existimare

nōlo, nōlŭi, nolle (nevis for non vis, Plaut. Trin. 5, 2, 32 Brix ad loc.; id. Most. 3, 2, 75; id. Poen. 5, 2, 119 al.:

nevolt for non vult,

id. Trin. 2, 2, 80; id. Most. 1, 2, 29; Titin. ap. Non. 144, 7; v. Don. ad Ter. Eun. 3, 3, 2: noltis for non vultis, Lucil. ap. Diom. p. 381 P.; gerund. abl. nolendo, Tert. adv. Marc. 1, 27), v. irreg. [ne-volo], to wish, or will... not; not to wish, to be unwilling.

In gen., with inf., or acc. and inf.: SI NOLET, ARCERAM NE STERNITO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25:

nolumus,

Plaut. Stich. 1, 2, 85:

novi ingenium mulierum: nolunt, ubi velis: ubi nolis, cupiunt ultro,

Ter. Eun. 4, 7, 43:

etiamsi nolint,

Cic. Rep. 1, 31, 47:

nolo, eundem populum imperatorem et portitorem esse terrarum,

id. ib. 4, 7, 7:

pluribus praesentibus eas res jactari nolebat,

Caes. B. G. 1, 18:

nollet carmine quemquam Describi,

Hor. Ep. 2, 1, 153:

procedere recte Qui moechos non voltis,

id. S. 1, 2, 38.—Esp. freq. in imp., noli, nolito, nolite, etc., with inf. periphrastically for the imp., do not:

noli irascier,

Plaut. Capt. 4, 2, 60; 65:

noli avorsari,

id. Trin. 3, 2, 1:

noli putare,

Cic. Brut. 33, 125: nolito putare, Lucil. ap. Non. 505, 20: nolite, hospites, ad me adire, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26 (Trag. v. 404 Vahl.):

nolite, judices, existimare, etc.,

Cic. Fl. 42, 105: nolitote mirari, Sisenn. ap. Non. 481, 2:

noli vexare,

Juv. 1, 126.— Sometimes with velle pleonastically:

nolite, judices... hunc jam naturā ipsā occidentem velle maturius exstingui vulnere vestro, quam suo fato,

Cic. Cael. 32, 79; Nep. Att. 4, 2.—Sometimes followed by a negative, which does not destroy the negation:

nolui deesse, ne tacitae quidem flagitioni tuae,

Cic. Top. 1, 5; Liv. 2, 45: nollem, I would not, I could wish not:

nollem factum,

I am sorry for it, Ter. Ad. 2, 1, 11:

Carthaginem et Numantiam funditus sustulerunt: nollem Corinthum,

Cic. Off. 1, 11, 35: quod nolim, which Heaven forbid:

videbis, si erit, quod nolim, arcessendus, ne, etc.,

id. Att. 7, 18, 3; Ov. H. 20, 100: non nolle, to have no objection, to be willing:

cum se non nolle dixisset,

Cic. de Or. 2, 18, 75:

quos ego nominarem: neque ipsi nolunt,

and they have no objection, id. Sull. 26, 72.— Part. pres.:

me nolente,

without my consent, against my will, Quint. 3, 6, 68:

nolente senatu,

Luc. 1, 274:

nolentibus umbris,

id. 2, 175.—

In partic., to wish ill, be adverse to a person (very rare):

cui qui nolunt, iidem tibi, quod eum ornāsti, non sunt amici,

Cic. Fam. 1, 1, 3.— P. a.: nōlens, entis, unwilling (post-Aug. for invitus):

dignitati ejus aliquid adstruere inopinantis, nescientis, immo etiam fortasse nolentis,

Plin. Ep. 3, 2, 3; Cels. 1, 8; Quint. 3, 6, 68.

offundo ( obf-), ūdi, ūsum, 3, v. a. [obundo]. [p. 1261]

To pour before or around; to pour out, pour down (class.).

Lit.:

cibum (avibus),

Plaut. As. 1, 3, 64; id. Trin. 4, 3, 84.—

Transf., mid., to pour itself out; to spread, extend:

ut piscibus aqua, nobis aër crassus offunditur,

i. e. surrounds us, Cic. Ac. 2, 25, 81:

rubor gravissimis quoque viris offunditur,

Sen. Ep. 11, 3:

cum ignis oculorum cum eo igne, qui est ob os offusus, se confudit,

Cic. Univ. 14:

asinus offunditur,

tumbles down, App. M. p. 144, 23. —

Trop., to pour or spread out any thing over a person or thing:

quasi noctem quandam rebus offundere,

Cic. N. D. 1, 3, 6:

haec indoctorum animis offusa caligo est,

id. Tusc. 5, 2, 6:

tamquam si offusa rei publicae sempiterna nox esset,

id. Rosc. Am. 32, 91:

omnium rerum terrorem oculis et auribus,

Liv. 28, 29:

caliginem oculis,

id. 26, 45:

pavorem incompositis,

id. 10, 5:

errorem alicui,

to cause, id. 34, 6: quibus tenebris est offusa hominis cogitatio, Lact. de Ira, 1, 5; id. Inst. 7. 24, 7.—

To spread over, i. e. to cover a thing with something.

Lit.:

ut obscuratur et offunditur luce solis lumen lucernae,

eclipsed, Cic. Fin. 3, 14, 45:

oculi clarissimā in luce tenebris offusi,

Val. Max. 2, 7, 6.—

Trop.:

offusus pavore,

overcome, Tac. A. 11, 31:

Marcellorum meum pectus memoria obfudit,

has filled, Cic. Marcell. 4, 10 dub.:

non existimare se tantis tenebris offusam esse rem pnblicam,

Val. Max. 3, 8, 3; 2, 7, 6.

offundo ( obf-), ūdi, ūsum, 3, v. a. [obundo]. [p. 1261]

To pour before or around; to pour out, pour down (class.).

Lit.:

cibum (avibus),

Plaut. As. 1, 3, 64; id. Trin. 4, 3, 84.—

Transf., mid., to pour itself out; to spread, extend:

ut piscibus aqua, nobis aër crassus offunditur,

i. e. surrounds us, Cic. Ac. 2, 25, 81:

rubor gravissimis quoque viris offunditur,

Sen. Ep. 11, 3:

cum ignis oculorum cum eo igne, qui est ob os offusus, se confudit,

Cic. Univ. 14:

asinus offunditur,

tumbles down, App. M. p. 144, 23. —

Trop., to pour or spread out any thing over a person or thing:

quasi noctem quandam rebus offundere,

Cic. N. D. 1, 3, 6:

haec indoctorum animis offusa caligo est,

id. Tusc. 5, 2, 6:

tamquam si offusa rei publicae sempiterna nox esset,

id. Rosc. Am. 32, 91:

omnium rerum terrorem oculis et auribus,

Liv. 28, 29:

caliginem oculis,

id. 26, 45:

pavorem incompositis,

id. 10, 5:

errorem alicui,

to cause, id. 34, 6: quibus tenebris est offusa hominis cogitatio, Lact. de Ira, 1, 5; id. Inst. 7. 24, 7.—

To spread over, i. e. to cover a thing with something.

Lit.:

ut obscuratur et offunditur luce solis lumen lucernae,

eclipsed, Cic. Fin. 3, 14, 45:

oculi clarissimā in luce tenebris offusi,

Val. Max. 2, 7, 6.—

Trop.:

offusus pavore,

overcome, Tac. A. 11, 31:

Marcellorum meum pectus memoria obfudit,

has filled, Cic. Marcell. 4, 10 dub.:

non existimare se tantis tenebris offusam esse rem pnblicam,

Val. Max. 3, 8, 3; 2, 7, 6.

ŏportet, ŭit, 2, v. impers. [2. opus], it is necessary, needful, proper, becoming, or reasonable; it behooves; I ( thou, he, etc.) must or ought (cf.: opus est, necesse est, debeo; oportet denotes the necessity of reason or duty, necesse est that of compulsion).—Constr. class. with a subject-clause, the subj., or absol.; late Lat. also with ut and subj. tamquam ita fieri non solum oporteret, sed etiam necesse esset, Cic. Verr. 2, 4, 39, § 84:

hoc fieri et oportet et opus est,

id. Att. 13, 25, 1: ted ipsum oportet hoc profiteri et proloqui, Enn. ap. Non. 232, 24 (Trag. v. 384 Vahl); cf.: qui alteri exitium parat, eum scire oportet sibi paratam pestem parem, id. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39 (Trag. v. 22 ib.):

hanc scire oportet, filia tua ubi sit,

Plaut. Cist. 4, 2, 51:

servum hercle te esse oportet et nequam et malum,

you must be a truly goodfor-nothing slave, id. Poen. 5, 2, 70:

non oportuit relictas (i. e. relictas esse ancillas),

Ter. Heaut. 2, 3, 6:

adulescenti morem gestum oportuit,

id. Ad. 2, 2, 6:

ut ut erat, mansum tamen oportuit,

he ought to have stayed, id. Heaut. 1, 2, 26:

nec mediocre telum ad res gerendas existimare oportet benevolentiam civium,

Cic. Lael. 17, 61:

pecunia, quam his oportuit civitatibus pro frumento dari,

that was to be given, id. Verr. 2, 3, 75, § 174:

unde habeas, quaerit nemo, sed oportet habere,

Juv. 14, 207.—With subj.:

ex rerum cognitione efflorescat et redundet oportet oratio,

Cic. de Or. 1, 6, 20:

me ipsum ames oportet, non mea,

id. Fin. 2, 26:

valeat possessor oportet,

Hor. Ep. 1, 2, 49.—Also (late Lat.) constr. with ut and subj., Aug. Civ. Dei, 1, 10; Boëth. Consol. Phil. 1, pros. 4.— Absol.:

si denique aliquid non contra ac liceret factum diceretur, sed contra atque oporteret... est enim aliquid, quod non oporteat, etiam si licet: quicquid vero non licet, certe non oportet,

Cic. Balb. 3, 7; cf.:

ne quid fiat secus quam volumus quamque oportet,

id. Att. 6, 2, 2:

alio tempore atque oportuerit,

Caes. B. G. 7, 33:

longior quam oportet sermo,

Quint. 8, 3, 53; cf. id. 8, 2, 23; 9, 4, 144.—

Plur. (anteclass.): ut ea, quae oportuerint, facta non sint, Caecil. ap. Prisc. p. 827 P.:

haec facta ab illo oportebant (al. oportebat),

Ter. Heaut. 3, 2, 25; cf. id. And. 3, 2, 1.

pĕtaurista and - es, ae, m., = petauristês, a tumbler, vaulter, rope-dancer.

Lit.: petauristae a veteribus dicebantur qui saltibus vel schemis levioribus moverentur, et haec proprietas a Graecā nominatione descendit, apo tou petasthai, Non. 56, 26; Varr. ap. Non. 1. 1.; cf.: petauristas Lucilius a petauro appellatos existimare videtur. At Aelius Stilo, quod in aëre volent, Fest. p. 206 Müll.—

Transf., of animals that leap very high, Plin. 11, 33, 39, § 115.

pĕtaurista and - es, ae, m., = petauristês, a tumbler, vaulter, rope-dancer.

Lit.: petauristae a veteribus dicebantur qui saltibus vel schemis levioribus moverentur, et haec proprietas a Graecā nominatione descendit, apo tou petasthai, Non. 56, 26; Varr. ap. Non. 1. 1.; cf.: petauristas Lucilius a petauro appellatos existimare videtur. At Aelius Stilo, quod in aëre volent, Fest. p. 206 Müll.—

Transf., of animals that leap very high, Plin. 11, 33, 39, § 115.

rĕor, rătus, 2 (2 pers. pres. rere, Plaut. As. 3, 1, 22; id. Ep. 3, 4, 45; id. Trin. 2, 4, 13; Verg. A. 3, 381; 7, 437; Hor. S. 1, 9, 49: reris, Plaut. Bacch. 5, 2, 9; Verg. A. 6, 97; Hor. S. 2, 3, 134), v. dep. a. [etym. dub.; cf. Sanscr. rta, correct; Zend, areta, complete; Gr. aretê, valor].

To reckon, calculate; v. infra, P. a.—Hence, by a usual transfer (like censere, putare, existimare, etc.),—

To believe, think, suppose, imagine, judge, deem (class.; esp. freq. in the poets; cf. Cic. de Or. 3, 38, 153;

not in Cæs.: horridum reor,

Quint. 8, 3, 26; cf.: opinor, arbitror, credo, censeo).

