-
1 parcus
sparing, thrifty, economical, moderate -
2 parcus
parcus adj. with comp. and sup. [SPAR-], sparing, frugal, thrifty, economical, niggardly, stingy, penurious, parsimonious: colonus parcissimus: parcumque genus patiensque laborum, O.: cui deus obtulit Parcā quod satis est manu, H.: veteris non parcus aceti, H.: donandi, H.: dies, i. e. of poverty, Pr.— Sparing, chary, moderate: in largiendā civitate: Deorum cultor, H.: verba, moderate, O.— Spare, scanty, little, small, slight: parco sale contingere, V.: merito parcior ira meo, O.* * *parca, parcum ADJsparing, frugal; scanty, slight -
3 parcō
parcō pepercī or (old and late) parsī, parsus, ere [SPAR-], to act sparingly, be sparing, spare, refrain from, use moderately: paulo longius tolerari posse parcendo, Cs.: non parcam operae: nec labori, nec periculo parsurum, L.: ne cui rei parcat ad ea efficienda, N.: talenta Gnatis parce tuis, reserve for your children, V.—Fig., to spare, preserve by sparing, treat with forbearance, use carefully, not injure: tibi parce, T.: omnibus: non mulieribus, non infantibus pepercerunt, Cs.: Capuae, L.: Parcere subiectis, et debellare superbos, show mercy, V.: eius auribus, i. e. avoid a disagreeable topic: qui mihi non censeret parci oportere. — To abstain, refrain, forbear, leave off, desist, stop, cease, let alone, omit: Parcite iam, V.: auxilio, refuse: lamentis, L.: bello, abstain from, V.: parce metu (dat.), cease from, V.: nec divom parcimus ulli, i. e. shrink from facing, V.: hancine ego vitam parsi perdere, T.: parce fidem ac iura societatis iactare, L.: ne parce dare, H.: Parce temerarius esse, O.: precantes, ut a caedibus parceretur, refrain from, L.—With abl gerund.: ne hic quidem contumeliis in eos dicendis parcitis, L.* * *Iparcere, parcui, parsus Vforbear, refrain from; spare; show consideration; be economical/thrifty withIIparcere, parsi, parsus Vforbear, refrain from; spare; show consideration; be economical/thrifty withIIIparcere, peperci, parsus Vforbear, refrain from; spare; show consideration; be economical/thrifty with -
4 reperco
Irepercere, repeperci, - V TRANSspare, be sparing, abstainIIrepercere, repersi, - V TRANSspare, be sparing, abstain -
5 compendium
compendĭum, ii, n. [compendo], orig. belonging to the lang. of econ., that which [p. 388] is weighed together, kept together, saved (cf. Varr. L. L. 5, § 183 Müll.; Paul. ex Fest. p. 72, 10 Müll.); a saving or gain, profit acquired by saving (opp. dispendium; class. in prose and poetry).I.Prop.:B.ego hodie compendi feci binos panes in dies,
have saved two loaves, Plaut. Pers. 4, 3, 2; cf. id. Truc. 2, 4, 26:aliquem mercibus suppeditandis cum quaestu compendioque dimittere,
Cic. Verr. 2, 2, 3, § 6; 2, 3, 46, § 109:turpe compendium effugere,
id. Fl. 3, 7:se negat facturum compendii sui causā quod non liceat,
id. Off. 3, 15, 63:homines ad turpe compendium commovere,
Auct. Her. 4, 40, 52:servire privato compendio suo,
Caes. B. C. 3, 32; id. B. G. 7, 43; Liv. 8, 36, 10; Plin. 21, 12, 41, § 70; Suet. Tib. 48:compendia repetere ignotis terris,
Tib. 1, 3, 39 al.:ligni,
Plin. 23, 7, 64, § 127; cf.operae,
id. 17, 23, 35, § 214; 18, 20, 49, § 181:viae,
id. 5, 5, 5, § 38.—Esp.,1.Shortness of way, a short way ( = compendiaria), Quint. 4, 2, 46; Tac. A. 12, 28; Flor. 3, 3, 7; Just. 2, 10 fin.; cf.2.montis,
a short cut across the mountain, Ov. M. 3, 234:maris,
Tac. A. 2, 55:fugae,
Sil. 12, 533; cf. Plin. Pan. 95, 5; Gell. praef. § 12.—In the phrases,a.Facere compendium, to make a profit, gain.(α).In gen.:(β).compendium edepol haud aetati optabile Fecisti, quom istanc nactu's impudentiam,
