's pace.4. (= chwiać się) budge; ( o zębie) be loose.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ruszać
-
3 rusz|yć
pf — rusz|ać impf Ⅰ vt 1. (wykonać ruch) to move- ruszyć ręką/nogą move one’s arm/leg- ruszać ustami to move one’s lips- nie móc ruszyć ręką ani nogą przen. to be dead tired- ruszyć głową a. konceptem to put one’s thinking cap on2. (używać) to touch- nie rusz moich rzeczy! don’t touch my things!- nie chcę ruszać tych pieniedzy I don’t want to use that money3. (zmienić położenie) to move- ruszyć kamień z miejsca to move a rock- założę się, że nie ruszysz tej skrzyni I bet you won’t be able to move that chest ⇒ poruszyć4. pot. (niepokoić) to move; to shift pot.- spróbuj tylko ruszyć dzikich lokatorów just try to move the squatters5. pot. (poruszyć problem) to touch on- lepiej nie ruszaj tej sprawy you’d better not bring up this problem ⇒ poruszyć6. (wywołać emocje) [widok, głos] to move- to mnie nie rusza it leaves me cold ⇒ poruszyćⅡ vi 1. (wyruszyć) [osoba] to set off; [samochód] to start- ruszamy o świcie we’re setting off at dawn- ruszyć komuś z pomocą to rush to help sb- ruszać do ataku to move into the attack- wody a. lody ruszyły, rzeka ruszyła the ice broke2. (zacząć funkcjonować) [budowa, kampania] to start, to be launched- fabryka ruszyła the factory started operatingⅢ ruszyć się — ruszać się 1. (wyjść, wyjechać) to stir- rzadko ruszam się z domu/z Warszawy I varely go out of the flat/leave town2. (krzątać się) to move about- był tak słaby, że ledwo się ruszał he was so weak that he could hardly move about3. (chwiać się) [liść] to stir- ząb mi się rusza one of my teeth is loose ⇒ poruszyć się4. (drgnąć) to make a move- kiedy weszliśmy, pies nawet się nie ruszył when we came in, the dog didn’t even move ⇒ poruszyć się■ ani rusz nie mogę się w tym połapać pot. I can’t make head nor tail of it- ani rusz tego załatwić there’s no way of arranging it- co (i) rusz ktoś wchodził albo wychodził pot. every now and then sb would come in or go out- sumienie go ruszyło his conscience troubled a. pricked himThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rusz|yć
-
4 oddal|ić
pf — oddal|ać impf Ⅰ vt 1. (odsunąć) to move [sth] away, to move away, to take [sth] away, to take away (od kogoś/czegoś from sb/sth)- wiatr oddalił łódź od brzegu the wind carried the boat away from the shore2. Prawo (odrzucić) to dismiss [sprawę, zarzuty, roszczenia]- wniosek został oddalony the petition was dismissed3. (rozluźniać kontakt) to distance- telewizja/praca naukowa oddala ją od zwykłego życia television/research work is distancing her from real life4. (opóźnić) to put [sth] off, to put off [rozstanie, rozmowę]- oddalić moment podjęcia decyzji to defer a decision5. (nie dać przystępu) to avert [niebezpieczeństwo, podejrzenia]- oddalić od siebie przykre myśli to dismiss upsetting thoughts6. przest. (zwolnić) to dismiss, to discharge [pracownika]; (kazać odejść) to dismiss [służącą] Ⅱ oddalić się — oddalać się 1. (odejść) [osoba, zwierzę] to walk a. go away, to wander off (od kogoś/czegoś from sb/sth); (być coraz dalej) [pojazd, dźwięk, światło] to recede- jacht oddalał się powoli od brzegu the yacht was slowly sailing off2. (stracić na sile) [szanse, uczucia, wspomnienia, kłopoty] to recede 3. (rozluźnić kontakt) [małżonkowie, przyjaciele] to grow a. drift apart- po latach rozłąki brat i siostry oddalili się od siebie after years of separation the brother and his sisters grew a. drifted apart4. (przesunąć się) [wydarzenie, cel] to become distant- oddalająca się prywatyzacja fabryki the constantly postponed privatization of a factoryThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > oddal|ić
-
5 przen|ieść
pf — przen|osić impf (przeniosę, przeniesiesz, przeniesie, przeniósł, przeniosła, przenieśli — przenoszę) Ⅰ vt 1. (niosąc, umieścić gdzie indziej) to carry [książki, stół, bagaż]- przeniósł ją przez próg he carried her across the threshold- przenosili meble do innego pokoju they were moving the furniture to another room- przeniósł niewiadomą z jednej strony równania na drugą he transferred an unknown from one side of the equation to the other- przenosiła ciężar ciała z jednej nogi na drugą she shifted the weight of her body from one leg to the other2. (rozprzestrzenić) to carry, to spread [choroby, zarazki]; to transplant [modę, zwyczaje]- komary przenoszą malarię malaria is carried by mosquitoes- choroby przenoszone drogą płciową sexually transmitted a. transmissible diseases- wiatr przenosił szybko ogień na inne domy the wind rapidly spread the fire to other buildings3. (ulokować w innym miejscu) to transfer, to move- przenieść szkołę do innego budynku to transfer a school to a different building4. (zmienić sytuację) to transfer- przenieść kogoś na inne stanowisko to transfer a. move sb to a different post- przenieść coś na ekran/scenę książk. to adapt sth for a. to transfer sth to the screen/stage- autor przeniósł na papier swoje rozważania the author transferred his thoughts (on)to paper- malarz przeniósł na płótno to ważne wydarzenie historyczne the artist committed this important historic event to canvas książk.