-
41 perodi
pĕr-ōdi, ōsus, ōdisse, v. a., to hate greatly, to detest (not in Cic. or Cæs.):II.plebs consulum nomen perosa erat,
Liv. 3, 34, 8 Drak.:omnes, qui legitimam disciplinam non sint perosi,
Quint. 1, 10, 30; Col. 9, 5, 2: populum Romanum perosi sunt, Aug. ap. Suet. Tib. 21:culpam,
Manil. 5, 409.—Usually,In part. perf.: pĕrōsus, a, um.A.In act. signif., detesting, hating greatly:B.lucem perosi,
Verg. A. 6, 435:genus omne Femineum,
id. ib. 9, 141:Creten longumque perosus Exsilium,
Ov. M. 8, 183:ignem,
id. ib. 2, 379:opes,
id. ib. 11, 146:Achillem,
id. ib. 12, 582; 14, 693; id. Tr. 4, 4, 81:superbiam regis,
Liv. 3, 39, 4; Col. 8, 8, 6; 8, 11, 16; Curt. 5, 12, 10; Tac. A. 4, 67; 14, 26; 16, 14; id. H. 2, 16; Plin. Ep. 8, 18, 4:perosus decemvirorum scelera,
Liv. 3, 58, 1; Val. Max. 3, 3, 1; Prud. steph 3, 41.—In pass. signif., thoroughly hated or hateful (post-class.):thalami,
Juvenc. 3, 482:deo,
Tert. Poen. 5.— Comp.:veritas tanto perosior quanto plenior,
Tert. Anim. 1 fin.:nihil deo perosius gloria,
id. Virg. Vel. 16.—Hence, adv.: pĕrōsē, hatefully, App. Mag. 38. -
42 perose
pĕr-ōdi, ōsus, ōdisse, v. a., to hate greatly, to detest (not in Cic. or Cæs.):II.plebs consulum nomen perosa erat,
Liv. 3, 34, 8 Drak.:omnes, qui legitimam disciplinam non sint perosi,
Quint. 1, 10, 30; Col. 9, 5, 2: populum Romanum perosi sunt, Aug. ap. Suet. Tib. 21:culpam,
Manil. 5, 409.—Usually,In part. perf.: pĕrōsus, a, um.A.In act. signif., detesting, hating greatly:B.lucem perosi,
Verg. A. 6, 435:genus omne Femineum,
id. ib. 9, 141:Creten longumque perosus Exsilium,
Ov. M. 8, 183:ignem,
id. ib. 2, 379:opes,
id. ib. 11, 146:Achillem,
id. ib. 12, 582; 14, 693; id. Tr. 4, 4, 81:superbiam regis,
Liv. 3, 39, 4; Col. 8, 8, 6; 8, 11, 16; Curt. 5, 12, 10; Tac. A. 4, 67; 14, 26; 16, 14; id. H. 2, 16; Plin. Ep. 8, 18, 4:perosus decemvirorum scelera,
Liv. 3, 58, 1; Val. Max. 3, 3, 1; Prud. steph 3, 41.—In pass. signif., thoroughly hated or hateful (post-class.):thalami,
Juvenc. 3, 482:deo,
Tert. Poen. 5.— Comp.:veritas tanto perosior quanto plenior,
Tert. Anim. 1 fin.:nihil deo perosius gloria,
id. Virg. Vel. 16.—Hence, adv.: pĕrōsē, hatefully, App. Mag. 38. -
43 praebeo
praebĕo, ŭi, ĭtum (old inf. praeberier, Plaut. Poen. 1, 1, 49; id. Am. 4, 2, 7), 2, v. a. [contr. from praehibeo, q. v. from prae-habeo], to hold forth, reach out, proffer, offer (class., esp. in the trop. signif.; syn.: ministro, suppedito, suggero).I.Lit.:II.canis parvulo praebens ubera,
Just. 1, 4:cibum de manu,
Col. 9, 1, 6: collum cultris, Juv [p. 1411] 10, 269:praebenda gladio cervix,
id. 10, 345:jugulum,
Sen. Agam. 973:cervicem,
Petr. 97:os ad contumeliam,
Liv. 4, 35:verberibus manus,
Ov. A. A. 1, 16:aures,
to give ear, listen, attend, Liv. 38, 52; Vulg.Sap. 6, 3: aurem, id. Job, 6, 28.—Transf., in gen., to give, grant, furnish, supply:B.aurum, vestem, purpuram Bene praebeo, nec quicquam eges,
Plaut. Men. 1, 2, 11:panem,
Nep. Them. 10, 3:sumptum,
Just. 31, 4, 1:spectaculum,
Sall. J. 14, 23:sponsalia,
Cic. Q. Fr. 2, 6, 1: vicem, to supply the place of:vicem postium,
to supply the place of posts, serve as posts, Plin. 8, 10, 10, § 31:eundem usum,
