multos

ănĭmus, i, m. [a Graeco-Italic form of anemos = wind (as ego, lego, of ego, lego); cf. Sanscr. an = to breathe, anas = breath, anilas = wind; Goth. uz-ana = exspiro; Erse, anal = breath; Germ. Unst = a storm (so, sometimes); but Curt. does not extend the connection to AФ, aêmi = to blow; a modification of animus—by making which the Romans took a step in advance of the Greeks, who used hê psuchê for both these ideas—is anima, which has the physical meaning of anemos, so that Cic. was theoretically right, but historically wrong, when he said, ipse animus ab anima dictus est, Tusc. 1, 9, 19; after the same analogy we have from psuchô = to breathe, blow, psuchê = breath, life, soul; from pneô = to breathe, pneuma = air, breath, life, in class. Greek, and = spirit, a spiritual being, in Hellenistic Greek; from spiro = to breathe, blow, spiritus = breath, breeze, energy, high spirit, and poet. and post-Aug. = soul, mind; the Engl. ghost = Germ. Geist may be comp. with Germ. giessen and cheô, to pour, and for this interchange of the ideas of gases and liquids, cf. Sol. 22: insula adspiratur freto Gallico, is flowed upon, washed, by the Gallic Strait; the Sanscr. atman = breath, soul, with which comp. aytmê = breath; Germ. Odem = breath, and Athem = breath, soul, with which group Curt. connects auô, aêmi; the Heb. = breath, life, soul; and = breath, wind, life, spirit, soul or mind].

In a general sense, the rational soul in man (in opp. to the body, corpus, and to the physical life, anima), hê psuchê:

humanus animus decerptus ex mente divina,

Cic. Tusc. 5, 13, 38:

Corpus animum praegravat, Atque affixit humo divinae particulam aurae,

Hor. S. 2, 2, 77:

credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, ut essent qui terras tuerentur etc.,

Cic. Sen. 21, 77:

eas res tueor animi non corporis viribus,

id. ib. 11, 38; so id. Off. 1, 23, 79:

quae (res) vel infirmis corporibus animo tamen administratur,

id. Sen. 6, 15; id. Off. 1, 29, 102:

omnes animi cruciatus et corporis,

id. Cat. 4, 5, 10:

levantes Corpus et animum,

Hor. Ep. 2, 1, 141:

formam et figuram animi magis quam corporis complecti,

Tac. Agr. 46; id. H. 1, 22:

animi validus et corpore ingens,

id. A. 15, 53:

Aristides primus animum pinxit et sensus hominis expressit, quae vocantur Graece ethe, item perturbationes,

first painted the soul, put a soul into his figures, Plin. 35, 10, 36, § 98 (cf.:

animosa signa,

life-like statues, Prop. 4, 8, 9): si nihil esset in eo (animo), nisi id, ut per eum viveremus, i. e. were it mere anima, Cic. Tusc. 1, 24, 56:

Singularis est quaedam natura atque vis animi, sejuncta ab his usitatis notisque naturis, i. e. the four material elements,

id. ib. 1, 27, 66: Neque nos corpora sumus. Cum igitur nosce te dicit, hoc dicit, nosce animum tuum, id. ib. 1, 22, 52:

In quo igitur loco est (animus)? Credo equidem in capite,

id. ib. 1, 29, 70:

corpora nostra, terreno principiorum genere confecta, ardore animi concalescunt,

derive their heat from the fiery nature of the soul, id. ib. 1, 18, 42:

Non valet tantum animus, ut se ipsum ipse videat: at, ut oculus, sic animus, se non videns alia cernit,

id. ib. 1, 27, 67: foramina illa ( the senses), quae patent ad animum a corpore, callidissimo artificio natura fabricata est, id. ib. 1, 20, 47: dum peregre est animus sine corpore velox, independently of the body, i. e. the mind roaming in thought, Hor. Ep. 1, 12, 13:

discessus animi a corpore,

Cic. Tusc. 1, 9, 18; 1, 30, 72:

cum nihil erit praeter animum,

when there shall be nothing but the soul, when the soul shall be disembodied, id. ib. 1, 20, 47; so,

animus vacans corpore,

id. ib. 1, 22, 50; and:

animus sine corpore,

id. ib. 1, 22, 51:

sine mente animoque nequit residere per artus pars ulla animai,

Lucr. 3, 398 (for the pleonasm here, v. infra, II. A. 1.):

Reliquorum sententiae spem adferunt posse animos, cum e corporibus excesserint in caelum pervenire,

Cic. Tusc. 1, 11, 24:

permanere animos arbitramur consensu nationum omnium,

id. ib. 1, 16, 36:

Pherecydes primus dixit animos esse hominum sempiternos,

id. ib. 1, 16, 38:

Quod ni ita se haberet, ut animi immortales essent, haud etc.,

id. Sen. 23, 82: immortalitas animorum, id. ib. 21, 78; id. Tusc. 1, 11, 24; 1, 14, 30:

aeternitas animorum,

id. ib. 1, 17, 39; 1, 22, 50 (for the plur. animorum, in this phrase, cf. Cic. Sen. 23, 84); for the atheistic notions about the soul, v. Lucr. bk. iii.—

In a more restricted sense, the mind as thinking, feeling, willing, the intellect, the sensibility, and the will, acc. to the almost universally received division of the mental powers since the time of Kant (Diog. Laert. 8, 30, says that Pythagoras divided hê psuchê into ho nous, hai phrenes, and ho thumos; and that man had ho nous and ho thumos in common with other animals, but he alone had hai phrenes. Here ho nous and ho thumos must denote the understanding and the sensibility, and hai phrenes, the reason. Plutarch de Placit. 4, 21, says that the Stoics called the supreme faculty of the mind (to hêgemonikon tês psuchês) ho logismos, reason. Cic. sometimes speaks of a twofold division; as, Est animus in partes tributus duas, quarum altera rationis est particeps, altera expers (i. e. to logistikon and to alogon of Plato; cf. Tert. Anim. 16), i. e. the reason or intellect and the sensibility, Tusc. 2, 21, 47; so id. Off. 1, 28, 101; 1, 36, 132; id. Tusc 4, 5, 10; and again of a threefold; as, Plato triplicem finxit animum, cujus principatum, id est rationem in capite sicut in arce posuit, et duas partes ( the two other parts) ei parere voluit, iram et cupiditatem, quas locis disclusit; iram in pectore, cupiditatem subter praecordia locavit, i. e. the reason or intellect, and the sensibility here resolved into desire and aversion, id. ib. 1, 10, 20; so id. Ac. 2, 39, 124. The will, hê boulêsis, voluntas, arbitrium, seems to have been sometimes merged in the sensibility, ho thumos, animus, animi, sensus, and sometimes identified with the intellect or reason, ho nous, ho logismos, mens, ratio).

1.. The general power of perception and thought, the reason, intellect, mind (syn.: mens, ratio, ingenium), ho nous:

cogito cum meo animo,

Plaut. Most. 3, 2, 13; so Ter. Ad. 3, 4, 55:

cum animis vestris cogitare,

Cic. Agr. 2, 24:

recordari cum animo,

id. Clu. 25, 70;

and without cum: animo meditari,

Nep. Ages. 4, 1; cf. id. Ham. 4, 2:

cogitare volvereque animo,

Suet. Vesp. 5:

animo cogitare,

Vulg. Eccli. 37, 9:

statuere apud animum,

Liv. 34, 2:

proposui in animo meo,

Vulg. Eccli. 1, 12:

nisi me animus fallit, hi sunt, etc.,

Plaut. Men. 5, 9, 23:

in dubio est animus,

Ter. And. 1, 5, 31; id. ib. prol. 1; cf. id. ib. 1, 1, 29:

animum ad se ipsum advocamus,

Cic. Tusc. 1, 31, 75:

lumen animi, ingenii consiliique tui,

id. Rep. 6, 12 al. —

For the sake of rhet. fulness, animus often has a synonym joined with it: Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus,

Cic. Clu. 146:

magnam cui mentem animumque Delius inspirat vates,

Verg. A. 6, 11:

complecti animo et cogitatione,

Cic. Off. 1, 32, 117; id. de Or. 1, 2, 6:

animis et cogitatione comprehendere,

id. Fl. 27, 66:

cum omnia ratione animoque lustraris,

id. Off. 1, 17, 56:

animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio naturae,

id. Ac. 2, 41, 127.—Hence the expressions: agitatio animi, attentio, contentio; animi adversio; applicatio animi; judicium, opinio animorum, etc. (v. these vv.); and animum advertere, adjungere, adplicare, adpellere, inducere, etc. (v. these vv.).—

Of particular faculties of mind, the memory:

etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis,

Ter. And. 1, 5, 46:

An imprimi, quasi ceram, animum putamus etc. (an idea of Aristotle's),

Cic. Tusc. 1, 25, 61:

ex animo effluere,

id. de Or. 2, 74, 300: omnia fert aetas, animum quoque;

... Nunc oblita mihi tot carmina,

Verg. E. 9, 51.—

Consciousness (physically considered) or the vital power, on which consciousness depends ( = conscientia, q. v. II. A., or anima, q. v. II. E.):

vae miserae mihi. Animo malest: aquam velim,

I'm fainting, my wits are going, Plaut. Am. 5, 1, 6; id. Curc. 2, 3, 33:

reliquit animus Sextium gravibus acceptis vulneribus,

Caes. B. G. 6, 38:

Una eademque via sanguis animusque sequuntur,

Verg. A. 10, 487:

animusque reliquit euntem,

Ov. M. 10, 459:

nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque,

id. ib. 14, 177:

linqui deinde animo et submitti genu coepit,

Curt. 4, 6, 20: repente animo linqui solebat, Suet. Caes. 45:

ad recreandos defectos animo puleio,

Plin. 20, 14, 54, § 152.—

The conscience, in mal. part. (v. conscientia, II. B. 2. b.):

cum conscius ipse animus se remordet,

Lucr. 4, 1135:

quos conscius animus exagitabat,

Sall. C. 14, 3:

suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,

Cic. Sex. Rosc. 67.—

In Plaut. very freq., and once also in Cic., meton. for judicium, sententia, opinion, judgment; mostly meo quidem animo or meo animo, according to my mind, in my opinion, Plaut. Men. 1, 3, 17:

e meo quidem animo aliquanto facias rectius, si, etc.,

id. Aul. 3, 6, 3:

meo quidem animo, hic tibi hodie evenit bonus,

id. Bacch. 1, 1, 69; so id. Aul. 3, 5, 4; id. Curc. 4, 2, 28; id. Bacch. 3, 2, 10; id. Ep. 1, 2, 8; id. Poen. 1, 2, 23; id. Rud. 4, 4, 94; Cic. Sest. 22:

edepol lenones meo animo novisti,

Plaut. Curc. 4, 2, 19:

nisi, ut meus est animus, fieri non posse arbitror,

id. Cist. 1, 1, 5 (cf.:

EX MEI ANIMI SENTENTIA,

Inscr. Orell. 3665:

ex animi tui sententia,

Cic. Off. 3, 29, 108).—

The imagination, the fancy (for which Cic. often uses cogitatio, as Ac. 2, 15, 48):

cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

Cic. Cat. 4, 6, 11:

fingere animo jubebat aliquem etc.,

id. Sen. 12, 41: Fingite animis;

litterae enim sunt cogitationes nostrae, et quae volunt, sic intuentur, ut ea cernimus, quae videmus,

id. Mil. 29, 79:

Nihil animo videre poterant,

id. Tusc. 1, 16, 38.—

The power of feeling, the sensibility, the heart, the feelings, affections, inclinations, disposition, passions (either honorable or base; syn.: sensus, adfectus, pectus, cor), ho thumos.

a.. In gen., heart, soul, spirit, feeling, inclination, affection, passion: Medea, animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Auct. ad Her. 2, 22 (cf. Plaut. Truc. 2, 7, 36:

animo hercle homo suo est miser): tu si animum vicisti potius quam animus te, est quod gaudeas, etc.,

Plaut. Trin. 2, 2, 27 -29:

harum scelera et lacrumae confictae dolis Redducunt animum aegrotum ad misericordiam,

Ter. And. 3, 3, 27:

Quo gemitu conversi animi (sunt),

Verg. A. 2, 73:

Hoc fletu concussi animi,

id. ib. 9, 498;

4, 310: animum offendere,

Cic. Lig. 4; id. Deiot. 33; so Vulg. Gen. 26, 35.—Mens and animus are often conjoined and contrasted, mind and heart (cf. the Homeric kata phrena kai kata thumon, in mind and heart): mentem atque animum delectat suum, entertains his mind and delights his heart, Enn. ap. Gell. 19, 10:

Satin tu sanus mentis aut animi tui?

Plaut. Trin. 2, 4, 53:

mala mens, malus animus,

bad mind, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conformabam,

Cic. Arch. 6, 14:

Nec vero corpori soli subveniendum est, sed menti atque animo multo magis,

id. Sen. 11, 36:

ut omnium mentes animosque perturbaret,

Caes. B. G. 1, 39; 1, 21:

Istuc mens animusque fert,

Hor. Ep. 1, 14, 8:

Stare Socrates dicitur tamquam quodam recessu mentis atque animi facto a corpore,

Gell. 2, 1; 15, 2, 7.—

And very rarely with this order inverted: Jam vero animum ipsum mentemque hominis, etc.,

Cic. N. D. 2, 59, 147:

mente animoque nobiscum agunt,

Tac. G. 29:

quem nobis animum, quas mentes imprecentur,

id. H. 1, 84;

and sometimes pleon. without such distinction: in primis regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam,

a quiet mind and kindly heart, Verg. A. 1, 304; so,

pravitas animi atque ingenii,

Vell. 2, 112, 7 (for mens et animus, etc., in the sense of thought, used as a pleonasm, v. supra, II. A. 1.):

Verum animus ubi semel se cupiditate devinxit mala, etc.,

Ter. Heaut. 1, 2, 34:

animus perturbatus et incitatus nec cohibere se potest, nec quo loco vult insistere,

Cic. Tusc. 4, 18, 41:

animum comprimit,

id. ib. 2, 22, 53:

animus alius ad alia vitia propensior,

id. ib. 4, 37, 81; id. ad Q. Fr. 1, 1:

sed quid ego hic animo lamentor,

Enn. Ann. 6, 40:

tremere animo,

Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 4:

ingentes animo concipit iras,

Ov. M. 1, 166:

exsultare animo,

id. ib. 6, 514.—So often ex animo, from the heart, from the bottom of one's heart, deeply, truly, sincerely:

Paulum interesse censes ex animo omnia facias an de industria?

from your heart or with some design, Ter. And. 4, 4, 55; id. Ad. 1, 1, 47:

nisi quod tibi bene ex animo volo,

id. Heaut. 5, 2, 6: verbum [p. 124] ex animo dicere, id. Eun. 1, 2, 95:

sive ex animo id fit sive simulate,

Cic. N. D. 2, 67, 168:

majore studio magisve ex animo petere non possum,

id. Fam. 11, 22:

ex animo vereque diligi,

id. ib. 9, 6, 2:

ex animo dolere,

Hor. A. P. 432:

quae (gentes) dederunt terram meam sibi cum gaudio et toto corde et ex animo,

Vulg. Ezech. 36, 5; ib. Eph. 6, 6; ib. 1 Pet. 5, 3.—And with gen.

