mishap

* * *

* * *

* * *

* * *

călămĭtas, ātis, f. [cf. in columis].

Lit., loss, injury, damage, mischief, harm: sed ecca ipsa egreditur, nostri fundi calamitas (Ter. Eun. 1, 1, 34). Proprie calamitatem rustici grandinem dicunt, Don.; cf. the same on Ter Heaut. 2, 4, 15: robigo genus est vitii, quo culmi pereunt, quod a rusticanis calamitas dicitur, Serv ad Verg. G. 1, 151: postquam calamitas plures annos arvas calvitur, Pac. ap. Non. p. 192, 30; Plaut. Cas. 5, 2, 34; id. Capt. 4, 3, 4:

non ut legatus populi Romani, sed ut quaedam calamitas pervadere videretur,

Cic. Verr. 2, 1, 17, § 44 (cf. calamitosus, I A.):

in calamitate fructuum,

in the failure, id. ib. 2, 3, 98, §

227: gregem afficere magnā calamitate,

Varr. R. R. 2, 1, 27.—

Trop.

In gen., loss, misfortune, mishap, injury, calamity, disaster, ruin, adversity (freq. in class. prose and in iambic verse;

excluded from hexameters by the measure): quanta,

Plaut. Poen. 4, 2, 101:

ita eam oppressit calamitas,

Ter. Hec. prol. 22 (30):

nova,

Cic. Agr. 2, 3, 8:

videbam, perniciem meam cum magnā calamitate rei publicae esse conjunctam,

id. Cat. 1, 5, 11:

aliis cau-sam calamitatis attribuere,

id. Verr. 2, 5, 41, § 106:

calamitatem capere,

id. Div. 1, 16:

in calamitate esse,

distress, Sall. C. 44, 5:

calamitates perferre,

Caes. B. G. 3, 19:

tolerare,

Cic. Att. 3, 14, 2:

ferre,

Nep. Timol. 4, 1; cf.:

calamitates ferre,

id. Ham. 1, 3:

calamitate prohibere aliquem,

Cic. Imp. Pomp. 7, 18:

ignominiam et calamitatem in domum referre,

id. Off. 1, 39, 138; Phaedr. 1, 3 fin.; cf. id. 3, prol. 40:

calamitates publicae,

Suet. Calig. 31; Col. 1, 3, 7.—

In the histt. esp., the misfortunes of war, disaster, defeat: magnam inde calamitatem pulsos accepisse; quibus proeliis calamitatibusque fractos, etc., Caes. B. G. 1, 31:

magna clades atque calamitas rempublicam oppressisset,

Sall. C. 39, 4:

accipere,

Nep. Con. 1, 3:

accidit illa calamitas apud Leuctra,

id. Ages. 6, 1:

calamitates belli ferre,

id. Hann. 1, 3:

calamitatem inferre alicui,

Caes. B. G. 1, 12.—Hence opp. to victoria, Suet. Caes. 60.—

Transf.:

hostium adversus calamitates contendere,

against the prostrate enemy, Just. 11, 12, 13.

cāsus (Ciceronis temporibus paulumque infra s geminabatur: cassus, etc., Quint. 1, 7, 20; cf.: causa, Juppiter al.; in inscr. also KASVS), ūs (dat. casu, Nep. Alcib. 6, 4), m. [cado].

Lit., a falling (acc. to cado, I. A. and C.).

A falling down, etc.:

stillicidi,

Lucr. 1, 313:

geli,

id. 5, 205:

nivis,

Liv. 21, 35, 6:

fulminum,

Plin. 2, 50, 51, § 135; Ov. M. 8, 259:

celsae graviore casu Decidunt turres,

Hor. C. 2, 10, 10.—In plur., Lucr. 2, 231.—

A fall, an overthrow, a throwing down:

occumbunt multi letum praecipe casu,

Enn. Ann. 391 Vahl.: eoque ictu me ad casum dari, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

casus, quo (infantes) in terram toties deferuntur,

Quint. 1, 12, 10; Lucr. 5, 1333:

vehiculi,

Plin. 28, 2, 4, § 21 al. —In plur.: cum loci Inciperent casus, i. e. the fall, destruction (by an earthquake), Ov. M. 8, 714.—

Trop.

Of time, the end:

extremae sub casum hiemis,

Verg. G. 1, 340.—

A moral fall, a false step, an error, fall:

multas vias adulescentiae lubricas ostendit (natura), quibus illa insistere, aut ingredi sine casu aliquo ac prolapsione vix posset,

Cic. Cael. 17, 41.—So of a political fall, Cic. Sest. 67, 140.—

Esp., a fall or change from a higher to a lower condition:

secum reputans quam gravis casus in servitium ex regno foret,

Sall. J. 62, 9.—

That which turns out or happens unexpectedly, an occurrence, event, accident, chance, misfortune, emergency (this most freq. in sing. and plur.):

quid est enim aliud fors, quid fortuna, quid casus, quid eventus, nisi cum sic aliquid cecidit, sic evenit, ut vel non cadere atque evenire, vel aliter cadere atque evenire potuerit? etc.,

Cic. Div. 2, 6, 15: quis iste tantus casus? unde tam felix concursus atomorum? cf. id. N. D. 1, 32, 90:

novi casus temporum,

id. Imp. Pomp. 20, 60:

quod consilium etsi in ejusmodi casu reprehendendum non est, tamen incommode accidit,

such an emergency, Caes. B. G. 5, 33:

quod in ejusmodi casu accidit, periti ignaris parebant,

Curt. 4, 3, 18; 10, 5, 8; Quint. 6, 2, 34; Tac. A. 2, 47; Liv. 24, 2, 11; 38, 8, 5: potest igitur veritatem [p. 300] casus imitari, Cic. Div. 2, 21, 49:

quis tantam Rutulis laudem, casusne deusne, Attulerit,

Verg. A. 12, 321:

sive illud deorum munus sive casus fuit,

Curt. 4, 7, 13:

quae casus obtulerat, in sapientiam vertenda ratus,

Tac. A. 1, 29:

ut quemque casus armaverat,

Sall. C. 56, 3:

si quos locus aut casus conjunxerat,

id. J. 97 fin.:

in aleam tanti casus se regnumque dare,

Liv. 42, 50, 2:

ludibrium casūs,

id. 30, 30, 5:

casum potius quam consilium sequatur,

Quint. 7, prooem. §

3: parata ad omnes casus eloquentia,

id. 10, 1, 2:

bellorum,

Tac. A. 1, 61:

satis jam eventuum, satis casuum,

id. ib. 2, 26:

adversi, secundi,

Nep. Dat. 5, 4; cf. Suet. Caes. 25; id. Oth. 9:

magnus,

Caes. B. G. 6, 30; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

mirificus,

Cic. Fam. 7, 5, 2:

mirabiles,

Nep. Timol. 5, 1:

rariores,

Cic. Off. 2, 6, 19:

dubii,

Cat. 64, 216; Hor. S. 2, 2, 108:

varii,

Verg. A. 1, 204:

subiti repentinique,

Suet. Aug. 73.—Hence, in abl.: casu, adverbially, by chance, casually, by accident, accidentally:

quod si haec habent aliquam talem necessitatem, quid est tandem, quod casu fieri aut forte fortunā putemus?

Cic. Div. 2, 7, 18:

id evenit non temere nec casu,

id. N. D. 2, 2, 6:

sive casu sive consilio deorum,

Caes. B. G. 1, 12; cf. Suet. Claud. 13:

necessitate an casu,

Quint. 3, 6, 26:

casu an persuasu et inductu,

id. 5, 10, 69:

casu an manibus impeditus,

Tac. A. 1, 13:

accidit casu ut legati, etc.,

Nep. Hann. 12, 1; cf. Hor. S. 1, 6, 53; 1, 9, 36; id. Ep. 1, 19, 18; Ov. M. 5, 118; 6, 359; 7, 84 et saep.—Hence, also,

A chance, an occasion, opportunity for something (esp. freq. in Sall. and Tac.):

aetas illa multo pluris quam nostra casus mortis habet,

Cic. Sen. 19, 67; cf.:

mortis durae casus,

Verg. A. 10, 791:

aut vi aut dolis sese casum victoriae inventurum,

Sall. J. 25, 9:

praeclari facinoris casum dare,

id. ib. 56, 4; so,

si casus daretur,

Tac. A. 1, 13; 11, 9:

invadendae Armeniae,

id. ib. 12, 50:

pugnae,

id. ib. 12, 28:

bene gerendae rei,

id. ib. 13, 36:

casum adferre,

Quint. 8, 4, 17.— Since the idea of suddenness, unexpectedness, easily passes into that of hostility, adverseness (cf. accido, 4.), casus signifies,

Esp., an adverse event, a misfortune, mishap, calamity, = sumphora:

meum illum casum tam horribilem, tam gravem, tam repentinum,

Cic. Sest. 24, 53; id. de Or. 1, 1, 2; Caes. B. G. 7, 1, 4:

dolens civitatis casum,

Sall. C. 40, 2; cf. id. J. 14, 22; 23, 2; Liv. 37, 17, 7; 23, 22, 3; Cat. 28, 11.—Of disease:

si alius casus lecto te adfixit,

Hor. S. 1, 1, 81; Ov. M. 4, 142; 14, 473; 15, 494:

res minime in hujusmodi casu noxia,

in the earthquake, Sen. Q. N. 6, 21, 2; id. Cons. ad Marc. 5, 3:

urbis Trojanae,

overthrow, Verg. A. 1, 623.—Hence,

Euphemist. for death:

Saturnini atque Gracchorum casus,

Caes. B. C. 1, 7:

sui quemque casus per quinquennium absumpsissent,

Liv. 23, 22, 3; Sall. J. 73, 1; Hor. S. 2, 5, 49; Suet. Aug. 65; cf. id. Caes. 89; id. Calig. 10.—

In gram. t. t., a case in the inflection of words:

propter eorum qui dicunt, sunt declinati casus, uti is qui de altero diceret, distinguere posset, quom vocaret, etc.,

Varr. L. L. 8, § 16 Müll.: casus dicimus... et vocabulorum formas, Paul. ex Fest. p. 58, 11 ib.:

ea (verba) sic et casibus et temporibus et genere et numero conservemus, ut, etc.,

Cic. de Or. 3, 11, 40:

barbari casus... casus rectus,

id. Or. 48, 160; Quint. 1, 5, 61:

obliqui,

id. 1, 6, 22:

nominativo, dativo, ablativo,

id. 7, 9, 13:

genitivo,

id. 1, 5, 62: Latinus, sextus, i. e. the ablative, Varr. ap. Diom. p. 277 P.:

conversi, i. e. obliqui,

Cic. N. D. 2, 25, 64: interrogandi (i. e. genetivus), Nigid. ap. Gell. 13, 26 Hertz:

vocandi,

id. ib.:

septimus,

Quint. 1, 4, 26.