With obj.-clause:

hoc servi esse officium reor,

Plaut. Aul. 4, 1, 7; so,

reor,

id. Ep. 3, 4, 49; id. Pers. 2, 1, 2; id. Rud. 4, 2, 21; id. Truc. 2, 7, 16; Lucr. 5, 1419; Verg. A. 4, 45; 5, 24; 7, 273; 370; Hor. Ep. 2, 1, 70; Ov. M. 1, 394; 11, 438; 12, 505; Quint. 2, 16, 9 al.: reris and rere, v. supra:

retur,

Plaut. Am. 1, 1, 17; id. Ep. 3, 2, 32; id. Mil. 3, 1, 119; id. Truc. 1, 1, 72; Stat. Th. 11, 59:

remur,

Plaut. As. Grex. 6; Cic. Off. 2, 9, 32:

remini,

Arn. 4, 146:

rentur,

Plaut. Am. 3, 3, 20; id. Mil. 2, 6, 7; Lucr. 1, 155; 6, 91; Cic. Top. 20, 78; Liv. 1, 59; 5, 3; 24, 37; 40, 5 fin. Drak.:

rebar,

Ter. Hec. 4, 2, 5; Cic. de Or. 3, 22, 82; Verg. A. 6, 690; Ov. M. 13, 497; 14, 203:

rebare,

Cic. Att. 14, 8, 1:

rebatur,

id. Ac. 1, 7, 26; id. Att. 7, 3, 10; Liv. 9, 3; 27, 25; 30, 9 al.:

rebamur,

Plaut. Am. 5, 1, 43:

rebantur,

Cic. N. D. 3, 6, 15; Liv. 1, 26; 3, 41; 4, 1 et saep.:

rebor,

Sen. Herc. Fur. 303:

rebitur,

Plaut. Aul. 2, 2, 28:

rear,

id. Most. 1, 3, 2; Cat. 63, 55; Verg. A. 9, 253:

rearis,

Lucr. 1, 80; 2, 731; 5, 114; 247; 6, 536 al.: reare, Caecil. ap. Gell. 617, 13:

reamur,

Lucr. 2, 952; 4, 37; 5, 78;

6, 764: reantur,

Plaut. Ps. 1, 2, 34:

ratus sum, etc., sim, etc.,

id. As. 5, 2, 11; id. Capt. 2, 2, 6; id. Ep. 4, 2, 26 al.; Ter. Hec. 5, 3, 21; Verg. A. 2, 25; Ov. M. 4, 674; 5, 203; 7, 841 al.; Sall. C. 48, 5; 55, 1; Liv. 2, 27; 3, 2; Quint. 11, 3, 31; 12, 10, 5 et saep. al.—

Absol., Plaut. Cas. 2, 6, 4:

quos quidem plures, quam rebar, esse cognovi,

Cic. Div. 2, 2, 5:

jam illud mali plus nobis vivit quam ratae (sc. sumus),

Plaut. Rud. 2, 4, 32:

ut reor a facie, Calliopea fuit,

Prop. 3, 3 (4, 2), 38:

ut rebare, Venus (nec te sententia fallit) Trojanas sustentat opes,

Verg. A. 10, 608:

ut potius reor,

id. ib. 12, 188:

atque, ut ipse rebatur viam suāpte naturā difficilem inexpugnabilem fecit,

Liv. 31, 39, 9:

nam, reor, non ullis, si vita longior daretur, posset esse jucundior,

Cic. Tusc. 1, 39, 94.—Hence, ră-tus, a, um, P. a., pass., reckoned, calculated, fixed by calculation; hence, fixed, settled, established, firm, unalterable, sure, certain, valid, etc. (class.):

quod modo erat ratum inritumst,

Ter. Phorm. 5, 8 (7), 58:

neu quod egissem esset ratum,

id. Hec. 4, 1, 30:

rata et certa spatia definire,

Cic. Tusc. 5, 24, 69:

motus (stellarum) constantes et rati,

id. N. D. 2, 20, 51:

astrorum rati immutabilesque cursus,

id. ib. 2, 37, 95;

2, 38, 97: si nihil fieri potest, nisi quod ab omni aeternitate certum fuerit esse futurum rato tempore,

id. Div. 2, 7, 19; 2, 30, 63:

jussum ratum atque firmum,

id. Caecin. 33, 96:

decretum stabile, fixum, ratum esse debeat,

id. Ac. 2, 9, 27:

illud certum, ratum, firmum, fixum vis,

id. ib. 2, 46, 141:

censorias subscriptiones omnes fixas et in perpetuum ratas putet esse,

id. Clu. 47, 132; cf.:

ut amicitia societasque nostra in aeternum rata sit,

Tac. H. 4, 64:

cujus tribunatus si ratus est, nihil est, quod irritum possit esse,

Cic. Prov. Cons. 19, 45; cf.

so, opp. irritus,

id. Phil. 5, 7, 21; cf.

ratosne habeant an vanos pectoris orsus, id. poët. Div. 2, 30, 63: testamenta (opp. rupta),

id. de Or. 1, 38, 173:

populi comitia ne essent rata, nisi, etc.,

id. Rep. 2, 32, 56:

ut Faustae, cui cautum ille voluisset, ratum esset,

id. Att. 5, 8, 2: neque ratum est quod dicas, Att. ap. Fest. p. 228; Nep. Att. 10, 1:

dixerat idque ratum Stygii per flumina Annuit,

Verg. A, 9, 104:

si haec Turno rata vita maneret,

id. ib. 10, 629:

rata sint sua visa precatur,

may be fulfilled, accomplished, Ov. M. 9, 702; 9, 474; 14, 815; 3, 341; id. H. 15 (16), 15; id. F. 1, 696; 3, 77; id. P. 2, 5, 3; cf.:

(ebrietas) spes jubet esse ratas,

Hor. Ep. 1, 5, 17:

pax,

Sall. J. 112, 3:

fides et vox,

Ov. M. 3, 341; id. Tr. 3, 10, 36:

dicta,

id. F. 2, 488.— Sup.: beneficia ratissima atque gratissima, Cato ap. Fest. pp. 286 and 287 Müll. — Poet., transf., of a person: occiduntur: ubi potitur ratu' Romulu' praedam, the resolved, determined (syn. certus), Enn. ap. Fest. p. 274 Müll. (Ann. v. 78 Vahl.). —Hence,

In particular connections.

Pro ratā parte (portione), secundum ratam partem, and absol., pro ratā, according to a certain part, i. e. in proportion, proportionally:

militibus agros ex suis possessionibus pollicetur, quaterna in singulos jugera, et pro ratā parte centurionibus evocatisque,

Caes. B. C. 1, 17 fin.; cf.:

pro ratā parte,

Cic. Rep. 6, 18, 18 Mos. N. cr.:

perinde ut cuique data sunt pro ratā parte,

id. Tusc. 1, 39, 94:

utinam ex omni senatu pro rata parte esset!

id. Rep. 2, 40, 67:

decumam partem relinqui placet, si plenae fuerint alvi, si minus, pro ratā portione,

Plin. 11, 15, 15, § 40:

item secundum ratam partem ex altitudine columnarum expediendae sunt altitudines epistyliorum,

Vitr. 3, 3 med.:

tantum pediti daturum fuisse credunt, et pro ratā aliis, si, etc.,

Liv. 45, 40; so Capitol. M. Aur. 7, and often in the Digests.—

Ratum aliquid facere (efficere) habere, ducere, also ratum alicui esse, to make or account any thing fixed or valid; to confirm, ratify, approve: quid augur (habet), cur a dextrā corvus a sinistrā cornix faciat ratum? make a confirmatory, i. e. a favorable augury, Cic. Div. 1, 39, 85:

parens nati rata verba Fecit,

i. e. fulfilled, Ov. M. 4, 387:

juvenes cum avum regem salutassent, secuta ex omni multitudine consentiens vox ratum nomen imperiumque regi effecit,

Liv. 1, 6:

efficiant ratas, utraque diva preces,

Ov. F. 1, 696:

quae nobis imperatores commoda tribuerunt, ea rata atque perpetua auctoritate vestrā faciatis,

Liv. 28, 39, 16: eos ratum habere judicium, si totum corruptum sit;

si unus accusator corruptus sit, rescindere,

Cic. Part. Or. 36, 125; so,

ratum habere,

id. Rosc. Com. 1, 3; id. Att. 14, 21, 2; id. N. D. 1, 5, 10: Atteius Capito ap. Gell. 13, 12, 2; cf.:

(fata) ratosne habeant an vanos pectoris orsus, Cic. poët. Div. 2, 30, 63: cavere de rato,

Dig. 3, 4, 6, § 3:

qui non duxerint societatem ratam, ubi nec divini quicquam nec humani sanctum esset,

Liv. 27, 17 fin.:

ista ipsa, quae te emisse scribis, non solum rata mihi erunt, sed etiam grata,

Cic. Fam. 7, 23, 1.—

Rarely, ratum servare: quaeris an quod gessit ratum servum. Ego vero servo,

Plin. Ep. 7, 11, 1.

25, 12, for the corrupted curata auctoritas eventu of the MS., read cum rato auctoritas eventu; v. Weissenb. ad h. l.

rĕ-sĭdĕo, sēdi, 2, v. n. and a. [sedeo], to sit back, remain sitting anywhere (cf. resisto); to remain behind, to remain, rest, linger, tarry, abide, reside (syn. remaneo; class.).

Lit.:

sine mente animoque nequit residere per artus pars ulla animai,

Lucr. 3, 398:

piger pandi tergo residebat aselli,

Ov. F. 3, 749:

in tergo,

id. M. 10, 124; cf.:

Acidis in gremio (latitans),

resting, id. ib. 13, 787:

in hoc facto de cautibus antro,

residing, id. ib. 1, 575; cf.:

Erycina Monte suo residens,

id. ib. 5, 364:

in villā,

Cic. Mil. 19, 51:

si te interfici jussero, residebit in re publicā reliqua conjuratorum manus,

id. Cat. 1, 5, 12:

corvus altā arbore residens,

Phaedr. 1, 13, 4 (but the correct read., Cic. Fin. 3, 2, 9, is residamus; v. Madv. ad h. l.).— In perf.:

Lydum patriis in terris resedisse, Tyrrheno datum novas ut conderet sedes,

Tac. A. 4, 55:

in oppido aliquo mallem resedisse, quoad arcesserer,

Cic. Att. 11, 6, 2:

erravitne viā seu lassa resedit, Incertum,

remained behind, Verg. A. 2, 739; cf.:

fessus valle,

id. ib. 8, 232:

lassus in humo,

Ov. A. A. 3, 3, 696:

medio rex ipse resedit Agmine,

id. M. 7, 102:

orba resedit Exanimes inter natos natasque,

id. ib. 6, 301:

saxo resedit Pastor,

id. Tr. 4, 1, 11. — Act. (very rare):

dorsum meum residebat,

App. M. 8, p. 209, 23. —

To sit up, assume a sitting posture (late Lat.):

et resedit qui erat mortuus,

Vulg. Luc. 7, 15. —

Meton., to sit inactive, to remain idle or listless (rare):

artifex cum exprimere vellet Athamantis furorem Learcho filio praecipitato residentis poenitentiā,

sitting listlessly subdued by remorse, Plin. 34, 14, 40, § 140:

miles residet,

Petr. 112. — Hence, act., to keep or celebrate a holiday:

venter gutturque resident esuriales ferias (v. esurialis),

Plaut. Capt. 3, 1, 8. — Pass.:

nec vero tam denicales (quae a nece appellatae sunt, quia residentur mortuis) quam ceterorum caelestium quieti dies Feriae nominarentur,

because they are kept in honor of the dead, Cic. Leg. 2, 22, 55 Creuz (codd. leg. residentur mortui; B. and K. resident mortui; cf.I.supra).—

Trop., to remain behind, remain, be left (a favorite word with Cic.; syn.: resto, supersum); constr most freq., in aliquā re:

in corpore perspicuum est, vel exstincto animo vel elapso, nullum residere sensum,

Cic. Tusc. 1, 43, 104; cf. id. Fam. 5, 16, 4:

si ex tanto latrocinio iste unus tolletur, periculum residebit,

id. Cat. 1, 13, 31:

ne quas inimicitias residere in familiis nostris arbitretur,

id. Att. 14, 13, B, § 4; cf.:

in vobis resident mores pristini,

Plaut. Truc. prol. 7:

qui ullas resedisse in te simultatis reliquias senserit,

Cic. Deiot. 3, 8:

si quid amoris erga me in te residet,

id. Fam. 5, 5, 3:

etiam nunc residet spes in virtute tuā,

id. ib. 12, 3, 2:

quorum non in sententiā solum, sed etiam in nutu residebat auctoritas,

id. Sen. 17, 61:

quorum in consilio pristinae residere virtutis memoria videtur,

Caes. B. G. 7, 77.—With dat.:

cum horum tectis et sedibus residere aliquod bellum semper videtur,

Cic. Dom. 23, 61.— With apud:

apud me plus officii residere facile patior,

Cic. Fam. 5, 7, 2:

hujus incommodi culpa ubi resideat, facilius possum existimare quam scribere,

id. Att. 1, 17, 3:

si qua (ira) ex certamine residet,

Liv. 40, 7. — Business t. t., to be or remain behind, i. e. to be unaccounted for, in default:

pecunia publica resedit apud aliquem,

Dig. 8, 13, 4, § 3.

scisco, scīvi, scītum, 3 ( dep. collat. form sciscor, acc. to Prisc. p. 799 P.), v. inch. a. [scio], to seek to know; to search, inquire.