id. 28, 11, 49, § 179.—Trop., to give, grant, furnish, render, cause, make, occasion; to show, exhibit, represent; and with se, to show, approve, behave one's self in a certain manner:operam reipublicae,
Liv. 5, 4:materiam seditionis,
id. 3, 46:honorem alicui,
Plin. 15, 4, 5, § 19 (al. perhibuit):fidem alicui in periculis,
Nep. Att. 4, 4.—Esp. with se and acc. of adj.:se talem alicui, qualem, etc.,
Cic. Rosc. Am. 4, 11:in re misericordem et in testimonio religiosum se praebuit,
id. Caecin. 10, 26:Pompeius se auctorem meae salutis praebuit,
id. Sest. 50, 107:in eo vehementer se moderatum praebere,
id. Off. 2, 21, 73:se in malis hominem praebuit,
id. Fam. 15, 17, 3:se dignum suis majoribus,
id. ib. 2, 18, 3:in eos, qui ea perficere voluerunt, me severum vehementemque praebeo,
id. Cat. 4, 6, 12:me similem in utroque praebui,
towards both, id. Sull. 8, 16.—With nom. of adj. (very rare):ut vobis videtur, praebebit se periculis fortis,
Sen. Ep. 85, 26.—With abl.:pari se virtute praebuit,
Nep. Dat. 2, 1:in eo magistratu pari diligentiā se Hannibal praebuit,
id. Hann. 7, 5.—So, also, without se:Phormio in hac re ut aliis strenuum hominem praebuit,
Ter. Phorm. 3, 1, 12; so, too, in neutr. signif. of a woman, to surrender herself to her lover:odi quae praebet, quia sit praebere necesse,
Ov. A. A. 2, 685:praebere se legibus,
i. e. to resign one's self to, submit to, Sen. Ep. 70, 9:praebere causam tollendi indutias,
to give, Liv. 30, 4:suspicionem insidiarum,
Nep. Dat. 10, 3:spem impunitatis aut locum peccandi,
Col. 11, 1:gaudium et metum,
Liv. 25, 27:tumultum,
id. 28, 1:opinionem timoris,
Caes. B. G. 3, 17:sonitum,
Liv. 7, 36:caput argutae historiae,
matter for an entertaining story, Prop. 3 (4), 20, 28:ludos,
to furnish sport, Ter. Eun. 5, 6, 9.—With an obj.-clause, to permit, allow, let a thing be done ( poet.):quae toties rapta est, praebuit ipsa rapi,
suffered herself to be carried off, Ov. H. 5, 132.—Hence, praebĭta, ōrum, n., what is furnished for support, allowance (postAug.):annua,
Col. 1, 8, 17:praebitis annuis privavit,
Suet. Tib. 50. -
44 puer
pŭer, ĕri (old voc. puere, Plaut. As. 2, 3, 2; 5, 2, 42; id. Most. 4, 2, 32 et saep.; Caecil. and Afran. ap. Prisc. p. 697 P.; gen. plur. puerūm, Plaut. Truc. 4, 2, 50), m. (v. infra) [root pu-, to beget; v. pudes; and cf. pupa, putus], orig. a child, whether boy or girl:II.pueri appellatione etiam puella significatur,
Dig. 50, 16, 163.—Thus, as fem.: sancta puer Saturni filia, regina, Liv. And. ap. Prisc. p. 697 P.:prima incedit Cereris Proserpina puer,
i.e. daughter of Ceres, Naev. ib. p. 697 P.: mea puer, mea puer, Poët. ap. Charis. p. 64 P.; Ael. Stil. and As. ib. p. 64 P.—Hence, freq. in the plur. pueri, children, in gen., Plaut. Poen. prol. 28; 30:infantium puerorum incunabula,
Cic. Rosc. Am. 53, 153:cinis eorum pueros tarde dentientes adjuvat cum melle,
Plin. 30, 3, 8, § 22; Hor. Ep. 1, 7, 7; id. C. 4, 9, 24.—In partic.1.A male child, a boy, lad, young man (strictly till the seventeenth year, but freq. applied to those who are much older):2.puero isti date mammam,
Plaut. Truc. 2, 5, 1:aliquam puero nutricem para,
Ter. Hec. 4, 4, 104; 5, 2, 4:homini ilico lacrimae cadunt Quasi puero,
id. Ad. 4, 1, 21:quo portas puerum?
