Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

punctum

  • 1 punctum

        punctum ī, n    [P. n. of pungo], a prick, puncture: volucris parvulae (i. e. muscae), Ph.— A point, mathematical point, C.—Since in the comitia a point upon the waxed tablet indicated the name voted for, an affirmative vote, vote, suffrage, ballot: quot in eā tribu puncta tuleris: Omne tulit punctum qui miscuit utile dulci, i. e. has everybody's approval, H.—In space, a point: quasi punctum (terrae).—With temporis, the smallest portion of time, an instant, moment, point of time: Num temporis mihi punctum ad hanc rem est, T.: uno puncto temporis, at the same instant: nullo puncto temporis intermisso: animi discessus a corpore fit ad punctum temporis: temporis puncto Uticam relinquunt, Cs.—In discourse, a brief clause, short section.
    * * *
    point; dot/spot; small hole/puncture; pin prick; sting; vote/tick; tiny amount; point; full-stop; period (sign of punctuation)

    Latin-English dictionary > punctum

  • 2 punctum

    punctum, i, n., v. pungo, P. a.

    Lewis & Short latin dictionary > punctum

  • 3 punctum

    a prick, little hole, puncture / a point, spot, place.

    Latin-English dictionary of medieval > punctum

  • 4 pungo

    pungo, pŭpŭgi, punctum, 3 (old fut. perf. pepugero, Att. ap. Gell. 7, 9, 10; perf. punxi, acc. to Diom. p. 369 P.:

    pupungi, in pungit, punxit, pupungit,

    Not. Tir. p. 131; scanned pŭpūgi, Prud. steph. 9, 59), v. a. [root pug-, to thrust, strike, whence also pugil, pugnus; Gr. pux, etc.], to prick, puncture (class.).
    I.
    Lit.:

    aliquem,

    Cic. Sest. 10, 24:

    acu comatoriā mihi malas pungebat,

    Petr. 21:

    vulnus quod acu punctum videretur,

    Cic. Mil. 24, 65.—
    B.
    Transf.
    * 1.
    To pierce into, penetrate, enter:

    corpus,

    Lucr. 2, 460 (v. the passage in connection).—
    2.
    To affect sensibly, to sting, bite: ut pungat colubram: cum pupugerit, etc., Varr. ap. Prisc. p. 894 P.:

    pungunt sensum,

    Lucr. 4, 625:

    aliquem manu,

    to pinch, Petr. 87 fin.:

    nitrum adulteratum pungit,

    has a pungent taste, Plin. 31, 10, 46, § 114.—
    3.
    To press, hasten:

    futura pungunt, nec se superari sinunt,

    Pub. Syr. v. 177 Rib.—
    II.
    Trop., to prick, sting, vex, grieve, trouble, disturb, afflict, mortify, annoy, etc.:

    scrupulus aliquem stimulat ac pungit,

    Cic. Rosc. Am. 2, 6:

    epistula illa ita me pupugit, ut somnum mihi ademerit,

    id. Att. 2, 16, 1:

    jamdudum meum ille pectus pungit aculeus,

    Plaut. Trin. 4, 2, 158:

    pungit me, quod scribis, etc.,

    Cic. Fam. 7, 15, 1:

    si paupertas momordit, si ignominia pupugit,

    id. Tusc. 3, 34, 82:

    quos tamen pungit aliquid,

    id. ib. 5, 35, 102:

    odi ego, quos numquam pungunt suspiria somnos,

    Prop. 3, 8 (4, 7), 27. —Hence, punctus, a, um, P. a., pricked in, like a point; hence, of time: puncto tempore (cf.: puncto temporis; v. infra), in an instant, in a moment (only in Lucr.), Lucr. 2, 263; 456; 1006; 4, 216; 6, 230.—Hence, subst. in two forms.
    I. A.
    Lit. (very rare), Mart. 11, 45, 6.—
    B.
    Transf.
    1.
    A point, small spot (as if made by pricking):

    ova punctis distincta,

    Plin. 10, 52, 74, § 144:

    gemma sanguineis punctis,

    id. 37, 8, 34, § 113:

    puncta quae terebrantur acu,

    Mart. 11, 46, 2:

    ferream frontem convulnerandam praebeant punctis,

    i. e. with the marks of slavery, Plin. Pan. 35.—
    b.
    In partic.
    (α).
    A point made in writing, Aus. Epigr. 35, 1; 145, 5;

    as a punctuation mark,

    Diom. p. 432 P.—
    (β).
    A mathematical point. Cic. Ac. 2, 36, 116.—
    (γ).
    A point or spot on dice: quadringenis in punctum sestertiis aleam lusit, Suet. Ner. [p. 1492] 30; Aus. Prof. 1, 29.—
    (δ).
    A point or dot as the sign of a vote, made in a waxen tablet, before the introduction of separate ballots;

    hence, transf.,

    a vote, suffrage, ballot, Cic. Planc. 22, 53; id. Mur. 34, 72; id. Tusc. 2, 26, 62.—Hence, poet., applause, approbation:

    omne tulit punctum qui miscuit utile dulci,

    Hor. A. P. 343:

    discedo Alcaeus puncto illius,

    id. Ep. 2, 2, 99; Aus. Grat. Act. ad Grat. 5.—
    (ε).
    A point on the bar of a steelyard, indicating the weight:

