sententiae+n+f

fallo, fĕfelli, falsum, 3 (archaic inf. praes. pass. fallier, Pers. 3, 50; perf. pass. fefellitus sum, Petr. Fragm. 61, MSS.), v. a. [Sanscr. sphal, sphul, to waver; Gr. sphallô, a-sphalês], to deceive, trick, dupe, cheat, disappoint (freq. and class.; syn.: decipio, impono, frustror, circumvenio, emungo, fraudo).

In gen.

Of living objects:

T. Roscius non unum rei pecuniariae socium fefellit, verum novem homines honestissimos ejusdem muneris, etc.... induxit, decepit, destituit, omni fraude et perfidia fefellit,

Cic. Rosc. Am. 40, 116 sq.; so,

aliquem dolis,

Ter. And. 3, 2, 13; cf. id. Heaut. 3, 1, 61:

senem,

Plaut. Bacch. 4, 4, 43:

referam gratiam, atque eas itidem fallam, ut ab illis fallimur,

Ter. Eun. 2, 3, 93: tu illum fructu fallas, Poët. ap. Cic. N. D. 3, 29, 73:

id ipsum sui fallendi causa milites ab hostibus factum existimabant,

Caes. B. G. 7, 50, 2:

tum laqueis captare feras et fallere visco Inventum,

Verg. G. 1, 139; cf. Ov. M. 15, 474:

is enim sum, nisi me forte fallo, qui, etc.,

Cic. Phil. 12, 8, 21:

num me fefellit, Catilina, non modo res tanta, verum dies?

id. Cat. 1, 3, 7:

nisi me fallit animus,

id. Rosc. Am. 17, 48; cf.:

neque eum prima opinio fefellit,

Caes. B. C. 3, 67, 3:

ne spes eum fallat,

Cic. Fam. 1, 3; Caes. B. G. 2, 10, 4:

si in hominibus eligendis spes amicitiae nos fefellerit,

Cic. Verr. 2, 2, 11, § 28:

in quo cum eum opinio fefellisset,

Nep. Ages. 3, 5:

nisi forte me animus fallit,

Sall. C. 20, 17:

nisi memoria me fallit,

fails me, Gell. 20, p. 285 Bip.:

nisi me omnia fallunt,

Cic. Att. 8, 7, 1; cf.:

omnia me fallunt, nisi, etc.,

Sen. Ep. 95 med.:

nisi quid me fallit,

Cic. Fam. 5, 20, 6; cf.:

si quid nunc me fallit in scribendo,

id. ib. 3, 5, 4:

dominum sterilis saepe fefellit ager,

Ov. A. A. 1, 450:

certe hercle hic se ipsus fallit, non ego,

Ter. And. 3, 2, 15:

tam libenter se fallunt, quam si una fata decipiunt,

Sen. Brev. Vit. 11, 1:

cum alios falleret, se ipsum tamen non fefellit,

Lact. 1, 22, 5.— Pass. in mid. force, to deceive one's self, be deceived, to err, be mistaken:

errore quodam fallimur in disputando,

Cic. Rep. 3, 35:

qua (spe) possumus falli: deus falli qui potuit?

id. N. D. 3, 31, 76:

memoriā falli,

Plin. 10, 42, 59, § 118:

jamque dies, nisi fallor, adest,

Verg. A. 5, 49; Cic. Att. 4, 17, 1; 16, 6, 2:

ni fallor,

Ov. F. 4, 623; Lact. 2, 19, 1; cf.:

ordinis haec virtus erit et venus, aut ego fallor,

Hor. A. P. 42.—With object-clause:

dicere non fallar, quo, etc.,

Luc. 7, 288:

quamquam haut falsa sum, nos odiosas haberi,

Plaut. Aul. 2, 1, 4; cf.:

id quam facile sit mihi, haud sum falsus,

id. Men. 5, 2, 3; Ter. And. 4, 1, 23; Sall. J. 85, 20:

neque ea res falsum me habuit,

did not deceive me, id. ib. 10, 1:

ut falsus animi est!

Ter. Eun. 2, 2, 43.—

Of inanim. or abstr. objects:

promissum,

not to fulfil, Curt. 7, 10, 9:

fidem hosti datam fallere,

to violate, break, betray, deceive, Cic. Off. 1, 13, 39:

quodsi meam spem vis improborum fefellerit atque superaverit,

id. Cat. 4, 11, 23; cf. id. de Or. 1, 1, 2:

non fallam opinionem tuam,

id. Fam. 1, 6 fin.; cf. Caes. B. C. 3, 86 fin.:

imperium,

to fail to execute, Plin. 7, 37, 38, § 125:

cum lubrica saxa vestigium fallerent,

betrayed, Curt. 4, 9.— Poet.:

tu faciem illius Falle dolo,

imitate deceptively, assume, Verg. A. 1, 684:

sua terga nocturno lupo,

i. e. to hide, conceal, Prop. 4, 5, 14:

casses, retia,

to shun, avoid, Ov. H. 20, 45; 190. —

Absol.: neque quo pacto fallam... Scio quicquam, Caecil. ap. Cic. N. D. 3, 29 fin.:

cum maxime fallunt, id agunt, ut viri boni esse videantur,

Cic. Off. 1, 13, 41:

ea (divinatio) fallit fortasse nonnumquam,

id. Div. 1, 14, 25:

non in sortitione fallere,

id. Verr. 2, 2, 53, § 132:

in ea re,

Nep. Them. 7, 2; Cels. 7, 26, 2: ne falleret bis relata eadem res, Liv. 29, 35, 2:

ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent,

Caes. B. G. 4, 13, 5:

germinat et numquam fallentis termes olivae,

Hor. Epod. 16, 45:

plerumque sufflati atque tumidi (oratores) fallunt pro uberibus,

Gell. 7, 14, 5.—

Impers.: fallit (me) I deceive myself, I mistake, am mistaken:

sed nos, nisi me fallit, jacebimus,

Cic. Att. 14, 12, 2; cf.:

nisi me propter benevolentiam forte fallebat,

id. Cael. 19, 45; id. Sest. 50, 106:

nec eum fefellit,

id. Off. 2, 7, 25:

vide, ne te fallat,

Varr. R. R. 2, 1, 25. And cf. under II. B. 2.

In partic.

To deceive in swearing, to swear falsely:

is jurare cum coepisset, vox eum defecit in illo loco: SI SCIENS FALLO,

Cic. Fam. 7, 1, 2; cf.:

lapidem silicem tenebant juraturi per Jovem haec verba dicentes: SI SCIENS FALLO, TVM ME DISPITER, etc., Paul. ex Fest. s. v. lapidem, p. 115 Müll.: si sciens fefellisset,

Plin. Pan. 64, 3; cf. Liv. 21, 45, 8; Prop. 4, 7, 53:

expedit matris cineres opertos Fallere,

i. e. to swear falsely by the ashes of your mother, Hor. C. 2, 8, 10.—

With respect to one's knowledge or sight, for the more usual latēre: to lie concealed from, to escape the notice, elude the observation of a person (so in Cic., Sall., and Caes. for the most part only impers., v. 2. infra).

With acc.:

neque enim hoc te, Crasse, fallit, quam multa sint et quam varia genera dicendi,

Cic. de Or. 1, 60, 255:

tanto silentio in summum evasere, ut non custodes solum fallerent, sed, etc.,

Liv. 5, 47, 3:

nec fefellit veniens ducem,

id. 2, 19, 7; Curt. 7, 6, 4; cf.:

quin et Atridas duce te (Mercurio)... Priamus... Thessalosque ignes et iniqua Trojae Castra fefellit,

Hor. C. 1, 10, 16:

quos fallere et effugere est triumphus,

id. ib. 4, 4, 52:

Spartacum si qua potuit vagantem Fallere testa,

id. ib. 3, 14, 20; Suet. Caes. 43:

nec te Pythagorae fallant arcana,

Hor. Epod. 15, 21; id. Ep. 1, 6, 45:

nec quicquam eos, quae terra marique agerentur, fallebat,

Liv. 41, 2, 1 Drak.:

ut plebem tribunosque falleret judicii rescindendi consilium initum,

id. 4, 11, 4:

tanta celeritate, ut visum fallant,

Plin. 9, 50, 74, § 157:

oculos littera fallit,

cannot be distinctly read, Ov. A. A. 3, 627.— With acc. and inf.:

neutros fefellit hostes appropinquare,

Liv. 31, 33, 8 Weissenb. ad loc.—Mid. with gen.:

nec satis exaudiebam, nec sermonis fallebar tamen,

Plaut. Ep. 2, 2, 55.—

Absol., to escape notice, be unseen, remain undiscovered:

speculator Carthaginiensium, qui per biennium fefellerat, Romae deprehensus,

Liv. 22, 33, 1; 25, 9, 2:

spes fallendi, resistendive, si non falleret,

of remaining unnoticed, id. 21, 57, 5:

non fefellere ad Tifernum hostes instructi,

id. 10, 14, 6.—So with part. perf., Liv. 42, 64, 3; 23, 19, 11.—With part. pres.: ne alio itinere hostis falleret ad urbem incedens, i. e. arrive secretly, lanthanoi prosiôn, Liv. 8, 20, 5; cf. id. 5, 47, 9; Verg. A. 7, 350:

nec vixit male, qui natus moriensque fefellit,

i. e. has remained unnoticed, Hor. Ep. 1, 17, 10:

fallere pro aliquo,

to pass for, Gell. 7, 14:

bonus longe fallente sagitta,

Verg. A. 9, 572.—

Impers.: fallit (me), it is concealed from me, unknown to me, I do not know, am ignorant of (for the most part only with negatives or in negative interrogations), constr. with subject-clause:

non me fefellit: sensi,

Plaut. Bacch. 2, 3, 64:

num me fefellit, hosce id struere?

