-
101 skade
damage, damage, harm, harm, harm, hurt, injury, wound, wound* * *subst. [på ting etc.] damage (på to) subst. [ på legemet] injury subst. [ noe negativt] harm, mischief subst. [ maskinskade] breakdown, engine trouble subst. [ havari] accident, injury subst. (jus) damage (også i flertall, skader = damage, damages = skadeserstatning) verb. damage (f.eks. ) verb. injure (f.eks.He injured his leg.
) (jus) (ideell skade) non-economic damage (komme til skade) get hurt, hurt oneself, come to grief (ubotelig skade) irreparable damage -
102 VINNA
* * *I)(vinn; vann, unnum, unninn), v.1) to work, labour, do work (Ásmundr vildi lítit vinna);vinna á akri ok plœgja, to work in the field and plough;2) to work, till, cultivate (vinna akr, jörðina);3) to work, perform, do;vinna verk sin, to do one’s work;þat verðr hverr at vinna, er ætlat er, every one must do the work that is set before him;þér hafið mikit stórvirki unnit, ye have done a great deed;vinna eið, sœri, to take an oath;vinna bœtr á e-u, to redress;vinna e-m beinleika, beina, to show hospitality to one;vinna e-m geig, bana, to work harm, death, to one;vinna e-m úsœmd, to bring shame, disgrace on one;vinna e-m bót (illt), to do one good (harm);vinna e-m hefnd, to take revenge on;4) vinna e-m, to wait upon, attend to, tend (Höskuldr bað hana vinna þeim hjónum);5) to win, gain;vinna orrustu, sigr, to gain a battle, victory;vinna sigr á e-m, to obtain a victory over, defeat, one;6) to win, conquer (vinna land, borgir, skip);vinna e-t aptr, to recover by conquest, reconquer (vinna aptr þat ríki, er látit er);7) to overcome, master, get the better of (þeir ætla, at þeim muni illa sœkjast at vinna oss);8) to avail (veit ek eigi, hvat þat vinnr);e-t vinnr e-m þörf, it suffices, is sufficient for one (þörf vinnr hverjum presti at segja eina messu);vinna e-m at fullu, to be quite sufficient for one, do away with, kill (tók hann sótt þá, er honum vann at fullu);9) to withstand, with dat., = vinna við e-u;sköpum viðr (= vinnr) manngi, no man can withstand his fate;10) followed by an a. or pp., to make (vinna e-n sáran, reiðan, barðan, felldan);vann hann yfirkominn Harald, he succeeded in vanquishing H.;vinna hefnt, to take revenge;vinna annat, to prove;11) to reach (smíðuðu einn stöpul, þann er þeir ætluðu at vinna skyldi til himins);12) with preps., vinna at e-u, to be busy with (vinna at heyi);vinna at svínum, sauðfé, to tend swine, sheep;fá ekki at unnit, to effect nothing (ekki munu þér fá at unnit svá búit);vinna at e-m, to do away with, kill (þat var markat á tjaldinu, at Sigurðr vann at Fáfni);vinna e-t á, to do, effect (höfum vér mikit á unnit í várri ferð);vinna á e-m, to do one bodily injury, = vinna áverka á e-m (með þann hug at vinna á Gunnari);vinna e-t til e-s, to do one thing in order to obtain or effect another (vildi hann vinna þat til sættar með þeim brœðrum);þat vil ek til vinna, that I am ready to do;vinna til e-s, to make oneself worthy of, deserve (vinna til dauða);vinna til fjár ok frægðar, to act so as to gain money and fame;vinna við e-u, to withstand (mátti hann ok eigi við sköpum vinna né sínu aldrlagi);vinna e-n yfir, to overcome;13) refl., vinnast, to last, suffice;meðan dagrinn vannst, as long as the day lasted;Illugi elti hann meðan eyin vannst, to the end of the island;festrin vannst eigi til jarðar, the rope was not long enough to touch the ground;þar sátu konur úti frá sem vannst, as there was room;ek vinnst eigi til þér at launa, I am unable to reward thee;ekki unnust þau mjök fyrir, they did little to support themselves;recipr., vinnast á, to wound one another.f. work, labour;vera at vinnu, to be at work.* * *pres. vinn, vinnr, older viðr, Gkv. 2. 30, Fms. vii. 239 (in a verse), Edda i. 492, Am. 45, Ad. 21, etc.; pret. vann, vannt (mod. vanst), vann; pl. unnu; subj. ynni; imperat. vinn; part. unninn (vunnu, vynni, vunninn): with suffixed pers. pron. vinn’k, Hm. 158; vann’k, Bkv. 2. 26: pres. reflex. vinnz, Grág. (Kb.) i. 3, 85, 86: pret. vannz, Stj. 131, and passim: with suffixed neg. vant-attu, thou workedest not, Hkv. 2. 20; plur. vinna-t, 2. 21; [Ulf. winnan = πάσχειν, ὀδυνασθαι; A. S., O. H. G., and Hel. winnan; Engl. win; Dan. vinde; Swed. vinna.]A. To work, labour, of any household work, as also in a wider sense; fasta ok vinna til nóns, Dipl. ii. 14; hann var félauss ok vann til matar sér, worked for his food, 656 C. 24; þessi er svá röskliga vann, worked so well, Nj. 270; þat verðr hverr at vinna sem ætlað er, 10; vinna hvárt er vill, to do whichever he will, Grág. (Kb.) i. 99; eiga sem mest at vinna, to be very busy, Nj. 97; Ásmuudr vildi lítið vinna, would not work, Grett. 90; þrællinn vann allt þat er hann vildi … at honum þætti þrællinn lítið vinna, Nj. 73; hvat er þér hentast at vinna (?), 54; vinna verk sín, to do one’s work, Eg. 759; vinna e-m beinleika, beina, reiðu, to do one service, attend on him as a guest, Fs. 52, MS. 623. 52, 54: ellipt., vinna e-m, to wait upon, tend; bað hana vinna þeim hjónum, Ld. 34.2. to work, till, cultivate; þeim manni er jörðina vinnr ok erviðar, Stj. 30; vinnit hana (the earth) ok plægit, 187.II. to work, perform; nú hefir þú þat unnit er þú munt eigi með feðr mínum lengr vera, Nj. 129; vinna e-m geig, bana, to work harm, death to, 253, Fbr. (in a verse), Korm. 116; v. e-m úsæmd, Fs. 32; vinna e-m bót, to do good; er mörgum manni vann bót þeim er aðrar mein-vættir görðu mein, Landn. 211, Hkr. iii. 69; vinna bætr á e-u, to redress. Eg. 519; vinna e-m hefnd, to take revenge on: of feats, prowess, deeds, hvat vanntú meðan (?), Hbl.; keisari vann þar mikinn hernað, Fms. xi. 301; herja ok vinna margs kyns frægðar-verk, … af stórverkjum þeim er hann vann, x. 231, 232.2. to win, gain; vann hann aptr borgir ok kastala, Fms. x. 231; vita ef ek mega aptr vinna þat ríki er látið er, id.; hann viðr sér frama, Fas. ii. 472; vinna mikla sæmd, Fms. i. 96; vinna land, kastala = expugnare, i. 23, vii. 79, x. 414; vinna undir sik allan Noreg, i. 4, 87; vinna orrostu, to gain a battle, vii. 123; vinna sigr, to gain a victory, i. 85, x. 231, passim; er vunninn var Ormrinn langi, iii. 29.3. to conquer, vanquish; er hann vann konung svá ágætan, Fas. i. 34; vinnr Sigmundr hann skjótt, Fær. 82; at Egill ynni flesta menn í leikum, Eg. 191.4. to avail; veit ek eigi hvat þat vinnr, Fms. vii. 160; margir lögðu gott til ok vann þat ekki, Sturl. iii. 261; vinna e-m þörf, to suffice, be sufficient, do, Grág. i. 457, Orkn. 138; þörf vinnr hverjum presti at segja eina messu, H. E. i. 473; nægisk mér ok þörf vinnr, ef son minn Joseph lifir, Stj. 221; mætti þörf vinna lengi at ærnu lítið mjöl. Blas. 43; þá tók hann sótt þá er honum vann at fullu, Fms. xi. 2; galdrinn vann honum at fullu, i. 100.5. special usages; vinna eið, særi …, to take an oath, Grág., Nj., passim; þeir unnu honum land ok trúnað, swore homage to him, Fms. x. 401.6. to make, followed by an adjective or participle; hann vann væltan hann, Post. 645. 68; hrútr, er hann mátti eigi heimtan vinna, Grág. i. 419; með sínum vælræðum vann hann yfir kominn Harald, Fms. x. 257; ef goðinn viðr eigi dóm fullan áðr sól komi á þingvöll þá er hann útlagr, Grág. (Kb.) i. 50; ef hann viðr dóminn fullan, 80; ef hann viðr eigi heimilt, ii. 142: esp. in poët. phrases, vinna e-n felldan, barðan, sáran, reiðan, hræddan, to make fallen, i. e. to fell, etc.; as also, vinna brotið = to break; vinna hefnt, to take revenge; vinna svarat e-u, to respond to, Lex. Poët.; Paulus vann þat sannat, at …, Post. (Unger) 231.III. with dat. to withstand (ellipt. for vinna við …?); sköpum viðr manngi, Am. 45; vinnat skjöldungar sköpum, Hkv. 2. 21; ek vætr honum vinna kunna’k, Vkv. 39; munat sköpum vinna, Skv. 1. 53; Korm. 104 (in a verse).IV. to suffer, undergo; according to the Gothic this would be the original sense, but it only remains in such phrases as, vinna víl, vinna vás, Lex. Poët.; vinna eld, to suffer fire, Fms. viii. 9.V. with prepp.; vinna at, to ‘win to’ a thing, effect; þeir fá ekki at unnit, Fms. vii. 270; drekinn vinnr síðan at honum, does away with him, Stj.; vinna at sauðfé, svínum, to tend sheep, swine, Dropl. 16, Rm. 12; vinna at segli, to manage, attend to the sail, Grett. 94 B:—vinna á, to make, effect; höfum vér mikit á unnit, Fms. xi. 264; þú munt mikit á vinna um þetta mál, Fas. i. 459: to do one bodily harm, kill, ef griðungr viðr á manni, Grág. (Kb.) ii. 188; ef fé viðr á fé, i. 192; maðr vinnr á manni, Nj. 100, Lv. 29; á-unnin verk, bodily injuries, Kb. i. 145; maðr á sín at hefna, ef vill, sá er á verðr unnit, 147:—vinna fyrir, ok var ekki fyrir unnit um sumarit, Þorf. Karl. 414; vinna fyrir sér; vinna fyrir mat sínum, to win one’s food; hann vinnr ekki fyrir mat sínum, he wins not his bread (mat-vinnungr):—þat vinn ek til eingis at svíkja þá er mér trúa, Band. 31 new Ed.; vildi hann vinna þat til sættar með þeim bræðrum, Fms. iv. 17; hann hirti ekki hvat hann vann til ef hann fengi þat, x. 7; þat vil ek til vinna, Nj. 170; mun ek heldr þat til vinna at giptask Þorbirni, Ld. 70; vilja gjarna nökkut við hann til vinna, Fær. 25; það er ekki til vinnandi, it is not worth the trouble; fé því er ek vann til, earned, Eg. 519:—vinna við e-u, to withstand; sköpum viðr manngi, mátti hann eigi við sköpum vinna né sínu aldrlagi, Fas. i. 199:—vinna e-n yfir (Dan. overvinde), to overcome, Fms. iii. 156, Finnb. 266.B. Reflex., ekki unnusk þau mjök fyrir, they did little to support themselves, Ld. 146; láta fyrir vinnask, to forbear, desist from; þó skal enn eigi láta fyrir vinnask, Fms. vii. 116; Þorgeirr lét eigi fyrir vinnask um þetta mál, Rd. 296; lét prestrinn fyrir vinnask of umbræðuna þaðan frá, Bs. i. 341.2. to last, suffice; alla þessa þrjá daga vannsk (vannz Ed.) þeirra vegr, Stj. 131; ríki Assyriorum vannsk ( lasted) um þúsund ára, 140; Illugi elti hann meðan eyin vannsk, to the end of the island, Grett. 172 new Ed.; meðan dagrinn vannsk, as long as the day lasted, till evening, Fas. iii. 4; festrin vannsk eigi til jarðar, the rope was not long enough to touch the ground, Fms. ix. 3: to reach, smíðuðu stöpul þann er vinna(sk) skyldi til himins, Edda (pref.); þar sátu konur úti frá sem vannsk, as there was room, Fms. x. 16; skyldi drekka saman karlmaðr ok kona svá sem til ynnisk, Eg. 247; meðan Jólin ynnisk, Hkr. i. 138 (vynnisk, Fms. 1. 32, l. c.); Ketill bað Eyvind svá vítt nema land at þeim ynnisk báðum til vel, Rd. 231; ef eigi vinnsk til (fé) til hvárs-tveggja, Grág. i. 288; fé þat skulu þeir hafa sem vinnsk, … ef fé vinnsk (vinnz Ed.) betr (Dan. slaae til), Grág. (Kb.) i. 85, 86; fé svá at vinnask mætti at ærnu þúsund manna, 623. 21; þess viðar er vinnask megi mál ok misseri, Hm. 59; ef hánum vinnsk (vinnz) eigi fróðleikr til þess, Grág. (Kb.) i. 209; vér trúum orku, afli ok sigr-sæli, ok vinnsk oss þat at gnógn, Ó. H. 202 (cp. ‘vinna þörf’ above); ek vinnumk eigi til þér at launa, I am unable to reward thee, Finnb. 238; ek vinnumk eigi at dýrka þitt nafn, Barl. 181.II. recipr., vinnask á, to wound one another; þar er menn vinnask á, Grág.; þau vinnask á þann áverka, er …, Kb. ii. 40; vinnask á enum meirum sárum, K. Þ. K. 116. -
103 work
1. [wɜ:k] n1. 1) работа, труд; дело; деятельностьwork clothes - рабочая одежда; спецодежда
to do no work - ничего не делать; не трудиться
to set /to get/ to work (on) - приняться за дело, начать работать
to set /to go/ about one's work - приступать к работе, приниматься за дело
he does not go about his work in the right way - он не с того конца берётся за дело
to set smb. to work - засадить кого-л. за работу, заставить кого-л. работать; дать кому-л. дело /занятие/
I have work to do - я занят, мне некогда
at work - а) занятый на работе, особ. на постоянной; to be at work upon smth. - быть занятым чем-л.; работать над чем-л.; б) действующий, функционирующий; в действии, в ходу (о машине и т. п.); factory at work - действующий завод (т. е. не законсервированный); loom at work - включённый /работающий/ ткацкий станок; в) оказывающий действие, воздействующий; the forces at work - действующие /движущие/ силы
in work - а) в процессе изготовления; three films are in work now - в настоящее время готовятся три фильма; б) имеющий работу ( о рабочем)
a work of time - работа, требующая большой затраты времени
a piece of work - а) задание; to set smb. a piece of work - дать кому-л. задание; б) выполненная работа; a nice piece of work he has done here! - вот это отличная работа!, как хорошо он выполнил работу!
2) место работы; занятие; должностьwhat time do you get to (your) work? - когда вы приходите на работу?
my work is in medicine - я работаю в области медицины /я по профессии медик/
2. вид деятельности3. 1) результат труда; изделие, продуктbad /faulty/ work - брак
the villagers sell their work to the tourists - жители деревни продают свои изделия туристам
2) произведение, творение, создание; труд, сочинениеworks of Shakespeare [of Beethoven, of Michelangelo] - произведения /творения/ Шекспира [Бетховена, Микельанджело]
a learned [a historical] work - научный [исторический] труд
collected /complete/ works - (полное) собрание сочинений
the work of God - рел., поэт. божье создание ( о человеке)
the works of God - поэт. мир божий
4. 1) действие, поступокdirty work - грязное дело; низкий поступок
you did a good day's work when you bought that house - вы сделали хорошее дело, купив этот дом
2) pl дела, деянияgood works - а) добрые дела; a person of good works - благотворитель; б) рел. благочестивые деяния
to reward /to render to/ smb. according to his work(s) - библ., поэт. воздать кому-л. по делам его
5. результат воздействия, усилийthe broken window must be the work of the boys - разбитое окно - это дело рук мальчишек
6. рукоделие; шитьё; вышивание; вязаниеopen work - а) прорезная гладь, ришелье; б) ажурная строчка, мережка
7. 1) обработкаhot work - тех. горячая обработка
2) предмет обработки; обрабатываемая заготовка; обрабатываемая деталь8. физ. работа9. диал. боль10. спец. пена при брожении; брожение11. сл. краплёная кость♢
to have one's work cut out for one - иметь перед собой трудную задачу; ≅ придётся потрудиться; хлопот не оберёшьсяall in the day's work - это всё в порядке вещей; это всё нормально
not dry /thirsty/ work - ≅ непыльная работёнка
to make short /quick/ work of smth. - быстро разделаться с чем-л.
to make short /quick/ work of smb. - в два счёта расправиться с кем-л. /отделаться от кого-л./
to make a piece of work about smth. - раздувать /преувеличивать/ трудность чего-л.; делать из чего-л. целое дело /-ую историю/
2. [wɜ:k] v (worked [-{wɜ:k}t]; wrought)all work and no play makes Jack a dull boy см. play I а
I1. 1) работать, трудитьсяto work like a horse /like a navvy, like a slave/ - ≅ работать как вол
to work at smth. - заниматься чем-л.; работать над чем-л.; изучать что-л.
we have no data to work on - мы не можем работать, так как у нас нет исходных данных
2) работать по найму; служитьhe works in a factory - он работает на заводе /на фабрике/
2. заставлять работатьto work smb. [oneself] to death - свести кого-л. [себя] в могилу непосильным трудом
3. действовать, работать; быть в исправности4. приводить в движение или в действиеmachinery worked by electricity - машины, приводимые в движение электричеством
5. двигаться, быть в движении; шевелитьсяconscience was working within him - в нём зашевелилась /проснулась/ совесть
6. (past и p. p. тж. wrought; on, upon) действовать, оказывать воздействиеto work on smb.'s sympathies - стараться вызвать чьё-л. сочувствие
the medicine did not work - лекарство не подействовало /не возымело действия/
it worked like a charm - разг. это оказало магическое действие
7. (past и p. p. тж. wrought)1) обрабатывать; разрабатыватьto work smb. to one's way of thinking - склонять кого-л. на свою сторону; внушать кому-л. свои убеждения
this salesman works the North Wales district - этот коммивояжёр объезжает район Северного Уэльса
2) поддаваться обработке, воздействиюbutter works more easily in this weather - в такую погоду масло сбивается легче
8. (тж. work out) отрабатывать, платить трудомto work one's passage - а) отработать проезд (на пароходе в качестве матроса и т. п.); б) сл. не отлынивать от работы; тянуть лямку вместе со всеми
9. разг. использоватьto work one's charm to get one's way - использовать личное обаяние, чтобы добиться своего
10. разг.1) добиваться обманным путём; вымогать, выманиватьhe worked the management for a ticket - он ухитрился получить билет у администрации
2) устраивать11. заниматься рукоделием; шить; вышивать; вязатьII А1. (past и p. p. тж. wrought)1) вызывать, причинять (часто что-л. неожиданное или неприятное)to work harm - принести /причинить/ вред; нанести ущерб; наделать бед
to work the ruin of smb. - погубить кого-л.
the storm worked /wrought/ great ruin - ураган произвёл большие разрушения
time has worked /wrought/ many changes - время принесло много перемен
2) творить, создаватьto work wonders /miracles/ - творить /делать/ чудеса
we must work our own happiness - мы сами должны быть творцами своего счастья
2. 1) бродить ( о напитках)2) вызывать брожение (о дрожжах и т. п.)3) будоражитьII Б1. 1) to work against smb., smth. бороться против кого-л., чего-л.he has always worked against reform - он всегда противился проведению реформ
2) to work for smth. бороться за что-л.; содействовать чему-л.; прилагать усилия для чего-л.all things worked for our good - все обстоятельства благоприятствовали нам
he worked his way to the front of the crowd - он протиснулся вперёд через толпу
the heavier particles work to the bottom - тяжёлые частицы медленно оседают на дно
3. (past и p. p. часто wrought) to work smb. into á state, to work oneself into á state:he worked himself into a position of leadership - он добился руководящего положения
4. 1) to work smth. out of smth. с трудом извлекать что-л. откуда-л.to work the key out of the hole - с трудом вынуть ключ из замочной скважины
2) to work smth. into smth. с трудом втиснуть что-л. куда-л.5. 1) to work (smb., smth.) + прилагательное постепенно или с трудом приводить (кого-л., что-л.) в какое-л. состояниеto work smb. free - освобождать кого-л.
to work smth. tight - постепенно затягивать что-л.