Cāsus, i, m., a river of Albania, that flows into the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 39; Mel. 3, 5, 4.

cāsus (Ciceronis temporibus paulumque infra s geminabatur: cassus, etc., Quint. 1, 7, 20; cf.: causa, Juppiter al.; in inscr. also KASVS), ūs (dat. casu, Nep. Alcib. 6, 4), m. [cado].

Lit., a falling (acc. to cado, I. A. and C.).

A falling down, etc.:

stillicidi,

Lucr. 1, 313:

geli,

id. 5, 205:

nivis,

Liv. 21, 35, 6:

fulminum,

Plin. 2, 50, 51, § 135; Ov. M. 8, 259:

celsae graviore casu Decidunt turres,

Hor. C. 2, 10, 10.—In plur., Lucr. 2, 231.—

A fall, an overthrow, a throwing down:

occumbunt multi letum praecipe casu,

Enn. Ann. 391 Vahl.: eoque ictu me ad casum dari, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

casus, quo (infantes) in terram toties deferuntur,

Quint. 1, 12, 10; Lucr. 5, 1333:

vehiculi,

Plin. 28, 2, 4, § 21 al. —In plur.: cum loci Inciperent casus, i. e. the fall, destruction (by an earthquake), Ov. M. 8, 714.—

Trop.

Of time, the end:

extremae sub casum hiemis,

Verg. G. 1, 340.—

A moral fall, a false step, an error, fall:

multas vias adulescentiae lubricas ostendit (natura), quibus illa insistere, aut ingredi sine casu aliquo ac prolapsione vix posset,

Cic. Cael. 17, 41.—So of a political fall, Cic. Sest. 67, 140.—

Esp., a fall or change from a higher to a lower condition:

secum reputans quam gravis casus in servitium ex regno foret,

Sall. J. 62, 9.—

That which turns out or happens unexpectedly, an occurrence, event, accident, chance, misfortune, emergency (this most freq. in sing. and plur.):

quid est enim aliud fors, quid fortuna, quid casus, quid eventus, nisi cum sic aliquid cecidit, sic evenit, ut vel non cadere atque evenire, vel aliter cadere atque evenire potuerit? etc.,

Cic. Div. 2, 6, 15: quis iste tantus casus? unde tam felix concursus atomorum? cf. id. N. D. 1, 32, 90:

novi casus temporum,

id. Imp. Pomp. 20, 60:

quod consilium etsi in ejusmodi casu reprehendendum non est, tamen incommode accidit,

such an emergency, Caes. B. G. 5, 33:

quod in ejusmodi casu accidit, periti ignaris parebant,

Curt. 4, 3, 18; 10, 5, 8; Quint. 6, 2, 34; Tac. A. 2, 47; Liv. 24, 2, 11; 38, 8, 5: potest igitur veritatem [p. 300] casus imitari, Cic. Div. 2, 21, 49:

quis tantam Rutulis laudem, casusne deusne, Attulerit,

Verg. A. 12, 321:

sive illud deorum munus sive casus fuit,

Curt. 4, 7, 13:

quae casus obtulerat, in sapientiam vertenda ratus,

Tac. A. 1, 29:

ut quemque casus armaverat,

Sall. C. 56, 3:

si quos locus aut casus conjunxerat,

id. J. 97 fin.:

in aleam tanti casus se regnumque dare,

Liv. 42, 50, 2:

ludibrium casūs,

id. 30, 30, 5:

casum potius quam consilium sequatur,

Quint. 7, prooem. §

3: parata ad omnes casus eloquentia,

id. 10, 1, 2:

bellorum,

Tac. A. 1, 61:

satis jam eventuum, satis casuum,

id. ib. 2, 26:

adversi, secundi,

Nep. Dat. 5, 4; cf. Suet. Caes. 25; id. Oth. 9:

magnus,

Caes. B. G. 6, 30; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

mirificus,

Cic. Fam. 7, 5, 2:

mirabiles,

Nep. Timol. 5, 1:

rariores,

Cic. Off. 2, 6, 19:

dubii,

Cat. 64, 216; Hor. S. 2, 2, 108:

varii,

Verg. A. 1, 204:

subiti repentinique,

Suet. Aug. 73.—Hence, in abl.: casu, adverbially, by chance, casually, by accident, accidentally:

quod si haec habent aliquam talem necessitatem, quid est tandem, quod casu fieri aut forte fortunā putemus?

Cic. Div. 2, 7, 18:

id evenit non temere nec casu,

id. N. D. 2, 2, 6:

sive casu sive consilio deorum,

Caes. B. G. 1, 12; cf. Suet. Claud. 13:

necessitate an casu,

Quint. 3, 6, 26:

casu an persuasu et inductu,

id. 5, 10, 69:

casu an manibus impeditus,

Tac. A. 1, 13:

accidit casu ut legati, etc.,

Nep. Hann. 12, 1; cf. Hor. S. 1, 6, 53; 1, 9, 36; id. Ep. 1, 19, 18; Ov. M. 5, 118; 6, 359; 7, 84 et saep.—Hence, also,

A chance, an occasion, opportunity for something (esp. freq. in Sall. and Tac.):

aetas illa multo pluris quam nostra casus mortis habet,

Cic. Sen. 19, 67; cf.:

mortis durae casus,

Verg. A. 10, 791:

aut vi aut dolis sese casum victoriae inventurum,

Sall. J. 25, 9:

praeclari facinoris casum dare,

id. ib. 56, 4; so,

si casus daretur,

Tac. A. 1, 13; 11, 9:

invadendae Armeniae,

id. ib. 12, 50:

pugnae,

id. ib. 12, 28:

bene gerendae rei,

id. ib. 13, 36:

casum adferre,

Quint. 8, 4, 17.— Since the idea of suddenness, unexpectedness, easily passes into that of hostility, adverseness (cf. accido, 4.), casus signifies,

Esp., an adverse event, a misfortune, mishap, calamity, = sumphora:

meum illum casum tam horribilem, tam gravem, tam repentinum,

Cic. Sest. 24, 53; id. de Or. 1, 1, 2; Caes. B. G. 7, 1, 4:

dolens civitatis casum,

Sall. C. 40, 2; cf. id. J. 14, 22; 23, 2; Liv. 37, 17, 7; 23, 22, 3; Cat. 28, 11.—Of disease:

si alius casus lecto te adfixit,

Hor. S. 1, 1, 81; Ov. M. 4, 142; 14, 473; 15, 494:

res minime in hujusmodi casu noxia,

in the earthquake, Sen. Q. N. 6, 21, 2; id. Cons. ad Marc. 5, 3:

urbis Trojanae,

overthrow, Verg. A. 1, 623.—Hence,

Euphemist. for death:

Saturnini atque Gracchorum casus,

Caes. B. C. 1, 7:

sui quemque casus per quinquennium absumpsissent,

Liv. 23, 22, 3; Sall. J. 73, 1; Hor. S. 2, 5, 49; Suet. Aug. 65; cf. id. Caes. 89; id. Calig. 10.—

In gram. t. t., a case in the inflection of words:

propter eorum qui dicunt, sunt declinati casus, uti is qui de altero diceret, distinguere posset, quom vocaret, etc.,

Varr. L. L. 8, § 16 Müll.: casus dicimus... et vocabulorum formas, Paul. ex Fest. p. 58, 11 ib.:

ea (verba) sic et casibus et temporibus et genere et numero conservemus, ut, etc.,

Cic. de Or. 3, 11, 40:

barbari casus... casus rectus,

id. Or. 48, 160; Quint. 1, 5, 61:

obliqui,

id. 1, 6, 22:

nominativo, dativo, ablativo,

id. 7, 9, 13:

genitivo,

id. 1, 5, 62: Latinus, sextus, i. e. the ablative, Varr. ap. Diom. p. 277 P.:

conversi, i. e. obliqui,

Cic. N. D. 2, 25, 64: interrogandi (i. e. genetivus), Nigid. ap. Gell. 13, 26 Hertz:

vocandi,

id. ib.:

septimus,

Quint. 1, 4, 26.

Cāsus, i, m., a river of Albania, that flows into the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 39; Mel. 3, 5, 4.

cāsus (Ciceronis temporibus paulumque infra s geminabatur: cassus, etc., Quint. 1, 7, 20; cf.: causa, Juppiter al.; in inscr. also KASVS), ūs (dat. casu, Nep. Alcib. 6, 4), m. [cado].

Lit., a falling (acc. to cado, I. A. and C.).