id. And. 4, 3, 7:nescire quid antea quam natus sis, acciderit, id est semper esse puerum,
Cic. Or. 34, 120; Ov. P. 4, 12, 20:laudator temporis acti Se puero,
when he was a boy, Hor. A. P. 173; cf.:foeminae praetextatique pueri et puellae,
Suet. Claud. 35.—A puero, and with plur. verb, a pueris (cf. Gr. ek paidos, ek paidôn), from a boy, boyhood, or childhood (cf. ab):doctum hominem cognovi, idque a puero,
Cic. Fam. 13, 16, 4; id. Ac. 2, 3, 8:diligentiā matris a puero doctus,
id. Brut. 27, 104;Hor S. 1, 4, 97: ad eas artes, quibus a pueris dediti fuimus,
Cic. de Or. 1, 1, 2.—In like manner: ut primum [p. 1487] ex pueris excessit Archias, as soon as he ceased to be a child, Cic. Arch. 3, 4.—A grown-up youth, young man, Cic. Fam. 2, 1, 2:3.puer egregius praesidium sibi primum et nobis, deinde summae rei publicae comparavit, of Octavian at the age of nineteen,
id. ib. 12, 25, 4 (cf. Vell. 2, 61, 1; Tac. A. 13, 6); cf.of the same: nomen clarissimi adulescentis vel pueri potius,
Cic. Phil. 4, 1, 3;of Scipio Africanus, at the age of twenty,
Sil. 15, 33; 44 (coupled with juvenis, id. 15, 10 and 18);of Pallas, in military command,
Verg. A. 11, 42.—An unmarried man, a bachelor, Ov. F. 4, 226.—4. B.Transf.1.A little son, a son ( poet.), Plaut. Am. 5, 1, 72:2.Ascanius puer,
Verg. A. 2, 598:tuque (Venus) puerque tuus (Cupido),
id. ib. 4, 94; cf. Hor. C. 1, 32, 10:Latonae puer,
id. ib. 4, 6, 37:Semeles puer,
id. ib. 1, 19, 2:deorum pueri,
id. A. P. 83; 185.—A boy for attendance, a servant, slave:* 3.cedo aquam manibus, puer,
Plaut. Most. 1, 3, 150; Cic. Rosc. Am. 28, 77:Persicos odi, puer, apparatus,
Hor. C. 1, 38, 1; 2, 11, 18; 4, 11, 10:hic vivum mihi cespitem ponite, pueri,
id. ib. 1, 19, 14:cena ministratur pueris tribus,
id. S. 1, 6, 116:tum pueri nautis, pueris convicia nautae Ingerere,
id. ib. 1, 5, 11:regii,
royal pages, Liv. 45, 6; Curt. 5, 2, 13:litteratissimi,
Nep. Att. 13, 3; Juv. 11, 59; Dig. 50, 16, 204.—As adj., youthful:puera facies,
Paul. Nol. Carm. 25, 217. -
45 pungo
pungo, pŭpŭgi, punctum, 3 (old fut. perf. pepugero, Att. ap. Gell. 7, 9, 10; perf. punxi, acc. to Diom. p. 369 P.:I.pupungi, in pungit, punxit, pupungit,
Not. Tir. p. 131; scanned pŭpūgi, Prud. steph. 9, 59), v. a. [root pug-, to thrust, strike, whence also pugil, pugnus; Gr. pux, etc.], to prick, puncture (class.).Lit.:B.aliquem,
Cic. Sest. 10, 24:acu comatoriā mihi malas pungebat,
Petr. 21:vulnus quod acu punctum videretur,
Cic. Mil. 24, 65.—Transf.* 1. 2.To affect sensibly, to sting, bite: ut pungat colubram: cum pupugerit, etc., Varr. ap. Prisc. p. 894 P.:3. II.pungunt sensum,
Lucr. 4, 625:aliquem manu,
to pinch, Petr. 87 fin.:nitrum adulteratum pungit,
has a pungent taste, Plin. 31, 10, 46, § 114.—Trop., to prick, sting, vex, grieve, trouble, disturb, afflict, mortify, annoy, etc.:I. A.scrupulus aliquem stimulat ac pungit,
Cic. Rosc. Am. 2, 6:epistula illa ita me pupugit, ut somnum mihi ademerit,
id. Att. 2, 16, 1:jamdudum meum ille pectus pungit aculeus,
Plaut. Trin. 4, 2, 158:pungit me, quod scribis, etc.,
Cic. Fam. 7, 15, 1:si paupertas momordit, si ignominia pupugit,
id. Tusc. 3, 34, 82:quos tamen pungit aliquid,
id. ib. 5, 35, 102:odi ego, quos numquam pungunt suspiria somnos,
Prop. 3, 8 (4, 7), 27. —Hence, punctus, a, um, P. a., pricked in, like a point; hence, of time: puncto tempore (cf.: puncto temporis; v. infra), in an instant, in a moment (only in Lucr.), Lucr. 2, 263; 456; 1006; 4, 216; 6, 230.—Hence, subst. in two forms.Lit. (very rare), Mart. 11, 45, 6.—B.Transf.1.A point, small spot (as if made by pricking):b.ova punctis distincta,
Plin. 10, 52, 74, § 144:gemma sanguineis punctis,
id. 37, 8, 34, § 113:puncta quae terebrantur acu,
Mart. 11, 46, 2:ferream frontem convulnerandam praebeant punctis,
i. e. with the marks of slavery, Plin. Pan. 35.—In partic.(α).A point made in writing, Aus. Epigr. 35, 1; 145, 5;(β).as a punctuation mark,
Diom. p. 432 P.—A mathematical point. Cic. Ac. 2, 36, 116.—(γ).A point or spot on dice: quadringenis in punctum sestertiis aleam lusit, Suet. Ner. [p. 1492] 30; Aus. Prof. 1, 29.—(δ).A point or dot as the sign of a vote, made in a waxen tablet, before the introduction of separate ballots;(ε).hence, transf.,
a vote, suffrage, ballot, Cic. Planc. 22, 53; id. Mur. 34, 72; id. Tusc. 2, 26, 62.—Hence, poet., applause, approbation:omne tulit punctum qui miscuit utile dulci,
Hor. A. P. 343:discedo Alcaeus puncto illius,