Lit. (ante-class. and very rare; cf., on the other hand, the deriv. sciscitor): praefestinamus, quae sit causa, sciscere, Afran. ap. Charis. p. 186 P.: ibo ad eam, ut sciscam, quid velint, Att. ap. Non. 505, 12; cf. Plaut. Am. 5, 1, 17.—

Transf.

Publicists' t. t., of the people, after inquiry or examination, to accept, approve, assent to something proposed; hence, to appoint, enact, decree, ordain, = rem cognitam jubere (cf. sancio):

nullam illi (majores nostri) vim contionis esse voluerunt: quae scisceret plebes aut quae populus juberet summota contione, distributis partibus... auditis auctoribus, re multos dies promulgatā et cognitā, juberi vetarique voluerunt,

Cic. Fl. 7, 15:

illa legitima: consules populum jure rogaverunt populusque jure scivit,

id. Phil. 1, 10, 26; cf.:

rogationes plurimas propter vos populus scivit,

Plaut. Curc. 4, 2, 23:

rogationem Marciam de Liguribus magno consensu plebes scivit jussitque. Ex eo plebiscito, etc.,

Liv. 42, 21 fin.:

adeo id gratum plebi fuit ut id modo sciscerent juberentque, ut senatus decerneret, qui Romae regnaret,

id. 1, 17 fin.:

ad sciscendum plebi,

id. 6, 35:

si Gaditani sciverint nominatim de aliquo cive Romano, ut sit is civis Gaditanus,

Cic. Balb. 11, 27; cf.:

qui (Athenienses) sciverunt, ut, etc.,

id. Off. 3, 11, 46.— Pass.:

multa perniciose sciscuntur in populis (with sancire),

Cic. Leg. 2, 5, 13; cf.:

illud stultissimum, existimare omnia justa esse, quae scita sint in populorum institutis aut legibus,

id. ib. 1, 15, 42 (v. also under P. a.).— Poet., with obj.-clause:

munera Martis Aequent imperio et solem concedere nocti Sciscant,

Sil. 7, 545.—

Transf., in gen. (like decerno), of an individual, to approve, assent to, vote for any thing:

qui ulteriorem (Galliam decernit), ostendit, eam se sciscere legem, quam esse legem neget,

Cic. Prov. Cons. 15, 36:

quod primus scivit legem de publicanis, etc.,

id. Planc. 14, 35. —

To learn, ascertain, know:

ut illi id factum sciscerent,

Plaut. Bacch. 2, 3, 68: praefestinamus quae sit causa sciscere, quod, etc., Afran. ap. Charis. 2, p. 186 P. (Com. Rel. v. 396 Rib.). —

Trop., of nature, to decree, establish:

confirmat antem illud vel maxime quod ipsa natura, ut ait ille, sciscet et probet,

Cic. Fin. 1, 7, 23.—Hence, scī-tus, a, um, P. a.

(Acc. to I.) Mid. (orig., that has informed himself, obtained knowledge, had experience; hence), knowing, shrewd, wise, acute, experienced, skilful, adroit, etc. (of persons; mostly poet.; not in Cic., but cf. 2.; syn.: callidus, versatus): doctu', fidelis... Scitus, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 251 Vahl.):

hominem astutum, doctum, scitum et callidum,

Plaut. Ps. 1, 3, 151:

mulier scita atque prudens,

Gell. 13, 4 fin.: scitus agaso, Enn. ap. Fest. p. 330 Müll. (Ann. v. 217 Vahl.):

sycophanta,

Plaut. Am. 1, 3, 8:

homo,

Ter. Eun. 2, 2, 23:

convivator,

a clever, dexterous host, Liv. 35, 49:

scitus bellum (venereum) init,

Plaut. Truc. 5, 42:

ea mulieris scitae comitas,

Gell. 13, 4, 3.— Comp.:

non sum scitior, quae hos rogem, etc.,

Plaut. Cist. 4, 2, 12.— Poet. and in post - Aug. prose with gen.:

Nessus scitus vadorum,

acquainted with, Ov. M. 9, 108:

Thalia lyrae,

id. F. 5, 54:

Sthenelus pugnandi,

Quint. 9, 3, 10 Spald. N. cr. —With obj.-clause ( poet.):

scitus accendere corda Laudibus,

Sil. 17, 293:

accendere Martem,

id. 15, 594.—

Of things, fit, suitable, proper, judicious, sensible, witty, etc.:

pulcre scripsti: scitum syngraphum!

Plaut. As. 4, 1, 57:

scito illa quidem (scripsit) sermone et Attico,

Cic. N. D. 1, 33, 93; cf.

interrogationes,

Quint. 5, 7, 28.— Sup.:

oratio optima et scitissima,

Plaut. Stich. 1, 3, 30:

si quid (dictum) est, quod mihi scitum esse videatur et homini ingenuo dignum atque docto, non aspernor,

Cic. Planc. 14, 35; cf. id. Or. 16, 51:

oratoris dictum,

Tac. A. 6, 20.—Esp. in the phrase scitum est, it is a witty or acute saying; shrewd, clever: vetus illud Catonis admodum scitum est, qui mirari se aiebat, quod non rideret haruspex, haruspicem cum vidisset, Cic. Div. 2, 24, 51; cf.:

scitum est illud Catonis, ut multa: Melius, etc.,

id. Lael. 24, 90;

Scytharum legati,

Plin. 14, 22, 28, § 148:

scitum est, inter Protogenem et eum (Apellem) quod accidit,

a clever thing, id. 35, 10, 36, § 81:

hoc Scitum est, periculum ex aliis facere, tibi quod ex usu siet,

Ter. Heaut. 1, 2, 36; cf. id. Phorm. 5, 4, 2:

scitum est causam conferre in tempus,

Cic. de Or. 3, 61, 228.—

Transf., beautiful, elegant, fine, etc. (mostly ante- and post-class.;

syn.: venustus, bellus): satis scitum filum mulieris,

Plaut. Merc. 4, 4, 15; cf.

Iphis,

Petr. 63, 3:

mulierculae formae scitioris,

Lampr. Commod. 2 fin. (v. perscitus):

vox admodum scita et canora,

Gell. 18, 5, 2:

haec nox scita'st exercendo scorto,

Plaut. Am. 1, 1, 132; cf. scitamenta.—

(Acc. to II. A.) Subst.: scītum, i. n., an ordinance, statute, decree; esp. in connection with plebis (plebei, v. plebs), or, in one word, plebiscitum, an ordinance or decree of the people or of the citizens (opp. to senatusconsultum, a decree of the Senate):

scita plebei appellantur ea, quae plebs suo suffragio sine patribus jussit, plebeio magistratu rogante,

Fest. p. 293 Müll.; cf. Lael. Felix ap. Gell. 15, 27, 4:

quo plebiscito decreta a senatu est quaestio, etc.,

Cic. Fin. 2, 16, 54:

quae (lex) postea plebiscito Canuleio abrogata est,

id. Rep. 2, 37, 63:

plebiscitis consularem potestatem minuere,

id. de Or. 2, 48, 199 et saep. (v. 2. scitus).—In a lusus verbb. with scitus, A.: Ps. Ecquid is homo scitus est? Ch. Plebiscitum non est scitius, Plaut. Ps. 2, 4, 58.—In the order scitum plebis:

de altero aedile scitum plebis est factum rogantibus tribunis,

Liv. 31, 50 fin.; 10, 22 fin.:

scita plebis injuncta patribus,

id. 3, 67; 22, 26;

Populi is used instead of plebis when the decrees of other nations are spoken of: cum lex esset Athenis, ne quis populi scitum faceret, ut quisquam coronā donaretur, etc.,

Cic. Opt. Gen. 7, 19:

Athenienses quibusdam temporibus sublato Areopago nihil nisi populi scitis ac decretis agebant,

id. Rep. 1, 27, 43; so,

in one word, populiscitum,

Nep. Alcib. 5, 4; id. Epam. 7, 4; id. Phoc. 2, 2:

ut nullum de eā re scitum populi fieret aut litteris mandaretur,

Liv. 45, 25. Tacitus is the first who has populi scita for decrees of the Roman people, Tac. A. 3, 58.—Of Roman popular decrees also simply scita:

cum scita ac jussa nostra sua sententia comprobat,

Cic. Balb. 18, 42.—Rarely of other public or official ordinances (cf.:

decreta, edicta, jussa): (Numa) omnia publica privataque sacra Pontificis scitis subjecit,

Liv. 1, 20:

quo minus ferociter aliorum (decemvirorum) scitis adversarentur,

id. 3, 33; Plin. 14, 22, 28, § 146:

regis,

Vulg. Esth. 3, 8.—

Transf. (with decretum and placitum) as a transl. of the Gr. dogma, a maxim, tenet, dogma, Sen. Ep. 95, 10.— Adv.: scītē (acc. to A.), shrewdly, cleverly, skilfully, adroitly, nicely, tastefully, elegantly (class.):

eho, nimium scite scitus es,

Plaut. Cas. 3, 1, 8; cf.:

tondetur nimium scite,

id. Merc. 3, 1, 28:

satis scite et probe,

id. Trin. 3, 3, 56; id. Bacch. 2, 3, 69; id. Mil. 4, 2, 74; id. Trin. 3, 3, 53; Ter. Heaut. 4, 4, 7; Cic. Fam. 11, 16, 1 (with commode):

(rationes) ita sunt perscriptae scite et litterate, ut, etc.,

id. Pis. 25, 61; cf.:

scite et venuste facta,

id. Verr. 2, 2, 35, § 87:

illa ex patellis quae evellerat, ita scite in aureis poculis inligabat, etc.,

id. ib. 2, 4, 24, §

54: non scite (dictum),

id. Att. 14, 20, 3; so,

dictum,

Plin. 36, 22, 48, § 166:

scite loqui,

Liv. 10, 19:

parum scite convivium exornare,

Sall. J. 85, 39; cf. Liv. 4, 44 fin. — Comp.:

scitius,

Gell. 4, 11, 10.— Sup.:

scitissime,

Plaut. Stich. 1, 3, 116; Gell. 10, 11, 6; App. M. 9, p. 212, 16.

scisco, scīvi, scītum, 3 ( dep. collat. form sciscor, acc. to Prisc. p. 799 P.), v. inch. a. [scio], to seek to know; to search, inquire.

Lit. (ante-class. and very rare; cf., on the other hand, the deriv. sciscitor): praefestinamus, quae sit causa, sciscere, Afran. ap. Charis. p. 186 P.: ibo ad eam, ut sciscam, quid velint, Att. ap. Non. 505, 12; cf. Plaut. Am. 5, 1, 17.—

Transf.

Publicists' t. t., of the people, after inquiry or examination, to accept, approve, assent to something proposed; hence, to appoint, enact, decree, ordain, = rem cognitam jubere (cf. sancio):

nullam illi (majores nostri) vim contionis esse voluerunt: quae scisceret plebes aut quae populus juberet summota contione, distributis partibus... auditis auctoribus, re multos dies promulgatā et cognitā, juberi vetarique voluerunt,

Cic. Fl. 7, 15:

illa legitima: consules populum jure rogaverunt populusque jure scivit,

id. Phil. 1, 10, 26; cf.:

rogationes plurimas propter vos populus scivit,

Plaut. Curc. 4, 2, 23:

rogationem Marciam de Liguribus magno consensu plebes scivit jussitque. Ex eo plebiscito, etc.,

Liv. 42, 21 fin.:

adeo id gratum plebi fuit ut id modo sciscerent juberentque, ut senatus decerneret, qui Romae regnaret,

id. 1, 17 fin.:

ad sciscendum plebi,

id. 6, 35:

si Gaditani sciverint nominatim de aliquo cive Romano, ut sit is civis Gaditanus,

Cic. Balb. 11, 27; cf.:

qui (Athenienses) sciverunt, ut, etc.,

id. Off. 3, 11, 46.— Pass.:

multa perniciose sciscuntur in populis (with sancire),

Cic. Leg. 2, 5, 13; cf.:

illud stultissimum, existimare omnia justa esse, quae scita sint in populorum institutis aut legibus,

id. ib. 1, 15, 42 (v. also under P. a.).— Poet., with obj.-clause:

munera Martis Aequent imperio et solem concedere nocti Sciscant,

Sil. 7, 545.—

Transf., in gen. (like decerno), of an individual, to approve, assent to, vote for any thing:

qui ulteriorem (Galliam decernit), ostendit, eam se sciscere legem, quam esse legem neget,

Cic. Prov. Cons. 15, 36:

quod primus scivit legem de publicanis, etc.,

id. Planc. 14, 35. —

To learn, ascertain, know:

ut illi id factum sciscerent,

Plaut. Bacch. 2, 3, 68: praefestinamus quae sit causa sciscere, quod, etc., Afran. ap. Charis. 2, p. 186 P. (Com. Rel. v. 396 Rib.). —

Trop., of nature, to decree, establish:

confirmat antem illud vel maxime quod ipsa natura, ut ait ille, sciscet et probet,

Cic. Fin. 1, 7, 23.—Hence, scī-tus, a, um, P. a.