Ter. Heaut. 3, 2, 3; cf.:

in lege nulla esse ejusmodi capita, te non fallit,

Cic. Att. 3, 23, 4:

nec me animi fallit, etc.,

Lucr. 1, 136; 5, 97:

quem fallit?

who does not know? Plin. 2, 103, 106, § 233:

neque vero Caesarem fefellit, quin, etc.,

Caes. B C. 3, 94, 3.—

To cause any thing (space, time, etc.) not to be observed or felt, to lighten any thing difficult, or to appease, silence any thing disagreeable, to beguile ( poet. and in post-Aug. prose):

medias fallunt sermonibus horas Sentirique moram prohibent,

Ov. M. 8, 652:

jam somno fallere curam,

Hor. S. 2, 7, 114:

Fallebat curas aegraque corda labor,

Ov. Tr. 3, 2, 16; cf.

dolores,

id. ib. 5, 7, 39:

luctum,

Val. Fl. 3, 319:

molliter austerum studio fallente laborem,

Hor. S. 2, 2, 12; Ov. M. 6, 60; Plin. 27, 7, 28, § 49.—Prov.:

fallere credentem non est operosa puellam Gloria,

Ov. H. 2, 63.—Hence, falsus, a, um, P. a., deceptive, pretended, feigned, deceitful, spurious, false (syn.: adulterinus, subditus, subditicius, spurius).

[p. 722] Adj.:

testes aut casu veri aut malitia falsi fictique esse possunt,

Cic. Div. 2, 11, 27; cf.:

falsum est id totum, neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. Rep. 2, 15:

ementita et falsa plenaque erroris,

id. N. D. 2, 21, 55:

pro re certa spem falsam domum retulerunt,

id. Rosc. Am. 38, 110; cf.:

spe falsa atque fallaci,

id. Phil. 12, 2, 7; so,

spes,

id. Sull. 82, 91:

falsa et mendacia visa,

id. Div. 2, 62, 127; cf.:

falsa et inania visa,

id. ib.:

falsum et imitatione simulatum,

id. de Or. 2, 45, 189; cf. id. Phil. 11, 2, 5:

argumentum,

id. Inv. 1, 48, 90:

qui falsas lites falsis testimoniis Petunt,

Plaut. Rud. prol. 13:

reperiuntur falsi falsimoniis,

id. Bacch. 3, 6, 12:

ambitio multos mortales falsos fieri subegit,

Sall. C. 10, 5 Kritz.:

pater (opp. verus),

a supposed father, Ov. M. 9, 24; cf. id. ib. 1, 754:

falsi ac festinantes,

Tac. A. 1, 7: suspectio, Enn. ap. Non. 511, 5:

nuntius,

Cic. de Or. 1, 38, 175:

rumores,

Caes. B. G. 6, 20, 2:

poena falsarum et corruptarum litterarum,

Cic. Fl. 17, 39; cf.:

falsas esse litteras et a scriba vitiatas,

Liv. 40, 55, 1:

falsarum tabularum rei,

Suet. Aug. 19:

fama,

Cic. Lael. 4, 15:

appellatio,

Quint. 7, 3, 5:

sententiae,

id. 8, 5, 7:

crimina,

Hor. C. 3, 7, 14;

terrores,

id. Ep. 2, 1, 212:

opprobria,

i. e. undeserved, id. ib. 1, 16, 38; cf.

honor,

id. ib. 39: falsi Simoëntis ad undam, i. e. fictitious (simulati), Verg. A. 3, 302; cf.:

falsi sequimur vestigia tauri (i. e. Jovis),

Val. Fl. 8, 265:

vultu simulans Haliagmona,

Stat. Th. 7, 739:

ita ceteros terruere, ut adesse omnem exercitum trepidi ac falsi nuntiarent,

Tac. H. 2, 17:

ne illi falsi sunt qui divorsissumas res pariter expectant,

deceived, mistaken, Sall. J. 85, 20; cf.:

falsus utinam vates sim,

Liv. 21, 10, 10; so,

vates,

id. 4, 46, 5.— Comp. (rare):

quanto est abjectior et falsior ista (theologia),

Aug. Civ. D. 7, 5 fin.:

nihil est hominum inepta persuasione falsius,

Petr. 132; cf. Paul. ex Fest. p. 92, 11 Müll.— Sup.:

id autem falsissimum est,

Col. 1, 6, 17.—

With gen.:

Felix appellatur Arabia, falsi et ingrati cognominis,

Plin. 12, 18, 41, § 82.—

False, counterfeit, spurious, = adulterinus (late Lat.): moneta, Cod. Th. 9, 21, 9.—

As subst.

falsus, i, m., a liar, deceiver:

Spurinnam ut falsum arguens,

a false prophet, Suet. Caes. 81 fin.; id. Tib. 14.—

falsum, i, n., falsehood, fraud:

ex falsis verum effici non potest,

Cic. Div. 2, 51, 106; cf.:

veris falsa remiscet,

Hor. A. P. 151:

vero distinguere falsum,

id. Ep. 1, 10, 29:

falsum scripseram,

Cic. Att. 7, 14, 2; Quint. 7, 2, 53:

ex illa causa falsi,

i. e. of fraud, Dig. 48, 10 (De lege Cornelia de falsis), 1;

v. the whole title: acclinis falsis animus,

Hor. S. 2, 2, 6:

nec obstitit falsis Tiberius,

Tac. A. 2, 82:

simulationum falsa,

id. ib. 6, 46 et saep.—Adverb.:

telisque non in falsum jactis,

i. e. not at random, with effect, Tac. A. 4, 50 fin.:

jurare falsum,

Ov. Am. 3, 3, 11.— Adv., untruly, erroneously, unfaithfully, wrongly, falsely; in two forms, falso and false.

falso:

eho mavis vituperari falso, quam vero extolli?

Plaut. Most. 1, 3, 21 sq.; cf. id. Trin. 1, 2, 173;

so opp. vero,

Curt. 5, 2, 2: ei rei dant operam, ut mihi falso maledicatur, Cato ap. Charis. p. 179 P.: falso criminare, Enn. ap. Non. 470, 16:

neque me perpetiar probri Falso insimulatam,

id. Am. 3, 2, 7; 21; cf.:

non possum quemquam insimulare falso,

Cic. Verr. 2, 5, 41, § 107:

falso memoriae proditum,

id. de Imp. Pomp. 14, 41:

cum Tarquinius... vivere falso diceretur,

id. Rep. 2, 21; cf.:

adesse ejus equites falso nuntiabantur,

Caes. B. C. 1, 14, 1:

cum utrumque falso fingerent,

Liv. 42, 2:

falso in me conferri,

Cic. Fam. 5, 5, 2: aliquem falso occidere, i. e. by mistake, Naev. ap. Charis. p. 179 P.; cf.:

ut miseri parentes quos falso lugent, vivere sciant,

Liv. 34, 32, 13; and:

falso lamentari eas Darium vivum,

Curt. 3, 12:

falso queritur de natura sua genus humanum,

Sall. J. 1:

falso plurima volgus amat,

Tib. 3, 3, 20 (so perh. also in Cic. Ac. 2, 46, 141, non assentiar saepe falso, instead of false).—Ellipt.: Da. Si quid narrare occepi, continuo dari tibi verba censes. Si. Falso, Ter. And. 3, 2, 24; cf.:

atqui in talibus rebus aliud utile interdum, aliud honestum videri solet. Falso: nam, etc.,

Cic. Off. 3, 18, 74; so Quint. 2, 17, 12; Nep. Alc. 9:

quia inter inpotentes et validos falso quiescas, = quia falluntur qui putant quiesci posse,

Tac. Germ. 36.—

false (very rare): judicium false factum, Sisenn. ap. Charis. p. 179; Plaut. Capt. 3, 4, 78 Fleck. (Cic. Ac. 2, 46, 141 dub., B. and K., al. falso).— Sup.:

quae adversus haec falsissime disputantur,

Aug. Conf. 10, 13.

fallo, fĕfelli, falsum, 3 (archaic inf. praes. pass. fallier, Pers. 3, 50; perf. pass. fefellitus sum, Petr. Fragm. 61, MSS.), v. a. [Sanscr. sphal, sphul, to waver; Gr. sphallô, a-sphalês], to deceive, trick, dupe, cheat, disappoint (freq. and class.; syn.: decipio, impono, frustror, circumvenio, emungo, fraudo).

In gen.

Of living objects:

T. Roscius non unum rei pecuniariae socium fefellit, verum novem homines honestissimos ejusdem muneris, etc.... induxit, decepit, destituit, omni fraude et perfidia fefellit,

Cic. Rosc. Am. 40, 116 sq.; so,

aliquem dolis,

Ter. And. 3, 2, 13; cf. id. Heaut. 3, 1, 61:

senem,

Plaut. Bacch. 4, 4, 43:

referam gratiam, atque eas itidem fallam, ut ab illis fallimur,

Ter. Eun. 2, 3, 93: tu illum fructu fallas, Poët. ap. Cic. N. D. 3, 29, 73:

id ipsum sui fallendi causa milites ab hostibus factum existimabant,

Caes. B. G. 7, 50, 2:

tum laqueis captare feras et fallere visco Inventum,

Verg. G. 1, 139; cf. Ov. M. 15, 474:

is enim sum, nisi me forte fallo, qui, etc.,

Cic. Phil. 12, 8, 21:

num me fefellit, Catilina, non modo res tanta, verum dies?

id. Cat. 1, 3, 7:

nisi me fallit animus,

id. Rosc. Am. 17, 48; cf.:

neque eum prima opinio fefellit,

Caes. B. C. 3, 67, 3:

ne spes eum fallat,

Cic. Fam. 1, 3; Caes. B. G. 2, 10, 4:

si in hominibus eligendis spes amicitiae nos fefellerit,

Cic. Verr. 2, 2, 11, § 28:

in quo cum eum opinio fefellisset,

Nep. Ages. 3, 5:

nisi forte me animus fallit,

Sall. C. 20, 17:

nisi memoria me fallit,

fails me, Gell. 20, p. 285 Bip.:

nisi me omnia fallunt,

Cic. Att. 8, 7, 1; cf.:

omnia me fallunt, nisi, etc.,

Sen. Ep. 95 med.:

nisi quid me fallit,

Cic. Fam. 5, 20, 6; cf.:

si quid nunc me fallit in scribendo,

id. ib. 3, 5, 4:

dominum sterilis saepe fefellit ager,

Ov. A. A. 1, 450:

certe hercle hic se ipsus fallit, non ego,

Ter. And. 3, 2, 15:

tam libenter se fallunt, quam si una fata decipiunt,

Sen. Brev. Vit. 11, 1:

cum alios falleret, se ipsum tamen non fefellit,

Lact. 1, 22, 5.— Pass. in mid. force, to deceive one's self, be deceived, to err, be mistaken:

errore quodam fallimur in disputando,

Cic. Rep. 3, 35:

qua (spe) possumus falli: deus falli qui potuit?

id. N. D. 3, 31, 76:

memoriā falli,

Plin. 10, 42, 59, § 118:

jamque dies, nisi fallor, adest,

Verg. A. 5, 49; Cic. Att. 4, 17, 1; 16, 6, 2:

ni fallor,

Ov. F. 4, 623; Lact. 2, 19, 1; cf.:

ordinis haec virtus erit et venus, aut ego fallor,

Hor. A. P. 42.—With object-clause:

dicere non fallar, quo, etc.,

Luc. 7, 288:

quamquam haut falsa sum, nos odiosas haberi,

Plaut. Aul. 2, 1, 4; cf.:

id quam facile sit mihi, haud sum falsus,

id. Men. 5, 2, 3; Ter. And. 4, 1, 23; Sall. J. 85, 20:

neque ea res falsum me habuit,

did not deceive me, id. ib. 10, 1:

ut falsus animi est!