6. to work out at smth. составлять какое-л. число, выражаться в какой-л. цифреthe cost worked out at $5 a head - издержки составили 5 долларов на человека
♢
to work one's will upon smb. - навязывать кому-л. свою волю; расправляться с кем-л. по своему усмотрению
it won't work - это не выйдет; ≅ номер не пройдёт
I don't think your plan will work - я не думаю, что ваш план осуществим
to work it - сл. достигнуть цели
to work up to the curtain - театр. играть «под занавес»
-
104 lastimar
v.to hurt.* * *1 (herir) to hurt, injure2 (ofender) to offend1 to hurt oneself* * *verb1) to hurt, harm, injure2) wound* * *1. VT1) (=hacer daño) to hurt2) (=ofender) to hurt2.See:* * *1.verbo transitivo to hurt2.lastimarse v pron (refl) (esp AmL) to hurt oneself* * *= bruise.Ex. This new machine does not bruise or damage the fruit.----* lastimarse = get + hurt.* * *1.verbo transitivo to hurt2.lastimarse v pron (refl) (esp AmL) to hurt oneself* * *= bruise.Ex: This new machine does not bruise or damage the fruit.
* lastimarse = get + hurt.* * *lastimar [A1 ]vt1 (físicamente) to hurtdéjame, me estás lastimando let go: you're hurting me2 (emocionalmente) to hurt( refl) to hurt oneselfse lastimó las rodillas he hurt his kneesme caí y me lastimé I fell and hurt myself* * *
lastimar ( conjugate lastimar) verbo transitivo
to hurt
lastimarse verbo pronominal ( refl) (esp AmL) to hurt oneself;
‹dedo/rodillas› to hurt
lastimar verbo transitivo to hurt, injure: no lastimes sus sentimientos, don't hurt her feelings
' lastimar' also found in these entries:
English:
hurt
- injure
* * *♦ vt1. [físicamente] to hurt2. [sentimentalmente] to hurt, to wound;ha acabado por lastimar nuestra relación it's ended up damaging our relationship* * *v/t ( herir) hurt* * *lastimar vt1) dañar, herir: to hurt, to injure2) agraviar: to offend -
105 embromar
v.1 to make fun of (informal).2 to annoy.4 to tease, to make fun of, to banter.* * *1 to play jokes on, play a trick on, tease* * *1. VT1) (=burlarse de) to tease, make fun of2) (=engañar) to hoodwink3) (=engatusar) to wheedle, cajole5) Chile (=atrasar) to delay unnecessarily2.See:* * *1.verbo transitivoa) (AmS fam) ( molestar) to pesterc) (AmS fam) ( perjudicar)d) (CS fam) ( tomar el pelo) to fool, trick; (timar, estafar) to rip... off2.no me embromes! — you're kidding o joking! (colloq)
embromar vi (CS fam)3.no embromes! — ( no molestes) stop being a pest o a pain! (colloq); ( no digas) you're kidding!
embromarse v prona) (AmS fam) ( jorobarse)si no te gusta, te embromas — if you don't like it, tough!
b) (AmS fam) ( hacerse daño) to hurt oneself; <rodilla/hígado> to damage, to do... in (BrE colloq)c) (AmS fam) aparato/frenos to go wrongd) (AmS fam) ( enfermarse) to get ill (colloq)* * *1.verbo transitivoa) (AmS fam) ( molestar) to pesterc) (AmS fam) ( perjudicar)d) (CS fam) ( tomar el pelo) to fool, trick; (timar, estafar) to rip... off2.no me embromes! — you're kidding o joking! (colloq)
embromar vi (CS fam)3.no embromes! — ( no molestes) stop being a pest o a pain! (colloq); ( no digas) you're kidding!
embromarse v prona) (AmS fam) ( jorobarse)si no te gusta, te embromas — if you don't like it, tough!
b) (AmS fam) ( hacerse daño) to hurt oneself; <rodilla/hígado> to damage, to do... in (BrE colloq)c) (AmS fam) aparato/frenos to go wrongd) (AmS fam) ( enfermarse) to get ill (colloq)* * *embromar [A1 ]vt2(CS fam) (tomar el pelo, engañar): lo embromamos, le hicimos creer que … we fooled o tricked him into believing that …¡no me embromes! you're kidding o joking! ( colloq), you're putting me on! ( AmE colloq), you're having me on! ( BrE colloq)me embromó, me lo cobró carísimo he ripped me off, he charged me a fortune ( colloq)la lluvia nos embromó los planes the rain ruined o spoiled our planslos antibióticos me embromaron el estómago the antibiotics played havoc with my stomach ( colloq)4no te lo puedo pagar hoy — ¡me embromaste! I can't pay you for it today — now you've really landed me in it! ( colloq)■ embromarvi(CS fam)1¡no embromes! you're kidding o joking!, you're putting o having me on!1( AmS fam) (fastidiarse): no estaba en casa así que se embromaron they were out of luck because he wasn't at homeque se embrome por estúpido it serves him right o that's what he gets for being so stupidsi no te gusta, te embromas if you don't like it, tough! o tough luck! o you'll just have to lump it! ( colloq)me embromé por no presentarlo a tiempo I messed things up for myself o ruined my chances by not sending it in on time ( colloq)2 ( AmS fam) (hacerse daño) to hurt oneself; ‹rodilla› to hurt, to screw up ( AmE colloq), to do … in ( BrE colloq)* * *
embromar ( conjugate embromar) verbo transitivo (AmS fam)
‹ plan› to ruin, spoilc) ( perjudicar):
¡me embromaste! now you've really landed me in it! (colloq)
embromarse verbo pronominal (AmS fam)a) ( jorobarse):
si no te gusta, te embromas if you don't like it, tough!
‹rodilla/hígado› to screw up (AmE colloq), to do … in (BrE colloq)
* * *♦ vt1. [tomar el pelo a] to make fun of, Br to take the mickey out of;la embroman por sus distracciones they make fun of her o Br take the mickey out of her because she's so absent-minded2. [fastidiar] to annoy;deja de embromar a tu hermano stop annoying your brother3. Andes, Carib, RP [engañar] to rip off, to cheat;ahí siempre embroman a los clientes they always rip the customers off there4. Andes, Carib, RP [estropear] to ruin;la computadora le embromó la vista the computer ruined his eyesight5. Andes, Carib, RP [para expresar sorpresa]se ganó la lotería – ¡no me embromes! he won the lottery – you're kidding!♦ viAndes, Carib, RP1. [fastidiar]¡pará de embromar! stop being such a pest o pain!;parás de llorar ya mismo, ¡qué embromar! stop crying this minute, I'm not having this!2. [para expresar sorpresa]nos divorciamos – ¡no embromes! we're getting divorced – you're kidding!* * * -
106 work
I n1) робота, труд; справа; діяльністьwork clothes — робочий одяг; спецодяг
to set /to get/ to work (on) — розпочати справу, почати працювати
to set /to go/ about one's work — приступати до роботи
to set smb to work — засадити кого-н. за роботу, змусити кого-н. працювати
I have work to do — я зайнятий, мені немає коли
at work — зайнятий на роботі, на постійній
to be at work upon smth — бути зайнятим чим-н.; працювати над чим-н.; діючий, функціонуючий; в дії, в ході ( про машину)
loom at work — увімкнений /працюючий/ ткацький верстат; що впливає
the forces at work — діючі /рухомі/ сили
three films are in work now — на даний момент готується три фільма; що має роботу ( про працівник)
a work of time — робота, що вимагає великих затрат часу
what time do you get to (your) work — є коли ви приходите на роботує
my work is in medicine — я працює в області медицини /я медик по професії/
3) результат праці; виріб; продуктbad /faulty/ work — брак; витвір, творіння; праця, твір
works of Shakespeare [of Beethoven, of Michelangelo] — витвори /творіння/ Шекспіра [Бетховена, Мікельанджело]
a learned [a historical] work — наукова [історична]праця
collected /complete/ works — ( повне) зібрання творів
the work of God — peл., пoeт., боже створіння ( про людину)
the works of God — пoeт. світ божий
4) дія, вчинокdirty work — брудна справа; низький вчинок; pl справи, діяння
a person of good works — благочинник; peл. Благочестиві діяння
5) результат впливу, зусиль6) рукоділля; шиття; вишивання; в'язанняopen work — прорізна гладь, рішильє; ажурна строчка, мережка
7) обробкаhot work — тex. гаряча обробка; предмет обробки; оброблювана заготовка; оброблювана деталь
8) фiз. робота9) дiaл. біль10) cпeц. піна при бродінні; бродіння11) cл. краплена кість••not dry /thirsty/ work — не брудна робота
to make short /quick/ work of smth — швидко покінчити з чим-н.
to make short /quick/ work of smb — за два заходи покінчити з ким-н. /спекатися кого-н./;
II vto make a piece of work about smth — перебільшувати складнощі чого-н.
(worked [-t]; wrought)1) працювати, трудитисяto work like a horse /like a navvy, like a slave/ work — працювати як віл
to work at smth — займатися чим-н.; працювати над чим-н.; вивчати що-н.
we have no data to work on — ми не можемо працювати, оскільки у нас немає вихідних даних; працювати по найму; служити
to work smb [oneself] to death — звести кого-н. [себе] в могилу непосильною працею
3) діяти, працювати; бути справним4) приводити в рух або в діюmachinery worked by electricity — машини, що приводяться в рух електричним струмом
5) рухатися, бути в русі; ворушитисяconscience was work ing within him — в ньому заворушилася /прокинулася/ совість
6) (past, p. p. wrought; on, upon) діяти, мати впливto work on smb 's sympathies — намагатися викликати чиє-н. співчуття
7) (past, p. p. wrought) оброблювати; розроблюватиto work smb to one's way of thinking — схиляти кого-н. на свою сторону; нав'язувати кому-н. свої переконання
this salesman works the North Wales district — цей комівояжер обїжджає район Північного Уельса; піддаватися обробці, впливу
8) ( work out) відпрацьовувати, платити працеюto work one's passage — відпрацювати проїзд (на пароплаві в якості матрос; cл. не ухилятися від роботи;)
to work one's charm to get one's way — використовувати власну чарівність, щоб домогтися свого
10) добиватися облудним шляхом; вимагати, виманюватиhe worked the management for a ticket — он ухитрився отримати білет у адміністрації; влаштовувати
11) займатися рукоділлям; шити; вишивати; в'язати12) (past, p.; p. wrought) викликати, спричиняти (часто що-н. неочікуване або неприємне)to work harm — заподіяти шкоду; завдати шкоди
to work the ruin of smb — погубити кого-н.
the storm worked /wrought great ruin — ураган спричинив велику розруху
the frost worked havoc with the crop — мороз погубив врожай; творити, створювати
to work wonders /miracles/ — творити чудеса
13) бродити ( про напої); викликати бродіння ( про дріжжі); хвилювати15)to work against smb; smth — боротися проти кого-н., чого-н.
to work for smth — боротися за що-н.; сприяти чому-н.; докладати зусилля до чого-н.
16)to work (one's way) to /through, etc. smth — пробиратися, проникати куди-н. через що-н.
to work one's way down — виконувати повільний, обережний спуск з гори
17) (past, p. p. wrought)to work smb into a state, to work oneself into a state. to work oneself into a rage — довести себе до божевілля
18)to work smth out of smth — із складнощами витягувати що-н. звідки-н.
to work smth into smth — з трудом втиснути що-н. куди-н.
19)to work ( smb; smth) + прикметник — поступово або з трудом приводити (кого-н., що-н.) в який-н. стан
to work smb free — звільнити кого-н.
to work smth tight — поступово затягувати що-н.
to work (oneself) + прикметник — поступово або з трудом приходити в який-н. стан
20)to work out at smth — складати яке-н. число, виражатися в якій-н. цифрі
the cost worked out at $ 5 a head — витрати склали 5 доларів на особу
to work one's will upon smb — нав'язувати кому-н. свою волю; розправлятися з ким-н. на свій розсуд
it won't work — це не вийде; номер не пройде
to work it — cл. досягнути мети
to work up to the curtain — миcт. грати "під завісу"
-
107 nuisance
ˈnju:sns сущ.
