Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

shrewdly

  • 1 acūtē

        acūtē adv. with comp. and sup.    [acutus], sharply; hence, of sound, shrilly, in a high key: sonare. —Fig., shrewdly, with discernment, pointedly: respondere: conlecta crimina: acutius tractare: acutissime scripta.
    * * *
    acutius, acutissime ADV
    acutely, with intellectual penetration; shrilly; clearly (seeing), distinctly

    Latin-English dictionary > acūtē

  • 2 argūtē

        argūtē adv. with comp. and sup.    [argutus], ingeniously, impressively, subtly: respondere: dicere argutius: argutissime disputare.
    * * *
    argutius, argutissime ADV
    shrewdly, cleverly, artfully

    Latin-English dictionary > argūtē

  • 3 callidē

        callidē adv. with comp. and sup.    [callidus], skilfully, shrewdly, expertly: hoc intellegere, T.: facere: dicere: versari: callidius interpretari, Ta.: callidissime dicere: de futuris conicere, N. —Cunningly, craftily: accedere: vitia sua occultans, S.
    * * *
    callidius, callidissime ADV
    expertly, skillfully, cleverly; well, thoroughly; cunningly, artfully

    Latin-English dictionary > callidē

  • 4 sagāciter

        sagāciter adv. with comp. and sup.    [sagax], with keen scent, sharply, keenly: tu sagacius odorabere: Numque sagacius unus odoror, an, etc., H.—Fig., acutely, shrewdly, accurately, sagaciously: ut odorer, quam sagacissime possim, quid, etc.: moti sunt, L.

    Latin-English dictionary > sagāciter

  • 5 scītē

        scītē adv.    [scitus], shrewdly, cleverly, skilfully, adroitly, nicely, tastefully, elegantly: promittit tibi, T.: satis scite et commode tempus ad te cepit eundi: (rationes) perscriptae: loqui, L.: parum scite convivium exornare, S.

    Latin-English dictionary > scītē

  • 6 sollerter

        sollerter adv. with comp. and sup.    [sollers], skilfully, dexterously, shrewdly, sagaciously, ingeniously: res necessarias consequi: simulata sollertius: operum liniamenta sollertissime perspicere.
    * * *
    sollertius, sollertissime ADV
    cleverly; skillfully; resourcefully

    Latin-English dictionary > sollerter

  • 7 veterātōriē

        veterātōriē adv.    [veteratorius], shrewdly, craftily: dicere.
    * * *
    adoitly; in a practiced manner; cunningly, craftly (Cas)

    Latin-English dictionary > veterātōriē

  • 8 cordate

    sensibly, shrewdly; with intelligence; wisely, with prudence (L+S)

    Latin-English dictionary > cordate

  • 9 astutus

    astūtus, a, um, adj. [a lengthened form of the ante-class. astus, like versutus from versus, cinctutus from cinctus; and astus itself has the form of a P. a., q. v. init. ], shrewd, sagacious, expert; or (more freq., cf. astutia) in mal. part., sly, cunning, artful, designing, etc.
    * I.
    Ante-class. form astus, a, um: asta lingua, Att. ap. Non. p. 1, 54.—
    II.
    Class. form astūtus:

    malus, callidus, astutus admodum,

    Plaut. Am. 1, 1, 112:

    Causam dicere adversus astutos, audacīs viros, valentes virgatores,

    id. As. 3, 2, 19:

    non tam astutus, neque ita perspicax,

    Ter. Heaut. 5, 1, 1:

    verum ego numquam adeo astutus fui, Quin etc.,

    id. Ad. 2, 2, 13:

    ratio,

    Cic. Verr. 1, 11 fin.:

    nihil astutum,

    id. Or. 19, 64: hoc celandi genus est hominis non aperti, non simplicis, non ingenui;

    versuti potius, obscuri, astuti, fallacis,

    id. Off. 3, 13, 57:

    astuti Getae,

    Prop. 5, 5, 44:

    Parthorum astutae tela remissa fugae,

    id. 4, 8, 54:

    ut est astuta et ingeniosa sollertia,

    Plin. 36, 26, 66, § 192, where Jan omits astuta et:

    gens non astuta, nec callida,

    Tac. G. 22 et saep.:

    pro bene sano Ac non incauto fictum astutumque vocamus,

    Hor. S. 1, 3, 62:

    homo sagax et astutus,

    Mart. 12, 88, 4:

    Est vir astutus multorum eruditor,

    Vulg. Eccli. 37, 21:

    vulpes,

    Hor. S. 2, 3, 186:

    consilium,

    Gell. 5, 10 al. —As subst. (eccl. Lat.):

    Astutus omnia agit cum consilio,

    Vulg. Prov. 13, 16; ib. Eccli. 18, 28.— Comp.:

    fallacia astutior,

    Plaut. Cas. 5, 1, 7:

    si qui me astutiorem fingit (followed by callidius),

    Cic. Fam. 3, 8, 6:

    qui custodit increpationes, astutior fiet,

    Vulg. Prov. 15, 5.—
    * Sup.:

    astutissimus adversarius,

    Aug. Serm. 17: astutissima calliditas, id. Civ. Dei, 21, 6.— Adv.: astūtē, craftily, cunningly:

    astute comminisci aliquid,

    Plaut. Ep. 2, 2, 96:

    docte atque astute captare,

    id. Most. 5, 1, 21:

    consulte, docte atque astute cavere,

    id. Rud. 4, 7, 14: Astute, shrewdly done, Ter. And. 1, 2, 12:

    astute labefactare aliquem,

    id. Eun. 3, 3, 3:

    satis astute adgredi aliquem,

    id. Phorm. 5, 8, 75:

    astute reticere aliquid,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 2, 1: astute nihil agere, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 3.— Comp.:

    astutius ponere aliquid,

    Varr. L. L. 9, 1 Müll.— Sup.:

    astutissime componere aliquid,

    Gell. 18, 4:

    astutissime excogitare,

    Lact. 1, 22: astutissime fingi, Aug. Civ. Dei, 19, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > astutus

  • 10 callidus

    callĭdus, a, um, adj. [calleo], that is taught wisdom by experience and practice, shrewd, expert, experienced, adroit, skilful:

    versutos eos appello, quorum celeriter mens versatur: callidos autem, quorum, tamquam manus opere, sic animus usu concalluit,

    Cic. N. D. 3, 10, 25.
    I. A.
    In gen. (class.):

    ad suum quaestum, callidus,

    Plaut. As. 1, 3, 34; id. Truc. 2, 4, 62 (cf. id. ib. 2, 5, 40: omnes homines ad suum quaestum callent); id. Ps. 2, 4, 35; id. Ep. 3, 3, 47; id. Poen. 1, 2, 25: callida Musa, Calliope, * Lucr. 6, 93:

    ego ut agitator callidus, priusquam ad fidem veniam, equos sustinebo,

    Cic. Ac. 2, 29, 94:

    natura nihil potest esse callidius,

    id. N. D. 2, 57, 142:

    Demosthene nec gravior exstitit quisquam nec callidior, nec temperatior,

    id. Or. 7, 23:

    juvenis parum callidus,

    Plin. Ep. 7, 6, 11:

    in disputando,

    Quint. 12, 2, 14.—In reference to art, excelling in art, skilful, Hor. S. 2, 3, 23 Heind.; 2, 7, 101; id. Ep. 1, 10, 26. —
    B.
    Particular constructions.
    (α).
    With gen.:

    rei rusticae,

    Col. 2, 2, 1:

    rerum naturae,

    id. 7, 3, 12:

    rei militaris,

    Tac. H. 2, 32:

    temporum,

    id. A. 4, 33.—
    (β).
    With abl.:

    juncturā callidus acri,

    Pers. 5, 14.—
    (γ).
    In the Greek manner, with inf.:

    callidus Condere furto,

    Hor. C. 1, 10, 7; cf.:

    tuque testudo resonare septem Callida nervis,

    id. ib. 3, 11, 4; Pers. 1, 118.—
    C.
    Meton., of things: foramina callidissimo artificio naturā fabricata, very well contrived or wrought, Cic. Tusc. 1, 20, 47:

    inventum,

    Nep. Eum. 5, 4:

    junctura,

    Hor. A. P. 47.—
    II. A.
    Of persons (class.):

    itaque me malum esse oportet, callidum, astutum,

    Plaut. Am. 1, 1, 112:

    malum crudumque et callidum atque subdolum,

    id. Poen. 5, 2, 148; id. Pers. 4, 4, 70; id. Cist. 4, 2, 61:

    ego hominem callidiorem vidi neminem,

    Ter. Phorm. 4, 2, 1; id. And. 1, 2, 27; id. Eun. 5, 6, 10; Petr. 4, 2, 1:

    hi saepe versutos homines et callidos admirantes, malitiam sapientiam judicant,

    Cic. Off. 2, 3, 10 Beier; id. Caecin. 19, 55; cf. id. Off. 3, 13, 57; Quint. 6, 3, 96:

    homo luteus etiam callidus ac veterator esse vult,

    Cic. Verr. 2, 3, 14, § 35:

    gens non astuta nec callida,

    Tac. G. 22:

    ad fraudem callidi,

    Cic. Clu. 65, 183; cf. Plaut. As. 2, 1, 9:

    in disputando mire callidos,

    Quint. 12, 2, 14:

    amici accendendis offensionibus callidi,

    Tac. A. 2, 57.—
    B.
    Meton., of things:

    doli,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 4:

    consilium,

    Ter. And. 3, 4, 10:

    audacia,

    Cic. Clu. 65, 183:

    callida et malitiosa juris interpretatio,

    id. Off. 1, 10, 33:

    liberalitas,

    crafty, calculating, Nep. Att. 11, 3:

    malitia inimici,

    Liv. 38, 44, 1:

    cunctatio,

    Suet. Tib. 24:

    saevitia,

    id. Dom. 11.—
    2.
    Trop.:

    merx, of a woman,

    Plaut. Cist. 4, 2, 61.—Hence, adv.: callĭdē (in both signiff. of the adj. freq. and class.).
    1.
    Skilfully, shrewdly, expertly, etc.:

    callide nosse aliquem,

    well, Plaut. As. 2, 2, 82:

    intellegere,

    Ter. And. 1, 2, 30:

    callide arguteque dicere,

    Cic. Or. 28, 98:

    dicere,

    id. de Or. 1, 20, 93:

    callide et perite versari,

    id. ib. 1, 11, 48:

    sine quo nihil satis caute, nihil satis callide agi posset,

    id. Caecin. 5, 15 al. — Comp., Tac. A. 6, [p. 271] 37.— Sup., Nep. Them. 1 fin.
    2.
    Cunningly, craflily, etc.:

    callide et facete exordiri rem,

    Plaut. Pers. 4, 1, 7:

    accedere,

    Cic. Fl. 10, 22:

    occultare vitia sua,

    Sall. J. 15, 3:

    callide et cum astu confiteri aliquid,

    Gell. 12, 12, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > callidus

  • 11 doceo

    dŏcĕo, cŭi, ctum, 2, v. a. [root da; Zend. dā, to know; strengthened, dak-; Gr. didaskô; Lat. disco], to teach, instruct, inform, show, tell, etc. (for syn. cf.: edoceo, perdoceo, erudio, praecipio, instituo).
    I.
    In gen., with double acc. of person and thing:

    pejor magister te istaec docuit... illa, quae te docui,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 55:

    hunc hominem cursuram,

    id. Trin. 4, 3, 9:

    aliquem artem,

    Cic. de Or. 2, 54:

    aliquem litteras,

    id. Pis. 30:

    aliquem ejusmodi rem,

    id. Quint. 25, 79:

    pueros elementa,

    Hor. Ep. 1, 20, 17 et saep.— Pass., with acc. rei:

    is reliqua frustra docetur,

    Quint. 4, 2, 90; 1, 5, 11; 3, 8, 70; 6, 2, 3; Hor. C. 3, 6, 21; id. S. 1, 6, 76 et saep.; cf.: doctus dogmam, Laber. ap. Prisc. p. 679 fin. P.; and:

    doctus militiam,

    Sall. H. Fragm. 1, 40, p. 224 ed. Gerl.—With inf.:

    docemur auctoritate domitas habere libidines,

    Cic. de Or. 1, 43, 194; 1, 57, 244; id. Fin. 2, 5, 15:

    docemur disputare, non vivere (= discimus),

    Sen. Ep. 95, 13:

    equi variare gyros docentur,

    Tac. G. 6; Sall. J. 85, 33; Nep. Epam. 2, 1; Liv. 21, 3, 6.—With acc. pers. and inf.:

    ut doceam Rullum posthac in iis saltem tacere rebus, in quibus, etc.,

    Cic. Agr. 3, 2; so id. Phil. 2, 4, 8; Hor. S. 1, 1, 91; id. Ep. 1, 14, 30 al.; cf. ellipt. with abl. of instrument:

    Socratem fidibus (sc. canere),

    Cic. Fam. 9, 22, 3:

    aliquem docendum curare equo, armisque,

    Liv. 29, 1, 8; Zumpt, § 391 fin. —With acc. pers. and de, to instruct or inform one of:

    de ejus injuriis judices docere,

    Cic. Verr. 2, 4, 51:

    aliquem de aliqua re,

    id. Rosc. Am. 9, 26; 44, 127; id. de Or. 2, 24, 102; Sall. J. 13, 3 al. —With acc. pers. and rel. clause:

    doceant eum, qui vir Sex. Roscius fuerit,

    Cic. Rosc. Am. 9, 25; id. Att. 8, 2, 2; id. Fam. 3, 6, 5; 5, 3; Quint. 6, 1, 20 al.—With acc. pers.:

    studiosos discendi erudiunt atque docent,

    Cic. Off. 1, 44, 156; id. Div. 2, 2; id. de Sen. 9, 29; Quint. 2, 5, 13; Hor. S. 2, 2, 50; id. Ep. 1, 13, 1 et saep.—With acc. rei:

    coepit studiose omnia Docere, educare, ita uti si esset filia,

    Ter. Eun. 1, 2, 37; so,

    aliquid,

    Caes. B. G. 5, 42 fin.; Quint. 7, 10, 10; 9, 4, 137; Hor. A. P. 306 et saep.; cf.

    also: quod de lacu Albano docuisset,

    Liv. 5, 15; so with two acc., Caes. B. G. 7, 10, 3; Cic. Clu. 70, 198.—With acc. and inf.:

    docui per litteras, id nec opus esse nec fieri posse,

    Cic. Att. 16, 8; Caes. B. G. 5, 1, 7; 5, 28, 4; Quint. 1, 5, 43; Hor. S. 2, 3, 63 et saep.— Absol.:

    cum doceo et explano,

    Cic. de Or. 2, 19, 82; id. Or. 42, 143; Quint. 3, 4, 15; 3, 5, 2 et saep.; cf.

    also: Tyrannio docet apud me,

    Cic. Q. Fr. 2, 4 fin.
    II.
    In partic.: fabulam, like the Gr. didaskein, qs. to teach a play to the actors, to rehearse; hence, to produce, exhibit on the stage:

    minor fuit aliquanto is, qui primus fabulam dedit, quam ii, qui multas docuerant (Plautus et Naevius),