With verbs:

Quid illam miseram animi excrucias?

Plaut. Mil. 4, 2, 76; 4, 6, 65:

Antipho me excruciat animi,

Ter. Phorm. 1, 4, 10:

discrucior animi,

id. Ad. 4, 4, 1:

in spe pendebit animi,

id. Heaut. 4, 4, 5: juvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, thumôi phileousa te kêdomenê te (Hom. Il. 1, 196), Verg. A. 10, 686.—

With adjj.:

aeger animi,

Liv. 1, 58; 2, 36; 6, 10; Curt. 4, 3, 11; Tac. H. 3, 58:

infelix animi,

Verg. A. 4, 529:

felix animi,

Juv. 14, 159:

victus animi,

Verg. G. 4, 491:

ferox animi,

Tac. A. 1, 32:

promptus animi,

id. H. 2, 23:

praestans animi,

Verg. A. 12, 19:

ingens animi,

Tac. A. 1, 69 (for this gen. v. Ramsh. Gr. p. 323; Key, § 935; Wagner ad Plaut. Aul. v. 105; Draeger, Hist. Synt. I. p. 443).—

Meton., disposition, character (so, often ingenium): nimis paene animo es Molli, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49:

animo audaci proripit sese,

Pac. Trag. Rel. p. 109 Rib.:

petulans protervo, iracundo animo,

Plaut. Bacch. 4, 3, 1; id. Truc. 4, 3, 1:

ubi te vidi animo esse omisso (omisso = neglegenti, Don.),

Ter. Heaut. 5, 2, 9; Cic. Fam. 2. 17 fin.:

promptus animus vester,

Vulg. 2 Cor. 9, 2: animis estis simplicibus et mansuetis nimium creditis unicuique, Auct. ad Her. 4, 37:

eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

Sall. C. 14, 5:

Hecabe, Non oblita animorum, annorum oblita suorum,

Ov. M. 13, 550:

Nihil est tam angusti animi tamque parvi, quam amare divitias,

Cic. Off. 1, 20, 68:

sordidus atque animi parvi,

Hor. S. 1, 2, 10; Vell. 2, 25, 3:

Drusus animi fluxioris erat,

Suet. Tib. 52.—

In particular, some one specific emotion, inclination, or passion (honorable or base; in this signif., in the poets and prose writers, very freq. in the plur.). —

Courage, spirit:

ibi nostris animus additus est,

Plaut. Am. 1, 1, 94; cf. Ter. Heaut. 3, 2, 31; id. And. 2, 1, 33:

deficiens animo maesto cum corde jacebat,

Lucr. 6, 1232:

virtute atque animo resistere,

Cic. Fam. 5, 2, 8:

fac animo magno fortique sis,

id. ib. 6, 14 fin.:

Cassio animus accessit, et Parthis timor injectus est,

id. Att. 5, 20, 3:

nostris animus augetur,

Caes. B. G. 7, 70:

mihi in dies magis animus accenditur,

Sall. C. 20, 6; Cic. Att. 5, 18; Liv. 8, 19; 44, 29:

Nunc demum redit animus,

Tac. Agr. 3:

bellica Pallas adest, Datque animos,

Ov. M. 5, 47:

pares annis animisque,

id. ib. 7, 558:

cecidere illis animique manusque,

id. ib. 7, 347 (cf.:

tela viris animusque cadunt,

id. F. 3, 225) et saep.—Hence, bono animo esse or uti, to be of good courage, Varr. R. R. 2, 5, 5: Am. Bono animo es. So. Scin quam bono animo sim? Plaut. Am. 22, 39:

In re mala animo si bono utare, adjuvat,

id. Capt. 2, 1, 9:

bono animo fac sis,

Ter. Ad. 3, 5, 1:

quin tu animo bono es,

id. ib. 4, 2, 4:

quare bono animo es,

Cic. Att. 5, 18; so Vulg. 2 Macc. 11, 26; ib. Act. 18, 25;

so also, satis animi,

sufficient courage, Ov. M. 3, 559.—Also for hope:

magnus mihi animus est, hodiernum diem initium libertatis fore,

Tac. Agr, 30.— Trop., of the violent, stormy motion of the winds of AEolus:

Aeolus mollitque animos et temperat iras,

Verg. A. 1, 57.—Of a top:

dant animos plagae,

give it new force, quicker motion, Verg. A. 7, 383.—

Of spirit in discourse: in Asinio Pollione et consilii et animi satis,

Quint. 10, 1, 113. —

Haughtiness, arrogance, pride: quae civitas est in Asia, quae unius tribuni militum animos ac spiritus capere possit? can bear the arrogance and pride, etc., Cic. Imp. Pomp. 22, 66:

jam insolentiam noratis hominis: noratis animos ejus ac spiritus tribunicios,

id. Clu. 39, 109; so id. Caecin. 11 al.; Ov. Tr. 5, 8, 3 (cf.:

quia paululum vobis accessit pecuniae, Sublati animi sunt,

Ter. Hec. 3, 5, 56).—

Violent passion, vehemence, wrath:

animum vincere, iracundiam cohibere, etc.,

Cic. Marcell. 3:

animum rege, qui nisi paret Imperat,

Hor. Ep. 1, 2, 62:

qui dominatur animo suo,

Vulg. Prov. 16, 32.—So often in plur.; cf hoi thumoi: ego meos animos violentos meamque iram ex pectore jam promam, Plaut. Truc. 2, 7, 43:

vince animos iramque tuam,

Ov. H. 3, 85; id. M. 8, 583; Prop. 1, 5, 12:

Parce tuis animis, vita, nocere tibi,

id. 2, 5, 18:

Sic longius aevum Destruit ingentes animos,

Luc. 8, 28:

coeunt sine more, sine arte, Tantum animis iraque,

Stat. Th. 11, 525 al. —

Moderation, patience, calmness, contentedness, in the phrase aequus animus, an even mind:

si est animus aequos tibi,

Plaut. Aul. 2, 2, 10; id. Rud. 2, 3, 71; Cic. Rosc. Am. 50, 145; and often in the abl., aequo animo, with even mind, patiently, etc.:

aequo animo ferre,

Ter. And. 2, 3, 23; Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Sen. 23, 84; Nep. Dion. 6, 4; Liv. 5, 39:

aequo animo esse,

Vulg. 3 Reg. 21, 7; ib. Judith, 7, 23: Aequo animo est? of merry heart (Gr. euthumei), ib. Jac. 5, 13:

animis aequis remittere,

Cic. Clu. 2, 6:

aequiore animo successorem opperiri,

Suet. Tib. 25:

haud aequioribus animis audire,

Liv. 23, 22: sapientissimus quisque aequissimo animo moritur; stultissimus iniquissimo. Cic. Sen. 23, 83; so id. Tusc. 1, 45, 109; Sall. C. 3, 2; Suet. Aug. 56:

iniquo animo,

Att. Trag. Rel. p. 150 Rib.; Cic. Tusc. 2, 2, 5; Quint. 11, 1, 66.—

Agreeable feeling, pleasure, delight:

cubat amans animo obsequens,

Plaut. Am. 1, 1, 134:

indulgent animis, et nulla quid utile cura est,

Ov. M. 7, 566; so, esp. freq.: animi causa (in Plaut. once animi gratia), for the sake of amusement, diversion (cf.:

haec (animalia) alunt animi voluptatisque causa,

Caes. B. G. 5, 12):

Post animi causa mihi navem faciam,

Plaut. Rud. 4, 2, 27; so id. Trin. 2, 2, 53; id. Ep. 1, 1, 43:

liberare fidicinam animi gratia,

id. ib. 2, 2, 90:

qui illud animi causa fecerit, hunc praedae causa quid facturum putabis?

Cic. Phil. 7, 6:

habet animi causa rus amoenum et suburbanum,

id. Rosc. Am. 46 Matth.; cf. id. ib. § 134, and Madv. ad Cic. Fin. 2, 17, 56; Cic. Fam. 7, 2:

Romanos in illis munitionibus animine causa cotidie exerceri putatis?

Caes. B. G. 7, 77; Plin. praef. 17 Sill.—

Disposition toward any one:

hoc animo in nos esse debebis, ut etc.,

Cic. Fam. 2, 1 fin.:

meus animus erit in te semper, quem tu esse vis,

id. ib. 5, 18 fin.:

qui, quo animo inter nos simus, ignorant,

id. ib. 3, 6; so id. ib. 4, 15;

5, 2: In quo in primis quo quisque animo, studio, benevolentia fecerit, ponderandum est,

id. Off. 1, 15, 49:

quod (Allobroges) nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

to be well disposed, Caes. B. G. 1, 6 fin. —In the pregn. signif. of kind, friendly feeling, affection, kindness, liberality:

animum fidemque praetorianorum erga se expertus est,

Suet. Oth. 8:

Nec non aurumque animusque Latino est,

Verg. A. 12, 23.—Hence, meton., of a person who is loved, my heart, my soul:

salve, anime mi,

Plaut. Curc. 1, 2, 3:

da, meus ocellus, mea rosa, mi anime, da, mea voluptas,

id. As. 3, 3, 74; so id. ib. 5, 2, 90; id. Curc. 1, 3, 9; id. Bacch. 1, 1, 48; id. Most. 1, 4, 23; id. Men. 1, 3, 1; id. Mil. 4, 8, 20; id. Rud. 4, 8, 1; Ter. Eun. 1, 2, 15 et saep. —

The power of willing, the will, inclination, desire, purpose, design, intention (syn.: voluntas, arbitrium, mens, consilium, propositum), hê boulêsis:

qui rem publicam animo certo adjuverit,

Att. Trag Rel. p. 182 Rib.:

pro inperio tuo meum animum tibi servitutem servire aequom censui,

Plaut. Trin. 2, 2, 23:

Ex animique voluntate id procedere primum,

goes forth at first from the inclination of the soul, Lucr. 2, 270; so,

pro animi mei voluntate,

Cic. Fam. 5, 20, 8 (v. Manut. ad h.l.):

teneo, quid animi vostri super hac re siet,

Plaut. Am. prol. 58; 1, 1, 187:

Nam si semel tuom animum ille intellexerit, Prius proditurum te etc.,

Ter. Heaut. 3, 1, 69:

Prius quam tuom ut sese habeat animum ad nuptias perspexerit,

id. And. 2, 3, 4:

Sin aliter animus voster est, ego etc.,

id. Ad. 3, 4, 46:

Quid mi istaec narras? an quia non audisti, de hac re animus meus ut sit?

id. Hec. 5, 2, 19:

qui ab auro gazaque regia manus, oculos, animum cohibere possit,

Cic. Imp. Pomp. 66:

istum exheredare in animo habebat,

id. Rosc. Am. 18, 52: nobis crat in animo Ciceronem ad Caesarem mittere, we had it in mind to send, etc., id. Fam. 14, 11; Serv. ad Cic. ib. 4, 12:

hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc.,

Caes. B. G. 7, 28:

insurrexerunt uno animo in Paulum,

with one mind, Vulg. Act. 18, 12; 19, 29: persequi Jugurtham animus ardebat, Sall. J. 39, 5 Gerlach (others, animo, as Dietsch); so id. de Rep. Ord. 1, 8: in nova fert an mus mutatas dicere formas, my mind inclines to tell of, etc., Ov. M. 1, 1.—Hence, est animus alicui, with inf., to have a mind for something, to aim at, etc.:

omnibus unum Opprimere est animus,

Ov. M. 5, 150:

Sacra Jovi Stygio perficere est animus,

Verg. A. 4, 639:

Fuerat animus conjuratis corpus occisi in Tiberim trahere,

Suet. Caes. 82 fin.; id. Oth. 6; cf. id. Calig. 56.—So, aliquid alicui in animo est, with inf., Tac. G. 3.—So, inducere in animum or animum, to resolve upon doing something; v. induco.—

Trop., of the principle of life and activity in irrational objects, as in Engl. the word mind is used.

Of brutes:

in bestiis, quarum animi sunt rationis expertes,

whose minds, Cic. Tusc. 1, 33, 80:

Sunt bestiae, in quibus etiam animorum aliqua ex parte motus quosdam videmus,

id. Fin. 5, 14, 38:

ut non inscite illud dictum videatur in sue, animum illi pecudi datum pro sale, ne putisceret,

id. ib. 5, 13, 38, ubi v. Madv.:

(apes Ingentes animos angusto in pectore versant,

Verg. G. 4, 83:

Illiusque animos, qui multos perdidit unus, Sumite serpentis,

Ov. M. 3, 544:

cum pecudes pro regionis caelique statu et habitum corporis et ingenium animi et pili colorem gerant,

Col. 6, 1, 1:

Umbria (boves progenerat) vastos nec minus probabiles animis quam corporibus,

id. 6, 1, 2 si equum ipsum nudum et solum corpus ejus et animum contemplamur, App. de Deo Socr. 23 (so sometimes mens:

iniquae mentis asellus,

Hor. S. 1, 9, 20).—

Of plants:

haec quoque Exuerint silvestrem animum, i. e. naturam, ingenium,

their wild nature, Verg. G. 2, 51.—

Transf. Of God or the gods, as we say, the Divine Mind, the Mind of God:

certe et deum ipsum et divinum animum corpore liberatum cogitatione complecti possumus,

Cic. Tusc. 1, 22, 51 (so mens, of God, id. ib. 1, 22, 66; id. Ac. 2, 41, 126):

Tantaene animis caelestibus irae?