1) досада;
неприятность to cause, create a nuisance ≈ доставлять неприятности confounded, damned, perpetual nuisance ≈ вечные неприятности It was a nuisance to move during the semester. ≈ Переезд во время учебного семестра был очень некстати. It's a nuisance that there's no hot water. ≈ Какая неприятность, что нет горячей воды! Syn: vexation, annoyance, injury, hurt, harm
2) то, что мешает, создает проблемы а) надоедливый человек;
зануда She was an intolerable little nuisance. ≈ Она была невыносимой маленькой занудой б) невыносимое состояние, положение вещей the political nuisances of the day ≈ политические трудности настоящего времени в) неудобство, помеха public nuisance Syn: inconvenience, discomfort досада, неприятность - what a *! какая досада! - it's a * for me to have to do it мне очень не хочется этим заниматься - * raid (военное) беспокоящий налет - * tax налог, раздражающий налогоплательщиков и приносящий ничтожный доход - * value( специальное) индекс вредности нудный человек - * of a man нудный человек - to make a * of oneself, to make oneself a * (to) досаждать;
надоедать, докучать( кому-л) - he is a perfect * он всем надоел до смерти - go away, Jack, you are a *! уходи, Джек, ты мне мешаешь! - what a * that child is! какой несносный ребенок!, какое мучение с этим ребенком! помеха, неудобство;
досаждающий предмет - flies and mosquitoes are a * мухи и москиты всем досаждают - long skirts are a * длинные юбки - настоящее мучение (психологическое) негативный раздражитель (юридическое) нарушение общественного порядка - commit no *! соблюдайте порядок!;
не сорить;
не останавливаться!;
- to constitute a * представлять собой нарушение общественного порядка (о шуме, дыме, отходах производства) - to remove a * устранить что-л., нарушающее покой (громкость радио, зловонную помойку) create a ~ создавать помехи ~ надоедливый человек;
to make a nuisance of oneself надоедать nuisance досада;
неприятность;
what a nuisance! какая досада! ~ зловредность ~ источник вреда ~ надоедливый человек;
to make a nuisance of oneself надоедать ~ нарушение общественного порядка ~ неудобство ~ помеха, неудобство;
public nuisance нарушение общественного порядка ~ помеха ~ помеха, неудобство;
public nuisance нарушение общественного порядка public ~ источник опасности public ~ нарушение общественного порядка public ~ нарушитель общественного порядка nuisance досада;
неприятность;
what a nuisance! какая досада!Большой англо-русский и русско-английский словарь > nuisance
-
108 do
du: 1. 3rd person singular present tense - does; verb1) (used with a more important verb in questions and negative statements: Do you smoke?)2) (used with a more important verb for emphasis; ; ðo sit down)3) (used to avoid repeating a verb which comes immediately before: I thought she wouldn't come, but she did.)4) (used with a more important verb after seldom, rarely and little: Little did he know what was in store for him.)5) (to carry out or perform: What shall I do?; That was a terrible thing to do.) gjøre6) (to manage to finish or complete: When you've done that, you can start on this; We did a hundred kilometres in an hour.) gjøre, fullføre7) (to perform an activity concerning something: to do the washing; to do the garden / the windows.) vaske, rydde8) (to be enough or suitable for a purpose: Will this piece of fish do two of us?; That'll do nicely; Do you want me to look for a blue one or will a pink one do?; Will next Saturday do for our next meeting?) være nok, holde, passe, gjøre seg9) (to work at or study: She's doing sums; He's at university doing science.) arbeide med, ta seg av, studere10) (to manage or prosper: How's your wife doing?; My son is doing well at school.) greie seg, klare seg11) (to put in order or arrange: She's doing her hair.) ordne, sette i stand12) (to act or behave: Why don't you do as we do?) gjøre, handle, opptre13) (to give or show: The whole town gathered to do him honour.) vise14) (to cause: What damage did the storm do?; It won't do him any harm.) forårsake15) (to see everything and visit everything in: They tried to do London in four days.) gjøre, bese2. noun(an affair or a festivity, especially a party: The school is having a do for Christmas.) tilstelning, fest- doer- doings
- done
- do-it-yourself
- to-do
- I
- he could be doing with / could do with
- do away with
- do for
- done for
- done in
- do out
- do out of
- do's and don'ts
- do without
- to do with
- what are you doing withgjøre--------lage--------utføreI( hverdagslig)1) ( mest britisk) fest, selskap2) (barnespråk, hverdagslig) bæsj3) (amer., hverdagslig, også 'do, kort for hairdo) frisyre, hårfasong4) ( militærvesen) aksjon5) (britisk, gammeldags) bedrageri, svindel, narrestrekdo's and don'ts regler for hva man bør og ikke bør gjøre, råd og advarslerfair dos\/do's like for like, rett skal være rettmake a do of something (austr.) få noe til å lykkes, få noe til å klaffeIIsubst. \/dəʊ\/ eller doh( musikk) doIII \/duː\/, \/dʊ\/, \/də\/1) gjøre• do as you're told!• what am I to do?• oh, do!(bare) gjør det, du!• please, do!for all del, (bare) gjør det!2) gjøre, prestere, yte, utrette, utføre3) ( om tilvirkning) lage, male, tegne, skrive, fremstille, ta4) klare, få til, lykkes i, greievis meg hva du kan \/ hvis meg hva du duger tildenne gangen klarte jeg det \/ denne gangen lyktes jeg5) ( om arbeidsoppgave) gjøre, lage, klare, ordne, gjøre i stand, sette i stand, ta seg av, ta hånd om, stå for• who did the drying-up?• first I'll do the stockings, and then I'll do the windowsførst skal jeg stoppe strømper, og så skal jeg pusse vinduenejeg tok oppvasken \/ jeg vasket opp• I'll do you next, sir6) (om yrke, hobby eller studium) vie seg til, sysle med, arbeide med, arbeide på, gjøre, holde på med, studere, lese• what are you doing?7) arrangere8) ( matlaging) anrette, lage til, tilberede, koke, steke9) (om skuespill, opera eller rolle) oppføre, spille10) (om hastighet, distanse e.l.) tilbakelegge, gå, kjøre, løpe, gjøre (hverdagslig)11) (hverdagslig, om turist e.l.) se, bese, gjøre12) løse, klare, legge13) (hverdagslig, om fengselsstraff) sone, sitte inne14) ( hverdagslig) lure, narre, svindle, snyte16) ( hverdagslig) gi kost og losji til, ha kost og losji17) greie seg, klare seg• how is he doing at school?• how are you doing?hvordan går det? \/ hvordan har du det?18) ( om noe som er tilstrekkelig eller akseptabelt) være nok, greie seg, klare seg, passe, gå andet er bra \/det holder \/ det klarer segnå klarer det seg \/ nå får det være nok \/ nå kan du holde oppdet går ikke \/ det duger ikke19) (slang, om narkotika) gå på, bruke20) ( hverdagslig) ta knekken påbe doing holde på med, være opptatt med, foreta seg, ha fore• are you doing anything tonight?foregå, hende, skjebe doing well gjøre det bra være på bedringens veibe done for være ferdig, være fortapt, være solgt, være i alvorlige vanskeligheterhan er ferdig \/ han er solgt \/ han er fortaptbe done in være utmattet, være utkjørt, være helt ferdig, være drept (slang)be done up være utkjørt, være helt ferdigbe done up in være kledd i, være iførtbe\/have done with være over, være et avsluttet kapittel, være ute av verdenla oss få en slutt på det \/ vi må få saken ut av verdenbe hard done by bli dårlig behandletbe up and doing være i full vigør, være i full virksomhetdo a freeze ( slang) fryse seg fordervetdo and die kjempe og falledo a slow burn ( slang) være rødglødende av sinnedo as you would be done by gjør mot andre som du vil at de skal gjøre mot degdo away with avskaffe, bli kvitt, kvitte seg med ta livet av, avlive, rydde av veiendo by behandle• do well by my cat!do down ( hverdagslig) lure, snyte, ta ved nesen rakke ned på, tråkke på, svertedo for duge til, passe som( hverdagslig) stelle huset forfå tak i• how will you do for water?ta knekken på, kverke, myrde, drepe, gjøre av meddo fractions ( matematikk) regne med brøkdo in ( slang) kverke, drepe, gjøre det av med ta knekken på, knekke, ruinere lure, snyte, ta ved nesendo into oversette til, gjøre tildet gjorde utslaget \/ det gjorde susendo one's best gjøre sitt beste, gjøre seg umakdo one's duty gjøre sin pliktdo oneself in ta livet av segdo oneself well være glad i å leve, nyte livetdo or die seire elle dø, vinne eller forsvinne, klare seg eller gå underdo out rydde opp, sette i stand, male (og tapetsere)do over ( hverdagslig) pusse opp, gjøre om jule opp, banke opp, overfalle og rane (spesielt amer.) gjøre om igjendo somebody a favour gjøre noen en tjenestedo somebody credit\/honour gjøre noen æredo somebody out of something lure noen for noe, snyte noen for noedo something for someone gjøre noe for noen, hjelpe noen med noe• what can I do for you?hva kan jeg hjelpe deg med? \/ kan jeg hjelpe deg med noe?do something in ( hverdagslig) skade, såredo something twice se ➢ twicedo the backstroke svømme ryggdo time ( om fengselsstraff) sitte innedo to death ta livet avdo to others as you would have them do to you gjør mot andre som du vil at de skal gjøre imot deg, vær mot andre som du vil at de skal være med degdo up gjøre i stand, sette i stand, reparere gjøre om, pusse opppakke innknappe, hekte, kneppe igjen( hverdagslig) ruineredo up one's face sminke segdo up one's hair sette opp håretdo well trives, ha det braklare seg godthun klarer seg bra \/ det går bra for hennedo well by somebody behandle noen pentdo well for oneself gjøre det godtdet går veldig bra for ham \/ han gjør det godt \/ han klarer seg brado well to do something eller do wisely to do something gjøre klokt i å gjøre noedo with gjøre med• what am I to do with him?(kunne) klare seg med, greie seg med, trenge, behøve, tenke segdo with oneself foreta seg, sysselsette seg medvære fra segdo without klare seg uten, unnværevi er bare glad til om vi slipper streiker \/ vi greier oss godt uten streikereasy does it rolig nå, ta det roligfree to do something fri til å gjøre noehave to do with ha å gjøre med, angådet har ingenting med deg å gjøre \/ det angår ikke deghow do you do? ( ved presentasjon) god dag, hvordan står det til?, hvordan har du det?make do with greie seg med, klare seg medmake it do! ( også) det får holde!, det får være nok!make something do få noe til å holde, klare seg med noenothing doing! ( hverdagslig) ikke prøv deg!, aldri i livet!so said, so done se ➢ say, 2when (after) all is said and done se ➢ say, 2IVhjelpeverb \/duː\/, \/dʊ\/, \/də\/1) i spørsmål og negative setninger• do you know him?• so you want to be a doctor, do you?så du vil altså bli lege, du?• you saw it, didn't you?du så det, ikke sant?• did you like it?• do I get off here?• doesn't he know it?• don't go!2) ved henvisning tilbake til et tidligere nevnt verb• he didn't go, nor did Ihan gikk ikke, og det gjorde ikke jeg heller3) forsterkendejeg skulle virkelig ønske jeg kunne hjelpe deg \/ om jeg bare kunne hjelpe deghan lovte at han skulle komme, og det gjorde han også• I did see him, but...jeg så ham nok, men...• do come!for all del, bare kom! \/ kom nå!4) i setninger innledet med nektende eller forsterkende adverb -
109 desacreditar
v.to discredit.Ella desacredita a Ricardo She discredits Richard.Ella desacreditó a su amiga She discredited=debunked her friend.El político desacreditó al oponente The politician discredited his opponent* * *1 to discredit, bring discredit on, bring into discredit* * *verb* * *1.VT [+ político, gobierno] to discredit2.See:* * *1.verbo transitivoa) < persona> to discredit; <buen nombre/institución> to discredit, bring... into disreputeb) < teoría> to discredit2.desacreditarse v pron (refl) to discredit oneself, damage one's reputation* * *= discredit, denigrate, debunk, bring + Nombre + into disrepute, disgrace, taint.Ex. Such circulation may contribute little to the creation of whole personalities but it may do much to discredit the circulators.Ex. This is not to denigrate such writing, much of which is extremely valuable.Ex. Process reengineering is in the debunking phase of its life cycle - an evolutionary pattern in which management ideas and techniques are first presented as panaceas for business success and subsequently debunked as worthless.Ex. This article considers the danger that inherent bias in such research might bring library and information science research into disrepute.Ex. The League of Nations was a comically ham-handed debacle which collapsed in complete failure, disgracing all who were associated with it.Ex. This article shows how the dowdy and boring image of the stereotypical librarian as presented in fiction, taints the portrayal of all who work in libraries.----* desacreditarse = come into + disrepute, fall into + disrepute.* desacreditar un mito = debunk + a myth.* estar desacreditado = hold in + disrepute.* * *1.verbo transitivoa) < persona> to discredit; <buen nombre/institución> to discredit, bring... into disreputeb) < teoría> to discredit2.desacreditarse v pron (refl) to discredit oneself, damage one's reputation* * *= discredit, denigrate, debunk, bring + Nombre + into disrepute, disgrace, taint.Ex: Such circulation may contribute little to the creation of whole personalities but it may do much to discredit the circulators.
Ex: This is not to denigrate such writing, much of which is extremely valuable.Ex: Process reengineering is in the debunking phase of its life cycle - an evolutionary pattern in which management ideas and techniques are first presented as panaceas for business success and subsequently debunked as worthless.Ex: This article considers the danger that inherent bias in such research might bring library and information science research into disrepute.Ex: The League of Nations was a comically ham-handed debacle which collapsed in complete failure, disgracing all who were associated with it.Ex: This article shows how the dowdy and boring image of the stereotypical librarian as presented in fiction, taints the portrayal of all who work in libraries.* desacreditarse = come into + disrepute, fall into + disrepute.* desacreditar un mito = debunk + a myth.* estar desacreditado = hold in + disrepute.* * *desacreditar [A1 ]vtesos rumores lo han desacreditado mucho those rumors have done his reputation a great deal of harm o have seriously damaged his reputationla oposición intentó desacreditarlo the opposition tried to discredit him( refl) to discredit oneself, damage one's reputation* * *
desacreditar ( conjugate desacreditar) verbo transitivo
to discredit
desacreditarse verbo pronominal ( refl) to discredit oneself, damage one's reputation
desacreditar verbo transitivo (desprestigiar) to discredit, bring into discredit
' desacreditar' also found in these entries:
Spanish:
descalificar
English:
discredit
- disgrace
- disparage
- debunk
- disrepute
* * *♦ vtto discredit;hubo una campaña para desacreditarla there was a campaign to discredit her;este nuevo fracaso lo desacredita como político this latest failure has destroyed his credibility as a politician;su actuación ha desacreditado al partido his behaviour has brought the party into disrepute* * *v/t discredit* * *desacreditar vtdesprestigiar: to discredit, to disgrace -
110 ridicule
ridicule [ʀidikyl]1. adjective• se rendre ridicule to make o.s. look ridiculous2. masculine noun• tourner qn/qch en ridicule to ridicule sb/sth* * *ʀidikyl
1.
1) (grotesque, insensé) ridiculous2) ( insignifiant) [somme, salaire] ridiculously low, pathetic
2.
nom masculin1) ( le grotesque)2) ( de situation) ridiculousness, absurdity••le ridicule ne tue pas — Proverbe looking a fool never killed anyone
* * *ʀidikyl1. adjJe trouve ça complètement ridicule. — I think that's absolutely ridiculous.
2. nm[situation] ridiculousness* * *A adj1 ( digne de moquerie) ridiculous; il ne craint pas d'être ridicule he's not afraid of looking silly ou appearing foolish; c'est ridicule it's ridiculous ou absurd;2 ( insensé) il est ridicule de faire it's ridiculous ou madness to do; vous seriez ridicule de refuser you would be mad to refuse;3 ( insignifiant) [somme, salaire] ridiculously low, pathetic.B nm1 ( ce qui est grotesque) ridicule; il n'a pas peur du ridicule he isn't afraid of ridicule; se couvrir de ridicule to make oneself an object of ridicule; couvrir qn de ridicule to heap ridicule on sb, to ridicule sb; tourner qch/qn en ridicule to make sth/sb look ridiculous;2 ( de situation) ridiculousness, absurdity; il est d'un ridicule! he looks so ridiculous!; la situation est d'un ridicule! the situation is ridiculous!le ridicule ne tue pas Prov looking a fool never killed anyone.[ridikyl] adjectifun salaire ridicule [trop bas] a ridiculously low salary————————[ridikyl] nom masculinse couvrir de ridicule to make oneself a laughing stock, to make a complete fool of oneselftourner quelqu'un/quelque chose en ridicule to ridicule somebody/something, to hold somebody/something up to ridiculec'est d'un ridicule (achevé ou fini)! it's utterly ridiculous!, it's a farce!tomber ou donner dans le ridicule to become ridiculous -