- film przeniósł nas w lata 70. the film transported us back to the seventies- przenieśli go na emeryturę a. w stan spoczynku he was retired a. pensioned off5. (odtworzyć) to transfer- poprawki korektorskie przeniono na czystopis the proof-reader’s corrections have been transferred onto the fair copy- rysunek z książki przeniósł na karton he copied a drawing from the book onto cartridge paper6. przen. (przelać) to transfer [uczucia, prawa autorskie]- przeniosła miłość z męża na dziecko she transferred her love from her husband onto her child- przeniósł całą agresję z brata na bratową he transferred all the aggression he felt towards his brother onto his sister-in-law- przeniósł prawa majątkowe na syna he transferred the property to his son7. pot. to divide [wyraz] Ⅱ przenieść się – przenosić się 1. (zmienić miejsce pobytu) to move- przenieść się do innego miasta/na inny wydział to move to a different town/department- po podwieczorku przenieśli się do ogrodu after tea they moved into the garden2. (zostać przeniesionym) to move, to transfer- przenieśmy się teraz dwieście lat wstecz let’s now move two hundred years back a. into the past- ogień przenosił się na inne domy/na dach the fire was spreading to other buildings/onto the roof- szkoła przeniosła się do nowego budynku the school was moved a. was transferred to a new building, the school moved a. transferred to a new building- wiadomości przeniosły się pocztą pantoflową the news spread through the grapevine■ przenieść się do wieczności/na łono Abrahama to go to glory, to (go to) meet one’s Maker- przenieść się myślą a. myślami do kogoś/czegoś książk. to turn one’s thoughts to sb/sth- przeniosła się myślą do lat wczesnej młodości she turned her thoughts to her early youth, her thoughts went back to her early youth- przenieść wzrok a. spojrzenie a. oczy z kogoś/czegoś na kogoś/coś to turn one’s eyes from sb/sth onto sb/sth, to move one’s gaze from sb/sth to sb/sth- przeniosła wzrok z matki na ojca her gaze moved a. she moved her gaze from her mother to her fatherThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przen|ieść
-
6 odsu|nąć
pf — odsu|wać impf (odsunęła, odsunęli — odsuwam) Ⅰ vt 1. (odstawić) to move away a. back [krzesło, szafę]- odsunąć łóżko od ściany to move a bed away from the wall- odsunąć coś na bok to move sth aside a. to the side2. przen. to turn away- odsunąć kogoś od władzy to remove sb from power- odsuwać od siebie przykre myśli to drive away a. put aside unpleasant thoughts3. (odciągnąć) to open, to draw [zasłonę]- odsunąć zasuwkę to slide the bolt openⅡ odsunąć się — odsuwać się 1. (zostać odsuniętym) [rygiel] to slide open 2. (oddalić się) to move away- odsunąć się na bok to move aside- odsuń się od okna move away from the window3. przen. (zerwać stosunki) to turn away (od kogoś from sb)- odsunąć się od rodziny/od życia towarzyskiego to break with one’s family/to withdraw from social life- wszyscy się od niego odsunęli everyone deserted him4. (zostać odłożonym) to be postponed a. put off- data wyjazdu odsunęła się o tydzień the date of our departure was postponed by a weekThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odsu|nąć
-
7 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
8 da|ć
pf — da|wać impf (dam — daję) Ⅰ vt 1. (przekazać, darować) to give- dać komuś coś to give sth to sb, to give sb sth- dać napiwek to give a tip- dać zaliczkę to leave a. put down a deposit- na urodziny rodzice dali mi encyklopedię my parents gave me an encyclopedia for my birthday- dała mi to zdjęcie na pamiątkę she gave me this photo as a memento- dał nam paczkę dla ojca he gave us a parcel for Father a. our father- prosiłam, ale nie dał mi ani grosza I asked him, but he didn’t give me a penny- w zamian za pocztówki dał mi serię znaczków in exchange for the postcards he gave me a series of stamps- dużo/wszystko bym dał za pewność, że sprawa zostanie załatwiona I’d give a lot/anything to be sure that things will be settled okay- dać z siebie wszystko to do one’s utmost, to give one’s all2. (podać) to give, to pass- daj mi rękę give me your hand- daj (mi) gazetę/nożyczki/sól pass (me) the newspaper/scissors/salt- daj mi chleb (całość) pass (me) the loaf, will you?- daj mi chleba (trochę) pass me some bread, will you?- lekarz dał mi antybiotyki pot. the doctor gave me some antibiotics- dać komuś zastrzyk pot. to give sb an injection- dawać przykłady to give examples3. (udostępnić) to give- dać komuś swój adres/telefon to give sb one’s address/phone number- dać komuś kwaterę to give sb a room- dać komuś nocleg to give sb a room for the night- ojciec dał mi samochód na cały dzień Dad let me have the car for the whole day- dać komuś jeść/pić to give sb something to eat/drink4. (umożliwić) to give- dać komuś okazję do czegoś to give sb a chance a. opportunity to do sth- dać komuś pracę to give sb a job- studia dają możliwość lepszej pracy higher education gives you the chance of a better job- to stanowisko daje pewne przywileje the post gives you a. offers certain privileges- jej zachowanie dało powód do wielu plotek her behaviour gave rise to many rumours- festiwal daje (artystom) okazję wybicia się the festival gives artists the chance to make a name for themselves- biegacz nie dał szans rywalom the runner didn’t give his rivals a chance- dałem jej czas do namysłu I gave her some time to think it over- dane mi było współpracować z wielkimi aktorami książk. I had the opportunity of working with some outstanding actors- nie dane mu było zaznać spokoju książk. he was never to know peace5. (udzielić) give- dać komuś awans/rozwód to give sb (a) promotion/a divorce- dać komuś