Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

eminent

  • 81 Epaphroditianus

    Epaphrŏdītus, i, m., a freedman of the Emperor Nero, Suet. Ner. 49; Tac. A. 15, 55.—Hence, Epaphrŏdītĭānus, a um, adj., of Epaphroditus:

    horti,

    Front. Aquaed. 68.—
    2.
    An eminent Christian of Philippi, Vulg. Phil. 2, 25; 4, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > Epaphroditianus

  • 82 Epaphroditus

    Epaphrŏdītus, i, m., a freedman of the Emperor Nero, Suet. Ner. 49; Tac. A. 15, 55.—Hence, Epaphrŏdītĭānus, a um, adj., of Epaphroditus:

    horti,

    Front. Aquaed. 68.—
    2.
    An eminent Christian of Philippi, Vulg. Phil. 2, 25; 4, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > Epaphroditus

  • 83 excello

    ex-cello, cellŭi, celsum, 3 (also acc. to the 2d conj., praes. indic. excellet, Aem. Mac. ap. Diom. p. 371 P., and subj. excelleat, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 838 and 896 P.), v. a. and n. [cello].
    I.
    Act., to raise up, elevate; only:

    recellere reclinare, et excellere in altum extollere,

    Fest. p. 274, 31; and Paul. ib. 275, 11 Müll.; cf. the P. a. excelsus, below.—
    II.
    Neut., to rise, elevate itself (cf.: antecello, praesto, antecedo, emineo, floreo, vigeo).
    A.
    Lit., only in the P. a. excellens, q. v. A.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to exult, be elated: animus excellit rebus secundis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14; 13, 24, 14.—Far more freq. (but not in Plaut. and Ter.; and in the verb. finit. not in Aug. poets),
    2.
    In partic., to be eminent, to distinguish one's self for any quality above others; to surpass, excel, in a good or (less freq.) in a bad sense:

    ut is, qui dignitate principibus excellit facilitate infimis par esse videatur,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:

    ut inter quos posset excellere, cum iis, etc.,

    Cic. Inv. 1, 2 fin.:

    inter omnes,

    id. Or. 2, 6:

    super ceteros,

    Liv. 28, 43:

    ante ceteros,

    App. Flor. 16.—With dat.:

    qui longe ceteris excellere pictoribus existimabatur,

    Cic. Inv. 2, 1, 1:

    quae una ceteris excellebat,

    id. Tusc. 2, 18, 43; id. Fin. 3, 2, 8; id. de Or. 2, 54, 216; id. de Imp. Pomp. 13, 39 al.:

    ceteris,

    Quint. 2, 20, 9.—With abl.:

    bonā famā,

    Lucr. 6, 13:

    ingenio scientiāque,

    Cic. Ac. 2, 2, 4:

    animi magnitudine,

    id. Off. 1, 18 fin.:

    actione,

    id. Brut. 59, 215:

    hoc genere virtutis,

    id. Fam. 11, 21, 4:

    dignitate,

    Caes. B. G. 6, 13, 9:

    altitudine,

    Plin. 16, 6, 18, § 24:

    candore,

    id. 37, 6, 23, § 88 et saep.—With in and abl.:

    in arte,

    Cic. Rep. 1, 13:

    in aliqua arte et facultate,

    id. de Or. 1, 50, 217:

    in alia parte orationis,

    id. Brut. 59, 215:

    maxime in amicitiis expetendis colendisque,

    id. Lael. 9, 30; id. de Or. 2, 54, 217 et saep.— Absol.:

    excellit atque eminet vis, potestas nomenque regium,

    Cic. Rep. 2, 28; 2, 23; 1, 22; id. Div. 1, 19, 38; 1, 41, 91; id. Fam. 4, 3 fin.; Tac. Or. 32 (with eminere) et saep. —In a bad sense:

    vitiis,

    Cic. Leg. 1, 19, 51:

    cum haec (flagitia), quae excellunt, me nosse videas,

    id. Pis. 38 fin. —Hence,
    1.
    excellens, entis, P. a., rising, overtopping.
    A.
    Lit., high, lofty (very rare;

    not in Cic.): oppida excellentibus locis constituta, Auct. B. Hisp. 8, 4: corpore excellens,

    Vell. 2, 107.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., distinguishing himself, distinguished, superior, surpassing, excellent:

    deos rerum omnium praestantia excellentes,

    Cic. Div. 2, 63:

    Brutus noster excellens omni genere laudis,

    id. Ac. 1, 3 fin.;

    for which also: in omni genere,

    id. Tusc. 1, 1, 2; id. de Or. 2, 54, 220:

    cujus excellens in re militari gloria,

    id. Rep. 2, 17:

    Galba fuit inter tot aequales unus excellens,

    id. Brut. 97, 333:

    natura excellens atque praestans,

    id. N. D. 1, 20 fin.:

    scientia excellens atque singularis,

    id. Fam. 4, 3 fin.:

    vir excellenti providentia,

    id. Rep. 2, 3;

    for which: excellente ingenii magnitudine,

    id. Off. 1, 33 (al. excellenti and excellentis, v. Orell. ad h. l.):

    studium,

    Caes. B. C. 3, 34 fin.:

    pulchritudo muliebris formae,

    Cic. Inv. 2, 1, 1: cygnus, * Verg. A. 12, 250 et saep.— Subst.: excellentia, ōrum, n., exceptional instances: nec excellentia, sed quotidiana tractabo, Aus. Grat. Act. § 62.— Comp.:

    ova excellentiora,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    nihil illo (sc. Alcibiade) fuisse excellentius, vel in vitiis, vel in virtutibus,

    Nep. Alcib. 1.— Sup.:

    excellentissima virtus,

    Caes. B. C. 3, 99, 2; Sen. Vit. Beat. 14:

    cultus,

    Suet. Ner. 20:

    triumphus,

    id. Caes. 37:

    aurum,

    Plin. 37, 4, 15, § 56 et saep.— Adv.: excellon-ter, excellently, Cic. Off. 1, 18, 61; Nep. Att. 1, 3.— Comp., Cic. Sest. 45.— Sup.:

    excellentissime,

    Aug. Civ. D. 17, 8.—
    2.
    ex-celsus, a, um, P. a., elevated, lofty, high (freq. and class.; cf.: celsus, editus, altus, sublimis, procerus, arduus).
    A.
    Lit.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 80, 2; cf.: vertex montis, * Verg. A. 5, 35:

    locus,

    Cic. Rep. 6, 11:

    porticus,

    id. Att. 4, 16, 14:

    basis (statuae),

    id. Verr. 2, 4, 34; cf.

    signum,

    id. ib.:

    statura,

    Suet. Caes. 45:

    aves (Ibes),

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    altitudo vineae,

    Plin. 17, 22, 35, § 184 et saep.— Comp.:

    in excelsiore loco,

    Cic. Rep. 2, 31:

    cornu (bovis),

    Caes. B. G. 6, 26, 1; cf.:

    crura chamaeleonis,

    Plin. 8, 33, 51, § 120.— Sup.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 70, 4; cf.

    locus,

    Hirt. B. G. 8, 33 fin.:

    rupes,

    Plin. 10, 6, 7, § 19:

    aegilops,

    id. 16, 6, 8, § 22; 11, 37, 49, § 135.—
    b.
    Subst.
    1.
    excelsum, i, n., a height:

    simulacrum Jovis in excelso collocare,

    Cic. Cat. 3, 8, 20; id. Att. 6, 1, 17:

    Phoebus ab excelso, quantum patet, aspicit aequor,

    Ov. H. 15, 165; so,

    ab excelso,

    id. F. 2, 369:

    prohibebit in excelsum emicare (vitem),

    Plin. 17, 22, 35, § 184.—
    2.
    Ex-celsus, i, m., the Highest, the Most High, i. e. God (eccl. Lat.), Vulg. Psa. 72, 11 al.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., high, lofty, distinguished, excellent, noble:

    te natura excelsum quendam videlicet et altum et humana despicientem genuit,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11; cf.:

    magnus homo et excelsus,

    id. Mur. 29:

    animus excelsus magnificusque,

    id. Off. 1, 23; cf. id. Opt. Gen. 4, 12:

    excelso et illustri loco sita est laus tua,

    id. Fam. 2, 5; cf.:

    te in excelsissimo humani generis fastigio positum, Plin. H. N. praef. § 11: species magnae excelsaeque gloriac,

    Tac. Agr. 4 fin. et saep.— Comp.:

    (orator) grandior et quodammodo excelsior,

    Cic. Or. 34; cf. Quint. 12, 10, 23; Plin. Pan. 94, 3:

    quo tua in me humanitas fuerit excelsior quam in te mea,

    Cic. Att. 3, 20 fin.—Sup.:

    excelsissimae victoriae,

    Vell. 2, 96 fin.:

    duces,

    id. 2, 114 fin.—Subst.
    (α).
    , m. plur.: excelsi, ōrum, the lofty; prov.:

    excelsis multo facilius casus nocet,

    Pub. Syr. 162 (Rib.).—
    (β).
    Neut.: excelsum, i, an elevated station or position:

    in excelso aetatem agere,

    i. e. in a high station, Sall. C. 51, 12.—Esp. (eccl. Lat.): in excelsis, in the highest, in ascriptions of praise, Vulg. Psa. 148, 1 al.—
    2.
    Esp., in the later period of the empire, a title of high official dignitaries, e. g. of the praefectus praetorio, etc.— Adv.: excelsē, highly, on high, loftily.
    1.
    Lit.:

    si vitis scandit excelsius,

    Col. 4, 1, 5.—
    2.
    Trop., in an elevated manner, highly:

    ornat excelse,

    Plin. Ep. 2, 3, 3:

    excelsius magnificentiusque et dicet et sentiet,

    Cic. Or. 34, 119:

    excelsissime floruit (Sparta),

    exceedingly, Vell. 1, 6, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > excello

  • 84 excellonter

    ex-cello, cellŭi, celsum, 3 (also acc. to the 2d conj., praes. indic. excellet, Aem. Mac. ap. Diom. p. 371 P., and subj. excelleat, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 838 and 896 P.), v. a. and n. [cello].
    I.
    Act., to raise up, elevate; only:

    recellere reclinare, et excellere in altum extollere,

    Fest. p. 274, 31; and Paul. ib. 275, 11 Müll.; cf. the P. a. excelsus, below.—
    II.
    Neut., to rise, elevate itself (cf.: antecello, praesto, antecedo, emineo, floreo, vigeo).
    A.
    Lit., only in the P. a. excellens, q. v. A.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to exult, be elated: animus excellit rebus secundis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14; 13, 24, 14.—Far more freq. (but not in Plaut. and Ter.; and in the verb. finit. not in Aug. poets),
    2.
    In partic., to be eminent, to distinguish one's self for any quality above others; to surpass, excel, in a good or (less freq.) in a bad sense:

    ut is, qui dignitate principibus excellit facilitate infimis par esse videatur,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:

    ut inter quos posset excellere, cum iis, etc.,

    Cic. Inv. 1, 2 fin.:

    inter omnes,

    id. Or. 2, 6:

    super ceteros,

    Liv. 28, 43:

    ante ceteros,

    App. Flor. 16.—With dat.:

    qui longe ceteris excellere pictoribus existimabatur,

    Cic. Inv. 2, 1, 1:

    quae una ceteris excellebat,

    id. Tusc. 2, 18, 43; id. Fin. 3, 2, 8; id. de Or. 2, 54, 216; id. de Imp. Pomp. 13, 39 al.:

    ceteris,

    Quint. 2, 20, 9.—With abl.:

    bonā famā,

    Lucr. 6, 13:

    ingenio scientiāque,

    Cic. Ac. 2, 2, 4:

    animi magnitudine,

    id. Off. 1, 18 fin.:

    actione,

    id. Brut. 59, 215:

    hoc genere virtutis,

    id. Fam. 11, 21, 4:

    dignitate,

    Caes. B. G. 6, 13, 9:

    altitudine,

    Plin. 16, 6, 18, § 24:

    candore,

    id. 37, 6, 23, § 88 et saep.—With in and abl.:

    in arte,

    Cic. Rep. 1, 13:

    in aliqua arte et facultate,

    id. de Or. 1, 50, 217:

    in alia parte orationis,

    id. Brut. 59, 215:

    maxime in amicitiis expetendis colendisque,

    id. Lael. 9, 30; id. de Or. 2, 54, 217 et saep.— Absol.:

    excellit atque eminet vis, potestas nomenque regium,

    Cic. Rep. 2, 28; 2, 23; 1, 22; id. Div. 1, 19, 38; 1, 41, 91; id. Fam. 4, 3 fin.; Tac. Or. 32 (with eminere) et saep. —In a bad sense:

    vitiis,

    Cic. Leg. 1, 19, 51:

    cum haec (flagitia), quae excellunt, me nosse videas,

    id. Pis. 38 fin. —Hence,
    1.
    excellens, entis, P. a., rising, overtopping.
    A.
    Lit., high, lofty (very rare;

    not in Cic.): oppida excellentibus locis constituta, Auct. B. Hisp. 8, 4: corpore excellens,

    Vell. 2, 107.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., distinguishing himself, distinguished, superior, surpassing, excellent:

    deos rerum omnium praestantia excellentes,

    Cic. Div. 2, 63:

    Brutus noster excellens omni genere laudis,

    id. Ac. 1, 3 fin.;

    for which also: in omni genere,

    id. Tusc. 1, 1, 2; id. de Or. 2, 54, 220:

    cujus excellens in re militari gloria,

    id. Rep. 2, 17:

    Galba fuit inter tot aequales unus excellens,

    id. Brut. 97, 333:

    natura excellens atque praestans,

    id. N. D. 1, 20 fin.:

    scientia excellens atque singularis,

    id. Fam. 4, 3 fin.:

    vir excellenti providentia,

    id. Rep. 2, 3;

    for which: excellente ingenii magnitudine,

    id. Off. 1, 33 (al. excellenti and excellentis, v. Orell. ad h. l.):

    studium,

    Caes. B. C. 3, 34 fin.:

    pulchritudo muliebris formae,

    Cic. Inv. 2, 1, 1: cygnus, * Verg. A. 12, 250 et saep.— Subst.: excellentia, ōrum, n., exceptional instances: nec excellentia, sed quotidiana tractabo, Aus. Grat. Act. § 62.— Comp.:

    ova excellentiora,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    nihil illo (sc. Alcibiade) fuisse excellentius, vel in vitiis, vel in virtutibus,

    Nep. Alcib. 1.— Sup.:

    excellentissima virtus,

    Caes. B. C. 3, 99, 2; Sen. Vit. Beat. 14:

    cultus,

    Suet. Ner. 20:

    triumphus,

    id. Caes. 37:

    aurum,

    Plin. 37, 4, 15, § 56 et saep.— Adv.: excellon-ter, excellently, Cic. Off. 1, 18, 61; Nep. Att. 1, 3.— Comp., Cic. Sest. 45.— Sup.:

    excellentissime,

    Aug. Civ. D. 17, 8.—
    2.
    ex-celsus, a, um, P. a., elevated, lofty, high (freq. and class.; cf.: celsus, editus, altus, sublimis, procerus, arduus).
    A.
    Lit.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 80, 2; cf.: vertex montis, * Verg. A. 5, 35:

    locus,

    Cic. Rep. 6, 11:

    porticus,

    id. Att. 4, 16, 14:

    basis (statuae),

    id. Verr. 2, 4, 34; cf.

    signum,

    id. ib.:

    statura,

    Suet. Caes. 45:

    aves (Ibes),

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    altitudo vineae,

    Plin. 17, 22, 35, § 184 et saep.— Comp.:

    in excelsiore loco,

    Cic. Rep. 2, 31:

    cornu (bovis),

    Caes. B. G. 6, 26, 1; cf.:

    crura chamaeleonis,

    Plin. 8, 33, 51, § 120.— Sup.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 70, 4; cf.