(Acc. to I.) Mid. (orig., that has informed himself, obtained knowledge, had experience; hence), knowing, shrewd, wise, acute, experienced, skilful, adroit, etc. (of persons; mostly poet.; not in Cic., but cf. 2.; syn.: callidus, versatus): doctu', fidelis... Scitus, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 251 Vahl.):

hominem astutum, doctum, scitum et callidum,

Plaut. Ps. 1, 3, 151:

mulier scita atque prudens,

Gell. 13, 4 fin.: scitus agaso, Enn. ap. Fest. p. 330 Müll. (Ann. v. 217 Vahl.):

sycophanta,

Plaut. Am. 1, 3, 8:

homo,

Ter. Eun. 2, 2, 23:

convivator,

a clever, dexterous host, Liv. 35, 49:

scitus bellum (venereum) init,

Plaut. Truc. 5, 42:

ea mulieris scitae comitas,

Gell. 13, 4, 3.— Comp.:

non sum scitior, quae hos rogem, etc.,

Plaut. Cist. 4, 2, 12.— Poet. and in post - Aug. prose with gen.:

Nessus scitus vadorum,

acquainted with, Ov. M. 9, 108:

Thalia lyrae,

id. F. 5, 54:

Sthenelus pugnandi,

Quint. 9, 3, 10 Spald. N. cr. —With obj.-clause ( poet.):

scitus accendere corda Laudibus,

Sil. 17, 293:

accendere Martem,

id. 15, 594.—

Of things, fit, suitable, proper, judicious, sensible, witty, etc.:

pulcre scripsti: scitum syngraphum!

Plaut. As. 4, 1, 57:

scito illa quidem (scripsit) sermone et Attico,

Cic. N. D. 1, 33, 93; cf.

interrogationes,

Quint. 5, 7, 28.— Sup.:

oratio optima et scitissima,

Plaut. Stich. 1, 3, 30:

si quid (dictum) est, quod mihi scitum esse videatur et homini ingenuo dignum atque docto, non aspernor,

Cic. Planc. 14, 35; cf. id. Or. 16, 51:

oratoris dictum,

Tac. A. 6, 20.—Esp. in the phrase scitum est, it is a witty or acute saying; shrewd, clever: vetus illud Catonis admodum scitum est, qui mirari se aiebat, quod non rideret haruspex, haruspicem cum vidisset, Cic. Div. 2, 24, 51; cf.:

scitum est illud Catonis, ut multa: Melius, etc.,

id. Lael. 24, 90;

Scytharum legati,

Plin. 14, 22, 28, § 148:

scitum est, inter Protogenem et eum (Apellem) quod accidit,

a clever thing, id. 35, 10, 36, § 81:

hoc Scitum est, periculum ex aliis facere, tibi quod ex usu siet,

Ter. Heaut. 1, 2, 36; cf. id. Phorm. 5, 4, 2:

scitum est causam conferre in tempus,

Cic. de Or. 3, 61, 228.—

Transf., beautiful, elegant, fine, etc. (mostly ante- and post-class.;

syn.: venustus, bellus): satis scitum filum mulieris,

Plaut. Merc. 4, 4, 15; cf.

Iphis,

Petr. 63, 3:

mulierculae formae scitioris,

Lampr. Commod. 2 fin. (v. perscitus):

vox admodum scita et canora,

Gell. 18, 5, 2:

haec nox scita'st exercendo scorto,

Plaut. Am. 1, 1, 132; cf. scitamenta.—

(Acc. to II. A.) Subst.: scītum, i. n., an ordinance, statute, decree; esp. in connection with plebis (plebei, v. plebs), or, in one word, plebiscitum, an ordinance or decree of the people or of the citizens (opp. to senatusconsultum, a decree of the Senate):

scita plebei appellantur ea, quae plebs suo suffragio sine patribus jussit, plebeio magistratu rogante,

Fest. p. 293 Müll.; cf. Lael. Felix ap. Gell. 15, 27, 4:

quo plebiscito decreta a senatu est quaestio, etc.,

Cic. Fin. 2, 16, 54:

quae (lex) postea plebiscito Canuleio abrogata est,

id. Rep. 2, 37, 63:

plebiscitis consularem potestatem minuere,

id. de Or. 2, 48, 199 et saep. (v. 2. scitus).—In a lusus verbb. with scitus, A.: Ps. Ecquid is homo scitus est? Ch. Plebiscitum non est scitius, Plaut. Ps. 2, 4, 58.—In the order scitum plebis:

de altero aedile scitum plebis est factum rogantibus tribunis,

Liv. 31, 50 fin.; 10, 22 fin.:

scita plebis injuncta patribus,

id. 3, 67; 22, 26;

Populi is used instead of plebis when the decrees of other nations are spoken of: cum lex esset Athenis, ne quis populi scitum faceret, ut quisquam coronā donaretur, etc.,

Cic. Opt. Gen. 7, 19:

Athenienses quibusdam temporibus sublato Areopago nihil nisi populi scitis ac decretis agebant,

id. Rep. 1, 27, 43; so,

in one word, populiscitum,

Nep. Alcib. 5, 4; id. Epam. 7, 4; id. Phoc. 2, 2:

ut nullum de eā re scitum populi fieret aut litteris mandaretur,

Liv. 45, 25. Tacitus is the first who has populi scita for decrees of the Roman people, Tac. A. 3, 58.—Of Roman popular decrees also simply scita:

cum scita ac jussa nostra sua sententia comprobat,

Cic. Balb. 18, 42.—Rarely of other public or official ordinances (cf.:

decreta, edicta, jussa): (Numa) omnia publica privataque sacra Pontificis scitis subjecit,

Liv. 1, 20:

quo minus ferociter aliorum (decemvirorum) scitis adversarentur,

id. 3, 33; Plin. 14, 22, 28, § 146:

regis,

Vulg. Esth. 3, 8.—

Transf. (with decretum and placitum) as a transl. of the Gr. dogma, a maxim, tenet, dogma, Sen. Ep. 95, 10.— Adv.: scītē (acc. to A.), shrewdly, cleverly, skilfully, adroitly, nicely, tastefully, elegantly (class.):

eho, nimium scite scitus es,

Plaut. Cas. 3, 1, 8; cf.:

tondetur nimium scite,

id. Merc. 3, 1, 28:

satis scite et probe,

id. Trin. 3, 3, 56; id. Bacch. 2, 3, 69; id. Mil. 4, 2, 74; id. Trin. 3, 3, 53; Ter. Heaut. 4, 4, 7; Cic. Fam. 11, 16, 1 (with commode):

(rationes) ita sunt perscriptae scite et litterate, ut, etc.,

id. Pis. 25, 61; cf.:

scite et venuste facta,

id. Verr. 2, 2, 35, § 87:

illa ex patellis quae evellerat, ita scite in aureis poculis inligabat, etc.,

id. ib. 2, 4, 24, §

54: non scite (dictum),

id. Att. 14, 20, 3; so,

dictum,

Plin. 36, 22, 48, § 166:

scite loqui,

Liv. 10, 19:

parum scite convivium exornare,

Sall. J. 85, 39; cf. Liv. 4, 44 fin. — Comp.:

scitius,

Gell. 4, 11, 10.— Sup.:

scitissime,

Plaut. Stich. 1, 3, 116; Gell. 10, 11, 6; App. M. 9, p. 212, 16.

scrībo, psi, ptum, 3 ( perf. sync. scripsti, Plaut. As. 4, 1, 57: scripstis, Enn. ap. Non. 153, 28, or Trag. v. 239 Vahl.; inf. scripse, Aus. Sept. Sap. Lud. 1; cf. 2. dico init.), v. a. [root skrabh-, to dig; whence, Gr. graphô; Lat. scrobis, scrofa; cf. Germ. schreiben], prop., to scratch, grave, engrave with a sharp point; hence,

In gen.

Lit., to write, draw, or otherwise make lines, letters, figures, etc. (cf. scalpo):

in libro cum scribuntur calamo litterae,

Plaut. Ps. 1, 5, 131; cf. id. Bacch. 4, 4, 76 sq.:

litteras, tabellas,

id. Ps. 1, 1, 28:

(littera M) etiamsi scribitur, tamen parum exprimitur,

Quint. 9, 4, 40; cf. id. 1, 7, 28:

nostri praeceptores cervum servumque u et o litteris scripserunt,

id. 1, 7, 26; cf. id. 1, 7, 4; 1, 7, 20; 1, 7, 30; 12, 10, 28;

12, 10, 30: terra in augurum libris scripta cum r uno,

Varr. L. L. 5, § 21 Müll.:

hic carmen mediā scribe columnā,

Prop. 4 (5), 7, 83; cf.:

scribitur vestris Cynthia corticibus,

id. 1, 18, 22; Ov. M. 9, 527; Luc. 2, 343:

in aquā,

Cat. 68, 4; cf.

also: fac lapis his scriptus stet super ossa notis: hic jacet, etc.,

Tib. 1, 3, 54 (but the better reading is inscriptis):

scribere decore,

to write a good hand, Amm. 30, 9, 4:

erat scriptum ipsius manu,

Cic. Cat. 3, 5, 10:

suā manu scripsit,

Liv. 37, 10.—Of drawing, etc.:

si quis fugitivo stigmata scripserit,

has branded a runaway, Quint. 7, 4, 14; cf.: charaxat ambas ungulis scribentibus genas, Prud. steph. 10, 557:

totius vobis Frontem tabernae scipionibus scribam,

Cat. 37, 10:

(Diodotus Stoicus) geometriae munus tuebatur, verbis praecipiens discentibus, unde, quo quamque lineam scriberent,

Cic. Tusc. 5, 39, 113:

ut formam (porticus) secundum rationem loci scribas,

draw, design, Plin. Ep. 9, 39, 5; Stat. S. 1, 3, 9:

quae Attalicis variata per artem Aulaeis scribuntur acu,

i. e. are embroidered, Sil. 14, 660:

scripto radiat Germanicus auro, i. e. sculpto,

Juv. 6, 205; cf. Mart. 11, 5, 3.—

Trop.: memor essem? etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis De Glycerio, graven, imprinted (syn.:

inscripta, insculpta),

Ter. And. 1, 5, 48:

arva sanguineo scribit rutilantia gyro,

Stat. Th. 11, 514.—

In partic., with the accessory idea of intellectual action, of written composition of every kind, to write, write down, compose, describe, depict; to draw up, communicate, announce in writing (syn.: compono, perscribo).