Ter. Eun. 2, 2, 43.—

Of inanim. or abstr. objects:

promissum,

not to fulfil, Curt. 7, 10, 9:

fidem hosti datam fallere,

to violate, break, betray, deceive, Cic. Off. 1, 13, 39:

quodsi meam spem vis improborum fefellerit atque superaverit,

id. Cat. 4, 11, 23; cf. id. de Or. 1, 1, 2:

non fallam opinionem tuam,

id. Fam. 1, 6 fin.; cf. Caes. B. C. 3, 86 fin.:

imperium,

to fail to execute, Plin. 7, 37, 38, § 125:

cum lubrica saxa vestigium fallerent,

betrayed, Curt. 4, 9.— Poet.:

tu faciem illius Falle dolo,

imitate deceptively, assume, Verg. A. 1, 684:

sua terga nocturno lupo,

i. e. to hide, conceal, Prop. 4, 5, 14:

casses, retia,

to shun, avoid, Ov. H. 20, 45; 190. —

Absol.: neque quo pacto fallam... Scio quicquam, Caecil. ap. Cic. N. D. 3, 29 fin.:

cum maxime fallunt, id agunt, ut viri boni esse videantur,

Cic. Off. 1, 13, 41:

ea (divinatio) fallit fortasse nonnumquam,

id. Div. 1, 14, 25:

non in sortitione fallere,

id. Verr. 2, 2, 53, § 132:

in ea re,

Nep. Them. 7, 2; Cels. 7, 26, 2: ne falleret bis relata eadem res, Liv. 29, 35, 2:

ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent,

Caes. B. G. 4, 13, 5:

germinat et numquam fallentis termes olivae,

Hor. Epod. 16, 45:

plerumque sufflati atque tumidi (oratores) fallunt pro uberibus,

Gell. 7, 14, 5.—

Impers.: fallit (me) I deceive myself, I mistake, am mistaken:

sed nos, nisi me fallit, jacebimus,

Cic. Att. 14, 12, 2; cf.:

nisi me propter benevolentiam forte fallebat,

id. Cael. 19, 45; id. Sest. 50, 106:

nec eum fefellit,

id. Off. 2, 7, 25:

vide, ne te fallat,

Varr. R. R. 2, 1, 25. And cf. under II. B. 2.

In partic.

To deceive in swearing, to swear falsely:

is jurare cum coepisset, vox eum defecit in illo loco: SI SCIENS FALLO,

Cic. Fam. 7, 1, 2; cf.:

lapidem silicem tenebant juraturi per Jovem haec verba dicentes: SI SCIENS FALLO, TVM ME DISPITER, etc., Paul. ex Fest. s. v. lapidem, p. 115 Müll.: si sciens fefellisset,

Plin. Pan. 64, 3; cf. Liv. 21, 45, 8; Prop. 4, 7, 53:

expedit matris cineres opertos Fallere,

i. e. to swear falsely by the ashes of your mother, Hor. C. 2, 8, 10.—

With respect to one's knowledge or sight, for the more usual latēre: to lie concealed from, to escape the notice, elude the observation of a person (so in Cic., Sall., and Caes. for the most part only impers., v. 2. infra).

With acc.:

neque enim hoc te, Crasse, fallit, quam multa sint et quam varia genera dicendi,

Cic. de Or. 1, 60, 255:

tanto silentio in summum evasere, ut non custodes solum fallerent, sed, etc.,

Liv. 5, 47, 3:

nec fefellit veniens ducem,

id. 2, 19, 7; Curt. 7, 6, 4; cf.:

quin et Atridas duce te (Mercurio)... Priamus... Thessalosque ignes et iniqua Trojae Castra fefellit,

Hor. C. 1, 10, 16:

quos fallere et effugere est triumphus,

id. ib. 4, 4, 52:

Spartacum si qua potuit vagantem Fallere testa,

id. ib. 3, 14, 20; Suet. Caes. 43:

nec te Pythagorae fallant arcana,

Hor. Epod. 15, 21; id. Ep. 1, 6, 45:

nec quicquam eos, quae terra marique agerentur, fallebat,

Liv. 41, 2, 1 Drak.:

ut plebem tribunosque falleret judicii rescindendi consilium initum,

id. 4, 11, 4:

tanta celeritate, ut visum fallant,

Plin. 9, 50, 74, § 157:

oculos littera fallit,

cannot be distinctly read, Ov. A. A. 3, 627.— With acc. and inf.:

neutros fefellit hostes appropinquare,

Liv. 31, 33, 8 Weissenb. ad loc.—Mid. with gen.:

nec satis exaudiebam, nec sermonis fallebar tamen,

Plaut. Ep. 2, 2, 55.—

Absol., to escape notice, be unseen, remain undiscovered:

speculator Carthaginiensium, qui per biennium fefellerat, Romae deprehensus,

Liv. 22, 33, 1; 25, 9, 2:

spes fallendi, resistendive, si non falleret,

of remaining unnoticed, id. 21, 57, 5:

non fefellere ad Tifernum hostes instructi,

id. 10, 14, 6.—So with part. perf., Liv. 42, 64, 3; 23, 19, 11.—With part. pres.: ne alio itinere hostis falleret ad urbem incedens, i. e. arrive secretly, lanthanoi prosiôn, Liv. 8, 20, 5; cf. id. 5, 47, 9; Verg. A. 7, 350:

nec vixit male, qui natus moriensque fefellit,

i. e. has remained unnoticed, Hor. Ep. 1, 17, 10:

fallere pro aliquo,

to pass for, Gell. 7, 14:

bonus longe fallente sagitta,

Verg. A. 9, 572.—

Impers.: fallit (me), it is concealed from me, unknown to me, I do not know, am ignorant of (for the most part only with negatives or in negative interrogations), constr. with subject-clause:

non me fefellit: sensi,

Plaut. Bacch. 2, 3, 64:

num me fefellit, hosce id struere?

Ter. Heaut. 3, 2, 3; cf.:

in lege nulla esse ejusmodi capita, te non fallit,

Cic. Att. 3, 23, 4:

nec me animi fallit, etc.,

Lucr. 1, 136; 5, 97:

quem fallit?

who does not know? Plin. 2, 103, 106, § 233:

neque vero Caesarem fefellit, quin, etc.,

Caes. B C. 3, 94, 3.—

To cause any thing (space, time, etc.) not to be observed or felt, to lighten any thing difficult, or to appease, silence any thing disagreeable, to beguile ( poet. and in post-Aug. prose):

medias fallunt sermonibus horas Sentirique moram prohibent,

Ov. M. 8, 652:

jam somno fallere curam,

Hor. S. 2, 7, 114:

Fallebat curas aegraque corda labor,

Ov. Tr. 3, 2, 16; cf.

dolores,

id. ib. 5, 7, 39:

luctum,

Val. Fl. 3, 319:

molliter austerum studio fallente laborem,

Hor. S. 2, 2, 12; Ov. M. 6, 60; Plin. 27, 7, 28, § 49.—Prov.:

fallere credentem non est operosa puellam Gloria,

Ov. H. 2, 63.—Hence, falsus, a, um, P. a., deceptive, pretended, feigned, deceitful, spurious, false (syn.: adulterinus, subditus, subditicius, spurius).

[p. 722] Adj.:

testes aut casu veri aut malitia falsi fictique esse possunt,

Cic. Div. 2, 11, 27; cf.:

falsum est id totum, neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. Rep. 2, 15:

ementita et falsa plenaque erroris,

id. N. D. 2, 21, 55:

pro re certa spem falsam domum retulerunt,

id. Rosc. Am. 38, 110; cf.:

spe falsa atque fallaci,

id. Phil. 12, 2, 7; so,

spes,

id. Sull. 82, 91:

falsa et mendacia visa,

id. Div. 2, 62, 127; cf.:

falsa et inania visa,

id. ib.:

falsum et imitatione simulatum,

id. de Or. 2, 45, 189; cf. id. Phil. 11, 2, 5:

argumentum,

id. Inv. 1, 48, 90:

qui falsas lites falsis testimoniis Petunt,

Plaut. Rud. prol. 13:

reperiuntur falsi falsimoniis,

id. Bacch. 3, 6, 12:

ambitio multos mortales falsos fieri subegit,

Sall. C. 10, 5 Kritz.:

pater (opp. verus),

a supposed father, Ov. M. 9, 24; cf. id. ib. 1, 754:

falsi ac festinantes,

Tac. A. 1, 7: suspectio, Enn. ap. Non. 511, 5:

nuntius,

Cic. de Or. 1, 38, 175:

rumores,

Caes. B. G. 6, 20, 2:

poena falsarum et corruptarum litterarum,

Cic. Fl. 17, 39; cf.:

falsas esse litteras et a scriba vitiatas,

Liv. 40, 55, 1:

falsarum tabularum rei,

Suet. Aug. 19:

fama,

Cic. Lael. 4, 15:

appellatio,

Quint. 7, 3, 5:

sententiae,

id. 8, 5, 7:

crimina,

Hor. C. 3, 7, 14;

terrores,

id. Ep. 2, 1, 212:

opprobria,

i. e. undeserved, id. ib. 1, 16, 38; cf.

honor,

id. ib. 39: falsi Simoëntis ad undam, i. e. fictitious (simulati), Verg. A. 3, 302; cf.:

falsi sequimur vestigia tauri (i. e. Jovis),

Val. Fl. 8, 265:

vultu simulans Haliagmona,

Stat. Th. 7, 739:

ita ceteros terruere, ut adesse omnem exercitum trepidi ac falsi nuntiarent,

Tac. H. 2, 17:

ne illi falsi sunt qui divorsissumas res pariter expectant,

deceived, mistaken, Sall. J. 85, 20; cf.:

falsus utinam vates sim,

Liv. 21, 10, 10; so,

vates,

id. 4, 46, 5.— Comp. (rare):

quanto est abjectior et falsior ista (theologia),

Aug. Civ. D. 7, 5 fin.:

nihil est hominum inepta persuasione falsius,

Petr. 132; cf. Paul. ex Fest. p. 92, 11 Müll.— Sup.:

id autem falsissimum est,

Col. 1, 6, 17.—

With gen.:

Felix appellatur Arabia, falsi et ingrati cognominis,

Plin. 12, 18, 41, § 82.—

False, counterfeit, spurious, = adulterinus (late Lat.): moneta, Cod. Th. 9, 21, 9.—

As subst.

falsus, i, m., a liar, deceiver:

Spurinnam ut falsum arguens,

a false prophet, Suet. Caes. 81 fin.; id. Tib. 14.—

falsum, i, n., falsehood, fraud:

ex falsis verum effici non potest,

Cic. Div. 2, 51, 106; cf.:

veris falsa remiscet,

Hor. A. P. 151:

vero distinguere falsum,

id. Ep. 1, 10, 29:

falsum scripseram,

Cic. Att. 7, 14, 2; Quint. 7, 2, 53:

ex illa causa falsi,

i. e. of fraud, Dig. 48, 10 (De lege Cornelia de falsis), 1;

v. the whole title: acclinis falsis animus,

Hor. S. 2, 2, 6:

nec obstitit falsis Tiberius,

Tac. A. 2, 82:

simulationum falsa,

id. ib. 6, 46 et saep.—Adverb.:

telisque non in falsum jactis,

i. e. not at random, with effect, Tac. A. 4, 50 fin.:

jurare falsum,

Ov. Am. 3, 3, 11.— Adv., untruly, erroneously, unfaithfully, wrongly, falsely; in two forms, falso and false.

falso:

eho mavis vituperari falso, quam vero extolli?

Plaut. Most. 1, 3, 21 sq.; cf. id. Trin. 1, 2, 173;

so opp. vero,

Curt. 5, 2, 2: ei rei dant operam, ut mihi falso maledicatur, Cato ap. Charis. p. 179 P.: falso criminare, Enn. ap. Non. 470, 16:

neque me perpetiar probri Falso insimulatam,

id. Am. 3, 2, 7; 21; cf.:

non possum quemquam insimulare falso,

Cic. Verr. 2, 5, 41, § 107:

falso memoriae proditum,

id. de Imp. Pomp. 14, 41:

cum Tarquinius... vivere falso diceretur,

id. Rep. 2, 21; cf.:

adesse ejus equites falso nuntiabantur,

Caes. B. C. 1, 14, 1:

cum utrumque falso fingerent,

Liv. 42, 2:

falso in me conferri,

Cic. Fam. 5, 5, 2: aliquem falso occidere, i. e. by mistake, Naev. ap. Charis. p. 179 P.; cf.:

ut miseri parentes quos falso lugent, vivere sciant,

Liv. 34, 32, 13; and:

falso lamentari eas Darium vivum,

Curt. 3, 12:

falso queritur de natura sua genus humanum,

Sall. J. 1:

falso plurima volgus amat,

Tib. 3, 3, 20 (so perh. also in Cic. Ac. 2, 46, 141, non assentiar saepe falso, instead of false).—Ellipt.: Da. Si quid narrare occepi, continuo dari tibi verba censes. Si. Falso, Ter. And. 3, 2, 24; cf.:

atqui in talibus rebus aliud utile interdum, aliud honestum videri solet. Falso: nam, etc.,

Cic. Off. 3, 18, 74; so Quint. 2, 17, 12; Nep. Alc. 9:

quia inter inpotentes et validos falso quiescas, = quia falluntur qui putant quiesci posse,

Tac. Germ. 36.—

false (very rare): judicium false factum, Sisenn. ap. Charis. p. 179; Plaut. Capt. 3, 4, 78 Fleck. (Cic. Ac. 2, 46, 141 dub., B. and K., al. falso).— Sup.:

quae adversus haec falsissime disputantur,

Aug. Conf. 10, 13.

fātum, i ( masc. fatus malus meus, Petr. 42, 77), n. [for II. A.], that which is said, an utterance. —Hence,

Prop., a prophetic declaration, oracle, prediction (rare but class.): neque me Apollo fatis fandis dementem invitam ciet, Pac. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 Vahl.):

Lentulum sibi confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se, etc.,

Cic. Cat. 3, 4, 9:

eo fatis quae Veientes scripta haberent,

id. Div. 1, 44, 100:

fatis, ominibus oraculisque portendere,

Liv. 29, 10 fin. Drak. N. cr.:

Siculisne resideret arvis Oblitus factorum,

Verg. A. 5, 703.—

Transf.

In gen., that which is ordained, desting, fate; the heimarmenê or moira of the Greeks (syn.:

fortuna, fors, sors, casus): nec ii, qui dicunt immutabilia esse, quae futura sint nec posse verum futurum convertere in falsum, fati necessitatem confirmant, sed verborum vim interpretantur. At qui introducunt causarum seriem sempiternam, ii mentem hominis voluntate libera spoliatam necessitate fati devinciunt,

Cic. Fat. 9, 20 sq.; hence the philosophic use of the word to denote the eternal, immutable law of nature: fieri omnia fato, ratio cogit fateri. Fatum autem id appello, quod Graeci heimarmenên, id est ordinem seriemque causarum, cum causa causae nexa rem ex se gignat, id. Div. 1, 55, 125 sq.; cf.:

cum vos fato fieri dicatis omnia, quod autem semper ex omni aeternitate verum fuerit, id esse fatum,

id. N. D. 3, 6, 14; and: cum duae sententiae fuissent veterum philosophorum, una eorum, qui censerent omnia ita fato fieri, ut id fatum vim necessitatis afferret;

in qua sententia Democritus, Heraclitus, Empedocles, Aristoteles fuit: altera eorum, quibus viderentur sine ullo fato esse animorum motus voluntarii,

id. Fat. 17, 39; cf.

also: ex hoc genere causarum ex aeternitate pendentium fatum a Stoicis nectitur,

id. Top. 15, 59; and:

anile sane et plenum superstitionis fati nomen ipsum,

id. Div. 2, 7, 19:

si Daphitae fatum fuit ex equo cadere,

id. Fat. 3, 5; cf. id. ib. 12, 28: cf.:

neque si fatum fuerat, effugisset,

id. Div. 2, 8, 20:

ut praedici posset, quid cuique eventurum et quo quisque fato natus esset,

id. ib. 1, 1, 2;

quonam meo fato fieri dicam, ut, etc.,

id. Phil. 2, 1, 1: qua quidem in re singulari sum fato, I experience a remarkable fate, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 1:

si quid mihi humanitus accidisset multa autem impendere videntur praeter naturam etiam praeterque fatum,

i. e. beyond the natural and appointed course of events, id. Phil. 1, 4, 10:

quasi debita sibi fato dominatione,

Suet. Aug. 19:

persuasio, cuncta fato agi,

id. Tib. 69:

nisi dii immortales omni ratione placati suo numine prope fata ipsa flexissent,

Cic. Cat. 3, 8, 19:

orte Saturno, tibi cura magni Caesaris fatis data,

Hor. C. 1, 12, 51:

quo (Caesare) nihil majus meliusve terris Fata donavere bonique divi,

id. ib. 4, 2, 38; id. Carm. Sec. 28:

ut caneret fera Nereus Fata,

id. C. 1, 15, 5; so,

acerba,

id. Epod. 7, 17:

triste,

id. S. 1, 9, 29:

caeca,

id. C. 2, 13, 16:

plebeium in circo positum est fatum,

the fate of the vulgar, Juv. 6, 588:

fata regunt homines,

id. 9, 32; 12, 63.—With ut:

qui hoc fato natus est, ut, etc.,

Cic. Mil. 11, 30:

fuit hoc sive meum sive rei publicae fatum, ut, etc.,

id. Balb. 26, 58.—With ne: eo [p. 730] fato se in iis terris collocatam esse arbitratur, ne, etc., Cic. Font. 16, 35.—

Esp.

Of the will or determination of the gods:

heu stirpem invisam et fatis contraria nostris Fata Phrygum,

Verg. A. 7, 293; 7, 50; cf. Non. 455, 25.—And also of that which determines the fate of a person or thing: Ilio tria fuisse audivi fata, quae illi forent exitio: signum ex arce si perisset;

alterum, etc.,

Plaut. Bacch. 4, 9, 29; so,

Herculis sagittae, quae fatum Trojae fuere,

Just. 20, 1 fin. —Prov.:

fata viam invenient,

Verg. A. 3, 395; 10, 113.— Fāta, ōrum, n., personified as deities, the Fates, Prop. 4, 7, 51; Stat. Th. 8, 26; id. S. 5, 1, 259; Inscr. Orell. 1771 sq.—

a.. Bad fortune, ill fate, calamity, mishap:

dictum facete et contumeliose in Metellos antiquum Naevii est: Fato Metelli Romae fiunt consules,

Pseudo Ascon. ad Cic. Verr. 1, 10, 29 (p. 140 ed. Orell.);

and, alluding to this verse: hoc Verrem dicere aiebant, te (sc. Metellum) non fato, ut ceteros ex vestra familia, sed opera sua consulem factum,

id. ib. 10, 29:

quibus ego confido impendere fatum aliquod et poenas jamdiu improbitati, nequitiae... debitas instare,

Cic. Cat. 2, 5, 11:

exitii ac fati dies,

id. ib. 3, 7, 17:

abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut, etc.,

Caes. B. G. 1, 39, 4; cf. Caes. B. C. 2, 6, 1:

quod si jam (quod dii omen avertant) fatum extremum rei publicae venit,

Cic. Phil. 3, 14, 35:

in illo paene fato rei publicae,

id. Dom. 57, 145.— So,

Esp. freq. of death:

sic Hortensii vox exstincta fato suo est, nostra publico,

id. Brut. 96, 328; cf.:

nolite hunc maturius exstingui vulnere vestro quam suo fato,

id. Cael. 32, 79; cf.:

omen fati,

id. Phil. 9, 4, 6; and:

quia nec fato merita nec morte peribat,

Verg. A. 4, 696: ferro, non fato moerus Argivum (i. e. Achilles) occidit, Poët. ap. Quint. 8, 6, 10 Spald.:

perfunctos jam fato = mortuos,

Liv. 9, 1, 6;

qui fato sunt functi,

Quint. 3, 7, 10:

fato cedere,

Liv. 26, 13: fato concessit, Pl. Pan. 11, 3; for which: concedere in fatum, Modestin. Dig. 34, 3, 20:

fato obiit,

died a natural death, Tac. A. 6, 10:

fato fungi,

id. ib. 14, 12 fin.:

ille (uxorem) functam fato respondet,

id. ib. 11, 3:

si me praeceperit fatum,

Curt. 9, 6; Quint. 6, 2, 33.—In this sense sometimes in the plur.:

jamdudum peccas, si mea fata petis,

Ov. H. 19, 118;