    locus,

    Hirt. B. G. 8, 33 fin.:

    rupes,

    Plin. 10, 6, 7, § 19:

    aegilops,

    id. 16, 6, 8, § 22; 11, 37, 49, § 135.—
    b.
    Subst.
    1.
    excelsum, i, n., a height:

    simulacrum Jovis in excelso collocare,

    Cic. Cat. 3, 8, 20; id. Att. 6, 1, 17:

    Phoebus ab excelso, quantum patet, aspicit aequor,

    Ov. H. 15, 165; so,

    ab excelso,

    id. F. 2, 369:

    prohibebit in excelsum emicare (vitem),

    Plin. 17, 22, 35, § 184.—
    2.
    Ex-celsus, i, m., the Highest, the Most High, i. e. God (eccl. Lat.), Vulg. Psa. 72, 11 al.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., high, lofty, distinguished, excellent, noble:

    te natura excelsum quendam videlicet et altum et humana despicientem genuit,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11; cf.:

    magnus homo et excelsus,

    id. Mur. 29:

    animus excelsus magnificusque,

    id. Off. 1, 23; cf. id. Opt. Gen. 4, 12:

    excelso et illustri loco sita est laus tua,

    id. Fam. 2, 5; cf.:

    te in excelsissimo humani generis fastigio positum, Plin. H. N. praef. § 11: species magnae excelsaeque gloriac,

    Tac. Agr. 4 fin. et saep.— Comp.:

    (orator) grandior et quodammodo excelsior,

    Cic. Or. 34; cf. Quint. 12, 10, 23; Plin. Pan. 94, 3:

    quo tua in me humanitas fuerit excelsior quam in te mea,

    Cic. Att. 3, 20 fin.—Sup.:

    excelsissimae victoriae,

    Vell. 2, 96 fin.:

    duces,

    id. 2, 114 fin.—Subst.
    (α).
    , m. plur.: excelsi, ōrum, the lofty; prov.:

    excelsis multo facilius casus nocet,

    Pub. Syr. 162 (Rib.).—
    (β).
    Neut.: excelsum, i, an elevated station or position:

    in excelso aetatem agere,

    i. e. in a high station, Sall. C. 51, 12.—Esp. (eccl. Lat.): in excelsis, in the highest, in ascriptions of praise, Vulg. Psa. 148, 1 al.—
    2.
    Esp., in the later period of the empire, a title of high official dignitaries, e. g. of the praefectus praetorio, etc.— Adv.: excelsē, highly, on high, loftily.
    1.
    Lit.:

    si vitis scandit excelsius,

    Col. 4, 1, 5.—
    2.
    Trop., in an elevated manner, highly:

    ornat excelse,

    Plin. Ep. 2, 3, 3:

    excelsius magnificentiusque et dicet et sentiet,

    Cic. Or. 34, 119:

    excelsissime floruit (Sparta),

    exceedingly, Vell. 1, 6, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > excellonter

  • 85 excelsi

    ex-cello, cellŭi, celsum, 3 (also acc. to the 2d conj., praes. indic. excellet, Aem. Mac. ap. Diom. p. 371 P., and subj. excelleat, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 838 and 896 P.), v. a. and n. [cello].
    I.
    Act., to raise up, elevate; only:

    recellere reclinare, et excellere in altum extollere,

    Fest. p. 274, 31; and Paul. ib. 275, 11 Müll.; cf. the P. a. excelsus, below.—
    II.
    Neut., to rise, elevate itself (cf.: antecello, praesto, antecedo, emineo, floreo, vigeo).
    A.
    Lit., only in the P. a. excellens, q. v. A.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to exult, be elated: animus excellit rebus secundis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14; 13, 24, 14.—Far more freq. (but not in Plaut. and Ter.; and in the verb. finit. not in Aug. poets),
    2.
    In partic., to be eminent, to distinguish one's self for any quality above others; to surpass, excel, in a good or (less freq.) in a bad sense:

    ut is, qui dignitate principibus excellit facilitate infimis par esse videatur,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:

    ut inter quos posset excellere, cum iis, etc.,

    Cic. Inv. 1, 2 fin.:

    inter omnes,

    id. Or. 2, 6:

    super ceteros,

    Liv. 28, 43:

    ante ceteros,

    App. Flor. 16.—With dat.:

    qui longe ceteris excellere pictoribus existimabatur,

    Cic. Inv. 2, 1, 1:

    quae una ceteris excellebat,

    id. Tusc. 2, 18, 43; id. Fin. 3, 2, 8; id. de Or. 2, 54, 216; id. de Imp. Pomp. 13, 39 al.:

    ceteris,

    Quint. 2, 20, 9.—With abl.:

    bonā famā,

    Lucr. 6, 13:

    ingenio scientiāque,

    Cic. Ac. 2, 2, 4:

    animi magnitudine,

    id. Off. 1, 18 fin.:

    actione,

    id. Brut. 59, 215:

    hoc genere virtutis,

    id. Fam. 11, 21, 4:

    dignitate,

    Caes. B. G. 6, 13, 9:

    altitudine,

    Plin. 16, 6, 18, § 24:

    candore,

    id. 37, 6, 23, § 88 et saep.—With in and abl.:

    in arte,

    Cic. Rep. 1, 13:

    in aliqua arte et facultate,

    id. de Or. 1, 50, 217:

    in alia parte orationis,

    id. Brut. 59, 215:

    maxime in amicitiis expetendis colendisque,

    id. Lael. 9, 30; id. de Or. 2, 54, 217 et saep.— Absol.:

    excellit atque eminet vis, potestas nomenque regium,

    Cic. Rep. 2, 28; 2, 23; 1, 22; id. Div. 1, 19, 38; 1, 41, 91; id. Fam. 4, 3 fin.; Tac. Or. 32 (with eminere) et saep. —In a bad sense:

    vitiis,

    Cic. Leg. 1, 19, 51:

    cum haec (flagitia), quae excellunt, me nosse videas,

    id. Pis. 38 fin. —Hence,
    1.
    excellens, entis, P. a., rising, overtopping.
    A.
    Lit., high, lofty (very rare;

    not in Cic.): oppida excellentibus locis constituta, Auct. B. Hisp. 8, 4: corpore excellens,

    Vell. 2, 107.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., distinguishing himself, distinguished, superior, surpassing, excellent:

    deos rerum omnium praestantia excellentes,

    Cic. Div. 2, 63:

    Brutus noster excellens omni genere laudis,

    id. Ac. 1, 3 fin.;

    for which also: in omni genere,

    id. Tusc. 1, 1, 2; id. de Or. 2, 54, 220:

    cujus excellens in re militari gloria,

    id. Rep. 2, 17:

    Galba fuit inter tot aequales unus excellens,

    id. Brut. 97, 333:

    natura excellens atque praestans,

    id. N. D. 1, 20 fin.:

    scientia excellens atque singularis,

    id. Fam. 4, 3 fin.:

    vir excellenti providentia,

    id. Rep. 2, 3;

    for which: excellente ingenii magnitudine,

    id. Off. 1, 33 (al. excellenti and excellentis, v. Orell. ad h. l.):

    studium,

    Caes. B. C. 3, 34 fin.:

    pulchritudo muliebris formae,

    Cic. Inv. 2, 1, 1: cygnus, * Verg. A. 12, 250 et saep.— Subst.: excellentia, ōrum, n., exceptional instances: nec excellentia, sed quotidiana tractabo, Aus. Grat. Act. § 62.— Comp.:

    ova excellentiora,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    nihil illo (sc. Alcibiade) fuisse excellentius, vel in vitiis, vel in virtutibus,

    Nep. Alcib. 1.— Sup.:

    excellentissima virtus,

    Caes. B. C. 3, 99, 2; Sen. Vit. Beat. 14:

    cultus,

    Suet. Ner. 20:

    triumphus,

    id. Caes. 37:

    aurum,

    Plin. 37, 4, 15, § 56 et saep.— Adv.: excellon-ter, excellently, Cic. Off. 1, 18, 61; Nep. Att. 1, 3.— Comp., Cic. Sest. 45.— Sup.:

    excellentissime,

    Aug. Civ. D. 17, 8.—
    2.
    ex-celsus, a, um, P. a., elevated, lofty, high (freq. and class.; cf.: celsus, editus, altus, sublimis, procerus, arduus).
    A.
    Lit.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 80, 2; cf.: vertex montis, * Verg. A. 5, 35:

    locus,

    Cic. Rep. 6, 11:

    porticus,

    id. Att. 4, 16, 14:

    basis (statuae),

    id. Verr. 2, 4, 34; cf.

    signum,

    id. ib.:

    statura,

    Suet. Caes. 45:

    aves (Ibes),

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    altitudo vineae,

    Plin. 17, 22, 35, § 184 et saep.— Comp.:

    in excelsiore loco,

    Cic. Rep. 2, 31:

    cornu (bovis),

    Caes. B. G. 6, 26, 1; cf.:

    crura chamaeleonis,

    Plin. 8, 33, 51, § 120.— Sup.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 70, 4; cf.

    locus,

    Hirt. B. G. 8, 33 fin.:

    rupes,

    Plin. 10, 6, 7, § 19:

    aegilops,

    id. 16, 6, 8, § 22; 11, 37, 49, § 135.—
    b.
    Subst.
    1.
    excelsum, i, n., a height:

    simulacrum Jovis in excelso collocare,

    Cic. Cat. 3, 8, 20; id. Att. 6, 1, 17:

    Phoebus ab excelso, quantum patet, aspicit aequor,

    Ov. H. 15, 165; so,

    ab excelso,

    id. F. 2, 369:

    prohibebit in excelsum emicare (vitem),

    Plin. 17, 22, 35, § 184.—
    2.
    Ex-celsus, i, m., the Highest, the Most High, i. e. God (eccl. Lat.), Vulg. Psa. 72, 11 al.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., high, lofty, distinguished, excellent, noble:

    te natura excelsum quendam videlicet et altum et humana despicientem genuit,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11; cf.:

    magnus homo et excelsus,

    id. Mur. 29:

    animus excelsus magnificusque,

    id. Off. 1, 23; cf. id. Opt. Gen. 4, 12:

    excelso et illustri loco sita est laus tua,

    id. Fam. 2, 5; cf.:

    te in excelsissimo humani generis fastigio positum, Plin. H. N. praef. § 11: species magnae excelsaeque gloriac,

    Tac. Agr. 4 fin. et saep.— Comp.:

    (orator) grandior et quodammodo excelsior,

    Cic. Or. 34; cf. Quint. 12, 10, 23; Plin. Pan. 94, 3:

    quo tua in me humanitas fuerit excelsior quam in te mea,

    Cic. Att. 3, 20 fin.—Sup.:

    excelsissimae victoriae,

    Vell. 2, 96 fin.:

    duces,

    id. 2, 114 fin.—Subst.
    (α).
    , m. plur.: excelsi, ōrum, the lofty; prov.:

    excelsis multo facilius casus nocet,

    Pub. Syr. 162 (Rib.).—
    (β).
    Neut.: excelsum, i, an elevated station or position:

    in excelso aetatem agere,

    i. e. in a high station, Sall. C. 51, 12.—Esp. (eccl. Lat.): in excelsis, in the highest, in ascriptions of praise, Vulg. Psa. 148, 1 al.—
    2.
    Esp., in the later period of the empire, a title of high official dignitaries, e. g. of the praefectus praetorio, etc.— Adv.: excelsē, highly, on high, loftily.
    1.
    Lit.:

    si vitis scandit excelsius,

    Col. 4, 1, 5.—
    2.
    Trop., in an elevated manner, highly:

    ornat excelse,

    Plin. Ep. 2, 3, 3:

    excelsius magnificentiusque et dicet et sentiet,

    Cic. Or. 34, 119:

    excelsissime floruit (Sparta),

    exceedingly, Vell. 1, 6, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > excelsi

  • 86 excelsum

    ex-cello, cellŭi, celsum, 3 (also acc. to the 2d conj., praes. indic. excellet, Aem. Mac. ap. Diom. p. 371 P., and subj. excelleat, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 838 and 896 P.), v. a. and n. [cello].
    I.
    Act., to raise up, elevate; only:

    recellere reclinare, et excellere in altum extollere,

    Fest. p. 274, 31; and Paul. ib. 275, 11 Müll.; cf. the P. a. excelsus, below.—
    II.
    Neut., to rise, elevate itself (cf.: antecello, praesto, antecedo, emineo, floreo, vigeo).
    A.
    Lit., only in the P. a. excellens, q. v. A.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to exult, be elated: animus excellit rebus secundis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14; 13, 24, 14.—Far more freq. (but not in Plaut. and Ter.; and in the verb. finit. not in Aug. poets),
    2.
    In partic., to be eminent, to distinguish one's self for any quality above others; to surpass, excel, in a good or (less freq.) in a bad sense:

    ut is, qui dignitate principibus excellit facilitate infimis par esse videatur,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:

    ut inter quos posset excellere, cum iis, etc.,

    Cic. Inv. 1, 2 fin.:

    inter omnes,

    id. Or. 2, 6:

    super ceteros,

    Liv. 28, 43:

    ante ceteros,

    App. Flor. 16.—With dat.:

    qui longe ceteris excellere pictoribus existimabatur,

    Cic. Inv. 2, 1, 1:

    quae una ceteris excellebat,

    id. Tusc. 2, 18, 43; id. Fin. 3, 2, 8; id. de Or. 2, 54, 216; id. de Imp. Pomp. 13, 39 al.:

    ceteris,

    Quint. 2, 20, 9.—With abl.:

    bonā famā,

    Lucr. 6, 13:

    ingenio scientiāque,

    Cic. Ac. 2, 2, 4:

    animi magnitudine,

    id. Off. 1, 18 fin.:

    actione,

    id. Brut. 59, 215:

    hoc genere virtutis,

    id. Fam. 11, 21, 4:

    dignitate,

    Caes. B. G. 6, 13, 9:

    altitudine,

    Plin. 16, 6, 18, § 24:

    candore,

    id. 37, 6, 23, § 88 et saep.—With in and abl.:

    in arte,

    Cic. Rep. 1, 13:

    in aliqua arte et facultate,

    id. de Or. 1, 50, 217:

    in alia parte orationis,

    id. Brut. 59, 215:

    maxime in amicitiis expetendis colendisque,

    id. Lael. 9, 30; id. de Or. 2, 54, 217 et saep.— Absol.:

    excellit atque eminet vis, potestas nomenque regium,

    Cic. Rep. 2, 28; 2, 23; 1, 22; id. Div. 1, 19, 38; 1, 41, 91; id. Fam. 4, 3 fin.; Tac. Or. 32 (with eminere) et saep. —In a bad sense:

    vitiis,

    Cic. Leg. 1, 19, 51:

    cum haec (flagitia), quae excellunt, me nosse videas,

    id. Pis. 38 fin. —Hence,
    1.
    excellens, entis, P. a., rising, overtopping.
    A.
    Lit., high, lofty (very rare;

    not in Cic.): oppida excellentibus locis constituta, Auct. B. Hisp. 8, 4: corpore excellens,

    Vell. 2, 107.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., distinguishing himself, distinguished, superior, surpassing, excellent:

    deos rerum omnium praestantia excellentes,

    Cic. Div. 2, 63:

    Brutus noster excellens omni genere laudis,

    id. Ac. 1, 3 fin.;

    for which also: in omni genere,

    id. Tusc. 1, 1, 2; id. de Or. 2, 54, 220:

    cujus excellens in re militari gloria,

    id. Rep. 2, 17:

    Galba fuit inter tot aequales unus excellens,

    id. Brut. 97, 333:

    natura excellens atque praestans,

    id. N. D. 1, 20 fin.:

    scientia excellens atque singularis,

    id. Fam. 4, 3 fin.:

    vir excellenti providentia,

    id. Rep. 2, 3;

    for which: excellente ingenii magnitudine,

    id. Off. 1, 33 (al. excellenti and excellentis, v. Orell. ad h. l.):

    studium,

    Caes. B. C. 3, 34 fin.:

    pulchritudo muliebris formae,

    Cic. Inv. 2, 1, 1: cygnus, * Verg. A. 12, 250 et saep.— Subst.: excellentia, ōrum, n., exceptional instances: nec excellentia, sed quotidiana tractabo, Aus. Grat. Act. § 62.— Comp.:

    ova excellentiora,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    nihil illo (sc. Alcibiade) fuisse excellentius, vel in vitiis, vel in virtutibus,

    Nep. Alcib. 1.— Sup.:

    excellentissima virtus,

    Caes. B. C. 3, 99, 2; Sen. Vit. Beat. 14:

    cultus,

    Suet. Ner. 20:

    triumphus,

    id. Caes. 37:

    aurum,

    Plin. 37, 4, 15, § 56 et saep.— Adv.: excellon-ter, excellently, Cic. Off. 1, 18, 61; Nep. Att. 1, 3.— Comp., Cic. Sest. 45.— Sup.:

    excellentissime,

    Aug. Civ. D. 17, 8.—
    2.
    ex-celsus, a, um, P. a., elevated, lofty, high (freq. and class.; cf.: celsus, editus, altus, sublimis, procerus, arduus).
    A.
    Lit.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 80, 2; cf.: vertex montis, * Verg. A. 5, 35:

    locus,

    Cic. Rep. 6, 11:

    porticus,

    id. Att. 4, 16, 14:

    basis (statuae),

    id. Verr. 2, 4, 34; cf.

    signum,

    id. ib.:

    statura,

    Suet. Caes. 45:

    aves (Ibes),

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    altitudo vineae,

    Plin. 17, 22, 35, § 184 et saep.— Comp.:

    in excelsiore loco,

    Cic. Rep. 2, 31:

    cornu (bovis),

    Caes. B. G. 6, 26, 1; cf.:

    crura chamaeleonis,

    Plin. 8, 33, 51, § 120.— Sup.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 70, 4; cf.

    locus,

    Hirt. B. G. 8, 33 fin.:

    rupes,

    Plin. 10, 6, 7, § 19:

    aegilops,

    id. 16, 6, 8, § 22; 11, 37, 49, § 135.—
    b.
    Subst.
    1.
    excelsum, i, n., a height:

    simulacrum Jovis in excelso collocare,

    Cic. Cat. 3, 8, 20; id. Att. 6, 1, 17:

    Phoebus ab excelso, quantum patet, aspicit aequor,

    Ov. H. 15, 165; so,

    ab excelso,

    id. F. 2, 369:

    prohibebit in excelsum emicare (vitem),

    Plin. 17, 22, 35, § 184.—
    2.
    Ex-celsus, i, m., the Highest, the Most High, i. e. God (eccl. Lat.), Vulg. Psa. 72, 11 al.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., high, lofty, distinguished, excellent, noble:

    te natura excelsum quendam videlicet et altum et humana despicientem genuit,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11; cf.:

    magnus homo et excelsus,

    id. Mur. 29:

    animus excelsus magnificusque,

    id. Off. 1, 23; cf. id. Opt. Gen. 4, 12:

    excelso et illustri loco sita est laus tua,

    id. Fam. 2, 5; cf.:

    te in excelsissimo humani generis fastigio positum, Plin. H. N. praef. § 11: species magnae excelsaeque gloriac,

    Tac. Agr. 4 fin. et saep.— Comp.:

    (orator) grandior et quodammodo excelsior,

    Cic. Or. 34; cf. Quint. 12, 10, 23; Plin. Pan. 94, 3:

    quo tua in me humanitas fuerit excelsior quam in te mea,

    Cic. Att. 3, 20 fin.—Sup.:

    excelsissimae victoriae,

    Vell. 2, 96 fin.:

    duces,

    id. 2, 114 fin.—Subst.
    (α).
    , m. plur.: excelsi, ōrum, the lofty; prov.:

    excelsis multo facilius casus nocet,

    Pub. Syr. 162 (Rib.).—
    (β).
    Neut.: excelsum, i, an elevated station or position:

    in excelso aetatem agere,

    i. e. in a high station, Sall. C. 51, 12.—Esp. (eccl. Lat.): in excelsis, in the highest, in ascriptions of praise, Vulg. Psa. 148, 1 al.—
    2.
    Esp., in the later period of the empire, a title of high official dignitaries, e. g. of the praefectus praetorio, etc.— Adv.: excelsē, highly, on high, loftily.
    1.
    Lit.:

    si vitis scandit excelsius,

    Col. 4, 1, 5.—
    2.
    Trop., in an elevated manner, highly:

    ornat excelse,

    Plin. Ep. 2, 3, 3:

    excelsius magnificentiusque et dicet et sentiet,

    Cic. Or. 34, 119:

    excelsissime floruit (Sparta),

    exceedingly, Vell. 1, 6, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > excelsum

  • 87 Excelsus

    ex-cello, cellŭi, celsum, 3 (also acc. to the 2d conj., praes. indic. excellet, Aem. Mac. ap. Diom. p. 371 P., and subj. excelleat, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 838 and 896 P.), v. a. and n. [cello].
    I.
    Act., to raise up, elevate; only:

    recellere reclinare, et excellere in altum extollere,

    Fest. p. 274, 31; and Paul. ib. 275, 11 Müll.; cf. the P. a. excelsus, below.—
    II.
    Neut., to rise, elevate itself (cf.: antecello, praesto, antecedo, emineo, floreo, vigeo).
    A.
    Lit., only in the P. a. excellens, q. v. A.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to exult, be elated: animus excellit rebus secundis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14; 13, 24, 14.—Far more freq. (but not in Plaut. and Ter.; and in the verb. finit. not in Aug. poets),
    2.
    In partic., to be eminent, to distinguish one's self for any quality above others; to surpass, excel, in a good or (less freq.) in a bad sense:

    ut is, qui dignitate principibus excellit facilitate infimis par esse videatur,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:

    ut inter quos posset excellere, cum iis, etc.,

    Cic. Inv. 1, 2 fin.:

    inter omnes,

    id. Or. 2, 6:

    super ceteros,

    Liv. 28, 43:

    ante ceteros,

    App. Flor. 16.—With dat.:

    qui longe ceteris excellere pictoribus existimabatur,

    Cic. Inv. 2, 1, 1:

    quae una ceteris excellebat,

    id. Tusc. 2, 18, 43; id. Fin. 3, 2, 8; id. de Or. 2, 54, 216; id. de Imp. Pomp. 13, 39 al.:

    ceteris,

    Quint. 2, 20, 9.—With abl.:

    bonā famā,

    Lucr. 6, 13:

    ingenio scientiāque,

    Cic. Ac. 2, 2, 4:

    animi magnitudine,

    id. Off. 1, 18 fin.:

    actione,

    id. Brut. 59, 215:

    hoc genere virtutis,

    id. Fam. 11, 21, 4:

    dignitate,

    Caes. B. G. 6, 13, 9:

    altitudine,

    Plin. 16, 6, 18, § 24:

    candore,

    id. 37, 6, 23, § 88 et saep.—With in and abl.:

    in arte,

    Cic. Rep. 1, 13:

    in aliqua arte et facultate,

    id. de Or. 1, 50, 217:

    in alia parte orationis,

    id. Brut. 59, 215:

    maxime in amicitiis expetendis colendisque,

    id. Lael. 9, 30; id. de Or. 2, 54, 217 et saep.— Absol.:

    excellit atque eminet vis, potestas nomenque regium,

    Cic. Rep. 2, 28; 2, 23; 1, 22; id. Div. 1, 19, 38; 1, 41, 91; id. Fam. 4, 3 fin.; Tac. Or. 32 (with eminere) et saep. —In a bad sense:

    vitiis,

    Cic. Leg. 1, 19, 51:

    cum haec (flagitia), quae excellunt, me nosse videas,

    id. Pis. 38 fin. —Hence,
    1.
    excellens, entis, P. a., rising, overtopping.
    A.
    Lit., high, lofty (very rare;

    not in Cic.): oppida excellentibus locis constituta, Auct. B. Hisp. 8, 4: corpore excellens,

    Vell. 2, 107.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., distinguishing himself, distinguished, superior, surpassing, excellent:

    deos rerum omnium praestantia excellentes,

    Cic. Div. 2, 63:

    Brutus noster excellens omni genere laudis,

    id. Ac. 1, 3 fin.;

    for which also: in omni genere,

    id. Tusc. 1, 1, 2; id. de Or. 2, 54, 220:

    cujus excellens in re militari gloria,

    id. Rep. 2, 17:

    Galba fuit inter tot aequales unus excellens,

    id. Brut. 97, 333:

    natura excellens atque praestans,

    id. N. D. 1, 20 fin.:

    scientia excellens atque singularis,

    id. Fam. 4, 3 fin.:

    vir excellenti providentia,

    id. Rep. 2, 3;

    for which: excellente ingenii magnitudine,

    id. Off. 1, 33 (al. excellenti and excellentis, v. Orell. ad h. l.):

    studium,

    Caes. B. C. 3, 34 fin.:

    pulchritudo muliebris formae,

    Cic. Inv. 2, 1, 1: cygnus, * Verg. A. 12, 250 et saep.— Subst.: excellentia, ōrum, n., exceptional instances: nec excellentia, sed quotidiana tractabo, Aus. Grat. Act. § 62.— Comp.:

    ova excellentiora,

    Plin. 29, 3, 11, § 50:

    nihil illo (sc. Alcibiade) fuisse excellentius, vel in vitiis, vel in virtutibus,

    Nep. Alcib. 1.— Sup.:

    excellentissima virtus,

    Caes. B. C. 3, 99, 2; Sen. Vit. Beat. 14:

    cultus,

    Suet. Ner. 20:

    triumphus,

    id. Caes. 37:

    aurum,

    Plin. 37, 4, 15, § 56 et saep.— Adv.: excellon-ter, excellently, Cic. Off. 1, 18, 61; Nep. Att. 1, 3.— Comp., Cic. Sest. 45.— Sup.:

    excellentissime,

    Aug. Civ. D. 17, 8.—
    2.
    ex-celsus, a, um, P. a., elevated, lofty, high (freq. and class.; cf.: celsus, editus, altus, sublimis, procerus, arduus).
    A.
    Lit.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 80, 2; cf.: vertex montis, * Verg. A. 5, 35:

    locus,

    Cic. Rep. 6, 11:

    porticus,

    id. Att. 4, 16, 14:

    basis (statuae),

    id. Verr. 2, 4, 34; cf.

    signum,

    id. ib.:

    statura,

    Suet. Caes. 45:

    aves (Ibes),

    Cic. N. D. 1, 36, 101:

    altitudo vineae,

    Plin. 17, 22, 35, § 184 et saep.— Comp.:

    in excelsiore loco,

    Cic. Rep. 2, 31:

    cornu (bovis),

    Caes. B. G. 6, 26, 1; cf.:

    crura chamaeleonis,

    Plin. 8, 33, 51, § 120.— Sup.:

    mons,

    Caes. B. C. 1, 70, 4; cf.

    locus,

    Hirt. B. G. 8, 33 fin.:

    rupes,

    Plin. 10, 6, 7, § 19:

    aegilops,

    id. 16, 6, 8, § 22; 11, 37, 49, § 135.—
    b.
    Subst.
    1.
    excelsum, i, n., a height:

    simulacrum Jovis in excelso collocare,

    Cic. Cat. 3, 8, 20; id. Att. 6, 1, 17:

    Phoebus ab excelso, quantum patet, aspicit aequor,

    Ov. H. 15, 165; so,

    ab excelso,

    id. F. 2, 369:

    prohibebit in excelsum emicare (vitem),

    Plin. 17, 22, 35, § 184.—
    2.
    Ex-celsus, i, m., the Highest, the Most High, i. e. God (eccl. Lat.), Vulg. Psa. 72, 11 al.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., high, lofty, distinguished, excellent, noble:

    te natura excelsum quendam videlicet et altum et humana despicientem genuit,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11; cf.:

    magnus homo et excelsus,

    id. Mur. 29:

    animus excelsus magnificusque,

    id. Off. 1, 23; cf. id. Opt. Gen. 4, 12:

    excelso et illustri loco sita est laus tua,

    id. Fam. 2, 5; cf.:

    te in excelsissimo humani generis fastigio positum, Plin. H. N. praef. § 11: species magnae excelsaeque gloriac,

    Tac. Agr. 4 fin. et saep.— Comp.:

    (orator) grandior et quodammodo excelsior,

    Cic. Or. 34; cf. Quint. 12, 10, 23; Plin. Pan. 94, 3:

    quo tua in me humanitas fuerit excelsior quam in te mea,

    Cic. Att. 3, 20 fin.—Sup.:

    excelsissimae victoriae,

    Vell. 2, 96 fin.:

    duces,

    id. 2, 114 fin.—Subst.
    (α).
    , m. plur.: excelsi, ōrum, the lofty; prov.:

    excelsis multo facilius casus nocet,

    Pub. Syr. 162 (Rib.).—
    (β).
    Neut.: excelsum, i, an elevated station or position:

    in excelso aetatem agere,

    i. e. in a high station, Sall. C. 51, 12.—Esp. (eccl. Lat.): in excelsis, in the highest, in ascriptions of praise, Vulg. Psa. 148, 1 al.—
    2.
    Esp., in the later period of the empire, a title of high official dignitaries, e. g. of the praefectus praetorio, etc.— Adv.: excelsē, highly, on high, loftily.
    1.
    Lit.:

    si vitis scandit excelsius,

    Col. 4, 1, 5.—
    2.
    Trop., in an elevated manner, highly:

    ornat excelse,

    Plin. Ep. 2, 3, 3:

    excelsius magnificentiusque et dicet et sentiet,

    Cic. Or. 34, 119:

    excelsissime floruit (Sparta),

    exceedingly, Vell. 1, 6, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > Excelsus

  • 88 exsplendesco

    ex-splendesco ( expl-), dŭi, 3, v. inch. n., to shine forth, glitter (rarely before the Aug. period).
    I.
    Lit.:

    ignis,

    Sen. Q. N. 2, 23:

    Sirius,

    Plin. 11, 12, 12, § 30.—
    II.
    Trop., to shine forth, be eminent, distinguished:

    clarius exsplendescebat, quam condiscipuli animo aequo ferre possent,

    Nep. Att. 1, 3:

    corporis animique dotes exsplenduerunt,

    Suet. Tit. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > exsplendesco

  • 89 florentes

    flōrĕo, ŭi, 2, v. n. [flos], to bloom, blossom, flower (class.; esp. freq. in the trop. sense; cf.: floresco, vigeo).
    I.
    Lit.:

    per terras frondent atque omnia florent,

    Lucr. 5, 214: florere omnia, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69:

    haec arbor una (lentiscus) ter floret,

    Cic. Div. 1, 9, 16:

    possetne uno tempore florere, deinde vicissim horrere terra?