błogosławieństwo to bless sb, to give sb one’s blessing- dać komuś dymisję to dismiss sb- dawać lekcje/korepetycje to give (private) lessons a. tuition- dać komuś naganę to reprimand sb- dać komuś odpowiedź to give sb one’s a. an answer- muszę dać odpowiedź w ciągu trzech dni I have to give my answer within three days- dać komuś ślub to marry sb- sędzia dał im łagodny wyrok the judge gave them a light sentence- dać komuś imię/przezwisko to give sb a name/nickname- dać dziecku (na) imię Edward to give a child the name (of) Edward6. (oddać) to take- dać bieliznę pościelową do pralni to take a. send the bed linen to the laundry- dać buty do szewca to take one’s shoes to the cobbler’s a. a shoe repair shop- dać samochód do warsztatu to take one’s car to a garage- dać ogłoszenie do prasy to put an advert in the paper- dać dziecko do prywatnej szkoły pot. to send a child to a private school- nie dam dziadka do domu starców pot. I won’t put Grandad in a. send Grandad to an old people’s home7. (przynieść) to give, to bring [rezultat, wynik]- dać zysk to yield a. bring in a profit- leczenie nie dało efektu the treatment didn’t produce the desired effect- dawać komuś przyjemność to give sb pleasure- praca z dziećmi dała jej dużo satysfakcji working with children gave her a lot of satisfaction- dać komuś wiedzę/wyobrażenie o czymś to give sb knowledge/an idea of sth- dwa plus dwa daje cztery two plus two makes a. equals four- to nic nie daje a. da that’s no use a. good- dyskusja z nim nic nie da talking to him won’t do any good8. (wystąpić) to give [koncert, wykład, przedstawienie]- piłkarze dali pokaz nieudolności the footballers gave a display of incompetence- nauczyciel religii dawał nam same dobre stopnie the religion teacher gave us all good marks- za referat daję ci szóstkę I’m giving you an A for your talk in class- za ten skok sędziowie nie dadzą jej dużo punktów the judges won’t give her many points for that jump- jurorzy jednomyślnie dali mu pierwszą lokatę the judges unanimously awarded him first place- krowy dają mleko cows give milk- ogień daje dużo ciepła fire gives out a. off a lot of heat- drzewo dawało przyjemny cień the tree gave us some pleasant shade- tu damy stół, a tam fotel we’ll put the table here and the armchair there- spis treści damy na początku we’ll put the table of contents at the front- na dno garnka dajemy trochę oleju we put a little oil in the bottom of the saucepan- sklepikarka daje mi na kredyt the shopkeeper sells me things on credit- w tym sklepie dają telewizory na raty in this shop you can get TV sets on hire purchase- dać dźwignię do przodu/tyłu to move a lever forwards/backwards- daj trochę w tył move (it) back a bit- dał krok do przodu he took a step forward14. pot. (zapłacić) to give, to pay- ile dałaś za ten płaszcz? how much did you give a. pay for that coat?- dałeś za to więcej, niż było warte you gave a. paid more for it than it was worth- dają mu krocie za każdy obraz he gets a fortune for every painting- dać komuś łapówkę to bribe sb, to give sb a bribe- kto da więcej? (w licytacji) any advance on that?Ⅱ vi 1. (pozwolić) to let, to allow- dać komuś coś zrobić to let sb do sth, to allow sb to do sth- pies nie dał mi wejść the dog wouldn’t let me in- rodzice nie dali mi głośno słuchać muzyki my parents didn’t allow me to listen to loud music- nie przerywaj, daj mi powiedzieć do końca stop interrupting and let me finish what I’m saying- dał się prowadzić jak dziecko he allowed himself to be led like a child- a ja, idiota, dałem im się oszukać and I, like an idiot, let them trick me- jest ambitna i nie daje sobą kierować she’s ambitious and won’t let anyone control her- dała sobie obciąć/ufarbować włosy she had her hair cut/dyed2. (uderzyć) to give [sb] one pot.- dać komuś w twarz to give sb one in the face- nie wytrzymał i dał mu w zęby he lost his patience and gave him one in the teeth- jak to jeszcze raz ruszysz, dam ci po łapach if you touch that again, I’ll rap your knuckles3. posp. (o kobiecie) (odbyć stosunek) to sleep (komuś with sb); to give oneself przest. (komuś to sb)- dała mu/nie dała mu he had it off/didn’t have it off with her GB wulg.- daje, komu popadnie she sleeps around a lot pot.Ⅲ dać się — dawać się pot. 1. (można) to be possible- drzwi nie dają się otworzyć the door won’t open- tego nie da się przewidzieć that’s impossible to predict- tego nie da się wyjaśnić it can’t be explained- w oddali dał się słyszeć warkot samochodu the throbbing of a car’s engine could be heard in the distance- ile się da as much/many as possible- robić/jeść co się da to do/eat what one can- musimy uciekać, gdzie się da we’ll have to escape wherever we can- zadzwoń do mnie, jak się da give me a call if you can- jak tylko się da, to przyjadę if it’s at all possible, I’ll come- dokuczali jej jak się (tylko) da they annoyed her in every possible way- da się zrobić it can be done- czemu ma się nie dać? why shouldn’t it be possible?2. (poddać się) nie daj/dajcie się don’t give in a. up Ⅳ daj inter. (here,) let- daj, pomogę ci here, let me help you- daj, pozmywam/posprzątam here, I’ll wash up/clean up■ dałbym jej 40 lat I’d say she was 40- dać komuś lekcję a. nauczkę to teach sb a lesson- dać komuś przykład to set an example for sb- spotkajmy się, dajmy na to jutro let’s meet, say tomorrow- dajmy na to, że dostaniesz tę pracę suppose a. let’s say you do get the job- ja ci/mu dam! pot. I’ll teach a. show you/him!- jak się da, to się zrobi pot., żart. let’s see the colour of your money firstThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > da|ć