111 LEGGJA
* * *(legg, lagða, lagiðr, lagðr, laginn), v.1) to lay, place (Már hafði lagt höfuð sitt í kné Rannveigar);leggja net, to lay a net;2) to put;leggja eld í, to put fire to;leggja söðul á hest, to put a saddle on a horse;leggja árar upp, to lay up the oars, give up pulling;leggja ofan segi, to haul down, take in the sails;leggja at jörðu, at velli (or við jörðu, við velli), to overthrow, slay, kill;leggja hlut sinn, to lose one’s lot, be worsted;3) to lay, drop, of a beast (hvelparnir, er eigi vóru lagðir);4) to lay, make, build;leggja garða, to make fences;5) to appoint, fix (leggja stefnu, leika, bardaga);6) to tax, value (hann lagði hálft landit fyrir sex tigi silfrs);leggja e-n úgildan, to award no fine for, put no price on;leggja at léttu, to make light of;7) to settle;leggja sakar, to settle strife;leggja lög, to lay down laws;leggja leið sína, to take a direction;hann lagði mjök kvámur sínar í Ögr, he was in the habit of coming often to O.;8) to allot, assign (þér mun lagit verða at vera einvaldskonungr yfir Noregi);hvat mun til líkna lagt Sigurði, what comfort is there appointed for S.?;þér var lengra líf lagit, a longer life was destined for thee;9) to lay out, pay, discharge;leggja at veði, to give as bail;leggja á hættu, to risk;leggja á mikinn kostnað, to run into great expenses;leggja líf á, to stake one’s life on a thing;leggja fé til höfuðs e-m, to set a price on one’s head;10) to lay a ship’s course, stand of or on, sail, absol., or the ship in dat. or acc., lét hann blása herblástr ok leggja út ór höfninni, and sailed out of the harbour;leggja at, to land (lagði hann at við Sundólfsstaði);in a naval battle, to attack (lögðu þeir þá at þeim);leggja undir land, to stand in towards land;fig. to give in;leggja (skip) í rétt, to drift or run before the wind;11) to set off, start;leggja á flótta, to take toftight;leggja eptir e-m, to pursue;leggja upp, to start on a journey;12) to stab, thrust, with a weapon (Þ. leggr hann spjóti til bana);13) impers. it turns, is driven in a direction (of smoke, smell, fire);hingat leggr allan reykinn, all the smoke blows hitherward;to freeze over, be covered with snow or ice (þá er ísa lagði á vötn);leggja nær, to be on the brink of;nær lagði þat úfœru einu sinni, it had well nigh come to a disaster;14) with preps.:leggja e-t af, to cede, give up (H. bróðir hans lagði af við hann sinn part í eyjunni);to leave off, desist from (legg af héðan af versagørð, sagði erkibiskup);leggja af fénað, to slaughter cattle;leggja e-t aptr, to give back, return (báðu mik leggja aptr taflit);leggja at, leggja at landi, to land;leggja at e-m, to attack;leggja e-t á e-n, to impose, lay (a burden, tax) upon one (leggja skatt, skyldir, yfirbót á e-n);leggja e-t á við e-n = leggja e-t á e-n;leggja stund, kapp, hug á e-t, to take pains about, great interest in, a thing;leggja ást, elsku, mætur á e-t, to feel love, affection, interest for a thing, to cherish a thing or person;leggja fæð, öfund, hatr á, to take dislike, envy, hatred to;leggja móti e-m, to oppose, contradict one;leggja e-t til, to furnish, contribute, as one’s share (hvern styrk hefir móðir mín til lagit með þér?);leggja fátt til, to say little, be reserved;leggja lof til, to give praise to;leggja gott (illt) til e-s, to lay a good (or ill) word to one, to interfere in a friendly (or unfriendly) manner;leggja e-t til lofs e-m, to put a thing to a person’s credit;leggja e-t til orðs, to talk about;leggja e-m e-t til ámælis, orðs, to blame one for a thing;leggja e-t undir or undir sik, to conquer, vanquish (Knútr konungr lagði allt land undir sik íNoregi);leggja e-t undir e-n, to submit a matter to a person, refer to (þeir höfðu lagit mál undir Njál);leggja undir trúnað e-s, to trust;ok er þat mjök undir hann lagit, it depends much on him;leggja e-t undir þegnskap sinn, to assert on one’s honour;leggja e-t upp við e-n, to hand over to one;leggja e-t eigi langt upp, not to make much of, to make light of (eigi legg ek slíkt langt upp);leggja e-t við e-t, to add to (leggja aðra tölu við aðra);leggja við líf sitt, höfuð sitt, to stake one’s life;leggja við sekt, to fix a fine;15) refl., leggjast.* * *a causal of liggja, q. v.; pres. legg, pl. leggjum; pret. lagði; subj. legði; imperat. legg or leggðú; part. lagiðr, lagið, lagit; contr. lagðr, lögð, lagt; part. laginn, Fb. ii. 386, which form is in mod. Icel. used as an adjective only; a part. pass. lagztr, lögzt, lagzt, Fas. ii. 345, and in mod. usage: [Ulf. lagjan = τιθέναι; A. S. lecgan; Engl. lay; O. H. G. legjan; Germ. legen; Swed. lägga; Dan. lægge]:—to lay.A. Prop. to lay, place; ok lagði hann á altara, Ver. 14; er hann var lagiðr á bálit, Hkr. i. 32; á lúðr lagiðr, Vþm.; vóru steinar lagðir í hring utan um, Eg. 486; Már lá útar á bekk, ok hafði lagt höfuð sitt í kné Rannveigar, Sturl. i. 13; leggja net, to lay a net, K. Þ. K. 88:—to lay down, leggja sinn aldr, Ht.2. to put; leggja band um, umhverfis, to fasten a string round the body, Eg. 340; leggja saman augun, to put the eyes together, shut them, id.; leggja eld í, to put fire to, Nj. 74, 131; leggja hendr at síðum mér, Fms. x. 331; leggja stýri í lag, to put it right, Hkr. i. 32; leggja ofan segl ok viðu, to haul down, take in the sails, Fms. iv. 372, ix. 23; l. lénur, söðul, á hest, to put a saddle on a horse, Nj. 74, Landn. 151; l. á hest, or leggja á (simply), to saddle; leggja hapt á hest, Grág. i. 436; l. mark á, of sheep, 426; l. hús ofan, to pull it down, Bs. i. 163; l. klyfjar ofan, to unload a horse, K. Þ. K. 94; l. klyfjar upp, to pack a horse, N. G. L. i. 349; l. árar upp, to lay up the oars, give up pulling, Edda 36: the mod. phrase, leggja árar í bát, to give a thing up, lose heart; l. fyrir lið, to give up, see lið; fyrir lagðr, outworn, exhausted, Mar. 1060, Fas. ii. 278.3. leggja at jörðu, at velli (or við jörðu, við velli), to overthrow, make bite the dust, Nj. 117, Eg. 426, Fms. vii. 296, viii. 43, x. 257, Njarð. 378; leggja fyrir borð, to put overboard, metaph. to forsake, Clem. 47; leggja í leg, to lay waste, Grág. ii. 278; leggja hlut sinn, to lay down or lose one’s lot, be worsted, Sturl. iii. 103: leggja mál í görð, to put into court, Nj. 88, 101; l. mál í umræðu, to put it to discussion, Orkn. 426; l. mál til sætta, Nj. 111.4. to lay, drop, of a beast; hvelparnir er eigi vóru lagðir, Fb. i. 104.II. metaph. in a mental sense; leggja stund, starf, hug, kapp … á e-t, to study a thing, take pains about, interest in it; as also, leggja ást, elsku, mætr á e-t, to feel love, affection, interest for, to love, cherish a thing or person; and again, leggja fæð, öfund, hatr … á, to take dislike, envy to, Al. 95, Ísl. ii. 197, Nj. 31, 46, Eg. 42, 418, Ld. 60, Fb. ii. 229, Fms. i. 31: freq. in old and mod. usage, thus, Sturla lagði mikinn hug á, at láta rita sögu-bækr eptir bókuni þeim er Snorri setti saman, Sturl. ii. 123; leggja e-t e-m til orðs, ámælis, to put a thing to a person’s blame, blame him for it, Nj. 62, 85, 138, 246, Ld. 250; l. e-t til lofs e-m, to laud one, put a thing to a person’s credit, Fms. x. 98.2. with prepp.; leggja á, to impose, put upon; leggja skyldir, skatt … á, Fms. x. 51, 93, Rb. 394:—leggja af, to leave off, cease doing; legg af héðan af versa-görð, sagði erkibiskup, ok stúdera heldr í kirkjunnar lögum, Bs. i. 799:—leggja e-t fyrir sik, to set a task before one, Fms. ii. 103, xi. 157:—leggja til, to add to, xi. 51, Hom. 138:—leggja undir or undir sik, to lay under oneself, conquer, vanquish, Fms. i. 3, x. 35, Eg. 12, Stj. 46, 146; leggja e-t undir þegnskap sinn, to assert on one’s honour, Grág. i. 29, Nj. 150; leggja e-t undir e-n, to submit it to a person, refer to, 105; l. e-t undir trúnað e-s, to trust, Fms. ix. 397; ok er þat mjök undir hann lagit, it depends much on him, Bjarn. 52:—leggja út, mod. to translate (út-legging):—leggja við, to add to, Grág. i. 22, Hom. 138, 155. Rb. 88, Al. 358.III. to lay, place, found, build; leggja afla, Vsp. 7; leggja garða, to make fences, Rm. 12; leggja götur, to make roads, Dipl. iv. 12; leggja lúðra, to place right, adjust the bin, Gs. 3; leggja leið, to take a direction, Fas. i. 57; hann lagði mjök kvámur sínar í Ögr, he was in the habit of coming to O., Fbr. 30; leggja e-t í vana sinn, to make a habit of.2. metaph. to lay, settle; leggja sakar, to settle strife, Vsp. 64; leggja landrétt, to settle the public rights, make laws, Sighvat; leggja lög, to lay down laws, of the three weird sisters ordering the fate of men, Vsp.:—to lay down, ordain, lagt er allt fyrir, all is predestined, Skv. I, Skm. 13, Ls. 48; era með löstum lögð æfi þér, Skv. 1, 33; hvat mun til líkna lagt Sigurði, 30; leggja á, to ordain, en þú hugfest þá hluti er ek segi þér, ok legg á þik, Bs. i. 199; ef þeir eru á lagðir ( ordered) fyrir váttum, Gþl. 439; þá hluti er ek hefi á lagt við þik, Eg. 738; leggja lög á, to make, lay down a law, Bs. i. 28: leggja ríkt á, to order peremptorily: of a spell, leggja á, to enchant; ‘mæli eg um og legg eg á!’ is in the tales the formula with which witches say the spell.3. to appoint, fix, a meeting or the like; eru þá leikar lagðir í Ásbjarnar-nesi, Ld. 196; leikr var lagiðr á Hvítár-völlum, Eg. 188; þeir lögðu við landsmenn hálfs-mánaðar frið, 228; leggja stefnu með sér, Fms. i. 36; var lögð konunga-stefna í Elfi, vii. 62; leggja bardaga við e-n, xi. 418; l. með sér vináttu, Eg. 278; Augustus keisari lagði frið ( established peace) um allan heim, Edda.IV. to tax, value (fjár-lag); hross eru ok lögð, hestr fjögurra vetra gamall við kú, Grág. i. 503; leggja lag á mjöl, ii. 404; ef fyrr er keypt en lag er á lagt, id.; leggja lag á varning manna, Ísl. ii. 126; þat þykkir mér jafnligast at þú leggir land svá dýrt, en ek kjósa hvárr okkarr leysa skal, … hann lagði hálft landit fyrir sex tigi silfrs, … er þú leggr svá údýrt Helgafells-land, Eb. 38; vil ek þat vinna til sætta at leggja son minn úgildan, Nj. 250; at Hallr af Síðu hafði lagit úgildan son sinn, ok vann þat til sætta, 251; leggja at léttu, to lay a tax on light, Fas. iii. 553.V. to lay out, pay, discharge; leggja at veði, to give as bail, Edda 17; buðu at leggja sik í veð fyrir þessa menn, Nj. 163; leggja á hættu, to risk, Eg. 86; leggja á mikinn kostnað, to run into great expences, Eg. 43; leggja veð eðr fá vörzlu, Gþl. 389: leggja í kostnað, to expend, Fms. xi. 232; leggja sik í háska, veð, to put oneself in danger, to stake one’s life, vii. 263, Nj. 163:—leggja aptr, to pay back, Grett. 174 new Ed.; leggja líf á, to stake one’s life on a thing, Nj. 106, 178:—l. fram, to lay forth, lay out, exhibit (fram-lag); allan þann sóma er hann hefir fram lagit, Ld. 32; mikit muntú þurfa fram at leggja með honum, þvíat hón á allan arf eptir mik, Nj. 3; l. fram líf sitt, Eg. 426:—leggja til, to pay to, furnish, contribute, as one’s share; hvern styrk hefir móðir mín til lagit með þér, Nj. 7; hvat viltú þá til leggja? langskip tvau, 42; skortir mik eigi fé til at leggja fyrir farit, 128; kunni hann til alls góð ráð at leggja, Eg. 2; hefi ek þar til (lagit) mörg orð, 728; lét ek þar sælu-hús göra ok lagða fé til, Fms. vii. 122, Js. 4; þau ráð er Gregoríus lagði til, Fms. vii. 258; l. fé til höfuðs e-m, to set a price on one’s head, Nj. 112, Grett. passim:—metaph., leggja fátt til, to say little, be reserved, Nj. 88, 112; Gunnarr lagði ekki til, G. remained silent, 52; leggja lof til, to give praise to, Eg. 33; leggja orð í (til), to ‘lay a word to,’ say a word in a matter, remonstrate, Grág. i. 290; leggja gott, íllt til e-s, to lay a good (or ill) word to, to interfere in a friendly (or unfriendly) manner, Sturl. iii. 151 (til-lögur):—leggja hlut sinn, líf sitt, við, to risk one’s lot, stake one’s life, i. 162, Nj. 113, 218; l. sik allan við, to do one’s best, Eg. 738; l. sekt við, l. lögbrot við, of a penalty, Nj. 113, Eg. 352, H. E. i. 505:—leggja út, to lay out, pay, Vm. 33; of betting, Orkn. 200:—leggja fé upp, to lay up, invest; l. fé upp í jörð, Dipl. v. 21; lagða ek upp við minn kæra Orm biskup hálfan viðreka, I made it over to O., ii. 4; l. upp fé, to lay up, board.VI. of direction, esp. as a naut. term, to stand off or on, lay a ship’s course, esp. from or towards a port, to or from an attack, to sail, proceed to sea, absol., or the ship in dat. or acc., leggja skip or skipi; þú skalt leggja fram sem þér líkar (place the ship to attack), Nj. 8; ok leggr fram skeiðina jafnfram skipi Rúts, id.; þeir leggja út undir eina ey ok bíða þar byrjar, 133; hann lagði skip sín inn á sundit, 271; þeir bjuggusk um sem skjótast ok lögðu út skipunum, Eg. 358; en er skipit var lagit út undir Fenhring, Fms. x. 64; Sigvaldi leggr skip sitt í miðja fylking ( lays his ship alongside of), xi. 126; þeir hittu drómund einn í hafi ok lögðu til níu skipum ok borðusk, … at lyktum lögðu þeir snekkjunum undir drómundinn, Hkr. iii. 353; leggja undir land, to stand in towards land, Eb. 126, where in a metaph. sense = to give in; lögðu þeir eigi inn í ósinn, en lögðu útarliga á höfnina, Ísl. ii. 126; bauð hann út leiðangri at liði ok skipum ok lagði ( stood) út til Staðs fyrir innan Þórsbjörg, Fms. i. 12; síðan leggja þeir í Löginn upp, Hkr. i. 32; Knútr konungr lagði þegar upp í ána ok at kastalanum, Fms. ix. 23, xi. 196; réru þeir langskipinu upp í ána ok lögðu til bæjar þess, Eg. 80; lögðu víkingar við þat frá, Landn. 223; þá lögðu þeir at nesi einu, Eg. 161; ok lögðu þar at landi, 203; lagði hann at ( landed) við Sundólfs-staði, Fms. ix. 483; en er þeir koma norðr at Hákonar-hellu þá lögðu þeir þar at, Hkr. i. 160: leggja at, to attack, in a naval battle (atlaga); lögðu þeir þá at þeim, Nj. 25, Eg. 81; munu vér leggja til orrostu við þá, Fms. vii. 257; létusk allir búnir at leggja at þeim Hákoni, id.; ef þeir leggja at, Jómsvíkingar, xi. 134:—leggja í rétt, to drift or run before the wind, skipverjar, þeir er sigla vildu, eðr þeir er í rétt vildu leggja skipit, Fbr. 59; mæltu þeir er leið sögðu at varligra væri at lægja seglit ok leggja skipit í rétt um nóttina, en sigla til lands at ljósum degi, Fms. ii. 64; þá kom andviðri ok leggja þeir í rétt, Bs. i. 420; þá lögðu þeir í rétt harðan, kom á stormr svá at eigi fengu þeir lengi í rétti legit, ok sigldu þeir þá við eitt rif, Bær. 5; þá kemr enn landviðri ok leggja cnn í rétt ok rekr vestr í haf, Bs. i. 483; þá lögðu þeir í rétt harðan, 484; féll veðrit ok görði lögn, lögðu þeir þá í rétt, ok létu reiða fyrir nokkurar nætr, Eg. 372.2. without the notion of sea, to start; leggja á flótta, to turn to flight, fly, Fms. x. 241, xi. 341, 391, Orkn. 4, Hkr. i. 319, passim; leggja ú fund þeirra, Fms. vii. 258; leggja eptir, to pursue, x. 215; leggja upp, to start on a journey: metaph., leggja e-t ekki langt upp, Grett. 51 new Ed.3. to stab, thrust with a weapon, the weapon in dat. or absol. (lag = a thrust), Nj. 8, 64, Njarð. 378, Eg. 216, 258, 298, Nj. 43, 56, Grág. ii. 7, Gþl. 165, passim; opp. to höggva, höggva ok leggja, hann hjó ok lagði, and the like.VII. impers. it turns, in driven in a direction, of smoke, smell, fire, or the like; hingat leggr allan reykinn, all the smoke blows thitherward, Nj. 202; en eldinn lagði at þeim, Fms. i. 266; fyrir údaun er ór hauginum mun út leggja, iv. 28; varask gust þann ok údaun er út lagði or haugnum, … af fýlu þeirri sem út lagði, Ísl. ii. 45; ok er eldrinn var görr, lagði reykinn upp í skarðit, Eb. 220; ef hval leggr út, if a (dead) whale is driven off land, Gþl. 462:—of ice, snow, to freeze, be covered with snow, ice, þá leggr snjó nokkurn fyrir þá, 655 xv. 12; er ís leggr á vatnit, Grág. ii. 287; þá er ísa lagði á vötn, Fms. ii. 103: the place frozen in acc., vóru íslög mikil ok hafði langt lagt lit Breiðafjörð, Ld. 286; lagði ok Ögrsvatn, Fbr. 30 new Ed.; lagði fjörðinn út langt, 60 new Ed.: part., íss var lagðr á Hofstaða-vág, Eb. 236:—of winter, cold, þegar er gott er ok vetr (acc.) leggr á, Grett. 24 new Ed.; lagði þegar á frer ok snjófa, Bs. i. 872; but pers., leggr á hríðir ok snjóvar (better snjóva), Bs. i. 198.2. the phrase, leggja nær, to ‘lie near,’ be on the brink of; nær lagði þat úfæru eitt sinn, it had well nigh come to a disaster, Edda 17; lagði þá svá nær at allr þingheimr mundi berjask, it was on the brink of …, Nj. 163; lagði nær at hann mundi reka í svelginn, Fms. x. 145.B. Reflex. to lay oneself, lie; leggjask niðr í runna nokkura, Nj. 132; er Skálm merr yður leggsk undir klyfjum, Landn. 