    id. N. D. 2, 7, 19:

    imputata floret usque vinea,

    Hor. Epod. 16, 44:

    vinea, segetes,

    Ov. F. 5, 263 sq.:

    narcisso floreat alnus,

    Verg. E. 8, 52:

    florentes ferulae,

    id. ib. 10, 25.— Poet.:

    si bene floreat annus,

    Ov. F. 5, 327.—
    B.
    Transf.
    1.
    (Acc. to flos, I. B.) Of wine, to froth:

    si vinum florere incipiet,

    Col. 12, 30, 1:

    vina quoque in magnis operose condita cellis Florent,

    Ov. F. 5, 270.—
    2.
    To get the first downy beard:

    libat florentes haec tibi prima (dies) genas,

    Mart. 3, 6, 4.—
    3.
    To be filled with, to abound with any thing (ante-class. and poet.): mare velis florere videres, Cato ap. Charis. p. 185; cf.:

    mare velivolis florebat puppibus,

    Lucr. 5, 1442; cf.:

    hinc laetas urbes pueris florere videmus,

    id. 1, 255 Lachm.:

    Hybla multis thymis,

    Ov. P. 2, 7, 26:

    jam pridem regio... undat equis floretque viris,

    Val. Fl. 1, 547.—
    4.
    To bloom, i. e. to be bright with varied colors:

    pampineo gravidus autumno Floret ager, of the ripening fruits,

    Verg. G. 2, 6;

    of an army on the march: variis floret via discolor armis,

    Val. Fl. 5, 565; cf.:

    floret cristatus exercitus undique turmis,

    Claud. III. Cons. Hon. 133.—
    5.
    To be bright (cf. P. a. infra):

    lumina floruisse,

    Tert. Apol. 11:

    caelum luminibus floruisset,

    id. adv. Marc. 4, 42.—
    II. A.
    Of persons and animate things.
    (α).
    With abl.:

    in sua patria multis virtutibus ac beneficiis floruit princeps,

    Cic. Verr. 2, 5, 49, § 128:

    privatis officiis et ingenii laude floruit,

    id. de Or. 3, 2, 7:

    omni genere virtutis,

    id. Brut. 7, 28:

    cum acumine ingenii tum admirabili quodam lepore dicendi,

    id. Ac. 2, 6, 16:

    honoribus et rerum gestarum gloriā,

    id. de Or. 1, 1, 1:

    gratiā, auctoritate, gloriā,

    id. Fam. 4, 13, 2:

    laudibus,

    id. ib. 9, 14, 2:

    nobilitate discipulorum,

    id. de Or. 3, 35, 141:

    omnibus copiis (Crotoniatae),

    id. Inv. 2, 1, 1:

    tria genera dicendi, quibus quidam floruerunt,

    id. Or. 5, 20.—
    (β).
    With in and abl.:

    in re militari Epaminondas,

    Nep. Epam. 5:

    ille vir, qui in Curia, in Rostris, in re publica floruisset, etc.,

    Cic. Cael. 24, 59:

    in foro,

    id. Ac. 2, 1, 1:

    in sententis senatoriis et in omni actione atque administratione rei publicae,

    id. Fam. 1, 9, 2:

    in senectute,

    id. Lael. 1, 4.—
    (γ).
    Absol.:

    ergo in Graecia musici floruerunt,

    Cic. Tusc. 1, 2, 4; id. Ac. 2, 6, 16; cf.:

    floret Epicurus,

    id. Off. 3, 33, 116:

    qui inter illos florebas,

    id. Quint. 26, 80:

    cum multis simul floruit,

    Quint. 3, 1, 9:

    floruit circa Philippum,

    id. 12, 10. 6:

    circum tribus actis impiger annis Floret equus,

    is in his bloom, prime, Lucr. 5, 884.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things.
    (α).
    With abl.:

    illa vetus (Graecia), quae quondam opibus, imperio, gloria floruit, hoc uno malo concidit,

    Cic. Fl. 7, 16: familia, quae postea viris fortissimis floruit. id. Phil. 9, 2, 4:

    doctissimorum hominum familiaritates, quibus semper domus nostra floruit,

    id. N. D. 1, 3, 6; id. Font. 14, 31:

    meus ad urbem accessus incredibili hominum multitudine et gratulatione florebat,

    id. Sest. 63, 131:

    aliquid floret laudibus,

    Lucr. 5, 1279.—
    (β).
    Absol.:

    quae (magna Graecia) nunc quidem deleta est, tunc florebat,

    Cic. Lael. 4, 13:

    quae familia admodum floruit,

    Suet. Ner. 6:

    quorum auctoritas maxime florebat,

    Cic. Rep. 2, 34:

    gloria generis floret,

    id. Fl. 11, 25:

    verborum vetus interit aetas, Et juvenum ritu florent modo nata vigentque,

    Hor. A. P. 62:

    aetherii dono cessere parentes Aeternum florere genas,

    to shine in perpetual bloom, perpetual youth, Stat. Th. 1, 705.—Hence, flō-rens, entis, P. a.
    A.
    Lit., shining, glistening, glittering, bright ( poet. and in postclass. prose):

    Ennius et Lucretius florere dicunt omne quod nitidum est,

    Serv. Verg. A. 7, 804:

    lucernarum florentia lumina flammis,

    Lucr. 4, 450; so,

    smaragdi arcano igne,

    Stat. Th. 2, 276:

    postes arcano lumine,

    id. ib. 1, 210:

    catervae aere,

    Verg. A. 7, 804:

    exercitus insignibus argenteis et aureis,

    Gell. 5, 5, 2.—
    2.
    Abounding in flowers:

    vertice de summo semper florentis Hymetti,

    Ov. M. 7, 702.— Subst.: florens, ntis, f., a garland:

    do hanc tibi florentem florenti,

    Plaut. Pers. 5, 1, 18 (cf. B. 1. b infra).—
    B.
    Trop. (acc. to II.), flourishing, prosperous, in the prime, in repute, fine, excellent.
    1.
    Of animate things.
    (α).
    With abl.:

    complecti hominem florentem aetate, opibus, honoribus, ingenio, liberis, propinquis, affinibus, amicis,

    Cic. Fam. 2, 13, 2:

    gratia atque hospitiis florens hominum nobilissimorum,

    id. Rosc. Am. 6, 15:

    regina Berenice florens aetate formaque,

    Tac. H. 2, 81; cf.:

    ambo florentes aetatibus,

    Verg. E. 7, 4.—
    (β).
    Absol.:

    qui te beatum, qui florentem putas,

    Cic. Par. 2, 18:

    quos ego florentis atque integros sine ferro viceram,

    id. Planc. 35, 86:

    oratores florentes et leviter ornati,

    id. Or. 6, 20:

    florens et illustris adolescens,

    Caes. B. G. 7, 32, 4: exorta semper florentis Homeri species, Enn. ap. Lucr. 1, 124.— Plur. as subst.: flōrentes, um, the prosperous (opp. afflicti), Nep. Att. 11, 4.—
    2.
    Of inanim. and abstr. things.
    (α).
    With abl.:

    florentes viribus anni,

    Sil. 1, 226; so,

    anni vigore,

    Petr. 132:

    animus vino,

    joyous, Gell. 6, 13, 4.—
    (β).
    Absol.:

    (majores nostri) ex minima tenuissimaque re publica maximam et florentissimam nobis reliquerunt,

    Cic. Rosc. Am. 18, 50; cf.:

    civitas (Ubiorum) ampla atque florens,

    Caes. B. G. 4, 3, 3:

    invidetur praestanti florentique fortunae,

    Cic. de Or. 2, 52, 210:

    florens amicitia (opp. afflicta),

    id. Quint. 30, 93:

    quod eo consilio florentissimis rebus domos suas Helvetii reliquissent, uti, etc.,

    Caes. B. G. 1, 30, 3; cf.:

    neu florentes res suas cum Jugurthae perditis misceret,

    Sall. J. 83, 1:

    florentes Etruscorum opes,

    Liv. 1, 2, 3:

    florentissima Samnitium castra,

    Cic. Div. 1, 33, 72:

    equus florenti aetate,

    Lucr. 5, 1074:

    aevo florente puellae,

    id. 3, 1008; cf.:

    adhuc florente juventa Fervidus,

    Hor. A. P. 115:

    florentissima ejus erat aetas,

    Liv. 30, 12, 17: nostrum opus tibi probari laetor: ex quo anthê ipsa posuisti, quae mihi florentiora sunt visa tuo judicio, Cic. Att. 16, 11, 1; cf.:

    modus nullus est florentior in singulis verbis (quam translatio),

    id. de Or. 3, 41, 166; id. Or. 27, 96:

    oratio florentissima,

    Gell. 15, 28, 5; cf.

    also: florentis facundiae homo,

    id. 19, 9, 2 — Adv.: flōrenter, flourishingly, famously (late Lat.): florentissime docet, i. e. with great repute, celebrity, Hier. Chron. Euseb. an. 358.

    Lewis & Short latin dictionary > florentes

  • 90 floreo

    flōrĕo, ŭi, 2, v. n. [flos], to bloom, blossom, flower (class.; esp. freq. in the trop. sense; cf.: floresco, vigeo).
    I.
    Lit.:

    per terras frondent atque omnia florent,

    Lucr. 5, 214: florere omnia, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69:

    haec arbor una (lentiscus) ter floret,

    Cic. Div. 1, 9, 16:

    possetne uno tempore florere, deinde vicissim horrere terra?

    id. N. D. 2, 7, 19:

    imputata floret usque vinea,

    Hor. Epod. 16, 44:

    vinea, segetes,

    Ov. F. 5, 263 sq.:

    narcisso floreat alnus,

    Verg. E. 8, 52:

    florentes ferulae,

    id. ib. 10, 25.— Poet.:

    si bene floreat annus,

    Ov. F. 5, 327.—
    B.
    Transf.
    1.
    (Acc. to flos, I. B.) Of wine, to froth:

    si vinum florere incipiet,

    Col. 12, 30, 1:

    vina quoque in magnis operose condita cellis Florent,

    Ov. F. 5, 270.—
    2.
    To get the first downy beard:

    libat florentes haec tibi prima (dies) genas,

    Mart. 3, 6, 4.—
    3.
    To be filled with, to abound with any thing (ante-class. and poet.): mare velis florere videres, Cato ap. Charis. p. 185; cf.:

    mare velivolis florebat puppibus,

    Lucr. 5, 1442; cf.:

    hinc laetas urbes pueris florere videmus,

    id. 1, 255 Lachm.:

    Hybla multis thymis,

    Ov. P. 2, 7, 26:

    jam pridem regio... undat equis floretque viris,

    Val. Fl. 1, 547.—
    4.
    To bloom, i. e. to be bright with varied colors:

    pampineo gravidus autumno Floret ager, of the ripening fruits,

    Verg. G. 2, 6;

    of an army on the march: variis floret via discolor armis,

    Val. Fl. 5, 565; cf.:

    floret cristatus exercitus undique turmis,

    Claud. III. Cons. Hon. 133.—
    5.
    To be bright (cf. P. a. infra):

    lumina floruisse,

    Tert. Apol. 11:

    caelum luminibus floruisset,

    id. adv. Marc. 4, 42.—
    II. A.
    Of persons and animate things.
    (α).
    With abl.:

    in sua patria multis virtutibus ac beneficiis floruit princeps,

    Cic. Verr. 2, 5, 49, § 128:

    privatis officiis et ingenii laude floruit,

    id. de Or. 3, 2, 7:

    omni genere virtutis,

    id. Brut. 7, 28:

    cum acumine ingenii tum admirabili quodam lepore dicendi,

    id. Ac. 2, 6, 16:

    honoribus et rerum gestarum gloriā,

    id. de Or. 1, 1, 1:

    gratiā, auctoritate, gloriā,

    id. Fam. 4, 13, 2:

    laudibus,

    id. ib. 9, 14, 2:

    nobilitate discipulorum,

    id. de Or. 3, 35, 141:

    omnibus copiis (Crotoniatae),

    id. Inv. 2, 1, 1:

    tria genera dicendi, quibus quidam floruerunt,

    id. Or. 5, 20.—
    (β).
    With in and abl.:

    in re militari Epaminondas,

    Nep. Epam. 5:

    ille vir, qui in Curia, in Rostris, in re publica floruisset, etc.,

    Cic. Cael. 24, 59:

    in foro,

    id. Ac. 2, 1, 1:

    in sententis senatoriis et in omni actione atque administratione rei publicae,

    id. Fam. 1, 9, 2:

    in senectute,

    id. Lael. 1, 4.—
    (γ).
    Absol.:

    ergo in Graecia musici floruerunt,

    Cic. Tusc. 1, 2, 4; id. Ac. 2, 6, 16; cf.:

    floret Epicurus,

    id. Off. 3, 33, 116:

    qui inter illos florebas,

    id. Quint. 26, 80:

    cum multis simul floruit,

    Quint. 3, 1, 9:

    floruit circa Philippum,

    id. 12, 10. 6:

    circum tribus actis impiger annis Floret equus,

    is in his bloom, prime, Lucr. 5, 884.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things.
    (α).
    With abl.:

    illa vetus (Graecia), quae quondam opibus, imperio, gloria floruit, hoc uno malo concidit,

    Cic. Fl. 7, 16: familia, quae postea viris fortissimis floruit. id. Phil. 9, 2, 4:

    doctissimorum hominum familiaritates, quibus semper domus nostra floruit,

    id. N. D. 1, 3, 6; id. Font. 14, 31:

    meus ad urbem accessus incredibili hominum multitudine et gratulatione florebat,

    id. Sest. 63, 131:

    aliquid floret laudibus,

    Lucr. 5, 1279.—
    (β).
    Absol.:

    quae (magna Graecia) nunc quidem deleta est, tunc florebat,

    Cic. Lael. 4, 13:

    quae familia admodum floruit,

    Suet. Ner. 6:

    quorum auctoritas maxime florebat,

    Cic. Rep. 2, 34:

    gloria generis floret,

    id. Fl. 11, 25:

    verborum vetus interit aetas, Et juvenum ritu florent modo nata vigentque,

    Hor. A. P. 62:

    aetherii dono cessere parentes Aeternum florere genas,

    to shine in perpetual bloom, perpetual youth, Stat. Th. 1, 705.—Hence, flō-rens, entis, P. a.
    A.
    Lit., shining, glistening, glittering, bright ( poet. and in postclass. prose):

    Ennius et Lucretius florere dicunt omne quod nitidum est,

    Serv. Verg. A. 7, 804:

    lucernarum florentia lumina flammis,

    Lucr. 4, 450; so,

    smaragdi arcano igne,

    Stat. Th. 2, 276:

    postes arcano lumine,

    id. ib. 1, 210:

    catervae aere,

    Verg. A. 7, 804:

    exercitus insignibus argenteis et aureis,

    Gell. 5, 5, 2.—
    2.
    Abounding in flowers:

    vertice de summo semper florentis Hymetti,

    Ov. M. 7, 702.— Subst.: florens, ntis, f., a garland:

    do hanc tibi florentem florenti,

    Plaut. Pers. 5, 1, 18 (cf. B. 1. b infra).—
    B.
    Trop. (acc. to II.), flourishing, prosperous, in the prime, in repute, fine, excellent.
    1.
    Of animate things.
    (α).
    With abl.:

    complecti hominem florentem aetate, opibus, honoribus, ingenio, liberis, propinquis, affinibus, amicis,

    Cic. Fam. 2, 13, 2:

    gratia atque hospitiis florens hominum nobilissimorum,

    id. Rosc. Am. 6, 15:

    regina Berenice florens aetate formaque,

    Tac. H. 2, 81; cf.:

    ambo florentes aetatibus,

    Verg. E. 7, 4.—
    (β).
    Absol.:

    qui te beatum, qui florentem putas,

    Cic. Par. 2, 18:

    quos ego florentis atque integros sine ferro viceram,

    id. Planc. 35, 86:

    oratores florentes et leviter ornati,

    id. Or. 6, 20:

    florens et illustris adolescens,

    Caes. B. G. 7, 32, 4: exorta semper florentis Homeri species, Enn. ap. Lucr. 1, 124.— Plur. as subst.: flōrentes, um, the prosperous (opp. afflicti), Nep. Att. 11, 4.—
    2.
    Of inanim. and abstr. things.
    (α).
    With abl.:

    florentes viribus anni,

    Sil. 1, 226; so,

    anni vigore,

    Petr. 132:

    animus vino,

    joyous, Gell. 6, 13, 4.—
    (β).
    Absol.:

    (majores nostri) ex minima tenuissimaque re publica maximam et florentissimam nobis reliquerunt,

    Cic. Rosc. Am. 18, 50; cf.:

    civitas (Ubiorum) ampla atque florens,

    Caes. B. G. 4, 3, 3:

    invidetur praestanti florentique fortunae,

    Cic. de Or. 2, 52, 210:

    florens amicitia (opp. afflicta),

    id. Quint. 30, 93:

    quod eo consilio florentissimis rebus domos suas Helvetii reliquissent, uti, etc.,

    Caes. B. G. 1, 30, 3; cf.:

    neu florentes res suas cum Jugurthae perditis misceret,

    Sall. J. 83, 1:

    florentes Etruscorum opes,

    Liv. 1, 2, 3:

    florentissima Samnitium castra,

    Cic. Div. 1, 33, 72:

    equus florenti aetate,

    Lucr. 5, 1074:

    aevo florente puellae,

    id. 3, 1008; cf.:

    adhuc florente juventa Fervidus,

    Hor. A. P. 115:

    florentissima ejus erat aetas,

    Liv. 30, 12, 17: nostrum opus tibi probari laetor: ex quo anthê ipsa posuisti, quae mihi florentiora sunt visa tuo judicio, Cic. Att. 16, 11, 1; cf.:

    modus nullus est florentior in singulis verbis (quam translatio),

    id. de Or. 3, 41, 166; id. Or. 27, 96:

    oratio florentissima,

    Gell. 15, 28, 5; cf.

    also: florentis facundiae homo,

    id. 19, 9, 2 — Adv.: flōrenter, flourishingly, famously (late Lat.): florentissime docet, i. e. with great repute, celebrity, Hier. Chron. Euseb. an. 358.