A falling down, etc.:

stillicidi,

Lucr. 1, 313:

geli,

id. 5, 205:

nivis,

Liv. 21, 35, 6:

fulminum,

Plin. 2, 50, 51, § 135; Ov. M. 8, 259:

celsae graviore casu Decidunt turres,

Hor. C. 2, 10, 10.—In plur., Lucr. 2, 231.—

A fall, an overthrow, a throwing down:

occumbunt multi letum praecipe casu,

Enn. Ann. 391 Vahl.: eoque ictu me ad casum dari, Att. ap. Cic. Div. 1, 22, 44:

casus, quo (infantes) in terram toties deferuntur,

Quint. 1, 12, 10; Lucr. 5, 1333:

vehiculi,

Plin. 28, 2, 4, § 21 al. —In plur.: cum loci Inciperent casus, i. e. the fall, destruction (by an earthquake), Ov. M. 8, 714.—

Trop.

Of time, the end:

extremae sub casum hiemis,

Verg. G. 1, 340.—

A moral fall, a false step, an error, fall:

multas vias adulescentiae lubricas ostendit (natura), quibus illa insistere, aut ingredi sine casu aliquo ac prolapsione vix posset,

Cic. Cael. 17, 41.—So of a political fall, Cic. Sest. 67, 140.—

Esp., a fall or change from a higher to a lower condition:

secum reputans quam gravis casus in servitium ex regno foret,

Sall. J. 62, 9.—

That which turns out or happens unexpectedly, an occurrence, event, accident, chance, misfortune, emergency (this most freq. in sing. and plur.):

quid est enim aliud fors, quid fortuna, quid casus, quid eventus, nisi cum sic aliquid cecidit, sic evenit, ut vel non cadere atque evenire, vel aliter cadere atque evenire potuerit? etc.,

Cic. Div. 2, 6, 15: quis iste tantus casus? unde tam felix concursus atomorum? cf. id. N. D. 1, 32, 90:

novi casus temporum,

id. Imp. Pomp. 20, 60:

quod consilium etsi in ejusmodi casu reprehendendum non est, tamen incommode accidit,

such an emergency, Caes. B. G. 5, 33:

quod in ejusmodi casu accidit, periti ignaris parebant,

Curt. 4, 3, 18; 10, 5, 8; Quint. 6, 2, 34; Tac. A. 2, 47; Liv. 24, 2, 11; 38, 8, 5: potest igitur veritatem [p. 300] casus imitari, Cic. Div. 2, 21, 49:

quis tantam Rutulis laudem, casusne deusne, Attulerit,

Verg. A. 12, 321:

sive illud deorum munus sive casus fuit,

Curt. 4, 7, 13:

quae casus obtulerat, in sapientiam vertenda ratus,

Tac. A. 1, 29:

ut quemque casus armaverat,

Sall. C. 56, 3:

si quos locus aut casus conjunxerat,

id. J. 97 fin.:

in aleam tanti casus se regnumque dare,

Liv. 42, 50, 2:

ludibrium casūs,

id. 30, 30, 5:

casum potius quam consilium sequatur,

Quint. 7, prooem. §

3: parata ad omnes casus eloquentia,

id. 10, 1, 2:

bellorum,

Tac. A. 1, 61:

satis jam eventuum, satis casuum,

id. ib. 2, 26:

adversi, secundi,

Nep. Dat. 5, 4; cf. Suet. Caes. 25; id. Oth. 9:

magnus,

Caes. B. G. 6, 30; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

mirificus,

Cic. Fam. 7, 5, 2:

mirabiles,

Nep. Timol. 5, 1:

rariores,

Cic. Off. 2, 6, 19:

dubii,

Cat. 64, 216; Hor. S. 2, 2, 108:

varii,

Verg. A. 1, 204:

subiti repentinique,

Suet. Aug. 73.—Hence, in abl.: casu, adverbially, by chance, casually, by accident, accidentally:

quod si haec habent aliquam talem necessitatem, quid est tandem, quod casu fieri aut forte fortunā putemus?

Cic. Div. 2, 7, 18:

id evenit non temere nec casu,

id. N. D. 2, 2, 6:

sive casu sive consilio deorum,

Caes. B. G. 1, 12; cf. Suet. Claud. 13:

necessitate an casu,

Quint. 3, 6, 26:

casu an persuasu et inductu,

id. 5, 10, 69:

casu an manibus impeditus,

Tac. A. 1, 13:

accidit casu ut legati, etc.,

Nep. Hann. 12, 1; cf. Hor. S. 1, 6, 53; 1, 9, 36; id. Ep. 1, 19, 18; Ov. M. 5, 118; 6, 359; 7, 84 et saep.—Hence, also,

A chance, an occasion, opportunity for something (esp. freq. in Sall. and Tac.):

aetas illa multo pluris quam nostra casus mortis habet,

Cic. Sen. 19, 67; cf.:

mortis durae casus,

Verg. A. 10, 791:

aut vi aut dolis sese casum victoriae inventurum,

Sall. J. 25, 9:

praeclari facinoris casum dare,

id. ib. 56, 4; so,

si casus daretur,

Tac. A. 1, 13; 11, 9:

invadendae Armeniae,

id. ib. 12, 50:

pugnae,

id. ib. 12, 28:

bene gerendae rei,

id. ib. 13, 36:

casum adferre,

Quint. 8, 4, 17.— Since the idea of suddenness, unexpectedness, easily passes into that of hostility, adverseness (cf. accido, 4.), casus signifies,

Esp., an adverse event, a misfortune, mishap, calamity, = sumphora:

meum illum casum tam horribilem, tam gravem, tam repentinum,

Cic. Sest. 24, 53; id. de Or. 1, 1, 2; Caes. B. G. 7, 1, 4:

dolens civitatis casum,

Sall. C. 40, 2; cf. id. J. 14, 22; 23, 2; Liv. 37, 17, 7; 23, 22, 3; Cat. 28, 11.—Of disease:

si alius casus lecto te adfixit,

Hor. S. 1, 1, 81; Ov. M. 4, 142; 14, 473; 15, 494:

res minime in hujusmodi casu noxia,

in the earthquake, Sen. Q. N. 6, 21, 2; id. Cons. ad Marc. 5, 3:

urbis Trojanae,

overthrow, Verg. A. 1, 623.—Hence,

Euphemist. for death:

Saturnini atque Gracchorum casus,

Caes. B. C. 1, 7:

sui quemque casus per quinquennium absumpsissent,

Liv. 23, 22, 3; Sall. J. 73, 1; Hor. S. 2, 5, 49; Suet. Aug. 65; cf. id. Caes. 89; id. Calig. 10.—

In gram. t. t., a case in the inflection of words:

propter eorum qui dicunt, sunt declinati casus, uti is qui de altero diceret, distinguere posset, quom vocaret, etc.,

Varr. L. L. 8, § 16 Müll.: casus dicimus... et vocabulorum formas, Paul. ex Fest. p. 58, 11 ib.:

ea (verba) sic et casibus et temporibus et genere et numero conservemus, ut, etc.,

Cic. de Or. 3, 11, 40:

barbari casus... casus rectus,

id. Or. 48, 160; Quint. 1, 5, 61:

obliqui,

id. 1, 6, 22:

nominativo, dativo, ablativo,

id. 7, 9, 13:

genitivo,

id. 1, 5, 62: Latinus, sextus, i. e. the ablative, Varr. ap. Diom. p. 277 P.:

conversi, i. e. obliqui,

Cic. N. D. 2, 25, 64: interrogandi (i. e. genetivus), Nigid. ap. Gell. 13, 26 Hertz:

vocandi,

id. ib.:

septimus,

Quint. 1, 4, 26.

Cāsus, i, m., a river of Albania, that flows into the Caspian Sea, Plin. 6, 13, 15, § 39; Mel. 3, 5, 4.

fātum, i ( masc. fatus malus meus, Petr. 42, 77), n. [for II. A.], that which is said, an utterance. —Hence,

Prop., a prophetic declaration, oracle, prediction (rare but class.): neque me Apollo fatis fandis dementem invitam ciet, Pac. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 Vahl.):

Lentulum sibi confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se, etc.,

Cic. Cat. 3, 4, 9:

eo fatis quae Veientes scripta haberent,

id. Div. 1, 44, 100:

fatis, ominibus oraculisque portendere,

Liv. 29, 10 fin. Drak. N. cr.:

Siculisne resideret arvis Oblitus factorum,

Verg. A. 5, 703.—

Transf.