Verg. A. 1, 11.

ap-păro ( adp-, Ritschl, Fleck., Bait.; app-, Lachm., Kayser, Weissenb., Halm), āvi, ātum, 1, v. a., to prepare or make ready for something (esp. with effort, care, expense), to put in order, provide, furnish, equip, etc. (freq. and class.).

Lit.:

alicui prandium adparare,

Plaut. Men. 1, 2, 61:

cenam adparare, Ter Heaut. 1, 1, 74: convivium,

id. Ad. 5, 9, 8:

ornare et apparare convivium,

Cic. Verr. 2, 4, 20; * Hor. Epod. 2, 48; Suet. Claud. 33; cf. id. Caes. 26:

nuptias,

Ter. And. 3, 2, 34; so id. Phorm. 4, 4, 20:

bellum apparare,

Cic. Imp. Pomp. 12, 35:

ludos magnificentissimos,

id. Q. Fr. 3, 8 (cf. apparatus, II. B.):

iter ad caedem faciendam,

id. Mil. 10, 28:

aggerem,

Caes. B. G. 7, 17:

bellum armaque vi summā,

Liv. 4, 1; 6, 21.—With ad:

ad hostes bellum apparatur,

Liv. 7, 7.— With in:

in Sestium adparabantur crimina,

Cic. ad Q. Fr. 2, 3, 6.—

Trop.:

nunc hoc consilium capio et hanc fabricam adparo,

Plaut. Poen. 5, 2, 139:

ut tibi auxilium adparetur,

id. Ep 3, 2, 18.—Constr. with inf. as object:

delinire adparas,

Plaut. As. 2, 4, 28:

meam exscindere gentem apparat,

Stat. Th. 4, 670:

traicere ex Siciliā,

Suet. Aug. 47.— Absol. (cf Ruhnk. Dict. ad Ter. And. 1, 5, 19; Corte ad Sall. C. 6, 5, Bremi ad Nep. Thras. 2, 2):

dum adparatur,

Ter. Eun. 3, 5, 35:

cum in apparando esset occupatus,

Nep. Hann. 7, 1.—With ut:

ut eriperes, adparabas,

Plaut. Aul. 5, 18.—Se apparare with inf. in Plaut.:

qui sese parere adparent legibus,

Plaut. As. 3, 3, 11.—Hence, appărā-tus ( adp-), a, um, P. a., pr. prepared; hence,

Of persons, prepared, ready:

adparatus sum, ut videtis,

Plaut. Merc. 5, 2, 10:

adparatus et meditatus ad causam accedo,

Cic. Leg. 1, 4, 12.—

Of things, well supplied, furnished with every thing:

domus omnibus instructior rebus et apparatior,

Cic. Inv. 1, 34.—Hence, magnificent, splendid, sumptuous (cf. apparatus, II. B.):

ludi apparatissimi et magnificentissimi,

Cic. Sest. 54:

apparatis accipere epulis,

Liv. 23, 4 Drak.:

apparatissimae epulae,

Sen. Ep. 83:

apparatissimum funus,

Suet. Ner. 9: munus apparatissimum largissimumque, id. Tit. 7.— Trop., of discourse, too studied, far-felched, labored: ut non apparata oratio esse videatur, Auct. ad Her. 1, 7; so,

verba apparata,

id. ib. (cf. apparatio).— Adv.: appărātē ( adp-), sumptuously:

et edit et bibit opipare sane et adparate,

Cic. Att. 13, 52:

ludi Romani scaenici eo anno magnifice apparateque facti (sunt),

Liv. 31, 4.— Comp.: Potes apparatius cenare apud multos;

nusquam hilarius,

Plin. Ep. 1, 15.

ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).

A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

adsum apud te, genitor,

id. ib. p. 522, 32:

alteram (partem) apud me adponito,

Plaut. Trin. 4, 3, 60:

nunc hic apud te servio,

id. Capt. 2, 2, 62:

scriptorum non magnast copia apud me,

Cat. 68, 33 Mull.:

mane apud me,

Vulg. Gen. 29, 19:

Advocatum habemus apud Patrem,

ib. 1 Joan. 2, 1:

cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—

Esp.

a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

hic apud me hortum confodere jussi,

id. Aul. 2, 2, 66:

si commodumst, apud me, sis, volo,

Ter. Heaut. 1, 1, 110:

condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

Plaut. Trin. 1, 2, 159:

Quid sibi volunt homines isti apud te?

Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

cenabis bene apud me,

Cat. 13, 1:

apud me habitavit,

Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

apud te cenavit,

id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

Vulg. Jud. 19, 9:

tenet intus apud se,

Lucil. 9, 59 Mull.:

Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

Cic. Att. 5, 6:

apud se fecit manere,

Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

Cic. Cat. 3, 10:

Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

id. Phil. 1, 8:

mansit apud eum quattuor mensibus,

Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

apud quem deversatus es,

Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

habitasti apud Heium Messanae,

Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

Fuisti apud Laecam illa nocte,

id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

apud Ostorium Scapulam epulatur,

Tac. A. 14, 48:

apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

id. H. 3, 74; 1, 14:

Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

Vulg. Act. 9, 43:

invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

Cic. Dom. 83:

qui apud te esset eductus,

id. Quinct. 69:

apud quem erat educatus,

id. Lael. 20, 75:

cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

id. Clu. 27:

disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

Tac. A. 15, 52:

se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

id. Or. 30:

apud eosdem magistratus institutus,

Suet. Calig. 24:

servorum manus tamquam apud senem festinantes,

Tac. H. 1, 7:

in convivio apud regem,

id. A. 2, 57: Bene vale;

apud Orcum te videbo,

in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

Tac. A. 11, 27:

frater apud Othonem militans,

in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

id. ib. 2, 27:

quorum sint legati apud se,

in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

id. ib. 1, 47:

dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

Cic. Sest. 41:

domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

Cic. Verr. 1, 50:

esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

id. ib. 4, 16:

nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,

Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

Sumne ego apud me?

Plaut. Mil. 4, 8, 36:

Non sum apud me,

Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

Ter. Heaut. 5, 1, 48:

Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

id. And. 5, 4, 34:

Num tibi videtur esse apud sese?

id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

proin tu fac, apud te ut sies,

id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—

In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.

Of civil or military affairs, before:

cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

Cic. Arch. 3:

apud eosdem judices reus est factus,

id. Clu. 22, 59:

vis de his judicari apud me?

Vulg. Act. 25, 9:

accusavit fratres suos apud patrem,

ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

hoc, quod nunc apud pontifices agis,

Cic. Dom. 51; 117:

istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

id. Lig. 12:

qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

omnia apud praetores gererentur,

Tac. Or. 38:

causam nescio quam apud judicem defendebat,

Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

Cic. Lig. 6:

apud judicem causam dicere,

id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

apud aliquem dicere,

id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

verba apud senatum fecit,

id. Verr. 2, 2, 20:

habita apud senatum oratione,

Tac. A. 12, 25; 6, 8:

haec apud patres disseruit,

id. ib. 2, 43; 4, 2;

4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

Cic. Verr. 4, 18:

Quae est ergo apud Caesarem querella?

id. Lig. 25:

isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

id. Caecin. 38:

petita multa est apud eum praetorem,

id. Verr. 1, 155:

causam contra aliquem apud centumviros dicere,

id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

Cic. Verr. 3, 120:

apud eorum quem qui manumitteretur,

Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—

In extra judicial cases, before:

apud hunc confessus es et genus etc.,

Plaut. Capt. 2, 3, 52:

nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

id. ib. 3, 4, 93:

apud erum qui (servos) vera loquitur,

id. Am. 2, 1, 43:

apud novercam querere,

id. Ps. 1, 3, 80:

ego apud parentem loquor,

Cic. Lig. 30:

plura fateri apud amicos,

Tac. A. 14, 62:

aliquid apud aliquem laudare,

Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

aliquem apud aliquos vituperare,

Cic. Phil. 2, 11:

apud quem tu etiam nos criminari soles,

id. Vatin. 29.—

Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.

With verbs:

apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

id. ib. 2, 126;

1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

id. Q. Rosc. 6:

Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

Vulg. Gal. 3, 11:

haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

Vulg. 2 Pet. 3, 8.—

With adjj.:

fuisti apud pontifices superior,

Cic. Dom. 4:

qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

quam clara (expugnatio) apud omnes,

id. Verr. 1, 50; 2, 50:

Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

quod aeque apud bonos miserum est,

id. ib. 1, 29:

quae justa sunt apud nos,

Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

ib. Num. 32, 22:

si is pretio apud istum idoneus esset,

Cic. Verr. 2, 121.—

With substt.:

est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

Cic. Verr. 1, 46:

tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

id. ib. 5, 150:

qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

id. ib. 2, 111:

Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

Curt. 6, 72:

abominatio est uterque apud Deum,

Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

Liv. 6, 39, 11:

Sic apud animum meum statuo,

Sall. de Ord. Rep. 2:

sic statuere apud animum meum possum,

Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—

And simply before, in the presence of:

id apud vos proloquar,

Plaut. Capt. prol. 6:

nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

Ter. Heaut. 3, 3, 14:

se jactant apud eos, quos inviti vident,

Cic. Fl. 61:

licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

plus quam apud vos commemorari velitis,

Cic. Caecin. 77:

non apud indoctos loquor,

id. Pis. 68:

ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

Caes. B. G. 1, 19:

quid apud magnum loquerentur Achillem,

Ov. M. 12, 163:

neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

Tac. A. 4, 7:

loqui de se apud aliquem,

Cic. Att. 1, 3:

mentiri apud aliquem,

Plaut. Poen. 1, 1, 24:

apud aliquem profiteri,

Curt. 7, 7, 24:

Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

Cic. Mur. 61:

Caesar apud milites contionatur,

Caes. B. C. 1, 7:

gratias agere alicui apud aliquem,

Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

Quae fundebat apud Samson lacrimas,

Vulg. Jud. 14, 16.—

Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

quom apud te parum stet fides,

Plaut. Ps. 1, 5, 62:

Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

Verg. A. 4, 539:

At fides mihi apud hunc est,

Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

ut apud me praemium esse positum pietati scias,

id. Hec. 4, 2, 8:

alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

Vulg. Matt. 6, 1:

illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

Cic. Imp. Pomp. 46:

(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

Caes. B. G. 2, 14:

si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

Cic. Sest. 12:

Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

(servi) apud eum sunt in honore et pretio,

id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

id. Verr. 5, 181:

quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

id. ib. 1, 42:

domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

id. Clu. 154; id. Mur. 38:

Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

Caes. B. G. 1, 18:

tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

id. ib. 1, 20:

certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

Caes. B. G. 1, 40:

apud quem ut multum gratia valeret,

Nep. Con. 2, 1:

video apud te causas valere plus quam preces,

Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

quod apud vos plurimum debebit valere,

Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 113:

speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

id. Sex. Rosc. 141:

(eum) apud finitimas civitates largiter posse,

Caes. B. G. 1, 18:

quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

Cic. Verr. 1, 19:

quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

qui apud eum plurimum poterat,

id. ib. 3, 130:

qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

Cic. Har. Resp. 63:

nihil me turpius apud homines fuisset,

id. Att. 2, 19:

apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

Cels. 3, 23.—

Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

Cic. Fl. 52:

Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

qui (colonus) perigrinatur apud vos,

Vulg. Exod. 12, 49:

qui regnabat apud vos,

ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

si iste apud eos quaestor non fuisset,

Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

Apud eos fuisse regem Divitiacum,

Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

qui (praetores) apud illos a populo creantur,

Cic. Fl. 44:

apud quos consul fuerat,

id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

Verg. A. 6, 568;

Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

Cic. Font. 42:

qui apud socios nominis Latini censi essent,

Liv. 41, 9:

qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

Cic. Verr. 4, 109:

id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

id. ib. 4, 80:

si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

Cic. Verr. 2, 131:

si tu apud Persas deprehensus etc.,

id. ib. 5, 166:

Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

Caes. B. G. 1, 2:

apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

Caes. B. G. 1, 50:

aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

Tac. G. 31:

Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

Verg. A. 2, 71:

apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

apud exercitum mihi fueris tot annos,

id. Mur. 45:

quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

Tac. H. 5, 10:

quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—

In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

id. de Or. 1, 7, 28:

quo in libro,

id. ib. 1, 11, 47):

ut scriptum apud eundem Caelium est,

Cic. Div. 1, 26, 55:

apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

id. Sen. 22, 79:

quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

id. Off. 1, 9, 28:

apud Agathoclem scriptum in historia est,

id. Div. 1, 24, 50:

ut est apud poetam nescio quem,

id. Phil. 2, 65:

Quod enim est apud Ennium, etc.,

id. Off. 1, 8, 26:

de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

id. ib. 1, 25, 87:

Apud Varronem ita est, etc.,

Plin. 18, 35, 79, § 348:

ut video scriptum apud Graecos,

Cic. Scaur. 4:

invenio apud quosdam auctores,

Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

reperio apud scriptores,

id. ib. 2, 88:

apud Solonem,

i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

Tac. Or. 9. —Also of speakers:

apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

Tac. Agr. 22.—

a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:

quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,

Cic. Leg. 2, 13, 33:

juris civilis magnum usum apud multos fuisse,

id. Brut. 41, 152:

cum apud eum summum esset imperium populi,

Nep. Phoc. 2, 4:

omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,

Sall. C. 20, 8:

par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,

Liv. 22, 30, 8:

apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),

Tac. A. 12, 35:

pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),

id. H. 4, 76:

minorem esse apud victos animum,

id. ib. 3, 1;

2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,

Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:

apud te est fons vitae,

Vulg. Psa. 35, 10:

apud Dominum (est) misericordia,

ib. ib. 129, 7.—

Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:

erat ei apud me pauxillulum Nummorum,

Ter. Phorm. 1, 1, 3:

negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,

Cic. Verr. 4, 29:

multa (signa) deposita apud amicos,

id. ib. 4, 36:

apud quem inventus est scyphus,

Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:

te pix atra agitet apud carnuficem,

in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:

qui (obsides) apud eum sint,

Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—

Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:

remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,

Cic. Verr. 4, 2:

si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,

Tac. H. 1, 13; 1, 20:

qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,

Cic. Div. in Caecil. 8:

neque praemia caedis apud interfectorem mansura,

Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:

fidens apud aliquem obligare,

Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:

Essetne apud te is servos acceptissimus?