id. Ep. 2, 2, 99; Aus. Grat. Act. ad Grat. 5.—A point on the bar of a steelyard, indicating the weight:2.diluis helleborum, certo compescere puncto nescius examen,
Pers. 5, 100.—A small part of any thing divided or measured off, e.g.,a.A small weight, Pers. 5, 100.—b.A small liquid measure, Front. Aquaed. 25.—c.A small portion of time, an instant, a moment (cf. momentum):d.puncto temporis eodem,
in the same moment, Cic. Sest. 24, 53; cf.:ne punctum quidem temporis,
id. Phil. 8, 7, 20; Ter. Phorm. 1, 4, 7:nullo puncto temporis intermisso,
id. N. D. 1, 20, 52; Caes. B. C. 2, 14.—In plur.:omnibus minimis temporum punctis,
Cic. N. D. 1, 24, 67:animi discessus a corpore fit ad punctum temporis,
id. Tusc. 1, 34, 82:temporis puncto omnes Uticam relinquunt,
Caes. B. C. 2, 25 fin.; Plin. Pan. 56:horae,
Hor. Ep. 2, 2, 172:diei,
Lucr. 4, 201.—Rarely absol.:punctum est quod vivimus et adhuc puncto minus,
Sen. Ep. 49, 14, 3:puncto brevissimo dilapsa domus,
App. M. 9, p. 235, 30; cf.:quod momentum, quod immo temporis punctum, aut beneficio sterile aut vacuum laude,
Plin. Pan. 56, 2; Vulg. Isa. 54, 7.—In space, a point:e.ipsa terra ita mihi parva visa est, ut me imperii nostri, quo quasi punctum ejus attingimus, poeniteret,
Cic. Rep. 6, 16, 16.—In discourse, a small portion, brief clause, short section, Cic. Par. prooem. § 2; id. de Or. 2, 41, 177; Aus. Idyll. 12 prooem.—II. -
46 seditiosus
sēdĭtĭōsus, a, um, adj. [seditio].I.Full of civil discord, factious, turbulent, mutinous, seditious (freq. and class.;II.syn.: tumnltuosus, turbulentus): adhortari adulescentes, ut turbulenti, ut seditiosi, ut perniciosi cives velint esse,
Cic. Phil. 1, 9, 22; so,seditiosus et turbulentus civis,
id. de Or. 2, 11, 48; cf. id. ib. 2, 31, 135:qui pro republicā seditiosum civem toties compescuisset,
Quint. 11, 1, 40:seditiosi tribuni plebis,
Cic. Leg. 3, 19, 44; cf.:triumviri seditiosissimi,
id. Rep. 1, 19, 31:seditiosissimus quisque,
Tac. A. 1, 44; id. H. 2, 66; 4, 34; Suet. Caes. 70.—Esp. of language:in summam invidiain contionibus cum cottidianis seditiosis et turbulentis adduxerat,
Cic. Clu. 37, 103:seditiosa atque improba oratio,
Caes. B. G. 1, 17:seditiosissima oratio, Auct. B. Afr. 28, 2: seditiosae voces,
Liv. 6, 20; Tac. H. 3, 50:seditiosis vocibus regem increpare,
Curt. 9, 4, 16; 10, 2, 12:seditiosior contio (Q. Pompeii),
Ascon. Cic. Mil. 17, 45, p. 49 Orell.:tribunatus L. Saturnini,
Suet. Caes. 12.—Transf.a.In gen., quarrelsome:b.ego illam (Clodiam) odi. Ea est enim seditiosa: ea cum viro bellum gerit, etc.,
Cic. Att. 2, 1, 5.—Exposed to discord, troubled:seditiosa ac tumultuosa vita,
Cic. Inv. 1, 3, 4.— Adv.: sēdĭtĭōsē, seditiously (acc. to I.), Cic. Clu. 1, 2; id. Mil. 3, 8; Liv. 4, 6; Tac. A. 3, 12.— Comp., Tac. H. 5, 12.— Sup., Cic. Att. 2, 21, 5. -
47 summussi
-
48 ulciscor
ulciscor, ultus, 3, v. inch. dep. [etym. dub.].I.To avenge one's self on, take vengeance on, or punish for wrong done (very freq. and class.; cf.: vindico, punio, persequor).A.With a personal object:B.ego pol illum ulciscar hodie Thessalum veneficum, Qui, etc.,
Plaut. Am. 4, 5, 9:ego illum fame, ego illum Siti, maledictis, malefactis, amatorem Ulciscar,
id. Cas. 2, 1, 10:inimicos,
id. Trin. 3, 1, 18:aliquem pro scelere,
Caes. B. G. 1, 14:ulciscendi Romanos pro iis, quas acceperant, injuriis occasio,
id. ib. 5, 38:odi hominem et odero: utinam ulcisci possem! sed illum ulciscentur mores sui,
Cic. Att. 9, 12, 2:numquam illum res publica suo jure esset ulta,
id. Mil. 33, 88:quos ego non tam ulcisci studeo, quam sanare,
id. Cat. 2, 8, 17:quos intellegis non, ut per te alium, sed ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur, laborare,
id. Div. in Caecil. 6, 22:victos acerbius,
Sall. J. 42, 4:Alphesiboea suos ulta est pro conjuge fratres,
Prop. 1, 15, 15 (19):ulta pellicem,
Hor. Epod. 3, 13; 5, 63; cf.:inimici ulciscendi causā,
Cic. Inv. 2, 5, 18:ejus casūs, quem ulciscitur,
Quint. 6, 1, 18.— Absol.:has tris ulciscendi rationes Taurus scriptas reliquit,
Gell. 7, 14, 5.—To take revenge for, to avenge, punish injustice, wrongs, etc.;II.with a non-personal object: quā in re Caesar non solum publicas sed etiam privatas injurias ultus est,
Caes. B. G. 1, 12:statuerunt, istius injurias per vos ulcisci,
Cic. Verr. 2, 2, 3, § 9; id. Fam. 12, 1, 2:injurias rei publicae,
id. Phil. 6, 1, 2:Etruscorum injurias bello,
id. Rep. 2, 21, 38:cum alii ulcisci dolorem aliquem suum vellent,
id. Sest. 20, 46:injuriam,
id. Verr. 2, 1, 28, § 72:peccata peccatis et injurias injuriis,
id. Inv. 2, 27, 81 al.; cf.:ultum ire injurias festinare,