77; þá leggjask í akrinn flugur þær, er …, 673 A. 3:—of going to bed, þeir höfðu lagizk til svefns, were gone to sleep, Nj. 155; Skarphéðinn lagðisk ekki niðr um kveldit, 170:—leggjask með konu, to cohabit (illicitly), Fms. i. 57, K. Á. 118, Fas. iii. 390, Grág. i. 351:—of illness, to fall sick, take to bed, tók hón sótt ok lagðisk í rekkju, Nj. 14; þá lét hann búa hvílu sína ok lagðisk í sótt, Fms. xi. 214: the phrase, leggjask e-t ekki undir höfuð, not lay it under one’s pillow, do it promptly, be mindful of a thing, ii. 120, v. 264:—leggjask á e-t, to fall upon, of robbers, beasts of prey, etc.; at spillvirkjar mundi l. á fé þeirra, i. 226, Grett. 125 new Ed.; Vindr lögðusk á valinn ok raufuðu, xi. 380: örn lagðisk ( prayed) í eyna, Bs. i. 350:—leggjask fyrir, to take rest, lie down, from exhaustion, sickness, or the like, 387; lögðusk þá fyrir bæði menn ok hestar af úviðri, Sturl. iii. 292; þá lögðusk leiðsagnar-menn fyrir, þvíat þeir vissu eigi hvar þeir vóru komnir, Fms. viii. 52; fyrir leggjask um e-t mál, to give it up, Bs. i. 194: leggjask niðr, to pass out of use, cease, Fms. x. 179, xi. 12: leggjask á, to arise, mun sá orðrómr á leggjask, at …, Nj. 32, Fms. i. 291; úþokki lagðisk á milli þeirra bræðra, xi. 14.2. to cease; at sá úvandi leggisk sem áðr hefir verit, Fms. i. 280.II. to swim (partly answering to A. VI); leggjask til sunds, to go into the water and swim, Ld. 46; þeir leggjask um hríð … Sigmundr leggsk þá um hríð … hann lagðisk síðar ( swam behind), Fær. 173; hann lagðisk eptir geldingi gömlum út í Hvalsey, Landn. 107; Grettir lagðisk nú inn á fjörðinn, Grett. 148; hann lagðisk yfir þvert sundit ok gékk þar á land, 116, Hkr. i. 287, Finnb. 266; þeir koma upp ok leggjask til lands, Ld. 168; for legðir read legðiz, Njarð. 378.2. to set out; leggjask í hernað, víking, to set out on a freebooting expedition, Fms. x. 414, passim: leggjask út, to set out into the wilderness, as a highwayman, Odd. 8, Fas. i. 154, passim (útilegu-maðr = a highwayman); ek lögðumk út á merkr, Fms. ii. 103; leggjask á flótta = leggja á flótta, to take to flight, xi. 305: leggjask djúpt, to dive deep (metaph.), Nj. 102; leggjask til e-s, to seek, try eagerly for, Stj. 90, Bs. i. 198; leggjask í e-t, to occupy oneself with, Rb. 312.3. á lögðusk logn mikil, þokur ok sælægjur, Orkn. 358; vindar lögðusk ( the wind wafted) af hrauninu um kveldum, Eb. 218, (see A. VII): the phrase, ekki lagðisk mjök á með þeim frændum, they were not on good terms, Ld. 68: ok lagðisk lítt á með þeim Snorra, Sturl. i. 124; þeir töluðu lengi ok lagðisk vel á með þeim, things went well with them, Orkn. 408; þungt hefir á lagizk með okkr Strút-Haraldi jarli um hríð, Fms. xi. 84; Steinólfi þótti þat líkt ok ekki, ok lagðisk lítt á með þeim, Gullþ. 11:—lítið leggsk fyrir e-n, to come to a shameful end; lítið lagðisk nú fyrir kappann, þvíat hann kafnaði í stofu-reyk sem hundr, Grett. 115; svá lítið sem fyrir hann lagðisk, who had been so easily slain, had made so poor a defence, Ld. 150; lítið lagðisk hór fyrir góðan dreng, er þrælar skyldu at bana verða, Landn. 36; kann vera, at nú leggisk lítið fyrir hann, ek skal ráðin til setja, Fms. iv. 166.III. recipr., leggjask at, to attack one another, Fms. xi. 130: leggjask hendr á, to lay hands on fine another, Ld. 154; leggjask hugi á, to take a liking for each other, Bárð.: leggjask nær, to run close up to one another, of two boats, Gísl. 51.IV. part. lagðr, as adj. fit, destined to a thing, or fitted, of natural gifts; at hann mundi bæði spá-maðr vesa ok lagðr til mikils þrifnaðar ok gæfu Gyðinga-lýð, 625. 87; vera kann at þér sé meirr lagðr ( that thou art more fitted for) fésnúðr ok ferðir en tilstilli um mála-ferli, i. e. that thou art more fitted to be a traveller than a lawyer, Band. 5; öllu því íllu sem honum var lagit, Fb. i. 215; hón var þeim til lýta lagin, she was doomed to be their destruction, Sól. 11; sem mælt er um þá menn sem mjök er sú íþrótt lagin, Fms. v. 40; þvíat þér mun lagit verða at vera (’tis weirded for thee, thou art doomed to be) einvalds konungr yfir öllum Noregi, Fb. i. 564; þér var lengra lif lagit, a longer life was doomed to thee, Fas. iii. 344; allar spár sögðu, at harm mundi verða lagðr til skaða þeim, Edda 19: laginn, expert, skilled, disposed, freq. in mod. usage, hann er laginn fyrir að læra, hann er ekki lund-laginn á það, he has no inclination for it, whence lægni = skill; thus also, lagaðr from laga (q. v.), vera lagaðr fyrir e-t, lagaðr fyrir lærdóm, given to learn, of natural gifts.V. part. pass. lagztr; er hann var lagztr niðr, when he had laid himself down, Fas. ii. 345: freq. in mod. usage, hann er lagztr fyrir, lagztr niðr, and so on. -
112 SKILJA
* * *(skil, skilda; skiliðr, later skildr, skilinn), v.1) to part, divide, separate (sú er nú kölluð Jökulsá ok skirl landsfjórðunga);skilr hann flokk sinn, he divides his band;2) to break off, break up (þessi sótt mun skilja samvistu okkra);síðan skildu þau talit, they broke off their talk;3) to part company, take leave (skildu þeir með mikilli vináttu);4) impers.; þar er leidir (acc.) skildi, þá skildi ok slóðina, where the roads parted, there the tracks too parted;mundi skilja vegu þeirra, their ways would diverge;með þessu skilr skipti þeirra, thus ended their dealings;it differs, mikit (acc.) skilr hamingju okkra, there is a wide difference between our fortunes;þá skilr á um e-t, they disagree about a thing;ef skrár skilr á, if the scrolls differ;5) to distinluish, discern, with the eyes (nú má ek þann eigi sjá eða biða mér fulltings, er ek má harm eigi skilja);with the ears, to hear (eru þeir hér svá, at þeir megi skilja mál mitt);6) to understand, find out (þá þóttist Þórr skilja hvat látum verity hafði of nóttina);7) to decide, settle (skildi konungr erendi Sighvats svá, at honum líkaði vel);8) to set apart, reserve for one (þó at konungr hafi mér skilit eignir minar eða landsvist í Orkneyjum);eiga e-t skilit, to have reserved, stipulated (þat átta ek skilit við þik, at);skilja sér e-t, to reserve to oneself (jarðir hafði hann hygt ok skilit sér allar landskyldir);skilja e-t í sætt, to lay down, stipulate, in an agreement (þat var skilit í sæt- várri, at);9) with preps.:skilja e-t á við e-n, to stipulate (þó vil ek skilja á við þik einn hlut);skilja e-t eptir, to leave behind;skilja e-t frá e-u, to separate from (hann skildi sik sjálfr frá ríki ok fór í klaustr);to exeinpt from (hverr maðr skyldi gjalda konungi fimm aura, sá er eigi væri frá því skiliðr);skilja fyrir e-u, to formulate, dictate (skilja fyrir eiðstafinum);skilja fyrir heiti, to formulate, pronounce a vow;skilja með mönnum, to part, separate (nótt skildi þá með þeim);impers., skilr með þeim, they part (eptir þetta skildi með þeim);skilja e-t í sundr, to part asunder (hinir skildu í sundr skipin ok gerðu hlið í millum skipanna);skilja e-t til, to stipulate (vil ek ok til skilja, at);skilja e-t undan, to except, to make a reservation for (at undan skildum, heraðssektum);skilja e-t undan e-m, to deprive one of;skilja e-t undir e-n, to leave it to one (Njáll kvaðst þat vilja skilja undir Höskuld);skilja e-n undir sætt, to include one in an agreement (hversu marga menn viltu skilja undir sættir okkar);skilja undir eið, to make an oath with reservation;skilja við e-n, to part with, put away;skilja við konu, bónda, to divorce one’s wife, one’s husband;segja skilit við konu, to declare oneself separated from;10) refl., skiljast.* * *pres. skil, skill, Grág.; pret. skilði, skildi; part. skiliðr, and later, skildr and skilinn; neut. skilið and skilt: [the original sense, viz. to cut, Lat. secare, appears in Goth. skilja = a butcher; A. S. scylan = to separate.]A. To part, separate, divide; Tanais skilr heims-þriðjunga, Al. 131; sú er nú kölluð Jökulsá ok skilr lands-fjórðunga, Landn. 251; Gautelfr skilr Noregs-konungs ríki ok Svía-konungs, Rb. 330:—to break off, break up, þessi sótt mun skilja vára samvistu, Ld. 286; mun sá einn hlutr vera at s. mun með okkr, Nj. 112; mun þat s. með okkr, Fs. 16: segja Rúti at betra mun at s. ykkr, of fighters, Nj. 32; Höskuldr skildi þær, Ld. 36; þá er barsmíð skilið, Grág. ii. 114; s. ræðu, s. talit, to break off the conversation, Ld. 36, Fms. ii. 262, Nj. 48, Bjarn. 22; s. boðinu (dat.), Gísl. 116, is prob. an error; skilja hjúskap, to divorce, K. Á. 6; váru skilið ráð þeirra Sigríðar, Fms. x. 219; skilr hann flokk sinn, then he divided his band, viii. 59; þá skildi ekki nema hel, vii. 233.2. with prepp.: s. frá, to separate, Fms. xi. 350, Blas. 42; frá skildr, excepted, Dipl. v. 22, K. Á. 182; frá skiliðr, Grág. i. 16; skilja mik frá trú, Blas. 42; at engu frá skildu, nothing excepted. Dipl. v. 22; eiðar frá skildir, K. Á. 182; sá maðr er nú var frá skiliðr, Grág;. i. 16, 17:—s. sundr, to put asunder, Nj. 42:—s. við, to part with, put away; s. við konu, s. við bónda, 686 B. 14, Þórð. 46 new Ed.; at ek vilja s. við félaga minn, Grág. i. 326; ok sé hann skildr við ( have forfeited) ábúð jarðar, Gþl 337:—s. eptir, to leave behind, Mag.: passim in mod. usage, eg skildi það eptir heima.3. to part company, leave; svá skildu vér næstum, at…, Nj. 49; eptir þat skildu þeir, 98; skildu þeir með mikilli vináttu, 138; hefir þú mér heitið, at vit skyldim aldri s., 201.4. impers. one parts; hence followed by acc., one parts a thing, i. e. it branches off, is separated; þar skilr Spán inn Kristna ok Spán inn heiðna, Fms. vii. 80; þar er leiðir skildi ( where the roads parted) þá skildi ok slóðna, there the tracks too parted, Eg. 579; mundi skilja vegu þeirra, their ways would diverge, 126; með þessu skilr skipti þeirra, thus ended their dealings, Ísl. ii. 274; er þat nú bezt at skili með oss, Finnb. 334; skilr þá með þeim, Nj. 112.β. it differs; at mikit (acc.) skili hamingju okkra, there is a wide difference between, Eg. 719; hvat skilr þær ástgjafar, 656 A. i. 12; þvíat mennina skildi, Sks. 733 B.γ. it falls out, comes to a difference; even with a double acc. of person and of thing, e-n skilr á um e-t; þá skildi aldri á orð (acc.) né verk, Nj. 147; ef þá skill á, Grág. ii. 70; þeir skyldu sik láta á, skilja um einhvern hlut, Ld. 60; þeir urðu missáttir, ok skildi þá (á) um eignina á Auslrátt, Fms. ix. 458; skildi þá ekki (acc.) á ek Rúnólf, they and R. disagreed in nought, Nj. 178; hver-vitna þess er menn skilr á um sætr, N. G. L. i. 42; nú skilr menn á (um) markteig, id.; ef menn skilr á (um) merki, id.; hann (acc.) hafði skilt á við gesti jarls, Fms. ix. 449; ek vil at þú látir þik á skilja við einhvern húskarl minn, Rd. 318; ef skrár skilr á, if the scrolls differ, Grág. i. 7.B. Metaph. usages:I. [Old Engl. to skill], to distinguish, discern, understand; vóru svá skilið nöfn með þeim, Ísl. ii. 332; eru þeir hér svá, at þeir megi s. mál mitt ( hear it), Eg. 735; spilltisk svá sýnin at eingi þeirra mátti s. hann, Hom. 120; s. ljós frá myrkum, Sks. 626 B; kunna drauma at skilja, to know how to ‘skill’ dreams, Fms. iv. 381: to understand, þat er at skilja ( that is to say) á vára tunga, Anecd. 16, 18; konungr skildi at þetta var með spotti gört, Fms. i. 15; vér þykkjumk hitt s., at …, Ld. 180; ef þat er rétt skilt, sem þar kveðr at, Grág. ii. 37; hón skildi þó raunar hvat hann mælti til hjálpar manninum, Fs. 76; kunnu vér alira þjóða tungur at mæla ok skilja, 656 A. ii. 10: very freq. in mod. usage, skilr þú þetta? eg skil ekki hvat þú segir, það er ó-skiljandi.II. as a law term, to decide; skildi konungr erendi Sighvats svá, at …, Fms. v. 180; þá er kviðir eigu at s. mál manna, Grág. i. 49; skulu heimilis-búar hans fimm skilja þat, hvárt …, 58; allt þat sem lögbók skilr eigi, Gþl. 18; enir sömu búar skolu um þat skilja, Grág. i. 43; at þeir eru þess kviðar kvaddir er þeir eigu eigi um at s., 55; skulu vetfangs-búar s. um hvárt-tveggja, ii. 37; tólflar-kviðr átti um at s., Eb., Nj. 238.2. to set apart, reserve; þat skil ek er ek vil, Nj. 55; þessu sem nú var skilt með þeim, Fms. xi. 100; nú hefir maðr kú skilt í skyld sína, Gþl. 503; þat var skilit í sætt vára, Nj. 257; þat var skilið í sæll þeirra Þóris föður míns ok Bjarnar, at …, Eg. 345; var þat skilit til brigða um áðr-nefnt kaup, Dipl. iii. 10; hann skildi af sér ( declined responsibility) um fyrnd á kirkju alla ábyrgð, iv. 4; þat er stórmæl ok skilit ( express) boðorð, Anecd. 46; nema þat væri skilt (expressly reserved), Fms. x. 447: eiga skilit, to have reserved, stipulated; þat átta ek skilit við þik, at …, ii. 93; sem Hrani átti skilt, iv. 31; at hann vill hafa gripina svá sem hann átti skilit, vi. 60: hence the mod. phrase, eg á það ekki skilið, ‘tis not due to reserve this for me, i. e. I do not deserve it; hann á það skilið, it is owing to him, it serves him right:—s. sér e-t, to reserve to oneself, Fas. i. 527, Fms. v. 293, ix. 323, Landn. 304; Njáll kveðsk þat vilja s. undir Höskuld, to make a reservation, reserve it for H., Nj. 149; þeir sem gáfu, skildu æfinlig forræði þeirra undir sik ok sína arfa, reserved it for themselves and their heirs, Bs. i. 689.3. esp. with a prep.; s. á, fyrir, til, undan, to stipulate, reserve; vil ek s. á við þik einn hlut, Hrafn. 6; skaltú s. þat á við hann, Fms, x. 334:—s. fyrir, hversu var skilt fyrir félagi þeirra, Grág. i. 330; ok skili þeir þá fyrir þegar, 118; skal einn maðr s. fyrir ( pronounce) en aðrir gjalda samkvæði á, i. 2; at svá fyrir-skildu ( so stipulated), Dipl, v. 19; handa-band þeirra var svá fyrir skilit, iv. 9; þá skilði Sverrir konungr fyrir eidstafinum ( dictated it), Fms. viii. 150; er hann hafði fyrir skilt heitinu, made (said) the vow, 55:—þann hlut vilda ek til s., at vér værim austr hér. Nj. 149; þat vil ek þá s. til, segir Hallr, at …, 156; þat vil ek ok til s. við ykkr bræðr jarla mína, at …, Ó. H. 98; megu þeir eigi aðra göra sekð hans en til var skilit fyrir váttum, Grág. i. 118:—s. undir eið, to take an oath with reservation, Grág. i. 56, Sturl. i. 66:—s. undan, to reserve, make a reservation; s. undan goðorð, utanferðir, sektir, Ld. 308, Sturl. ii. 63.C. Reflex. to separate, break up; skildisk þá ok riðlaðisk fylkingin, Fms. vii. 277; at þau væri skild, Grág. i. 307; vóru þau þá skilið, Nj. 268:—s. við e-n, to part from; sá er skiliðr við konuna, Grág. i. 33; segja skilið við, konu, bónda, to declare oneself separated from, Nj. 14, 50; ef kona skilsk við bónda sinn ( divorces), 656 A. 15; hvar hann skildisk við Þórólf, Ld. 44: to forsake. Fms. i. 34, Nj. 250; s. við mál e-s, Ld. 308, Nj. 177; þeir er ekki vildu við skiljask ( leave off) ok láta af heiðninni, Fms. iv. 144.2. recipr. to part company; at vit skilimk í orrostu, Eg 293; þótt vit skilimk, Korm. 88; þeir skiljask fóstrar, Fms. xi. 99; skildusk þeir með blíðskap. feðgar, Eg. 790.β. to be divorced, Grág. i. 325, 326, K. Á. 116.II. impers., e-m skilsk e-t, ‘it skills one’, one perceives; honum hafði þat skilisk, Eg. 715; haun kenndi honum atferli—Nú skaltú vita hvárt mér hafi skilisk, Ísl. ii. 206; konunginum skildusk vel orð jarls, Fms. xi. 13; má mér þat eigi skiljask, Sks. 61; hón lét sér þat ok vel skiljask, to make up one’s mind to it, Hkr. ii. 88; Barði lætr sér skiljask at svá er, Ísl. ii. 327; þú vill þér ekki skiljask (láta) þat er á mót er þínum vilja. 625. 68.III. part. skilinn, q. v. -
113 VIÐ