With acc.:

quoniam de re publicā multa quaesierint et scripserint,

Cic. Rep. 1, 7, 12:

Cn. Aufidius praetorius (caecus) Graecam scribebat historiam,

id. Tusc. 5, 38, 112; so,

historiam,

id. de Or. 2, 12, 51; id. Brut. 75, 262:

bellum,

Liv. 21, 1:

res gestas,

Hor. A. P. 74; id. Ep. 1, 3, 7 al.:

librum de rebus rusticis,

Cic. Sen. 15, 54:

scripsi etiam versibus tres libros de temporibus meis,

id. Fam. 1, 9, 23:

in Catone Majore, qui est scriptus ad te de senectute,

id. Lael. 1, 4:

carmen in aliquem,

id. de Or. 2, 86, 352:

Furius defensionem causae suae scripsit,

id. Verr. 2, 5, 43, § 112; cf. Quint. 2, 15, 29:

libellos,

Ov. Tr. 5, 12, 61; id. P. 4, 13, 19:

notas,

id. ib. 3, 2, 90:

Diphilus Hanc (fabulam) Graece scripsit,

Plaut. Cas. prol. 33; Ter. Heaut. prol. 43; id. Hec. prol. 6 (cf. also infra, d):

versus,

Lucr. 1, 24; Hor. S. 1, 9, 23; 1, 10, 60:

carmina,

id. ib. 2, 5, 74; id. Ep. 1, 19, 3:

poëmata,

id. ib. 2, 2, 66 et saep.; cf.: scripsere alii rem Versibus, Enn. ap. Cic. Brut. 19, 76 (Ann. v. 221 Vahl.):

formam et situm agri alicui,

to describe, Hor. Ep. 1, 16, 4 et saep.—Of written communications, letters, etc.:

epistulis tuis perdiligenter scriptis,

Cic. Att. 1, 11, 1; cf. Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 1:

haec scripsi properans,

Cic. Att. 2, 19, 5:

litteras, quas ad Pompeium scripsi, tibi misi,

id. ib. 3, 9, 3:

litterae extemplo Romam scriptae,

Liv. 41, 16:

plura ad te scribam, si, etc.,

Cic. Att. 11, 10, 3:

scriberem ad te de hoc plura, si Romae esses,

id. ib. 6, 4, 11:

haec ad te scripsi verbosius,

id. Fam. 7, 3, 5:

scriptā jam epistulā superiore,

id. ib. 1, 9, 26:

non quo haberem, quod tibi scriberem,

id. Att. 4, 4, a:

epistulam,

Plin. Ep. 7, 9, 8 et saep.:

scribere salutem,

to send a greeting, Plaut. Bacch. 4, 9, 77; cf.:

laudes atque gratias populo Romano,

Gell. 3, 8, 5.—With a personal object:

nullos habeo scriptos (homines), memini tamen,

written down, Plaut. Mil. 1, 1, 48:

per eum Marium, quem scripsissem,

Cic. Att. 12, 49, 1: quis Martem digne scripserit aut...Merionem aut...Tydiden? who could depict, represent, etc., Hor. C. 1, 6, 14; id. S. 2, 1, 16; cf. in the pass.:

scriberis Vario fortis et hostium Victor,

id. C. 1, 6, 1.—With two acc.: cum auctor pugnae se A. Cornelium Cossum consulem scripserit, subscribed himself, declared himself in the inscription to be, Liv. 4, 20, 11.—

With object-clause:

in foribus scribat occupatum esse se,

Plaut. As. 4, 1, 15:

ut Africanum avum meum scribit Cato solitum esse dicere,

Cic. Rep. 1, 17, 27; id. Att. 1, 8, 1; cf.:

Romae quod scribis sileri, ita putabam,

id. ib. 2, 13, 2:

quod ad te scripseram me in Epiro futurum,

id. ib. 3, 13, 1:

Graeceius ad me scripsit, C. Cassium sibi scripsisse, homines comparari, qui, etc.,

id. ib. 15, 8, 2:

Cicero quodam loco scribit, id esse optimum, etc.,

Quint. 11, 1, 92:

post paulo scribit, sibi millia quinque Esse domi chlamydum,

Hor. Ep. 1, 6, 43 et saep.—In pass., with nom. or acc.:

eadem haec avis scribitur conchis se solere complere, etc.,

Cic. N. D. 2, 49, 125: scribitur nobis, magnam veteranorum multitudinem Romam convenisse jam, etc., Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 2, 1:

scriptum est item, quaesivisse (Socratem), quid esset,

Cic. Div. 1, 54, 123.—

With rel.-clause:

nec scribis, quam ad diem te exspectemus,

Cic. Att. 3, 7, 1:

scribe aliquando ad nos, quid agas,

id. Fam. 7, 12, 2:

ad me Valerius scripsit... quem ad modum ducta esses, etc.,

id. ib. 14, 2, 2.—

Absol.:

quo (Platone) nemo in scribendo praestantior fuit,

Cic. Rep. 2, 11, 21; cf. id. ib. 3, 8, 13:

Demophilus scripsit, Marcus vortit barbare,

Plaut. As. prol. 11; id. Trin. prol. 19:

poëta quom primum ad scribendum animum appulit,

Ter. And. prol. 1; id. Heaut. prol. 7:

sumite materiem vestris, qui scribitis, aequam Viribus,

Hor. A. P. 38:

sic raro scribis, ut toto non quater anno Membranam poscas,

id. S. 2, 3, 1 et saep.:

Samiae, ut ibi (i. e. in oratione) scribit Laelius, capedines,

Cic. Rep. 6, 2, 11; cf. id. ib. 1, 16, 25:

ut, quemadmodum scribit ille, cottidiano, etc.,

id. ib. 6, 2, 8:

denique non video de tot scribentibus unum,

Ov. Tr. 2, 495.—So freq. of written communications, letters; usually with ad aliquem (less freq. alicui) or de aliquā re:

tv si, ut scribis, Kal. Jun. Romā profectus es, etc.,

Cic. Att. 3, 9, 3:

ego te, ut scribis, cito videbo,

id. ib. 3, 27:

nihil habeo, quod ad te scribam, scribo tamen, non ut te delectem, etc.,

id. ib. 14, 12, 3:

senatusconsultum si erit factum, scribes ad me,

id. ib. 5, 4, 2; cf.:

scripsi etiam ad Camillum, ad Lamiam,

id. ib. 5, 8, 3:

in quā (epistulā) de agro Campano scribis,

id. ib. 2, 16, 11:

ut nuper me scis scripsisse ad te de Varronis erga me officio, etc.,

id. ib. 2, 25, 1; cf.:

Hermae tui Pentelici, de quibus ad me scripsisti,

id. ib. 1, 8, 2; 1, 9, 2 et saep.— With ut, ne, etc.:

velim domum ad te scribas, ut mihi tui libri pateant,

Cic. Att. 4, 14, 1:

ad me scriberet, ut in Italiam quam primum venirem,

id. ib. 11, 7, 2; 5, 11, 6.— With dat.:

consules Fulvio, ut ex Falisco, Postumio, ut ex Vaticano exercitum ad Clusium admoveant, scribunt,

Liv. 10, 27; 42, 27; Tac. A. 1, 29.—With ne:

Scipioni scribendum, ne bellum remitteret,

Liv. 30, 23.—With simple subj.:

scribit Labieno, si rei publicae commodo facere posset, cum legione ad fines Nerviorum veniat,

Caes. B. G. 5, 46 fin. —In Tac. also, with inf.:

scribitur tetrarchis ac regibus, jussis Corbulonis obsequi,

Tac. A. 15, 25 fin. —In eccl. Lat. as a formula of quotation from the Scriptures:

scriptum est,

i. e. it is said in Holy Writ, Vulg. Matt. 4, 4; id. Luc. 19, 46; id. Rom. 11, 8 et saep.—

Publicists', milit., jurid., and business t. t., of written plans, drafts, and other writings of various import.

Publicists' t. t., to draw up, draught a law, decree, treaty, etc.:

quod proditum memoria est, X. viros, qui leges scripserint, etc.,

Cic. Rep. 2, 31, 54; so,

leges,

id. ib. 2, 36, 61; 2, 10, 18; id. Rosc. Am. 25, 70; id. de Or. 1, 19, 86; id. Inv. 1, 38, 68 al.; cf.

in a transf. signif.: cui non apparet, inopiam et miseriam civitatis istam legem scripsisse, etc.,

Liv. 34, 6 fin.; and:

testamentum, quod pietas, fides, pudor scripsit,

Plin. Ep. 8, 18, 7:

haec senatusconsulta non ignoro ab amicissimis ejus, cujus de honore agitur, scribi solere,

Cic. Fam. 15, 6, 2.—So very freq.: senatusconsulto scribendo, or simply scribendo adesse, or also, ad scribendum esse, to witness the drawing up of a decree of the Senate; to subscribe it: erat nobis dictum, te existimare, alicui senatusconsulto, quod contra dignitatem tuam fieret, scribendo Lamiam [p. 1648] affuisse, qui omnino consulibus illis numquam fuit ad scribendum, Cic. Fam. 12, 29, 2 Orell. N. cr.; cf.: senatusconsulta scribuntur apud familiarem meum (i. e. Caesarem). Et quidem cum in mentem venit (Caesari), ponor ad scribendum (i. e. he adds my signature to it), id. ib. 9, 15, 4:

quod me esse ad scribendum vides,

id. Att. 1, 19, 9; id. Fam. 9, 15, 3: S. C. auctoritas. Pridie Kal. Octob. in aede Apollinis scrib. affuerunt L. Domitius, etc., an official formula ap. Cic. Fam. 8, 8, 5 sq. (v. assum):

Boeotorum gentem numquam ad scribendum amicitiae foedus adduci potuisse,

to make, enter into, conclude, Liv. 42, 12.—

Milit. t. t.: scribere milites (legiones, supplementum, etc.), to enlist, enroll, levy:

milites,

Sall. J. 43, 3:

legiones,

id. C. 32, 1:

exercitui supplementum,

id. J. 39, 2:

supplementum legionibus,

Cic. Fam. 3, 3, 1; Liv. 8, 8:

exercitum,

id. 4, 43; 9, 8; 9, 19:

equites,

id. 10, 25; 21, 40; 35, 20:

socios navales,

id. 37, 2; so, too: sex milia colonorum Albam in Aequos, to enroll for the purpose of sending, to send, id. 10, 1:

socios scribere in urbem,

id. 4, 11, 4.—

Poet., transf.:

scribe tui gregis hunc,

enroll him among your retinue, Hor. Ep. 1, 9, 13.—

Jurid. and business t. t.: dicam scribere (alicui), like dikên graphein tini, to bring an action in writing against any one (v. dica); of a lawyer, to draw up legal instruments (complaints or charges, contracts, wills, etc.):

Servius hanc urbanam militiam respondendi, scribendi, cavendi secutus est,

Cic. Mur. 9, 19; id. Fam. 7, 14 Manut.; cf. id. Leg. 1, 4, 14:

omnia testamenta tu scribes unus,

id. de Or. 2, 6, 24; Dig. 28, 2, 25.—Hence, transf., with a personal object: aliquem heredem, to appoint or designate any one as heir:

testamentum palam fecerat et illum heredem et me scripserat,

Cic. Mil. 18, 48; cf.:

in testamento Ptolemaei patris heredes erant scripti, etc.,

Caes. B. C. 3, 108:

quem Micipsa testamento secundum heredem scripsit,

Sall. J. 65, 1; Auct. B. Alex. 33; Plin. Pan. 43, 1 sq.; Tac. A. 14, 31; Hor. S. 2, 5, 48; Juv. 3, 161; 9, 87:

aliquem coheredem,

Tac. Agr. 43 fin.:

aliquem exheredem,

to disinherit any one by will, Dig. 37, 4, 8, §§

1 and 6: aliquem tutorem liberis suis,

to appoint as guardian by will, Cic. Clu. 14, 41:

libertatem servo,

to bequeath to a slave his freedom, Dig. 29, 2, 71.—Of contracts, notes, drafts, etc.:

pulchre scripsti: scitum syngraphum!

Plaut. As. 4, 1, 57: nummos, usuras, etc. (alicui), to give a note or bond for:

scribit nummos,

id. ib. 2, 4, 34:

sibi creditam pecuniam,

Dig. 26, 7, 9, § 7:

genero usuras praestandas quasi ex dotis promissione,

ib. 4, 4, 17:

lecta est cautio hujusmodi: Lutius Titius scripsi, me accepisse a Publio Maevio quindecim mutua numerata mihi de domo, etc.,

ib. 12, 1, 40: scribe decem (tabulas) a Nerio, give ten notes or bonds drawn up by the usurer Nerius, Hor. S. 2, 3, 69. scriptos expendere nummos, v. l. ap. Hor. Ep. 2, 1, 105 (Hold. cautos); cf. rescribo.—Hence, scriptum, i, n., something written, viz.,

(Acc. to I.) A line; so only: duodecim scripta, a game played with colored stones (calculi) on a draught-board marked into spaces by twelve oblique lines: tibi concedo, quod in duodecim scriptis olim, ut calculum reducas, si te alicujus dati poenitet, Cic. Fragm. ap. Non. 170, 30; cf.:

in lusu duodecim scriptorum cum prior calculum promovisset essetque victus, etc.,

Quint. 11, 2, 38;

v. also scriptula, and Becker, Gall. 3, pp. 261 and 264 sq.: duodecim scriptis ludere,

Cic. de Or. 1, 50, 217.—

(Acc. to II.) A written composition, writing, treatise, book, work, etc. (most freq. in plur.):

ex scripto et sententiā controversia nascitur cum videtur scriptoris voluntas cum scripto ipso dissentire,

the writing, the written expression, Auct. Her. 1, 11, 19:

incredibile dictu est, quam multi Graeci de harum valvarum pulchritudine scriptum reliquerunt,

have left something written concerning it, speak of it in their writings, Cic. Verr. 2, 4, 56, § 124; so Quint. 6, 1, 7; cf. in plur., Cic. Rep. 1, 22, 36:

quod a Democrito et Platone in scriptis relictum esse dicunt,

id. de Or. 2, 46, 194:

utinam exstarent illa carmina, quae multis saeculis ante suam aetatem in epulis esse cantata, in Originibus scriptum reliquit Cato!

id. Brut. 19, 75: ut ipsis scriptis non ea mandaremus, id. Off. 2, 1, 3:

in quo libro scriptum hoc invenitur,

Quint. 1, 1, 15:

Hortensius erat memoriā tantā, ut quae secum commentatus esset, ea sine scripto verbis eisdem redderet, quibus cogitavisset,

without notes, Cic. Brut. 88, 301; cf. on the contrary: de scripto dicere, to speak or read from a written paper:

recitetur oratio, quae propter rei magnitudinem dicta de scripto est,

id. Planc. 30, 74; id. Phil. 10, 2, 5; id. Brut. 12, 46; id. Att. 4, 3, 3; id. Fam. 10, 13, 1:

laudavit pater scripto meo,

in a speech composed by me, id. Q. Fr. 3, 8, 5:

adire aliquem scripto,

Tac. H. 4, 39:

cum eorum inventis scriptisque se oblectent,

writings, Cic. Rep. 1, 17, 28:

ardeo cupiditate...nomen ut nostrum scriptis illustretur et celebretur tuis,

id. Fam. 5, 12, 1:

scripta recitare,

Hor. S. 1, 4, 75:

nosmet Lucili scripta legentes,

id. ib. 1, 10, 56:

Graecorum Scripta optima,

id. Ep. 2, 1, 29:

si non accipiet scriptum,

Ov. A. A. 1, 469:

debueram scripto certior esse tuo,

id. H. 6, 4.—

(Acc. to II. B. 1.) Scriptum legis, and simply scriptum, a written ordinance, a law:

quam tu mihi ex ordine recita de legis scripto populi Romani auctionem,

Cic. Agr. 2, 18, 48:

(Crassus) ita multa tum contra scriptum pro aequo et bono dixit, ut, etc.,

id. Brut. 39, 145; cf. id. Inv. 2, 46, 135; 2, 47, 138; cf.:

(senatus) scripto illo istius sententiam dicere vetabatur,

rescript, id. Dom. 26, 69.

sĕcus, n. indecl., v. sexus.

sĕcus.