to proceed to revenge, to revenge, Sall. J. 68, 1:ultum ire scelera et injurias,
Quint. 11, 1, 42:istius nefarium scelus,
Cic. Verr. 2, 1, 27, § 68:patrui mortem,
id. Rab. Perd. 5, 14:senis iracundiam,
Ter. Phorm. 1, 4, 12:offensas tuas,
Ov. Tr. 2, 134:barbaras Regum libidines,
Hor. C. 4, 12, 8:illatum a Persis Graeciae bellum,
Just. 2, 15, 13.—Transf., with the person to whom wrong has been done as the object, to take vengeance for, to avenge a person (much less freq. but class.):► 1.quos nobis poëtae tradiderunt patris ulciscendi causā supplicium de matre sumpsisse,
Cic. Rosc. Am. 24, 66; Auct. Her. 1, 16, 26:caesos fratres,
Ov. M. 12, 603:fratrem,
id. ib. 8, 442:patrem justa per arma,
id. F. 3, 710:numen utrumque,
id. ib. 5, 574:cadentem patriam,
Verg. A. 2, 576:quibus (armis) possis te ulcisci lacessitus,
Cic. de Or. 1, 8, 32:se,
id. Mil. 14, 38; id. Verr. 2, 4, 40, § 87; Plin. Ep. 8, 7, 2; Ov. M. 7, 397; id. P. 1, 8, 20:Hannibal se a transfugis ultus est,
Front. Strat. 3, 16, 4.— Transf., of things:a ferro sanguis humanus se ulciscitur: contactum namque eo celerius subinde rubiginem trahit,
Plin. 34, 14, 41, § 146.—With the two constructions combined:non hercle ego is sum, qui sum, ni hanc injuriam meque ultus pulcre fuero,
Plaut. Men. 3, 2, 7.Act. collat. form ulcisco, ĕre: nisi patrem materno sanguine exanclando ulciscerem, Enn. ap. Non. 292, 16 (Trag. v. 184 Vahl.).—2. -
49 vacantia
văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).I.In gen.A.Lit., of space, etc.1.Absol.:2.quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,
Lucr. 1, 507; so,spatium,
id. 2, 1053; 6, 1029:inane,
id. 1, 520:villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,
Cic. Att. 13, 52, 1:tota domus superior vacat,
id. ib. 13, 12, 10:aedes,
Plaut. Cas. 3, 1, 7:maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,
to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:locus,
id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,
Ov. M. 2, 256:odi cum late splendida cera vacat,
id. Am. 1, 11, 20:haec fiunt dum vacat harena,
Sen. Ep. 7, 4.—With abl. (so most freq.):3.illa natura caelestis et terra vacat et umore,
Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:mens vacans corpore,
id. ib. 1, 10, 25:hoste vacare domos,
Verg. A. 3, 123:(domus) quae Igne vacet,
Ov. M. 2, 764:custode vacans,
id. ib. 2, 422:ora vacent epulis,
i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —With ab:B. 1.haec a custodiis classium loca maxime vacabant,
Caes. B. C. 3, 25.—With abl.:2.ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,
Cic. Off. 1, 38, 136:nulla vitae pars vacare officio potest,
id. ib. 1, 2, 4:omni curatione et administratione rerum (dii),
id. N. D. 1, 1, 2:studiis,
id. de Or. 3, 11, 43:curā et negotio,
id. Leg. 1, 3, 8:vitio,
id. ib. 3, 3, 10:culpā,
id. Fam. 7, 3, 4:criminibus,
Quint. 10, 1, 34:febri,
Cels. 2, 14 med.:morbis,
Dig. 21, 1, 53:amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,
keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:respublica et milite illic et pecuniā vacet,
be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—With ab and abl.:II.nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,
Cic. Brut. 78, 272:(rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,
id. Deiot. 9, 27:a publico officio et munere,
id. Div. 2, 2, 7:ab opere (milites),
Caes. B. C. 3, 76:ne quando a metu ac periculis vacarent,
Liv. 7, 1:vacant ab imbecillis valetudinaria,
Col. 12, 3, 8:a culpā,
Sen. Ep. 97, 1:a periculo,
id. Q. N. 6, 1, 1:a negotiis,
Phaedr. 3 prol.—In partic.A.To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:2.quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,
Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,
Hor. C. 3, 18, 11:si vacabis,
Cic. Att. 12, 38, 2:si forte vacas,
Hor. Ep. 2, 2, 95.—After the Aug. per. esp. freq.a.Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):b.philosophiae, Quinte, semper vaco,
Cic. Div. 1, 6, 10:in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,
Plin. Ep. 3, 5, 15:huic uni negotio vacare,
Vell. 2, 114, 1:ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,
Curt. 6, 7, 21:paulum etiam palaestricis,
Quint. 1, 11, 15:studio operis pulcherrimi,
id. 12, 1, 4:foro,
id. 10, 1, 114:clientium negotiis,
Tac. A. 16, 22:non discendo tantum juri, sed etiam docendo,
Quint. 12, 1, 10:libellis legendis ac rescribendis,
Suet. Aug. 45:queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,