I)prep. with dat. and acc.I. with dat.1) against;hann sló honum niðr v. steininum, he dashed his head against the stone;hús liggja v. velli, the houses lie in ruins;kasta sér niðr v. velli, to cast oneself down on the ground;er inn efri kjöptr v. himni, en inn neðri við jörðu, the upper jaw touches the heaven, the lower the earth;hann hjó hann upp v. garðinum, he smote him close by the fence;skera af sér strenginn við øxinni, to cut the string, asunder against the axe;2) against, towards, of direction;horfa v. e-m, to look towards, face;3) along with (hann hafði marga smiðu v. sér);4) with, of an instrument (jarl hljóp upp v. sverði);5) among;gengu síðan í sæti sin v. öðrum mönnum, among other men;6) denoting barter, exchange, against, for (geta gull v. grjóti);7) denoting remedy, against (hjálpa e-m v. e-u);8) against, denoting contest, warding off (hafa liðsafla v. e-m);hafa (viz. afl) v. e-m, to be one’s match;9) ellipt. usages;stinga v. fótum, to stop;hrífa v., to catch hold;búast v., to make oneself ready;risa v., to withstand;hvatz hann fiðr v., whatsoever he may object;II. with acc.1) by, at, close to (sníða skeggit við hökuna);skjöldr við skjöld, shield to shield;v. Sandhólaferju, at Sandholferry;v. veginn, by the wayside;v. ána, by the river;draga segl v. hún, to hoist the sail to the top;festa e-n v. meið, tré, to fasten to a pole, tree;binda v. fót e-s, to bind up a broken leg;dró upp flóka v. austr, in the east;2) of time, towards, at;v. solar-setr, at sunset;v. sól, with the sun, at sunrise;v. aptan, towards evening;vera v. aldr, to be stricken in years;3) at, by (vera heima v. bú sitt);Hrútr var v. skip um sumarit, H. stayed by his ship during the summer;sitja v. stýri, to sit at the rudder;styðja sik v. e-t, to lean on;ganga v. staf, to walk with a staff;vera v. e-t, to be present at;sitja v. drykk, to sit at drink;í sýn v. bœinn, within sight of the town;5) denoting company, with (bauð þeim heim vill alla sína menn);v. annan, þriðja, fjórða mann, being two, three, four altogether;6) towards (a person or thing), respecting, regarding (mildr, blíðr, góðr v. e-n);til gæzlu v. e-n: for keeping, watching one;hræddr v. e-n, afraid of one;7) of cause, by, at;falla v. högg, to fall by a stroke;sigla v. stjörnuljós, to sail by starlight;verða reiðr v. e-t, to become wroth at;8) as compared with, set off against (þrjóta mun okkr illsku v. þik);eigi minna virðr en v. konunginn, of equal worth with the king;9) according to, after (gera klæði v. vöxt e-s);v. sik, in proportion;hann var skapaðr allr v. sik, well shaped, symmetrical;vita, hvat v. sik væri, to know what was the matter;10) denoting means, with, by (v. þessar fortölur);tendra eld v. e-t, to make fire by;11) ellipt. usages;bregða við, to start;hann þagði v., he remained silent;fá v. þrjú skip, to add three ships;þurfa v., to need;bjarga, hjálpa e-u v., to help, put right;koma e-u við, to bring about.(gen. -jar, pl. -jar), f. withy, withe; collar (viðjar af gulli).pers. pron. dual, we two.* * *1.f., gen. sing. viðjar, pl. viðjar, [Dan. vidje; Engl. withy; akin is víðir, q. v.]:— a withy or with; síðan var viðin ( a withy halter) dregin á hals honum, Fms. vii. 13 (see v. l.); þarmarnir urðu at viðu (sic) sterkri, Fas. iii. 34; ef röng eða viðjar slitna, Jb. 398; var enginn saumr í, en viðjar fyrir kné, of a boat, Fms. vii. 216; höggva tré til viðja, K. Þ. K. 88; viðjar af gulli ok silfri, on a dog, Hkr. i. 136, Fas. iii. 45; tún-svín þat er hringr, knappr eða við sé í rana, Grág. ii. 232; stjórn-við, the ‘rudder-withy,’ the strap in which the paddle-like rudder moved, like the ζευκτηρίαι in Act. Apost. xxvii. 40.2.pron. pers. dual (= vit), we two (see ek C); this spelling, which is also that of the oldest vellums, answers to the mod. pronunciation, passim: in mod. usage it has quite taken the place of the old plur. vér.3.prep., also used ellipt. without its case, or simply as an adverb; við is a curtailed form of viðr, which latter form remains in a few compds, even in mod. usage, thus, viðr-eign, viðr-kenna, viðr-nefni, viðr-lífi, viðr-væri; when found singly, við is the common form in Icel.; but as in MSS. it is commonly abbreviated, v̾, the two forms are hardly distinguishable; við, however, is received as the usual form, viðr being more freq. in Norse vellums, and in some later Icel. vellums imitating the Norse spelling: [Goth. wiþra = πρός; A. S. wider; cp. Scot. wither-shins; O. H. G. widar; Germ. wieder; but Engl. with; Dan. ved; Swed. wäd]:—against, towards, etc.WITH DAT.A. Against, denoting a leaning or resting on, striking against, or the like; hann hjó hann upp við garðinum, smote him standing against the wall, Nj. 120; stinga höndum við berginu, Symb. 59; ganga við brekkunni, up-hill, against the hill, cp. Lat. adversus montem, Valla L. 212; skjóta við honum skildinum, Fms. i. 44; ljósta skildi við kesjunni, Eg. 378; hann spyrndi við svá fast … spyrna við grunni, Edda 36; kasta sér niðr við vellinum, Nj. 58; leggja e-n við velli, Boll. 344; slá honum niðr við steininum, dashed his head against the stone, Finnb. 292; hann drap hann við borðinu, Korm. 236; hjó af honum höfuð við stokkinum, Fas. ii. 285; ok lagði (þá) við stokki, Am. 73; hús liggja við velli, lie down in ruins, Fms. iii. 144; er hinn efri kjöptr við himni enn hinn neðri við jörðu, the upper jaw touching the heaven, the lower the earth, Edda 41; skera af sér strenginn við öxinni, rubbing it against the axe, Nj. 136; vóru segl hans at sjá við hafi, the sails were seen out at sea, far in the offing, Fas. ii. 403.II. against, towards, of direction; gapa við tunglinu, Fas. iii. 622; horfa við e-m, to look towards, face, Eg. 293; horfa baki við e-m, Hkr. iii. 384; líta við e-m, Nj. 132, Fms. i. 125, vii. 314; horfa vid landi, A.A. 24; snúa baki við e-m, Fas. i. 296; snúask við e-m, Hkr. ii. 120.III. along with, with, denoting company; hann hafði við sér harpara einn, Str. 57; hann hafði marga smiðu við sér, Fms. ix. 377; fór Margaðr ok Guthormr við honum, Hkr. iii. 113; at Ástríðr mundi vera við feðr sínum, i. 188; er hér ok Sigurðr við jarli, Fms. ix. 327; hann var þar upp fæddr við henni, x. 421; bjóðum vér þér við Hákoni þangat, ix. 252; ferr heim við sínum mönnum, Rd. 312; fór hann við liði sínu, Hkr. iii. 44; við hundrað skipum, Fas. i. 461; gengr síðan í sæti sín við oðrum mönnum, Fms. x. 17; bað biskup ríða við sér (= með sér), 6.2. with, of an instrument; jarl hljóp upp við sverði, Fms. ix. 340; sjau menn við vápnum, viii. 14; gengu tveir menn við merkjum, x. 15: the phrase, eiga, ala, geta barn við kouu, Grág., Fms. i. 113, iii. 110, Ld. 102, Eg. 31; merrin fékk við þeim hesti, Landn. 195.3. spec. usages; við góðum vinskap, Boll. 362; halda vináttu við föstum trúnaði, Fms. ix. 375; at þær sagnir muni vera við sannindum, true, viii. 6; at berjask við honum eðr við honum lífit láta, ix. 332; fara við herskildi … eyða land við eldi, x. 134; ausa e-t við moldu, Hkr. i. 220; skipuðu mörgum hlutum við (with, among) sínum mönnum, Fms. x. 91; gengu síðan í sæti sín við öðrum mönnum, among other men, 17; skreiðask fram við (= með) landinu, viii. 437.4. = ok, with, together with; Þórr við Grimni = Th. and G., Hallfred; höfuð við hjarta, head and heart, Kormak.B. METAPH. USAGES:I. denoting barter, exchange, against, for (like Gr. ἀντί); gefa gull við grjóti, Fas. iii. 45; selja við verði, Fms. i. 80; seldu mik við hleifi, Hm.; við litlu verði, Eg. 100; við fémútu, Nj. 215; meta e-t við silfri, Fms. x. 5; gefa margra manna líf við yðvarri þrályndi, iv. 194.2. denoting remedy, against; beiti við bit-sóttum en við bölvi rúnar, Hm. 140; hjálpa e-m við e-u, to help against, passim.II. against, denoting contest, warding off, withstanding; hafa afla við e-m, Lv. 43; hafa liðs-afla, liðs-kost við e-m, Ld. 372, Hkr. i. 272: ellipt., hafa (viz. afi) við e-m, to be one’s match, Lv. 109; þótti sem engi mundi hafa við þeim í vígi, Nj. 89; eg hefi ekki við þér, I cannot lift with (i. e. am no match for) thee; ábyrgjask e-t við e-u, Grág. ii. 216, 364; forða e-m við háska, Edda i. 116; halda þá við ágangi Hákonar, Fms. i. 224; varðveita e-n við e-u, Grág.; ekki hélzk við þeim, Eg. 125; rísa við e-m, Sturl. ii. 119; vera búinn, van-búinn við e-m, Ld. 324; sat hann þar við áhlaupum Dana, Fms. i. 28; vinna við sköpum, Fas. i. 199; sporna við e-u, göra við e-u, see göra, sporna; ef þat nemr við förinni, Ld. 70 (see nema A.I. 7, 8); mæla við e-u, Hkr. ii. 198; tölðu allir við förinni, Greg. 28; setja hug sinn við e-u, Fms. x. 232; kveða nei við e-u, Sturl. i. 27; drepa hendi við e-u, Hkr. ii. 164; reiðask við e-u, Nj. 182; e-m ríss hugr við e-u, Fas. i. 30; mér býðr við e-u, to loathe; sjá við e-u, to shun; varna við e-u, to beware of; vera hætt við e-u, in danger of, Ísl. ii. 262; ú-hætt við e-u, safe, Landn. 319.III. with verbs;liggja við e-u, to lie on the verge of; honum lá við falli, Fas. iii. 261; búið við skipbroti, Ísl. ii. 245; honum var við andhlaupi, Eg. 553; sjá, horfa, líta … við e-u, to look towards; taka við e-u, to receive; búask við e-u, to prepare for, expect, Ld. 106; verða vel, ílla, við e-u, to behave well, ill, on some occasion; komask við veðri, see veðr.IV. ellipt. usages; þeir snerusk þá við, turned round, facing, Nj. 245; hón drap við hendi, Lv. 38; hann laust við atgeirinum, Nj. 84.; hann stakk við forkinum, Eg. 220; hann stakk við fótum, stopped, Finnb. 300; hrífa við, to catch hold, Bs. i. 197, 423, Gísl. 125; búask við, to make oneself ready; göra við, to resist; rísa við, to withstand, Fs.; at ek bjóða við tvenn verð, Ld. 146; hvatz hinn fiðr við, whatsoever he may object, Nj. 99; taka við, to begin where another stops; þú skalt gefa mér við ( in return) verjuna, Fbr.WITH ACC.A. By, at, close to:I. denoting proximity; skjöldr við skjöld, shield to shield, in a row, Nj. 125; skip við skip, Ó. H. (in a verse); samnask hlutr við hlut, Rb. 108; hálsinn við herðarnar, Ld. 40; sníða skeggið við hökuna, Eg. 564; við bryggju-sporðinn, Fms. i. 14; grafa barn við kirkju-garð út, K. Þ. K.; uppi við fjallit, Eg. 137; við Sandhóla-ferju, Nj. 29; við vaðit, 83; við veginn, by the way-side, Fb. ii. 330; hér við ána, by the river, Ld. 46; búa við Þjórsá, Nj. 93; liggja við land, Fms. i. 14; við Ísland, Grág.; binda stein við hálsinn, Ld. 154; draga segl við hún, hoist sail to the top, Hkr. ii. 6; reka spora við eyra e-m, Nj. 82; festa e-n við meið, tré, to fasten to a pole, a tree, Glúm. 391; nísta við gólfit, to pin it to the floor (see nista); binda við fót e-s, to bind up a broken leg, Bárð. 167; dró upp flóka við austr, in the east, Vígl. 22.2. temporal, towards, at; við vetr sjálfan, Fms. ii. 97; Krók. 51 C; við sólar-setr, Fas. i. 514; við sól, with the sun, at sunrise. Eg. 717; við aptan, towards evening, Grág. (Kb.) ii. 143; við þat sjálft, at that moment, Fms. xi. 432; bregða í kross við hvert orð, at every word, K. Þ. K.; vera við aldr, to be stricken in years, Eb. 18, Ísl. ii. 192, Fms. ii. 81; ef barn er við dauða, on the point to die, N. G. L. i. 345; við sjálft, on the verge of (see sjálfr); við váða sjálfan, búið við geig, on the verge of, Eg. 158; Grettir var við svefn, just asleep, Grett. 127.3. phrases, við svá búit, after all done, often with the notion of ‘in vain, nothing having been done’ (búa B. II. δ); fóru við þat heim, Fms. i. 54, ix. 469, Nj. 127; skildu við þetta, 260, Ísl. ii. 217.II. at, to; Hrútr er við skip, Nj. 4; Hrútr var við búð, 79; vera heima við bú sitt, 215; hanga upp við siglu-rá, Fas. iii. 659; bundinn við staf, Eg. 232; fastr við altara, fastened to the altar, Vm. 110; styðja sik vid e-t, to lean on, Fms. ix. 512; sitja upp við hægindit, leaning on it, Ld. 16; sitja upp við vegginn, Nj. 153; ganga við staf, 219; ganga við tréfót, Eb. 66; styðjask við höndina, Fas. i. 228; rísa upp við olboga, Þórð. 15; sitja við stýri, at the rudder, Eg. 385; hafa barn við brjóst, to have a bairn at breast, N. G. L. i. 340; leggja, bæta, auka, við e-t, to add to; blanda við e-t, to mix with; vera við e-t, to be present at, Ld. 92, Eg. 540; sitja við drykk, mat, to sit at drink, meat, Eg. 303, 420.III. denoting association, together with; vera samþingi, samfjórðungs við e-n, Grág. ii. 237; vera saman við e-n, vera samvista við e-n, eiga samneyti við, vera sammæðr við e-n, passim; vera utan-fjórðungs við víg, Grág. ii. 89; vera við e-t riðinn; þeir vildu eigi vera hér við heiðna menn, Íb. 4; búa við e-n, Gísl. 17.2. direction; í sýn við bæinn, Fas. ii. 507; í örskots-helgi við garðinn, Grág.; standa í höggfæri við e-n, Nj. 97; við þat lík at lifa, Hm.IV. denoting company, with; bauð þeim heim við alla sína menn, Vígl. 27; riðu við sextigi manna, Nj. 10, 213, Ld. 164; gékk á land við einn svein, Fms. ix. 502; sækja land við útlendan her, Hkr. i. 198; við fá, marga … menn, Fas. i. 35; the phrase, við annan, þriðja fjórða … mann (see annarr I. 1); þú ert hér kominn við svá mikit fé, Ld. 112; sækja mál við níu búa, Grág.; við váttorð, Kb. i. 103; leyfa e-t við vitni, Ld. 104; bjóða e-t við váttorð, in the presence of, by witnesses, Nj. 243.B. METAPH. USAGES:I. towards a person or thing, respecting, regarding; hryðja við aðilja, Grág. (Kb.) i. 127; missa fjár síns við þjóf, Grág.; skilja við e-n, to part with (see skilja); til metnaðar við sik, Edda i. 20; til huggunar við sik, Ld. 228; til þjónustu við e-n, Eg. 28; til gæzlu við e-n, for keeping, watching one, Ld. 152; ganga, koma, fara til fundar, til móts … við e-n, 62, 90, Nj. 4, Eg. 101; mildr, blíðr, léttr, kátr, ástúðigr, góðr, harðr, grimmr, reiðr, harðráðr, stríðr, … við menn, mild … towards, Nj. 2, 47, 48; víkjast undan við e-n, Ld. 42; fyrir kapps sakir við e-n, til liðveizlu, hjálpar … við e-n, Eg. 44, Nj. 75; sýna vinskap, halda vinskap við e-n, Ld. 150; leggja ást við e-n, 34; líka vel, ílla við e-n, Nj. 53; eiga eyrindi við e-n, Eg. 260; eiga orð við e-n, 255; hafa lög við e-n, Nj. 106; tala, mæla, ræða, segja, spjalla við e-n, to talk, speak … with a person, passim; skipta, eiga, … við e-n, to deal… with; berjask, deila við e-n, to fight with, against; göra e-t við e-n, so to act with, Greg. 43; reyna e-t við e-n, to contend with one, Nj. 46, 94, Edda i. 106; hafa misgört við e-n, Fms. viii. 103; láta vaxa óþokka við e-n, Nj. 107; tilför við Gunuar, 101; mála-tilbúnaðr við e-n, 100; sekr við e-n, útlagr við goða, Grág.2. hræddr við e-n, afraid of one; verða varr við e-t, to perceive; vanr við e-t, used to a thing; hann var svá vanr við vini sína, Fms. viii. 220; fella sik við e-t, kunna við e-t, to apply oneself to, to like.II. of cause, by, at; falla við högg, to fall by a stroke, Nj. 163; hrata við lagit, Eg. 379; vakna við e-t, Fas. ii. 116; vakna við draum; verða glaðr, reiðr, hryggr, úkátr … við e-t, to become glad, wroth … at, Íb. 10, Eg. 102, 321, passim; bregða sér við e-t, Ld. 190: by, við minn atbeina, Fms. vi. 66; við samþykki e-s, Eg. 165; við ráð e-s, Grág. (Kb.) ii. 30; gört þat við einræði þitt, Ld. 188; et þat at vánum við skaplyndi Þorgeirs, Nj. 255; hlaða seglum við mikinn háska, with great danger, Korm. 168; sigla við stjörnu-ljós, to sail by star-light, Fms. i. 24; lesa við ljós, to read with a light; búa sik við skart, to dress fine.III. as compared with, set off against; sex sær við kú, Grág. i. 502–504; selja, virðing sína við íllgirni þínaa, Eb. 160; þrjóta mun mik íllsku við þik. Hkr. i. 322; mik skortir við hann, Nj. 90; hafa afta við e-n, Eg. 187; eigi minna virðr enn við konunginn, i. e. of equal worth with the king, Fms. xi. 45; er þetta við mikla fémuni, Hrafn. 19; fjórðungi skerð við goðorð önnur, Grág. (Kb.) i. 211; Skotland er þriðjungr ríkis við England, Nj. 266; þriðjung við liðsmenn, Eg. 57; at þriðjungi við ykkr, Ld. 102; helming við hann, Fms. i. 22; gaf þeim hálfar tekjur við sik, 7.IV. við þann kost, on that condition, Grág. (Kb.) i. 233: of medicine, for, við svefnleysi, við orms-bit, við offeitan kvið …, Lækn.: in mod. usage dat., and so in Hm. 138.V. denoting fitness, proportion; göra klæði við vöxt e-s, Eg. 516; við þeirra hæfi, 109; er þat ekki við þitt æði, Ld. 298; vera við alþýðu-skap, Fs. 63; við sik, in proportion, B. K. 8; neyta skógar við sik sem þarf, Grág. ii. 292; þat er hann má eigi sjálfr við sik njóta, himself alone, 623. 21; hann var skapaðr allr við sik, well shaped, symmetrical, Fas. i. 173; fagrt ok allt vel við sik, Fms. x. 321; veðrit vesnaði en nátt-myrkr á við sik. Bjarn. 52; vita hvat við sik væri, to know what was the matter, Fms. xi. 11, Fas. ii. 516; leggja mál við tré, Ld. 316; draga kvarða við lérept, vaðmál, Grág. i. 497, 498.VI. with, by, denoting means; tendra eld við fjallrapa, to light fire with, Bs. i. 7; við þessar fortölur, Ld. 204; kom svá við umtölur góðra manna, Nj. 267; við áskoran þína, 258; mýkjask við e-t, Fms. v. 239; húð skorpnuð við eld, Nj. 208.VII. with verbs; lifa við skömm, meizlur, harm, lifa við slíka harma, to live with or in shame, sorrow, Nj. 92, Hkr. ii. 107, Eg. 604, Ld. 332; leika við e-n, Nj. 2; kaupa við e-n, Grág.; binda við e-t, to bind, fasten to; sætta, rægja, friða e-n við e-n, Eg. 226, Grág. ii. 99; tala, … við e-n, to speak, deal … with, Nj. 2, 197, Ld. 22 (see I); hefja upp bónorð við e-n, Eg. 38; leita eptir við e-n, leita ráða við e-n, eiga hlut at við e-n, Nj. 75, 101, 213, Eg. 174; fæða, lifa, fæðask, ala, búa, bjargast, við e-t, to feed, live, subsist … on, Edda i. 46, Fms. i. 226, v. 219, Nj. 236, passim; vera við e-t, to be present at, and metaph. to enjoy, Hom. 87, Edda (pref.); nema lyfsteinn sé við riðinn, Ld. 250; hann brá upp við fætinum (viz. við lagit), Nj. 264; binda við e-t, to bind to, Fms. ix. 358; at þeim heimilum ok í örskotshelgi við (viz. þau) á alla vega, Grág. (Kb.) i. 88; þar við, hér við, at engi mundi þar þora við at etja, Nj. 89.2. hagr við e-t, skilful at; kunna vel við e-t, id.; skjarr við skot, Ls.; temja, venja, … við e-t; drekka við sleitur (see sleita); kveða við raust, Sturl. iii. 317, Eg. 554; syngja vid tón, Sturl. iii. 210; búa sik við skart, skikkja búin við gull, Fms. x. 199; skyrta saumuð við gull, embroidered with, Fas. ii. 529; glóa við gull, to glow or gleam with gold, Lex. Poët.VIII. elliptical or ad- verbial usages; bregða við, to start; hann þagði við, remained silent, Nj. 2; verða bilt, felmt við, Ísl. ii. 274, Nj. 105; fá við þrjú skip, to add three ships, Fms. xi. 73; jók nú miklu við, it waxed much, Ld. 54; kveða við, gella við, to scream, yell; þurfa við, to need, Nj. 74; njóta e-s við, to enjoy, 85; komask við, to be touched; leita við, to try; bera við, to happen (see bera); koma við, to touch; standa, bíða við, to stop a bit; nema við, to hinder, cause a hindrance; kunna við, to like; koma e-u við, to bring a thing about, 101; ef ek viðr um kæmumk, if I could manage it, Hbl.; bjarga e-u við, hjálpa við, to help, put right; reisa við, rétta við, to raise up again, put right; kannask við, to recognise; vera við staddr, to be present, = við e-t staddr.IX. in recipr. phrases, talask við, eigask við, fásk við, etc., to speak … to one another, where the object is suffixed to the preceding verb.X. with an adverb or particle, of direction; upp á við, niðr á við, upwards, downwards; vestr á við, Fas. ii. 244; móts við, towards; á við, equivalent to (það er á við tvær merkr); austan við, vestan við, sunnan við, fram við, inn við, etc., followed by an accusative. -