    diluis helleborum, certo compescere puncto nescius examen,

    Pers. 5, 100.—
    2.
    A small part of any thing divided or measured off, e.g.,
    a.
    A small weight, Pers. 5, 100.—
    b.
    A small liquid measure, Front. Aquaed. 25.—
    c.
    A small portion of time, an instant, a moment (cf. momentum):

    puncto temporis eodem,

    in the same moment, Cic. Sest. 24, 53; cf.:

    ne punctum quidem temporis,

    id. Phil. 8, 7, 20; Ter. Phorm. 1, 4, 7:

    nullo puncto temporis intermisso,

    id. N. D. 1, 20, 52; Caes. B. C. 2, 14.—In plur.:

    omnibus minimis temporum punctis,

    Cic. N. D. 1, 24, 67:

    animi discessus a corpore fit ad punctum temporis,

    id. Tusc. 1, 34, 82:

    temporis puncto omnes Uticam relinquunt,

    Caes. B. C. 2, 25 fin.; Plin. Pan. 56:

    horae,

    Hor. Ep. 2, 2, 172:

    diei,

    Lucr. 4, 201.—Rarely absol.:

    punctum est quod vivimus et adhuc puncto minus,

    Sen. Ep. 49, 14, 3:

    puncto brevissimo dilapsa domus,

    App. M. 9, p. 235, 30; cf.:

    quod momentum, quod immo temporis punctum, aut beneficio sterile aut vacuum laude,

    Plin. Pan. 56, 2; Vulg. Isa. 54, 7.—
    d.
    In space, a point:

    ipsa terra ita mihi parva visa est, ut me imperii nostri, quo quasi punctum ejus attingimus, poeniteret,

    Cic. Rep. 6, 16, 16.—
    e.
    In discourse, a small portion, brief clause, short section, Cic. Par. prooem. § 2; id. de Or. 2, 41, 177; Aus. Idyll. 12 prooem.—
    II.
    puncta, ae, f. (very rare), a prick, puncture, Veg. Mil. 1, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > pungo

  • 5 acus

        acus ūs, f    [2 AC-], a needle: volnus acu punctum: pingere acu, to embroider, V.
    * * *
    I
    husks of grain/beans, chaff
    II
    needle, pin; hair-pin; pipefish, needlefish; detail; husks/chaff (pl.)