-
9 schodzić
( iść w dół) to go down; (z konia, roweru) to dismount, to get off; (z fotela, kanapy) to get off, (o samolocie, drodze) to descend; ( o łodzi podwodnej) to submerge; (pot: sprzedawać się) to sell, (o plamie, pierścionku) to come offschodzić z kursu — to stray lub swerve from the course
* * *ipf.1. (po drabinie, schodach) go down, descend; przen. ( o lawinie) strike; schodzić po schodach come down the stairs, descend the stairs; schodzić po drabinie climb down the ladder; schodzić do lądowania lotn. descend.2. (na bok, z drogi) step aside, move over; zejdź mi z drogi! off my way!; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; schodzić komuś z oczu get out of sb's face; schodzić z uczciwej drogi l. na manowce stray (from the straight and narrow); schodzić z kursu żegl., lotn. deviate from the course; schodzić z taśmy produkcyjnej become available; schodzić z tego świata breathe one's last, pass away; schodzić na drugi plan take second place; dyskusja schodzi na temat... conversation steers in the direction of...3. (= dawać się usunąć) come off; plama nie schodzi the stain won't come off.4. (= zsiadać) (z kanapy, fotela) get off; (z konia, roweru) dismount.5. ( o czasie) (= wymagać) take; (= mijać) go by, pass; schodzi na tym sporo czasu it takes a lot of time; zawsze schodzi nam trochę czasu na przygotowaniach preparation will always take (some) time; tydzień schodzi zanim się obejrzysz a week goes by before you know it.6. handl. (= sprzedawać się) sell.pf.1. (= przemierzyć) walk; schodzić całe miasto walk all around town.2. ( buty) wear thin.ipf.1. (= gromadzić się) gather; (= stopniowo nadchodzić) trickle in.2. (= stykać się) touch.3. (= odbywać się jednocześnie) coincide.4. pot. (= łączyć się w parę) hit it off.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > schodzić
-
10 mucha
(pot) pot to move at a snail's pace* * *f.1. ent. fly; mucha domowa housefly ( Musca domestica); mucha końska horsefly, cleg, gadfly; mucha tse-tse tsetse fly ( Glossina); lep na muchy flypaper; packa na muchy flyswatter, swatter; pełen jajeczek l. larw much flyblown; upstrzony przez muchy flyspecked; Władca Much (= Belzebub) Lord of the Flies.3. ( w wyrażeniach idiomatycznych) zachowuje się, jakby go mucha ugryzła he's like a bear with a sore head; mucha nie siada everything's in apple-pie order; on (nawet) muchy by nie skrzywdził he wouldn't harm l. hurt a fly; padać jak muchy drop (off) like flies; ruszać się jak mucha w smole pot. move at a snail's pace.4. wędkarstwo łowienie ryb na muchę flyfishing; sztuczna mucha ryb. fly lure, doctor; ( z piór) hackle; ( imitacja larwy muchy) dunfly.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mucha
-
11 odkładać
impf ⇒ odłożyć* * *(książkę, pióro) to put away lub aside; (egzamin, podjęcie decyzji) to postpone, to put off; ( pieniądze) to put aside* * *ipf.1. (= przesuwać, przemieszczać) move, shift; odkładać na bok put away, put aside; odłożyć coś na półkę put sth back on the shelf; odłożyć słuchawkę hang up (the phone).2. (= odwlekać) delay, put off, postpone; odkładać decyzję put off a decision; odkładać wyjazd put off a journey, postpone a trip; reschedule an exam; odkładać na później/na jutro put sth off till later/tomorrow; nie odkładaj na jutro tego, co masz zrobić dziś don't put off till tomorrow what you can do now.3. (= oszczędzać, gromadzić) save, put aside l. by; odkładać na samochód put aside l. save for a car; odkładać pieniądze save (money), put (money) aside; odkładać na czarną godzinę keep sth against a rainy day.5. ogr. layer.ipf.(= gromadzić się) accumulate.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odkładać
-
12 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
13 ziemia
- mi; fZiemia — earth, Earth; ( gleba) pl; -mie soil; ( grunt pod nogami) ground; ( podłoga) floor; (własność, kraina) pl; -mie landgryźć ziemię — (przen) pot to bite the dust (pot)
do (samej) ziemi — (zasłona, suknia) full-length (attr)
ziemia pali im się pod nogami — (przen) things are getting hot for them
* * *f.1. (= kula l. skorupa ziemska) (the) earth; Ziemia astron. the Earth; na ziemi on earth; trzęsienie ziemi earthquake.2. ( w różnych wyrażeniach przenośnych) zetrzeć coś z powierzchni ziemi wipe sth off the face of the earth; poruszyć niebo i ziemię move heaven and earth; nie z tej ziemi out of this world.3. (= gleba) soil, earth; żyzna ziemia fertile soil; pójść do ziemi go to one's grave; gryźć ziemię przen. bite the dust.4. (= podłoże, grunt; t. przen.) ground; na ziemi on the ground; pod ziemią underground; nad ziemią above ground; na ziemię l. ku ziemi to the ground; w ziemi in the ground; podnieść coś z ziemi pick sth up off the ground; suknia do samej ziemi full-length dress; spać na gołej ziemi sleep on the ground; kłaniać się do samej ziemi bow to the ground; stąpać l. chodzić po ziemi have one's both feet on the ground; zrównać coś z ziemią raze sth to the ground; nogi mi wrosły w ziemię I stood rooted to the ground l. to the spot; zapaść się pod ziemię disappear without a trace; ziemia pali się komuś pod nogami things are getting hot for sb; wydobyć coś spod ziemi conjure sth up; wyrosnąć jakby spod ziemi spring up; niech mu ziemia lekką będzie may he rest in peace.5. (= rola, grunt uprawny) land, ground; ziemia orna/jałowa arable/barren land.6. (= kraina) land, region; ziemia mlekiem i miodem płynąca fertile land; ziemia niczyja no-man's land; Ziemia Święta the Holy Land; Ziemia Baffina geogr. Baffin's Land.7. hist. ( jednostka administracyjna) land, district.8. geol., techn. ( rodzaj skały) earth; ziemia fulerska/okrzemkowa filler's/diatomaceous earth.9. pl. chem. ziemie alkaliczne/rzadkie alkaline/rare earths.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ziemia