    Cic. Brut. 18, 73; id. Tusc. 4, 29, 63; Hor. A. P. 288; Gell. 17, 21, 42.—Hence, doctus, a, um, P. a., learned, skilled, versed, experienced in any thing (cf.: litteratus, eruditus, peritus, gnarus, scitus).— Absol.:

    doctus vir et Graecis litteris eruditus,

    Cic. Brut. 30, 114; cf. id. de Or. 1, 22, 102; 2, 74, 299:

    adolescentes humanissimi et doctissimi,

    id. Cael. 10, 24.—With ex:

    fuit enim doctus ex disciplina Stoicorum,

    Cic. Brut. 25.—With abl.:

    docti et Graecis litteris et Latinis,

    Cic. Brut. 46; 45 fin.; Sall. C. 25, 2; Mart. 10, 76. —With adv.:

    nec minus Graece quam Latine doctus,

    Suet. Gram. 7.—With gen.:

    fandi doctissima Cymodocea,

    Verg. A. 10, 225:

    legum atque morum populi Romani jurisque civilis,

    Gell. 13, 12, 1:

    sagittarum,

    Aur. Vict. Epit. 11:

    artis lanificae,

    Claud. in Eutr. 2, 381.—With acc.:

    (Maecenas) docte sermones utriusque linguae,

    Hor. C. 3, 8, 5:

    dulces modos (with citharae sciens),

    id. ib. 3, 9, 10:

    omnia,

    Stat. Th. 2, 692:

    litteras,

    Gell. 19, 9, 7.—With inf.:

    doctus sagittas tendere Sericas,

    Hor. C. 1, 29, 9; 3, 6, 38; 4, 13, 7; id. Carm. Sec. 75 et saep.—With ad or in:

    ad delinquendum doctior,

    Ov. Tr. 2, 256:

    in parum fausto carmine docta fui,

    id. H. 21, 182:

    Sapphica puella Musa doctior,

    more skilled in song, Cat. 35, 17:

    docta puella,

    Prop. 1, 7, 11; 2, 11, 6 (3, 2, 6 M.);

    2, 13, 11 (3, 4, 11 M.).—Esp. as epithet of Catullus by other poets,

    Tib. 3, 6, 41; Ov. Am. 3, 9, 62:

    Verona docti syllabas amat vatis,

    Mart. 1, 61, 1; Ov. A. A. 2, 181.—As subst.: doctus, the man of skill.—Prov.:

    doctus in se semper divitias habet,

    Phaedr. 4, 21, 1; but class. only in plur.: doctī, ōrum, m., the learned:

    doctorum est ista consuetudo,

    Cic. Lael. 5, 17 et saep.—
    2.
    Of things as subjects:

    frontes,

    Hor. C. 1, 1, 29:

    tibia,

    Prop. 2, 30, 16 (3, 28, 16 M.):

    carmina,

    Tib. 2, 3, 20; cf.

    vox,

    Ov. P. 2, 5, 52:

    voces Pythagoreorum,

    Cic. Tusc. 4, 1, 2:

    sermo,

    Plin. Ep. 7, 25, 3:

    prece,

    Hor. Ep. 2, 1, 135:

    manus artificis,

    Tib. 1, 8, 12; cf. id. 2, 1, 70; Ov. F. 3, 832; 6, 792:

    falx,

    Prop. 2, 19, 12 (3, 12, 12 M.) et saep.—
    B.
    In Plaut. and Ter., knowing, cunning, shrewd, subtle:

    malum, callidum, doctum,

    Plaut. Ps. 2, 4, 35; id. Bacch. 4, 4, 43; id. Most. 1, 3, 122; 5, 1, 24 et saep.; Ter. Hec. 2, 1, 6; id. Eun. 4, 7, 21; cf.

    also, dolus,

    Plaut. Mil. 2, 1, 69; id. Ps. 1, 5, 70 al.— docte, adv.
    1.
    Learnedly, skilfully (very rare; not in Cic.).— Comp., Hor. Ep. 2, 1, 33; Mart. 7, 46.— Sup., Sall. J. 95, 3.—
    2.
    Cunningly, shrewdly, cleverly:

    docte et sapienter dicis,

    Plaut. Ep. 3, 3, 23:

    docte tibi illam perdoctam dabo,

    id. Mil. 2, 2, 103; id. Bacch. 4, 4, 43:

    docte sapere,

    id. Mil. 3, 1, 162; id. Most. 5, 1, 21 et saep.— Comp., Plaut. Mil. 4, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > doceo

  • 12 docti

    dŏcĕo, cŭi, ctum, 2, v. a. [root da; Zend. dā, to know; strengthened, dak-; Gr. didaskô; Lat. disco], to teach, instruct, inform, show, tell, etc. (for syn. cf.: edoceo, perdoceo, erudio, praecipio, instituo).
    I.
    In gen., with double acc. of person and thing:

    pejor magister te istaec docuit... illa, quae te docui,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 55:

    hunc hominem cursuram,

    id. Trin. 4, 3, 9:

    aliquem artem,

    Cic. de Or. 2, 54:

    aliquem litteras,

    id. Pis. 30:

    aliquem ejusmodi rem,

    id. Quint. 25, 79:

    pueros elementa,

    Hor. Ep. 1, 20, 17 et saep.— Pass., with acc. rei:

    is reliqua frustra docetur,

    Quint. 4, 2, 90; 1, 5, 11; 3, 8, 70; 6, 2, 3; Hor. C. 3, 6, 21; id. S. 1, 6, 76 et saep.; cf.: doctus dogmam, Laber. ap. Prisc. p. 679 fin. P.; and:

    doctus militiam,

    Sall. H. Fragm. 1, 40, p. 224 ed. Gerl.—With inf.:

    docemur auctoritate domitas habere libidines,

    Cic. de Or. 1, 43, 194; 1, 57, 244; id. Fin. 2, 5, 15:

    docemur disputare, non vivere (= discimus),

    Sen. Ep. 95, 13:

    equi variare gyros docentur,

    Tac. G. 6; Sall. J. 85, 33; Nep. Epam. 2, 1; Liv. 21, 3, 6.—With acc. pers. and inf.:

    ut doceam Rullum posthac in iis saltem tacere rebus, in quibus, etc.,

    Cic. Agr. 3, 2; so id. Phil. 2, 4, 8; Hor. S. 1, 1, 91; id. Ep. 1, 14, 30 al.; cf. ellipt. with abl. of instrument:

    Socratem fidibus (sc. canere),

    Cic. Fam. 9, 22, 3:

    aliquem docendum curare equo, armisque,

    Liv. 29, 1, 8; Zumpt, § 391 fin. —With acc. pers. and de, to instruct or inform one of:

    de ejus injuriis judices docere,

    Cic. Verr. 2, 4, 51:

    aliquem de aliqua re,

    id. Rosc. Am. 9, 26; 44, 127; id. de Or. 2, 24, 102; Sall. J. 13, 3 al. —With acc. pers. and rel. clause:

    doceant eum, qui vir Sex. Roscius fuerit,

    Cic. Rosc. Am. 9, 25; id. Att. 8, 2, 2; id. Fam. 3, 6, 5; 5, 3; Quint. 6, 1, 20 al.—With acc. pers.:

    studiosos discendi erudiunt atque docent,

    Cic. Off. 1, 44, 156; id. Div. 2, 2; id. de Sen. 9, 29; Quint. 2, 5, 13; Hor. S. 2, 2, 50; id. Ep. 1, 13, 1 et saep.—With acc. rei:

    coepit studiose omnia Docere, educare, ita uti si esset filia,

    Ter. Eun. 1, 2, 37; so,

    aliquid,

    Caes. B. G. 5, 42 fin.; Quint. 7, 10, 10; 9, 4, 137; Hor. A. P. 306 et saep.; cf.

    also: quod de lacu Albano docuisset,

    Liv. 5, 15; so with two acc., Caes. B. G. 7, 10, 3; Cic. Clu. 70, 198.—With acc. and inf.:

    docui per litteras, id nec opus esse nec fieri posse,

    Cic. Att. 16, 8; Caes. B. G. 5, 1, 7; 5, 28, 4; Quint. 1, 5, 43; Hor. S. 2, 3, 63 et saep.— Absol.:

    cum doceo et explano,

    Cic. de Or. 2, 19, 82; id. Or. 42, 143; Quint. 3, 4, 15; 3, 5, 2 et saep.; cf.