have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:dum perago tecum pauca sed apta, vaca,
Ov. Am. 2, 2, 2.—Vacare ad aliquid:c.non vaco ad istas ineptias,
Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):in grande opus,
Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:sternere acies,
Stat. Th. 8, 185.—Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).(α).With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:(β).tunc et elegiam vacabit in manus sumere,
Quint. 10, 1, 58:non vacabit incohare haec studia,
id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:B.nobis venari nec vacat nec libet,
Plin. Ep. 9, 16, 1:non vacat exiguis rebus adesse Jovi,
Ov. Tr. 2, 216:nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,
id. M. 5, 334:obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,
Quint. 10, 3, 27:cui esse diserto vacet,
id. 11, 1, 50:quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,
Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:teneri properentur amores, Dum vacat,
Ov. Am. 3, 1, 70:si vacat,
Juv. 1, 21. —Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:2.cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,
Liv. 42, 4, 3:fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,
Dig. 41, 3, 37:si nemo sit, bona vacabunt,
ib. 38, 7, 2 fin. —Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:A.si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,
Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,
Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,
id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.Empty, unoccupied, without an owner, vacant:B.locus,
Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:metaphora... vacantem locum occupare debet,
Quint. 8, 6, 18:regnum,
Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:saltus,
Verg. G. 3, 477:balneae,
Tac. H. 3, 11:bona,
Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,
Tac. A. 3, 28.—Of women, single, unmarried, without a husband:C.qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,
Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—Of persons, at leisure, unoccupied, idle:nec petiit animum vacantem,
Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,
Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16. -
50 vaco
văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).I.In gen.A.Lit., of space, etc.1.Absol.:2.quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,
Lucr. 1, 507; so,spatium,
id. 2, 1053; 6, 1029:inane,
id. 1, 520:villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,
Cic. Att. 13, 52, 1:tota domus superior vacat,
id. ib. 13, 12, 10:aedes,
Plaut. Cas. 3, 1, 7:maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,
to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:locus,
id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,
Ov. M. 2, 256:odi cum late splendida cera vacat,
id. Am. 1, 11, 20:haec fiunt dum vacat harena,
Sen. Ep. 7, 4.—With abl. (so most freq.):3.illa natura caelestis et terra vacat et umore,
Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:mens vacans corpore,
id. ib. 1, 10, 25:hoste vacare domos,
Verg. A. 3, 123:(domus) quae Igne vacet,
Ov. M. 2, 764:custode vacans,
id. ib. 2, 422:ora vacent epulis,
i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —With ab:B. 1.haec a custodiis classium loca maxime vacabant,
Caes. B. C. 3, 25.—With abl.:2.ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,
Cic. Off. 1, 38, 136:nulla vitae pars vacare officio potest,
id. ib. 1, 2, 4:omni curatione et administratione rerum (dii),
id. N. D. 1, 1, 2:studiis,
id. de Or. 3, 11, 43:curā et negotio,
id. Leg. 1, 3, 8:vitio,
id. ib. 3, 3, 10:culpā,
id. Fam. 7, 3, 4:criminibus,
Quint. 10, 1, 34:febri,
Cels. 2, 14 med.:morbis,
Dig. 21, 1, 53:amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,
keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:respublica et milite illic et pecuniā vacet,
be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—With ab and abl.:II.nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,
Cic. Brut. 78, 272:(rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,
id. Deiot. 9, 27:a publico officio et munere,
id. Div. 2, 2, 7:ab opere (milites),
Caes. B. C. 3, 76:ne quando a metu ac periculis vacarent,
Liv. 7, 1:vacant ab imbecillis valetudinaria,
Col. 12, 3, 8:a culpā,
Sen. Ep. 97, 1:a periculo,
id. Q. N. 6, 1, 1:a negotiis,
Phaedr. 3 prol.—In partic.A.To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:2.quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,
Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,
Hor. C. 3, 18, 11:si vacabis,
Cic. Att. 12, 38, 2:si forte vacas,
Hor. Ep. 2, 2, 95.—After the Aug. per. esp. freq.a.Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):b.philosophiae, Quinte, semper vaco,
Cic. Div. 1, 6, 10:in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,
Plin. Ep. 3, 5, 15:huic uni negotio vacare,
Vell. 2, 114, 1:ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,
Curt. 6, 7, 21:paulum etiam palaestricis,
Quint. 1, 11, 15:studio operis pulcherrimi,
id. 12, 1, 4:foro,
id. 10, 1, 114:clientium negotiis,
Tac. A. 16, 22:non discendo tantum juri, sed etiam docendo,
Quint. 12, 1, 10:libellis legendis ac rescribendis,
Suet. Aug. 45:queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,
have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:dum perago tecum pauca sed apta, vaca,
Ov. Am. 2, 2, 2.—Vacare ad aliquid:c.non vaco ad istas ineptias,
Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):in grande opus,
Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:sternere acies,
Stat. Th. 8, 185.—Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).(α).With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:(β).tunc et elegiam vacabit in manus sumere,
Quint. 10, 1, 58:non vacabit incohare haec studia,
id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:B.nobis venari nec vacat nec libet,
Plin. Ep. 9, 16, 1:non vacat exiguis rebus adesse Jovi,
Ov. Tr. 2, 216:nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,
id. M. 5, 334:obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,
Quint. 10, 3, 27:cui esse diserto vacet,
id. 11, 1, 50:quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,
Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:teneri properentur amores, Dum vacat,
Ov. Am. 3, 1, 70:si vacat,
Juv. 1, 21. —Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:2.cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,
Liv. 42, 4, 3:fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,
Dig. 41, 3, 37:si nemo sit, bona vacabunt,
ib. 38, 7, 2 fin. —Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:A.si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,
Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,
Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,
id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.Empty, unoccupied, without an owner, vacant:B.locus,
Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:metaphora... vacantem locum occupare debet,
Quint. 8, 6, 18:regnum,
Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:saltus,
Verg. G. 3, 477:balneae,
Tac. H. 3, 11:bona,
Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,
Tac. A. 3, 28.—Of women, single, unmarried, without a husband:C.qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,
Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—Of persons, at leisure, unoccupied, idle:nec petiit animum vacantem,
Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,
Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16. -
51 vulgus
vulgus ( volg-), i, n. ( masc., Att., Sisenn., and Varr. ap. Non. p. 230, 27 sq.; Verg. A. 2, 99; Phaedr. 4, 14; Liv. 6, 34, 5; 24, 32, 1; Lucr. 2, 920 et saep.) [Sanscr. várga, a group], the great mass, the multitude, the people, public (class.; cf.: plebs, turba).I.In [p. 2016] gen.:II.non est consilium in vulgo, non ratio, etc.,
Cic. Planc. 4, 9; Sall. J. 66, 2; Verg. A. 2, 39:quod in vulgus gratum esse sentimus,
with the people, with the public, generally, Cic. Att. 2, 22, 3:in vulgus notus,
id. ib. 9, 5, 2; Liv. 22, 3, 14; Tac. H. 1, 71; 2, 26 fin.;2, 93 al.: apio gratia in vulgo est,
Plin. 20, 11, 44, § 112.—In partic.A.A mass, crowd, throng, multitude of persons or animals:B.vulgus servorum,
Ter. And. 3, 4, 4:mulierum,
id. Hec. 4, 2, 24:patronorum,
Cic. Brut. 97, 332:insipientium,
id. Tusc. 2, 26, 63:densum (umbrarum),
Hor. C. 2, 13, 32:inane (animarum),
Ov. F. 2, 554:femineum,
Luc. 7, 39:incautum (ovium),
Verg. G. 3, 469:aequoreum,
of sea-monsters, Sen. Hippol. 957.—With an accessory idea of contempt, the crowd, the vulgar, mob, rabble, populace:C.sapientis judicium a judicio vulgi discrepat,
Cic. Brut. 53, 198:ceteri omnes strenui, boni, nobiles atque ignobiles, vulgus fuimus sine gratiā, sine auctoritate,
Sall. C. 20, 7:gratiam ad vulgum quaesierat,
Liv. 6, 34, 5:quid oportet Nos facere, a vulgo longe lateque remotos?