    Latin-English dictionary > acus

  • 6 ferō

        ferō tulī (tetulī, T., Ct.), lātus, ferre    [1 FER-; TAL-], to bear, carry, support, lift, hold, take up: aliquid, T.: arma, Cs.: sacra Iunonis, H.: cadaver umeris, H.: Pondera tanta, O.: oneri ferendo est, able to carry, O.: pedes ferre recusant Corpus, H.: in Capitolium faces: ventrem ferre, to be pregnant, L.: (eum) in oculis, to hold dear.—To carry, take, fetch, move, bear, lead, conduct, drive, direct: pisciculos obolo in cenam seni, T.: Caelo supinas manūs, raisest, H.: ire, pedes quocumque ferent, H.: opertā lecticā latus per oppidum: signa ferre, put in motion, i. e. march, Cs.: huc pedem, come, T.: pedem, stir, V.: ferunt sua flamina classem, V.: vagos gradūs, O.: mare per medium iter, pursue, V.: quo ventus ferebat, drove, Cs.: vento mora ne qua ferenti, i. e. when it should blow, V.: itinera duo, quae ad portum ferebant, led, Cs.: si forte eo vestigia ferrent, L.: corpus et arma tumulo, V.—Prov.: In silvam non ligna feras, coals to Newcastle, H.—With se, to move, betake oneself, hasten, rush: mihi sese obviam, meet: me tempestatibus obvium: magnā se mole ferebat, V.: ad eum omni studio incitatus ferebatur, Cs.: alii perterriti ferebantur, fled, Cs.: pubes Fertur equis, V.: (fera) supra venabula fertur, springs, V.: quocumque feremur, are driven: in eam (tellurem) feruntur pondera: Rhenus per finīs Nantuatium fertur, flows, Cs.—Praegn., to carry off, take by force, snatch, plunder, spoil, ravage: rapiunt incensa feruntque Pergama, V.: puer fertur equis, V.— To bear, produce, yield: quae terra fruges ferre possit: flore terrae quem ferunt, H. — To offer, bring (as an oblation): Sacra matri, V.: tura superis, O.— To get, receive, acquire, obtain, earn, win: donum, T.: fructūs ex sese: partem praedae: crucem pretium sceleris, Iu.: Plus poscente, H.—Fig., to bear, carry, hold, support: vina, quae vetustatem ferunt, i. e. are old: Scripta vetustatem si ferent, attain, O.: Insani sapiens nomen ferat, be called, H.: finis alienae personae ferendae, bearing an assumed character, L.: secundas (partīs), support, i. e. act as a foil, H.— To bring, take, carry, render, lead, conduct: mi auxilium, bring help: alcui subsidium, Cs.: condicionem, proffer, Cs.: matri obviae complexum, L.: fidem operi, procure, V.: mortem illis: ego studio ad rem p. latus sum, S.: numeris fertur (Pindar) solutis, H.: laudibus alquem in caelum, praise: (rem) supra quam fieri possit, magnify: virtutem, ad caelum, S.: in maius incertas res, L.— To prompt, impel, urge, carry away: crudelitate et scelere ferri, be carried away: furiatā mente ferebar, V.: quo animus fert, inclination leads, S.: si maxime animus ferat, S.: fert animus dicere, impels, O.— To carry off, take away, remove: Omnia fert aetas, V.—With se, to carry, conduct: Quem sese ore ferens! boasting, V.: ingentem sese clamore, paraded, V.— To bear, bring forth, produce: haec aetas oratorem tulit: tulit Camillum paupertas, H.— To bear away, win, carry off, get, obtain, receive: omnium iudicio primas: ex Etruscā civitate victoriam, L.: laudem inter suos, Cs.: centuriam, tribūs, get the votes: Omne tulit punctum, H.: repulsam a populo, experience: Haud inpune feres, escape, O.— To bear, support, meet, experience, take, put up with, suffer, tolerate, endure: alcius desiderium: voltum atque aciem oculorum, Cs.: multa tulit fecitque puer, H.: iniurias civium, N.: quem ferret, si parentem non ferret suom? brook, T.: tui te diutius non ferent: dolores fortiter: iniurias tacite: rem aegerrume, S.: tacite eius verecundiam non tulit senatus, quin, etc., i. e. did not let it pass, without, etc., L.: servo nubere nympha tuli, O.: moleste tulisti, a me aliquid factum esse, etc.: gravissime ferre se dixit me defendere, etc.: non ferrem moleste, si ita accidisset: casum per lamenta, Ta.: de Lentulo sic fero, ut debeo: moleste, quod ego nihil facerem, etc.: cum mulier fleret, homo ferre non potuit: iratus atque aegre ferens, T.: patior et ferendum puto: non tulit Alcides animis, control himself, V.—Of feeling or passion, to bear, experience, disclose, show, exhibit: dolorem paulo apertius: id obscure: haud clam tulit iram, L.—In the phrase, Prae se ferre, to manifest, profess, show, display, declare: cuius rei facultatem secutum me esse, prae me fero: noli, quaero, prae te ferre, vos esse, etc.: speciem doloris voltu prae se tulit, Ta.—Of speech, to report, relate, make known, assert, celebrate, say, tell: haec omnibus ferebat sermonibus, Cs.: pugnam laudibus, L.: quod fers, cedo, say, T.: quae nunc Samothracia fertur, is called, V.: si ipse... acturum se id per populum aperte ferret, L.: homo ut ferebant, acerrimus, as they said: si, ut fertur, etc., as is reported: non sat idoneus Pugnae ferebaris, were accounted, H.: utcumque ferent ea facta minores, will regard, V.: hunc inventorem artium ferunt, they call, Cs.: multa eius responsa acute ferebantur, were current: quem ex Hyperboreis Delphos ferunt advenisse: qui in contione dixisse fertur.—Of votes, to cast, give in, record, usu. with suffragium or sententiam: de me suffragium: sententiam per tabellam (of judges): aliis audientibus iudicibus, aliis sententiam ferentibus, i. e. passing judgment, Cs.: in senatu de bello sententiam.—Of a law or resolution, to bring forward, move, propose, promote: legem: lege latā: nihil erat latum de me: de interitu meo quaestionem: rogationes ad populum, Cs.: te ad populum tulisse, ut, etc., proposed a bill: de isto foedere ad populum: cum, ut absentis ratio haberetur, ferebamus.— Impers: lato ad populum, ut, etc., L.— With iudicem, to offer, propose as judge: quem ego si ferrem iudicem, etc.: iudicem illi, propose a judge to, i. e. go to law with, L.—In book-keeping, to enter, set down, note: minus quam Verres illi expensum tulerit, etc., i. e. set down as paid.—To require, demand, render necessary, allow, permit, suffer: dum aetatis tempus tulit, T.: si tempus ferret: incepi dum res tetulit, nunc non fert, T.: graviora verba, quam natura fert: sicut hominum religiones ferunt: ut aetas illa fert, as is usual at that time of life: si ita commodum vestrum fert: si vestra voluntas feret, if such be your pleasure: uti fors tulit, S.: natura fert, ut, etc.
    * * *
    ferre, tuli, latus V
    bring, bear; tell speak of; consider; carry off, win, receive, produce; get

    Latin-English dictionary > ferō

  • 7 pungō

        pungō pupugī, punctus, ere    [PIC-], to prick, puncture: neminem.— To produce by pricking, make by a thrust: volnus acu punctum.—Fig., to prick, sting, vex, grieve, trouble, disturb, afflict, mortify, annoy: (scrupulus) se dies noctīsque pungit: si paupertas momordit, si ignominia pupugit: quos tamen pungit aliquid: pungit me, quod scribis, etc., I am annoyed by, etc.
    * * *
    I
    pungere, pepugi, punctus V TRANS
    prick, puncture; sting (insect); jab/poke; mark with points/pricks; vex/trouble
    II
    pungere, pupugi, punctus V TRANS
    prick, puncture; sting (insect); jab/poke; mark with points/pricks; vex/trouble