    also: Tyrannio docet apud me,

    Cic. Q. Fr. 2, 4 fin.
    II.
    In partic.: fabulam, like the Gr. didaskein, qs. to teach a play to the actors, to rehearse; hence, to produce, exhibit on the stage:

    minor fuit aliquanto is, qui primus fabulam dedit, quam ii, qui multas docuerant (Plautus et Naevius),

    Cic. Brut. 18, 73; id. Tusc. 4, 29, 63; Hor. A. P. 288; Gell. 17, 21, 42.—Hence, doctus, a, um, P. a., learned, skilled, versed, experienced in any thing (cf.: litteratus, eruditus, peritus, gnarus, scitus).— Absol.:

    doctus vir et Graecis litteris eruditus,

    Cic. Brut. 30, 114; cf. id. de Or. 1, 22, 102; 2, 74, 299:

    adolescentes humanissimi et doctissimi,

    id. Cael. 10, 24.—With ex:

    fuit enim doctus ex disciplina Stoicorum,

    Cic. Brut. 25.—With abl.:

    docti et Graecis litteris et Latinis,

    Cic. Brut. 46; 45 fin.; Sall. C. 25, 2; Mart. 10, 76. —With adv.:

    nec minus Graece quam Latine doctus,

    Suet. Gram. 7.—With gen.:

    fandi doctissima Cymodocea,

    Verg. A. 10, 225:

    legum atque morum populi Romani jurisque civilis,

    Gell. 13, 12, 1:

    sagittarum,

    Aur. Vict. Epit. 11:

    artis lanificae,

    Claud. in Eutr. 2, 381.—With acc.:

    (Maecenas) docte sermones utriusque linguae,

    Hor. C. 3, 8, 5:

    dulces modos (with citharae sciens),

    id. ib. 3, 9, 10:

    omnia,

    Stat. Th. 2, 692:

    litteras,

    Gell. 19, 9, 7.—With inf.:

    doctus sagittas tendere Sericas,

    Hor. C. 1, 29, 9; 3, 6, 38; 4, 13, 7; id. Carm. Sec. 75 et saep.—With ad or in:

    ad delinquendum doctior,

    Ov. Tr. 2, 256:

    in parum fausto carmine docta fui,

    id. H. 21, 182:

    Sapphica puella Musa doctior,

    more skilled in song, Cat. 35, 17:

    docta puella,

    Prop. 1, 7, 11; 2, 11, 6 (3, 2, 6 M.);

    2, 13, 11 (3, 4, 11 M.).—Esp. as epithet of Catullus by other poets,

    Tib. 3, 6, 41; Ov. Am. 3, 9, 62:

    Verona docti syllabas amat vatis,

    Mart. 1, 61, 1; Ov. A. A. 2, 181.—As subst.: doctus, the man of skill.—Prov.:

    doctus in se semper divitias habet,

    Phaedr. 4, 21, 1; but class. only in plur.: doctī, ōrum, m., the learned:

    doctorum est ista consuetudo,

    Cic. Lael. 5, 17 et saep.—
    2.
    Of things as subjects:

    frontes,

    Hor. C. 1, 1, 29:

    tibia,

    Prop. 2, 30, 16 (3, 28, 16 M.):

    carmina,

    Tib. 2, 3, 20; cf.

    vox,

    Ov. P. 2, 5, 52:

    voces Pythagoreorum,

    Cic. Tusc. 4, 1, 2:

    sermo,

    Plin. Ep. 7, 25, 3:

    prece,

    Hor. Ep. 2, 1, 135:

    manus artificis,

    Tib. 1, 8, 12; cf. id. 2, 1, 70; Ov. F. 3, 832; 6, 792:

    falx,

    Prop. 2, 19, 12 (3, 12, 12 M.) et saep.—
    B.
    In Plaut. and Ter., knowing, cunning, shrewd, subtle:

    malum, callidum, doctum,

    Plaut. Ps. 2, 4, 35; id. Bacch. 4, 4, 43; id. Most. 1, 3, 122; 5, 1, 24 et saep.; Ter. Hec. 2, 1, 6; id. Eun. 4, 7, 21; cf.

    also, dolus,

    Plaut. Mil. 2, 1, 69; id. Ps. 1, 5, 70 al.— docte, adv.
    1.
    Learnedly, skilfully (very rare; not in Cic.).— Comp., Hor. Ep. 2, 1, 33; Mart. 7, 46.— Sup., Sall. J. 95, 3.—
    2.
    Cunningly, shrewdly, cleverly:

    docte et sapienter dicis,

    Plaut. Ep. 3, 3, 23:

    docte tibi illam perdoctam dabo,

    id. Mil. 2, 2, 103; id. Bacch. 4, 4, 43:

    docte sapere,

    id. Mil. 3, 1, 162; id. Most. 5, 1, 21 et saep.— Comp., Plaut. Mil. 4, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > docti

  • 13 sagax

    săgax, ācis, adj. [sagio; cf. salax, from salio], of quick perception, whose senses are acute, sagacious (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Chiefly of the acute sense of smelling in dogs, keen-scented:

    sagax Nasum habet,

    Plaut. Curc. 1, 2, 17:

    canes,

    Cic. Div. 1, 31, 65; Ov. M. 3, 207:

    catulus,

    id. R. Am. 201. —With gen.:

    naris sagax,

    Luc. 7, 829.— Poet.:

    virtus venandi,

    Ov. Hal. 76.—
    B.
    Of other senses:

    sollicitive canes canibusve sagacior anser,

    Ov. M. 11, 599:

    palatum in gustu sagacissimum,

    Plin. 8, 37, 35, § 132. —
    II.
    Trop., intellectually quick, keen, acute, shrewd, sagacious (syn.: sollers, perspicax, acutus, subtilis).
    (α).
    Absol.:

    (homo) animal hoc providum, sagax, multiplex, acutum, memor, plenum rationis et consilii,

    Cic. Leg. 1, 7, 22; cf. id. Fin. 2, 14, 45:

    mens,

    id. Tusc. 5, 23, 67; Lucr. 5, 420; 1, 1021:

    animus,

    id. 2, 840; 4, 913:

    ratio,

    id. 1, 131; 1, 369:

    homo sagax et astutus,

    Mart. 12, 87, 4:

    modo circumspectus et sagax, modo inconsultus ac praeceps,

    considerate, Suet. Claud. 15:

    mire sagaces fallere hospites,

    Hor. C. 2, 5, 22:

    curae,

    id. ib. 4, 4, 75.—Of a soothsayer, knowing the future, Ov. M. 8, 316.—
    (β).
    Ad aliquid (class.):

    ad suspicandum sagacissimus,

    Cic. Cat. 1, 8, 19: ad haec pericula perspicienda, Plancus ap. Cic. Fam. 10, 23, 4.—
    (γ).
    With gen. ( poet. and in post-Aug. prose):

    utilium sagax rerum et divina futuri,

    Hor. A. P. 218:

    fibrarum et pennae divinarumque flammarum,

    skilled in, Sil. 3, 344; cf. in sup.:

    prodigiorum (Joseph),

    Just. 36, 2, 8; and: rerum naturae, Col. praef., § 22 (with non ignarus). —
    (δ).
    With in or simple abl. (post-Aug.):

    vir in conjecturis sagacissimus,

    Just. 1, 9, 14:

    civitas rimandis offensis sagax,

    Tac. H. 4, 11.—
    (ε).
    Inf.:

    sagax quondam ventura videre,

    Ov. M. 5, 146.—Hence, adv.: să-gācĭter.
    a.
    Quickly, sharply, keenly, with quickness of scent, with a fine sense of smell:

    canes si advenientem sagaciter odorantur,

    Col. 7, 12, 7.— Comp., Cic. Att. 6, 4, 3:

    vultures sagacius odorantur,

    Plin. 10, 69, 88, § 191; Hor. Epod. 12, 4.— Sup., Cic. de Or. 2, 44, 186; Plin. 11, 37, 50, § 137.—
    b.
    Trop., acutely, shrewdly, accurately, sagaciously:

    sagaciter pervestigare,

    Cic. de Or. 1, 51, 223:

    intueri,

    Quint. 2, 8, 4; Liv. 27, 28:

    perspicere naturam alicujus,

    Suet. Tib. 57 al.