Plaut. Bacch. 1, 2, 51.—More freq. to make a saving, i. e. be sparing of a thing: compendium ego te facere pultandi volo, to save your knocking, i. e. to cease therefrom, id. Ps. 2, 2, 11:b.errationis,
id. Rud. 1, 2, 90:praeconis,
id. Stich. 1, 3, 38.—Aliquid ponere ad compendium. to save, spare something, i. e. not to say it, Plaut. Cas. 3, 1, 3; 3, 1, 5; cf.:II.coaddito ad compendium,
id. ib. v. 4.—A sparing, saving in any thing done, i. e. a shortening, abbreviating:quam potes, tam verba confer maxume ad compendium,
i. e. be concise, brief, Plaut. Mil. 3, 1, 184.—So of discourse, etc. (ante-class.): facere or fieri compendi, to shorten, abridge (the discourse), or to be shortened, abridged: lamentas fletus facere conpendi licet, Pac. ap. Non. p. 132, 29 (Trag. Rel. v. 175 Rib.):compendi verba multa jam faciam tibi,
will be very brief with you, Plaut. Bacch. 2, 2, 7; id. Most. 1, 1, 57; id. Ps. 4, 7, 42:verbis velitationem fieri compendi volo,
in few words, briefly, id. As. 2, 2, 41; cf.:sed jam fieri dictis compendium volo,
id. Capt. 5, 2, 12:in ipsis statim elementis etiam brevia docendi monstrare compendia,
Quint. 1, 1, 24; cf. id. 1, 1, 30; and:compendio morari,
i. e. only a short time, id. 1, 4, 22. -
6 parco
parco, pĕperci, less freq. parsi (the former constantly in Cic. and Cæs., the latter ante-class. and post-Aug.: parcui, Naev. ap. Non. 153, 21, or Com. 69 Rib.; part. fut. parsurus, Liv. 26, 13, 16; Suet. Tib. 62:I.parciturus,
Hier. Ep. 14, 2), parsum, and less correctly parcĭtum, 3, v. n. and a. [for sparco; Gr. sparnos, rare; cf. Engl. spare; but v. also paucus, parvus], to act sparingly, be sparing with respect to a thing, to spare; constr. usually with dat. or absol.; ante-class. also with acc.Lit.A.Of things (rare but class.).(α).With dat.:(β).nihil pretio parsit, filio dum parceret,
Plaut. Capt. prol. 32:operae meae,
id. Mil. 4, 9, 3:te rogo sumptu ne parcas,
Cic. Fam. 16, 4, 2:non parcam operae,
id. ib. 13, 27, 1:nec impensae, nec labori, nec periculo parsurum,
Liv. 35, 44:petit, ne cui rei parcat ad ea perficienda,
Nep. Paus. 2, 5.—Absol.:(γ).frumentum se exigue dierum XXX. habere, sed paulo etiam longius tolerare posse parcendo,
Caes. B. G. 7, 71, 4.— Poet.:parcens = parcus: parcentes ego dexteras Odi (= parcius administrantes vinum, flores, etc.),
Hor. C. 3, 19, 21.—With acc. (ante-class. and poet.):B.oleas,
Cato, R. R. 58:pecuniam,
Plaut. Curc. 3, 11:argenti atque auri memoras quae multa talenta, Gnatis parce tuis,
spare, reserve for your children, Verg. A. 10, 532 Serv.—Prov.:qui parcit virgae odit filium,
Vulg. Prov. 13, 24.—Of persons, to spare, have mercy upon, forbear to injure or punish (eccl. and late Lat.), usually with dat.:II.non pepercisti filio tuo,
Vulg. Gen. 22, 16; id. 2 Pet. 2, 4 et saep.—Trop.A. (α).With dat.:(β).tibi parce,
Ter. Heaut. 1, 1, 112:justitia autem praecipit, parcere omnibus, consulere generi hominum,
Cic. Rep. 3, 12: aedificiis omnibus publicis et privatis, id. Verr. 2, 4, 54, § 120:amicitiis et dignitatibus,
id. Or. 26, 89; id. Phil. 2, 24, 59:non aetate confectis, non mulieribus, non infantibus pepercerunt,
Caes. B. G. 7, 28:subjectis, sed debellare superbos,
Verg. A. 6, 853:ne reliquis quidem nepotibus parsurus creditur,
Suet. Tib. 62:alicujus auribus,
i. e. to refrain from speaking on disagreeable topics, Cic. Quint. 12, 40; so,auribus et consuetudini,
id. de Or. 3, 43, 170:valetudini,
id. Fam. 11, 27, 1:famae,
Prop. 1, 16, 11:oculis,
i. e. to turn away one's eyes from an unpleasant sight, id. 4, 9, 35:luminibus,
Tib. 1, 2, 33; Suet. Dom. 11:parcit Cognatis maculis similis fera,
Juv. 15, 159.—With in and acc. (ante-and post-class.):(γ). B.neque parcit in hostes,