    Latin-English dictionary > pungō

  • 8 ūtilis

        ūtilis e, adj. with comp. and sup.    [utor], useful, serviceable, beneficial, profitable, advantageous, expedient, to good purpose: res utiles et salutares: Quid Sophocles et Aeschylus utile ferrent, H.: Quernaque glans victa est utiliore cibo, O.: non enim mihi est vita utilior quam animi talis adfectio: posse iis utiles esse amicos, Cs.: loci muniti et sibi utiles, S.: ver utile silvis, V.: homo ad nullam rem: pedibus, naribus, O.: bis pomis utilis arbos, V.: Adspirare et adesse choris crat utilis (tibia), H.: numquam est utile peccare: Nimirum sapere est adiectis utile nugis, H.: nec in perturbatā re p. eos utile est praeesse vobis, expedient, L.—As subst n., the useful: Omne tulit punctum, qui miscuit utile dulci, i. e. profit with pleasure, H.: honestum praetulit utili, honor to profit, H.— Fit, suitable, adapted, proper: utilium bello studiosus equorum, O.: passo psithia utilior, V.: radix medendi Utilis, O.
    * * *
    utilis, utile ADJ
    useful, profitable, practical, helpful, advantageous

    Latin-English dictionary > ūtilis

  • 9 pungo

    , pupugi, punctum
    to prick, puncture, stab / touch, move.
    to penetrate / sting, annoy, harrass.

    Latin-English dictionary of medieval > pungo

  • 10 acus

    1.
    ăcus, ūs, f. [cf. 2. acer].
    I.
    A needle or pin, as being pointed, both for common use and ornament:“quasarcinatrix veletiam ornatrix utitur,” Paul. ex Fest. p. 9 Müll.
    A.
    Lit.:

    mirabar vulnus, quod acu punctum videtur,

    Cic. Mil. 24.—Hence, acu pingere, to embroider, Verg. A. 9, 582; Ov. M. 6, 23; cf. Plin. 8, 48, § 191; Isid. Orig. 19, 22, 22.—Esp. a hair-pin:

    figat acus tortas sustineatque comas,

    Mart. 14, 24:

    foramen acūs,

    the eye of a needle, Vulg. Matt. 19, 24.—Also, a surgeon's needle, a probe, Cels. 7, 17.—Hence,
    B.
    Trop.: acu rem tangere, to touch the thing with a needle; in Engl. phrase, to hit the nail on the head, Plaut. Rud. 5, 2, 19; so,

    to denote careful and successful effort: si acum quaereres, acum invenisses,

    id. Men. 2, 1, 13.—
    II.
    The tongue of a buckle, Treb. Poll. Claud. 14.—
    III.
    I. q. acus, ĕris, Col. 2, 10, 40.—
    IV.
    An implement of husbandry, Pall. 1, 43, 2.
    2.
    ăcus, ĕris, n. (also, ūs, f., v. 1. acus, III.) [kindred with acus, ūs, Goth. ahana, old Norse agn, old Germ. Agana ], = achuron, the husk of grain and of pulse; chaff, Cato, R. R. 54, 2; Varr. R. R. 1, 52; 57; 3, 9, 8.
    3.
    ăcus, i, m. [1. acus], a kind of sea-fish with a pointed snout, the hornpike or gar-pike (Gr. belonê):

    acus sive belone unus piscium, etc.,

    Plin. 9, 51, 76, § 166:

    et satius tenues ducere credis acos,

    Mart. 10, 37, 6; cf. Plin. 32, 11, 53, § 145, where belonae again occurs. (Some read una for unus in the passage from Plin., and acūs for acos in Mart., as if these forms belonged to 1. acus.)

    Lewis & Short latin dictionary > acus

  • 11 extremitas

    extrēmĭtas, ātis ( gen. plur. extremitatium, Plin. 29, 2, 9, § 32; cf. infra), f. [extremus], the extremity, end of a thing (class.):

    infinitas regiones, quarum nulla est ora, nulla extremitas,

    Cic. Fin. 2, 31, 102: mundus globosus est fabricatus, quod sphairoeides Graeci vocant:

    cujus omnis extremitas paribus in medio radiis attingitur,

    outer circumference, id. Univ. 6:

    circuli,

    Plin. 2, 17, 14, § 73; cf.:

    extremitatem et quasi libramentum (esse), in quo nulla omnino crassitudo sit (opp. punctum and lineamentum),

    superficies, Cic. Ac. 2, 36, 116:

    picturae,

    the outer edge, outline, Plin. 35, 10, 36, § 68.—In plur.:

    Aethiopiae,

    Plin. 6, 30, 35, § 188:

    lacuum,

    id. 31, 7, 39, § 73:

    corporis,

    id. 28, 6, 17, § 61; cf. absol.:

    febrium accessiones cum frigore extremitatum,

    the extremities, id. 23, 1, 24, § 48.—As rhet. t. t.:

    extremitates,

    extremes, extreme opposites, Quint. 11, 3, 15.—As gram. t. t., the termination, Prisc. ad Julian. Ep. §§ 5, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > extremitas

  • 12 interpungo

    inter-pungo, punxi, punctum, 3, v. a., to place points between words, to point, punctuate:

    cum scribimus, interpungere consuevimus,

    Sen. Ep. 40.—Hence, inter-punctus, a, um, P. a., well divided:

    narratio distincta personis et interpuncta sermonibus,

    Cic. de Or. 2, 80, 328:

    clausula,

    id. ib. 3, 44, 173:

    intervalla,

    id. Or. 16, 53.— As subst.:

    interpuncta verborum,

    divisions by punctuation, id. de Or. 3, 46, 181.

