Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

ācerrimē

  • 1 ācerrimē

        ācerrimē adv.,    sup. of acriter.

    Latin-English dictionary > ācerrimē

  • 2 ācriter

        ācriter adv. with comp. ācrius, and sup. ācerrimē    [2 ācer], sharply, fiercely: caedunt acerrime: maleficium vindicare.—Fig., of the sight, keenly: intueri.—Of the mind, keenly, sharply, accurately: intellegere: acrius vitia quam recta videre, has a keener eye for.—Of will, passion, action, zealously, eagerly, earnestly: agere: elatrare, H.: pugnare: acrius cupere, Cu.—Implying reproach, passionately, furiously, severely: inimicus: minari: exaestuat acrius ignis, the fire of passion, O.
    * * *
    acrius, acerrime ADV
    sharply, vigilantly, fiercely; severely, steadfastly; keenly, accurately

    Latin-English dictionary > ācriter

  • 3 impūgnō (in-p-)

        impūgnō (in-p-) āvī, ātus, āre,    to fight against, attack, assail: acrius, Cs.: terga hostium, L.—To attack, assail, oppose, impugn: tempus impugnandi: acerrime regem, S.: nostra, H.

    Latin-English dictionary > impūgnō (in-p-)

  • 4 re-pūgnō

        re-pūgnō āvī, ātus, āre,    to fight back, oppose, make resistance, resist, struggle, defend oneself: integris viribus fortiter, Cs.: in repugnando telis obruta est, L.: ille repugnans Sustinet a iugulo dextram, V.—To resist, make resistance, oppose, make opposition, object, dissuade, contend against: quod ego multis repugnantibus egi, against the opposition of many: Catone acerrime repugnante, Cs.: valde: nec ego repugno: omnibus meis opibus repugnarim et restiterim crudelitati: dictis, O.: his omnibus rebus unum repugnabat, quod, etc., there was one objection, Cs.: si quis, ne fias nostra, repugnat, O.: amare repugno Illum, quem, etc., I shrink from loving, O.—Fig., to disagree, be contrary, be contradictory, be inconsistent, be incompatible: simulatio amicitiae repugnat maxime: haec inter se quam repugnent: sensūs moresque repugnant, H.

    Latin-English dictionary > re-pūgnō

  • 5 speciēs

        speciēs —, acc. em, abl. ē, f    [SPEC-], a sight, look, view, appearance, aspect, mien: quae sensūs nostros specie primā acerrime commovent: doloris speciem ferre: navium, Cs.: hominum honestissima: ad speciem magnifico ornatu, as to outward appearance: speciem habere honesti, the look of what is right: turba maiorem quam pro numero speciem ferens, Cu.— A spectacle, sight, appearance: ponite ante oculos miseram illam speciem. —Fig., a mental appearance, idea, notion: insidebat in eius mente species eloquentiae: viri boni: Qui species alias veris scelerisque capiet, H.: inanīs species anxio animo figurare, Cu.— A look, show, seeming, appearance, semblance, pretence, cloak, color, pretext: formae, quae reapse nullae sunt, speciem autem offerunt: cuius rei species erat acceptio frumenti, S.: aliquam fraudi speciem iuris imponere, L.: similitudinem quandam gerebant speciemque sapientium: per speciem celebrandarum cantu epularum, L.: haud dubio in speciem consensu fit ad Poenos deditio, as a pretence, L.: ad speciem tabernaculis relictis, Cs.— A resemblance, likeness ; only in the phrase, in speciem, after the manner, in the fashion, like: Inque chori ludunt speciem, O.: In montis speciem curvari, O.— Show, ornament, display, splendor, beauty: species eius (virtutis) et pulchritudo: praebere speciem triumpho, L.: Ducit te species, H.: speciem Saturnia vaccae probat, O.: corporis, Cu.— An appearance in sleep, vision, apparition: repetit quietis Ipsa suae speciem, O.: in quiete utrique consuli eadem dicitur visa species viri, etc., L.— A likeness, image, statue: ex aere vetus, Enn. ap. C.— Reputation, honor: populi R.— A particular sort, kind, quality, species: (opp. genus).
    * * *
    sight, appearance, show; splendor, beauty; kind, type

    Latin-English dictionary > speciēs

  • 6 vel

        vel adv.    [1 vel], or even, if you will, or indeed, even, assuredly, certainly: vel rex semper maxumas Mihi agebat gratias, T.: sed tamen vel regnum malo quam liberum populum: Vel Priamo miseranda manus, V.: ego vel Prochytam praepono Suburae, Iu.: populus R. suam auctoritatem vel contra omnīs possit defendere: timebant ne Romana plebs... vel cum servitute pacem acciperet, even if it should bring slavery, Cs.: existiment quod velint, ac vel hoc intellegant: quae non modo summa bona, sed nimirum audebo vel sola dicere: hoc ascensu vel tres armati quamlibet multitudinem arcuerint, L.: a plerisque vel dicam ab omnibus, I may even say.—With sup. of adj. or adv, perhaps, it may be, if you will: adulescens vel potentissimus nostrae civitatis: domus vel optima Messanae, notissima quidem certe, i. e. the most famous, if not the finest.—Intensive, the very, the utmost, the most... possible: hoc in genere nervorum vel minimum, suavitatis autem est vel plurimum, the very least... the utmost possible: vel extremo spiritu experiri, etc., with his very latest breath: cuius (sc. Hannibalis) eo tempore vel maxima apud regem auctoritas erat, L.: peculatus vel acerrime vindicandus, with the utmost severity.—Introducing a single instance, for instance, for example, as for example, in particular, especially: Vel heri in vino quam inmodestus fuisti, T.: sed suavīs accipio litteras, vel quas proxime acceperam, quam prudentīs!: est tibi ex his ipsis qui adsunt bella copia, vel ut a te ipso ordiare, i. e. especially if you begin with yourself.
    * * *
    I
    even, actually; or even, in deed; or
    II
    or

    vel... vel -- either... or

    Latin-English dictionary > vel

  • 7 acerbum

    ăcerbus, a, um, adj. [fr. 2. acer, like superbus fr. super, yet the short ă should be noticed], harsh to the taste, of every object which has an astringent effect upon the tongue (opp. suavis, Lucr. 4, 661 sq.).
    I.
    Prop.:

    Neptuni corpus acerbum,

    bitter, briny, Lucr. 2, 472; and esp. of unripe fruit, sharp, sour, harsh, and the like:

    uva primo est peracerba gustatu, deinde maturata dulcescit,

    Cic. de Sen. 15:

    saporum genera tredecim reperiuntur: acer, acutus, acerbus, acidus, salsus, etc.,

    Plin. 15, 27, 32; and since the harshness of fruit is always a sign of immaturity, so Varro, Cicero, Pliny, et al. use acerbus as a syn. for crudus, immaturus, unripe, crude, lit. and trop.: nondum matura uva est, nolo acerbam sumere, Phaed. 4, 2, 4; so Ov. Am. 2, 14, 24;

    and trop.: impolitae res et acerbae si erunt relictae,

    Cic. Prov. Cons. 14; cf. Gell. 13, 2.—Hence: virgo acerba, not yet marriageable, Varr. ap. Non. 247, 15; and esp. poet. (opp. to virgo matura, v. maturus): funus acerbum, as a translation of the Gr. thaWatos aôros (Eur. Orest. 1030), Auct. Or. pro Dom. 16:

    ante diem edere partus acerbos,

    premature, Ov. F. 4, 647. —
    B.
    Transf.
    (α).
    to sounds, harsh, hoarse, rough, shrill:

    serrae stridentis acerbum horrorem, Lucr, 2, 410: vox acerbissima,

    Auct. Her. 4, 47;
    (β).
    to feeling, sharp, keen:

    frigus,

    bitter, Hor. Ep. 1, 17, 53.
    II.
    Fig.
    A.
    Of men: Rough, coarse, repulsive, morose, violent, hard, rigorous, severe:

    melius de quibusdam acerbos inimicos mereri quam eos amicos, qui dulces videantur,

    Cic. Lael. 24:

    posse enim asotos ex Aristippi, acerbos e Zenonis schola exire,

    for there may go forth sensualists from the school of Aristippus, crabbed fellows from that of Zeno, id. N. D. 3, 31 (cf. acriculus):

    acerbissimi feneratores,

    id. Att. 6, 1;

    so of adversaries or enemies,

    violent, furious, bitter, Cic. Fam. 1, 4:

    acerbissimus hostis,

    id. Cat. 4, 6 fin.; so id. Fam. 3, 8:

    acerbus odisti,

    Hor. S. 1, 3, 85 K. &

    H.: quid messes uris acerba tuas?

    Tib. 1, 2, 98 al. —
    B.
    Of things, harsh, heavy, disagreeable, grievous, troublesome, bitter, sad (very often, esp. in Cic.):

    ut acerbum est, pro benefactis cum mali messem metas!

    Plaut. Ep. 5, 2, 52; cf. Ter. Hec. 3, 1, 1; Att. ap. Non. 72, 29:

    in rebus acerbis,

    Lucr. 3, 54:

    acerbissimum supplicium,

    Cic. Cat. 4, 6:

    acerbissima vexatio,

    id. ib. 4, 1:

    acerba memoria temporis,

    id. Planc. 41: acerbissimā morte affectus, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2 al.—Hence acerbum funus (diff. from above), a bitter, painful death, Plaut. Am. 1, 1, 35:

    acerbum funus filiae,

    id. As. 3, 3, 5, and so Nep. Cim. 4: vita ejus fuit secura et mors acerba, afflicting, painful, unwelcome. —In the neutr. subst.: ăcer-bum, i, calamity, misfortune, Ov. Tr. 5, 2, 21; Verg. A. 12, 500—acerba, n. plur. adv. acc. to the Gr. idiom, Lucr. 5, 34 (cf. acuta et al.), several times imitated by Verg. A. 12, 398; 9, 794; id. G. 3, 149.— Adv.: ăcerbe, harshly, sharply, severely, etc., in the trop. signif. of the adj., Cic. Fam. 1, 5; id. N. D. 2, 33; id. Planc. 1:

    idem acerbe severus in filium,

    id. Off. 3, 31, 112; Liv. 3, 50. 12; 7, 3, 9; Tac. A. 2, 87 al.— Comp., Cic. Lael. 16; Suet. Tib. 25.— Sup., Cic. Att. 11, 1; Caes. B. C. 1, 2; also Cic. Planc. 35, 86, where, of an exclamation of severe grief, acerbissime for acerrime is defended against Lambinus and Ernesti by Wunder, Planc. l. c. p. 217; so B. & K.

    Lewis & Short latin dictionary > acerbum

  • 8 acerbus

    ăcerbus, a, um, adj. [fr. 2. acer, like superbus fr. super, yet the short ă should be noticed], harsh to the taste, of every object which has an astringent effect upon the tongue (opp. suavis, Lucr. 4, 661 sq.).
    I.
    Prop.:

    Neptuni corpus acerbum,

    bitter, briny, Lucr. 2, 472; and esp. of unripe fruit, sharp, sour, harsh, and the like:

    uva primo est peracerba gustatu, deinde maturata dulcescit,

    Cic. de Sen. 15:

    saporum genera tredecim reperiuntur: acer, acutus, acerbus, acidus, salsus, etc.,

    Plin. 15, 27, 32; and since the harshness of fruit is always a sign of immaturity, so Varro, Cicero, Pliny, et al. use acerbus as a syn. for crudus, immaturus, unripe, crude, lit. and trop.: nondum matura uva est, nolo acerbam sumere, Phaed. 4, 2, 4; so Ov. Am. 2, 14, 24;

    and trop.: impolitae res et acerbae si erunt relictae,

    Cic. Prov. Cons. 14; cf. Gell. 13, 2.—Hence: virgo acerba, not yet marriageable, Varr. ap. Non. 247, 15; and esp. poet. (opp. to virgo matura, v. maturus): funus acerbum, as a translation of the Gr. thaWatos aôros (Eur. Orest. 1030), Auct. Or. pro Dom. 16:

    ante diem edere partus acerbos,

    premature, Ov. F. 4, 647. —
    B.
    Transf.
    (α).
    to sounds, harsh, hoarse, rough, shrill:

    serrae stridentis acerbum horrorem, Lucr, 2, 410: vox acerbissima,

    Auct. Her. 4, 47;
    (β).
    to feeling, sharp, keen:

    frigus,

    bitter, Hor. Ep. 1, 17, 53.
    II.
    Fig.
    A.
    Of men: Rough, coarse, repulsive, morose, violent, hard, rigorous, severe:

    melius de quibusdam acerbos inimicos mereri quam eos amicos, qui dulces videantur,

    Cic. Lael. 24:

    posse enim asotos ex Aristippi, acerbos e Zenonis schola exire,

    for there may go forth sensualists from the school of Aristippus, crabbed fellows from that of Zeno, id. N. D. 3, 31 (cf. acriculus):

    acerbissimi feneratores,

    id. Att. 6, 1;

    so of adversaries or enemies,

    violent, furious, bitter, Cic. Fam. 1, 4:

    acerbissimus hostis,

    id. Cat. 4, 6 fin.; so id. Fam. 3, 8:

    acerbus odisti,

    Hor. S. 1, 3, 85 K. &

    H.: quid messes uris acerba tuas?