Hor. S. 1, 6, 18:odi profanum vulgus et arceo,
id. C. 3, 1, 1:malignum Spernere vulgus,
id. ib. 2, 16, 40:infidum,
id. ib. 1, 35, 25:mobile,
Stat. S. 2, 2, 123: fani pulchritudo et vetustas Praenestinarum etiam nunc retinet sortium nomen: atque id in vulgus;quis enim magistratus aut quis vir illustrior utitur sortibus?
among the common people, among the populace, Cic. Div. 2, 41, 86:spargere voces In volgum ambiguas,
Verg. A. 2, 99:alio pane procerum, alio volgi,
Plin. 19, 4, 19, § 53:vulgus proceresque gemunt,
Ov. M. 8, 526.—Militari gratiora vulgo, the common soldiery, Curt. 3, 6, 19:vulgo militum acceptior,
id. 7, 2, 33.— Hence, vulgō ( volg-), abl. adv., prop. among the multitude; hence, in gen., before every body, before all the world, generally, universally, everywhere, all over, commonly, openly, publicly (syn.:palam, publice, aperte): num locum ad spectandum dare? aut ad prandium invitare? Minime, sed vulgo, passim. Quid est vulgo? Universos,
Cic. Mur. 35, 73:ejusmodi tempus erat, ut homines vulgo impune occiderentur,
id. Rosc. Am. 29, 80:vulgo totis castris testamenta obsignabantur,
Caes. B. G. 1, 39:accidit, ut vulgo milites ab signis discederent,
id. ib. 5, 33:vulgo nascetur amomum,
everywhere, Verg. E. 4, 25:vituli volgo moriuntur in herbis,
id. G. 3, 494:vulgo loquebantur, Antonium mansurum esse Casilini,
generally, Cic. Att. 16, 10, 1:aliquid vulgo ostendere ac proferre,
before all the world, openly, id. Verr. 2, 4, 28, § 64; cf.:quas (litteras) vulgo ad te mitto,
id. Q. Fr. 3, 1, 6, § 21:verum illud verbum est, vulgo quod dici solet, Omnes, etc.,
usually, Ter. And. 2, 5, 15; cf.:ut vulgo uti solemus,
Quint. 9, 2, 8:hoc quod vulgo sententias vocamus,
id. 12, 10, 48:victum vulgo quaerere,
i. e. by prostitution, Ter. Heaut. 3, 1, 38; so,vulgo concepti,
Dig. 1, 5, 23.
См. также в других словарях:
odi — odi·om·e·ter; odi·ous; odi·um; pal·in·odi·al; poly·my·odi; syn·odi·con; odi·ous·ly; odi·ous·ness; poly·my·odi·an; … English syllables
òdi — m. haine; aversion; répugnance. Prendre en òdi : prendre en grippe. Venir en òdi [ou en òli] énerver, devenir odieux. « Disié : es fini ! l oustau vèn en òdi à mi cabro. » A. Daudet. voir aïrança, gripa, tic … Diccionari Personau e Evolutiu
ODI — bezeichnet: One Day International, Ein Tages Länderspiele im Cricket Open Datalink Interface, ein Netzwerkprotokoll Oxygen desaturation Index odi steht für: OpenDocument Bild, eine Dateiendung … Deutsch Wikipedia
Odi — bezeichnet: One Day International, Ein Tages Länderspiele im Cricket Open Datalink Interface, ein Netzwerkprotokoll odi steht für: OpenDocument Bild, eine Dateiendung … Deutsch Wikipedia
ODI — has various meanings, including: Office for Disability Issues UK public body One Day International cricket match Overseas Development Institute UK think tank on international development. Open Data Link Interface an implementation of the OSI… … Wikipedia
ODI — ODI, Open Data Link Interface … Universal-Lexikon
ODI — (Open Data Link Interface) software interface that enables many Data Link Layer protocols to share one driver (Internet) … English contemporary dictionary
ODI — (cricket) abbrev One day international … Useful english dictionary
.odi — Vorlage:Infobox Dateiformat/Wartung/magic fehltVorlage:Infobox Dateiformat/Wartung/website fehlt OpenDocument Dateiendung .od* (Vorlagen: .ot*) MIME Type application/vnd.oasis.opendocument.* Entwickelt von … Deutsch Wikipedia
ODI — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Sigles d’une seule lettre Sigles de deux lettres > Sigles de trois lettres Sigles de quatre lettres … Wikipédia en Français
Odi — (Furieux) L’époux disparu de Freyja parti voyager au loin. Il est le pére de Hnoss et de Gersemi. Note: Il est possible qu’Odi n’ait été en fait Odin lui même... Autre nom: Odur … Mythologie nordique