114 gør(v)a
(-ða, -ðr, and görr), v.1) to make, construct, build (gør(v)a hús skip, haug);gør(v)a bók, to write a book;2) to set in order, prepare, perform, etc.;gør(v)a veizlu, to make a banquet;gør(v)a seið, blót, to perform a sacrifice;gør(v)a ferð, to make a journey;gør(v)a ráð sitt, to make up one’s mind;gør(v)a ráð með e-m, to take counsel with, advise one;3) to contract (gør(v)a vináttu, félagskap);4) to grant, render;gør(v)a kost, to give a choice;5) with acc. of an a.;gør(v)a sik líkan e-m, to make oneself like to, imitate one;gør(v)a sik reiðan, to take offence;gør(v)a skjót-kørit, to make a quick choice;6) to do, act;gør(v)a gott (illt), to do good (evil);hefir hann marga hluti gört stór-vel til min, I have received many great benefits at his hands;gør(v)a e-m gagn, to give help to one;7) to do, avail;þat mun ekki gør(v)a, that won’t do;ekki gørir at dylja, it is no use denying it;8) to send, dispatch (hann gørði þegar menn frá sér);9) to beget (af henni gørði hann hinn fyrsta soninn);10) to judge or arbitrate in a case (= gør(v)a um mál);to fix the amount of a fine (gørði Njáll hundrað silfrs);gør(v)a sér e-t, to adjudge to oneself;11) with infin. as an auxiliary verb;ef hón gørði koma, if she did come;gørðit hón hjúfra, she did not wail;12) impers. one becomes;hann gørði fölvan, he turned pale;veðr gørði hvast, a gale arose;brið mikla gørði at þeim, they were overtaken by a storm;mér gørir svefnhöfugt I grow sleepy;13) with preps.:gør(v)a mikit af sér, to distinguish oneself;gør(v)a e-t af e-m, to extort (take)from one;gør(v)a e-t af við e-n, to wrong a person, transgress against one (ek hefi engan hlut af gørt við þik);gør(v)a góðan (mikinn) róm at máli e-s, to cheer (praise) another’s speech;gør(v)a at e-u, to mend, put right (tekr bann kníf ok gørir at skónum);to heal (kannt þú nókkut gør(v)a at slíkum meinum);hann gørði þat eina at, er hann átti, he did only what he ought;slíkt gørir at, er sölin etr, so it happens when one eats seaweed;gør(v)a at skapi e-s, to conform to one’s wishes;gør(v)a at álitum, to take into consideration;gør(v)a sér úgetit at e-u, to be displeased with;gør(v)a á hluta e-s, to wrong one, do harm to;gør(v)a fáleika á sik, to make oneself look sad;gør(v)a eptir e-m, to send for one;gør(v)a e-t eptir, to imitate;gør(v)a ráð fyrir e-u, to suppose;gør(v)a sér mikit (lítit) fyrir, to make great (small) efforts;gør(v)a sér e-t hug, to resolve, plan;gør(v)a sér gott hug, to be easy in mind;gør(v)a milli (á m.) e-m, to decide between;gør(v)a til e-rra, to make preparations for;gør(v)a e-t til, to prepare, make ready, dress meat;gør(v)a til e-s, to de serve a thing;hvat hafðir þú til gört, what hadst thou done to deserve it?;gør(v)a sœmdir til e-s, to confer honour upon one;gør(v)a til saka við e-n, to transgress against one;gør(v)a um mál, to arbitrate in a case (þær urðu málalyktir, at Þórdr skyldi gør(v)a um);gør(v)a mikit um sik, to make a great noise;gør(v)a sér mikit um e-t, to make much of, admire;gør(v)a upp, to rebuild, restore (gør(v)a upp hús, skála);gør(v)a e-n upp, to upset one;gør(v)a e-n útan, to banish, exile (Flosi var görr útan);gør(v)a e-t við e-n, to do with one (þá var um rœtt, hvat við þá skyldi gør(v)a);gør(v)a við e-u, to prevent;14) refl., gørast. -
115 r|obić
impf Ⅰ vt 1. (produkować, wytwarzać) to make- robić meble/zabawki to make furniture/toys- robić herbatę/obiad to make tea/lunch- robić szal szydełkiem/na drutach to crochet/knit a shawl- robić obuwie na obstalunek a. na zamówienie [szewc] to make shoes to order- robił sobie garnitury na miarę he had his suits made to measure ⇒ zrobić2. (wykonywać czynność) to do- robić wdech/wydech to breathe in/breathe out- robić pranie to do (the) washing- robić porządki w domu to do (some) house cleaning, to clean the house- robić korektę to proof-read- robić notatki to make notes- robić badania naukowe to do research- robić makijaż to make up- robić komuś operację to operate on sb- robić komuś prześwietlenie to give sb an X-ray- robiła mu opatrunki she dressed his wound/cut- robić komuś prezenty to give sb presents- robić przygotowania do czegoś to make preparations for sth- robić zebranie załogi to organize a staff meeting- nie móc nic robić to be unable to do anything, to be incapable of doing anything ⇒ zrobić3. (postępować w określony sposób) robić awanturę a. piekło to make a row- robić scenę to make a scene- robić głupstwa to be silly- nie rób głupstw don’t be silly- robić obietnice/propozycje to make promises/proposals- robić dygresje to make digressions, to digress- robić ustępstwa to make concessions- robić zamieszanie to make a fuss- robić panikę to panic- dobrze/źle robi, że idzie na urlop it’s a good/bad idea for him/her to go on holiday- robić komuś wymówki/zarzuty (z powodu czegoś) to reproach sb (for sth)- robić komuś krzywdę to do harm to sb- robić aluzje (do czegoś) to make allusions (to sth) ⇒ zrobićⅡ vi pot. (pracować zarobkowo) to work- robić na budowie to work on a construction site- robić od świtu do nocy to work from dawn until dusk- robić przy nafcie to work on an oil rig- robić u kogoś pot. to work for sbⅢ robić się 1. (być przygotowywanym) to be underway- śniadanie już się robi breakfast is being made ⇒ zrobić się2. (zmieniać się) robi się z niego prawdziwy mężczyzna he’s growing into a real man ⇒ zrobić się 3. (stawać się) to get- robi się ciemno/widno/zimno it’s getting dark/light/cold- kiedy na nią patrzy, robi mu się wesoło na sercu when he looks at her his spirits rise ⇒ zrobić się- robić się na blond/rudo to dye one’s hair blond/red- co z nim/nimi robić? what shall we do with him/them?- co tu (tam) robisz? what have you been up to?- co a. cóż (było) robić? what is/was there to do?- wiek robi swoje age takes its toll- moje argumenty zrobiły swoje my reasoning was effective- coś się ze mną/z tym komputerem robi something’s the matter with me/the computer- czas robi swoje time marches on- każdy robił co mógł ≈ everybody did their best- robił co mógł, żeby jej pomóc he did his best to help her- robi, co (do niego/niej) należy he/she’s doing what he/she has to do- robi, co chce he/she does as he/she likes- tu każdy robi co mu się żywnie podoba it’s Liberty Hall here!- ziółka dobrze jej robią na wątrobę herbal tea is good for her liver- niewiele sobie robić z kogoś/czegoś to not care much about sb/sth- niewiele sobie robi z twoich uwag he/she doesn’t care much about what you have to say- robi mi się niedobrze a. słabo I feel sick- robi mi się za gorąco a. za zimno I’m beginning to feel too hot/cold- robi się!, już się robi! pot. right oh!- robić dużo a. wiele dobrego to do a lot of good- robić pieniądze/fortunę a. majątek to make money/a fortune- robić grymasy a. fochy to sulk, to be in a pet- robić 100 kilometrów na godzinę to do a 100 kilometres per hour- robić kogoś na szaro pot. to set sb up, to frame sb- robić komedie pot. to indulge in play-acting, to be play-acting- robić komuś kawały to play tricks on sb- robić pod siebie pot. to be incontinent- robić sobie z kogoś zabawę to make fun of sb; to make sport of sb dat.- robić swoje to do one’s job, to do one’s own thing- robić tragedię z czegoś to make sth out to be a tragedy- nie rób tragedii, wszystko się ułoży don’t despair, everything will be alright- robić w majtki a. spodnie a. portki posp. to wet oneself posp.; to wet one’s pants, to mess oneself- robił w portki ze strachu he was scared out of his wits; he shat himself with fright posp., he was scared shitless posp.- robić wiele/wszystko, aby… to do a lot/everything in order to…- robić wyjątek to make an exception- robić z czegoś sekret a. tajemnicę to make a secret out of sth, to be secretive about sth- nie robiła z tego sekretu a. tajemnicy she made no secret of it- robić z siebie/kogoś pośmiewisko to make a laughing stock of oneself/sbThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > r|obić
-
116 work
1. I1) men must work люди должны трудиться2) the lift (the typewriter, etc.) won't work лифт и т.д. не работает; the bell (the manometer, etc.) didn't work звонок и т.д. не действовал; I can't make the car (this pump, this machine, etc.) work не могу наладить машину /автомобиль/ и т.д.; my brain doesn't seem to be working я что-то плохо соображаю3) the medicine /the drug/ (the treatment, this diet, etc.) works лекарство и т.д. оказывает действие /действует/; the pill didn't work таблетка не помогла /не подействовала/; the yeast is beginning to work дрожжи начинают подниматься; yeast makes beer work пиво от дрожжей начинает бродить; we tried this plan, but it did not work мы попробовали применить этот план, но [из этого] ничего не вышло4) his face /features/ began to work [от волнения и т.п.] у него начало подергиваться лицо; her lips /her mouth/ worked у нее дрожали губы2. II1) work in some manner work hard (well enough, steadily, conscientiously, busily, etc.) усердно и т.д. работать /трудиться/; he can hardly work at all он почти совсем не может работать; work for (at) some time work day and night работать день и ночь; work overtime перерабатывать, работать сверхурочно; he is not working now a) у него сейчас нет работы; б) он сейчас не работает2) work in some manner the bell (the engine, the gear, the motor, etc.) works well (easily, smoothly, etc.) звонок и т.д. хорошо и т.д. работает; the system works badly система не отлажена; the hinges work stiffly (freely) петли тугие (свободные); my heart works badly сердце у меня пошаливает3) work in some manner the plan (smb.'s scheme, this new method, etc.) works well (successfully, etc.) план и т.д. оказался удачным /эффективным/; it can work both ways это может помочь, но может и навредить4) work in some manner his face (mouth, etc.) works nervously (violently, etc.) его лицо и т.д. нервно и т.д. подергивается5) work in some direction work up (down, out, etc.) пробираться /пробиваться, прокладывать себе путь/ вверх и т.А; her stockings worked down, у нее спустились чулки; the shirt worked up /out/ рубашка выбилась /вылезла/ из брюк или юбки3. IIIwork smth.1) work all day [long] (two hours a day, part time, etc.) работать весь /целый/ день и т.д.; work forty hours a week иметь сорокачасовую рабочую неделю2) work a typewriter (an adding machine, a tractor, a pump, etc.) работать на пишущей машинке и т.д.; I don't know how to work this gadget я не знаю, как обращаться с этой штукой /с этим приспособлением/; work a farm (a railway, a coal-mine, an estate, etc.) управлять фермой и т.д.3) work one's fingers (one's muscles, etc.) разрабатывать /тренировать/ пальцы и т.д.; work a scheme разрабатывать план; work a district (the constituency, etc.) обслуживать район и т.д.4) work the soil (iron, this kind of stone, etc.) обрабатывать почву и т.д.; work clay месить глину: work the dough вымешивать /месить/ тесто; work butter сбивать масло; work smb.'s initials вышивать (вырезать, выбивать и т.я.) чьи-л. инициалы; work buttonholes метать петли; work a shawl связать шаль5) work one's fingers (one's toes, one's lips, etc.) шевелить пальцами и т.д.; work one's jaws сжимать и разжимать челюсти, двигать челюстями6) work harm приносить вред; work destruction причинять разрушение; work havoc производить опустошение; work mischief натворить бед, устроить скандал; work changes производить перемены; work cures приносить исцеление; work-wonders /miracles/ творить чудеса4. IV1) work smb. in some manner work smb. hard (long hours) заставлять кого-л. усердно (много) работать, изнурять кого-л. работой2) work smth. somewhere work one's way forward (upwards, in, out, etc.) прокладывать себе путь /пробиваться/ вперед и т.д.; work one's way down с трудом спускаться; work one's way up а) пробиваться наверх; б) добиваться положения в обществе3) work smth. somewhere the trapper worked the stream up охотник расставил капканы вверх по ручью4) work smth. in some manner work one's fingers (one's lips, etc.) nervously нервно сжимать и разжимать пальцы и т.д.5. VIwork smth. into some state work a screw (a rope, a string, a tie, a knot, etc.) loose ослабить гайку и т.д.; work one's hands free освобождать /высвобождать, развязывать себе/ руки; work the chain (the rope, etc.) free освободиться от цепей и т.д.6. XI1) be worked by smth. this machine (the pump, the doll, etc.) is worked by electricity эта машина и т.д. приводится в действие электричеством /работает при помощи электричества/ || to be worked to the limit использовать до конца; the device has not yet been worked to the limit еще не все ресурсы этого приспособления использованы полностью2) be worked for some time the number of hours worked weekly shall be reduced to 40 рабочая неделя будет сокращена до 40 часов7. XIIIwork to do smth. men must work to live чтобы жить, люди должны работать; he worked to put his brother through college он работал, чтобы его брат мог закончить колледж8. XVwork into some state work loose ослабнуть; work free освободиться; the window catch (the screw, the nut, the handle, etc.) worked loose оконный шпингалет и т.д. разболтался9. XVI1) work at (in, on) some place work at an airplane factory (at a mill, at school, at an office, in an advertizing department, etc.) работать на авиационном заводе и т.д.; work in one's study (in the open air, in a garden, at one's desk, on a scaffolding, etc.) работать у себя в кабинете и т.д.; work on the land работать в сельском хозяйстве; work with smb. work with a grocer (with a florist, with this firm, with us, etc.) работать /служить/ у бакалейщика и т.д.; he is hard to work with с ним трудно работать /иметь дело/; work in (at, into, by, under) smth. work in one's spare hours (late into the night, late at night, by day, by night, etc.) работать в свой свободные часы и т.д.; work at top capacity (in full swing) работать на полную мощность; work at 2,500 HP иметь мощность в две тысячи пятьсот лошадиных сил; work under hard conditions работать в тяжелых условиях; work in shifts работать посменно; work for smth., smb. work for self-support (for a living, for a degree, for a higher certificate etc.) работать, чтобы обеспечить себя и т.д.; work for a small pay (for a wage, etc.) работать за небольшую плату и т.д.; work for a company (for a firm, etc.) служить в какой-л. компании и т.д.; work for the government быть на государственной службе; work with (without) smth. work with one's hands (with one's head, with a brush and paint, etc.) работать руками и т.д.; work with interest (with enthusiasm, with a will, without cessation, etc.) работать с интересом и т.д.;2) work on smth. work on an axle (on a pivot, etc.) вращаться на оси и т.д.; work on liquid fuel (on wood, on refined or crude petroleum, on all voltages, etc.) работать на жидком топливе и т.д.; this clock works on a spring эти часы приводятся в движение пружиной3) work in (with) smth. work in wood работать по дереву; work in oils (in water-colours, in distemper, etc.) писать маслом и т.д.; work in leather а) изготовлять изделия из кожи; б) тиснить кожу; work with silver (with gold, with wood, etc.) работать с серебром и т.д.; work at (on) smth. work at a shawl вышивать или вязать шаль; work on a tapestry (on a tombstone, etc.) работать над гобеленом и т.д.; work through smth. work through literature bearing on the subject (through the list, etc.) проработать литературу, относящуюся к данному вопросу и т.д.4) work at (on, upon, over) smth. work at history (at Greek, etc.) заниматься историей и т.д.; work at a new invention (at a topic, at a subject for many years, at a portrait, at a dictionary, etc.) работать над новым изобретением и т.д.; work at one's lessons делать /готовить/ уроки; work at one's profession совершенствовать свое профессиональное мастерство; work on this suggestion (on a new novel, on the case, etc.) работать над этим предложением и т.д.; have no data to work (up)on не иметь данных, из которых можно было бы исходить; work over a book (over a play, etc.) работать над книгой и т.