In gen., that which is ordained, desting, fate; the heimarmenê or moira of the Greeks (syn.:

fortuna, fors, sors, casus): nec ii, qui dicunt immutabilia esse, quae futura sint nec posse verum futurum convertere in falsum, fati necessitatem confirmant, sed verborum vim interpretantur. At qui introducunt causarum seriem sempiternam, ii mentem hominis voluntate libera spoliatam necessitate fati devinciunt,

Cic. Fat. 9, 20 sq.; hence the philosophic use of the word to denote the eternal, immutable law of nature: fieri omnia fato, ratio cogit fateri. Fatum autem id appello, quod Graeci heimarmenên, id est ordinem seriemque causarum, cum causa causae nexa rem ex se gignat, id. Div. 1, 55, 125 sq.; cf.:

cum vos fato fieri dicatis omnia, quod autem semper ex omni aeternitate verum fuerit, id esse fatum,

id. N. D. 3, 6, 14; and: cum duae sententiae fuissent veterum philosophorum, una eorum, qui censerent omnia ita fato fieri, ut id fatum vim necessitatis afferret;

in qua sententia Democritus, Heraclitus, Empedocles, Aristoteles fuit: altera eorum, quibus viderentur sine ullo fato esse animorum motus voluntarii,

id. Fat. 17, 39; cf.

also: ex hoc genere causarum ex aeternitate pendentium fatum a Stoicis nectitur,

id. Top. 15, 59; and:

anile sane et plenum superstitionis fati nomen ipsum,

id. Div. 2, 7, 19:

si Daphitae fatum fuit ex equo cadere,

id. Fat. 3, 5; cf. id. ib. 12, 28: cf.:

neque si fatum fuerat, effugisset,

id. Div. 2, 8, 20:

ut praedici posset, quid cuique eventurum et quo quisque fato natus esset,

id. ib. 1, 1, 2;

quonam meo fato fieri dicam, ut, etc.,

id. Phil. 2, 1, 1: qua quidem in re singulari sum fato, I experience a remarkable fate, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 1:

si quid mihi humanitus accidisset multa autem impendere videntur praeter naturam etiam praeterque fatum,

i. e. beyond the natural and appointed course of events, id. Phil. 1, 4, 10:

quasi debita sibi fato dominatione,

Suet. Aug. 19:

persuasio, cuncta fato agi,

id. Tib. 69:

nisi dii immortales omni ratione placati suo numine prope fata ipsa flexissent,

Cic. Cat. 3, 8, 19:

orte Saturno, tibi cura magni Caesaris fatis data,

Hor. C. 1, 12, 51:

quo (Caesare) nihil majus meliusve terris Fata donavere bonique divi,

id. ib. 4, 2, 38; id. Carm. Sec. 28:

ut caneret fera Nereus Fata,

id. C. 1, 15, 5; so,

acerba,

id. Epod. 7, 17:

triste,

id. S. 1, 9, 29:

caeca,

id. C. 2, 13, 16:

plebeium in circo positum est fatum,

the fate of the vulgar, Juv. 6, 588:

fata regunt homines,

id. 9, 32; 12, 63.—With ut:

qui hoc fato natus est, ut, etc.,

Cic. Mil. 11, 30:

fuit hoc sive meum sive rei publicae fatum, ut, etc.,

id. Balb. 26, 58.—With ne: eo [p. 730] fato se in iis terris collocatam esse arbitratur, ne, etc., Cic. Font. 16, 35.—

Esp.

Of the will or determination of the gods:

heu stirpem invisam et fatis contraria nostris Fata Phrygum,

Verg. A. 7, 293; 7, 50; cf. Non. 455, 25.—And also of that which determines the fate of a person or thing: Ilio tria fuisse audivi fata, quae illi forent exitio: signum ex arce si perisset;

alterum, etc.,

Plaut. Bacch. 4, 9, 29; so,

Herculis sagittae, quae fatum Trojae fuere,

Just. 20, 1 fin. —Prov.:

fata viam invenient,

Verg. A. 3, 395; 10, 113.— Fāta, ōrum, n., personified as deities, the Fates, Prop. 4, 7, 51; Stat. Th. 8, 26; id. S. 5, 1, 259; Inscr. Orell. 1771 sq.—

a.. Bad fortune, ill fate, calamity, mishap:

dictum facete et contumeliose in Metellos antiquum Naevii est: Fato Metelli Romae fiunt consules,

Pseudo Ascon. ad Cic. Verr. 1, 10, 29 (p. 140 ed. Orell.);

and, alluding to this verse: hoc Verrem dicere aiebant, te (sc. Metellum) non fato, ut ceteros ex vestra familia, sed opera sua consulem factum,

id. ib. 10, 29:

quibus ego confido impendere fatum aliquod et poenas jamdiu improbitati, nequitiae... debitas instare,

Cic. Cat. 2, 5, 11:

exitii ac fati dies,

id. ib. 3, 7, 17:

abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut, etc.,

Caes. B. G. 1, 39, 4; cf. Caes. B. C. 2, 6, 1:

quod si jam (quod dii omen avertant) fatum extremum rei publicae venit,

Cic. Phil. 3, 14, 35:

in illo paene fato rei publicae,

id. Dom. 57, 145.— So,

Esp. freq. of death:

sic Hortensii vox exstincta fato suo est, nostra publico,

id. Brut. 96, 328; cf.:

nolite hunc maturius exstingui vulnere vestro quam suo fato,

id. Cael. 32, 79; cf.:

omen fati,

id. Phil. 9, 4, 6; and:

quia nec fato merita nec morte peribat,

Verg. A. 4, 696: ferro, non fato moerus Argivum (i. e. Achilles) occidit, Poët. ap. Quint. 8, 6, 10 Spald.:

perfunctos jam fato = mortuos,

Liv. 9, 1, 6;

qui fato sunt functi,

Quint. 3, 7, 10:

fato cedere,

Liv. 26, 13: fato concessit, Pl. Pan. 11, 3; for which: concedere in fatum, Modestin. Dig. 34, 3, 20:

fato obiit,

died a natural death, Tac. A. 6, 10:

fato fungi,

id. ib. 14, 12 fin.:

ille (uxorem) functam fato respondet,

id. ib. 11, 3:

si me praeceperit fatum,

Curt. 9, 6; Quint. 6, 2, 33.—In this sense sometimes in the plur.:

jamdudum peccas, si mea fata petis,

Ov. H. 19, 118;

Minotauri,

Mel. 2, 7:

mea fata,

my ashes, Prop. 1, 17, 11:

sentiet vivus eam, quae post fata praestari magis solet, venerationem,

Quint. 12, 17, 7:

si me fata intercepissent,

id. 6 praef. 1; cf.: (mater) acerbissimis rapta fatis, id. § 4; cf. the shades or spirits of the dead:

cum fato jacentis,

Mel. 2, 2.—

Concr., one who brings calamity, a plague:

duo illa rei publicae paene fata, Gabinium et Pisonem,

Cic. Sest. 43, 93.

fātum, i ( masc. fatus malus meus, Petr. 42, 77), n. [for II. A.], that which is said, an utterance. —Hence,

Prop., a prophetic declaration, oracle, prediction (rare but class.): neque me Apollo fatis fandis dementem invitam ciet, Pac. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 Vahl.):

Lentulum sibi confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se, etc.,

Cic. Cat. 3, 4, 9:

eo fatis quae Veientes scripta haberent,

id. Div. 1, 44, 100:

fatis, ominibus oraculisque portendere,

Liv. 29, 10 fin. Drak. N. cr.:

Siculisne resideret arvis Oblitus factorum,

Verg. A. 5, 703.—

Transf.

In gen., that which is ordained, desting, fate; the heimarmenê or moira of the Greeks (syn.:

fortuna, fors, sors, casus): nec ii, qui dicunt immutabilia esse, quae futura sint nec posse verum futurum convertere in falsum, fati necessitatem confirmant, sed verborum vim interpretantur. At qui introducunt causarum seriem sempiternam, ii mentem hominis voluntate libera spoliatam necessitate fati devinciunt,

Cic. Fat. 9, 20 sq.; hence the philosophic use of the word to denote the eternal, immutable law of nature: fieri omnia fato, ratio cogit fateri. Fatum autem id appello, quod Graeci heimarmenên, id est ordinem seriemque causarum, cum causa causae nexa rem ex se gignat, id. Div. 1, 55, 125 sq.; cf.:

cum vos fato fieri dicatis omnia, quod autem semper ex omni aeternitate verum fuerit, id esse fatum,

id. N. D. 3, 6, 14; and: cum duae sententiae fuissent veterum philosophorum, una eorum, qui censerent omnia ita fato fieri, ut id fatum vim necessitatis afferret;

in qua sententia Democritus, Heraclitus, Empedocles, Aristoteles fuit: altera eorum, quibus viderentur sine ullo fato esse animorum motus voluntarii,

id. Fat. 17, 39; cf.

also: ex hoc genere causarum ex aeternitate pendentium fatum a Stoicis nectitur,

id. Top. 15, 59; and:

anile sane et plenum superstitionis fati nomen ipsum,

id. Div. 2, 7, 19:

si Daphitae fatum fuit ex equo cadere,

id. Fat. 3, 5; cf. id. ib. 12, 28: cf.:

neque si fatum fuerat, effugisset,

id. Div. 2, 8, 20:

ut praedici posset, quid cuique eventurum et quo quisque fato natus esset,

id. ib. 1, 1, 2;

quonam meo fato fieri dicam, ut, etc.,

id. Phil. 2, 1, 1: qua quidem in re singulari sum fato, I experience a remarkable fate, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 1:

si quid mihi humanitus accidisset multa autem impendere videntur praeter naturam etiam praeterque fatum,

i. e. beyond the natural and appointed course of events, id. Phil. 1, 4, 10:

quasi debita sibi fato dominatione,

Suet. Aug. 19:

persuasio, cuncta fato agi,

id. Tib. 69:

nisi dii immortales omni ratione placati suo numine prope fata ipsa flexissent,

Cic. Cat. 3, 8, 19:

orte Saturno, tibi cura magni Caesaris fatis data,

Hor. C. 1, 12, 51:

quo (Caesare) nihil majus meliusve terris Fata donavere bonique divi,

id. ib. 4, 2, 38; id. Carm. Sec. 28:

ut caneret fera Nereus Fata,

id. C. 1, 15, 5; so,

acerba,

id. Epod. 7, 17:

triste,

id. S. 1, 9, 29:

caeca,

id. C. 2, 13, 16:

plebeium in circo positum est fatum,

the fate of the vulgar, Juv. 6, 588:

fata regunt homines,

id. 9, 32; 12, 63.—With ut:

qui hoc fato natus est, ut, etc.,

Cic. Mil. 11, 30:

fuit hoc sive meum sive rei publicae fatum, ut, etc.,

id. Balb. 26, 58.—With ne: eo [p. 730] fato se in iis terris collocatam esse arbitratur, ne, etc., Cic. Font. 16, 35.—

Esp.