Lucr. 6, 399:parce in feminam,
App. M. 1, p. 105, 39.—To abstain or refrain from doing a thing; to forbear, leave off, desist, stop, cease, let alone, omit (cf.: desino, mitto): meo labori non parsi, Cato ap. Fest. p. 242 Müll.; cf. Plaut. Ps. 1, 1, 3; id. Pers. 2, 5, 11; so,(β).neque parcetur labori,
Cic. Att. 2, 14, 2:auxilio,
to make no use of proffered assistance, id. Planc. 35, 86:lamentis,
Liv. 6, 3:bello,
abstain from, Verg. A. 9, 656:hibernis parcebant flatibus Euri,
id. G. 2, 339:parce metu,
cease from, id. A. 1, 257.—With inf., to refrain, forbear (not in class. prose):* (γ).visere opera tua,
Cato, R. R. 1, 1:hancine ego vitam parsi perdere,
Ter. Hec. 3, 1, 2:proinde parce, sis, fidem ac jura societatis jactare,
Liv. 34, 32:parcite, oves, nimium procedere,
Verg. E. 3, 94:pias scelerare manus,
id. A. 3, 42:defundere vinum,
Hor. S. 2, 2, 58:ne parce dare,
id. C. 1, 28, 23:parce postea paupertatem cuiquam objectare,
App. Mag. 23, p. 289, 3; Aug. Ep. 43, 24:ori,
to refrain from speaking, Vulg. Job, 7, 11.—With acc.:* (δ).parcito linguam in sacrificiis dicebatur, i. e. coërceto, contineto, taceto,
Fest. p. 222 Müll.—With ab, to desist from:precantes, ut a caedibus et ab incendiis parceretur,
Liv. 25, 25, 6; so with abl. alone:caede,
Aus. Epigr. 130, 4. -
7 parcus
parcus, a, um, adj., = pauros [v. parco], sparing in any thing, esp. in expenditure; in a good and bad sense, frugal, thrifty, economical; niggardly, penurious, parsimonious (syn.: tenax, restrictus).I.Lit.(α).Absol.:(β).detrusisti me ad senem parcissimum,
Plaut. Aul. 2, 5, 9:patre parco ac tenaci,
Cic. Cael. 15, 36:optimus colonus, parcissimus, modestissimus, frugalissimus,
id. de Or. 2, 71, 287:parcumque genus patiensque laborum,
Ov. M. 7, 656:parcā manu offerre aliquid,
Hor. C. 3, 16, 43.—With gen.:B.veteris non parcus aceti,
Hor. S. 2, 2, 62:donandi parca juventus,
id. ib. 2, 5, 79:pecuniae,
Tac. H. 1, 49:pecuniae parcus ac tenax,
Suet. Tib. 46.—In gen., sparing, chary, moderate in any thing:II.operā haud fui parcus meā,
Plaut. Rud. 4, 2, 14:nimium parcus in largiendā civitate,
Cic. Balb. 22, 50:non tam vereor, ne me in laudibus suis parcum, quam ne nimium putet,
Plin. Pan. 3, 3:quam modica cultu, quam parca comitatu,
id. ib. 83, 7:civium sanguinis parcus,
Tac. H. 3, 75:parcissimus somni,
Luc. 9, 590:parcissimus vini,
Suet. Aug. 77:acies non parca fugae,
Sil. 10, 30:beneficiorum parcissimus aestimator,
Plin. Pan. 21, 2:parcus Deorum cultor,
Hor. C. 1, 34, 1:in libidinem projecti, in cibum parci,
Just. 41, 3, 13.—With inf.:parcusque lacessere Martem,
Sil. 1, 680:haud parci Martem coluisse,
id. 8, 464.—In gen., moderate, not rash nor self-indulgent:somnus sanitatis in homine parco,
Vulg. Ecclus. 31, 24.— Comp.:parcior somni,
Just. 11, 13, 2.— Sup.:parcissimus somni,
Luc. 9, 590.—Transf., spare, scanty, little, small, slight ( poet. and in post-Aug. prose):A.parco sale contingere,
Verg. G. 3, 403:tellus,
Stat. S. 4, 5, 13:lucerna,
Prop. 4 (5), 3, 60:vulnus,
Sil. 16, 111:merito parcior ira meo,
Ov. P. 1, 2, 98:questaque sum vento lintea parca dari,
id. H. 21, 79:optima mors parca quae venit apta die,
after a short time, Prop. 3, 3, 40 (Parcae quae venit acta die, id. 3, 4, 18 Müll.):et brevis somnus,
Plin. Pan. 49.— Adv., in two forms, parce (class.) and parciter (ante- and post-class.).Form parcē.1.Sparingly, frugally, thriftily; penuriously, parsimoniously:2.parce parcus,
Plaut. Aul. 2, 4, 35: vivere parce, continenter, severe, sobrie, Cic. Off. 1, 30, 106; cf.:parce ac duriter se habere,
Ter. Ad. 1, 1, 20:parce et duriter vitam agere,
id. And. 1, 1, 47:nimium parce facere sumptum,
id. ib. 2, 6, 19:frumentum parce et paulatim metiri,