-
14 odsk|oczyć
pf — odsk|akiwać impf vi 1. (odsunąć się, uchylić się) to jump away- odskoczyć do tyłu to jump a. spring back- odskoczyć na bok a. w bok to jump a. leap aside- odskoczył przed nadjeżdżającym samochodem he jumped clear of the oncoming car, he dodged the oncoming car- odskoczył w samą porę he jumped out of the way just in time- odskoczyć jak oparzony to jump (back) like a scalded cat2. (otworzyć się) [zamek] to snap back; [drzwi] to whip back 3. (odbić się) [piłka] to bounce (od czegoś off sth); to rebound (od czegoś off sth); [sprężyna] to recoil; [gałąź] to whip back; [broń palna] to kick back 4. (oddalić się) to move away- odskoczyć od peletonu to pull a. move ahead of the pack, to get clear of the pack- Japonki odskoczyły na 20 punktów od Finek the Japanese moved 20 points clear a. ahead of the FinnsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odsk|oczyć
-
15 droga
( pas terenu) road; ( trasa) way; ( właściwy kierunek) way; ( podróż) journey; ( odległość między dwoma punktami) distance; (przen) wayDroga Krzyżowa — REL the Way of the Cross
drogą lotniczą/morską — by air/sea
drogą służbową/urzędową — through official channels
drogi oddechowe/moczowe — respiratory/urinary tract
być na dobrej/złej drodze — to be on the right/wrong track
stawać (stanąć perf) komuś na drodze — to stand lub be in sb's way
po drodze — on the way, en route
swoją drogą... — still,...
w drodze wyjątku — by way of exception, as an exception
pięć minut drogi (stąd) — ( piechotą) five minutes' walk (from here); ( samochodem) five minutes' drive (from here)
sprowadzać (sprowadzić perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray
* * *I.droga1f.Gen.pl. dróg1. (= trakt) road; główna droga main road; boczna droga side road, by-road; droga publiczna public road; droga dojazdowa access road; skrzyżowanie dróg intersection, junction, crossroads; szeroka/wąska droga broad/narrow road; wyboista/równa droga bumpy/smooth road; gęsta sieć dróg extensive road network; zły stan dróg bad condition of the roads; droga bita macadam, macadamized road; droga gruntowa dirt road; swoją drogą nie masz racji while we are at it, you're wrong; to swoją drogą that's a different story; być na rozstajnych drogach be at crossroads; rozbój na prostej drodze barefaced robbery; wszystkie drogi prowadzą do Rzymu all roads lead to Rome.2. (= szlak) route, way, track; przewozić towary drogą morską/powietrzną/lądową transport goods by sea/air/land; droga żelazna przest. railroad; droga startowa lotn. runway; droga hamowania braking distance, stopping distance; droga strategiczna strategic route; drogi oddechowe anat. respiratory tract; drogi żółciowe anat. bile ducts; drogi łzowe anat. lacrimal ducts, lachrymal ducts; Droga Mleczna astron. Milky Way; przekazywać wiadomości drogą radiową transmit messages by radio; zgodzę się na to w drodze wyjątku I'll agree to that by way of exception; in that case I'll make an exception; być na drodze do sławy be on the road to fame; moje plany wakacyjne są na dobrej drodze my vacation l. holiday plans are on the right track; pójść niewłaściwą drogą go the wrong way, take the wrong path; kpisz, czy o drogę pytasz? pot. and I'm supposed to believe you don't know a thing about it?; nie tędy droga that's not the way to do it.3. (= trasa) way; zmyliłem drogę I lost my way; nadłożyć drogi take a roundabout way; czy może pani wskazać mi drogę do muzeum? can you show me the way to the museum?, which way to the museum, please?; dlaczego zawróciłeś z raz obranej drogi? why have turned back from the path you took?; tędy wiodła jedyna droga ucieczki that was the only escape (route); dalsza droga prowadzi przez Francję i Hiszpanię do Portugalii then you have to travel through France and Spain to Portugal; droga wolna kol. the coast is clear; (rób, jak chcesz -) wolna droga! do as you please; suit yourself; it's a free country; klasztor był o jakieś dwie godziny drogi stąd the monastery was some two hours away; pięć minut drogi stąd piechotą five minutes' walk from here; pięć minut drogi stąd samochodem five minutes' drive from here; to jest kawał drogi stąd that's a long way from here; odciąć komuś drogę odwrotu t. przen. cut off sb's escape route; torować sobie drogę do sukcesu pave one's way to success; stawać komuś na drodze stand in sb's way l. path; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; zatrzymać się w pół drogi stop half way there; zamknąć komuś drogę do kariery block l. stand in the way of sb's career, close the door on sb's career.4. (= podróż) journey, travel, voyage; droga powrotna return journey; ruszyć w drogę depart, set off l. out; pot. hit the road; być gotowym do drogi be ready to set off l. out; odpoczywać po długiej drodze rest after a long journey; jestem w drodze od trzech dni I have been on the road for three days; odbyć drogę pieszo travel on foot; Droga Krzyżowa rz.