    Lewis & Short latin dictionary > interpungo

  • 13 momentum

    mōmentum, i, n. [for movimentum, from moveo], a movement, motion (as an indwelling force; cf.: motio, motus; class.).
    I.
    Lit.:

    astra forma ipsa figuraque sua momenta sustentant,

    Cic. N. D. 2, 46, 117:

    pisces levi caudae in utrumque momento velocitatem suam flectunt,

    Sen. Ep. 90, 24:

    utque leves tactus momentaque parva sequantur,

    Ov. M. 4, 180.—
    II.
    Transf.
    A.
    An alteration, change, disturbance, movement, revolution:

    cetera populi Romani vectigalia, perlevi saepe momento fortunae, inclinatione temporis pendere,

    Cic. Agr. 2, 29, 80:

    nullum momentum annonae facere,

    to effect no alteration in the price of corn, Liv. 4, 12:

    animi,

    id. 39, 5:

    provincias magnis momentis concusserat,

    Vell. 2, 78, 1:

    sine momento rerum, partisque ruinā cadere,

    Luc. 7, 118.—
    B.
    A particle sufficient to turn the scales:

    momentum staterae,

    Vulg. Isa. 40, 15; id. Sap. 11, 23; hence, a particle, a part, a point:

    myrrhae momentum,

    Plin. 30, 10, 27, § 87:

    quibus (regnis) pro ignobili momento erat accessura Macedonia,

    a make-weight, Just. 7, 3, 1:

    sol cotidie ex alio caeli momento, quam pridie, oritur,

    a point, part, Plin. 18, 34, 77, § 333:

    corpus orationis in parva momenta diducendo consumere,

    Quint. 3, 11, 23; to lose the main subject in minute divisions:

    ordo rerum tribus momentis consertus est,

    id. 5, 10, 71:

    officiorum,

    parts, Cic. Mur. 2, 3. —
    b.
    In partic.
    (α).
    Of time, a short time, brief space, moment (syn. punctum):

    parvis momentis multa natura affingit,

    instants, moments, Cic. Div. 1, 52, 118:

    momentis certis dimensis,

    at certain fixed times, Plin. Ep. 4, 30, 3:

    non cunctandum ratus Hannibal, totis viribus adgressus urbem momento cepit,

    Liv. 21, 14, 3:

    momento temporis,

    in a moment, id. 21, 33; 35, 11, 13:

    momento horae,

    in quick lapse of time, Hor. S. 1, 1, 7; cf.:

    momento unius horae,

    Curt. 9, 6, 21:

    horae momento,

    Liv. 5, 7, 3; 9, 16:

    Maecenati triennio supremo nullo horae momento contigit somnus,

    could not sleep a single hour, Plin. 7, 51, 52, § 172:

    brevi horarum momento,

    in a few hours, Just. 2, 14, 9:

    ut momentum horae pereat,

    that a short hour be lost, Phaedr. 3 prol. 5:

    momento fit cinis diu silva,

    in a moment, Sen. Q. N. 3, 27, 3:

    in momento, in ictu oculi,

    Vulg. 1 Cor. 15, 52:

    in momento indignationis,

    id. Isa. 54, 8:

    pruna stomacho non utilissima, sed brevi momento,

    are hurtful, but only for a short time, Plin. 23, 7, 66, § 132:

    quantum quoquo momento temporis adiciatur,

    Gai. Inst. 2, 70:

    hoc fit dicis gratia uno momento,

    id. ib. 1, 141.—
    (β).
    Transf., of space, distance, a little way:

    parvo momento antecedere,

    Caes. B. C. 2, 6:

    visūs nostri tarditas non subsequitur momenta currentis (sc. stellae), sed videt simul et unde exsilierit et quo pervenerit,

    does not trace the successive points of its course, but sees the whole at once, Sen. Q. N. 1, 14, 4.—
    2.
    Trop., a cause, a circumstance; weight, influence, importance, moment:

    minimis momentis maximae inclinationes temporum fiunt,

    from the slightest causes spring the greatest changes, Cic. Phil. 5, 10, 26:

    momenta omnia observare,

    all the circumstances, id. Fam. 6, 10, 5:

    unamquamque rem momento suo ponderare,

    according to its importance, id. Font. 6, 21; cf.:

    ut omnia verborum momentis, non rerum ponderibus examinet,

    id. Rep. 3, 8, 12:

    ita parvae res magnum in utramque partem momentum habuerunt,

    influence, Caes. B. C. 3, 70:

    quorum adventus hoc tamen momenti fecit, ut Scipio abscederet inde, etc.,

    Liv. 29, 35:

    nullum momentum in dando adimendoque regno habere,

    no decisive influence, id. 1, 47, 6:

    momenti aliquid apud Magnetas ad repetendam societatem Romanam facere,

    id. 35, 39, 3:

    cave quidquam habeat momenti gratia,

    weight, influence, Cic. Mur. 30, 62:

    magno ad persuadendum momento esse,

    id. Inv. 2, 26, 77:

    potentia,

    motives, Ov. M. 11, 285:

    Leonis (sideris),

    influence, Hor. Ep. 1, 10, 16:

    praebe nostrae momenta saluti,

    promote, Ov. P. 4, 13, 49:

    erant octo cohortes... tum discordiā temporum a legione digressae, prout inclinassent, grande momentum sociae aut adversae,