Caes. B. G. 7, 71:cur id tam parce tamque restricte faciant,
Cic. Fin. 2, 13, 42:parce seminat,
Vulg. 2 Cor. 9, 6.— Comp.:implet manum parcius,
Juv. 6, 546.—In gen., sparingly, moderately, cautiously:B.scripsi de te parce et timide,
Cic. Fam. 6, 7, 3:parce et molliter aliquem laedere,
id. ib. 1, 9, 23:gaudere,
Phaedr. 4, 16:mirari,
Sil. 10, 474; 15, 756; Plin. Ep. 5, 16, 3; 5, 7, 4.— Comp.:parcius dicere de laude alicujus,
Cic. Mur. 13, 29:parcius ista viris tamen obicienda memento,
Verg. E. 3, 7:parcius Andromachen vexavit Achaia victrix,
Ov. H. 8, 13:parcius quatiunt fenestras,
rarely, seldom, Hor. C. 1, 25, 1; Quint. 9, 2, 69.— Sup.:civitatem Romanam parcissime dedit,
Suet. Aug. 40:ut parcissime dicam, nemo historicorum commendavit magis,
Quint. 10, 1, 101.— -
8 astrictus
astrictus adj. with comp. [P. of astringo], drawn together, narrow: limen, O.—Fig., sparing, parsimonious: pater, Pr.: auctor, Ta. — Of language, narrow, concise, compact: verborum comprehensio: eloquentia: numeris astrictior paulo.* * *astricta -um, astrictior -or -us, astrictissimus -a -um ADJbound (by rules), tied; terse, brief, restrained; constricted, dense, compact; busy/preoccupied (with), intent (on); parsimonious, tight; astringent (taste) -
9 breviloquēns
breviloquēns entis, adj. [brevis+loquor], brief, sparing of words.* * *(gen.), breviloquentis ADJconcise, brief in expression, brief -
10 parcēns
parcēns ntis, adj. [P. of parco], sparing, niggardly: Parcentīs ego dexteras Odi, H. -
11 tenāx
tenāx ācis, adj. with comp. and (late) sup. [2 TA-], holding fast, griping, tenacious: forceps, V.: dente tenaci Ancora fundabat navīs, V.: lappa, O.— Holding fast, griping, sparing, niggardly, stingy, tenacious: pater: genus Quaesiti tenax, O. —Of things, holding fast, clinging: in tenaci gramine, i. e. matted, H.: cerae, sticky, V.: passu stare tenaci, O.: pondere tenacior (navis), L.: luctandum est cum tenacissimo sabulo, Cu.—Fig., holding fast, retentive, firm, steadfast, persistent, tenacious: fides, O.: propositi, H.: iustitiae, Iu.: ficti pravique (Fama), V.— Stubborn, obstinate: equus contra sua vincla tenax, O.: equum tenacem, non parentem, etc., L.: Caesaris ira, O.* * *tenacis (gen.), tenacior -or -us, tenacissimus -a -um ADJholding fast, clinging; tenacious; retentive; close-fisted/tight/niggardly; restrainging; (fetters/embrace); steadfast, persistent; obstinate, stubborn -
12 abstinax
(gen.), abstinacis ADJabstemious, staying away from liquor; temperate/sparing in drink/food -
13 apstinax
(gen.), apstinacis ADJabstemious, staying away from liquor; temperate/sparing in drink/food -
14 compendium
Igain, profit; sparing/saving; abridgement, compendium; shorthand; a short cutIIsummarised, abstract -
15 conpendium
gain, profit; sparing/saving; abridgement, compendium; shorthand; a short cut -
16 deparcus
deparca, deparcum ADJmiserly, thoroughly mean/stingy; niggardly, excesively sparing (L+S) -
17 adstringo
a-stringo ( ads-, Ritschl, Baiter, Halm, Jahn, Keil; as-, Fleck., Merk., Kayser), inxi, ictum, 3, v. a., to draw close, to draw, bind, or tie together, to bind, to tighten, contract (syn.: constringo, stringo, alligo, obligo, vincio).I.Lit.:II.(hunc) adstringite ad columnam fortiter,
Plaut. Bacch. 4, 7, 25:ad statuam astrictus est,
Cic. Verr. 2, 4, 42:manus,
Plaut. Capt. 3, 5, 9:vinculorum, id est aptissimum... quod ex se atque de iis, quae adstringit quam maxume, unum efficit,
Cic. Tim. 4 fin.:astringit vincula motu,
Ov. M. 11, 75:laqueos,
Sen. Ira, 3, 16:artius atque hederā procera adstringitur ilex,
is twined around with ivy, Hor. Epod. 15, 5:adstringi funibus,
Vulg. Ezech. 27, 24:aliquem adstringere loris,