-kat. the Way of the Cross, the Stations of the Cross; droga krzyżowa przen. bearing one's cross; dziecko jest w drodze child is on the way; po drodze wstąp do nich drop in on them on your way; w drodze do domu on the way home; krzyżyk na drogę good riddance (to bad rubbish); it's your funeral; it's no skin off my nose l. back; szerokiej drogi! have a safe journey l. trip!; w drogę! let's go!, move!; z drogi! get out of my way!; komu w drogę, temu czas I, we, etc. must be off; it's high time I, we, etc. went; we should be going soon l. getting along now; it's about time I, we, etc. left l. hit the road l. trail.5. (= metoda działania) way; nie sądzę, żeby to była właściwa droga do pozyskania przychylności dziekana I don't think this is the right way to get the dean's support; osiagnął te wyniki drogą żmudnych badań he obtained these results after painstaking research; przekazać coś drogą służbową communicate sth through official channels; rozstrzygnąć spór na drodze prawnej settle a matter by legal action; rozstrzygnąć spór na drodze sądowej settle a matter in court; dochodzić swoich praw na drodze sądowej seek justice in court; kroczyć swoją własną drogą take one's own road; chodzić własnymi drogami follow one's own path; ona nie może znaleźć drogi do swojej córki she can't get through to her own daughter; sprowadzać kogoś na złą drogę lead sb astray.6. fiz. path.II.droga2f.Gen. - giej dear, love, honey; ależ moja droga, nie masz racji but my dear, you're quite wrong l. mistaken; zrobię wszystko dla mojej najdroższej I'll do anything for my love.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > droga
-
16 zb|yć
pf — zb|ywać1 impf (zbędziesz — zbywam) vt 1. książk. (sprzedać) to sell (up), to move [akcje, majątki]; to sell off [towar, nadwyżki] 2. (zlekceważyć) to brush [sb] off a. aside, to brush off a. aside- zbyć kogoś żartem to brush sb off a. to dismiss sb with a joke- zbył mnie śmiechem he laughed me off- zbył jej pytanie wzruszeniem ramion he dismissed her question with a shrug■ robić coś aby a. byle zbyć to do sth in a slapdash way, to do sth sloppily- pisać/malować byle zbyć to write/paint sloppilyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zb|yć
-
17 dzień
Ⅰ m 1. (doba) day- pociąg kursuje wyłącznie w dni powszednie the train only runs on weekdays- tak wygląda nasz dzień powszedni that’s what a typical day is like- dzień wolny od pracy a holiday- autobus nie kursuje w święta i dni wolne od pracy the bus does not run on Sundays or holidays- dzień świąteczny a holiday- wziąć dzień urlopu to take a day off- tego dnia było pochmurno it was a cloudy day- pewnego dnia one day- pewnego dnia się o tym dowiecie you’ll get to know about it one day- pewnego dnia obudzisz się i… one day you’ll wake up and…- na drugi/trzeci dzień a. drugiego/trzeciego dnia on the second/third day- trzeciego dnia poczuła się lepiej she felt better on the third day- cztery dni później four days later- co drugi/co trzeci dzień every second/third day- lada dzień any day now- wydarzenie/temat/bohater dnia an event/topic/hero of the day- mieć swój dzień to have ones day- to był mój wielki dzień it was my big day- mam dziś dobry dzień today is my lucky day- dziś mam zły dzień, robota mi się nie klei this really isn’t my day, work is heavy going- pechowy/szczęśliwy dzień unlucky a. bad/lucky day- co dzień every day, daily- ubranie na co dzień clothes for everyday use- na co dzień chodziła w spodniach she normally a. usually wore trousers- wstał jak co dzień przed piątą as usual he got up before five o’clock- tak na co dzień pusto tu i ciemnawo usually, it’s an empty and dark place- co dnia książk. every day, daily- spotykał ją co dnia he met her every day- dzień w dzień day in day out, day by a. after day- matka wydzwania do nas dzień w dzień mother phones us every single day- w tych dniach one of these days, any day now- wyjeżdża w tych dniach he’s leaving any day now- na dniach pot. any day now- powinien wrócić na dniach he should return any day now- odkładać coś z dnia na dzień to delay doing sth- żyć z dnia na dzień to live from hand to mouth a. a hand-to-mouth existence- z dnia na dzień nabierają wprawy they are becoming more proficient by the day- z dnia na dzień musiał zmienić mieszkanie he had to move unexpectedly2. (część doby, w czasie której się nie śpi) day- ciężki/pracowity dzień a hard/busy day- spędzić dzień na zakupach/na plaży to spend the day shopping/on the beach- dobrze rozpocząć/zakończyć dzień to begin the day/end the day well- było jeszcze ciemno, kiedy w szpitalu zaczął się dzień it was still dark outside when the day began at the hospital- przez cały dzień the whole day- przez cały dzień przygotowywała się do przyjęcia it took her the whole day to get ready for the party- uszycie sukienki zajęło jej cały dzień it took her the whole day to sew the dress- cały (boży) dzień the whole day long- siedzą cały dzień za biurkami i nic nie robią they sit at their desks all day long doing nothing- cały dzień spędził w łóżku/przed telewizorem he spent the whole day in bed/watching television- całymi dniami a. po całych dniach all day (long)- całymi dniami a. po całych dniach nie ma go w domu he’s never at home- pracował dniami i nocami he worked day and night- krem na dzień a day cream- ukłonić się komuś/pocałować