Minotauri,

Mel. 2, 7:

mea fata,

my ashes, Prop. 1, 17, 11:

sentiet vivus eam, quae post fata praestari magis solet, venerationem,

Quint. 12, 17, 7:

si me fata intercepissent,

id. 6 praef. 1; cf.: (mater) acerbissimis rapta fatis, id. § 4; cf. the shades or spirits of the dead:

cum fato jacentis,

Mel. 2, 2.—

Concr., one who brings calamity, a plague:

duo illa rei publicae paene fata, Gabinium et Pisonem,

Cic. Sest. 43, 93.

fātum, i ( masc. fatus malus meus, Petr. 42, 77), n. [for II. A.], that which is said, an utterance. —Hence,

Prop., a prophetic declaration, oracle, prediction (rare but class.): neque me Apollo fatis fandis dementem invitam ciet, Pac. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 Vahl.):

Lentulum sibi confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se, etc.,

Cic. Cat. 3, 4, 9:

eo fatis quae Veientes scripta haberent,

id. Div. 1, 44, 100:

fatis, ominibus oraculisque portendere,

Liv. 29, 10 fin. Drak. N. cr.:

Siculisne resideret arvis Oblitus factorum,

Verg. A. 5, 703.—

Transf.

In gen., that which is ordained, desting, fate; the heimarmenê or moira of the Greeks (syn.:

fortuna, fors, sors, casus): nec ii, qui dicunt immutabilia esse, quae futura sint nec posse verum futurum convertere in falsum, fati necessitatem confirmant, sed verborum vim interpretantur. At qui introducunt causarum seriem sempiternam, ii mentem hominis voluntate libera spoliatam necessitate fati devinciunt,

Cic. Fat. 9, 20 sq.; hence the philosophic use of the word to denote the eternal, immutable law of nature: fieri omnia fato, ratio cogit fateri. Fatum autem id appello, quod Graeci heimarmenên, id est ordinem seriemque causarum, cum causa causae nexa rem ex se gignat, id. Div. 1, 55, 125 sq.; cf.:

cum vos fato fieri dicatis omnia, quod autem semper ex omni aeternitate verum fuerit, id esse fatum,

id. N. D. 3, 6, 14; and: cum duae sententiae fuissent veterum philosophorum, una eorum, qui censerent omnia ita fato fieri, ut id fatum vim necessitatis afferret;

in qua sententia Democritus, Heraclitus, Empedocles, Aristoteles fuit: altera eorum, quibus viderentur sine ullo fato esse animorum motus voluntarii,

id. Fat. 17, 39; cf.

also: ex hoc genere causarum ex aeternitate pendentium fatum a Stoicis nectitur,

id. Top. 15, 59; and:

anile sane et plenum superstitionis fati nomen ipsum,

id. Div. 2, 7, 19:

si Daphitae fatum fuit ex equo cadere,

id. Fat. 3, 5; cf. id. ib. 12, 28: cf.:

neque si fatum fuerat, effugisset,

id. Div. 2, 8, 20:

ut praedici posset, quid cuique eventurum et quo quisque fato natus esset,

id. ib. 1, 1, 2;

quonam meo fato fieri dicam, ut, etc.,

id. Phil. 2, 1, 1: qua quidem in re singulari sum fato, I experience a remarkable fate, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 1:

si quid mihi humanitus accidisset multa autem impendere videntur praeter naturam etiam praeterque fatum,

i. e. beyond the natural and appointed course of events, id. Phil. 1, 4, 10:

quasi debita sibi fato dominatione,

Suet. Aug. 19:

persuasio, cuncta fato agi,

id. Tib. 69:

nisi dii immortales omni ratione placati suo numine prope fata ipsa flexissent,

Cic. Cat. 3, 8, 19:

orte Saturno, tibi cura magni Caesaris fatis data,

Hor. C. 1, 12, 51:

quo (Caesare) nihil majus meliusve terris Fata donavere bonique divi,

id. ib. 4, 2, 38; id. Carm. Sec. 28:

ut caneret fera Nereus Fata,

id. C. 1, 15, 5; so,

acerba,

id. Epod. 7, 17:

triste,

id. S. 1, 9, 29:

caeca,

id. C. 2, 13, 16:

plebeium in circo positum est fatum,

the fate of the vulgar, Juv. 6, 588:

fata regunt homines,

id. 9, 32; 12, 63.—With ut:

qui hoc fato natus est, ut, etc.,

Cic. Mil. 11, 30:

fuit hoc sive meum sive rei publicae fatum, ut, etc.,

id. Balb. 26, 58.—With ne: eo [p. 730] fato se in iis terris collocatam esse arbitratur, ne, etc., Cic. Font. 16, 35.—

Esp.

Of the will or determination of the gods:

heu stirpem invisam et fatis contraria nostris Fata Phrygum,

Verg. A. 7, 293; 7, 50; cf. Non. 455, 25.—And also of that which determines the fate of a person or thing: Ilio tria fuisse audivi fata, quae illi forent exitio: signum ex arce si perisset;

alterum, etc.,

Plaut. Bacch. 4, 9, 29; so,

Herculis sagittae, quae fatum Trojae fuere,

Just. 20, 1 fin. —Prov.:

fata viam invenient,

Verg. A. 3, 395; 10, 113.— Fāta, ōrum, n., personified as deities, the Fates, Prop. 4, 7, 51; Stat. Th. 8, 26; id. S. 5, 1, 259; Inscr. Orell. 1771 sq.—

a.. Bad fortune, ill fate, calamity, mishap:

dictum facete et contumeliose in Metellos antiquum Naevii est: Fato Metelli Romae fiunt consules,

Pseudo Ascon. ad Cic. Verr. 1, 10, 29 (p. 140 ed. Orell.);

and, alluding to this verse: hoc Verrem dicere aiebant, te (sc. Metellum) non fato, ut ceteros ex vestra familia, sed opera sua consulem factum,

id. ib. 10, 29:

quibus ego confido impendere fatum aliquod et poenas jamdiu improbitati, nequitiae... debitas instare,

Cic. Cat. 2, 5, 11:

exitii ac fati dies,

id. ib. 3, 7, 17:

abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut, etc.,

Caes. B. G. 1, 39, 4; cf. Caes. B. C. 2, 6, 1:

quod si jam (quod dii omen avertant) fatum extremum rei publicae venit,

Cic. Phil. 3, 14, 35:

in illo paene fato rei publicae,

id. Dom. 57, 145.— So,

Esp. freq. of death:

sic Hortensii vox exstincta fato suo est, nostra publico,

id. Brut. 96, 328; cf.:

nolite hunc maturius exstingui vulnere vestro quam suo fato,

id. Cael. 32, 79; cf.:

omen fati,

id. Phil. 9, 4, 6; and:

quia nec fato merita nec morte peribat,

Verg. A. 4, 696: ferro, non fato moerus Argivum (i. e. Achilles) occidit, Poët. ap. Quint. 8, 6, 10 Spald.:

perfunctos jam fato = mortuos,

Liv. 9, 1, 6;

qui fato sunt functi,

Quint. 3, 7, 10:

fato cedere,

Liv. 26, 13: fato concessit, Pl. Pan. 11, 3; for which: concedere in fatum, Modestin. Dig. 34, 3, 20:

fato obiit,

died a natural death, Tac. A. 6, 10:

fato fungi,

id. ib. 14, 12 fin.:

ille (uxorem) functam fato respondet,

id. ib. 11, 3:

si me praeceperit fatum,

Curt. 9, 6; Quint. 6, 2, 33.—In this sense sometimes in the plur.:

jamdudum peccas, si mea fata petis,

Ov. H. 19, 118;

Minotauri,

Mel. 2, 7:

mea fata,

my ashes, Prop. 1, 17, 11:

sentiet vivus eam, quae post fata praestari magis solet, venerationem,

Quint. 12, 17, 7:

si me fata intercepissent,

id. 6 praef. 1; cf.: (mater) acerbissimis rapta fatis, id. § 4; cf. the shades or spirits of the dead:

cum fato jacentis,

Mel. 2, 2.—

Concr., one who brings calamity, a plague:

duo illa rei publicae paene fata, Gabinium et Pisonem,

Cic. Sest. 43, 93.

făvĕo, fāvi, fautum, 2, v. n. [perh. root phaW-, phaos, phôs, light, safety; cf. also foveo], to be favorable, to be well disposed or inclined towards, to favor, promote, befriend, countenance, protect (class.; syn.: studeo, foveo, diligo, amo).

In gen.