ib. Act. 22, 25:pavidum in jus Cervice adstrictā dominum trahat,
with a halter round his neck, Juv. 10, 88 (Jahn, obstrictā): aspice... Quam non adstricto percurrat pulpita socco, not drawn close, loose; poet. for a negligent style of writing, Hor. Ep. 2, 1, 174:Ipse rotam adstringit multo sufflamine consul,
checks, Juv. 8, 148:balteus haud fluxos gemmis adstrinxit amictus,
Luc. 2, 362:frontem,
to contract, knit, Mart. 11, 40; Sen. Ep. 106:labra porriguntur et scinduntur et adstringuntur,
Quint. 11, 3, 81:frondem ferro,
to cut off, clip, Col. 5, 6, 17 al.; so, alvum, to make costive (opp. solvere, q. v.), Cels. 1, 3; 2, 30.—Of the contraction produced by cold:nivibus quoque molle rotatis astringi corpus,
Ov. M. 9, 222; so id. Tr. 3, 4, 48; id. P. 3, 3, 26:ventis glacies astricta pependit,
id. M. 1, 120:Sic stat iners Scythicas adstringens Bosporus undas,
Luc. 5, 436:vis frigoris (corpora) ita adstringebat,
Curt. 7, 3, 13; 8, 4, 6.—Hence, also, to make colder, to cool, refresh:ex quo (puteo) possis rursus adstringere,
Plin. Ep. 5, 6, 25: corpus astringes brevi Salone, Mart. 1, 49, 11 (acc. to Varr. in a pass. sense in the perf., adstrinxi for adstrictus sum, Varr. L. L. Fragm. ap. Gell. 2, 25, 7).—Of colors, to deaden:ita permixtis viribus alterum altero excitatur aut adstringitur,
Plin. 9, 38, 62, § 134 (diff. from alligare, which precedes;v. alligo, I. B.).—Also of an astringent, harsh taste: radix gustu adstringit,
Plin. 27, 10, 60, § 85.—Trop., to draw together, draw closer, circumscribe; to bind, put under obligation, oblige, necessitate:A.ubi adfinitatem inter nos nostram adstrinxeris,
Plaut. Trin. 3, 2, 73: vellem, suscepisses juvenem regendum;pater enim nimis indulgens, quicquid ego adstrinxi, relaxat,
Cic. Att. 10, 6; so,mores disciplinae severitate,
Quint. 2, 2, 4 Spald.:ad adstringendam fidem,
Cic. Off. 3, 31, 111:hac lege tibi meam astringo fidem,
Ter. Eun. 1, 2, 22:quo (jure jurando) se cuncti astrinxerant,
Suet. Caes. 84:hujus tanti officii servitutem astringebam testimonio sempiterno,
to confirm, secure, Cic. Planc. 30 fin. Wund.:religione devinctum astrictumque,
id. Verr. 2, 4, 42:disciplina astricta legibus,
id. Brut. 10, 40; id. ad Q. Fr. 1, 1, 3:lege et quaestione,
id. Clu. 155:suis condicionibus,
id. Quinct. 5:auditor nullā ejus modi adstrictus necessitate,
id. N. D. 1, 7, 17:orationem numeris astringere,
id. de Or. 3, 44, 173 et saep.:adstringi sacris,
to be bound to maintain, id. Leg. 2, 19:inops regio, quae parsimoniā astringeret milites,
Liv. 39, 1:ad temperantiam,
Plin. Ep. 7, 1:ad servitutem juris,
Quint. 2, 16, 9:illa servitus ad certa se verba adstringendi,
id. 7, 3, 16:milites ad certam stipendiorum formulam,
Suet. Aug. 49; id. Tib. 18:me astringam verbis in sacra jura tuis,
Ov. H. 16, 320; 20, 28:magno scelere se astringeret,
Cic. Phil. 4, 4, 9; id. Sest. 50 fin.; so id. Sull. 29, 82; perh. also id. Pis. 39 fin.; instead of this abl. of class. Latin, we sometimes find in comedy apparently the gen.:et ipsum sese et illum furti adstringeret,
made guilty of, charged himself with, Plaut. Rud. 4, 7, 34:Homo furti sese adstringet,
id. Poen. 3, 4, 27 (cf.:Audin tu? hic furti se adligat,
Ter. Eun. 4, 7, 39; Draeger, Hist. Synt. I. § 209, regards this as a vulgar extension of the use of the gen. with verbs of accusing, convicting, etc., but Klotz, s. v. astringo, regards it as really an old dative, furtoi furti; cf. quoi cui).—Of reasoning or discourse, to compress, abridge, bring into short compass:Stoici breviter adstringere solent argumenta,
Cic. Tusc. 3, 6, 13 (cf. id. ib. 3, 10, 22: Haec sic dicuntur a Stoicis, concludunturque contortius); id. Fat. 14, 32:premere tumentia, luxuriantia adstringere,