Of the will or determination of the gods:

heu stirpem invisam et fatis contraria nostris Fata Phrygum,

Verg. A. 7, 293; 7, 50; cf. Non. 455, 25.—And also of that which determines the fate of a person or thing: Ilio tria fuisse audivi fata, quae illi forent exitio: signum ex arce si perisset;

alterum, etc.,

Plaut. Bacch. 4, 9, 29; so,

Herculis sagittae, quae fatum Trojae fuere,

Just. 20, 1 fin. —Prov.:

fata viam invenient,

Verg. A. 3, 395; 10, 113.— Fāta, ōrum, n., personified as deities, the Fates, Prop. 4, 7, 51; Stat. Th. 8, 26; id. S. 5, 1, 259; Inscr. Orell. 1771 sq.—

a.. Bad fortune, ill fate, calamity, mishap:

dictum facete et contumeliose in Metellos antiquum Naevii est: Fato Metelli Romae fiunt consules,

Pseudo Ascon. ad Cic. Verr. 1, 10, 29 (p. 140 ed. Orell.);

and, alluding to this verse: hoc Verrem dicere aiebant, te (sc. Metellum) non fato, ut ceteros ex vestra familia, sed opera sua consulem factum,

id. ib. 10, 29:

quibus ego confido impendere fatum aliquod et poenas jamdiu improbitati, nequitiae... debitas instare,

Cic. Cat. 2, 5, 11:

exitii ac fati dies,

id. ib. 3, 7, 17:

abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut, etc.,

Caes. B. G. 1, 39, 4; cf. Caes. B. C. 2, 6, 1:

quod si jam (quod dii omen avertant) fatum extremum rei publicae venit,

Cic. Phil. 3, 14, 35:

in illo paene fato rei publicae,

id. Dom. 57, 145.— So,

Esp. freq. of death:

sic Hortensii vox exstincta fato suo est, nostra publico,

id. Brut. 96, 328; cf.:

nolite hunc maturius exstingui vulnere vestro quam suo fato,

id. Cael. 32, 79; cf.:

omen fati,

id. Phil. 9, 4, 6; and:

quia nec fato merita nec morte peribat,

Verg. A. 4, 696: ferro, non fato moerus Argivum (i. e. Achilles) occidit, Poët. ap. Quint. 8, 6, 10 Spald.:

perfunctos jam fato = mortuos,

Liv. 9, 1, 6;

qui fato sunt functi,

Quint. 3, 7, 10:

fato cedere,

Liv. 26, 13: fato concessit, Pl. Pan. 11, 3; for which: concedere in fatum, Modestin. Dig. 34, 3, 20:

fato obiit,

died a natural death, Tac. A. 6, 10:

fato fungi,

id. ib. 14, 12 fin.:

ille (uxorem) functam fato respondet,

id. ib. 11, 3:

si me praeceperit fatum,

Curt. 9, 6; Quint. 6, 2, 33.—In this sense sometimes in the plur.:

jamdudum peccas, si mea fata petis,

Ov. H. 19, 118;

Minotauri,

Mel. 2, 7:

mea fata,

my ashes, Prop. 1, 17, 11:

sentiet vivus eam, quae post fata praestari magis solet, venerationem,

Quint. 12, 17, 7:

si me fata intercepissent,

id. 6 praef. 1; cf.: (mater) acerbissimis rapta fatis, id. § 4; cf. the shades or spirits of the dead:

cum fato jacentis,

Mel. 2, 2.—

Concr., one who brings calamity, a plague:

duo illa rei publicae paene fata, Gabinium et Pisonem,

Cic. Sest. 43, 93.

fortūna, ae (archaic gen. sing. fortunas, like familias, escas, vias, etc., Naev. ap. Prisc. p. 679 P.), f. [lengthened from fors; cf. Nep-tunus, v. Corss. Ausspr. 1, 434], chance, hap, luck, fate, fortune (good or ill; syn.: casus, fors; fatum, providentia).

In gen.:

quid est enim aliud fors, quid fortuna, quid casus, quid eventus, nisi cum sic aliquid cecidit, sic evenit, ut vel non cadere atque evenire, vel aliter cadere atque evenire potuerit? quo modo ergo id, quod temere fit caeco casu et volubilitate fortunae, praesentiri et praedici potest?

Cic. Div. 2, 6, 15:

si haec habent aliquam talem necessitatem: quid est tandem quod casu fieri aut forte fortuna putemus? Nihil enim est tam contrarium rationi et constantiae quam fortuna: ut mihi ne in deum quidem cadere videatur, ut sciat, quid casu et fortuito futurum sit. Si enim scit, certe illud eveniet: sin certe eveniet, nulla fortuna est: est autem fortuna: rerum igitur fortuitarum nulla praesensio est, etc.,

id. ib. 2, 7, 18 sq.:

sed haec fortuna viderit, quoniam ratio non gubernat,

id. Att. 14, 11, 1:

vir ad casum fortunamque felix,

id. Font. 15 fin.:

si tot sunt in corpore bona, tot extra corpus in casu atque fortuna... plus fortunam quam consilium valere,

id. Tusc. 5, 9, 25; cf.:

(bona) posita non tam in consiliis nostris quam in fortunae temeritate,

id. Lael. 6, 20:

adversante fortuna,

id. Rep. 2, 16 fin.; id. Mur. 31, 64:

quorum ego causa timidius me fortunae committebam,

id. Att. 9, 6, 4:

fortunae rotam pertimescere,

id. Pis. 10, 22: secundam fortunam pulcherrime: adversam aeque ferre, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 6; cf.:

prospera adversave fortuna,

Cic. N. D. 3, 37, 89:

spoliatam fortunam conferre cum florente fortuna,

id. Pis. 16, 38:

integra fortuna (opp. afflicta),

id. Sull. 31 fin.:

florentissima (opp. durior),

id. Att. 10, 4, 4:

non praecipua, sed par cum ceteris fortunae condicio,

id. Rep. 1, 4:

optima,

id. ib. 3, 17 fin.:

rei publicae fortuna fatalis,

id. Sest. 7, 17:

belli,

Caes. B. C. 2, 6, 1; id. B. G. 1, 36, 3:

se suas civitatisque fortunas ejus fidei permissurum,

Caes. B. G. 5, 3 fin. (cf. II. B. 1. fin. infra.).—Prov.:

fortuna miserrima tuta est,

Ov. P. 2, 2, 31:

fortuna meliores sequitur,

Sall. H. 1, 48, 15 (Dietsch): fortuna cum blanditur, captatum venit, Publ. Syr. 167 (Rib.): fortes fortuna adjuvat; v. fortis, II. A. fin. —

Personified: Fortuna, the goddess of fate, luck, or fortune, Fortune: He. Respice me. Er. Fortuna quod nec facit nec faciet me jubes, Plaut. Capt. 4, 2, 54:

nequiquam tibi Fortuna faculam lucrifica adlucere volt,

id. Pers. 4, 3, 47:

quo in genere vel maxime est Fortuna numeranda,

Cic. N. D. 3, 24, 61:

heu, Fortuna, quis est crudelior in nos te deus?

Hor. S. 2, 8, 61:

saeviat atque novos moveat Fortuna tumultus,

id. ib. 2, 2, 126:

Fortunae fanum antiquum (Syracusis),

Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:

Fortunae in gremio sedens,

id. Div. 2, 41, 85 sq.:

bona Fortuna,

id. Verr. 2, 4, 3 fin.:

Malam Fortunam in aedis te adduxi meas,

Plaut. Rud. 2, 6, 17:

mala Fortuna,

Cic. Leg. 2, 11, 28; id. N. D. 3, 25, 63: Fors Fortuna;

v. fors: Fortunae filius,

child of fortune, fortune's favorite, Hor. S. 2, 6, 49; v. filius.

In partic.

Without secunda or adversa, either good luck or ill luck, according to the context.

For fortuna secunda, good luck, good fortune, prosperity:

reliquum est, ut de felicitate pauca dicamus... Maximo, Marcello, Scipioni... non solum propter virtutem, sed etiam propter fortunam saepius imperia mandata,

Cic. de Imp. Pomp. 16, 47:

judicium hoc omnium mortalium est, fortunam a deo petendam,

id. N. D. 3, 36, 88:

diuturna cum fortuna,

id. Div. 1, 20, 39:

superbum se praebuit in fortuna,

id. Att. 8, 4, 1:

non solum ipsa fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

id. Lael. 15, 54:

a fortuna deseri,

Caes. B. G. 5, 34, 2: fortunam habere, to succeed, Liv. 24, 34, 1:

fortunam sibi facere,

id. 39, 40, 4; cf.:

fortunam sequi,

Tac. H. 4, 78:

habendam fortunae gratiam, quod, etc.,

Caes. B. C. 3, 73, 3:

dum fortuna fuit,

Verg. A. 3, 16:

deos precetur et oret, Ut redeat miseris, abeat fortuna superbis,

Hor. A. P. 201:

ut tu fortunam, sic nos te feremus,

id. Ep. 1, 8, 17:

venimus ad summum fortunae,

id. ib. 2, 1, 32:

ut te Confestim liquidus fortunae rivus inauret,

id. ib. 1, 12, 9:

occidit Spes omnis et fortuna nostri Nominis,

id. C. 4, 4, 71.—Prov.: Fortunam citius reperias quam retineas, Publ. Syr. 168 (Rib.).—Hence,

Per fortunas, i. e. for heaven's sake, Cic. Att. 5, 11, 1; 5, 13, 3; 3, 20, 1.—

For fortuna adversa, ill luck, mishap, misfortune, adversity (very rare):