    Tac. H. 1, 59:

    levi momento aestimare aliquid,

    to consider of little moment, to prize lightly, Caes. B. G. 7, 39:

    nullius momenti aliquid putare,

    of no moment, unimportant, Cic. Vatin. 1, 1: nullius momenti apud exercitum futurum, Nep. Alcib. 8, 4:

    quod (oppidum) per se parvum magni momenti locum obtinuit,

    Tac. H. 3, 8:

    id est maximi momenti et ponderis,

    of the greatest moment, Cic. Vatin. 4, 19:

    exponunt, se tentāsse etiam haud magni momenti finitimarum gentium auxilia,

    Liv. 10, 16, 5:

    sed in bello nihil tam leve est, quod non magnae interdum rei momentum faciat,

    id. 25, 18, 3; 28, 17, 10; 27, 45, 5:

    inpensam in rem maximi ad omnia momenti facere,

    id. 43, 23, 8:

    nullā in re nisi in virtute propensionem ne minimi quidem momenti esse ad, etc.,

    Cic. Fin. 4, 17, 47:

    omnino nihil habere momenti,

    id. ib. 2, 12, 38.

    Lewis & Short latin dictionary > momentum

  • 14 perpungo

    per-pungo, punxi, punctum, 3, v. a., to pierce through and through (post-class. and only in part. perf.), Cael. Aur. Acut. 2, 10, 71; id. Tard. 3, 8, 128.

    Lewis & Short latin dictionary > perpungo

  • 15 punctatim

    punctātim, adv. [punctum], condensed to a point, i. e. briefly, concisely, Claud. Mam. Stat. Anim. 3, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > punctatim

  • 16 punctillum

    punctillum, i, n. dim. [punctum], a little point, a dot, spot (late Lat.), Sol. 15 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > punctillum

  • 17 punctulum

    punctŭlum, i, n. dim. [punctum], a slight prick (post-class.), App. M. 6, p. 182, 8.—
    II.
    A small point:

    miratur de brevi punctulo tantum incrementum,

    App. M. 5, p. 164, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > punctulum

  • 18 sterilis

    stĕrĭlis, e (collat. form, acc. sing. fem sterilam sterilem, Fest. p. 316 Müll.; neutr. plur. sterila, Lucr. 2, 845; abl. sterile, Apic. 7, 1, § 258), adj. [Gr. stereos, hard; steriphê, steira, barren; Sanscr. starī, vacca sterilis], unfruitful, barren, sterile, of plants and animals (class. and very freq.;

    syn infecundus): steriles nascuntur avenae,

    Verg. E. 5, 37; so,

    ulvae,

    Ov. M. 4, 299:

    herba,

    id. Am. 3, 7, 31; Curt. 4, 1, 21:

    platani,

    Verg. G. 2, 70:

    agri,

    id. ib. 1, 84; id. A. 3, 141:

    tellus,

    Ov. M. 8, 789:

    palus,

    Hor. A. P. 65:

    harena,

    Verg. G. 1, 70:

    humus,

    Prop. 3, 2 (2, 11), 2; Curt. 7, 5, 34:

    solum,

    id. 3, 4, 3:

    steriles nimium crasso sunt semine,

    Lucr. 4, 1240; Cat. 67, 26:

    galli Tanagric' ad partus sunt steriliores,

    Varr. R. R. 3, 9, 6:

    vacca,

    Verg. A. 6, 251:

    multae (mulie res),

    Lucr. 4, 1251:

    viri,

    i. e. eunuchs, Cat. 63, 69; Plin. 24, 10, 47, § 78; Mart. 9, 9, 8:

    ova,

    Plin. 10, 60, 80, § 166.—
    B.
    Transf. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic.).
    1.
    Of things, causing unfruitfulness or sterility:

    rubigo,

    Hor. C. 3, 23, 6:

    frigus,

    Luc. 4, 108:

    hiems,

    Mart. 8, 68, 10:

    serere pampinariis sterile est,

    produces sterility, Plin. 17, 21, 35, § 157.—
    2.
    In gen., barren, bare, empty:

    manus,

    Plaut. Truc. 1, 2, 3:

    sterilis amator a datis,

    bare of gifts, id. ib. 2, 1, 30:

    amicus,

    Juv. 12, 97; Mart. 10, 18, 3:

    epistulae,

    Plin. Ep. 5, 2, 2:

    saeculum,

    id. ib. 5, 17, 6:

    civitas ad aquas,

    App. M. 1, p. 106 fin.:

    vadum,

    Sen. Thyest. 173:

    corpora sonitu (with jejuna succo),

    that yield no sound, Lucr. 2, 845:

    prospectus,

    without human beings, Plaut. Mil. 3, 1, 15:

    domus,

    without children, Prop. 4 (5), 11, 62:

    nummi,

    that do not bear interest, Dig. 22, 1, 7.—With gen.:

    sterilis laurus baccarum,

    Plin. 15, 30, 39, § 130:

    lapides plumbi,

    id. 33, 7, 40, § 119.—
    II.
    Trop., unproductive, unprofitable, fruitless, useless, vain:

    Februarius,

    Cic. Q. Fr. 2, 12, 2:

    quod monumentum, quod immo temporis punctum, aut beneficio sterile, aut vacuum laude?