    Tib. 1, 2, 98 al. —
    B.
    Of things, harsh, heavy, disagreeable, grievous, troublesome, bitter, sad (very often, esp. in Cic.):

    ut acerbum est, pro benefactis cum mali messem metas!

    Plaut. Ep. 5, 2, 52; cf. Ter. Hec. 3, 1, 1; Att. ap. Non. 72, 29:

    in rebus acerbis,

    Lucr. 3, 54:

    acerbissimum supplicium,

    Cic. Cat. 4, 6:

    acerbissima vexatio,

    id. ib. 4, 1:

    acerba memoria temporis,

    id. Planc. 41: acerbissimā morte affectus, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2 al.—Hence acerbum funus (diff. from above), a bitter, painful death, Plaut. Am. 1, 1, 35:

    acerbum funus filiae,

    id. As. 3, 3, 5, and so Nep. Cim. 4: vita ejus fuit secura et mors acerba, afflicting, painful, unwelcome. —In the neutr. subst.: ăcer-bum, i, calamity, misfortune, Ov. Tr. 5, 2, 21; Verg. A. 12, 500—acerba, n. plur. adv. acc. to the Gr. idiom, Lucr. 5, 34 (cf. acuta et al.), several times imitated by Verg. A. 12, 398; 9, 794; id. G. 3, 149.— Adv.: ăcerbe, harshly, sharply, severely, etc., in the trop. signif. of the adj., Cic. Fam. 1, 5; id. N. D. 2, 33; id. Planc. 1:

    idem acerbe severus in filium,

    id. Off. 3, 31, 112; Liv. 3, 50. 12; 7, 3, 9; Tac. A. 2, 87 al.— Comp., Cic. Lael. 16; Suet. Tib. 25.— Sup., Cic. Att. 11, 1; Caes. B. C. 1, 2; also Cic. Planc. 35, 86, where, of an exclamation of severe grief, acerbissime for acerrime is defended against Lambinus and Ernesti by Wunder, Planc. l. c. p. 217; so B. & K.

    Lewis & Short latin dictionary > acerbus

  • 9 adservo

    as-servo ( ads-, Fleck., B. and K., Weissenb., Müller), āvi, ātum, 1, v. a., to watch over, keep, preserve, observe, guard ( carefully) a person or thing (very freq. of things kept in custody;

    in the class. per. mostly in prose): adservatote haec, sultis, navales pedes (i. e. mercenarii),

    Plaut. Men. 2, 2, 75:

    tabulae neglegentius adservatae,

    Cic. Arch. 5:

    corpora (mortuorum) in conditorio,

    Plin. 7, 16, 16, § 75:

    ignem in ferulā,

    id. 7, 56, 57, § 198:

    thynni sale adservantur,

    id. 9, 15, 18, § 48;

    and, in sale adservari,

    id. 9, 25, 41, § 80:

    Hunc quoque adserva ipsum, ne quo abitat,

    watch, Plaut. Rud. 3, 4, 72:

    sinito ambulare, si foris, si intus volent, Sed uti adserventur magnā diligentiā,

    id. Capt. 1, 2, 6:

    acerrime adservabimus,

    we shall very closely watch, Cic. Att. 10, 16:

    portas murosque,

    Caes. B. C. 1, 21:

    arcem,

    Curt. 9, 7:

    ut vinctum te adservet domi,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 98:

    cura adservandum vinctum,

    Ter. And. 5, 2, 24; so id. Heaut. 3, 3, 32; 4, 4, 12:

    imperat dum res judicetur, hominem ut adservent,

    Cic. Verr. 2, 3, 22; 2, 5, 30:

    ut domi meae te adservarem, rogāsti,

    id. Cat. 1, 8, 19:

    Vitrubium in carcerem adservari jussit,

    Liv. 8, 20; 40, 23; 27, 19 fin.;

    6, 30: sacra fideli custodiā,

    id. 5, 40:

    puella Adservanda nigerrimis diligentius uvis,

    Cat. 17, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > adservo

  • 10 asservo

    as-servo ( ads-, Fleck., B. and K., Weissenb., Müller), āvi, ātum, 1, v. a., to watch over, keep, preserve, observe, guard ( carefully) a person or thing (very freq. of things kept in custody;

    in the class. per. mostly in prose): adservatote haec, sultis, navales pedes (i. e. mercenarii),

    Plaut. Men. 2, 2, 75:

    tabulae neglegentius adservatae,

    Cic. Arch. 5:

    corpora (mortuorum) in conditorio,

    Plin. 7, 16, 16, § 75:

    ignem in ferulā,

    id. 7, 56, 57, § 198:

    thynni sale adservantur,

    id. 9, 15, 18, § 48;

    and, in sale adservari,

    id. 9, 25, 41, § 80:

    Hunc quoque adserva ipsum, ne quo abitat,

    watch, Plaut. Rud. 3, 4, 72:

    sinito ambulare, si foris, si intus volent, Sed uti adserventur magnā diligentiā,

    id. Capt. 1, 2, 6:

    acerrime adservabimus,

    we shall very closely watch, Cic. Att. 10, 16:

    portas murosque,

    Caes. B. C. 1, 21:

    arcem,

    Curt. 9, 7:

    ut vinctum te adservet domi,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 98:

    cura adservandum vinctum,

    Ter. And. 5, 2, 24; so id. Heaut. 3, 3, 32; 4, 4, 12:

    imperat dum res judicetur, hominem ut adservent,

    Cic. Verr. 2, 3, 22; 2, 5, 30:

    ut domi meae te adservarem, rogāsti,

    id. Cat. 1, 8, 19:

    Vitrubium in carcerem adservari jussit,

    Liv. 8, 20; 40, 23; 27, 19 fin.;

    6, 30: sacra fideli custodiā,

    id. 5, 40:

    puella Adservanda nigerrimis diligentius uvis,

    Cat. 17, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > asservo

  • 11 contemplor

    con-templor, ātus, 1 (arch. inf. contemplarier, Plaut. Poen. 5, 3, 10), v. dep. [templum, I. A.] (orig. pertaining to the lang. of augury; cf. Varr. L. L. 7, § 9 Müll.), to look at, view attentively, to survey, behold, gaze upon, give attention to, observe, consider, contemplate, = considero (class. in prose and poetry).
    I.
    Physically.
    (α).
    Absol.: sed Is hac abiit;

    contemplabor,

    Plaut. Cist. 4, 2, 35:

    satis ut contemplata modo sis,

    Ter. Heaut. 4, 1, 4:

    contemplator, cum, etc.,

    Lucr. 2, 113; 6, 189; Verg. G. 1, 187; 4, 61.—
    (β).
    With obj. acc.:

    cum intueor et contemplor unumquemque vestrum,

    Cic. Planc. 1, 2:

    contemplari unum quidque otiose et considerare coepit,

    id. Verr. 2, 4, 15, § 33:

    cum caelum suspeximus caelestiaque contemplati sumus,

    id. N. D. 2, 2, 4:

    oculis pulchritudlnem rerum,

    id. ib. 2, 38, 98; cf. Hor. S. 1, 2, 91:

    loci naturam ab omni parte,

    Liv. 35, 28, 2:

    aliquem,

    Plaut. Poen. 5, 3, 10: vultum, Ter. [p. 446] Phorm. 1, 4, 32:

    lituras codicis,

    Cic. Verr. 2, 3, 16, § 41:

    nummos in arcā,

    Hor. S. 1, 1, 67:

    udum Tibur,

    id. C. 3, 29, 6 al. —
    II.
    Mentally (several times in Cic.):

    propone tibi duos reges, et id animo contemplare, quod oculis non potes,

    Cic. Deiot. 14, 40:

    aliquid secum considerare et contemplari,

    id. Off. 1, 43, 153:

    ut totam causam acerrime contemplemini,

    id. Fl. 11, 26:

    res,

    id. N. D. 1, 27, 77.— Absol., Cic. de Or. 1, 33, 151.

    Lewis & Short latin dictionary > contemplor

  • 12 furo

    fŭro, ŭi ( perf. rare, Sen. Orest. 846; Serv. Verg. A. 1, 41 al.;

    usually supplied by insanivi,

    Diom. p. 376 P.; Prisc. 817 P.; gen. plur. part. sync. furentum, Verg. A. 11, 838), 3, v. n. [cf. Gr. thouros, hasty; thorein, thrôskô, to leap; cf. thêr, wild; Lat. fera, ferox; v. Curt. Gr. Etym. p. 256], to rage, rave (in sickness or when in a passion), to be out of one's mind, to be mad, furious (syn.: insanio, deliro, desipio).
    I.
    Lit. (class.): quem nos furorem, melancholian illi (Graeci) vocant:

    quasi vero atra bili solum mens ac non saepe vel iracundiā graviore vel timore vel dolore moveatur: quo genere Athamantem, Alcmaeonem, Ajacem, Orestem furere dicimus, etc.,

    Cic. Tusc. 3, 5, 11:

    quid est aliud furere, non cognoscere homines, non cognoscere leges, non senatum,

    id. Pis. 20, 47; cf.:

    qui valetudinis vitio furunt et melancholici dicuntur,

    id. Div. 1, 38, 81; and Dig. 23, 2, 9:

    primum inquiram, quid sit furere, etc.,

    Hor. S. 2, 3, 41:

    insanire ac furere,

    Cic. Verr. 2, 4, 18, § 39:

    furere et bacchari,

    id. Brut. 80, [p. 797] 276; cf.: non ego sanius Bacchabor Edonis: recepto Dulce mihi furere est amico, to play the fool, act foolishly (an imitation of the Anacreontic thelô thelô manênai), Hor. C. 2, 7, 28:

    Telamon iratus furere luctu filii videretur,

    to be distracted, Cic. de Or. 2, 46, 193:

    ille, si non acerrime fureret, auderet, etc.,

    id. Pis. 21, 50: furere adversus aliquem, Tiber. ap. Suet. Tib. 61:

    num furis? an prudens ludis me obscura canendo?

    Hor. S. 2, 5, 58:

    furit ille dolore,

    Ov. M. 12, 478:

    amore,

    Val. Fl. 5, 427; cf.: ex quo destiti Inachia furere, to be madly in love with (Gr. mainesthai epi tini), Hor. Epod. 11, 6:

    in aliqua,

    Quint. Decl. 289:

    in celeres iambos Misit (me) furentem,

    Hor. C. 1, 16, 25.—
    (β).
    With acc. and inf.:

    (Clodius) furebat, a Racilio se contumaciter urbaneque vexatum,

    Cic. Q. Fr. 2, 1, 3.— With inf.:

    furit vinci dominus profundi,

    Sen. Med. 597:

    ecce furit te reperire atrox Tydides,

    Hor. C. 1, 15, 27.—
    (γ).
    With acc. ( poet.):

    hunc sine me furere ante furorem,

    Verg. A. 12, 680:

    praecipuum tunc caedis opus, Gradive, furebas,

    Stat. Th. 9, 5.—
    II.
    Transf., of inanim. and abstr. things ( poet. and in post-Aug. prose):

    nubes interdum perscissa furit petulantibus auris,

    Lucr. 6, 111; cf.:

    furit mugitibus aether concussus,

    Verg. G. 3, 150:

    ventus,

    Lucr. 6, 687:

    impetus Aetnae,

    id. 2, 593; cf.:

    flamma in Aetna,

    Hor. Epod. 17, 33:

    ignis in stipulis,

    Verg. G. 3, 100:

    stella vesani leonis,

    Hor. C. 3, 29, 19:

    atra tempestas effusis imbribus,

    Verg. A. 5, 694:

    furit aestus harenis,

    id. ib. 1, 107:

    flammae furentes,

    id. ib. 4, 670:

    furit ardor edendi,

    Ov. M. 8, 828:

    nec copia argenti tantum furit vita,

    Plin. 33, 11, 53, § 147.—With acc. and inf.:

    fama furit, versos hostes Poenumque salutem Invenisse fugā,

    Sil. 7, 504.—Hence, * fŭrenter, adv., furiously:

    pueri autem aiunt eum furenter irasci,

    was furiously enraged, Cic. Att. 6, 1, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > furo