Plaut. Capt. 3, 5, 56:

non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,

Cic. Verr. 2, 110:

apud publicanos gratiosus fuisti,

id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;

apud Deum autem omnia possibilia sunt,

Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.

Transf. In designations of place,

At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):

verecundari neminem apud mensam decet,

Plaut. Trin. 2, 4, 77:

Quid apud hasce aedis negotii est tibi?

id. Am. 1, 1, 194:

Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?

id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:

navem is fregit apud Andrum insulam,

Ter. And. 1, 3, 17:

apud Tenedum pugna illa navalis,

Cic. Arch. 21:

ut apud Salamina classem suam constituerent,

Nep. Them. 3, 4:

apud oppidum morati,

Caes. B. G. 2, 7:

agri in Hispania apud Karthaginem Novam,

Cic. Agr. 1, 5:

bellatum apud Actium,

Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:

Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,

Ov. R. Am. 163:

morabatur in castris apud Galgalam,

Vulg. Jos. 10, 6:

quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

Verg. A. 11, 288:

apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,

Tac. A. 4, 25:

Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

id. H. 3, 35:

apud vexillum tendentes,

id. A. 1, 17:

trepidatur apud naves,

id. H. 2, 15:

hostis est non apud Anienem, sed in urbe,

Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:

quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,

Verg. A. 5, 261:

apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,

Verg. A. 12, 331:

octo apud Rhenum legiones,

Tac. A. 1, 3:

apud ripam Rheni,

id. ib. 2, 83:

probavi te apud Aquam Contradictionis,

Vulg. Psa. 80, 8:

repertus apud fretum Siciliae,

Tac. A. 6, 14:

propitiata Juno apud proximum mare,

id. ib. 15, 44:

apud promunturium Miseni consedit in villa,

id. ib. 6, 50:

Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,

Cat. 63, 53 Mull.:

apud altaria deum pepigere,

before, Tac. A. 11, 9:

decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,

id. ib. 14, 12 (cf.:

unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,

Liv. 41, 9):

apud Caesaris effigiem procubuit,

Tac. A. 12, 17; 13, 23:

quartum apud lapidem substiterat,

id. ib. 15, 60:

laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),

Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;

on the other hand,

id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:

Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,

Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):

quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,

Tac. A. 2, 49.—

At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,

ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,

Tac. A. 4, 64:

apud villam est,

Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:

Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,

Plaut. Ep. 2, 2, 67:

deponere apud Solos in delubro pecuniam,

Cic. Leg. 2, 16, 40:

ut rationes apud duas civitates possim relinquere,

id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;

13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,

Liv. 28, 29:

donum apud Antium statuitur,

Tac. A. 3, 71:

bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,

id. ib. 6, 11:

Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,

Suet. Tit. 5:

quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,

id. Aug. 93:

apud Mediolanum,

Lact. Mort. Persec. 48:

eum pugionem apud Capitolium consecravit,

Tac. A. 15, 74:

Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,

id. ib. 15, 32:

quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,

id. ib. 3, 72:

qui (rei) apud aerarium pependissent,

Suet. Dom. 9 Roth:

cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,

Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:

ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,

Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:

apud Pharsaliam,

Liv. Epit. 111:

apud Palaestinam,

Eutr. 7, 13:

qui erant apud Helladam,

Vulg. 1 Macc. 8, 9. —

Of time.

With words denoting time or occasion, in, at (rare):

apud saeclum prius,

Ter. Eun. 2, 2, 15:

aliquem apud judicium persequi,

at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—

With words designating persons, with, among, in the time of:

hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,

Cic. Off. 1, 12, 36:

fecerunt hoc multi apud majores nostros,

id. Verr. 2, 118; 5, 148:

Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:

Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),

Tac. A. 2, 33.—

For ad with words implying motion (very rare):

APVT EVM PERVENIRE,

Inscr. Grut. 786, 5:

atque apud hunc eo vicinum,

Plaut. Mil. 2, 5, 70:

Bito apud aurificem,

Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:

(naves) apud insulas longius sitas ejectae,

Tac. A. 2, 24:

qui apud Romanos de societate functus est legatione,

Vulg. 2 Macc. 4, 11.

(cf. ad, I. fin. b.)

It is sometimes placed after its subst.:

quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,

Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:

Is locus est Cumas aput,

Lucr. 6, 747 Lachm.:

montem apud Erycum,

Tac. A. 4, 43:

ripam apud Euphratis,

id. ib. 6, 31:

Misenum apud et Ravennam,

id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—

It is sometimes placed between the subst. and adj.:

barbaras apud gentes,

Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:

non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,

id. ib. 14, 14.—

Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:

apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,

ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.

aufĕro, abstŭli, ablātum, auferre, v. a. [ab-fero; cf. ab init. ], to take or bear off or away, to carry off, withdraw, remove (very freq. in prose and poetry; syn.: tollo, fero, rapio, eripio, diripio, adimo, averto).

In gen.

1.. Lit.:

ab januā stercus,

Plaut. As. 2, 4, 18:

dona,

id. Am. prol. 139:

aurum atque ornamenta abs te,

id. Mil. 4, 1, 36:

abstulit eos a conspectu,

Vulg. 4 Reg. 17, 18:

auferas me de terrā hac,

ib. Gen. 47, 30:

vos istaec intro auferte,

Ter. And. 1, 1, 1:

Auferte ista hinc,

Vulg. Joan. 2, 16:

aether multos secum levis abstulit ignīs,

Lucr. 5, 459; 3, 230; 3, 439; 3, 717; 5, 205; 5, 725; 6, 622; Turp. ap. Non. p. 422, 21:

multa domum suam auferebat,

Cic. Rosc. Am. 8 fin.:

liberi per delectus alibi servituri auferuntur (a Romanis),

are carried away, Tac. Agr. 31:

quem vi abstulerant servi,

Vulg. Gen. 21, 25.—So of sick persons, or those unable to walk:

auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero,

Plaut. Am. 1, 1, 202 (cf. id. ib. 1, 1, 298:

lumbifragium hinc auferes): asoti, qui in mensam vomant et qui de conviviis auferantur,

Cic. Fin. 2, 8, 23. —Auferre se, in colloquial lang., to remove one ' s self, to withdraw, retire, go away:

Te, obsecro hercle, aufer modo,

Plaut. Rud. 4, 3, 93:

aufer te domum,

id. As. 2, 4, 63.—

Of bodies that are borne away by wings, by the winds, waves, or any other quick motion, to bear or carry away, sweep away, etc. (mostly poet. or in post-Aug. prose):

aliquem ad scopulum e tranquillo auferre,

Ter. Phorm. 4, 4, 8:

unda rates,

Prop. 1, 8, 14:

auferor in scopulos,

Ov. M. 9, 593:

auferet,

id. ib. 15, 292 al.:

in silvam pennis ablata refugit,

Verg. A. 3, 258; 11, 867:

ne te citus auferat axis,

Ov. M. 2, 75:

vento secundo vehementi satis profecti celeriter e conspectu terrae ablati sunt,

Liv. 29, 27:

(Bubo) volat numquam quo libuit, sed transversus aufertur,

Plin. 10, 12, 16, § 35:

(milites) pavore fugientium auferebantur,

Tac. A. 4, 73.—

Trop., to carry away, mislead:

te hortor, ut omnia gubernes prudentiā tuā, ne te auferant aliorum consilia,

Cic. Fam. 2, 7:

abstulerunt me velut de spatio Graecae res immixtae Romanis,

i. e. have diverted, withdrawn me, from the subject, Liv. 35, 40:

quae contemplatio aufert nos ad ipsorum animalium naturas,

Plin. 27, 13, 120, § 145:

auferre aliquem traversum,

id. 28, 1, 1, § 1 Jan:

ab intentione auferendus auditor,

Quint. 4, 5, 6:

somnus aufert,

Hor. S. 1, 5, 83:

auferimur cultu, i. e. decipimur,

are deceived, duped, Ov. R. Am. 343.—

Esp.,

1.. To take or snatch away; in a good, but more frequently in a bad sense, to take by force, to remove, withdraw, take away violently, rob, steal, etc.:

aliquid eris,

Plaut. Bacch. 4, 4, 8:

quod auri, quod argenti, quod ornamentorum in meis urbibus fuit, id mihi tu, C. Verres, eripuisti atque abstulisti,

Cic. Div. in Caecil. 5, 19:

ab hoc abaci vasa omnia abstuiit,

id. Verr. 2, 4, 16; so,

pecuniam de aerario,

id. Att. 7, 21:

pecuniam in ventre,

to eat up, to squander, id. de Or. 2, 66, 265:

auriculam mordicus,

to bite off, id. ad Q. Fr. 3, 4:

vestimentum,

Vulg. Luc. 6, 29:

hi ludi dies quindecim auferent,

Cic. Verr. 1, 10, 31:

imperium indignis,

Liv. 3, 67:

legionem,

Tac. H. 4, 48:

consulatum, censuram,

id. ib. 1, 52:

auferat omnia irrita oblivio si potest,

Liv. 28, 29:

spem, voluntatem defensionis,

Cic. Verr. 2, 1, 7:

fervorem et audaciam,

Liv. 3, 12:

obsequia,

Tac. H. 1, 80:

misericordiam,

id. ib. 3, 84:

spem veniae,

id. A. 14, 23:

studium,

Cat. 68, 19 sq.; and so Hor. C. 3, 12, 5:

metus,

to banish, Verg. A. 12, 316:

curas,

Hor. Ep. 1, 11, 26:

somnos,

id. C. 2, 16, 16; id. Epod. 5, 96:

pudorem,

Ov. M. 6, 617:

fugam,

to hinder, prevent, Flor. 3, 10, 3 al. —

To take off or away, to destroy, consume, kill, slay, etc. (mostly poet. or in the Aug. histt.):

Tam bellum mihi passerem abstulistis,

Cat. 3, 15:

abstulit clarum cita mors Achillem,

Hor. C. 2, 16, 29; so id. Epod. 5, 66; id. S. 1, 9, 31:

Auferat hora duos eadem,

Ov. M. 8, 709; 15, 157:

Labienum Varumque acies abstulit,

Vell. 2, 55 fin.:

Quidquid hinc aut illinc communis Mors belli aufert,

Liv. 7, 8; Flor. 3, 17, 9 al.:

Interea quodcumque fuit populabile flammae, Mulciber abstulerat,

had consumed, Ov. M. 9, 263; 14, 575.—

Of places, to separate, sever, divide:

mare septem stadiorum intervallo Europam auferens Asiae,

Plin. 4, 12, 24, § 75:

Armenia Euphrate amne aufertur Cappadociae,

id. 6, 9, 9, § 25. —

To lay aside some action, manner of speaking, etc.; to cease from, desist from, leave off: proinde istaec tua aufer terricula, Att. ap. Non. p. 227, 31:

jurgium hinc auferas,

Plaut. Pers. 5, 2, 19:

aufer nugas,

id. Truc. 4, 4, 8; id. Curc. 2, 1, 30:

pollicitationes aufer,

Ter. Phorm. 5, 6, 17: Ge. Id nosmet ipsos facere oportet, Phaedria. Ph. Aufer mi "oportet:" quin tu, quod faciam, impera, id. ib. 1, 4, 45 Ruhnk. (cf. Juv. 6, 170):

Aufer abhinc lacrimas,

Lucr. 3, 955:

insolentiam,

Phaedr. 3, 6, 8; so absol.: Insanis? Aufer! away! (where nugas may be supplied, as in Plaut. Truc. 4, 4, 8), Ter. Ad. 5, 8, 14.—With inf. as object:

aufer Me vultu terrere,

Hor. S. 2, 7, 43.—

Meton., effect for cause, to corry off ( as the fruit or result of one ' s labor, exertions, errors, etc.), to obtain, get, receive, acquire:

Ecquas viginti minas Paritas ut auferas a me?

Plaut. Ps. 1, 5, 71; 1, 5, 90; id. Curc. 5, 2, 21; id. Ep. 1, 2, 56; 2, 2, 9; id. Most. 4, 1, 32; Ter. Phorm. 5, 8, 62:

id inultum numquam auferet,

id. And. 3, 5, 4; id. Ad. 3, 4, 8 (cf. id. And. 1, 2, 4): paucos dies ab aliquo, to obtain a few days ' respite, Cic. Quinct. 5, 20:

quis umquam ad arbitrum quantum petiit, tantum abstulit?

id. Rosc. Com. 4, 12; so,

responsum ab aliquo,

id. de Or. 1, 56, 239:

decretum,

id. Att. 16, 16, A:

diploma,

id. Fam. 6, 12, 3:

praemium,

Suet. Gram. 17. —Also with ut: ut in foro statuerent (statuas), abstulisti, you have carried the point that they etc., Cic. Verr. 2, 2, 59 (so, adsequi, ut, Tac. G. 35).— Trop., to carry away the knowledge of a thing, to learn, understand: quis est in populo Romano, qui hoc non ex priore actione abstulerit? has not learned, does not know, Cic Verr. 2, 1, 8.

autem, conj. [v. aut init. ], on the other hand, but, yet, however, nevertheless; sometimes an emphasized and (it is never found at the beginning of a clause, but after one or more words; v. fin.; like at, it joins to a preceding thought a new one, either entirely antithetical or simply different; it differs from the restricting sed in like manner with at; v. at init., and cf.: [Popilius imperator tenebat provinciam;

in cujus exercitu Catonis filius tiro militabat. Cum autem Popilio videretur unam dimittere legionem, Catonis quoque filium... dimisit. Sed cum amore pugnandi in exercitu permansisset, Cato ad Popilium scripsit, etc.],

Cic. Off. 1, 11, 36 B. and K. (most freq. in philos. lang.; rare in the histt., being used by Caes. only 59 times, by Sall. 23, and by Tac. 31; and very rare in the poets).