With dat.:

favere et cupere Helvetiis propter eam affinitatem (opp. odisse),

Caes. B. G. 1, 18, 8:

qui diligebant hunc, illi favebant,

Cic. Rosc. Com. 10, 29; cf.

favor, II.: ille (chorus) bonis faveatque et consilietur amice (= semper cum personis probis stet),

Hor. A. P. 196: Romanis Juno coepit placata favere, Enn. ap. Serv. Verg. A. 1, 281 (Ann. v. 289 ed. Vahl.):

tibi favemus, te tuā frui virtute cupimus, etc.,

Cic. Brut. 97, 331:

rescripsi... me ei fauturum,

id. Att. 12, 49, 1:

non multo plus patriae faveo quam tuae gloriae,

id. Fam. 10, 19, 2:

rei publicae, dignitati ac gloriae tuae,

id. ib. 12, 7, 1:

nostrae laudi dignitatique,

id. ib. 1, 7, 8:

huic meae voluntati,

id. ib. 15, 4, 14; cf.:

honori et dignitati,

Caes. B. C. 1, 7, 1:

sententiae,

Cic. Tusc. 1, 23, 55:

rebus Gallicis,

Caes. B. G. 6, 7, 7:

rebus Caesaris,

id. B. C. 2, 18, 6: favere et plaudere ingeniis sepultis, Hor. Ep. 2, 1, 88:

operi,

Ov. M. 15, 367 et saep.:

honoribus,

Cic. Planc. 8, 20:

huc coëamus ait... Coëamus retulit Echo, et verbis favet ipsa suis,

i. e. delights in, Ov. M. 3, 388:

qui (galli) silentio noctis, ut ait Ennius, favent faucibus russis cantu,

i. e. give rest to, indulge, Cic. Div. 2, 26, 57.— Pass. impers.:

non modo non invidetur illi aetati, verum etiam favetur,

Cic. Off. 2, 13, 45; so,

favetur,

id. de Or. 2, 51, 207; Quint. 5, 7, 31: huic Romae ita fautum est, ut, etc., Spartian. Pescenn. 2.—

Absol. (very rare; mostly poet. and in post-Aug. prose):

maxime favet judex qui, etc.,

Quint. 3, 7, 25; cf.:

judices, ut faveant, rogamus,

id. 4, 1, 73:

si favet alma Pales,

Ov. F. 4, 722:

assis, o Tegeaee, favens (= propitius),

Verg. G. 1, 18:

Phoebe, fave,

Tib. 2, 5, 1:

faveas, Cypria,

id. 3, 3, 34; cf.:

quisquis es, o faveas,

Ov. M. 3, 613:

vos, o, coetum, Tyrii, celebrate faventes,

Verg. A. 1, 735:

favente Marte,

Tib. 1, 10, 30; cf.:

faventibus diis,

Suet. Galb. 10:

et bonos et aequos et faventes vos habui dominos,

id. Tib. 29.—

With inf. (= cupere): matronae moeros complent spectare faventes, Enn. ap. Serv. Verg. G. 1, 18 (Ann. v. 376 ed. Vahl., but not in Ov. H. 6, 100, v. Loers. ad h. l.).—

Of inanim. subjects:

(terra) altera frumentis favet, altera Baccho, densa magis Cereri, etc.,

is favorable, promotes, Verg. G. 2, 228:

dum favet nox,

Hor. C. 3, 4, 50:

venti faventes (i. q. secundi, prosperi),

favorable, Ov. M. 15, 49.

In partic.

In relig. lang., linguis, rarely linguā, ore, etc., to speak good words or to abstain from evil words (the Greek euphêmein); hence, to keep still, be silent: idcirco rebus divinis, quae publice fierent, ut FAVERENT LINGVIS imperabatur;

inque feriis imperandis, ut LITIBVS ET IVRGIIS SE ABSTINERENT,

Cic. Div. 1, 45, 102; cf.:

faventia bonam ominationem significat. Nam praecones clamantes populum sacrificiis FAVERE jubebant. Favere enim est bona fari: at veteres poëtae pro silere usi sunt favere, Paul. ex Fest. s. v. faventia. p. 88, 6 Müll.: vidimus certis precationibus custodem praeponi, qui faveri linguis jubeat,

Plin. 28, 2, 3, § 11; Cic. Div. 2, 40, 83: prospera lux oritur: linguis animisque favete;

Nunc dicenda bono sunt bona verba die,

Ov. F. 1, 71; cf.:

dicamus bona verba, venit natalis, ad aras. Quisquis ades, linguā vir mulierque fave,

Tib. 2, 2, 2:

en deus est, deus est! linguis animisque favete, quisquis ades! dixit... Quisquis adest, jussum veneratur numen, et omnes Verba sacerdotis referunt geminata,

Ov. M. 15, 677 sq.: contecti gladiis sub scutis ore faventes (= tacentes), Enn. ap. Phil. Verg. G. 4, 230 (Ann. v. 415 ed. Vahl.); cf.:

ore favete omnes et cingite tempora ramis,

Verg. A. 5, 71:

odi profanum vulgus et arceo. Favete linguis,

Hor. C. 3, 1, 2:

quoties mentio sacra litterarum intervenerit, favete linguis,

Sen. Vit. Beat. 26 fin.:

sacra facit vates? sint ora faventia sacris,

Prop. 4 (5), 6, 1; cf.:

concipiamque bonas ore favente preces,

Ov. Tr. 3, 13, 18:

linguā favens assit (diei natali), longorum oblita malorum,

id. ib. 5, 5, 5; Juv. 12, 83; cf.:

mente favete pari, etc.,

Sil. 15, 295.— Absol.:

favete (= tacete), adeste aequo animo et rem cognoscite,

Ter. And. prol. 24.—

To applaud:

quo clamor vocat et turba faventium, etc.,

Hor. C. 3, 24, 46; cf.:

tum clamore, qualis ex insperato faventium solet, Romani adjuvant militem suum (Horatium),

Liv. 1, 25, 9:

infensus turbae faventi adversus studium suum,

Suet. Calig. 30; Plin. Ep. 9, 6, 2:

tu Veneri dominae plaude favente manu,

Ov. A. A. 1, 148.

fĕrē and fermē ( fĕrĕ, Aus. Epigr. 10, 5, 5), adv. [Sanscr. dhar-, dhar-ami, to bear, support; Gr. root, thra-, in thrênus, stool, thronos, seat; Lat. firmus; cf.: forma, forum. Ferme is perh. a sup. form for ferime, v. Rib. Lat. Part. p. 6 sq. Erroneously, Varr.: ferme dicitur quod nunc fere: utrumque dictum a ferendo, quod id quod fertur est in motu atque adventat, L. L. 7, § 92 Müll.], approximately, closely, in two senses.

With the idea of approach predominant, nearly, almost, well-nigh, within a little, for the most part, about (esp. with words of number, quantity, multitude; cf.: plerumque, vulgo).

Form fere:

fere sexennis,

Plaut. Poen. 4, 2, 80:

abhinc menses decem fere,

Ter. Hec. 5, 3, 24; cf.:

fere abhinc annos quindecim,

id. Phorm. 5, 8, 28:

fere in diebus paucis, quibus haec acta sunt, Chrysis vicina haec moritur,

soon, only a few days after, id. And. 1, 1, 77:

quinta fere hora,

about the fifth hour, Cic. Pis. 6, 13:

hora fere tertia,

id. Att. 14, 20, 1:

tertia fere vigilia,

Caes. B. G. 4, 23, 1:

sexcentos fere annos,

Cic. Rep. 1, 48:

sexto decimo fere anno,

id. ib. 2, 33:

anno fere ante, quam consul est declaratus,

id. ib. 1, 5:

anno fere centesimo et quadragesimo post mortem Numae,

id. ib. 2, 15; cf.:

anno trecentesimo et quinquagesimo fere post Romam conditam,

id. ib. 1, 16:

decem fere annis post primos consules,

id. ib. 2, 32; cf.

also: decessit fere post annum quartum quam, etc.,

Nep. Arist. 3 fin.:

meus fere aequalis,

Cic. Brut. 48, 179; cf. id. Off. 3, 1, 1:

ipsa Peloponnesus fere tota in mari est,

id. Rep. 2, 4, 8; cf.:

totius fere Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt,

Caes. B. G. 1, 30, 1:

totis fere a fronte et ab sinistra parte nudatis castris,

id. ib. 2, 23, 4:

rerum omnium fere modus,

Cic. Rep. 6, 18; cf.:

quam fere omnium constans et moderata ratio vitae,

id. Clu. 16, 46:

ex omnibus fere partibus,

Caes. B. G. 7, 19:

in reliquis fere rebus,

id. ib. 6, 13, 3:

omnes fere,

Cic. Fam. 6, 10, 3; Caes. B. G. 2, 25, 1; 4, 20, 1; Nep. Arist. 2, 3; id. Chabr. 3, 4; Liv. 21, 60, 9; Suet. Caes. 87;

and in the order fere omnes,

Caes. B. G. 5, 13, 1; 5, 23, 4:

cujus disputationis fuit extremum fere de immortalitate animorum,

Cic. Lael. 4, 14; cf.: Phalereus ille Demetrius ultimus est fere ex Atticis. Quint. 10, 1, 80: cum fere e regione castris castra poneret, Caes. B. G. 7, 35, 1; id. ib. 3, 12, 1:

plus fere,

Plaut. Truc. 1, 1, 45:

semper fere,

Cic. de Or. 2, 6, 22:

satis fere diximus,

id. Off. 1, 18, 60:

tantum fere,

almost only, id. Rep. 2, 18 fin.:

Lycurgus eadem vidit fere,

id. ib. 2, 23:

haec fere,

id. ib. 1, 34 fin.; cf.:

hoc fere ab reliquis differunt, quod,

in this chiefly, Caes. B. G. 6, 18, 3:

haec fere dicere habui,

Cic. N. D. 3, 39, 93:

haec erant fere, quae, etc.,

id. Fam. 12, 5 fin.; 12, 30 fin.; id. Att. 2, 16, 1; id. Or. 54, 182; id. Ac. 2, 32, 102:

exposui fere non philosophorum judicia, sed, etc.,

id. N. D. 1, 16, 42; cf.:

sic fere componendum, quomodo pronuntiandum erit,

Quint. 9, 4, 138:

fere eodem pacto, quo,

Hor. Ep. 1, 6, 10:

et fere apparet, quid in invidiam, etc.... dicendum sit,

Quint. 5, 12, 16.—

Form ferme:

hoc factum est ferme abhinc biennium,

Plaut. Bacch. 3, 2, 4; so,

abhinc annos ferme L.,

Vell. 2, 90 fin.:

nam ferme ante annos DCCCCL. floruit,

id. 1, 5, 3:

intra XII. ferme annos,

id. 2, 11 fin.:

duodequadragesimo ferme anno, ex quo regnare coeperat Tarquinius,

Liv. 1, 40:

mille ferme delecti propugnatores onerariis imponuntur,

id. 30, 10; cf.:

pars ferme dimidia,

id. 42, 51:

a quo (flumine) aberat mons ferme milia viginti,

Sall. J. 48, 3; cf.:

in tumulo quatuor ferme milia distante ab castris regiis consedit,

Liv. 30, 8:

abest ab Carthagine quindecim milia ferme passuum locus,

id. 30, 9:

ferme eadem omnia, quae, etc.,

Ter. Phorm. 5, 7, 21:

cum ferme cunctos proceres cum honore nominavisset,

Tac. A. 3, 76:

mihi quidem aetas acta est ferme,

for the most part, about, Plaut. Trin. 2, 2, 38.

With the idea of nearness or closeness predominant, quite, entirely, just.