Adj. [root seq- or secof sequor, q. v.], only comp. sĕquĭor, us, ōris, inferior, lower, worse (only post-class.; cf. Weissenb. ad Liv. 2, 37, 3):

in sequiorem sexum,

App. M. 7, p. 192, 7:

sexus sequioris fetus,

id. ib. 10, p. 249, 33;

8, p. 206, 7: vitae sequioris,

Dig. 2, 15, 8, § 11:

fortuna sequior,

Amm. 18, 6, 6.—

Adv. (prop., following, later in rank or order, i. e. less than something mentioned before; hence, in gen.), otherwise, differently, not so; and esp. freq. with a negative (per litoten), not otherwise, i. e. even so, just so (opp. always to what is right, correct, or proper, not to what is wrong; cf. Krebs, Antibarb. p. 1056 sq.; for comp. forms, v. I. B. infra).

Posit. (freq. and class.;

syn. aliter): si illuc, quod volumus, eveniet, gaudebimus: Sin secus, patiemur animis aequis,

Plaut. Cas. 2, 6, 25:

si bonus est, obnoxius sum: sin secus est, faciam, uti jubes,

id. Trin. 4, 3, 57:

oratorum genera esse dicuntur tamquam poëtarum. Id secus est,

Cic. Opt. Gen. 1, 1; id. Rep. 1, 19, 32; cf. id. Att. 4, 17, 1:

(ille est) quem dudum dixi. Hoc si secus reperies, etc.,

Plaut. Capt. 3, 4, 92:

videsne, quod paulo ante secus tibi videbatur,

Cic. Rep. 1, 17, 26: magnum mehercule hominem, nemo dicet secus;

sed, etc.,

id. Brut. 85, 293:

quod si ita esset... ad amicitiam esset aptissimus: quod longe secus est,

id. Lael. 9, 29:

omnia longe secus,

id. Part. 5, 15:

videtote, quanto secus ego fecerim, Cato ap. Charis, p. 192 P.: nobis aliter videtur: recte secusne, postea,

whether rightly or not, right or wrong, Cic. Fin. 3, 13, 44:

recte an secus,

id. Pis. 28, 68; cf.:

honestis an secus amicis uteretur,

Tac. A. 13, 6 fin.:

pro bene aut secus consulto,

for good or ill, Liv. 7, 6; cf.:

prout bene ac (al. aut) secus cessit,

Plin. Pan. 44, 8:

prout opportune proprieque aut secus collocata sunt (verba),

Quint. 10, 2, 13:

(artes) utiles aut secus,

id. 2, 20, 1 et saep.—

With quam or atque: secus aetatem agerem, quam illi egissent, Cato ap. Charis, p. 195 P.; Ter. Phorm. 2, 3, 91:

ne quid fiat secus quam volumus quamque oportet,

Cic. Att. 6, 2, 2:

eadem sunt membra in utriusque disputatione, sed paulo secus a me atque ab illo partita,

id. de Or. 3, 30, 119.—

Non (nec) secus or haud secus (the latter not in Cic.), not otherwise, i. e. even so, just so:

educavit (eam) magna industria, Quasi si esset ex se nata, non multo secus,

Plaut. Cas. prol. 46; cf.:

fit obviam Clodio hora fere undecima aut non multo secus,

Cic. Mil. 10, 29:

quod non multo secus fieret,

id. Fam. 4, 9, 2:

bibitur, estur, quasi in popinā, haud secus,

Plaut. Poen. 4, 2, 13:

ita jam quasi canes, haud secus, circumstabant navem,

id. Trin. 4, 1, 16:

veluti qui anguem pressit, etc....Haud secus Androgeos visu tremefactus abibat,

Verg. A. 2, 382:

aequam memento rebus in arduis Servare mentem, non secus in bonis,

Hor. C. 2, 3, 2:

qualis in arvis movet arma leo,...Haud secus gliscit violentia Turno,

Verg. A. 12, 9:

nec secus apud principem ad mortem aguntur,

Tac. A. 6, 10 et saep.— With gen.:

alaeque et auxilia cohortium neque multo secus in iis virium,

Tac. A. 4, 5 fin. —In negative questions:

dedistine ei gladium, qui se occideret?...Quid secus est aut quid interest, dare te argentum, etc.,

Plaut. Trin. 1, 2, 93.—

With ac or quam (the latter not in Cic.: non secus ac = non aliter ac; but: non secus quam = non minus quam, Zumpt ad Cic. Mur. 4, 10; cf.

infra): numquam secus Habui illam, ac si ex me esset nata,

Ter. Hec. 2, 3, 5:

itaque illud quod dixi, non dixi secus ac sentiebam,

Cic. de Or. 2, 6, 24; so,

non secus ac,

id. Mur. 4, 10; id. Planc. 1, 3; id. Fam. 3, 5, 4; Hor. A. P. 149; Ov. M. 15, 180 al.:

haud secus ac,

Sall. J. 79, 6; Verg. A. 3, 236 al.:

accepit ad sese, haud secus quam si ex se simus natae,

Plaut. Rud. 2, 3, 79; so,

haud secus quam,

Liv. 5, 36; 5, 41; 8, 8; 8, 9 et saep.; Ov. M. 12, 102 al.; Curt. 3, 2, 1; 8, 1, 21; 8, 11, 17:

non secus quam,

Ov. M. 2, 727; 12, 480:

nec secus quam,

Plaut. Am. 5, 1, 26; id. Capt. 2, 2, 23; 2, 3, 68: ne [p. 1657] secus quam, Tac. A. 4, 8.—In the poets freq. non (haud) secus ac, for introducing a comparison:

non secus ac patriis acer Roma-nus in armis, etc.,

Verg. G. 3, 346:

non secus ac,

id. A. 8, 243; 10, 272; 12, 856; Ov. M. 8, 162:

non secus atque,

Verg. A. 8, 391:

haud secus atque,

id. ib. 11, 456; Ov. M. 9, 40; cf. also without ac:

non secus in jugis stupet Evias,

Hor. C. 3, 25, 8.—

Pregn., otherwise than as it should be, or, than is wished, i. e. not well, ill, badly (rare but class.):

magna consolatio est, cum recordare, etiam si secus acciderit, te, etc.,

Cic. Fam. 6, 21, 2:

ea ipsa...secus ab eo in me ipsum facta esse,

id. Att. 9, 9, 1:

cum in alterā re causa nihil esset quin secus judicaret ipse de se,

id. Quint. 9, 32:

cadere,

Tac. A. 2, 80; 6, 22: prius omnia pati decrevit;

quam bellum sumere, quia temptatum antea secus cesserat,

Sall. J. 20, 5:

quod ubi secus procedit,

id. ib. 25, 10:

Quintus frater purgat se multum per litteras et affirmat nihil a se cuiquam de te secus esse dictum,

Cic. Att. 1, 19, 11:

loqui de aliquo (just before, irreligiose),

Tac. A. 2, 50:

scribere de aliquo,

Liv. 8, 33, 15:

existimare de aliquo,

Cic. Clu. 44, 124; id. Fam. 3, 6, 6.—

Comp. in four forms, which are often confused in MSS. and edd.; sĕquĭus, but with negatives or quo, eo, nihilo, etc., usu. sētĭus, less correctly sē-cĭus; also (ante-class.) sectĭus, Plaut. ap. Gell. 18, 94; id. Trin. 1, 2, 93 Ritschl (v. on the authorities for these forms, Neue, Formenl. 2, 691 sq.): nisi inpediret ingeni inbecillitas Metusque me, quo setius me colligam, so that I cannot (syn.:

quo minus), Afran. ap. Charis, p. 195 (Com. Rel. v. 291 Rib.): impedimento est, quo setius lex feratur,

Auct. Her. 1, 12, 21:

quoniam in eo consistit, melius an sequius terrae mandaverit pater familias pecuniam,

Col. 3, 4, 3:

invitus, quod sequius sit, de meis civibus loquor,

Liv. 2, 37, 3.—

Non (haud) setius:

instat non setius ac rotat ensem,

none the less, just as much, Verg. A. 9, 441; so,

non setius,

id. G. 3, 367:

nec setius,

id. ib. 2, 277:

haud setius,

id. A. 7, 781:

si servus meus esses, nihilo setius Mihi obsequiosus semper fuisti,

no less, just as, Plaut. Capt. 2, 3, 57:

nihilo setius,

nevertheless, Ter. And. 3, 2, 27; cf. Caes. B. G. 1, 49; so,

nihilo setius,

id. ib. 4, 17; id. B. C. 3, 26; Suet. Vesp. 6; Nep. Con. 2, 4; cf.:

nihilo tamen setius,

Caes. B. G. 5, 4; 5, 7:

tamen nihilo setius,

Nep. Att. 22, 3:

nec hōc setius,

Lucr. 6, 315:

nec eo setius,

Suet. Caes. 8; id. Ner. 24; 42; id. Vit. 10; id. Dom. 12; id. Gram. 20; Nep. Milt. 2, 3:

nec tamen eo setius,

Suet. Dom. 2.—

With quam:

haec nihilo mihi esse videntur sectius quam somnia,

Plaut. Men. 5, 7, 57.—In negative questions:

quid fecimus? quid diximus tibi sequius quam velles?

Plaut. Aul. 3, 2, 22.—

Pregn. (v. supra, I. A. 2.), ill, badly:

sed memet moror, cum hoc ago setius,

Plaut. Cist. 4, 2, 24: sin, id quod non spero, ratio talis sequius ceciderit, Afran. ap. Charis. p. 195 P. (Com. Rel. p. 291 Rib.):

vereor ne homines de me sequius loquantur,

Sen. Ben. 6, 42, 2.—

Prep. with acc. (anteclass. and late Lat.), by, beside, along, on:

id quod vulgus usurpat Secus illum sedi, hoc est secundum illum, et novum et sordidum est,

Charis. p. 61 P.:

dextra sinistra foramina utrimque secus laminas,

Cato, R. R. 21, 2: ut quae secus mare essent locis regnaret, Enn. ap. Lact. 1, 11, 34:

SECVS VIAM,

Inscr. Orell. 3688 (but in Quint. 8, 2, 20; Plin. 24, 15, 85, § 135, the best MSS. have secundum):

SECVS CONIVGEM,

Inscr. Grut. 806, 5:

secus viam,

Vulg. Tob. 11, 5:

secus mare,

id. Matt. 13, 1 et saep.—

Transf., according to, in proportion to:

SECVS MERITA EIVS,

Inscr. Orell. 7170.—

Affixed to a pron., = side: altrinsecus, on the other side: utrinsecus, on both sides: circumsecus, on all sides, round about.

tēlum, i, n. [for texlum; root tek-, of tiktô, to beget; tuk-, tuch-, of tunchanô, to hit, chance upon; v. texo; cf. toxon, a bow], a weapon used for fighting at a distance; a missile weapon, missile, as a dart, spear, javelin, etc. (while arma signifies arms for defence or close fight; v. arma; cf.: jaculum, tormentum).