д.; I worked over this letter half a dozen times before I sent it я переделывал это письмо десятки раз, прежде чем я его отправил; work over smb. I worked over him for an hour before I could revive him я бился целый час, чтобы привести его в чувство; after the match a masseur worked over him после матча его массировал массажист; work against (for, to, toward, towards) smth. work against war (against the cause, etc.) бороться /действовать, выступать/ против войны и т.д.; work for peace (for a cause, to the same end, toward(s) such results, for the good of humanity, for the world, etc.) работать на благо мира и т.д.; work in smth. work in literature работать в области литературы; work in this direction действовать в этом направлении; work in the interest of humanity работать на благо человечества; work with smb., smth. work with an English class (with a group, with children, etc.) работать /заниматься/ с английской группой и т.д.; work with figures иметь дело с цифрами5) work along (into, through, etc.) smth. work along the shelf of the rock с трудом продвигаться по уступу скалы; the grub worked into the wood в дереве завелся червячок; work into smb.'s favour coll. [хитростью] добиться чьего-л. расположения; work through the forest пробираться через лес; the rain works through the roof дождь проникает через крышу; his elbow has worked through the sleeve рукав у него протерся на локте; his toes worked through the boot его сапоги "каши просят"; the ship worked to windward корабль вышел на /выиграл/ ветер6) work with smth. smb.'s face (smb.'s lips, smb.'s features, smb.'s mouth, etc.) works with emotion (with excitement, with an effort to keep tears back, etc,) чье-л. лицо и т.д. подергивается от волнения и т.д.7) work (up)on smth., smb. work on smb.'s mind ((up)on smb.'s feelings, (up)on people, (up)on the vegetation, (up)on the public conscience, etc.) влиять /оказывать воздействие/ на чье-л. мнение и т.д.; work in smth. just drop a hint and leave it to work in his mind сделайте только намек, и мысль сама созреет в его голове; work with smb. the methods that work with one will not necessarily work with another то, что хорошо для одного, не обязательно годятся для другого, методы воздействия, годные для одного [человека], не обязательно будут эффективны для другого10. XVIIIwork oneself to some state he worked himself ill он переутомился и заболел || work oneself into smb.'s favour /into favour with smb./ добиться чьего-л. расположения; the rope (the knot, etc.) worked itself loose веревка и т.д. ослабла /развязалась/; the stream will work itself clear after rain когда пройдет дождь, поток снова станет прозрачным11. XIX11) work like smb. work like a slave (like a horse, like a navvy, etc.) = работать как вол2) work like smth. work like magic /like a charm/ оказывать магическое действие12. XX1work as smb. work as a shop assistant (as a clerk, as a typist, as a cook, as a receptionist, etc.) работать продавцом и т.д.13. XXI11) work smth. to smth. work one's passage /one's fare, one's ticket/ to the south (to America, etc.) отработать свой проезд на юг и т.д.; work one's way through college работать, чтобы иметь средства платить за обучение; work smb., smth. to some state work oneself (the slaves, etc.) to death изводить /изнурять/ себя и т.д. работой; work one's fingers to the bone стирать себе пальцы до крови /в кровь/2) work smth. by smth. work this machine (this device, etc.) by electricity (by radio, etc.) управлять этой машиной /приводить в действие эту машину/ и т.д. при помощи электричества и т.д.3) work smth. in smth. work flowers (lilies, a strange pattern, etc.) in silver thread (in silk, ill wool, etc.) вышивать цветы и т.д. серебряными нотками и т.д.; work smth. into smth. work the iron into a horseshoe изогнуть железо в подкову; work cotton into thread (hemp into cords, a silver dollar into a bracelet, etc.) сделать из хлопка нитки и т.д.; work one's hair into a knot закрутить /собрать/ волосы в узел /в пучок/; work cottage cheese into a smooth paste стереть творог в однородную массу; work smth. on smth. work a design on a cushion (one's initials on a handkerchief, eft.) вышивать узор и т.д. на подушке и т.д.; work smth. with smth. work a table-cloth (a robe, a blouse, etc.) with silk (with ornament, with lilies, etc.) расшивать скатерть и т.д. шелком и т.д.4) work smb. into some state work smb. (oneself, one's audience, etc.) into a rage (into a fever, into a hysterical mood, etc.) доводить кого-л. до бешенства и т.д.; don't work yourself into a temper! не взвинчивай себя!; work smb. for smth. work smb. for a loan (for a ticket, etc.) выманивать у кого-л. /обрабатывать кого-л., чтобы получить/ деньги взаймы и т.д.5) work smth. into smth. work a piano into a room втащить рояль в комнату; work the stone into the ring вправить камень в кольцо; work a pin into a hole вставить штифт в отверстие; work this quotation into a speech (an incident into a book, etc.) включать цитату в речь и т.д.; work smth. through (to) smb., smth. work one's way through the crowd (through the jungle, through the desert, through snow-fields, to the front of the crowd, to the summit, etc.) пробиваться через толпу и т.д.; work one's way to a position of responsibility добиваться положения в обществе -
117 ἐπάγω
ἐπάγω [ᾰ],A bring on,οἷον ἐπ' ἦμαρ ἄγῃσι πατήρ Od.18.137
;ἐ. πῆμά τινι Hes.Op. 242
; ; ἐλεύθερον ἦμαρ Bacisap.Hdt.8.77;ἄτην ἐπ' ἄτῃ A.Ch. 404
(lyr.), cf. S.Aj. 1189 (lyr.);κινδύνους τινί Is.8.3
;πόλεμον ἐπὶ τὰς Θήβας Aeschin.3.140
;νόσους γῆράς τε ἐ. Pl. Ti. 33a
;πάθος ἐ. Hp.Morb.Sacr.3
.2 set on, urge on, as hunters do dogs, ἐπάγοντες ἐπῇσαν (sc. κύνας) Od.19.445, cf. X.Cyn.10.19:— in [voice] Med., ib.6.25.b lead on an army against the enemy,Ἄρη τινί A.Pers.85
(lyr.);τὴν στρατιήν Hdt.1.63
, cf.7.165;τὸ δεξιὸν κέρας Ar. Av. 353
;στρατόπεδον Th.6.69
;τινὰ ἐπί τινα Id.8.46
: intr., march against,τισί Plb.2.29.2
: abs., dub. in Luc.Hist.Conscr.21: metaph., Diph.44 (nisi leg. ἐπῇττε).3 lead on by persuasion, influence, Od.14.392, Th.1.107;ἐλπὶς ἥ σ' ἐπήγαγεν E.Hec. 1032
: c. inf., induce one to do, ib. 260, Isoc.14.63:—[voice] Pass.,οἷς ἐπαχθέντες ὑμεῖς D.5.10
(cod. S).4 bring in, invite as aiders or allies,τὸν Πέρσην Hdt.9.1
, cf. 8.112; τὸν Π. ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας Epist. Phil. ap. D.12.7; (v. infr.11.2.5 bring to a place, bring in, S.Tr. 378, E.Ph. 905;ἅμαξαι.. τοὺς λίθους ἐπῆγον Th. 1.93
:—[voice] Med., draw in nourishment, of roots, Thphr.HP1.1.9:— [voice] Pass.,τροφὰ ἐπάγεται τῷ σώματι Ti.Locr.102b
.6 bring in, supply,ἐπιτήδεια Th.7.60
;τὰ ἐκ τῶν διωρύχων ἐ. νάματα Pl.Criti. 118e
;λίμνην.. εἰς τὴν ἅλμην Ephipp.5.12
: metaph.,ἐπάγει ἡ ψυχὴ τὸ ἓν ἄλλῳ Plot.6.9.1
.7 lay on or apply to one, ἐ. κέντρον πώλοις, of a charioteer, E.Hipp. 1194;ἐ. πληγὴν ἐπί τινα LXX Is.10.24
; ἐ. ζημίαν, = ἐπιτιθέναι, Luc.Anach.11; ἔπαγε τὴν γνάθον lay your jaws to it, Ar. V. 370; ἐ. τὴν διάνοιάν τινι apply it, Plu.Per.1.8 bring forward, ἐ. ψῆφον τοῖς ξυμμάχοις propose a vote to them, like ἐπιψηφίζειν ἐς.. Th.1.125, cf. 87; ψῆφος ἐπῆκτό τινι περὶ φυγῆς against him, X.An.7.7.57, cf. D.47.28;ἐ. ὅρκον τισί Paus.4.14.4
, cf.IG9(1).334.13 ([dialect] Locr.); also ἐ. δίκην, γραφήν τινι, bring a suit against one, Pl.Lg. 881e, D.18.150; γραφάς, εὐθύνας, εἰσαγγελίας ib.249;λεγέτω πρότερος ὁ ἐπάγων τὰν δίκαν Foed.Delph.Pell.1
A10;ἐ. αἰτίαν τινί D.18.141
;αἰτίαν ἐπήγαγέ μοι φόνου ψευδῆ Id.21.110
, cf.114.9 bring in over and above,παροψώνημα A.Ag. 1446
;τῷ λόγῳ τὸ ἔργον Plu.Lyc.8
:—[voice] Pass., τὸ ἐπαγόμενον φωνῆεν the vowel which follows, EM176.55; ὁ ἐ. ἀγών extraordinary, CIG 3491 ([place name] Thyatira).b intercalate days in the year, Hdt.2.4, D.S.1.50; αἱ ἐπαγόμεναι, with or without ἡμέραι, intercalated days, ib.13, Plu.2.355e, Inscr.Cypr.134 H., PStrassb.91.6, Vett.Val.20.26, 36.9, etc.10 in instruction or argument, lead on,τινὰς ἐπὶ τὰ μήπω γιγνωσκόμενα Pl.Plt. 278a
:—[voice] Pass.,ἐπαχθέντων αὐτῶν Aristox.Harm.p.23
M.b esp. in the Logic of Aristotle, teach or convince by induction,ἐπάγοντα ἀπὸ τῶν καθ' ἕκαστον ἐπὶ τὸ καθόλου καὶ τῶν γνωρίμων ἐπὶ τὰ ἄγνωστα Top.156a4
:—[voice] Pass., , cf.71a21,24: abs., συλλογιζόμενον ἢ ἐπάγοντα by syllogism or by induction, Rh.1356b8, cf. Top.157a21,al.;οὐδ' ὁ ἐπάγων ἀποδείκνυσιν APo.91b15
.c also ἐ. τὸ καθόλου bring forward, advance: hence, infer the general principle,τῇ καθ' ἕκαστα ἐπὶ τῶν ὁμοίων ἐπαγωγῇ ἐ. τὸ καθόλου Top.108b11
, cf. SE 174a34; so later, adduce the argument,ὅτι.. Alex.Aphr.
inSE6.2; conclude, infer, Arr.Epict.4.8.9.11 ἐ. τὴν κοιλίαν move the bowels, v.l. for ὑπ-, Dsc.4.157.II [voice] Med., bring to oneself, procure or provide for oneself,ἐκ θαλάσσης ὧν δέονται ἐπάξονται Th.1.81
, cf. 6.99: metaph., Ἅιδα φεῦξιν ἐ. devise, invent a means of shunning death, S. Ant. 362 (lyr.);τὴν τῶν ξυμμάχων δούλωσιν Th.3.10
;τῶν.. κακῶν ἐ. λήθην Men.467
.2 of persons, bring into one's country, bring in or introduce as allies (v. supr. 1.4), Hdt.2.108, Th.1.3, 2.68, 4.64,al.;οἰκιστὴν ἐ. Hdt.6.34
, cf. 5.67;ἐπιϝοίκους ἐ. Berl.Sitsb.1927.8
([dialect] Locr., v B. C.).3 μάρτυρας ποιητὰς ἐ. call them in as witnesses, Pl.R. 364c, cf. Lg. 823a, Arist.Metaph. 995a8; ἐ. ποιητὰς ἐν τοῖς λόγοις introduce by way of quotation, Pl.Prt. 347e;τὸν Ἡσίοδον μάρτυρα Id.Ly. 215c
; ἐ. μαρτύρια adduce testimonies, X.Smp.8.34;εἰκόνας ἐ. Id.Oec.17.15
;ὅρκον ἐ. πάντα τὰ ζῷα Porph.Abst.3.16
.4 bring upon oneself,νύκτα ἐν μεσημβρίᾳ Pl.Lg. 897d
;φθόνον X.Ap.32
;συμφορὰν ἐμαυτῷ Lys.4.19
;αὐθαίρετον αὑτοῖς δουλείαν D.19.259
;πράγματα Id.54.1
;ἑαυτοῖς δεστότην ἐ. τὸν νόμον Pl.Grg. 492b
;μητρυιὰν ἐ. κατὰ τῶν ἰδίων τέκνων D.S.12.12
.6 bring over to oneself, win over,τὸ πλῆθος Th.5.45
;τινὰ εἰς εὔνοιαν Plb.7.14.4
: c. acc. et inf., ἐ. τινὰς ξυγχωρῆσαι induce them to concede, Th.5.41. -
118 грех
1. муж. sin;
fault мой грех ≈ it is my fault есть такой грех ≈ I own it принять на себя грех ≈ to take the blame upon oneself брать грех на душу, принимать грех на душу ≈ to take a sin upon one's soul, to have a sin on one's conscience вводить в грех ≈ to lead smb. into sin, to lead smb. astray первородный грех ≈ original sin смертный грех ≈ deadly sin совершить грех ≈ (перед) to sin (against) с грехом пополам нечего греха таить как на грех от греха подальше
2. предик.;
разг. it is a sin, it is sinful не грех и отдохнуть ≈ there is no harm /sin in taking a rest грех сказатьм.
1. рел. sin;
2. (предосудительный поступок) offence;
мой ~! my fault!;
3. в знач. сказ. разг. it`s wrong;
от ~а подальше out of harm`s way;
выдержать экзамен с ~ом пополам scrape through an examination;
сделать что-л. с ~ом пополам make* a rough/poor job of smth. ;
что ( или нечего) ~а таить let`s tell the whole story, let`s face it;
не ~ it would not hurt (to), there is no harm (in). -
119 попасть в беду
1) General subject: be in a pretty pickle, be in the hot water (обыкн. по собственной вине), be in trouble, come to harm, get into a mess, get into hot water, get into trouble, meet suffer disaster, mucker, spill the beans, to be in a sad pickle, to be into hot water, come a howler, get into hot water, get into\попасть в беду, to come to harm, get into a mess (трудное положение), land in trouble2) Religion: come upon trouble3) Makarov: be in the mire, find oneself in the mire, meet with disaster, stick in the mire, suffer disaster, come a mucker, come to grief, come unstuck, cop it, come to harm (и т. п.) -
120 Gleis
n; -es, -e1. rails Pl., track; (Bahnsteig) platform, Am. auch track; einfaches Gleis single track; ein totes Gleis a disused line; aus dem Gleis springen jump the rails; Überschreiten der Gleise verboten! passengers must not cross the line2. fig.: sich in ausgefahrenen Gleisen bewegen keep on in the same old way, keep to the well-trodden paths; auf ein falsches Gleis geraten get onto the wrong track; auf ein totes Gleis schieben (Sache) shelve; (Person) put on the shelf, put out to grass (Am. pasture); aus dem Gleis werfen oder bringen throw s.o. (completely); wieder ins rechte Gleis bringen set ( oder put) to rights again* * *das Gleis(Bahnsteig) platform;(Gleisstrecke) rails; track* * *[glais]nt -es, -e[-zə] (RAIL) line, track, rails pl; (= einzelne Schiene) rail; (= Bahnsteig) platform; (fig) rutGléís 6 — platform or track (US) 6
ein totes Gléís (lit) — a siding; (fig) a dead end
jdn/etw aufs tote Gléís schieben — to put sb/sth on ice (inf)
aus dem Gléís springen — to jump the rails
etw ins ( rechte) Gléís bringen (fig) — to straighten or sort sth out
wieder im richtigen Gléís sein (fig) — to be back on track or on the rails (Brit inf) or on the right lines (Brit inf)
wieder ins richtige Gléís kommen (fig) — to get back on track or on the rails (Brit inf) or on the right lines (Brit inf)
* * *<-es, -e>[ˈglais, pl ˈglaizə]\Gleis... platform..., AM a. track...aus dem \Gleis springen to jump the rails, to be derailed▶ etw ins [rechte] \Gleis bringen to straighten [or sort] sth out▶ aufs falsche \Gleis geraten to stray from the straight and narrow, to go astray▶ [völlig] aus dem \Gleis geraten [o kommen] to go off the rails [or astray]▶ [wieder] im \Gleis sein to be all right [or back to normal] [or straightened out] [again]▶ wieder ins [rechte] \Gleis kommen (ins Lot kommen) to sort oneself out again; (auf die richtige Bahn kommen) to get back on the right track▶ jdn auf ein totes \Gleis schieben to kick sb upstairs, to put sb out of harm's way▶ etw auf ein totes \Gleis schieben to shelve sth, to file sth away* * *das; Gleises, Gleise(Fahrspur) track; line; rails pl.; permanent way as Brit. tech. term; (Bahnsteig) platform; (einzelne Schiene) railauf Gleis 5 einlaufen — < train> arrive at platform 5
jemanden aus dem Gleis bringen od. werfen — put somebody off [his/her stroke]; (von jemandem psychisch nicht bewältigt werden) upset or affect somebody deeply
* * *einfaches Gleis single track;ein totes Gleis a disused line;aus dem Gleis springen jump the rails;Überschreiten der Gleise verboten! passengers must not cross the line2. fig:sich in ausgefahrenen Gleisen bewegen keep on in the same old way, keep to the well-trodden paths;auf ein falsches Gleis geraten get onto the wrong track;auf ein totes Gleis schieben (Sache) shelve; (Person) put on the shelf, put out to grass (US pasture);bringen throw sb (completely);wieder ins rechte Gleis bringen set ( oder put) to rights again* * *das; Gleises, Gleise(Fahrspur) track; line; rails pl.; permanent way as Brit. tech. term; (Bahnsteig) platform; (einzelne Schiene) railauf Gleis 5 einlaufen — < train> arrive at platform 5
jemanden aus dem Gleis bringen od. werfen — put somebody off [his/her stroke]; (von jemandem psychisch nicht bewältigt werden) upset or affect somebody deeply
* * *-e n.line (railway) n.rail (railway) n.rails (railway) n.track (railway) n.
См. также в других словарях:
Harm reduction — is a philosophy of public health, intended to be a progressive alternative to the prohibition of certain potentially dangerous lifestyle choices in society. The central idea of harm reduction is the recognition that some people always have and… … Wikipedia
Harm principle — The harm principle holds that the actions of individuals should only be limited to prevent harm to other individuals. John Stuart Mill first articulated this principle in On Liberty, where he argued that the only purpose for which power can be… … Wikipedia
harm — A contested concept, whose central cases include bodily injury and injury to one s central and legitimate interests. Harm has some connotations of permanence, so one might hurt oneself temporarily without harming oneself (stubbing one s toe, for… … Philosophy dictionary
Self-harm — This article focuses on repetitive self harm, not on severe self harm inflicted during psychosis. For forms of self harm related to body image, sexuality and wartime, see Body modification, Algolagnia and Self inflicted wound respectively. Self… … Wikipedia
shoot oneself in the foot — phrasal : to act against one s own best interests * * * shoot oneself in the foot see under ↑shoot1 • • • Main Entry: ↑foot shoot oneself in the foot (informal) To harm one s own interests by ineptitude • • • Main Entry: ↑shoot * * * … Useful english dictionary
self-harm — noun deliberate injury to oneself, typically as a manifestation of a psychological or psychiatric disorder. verb commit self harm. Derivatives self harmer noun … English new terms dictionary
protect oneself — defend oneself from harm … English contemporary dictionary
cut oneself — verb To deliberately make incisions in ones skin as a form of self harm. See Also: cutter … Wiktionary
self-harm — /sɛlf ˈham/ (say self hahm) verb (i) 1. → self injure. –noun 2. the act of intentionally harming oneself, often as a symptom of an emotional disorder …
do oneself an injury — informal suffer physical harm or damage … Useful english dictionary
Gorgias (dialogue) — Part of the series on: The Dialogues of Plato Early dialogues: Apology – Charmides – Crito Euthyphro – … Wikipedia