Form fere:

domum revortor maestus atque animo fere conturbato,

quite distracted, Ter. Heaut. 1, 1, 69:

quod statuas quoque videmus ornatu fere militari,

quite military, Cic. Off. 1, 18, 61:

paria esse fere peccata,

quite equal, Hor. S. 1, 3, 96:

etsi nobis, qui id aetatis sumus, evigilatum fere est, tamen, etc.,

entirely, sufficiently, Cic. Rep. 3, 29:

cum circa hanc fere consultationem disceptatio omnis verteretur,

just on this debated point, Liv. 36, 7, 1: jamque fere, just now, Enn. ap. Non. 217, 11; and ap. Charis. p. 114 P. (Ann. v. 286 and 580 ed. Vahl.); Verg. A. 3, 135; 5, 327; 835; cf.: jam fere, Enn. ap. Non. 355, 17 (Trag. v. 201 ed. Vahl.); and: jam... fere, id. ap. Varr. L. L. 7, § 46 Müll. (Ann. v. 447 ed. Vahl.):

sermo qui tum fere multis erat in ore,

just then, Cic. Lael. 1, 2.—

Form ferme: circumvenire video ferme injuria, altogether wrong, Naev. ap. Varr. L. L. 7, § 92 Müll. (Rib. Trag. Fragm. p. 12); cf.: ferme aderant ratibus, just, Enn. ib. § 23 Müll. (Ann. v. 602 ed. Vahl.); so, quod ferme dirum in tempus cecidere Latinae, Cic. Poët. Div. 1, 11, 18; and:

sed eum constabat virum esse ferme bonum,

Gell. 14, 2, 5:

ferme ut quisque rem accurat suam, Sic ei procedunt post principia denique,

Plaut. Pers. 4, 1, 4; so,

ferme ut pueri,

Ter. Hec. 3, 1, 32:

jam ferme moriens me vocat,

just dying, id. And. 1, 5, 49.—

In partic.

With negatives, scarcely, hardly.

(= vix, non facile.) Form fere:

nihil aut non fere multum differre,

Cic. Brut. 40, 150:

nemo fere saltat sobrius,

id. Mur. 6; id. de Or. 1, 25, 116:

nihil fere intelligit,

id. Off. 3, 3, 15:

non fere labitur,

id. Fin. 1, 6, 18:

quod non fere ante auctumnum Elaver vado transiri solet,

Caes. B. G. 7, 35, 1:

duo spondei non fere jungi patiuntur,

Quint. 9, 4, 101:

in se dicere non est fere nisi scurrarum,

id. 6, 3, 82:

denique ex bellica victoria non fere quemquam est invidia civium consecuta,

hardly any one, Cic. Sest. 23, 51:

rationem sententiae suae non fere reddere,

id. Tusc. 1, 17, 38:

nec adhuc fere inveni, qui, etc.,

id. Att. 7, 6, 1; cf.:

quod non fere contingit, nisi, etc.,

id. Lael. 20, 72:

nec rei fere sane amplius quicquam fuit,

Ter. Heaut. 1, 1, 3:

in qua (disputatione) nihil fere, quod magno opere ad rationes omnium rerum pertineret, praetermissum puto,

Cic. Rep. 1, 8 fin.: tum est Cato locutus;

quo erat nemo fere senior temporibus illis, nemo prudentior,

id. Lael. 1, 5:

dixit, hunc ne in convivio quidem ullo fere interfuisse,

id. Rosc. Am. 14:

neque ullum fere totius hiemis tempus sine sollicitudine Caesaris intercessit,

Caes. B. G. 5, 53, 5: neque enim [p. 736] fere iam est ullus dies occupatus, ut nihil, etc., Quint. 10, 7, 27.—With a neg. interrog.:

nam quid fere undique placet?

Quint. 1, 2, 15.—

Form ferme:

hoc non ferme sine magnis principum vitiis evenit,

Cic. Rep. 1, 45 fin.; id. Tusc. 5, 38, 111:

quod non ferme decernitur, nisi, etc.,

Liv. 22, 9, 8; 24, 25, 9:

voluptatibus erant inferiores, nec pecuniis ferme superiores,

Cic. Rep. 2, 34 fin.; so,

nec ferme res antiqua alia est nobilior,

Liv. 1, 24:

facio, quod manifesto moechi haud ferme solent,

Plaut. Poen. 4, 2, 40; so Ter. And. 3, 1, 2:

haud ferme,

Liv. 21, 7, 9; 27, 28, 14:

ut eo nihil ferme quisquam addere posset,

Cic. Brut. 43, 161:

quia nemo ferme huc sine damno devortitur,

Plaut. Men. 2, 1, 39:

non ferme facilius aliquid tenere,

Cic. Rep. 2, 5 fin.; 1, 45, 69.—

Of time (in the usual course of things; opp. to sometimes, now and then), in general, generally, usually, commonly.

Form fere:

Fit fere, ut, etc.,

Cic. Rep. 6, 10; cf.:

jam hoc fere sic fieri solere accepimus,

id. de Imp. Pomp. 9, 24:

quod fere solet fieri,

id. Inv. 1, 29, 46; cf.

also: ut fere fit,

id. ib. 2, 4, 14:

nam fere maxima pars morem hunc homines habent,

Plaut. Capt. 2, 1, 36:

quod fere libenter homines id, quod volunt, credunt,

Caes. B. G. 3, 18, 6:

aedificio circumdato silva (ut sunt fere domicilia Gallorum, etc.),

id. ib. 6, 30, 3:

ruri fere se continebat,

Ter. Ph. 2, 3, 16:

nam fere non difficile est invenire, quid, etc.,

Auct. Her. 2, 18, 27:

in eum fere est voluntas nostra propensior,

Cic. Off. 2, 20, 69:

sic omnia nimia in contraria fere convertuntur,

id. Rep. 1, 44:

quod in illis singuli fuissent fere, qui, etc.,

id. ib. 2, 1:

nominatim fere referri, quid, etc.,

id. de Or. 2, 33, 142:

nigra fere terra,

commonly black, Verg. G. 2, 203:

qui timet his adversa, fere miratur eodem quo cupiens pacto,

Hor. Ep. 1, 6, 9.—Strengthened by plerumque or plerique:

hic solebamus fere Plerumque eam operiri,

Ter. Ph. 1, 2, 39; cf.

corresp. to plerumque: fortuna eos plerumque efficit caecos, quos complexa est: itaque efferuntur fere fastidio et contumacia,

Cic. Lael. 15, 54:

adducto fere vultu, plerumque tacitus,

Suet. Tib. 68:

non sunt vitiosiores, quam fere plerique, qui avari avaros... reprehendunt,

Cic. Tusc. 3, 30, 73.—Opp. raro, interdum, saepe:

fere praedicta aetas laeto solo truncoque tres materias, raro quatuor desiderat,

Col. 4, 17, 5; cf.:

fereque id in capillo fit, rarius in barba,

Cels. 6, 2:

ipse Circenses ex amicorum fere libertinorumque cenaculis spectabat, interdum e pulvinari,

Suet. Aug. 15:

in consulatu pedibus fere, extra consulatum saepe adaperta sella per publicum incessit,

id. ib. 53.—

Form ferme:

quod ferme evenit,

Cic. Rep. 1, 42:

nam ferme apud Numidas in omnibus proeliis magis pedes quam arma tuta sunt,

Sall. J. 74 fin.:

inculta ferme vestiuntur virgultis vepribusque,

Liv. 21, 54:

intacta invidia media sunt: ad summa ferme tendit,

id. 45, 35; cf.:

mobilis et varia est ferme natura malorum,

Juv. 13, 236:

ceterum parva quoque (ut ferme principia omnia),

Liv. 7, 2:

ut ferme ad nova imperia,

Tac. A. 2, 2:

quae antea dictatorum et consulum ferme fuerant beneficia,

Liv. 9, 30, 3:

nocte ferme proficiscebantur,

id. 34, 13, 3.

fĕrĭo, īre (archaic FERINVNT for feriunt; acc. to Fest. s. v. nequinunt, p. 162, 24 Müll.; part. fut. feriturus, Serv. Verg. A. 7, 498. The perf. forms are supplied by percutio, v. Varr. L. L. 9, 55, § 98 Müll.), 4, v. a. [perh. Sanscr. dhūr-, injure, destroy; Lat. ferus, ferox; Gr. thêr; Aeol. phêr; cf. Gr. thourios, impetuous, thorein, to leap; and Lat. furere, furia, etc.], to strike, smite, beat, knock, cut, thrust, hit (class.; syn.: icio, percutio, verbero, vapulo, pulso, tundo, pavio).

Lit.

In gen.:

fores,

to knock, Plaut. Men. 1, 2, 63; cf.

parietem,

Cic. Cael. 24, 59:

murum arietibus,

to batter, shake, Sall. J. 76, 6:

pugiles adversarium,

Cic. Tusc. 2, 23 fin.: jacere telum, voluntatis est;

ferire quem nolueris, fortunae,

to strike, id. Top. 17, 64:

partem corporis sibi,

Lucr. 2, 441:

frontem,

Cic. Att. 1, 1, 1:

femur,

Quint. 11, 3, 123:

pectora solito plangore,

Ov. M. 4, 554; cf.:

calce feritur aselli,

id. F. 3, 755: uvas pede (rusticus), to stamp or tread, Tib. 2, 5, 85:

feriri a serpente,

to be stung, Plin. 29, 4, 22, § 71; cf. Ov. Ib. 481:

cetera (venenata animalia) singulos feriunt,

id. ib. 23:

tabulam malleo,

Cels. 6, 7 fin.: stricto ferit retinacula ferro, cuts to pieces (shortly before:

incidere funes),

Verg. A. 4, 580: certatim socii feriunt mare et aequora verrunt, strike, lash (in rowing), id. ib. 3, 290: ut frontem ferias, that you may beat your brow, i. e. be provoked, Cic. Att. 1, 1, 1.— Poet.:

sublimi feriam sidera vertice,

hit, touch, Hor. C. 1, 1, 36; cf. in the foll. 2.— Absol.:

pugno ferire vel calce,

Quint. 2, 8, 13; cf. Hor. S. 2, 7, 99:

occursare capro, cornu ferit ille, caveto,

pushes, butts, Verg. E. 9, 25.—

Of inanim. and abstr. subjects:

principio omnibus a rebus, quascumque videmus, Perpetuo fluere ac mitti spargique necesse est Corpora, quae feriant oculos visumque lacessant,

strike, touch, Lucr. 6, 923:

oculos (corpora, simulacra),

id. 4, 217; 257:

oculorum acies (res),

id. 4, 691:

speciem colore (res),

id. 4, 243; cf.:

his spectris etiam si oculi possent feriri, etc.,

Cic. Fam. 15, 16, 2:

feriuntque summos fulmina montes,

Hor. C. 2, 10, 11:

nec semper feriet, quodcumque minabitur, arous,

id. A. P. 350; cf.:

si fractus illabatur orbis, Impavidum ferient ruinae,

id. C. 3, 3, 8:

nec levius tabulae laterum feriuntur ab undis, Quam, etc.,

Ov. Tr. 2, 47.— Poet.: ferientia terram corpora, smiting (in falling), Luc. 4, 786:

sole fere radiis foriente cacumina primis,

hitting, touching, Ov. M. 7, 804:

palla imos ferit alba pedes,

touches, reaches to, Val. Fl. 1, 385:

ferit aethera clamor,

Verg. A. 5, 140:

feriat dum maesta remotas Fama procul terras,

extends to, Luc. 5, 774.—

In partic.