Quint. 10, 4, 1 Frotsch., Halm.—Hence, astrictus ( ads-), a, um, P. a., drawn together, tight, narrow, close.Lit.:B.limen astrictum,
shut, Ov. Am. 3, 1, 50:alvus fusior aut astrictior,
Cels. 1, 3:corpus astrictum, i. e. alvus dura,
id. 3, 6:genus morbi astrictum,
costiveness, id. 1 praef.:gustu adstricto,
of a harsh, astringent taste, Plin. 27, 12, 96, § 121.—Trop.1.Sparing, parsimonious, covetous (not before the Aug. per.):2.astrictus pater,
Prop. 3, 17, 18:adstricti moris auctor,
Tac. A. 3, 55:parsimonia,
Just. 44, 2.—Of discourse, compact, brief, concise, short (opp. remissus):dialectica quasi contracta et astricta eloquentia putanda est,
Cic. Brut. 90, 309:verborum astricta comprehensio,
id. ib. 95, 327:est enim finitimus oratori poëta, numeris astrictior paulo,
id. de Or. 1, 16, 70; 1, 16, 60.— Sup. not used.— Adv.: astrictē ( ads-), concisely, briefly (only of discourse):astricte numerosa oratio,
Cic. de Or. 3, 48, 184.— Comp.:astrictius dicere,
Sen. Ep. 8 fin., and Plin. Ep. 1, 20, 20:scribere,
id. ib. 3, 18, 10:ille concludit adstrictius, hic latius,
Quint. 10, 1, 106.— Sup. not used. -
18 animosus
1.ănĭmōsus, a, um, adj. [anima].I.Full of air, airy (cf. anima, I. and II. A.):II.guttura,
through which the breath passes, Ov. M. 6, 134.—Of the wind. blowing violently:Eurus,
Verg. G. 2, 441:ventus,
Ov. Am. 1, 6, 51.—Full of life, living, animate, of pictures, etc. (cf. anima, II. C.):2.Gloria Lysippost animosa effingere signa,
Prop. 4, 8, 9.— Comp., sup., and adv. of 1. animosus not used.ănĭmōsus, a, um, adj. [animus].I.Full of courage, bold, spirited, undaunted (cf. animus, II. B. 2. a.):II.mancipia neque formidolosa neque animosa,
Varr. R. R. 1, 17, 3:in gladiatoriis pugnis timidos odisse solemus, fortes et animosos servari cupimus,
Cic. Mil. 34:ex quo fit, ut animosior etiam senectus sit quam adulescentia et fortior,
shows more courage and valor, id. Sen. 20 equus, Ov. M. 2, 84; id. Tr. 4, 6, 3:animosum (equorum) pectus,
Verg. G. 3, 81:bella,
Ov. F. 5, 59:Parthus,
Hor. C. 1, 19, 11:Hector,
id. S. 1, 7, 12:rebus angustis animosus atque Fortis appare,
id. C. 2, 10, 21:frigus animosum,
fear coupled with courage, Stat. Th. 6, 395.—Proud on account of something:III.En ego (Latona) vestra parens, vobis animosa creatis,
proud to have borne you, Ov. M. 6, 206:spoliis,
id. ib. 11, 552.—Adeo animosus corruptor, that fears or avoids no expense or danger in bribery, * Tac. H. 1, 24.—So, also, emptor animosus, sparing or fearing no expense, Dig. 17, 1, 36 (cf. Suet. Caes. 47: gemmas semper animosissime comparāsse prodiderunt).— Adv. ănĭmōsē, in a spirited manner, courageously, eagerly:animose et fortiter aliquid facere,
Cic. Phil. 4, 2:magnifice, graviter animoseque vivere,
independently, id. Off. 1, 26, 92; id. Tusc. 4, 23, 51:animose liceri,
to bid eagerly, Dig. 10, 2, 29.— Comp.:animosius dicere,
Sen. Ben. 6, 37:animosius se gerere,
Val. Max. 8, 2 fin.—Sup.:gemmas animosissime comparare,
Suet. Caes. 47. -
19 astringo
a-stringo ( ads-, Ritschl, Baiter, Halm, Jahn, Keil; as-, Fleck., Merk., Kayser), inxi, ictum, 3, v. a., to draw close, to draw, bind, or tie together, to bind, to tighten, contract (syn.: constringo, stringo, alligo, obligo, vincio).I.Lit.:II.(hunc) adstringite ad columnam fortiter,
Plaut. Bacch. 4, 7, 25:ad statuam astrictus est,
Cic. Verr. 2, 4, 42:manus,
Plaut. Capt. 3, 5, 9:vinculorum, id est aptissimum... quod ex se atque de iis, quae adstringit quam maxume, unum efficit,
Cic. Tim. 4 fin.:astringit vincula motu,
Ov. M. 11, 75:laqueos,
Sen. Ira, 3, 16:artius atque hederā procera adstringitur ilex,