    Lewis & Short latin dictionary > sagax

  • 14 scisco

    scisco, scīvi, scītum, 3 ( dep. collat. form sciscor, acc. to Prisc. p. 799 P.), v. inch. a. [scio], to seek to know; to search, inquire.
    I.
    Lit. (ante-class. and very rare; cf., on the other hand, the deriv. sciscitor): praefestinamus, quae sit causa, sciscere, Afran. ap. Charis. p. 186 P.: ibo ad eam, ut sciscam, quid velint, Att. ap. Non. 505, 12; cf. Plaut. Am. 5, 1, 17.—
    II.
    Transf.
    A.
    Publicists' t. t., of the people, after inquiry or examination, to accept, approve, assent to something proposed; hence, to appoint, enact, decree, ordain, = rem cognitam jubere (cf. sancio):

    nullam illi (majores nostri) vim contionis esse voluerunt: quae scisceret plebes aut quae populus juberet summota contione, distributis partibus... auditis auctoribus, re multos dies promulgatā et cognitā, juberi vetarique voluerunt,

    Cic. Fl. 7, 15:

    illa legitima: consules populum jure rogaverunt populusque jure scivit,

    id. Phil. 1, 10, 26; cf.:

    rogationes plurimas propter vos populus scivit,

    Plaut. Curc. 4, 2, 23:

    rogationem Marciam de Liguribus magno consensu plebes scivit jussitque. Ex eo plebiscito, etc.,

    Liv. 42, 21 fin.:

    adeo id gratum plebi fuit ut id modo sciscerent juberentque, ut senatus decerneret, qui Romae regnaret,

    id. 1, 17 fin.:

    ad sciscendum plebi,

    id. 6, 35:

    si Gaditani sciverint nominatim de aliquo cive Romano, ut sit is civis Gaditanus,

    Cic. Balb. 11, 27; cf.:

    qui (Athenienses) sciverunt, ut, etc.,

    id. Off. 3, 11, 46.— Pass.:

    multa perniciose sciscuntur in populis (with sancire),

    Cic. Leg. 2, 5, 13; cf.:

    illud stultissimum, existimare omnia justa esse, quae scita sint in populorum institutis aut legibus,

    id. ib. 1, 15, 42 (v. also under P. a.).— Poet., with obj.-clause:

    munera Martis Aequent imperio et solem concedere nocti Sciscant,

    Sil. 7, 545.—
    2.
    Transf., in gen. (like decerno), of an individual, to approve, assent to, vote for any thing:

    qui ulteriorem (Galliam decernit), ostendit, eam se sciscere legem, quam esse legem neget,

    Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    quod primus scivit legem de publicanis, etc.,

    id. Planc. 14, 35. —
    B.
    To learn, ascertain, know:

    ut illi id factum sciscerent,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 68: praefestinamus quae sit causa sciscere, quod, etc., Afran. ap. Charis. 2, p. 186 P. (Com. Rel. v. 396 Rib.). —
    III.
    Trop., of nature, to decree, establish:

    confirmat antem illud vel maxime quod ipsa natura, ut ait ille, sciscet et probet,

    Cic. Fin. 1, 7, 23.—Hence, scī-tus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I.) Mid. (orig., that has informed himself, obtained knowledge, had experience; hence), knowing, shrewd, wise, acute, experienced, skilful, adroit, etc. (of persons; mostly poet.; not in Cic., but cf. 2.; syn.: callidus, versatus): doctu', fidelis... Scitus, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 251 Vahl.):

    hominem astutum, doctum, scitum et callidum,

    Plaut. Ps. 1, 3, 151:

    mulier scita atque prudens,

    Gell. 13, 4 fin.: scitus agaso, Enn. ap. Fest. p. 330 Müll. (Ann. v. 217 Vahl.):

    sycophanta,

    Plaut. Am. 1, 3, 8:

    homo,

    Ter. Eun. 2, 2, 23:

    convivator,

    a clever, dexterous host, Liv. 35, 49:

    scitus bellum (venereum) init,

    Plaut. Truc. 5, 42:

    ea mulieris scitae comitas,

    Gell. 13, 4, 3.— Comp.:

    non sum scitior, quae hos rogem, etc.,

    Plaut. Cist. 4, 2, 12.— Poet. and in post - Aug. prose with gen.:

    Nessus scitus vadorum,

    acquainted with, Ov. M. 9, 108:

    Thalia lyrae,

    id. F. 5, 54:

    Sthenelus pugnandi,

    Quint. 9, 3, 10 Spald. N. cr. —With obj.-clause ( poet.):

    scitus accendere corda Laudibus,

    Sil. 17, 293:

    accendere Martem,

    id. 15, 594.—
    b.
    Of things, fit, suitable, proper, judicious, sensible, witty, etc.:

    pulcre scripsti: scitum syngraphum!

    Plaut. As. 4, 1, 57:

    scito illa quidem (scripsit) sermone et Attico,

    Cic. N. D. 1, 33, 93; cf.

    interrogationes,

    Quint. 5, 7, 28.— Sup.:

    oratio optima et scitissima,

    Plaut. Stich. 1, 3, 30:

    si quid (dictum) est, quod mihi scitum esse videatur et homini ingenuo dignum atque docto, non aspernor,

    Cic. Planc. 14, 35; cf. id. Or. 16, 51:

    oratoris dictum,

    Tac. A. 6, 20.—Esp. in the phrase scitum est, it is a witty or acute saying; shrewd, clever: vetus illud Catonis admodum scitum est, qui mirari se aiebat, quod non rideret haruspex, haruspicem cum vidisset, Cic. Div. 2, 24, 51; cf.:

    scitum est illud Catonis, ut multa: Melius, etc.,

    id. Lael. 24, 90;

    Scytharum legati,

    Plin. 14, 22, 28, § 148:

    scitum est, inter Protogenem et eum (Apellem) quod accidit,

    a clever thing, id. 35, 10, 36, § 81:

    hoc Scitum est, periculum ex aliis facere, tibi quod ex usu siet,

    Ter. Heaut. 1, 2, 36; cf. id. Phorm. 5, 4, 2:

    scitum est causam conferre in tempus,

    Cic. de Or. 3, 61, 228.—
    2.
    Transf., beautiful, elegant, fine, etc. (mostly ante- and post-class.;

    syn.: venustus, bellus): satis scitum filum mulieris,

    Plaut. Merc. 4, 4, 15; cf.