    Plin. Pan. 56, 2:

    ne sit sterile et effetum (saeculum),

    id. Ep. 5, 17, 6:

    fama (with cassa),

    Stat. Th. 6, 70:

    labor,

    Mart. 10, 58, 8:

    pax,

    Tac. A. 1, 17:

    amor,

    i. e. unreturned, unrequited, Ov. M. 1, 496; Stat. S. 3, 4, 42:

    cathedrae,

    unprofitable, Mart. 1, 76, 14; Juv. 7, 203:

    litus sterili versamus aratro,

    id. 7, 49.—With gen., destitute, deprived of, unacquainted with:

    urbes talium studiorum fuere steriles,

    Vell. 1, 18 fin.:

    non adeo virtutum sterile saeculum,

    Tac. H. 1, 3:

    heu steriles veri!

    Pers. 5, 75.

    Lewis & Short latin dictionary > sterilis

  • 19 subjacentia

    subjăcentia, ae, f. [sub-jaceo], the being a subject (philos. t. t., = to hupokeisthai):

    omni qualitate remotā ipsum subjacentiae solius punctum contuetur,

    absolute objectiveness, Rufin. Orig. Princ. 4, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > subjacentia

  • 20 utile

    ūtĭlis, e, adj. [utor].
    I.
    In gen.
    A. 1.
    Absol.:

    hae hamae utiles sunt,

    Cato, R. R. 135, 2:

    non faciat quod utile sit, quod expediat?

    Cic. Off. 3, 19, 76:

    utiles et salutares res,

    id. N. D. 1, 15, 38:

    quid Sophocles et Aeschylus utile ferrent,

    Hor. Ep. 2, 1, 163:

    quernaque glans victa est utiliore cibo,

    Ov. F. 1, 676.—
    2.
    With dat. pers.:

    tibi,

    Plaut. Cist. 1, 1, 10:

    quam id mihi sit facile atque utile, Aliorum exempla commonent,

    Ter. And. 4, 5, 16:

    nec clam te est, quam illi utraeque res nunc utiles Et ad pudicitiam et ad rem tutandam sient,

    id. ib. 1, 5, 52; id. Hec. 1, 2, 76:

    si eam legem vobis adcommodatam atque utilem esse intellegerem,

    Cic. Agr. 2, 6, 14: sic fuit utilius finiri ipsique tibique, id. Tusc. poët. 1, 48, 115; id. Inv. 1, 1, 1:

    non enim mihi est vita utilior quam animi talis affectio,

    id. Off. 3, 6, 29 dub.; Nep. Milt. 3, 5; id. Them. 7, 6:

    alicui utiles esse amicos,

    Caes. B. G. 4, 7: quod tibi utilissimum erit consilii capies, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 2:

    loci muniti et sibi utiles,

    Sall. J. 97, 1.—So with dat. of thing benefited:

    fons... Infirmo capiti fluit utilis, utilis alvo,

    Hor. Ep. 1, 16, 14: vivit siliquis et pane secundo;

    Militiae quamquam piger et malus, utilis urbi,

    id. ib. 2, 1, 124:

    glycyrrhizae sucus utilissimus voci,

    Plin. 22, 9, 11, § 25:

    palmae non utiles stomacho,

    id. 23, 4, 51, § 97:

    ver utile silvis,

    Verg. G. 2, 323; Prop. 4 (5), 1, 138.—
    3.
    With ad and acc.:

    quem hominem inveniemus ad eam rem utilem,

    Plaut. Ep. 2, 2, 108; cf. Ter. And. 1, 5, 52 (supra, A. 2.):

    nonne igitur sapiens, si fame ipse conficiatur, abstulerit cibum alteri, homini ad nullam rem utili?

    Cic. Off. 3, 6, 29; cf.:

    quaecumque herba potens ad opem radixque medendi Utilis,

    Ov. H. 5, 148.—
    4.
    With abl. instr.:

    ter et viciens volneratus est, ob id neutrā manu, neutro pede satis utilis,

    Plin. 7, 28, 29, § 104:

    pedibus, naribus,

    Ov. M. 3, 212:

    bis pomis utilis arbos,

    Verg. G. 2, 150.—
    5.
    With inf. (poët.):

    adspirare et adesse choris erat utilis (tibia),

    Hor. A. P. 204.—
    B.
    Neutr. absol.: ūtĭle, is, n., what is useful, the useful: omne tulit punctum, qui miscuit utile dulci, Hor. A. P. 343:

    bonus atque fidus Judex honestum praetulit utili,

    id. C. 4, 9, 41:

    utilium tardus provisor,

    id. A. P. 164:

    sententiae de utilibus honestisque,

    Quint. 3, 8, 13; cf. id. 1, 2, 29. —
    C.
    Utile est, with a subject-clause:

    amicum castigare ob meritam noxiam... est utile Et conducibile,

    Plaut. Trin. 1, 1, 2:

    numquam est utile peccare,

    Cic. Off. 3, 15, 64:

    nimirum sapere est abjectis utile nugis,

    Hor. Ep. 2, 2, 141:

    id arbitror Apprime in vitā esse utile, ut ne quid nimis,

    Ter. And. 1, 1, 34; cf.:

    ut tu, si arbitrarere utile exque re publicā esse, persequerere bello Dolabellam,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 5, 1:

    utilissimum ratus inpendentem evitare tempestatem,

    Nep. Alcib. 4, 4.—
    II.
    In partic.
    A.
    Fit, suitable, adapted, proper, etc.:

    utilissimus ad vitilia holoschoenos,

    Plin. 21, 18, 69, § 113:

    hic castrensibus utilis armis,

    Prop. 3, 9 (4, 8), 19:

    utilium bello studiosus equorum,

    Ov. M. 14, 321:

    fraxinus hastis,

    id. ib. 10, 93:

    lignum Navigiis,

    Verg. G. 2, 442:

    passo psithia utilior,

    id. ib. 2, 93:

    calamus fistulis,

    Plin. 16, 36, 66, § 164:

    ventri lactuca movendo utilis,

    Mart. 11, 52, 6:

    (lapathum) silvestre ad multa medicamina utile est,

    Plin. 19, 12, 60, § 185.— Poet. with gen.:

    radix medendi Utilis,

    Ov. H. 5, 147.—
    B.
    In jurid. lang.: utilis actio, exceptio, interdictum, judicium, etc., i. e. which was brought on general principles of justice, in cases for which there was no express legal provision, or, as we say, in equity:

    actio,

    Dig. 13, 5, 5, § 9; 39, 3, 22 fin. al.:

    exceptio,

    ib. 4, 4, 41:

    interdictum,

    ib. 43, 20, 1, § 35 sq.:

    judicium,

    ib. 10, 2, 2, § 11.— Hence, adv.: ūtĭlĭter, usefully, profitably, beneficially, advantageously.
    1.
    In gen.:

    utiliter a naturā permotiones istas animis nostris datas,

    Cic. Ac. 2, 44, 135:

    modo ne laudarent iracundiam et dicerent utiliter a naturā datam,

    id. Off. 1, 25, 89; 2, 5, 17:

    utiliter in certamen respondere,

    Liv. 4, 6, 2 Weissenb. ad loc.; 28, 19, 3; Quint. 4, 1, 45; 6, 1, 8:

    serviet utiliter (captivus),

    Hor. Ep. 1, 16, 70 al. — Comp.:

    utilius starent etiam nunc moenia Phoebi,

    Ov. H. 1, 67.— Sup.:

    a Cicerone quidem utilissime praedicta sunt omnia,

    Quint. 4, 2, 57; Plin. 17, 14, 24, § 110.—
    2.
    In partic., in jurid. lang., rightly, duly, lawfully:

    stipulari,

    Dig. 45, 1, 97; 45, 1, 45; 45, 1, 46:

    agere ex empto,

    ib. 19, 1, 30 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > utile

См. также в других словарях:

  • punctum — ● punctum nom masculin (latin punctum, point) Punctum cæcum, point où la rétine ne transmet aucune sensation et qui correspond au point d entrée du nerf optique dans le globe de l œil. Punctum proximum, distance minimale à laquelle un objet est… …   Encyclopédie Universelle

  • Punctum — Punc tum, n. [L., a point.] A point. [1913 Webster] {Punctum c[ae]cum}. [L., blind point.] (Anat.) Same as {Blind spot}, under {Blind}. {Punctum proximum}, near point. See under {Point}. {Punctum remotum}, far point. See under {Point}. {Punctum… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Punctum — (lat.), 1) Punkt, s.d.; P. coecum, die Stelle der Netzhaut, an welcher der Sehnerv in das Auge tritt. P. inflexiōnis, Beugungspunkt. P. fixum u. P. mobĭle, s. u. Hebel 1) a) u. c). P. saliens, s. Hüpfender Punkt; 2) zu Schluß einer Rede Andeutung …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Punctum — (lat.), Punkt; als Schlußwort einer Rede Andeutung, daß damit etwas Entscheidendes, Unwiderrufbares ausgesprochen ist …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Punctum — (lat.), Punkt (s.d.); P. coecum, blinder Fleck, die Stelle der Netzhaut, an welcher der Sehnerv in das Auge tritt; P. salĭens, hüpfender Punkt, die früheste Anlage des Herzens im bebrüteten Ei; bildlich: der wichtigste Punkt, auf den es ankommt …   Kleines Konversations-Lexikon

  • punctum — punto. Se utiliza en la nomenclatura anatómica para designar un ára extremadamente pequeña o punto de proyección Diccionario ilustrado de Términos Médicos.. Alvaro Galiano. 2010 …   Diccionario médico

  • punctum — index vote Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • punctum — (izg. pȕnktum) m DEFINICIJA 1. glazb. pov. znak za jedan ton u menzuralnoj notaciji 2. točka, usp. punktum ETIMOLOGIJA lat.: točka …   Hrvatski jezični portal

  • Punctum — Chant grégorien Plain chant Neumes (1) Punctum Virga (2) Clivis Podatus (3) …   Wikipédia en Français

  • punctum — 1. The tip or end of a sharp process. 2. A minute round spot differing in color or otherwise in appearance from the surrounding tissues. 3. A point on the optic axis of an optical system. SEE ALSO: point. SYN: point (1). SEE ALSO: point, tip, end …   Medical dictionary

  • punctum — n. [L. punctum, small hole or spot] A small pit or spot on a surface …   Dictionary of invertebrate zoology

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»