is twined around with ivy, Hor. Epod. 15, 5:adstringi funibus,
Vulg. Ezech. 27, 24:aliquem adstringere loris,
ib. Act. 22, 25:pavidum in jus Cervice adstrictā dominum trahat,
with a halter round his neck, Juv. 10, 88 (Jahn, obstrictā): aspice... Quam non adstricto percurrat pulpita socco, not drawn close, loose; poet. for a negligent style of writing, Hor. Ep. 2, 1, 174:Ipse rotam adstringit multo sufflamine consul,
checks, Juv. 8, 148:balteus haud fluxos gemmis adstrinxit amictus,
Luc. 2, 362:frontem,
to contract, knit, Mart. 11, 40; Sen. Ep. 106:labra porriguntur et scinduntur et adstringuntur,
Quint. 11, 3, 81:frondem ferro,
to cut off, clip, Col. 5, 6, 17 al.; so, alvum, to make costive (opp. solvere, q. v.), Cels. 1, 3; 2, 30.—Of the contraction produced by cold:nivibus quoque molle rotatis astringi corpus,
Ov. M. 9, 222; so id. Tr. 3, 4, 48; id. P. 3, 3, 26:ventis glacies astricta pependit,
id. M. 1, 120:Sic stat iners Scythicas adstringens Bosporus undas,
Luc. 5, 436:vis frigoris (corpora) ita adstringebat,
Curt. 7, 3, 13; 8, 4, 6.—Hence, also, to make colder, to cool, refresh:ex quo (puteo) possis rursus adstringere,
Plin. Ep. 5, 6, 25: corpus astringes brevi Salone, Mart. 1, 49, 11 (acc. to Varr. in a pass. sense in the perf., adstrinxi for adstrictus sum, Varr. L. L. Fragm. ap. Gell. 2, 25, 7).—Of colors, to deaden:ita permixtis viribus alterum altero excitatur aut adstringitur,
Plin. 9, 38, 62, § 134 (diff. from alligare, which precedes;v. alligo, I. B.).—Also of an astringent, harsh taste: radix gustu adstringit,
Plin. 27, 10, 60, § 85.—Trop., to draw together, draw closer, circumscribe; to bind, put under obligation, oblige, necessitate:A.ubi adfinitatem inter nos nostram adstrinxeris,
Plaut. Trin. 3, 2, 73: vellem, suscepisses juvenem regendum;pater enim nimis indulgens, quicquid ego adstrinxi, relaxat,
Cic. Att. 10, 6; so,mores disciplinae severitate,
Quint. 2, 2, 4 Spald.:ad adstringendam fidem,
Cic. Off. 3, 31, 111:hac lege tibi meam astringo fidem,
Ter. Eun. 1, 2, 22:quo (jure jurando) se cuncti astrinxerant,
Suet. Caes. 84:hujus tanti officii servitutem astringebam testimonio sempiterno,
to confirm, secure, Cic. Planc. 30 fin. Wund.:religione devinctum astrictumque,
id. Verr. 2, 4, 42:disciplina astricta legibus,
id. Brut. 10, 40; id. ad Q. Fr. 1, 1, 3:lege et quaestione,
id. Clu. 155:suis condicionibus,
id. Quinct. 5:auditor nullā ejus modi adstrictus necessitate,
id. N. D. 1, 7, 17:orationem numeris astringere,
id. de Or. 3, 44, 173 et saep.:adstringi sacris,
to be bound to maintain, id. Leg. 2, 19:inops regio, quae parsimoniā astringeret milites,
Liv. 39, 1:ad temperantiam,
Plin. Ep. 7, 1:ad servitutem juris,
Quint. 2, 16, 9:illa servitus ad certa se verba adstringendi,
id. 7, 3, 16:milites ad certam stipendiorum formulam,
Suet. Aug. 49; id. Tib. 18:me astringam verbis in sacra jura tuis,
Ov. H. 16, 320; 20, 28:magno scelere se astringeret,
Cic. Phil. 4, 4, 9; id. Sest. 50 fin.; so id. Sull. 29, 82; perh. also id. Pis. 39 fin.; instead of this abl. of class. Latin, we sometimes find in comedy apparently the gen.:et ipsum sese et illum furti adstringeret,
made guilty of, charged himself with, Plaut. Rud. 4, 7, 34:Homo furti sese adstringet,
id. Poen. 3, 4, 27 (cf.:Audin tu? hic furti se adligat,
Ter. Eun. 4, 7, 39; Draeger, Hist. Synt. I. § 209, regards this as a vulgar extension of the use of the gen. with verbs of accusing, convicting, etc., but Klotz, s. v. astringo, regards it as really an old dative, furtoi furti; cf. quoi cui).—Of reasoning or discourse, to compress, abridge, bring into short compass:Stoici breviter adstringere solent argumenta,