    Iphis,

    Petr. 63, 3:

    mulierculae formae scitioris,

    Lampr. Commod. 2 fin. (v. perscitus):

    vox admodum scita et canora,

    Gell. 18, 5, 2:

    haec nox scita'st exercendo scorto,

    Plaut. Am. 1, 1, 132; cf. scitamenta.—
    B.
    (Acc. to II. A.) Subst.: scītum, i. n., an ordinance, statute, decree; esp. in connection with plebis (plebei, v. plebs), or, in one word, plebiscitum, an ordinance or decree of the people or of the citizens (opp. to senatusconsultum, a decree of the Senate):

    scita plebei appellantur ea, quae plebs suo suffragio sine patribus jussit, plebeio magistratu rogante,

    Fest. p. 293 Müll.; cf. Lael. Felix ap. Gell. 15, 27, 4:

    quo plebiscito decreta a senatu est quaestio, etc.,

    Cic. Fin. 2, 16, 54:

    quae (lex) postea plebiscito Canuleio abrogata est,

    id. Rep. 2, 37, 63:

    plebiscitis consularem potestatem minuere,

    id. de Or. 2, 48, 199 et saep. (v. 2. scitus).—In a lusus verbb. with scitus, A.: Ps. Ecquid is homo scitus est? Ch. Plebiscitum non est scitius, Plaut. Ps. 2, 4, 58.—In the order scitum plebis:

    de altero aedile scitum plebis est factum rogantibus tribunis,

    Liv. 31, 50 fin.; 10, 22 fin.:

    scita plebis injuncta patribus,

    id. 3, 67; 22, 26;

    Populi is used instead of plebis when the decrees of other nations are spoken of: cum lex esset Athenis, ne quis populi scitum faceret, ut quisquam coronā donaretur, etc.,

    Cic. Opt. Gen. 7, 19:

    Athenienses quibusdam temporibus sublato Areopago nihil nisi populi scitis ac decretis agebant,

    id. Rep. 1, 27, 43; so,

    in one word, populiscitum,

    Nep. Alcib. 5, 4; id. Epam. 7, 4; id. Phoc. 2, 2:

    ut nullum de eā re scitum populi fieret aut litteris mandaretur,

    Liv. 45, 25. Tacitus is the first who has populi scita for decrees of the Roman people, Tac. A. 3, 58.—Of Roman popular decrees also simply scita:

    cum scita ac jussa nostra sua sententia comprobat,

    Cic. Balb. 18, 42.—Rarely of other public or official ordinances (cf.:

    decreta, edicta, jussa): (Numa) omnia publica privataque sacra Pontificis scitis subjecit,

    Liv. 1, 20:

    quo minus ferociter aliorum (decemvirorum) scitis adversarentur,

    id. 3, 33; Plin. 14, 22, 28, § 146:

    regis,

    Vulg. Esth. 3, 8.—
    2.
    Transf. (with decretum and placitum) as a transl. of the Gr. dogma, a maxim, tenet, dogma, Sen. Ep. 95, 10.— Adv.: scītē (acc. to A.), shrewdly, cleverly, skilfully, adroitly, nicely, tastefully, elegantly (class.):

    eho, nimium scite scitus es,

    Plaut. Cas. 3, 1, 8; cf.:

    tondetur nimium scite,

    id. Merc. 3, 1, 28:

    satis scite et probe,

    id. Trin. 3, 3, 56; id. Bacch. 2, 3, 69; id. Mil. 4, 2, 74; id. Trin. 3, 3, 53; Ter. Heaut. 4, 4, 7; Cic. Fam. 11, 16, 1 (with commode):

    (rationes) ita sunt perscriptae scite et litterate, ut, etc.,

    id. Pis. 25, 61; cf.:

    scite et venuste facta,

    id. Verr. 2, 2, 35, § 87:

    illa ex patellis quae evellerat, ita scite in aureis poculis inligabat, etc.,

    id. ib. 2, 4, 24, §

    54: non scite (dictum),

    id. Att. 14, 20, 3; so,

    dictum,

    Plin. 36, 22, 48, § 166:

    scite loqui,

    Liv. 10, 19:

    parum scite convivium exornare,

    Sall. J. 85, 39; cf. Liv. 4, 44 fin.Comp.:

    scitius,

    Gell. 4, 11, 10.— Sup.:

    scitissime,

    Plaut. Stich. 1, 3, 116; Gell. 10, 11, 6; App. M. 9, p. 212, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > scisco

  • 15 sciscor

    scisco, scīvi, scītum, 3 ( dep. collat. form sciscor, acc. to Prisc. p. 799 P.), v. inch. a. [scio], to seek to know; to search, inquire.
    I.
    Lit. (ante-class. and very rare; cf., on the other hand, the deriv. sciscitor): praefestinamus, quae sit causa, sciscere, Afran. ap. Charis. p. 186 P.: ibo ad eam, ut sciscam, quid velint, Att. ap. Non. 505, 12; cf. Plaut. Am. 5, 1, 17.—
    II.
    Transf.
    A.
    Publicists' t. t., of the people, after inquiry or examination, to accept, approve, assent to something proposed; hence, to appoint, enact, decree, ordain, = rem cognitam jubere (cf. sancio):

    nullam illi (majores nostri) vim contionis esse voluerunt: quae scisceret plebes aut quae populus juberet summota contione, distributis partibus... auditis auctoribus, re multos dies promulgatā et cognitā, juberi vetarique voluerunt,

    Cic. Fl. 7, 15:

    illa legitima: consules populum jure rogaverunt populusque jure scivit,

    id. Phil. 1, 10, 26; cf.:

    rogationes plurimas propter vos populus scivit,

    Plaut. Curc. 4, 2, 23:

    rogationem Marciam de Liguribus magno consensu plebes scivit jussitque. Ex eo plebiscito, etc.,

    Liv. 42, 21 fin.:

    adeo id gratum plebi fuit ut id modo sciscerent juberentque, ut senatus decerneret, qui Romae regnaret,

    id. 1, 17 fin.:

    ad sciscendum plebi,

    id. 6, 35:

    si Gaditani sciverint nominatim de aliquo cive Romano, ut sit is civis Gaditanus,

    Cic. Balb. 11, 27; cf.:

    qui (Athenienses) sciverunt, ut, etc.,

    id. Off. 3, 11, 46.— Pass.:

    multa perniciose sciscuntur in populis (with sancire),

    Cic. Leg. 2, 5, 13; cf.:

    illud stultissimum, existimare omnia justa esse, quae scita sint in populorum institutis aut legibus,

    id. ib. 1, 15, 42 (v. also under P. a.).— Poet., with obj.-clause:

    munera Martis Aequent imperio et solem concedere nocti Sciscant,

    Sil. 7, 545.—
    2.
    Transf., in gen. (like decerno), of an individual, to approve, assent to, vote for any thing:

    qui ulteriorem (Galliam decernit), ostendit, eam se sciscere legem, quam esse legem neget,

    Cic. Prov. Cons. 15, 36:

    quod primus scivit legem de publicanis, etc.,

    id. Planc. 14, 35. —
    B.
    To learn, ascertain, know:

    ut illi id factum sciscerent,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 68: praefestinamus quae sit causa sciscere, quod, etc., Afran. ap. Charis. 2, p. 186 P. (Com. Rel. v. 396 Rib.). —
    III.
    Trop., of nature, to decree, establish:

    confirmat antem illud vel maxime quod ipsa natura, ut ait ille, sciscet et probet,

    Cic. Fin. 1, 7, 23.—Hence, scī-tus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I.) Mid. (orig., that has informed himself, obtained knowledge, had experience; hence), knowing, shrewd, wise, acute, experienced, skilful, adroit, etc. (of persons; mostly poet.; not in Cic., but cf. 2.; syn.: callidus, versatus): doctu', fidelis... Scitus, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 251 Vahl.):

    hominem astutum, doctum, scitum et callidum,

    Plaut. Ps. 1, 3, 151:

    mulier scita atque prudens,

    Gell. 13, 4 fin.: scitus agaso, Enn. ap. Fest. p. 330 Müll. (Ann. v. 217 Vahl.):

    sycophanta,

    Plaut. Am. 1, 3, 8:

    homo,

    Ter. Eun. 2, 2, 23:

    convivator,

    a clever, dexterous host, Liv. 35, 49:

    scitus bellum (venereum) init,

    Plaut. Truc. 5, 42:

    ea mulieris scitae comitas,

    Gell. 13, 4, 3.— Comp.:

    non sum scitior, quae hos rogem, etc.,

    Plaut. Cist. 4, 2, 12.— Poet. and in post - Aug. prose with gen.:

    Nessus scitus vadorum,

    acquainted with, Ov. M. 9, 108:

    Thalia lyrae,

    id. F. 5, 54:

    Sthenelus pugnandi,

    Quint. 9, 3, 10 Spald. N. cr. —With obj.-clause ( poet.):

    scitus accendere corda Laudibus,

    Sil. 17, 293:

    accendere Martem,

    id. 15, 594.—
    b.
    Of things, fit, suitable, proper, judicious, sensible, witty, etc.:

    pulcre scripsti: scitum syngraphum!