Trojae renascens alite lugubri Fortuna tristi clade iterabitur,

Hor. C. 3, 3, 62:

ut arte Emendaturus fortunam,

id. S. 2, 8, 85.—

= condicio, state, condition, circumstances, fate, lot (class.;

a favorite expression of Cicero): est autem infima condicio et fortuna servorum,

Cic. Off. 1, 13, 41; cf.:

in infimi generis hominum condicione atque fortuna,

id. Mil. 34, 92:

(Lampsaceni) populi Romani condicione socii, fortuna servi,

id. Verr. 2, 1, 32, § 81;

so corresp. to condicio,

Quint. 3, 8, 50:

Aedui queruntur fortunae commutationem,

Caes. B. G. 7, 63:

ut non modo omnium generum, aetatum, ordinum omnes viri ac mulieres, omnis fortunae ac loci, sed, etc.,

Cic. Pis. 22, 52:

homines infimā fortunā,

id. Fin. 5, 19, 52:

inferiorem esse fortunā,

id. Fam. 13, 5, 2:

spes amplificandae fortunae,

id. Lael. 16, 59:

cui cessit triplicis fortuna novissima regni,

lot, share, Ov. M. 5, 368:

Arruns Camillam Circuit et quae sit fortuna facillima temptat,

opportunity, Verg. A. 11, 761: Gallus utrum avem, an gentem, an fortunam corporis significet, bodily condition (of a eunuch), Quint. 7, 9, 2.— Plur.:

quod si eo meae fortunae redeunt, abs te ut distrahar,

Ter. Phorm. 1, 4, 23:

omnes laudare fortunas meas, qui gnatum haberem tali ingenio praeditum,

id. And. 1, 1, 71:

ejus laudare fortunas, quod qua vellet ingredi posset,

Cic. Tusc. 5, 39, 115:

et secundas fortunas amittere coactus est, et in adversis sine ullo remedio permanere,

id. Sull. 23, 66; Caes. B. G. 5, 3, 5; 6, 7, 6.—

Transf., concr., fortunae, ārum, less freq. in the sing., property, possessions, goods, fortune.

Plur.:

tum propter rei publicae calamitates omnium possessiones erant incertae: nunc deum immortalium benignitate omnium fortunae sunt certae,

Cic. Rosc. Com. 12, 33:

bona fortunaeque,

id. Verr. 2, 1, 44, § 113:

pecunia fortunaeque,

id. Rosc. Am. 3, 7:

fortunas morte dimittere,

id. Tusc. 1, 6, 12:

et honore et auctoritate et fortunis facile civitatis suae princeps,

id. Rep. 2, 19:

fortunis sociorum consumptis,

Caes. B. G. 1, 11 fin.:

fortunarum pericula,

Quint. 4, 2, 122.—

Sing.:

quo mihi fortuna, si non conceditur uti?

Hor. Ep. 1, 5, 12:

nec mea concessa est aliis fortuna,

Ov. Tr. 5, 2, 57:

adiri nomen invidiosae fortunae Caesaris,

Vell. 2, 60, 1 Ruhnk.:

de fortuna, qua uterque abundabat,

Quint. 6, 1, 50:

fortunam in nominibus habere,

Dig. 4, 7, 40 fin.

fortūna, ae (archaic gen. sing. fortunas, like familias, escas, vias, etc., Naev. ap. Prisc. p. 679 P.), f. [lengthened from fors; cf. Nep-tunus, v. Corss. Ausspr. 1, 434], chance, hap, luck, fate, fortune (good or ill; syn.: casus, fors; fatum, providentia).

In gen.:

quid est enim aliud fors, quid fortuna, quid casus, quid eventus, nisi cum sic aliquid cecidit, sic evenit, ut vel non cadere atque evenire, vel aliter cadere atque evenire potuerit? quo modo ergo id, quod temere fit caeco casu et volubilitate fortunae, praesentiri et praedici potest?

Cic. Div. 2, 6, 15:

si haec habent aliquam talem necessitatem: quid est tandem quod casu fieri aut forte fortuna putemus? Nihil enim est tam contrarium rationi et constantiae quam fortuna: ut mihi ne in deum quidem cadere videatur, ut sciat, quid casu et fortuito futurum sit. Si enim scit, certe illud eveniet: sin certe eveniet, nulla fortuna est: est autem fortuna: rerum igitur fortuitarum nulla praesensio est, etc.,

id. ib. 2, 7, 18 sq.:

sed haec fortuna viderit, quoniam ratio non gubernat,

id. Att. 14, 11, 1:

vir ad casum fortunamque felix,

id. Font. 15 fin.:

si tot sunt in corpore bona, tot extra corpus in casu atque fortuna... plus fortunam quam consilium valere,

id. Tusc. 5, 9, 25; cf.:

(bona) posita non tam in consiliis nostris quam in fortunae temeritate,

id. Lael. 6, 20:

adversante fortuna,

id. Rep. 2, 16 fin.; id. Mur. 31, 64:

quorum ego causa timidius me fortunae committebam,

id. Att. 9, 6, 4:

fortunae rotam pertimescere,

id. Pis. 10, 22: secundam fortunam pulcherrime: adversam aeque ferre, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 6; cf.:

prospera adversave fortuna,

Cic. N. D. 3, 37, 89:

spoliatam fortunam conferre cum florente fortuna,

id. Pis. 16, 38:

integra fortuna (opp. afflicta),

id. Sull. 31 fin.:

florentissima (opp. durior),

id. Att. 10, 4, 4:

non praecipua, sed par cum ceteris fortunae condicio,

id. Rep. 1, 4:

optima,

id. ib. 3, 17 fin.:

rei publicae fortuna fatalis,

id. Sest. 7, 17:

belli,

Caes. B. C. 2, 6, 1; id. B. G. 1, 36, 3:

se suas civitatisque fortunas ejus fidei permissurum,

Caes. B. G. 5, 3 fin. (cf. II. B. 1. fin. infra.).—Prov.:

fortuna miserrima tuta est,

Ov. P. 2, 2, 31:

fortuna meliores sequitur,

Sall. H. 1, 48, 15 (Dietsch): fortuna cum blanditur, captatum venit, Publ. Syr. 167 (Rib.): fortes fortuna adjuvat; v. fortis, II. A. fin. —

Personified: Fortuna, the goddess of fate, luck, or fortune, Fortune: He. Respice me. Er. Fortuna quod nec facit nec faciet me jubes, Plaut. Capt. 4, 2, 54:

nequiquam tibi Fortuna faculam lucrifica adlucere volt,

id. Pers. 4, 3, 47:

quo in genere vel maxime est Fortuna numeranda,

Cic. N. D. 3, 24, 61:

heu, Fortuna, quis est crudelior in nos te deus?

Hor. S. 2, 8, 61:

saeviat atque novos moveat Fortuna tumultus,

id. ib. 2, 2, 126:

Fortunae fanum antiquum (Syracusis),

Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:

Fortunae in gremio sedens,

id. Div. 2, 41, 85 sq.:

bona Fortuna,

id. Verr. 2, 4, 3 fin.:

Malam Fortunam in aedis te adduxi meas,

Plaut. Rud. 2, 6, 17:

mala Fortuna,

Cic. Leg. 2, 11, 28; id. N. D. 3, 25, 63: Fors Fortuna;

v. fors: Fortunae filius,

child of fortune, fortune's favorite, Hor. S. 2, 6, 49; v. filius.

In partic.

Without secunda or adversa, either good luck or ill luck, according to the context.

For fortuna secunda, good luck, good fortune, prosperity:

reliquum est, ut de felicitate pauca dicamus... Maximo, Marcello, Scipioni... non solum propter virtutem, sed etiam propter fortunam saepius imperia mandata,

Cic. de Imp. Pomp. 16, 47:

judicium hoc omnium mortalium est, fortunam a deo petendam,

id. N. D. 3, 36, 88:

diuturna cum fortuna,

id. Div. 1, 20, 39:

superbum se praebuit in fortuna,

id. Att. 8, 4, 1:

non solum ipsa fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

id. Lael. 15, 54:

a fortuna deseri,

Caes. B. G. 5, 34, 2: fortunam habere, to succeed, Liv. 24, 34, 1:

fortunam sibi facere,

id. 39, 40, 4; cf.:

fortunam sequi,

Tac. H. 4, 78:

habendam fortunae gratiam, quod, etc.,

Caes. B. C. 3, 73, 3:

dum fortuna fuit,

Verg. A. 3, 16:

deos precetur et oret, Ut redeat miseris, abeat fortuna superbis,

Hor. A. P. 201:

ut tu fortunam, sic nos te feremus,

id. Ep. 1, 8, 17:

venimus ad summum fortunae,

id. ib. 2, 1, 32:

ut te Confestim liquidus fortunae rivus inauret,

id. ib. 1, 12, 9:

occidit Spes omnis et fortuna nostri Nominis,

id. C. 4, 4, 71.—Prov.: Fortunam citius reperias quam retineas, Publ. Syr. 168 (Rib.).—Hence,

Per fortunas, i. e. for heaven's sake, Cic. Att. 5, 11, 1; 5, 13, 3; 3, 20, 1.—

For fortuna adversa, ill luck, mishap, misfortune, adversity (very rare):

Trojae renascens alite lugubri Fortuna tristi clade iterabitur,

Hor. C. 3, 3, 62:

ut arte Emendaturus fortunam,

id. S. 2, 8, 85.—

= condicio, state, condition, circumstances, fate, lot (class.;

a favorite expression of Cicero): est autem infima condicio et fortuna servorum,

Cic. Off. 1, 13, 41; cf.:

in infimi generis hominum condicione atque fortuna,

id. Mil. 34, 92:

(Lampsaceni) populi Romani condicione socii, fortuna servi,

id. Verr. 2, 1, 32, § 81;

so corresp. to condicio,

Quint. 3, 8, 50:

Aedui queruntur fortunae commutationem,

Caes. B. G. 7, 63:

ut non modo omnium generum, aetatum, ordinum omnes viri ac mulieres, omnis fortunae ac loci, sed, etc.,

Cic. Pis. 22, 52:

homines infimā fortunā,

id. Fin. 5, 19, 52:

inferiorem esse fortunā,

id. Fam. 13, 5, 2:

spes amplificandae fortunae,

id. Lael. 16, 59:

cui cessit triplicis fortuna novissima regni,

lot, share, Ov. M. 5, 368:

Arruns Camillam Circuit et quae sit fortuna facillima temptat,

opportunity, Verg. A. 11, 761: Gallus utrum avem, an gentem, an fortunam corporis significet, bodily condition (of a eunuch), Quint. 7, 9, 2.— Plur.:

quod si eo meae fortunae redeunt, abs te ut distrahar,

Ter. Phorm. 1, 4, 23:

omnes laudare fortunas meas, qui gnatum haberem tali ingenio praeditum,

id. And. 1, 1, 71:

ejus laudare fortunas, quod qua vellet ingredi posset,

Cic. Tusc. 5, 39, 115:

et secundas fortunas amittere coactus est, et in adversis sine ullo remedio permanere,

id. Sull. 23, 66; Caes. B. G. 5, 3, 5; 6, 7, 6.—

Transf., concr., fortunae, ārum, less freq. in the sing., property, possessions, goods, fortune.

Plur.:

tum propter rei publicae calamitates omnium possessiones erant incertae: nunc deum immortalium benignitate omnium fortunae sunt certae,

Cic. Rosc. Com. 12, 33:

bona fortunaeque,

id. Verr. 2, 1, 44, § 113:

pecunia fortunaeque,

id. Rosc. Am. 3, 7:

fortunas morte dimittere,

id. Tusc. 1, 6, 12:

et honore et auctoritate et fortunis facile civitatis suae princeps,

id. Rep. 2, 19:

fortunis sociorum consumptis,

Caes. B. G. 1, 11 fin.:

fortunarum pericula,

Quint. 4, 2, 122.—

Sing.:

quo mihi fortuna, si non conceditur uti?

Hor. Ep. 1, 5, 12:

nec mea concessa est aliis fortuna,

Ov. Tr. 5, 2, 57:

adiri nomen invidiosae fortunae Caesaris,

Vell. 2, 60, 1 Ruhnk.:

de fortuna, qua uterque abundabat,

Quint. 6, 1, 50:

fortunam in nominibus habere,

Dig. 4, 7, 40 fin.

fortūna, ae (archaic gen. sing. fortunas, like familias, escas, vias, etc., Naev. ap. Prisc. p. 679 P.), f. [lengthened from fors; cf. Nep-tunus, v. Corss. Ausspr. 1, 434], chance, hap, luck, fate, fortune (good or ill; syn.: casus, fors; fatum, providentia).

In gen.:

quid est enim aliud fors, quid fortuna, quid casus, quid eventus, nisi cum sic aliquid cecidit, sic evenit, ut vel non cadere atque evenire, vel aliter cadere atque evenire potuerit? quo modo ergo id, quod temere fit caeco casu et volubilitate fortunae, praesentiri et praedici potest?

Cic. Div. 2, 6, 15:

si haec habent aliquam talem necessitatem: quid est tandem quod casu fieri aut forte fortuna putemus? Nihil enim est tam contrarium rationi et constantiae quam fortuna: ut mihi ne in deum quidem cadere videatur, ut sciat, quid casu et fortuito futurum sit. Si enim scit, certe illud eveniet: sin certe eveniet, nulla fortuna est: est autem fortuna: rerum igitur fortuitarum nulla praesensio est, etc.,

id. ib. 2, 7, 18 sq.:

sed haec fortuna viderit, quoniam ratio non gubernat,

id. Att. 14, 11, 1:

vir ad casum fortunamque felix,

id. Font. 15 fin.:

si tot sunt in corpore bona, tot extra corpus in casu atque fortuna... plus fortunam quam consilium valere,

id. Tusc. 5, 9, 25; cf.:

(bona) posita non tam in consiliis nostris quam in fortunae temeritate,

id. Lael. 6, 20:

adversante fortuna,

id. Rep. 2, 16 fin.; id. Mur. 31, 64:

quorum ego causa timidius me fortunae committebam,

id. Att. 9, 6, 4:

fortunae rotam pertimescere,

id. Pis. 10, 22: secundam fortunam pulcherrime: adversam aeque ferre, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 6; cf.:

prospera adversave fortuna,

Cic. N. D. 3, 37, 89:

spoliatam fortunam conferre cum florente fortuna,

id. Pis. 16, 38:

integra fortuna (opp. afflicta),

id. Sull. 31 fin.:

florentissima (opp. durior),

id. Att. 10, 4, 4:

non praecipua, sed par cum ceteris fortunae condicio,

id. Rep. 1, 4:

optima,

id. ib. 3, 17 fin.:

rei publicae fortuna fatalis,

id. Sest. 7, 17:

belli,

Caes. B. C. 2, 6, 1; id. B. G. 1, 36, 3:

se suas civitatisque fortunas ejus fidei permissurum,

Caes. B. G. 5, 3 fin. (cf. II. B. 1. fin. infra.).—Prov.:

fortuna miserrima tuta est,

Ov. P. 2, 2, 31:

fortuna meliores sequitur,

Sall. H. 1, 48, 15 (Dietsch): fortuna cum blanditur, captatum venit, Publ. Syr. 167 (Rib.): fortes fortuna adjuvat; v. fortis, II. A. fin. —

Personified: Fortuna, the goddess of fate, luck, or fortune, Fortune: He. Respice me. Er. Fortuna quod nec facit nec faciet me jubes, Plaut. Capt. 4, 2, 54:

nequiquam tibi Fortuna faculam lucrifica adlucere volt,

id. Pers. 4, 3, 47:

quo in genere vel maxime est Fortuna numeranda,

Cic. N. D. 3, 24, 61:

heu, Fortuna, quis est crudelior in nos te deus?

Hor. S. 2, 8, 61:

saeviat atque novos moveat Fortuna tumultus,

id. ib. 2, 2, 126:

Fortunae fanum antiquum (Syracusis),

Cic. Verr. 2, 4, 53, § 119:

Fortunae in gremio sedens,

id. Div. 2, 41, 85 sq.:

bona Fortuna,

id. Verr. 2, 4, 3 fin.:

Malam Fortunam in aedis te adduxi meas,

Plaut. Rud. 2, 6, 17:

mala Fortuna,

Cic. Leg. 2, 11, 28; id. N. D. 3, 25, 63: Fors Fortuna;

v. fors: Fortunae filius,

child of fortune, fortune's favorite, Hor. S. 2, 6, 49; v. filius.

In partic.

Without secunda or adversa, either good luck or ill luck, according to the context.

For fortuna secunda, good luck, good fortune, prosperity:

reliquum est, ut de felicitate pauca dicamus... Maximo, Marcello, Scipioni... non solum propter virtutem, sed etiam propter fortunam saepius imperia mandata,

Cic. de Imp. Pomp. 16, 47:

judicium hoc omnium mortalium est, fortunam a deo petendam,

id. N. D. 3, 36, 88:

diuturna cum fortuna,

id. Div. 1, 20, 39:

superbum se praebuit in fortuna,

id. Att. 8, 4, 1:

non solum ipsa fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

id. Lael. 15, 54:

a fortuna deseri,

Caes. B. G. 5, 34, 2: fortunam habere, to succeed, Liv. 24, 34, 1:

fortunam sibi facere,

id. 39, 40, 4; cf.:

fortunam sequi,

Tac. H. 4, 78:

habendam fortunae gratiam, quod, etc.,

Caes. B. C. 3, 73, 3:

dum fortuna fuit,

Verg. A. 3, 16:

deos precetur et oret, Ut redeat miseris, abeat fortuna superbis,

Hor. A. P. 201:

ut tu fortunam, sic nos te feremus,

id. Ep. 1, 8, 17:

venimus ad summum fortunae,

id. ib. 2, 1, 32:

ut te Confestim liquidus fortunae rivus inauret,

id. ib. 1, 12, 9:

occidit Spes omnis et fortuna nostri Nominis,

id. C. 4, 4, 71.—Prov.: Fortunam citius reperias quam retineas, Publ. Syr. 168 (Rib.).—Hence,

Per fortunas, i. e. for heaven's sake, Cic. Att. 5, 11, 1; 5, 13, 3; 3, 20, 1.—

For fortuna adversa, ill luck, mishap, misfortune, adversity (very rare):

Trojae renascens alite lugubri Fortuna tristi clade iterabitur,

Hor. C. 3, 3, 62:

ut arte Emendaturus fortunam,

id. S. 2, 8, 85.—

= condicio, state, condition, circumstances, fate, lot (class.;

a favorite expression of Cicero): est autem infima condicio et fortuna servorum,

Cic. Off. 1, 13, 41; cf.:

in infimi generis hominum condicione atque fortuna,

id. Mil. 34, 92:

(Lampsaceni) populi Romani condicione socii, fortuna servi,

id. Verr. 2, 1, 32, § 81;

so corresp. to condicio,

Quint. 3, 8, 50:

Aedui queruntur fortunae commutationem,

Caes. B. G. 7, 63:

ut non modo omnium generum, aetatum, ordinum omnes viri ac mulieres, omnis fortunae ac loci, sed, etc.,

Cic. Pis. 22, 52:

homines infimā fortunā,

id. Fin. 5, 19, 52:

inferiorem esse fortunā,

id. Fam. 13, 5, 2:

spes amplificandae fortunae,

id. Lael. 16, 59:

cui cessit triplicis fortuna novissima regni,

lot, share, Ov. M. 5, 368:

Arruns Camillam Circuit et quae sit fortuna facillima temptat,

opportunity, Verg. A. 11, 761: Gallus utrum avem, an gentem, an fortunam corporis significet, bodily condition (of a eunuch), Quint. 7, 9, 2.— Plur.:

quod si eo meae fortunae redeunt, abs te ut distrahar,

Ter. Phorm. 1, 4, 23:

omnes laudare fortunas meas, qui gnatum haberem tali ingenio praeditum,

id. And. 1, 1, 71:

ejus laudare fortunas, quod qua vellet ingredi posset,

Cic. Tusc. 5, 39, 115:

et secundas fortunas amittere coactus est, et in adversis sine ullo remedio permanere,

id. Sull. 23, 66; Caes. B. G. 5, 3, 5; 6, 7, 6.—

Transf., concr., fortunae, ārum, less freq. in the sing., property, possessions, goods, fortune.