kogoś na dzień dobry to greet sb/to greet sb with a kiss- na dzień dobry dostał służbowy samochód for starters he was given a company car- już na dzień dobry przegraliśmy dwa mecze we immediately lost two matches3. (okres od wschodu do zachodu słońca) day- słoneczny/deszczowy dzień a sunny/rainy day- najkrótszy/najdłuższy dzień w roku the shortest/longest day of the year- dzień się wydłuża the days are getting longer- w listopadzie dnia ubywa in November the days begin to draw in4. (światło dzienne) daylight- za dnia by day, in a. during the daytime- wrócimy jeszcze za dnia we’ll be back before nightfall- za dnia wszystko lepiej widać it’s easier to see everything in the daylight- skończymy do dnia a. przed dniem we’ll finish early in the morning- wrócili nade a. przede dniem he got back early in the morning5. (data, termin) day- dzień kalendarzowy calendar day- jaki dziś dzień? what day is it today?- poznaliśmy się w dniu jego urodzin we met on his birthday- umowa z dnia 31 marca 1994 a contract dated a. of 31March 1994- dzień wczorajszy/dzisiejszy/jutrzejszy książk. yesterday/today/tomorrow- na dzień dzisiejszy książk. as of today- żyć dniem dzisiejszymprzen. to live a day-to-day existence- wspomnienia o dniu wczorajszym przen. memories of the past6. (odległość) day- o dzień jazdy stąd jest oaza there’s an oasis one-day’s ride away from here- miasteczko leży dwa dni drogi stąd the town is two days’ journey away from hereⅡ dni plt (okres życia) days- dożywać ostatnich dni to live out the rest of one’s days- pragnął zapomnieć o dniach poniewierki he wanted to forget his days of misery- □ dzień polarny Astron. polar day- Dzień Dziecka Children’s Day- Dzień Matki Mother’s Day- Dzień Kobiet Women’s Day- Dzień Pański Relig. Day of the Lord- dzień skupienia Relig. day of retreat■ nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny to be (living) on borrowed time książk.; to know neither the day nor the hour- podobny jak dzień do nocy as different as chalk and cheese* * *dzień dobry! — ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon
dzień pracy lub roboczy — weekday
cały dzień — all day (long), the whole day
dzień w dzień — day in day out, every day
z dnia na dzień — ( stopniowo) from day to day; ( nagle) overnight
* * *mi1. ( od wschodu do zachodu słońca) day; dzień dobry (= powitanie) ( przed południem) good morning; ( po południu) good afternoon; dzień wolny (od pracy) day off; dzień pracy l. roboczy weekday; dzień powszedni weekday; dzień świąteczny holiday; dzień polarny astron. polar day; przesilenie dnia z nocą solstice; do białego dnia till dawn; w biały l. jasny dzień in broad daylight; rośliny krótkiego dnia bot. short-day plants; cały boży dzień all day long, the whole day; dniem i nocą day and night; przede l. nade dniem just before dawn; podobny jak dzień do nocy like night and day.2. (= doba) day and night; dzień po dniu day after day; dzień w dzień day in, day out; dzień wczorajszy (= wczoraj) yesterday; (= przeszłość) yesterday, past; dzień dzisiejszy (= dzisiaj) today; (= teraźniejszość) today, present; dzień jutrzejszy (= jutro) tomorrow; (= przyszłość) tomorrow, future; szukać wczorajszego dnia hang around; do dnia dzisiejszego until now; temat dnia headline; bohater dnia hero of the day; nie znasz dnia ani godziny you never know the day; żyć z dnia na dzień live from day to day, live from hand to mouth; odkładać coś z dnia na dzień put sth off from day to day; co dzień every day; mieć dobry dzień have one's lucky day, have a good day; mieć zły dzień have a lousy l. bad day; dzień drogi dzieli nas od Warszawy we are a day's journey from Warsaw; trzy dni zwolnienia lekarskiego three days' sick leave; opłata za dzień day's rate.3. (= wyznaczony termin) date; dzień ślubu wedding day; dzień tygodnia week day; dzień imienin nameday; dzień urodzin birthday; lada dzień any day, any time now; po dziś dzień till now; do sądnego dnia forever; Dzień Kobiet Women's Day; Sądny Dzień rel. Doomsday; Dzień Zaduszny rz.-kat. All Souls' Day.4. (= jakiś okres) days; twoje dni są policzone your days are numbered.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dzień
-
18 bieg
Ⅰ m (G biegu) 1. (osoby, zwierzęcia) run, running U- poranny bieg a morning run- szybki/forsowny bieg a fast/tiring run- zdyszany od biegu a. po biegu breathless from running- puścić się biegiem to set off at a run/trot- poruszać się szybkim biegiem to run fast- zwolnić/przyspieszyć bieg a. biegu to slow down/speed up- poderwać żołnierzy do biegu to get soldiers on the move- w pełnym biegu in full flight2. (pojazdu) pociąg zwolnił/przyspieszył bieg a. bieguthe train slowed down/gained speed- wyskoczyć/wysiąść w biegu (z autobusu/tramwaju/pociągu) to jump off/get off a moving bus/tram/train3. Sport (w lekkoatletyce) race, run; (w narciarstwie) race; (w jeździectwie) race- bieg sztafetowy a relay race- bieg przez płotki a hurdle race, the hurdles- bieg z przeszkodami an obstacle race- bieg na przełaj a cross-country race- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint, the 100-meter dash US- bieg po zdrowie pot. a fitness run4. Techn. gear- bieg wsteczny reverse gear- jechać na drugim/trzecim biegu to drive in second/third gear- wrzucić drugi/trzeci bieg pot. to get a. shift into second/third gear- przerzucić biegi to change gear- włączać biegi to get into gear- zmieniać biegi to change gear- zmiana biegów a gear change- zredukować bieg to change down GB, to shift down US5. (nurt) course, reaches pl- w górnym/dolnym biegu rzeki in the upper/lower reaches of the river- iść z biegiem rzeki to go downstream a. downriver6. książk. (ciąg wydarzeń) course- bieg historii the course of history- naturalny/zwykły bieg rzeczy the natural/usual course of events- z biegiem lat a. czasu over the course of the years, in a. over the course of timeⅡ biegiem adv. pot. in a hurry; at a. on the double pot.