To kill by striking, to give a deathblow, to slay, kill: hostem, Enn. ap. Cic. Balb. 22, 51 (Ann. v. 284 ed. Vahl.); Sall. C. 7, 6; 60, 4; id. J. 85, 33; cf.:

aliquem securi feriri,

to be beheaded, Cic. Verr. 2, 1, 30, § 75:

aliquem telo trabali,

Verg. A. 12, 295:

retiarium (mirmillo),

Quint. 6, 3, 61:

te (maritum),

Hor. C. 3, 11, 43:

leonem atque alias feras primus aut in primis ferire,

Sall. J. 6, 1:

aprum,

Ov. M. 3, 715.—

Of the animals for sacrifice, to kill, slaughter; and hence, to offer, sacrifice:

nos humilem feriemus agnam,

Hor. C. 2, 17, 32:

vaccam Proserpinae,

Verg. A. 6, 251; cf. the form of oath in making a compact (when a swine was sacrificed): SI PRIOR DEFEXIT [p. 737] (populus Romanus) PVBLICO CONSILIO DOLO MALO, TV ILLO DIE IVPPITER, POPVLVM ROMANVM SIC FERITO, VT EGO HVNC PORCVM HIC HODIE FERIAM:

TANTOQVE MAGIS FERITO, QVANTO MAGIS POTES POLLESQVE,

Liv. 1, 24, 8:

Quid aut sponsoribus in foedere opus esset aut obsidibus, ubi precatione res transigitur? per quem populum fiat, quo minus legibus dictis stetur, ut eum ita Juppiter feriat, quemadmodum a Fetialibus porcus feriatur,

id. 9, 5, 3. (Cf. also:

Jovis ante aram Stabant et caesā jungebant foedera porcă,

Verg. A. 8, 641).— Hence,

Transf., foedus ferire, to make a compact, covenant, or treaty (in Hebrew in precisely the same manner,): accipe daque fidem, foedusque feri bene firmum, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 33 ed. Vahl.):

is, quicum foedus feriri in Capitolio viderat,

Cic. Rab. Post. 3, 6:

videret ut satis honestum foedus feriretur,

id. Inv. 2, 30, 92:

amorum turpissimorum foedera ferire,

to form illicit connections, id. Cael. 14, 34:

Tarchon jungit opes foedusque ferit,

Verg. A. 10, 154 al. —

Of money, to strike, stamp, coin:

asses sextantario pondere,

Plin. 33, 3, 13, § 44. Thus the designation of a triumvir monetalis is III. VIR. A. A. A. F. F., i. e. Triumvir auro argento aeri flando feriundo, Inscr. Orell. 569.

Trop.

In gen.:

quae faciliora sunt philosophis, quo minus multa patent in eorum vita, quae fortuna feriat,

reaches, affects, Cic. Off. 1, 21, 73:

accidit, ut ictu simili (i. e. morte propinqui) ferirer,

was struck with a similar blow, Quint. 6 praef. §

3: verba palato,

to bring out, utter, speak, Hor. S. 2, 3, 274; cf.:

sonat vox, ut feritur,

Quint. 11, 3, 61:

feriunt animum (sententiae),

id. 12, 10, 48:

ut omnis sensus in fine sermonis feriat aurem,

id. 8, 5, 13; cf. id. 9, 3, 4.— Absol.:

binis aut ternis ferire verbis,

Cic. Or. 67, 226:

videtur Chrysippus medium ferire voluisse,

i. e. to avoid extremes, id. Fat. 17, 39.—

In partic., to cozen, cheat, gull, trick (mostly in vulg. lang.;

not in Cic.): ubi illa pendentem ferit, jam amplius orat,

Plaut. Trin. 2, 1, 19; Ter. Ph. 1, 1, 13:

cum ferit astutos comica moecha Getas,

Prop. 4 (5), 5, 44:

austeros arte ferire viros,

id. 3, 3 (4, 2), 50.—

To punish, inflict punishment: aliquem condemnatione centum librarum auri, Cod. 11, 11, 1.

fĕrox, ōcis ( gen. plur. ferocum, Albin. 1, 275; abl. sing. feroci, Neue, Formenl. 2, 67 sq.), adj. [root in Gr. thêr, Aeol. phêr, thêrion; cf.: ferus, fera; cf. also Zend. dvar, to run, Gr. thrôskô, thorein, Lat. furere], wild, bold, courageous, warlike, spirited, brave, gallant, savage, headstrong, untamable, fierce, insolent (class.; syn.: dirus, ferus, durus, saevus, crudelis; immanis, immitis, barbarus, etc.).

In a good sense:

moechus qui formest ferox,

Plaut. Mil. 4, 9, 13:

naturā ferox, vehemens, manu promptus erat,

Sall. C. 43 fin.; cf.:

nimium es vehemens feroxque naturā,

Cic. Vat. 2, 4:

ferox naturā,

Sall. J. 11, 3:

vicimus vi feroces,

Plaut. Am. 1, 1, 82: Aequorum magna gens et ferox, warlike, Cic. Rep. 2, 20:

Latium,

Hor. C. 1, 35, 10:

Roma,

id. ib. 3, 3, 44:

Parthi,

id. ib. 3, 2, 3:

Sygambri,

id. ib. 4, 2, 34:

miles,

id. ib. 1, 6, 3:

Hector,

id. ib. 4, 9, 21: virgo (i. e. Minerva), Mart. 14, 179; cf. Sil. 9, 457:

loca amoena, voluptaria facile in otio feroces militum animos molliverat,

Sall. C. 11, 5; cf. id. J. 106, 3:

ferox bello,

Hor. C. 1, 32, 6; cf.:

feroces ad bellandum,

Liv. 38, 13, 11:

adversus pericula ferox,

Tac. H. 3, 69 fin.:

Triaria ultra feminam ferox,

id. ib. 2, 63:

vir nobilis ac ferox,

id. A. 4, 21.—With gen.:

animi,

Tac. A. 1, 32. — Sup.:

globus ferocissimorum juvenum,

Liv. 1, 12, 9:

auxiliarii,

Tac. H. 2, 24:

nullo adversante, cum ferocissimi cecidissent,

id. A. 1, 2.

In a bad sense:

equi indomiti, feroces,

Plaut. Men. 5, 2, 110:

leones,

Lucr. 4, 717:

aper,

Verg. A. 10, 711:

indulgentia ferocem fortasse atque arrogantem et infestum facit,

Cic. Att. 10, 11, 3:

dote fretae, feroces,

i. e. arrogant, Plaut. Men. 5, 2, 17; cf.:

ferox formā,

id. Mil. 4, 9, 13; Titin. ap. Non. 305, 6:

Numidae secundis rebus feroces,

Sall. J. 94, 4; cf.:

ferox viribus,

Liv. 1, 7, 5; 7, 5, 6:

robore corporis stolide ferox,

Tac. A. 1, 3:

nequicquam Veneris praesidio ferox,

Hor. C. 1, 15, 13:

sit Medea ferox invictaque,

id. A. P. 123:

animus ferox inopiā rei familiaris,

Sall. C. 5, 7; cf.:

quibus aetas animusque ferox erat,

id. ib. 38, 1:

oculi,

Luc. 5, 211:

patribus ferox,

haughty toward the senators, Liv. 7, 40, 8.— Comp.:

in bellis civilibus, victoria, etiamsi ad meliores venit, tamen eos ipsos ferociores impotentioresque reddit,

Cic. Fam. 4, 9, 3; id. Fragm. ap. Non. 305, 10:

et quia tecum eram, propterea animo eram ferocior,

Plaut. Mil. 4, 8, 13; id. Rud. 3, 1, 14; Quint. 2, 2, 3. — Sup.:

duas ferocissimas affectiones amoris atque odii coërcere,

Gell. 1, 3 fin.:

bestiae,

Vulg. 2 Macc. 11, 9.—

With gen.:

linguae feroces,

Tac. H. 1, 35:

ferox scelerum,

eager for, prone to crimes, id. A. 4, 12:

deorum Spretor erat mentisque ferox Ixione natus,

Ov. M. 8, 614:

scelerum,

Tac. A. 4, 12.—

With in and acc.:

ferox in suos erat miles, ignavus in hostes,

Amm. 22, 4, 7.—

With inf.:

ferox est, viginti minas meas tractare sese,

Plaut. As. 2, 4, 62:

odium renovare ferox,

Sil. 11, 8.—Hence, adv.: fĕrōcĭter.

(Acc. to I.) Courageously, valorously, bravely:

strenue et ferociter facta in bello plura memorari possunt,

Liv. 3, 47, 2:

adequitare,

id. 9, 22, 4:

mandata edere,

Tac. A. 15, 5.— Comp.:

pauci ferocius decernunt,

Sall. J. 104, 2.— Sup.:

cum quo ferocissime pro Romana societate adversus Punicum foedus steterat,

Liv. 23, 8, 3.—

(Acc. to II.) Fiercely, savagely, insolently:

aspere et ferociter et libere dicta,

Cic. Planc. 13, 33:

increpare,

Plaut. Am. 1, 1, 58:

dictae sententiae,

Liv. 2, 55, 11.— Comp.:

paulo ferocius (exagitatus),

Cic. Q. Fr. 2, 13, 2.— Sup.:

obloqui,

Curt. 10, 2 fin.