Lit.: tela proprie dici videntur ea, quae missilia sunt: ex Graeco videlicet translato eorum nomine, quoniam illi têlothen missa dicunt, quae nos eminus;

sicut arma ea, quae ab umeris dependentia retinentur manibus,

Fest. p. 364 Müll.; cf. id. p. 3; and Serv. Verg. A. 8, 249; 9, 509: telum vulgo quidem id appellatur, quod ab arcu mittitur, sed nunc omne significatur, quod mittitur manu. Itaque sequitur, ut et lapis et lignum et ferrum hoc nomine contineatur, dictum ab eo, quod in longinquum mittitur, Graecā voce figuratum apo tou têlou, Dig. 50, 16, 233: arma rigent, horrescunt tela, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Trag. v. 177 Vahl.); so,

opp. arma,

Sall. C. 42, 2; 51, 38; id. J. 43, 3; Ov. M. 9, 201: tela manu jacere, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 438 Vahl.); cf.:

si quis jaciat volatile telum,

Lucr. 1, 970:

tela depellere...telum jacere,

Cic. Quint. 2, 8:

conicere,

Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; 1, 47; 2, 27; Cic. Quint. 16, 52 al.; cf.:

nubes levium telorum conjecta obruit aciem Gallorum,

Liv. 38, 26, 7;

and with this cf.: it toto turbida caelo Tempestas telorum ac ferreus ingruit imber,

Verg. A. 12, 284:

telum ex loco superiore mittere,

Caes. B. G. 3, 4:

Romani omni genere missilium telorum ac saxis maxime vulnerabantur,

Liv. 44, 35, 21; cf. Sisenn. ap. Non. 449, 3:

priusquam ad conjectum teli veniretur,

Liv. 2, 31, 6:

tela vitare,

Caes. B. G. 2, 25:

telis repulsi,

id. ib. 1, 8; Cic. Rep. 1, 3, 5:

non primus Teucer tela Cydonio Direxit arcu,

Hor. C. 4, 9, 17:

in medios telum torsisti primus Achivos,

Verg. A. 5, 497:

tela spargere,

Luc. 3, 326; Quint. 4, 5, 14:

aërias telum contendit in auras,

Verg. A. 5, 520:

telum volatile sensit,

Ov. A. A. 1, 169:

volucre,

Val. Fl. 2, 524:

hic confixum ferrea texit Telorum seges,

Verg. A. 3, 46:

nubes telorum,

Liv. 38, 26, 7:

nimbus,

Luc. 4, 776. —

Transf.

In gen., an offensive weapon of any kind, as a sword, dagger, poniard, axe, etc. (class.): Ajax gladio incubuit;

Ulixes intervenit... e corpore cruentum telum educit,

Auct. Her. 1, 11, 18:

ex quibus (telis) ille maximum sicarum numerum et gladiorum extulit,

Cic. Cat. 3, 3, 8:

elatam securim in caput dejecit: relictoque in vulnere telo ambo se foras eiciunt,

Liv. 1, 40, 7:

non tuba terruerit, non strictis agmina telis,

Ov. M. 3, 535:

tela aliis hastae, aliis secures erant,

Curt. 9, 1, 15:

clavae tela erant,

id. 9, 4, 3:

stare in comitio cum telo,

Cic. Cat. 1, 6, 15;

so esp. freq.: esse cum telo,

to be armed, id. Att. 2, 24, 3; id. Vatin. 10, 24; id. Verr. 2, 5, 3, § 7; Sall. C. 27, 2 al.; cf.:

esse cum telo hominis occidendi causā (lex) vetat,

Cic. Mil. 4, 11:

qui caedem telo quocumque commiserint,

Quint. 10, 1, 12:

ut pereat positum rubigine telum,

my sheathed sword, Hor. S. 2, 1, 43 et saep.:

pars caret altera telo Frontis,

i. e. a horn, Ov. M. 8, 883;

so of the caestus,

Verg. A. 5, 438; Stat. Th. 6, 772.—

Poet., like the Gr. belos (v. Lidd. and Scott, sub voce),

A sunbeam:

non radii solis neque lucida tela diei,

Lucr. 1, 147; 2, 60; 3, 92; 6, 40.—

Lightning:

arbitrium est in sua tela Jovi,

Ov. F. 3, 316:

excutere irato tela trisulca Jovi,

id. Am. 2, 5, 52.—

A stitch in the side, Ser. Samm. 22, 402; cf. Isid. Orig. 4, 6.—

= membrum virile, Mart. 11, 78, 6; Auct. Priap. 9; Just. 38, 1. —

Trop., a weapon, shaft, dart (class.), Plaut. Am. 1, 1, 113: usque quāque sapere oportet: id erit telum acerrimum, Poët. ap. Cic. Fam. 7, 16, 1; cf.: nec mediocre telum ad res gerendas existimare oportet benevolen, tiam civium, Cic. Lael. 17, 61:

nec gelidis torpet telis perfixa pavoris,

Lucr. 3, 305:

Veneris telis accipere ictus,

id. 4, 1052:

necessitas, quae ultimum ac maximum telum est,

Liv. 4, 28, 5; 5, 29, 9:

quā lege tribunitiis rogationibus telum acerrimum datum est,

id. 3, 55, 3:

de corpore rei publicae tuorum scelerum tela revellere,

Cic. Pis. 11, 25:

tela fortunae,

id. Fam. 5, 16, 2:

lucubrationis telum,

Suet. Calig. 53:

vis tribunicia, telum a majoribus libertati paratum,

Sall. Or. Macri Licinii ad Pleb. 6; Liv. 6, 35, 8:

sentire et linguae tela subire tuae,

Ov. P. 4, 6, 36.

tentĭpellĭum, ii, n. [tendo-pellis], that which stretches out a skin or hide, a hidestretcher, leather-stretcher.

Lit.:

tentipellium Artorius putat esse calceamentum ferratum, quo pelles extenduntur, indeque Afranium dixisse in Promo. pro manibus credo habere ego illos tentipellium,

Fest. p. 364 Müll.; cf. Mart. 9, 73, 1. —

Transf.: Titinnium ait Verrius existimare id (sc. tentipellium) medicamentum esse, quo rugae extenduntur, cum dicat: tentipellium inducitur, rugae in ore extenduntur, cum ille tropikôs dixerit, Fest. p. 364 Müll.

vērus, a, um, adj. [etym. dub.; cf. Zend var, believe; Sanscr. var, choose, wish], true, real, actual, genuine, etc. (opp. falsus, fictus).

Lit.:

secerni blandus amicus a vero et internosci tam potest adhibitā diligentiā, quam omnia fucata et simulata a sinceris atque veris,

Cic. Lael. 25, 95:

perspicere, quid in quāque re verum sincerumque sit,

id. Off. 2, 5, 18:

vera an falsa,

Ter. And. 5, 4, 19:

res vera (opp. ficta),

Cic. Lael. 7, 24:

verus ac germanus Metellus,

id. Verr. 2, 4, 66, § 147; cf.:

ipsus verus Harpax,

Plaut. Ps. 4, 7, 111:

vera mea uxor,

id. As. 1, 1, 46 (dub.;

al. verum): color,

Ter. Eun. 2, 3, 27:

vultus,

id. And. 5, 1, 20:

via,

Plaut. Cas. 2, 6, 17:

vera et perfecta amicitia,

Cic. Lael. 6, 22:

vera, gravis, solida gloria,

id. Phil. 5, 18, 50:

decus,

id. Rep. 6, 23, 25:

causa verissima,

id. Ac. 2, 4, 10:

virtus,

Hor. C. 3, 5, 29:

dolores,

id. Ep. 1, 17, 57:

amicus,

id. A. P. 425:

nati,

legitimate, Prop. 2, 9, 17:

verius ergo quid sit,

Mart. 8, 76, 7:

ut verum esset, suā voluntate sapientem descendere, etc.,

Cic. Rep. 1, 6, 11:

id si ita est, ut, etc.... sin autem illa veriora, ut, etc.,

id. Lael. 4, 14.—

Subst.: vērum, i, n., what is true or real, the truth, the reality, the fact:

interesse oportet, ut inter rectum et pravum, sic inter verum et falsum,

Cic. Ac. 2, 11, 33:

notionem veri et falsi nullam habere,

id. ib.:

verum dicere,

Plaut. Am. 1, 1, 89; Ter. And. 2, 6, 6:

si simile veri quid invenerim,

Cic. Ac. 2, 20, 66; id. Rep. 3, 5, 8:

si verum scire vis,

id. Att. 12, 41, 3:

si verum quaerimus,

id. Tusc. 2, 23, 55:

verum quidem si audire volumus,

id. Brut. 73, 256:

verum non libenter audire,

Mart. 8, 76, 8:

minor est tua gloria vero,

Ov. H. 15 (16), 143:

ut quid hujus veri sit, sciam,

Plaut. Aul. 4, 10, 72; cf.:

non pervident quid sit in vero,

actually, really, Lact. 1, 17, 1.—So the freq. construction of the gen. veri with similis, similiter, and similitudo (by many also joined together [p. 1979] in one word, verisimilis, etc.):

narrationem jubent veri similem esse,

Cic. de Or. 2, 19, 80:

id quod veri simile occurrit,

id. Tusc. 2, 2, 5:

veri simillimum mihi videtur, quodam tempore, etc.,

id. Inv. 1, 3, 4:

veri similiora,

id. N. D. 1, 24, 66:

res similis veri,

Liv. 26, 38, 9:

simillimum veri,

Cic. Tusc. 5, 4, 11:

quod est magis verisimile,

Caes. B. G. 3, 13:

veri similiter fingere,

App. Mag. p. 293:

veri similius,

id. ib. and p. 312; Tert. Apol. 16:

veri similitudinem sequi,

Cic. Ac. 2, 33, 107; Sen. Ben. 4, 33, 2; genuine, Plin. 34, 7, 17, § 66; cf.

, in a reversed order: similitudo veri,

Cic. Part. Or. 11, 40; id. Univ. 3:

res facit controversiam aut de vero aut de recto aut de nomine,

respecting fact, id. Or. 34, 121:

nec procul a vero est, quod,

from the truth, Ov. Tr. 5, 6, 27:

ex vero positum permansit Equiria nomen,

id. F. 2, 859:

in vero esse,

to be true, Lact. 1, 11, 31; 1, 17, 1:

teneras aures mordaci radere vero,

Pers. 1, 107.— Plur.:

recta et vera loquere,

Plaut. Capt. 5, 2, 7:

vera dico,

id. Am. 1, 1, 239; 2, 1, 12; 2, 2, 55 al.:

artem se tradere vera ac falsa dijudicandi,

Cic. de Or. 2, 38, 157:

qui species alias veris... caput (= alias ab iis quae verae sunt, Orell.),

Hor. S. 2, 3, 208:

adjecta veris credibilis rerum imago,

Quint. 4, 2, 123:

vis dicam tibi veriora veris?

Mart. 6, 30, 6.

Transf.

Like rectus, consonant with reason or good morals, i. e. right, proper, fitting, suitable, reasonable, just (class.):

ah, Idnest verum?

Ter. And. 4, 1, 5:

cum aliquid verum ac rectum esse dicitur,

Cic. Leg. 3, 15, 34:

quod est rectum, verum quoque est,

id. ib. 2, 5, 11:

omnia recta, vera,

id. Tusc. 3, 27, 64:

lex vera atque princeps,

id. Leg. 2, 4, 10:

quibus peritia et verum ingenium est,

Sall. H. 1, 111 Dietsch:

ea, si vera existimare voles, maxume hortabuntur,

id. ib. 4, 61, 3 ib.:

nil Grosphus nisi verum orabit et aequum,

Hor. Ep. 1, 12, 23.—

Esp., verum est, with subject-clause (so most freq. = aequum est, etc.):

neque verum esso, qui suos fines tueri non potuerint, alienos occupare,

Caes. B. G. 4, 8:

(Cato) negat verum esse, allici benevolentiam cibo,

Cic. Mur. 35, 74:

verum est, (agrum) habere eos, quorum sanguine ac sudore partus sit,

Liv. 2, 48, 2; 3, 40, 11; 24, 48, 11;

28, 13, 7: metiri se quemque suo modulo ac pede, verum est,

Hor. Ep. 1, 7, 98; id. S. 2, 3, 212:

verius esse, Ti. Sempronio imperium habenti tradi exercitum quam legato,

Liv. 35, 8, 6:

me verius unum Pro vobis foedus luere,

Verg. A. 12, 694: si verum est, with acc. and inf., if the view is correct, Cic. N. D. 3, 31, 77; Liv. 30, 26, 7.— Rarely with ut:

praeclarum illud est, et, si quaeris, rectum quoque et verum, ut, etc.,

right and just, Cic. Tusc. 3, 29, 73:

si verum est, quod nemo dubitat, ut populus Romanus superarit, etc.,

Nep. Hann. 1, 1.—

Subst.: vērum, i, n., honor, duty:

in senatu parsilla, quae vero pretium aut gratiam anteferebat,

Sall. J. 16, 1.—

Speaking or containing the truth, true, veracious, = veridicus (rare):

sum verus?