  • 13 immania

    immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).
    I.
    Lit. (usually of inanim. and abstr. things):

    corporum magnitudo,

    Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:

    simulacra immani magnitudine,

    id. ib. 6, 16, 4:

    immani corpore serpens,

    Lucr. 5, 33; 3, 987:

    ingens immanisque praeda,

    Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:

    pecunia,

    id. Rosc. Com. 8, 23:

    pocula,

    id. Phil. 2, 25, 63:

    immania ponti Aequora,

    Lucr. 4, 410:

    templa caeli,

    id. 5, 521:

    antrum,

    Verg. A. 6, 11; cf.:

    spelunca vasto hiatu,

    id. ib. 6, 237:

    barathrum,

    id. ib. 8, 245:

    tegumen leonis,

    id. ib. 7, 666:

    telum,

    id. ib. 11, 552 al.:

    magna atque immanis,

    Lucr. 4, 1163:

    cete,

    Verg. A. 5, 822:

    numerus annorum,

    Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:

    exercitus,

    Vell. 2, 51, 1:

    frequentia amicorum,

    id. 2, 59 fin.:

    geminos immani pondere caestus,

    Verg. A. 5, 401:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    ambitus redit immanis: numquam fuit par,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:

    dissensio civitatis,

    Vell. 2, 2, 1:

    studium loquendi,

    Ov. M. 5, 678:

    avaritia,

    Sall. J. 31, 12:

    vitium,

    Hor. S. 2, 4, 76:

    soloecismus,

    Gell. 15, 9, 3:

    impulsae praeceps inmane ruinae,

    the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,

    vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,

    how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:

    civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,

    Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;

    and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,

    Sall. Orat. ad Caes. 1.—
    II.
    Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;

    opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,

    Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:

    nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,

    id. Tusc. 1, 13, 30:

    ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    id. Inv. 1, 2, 2:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14:

    belua (with fera),

    id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;

    (with taetra),

    id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:

    immanis et vasta belua,

    id. Rep. 2, 40:

    nihil ista immanius belua est,

    id. ib. 3, 33:

    janitor aulae, Cerberus,

    Hor. C. 3, 11, 15:

    ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,

    Cic. Rep. 1, 44:

    istius immanis atque importuna natura,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 8:

    immanis, intolerandus, vesanus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 7:

    immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,

    Cic. Font. 10, 21:

    tantum facinus, tam immane (patris occidendi),

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    coeptis effera Dido,

    Verg. A. 4, 642:

    orae,

    id. ib. 1, 616:

    Raeti,

    Hor. C. 4, 14, 15:

    Agathyrsi,

    Juv. 15, 125:

    Pyrrhus,

    id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:

    quamvis fabulosa et immania credebantur,

    stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:

    dira atque inmania pati,

    Juv. 15, 104.— Comp.:

    scelere ante alios immanior omnes,

    Verg. A. 1, 347.— Sup.:

    voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,

    Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).
    1.
    (Acc. to I.) Monstrously, immoderately, excessively:

    immaniter clamare,

    Gell. 1, 26, 8.—More freq.,
    2.
    (Acc. to II.) Frightfully, dreadfully, fiercely, savagely, wildly.
    (α).
    Form immane:

    leo hians immane,

    Verg. A. 10, 726:

    sonat fluctus per saxa,

    id. G. 3, 239; cf.:

    fremant torrentes,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 237:

    spirans rapta securi,

    Verg. A. 7, 510.—
    (β).
    Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:

    perdite et immaniter vivere,

    Aug. Conf. 10, 37.—
    b.
    Comp.:

    immanius efferascunt,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > immania

  • 14 immanis

    immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).
    I.
    Lit. (usually of inanim. and abstr. things):

    corporum magnitudo,

    Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:

    simulacra immani magnitudine,

    id. ib. 6, 16, 4:

    immani corpore serpens,

    Lucr. 5, 33; 3, 987:

    ingens immanisque praeda,

    Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:

    pecunia,

    id. Rosc. Com. 8, 23:

    pocula,

    id. Phil. 2, 25, 63:

    immania ponti Aequora,

    Lucr. 4, 410:

    templa caeli,

    id. 5, 521:

    antrum,

    Verg. A. 6, 11; cf.:

    spelunca vasto hiatu,

    id. ib. 6, 237:

    barathrum,

    id. ib. 8, 245:

    tegumen leonis,

    id. ib. 7, 666:

    telum,

    id. ib. 11, 552 al.:

    magna atque immanis,

    Lucr. 4, 1163:

    cete,

    Verg. A. 5, 822:

    numerus annorum,

    Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:

    exercitus,

    Vell. 2, 51, 1:

    frequentia amicorum,

    id. 2, 59 fin.:

    geminos immani pondere caestus,

    Verg. A. 5, 401:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    ambitus redit immanis: numquam fuit par,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:

    dissensio civitatis,

    Vell. 2, 2, 1:

    studium loquendi,

    Ov. M. 5, 678:

    avaritia,

    Sall. J. 31, 12:

    vitium,

    Hor. S. 2, 4, 76:

    soloecismus,

    Gell. 15, 9, 3:

    impulsae praeceps inmane ruinae,

    the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,

    vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,

    how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:

    civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,

    Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;

    and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,

    Sall. Orat. ad Caes. 1.—
    II.
    Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;

    opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,

    Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:

    nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,

    id. Tusc. 1, 13, 30:

    ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    id. Inv. 1, 2, 2:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14:

    belua (with fera),

    id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;

    (with taetra),

    id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:

    immanis et vasta belua,

    id. Rep. 2, 40:

    nihil ista immanius belua est,

    id. ib. 3, 33:

    janitor aulae, Cerberus,

    Hor. C. 3, 11, 15:

    ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,

    Cic. Rep. 1, 44:

    istius immanis atque importuna natura,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 8:

    immanis, intolerandus, vesanus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 7:

    immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,

    Cic. Font. 10, 21:

    tantum facinus, tam immane (patris occidendi),

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    coeptis effera Dido,

    Verg. A. 4, 642:

    orae,

    id. ib. 1, 616:

    Raeti,

    Hor. C. 4, 14, 15:

    Agathyrsi,

    Juv. 15, 125:

    Pyrrhus,

    id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:

    quamvis fabulosa et immania credebantur,

    stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:

    dira atque inmania pati,

    Juv. 15, 104.— Comp.:

    scelere ante alios immanior omnes,

    Verg. A. 1, 347.— Sup.:

    voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,

    Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).
    1.
    (Acc. to I.) Monstrously, immoderately, excessively:

    immaniter clamare,

    Gell. 1, 26, 8.—More freq.,
    2.
    (Acc. to II.) Frightfully, dreadfully, fiercely, savagely, wildly.
    (α).
    Form immane:

    leo hians immane,

    Verg. A. 10, 726:

    sonat fluctus per saxa,

    id. G. 3, 239; cf.:

    fremant torrentes,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 237:

    spirans rapta securi,

    Verg. A. 7, 510.—
    (β).
    Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:

    perdite et immaniter vivere,

    Aug. Conf. 10, 37.—
    b.
    Comp.:

    immanius efferascunt,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > immanis

  • 15 impugno

    impugno ( inp-), āvi, ātum, 1, v. a. [in-pugno], to fight against a person or thing, to attack, assail (class.; esp. in the transf. and trop. signif.; cf.: invado, opprimo, aggredior, adorior).
    I.
    Lit., in the milit. sphere:

    terga hostium,

    Liv. 3, 70, 4:

    Syracusae a cive impugnatae sunt (for which, shortly after, oppugnari),

    Just. 22, 2. — Absol.: nostri redintegratis viribus acrius impugnare coeperunt, * Caes. B. G. 3, 26, 4; Just. 38, 4.—
    II.
    Transf., beyond the milit. sphere, to attack, assail, oppose, impugn:

    qui (Scaurus) tametsi a principio acerrime regem (Jugurtham) impugnaverat, tamen, etc.,

    Sall. J. 29, 2:

    cujus vel praecipua opera Bibulum impugnaverat,

    Suet. Caes. 21; Cic. Fam. 3, 12, 1:

    veneficiis et devotionibus impugnari,

    Suet. Calig. 3:

    saepe quae in aliis litibus impugnarunt actores causarum, eadem in aliis defendunt,

    Quint. 2, 17, 40:

    filii caput palam,

    id. 11, 1, 62: dignitatem alicujus, Cic. Fragm. ap. Non. 439, 3; Hirt. B. G. 8, 53, 1:

    sententiam,

    Tac. H. 4, 8:

    meritum et fidem,

    Ov. M. 5, 151:

    finitionem alterius,

    Quint. 7, 3, 22:

    nostra,

    Hor. Ep. 2, 1, 89; Quint. 4, 1, 14. — Absol.:

    cum illis id tempus impugnandi detur,

    Cic. Quint. 2, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > impugno

  • 16 inmanis

    immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).
    I.
    Lit. (usually of inanim. and abstr. things):

    corporum magnitudo,

    Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:

    simulacra immani magnitudine,

    id. ib. 6, 16, 4:

    immani corpore serpens,

    Lucr. 5, 33; 3, 987:

    ingens immanisque praeda,

    Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:

    pecunia,

    id. Rosc. Com. 8, 23:

    pocula,

    id. Phil. 2, 25, 63:

    immania ponti Aequora,

    Lucr. 4, 410:

    templa caeli,

    id. 5, 521:

    antrum,

    Verg. A. 6, 11; cf.:

    spelunca vasto hiatu,

    id. ib. 6, 237:

    barathrum,

    id. ib. 8, 245:

    tegumen leonis,

    id. ib. 7, 666:

    telum,

    id. ib. 11, 552 al.:

    magna atque immanis,

    Lucr. 4, 1163:

    cete,

    Verg. A. 5, 822:

    numerus annorum,

    Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:

    exercitus,

    Vell. 2, 51, 1:

    frequentia amicorum,

    id. 2, 59 fin.:

    geminos immani pondere caestus,

    Verg. A. 5, 401:

    vox,

    Quint. 11, 3, 32:

    ambitus redit immanis: numquam fuit par,

    Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:

    dissensio civitatis,

    Vell. 2, 2, 1:

    studium loquendi,

    Ov. M. 5, 678:

    avaritia,

    Sall. J. 31, 12:

    vitium,

    Hor. S. 2, 4, 76:

    soloecismus,

    Gell. 15, 9, 3:

    impulsae praeceps inmane ruinae,

    the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,

    vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,

    how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:

    civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,

    Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;

    and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,

    Sall. Orat. ad Caes. 1.—
    II.
    Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;

    opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,

    Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:

    nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,

    id. Tusc. 1, 13, 30:

    ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    id. Inv. 1, 2, 2:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14:

    belua (with fera),

    id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;

    (with taetra),

    id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:

    immanis et vasta belua,

    id. Rep. 2, 40:

    nihil ista immanius belua est,

    id. ib. 3, 33:

    janitor aulae, Cerberus,

    Hor. C. 3, 11, 15:

    ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,

    Cic. Rep. 1, 44:

    istius immanis atque importuna natura,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 8:

    immanis, intolerandus, vesanus,

    Plaut. Trin. 4, 1, 7:

    immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,

    Cic. Font. 10, 21:

    tantum facinus, tam immane (patris occidendi),

    id. Rosc. Am. 24, 68:

    coeptis effera Dido,

    Verg. A. 4, 642:

    orae,

    id. ib. 1, 616:

    Raeti,

    Hor. C. 4, 14, 15:

    Agathyrsi,

    Juv. 15, 125:

    Pyrrhus,

    id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:

    quamvis fabulosa et immania credebantur,

    stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:

    dira atque inmania pati,

    Juv. 15, 104.— Comp.:

    scelere ante alios immanior omnes,

    Verg. A. 1, 347.— Sup.:

    voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,

    Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).
    1.
    (Acc. to I.) Monstrously, immoderately, excessively:

    immaniter clamare,

    Gell. 1, 26, 8.—More freq.,
    2.
    (Acc. to II.) Frightfully, dreadfully, fiercely, savagely, wildly.
    (α).
    Form immane:

    leo hians immane,

    Verg. A. 10, 726:

    sonat fluctus per saxa,

    id. G. 3, 239; cf.:

    fremant torrentes,

    Claud. Cons. Mall. Theod. 237:

    spirans rapta securi,

    Verg. A. 7, 510.—
    (β).
    Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:

    perdite et immaniter vivere,

    Aug. Conf. 10, 37.—
    b.
    Comp.:

    immanius efferascunt,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > inmanis