In joining an entirely antithetical thought, on the contrary, but = at quidem, at vero, se sê, esp. freq. with the pronouns ego, tu, ille, qui, etc.:

Ait se obligāsse crus fractum Aesculapio, Apollini autem bracchium,

Plaut. Men. 5, 3, 9:

Nam injusta ab justis impetrari non decet, Justa autem ab injustis petere insipientiast,

id. Am. prol. 35:

ego hic cesso, quia ipse nihil scribo: lego autem libentissime,

Cic. Fam. 16, 22; id. de Or. 1, 25, 115; Plaut. Men. 2, 1, 43: i sane cum illo, Phrygia;

tu autem, Eleusium, Huc intro abi ad nos,

id. Aul. 2, 5, 7; id. Capt. 2, 3, 4; id. Bacch. 4, 8, 58; id. Mil. 4, 4, 13; id. Ep. 5, 2, 7; Cic. Ac. 2, 19, 61:

mihi ad enarrandum hoc argumentumst comitas, Si ad auscultandum vostra erit benignitas. Qui autem auscultare nolit, exsurgat foras,

Plaut. Mil. 2, 1, 3; so id. Ep. 2, 2, 95; id. Capt. 3, 4, 24:

Quid tu aïs, Gnatho? Numquid habes quod contemnas? Quid tu autem, Thraso?

Ter. Eun. 3, 2, 22: e principio oriuntur omnia;

ipsum autem nullā ex re aliā nasci potest,

Cic. Tusc. 1, 23, 54.—

In joining a thought that is simply different.

In gen., on the other hand, but, moreover.

Absol., as the Gr. se:

Vehit hic clitellas, vehit hic autem alter senex,

Plaut. Most. 3, 2, 91:

cum Speusippum, sororis filium, Plato philosophiae quasi heredem reliquisset, duo autem praestantissimos studio atque doctrinā, Xenocratem Chalcedonium et Aristotelem Stagiritem, etc.,

Cic. Ac. 1, 4, 17; id. Off. 1, 5, 16:

Alexandrum consultum, cui relinqueret regnum, voluisse optimum deligi, judicatum autem ab ipso optimum Perdiccam, cui anulum tradidisset,

Curt. 10, 6, 16:

Atque haec in moribus. De benevolentiā autem, quam etc.,

Cic. Off. 1, 15, 46 sq.; 1, 23, 81: Sed poëtae quid quemque deceat ex personā judicabunt;

nobis autem personam imposuit natura etc.,

id. ib. 1, 28, 97; 1, 28, 98; 1, 43, 152: Quod semper movetur aeternum est;

quod autem motum adfert alicui etc.,

id. Tusc. 1, 23, 53; 1, 28, 68 sq.; 1, 30, 74; 1, 36, 87.—So sometimes when one conditional sentence is opposed to another, si—sin autem, in Gr. ei men— ei se:

Nam si supremus ille dies non exstinctionem, sed commutationem adfert loci, quid optabilius? Sin autem etc.,

Cic. Tusc. 1, 49, 117; 1, 49, 118 al.—In adducing an example of a rule:

Et Demosthenes autem ad Aeschinem orationem in prooemio convertit, et M. Tullius etc.,

Quint. 4, 1, 66 Spald.;

also in passing from a particular to a general thought: Et sane plus habemus quam capimus. Insatiabilis autem avaritia est etc.,

Curt. 8, 8, 12.—

Preceded by quidem, as in Gr. men—se (perh. most freq. in Cicero's philosophical works, under the influence of Greek style): Et haec quidem hoc modo;

nihil autem melius extremo,

Cic. Tusc. 1, 41, 99:

Sed nunc quidem valetudini tribuamus aliquid, cras autem etc.,

id. ib. 1, 49, 119; id. Off. 1, 7, 24; and thus in Tac. several times, but only in Ann. and Or.: bene intellegit ceteros quidem iis niti... Marcellum autem et Crispum attulisse etc., Or. 8; 18 bis; 25; A. 3, 53; 3, 73;

4, 28.—So often in transitions from one subject to another: Ac de inferendā quidem injuriā satis dictum est. Praetermittendae autem defensionis etc.,

Cic. Off. 1, 8, 27 sq.; 1, 13, 41; 1, 45, 160.—So very often in Vulg. in direct reproduction of men—se: Ego quidem baptizo vos in aquā in paenitentiam; qui autem post me etc., Matt. 3, 11; 9, 37; 13, 23; 13, 32; 17, 11 sq.; 23, 28; 25, 33; 26, 24. —

Esp.

In any kind of transition:

M. Antonius in eo libro, quem unum reliquit, disertos ait se vidisse multos, eloquentem omnino neminem. Vir autem acerrimo ingenio (sic enim fuit) multa etc.,

Cic. Or. 5, 18:

hic (pater) prout ipse amabat litteras, omnibus doctrinis, quibus puerilis aetas impertiri debet, filium erudivit: erat autem in puero summa suavitas oris,

Nep. Att. 1, 2;

also in questions: Quid autem magno opere Oppianicum metuebat, etc.,

Cic. Clu. 60, 167. Freq. several times repeated:

Expetuntur autem divitiae cum ad usus vitae necessarios, tum ad perfruendas voluptates: in quibus autem major est animus, in iis pecuniae cupiditas spectat ad opes, etc.,

Cic. Off. 1, 8, 24 and 25; cf. Wopkens, Lectt. Tull. pp. 53 and 122: Orbis situm dicere adgredior... Dicam autem alias plura et exactius, Mel. prooem. 2.—

In repeating a word from a previous clause, in continuing a train of thought:

admoneri me satis est: admonebit autem nemo alius nisi rei publicae tempus,

Cic. Pis. 38, 94: disces quam diu voles;

tam diu autem velle debebis, quoad etc.,

id. Off. 1, 1, 2:

nunc quod agitur, agamus: agitur autem, liberine vivamus an mortem obeamus,

id. Phil. 11, 10, 24. —So esp. in impassioned discourse, Plant. Mil. 3, 1, 84:

humanum amare est, humanum autem ignoscere est,

id. Merc. 2, 2, 48; id. Ps. 4, 8, 1:

quot potiones mulsi! quot autem prandia!

id. Stich. 1, 3, 68; id. Ep. 5, 2, 6:

quā pulchritudine urbem, quibus autem opibus praeditam, servitute oppressam tenuit civitatem,

Cic. Tusc. 5, 20, 57.—

Like sed, vero, igitur, etc., in resuming a train of thought interrupted by a parenthesis:

Omnino illud honestum, quod ex animo excelso magnificoque quaerimus, animi efficitur non corporis viribus: exercendum tamen corpus et ita adficiendum est, ut oboedire consilio rationique possit in exsequendis negotiis et in labore tolerando: honestum autem id, quod exquirimus, totum est positum in animi curā, etc.,

Cic. Off. 1, 23, 79; 1, 43, 153.—

In introducing a parenthetical clause itself: quae autem nos ut recta aut recte facta dicamus, si placet (illi autem appellant katorthômata) omnes numeros virtutis continent, Cic. Fin. 3, 7, 24:

quod vitium effugere qui volet (omnes autem velle debent) adhibebit etc.,

id. Off. 1, 6, 18; 1, 33, 120; id. Tusc. 1, 33, 80; 1, 36, 88:

In primis foedera ac leges (erant autem eae duodecim tabuiae et quaedam regiae leges) conquiri etc.,

Liv. 6, 1, 10; Curt. 4, 6, 2:

ex hoc Quodcumque est (minus est autem quam rhetoris aera) Discipuli custos praemordet,

Juv. 7, 217.—

In enumerations, for the purpose of adding an important circumstance:

magnus dicendi labor, magna res, magna dignitas, summa autem gratia,

but, and indeed, Cic. Mur. 13, 29:

animis omnes tenduntur insidiae... vel ab eā, quae penitus in omni sensu implicata insidet, imitatrix boni, voluptas, malorum autem mater omnium,

yea, the parent of all evil, id. Leg. 1, 17, 47; id. N. D. 2, 22, 58:

docet ratio mathematicorum, luna quantum absit a proxumā Mercurii stellā, multo autem longius a Veneris,

id. Div. 2, 43, 91.—

In the syllogism, to introduce the minor proposition (the assumptio or propositio minor; cf. atque, IV. 9., and atqui, II. D.), now, but; but now:

Aut hoc, aut illud: hoc autem non, igitur illud. Itemque: aut hoc, aut illud: non autem hoc: illud igitur,

Cic. Top. 14, 56:

Si lucet, lucet: lucet autem, lucet igitur,

id. Ac. 2, 30, 96:

Si dicis te mentiri verumque dicis, mentiris: dicis autem te mentiri verumque dicis: mentiris igitur,

id. ib.; id. Top. 2, 9; id. Tusc. 5, 16, 47.—

Like the Gr. se or sê in adding an emphatic question (freq. in the comic poets), but, indeed.

In gen.:

Quem te autem deum nominem?

Plaut. As. 3, 3, 126:

Perii: quid hoc autemst mali?

Ter. Eun. 5, 7, 5:

Quī istuc? Quae res te sollicitat autem?

id. Heaut. 2, 3, 10:

Quae autem divina? Vigere, sapere, invenire, meminisse,

Cic. Tusc. 1, 26, 65: Quo modo autem moveri animus ad appetendum potest, si id, quod videtur, non percipitur? pôs sê, id. Ac. 2, 8, 25:

Quo modo autem tibi placebit JOVEM LAPIDEM jurare, cum scias etc.,

id. Fam. 7, 12, 2:

Veni ad Caesarem: quis est autem Caesar?

Flor. 3, 10, 11.—So in exclamations:

Quantā delectatione autem adficerer, cum etc.,

Cic. Tusc. 1, 41, 98.—

In questions implying rebuke, reproach: Ba. Metuo credere. Ps. Credere autem? eho, etc., Plaut. Ps. 1, 3, 70: Th. Ego non tangam meam? Ch. Tuam autem, furcifer? yours do you say? yours indeed! Ter. Eun. 4, 7, 28.—

In a question where a correction is made: Num quis testis Postumum appellavit? testis autem? ( witness did I say?) num accusator? Cic. Rab. Post. 5, 10:

Alio me vocat numerosa gloria tua: alio autem? quasi vero etc.,

Plin. Pan. 28:

Quid tandem isti mali in tam tenerā insulā non fecissent? non fecissent autem? imo quid ante adventum meum non fecerunt?

Cic. Att. 6, 2; 5, 13; 7, 1: Adimas etiam Hispanias? Et si inde cessero, in Africam transcendes. Transcendes autem dico? Liv. 21, 44, 7 Weissenb.—

And in questions sed autem are sometimes both used, especially by the comic poets, but indeed, but now, like the Gr. alla—se Alla pou se boulei kathezomenoi anagnômen; Plat. Phaedr. 228 E.):

Sed autem quid si hanc hinc apstulerit quispiam Sacram urnam Veneris?

Plaut. Rud. 2, 5, 15;

and separated: Sed quid haec hic autem tam diu ante aedīs stetit?

id. Truc. 2, 3, 14:

Attat Phaedriae Pater venit. Sed quid pertimui autem, belua?

Ter. Phorm. 4, 2, 11: Sed quid ego haec autem nequiquam ingrata revolvo? * Verg. A. 2, 101.—Once ast autem: ast autem tenui [p. 212] quae candent lumine Phatnae, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 1170 P. (IV. 2, p. 555 Orell.).—

With interjections:

Heia autem inimicos!

Plaut. Am. 3, 2, 20:

Ecce autem litigium,

but lo! id. Men. 5, 2, 34; so id. Curc. 1, 2, 41; id. Most. 2, 1, 35; id. Mil. 2, 2, 48; id. Most. 3, 1, 131; 3, 1, 146:

Ecce autem alterum,

Ter. Eun. 2, 3, 6 Ruhnk.:

Ecce autem subitum divortium,

Cic. Clu. 5, 14; so id. Verr. 2, 5, 34; id. Leg. 1, 2, 5; id. Rep. 1, 35, 55; id. Or. 9, 30:

Ecce autem aliud minus dubium,

Liv. 7, 35, 10:

Eccere autem capite nutat,

Plaut. Mil. 2, 2, 52; so id. Pers. 2, 4, 29:

eccui autem non proditur [revertenti]?

Cic. Mur. 33, 68.

placed after the first word of a clause; but if several words, a subst. and prep., the verb esse with the predicate, a word with a negative, etc., together form one idea, then autem stands after the second or third word. But the poets, especially the comic poets, allow themselves greater liberty, and sometimes place this particle, without any necessity in the nature of the clause, in the third, fourth, or fifth place; but autem is never found in good writers at the beginning of a clause or sentence; cf. Quint. 1, 5, 39. See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 558-588.

brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).

Lit., in space.

In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

brevior via,

Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

via brevis,

Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

cursus brevissimus,

Verg. A. 3, 507:

brevius iter,

Ov. P. 1, 4, 32:

cursu brevissimus Almo,

id. M. 14, 329:

quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

also brevis unda, opp. latum mare,

id. ib. 19, 141 and 142:

non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

brevissima terra,

Plin. Ep. 10, 69, 2:

in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

brevibus Gyaris,

Juv. 1, 73:

scis In breve te cogi (sc. libellum),

that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

quo brevius valent,

the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—

Trop. of the journey of life:

quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

Cic. Arch. 11, 28; cf.:

vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

id. Sest. 21, 47:

tum brevior dirae mortis aperta via est,

Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

fila vitae breviora,

Ov. Tr. 5, 10, 46. —

In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

Cic. de Or. 2, 60, 245:

ut statura breves in digitos eriguntur,

Quint. 2, 3, 8:

forma,

Ov. M. 5, 457:

(puella) longa brevisque,

id. Am. 2, 4, 36:

brevis corpore,

Suet. Galb. 3;

id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

Ov. M. 9, 789.—

Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

lower, Liv. 21, 35, 11:

brevior ilex,

Sen. Herc. Oet. 1641:

mus,

little, Ov. F. 2, 574. —

In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

puteus,

Juv. 3, 226:

vada,

Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

brevia litorum,

id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

breve,

Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—

Trop.:

brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—

Of the line of a circle:

ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

of similar orbits, of stars: absides breviores,

Plin. 2. 15, 13, §

63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

Sen. Hippol. 314. —

Transf., of time.

Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.

In gen.:

quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

Plaut. Am. 1, 3, 51:

breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

id. Capt. 3, 5, 85:

brevis hora,

Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

occasio,

Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

brevis hic est fructus homulleis,

short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

Inscr. Orell. 558:

omnia brevia tolerabilia esse debent,

Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

Sall. C. 1, 3; so,

vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

brevissimum tempus,

id. 5, 6, 7:

detrimentum,

Quint. 11, 1, 10:

arbitrium mortis,

Tac. A. 15, 60:

breves populi Romani amores,

id. ib. 2, 41:

tempus,

Suet. Ner. 20 al.:

nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

Cat. 5, 5:

fructus,

Lucr. 3, 914:

aevum,

Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

anni,

Hor. C. 4, 13, 22:

ver,

Ov. M. 1, 118; 10, 85:

flores rosae,

quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

lilium,

id. ib. 1, 36, 16:

cena,

frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

mensa,

id. A. P. 198:

dominus,

living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

stultitia,

id. ib. 4, 12, 27:

ira furor brevis est,

id. Ep. 1, 2, 62:

actio brevis atque concisa,

Quint. 6, 4, 2:

somnus,

Sen. Troad. 441:

nec gratius quicquam decore nec brevius,

nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

domus,

Sen. Hippol. 762:

fortuna,

Sil. 4, 734.—

Esp.

Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—

In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

in multo breviore temporis spatio,

id. Aug. 22:

multa brevi spatio simulacra geruntur,

Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

spatio brevi,

Hor. C. 1, 11, 6:

res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

brevi deinde,

id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

Liv. 1, 9, 9:

brevi omnia subegit,

Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—

Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

illa brevi spatio silet,

id. ib. 7, 307; so,

* breve,

Cat. 61, 187.—

Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

ad breve quoddam tempus,

Cic. Cat. 1, 13, 31.—

Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.

Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

narratio,

Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

id. Fin. 4, 18, 48:

quam falsa re! quam brevia responsu!

id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

breviores commentarii,

Quint. 3, 8, 58:

annotatio,

id. 10, 7, 31:

brevia illa atque concisa,

id. 10, 7, 10; so,

sententiae,

id. 10, 1, 60:

causae,

id. 6, 1, 8:

docendi compendia,

id. 1, 1, 24:

comprehensiones,

id. 12, 2, 19:

quod ut brevissimo pateat exemplo,

id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

Cic. Inv. 1, 20, 38:

brevior in scribendo,

id. Att. 5, 6, 2:

brevis esse laboro, Obscurus fio,

Hor. A. P. 25:

in eloquendo brevis,

Quint. 10, 1, 63:

densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

Charis. p. 176 P.:

id percurram brevi,

Cic. Caecin. 32, 94:

aliquid explicare,

id. Planc. 40, 95 Wund.:

circumscribere et definire,

id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

complecti,

id. de Or. 1, 42, 190:

exponere,

id. ib. 1, 46, 203:

reprehendere,

id. Inv. 1, 9, 12:

reddere,

id. Leg. 2, 14, 34:

respondere,

id. Fam. 3, 8, 1:

perscribere,

id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

in brevi,

Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

quid scribam? breve faciam,

Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

in breve coactae causae,

Liv. 39, 47, 5; cf.:

in breve coactio causae,

Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

brevis nominum,

Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—

Of a short syllable;

rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

Hor. A. P. 251:

a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

Cic. Or. 64, 217 sq.:

in fine pro longā accipi brevem,

Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

plurimum habent celeritatis breves,

id. 9, 4, 91.—

Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—

For parvus, exiguus, little, small:

exigua pars brevisque,

Lucr. 5, 591:

Canidia brevibus implicata viperis,

Hor. Epod. 5, 15:

Alecto brevibus torquata colubris,

Ov. H. 2, 119:

brevi latere ac pede longo est,

Hor. S. 1, 2, 93; cf.

just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

parvae alvi): mus,

Ov. F. 2, 574:

forma (sc. pueri in stellionem mutati),

id. M. 5, 457.—

So, lapathi herba,

Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

folia breviora,

id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

census,

id. C. 2, 15, 13:

pondus,

id. S. 2, 2, 37:

impensa,

Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

sigillum,

id. M. 6, 86:

insulae,

Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

offulae,

id. 1, 29, 4:

pantheris in candido breves macularum oculi,

Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

breve in exiguo marmore nomen ero,

Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.

Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

parvo brevius quam totus,

a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,

(Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.

In gen.:

iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

Gell. 19, 1, 20.—

Esp.

In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

sed breviter paucis praestat comprendere multa,

Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

rem totam breviter cognoscite,

id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

summatim breviterque describere,

id. Or. 15, 50:

breviter tangere,

id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

breviter et modice disserere,

Sall. J. 111, 1:

adicere aliquid,

Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—

Of syllables:

quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

Cic. Or. 48, 159.

brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).

Lit., in space.

In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

brevior via,

Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

via brevis,

Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

cursus brevissimus,

Verg. A. 3, 507:

brevius iter,

Ov. P. 1, 4, 32:

cursu brevissimus Almo,

id. M. 14, 329:

quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

also brevis unda, opp. latum mare,

id. ib. 19, 141 and 142:

non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

brevissima terra,

Plin. Ep. 10, 69, 2:

in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

brevibus Gyaris,

Juv. 1, 73:

scis In breve te cogi (sc. libellum),

that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

quo brevius valent,

the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—

Trop. of the journey of life:

quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

Cic. Arch. 11, 28; cf.:

vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

id. Sest. 21, 47:

tum brevior dirae mortis aperta via est,

Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

fila vitae breviora,

Ov. Tr. 5, 10, 46. —

In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

Cic. de Or. 2, 60, 245:

ut statura breves in digitos eriguntur,

Quint. 2, 3, 8:

forma,

Ov. M. 5, 457:

(puella) longa brevisque,

id. Am. 2, 4, 36:

brevis corpore,

Suet. Galb. 3;

id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

Ov. M. 9, 789.—

Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

lower, Liv. 21, 35, 11:

brevior ilex,

Sen. Herc. Oet. 1641:

mus,

little, Ov. F. 2, 574. —

In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

puteus,

Juv. 3, 226:

vada,

Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

brevia litorum,

id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

breve,

Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—

Trop.:

brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—

Of the line of a circle:

ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

of similar orbits, of stars: absides breviores,

Plin. 2. 15, 13, §

63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

Sen. Hippol. 314. —

Transf., of time.

Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.

In gen.:

quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

Plaut. Am. 1, 3, 51:

breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

id. Capt. 3, 5, 85:

brevis hora,

Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

occasio,

Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

brevis hic est fructus homulleis,

short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

Inscr. Orell. 558:

omnia brevia tolerabilia esse debent,

Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

Sall. C. 1, 3; so,

vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

brevissimum tempus,

id. 5, 6, 7:

detrimentum,

Quint. 11, 1, 10:

arbitrium mortis,

Tac. A. 15, 60:

breves populi Romani amores,

id. ib. 2, 41:

tempus,

Suet. Ner. 20 al.:

nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

Cat. 5, 5:

fructus,

Lucr. 3, 914:

aevum,

Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

anni,

Hor. C. 4, 13, 22:

ver,

Ov. M. 1, 118; 10, 85:

flores rosae,

quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

lilium,

id. ib. 1, 36, 16:

cena,

frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

mensa,

id. A. P. 198:

dominus,

living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

stultitia,

id. ib. 4, 12, 27:

ira furor brevis est,

id. Ep. 1, 2, 62:

actio brevis atque concisa,

Quint. 6, 4, 2:

somnus,

Sen. Troad. 441:

nec gratius quicquam decore nec brevius,

nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

domus,

Sen. Hippol. 762:

fortuna,

Sil. 4, 734.—

Esp.

Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—

In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

in multo breviore temporis spatio,

id. Aug. 22:

multa brevi spatio simulacra geruntur,

Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

spatio brevi,

Hor. C. 1, 11, 6:

res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

brevi deinde,

id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

Liv. 1, 9, 9:

brevi omnia subegit,

Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—

Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

illa brevi spatio silet,

id. ib. 7, 307; so,

* breve,

Cat. 61, 187.—

Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

ad breve quoddam tempus,

Cic. Cat. 1, 13, 31.—

Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.

Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

narratio,

Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

id. Fin. 4, 18, 48:

quam falsa re! quam brevia responsu!

id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

breviores commentarii,

Quint. 3, 8, 58:

annotatio,

id. 10, 7, 31:

brevia illa atque concisa,

id. 10, 7, 10; so,

sententiae,

id. 10, 1, 60:

causae,

id. 6, 1, 8:

docendi compendia,

id. 1, 1, 24:

comprehensiones,

id. 12, 2, 19:

quod ut brevissimo pateat exemplo,

id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

Cic. Inv. 1, 20, 38:

brevior in scribendo,

id. Att. 5, 6, 2:

brevis esse laboro, Obscurus fio,

Hor. A. P. 25:

in eloquendo brevis,

Quint. 10, 1, 63:

densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

Charis. p. 176 P.:

id percurram brevi,

Cic. Caecin. 32, 94:

aliquid explicare,

id. Planc. 40, 95 Wund.:

circumscribere et definire,

id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

complecti,

id. de Or. 1, 42, 190:

exponere,

id. ib. 1, 46, 203:

reprehendere,

id. Inv. 1, 9, 12:

reddere,

id. Leg. 2, 14, 34:

respondere,

id. Fam. 3, 8, 1:

perscribere,

id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

in brevi,

Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

quid scribam? breve faciam,

Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

in breve coactae causae,

Liv. 39, 47, 5; cf.:

in breve coactio causae,

Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

brevis nominum,

Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—

Of a short syllable;

rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

Hor. A. P. 251:

a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

Cic. Or. 64, 217 sq.:

in fine pro longā accipi brevem,

Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

plurimum habent celeritatis breves,

id. 9, 4, 91.—

Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—

For parvus, exiguus, little, small:

exigua pars brevisque,

Lucr. 5, 591:

Canidia brevibus implicata viperis,

Hor. Epod. 5, 15:

Alecto brevibus torquata colubris,

Ov. H. 2, 119:

brevi latere ac pede longo est,

Hor. S. 1, 2, 93; cf.

just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

parvae alvi): mus,

Ov. F. 2, 574:

forma (sc. pueri in stellionem mutati),

id. M. 5, 457.—

So, lapathi herba,

Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

folia breviora,

id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

census,

id. C. 2, 15, 13:

pondus,

id. S. 2, 2, 37:

impensa,

Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

sigillum,

id. M. 6, 86:

insulae,

Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

offulae,

id. 1, 29, 4:

pantheris in candido breves macularum oculi,

Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

breve in exiguo marmore nomen ero,

Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.

Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

parvo brevius quam totus,

a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,

(Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.

In gen.:

iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

Gell. 19, 1, 20.—

Esp.

In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

sed breviter paucis praestat comprendere multa,

Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

rem totam breviter cognoscite,

id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

summatim breviterque describere,

id. Or. 15, 50:

breviter tangere,

id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

breviter et modice disserere,

Sall. J. 111, 1:

adicere aliquid,

Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—

Of syllables:

quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

Cic. Or. 48, 159.

brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).

Lit., in space.

In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

brevior via,

Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

via brevis,

Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

cursus brevissimus,

Verg. A. 3, 507:

brevius iter,

Ov. P. 1, 4, 32:

cursu brevissimus Almo,

id. M. 14, 329:

quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

also brevis unda, opp. latum mare,

id. ib. 19, 141 and 142:

non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

brevissima terra,

Plin. Ep. 10, 69, 2:

in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

brevibus Gyaris,

Juv. 1, 73:

scis In breve te cogi (sc. libellum),

that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

quo brevius valent,

the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—

Trop. of the journey of life:

quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

Cic. Arch. 11, 28; cf.:

vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

id. Sest. 21, 47:

tum brevior dirae mortis aperta via est,

Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

fila vitae breviora,

Ov. Tr. 5, 10, 46. —

In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

Cic. de Or. 2, 60, 245:

ut statura breves in digitos eriguntur,

Quint. 2, 3, 8:

forma,

Ov. M. 5, 457:

(puella) longa brevisque,

id. Am. 2, 4, 36:

brevis corpore,

Suet. Galb. 3;

id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

Ov. M. 9, 789.—

Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

lower, Liv. 21, 35, 11:

brevior ilex,

Sen. Herc. Oet. 1641:

mus,

little, Ov. F. 2, 574. —

In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

puteus,

Juv. 3, 226:

vada,

Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

brevia litorum,

id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

breve,

Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—

Trop.:

brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—

Of the line of a circle:

ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

of similar orbits, of stars: absides breviores,

Plin. 2. 15, 13, §

63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

Sen. Hippol. 314. —

Transf., of time.

Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.

In gen.:

quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

Plaut. Am. 1, 3, 51:

breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

id. Capt. 3, 5, 85:

brevis hora,

Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

occasio,

Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

brevis hic est fructus homulleis,

short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

Inscr. Orell. 558:

omnia brevia tolerabilia esse debent,

Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

Sall. C. 1, 3; so,

vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

brevissimum tempus,

id. 5, 6, 7:

detrimentum,

Quint. 11, 1, 10:

arbitrium mortis,

Tac. A. 15, 60:

breves populi Romani amores,

id. ib. 2, 41:

tempus,

Suet. Ner. 20 al.:

nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

Cat. 5, 5:

fructus,

Lucr. 3, 914:

aevum,

Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

anni,

Hor. C. 4, 13, 22:

ver,

Ov. M. 1, 118; 10, 85:

flores rosae,

quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

lilium,

id. ib. 1, 36, 16:

cena,

frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

mensa,

id. A. P. 198:

dominus,

living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

stultitia,

id. ib. 4, 12, 27:

ira furor brevis est,

id. Ep. 1, 2, 62:

actio brevis atque concisa,

Quint. 6, 4, 2:

somnus,

Sen. Troad. 441:

nec gratius quicquam decore nec brevius,

nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

domus,

Sen. Hippol. 762:

fortuna,

Sil. 4, 734.—

Esp.

Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—

In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

in multo breviore temporis spatio,

id. Aug. 22:

multa brevi spatio simulacra geruntur,

Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

spatio brevi,

Hor. C. 1, 11, 6:

res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

brevi deinde,

id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

Liv. 1, 9, 9:

brevi omnia subegit,

Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—

Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

illa brevi spatio silet,

id. ib. 7, 307; so,

* breve,

Cat. 61, 187.—

Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

ad breve quoddam tempus,

Cic. Cat. 1, 13, 31.—

Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.

Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

narratio,

Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

id. Fin. 4, 18, 48:

quam falsa re! quam brevia responsu!

id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

breviores commentarii,

Quint. 3, 8, 58:

annotatio,

id. 10, 7, 31:

brevia illa atque concisa,

id. 10, 7, 10; so,

sententiae,

id. 10, 1, 60:

causae,

id. 6, 1, 8:

docendi compendia,

id. 1, 1, 24:

comprehensiones,

id. 12, 2, 19:

quod ut brevissimo pateat exemplo,

id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

Cic. Inv. 1, 20, 38:

brevior in scribendo,

id. Att. 5, 6, 2:

brevis esse laboro, Obscurus fio,

Hor. A. P. 25:

in eloquendo brevis,

Quint. 10, 1, 63:

densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

Charis. p. 176 P.:

id percurram brevi,

Cic. Caecin. 32, 94:

aliquid explicare,

id. Planc. 40, 95 Wund.:

circumscribere et definire,

id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

complecti,

id. de Or. 1, 42, 190:

exponere,

id. ib. 1, 46, 203:

reprehendere,

id. Inv. 1, 9, 12:

reddere,

id. Leg. 2, 14, 34:

respondere,

id. Fam. 3, 8, 1:

perscribere,

id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

in brevi,

Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

quid scribam? breve faciam,

Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

in breve coactae causae,

Liv. 39, 47, 5; cf.:

in breve coactio causae,

Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

brevis nominum,

Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—

Of a short syllable;

rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

Hor. A. P. 251:

a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

Cic. Or. 64, 217 sq.:

in fine pro longā accipi brevem,

Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

plurimum habent celeritatis breves,

id. 9, 4, 91.—

Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—

For parvus, exiguus, little, small:

exigua pars brevisque,

Lucr. 5, 591:

Canidia brevibus implicata viperis,

Hor. Epod. 5, 15:

Alecto brevibus torquata colubris,

Ov. H. 2, 119:

brevi latere ac pede longo est,

Hor. S. 1, 2, 93; cf.

just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

parvae alvi): mus,

Ov. F. 2, 574:

forma (sc. pueri in stellionem mutati),

id. M. 5, 457.—

So, lapathi herba,

Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

folia breviora,

id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

census,

id. C. 2, 15, 13:

pondus,

id. S. 2, 2, 37:

impensa,

Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

sigillum,

id. M. 6, 86:

insulae,

Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

offulae,

id. 1, 29, 4:

pantheris in candido breves macularum oculi,

Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

breve in exiguo marmore nomen ero,

Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.

Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

parvo brevius quam totus,

a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,

(Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.

In gen.:

iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

Gell. 19, 1, 20.—

Esp.

In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

sed breviter paucis praestat comprendere multa,

Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

rem totam breviter cognoscite,

id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

summatim breviterque describere,

id. Or. 15, 50:

breviter tangere,

id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

breviter et modice disserere,

Sall. J. 111, 1:

adicere aliquid,

Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—

Of syllables:

quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

Cic. Or. 48, 159.

brĕvis, e, adj. (abl. breve, Varr. R. R. 2, 3, 2; comp. abl. breviore, Ov. Am. 2, 17, 22) [cf. brachus, Fest. p. 26], short, little, of small extent, in space and time (opp. longus; in space, in good class. prose, diff. from parvus, which designates that which fills a small space in length, breadth, and thickness; while brevis is used only of length in its different directions of breadth, height, or depth; and even of a circle, as merely a line, and without reference to the space enclosed, v. infra. In poets and postAug. prose brevis sometimes = parvus).

Lit., in space.

In distance, extent, short, little, small, narrow (opp. latus), Cic. Ac. 2, 29, 92:

brevior via,

Nep. Eum. 8, 5; Tib. 1, 10, 4:

via brevis,

Verg. E. 9, 23; Ov. M. 5, 253; Juv. 14, 223:

cursus brevissimus,

Verg. A. 3, 507:

brevius iter,

Ov. P. 1, 4, 32:

cursu brevissimus Almo,

id. M. 14, 329:

quid mihi, quod lato non separor aequore, prodest? Num minus haec nobis tam brevis obstat aqua?

so narrow a stream, id. H. 18, 174; cf.

also brevis unda, opp. latum mare,

id. ib. 19, 141 and 142:

non Asiam brevioris aquae disterminat usquam fluctus ab Europā,

Luc. 9, 957 (strictioris, Schol.); cf. id. 9, 317:

brevissima terra,

Plin. Ep. 10, 69, 2:

in Euboico scopulus brevis emicat altō Gurgite,

a small, narrow rock, Ov. M. 9, 226:

brevibus Gyaris,

Juv. 1, 73:

scis In breve te cogi (sc. libellum),

that you are closely rolled together, Hor. Ep. 1, 20, 8:

quo brevius valent,

the nearer, the more powerful are they in conflict, Tac. A. 6, 35.—

Trop. of the journey of life:

quid est, quod in hoc tam exiguo vitae curriculo et tam brevi tantis nos in laboribus exerceamus?

Cic. Arch. 11, 28; cf.:

vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,

id. Sest. 21, 47:

tum brevior dirae mortis aperta via est,

Tib. 1, 10, 4.—And poet. of the thread of life:

fila vitae breviora,

Ov. Tr. 5, 10, 46. —

In height, short, small, low (opp. altus and sometimes longus);

of the human figure: sed sedebat judex L. Aurifex, brevior ipse quam testis,

Cic. de Or. 2, 60, 245:

ut statura breves in digitos eriguntur,

Quint. 2, 3, 8:

forma,

Ov. M. 5, 457:

(puella) longa brevisque,

id. Am. 2, 4, 36:

brevis corpore,

Suet. Galb. 3;

id. Vit. Hor.—Of a maiden changed to a boy: et incomptis brevior mensura capillis,

Ov. M. 9, 789.—

Of other things: ut pleraque Alpium ab Italiā sicut breviora, ita arrectiora sunt,

lower, Liv. 21, 35, 11:

brevior ilex,

Sen. Herc. Oet. 1641:

mus,

little, Ov. F. 2, 574. —

In depth, small, little, shallow (opp. profundus):

puteus,

Juv. 3, 226:

vada,

Verg. A. 5, 221; Sen. Agam. 570.—Hence, subst.: brĕvia, ium, n., as in Gr. ta brachea, shallow places, shallows, shoals:

tris Eurus ab alto In brevia et syrtis urget,

Verg. A. 1, 111 (brevia vadosa dicit, per quae vadi pedibus potest, Serv.); Luc. 9, 338: neque discerni poterant incerta ab solidis, brevia a profundis, Tac. A. 1, 70:

brevia litorum,

id. ib. 6, 33 fin. —Perh. also in sing.:

breve,

Tac. A. 14, 29 Draeg. ad loc. (Ritter, brevia; al. breve litus).—

Trop.:

brevia, in quibus volutatur, incerta, ancipitia,

difficulties, Sen. Ep. 22, 7.—

Of the line of a circle:

ubi circulus (i.e. arcticus) axem Ultimus extremum spatioque brevissimus ambit,

makes the shortest path, Ov. M. 2, 517; cf.

of similar orbits, of stars: absides breviores,

Plin. 2. 15, 13, §

63.—Of the circular course of a horse on the track: discit gyro breviore flecti,

Sen. Hippol. 314. —

Transf., of time.

Lit. (the usu. signif. of the word), short, brief, small, little.

In gen.:

quanto, nox, fuisti longior hac proxumā, Tanto brevior dies ut fiat faciam,

Plaut. Am. 1, 3, 51:

breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,

id. Capt. 3, 5, 85:

brevis hora,

Lucr. 4, 179; so Ov. M. 4, 696: Pa. Brevin' an longinquo sermone? Mi. Tribus verbis, Plaut. Mil. 4, 2, 30:

occasio,

Ter. Eun. 3, 5, 57; Phaedr. 5, 8, 5:

brevis hic est fructus homulleis,

short is this enjoyment for little men, Lucr. 3, 927; cf.:

MORS. PERFECIT. TVA. VT. TIBE. ESSENT. OMNIA. BREVIA. HONOS. FAMA. VIRTVSQVE. GLORIA. ATQVE. INGENIVM.,

Inscr. Orell. 558:

omnia brevia tolerabilia esse debent,

Cic. Lael. 27, 104; id. Fin. 1, 12, 40; 2, 29, 94; id. Tusc. 1, 39, 94; Sen. Ira, 3, 43, 5:

quoniam vita brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere,

Sall. C. 1, 3; so,

vitae summa brevis spem nos vetat incohare longam,

Hor. C. 1, 4, 15; cf. id. ib. 1, 11, 6:

aut omnia breviora aliquanto fuere, aut Saguntum principio anni captum,

occupied a shorter time, Liv. 21, 15, 5:

brevissimum tempus,

id. 5, 6, 7:

detrimentum,

Quint. 11, 1, 10:

arbitrium mortis,

Tac. A. 15, 60:

breves populi Romani amores,

id. ib. 2, 41:

tempus,

Suet. Ner. 20 al.:

nobis quom semel occidit brevis lux, nox est perpetua una dormienda,

Cat. 5, 5:

fructus,

Lucr. 3, 914:

aevum,

Hor. C. 2, 16, 17; id. S. 2, 6, 97; id. Ep. 2, 1, 144; Plin. Pan. 78, 2:

anni,

Hor. C. 4, 13, 22:

ver,

Ov. M. 1, 118; 10, 85:

flores rosae,

quickly withering, short-lived, Hor. C. 2, 3, 13:

lilium,

id. ib. 1, 36, 16:

cena,

frugal, id. Ep. 1, 14, 35:

mensa,

id. A. P. 198:

dominus,

living but a short time, id. C. 2, 14, 24:

stultitia,

id. ib. 4, 12, 27:

ira furor brevis est,

id. Ep. 1, 2, 62:

actio brevis atque concisa,

Quint. 6, 4, 2:

somnus,

Sen. Troad. 441:

nec gratius quicquam decore nec brevius,

nothing is more acceptable, but nothing more perishable, fading, than beauty, Suet. Dom. 18:

domus,

Sen. Hippol. 762:

fortuna,

Sil. 4, 734.—

Esp.

Comp. brevius, with subj. clause, shorter, i.e. easier, more convenient:

brevius visum urbana crimina incipi, quorum obvii testes erant,

Tac. A. 13, 43: modo ne existimes brevius esse ab urbe mitti, Trag. ap. Plin. Ep. 10, 40 (49), 3.—

In brevi spatio, brevi spatio, in brevi tempore, brevi tempore, and absol. brevi or in brevi, in a short time, shortly (before or after) (brevi tempore and brevi are class.; the latter, as in Gr. en brachei, to be considered as neuter, without supplying tempore):

inque brevi spatio mutantur saecla animantum,

Lucr. 2, 77; so Ter. Heaut. 5, 2, 2; Suet. Claud. 12; id. Ner. 30; cf.:

in multo breviore temporis spatio,

id. Aug. 22:

multa brevi spatio simulacra geruntur,

Lucr. 4, 160; Sall. J. 87, 3:

spatio brevi,

Hor. C. 1, 11, 6:

res publica per vos brevi tempore jus suum recuperabit,

Cic. Fam. 12, 2, 3; 5, 21, 2; id. Tusc. 2, 2, 5; Caes. B. G. 1, 40, 11; Nep. Milt. 2, 1; id. Them. 1, 4; Suet. Caes. 3:

sic ille affectus, brevi postea est mortuus,

soon after, Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142 (Zumpt;

acc. to MSS. perbrevi).—So brevi post = paulo post: brevi post Marcellus Romam venit,

Liv. 33, 37, 9; 24, 3, 14:

brevi deinde,

id. 24, 4, 9: (Britanni) tantum usu cotidiano et exercitatione efficiunt, uti in declivi ac praecipiti loco incitatos equos sustinere et brevi ( in a short time, i.e. with great rapidity) moderari ac flectere consuerint, Caes. B. G. 4, 33 fin. Herz. and Held.:

fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divolgatur,

Sall. J. 13, 1; Nep. Them. 4, 4:

mirantur tam brevi rem Romanam crevisse,

Liv. 1, 9, 9:

brevi omnia subegit,

Suet. Caes. 34; so id. Aug. 17; 65; id. Vesp. 5; id. Gram. 3; Gell. 1, 15, 18: scire in brevi, Afran. ap. Charis. p. 186 P.; Flor. 1, 1, 15.—

Brevi, a short time, a little while: [p. 251] cunctatusque brevi, contortam viribus hastam in Persea misit, Ov. M. 5, 32; cf.:

illa brevi spatio silet,

id. ib. 7, 307; so,

* breve,

Cat. 61, 187.—

Ad breve, for a short time, Suet. Tib. 68; cf.:

ad breve quoddam tempus,

Cic. Cat. 1, 13, 31.—

Transf. to things done or taking place in a short time; so most freq.