    Lewis & Short latin dictionary > floreo

  • 91 Gaia

    Gāĭus (less correctly Cāĭus;

    trisyl.,

    Cat. 10, 30; Mart. 9, 22, 12; 11, 36, 8); gen. Gāi (voc. Gāi, Mart. 10, 16, 1), m., and Gāĭa, ae, f. [for Gavius; from gaudeo], a Roman prœnomen, usu. written C.; v. the letter G. Gaia was written O, Quint. 1, 7, 28; Vel. Long. p. 2218; P. prol. p. 1502.— At marriage festivals it was customary to call the bridegroom and bride Gaius and Gaia, Fest. s. v. Gaia, p. 71; Quint. l. l.; Cic. Mur. 12 fin.
    II.
    In partic.
    A.
    An eminent jurist who lived about A.D. 110-180, author of the Institutionum Commentarii IV., which contain a systematic summary of the Roman law of family relations, of private property, and of actions; and which for generations was a standard educational work on the subject. This work was known, however, to modern scholars only by the fragments preserved in the Pandects, etc., until in 1816 Niebuhr discovered in the Chapter House of Verona a nearly complete MS. of the original work of Gaius, over which works of St. Jerome had been written. Teuffel, Gesch. d. Röm. Lit. p. 812 sqq.—
    B.
    In post-Aug. historians, esp., the emperor Gaius Caligula; hence, Gāiānus or Cāiānus, a, um, adj., of or belonging to Caligula:

    custodia,

    Sen. Tranq. 11:

    clades,

    id. ib. 14 fin.:

    expeditiones,

    Tac. 4, 15:

    nex,

    Suet. Tit. 1:

    as (because lowered in value by him),

    Stat. Sil. 4, 9, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > Gaia

  • 92 Gaianus

    Gāĭus (less correctly Cāĭus;

    trisyl.,

    Cat. 10, 30; Mart. 9, 22, 12; 11, 36, 8); gen. Gāi (voc. Gāi, Mart. 10, 16, 1), m., and Gāĭa, ae, f. [for Gavius; from gaudeo], a Roman prœnomen, usu. written C.; v. the letter G. Gaia was written O, Quint. 1, 7, 28; Vel. Long. p. 2218; P. prol. p. 1502.— At marriage festivals it was customary to call the bridegroom and bride Gaius and Gaia, Fest. s. v. Gaia, p. 71; Quint. l. l.; Cic. Mur. 12 fin.
    II.
    In partic.
    A.
    An eminent jurist who lived about A.D. 110-180, author of the Institutionum Commentarii IV., which contain a systematic summary of the Roman law of family relations, of private property, and of actions; and which for generations was a standard educational work on the subject. This work was known, however, to modern scholars only by the fragments preserved in the Pandects, etc., until in 1816 Niebuhr discovered in the Chapter House of Verona a nearly complete MS. of the original work of Gaius, over which works of St. Jerome had been written. Teuffel, Gesch. d. Röm. Lit. p. 812 sqq.—
    B.
    In post-Aug. historians, esp., the emperor Gaius Caligula; hence, Gāiānus or Cāiānus, a, um, adj., of or belonging to Caligula:

    custodia,

    Sen. Tranq. 11:

    clades,

    id. ib. 14 fin.:

    expeditiones,

    Tac. 4, 15:

    nex,

    Suet. Tit. 1:

    as (because lowered in value by him),

    Stat. Sil. 4, 9, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > Gaianus

  • 93 Gaius

    Gāĭus (less correctly Cāĭus;

    trisyl.,

    Cat. 10, 30; Mart. 9, 22, 12; 11, 36, 8); gen. Gāi (voc. Gāi, Mart. 10, 16, 1), m., and Gāĭa, ae, f. [for Gavius; from gaudeo], a Roman prœnomen, usu. written C.; v. the letter G. Gaia was written O, Quint. 1, 7, 28; Vel. Long. p. 2218; P. prol. p. 1502.— At marriage festivals it was customary to call the bridegroom and bride Gaius and Gaia, Fest. s. v. Gaia, p. 71; Quint. l. l.; Cic. Mur. 12 fin.
    II.
    In partic.
    A.
    An eminent jurist who lived about A.D. 110-180, author of the Institutionum Commentarii IV., which contain a systematic summary of the Roman law of family relations, of private property, and of actions; and which for generations was a standard educational work on the subject. This work was known, however, to modern scholars only by the fragments preserved in the Pandects, etc., until in 1816 Niebuhr discovered in the Chapter House of Verona a nearly complete MS. of the original work of Gaius, over which works of St. Jerome had been written. Teuffel, Gesch. d. Röm. Lit. p. 812 sqq.—
    B.
    In post-Aug. historians, esp., the emperor Gaius Caligula; hence, Gāiānus or Cāiānus, a, um, adj., of or belonging to Caligula:

    custodia,

    Sen. Tranq. 11:

    clades,

    id. ib. 14 fin.:

    expeditiones,

    Tac. 4, 15:

    nex,

    Suet. Tit. 1:

    as (because lowered in value by him),

    Stat. Sil. 4, 9, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > Gaius

  • 94 generosus

    gĕnĕrōsus a, um, adj. [genus], of good or noble birth, noble, eminent (class.).
    I.
    Lit.:

    generosa ac nobilis virgo (opp. mulier ignota),

    Cic. Par. 3, 1, 20:

    civili generosa ab stirpe profectus,

    id. Div. 1, 12, 20:

    generosissima femina,

    Suet. Tib. 49; cf.:

    viderat a veteris generosam sanguine Teucri Iphis Anaxareten, humili de stirpe creatus,

    Ov. M. 14, 698:

    non quia, Maecenas, nemo generosior est te... naso suspendis adunco Ignotos,

    Hor. S. 1, 6, 2; cf. id. 24: quamquam ego naturam unam et communem omnium existimo, sed fortissimum quemque generosissimum, Sall. J. 85, 15:

    nominibus generosus avitis,

    Ov. Tr. 4, 4, 1:

    Maeoniā generose domo,

    Verg. A. 10, 141:

    miles,

    i. e. the Fabii, Ov. F. 2, 199:

    o generosam stirpem!

    Cic. Brut. 58, 213:

    atria,

    Ov. F. 1, 591:

    quis enim generosum dixerit hunc?

    Juv. 8, 30:

    sapiens et nobilis et generosus,

    id. 7, 191; 8, 224.—
    B.
    Transf., of animals, plants, etc., of a good or noble species, noble, superior, excellent (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    sues,

    of a noble stock, Plin. 11, 40, 95, § 233:

    pecus,

    Verg. G. 3, 75:

    equus,

    Quint. 5, 11, 4; Symm. Ep. 4, 61:

    leones generosissimi,

    Plin. 10, 21, 24, § 47:

    testa (i. e. concha),

    Hor. S. 2, 4, 31:

    ostrea,

    Plin. 32, 6, 21, § 61:

    generosum et lene requiro (vinum),

    of a good sort, generous, Hor. Ep. 1, 15, 18; cf.

    vitis,

    Col. 3, 2 fin.; 3, 2, 17:

    pruna,

    Ov. M. 13, 818; cf.:

    generosissima mala,

    Plin. 15, 17, 18, § 64:

    quod est pomum generosissimum? nonne quod optimum?

    Quint. 5, 11, 4:

    sorba,

    Plin. 15, 21, 23, § 85:

    obsonium,

    id. 15, 29, 35, § 118:

    arbor,

    Quint. 8, 3, 76:

    flos,

    Ov. F. 5, 211 al.:

    generosos palmite colles,

    id. M. 15, 710; cf.:

    insula inexhaustis Chalybum generosa metallis,

    Verg. A. 10, 174.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of persons, noble-minded, magnanimous, generous:

    cum de imperio certamen esset cum rege generoso ac potente (Pyrrho),

    Cic. Off. 3, 22, 86; cf.:

    quid homo? nonne is generosissimus qui optimus?

    Quint. 5, 11, 4:

    Alexander generosi spiritus imperator,

    Plin. 8, 40, 61, § 149:

    quis enim generosum dixerit hunc qui Indignus genere,

    Juv. 8, 30.—
    B.
    Of things, noble, dignified, honorable:

    humilis et minime generosus ortus amicitiae,

    Cic. Lael. 9, 29:

    quaedam generosa virtus,

    id. Tusc. 2, 6, 16:

    Dolabella, vir simplicitatis generosissimae,

    Vell. 2, 125 fin.:

    quo generosior celsiorque est (animus),

    Quint. 1, 2, 3; id. 2, 4, 4:

    forma magnifica et generosa quodammodo,

    Cic. Brut. 75, 261;

    quoted by Suet. paraphrastically,

    Suet. Caes. 55: quicquid est in oratione generosius, Quint. prooem. 24: tamen emerui generosos vestis honores, i. e. the dress of honor (of a mother of three children), Prop. 4, 11, 61. —Hence, * adv.: gĕnĕrōse (acc. to II.), nobly:

    generosius Perire quaerens,

    Hor. C. 1, 37, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > generosus

  • 95 genius

    gĕnĭus, i (voc. geni, Tib. 4, 5, 9 M. dub.), m. [root GEN, gigno; prop., the superior or divine nature which is innate in everything, the spiritual part, spirit; hence], the tutelar deity or genius of a person, place, etc. (cf.: lares, penates).
    I.
    In gen.:

    genium dicebant antiqui naturalem deum uniuscujusque loci vel rei aut hominis,

    Serv. Verg. G. 1, 302; cf. Voss ad loc.; Verg. A. 5, 95; Juv. 6, 22; Liv. 21, 62, 9; Mart. 7, 12, 10:

    eundem esse genium et larem, multi veteres memoriae prodiderunt, in queis etiam Granius Flaccus,

    Censor. de Die Nat. 3, 2; Prud. adv. Symm. 2, 369; 444:

    scit Genius, natale comes qui temperat astrum, Naturae deus humanae, mortalis in unum Quodque caput, vultu mutabilis, albus et ater,

    Hor. Ep. 2, 2, 187:

    genius tuus malus,

    Flor. 4, 7, 8. —In urgent petitions and in oaths appeals were made to the Genius of the person addressed, or to that of some eminent person:

    te per Genium... Obsecro et obtestor,

    Hor. Ep. 1, 7, 94; cf. Sen. Ep. 12, 12; Tib. 4, 5, 8; Suet. Calig. 27; Dig. 12, 2, 13, § 6.—

    On festal occasions the Genius was propitiated: cras Genium mero Curabis et porco bimestri,

    Hor. C. 3, 17, 14; id. Ep. 2, 1, 144; id. A. P. 210; Pers. 2, 3; Ov. Am. 1, 8, 94 et saep.; cf. Tib. 1, 7, 49:

    magne Geni, cape dona libens votisque faveto,

    id. 4, 5, 9:

    acceptus Geniis December (because the Saturnalian festivals occurred in it),

    Ov. F. 3, 58:

    genium loci... precatur,

    Verg. A. 7, 136:

    GENIO LOCI,

    Inscr. Orell. 343 sq.; 1697; 1701:

    COLONIAE,

    ib. 367; 1693 sq.:

    MVNICIPII,

    ib. 689; 1690 sq.:

    CVRIAE,

    ib. 1120:

    FORI VINARII,

    ib. 4087:

    THEATRI,

    ib. 1713:

    Lateranus deus est focorum et Genius,

    Arn. 4, 6 et saep.:

    Priapi,

    Petr. 21:

    Famae,

    Mart. 7, 12, 10:

    JOVIS,

    Inscr. Orell. 1730; 2488:

    DEORVM,

    ib. 1730.—
    II.
    In partic.
    A.
    With respect to the enjoyment of life.
    1.
    The spirit of social enjoyment, fondness for good living, taste, appetite, inclination:

    isti qui cum geniis suis belligerant, parcipromi,

    Plaut. Truc. 1, 2, 81; cf.:

    egomet me defraudavi Animumque meum geniumque meum,

    id. Aul. 4, 9, 15; and:

    suum defrudans genium,

    sacrificing his inclinations, Ter. Phorm. 1, 1, 10 Ruhnk.:

    sapis multum ad genium,

    Plaut. Pers. 1, 3, 28:

    hic quidem meliorem Genium tuum non facies,

    id. Stich. 4, 2, 42:

    nunc et amico meo prosperabo et genio meo multa bona faciam,

    id. Pers. 2, 3, 11:

    indulge genio: carpamus dulcia,

    id. ib. 5, 151.—Hence,
    2.
    A term used by parasites for entertainer, patron:

    ecquis est, qui mihi commonstret Phaedromum genium meum?