  • 17 inpugno

    impugno ( inp-), āvi, ātum, 1, v. a. [in-pugno], to fight against a person or thing, to attack, assail (class.; esp. in the transf. and trop. signif.; cf.: invado, opprimo, aggredior, adorior).
    I.
    Lit., in the milit. sphere:

    terga hostium,

    Liv. 3, 70, 4:

    Syracusae a cive impugnatae sunt (for which, shortly after, oppugnari),

    Just. 22, 2. — Absol.: nostri redintegratis viribus acrius impugnare coeperunt, * Caes. B. G. 3, 26, 4; Just. 38, 4.—
    II.
    Transf., beyond the milit. sphere, to attack, assail, oppose, impugn:

    qui (Scaurus) tametsi a principio acerrime regem (Jugurtham) impugnaverat, tamen, etc.,

    Sall. J. 29, 2:

    cujus vel praecipua opera Bibulum impugnaverat,

    Suet. Caes. 21; Cic. Fam. 3, 12, 1:

    veneficiis et devotionibus impugnari,

    Suet. Calig. 3:

    saepe quae in aliis litibus impugnarunt actores causarum, eadem in aliis defendunt,

    Quint. 2, 17, 40:

    filii caput palam,

    id. 11, 1, 62: dignitatem alicujus, Cic. Fragm. ap. Non. 439, 3; Hirt. B. G. 8, 53, 1:

    sententiam,

    Tac. H. 4, 8:

    meritum et fidem,

    Ov. M. 5, 151:

    finitionem alterius,

    Quint. 7, 3, 22:

    nostra,

    Hor. Ep. 2, 1, 89; Quint. 4, 1, 14. — Absol.:

    cum illis id tempus impugnandi detur,

    Cic. Quint. 2, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > inpugno

  • 18 intercurro

    inter-curro, curri, rsum, 3, v. n. and a. (tmesis in Lucr. 5, 1374: inter plaga currere).
    I.
    Neutr., to run between.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    latitudine intercurrentis freti,

    Plin. 3, 11, 16, § 100.—
    2.
    In partic., to hasten in the meantime anywhere:

    indicto delectu in diem certam, ipse interim Veios intercurrit,

    Liv. 5, 19, 4.—
    B.
    Trop.
    1.
    To run along with, mingle with, be among:

    intercurrit quaedam distantia formis,

    Lucr. 2, 373:

    his laboriosis exercitationibus dolor intercurrit,

    Cic. Tusc. 2, 15, 36:

    alterum genus intercurrit nonnumquam, etc.,

    Auct. Her. 1, 8, 12:

    gemma candida intercurrentibus sanguineis venis,

    Plin. 37, 10, 59, § 162:

    quibusdam intercurrit umbra,

    a dark vein, id. 37, 5, 18, § 67.—
    2.
    To step between, to intercede:

    pugnatur acerrime: qui intercurrerent, misimus tres principes civitatis,

    Cic. Phil. 8, 6, 17.—
    II.
    Act., to run through, traverse (late Lat.;

    for percurrebat is the true reading,

    Liv. 44, 2, 12):

    intercurso spatio maris,

    Amm. 15, 10, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > intercurro

  • 19 litigo

    lītĭgo, āvi, ātum, 1, v. n. [litem ago], to dispute, quarrel, strive.
    I.
    In gen.:

    qua de re litigatis inter vos?

    Plaut. Rud. 4, 4, 16:

    Hirtium cum Quinctio acerrime litigasse,

    Cic. Att. 13, 37, 2; Juv. 6, 35.—Prov.: litigare cum ventis, to give one's self useless trouble:

    cum ventis litigo,

    Petr. 83; cf.:

    miraris, quererisque, litigasque,

    Mart. 11, 35, 3.—
    II.
    In partic., to sue at law, litigate, Cic. Fam. 9, 25, 3; id. Cael. 11, 27; Juv. 7, 141: effectum est ut per concepta verba, id est, per formulas litigaremus, Gai. Inst. 4, 30.— Impers. pass.:

    litigatur,

    there is a lawsuit, Gell. 14, 2, 14.—Hence, subst.: lītĭgans, antis, m., a quarrelsome person, a disputant, litigant.
    a.
    In a suit at law, Plin. 19, 1, 6, § 24.—
    b.
    In some other way, Gell. 2, 12, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > litigo

  • 20 praetexo

    prae-texo, xŭi, xtum, 3, v. a., to weave before or in front, to fringe, edge, border.
    I.
    Lit. (mostly poet.):

    purpura saepe tuos fulgens praetexit amictus,

    Ov. P. 3, 8, 7:

    glaucas comis praetexere frondes,

    weave around, Val. Fl. 3, 436; Plin. 16, 1, 1, § 4:

    praetexit arundine ripas Mincius,

    Verg. E. 7, 12:

    litora curvae Praetexunt puppes,

    id. A. 6, 5:

    fontem violis, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 249: limina ramis, Rapt. Pros. 2, 320: ripam ulvis,

    Aus. Idyll. 10, 45:

    sicubi odoratas praetexit amaracus umbras,

    spreads over, Col. 10, 297.—In mid. force:

    utraeque nationes Rheno praetexuntur,

    border on the Rhine, Tac. G. 34.—
    B.
    Transf.
    1.
    To place before or in front (syn.:

    praetendo, praepono): in his voluminibus auctorum nomina praetexui, Plin. praef. § 21: auctores quos praetexuimus volumini huic,

    id. 18, 25, 57, § 212:

    tibi maximus honor excubare pro templis, postibusque praetexi,

    i. e. that your statues stand before the temples, Plin. Pan. 52.—
    2.
    To border, to furnish, provide, or adorn with any thing: ex primo versu cujusque sententiae primis litteris illius sententiae carmen omne praetexitur, the whole poem is bordered (like an acrostic) with the initial letters from the first verse of every sentence (oracle), Cic. Div. 2, 54, 112: omnia quae aguntur acerrime, lenioribus principiis natura praetexuit, has provided with, etc., id. de Or. 2, 78, 317:

    praetexta quercu domus,

    Ov. F. 4, 953; 5, 567:

    summaque praetexat tenuis fastigia chartae, Indicet ut nomen, littera facta, meum,

    let my name be inscribed upon it, Tib. 3, 1, 11.—
    II.
    Trop.
    A.
    To allege as an excuse, to pretend, to assign as a pretext (syn. causor):

    cupiditatem triumphi,

    Cic. Pis. 24, 56:

    nomina speciosa,

    Tac. H. 1, 72.—With acc. and inf.:

    ubicumque ipsi essent, praetexentes esse rempublicam,

    Vell. 2, 62, 3:

    Tigellinus T. Vinii potentia defensus, praetexentis, servatam ab eo filiam,

    Tac. H. 1, 72.—
    B.
    To cover, cloak, conceal, disguise with any thing:

    hoc praetexit nomine culpam,

    Verg. A. 4, 172:

    funera sacris,

    id. ib. 4, 500:

    fraudem blando risu,

    Claud. Ruf. 1, 99.—Hence, praetextus, a, um, P. a., clothed with or wearing the toga praetexta:

    praetextus senatus (for praetextā in dutus),

    Prop. 4 (5), 1, 11:

    pubes,

    Aus. Prof. 18, 7.—
    B.
    In partic.
    1.
    Toga praetexta, and (post-Aug.) absol.: praetexta, ae, f., the outer garment, bordered with purple, worn at Rome by the higher magistrates and by free-born children till they assumed the toga virilis, Cic. Verr. 2, 5, 14, § 36; 2, 1, 44, § 113; id. Q. Fr. 2, 12, 2; Liv. 27, 37; 33, 42; Plin. 9, 39, 63, § 136; 33, 1, 4, § 10 et saep.: praetextā pullā nulli alii licebat uti, quam ei, qui funus faciebat, Paul. ex Fest. p. 236 Müll.—Hence,
    b.
    praetexta, ae, f. (sc. fabula), a tragedy, because celebrated Romans (like Brutus, Decius, Marcellus) were represented in it:

    nostri vestigia Graeca Ausi deserere, et celebrare domestica facta, Vel qui praetextas vel qui docuere togatas,

    Hor. A. P. 286; Pollio ap. Cic. Fam. 10, 32, 3:

    praetextam legere,

    id. ib. 10, 32, 5.—
    2.
    praetextum, i, n.
    a.
    An ornament, as something wrought or fastened in front (post - Aug.):

    pulcherrimum reipublicae praetextum,

    Sen. Ep. 71, 9.—
    b.
    A pretence, [p. 1436] pretext, excuse (post-Aug.; cf.:

    species, simulatio): et praetextum quidem illi civilium armorum hoc fuit: causas autem alias fuisse opinantur,

    Suet. Caes. 30: ad praetextum mutatae voluntatis, under pretext or color of, id. Aug. 12:

    ipse Ravennam devertit praetexto classem alloquendi,

    under pretext, Tac. H. 2, 100:

    praetexto reipublicae,

    id. ib. 3, 80; Sen. Contr. 4, 25, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > praetexo

См. также в других словарях:

  • Samuel Parr — Born January 26, 1747(1747 01 26) Harrow on the Hill Died March 6, 1825(1825 03 06) (ag …   Wikipedia

  • Hugues Tubœuf — Hugues Tubœuf[1], né avant l an 1020, est un aventurier normand qui se rendit en Italie méridionale, probablement autour de l an 1035, à la recherche de gloire mais surtout de richesses. Sommaire 1 Biographie 2 Sources …   Wikipédia en Français

  • Lucio Voreno — Representación de un centurión romano en Boulogne, Francia. Lucio Voreno (en latín, Lucius Vorenus, traducido en ocasiones como Lucio Vareno) fue un centurión de la IX Legión romana, mencionado por Julio César en el capítulo 44 del Libro V del De …   Wikipedia Español

  • Луций Ворен — (Люций Ворен; лат. Lucius Vorenus, в некоторых переводах указан как L. Varenus)  центурион XI легиона. Юлий Цезарь (лат. Julius Caesar) упоминает о нем в произведении «Записки о галльской войне» («Commentarii de Bello Gallico»)[1] …   Википедия

  • Тит Пуллон — (Тит Пулло, Тит Пуллион; лат. Titus Pullo)  центурион XI легиона. Юлий Цезарь (лат. Julius Caesar) упоминает о нём в произведении «Записки о галльской войне» («Commentarii de Bello Gallico») [1]. Раздел 44 книги 5 посвящён двум… …   Википедия

  • AGRIPPA — I. AGRIPPA Augusti gener, navali victoriâ contra Sextum Pompeium insignis. Virg. Aen. l. 8. v. 682. Parte alia ventis, et Diis Agrippa secundis Arduus. Horat. l. 1. Od. 6. Scribêris Vario fortis, et hostium Victor, Maeonii carminis alite, Quam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ALBINUS — I. ALBINUS Imperator Roman. dictus quod exceptus sit uterô candidissimus, contra consuetudinem puerorum, qui nascendô solent rubere, cum secundinis involuti erumpunt menstruô fluore perliti; hinc illud Iuvenal. Sat. 7. v. 195. Modo primos… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARISTOPHANES — I. ARISTOPHANES Arhcon Athenis, Olympiadis centesimae duodecimae annô secundô. Diodor. Sic. l. 17. c. 49. II. ARISTOPHANES Byzantinus Grammaticus, Callimachum senem puet audivit, adultior vero Zenodorum, Dionysium item Iambum, et Euphronida… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARNULPHUS III — ARNULPHUS III. fil. Baldunini VI. qui Philippi I. Gall. Regis iuventam moderatus est. Illô adhus minorenni, mater Richildis Comitatum administravit, mox a Roberto cognomine Frisone, Balduini fratte pulsa. Cui imploratus Rex copias summisit, cum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BARTHOLOMAEUS Caranza — Dominicanus, Archiepiscopus Toletanus, tamquam haereseos suspectus, Inquisitioni subicitur: A Martino Azpilcueta, IConsult. celeberrimo, qui an. aetat. 80. Roman, ubi Caranza 11. annos detentus erat, venit, acerrime defensus. Spond. A. C. 1559.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BASILEA vel BASILIA — BASILEA, vel BASILIA in duabus vitis Caroli M. truncatô nomine Bassa; in divisione regni Lotharii Basula, in Annal. Metensibus Basala: in Notitiis veterib. provinciarum et civitat. Gall. Basiliensium civitas, Cluverio Arialbinum, quem Vales.… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»