Ter. And. 2, 5, 12:

vates,

Ov. H. 16, 123:

Apollinis os,

id. M. 10, 209:

judicium viri eruditissimi ac super ista verissimi,

Plin. Ep. 9, 25, 2; 2, 9, 4; cf.:

quo viro nihil firmius, nihil verius,

id. ib. 4, 22, 3:

verissimus et sapientissimus judex,

most conscientious, Cic. Rosc. Am. 30, 84.— Advv.

vērum.

Lit., truly, just so, certainly, doubtless, even so, yes, as a confirmatory reply (ante-class. and rare, while vero is classical; v. vero init.): So. Facies? Ch. Verum, Ter. Heaut. 5, 3, 11; Plaut. As. 4, 2, 45. Ct. Men' quaerit? Sy. Verum, Ter. Ad. 4, 2, 4; id. Eun. 2, 3, 56; 5, 6, 18.—

Transf.

In gen., as a strongly corroborative adversative particle, but in truth, but not with standing, but yet; and after negative clauses, but even, but:

merito maledicas mihi, si id ita factum est: Verum haud mentior, resque uti facta, dico,

Plaut. Am. 2, 1, 23; 1, 2, 22; Ter. And. prol. 4; id. Eun. 1, 2, 103; id. Heaut. 3, 3, 37:

in optimorum consiliis posita est civitatium salus: praesertim cum, etc.... Verum hunc optimum statum pravis hominum opinionibus eversum esse dicunt,

Cic. Rep. 1, 34, 51:

quod ejus (Hermagorae) peccatum reprehendendum videtur, verum brevi,

id. Inv. 1, 9, 12:

quae non dicunt, verum intellegi volunt,

Quint. 8, 5, 12:

sed nos non, quid nobis utile, verum quid oratori necessarium sit, quaerimus,

Cic. de Or. 1, 60, 254: ea sunt omnia non a naturā, verum a magistro, id. Mur. 29, 61; Verg. E. 3, 35.—

In the construction non modo (solum, tantum)... verum etiam (quoque), not only... but also:

non modo agendo, verum etiam cogitando,

Cic. Cael. 19, 45; id. Verr. 2, 2, 66, § 161:

non solum naturā et moribus, verum etiam studio et doctrinā,

id. Lael. 2, 6:

non ingrato tantum, verum etiam invido et crudeli animo,

Just. 21, 6, 7:

servavit ab omni Non solum facto, verum opprobrio quoque turpi,

Hor. S. 1, 6, 84: non modo... verum ne... quidem, not only not... but not even, Cic. Rep. 3, 30, 42.—

In partic.

In a transition, but, yet, still (freq. and class.):

non edepol nunc, ubi terrarum sim scio, si quis roget... Ilicet, mandata eri perierunt una et Sosia, Verum certum'st confidenter hominem contra adloqui,

Plaut. Am. 1, 1, 183:

deinde hoc vobis confirmo, etc.... verum quod ego laboribus, etc.... me persecuturum esse polliceor, etc.,

Cic. Verr. 1, 17, 51: verum schemata lexeôs duorum sunt generum, Quint. 9, 3, 2:

verum etiamsi quis summa desperet,

id. 12, 11, 26:

verum veniat sane,

Cic. Verr. 2, 2, 31, § 76 et saep.—Strengthened by enim, vero, and (in class. prose) enimvero, but truly, but indeed:

verum enim, quando bene promeruit, fiat,

Ter. Ad. 2, 1, 47: verum vero inter offam atque herbam, ibi vero longum intervallum est, Cato ap. Gell. 13, 17, 1:

verum hercle vero,

Plaut. Curc. 3, 5:

si ullo in loco ejus provinciae frumentum tanti fuit, quanti, etc. Verum enim vero cum, etc.,

Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194; so,

verum enim vero,

id. de Or. 3, 14, 54 N. cr.; Sall. C. 20, 10; Liv. 4, 4, 8.—

In breaking off the current of discourse (cf. sed), but however, but:

exspectabantur Calendae Januariae, fortasse non recte. Verum praeterita omittamus,

Cic. Phil. 5, 12, 31: verum quidem haec hactenus;

cetera quotiescumque voletis,

id. Tusc. 3, 34, 84:

sed hoc nihil ad me... Verum hoc (ut dixi) nihil ad me. Illud ad me, etc.,

id. de Or. 2, 32, 139.—

vērō, in truth, in fact, certainly, truly, to be sure, surely, assuredly:

eho, mavis vituperari falso, quam vero extolli?

Plaut. Most. 1, 3, 21:

iste eum sese ait, qui non est, esse: et qui vero est negat,

id. Capt. 3, 4, 35: Tox. Amplectere sis. Lemn. Ego vero, id. Pers. 5, 1, 12; cf. Curt. 6, 3, 5: As. Ego non novi adulescentem vostrum. St. Veron'? As. Serio, Plaut. Truc. 2, 2, 47:

veron' serio?

id. Merc. 4, 1, 19:

itane vero obturbat?

Ter. And. 5, 4, 23: Ch. Vah, gloriare evenisse ex sententiā? Sy. Non hercle vero, verum dico, id. Heaut. 4, 5, 18:

quod de domo scribis... ego vero tum denique mihi videbor restitutus, si, etc.,

Cic. Fam. 14, 2, 3; cf.

even at the beginning of a letter: ego vero cupio te ad me venire,

I do really wish, id. ib. 14, 16, 10; so,

ego vero vellem,

id. ib. 4, 6, 1:

cum effusis gaudio lacrimis cupere vero diceret, etc.,

Liv. 27, 19, 12; Plin. Ep. 9, 20, 1.—

Esp., in apodosis, tum vero: postea quam ad causam dicendam ventum est, tum vero sine metu omnes erant, etc.,

Cic. Verr. 2, 2, 29, § 70; Sall. J. 94, 3; Stat. Th. 1, 412; cf.

tum, III. B. 1.—Ironically: sane quia vero hae mihi patent semper fores,

Ter. Eun. 1, 2, 9:

multum vero haec eis jura profuerunt,

Cic. Verr. 2, 5, 47, § 124:

turpem vero actionem, etc.,

id. Phil. 13, 11, 25:

egregiam vero laudem refertis,

Verg. A. 4, 93.—With immo:

immo vero indignum facinus faxo ex me audies,

Ter. And. 5, 2, 13. —

In corroborative replies, yes, certainly, by all means, assuredly, etc. (class.; while verum in this sense is only ante-class.): De. An quid est etiam amplius? He. Vero amplius, Ter. Ad. 3, 4, 23; id. Eun. 3, 1, 12: M. Fuisti saepe, credo, in scholis philosophorum. A. Vero, ac libenter quidem, Cic. Tusc. 2, 11, 26:

sed tu orationes nobis veteres explicabis? Vero, inquam, Brute,

id. Brut. 87, 300:

tu vero, inquam, Tite,

id. ib. 85, 292:

nos vero, inquit ille,

id. Fin. 4, 28, 80: M. Cadere, opinor, in sapientem aegritudinem tibi dixisti videri. A. Et vero ita existimo, id. Tusc. 3, 6, 12.—With immo, nay rather: De. Quin tu mi argentum cedo. Ph. Immo vero uxorem tu cedo, Ter. Phorm. 5, 8, 43:

sed da mihi nunc, satisne probas? Immo vero et haec, etc.,

Cic. Ac. 1, 3, 10:

immo vero, inquit, ii vivunt, qui, etc.,

id. Rep. 6, 14, 14: S. Quid domi? pluresne praesunt negotiis tuis? L. Immo vero unus, inquit, id. ib. 1, 39, 61.—And, to strengthen negative answers, joined with minime: S. Quid? totam domum num quis alter, praeter te, regit? L. Minime vero, Cic. Rep. 1, 39, 61; 3, 32, 44; id. Ac. 1, 1, 2; id. Off. 3, 6, 29 al.—

In urgent or encouraging expostulation, but, though, however, etc.: Ni. Cape hoc tibi aurum, Chrysale, i, fer filio. Ch. Non equidem accipiam. Ni. Cape vero:

odiose facis,

take it though, Plaut. Bacch. 4, 9, 139:

respice vero,

id. Ep. 1, 1, 3:

ostende vero,

id. ib. 5, 2, 58:

minue vero iram,

Ter. Phorm. 2, 3, 88.—

To indicate a climax, even, indeed:

neque solum in tantis rebus, sed etiam in mediocribus vel studiis vel officiis, vel vero etiam negotiis contemnendum,

Cic. Rep. 1, 3, 4:

quod cum tam multi homines audissent, statim ad me defertur: immo vero, ut quisque me viderat, narrabat,

id. Verr. 1, 7, 19:

nec vero jam meo nomine abstinent,

id. Rep. 1, 3, 6:

neque vero id satis habuit,

Nep. Epam. 4, 5.—

Transf., as a strongly corroborative adversative particle, but in fact, but indeed, however (always placed after a word):

ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo: de re publicā vero non minus vehemens orator, quam bellator fuit,

Cic. Brut. 77, 269:

non vero tam isti (sc. mortui sunt) quam tu ipse, nugator,

id. Sen. 9, 27:

dixisti non auxilium mihi, sed me auxilio defuisse. Ego vero fateor hercule, quod viderim mihi auxilium non deesse, idcirco me illi auxilio pepercisse,

id. Planc. 35, 86; id. Rep. 1, 7, 12:

ubi per exploratores Caesar certior factus est, tres jam copiarum partes Helvetios id flumen transduxisse, quartam vero partem citra flumen Ararim reliquam esse,

Caes. B. G. 1, 12.—In transitions:

age vero ceteris in rebus quali sit temperantiā, considerate,

Cic. Imp. Pomp. 14, 40:

nec vero tibi de versibus respondebo,

id. Phil. 2, 8, 20.—

vērē, according to truth, truly, really, in fact; properly, rightly, aright:

hoc quom fit, ibi non vere vivitur,

Ter. Heaut. 1, 1, 102 Fleck.:

honestum, quod proprie vereque dicitur, id in sapientibus est solis,

Cic. Off. 3, 3, 13:

quis putare vere potest, etc.,

id. Rep. 1, 17, 28:

vere ducere,

id. ib. 1, 38, 60:

verene hoc memoriae proditum est? etc.,

id. ib. 2, 15, 28:

immo, si vere volumus dicere, jam incohavit bellum,

Liv. 41, 23, 13:

omnia vere vates locuta est,

Verg. A. 6, 188:

vere an dolo,

Spart. Sev. 5.— Comp.:

libentius quam verius,

Cic. Mil. 29, 78:

Ligures latrones verius quam justi hostes,

Liv. 40, 27, 10.— Sup.:

verissime loquor,

Cic. Att. 5, 21, 7:

verissime dicere,

id. Rep. 2, 4, 8.

vŏro, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [Sanscr. root gar-, to swallow; Gr. root bor- in bibrôskô, to devour; cf. also gramen], to swallow whole, swallow up, eat greedily, devour (cf. absorbeo).

Lit.:

animalium alia vorant, alia mandunt,

Cic. N. D. 2, 47, 122; Plin. 10, 71, 91, § 196:

vitulum (balaena),

Plaut. Rud. 2, 6, 61:

edim atque ambabus malis expletis vorem,

id. Trin. 2, 4, 73:

mella avide (apes),

Plin. 11, 19, 21, § 67:

Lucrina (ostrea),

Mart. 6, 11, 5: resinam ex melle Aegyptiam vorato, salvum feceris, swallow or gulp down, take, as medicine, Plaut. Merc. 1, 2, 31;

so of medicine,

Mart. 1, 88, 2; Cael. Aur. Acut. 2, 24.—Prov.:

meus hic est: hamum vorat,

swallows, takes, Plaut. Curc. 3, 61; id. Truc. 1, 1, 21; cf.: hamum voras, Ambros. Tob. n. 7.—

Transf.

Of things, to devour, swallow up, overwhelm, destroy, etc.:

vorat haec (Charybdis) raptas revomitque carinas,

Ov. M. 13, 731:

navem (rapidus vortex),

Verg. A. 1, 117; cf. poet.:

agmina (vortex pugnae),

Sil. 4, 230:

corpus (ulcus),

Cels. 5, 28, 3: viam, to finish or perform quickly, Cat. 35, 7:

Thracia quinque vadis Istrum vorat Amphitrite,

takes in, swallows up, Claud. B. Get. 337.—

Of property, to use up, consume, squander:

idem in reliquis generis ejus (murrhinorum vasorum) quantum voraverit, licet existimare,

Plin. 37, 2, 7, § 19.—

Trop., to devour, i. e. to acquire with eagerness, pursue passionately (rare but class.):

litteras,

Cic. Att. 4, 11, 2. —In mal. part., Cat. 80, 6; Mart. 2, 51, 6; 7, 67, 15.—

To consume, waste:

amor vorat tectas penitus medullas,

Sen. Hippol. 282; 642.