    Plaut. Curc. 2, 3, 22; 5, 2, 29; id. Capt. 4, 2, 99; id. Men. 1, 2, 29. —
    B.
    Of the intellect, wit, talents, genius (very rare):

    nemo mathematicus genium indemnatus habebit,

    Juv. 6, 562:

    victurus genium debet habere liber,

    Mart. 6, 60, 10. —Hence, in a pun with the preced. signif., Mart. 7, 78, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > genius

  • 96 gravis

    grăvis, e, adj. [Sanscr. gurus (root gar-); Gr. barus, heavy; gravis, for gar-uis; cf. also Brutus]. With respect to weight, heavy, weighty, ponderous, burdensome; or pass., loaded, laden, burdened (opp. levis, light; in most of its significations corresp. to the Gr. barus; cf. onerosus, onerarius).
    I.
    Lit. Absol. or with abl.
    1.
    In gen.: imber et ignis, spiritus et gravis terra, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 37 Müll.; so,

    tellus,

    Ov. M. 7, 355:

    corpora,

    Lucr. 2, 225 sq.; cf. id. 5, 450 sq.:

    limus,

    id. 5, 496:

    in eo etiam cavillatus est, aestate grave esse aureum amiculum, hieme frigidum,

    Cic. N. D. 3, 34, 83:

    navigia,

    Caes. B. G. 5, 8, 4; cf.:

    tot ora navium gravi Rostrata duci pondere,

    Hor. Epod. 4, 17:

    cum gravius dorso (aselli) subiit onus,

    id. S. 1, 9, 21:

    sarcina,

    id. Ep. 1, 13, 6: inflexi grave robur aratri, Verg. G. 1, 162:

    cujus (tibicinae) Ad strepitum salias terrae gravis,

    Hor. Ep. 1, 14, 26: terra, burdened (by the heavy body), Ov. M. 12, 118:

    naves hostilibus spoliis graves,

    heavily laden, Liv. 29, 35, 5; cf.:

    agmen grave praedā,

    id. 21, 5, 8;

    for which also simply: grave agmen,

    id. 31, 39, 2:

    miles,

    heavy-armed, Tac. A. 12, 35:

    gravis aere dextra,

    Verg. E. 1, 36:

    cum fatalis equus saltu super ardua venit Pergama et armatum peditem gravis attulit alvo,

    i. e. filled, full, id. A. 6, 516 (an imitation of Maximo saltu superavit Gravidus armatis equus, Enn. ap. Macr. S. 6, 2; v. gravidus, II. b):

    graves imbre nubes,

    Liv. 28, 15, 11:

    graves fructu vites,

    Quint. 8, 3, 8:

    gravis vinculis,

    Plin. Ep. 7, 27, 10.—
    2.
    In partic.
    a.
    With respect to value or number, heavy, great. So, aes grave, heavy money, money of the oldest standard, in which an as weighed a full pound: grave aes dictum a pondere, quia deni asses, singuli pondo libras, efficiebant denarium, etc., Paul. ex Fest. p. 98 Müll.:

    et quia nondum argentum signatum erat, aes grave plaustris quidam (ex patribus) ad aerarium convehentes, etc.,

    Liv. 4, 60, 6; 10, 46, 5; 22, 33, 2 et saep.:

    populus Romanus ne argento quidem signato ante Pyrrhum regem devictum usus est: librales appendebantur asses. Quare aeris gravis poena dicta,

    Plin. 33, 3, 13, § 42: argentum, i. e. uncoined = rude:

    placet argentum grave rustici patris sine ullo opere et nomine artificis,

    Sen. Tranq. 1, 4:

    notavit aliquos, quod pecunias levioribus usuris mutuati graviore fenore collocassent,

    at a higher rate, Suet. Aug. 39; cf.:

    in graviore annona,

    id. ib. 25: grave pretium, a high price, Sall. Fragm. ap. Non. 314, 25.—With respect to number: graves pavonum greges, great or numerous flocks, Varr. ap. Non. 314, 31. —
    b.
    For the usual gravidus, with young, pregnant ( poet. and in post-Aug. prose):

    regina sacerdos Marte gravis,

    Verg. A. 1, 274; cf.

    uterus (shortly after: gravidus tumet venter),

    Ov. M. 10, 495:

    balaenae utero graves (shortly before, gravidae),

    Plin. 9, 6, 5, § 13.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of hearing or sound, deep, grave, low, bass (opp. acutus, treble):

    vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,

    Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. id. ib. 3, 57, 216:

    qui (sonus) acuta cum gravibus temperans, varios aequabiliter concentus efficit,

    id. Rep. 6, 18:

    vox,

    Quint. 11, 3, 17; 42: sonus, 2, 8, 15; 5, 10, 125; 11, 3, 41; Ov. M. 12, 203:

    tenor,

    Quint. 1, 5, 26:

    syllaba,

    i. e. unaccented, id. 1, 5, 22 sq.; 12, 10, 33.—
    2.
    Of smell or flavor, strong, unpleasant, offensive:

    an gravis hirsutis cubet hircus in alis,

    rank, Hor. Epod. 12, 5:

    chelydri,

    Verg. G. 3, 415:

    ellebori,

    id. ib. 3, 451:

    odor calthae,

    strong, Plin. 21, 6, 15, § 28; cf.:

    herba odore suaviter gravi,

    id. 25, 9, 70, § 118; cf.

    117: habrotonum odore jucunde gravi floret,

    id. 21, 10, 34, § 60: absynthium ut bibam gravem, i. e. bitter, Varr. ap. Non. 19, 27, and 314, 14.—
    3.
    Of the state of the body or health, gross, indigestible, unwholesome, noxious, severe; sick:

    (Cleanthes) negat ullum esse cibum tam gravem, quin is die et nocte concoquatur,

    Cic. N. D. 2, 9, 24; so,

    genera cibi graviora,

    Cels. 2, 18:

    gravissima bubula (caro),

    id. ib.:

    pisces gravissimi,

    id. ib.:

    neque ex salubri loco in gravem, neque ex gravi in salubrem transitus satis tutus est,

    id. 1, 3; cf.:

    solum caelumque juxta grave,

    Tac. H. 5, 7:

    solet esse gravis cantantibus umbra,

    Verg. E. 10, 75:

    anni tempore gravissimo et caloribus maximis,

    Cic. Q. Fr. 2, 16, 1; cf.:

    gravis auctumnus in Apulia circumque Brundisium ex saluberrimis Galliae et Hispaniae regionibus, omnem exercitum valetudine tentaverat,

    Caes. B. C. 3, 2 fin.:

    grave tempus et forte annus pestilens erat urbi agrisque,

    Liv. 3, 6, 1; cf. also id. 3, 8, 1:

    aestas,

    Verg. G. 2, 377:

    morbo gravis,

    sick, id. ib. 3, 95; cf.:

    gravis vulnere,

    Liv. 21, 48, 4:

    aetate et viribus gravior,

    id. 2, 19, 6:

    gravior de vulnere,

    Val. Fl. 6, 65:

    non insueta graves tentabunt pabula fetas,

    sick, feeble, Verg. E. 1, 50; so absol.:

    aut abit in somnum gravis,

    heavy, languid, Lucr. 3, 1066.
    II.
    Trop.
    A.
    In a bad sense, heavy, burdensome, oppressive, troublesome, grievous, painful, hard, harsh, severe, disagreeable, unpleasant (syn.: molestus, difficilis, arduus): qui labores morte finisset graves, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115:

    quod numquam tibi senectutem gravem esse senserim... quibus nihil est in ipsis opis ad bene beateque vivendum, iis omnis aetas gravis est,

    Cic. de Sen. 2, 4; cf.:

    onus officii,

    id. Rosc. Am. 38, 112; id. Rep. 1, 23:

    et facilior et minus aliis gravis aut molesta vita est otiosorum,

    id. Off. 1, 21, 70; id. Rep. 1, 4:

    miserior graviorque fortuna,

    Caes. B. G. 1, 32, 4:

    haec si gravia aut acerba videantur, multo illa gravius aestimare debere, etc.,

    id. ib. 7, 14 fin.:

    velim si tibi grave non erit, me certiorem facias,

    Cic. Fam. 13, 73, 2:

    grave est homini pudenti petere aliquid magnum,

    id. Fam. 2, 6, 1; id. Att. 1, 5, 4:

    est in populum Romanum grave, non posse, etc.,

    id. Balb. 7, 24:

    verbum gravius,

    id. Verr. 2, 3, 58, § 134:

    ne quid gravius in fratrem statueret... quod si quid ei a Caesare gravius accidisset, etc.,

    Caes. B. G. 1, 20, 1 and 4:

    gravissimum supplicium,

    id. ib. 1, 31, 15:

    habemus senatusconsultum in te, Catilina, vehemens et grave,

    Cic. Cat. 1, 1, 3:

    edictum,

    Liv. 29, 21, 5:

    gravioribus bellis,

    Cic. Rep. 1, 40:

    gravis esse alicui,

    id. Fam. 13, 76, 2; cf.:

    adversarius imperii,

    id. Off. 3, 22, 86:

    gravior hostis,

    Liv. 10, 18, 6:

    senes ad ludum adolescentium descendant, ne sint iis odiosi et graves,

    Cic. Rep. 1, 43:

    gravis popularibus esse coepit,

    Liv. 44, 30, 5.—Prov.:

    gravis malae conscientiae lux est,

    Sen. Ep. 122.—
    B.
    In a good sense, weighty, important, grave; with respect to character, of weight or authority, eminent, venerable, great:

    numquam erit alienis gravis, qui suis se concinnat levem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 58:

    quod apud omnes leve et infirmum est, id apud judicem grave et sanctum esse ducetur?

    Cic. Rosc. Com. 2, 6:

    ea (honestas) certe omni pondere gravior habenda est quam reliqua omnia,

    id. Off. 3, 8, 35; id. Deiot. 2, 5:

    cum gravibus seriisque rebus satisfecerimus,

    id. ib. 1, 29, 103:

    auctoritas clarissimi viri et in rei publicae maximis gravissimisque causis cogniti,

    id. Fam. 5, 12, 7; cf. causa, Lucil. ap. Non. 315, 31; Quint. 1, 2, 3; Caes. B. C. 1, 44, 4:

    gravius erit tuum unum verbum ad eam rem, quam centum mea,

    Plaut. Trin. 2, 2, 107:

    ut potentia senatus atque auctoritas minueretur: quae tamen gravis et magna remanebat,

    Cic. Rep. 2, 34:

    sententiis non tam gravibus et severis quam concinnis et venustis,

    id. Brut. 95, 325:

    gravior oratio,

    id. de Or. 2, 56, 227:

    nihil sibi gravius esse faciendum, quam ut, etc.,

    id. Clu. 6, 16:

    inceptis gravibus et magna professis,

    Hor. A. P. 14:

    exemplum grave praebet ales, etc.,

    id. C. 4, 11, 26:

    non tulit ullos haec civitas aut gloria clariores, aut auctoritate graviores, aut humanitate politiores,

    Cic. de Or. 2, 37, 154:

    et esse et videri omnium gravissimus et severissimus,

    id. ib. 2, 56, 228:

    homo prudens et gravis,

    id. ib. 1, 9, 38:

    neque oratio abhorrens a persona hominis gravissimi,

    id. Rep. 1, 15 fin.:

    auctor,

    id. Pis. 6, 14:

    testis,

    id. Fam. 2, 2:

    non idem apud graves viros, quod leviores (decet),

    Quint. 11, 1, 45:

    vir bonus et gravis,

    id. 11, 3, 184:

    gravissimi sapientiae magistri,

    id. 12, 1, 36:

    tum pietate gravem ac meritis si forte virum quem Conspexere,

    Verg. A. 1, 151:

    gravissima civitas,

    Cic. Rep. 1, 3:

    gravem atque opulentam civitatem vineis et pluteis cepit,

    an important city, Liv. 34, 17, 12.— Hence, adv.: grăvĭter.
    1.
    Weightily, heavily, ponderously (very rare):

    aëra per purum graviter simulacra feruntur,

    Lucr. 4, 302; cf.:

    graviter cadere,

    id. 1, 741; Ov. P. 1, 7, 49.—
    b.
    Transf.
    (α).
    Of tones, deeply:

    natura fert, ut extrema ex altera parte graviter, ex altera autem acute sonent,

    Cic. Rep. 6, 18; Lucr. 4, 543.—Far more freq.,
    (β).
    Vehemently, strongly, violently:

    graviter crepuerunt fores,

    Ter. Heaut. 3, 3, 52; so,

    spirantibus flabris,

    Lucr. 6, 428; Ter. Ad. 5, 3, 2:

    pertentat tremor terras,

    Lucr. 6, 287:

    ferire aliquem,

    Verg. A. 12, 295:

    conquassari omnia,

    Lucr. 5, 105; cf.:

    quae gravissime afflictae erant naves,

    Caes. B. G. 4, 31, 2.—
    2.
    Trop.
    a.
    Vehemently, violently, deeply, severely; harshly, unpleasantly, disagreeably:

    graviter aegrotare,

    Cic. Off. 1, 10, 32:

    se habere,

    id. Att. 7, 2, 3:

    neque is sum, qui gravissime ex vobis mortis periculo terrear,

    Caes. B. G. 5, 30, 2:

    gravissime dolere,

    id. ib. 5, 54 fin.:

    quem ego amarem graviter,

    Plaut. Cist. 1, 1, 87; cf.: placere occoepit graviter, postquam est mortua, [p. 829] Caecil. ap. Non. 314, 19:

    tibi edepol iratus sum graviter,

    Ter. Hec. 4, 4, 2:

    cives gravissime dissentientes,

    Cic. Phil. 12, 11, 27:

    si me meis civibus injuria suspectum tam graviter atque offensum viderem,

    id. Cat. 1, 7, 17:

    graviter angi,

    id. Lael. 3, 10:

    tulit hoc commune dedecus jam familiae graviter filius,

    with chagrin, vexation, id. Clu. 6, 16; cf.:

    graviter et acerbe aliquid ferre,

    id. Verr. 2, 1, 58, § 152:

    graviter accipere aliquid,

    id. de Or. 2, 52, 211; Tac. A. 13, 36; cf.:

    adolescentulus saepe eadem et graviter audiendo victus est,

    Ter. Heaut. 1, 1, 62:

    nolo in illum gravius dicere,

    more harshly, id. Ad. 1, 2, 60; cf.:

    de amplissimis viris gravissime acerbissimeque decernitur,

    Caes. B. C. 1, 5, 4; id. B. G. 3, 16, 4; cf.

    also: severe et graviter et prisce agere,

    Cic. Cael. 14, 33:

    ut non gravius accepturi viderentur, si nuntiarentur omnibus eo loco mortem oppetendam esse,

    more sorrowfully, Liv. 9, 4, 6.—
    b.
    In an impressive or dignified manner, impressively, gravely, seriously, with propriety or dignity:

    his de rebus tantis tamque atrocibus neque satis me commode dicere neque satis graviter conqueri neque satis libere vociferari posse intelligo. Nam commoditati ingenium, gravitati aetas, libertati tempora sunt impedimento,

    Cic. Rosc. Am. 4, 9:

    (Scipio) utrumque egit graviter,

    with dignity, id. Lael. 21, 77:

    res gestas narrare graviter,

    id. Or. 9, 30; cf.:

    locum graviter et copiose tractare,

    id. Fin. 4, 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > gravis

  • 97 honestiores

    hŏnestus, a um, adj. [honos, honor, qs. furnished or clothed with honor], full of honor, honorable.
    I.
    Regarded with honor, enjoying respect or consideration, honored, distinguished, honorable, respectable, noble, = honoratus:

    qui me honore honestiorem fecit,

    Plaut. Capt. 2, 3, 32: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem;

    qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc.,

    Cic. Brut. 81, 281:

    satis honestam honoratamque imaginem fore,

    Liv. 36, 40, 9: magnus atque honestus, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 4; cf.:

    salvi et honesti,

    id. ib. 11, 2, 2:

    honestus homo et nobilis,

    Cic. Mur. 36, 75:

    cum honesto aliquo homine,

    id. Fam. 16, 9, 4:

    amplae et honestae familiae,

    illustrious and honorable families, id. Mur. 7, 15; cf.: homines honestis parentibus ac majoribus nati, id. Fragm. ap. Quint. 11, 1, 85:

    bonis parentibus atque honesto loco natus,

    id. Tusc. 5, 20, 58:

    cum Sabinas honesto ortas loco virgines rapi jussit,

    id. Rep. 2, 7:

    loco natus honesto,

    Caes. B. G. 5, 45, 2:

    Polla, Nursiae honesto genere orta,

    Suet. Vesp. 1:

    equite Romano in primis honesto et ornato,

    distinguished, eminent, Cic. Fam. 13, 14, 1; 13, 31, 1:

    eques Romanus,

    id. ib. 13, 62; cf.:

    erant complures honesti adulescentes, senatorum filii et ordinis equestris,

    Caes. B. C. 1, 51, 3:

    publicani, homines honestissimi atque ornatissimi,

    Cic. de Imp. Pomp. 7, 17:

    homo honestissimus,

    Caes. B. G. 1, 53, 6:

    milites honestissimi sui generis,

    id. B. C. 1, 20, 1:

    virginis honestae vaticinatione,

    Suet. Galb. 9 et saep.:

    quia deus auctor culpae honestior erat,

    Liv. 1, 4, 2:

    tam grave, tam firmum, tam honestum municipium,

    Cic. Fam. 13, 4, 2:

    honestissimus conventus,

    Quint. 1, 2, 9:

    ut honestiore judicio conflictere?

    more honorable, Cic. Quint. 13, 44:

    dies honestissimus nobis,

    id. Fam. 1, 2, 2:

    atque erit illa mihi mortis honesta dies,

    Prop. 3 (4), 21, 34:

    honesta paupertas,

    Vell. 129, 3:

    omnium honestarum rerum egens,

    not able to live suitably to his rank, Sall. J. 14, 17: honestis manibus omnia laetius proveniunt, i. e. of generals (cf. shortly before:

    ipsorum tunc manibus imperatorum colebantur agri),

    Plin. 18, 3, 4, § 19.—As substt.
    1.
    hŏnestĭōres, um, m., men of noble birth:

    qui hominem castraverit... sive is servus sive liber sit, capite punitur: honestiores publicatis bonis in insulam deportantur,

    Paul. Sent. 5, 23, 13; 1, 21, 4 sq.;

    opp. humiliores,

    id. ib. 5, 25, 1 sq.; Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 2, 2; 8, 4, 2.—
    2.
    hŏnestum, i, n., honorable conduct, morality, virtue:

    nec honesto quicquam honestius,

    Cic. Fin. 4, 7, 25:

    rigidi servator honesti (Cato),

    Luc. 2, 389.
    II. A.
    In gen.:

    ut (civium vita) opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, virtute honesta sit,

    Cic. Att. 8, 11, 1:

    in convivio moderato atque honesto,

    id. Mur. 6, 13:

    aequa et honesta postulatio,

    id. Rosc. Am. 2, 7:

    honestum ac probabile nomen,

    id. Caecin. 25, 71; cf.:

    ut honesta praescriptione rem turpissimam tegerent,

    Caes. B. C. 3, 32, 4:

    causas abeundi quaerat honestas,

    Lucr. 4, 1181:

    certatio,

    Cic. Lael. 9, 32:

    honestam rem actionemve aut non suscipere aut, etc.,

    id. ib. 13, 47:

    res, causa (opp. turpis),

    Auct. Her. 1, 3, 5; cf.:

    honesta res dividitur in rectum et laudabile,

    id. 3, 2, 3:

    hominum honestissimorum testimoniis non credere,

    Cic. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 6, 16:

    homines honestissimi,

    id. ib. 17, 49:

    quod omnium sit votum parentum, ut honestiores quam sint ipsi, liberos habeant,

    Quint. 1, 1, 82:

    soror,

    virtuous, chaste, Hor. S. 2, 3, 58:

    vita honestissima,

    Cic. Rosc. Am. 17, 48; so in sup.:

    labor,

    Quint. 12, 7, 10:

    praecepta,

    id. 12, 2, 27:

    testimonia,

    id. 5, 11, 37:

    vitae instituta sic distant, ut Cretes et Aetoli latrocinari honestum putent,

    Cic. Rep. 3, 9:

    honestum quibusdam rapto vivere,

    Quint. 3, 7, 24:

    honestius est de amicorum pecunia laborare quam de sua,

    Cic. Fam. 13, 14, 2:

    ut neque rectum neque honestum sit, nec fieri possit, ut, etc.,

    id. Lael. 21, 76:

    honestum et rectum,

    id. ib. 22, 82:

    honestum id intellegimus, quod tale est, ut, detracta omni utilitate, sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit jure laudari,

    id. Fin. 2, 14, 45; cf. id. Inv. 2, 53, 159; id. Leg. 1, 18, 48:

    si maritus uxorem suam in adulterio deprehensam occidit... non inique aliquid ejus honestissimo calori permittitur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 10, 1: mores honestos tradere,

    Juv. 6, 239.—As subst.: hŏnestum, i, n., honesty, integrity, virtue (cf.:

    honor, virtus, etc.): quandoquidem honestum aut ipsa virtus est aut res gesta virtute,

    id. Fin. 5, 23, 66; cf.:

    sive honestum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive quod honestum est, id ita summum bonum est, ut, etc.,

    id. Off. 3, 3, 13; 1, 4, 14:

    formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,

    id. ib. 1, 5, 14:

    omnis honesti justique disciplina,

    Quint. 12, 2, 1:

    honesti praesens imago,

    id. 12, 1, 28:

    quo (honesto) detracto quid poterit beatum intellegi?

    Cic. Tusc. 5, 15, 45:

    de honesto ac bono,

    Quint. 2, 2, 5:

    honesta ac turpia,

    Cic. Leg. 1, 16, 44; 1, 17, 46:

    honestis similia sunt quaedam non honesta,

    id. Ac. 2, 16, 50:

    in eodem pectore nullum est honestorum turpiumque consortium,

    Quint. 12, 1, 4:

    de honestis, justis, utilibus quaestiones,

    id. 3, 6, 41.—Prov.:

    honesta mors turpi vita potior,

    Tac. Agr. 33:

    imponit finem sapiens et rebus honestis,

    Juv. 6, 444:

    honestus rumor alterum est patrimonium,

    Pub. Syr. 217 Rib.—
    B.
    In partic., of personal appearance, noble, fine, handsome, beautiful (mostly poet.):

    ille erat honesta facie et liberali,

    Ter. Eun. 4, 4, 15; 2, 1, 24; cf.: ita me di ament, honestus est. id. ib. 3, 2, 21:

    erat forma praeter ceteras honesta,

    id. And. 1, 1, 96:

    facies,

    Suet. Tib. 68:

    caput,

    Verg. A. 10, 133; id. G. 2, 392:

    asini,

    Varr. R. R. 2, 6, 2:

    (equi),

    Verg. G. 3, 81:

    ager honestior,

    Varr. R. R. 1, 4, 2:

    tunc ora rigantur honestis Imbribus (i. e. lacrimis),

    Stat. Th. 2, 234.—As subst.: hŏnestum, i, n., beauty:

    nec, si quid honesti est, jactat habetque palam, quaerit, quo turpia celet, = si quid pulchri habent,

    Hor. S. 1, 2, 84.—Hence, adv.: hŏ-nestē.
    1.
    (Acc. to I.) Honorably, nobly (very rare):

    honeste natus,

    of noble birth, Suet. Aug. 43.—Far more freq. and class.,
    2.
    (Acc. to II.) Decently, becomingly, properly, creditably, virtuously:

    neque illa matrem satis honeste tuam sequi poterit comes,

    Plaut. Merc. 2, 3, 69; id. Rud. 2, 3, 77:

    sic volo Te ferre (aquam) honeste, ut ego fero,

    id. ib. 2, 5, 7:

    unde Mundior exiret vix libertinus honeste,

    Hor. S. 2, 7, 12:

    ut videamur vestiti esse honeste,

    Varr. L. L. 8, § 31 Müll.:

    (Lucretia) tum quoque jam moriens, ne non procumbat honeste, Respicit,

    Ov. F. 2, 833:

    (Caesar) sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet,

    Suet. Caes. 82; Lucil. ap. Non. 427, 26:

    valde se honeste gerunt,

    Cic. Att. 6, 1, 13:

    honestius hic, quam Q. Pompeius,

    id. Off. 3, 30, 109:

    quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiunt honestissime,

    id. Lael. 16, 57:

    aliquid recte honesteque dicere,

    id. Rep. 1, 2:

    beate et honeste vivere,

    id. ib. 4, 3:

    honeste vivere (opp. turpiter),

    Quint. 5, 10, 24:

    facere ac dicere (opp. turpiter),

    id. 11, 1, 14; 10, 5, 13:

    tam jejuna fames, cum possit honestius tremere, etc.,

    Juv. 5, 10. iste quidem veteres inter ponetur honeste, fairly, properly, Hor. Ep. 2, 1, 43:

    fastigium nunc honeste vergit in tectum inferioris porticus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > honestiores

  • 98 honestum

    hŏnestus, a um, adj. [honos, honor, qs. furnished or clothed with honor], full of honor, honorable.
    I.
    Regarded with honor, enjoying respect or consideration, honored, distinguished, honorable, respectable, noble, = honoratus:

    qui me honore honestiorem fecit,

    Plaut. Capt. 2, 3, 32: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem;

    qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc.,

    Cic. Brut. 81, 281:

    satis honestam honoratamque imaginem fore,

    Liv. 36, 40, 9: magnus atque honestus, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 4; cf.:

    salvi et honesti,

    id. ib. 11, 2, 2:

    honestus homo et nobilis,

    Cic. Mur. 36, 75:

    cum honesto aliquo homine,

    id. Fam. 16, 9, 4:

    amplae et honestae familiae,

    illustrious and honorable families, id. Mur. 7, 15; cf.: homines honestis parentibus ac majoribus nati, id. Fragm. ap. Quint. 11, 1, 85:

    bonis parentibus atque honesto loco natus,

    id. Tusc. 5, 20, 58:

    cum Sabinas honesto ortas loco virgines rapi jussit,

    id. Rep. 2, 7:

    loco natus honesto,

    Caes. B. G. 5, 45, 2:

    Polla, Nursiae honesto genere orta,

    Suet. Vesp. 1:

    equite Romano in primis honesto et ornato,

    distinguished, eminent, Cic. Fam. 13, 14, 1; 13, 31, 1:

    eques Romanus,

    id. ib. 13, 62; cf.:

    erant complures honesti adulescentes, senatorum filii et ordinis equestris,

    Caes. B. C. 1, 51, 3:

    publicani, homines honestissimi atque ornatissimi,

    Cic. de Imp. Pomp. 7, 17:

    homo honestissimus,

    Caes. B. G. 1, 53, 6:

    milites honestissimi sui generis,

    id. B. C. 1, 20, 1:

    virginis honestae vaticinatione,

    Suet. Galb. 9 et saep.:

    quia deus auctor culpae honestior erat,

    Liv. 1, 4, 2:

    tam grave, tam firmum, tam honestum municipium,

    Cic. Fam. 13, 4, 2:

    honestissimus conventus,

    Quint. 1, 2, 9:

    ut honestiore judicio conflictere?

    more honorable, Cic. Quint. 13, 44:

    dies honestissimus nobis,

    id. Fam. 1, 2, 2:

    atque erit illa mihi mortis honesta dies,

    Prop. 3 (4), 21, 34:

    honesta paupertas,

    Vell. 129, 3:

    omnium honestarum rerum egens,

    not able to live suitably to his rank, Sall. J. 14, 17: honestis manibus omnia laetius proveniunt, i. e. of generals (cf. shortly before:

    ipsorum tunc manibus imperatorum colebantur agri),

    Plin. 18, 3, 4, § 19.—As substt.
    1.
    hŏnestĭōres, um, m., men of noble birth:

    qui hominem castraverit... sive is servus sive liber sit, capite punitur: honestiores publicatis bonis in insulam deportantur,

    Paul. Sent. 5, 23, 13; 1, 21, 4 sq.;

    opp. humiliores,

    id. ib. 5, 25, 1 sq.; Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 2, 2; 8, 4, 2.—
    2.
    hŏnestum, i, n., honorable conduct, morality, virtue:

    nec honesto quicquam honestius,

    Cic. Fin. 4, 7, 25:

    rigidi servator honesti (Cato),

    Luc. 2, 389.
    II. A.
    In gen.:

    ut (civium vita) opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, virtute honesta sit,

    Cic. Att. 8, 11, 1:

    in convivio moderato atque honesto,

    id. Mur. 6, 13:

    aequa et honesta postulatio,

    id. Rosc. Am. 2, 7:

    honestum ac probabile nomen,

    id. Caecin. 25, 71; cf.:

    ut honesta praescriptione rem turpissimam tegerent,

    Caes. B. C. 3, 32, 4:

    causas abeundi quaerat honestas,

    Lucr. 4, 1181:

    certatio,

    Cic. Lael. 9, 32:

    honestam rem actionemve aut non suscipere aut, etc.,

    id. ib. 13, 47:

    res, causa (opp. turpis),

    Auct. Her. 1, 3, 5; cf.:

    honesta res dividitur in rectum et laudabile,

    id. 3, 2, 3:

    hominum honestissimorum testimoniis non credere,

    Cic. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 6, 16:

    homines honestissimi,

    id. ib. 17, 49:

    quod omnium sit votum parentum, ut honestiores quam sint ipsi, liberos habeant,

    Quint. 1, 1, 82:

    soror,

    virtuous, chaste, Hor. S. 2, 3, 58:

    vita honestissima,

    Cic. Rosc. Am. 17, 48; so in sup.:

    labor,

    Quint. 12, 7, 10:

    praecepta,

    id. 12, 2, 27:

    testimonia,

    id. 5, 11, 37:

    vitae instituta sic distant, ut Cretes et Aetoli latrocinari honestum putent,

    Cic. Rep. 3, 9:

    honestum quibusdam rapto vivere,

    Quint. 3, 7, 24:

    honestius est de amicorum pecunia laborare quam de sua,

    Cic. Fam. 13, 14, 2:

    ut neque rectum neque honestum sit, nec fieri possit, ut, etc.,

    id. Lael. 21, 76:

    honestum et rectum,

    id. ib. 22, 82:

    honestum id intellegimus, quod tale est, ut, detracta omni utilitate, sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit jure laudari,

    id. Fin. 2, 14, 45; cf. id. Inv. 2, 53, 159; id. Leg. 1, 18, 48:

    si maritus uxorem suam in adulterio deprehensam occidit... non inique aliquid ejus honestissimo calori permittitur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 10, 1: mores honestos tradere,

    Juv. 6, 239.—As subst.: hŏnestum, i, n., honesty, integrity, virtue (cf.:

    honor, virtus, etc.): quandoquidem honestum aut ipsa virtus est aut res gesta virtute,

    id. Fin. 5, 23, 66; cf.:

    sive honestum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive quod honestum est, id ita summum bonum est, ut, etc.,

    id. Off. 3, 3, 13; 1, 4, 14:

    formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,

    id. ib. 1, 5, 14:

    omnis honesti justique disciplina,

    Quint. 12, 2, 1:

    honesti praesens imago,

    id. 12, 1, 28:

    quo (honesto) detracto quid poterit beatum intellegi?