Cic. Tusc. 3, 6, 13 (cf. id. ib. 3, 10, 22: Haec sic dicuntur a Stoicis, concludunturque contortius); id. Fat. 14, 32:premere tumentia, luxuriantia adstringere,
Quint. 10, 4, 1 Frotsch., Halm.—Hence, astrictus ( ads-), a, um, P. a., drawn together, tight, narrow, close.Lit.:B.limen astrictum,
shut, Ov. Am. 3, 1, 50:alvus fusior aut astrictior,
Cels. 1, 3:corpus astrictum, i. e. alvus dura,
id. 3, 6:genus morbi astrictum,
costiveness, id. 1 praef.:gustu adstricto,
of a harsh, astringent taste, Plin. 27, 12, 96, § 121.—Trop.1.Sparing, parsimonious, covetous (not before the Aug. per.):2.astrictus pater,
Prop. 3, 17, 18:adstricti moris auctor,
Tac. A. 3, 55:parsimonia,
Just. 44, 2.—Of discourse, compact, brief, concise, short (opp. remissus):dialectica quasi contracta et astricta eloquentia putanda est,
Cic. Brut. 90, 309:verborum astricta comprehensio,
id. ib. 95, 327:est enim finitimus oratori poëta, numeris astrictior paulo,
id. de Or. 1, 16, 70; 1, 16, 60.— Sup. not used.— Adv.: astrictē ( ads-), concisely, briefly (only of discourse):astricte numerosa oratio,
Cic. de Or. 3, 48, 184.— Comp.:astrictius dicere,
Sen. Ep. 8 fin., and Plin. Ep. 1, 20, 20:scribere,
id. ib. 3, 18, 10:ille concludit adstrictius, hic latius,
Quint. 10, 1, 106.— Sup. not used. -
20 deparcus
dē-parcus, a, um, adj., excessively sparing, niggardly:sordidos ac deparcos esse (putabat),
Suet. Ner. 30.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
sparing — adj Sparing, frugal, thrifty, economical can all mean exercising or manifesting careful and unwasteful use of one s money, goods, and resources. Sparing connotes abstention or restraint {sparing in the expenditure of money} {sparing in giving… … New Dictionary of Synonyms
sparing — spàring m DEFINICIJA sport vježbanje u boksu, tenisu i sl. sa sparing partnerom SINTAGMA sparing partner izabrani protivnik na treningu koji ima zadatak voditi borbu kako bi se natjecatelj (u boksu i drugim sportovima) što bolje pripremio za… … Hrvatski jezični portal
spàring — m sport 1. {{001f}}vježbanje u boksu sa sparing partnerom 2. {{001f}}vježbanje na taj način i u nekim drugim sportovima (tenis, nogomet i sl.) ∆ {{001f}}∼ partner izabrani protivnik na treningu koji ima zadatak voditi borbu kako bi se natjecatelj … Veliki rječnik hrvatskoga jezika
şparing — ŞPÁRING s. v. şină. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime şparíng, şparíngi, s.m. (reg.; deprec.) persoană cu picioare lungi. Trimis de blaurb, 19.02.2007. Sursa: DAR … Dicționar Român
sparing — sparing; un·sparing; … English syllables
sparing — {{/stl 13}}{{stl 7}}|| {{/stl 7}}sparring {{/stl 13}}{{stl 8}}mnż IIa, D. u, sport. {{/stl 8}}{{stl 7}} spotkanie dwóch drużyn, mające charakter szkoleniowy : {{/stl 7}}{{stl 10}}Sparing bokserski, piłkarski. <ang.> {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
Sparing — Spar ing, a. Spare; saving; frugal; merciful. Bacon. [1913 Webster] {Spar ing*ly}, adv. {Spar ing*ness}, n. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
sparing — index conservation, deficient, devoid, economical, economy (frugality), frugal, illiberal, lenient … Law dictionary
sparing — [adj] careful, economical avaricious, canny, chary, close, cost conscious, frugal, humane, mean, money conscious, parsimonious, provident, prudent, saving, stewardly, stingy, thrifty, tight, tight fisted, tolerant, ungiving, unwasteful, wary;… … New thesaurus
sparing — ► ADJECTIVE ▪ moderate; economical. DERIVATIVES sparingly adverb … English terms dictionary
sparing — [sper′iŋ] adj. 1. that spares 2. careful in spending or using; frugal 3. scanty or meager SYN. THRIFTY sparingly adv. sparingness n … English World dictionary