- posprzątaj tu, ale biegiem get this cleared up, and be quick a. look sharp about it pot.Ⅲ w biegu adv. pot. on the run pot.- ubierał się/jadł śniadanie w biegu he (got) dressed/ate breakfast on the run- □ bieg jałowy Techn. neutral- bieg zjazdowy Sport downhill race■ nadać bieg sprawie (w sądzie, urzędzie) to set the wheels in motion- zostawić sprawy własnemu biegowi a. biegowi zdarzeń to let matters take their own course* * *run; (zdarzeń, rzeki) course; MOT, TECH gearbieg przez płotki — SPORT hurdles (pl)
z biegiem czasu — in the course of time, in time
pierwszy/wsteczny bieg — first/reverse gear
* * *mi1. (= szybkie posuwanie się naprzód) run, running; biegiem at a run; running; biegiem marsz! wojsk. quick march!2. sport (running) race, run; bieg krótkodystansowy sprint; bieg średniodystansowy/długodystansowy middle-distance/long-distant race l. run; bieg maratoński marathon; bieg sztafetowy relay race; bieg przez płotki hurdle race; bieg przełajowy cross-country race; biegi narciarskie cross-country skiing.3. jeźdz. race, horserace.5. (= ruch) running, movement, motion; bieg jałowy techn. idling, ticking over.6. (= prąd rzeczny) current; z biegiem rzeki downstream.7. (= trasa) course; dolny/górny bieg rzeki the lower/upper course of a river.8. (= dzianie się) bieg historii/wydarzeń/spraw the course of history/events/things; z biegiem lat/czasu with the passing of years/time; nadać czemuś bieg set sth in motion.9. mot., techn. gear; zmieniać biegi change gear; pierwszy/drugi/trzeci bieg the first/second/third gear; wsteczny bieg the reverse gear; skrzynia biegów gearbox; automatyczna skrzynia biegów automatic transmission.10. bud. ( odcinek schodów) flight.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bieg
-
19 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
20 rozchodzić
(-dzę, -dzisz); imp -dź; vt perf( buty) to break in* * *pf.1. pot. (= poluźnić buty przez chodzenie) break in, wear ( a pair of shoes) comfortable; ( dolegliwość) (= wyleczyć spacerem) walk off.2. (= rozprzestrzeniać) ( o chmurach) lift; rozchodzić się jak świeże bułeczki go l. sell like hot cakes.ipf.1. (o tłumie itp.) (= rozpraszać się) disperse, scatter, melt away; ( piechotą) trickle away l. out; (zwł. na polecenie policji) move on; ( o parze ludzi) (= rozstawać się) part, split, break (up) ( z kimś with sb); ( o parze ludzi) (= rozwodzić się) divorce; on się rozszedł z żoną he divorced his wife.2. (o dźwięku, świetle, wiadomościach itp.) (= rozprzestrzeniać się) travel, spread; (o informacjach, plotkach) get around; ( o informacjach) filter through.3. fiz. ( o falach) propagate.4. geom. (= tworzyć szeroki kąt) divaricate; (np. o mgle) clear; (np. o zapachu, głosie) emanate ( skądś from sth).5. (= podzielić) diverge, separate; ( o drogach) (= rozwidlać się) split, diverge; (= iść w różnych kierunkach) split up.pf.1. pot. ( o butach) (= ulec rozluźnieniu) be comfortable, wear down.3. pot. (= rozruszać się, chodząc) stretch one's legs.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozchodzić
См. также в других словарях:
move off — ˌmove ˈoff [intransitive] [present tense I/you/we/they move off he/she/it moves off present participle moving off past tense … Useful english dictionary
move off — index abandon (physically leave) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
move off — phrasal verb [intransitive] Word forms move off : present tense I/you/we/they move off he/she/it moves off present participle moving off past tense moved off past participle moved off if a vehicle moves off, it starts to move Make sure you look… … English dictionary
move off — PHRASAL VERB When you move off, you start moving away from a place. [V P] Gil waved his hand and the car moved off. Syn: set off … English dictionary
move off — phr verb Move off is used with these nouns as the subject: ↑procession … Collocations dictionary
ˌmove ˈoff — phrasal verb if a vehicle moves off, it starts to move … Dictionary for writing and speaking English
move off — (Roget s IV) v. Syn. depart, be in motion, go; see leave 1 … English dictionary for students
move off blocks — The commencement of taxiing of a parked aircraft for flight. This time is logged in ATC (air traffic control) and flight logs … Aviation dictionary
move off — to start from rest; to begin to drive away … Dictionary of automotive terms
off — off1 [ôf, äf] adv. [LME var. of of,OF1, later generalized for all occurrences of of in stressed positions] 1. so as to be or keep away, at a distance, to a side, etc. [to move off, to ward off] 2. so as to be measured, divided, etc. [to pace off … English World dictionary
move — move1 W1S1 [mu:v] v ▬▬▬▬▬▬▬ 1¦(change place)¦ 2¦(new house/office)¦ 3¦(change opinion etc)¦ 4¦(progress)¦ 5¦(take action)¦ 6¦(change job/class etc)¦ 7¦(emotion)¦ 8¦(cause somebody to do something)¦ 9¦(time/order)¦ … Dictionary of contemporary English