    Cic. Tusc. 5, 15, 45:

    de honesto ac bono,

    Quint. 2, 2, 5:

    honesta ac turpia,

    Cic. Leg. 1, 16, 44; 1, 17, 46:

    honestis similia sunt quaedam non honesta,

    id. Ac. 2, 16, 50:

    in eodem pectore nullum est honestorum turpiumque consortium,

    Quint. 12, 1, 4:

    de honestis, justis, utilibus quaestiones,

    id. 3, 6, 41.—Prov.:

    honesta mors turpi vita potior,

    Tac. Agr. 33:

    imponit finem sapiens et rebus honestis,

    Juv. 6, 444:

    honestus rumor alterum est patrimonium,

    Pub. Syr. 217 Rib.—
    B.
    In partic., of personal appearance, noble, fine, handsome, beautiful (mostly poet.):

    ille erat honesta facie et liberali,

    Ter. Eun. 4, 4, 15; 2, 1, 24; cf.: ita me di ament, honestus est. id. ib. 3, 2, 21:

    erat forma praeter ceteras honesta,

    id. And. 1, 1, 96:

    facies,

    Suet. Tib. 68:

    caput,

    Verg. A. 10, 133; id. G. 2, 392:

    asini,

    Varr. R. R. 2, 6, 2:

    (equi),

    Verg. G. 3, 81:

    ager honestior,

    Varr. R. R. 1, 4, 2:

    tunc ora rigantur honestis Imbribus (i. e. lacrimis),

    Stat. Th. 2, 234.—As subst.: hŏnestum, i, n., beauty:

    nec, si quid honesti est, jactat habetque palam, quaerit, quo turpia celet, = si quid pulchri habent,

    Hor. S. 1, 2, 84.—Hence, adv.: hŏ-nestē.
    1.
    (Acc. to I.) Honorably, nobly (very rare):

    honeste natus,

    of noble birth, Suet. Aug. 43.—Far more freq. and class.,
    2.
    (Acc. to II.) Decently, becomingly, properly, creditably, virtuously:

    neque illa matrem satis honeste tuam sequi poterit comes,

    Plaut. Merc. 2, 3, 69; id. Rud. 2, 3, 77:

    sic volo Te ferre (aquam) honeste, ut ego fero,

    id. ib. 2, 5, 7:

    unde Mundior exiret vix libertinus honeste,

    Hor. S. 2, 7, 12:

    ut videamur vestiti esse honeste,

    Varr. L. L. 8, § 31 Müll.:

    (Lucretia) tum quoque jam moriens, ne non procumbat honeste, Respicit,

    Ov. F. 2, 833:

    (Caesar) sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet,

    Suet. Caes. 82; Lucil. ap. Non. 427, 26:

    valde se honeste gerunt,

    Cic. Att. 6, 1, 13:

    honestius hic, quam Q. Pompeius,

    id. Off. 3, 30, 109:

    quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiunt honestissime,

    id. Lael. 16, 57:

    aliquid recte honesteque dicere,

    id. Rep. 1, 2:

    beate et honeste vivere,

    id. ib. 4, 3:

    honeste vivere (opp. turpiter),

    Quint. 5, 10, 24:

    facere ac dicere (opp. turpiter),

    id. 11, 1, 14; 10, 5, 13:

    tam jejuna fames, cum possit honestius tremere, etc.,

    Juv. 5, 10. iste quidem veteres inter ponetur honeste, fairly, properly, Hor. Ep. 2, 1, 43:

    fastigium nunc honeste vergit in tectum inferioris porticus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > honestum

  • 99 honestus

    hŏnestus, a um, adj. [honos, honor, qs. furnished or clothed with honor], full of honor, honorable.
    I.
    Regarded with honor, enjoying respect or consideration, honored, distinguished, honorable, respectable, noble, = honoratus:

    qui me honore honestiorem fecit,

    Plaut. Capt. 2, 3, 32: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem;

    qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc.,

    Cic. Brut. 81, 281:

    satis honestam honoratamque imaginem fore,

    Liv. 36, 40, 9: magnus atque honestus, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 4; cf.:

    salvi et honesti,

    id. ib. 11, 2, 2:

    honestus homo et nobilis,

    Cic. Mur. 36, 75:

    cum honesto aliquo homine,

    id. Fam. 16, 9, 4:

    amplae et honestae familiae,

    illustrious and honorable families, id. Mur. 7, 15; cf.: homines honestis parentibus ac majoribus nati, id. Fragm. ap. Quint. 11, 1, 85:

    bonis parentibus atque honesto loco natus,

    id. Tusc. 5, 20, 58:

    cum Sabinas honesto ortas loco virgines rapi jussit,

    id. Rep. 2, 7:

    loco natus honesto,

    Caes. B. G. 5, 45, 2:

    Polla, Nursiae honesto genere orta,

    Suet. Vesp. 1:

    equite Romano in primis honesto et ornato,

    distinguished, eminent, Cic. Fam. 13, 14, 1; 13, 31, 1:

    eques Romanus,

    id. ib. 13, 62; cf.:

    erant complures honesti adulescentes, senatorum filii et ordinis equestris,

    Caes. B. C. 1, 51, 3:

    publicani, homines honestissimi atque ornatissimi,

    Cic. de Imp. Pomp. 7, 17:

    homo honestissimus,

    Caes. B. G. 1, 53, 6:

    milites honestissimi sui generis,

    id. B. C. 1, 20, 1:

    virginis honestae vaticinatione,

    Suet. Galb. 9 et saep.:

    quia deus auctor culpae honestior erat,

    Liv. 1, 4, 2:

    tam grave, tam firmum, tam honestum municipium,

    Cic. Fam. 13, 4, 2:

    honestissimus conventus,

    Quint. 1, 2, 9:

    ut honestiore judicio conflictere?

    more honorable, Cic. Quint. 13, 44:

    dies honestissimus nobis,

    id. Fam. 1, 2, 2:

    atque erit illa mihi mortis honesta dies,

    Prop. 3 (4), 21, 34:

    honesta paupertas,

    Vell. 129, 3:

    omnium honestarum rerum egens,

    not able to live suitably to his rank, Sall. J. 14, 17: honestis manibus omnia laetius proveniunt, i. e. of generals (cf. shortly before:

    ipsorum tunc manibus imperatorum colebantur agri),

    Plin. 18, 3, 4, § 19.—As substt.
    1.
    hŏnestĭōres, um, m., men of noble birth:

    qui hominem castraverit... sive is servus sive liber sit, capite punitur: honestiores publicatis bonis in insulam deportantur,

    Paul. Sent. 5, 23, 13; 1, 21, 4 sq.;

    opp. humiliores,

    id. ib. 5, 25, 1 sq.; Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 2, 2; 8, 4, 2.—
    2.
    hŏnestum, i, n., honorable conduct, morality, virtue:

    nec honesto quicquam honestius,

    Cic. Fin. 4, 7, 25:

    rigidi servator honesti (Cato),

    Luc. 2, 389.
    II. A.
    In gen.:

    ut (civium vita) opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, virtute honesta sit,

    Cic. Att. 8, 11, 1:

    in convivio moderato atque honesto,

    id. Mur. 6, 13:

    aequa et honesta postulatio,

    id. Rosc. Am. 2, 7:

    honestum ac probabile nomen,

    id. Caecin. 25, 71; cf.:

    ut honesta praescriptione rem turpissimam tegerent,

    Caes. B. C. 3, 32, 4:

    causas abeundi quaerat honestas,

    Lucr. 4, 1181:

    certatio,

    Cic. Lael. 9, 32:

    honestam rem actionemve aut non suscipere aut, etc.,

    id. ib. 13, 47:

    res, causa (opp. turpis),

    Auct. Her. 1, 3, 5; cf.:

    honesta res dividitur in rectum et laudabile,

    id. 3, 2, 3:

    hominum honestissimorum testimoniis non credere,

    Cic. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 6, 16:

    homines honestissimi,

    id. ib. 17, 49:

    quod omnium sit votum parentum, ut honestiores quam sint ipsi, liberos habeant,

    Quint. 1, 1, 82:

    soror,

    virtuous, chaste, Hor. S. 2, 3, 58:

    vita honestissima,

    Cic. Rosc. Am. 17, 48; so in sup.:

    labor,

    Quint. 12, 7, 10:

    praecepta,

    id. 12, 2, 27:

    testimonia,

    id. 5, 11, 37:

    vitae instituta sic distant, ut Cretes et Aetoli latrocinari honestum putent,

    Cic. Rep. 3, 9:

    honestum quibusdam rapto vivere,

    Quint. 3, 7, 24:

    honestius est de amicorum pecunia laborare quam de sua,

    Cic. Fam. 13, 14, 2:

    ut neque rectum neque honestum sit, nec fieri possit, ut, etc.,

    id. Lael. 21, 76:

    honestum et rectum,

    id. ib. 22, 82:

    honestum id intellegimus, quod tale est, ut, detracta omni utilitate, sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit jure laudari,

    id. Fin. 2, 14, 45; cf. id. Inv. 2, 53, 159; id. Leg. 1, 18, 48:

    si maritus uxorem suam in adulterio deprehensam occidit... non inique aliquid ejus honestissimo calori permittitur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 10, 1: mores honestos tradere,

    Juv. 6, 239.—As subst.: hŏnestum, i, n., honesty, integrity, virtue (cf.:

    honor, virtus, etc.): quandoquidem honestum aut ipsa virtus est aut res gesta virtute,

    id. Fin. 5, 23, 66; cf.:

    sive honestum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive quod honestum est, id ita summum bonum est, ut, etc.,

    id. Off. 3, 3, 13; 1, 4, 14:

    formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,

    id. ib. 1, 5, 14:

    omnis honesti justique disciplina,

    Quint. 12, 2, 1:

    honesti praesens imago,

    id. 12, 1, 28:

    quo (honesto) detracto quid poterit beatum intellegi?

    Cic. Tusc. 5, 15, 45:

    de honesto ac bono,

    Quint. 2, 2, 5:

    honesta ac turpia,

    Cic. Leg. 1, 16, 44; 1, 17, 46:

    honestis similia sunt quaedam non honesta,

    id. Ac. 2, 16, 50:

    in eodem pectore nullum est honestorum turpiumque consortium,

    Quint. 12, 1, 4:

    de honestis, justis, utilibus quaestiones,

    id. 3, 6, 41.—Prov.:

    honesta mors turpi vita potior,

    Tac. Agr. 33:

    imponit finem sapiens et rebus honestis,

    Juv. 6, 444:

    honestus rumor alterum est patrimonium,

    Pub. Syr. 217 Rib.—
    B.
    In partic., of personal appearance, noble, fine, handsome, beautiful (mostly poet.):

    ille erat honesta facie et liberali,

    Ter. Eun. 4, 4, 15; 2, 1, 24; cf.: ita me di ament, honestus est. id. ib. 3, 2, 21:

    erat forma praeter ceteras honesta,

    id. And. 1, 1, 96:

    facies,

    Suet. Tib. 68:

    caput,

    Verg. A. 10, 133; id. G. 2, 392:

    asini,

    Varr. R. R. 2, 6, 2:

    (equi),

    Verg. G. 3, 81:

    ager honestior,

    Varr. R. R. 1, 4, 2:

    tunc ora rigantur honestis Imbribus (i. e. lacrimis),

    Stat. Th. 2, 234.—As subst.: hŏnestum, i, n., beauty:

    nec, si quid honesti est, jactat habetque palam, quaerit, quo turpia celet, = si quid pulchri habent,

    Hor. S. 1, 2, 84.—Hence, adv.: hŏ-nestē.
    1.
    (Acc. to I.) Honorably, nobly (very rare):

    honeste natus,

    of noble birth, Suet. Aug. 43.—Far more freq. and class.,
    2.
    (Acc. to II.) Decently, becomingly, properly, creditably, virtuously:

    neque illa matrem satis honeste tuam sequi poterit comes,

    Plaut. Merc. 2, 3, 69; id. Rud. 2, 3, 77:

    sic volo Te ferre (aquam) honeste, ut ego fero,

    id. ib. 2, 5, 7:

    unde Mundior exiret vix libertinus honeste,

    Hor. S. 2, 7, 12:

    ut videamur vestiti esse honeste,

    Varr. L. L. 8, § 31 Müll.:

    (Lucretia) tum quoque jam moriens, ne non procumbat honeste, Respicit,

    Ov. F. 2, 833:

    (Caesar) sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet,

    Suet. Caes. 82; Lucil. ap. Non. 427, 26:

    valde se honeste gerunt,

    Cic. Att. 6, 1, 13:

    honestius hic, quam Q. Pompeius,

    id. Off. 3, 30, 109:

    quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiunt honestissime,

    id. Lael. 16, 57:

    aliquid recte honesteque dicere,

    id. Rep. 1, 2:

    beate et honeste vivere,

    id. ib. 4, 3:

    honeste vivere (opp. turpiter),

    Quint. 5, 10, 24:

    facere ac dicere (opp. turpiter),

    id. 11, 1, 14; 10, 5, 13:

    tam jejuna fames, cum possit honestius tremere, etc.,

    Juv. 5, 10. iste quidem veteres inter ponetur honeste, fairly, properly, Hor. Ep. 2, 1, 43:

    fastigium nunc honeste vergit in tectum inferioris porticus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > honestus

  • 100 illustratus

    illustrātus, ūs, m. [id.], the dignity of an eminent man; respectability, Cod. Just. 3, 1, 13, § 8.

    Lewis & Short latin dictionary > illustratus

См. также в других словарях:

  • éminent — éminent, ente [ eminɑ̃, ɑ̃t ] adj. • 1216; lat. eminens 1 ♦ Vx Élevé (lieu). 2 ♦ (XVIe) Mod. Qui est au dessus du niveau commun, d ordre supérieur. ⇒ élevé, exceptionnel, 1. insigne. Il a rendu d éminents services. « trois sortes de personnes [ …   Encyclopédie Universelle

  • éminent — éminent, ente (é mi nan, nan t ) adj. 1°   Qui s élève, qui est plus haut que le reste. Lieu éminent. •   Nous allons dans le champ prendre nos avantages, Des éminents endroits nous saisir promptement, TRISTAN Panthée, IV, 3. 2°   Fig. Très grand …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • eminent — EMINÉNT, Ă, eminenţi, te, adj. Care se distinge prin calităţi (intelectuale) deosebite; excepţional, superior, remarcabil, excelent. – Din fr. éminent, lat. eminens, ntis. Trimis de romac, 07.10.2008. Sursa: DEX 98  Eminent ≠ mediocru Trimis de… …   Dicționar Român

  • éminent — ÉMINENT, ENTE. adject. Haut, élevé. Un lieu éminent. [b]f♛/b] Il signifie figurément, Excellent, et surpassant tous les autres. Un homme éminent en doctrine, en piété, d un savoir éminent. Qui a des qualités éminentes. D une éminente vertu. Dans… …   Dictionnaire de l'Académie Française 1798

  • eminent — Adj bedeutsam, groß, herausragend erw. fremd. Erkennbar fremd (17. Jh.) Entlehnung. Entlehnt aus frz. éminent, dieses aus l. ēminēns ( entis), dem PPräs. von l. ēminēre herausragen , zu l. minae Zinnen, hochragende Spitzen , das zur Sippe von l.… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Eminent — Em i*nent, a. [L. eminens, entis, p. pr. of eminere to stand out, be prominent; e out + minere (in comp.) to project; of uncertain origin: cf. F. [ e]minent. Cf. {Menace}.] 1. High; lofty; towering; prominent. A very eminent promontory. Evelyn… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • eminent — EMINENT, [emin]ente. adj. Haut elevé. Un lieu eminent. Il sign. fig. Excellent, & surpassant tous les autres. Un homme eminent en doctrine, en pieté, d un scavoir eminent. qui a des qualitez eminentes. une eminente vertu. Il s employe quelquefois …   Dictionnaire de l'Académie française

  • Eminent — may refer to: *Eminent domain, the power of a state to acquire private property without the owner s consent *Eminent Technology, an American manufacturer of audio equipment *Eminent NV, a Dutch manufacturer of electronic keyboard instruments such …   Wikipedia

  • eminent — early 15c., from M.Fr. éminent (13c.) or directly from L. eminentem (nom. eminens), prp. of eminere stand out, project, from ex out (see EX (Cf. ex )) + minere, related to mons hill (see MOUNT (Cf. mount) (n …   Etymology dictionary

  • eminent — »hervorragend, außerordentlich«: Das Adjektiv wurde im 18. Jh. relatinisiert aus gleichbed. frz. éminent, das auf lat. eminens, das Part. Präs. von e minere »heraus , hervorragen«, zurückgeht. Das zugrunde liegende Verb lat. *minere ist als… …   Das Herkunftswörterbuch

  • eminent — ► ADJECTIVE 1) respected; distinguished. 2) outstanding or conspicuous: the eminent reasonableness of their claim. DERIVATIVES eminently adverb …   English terms dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»