    Plaut. As. 4, 1, 57:

    scito illa quidem (scripsit) sermone et Attico,

    Cic. N. D. 1, 33, 93; cf.

    interrogationes,

    Quint. 5, 7, 28.— Sup.:

    oratio optima et scitissima,

    Plaut. Stich. 1, 3, 30:

    si quid (dictum) est, quod mihi scitum esse videatur et homini ingenuo dignum atque docto, non aspernor,

    Cic. Planc. 14, 35; cf. id. Or. 16, 51:

    oratoris dictum,

    Tac. A. 6, 20.—Esp. in the phrase scitum est, it is a witty or acute saying; shrewd, clever: vetus illud Catonis admodum scitum est, qui mirari se aiebat, quod non rideret haruspex, haruspicem cum vidisset, Cic. Div. 2, 24, 51; cf.:

    scitum est illud Catonis, ut multa: Melius, etc.,

    id. Lael. 24, 90;

    Scytharum legati,

    Plin. 14, 22, 28, § 148:

    scitum est, inter Protogenem et eum (Apellem) quod accidit,

    a clever thing, id. 35, 10, 36, § 81:

    hoc Scitum est, periculum ex aliis facere, tibi quod ex usu siet,

    Ter. Heaut. 1, 2, 36; cf. id. Phorm. 5, 4, 2:

    scitum est causam conferre in tempus,

    Cic. de Or. 3, 61, 228.—
    2.
    Transf., beautiful, elegant, fine, etc. (mostly ante- and post-class.;

    syn.: venustus, bellus): satis scitum filum mulieris,

    Plaut. Merc. 4, 4, 15; cf.

    Iphis,

    Petr. 63, 3:

    mulierculae formae scitioris,

    Lampr. Commod. 2 fin. (v. perscitus):

    vox admodum scita et canora,

    Gell. 18, 5, 2:

    haec nox scita'st exercendo scorto,

    Plaut. Am. 1, 1, 132; cf. scitamenta.—
    B.
    (Acc. to II. A.) Subst.: scītum, i. n., an ordinance, statute, decree; esp. in connection with plebis (plebei, v. plebs), or, in one word, plebiscitum, an ordinance or decree of the people or of the citizens (opp. to senatusconsultum, a decree of the Senate):

    scita plebei appellantur ea, quae plebs suo suffragio sine patribus jussit, plebeio magistratu rogante,

    Fest. p. 293 Müll.; cf. Lael. Felix ap. Gell. 15, 27, 4:

    quo plebiscito decreta a senatu est quaestio, etc.,

    Cic. Fin. 2, 16, 54:

    quae (lex) postea plebiscito Canuleio abrogata est,

    id. Rep. 2, 37, 63:

    plebiscitis consularem potestatem minuere,

    id. de Or. 2, 48, 199 et saep. (v. 2. scitus).—In a lusus verbb. with scitus, A.: Ps. Ecquid is homo scitus est? Ch. Plebiscitum non est scitius, Plaut. Ps. 2, 4, 58.—In the order scitum plebis:

    de altero aedile scitum plebis est factum rogantibus tribunis,

    Liv. 31, 50 fin.; 10, 22 fin.:

    scita plebis injuncta patribus,

    id. 3, 67; 22, 26;

    Populi is used instead of plebis when the decrees of other nations are spoken of: cum lex esset Athenis, ne quis populi scitum faceret, ut quisquam coronā donaretur, etc.,

    Cic. Opt. Gen. 7, 19:

    Athenienses quibusdam temporibus sublato Areopago nihil nisi populi scitis ac decretis agebant,

    id. Rep. 1, 27, 43; so,

    in one word, populiscitum,

    Nep. Alcib. 5, 4; id. Epam. 7, 4; id. Phoc. 2, 2:

    ut nullum de eā re scitum populi fieret aut litteris mandaretur,

    Liv. 45, 25. Tacitus is the first who has populi scita for decrees of the Roman people, Tac. A. 3, 58.—Of Roman popular decrees also simply scita:

    cum scita ac jussa nostra sua sententia comprobat,

    Cic. Balb. 18, 42.—Rarely of other public or official ordinances (cf.:

    decreta, edicta, jussa): (Numa) omnia publica privataque sacra Pontificis scitis subjecit,

    Liv. 1, 20:

    quo minus ferociter aliorum (decemvirorum) scitis adversarentur,

    id. 3, 33; Plin. 14, 22, 28, § 146:

    regis,

    Vulg. Esth. 3, 8.—
    2.
    Transf. (with decretum and placitum) as a transl. of the Gr. dogma, a maxim, tenet, dogma, Sen. Ep. 95, 10.— Adv.: scītē (acc. to A.), shrewdly, cleverly, skilfully, adroitly, nicely, tastefully, elegantly (class.):

    eho, nimium scite scitus es,

    Plaut. Cas. 3, 1, 8; cf.:

    tondetur nimium scite,

    id. Merc. 3, 1, 28:

    satis scite et probe,

    id. Trin. 3, 3, 56; id. Bacch. 2, 3, 69; id. Mil. 4, 2, 74; id. Trin. 3, 3, 53; Ter. Heaut. 4, 4, 7; Cic. Fam. 11, 16, 1 (with commode):

    (rationes) ita sunt perscriptae scite et litterate, ut, etc.,

    id. Pis. 25, 61; cf.:

    scite et venuste facta,

    id. Verr. 2, 2, 35, § 87:

    illa ex patellis quae evellerat, ita scite in aureis poculis inligabat, etc.,

    id. ib. 2, 4, 24, §

    54: non scite (dictum),

    id. Att. 14, 20, 3; so,

    dictum,

    Plin. 36, 22, 48, § 166:

    scite loqui,

    Liv. 10, 19:

    parum scite convivium exornare,

    Sall. J. 85, 39; cf. Liv. 4, 44 fin.Comp.:

    scitius,

    Gell. 4, 11, 10.— Sup.:

    scitissime,

    Plaut. Stich. 1, 3, 116; Gell. 10, 11, 6; App. M. 9, p. 212, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > sciscor

  • 16 sollers

    sollers ( sōlers), tis (abl. regularly sollerti;

    sollerte,

    Ov. P. 4, 14, 35), adj. [sollus, i. e. totus - ars, and therefore qs. all art; hence, in gen.], skilled, skilful, clever, dexterous, adroit, expert (class.; syn.; sagax, subtilis, expertus).
    I.
    Of persons:

    quae liberum Scire aequom est adulescentem, solertem dabo,

    to make ready, accomplished, Ter. Eun. 3, 2, 25: vigilans ac sollers, sicca, sana, sobria sum, Afran. ap. Non. 21, 33:

    in omni vel officio vel sermone sollers,

    Cic. Rep. 2, 21, 37:

    pictor sollers in arte,

    Plin. 35, 11, 40, § 142:

    sollertem tu me facis,

    Ov. H. 20, 26:

    ancilla,

    id. Am. 1, 8, 87:

    vir,

    id. Ib. 279:

    Ulixes,

    id. P. 4, 14, 35:

    agricola,

    Nep. Cat. 3, 1.— Comp.:

    sollertior et ingeniosior,

    Cic. Rosc. Com. 11, 31.— Sup.:

    Sulla, rudis antea et ignarus belli, sollertissimus omnium factus est,

    Sall. J. 96, 1:

    hostis,

    Suet. Caes. 35.— Poet., with inf.:

    coloribus Sollers nunc hominem ponere nunc deum,

    Hor. C. 4, 8, 8; Ov. Am. 2, 7, 17; Sil. 1, 79; 8, 260.—With gen.:

    Musa lyrae sollers,

    Hor. A. P. 407:

    sollers cunctandi Fabius,

    Sil. 7, 126.—With ad and acc.:

    cum esset deus ad excogitandum providentissimus, ad faciendum sollertissimus,

    Lact. 2, 8, 3.—
    II.
    Transf., of things, ingenious, sagacious, intelligent, inventive:

    opera providae sollertisque naturae,

    Cic. N. D. 2, 51, 128: animus, [p. 1721] Liv. 7, 14; cf.:

    sollerti corde Prometheus,

    Cat. 64, 295:

    sollerti astu,

    Ov. M. 4, 776:

    sollers subtilisque descriptio partium,

    Cic. N. D. 2, 47, 121:

    frugum et pecudum custodia sollers,

    Verg. G. 4, 327:

    genus acuminis in reprehendendis verbis versutum et sollers,

    Cic. Brut. 67, 236:

    ingenium,

    Ov. F. 3, 840:

    hominum natura,

    id. Am. 3, 8, 45:

    manus,

    Tib. 1, 8, 29.— Comp.:

    nihil sollertius,

    Cic. Sen. 15, 54:

    sollertius est multo genus virile,

    Lucr. 5, 1356.— Sup.: fundus sollertissimus, qs. most creative, i. e. most productive, fruitful, Cato, R. R. 8 fin. — Hence, adv.: sollerter ( sōlert-), skilfully, dexterously, shrewdly, sagaciously, ingeniously:

    aliquid consequi,

    Cic. Leg. 1, 8, 26:

    patefacere futura,

    Tac. A. 6, 21:

    explorans,

    Spart. Hadr. 10.— Comp.:

    simulata sollertius,

    Cic. N. D. 2, 35, 88:

    exprimere incessus, vultum, etc.,

    Ov. M. 11, 635:

    colere hortos,

    id. ib. 14, 624: imperare, Treb. Poll. Gall. 13.— Sup.:

    aliquid sollertissime perspicere,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 98:

    tempora persequi,

    Vop. Car. 4.

    Lewis & Short latin dictionary > sollers

  • 17 sollerter

    sollers ( sōlers), tis (abl. regularly sollerti;

    sollerte,

    Ov. P. 4, 14, 35), adj. [sollus, i. e. totus - ars, and therefore qs. all art; hence, in gen.], skilled, skilful, clever, dexterous, adroit, expert (class.; syn.; sagax, subtilis, expertus).
    I.
    Of persons:

    quae liberum Scire aequom est adulescentem, solertem dabo,

    to make ready, accomplished, Ter. Eun. 3, 2, 25: vigilans ac sollers, sicca, sana, sobria sum, Afran. ap. Non. 21, 33:

    in omni vel officio vel sermone sollers,

    Cic. Rep. 2, 21, 37:

    pictor sollers in arte,

    Plin. 35, 11, 40, § 142:

    sollertem tu me facis,

    Ov. H. 20, 26:

    ancilla,

    id. Am. 1, 8, 87:

    vir,

    id. Ib. 279:

    Ulixes,

    id. P. 4, 14, 35:

    agricola,

    Nep. Cat. 3, 1.— Comp.:

    sollertior et ingeniosior,

    Cic. Rosc. Com. 11, 31.— Sup.:

    Sulla, rudis antea et ignarus belli, sollertissimus omnium factus est,

    Sall. J. 96, 1:

    hostis,

    Suet. Caes. 35.— Poet., with inf.:

    coloribus Sollers nunc hominem ponere nunc deum,

    Hor. C. 4, 8, 8; Ov. Am. 2, 7, 17; Sil. 1, 79; 8, 260.—With gen.:

    Musa lyrae sollers,

    Hor. A. P. 407:

    sollers cunctandi Fabius,

    Sil. 7, 126.—With ad and acc.:

    cum esset deus ad excogitandum providentissimus, ad faciendum sollertissimus,

    Lact. 2, 8, 3.—
    II.
    Transf., of things, ingenious, sagacious, intelligent, inventive:

    opera providae sollertisque naturae,

    Cic. N. D. 2, 51, 128: animus, [p. 1721] Liv. 7, 14; cf.:

    sollerti corde Prometheus,

    Cat. 64, 295:

    sollerti astu,

    Ov. M. 4, 776:

    sollers subtilisque descriptio partium,

    Cic. N. D. 2, 47, 121:

    frugum et pecudum custodia sollers,

    Verg. G. 4, 327:

    genus acuminis in reprehendendis verbis versutum et sollers,

    Cic. Brut. 67, 236:

    ingenium,

    Ov. F. 3, 840:

    hominum natura,

    id. Am. 3, 8, 45:

    manus,

    Tib. 1, 8, 29.— Comp.:

    nihil sollertius,

    Cic. Sen. 15, 54:

    sollertius est multo genus virile,

    Lucr. 5, 1356.— Sup.: fundus sollertissimus, qs. most creative, i. e. most productive, fruitful, Cato, R. R. 8 fin. — Hence, adv.: sollerter ( sōlert-), skilfully, dexterously, shrewdly, sagaciously, ingeniously:

    aliquid consequi,

    Cic. Leg. 1, 8, 26:

    patefacere futura,

    Tac. A. 6, 21:

    explorans,

    Spart. Hadr. 10.— Comp.:

    simulata sollertius,

    Cic. N. D. 2, 35, 88:

    exprimere incessus, vultum, etc.,

    Ov. M. 11, 635:

    colere hortos,

    id. ib. 14, 624: imperare, Treb. Poll. Gall. 13.— Sup.:

    aliquid sollertissime perspicere,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 98:

    tempora persequi,

    Vop. Car. 4.

    Lewis & Short latin dictionary > sollerter

См. также в других словарях:

  • shrewdly — shrewd UK US /ʃruːd/ adjective ► able to judge people and situations well and make good decisions: »My one big regret is about money I wish I d been more shrewd. »Simon is an extremely shrewd businessman. »The time is ripe for shrewd investors to …   Financial and business terms

  • shrewdly — adv. Shrewdly is used with these verbs: ↑calculate, ↑eye, ↑observe …   Collocations dictionary

  • shrewdly — shrewd ► ADJECTIVE ▪ having or showing sharp powers of judgement; astute. DERIVATIVES shrewdly adverb shrewdness noun. ORIGIN originally in the sense «evil in nature or character»: from SHREW(Cf. ↑shrew) in the obsolete sense «evil person or… …   English terms dictionary

  • Shrewdly — Shrewd Shrewd, a. [Compar. {Shrewder}; superl. {Shrewdest}.] [Originally the p. p. of shrew, v.t.] 1. Inclining to shrew; disposing to curse or scold; hence, vicious; malicious; evil; wicked; mischievous; vexatious; rough; unfair; shrewish.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • shrewdly — adverb see shrewd …   New Collegiate Dictionary

  • shrewdly — See shrewd. * * * …   Universalium

  • shrewdly — adverb In a shrewd manner …   Wiktionary

  • shrewdly — (Roget s IV) modif. Syn. knowingly, cleverly, slyly, foxily, trickily, sagaciously, astutely, skillfully, ably, smartly, guilefully, deceptively, cunningly, perspicaciously, intelligently, judiciously, neatly, coolly, handily, facilely, adroitly …   English dictionary for students

  • shrewdly — adv. cleverly, craftily; intelligently, judiciously, astutely …   English contemporary dictionary

  • shrewdly — shrewd·ly …   English syllables

  • shrewdly — See: shrewd …   English dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»