Plur.:

tum propter rei publicae calamitates omnium possessiones erant incertae: nunc deum immortalium benignitate omnium fortunae sunt certae,

Cic. Rosc. Com. 12, 33:

bona fortunaeque,

id. Verr. 2, 1, 44, § 113:

pecunia fortunaeque,

id. Rosc. Am. 3, 7:

fortunas morte dimittere,

id. Tusc. 1, 6, 12:

et honore et auctoritate et fortunis facile civitatis suae princeps,

id. Rep. 2, 19:

fortunis sociorum consumptis,

Caes. B. G. 1, 11 fin.:

fortunarum pericula,

Quint. 4, 2, 122.—

Sing.:

quo mihi fortuna, si non conceditur uti?

Hor. Ep. 1, 5, 12:

nec mea concessa est aliis fortuna,

Ov. Tr. 5, 2, 57:

adiri nomen invidiosae fortunae Caesaris,

Vell. 2, 60, 1 Ruhnk.:

de fortuna, qua uterque abundabat,

Quint. 6, 1, 50:

fortunam in nominibus habere,

Dig. 4, 7, 40 fin.

offensĭo, ōnis, f. [1. offendo], a striking against any thing; a tripping, stumbling (class.).

Lit.:

pedis offensio,

Cic. Div. 2, 40, 84; in plur.:

offensiones pedum,

Plin. 2, 7, 5, § 24: dentium, Lact. Opif. Dei, 10, 13. — Absol.:

offensione sonitūs,

Vitr. 9, 8, 3.—

Transf., that against which one stumbles, a stumbling-block:

ut nihil offensionis haberet,

Cic. Univ. 6, 15.—

Trop.

An offence given to any one;

hence,

disfavor, aversion, disgust, dislike, hatred, discredit, bad reputation, Cic. Div. in Caecil. 3, 9; id. Verr. 2, 5, 69, § 178 (for which:

existimatio offensa nostri ordinis,

id. ib. 2, 2, 47, §

117): sapiens praetor offensionem vitat aequalitate decernendi,

id. Mur. 20, 41:

suscipere invidiam atque offensionem apud aliquem,

id. Verr. 2, 2, 55, § 137:

in odium offensionemque populi Romani inruere,

id. ib. 1, 12, 35:

cadere,

id. N. D. 1, 30, 85:

offensionem excipere,

id. Inv. 1, 21, 30:

subire,

Plin. 35, 4, 7, § 23:

adferre,

Cic. Att. 1, 17, 1:

offensiones accendere,

Tac. A. 2, 57:

hoc apud alios offensionem habet,

displeases them, Plin. 19, 1, 2, § 9. —

An offence which one receives; displeasure, vexation:

habere ad res certas vitiosam offensionem atque fastidium,

Cic. Tusc. 4, 10, 23: mihi majori offensioni sunt quam delectationi possessiunculae meae, give me more vexation than pleasure, id. Att. 13, 23, 3.—

A complaint, indisposition; an accident, misfortune, mishap, failure:

corporum offensiones,

Cic. Tusc. 4, 14, 31:

graves solent offensiones esse ex gravibus morbis, si qua culpa commissa est,

id. Fam. 16, 10, 1:

habet enim nihil quod in offensione deperdat,

i.e. if he loses his cause, id. Div. in Caecil. 22, 71:

offensiones belli,

misfortunes, defeats, id. Imp. Pomp. 10, 28:

offensionum et repulsarum ignominia,

i.e. refusals, id. Off. 1, 21, 71.—

That which causes one to offend or sin, a stumbling-block (eccl. Lat.):

unusquisque offensiones oculorum suorum abiciat,

Vulg. Ezech. 20, 7:

nemini dantes ullam offensionem,

id. 2 Cor. 6, 3:

lapis offensionis,

id. 1 Pet. 2, 8 al.

scĕlus, ĕris, n. [Sanscr. root skhal, to fall, akin to khal-, to deceive; cf. Goth. skal, to owe], an evil deed; a wicked, heinous, or impious action; a crime, sin, enormity, wickedness (the strongest general term for a morally bad act or quality; very freq. both in sing. and plur.; cf. nefas).

Lit.

Absol.:

facinus est vincire civem Romanum, scelus verberare, prope parricidium necare,

Cic. Verr. 2, 5, 66, § 170; cf. so (opp. to flagitia and delicta) Tac. G. 12:

majus in sese scelus concipere nefariis sceleribus coöpertus,

Cic. Verr. 2, 1, 4, § 9; id. Rosc. Am. 13, 37:

detestabile scelus,

id. Lael. 8, 27:

scelus atque perfidia,

id. Rosc. Am. 38, 109; so (with perfidia) id. Phil. 11, 2, 5; id. Att. 2, 22, 2; 3, 13, 2; Sall. J. 107, 2; Liv. 40, 39 al.; cf. (with audacia) Cic. Verr. 2, 5, 66, § 170; (with furor) id. ib. 2, 5, 62, § 161; (with avaritia) id. ib. 2, 5, 9, § 24; id. Clu. 8, 23:

documentum Persarum sceleris,

id. Rep. 3, 9, 15:

ex hac parte pudor pugnat, illinc petulantia... hinc pietas, illinc scelus,

id. Cat. 2, 11, 25:

scelus est igitur, nocere bestiae, quod scelus qui velit, etc.,

id. Rep. 3, 11, 19:

quid mali aut sceleris fingi aut excogitari potest, quod, etc.,

id. Cat. 2, 4, 7:

nefario scelere concepto,

id. Verr. 2, 4, 32, § 72:

concipere in se,

id. ib. 2, 1, 4, §

9 (v. supra): tantum sceleris admittere,

id. Att. 9, 10, 3:

scelus nefarium facere,

id. de Or. 1, 51, 221; cf. id. Rosc. Am. 9, 25:

perficere,

id. Clu. 68, 194:

scelus an-helare,

id. Cat. 2, 1, 1:

moliri,

id. Att. 7, 11, 1:

edere,

id. Phil. 13, 9, 21; cf.:

edere in aliquem,

id. Sest. 27, 58:

suscipere,

id. Phil. 11, 1, 2:

scelere se alligare,

id. Fl. 17, 41:

scelere astringi,

id. Sest. 50, 108:

scelere obstringi,

id. Verr. 2, 4, 32, § 71:

obrui,

Liv. 3, 19 et saep.—

With gen. obj.:

scelus legatorum contra jus gentium interfectorum,

the crime of murdering their deputies, Liv. 4, 32.—Prov.:

vulgo dicitur: Scelera non habere consilium,

Quint. 7, 2, 44.—

Transf.

Of animals or inanimate things (post-Aug.; perh. only in Plin.), a bad quality, vicious nature, a vice, fault: nec bestiarum solum ad nocendum scelera [p. 1641] sunt, sed interim aquarum quoque et locorum, Plin. 25, 3, 6, § 20:

maximum salamandrae,

id. 29, 4, 23, § 74:

Scythae sagittas tingunt viperină sanie... inremediabile id scelus,

id. 11, 53, 115, § 279.—

Concr., in vulgar lang. as a term of reproach, rascal, scoundrel, villain, rogue; and of women, drab, baggage, etc.: minime miror, navis si fracta tibi, Scelus te et sceleste parta quae vexit bona, Plant. Rud. 2, 6, 22; id. Am. 2, 1, 7; id. Bacch. 5, 1, 9; id. Mil. 3, 2, 14; 3, 2, 27; id. Pers. 4, 9, 6; Ter. And. 2, 1, 17; 4, 1, 42; id. Eun. 5, 4, 19; id. Ad. 5, 1, 6; 5, 1, 12 al.; cf.:

scelus viri,

you scoundrel of a man, Plaut. Truc. 2, 7, 60.— With a masc. pron.:

is me scelus attondit, etc.,

Plaut. Bacch. 5, 1, 9:

ubi illic est scelus, quid me perdidit?

Ter. And. 3, 5, 1; cf.:

scelus, quemnam hic laudat?

id. ib. 5, 2, 3.—

In Plaut., Ter., and Mart., a mishap (qs. arising from wickedness), a misfortune, calamity (cf. sceleratus, B. 2., and scelestus, II.):

perdidi unum filium puerum quadrimum... Major potitus hostium est: quod hoc est scelus!

Plaut. Capt. 3, 5, 104: Pa. Quid hoc est sceleris? Ch. Perii, Ter. Eun. 2, 3, 34 Ruhnk.; Mart. 7, 14, 1.—

A natural catastrophe: scelera naturae, i. e. earthquakes, inundations, etc., Plin. 2, 93, 95, § 206.