Of discourse, short, brief, concise (most freq. in Cic. and Quint.):

narratio,

Cic. Inv. 1, 20, 28; id. de Or. 3, 50, 196: laudatio;

comprehensio et ambitus ille verborum erat apud illum contractus et brevis,

id. Brut. 44, 162; cf. id. de Or. 2, 80, 326:

nunc venio ad illa tua brevia: et primum illud, quo nihil potest esse brevius: bonum omne laudabile, etc.,

id. Fin. 4, 18, 48:

quam falsa re! quam brevia responsu!

id. Clu. 59, 164: urbanitas est virtus quaedam in breve dictum coacta, Dom. Mars. ap. Quint. 6, 3, 104:

Homerus brevem eloquentiam Menelao dedit,

Quint. 12, 10, 64 (brevis = ou polumuthos, Hom. Il. 3, 214):

breviores commentarii,

Quint. 3, 8, 58:

annotatio,

id. 10, 7, 31:

brevia illa atque concisa,

id. 10, 7, 10; so,

sententiae,

id. 10, 1, 60:

causae,

id. 6, 1, 8:

docendi compendia,

id. 1, 1, 24:

comprehensiones,

id. 12, 2, 19:

quod ut brevissimo pateat exemplo,

id. 3, 6, 10: commendatio, requiring few words, i.e. moderate, Plin. 11, 42, 97, § 240.— Meton. of a speaker or orator, brief:

multos imitatio brevitatis decipit, ut cum se breves putent esse, longissimi sint,

Cic. Inv. 1, 20, 38:

brevior in scribendo,

id. Att. 5, 6, 2:

brevis esse laboro, Obscurus fio,

Hor. A. P. 25:

in eloquendo brevis,

Quint. 10, 1, 63:

densus et brevis et semper instans sibi Thucydides,

id. 10, 1, 73.—Hence, brĕvī, adv., briefly, in few words (freq. and class.):

brevi pro breviter M. Tullius de Orat. ad Quintum fratrem (1, 8, 34): ac ne plura quidem quae sunt innumerabilia consecter, comprehendam brevi,

Charis. p. 176 P.:

id percurram brevi,

Cic. Caecin. 32, 94:

aliquid explicare,

id. Planc. 40, 95 Wund.:

circumscribere et definire,

id. Sest. 45, 97; so id. ib. 5, 12 Orell. N. cr.; id. Fin. 1, 17, 55:

complecti,

id. de Or. 1, 42, 190:

exponere,

id. ib. 1, 46, 203:

reprehendere,

id. Inv. 1, 9, 12:

reddere,

id. Leg. 2, 14, 34:

respondere,

id. Fam. 3, 8, 1:

perscribere,

id. ib. 4, 5, 1; so Auct. Her. 4, 26, 35; 35, 47 al.; cf.:

in brevi,

Quint. 9, 4, 32.—So once in epistolary style: breve facere, to be short or brief:

quid scribam? breve faciam,

Cic. Att. 11, 7, 6; cf.:

longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,

id. Sest. 5, 12.—Once, in breve cogere (diff. from I. A.), to comprise in few words, bring into a small compass:

in breve coactae causae,

Liv. 39, 47, 5; cf.:

in breve coactio causae,

Gai. Inst. 4, 15.— In late Lat. subst.: brĕvis, is, m. (sc. liber—acc. to another reading, brĕve, is, n.), a short catalogue, summary, = breviarium:

brevis nominum,

Vop. Aur. 36; so id. Bonos. 15; Lampr. Alex. Sev. 21; Hier. Ep. 5, n. 2 al.—

Of a short syllable;

rarely as adj.: Syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus,

Hor. A. P. 251:

a brevis, gre brevis, faciet tamen longam priorem,

Quint. 9, 4, 86 et saep.—More freq. subst.: brĕvis, is, f. (sc. syllaba):

dactylus, qui est e longā et duabus brevibus,

Cic. Or. 64, 217 sq.:

in fine pro longā accipi brevem,

Quint. 9, 4, 93; 9, 4, 86:

plurimum habent celeritatis breves,

id. 9, 4, 91.—

Hence also once of a syllable long by position, but pronounced short: indoctus dicimus brevi primā litterā, insanus productā: inhumanus brevi, infelix longā,

Cic. Or. 48, 159 Meyer N. cr.; cf. Gell. 2, 17 sqq., and Schütz Lex. Cic. s. v. brevis.—

For parvus, exiguus, little, small:

exigua pars brevisque,

Lucr. 5, 591:

Canidia brevibus implicata viperis,

Hor. Epod. 5, 15:

Alecto brevibus torquata colubris,

Ov. H. 2, 119:

brevi latere ac pede longo est,

Hor. S. 1, 2, 93; cf.

just before: breve quod caput, ardua cervix, v. 89, and brevis alvus,

Verg. G. 3, 80 (on the other hand, Nemes. 244:

parvae alvi): mus,

Ov. F. 2, 574:

forma (sc. pueri in stellionem mutati),

id. M. 5, 457.—

So, lapathi herba,

Hor. S. 2, 4, 29 (brevis = parva, non excrescens in altum, Schol. Cruqu.):

folia breviora,

id. Ep. 1, 19, 26 (minor corona, Schol. Cruqu.):

census,

id. C. 2, 15, 13:

pondus,

id. S. 2, 2, 37:

impensa,

Ov. H. 7, 188 Ruhnk.:

sigillum,

id. M. 6, 86:

insulae,

Pall. 1, 28, 1; cf. Juv. 1, 73: vasculum, Pall. Apr. 8, 4:

offulae,

id. 1, 29, 4:

pantheris in candido breves macularum oculi,

Plin. 8, 17, 23, § 62.—With nom. abstr.:

breve in exiguo marmore nomen ero,

Prop. 2, 1, 72; Sen. Oedip. 935.—So, pondus, Hor. S. 2, 2, 37 al.—Hence, brĕ-vĭter, adv., shortly, briefly, etc.

Of space (acc. to I.) (rare): seu libeat, curvo brevius convertere gyro, shorter, i. e. in a smaller circle, Tib. 4, 1, 94:

parvo brevius quam totus,

a little less than the whole, Plin. 2, 67, 67, § 168:

Sarmatae, omisso arcu, quo brevius valent, contis gladiisque ruerent,

Tac. A. 6, 35.—Far more freq. in prose and poetry,

(Acc. to II. A. b. and c.) Of time, in a short time.

In gen.:

iratum breviter vites, inimicum diu, Publ. Syr. v. 249 Rib.: sapiens, cum breviter et strictim colore atque vultu motus est,

Gell. 19, 1, 20.—

Esp.

In expression, briefly, in brief, in few words, concisely, summarily:

sed breviter paucis praestat comprendere multa,

Lucr. 6, 1082: multa breviter et commode dicta (sc. apophthegmata; cf. Cic. Off. 1, 29, 104) memoriae mandabam, Cic. Lael. 1, 1:

rem totam breviter cognoscite,

id. Verr. 2, 2, 69, § 169; 2, 3, 27, § 67; so id. de Or. 2, 83, 340:

summatim breviterque describere,

id. Or. 15, 50:

breviter tangere,

id. Off. 3, 2, 8 Beier N. cr.:

breviter et modice disserere,

Sall. J. 111, 1:

adicere aliquid,

Quint. 9, 3, 100; cf. also Verg. A. 2, 11; 4, 632; 6, 321; Ov. M. 2, 783:

omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit (i.e. paucis testamenti verbis, quibus heres ex asse scribetur),

Juv. 12, 125 Web. (cf. id. 1, 68: beatum exiguis tabulis).— Comp., Cic. Fin. 4, 10, 26; Quint. 8, prooem. § 1; 8, 6, 61; 9, 2, 16; 10, 1, 49; 11, 1, 5 al.— Sup., Cic. N. D. 2, 1, 3; id. Div. 1, 32, 70; Quint. 1, 10, 1; 4, 2, 113 al.—

Of syllables:

quibus in verbis eae primae litterae sunt quae in sapiente atque felice, producte dicitur, in ceteris omnibus breviter,

Cic. Or. 48, 159.

caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.

Act., not seeing, blind.

Lit.:

Appius, qui caecus annos multos fuit,

Cic. Tusc. 5, 38, 112:

traditum est enim Homerum caecum fuisse,

id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

Cic. Fin. 4, 23, 64:

si facie miserabili senis, caeci, infantis,

Quint. 4, 1, 42:

caecum corpus,

the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

perdices caecae impetu,

Plin. 10, 33, 51, § 102:

gigni,

Vell. 1, 5, 2.—

Prov.:

ut si Caecus iter monstrare velit,

Hor. Ep. 1, 17, 4:

apparet id quidem etiam caeco,

even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

Quint. 12, 7, 9.—

Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

o pectora caeca!

Lucr. 2, 14:

non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

Cic. Lael. 15, 54; cf.

casus,

id. Div. 2, 6, 15:

caecus atque amens tribunus,

id. Sest. 7, 17:

caecum me et praecipitem ferri,

id. Planc. 3, 6:

mater caeca crudelitate et scelere,

id. Clu. 70, 199:

cupidine,

Sall. J. 25, 7:

amentiā,

Cic. Har. Resp. 23, 48:

quem mala stultitia Caecum agit,

Hor. S. 2, 3, 44:

amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

id. ib. 1, 3, 39:

mens,

Tac. Agr. 43.—With ad:

caecus ad has belli artes,

Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

caecus animi,

Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

fati futuri,

ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —

Meton. of the passions themselves:

caeca honorum cupido,

Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

exspectatio,

id. Agr. 2, 25, 66:

amor,

Ov. F. 2, 762:

amor sui,

Hor. C. 1, 18, 14:

festinatio,

Liv. 22, 39, 22:

furor,

Hor. Epod. 7, 13:

caeca et sopita socordia,

Quint. 1, 2, 5:

ambitio,

Sen. Ben. 7, 26, 4.—

Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

Cic. Fam. 6, 7, 4:

caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

id. Lig. 1, 3:

caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

Verg. A. 4, 209:

caeca regens filo vestigia,

id. ib. 6, 30:

ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

Liv. 40, 10, 1:

et caeco flentque paventque metu,

Ov. F. 2, 822:

lymphatis caeco pavore animis,

Tac. H. 1, 82:

cervus... Caeco timore proximam villam petit,

Phaedr. 2, 8, 3:

timor,

Ov. Am. 1, 4, 42.—

Transf.

Of plants, without buds or eyes:

rami,

Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —

Of the large intestine:

intestinum,

the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—

Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.

Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

2, 713: vallum caecum,

Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

fossae,

covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

in vada caeca ferre,

Verg. A. 1, 536:

fores,

private, id. ib. 2, 453:

spiramenta,

id. G. 1, 89:

colubri,

Col. 10, 231:

ignis,

Lucr. 4, 929:

venenum,

id. 6, 822:

tabes,

Ov. M. 9, 174:

viae,

blind ways, Tib. 2, 1, 78:

insidiae armaque,

Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

saxa,

Verg. A. 3, 706; 5, 164:

vulnus,

a secret wound, Lucr. 4, 1116;

but also,

a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

in the same sense, ictus,

Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

caeca manus, i.e. abscondita,

Ov. M. 12, 492:

caecum domūs scelus,

Verg. A. 1, 356.—

Trop.:

caecas exponere causas,

Lucr. 3, 317:

improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

lay still concealed, id. 5, 1004; so,

venti potestas,

id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

caeca et clandestina natura,

Lucr. 1, 779:

res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

Cic. de Or. 2, 87, 357:

obscurum atque caecum,

id. Agr. 2, 14, 36:

fata,

Hor. C. 2, 13, 16:

sors,

id. S. 2, 3, 269:

tumultus,

secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

amor,

id. ib. 3, 210; cf.:

stimulos in pectore caecos Condidit,

Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—

By poet. license, transf. to the hearing:

murmur,

Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

clamor,

Val. Fl. 2, 461:

mugitusterrae,

Sen. Troad. 171.—

Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.

Lit.:

nox,

Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

caligo,

Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

tenebrae,

Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

3, 87: silentia, i.e. nox,

Sil. 7, 350:

latebrae,

Lucr. 1, 409:

iter,

Ov. M. 10, 456:

loca,

Prop. 1, 19, 8:

cavernae,

Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

latus,

Verg. A. 2, 19:

cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

domus,

without windows, Cic. Or. 67, 224:

parietes,

Verg. A. 5, 589:

pulvis,

id. ib. 12, 444:

carcer,

id. ib. 6, 734:

sardonyches,

not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

smaragdi,

id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—

Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

quod temere fit caeco casu,

id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

eventus,

Verg. A. 6, 157:

caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

Col. 1, 5, 6; so,

dolores,

Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

crimen,

that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

verum in caeco esse,

Manil. 4, 304.—

* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.

Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.

Act., not seeing, blind.

Lit.:

Appius, qui caecus annos multos fuit,

Cic. Tusc. 5, 38, 112:

traditum est enim Homerum caecum fuisse,

id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

Cic. Fin. 4, 23, 64:

si facie miserabili senis, caeci, infantis,

Quint. 4, 1, 42:

caecum corpus,

the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

perdices caecae impetu,

Plin. 10, 33, 51, § 102:

gigni,

Vell. 1, 5, 2.—

Prov.:

ut si Caecus iter monstrare velit,

Hor. Ep. 1, 17, 4:

apparet id quidem etiam caeco,

even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

Quint. 12, 7, 9.—

Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

o pectora caeca!

Lucr. 2, 14:

non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

Cic. Lael. 15, 54; cf.

casus,

id. Div. 2, 6, 15:

caecus atque amens tribunus,

id. Sest. 7, 17:

caecum me et praecipitem ferri,

id. Planc. 3, 6:

mater caeca crudelitate et scelere,

id. Clu. 70, 199:

cupidine,

Sall. J. 25, 7:

amentiā,

Cic. Har. Resp. 23, 48:

quem mala stultitia Caecum agit,

Hor. S. 2, 3, 44:

amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

id. ib. 1, 3, 39:

mens,

Tac. Agr. 43.—With ad:

caecus ad has belli artes,

Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

caecus animi,

Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

fati futuri,

ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —

Meton. of the passions themselves:

caeca honorum cupido,

Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

exspectatio,

id. Agr. 2, 25, 66:

amor,

Ov. F. 2, 762:

amor sui,

Hor. C. 1, 18, 14:

festinatio,

Liv. 22, 39, 22:

furor,

Hor. Epod. 7, 13:

caeca et sopita socordia,

Quint. 1, 2, 5:

ambitio,

Sen. Ben. 7, 26, 4.—

Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

Cic. Fam. 6, 7, 4:

caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

id. Lig. 1, 3:

caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

Verg. A. 4, 209:

caeca regens filo vestigia,

id. ib. 6, 30:

ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

Liv. 40, 10, 1:

et caeco flentque paventque metu,

Ov. F. 2, 822:

lymphatis caeco pavore animis,

Tac. H. 1, 82:

cervus... Caeco timore proximam villam petit,

Phaedr. 2, 8, 3:

timor,

Ov. Am. 1, 4, 42.—

Transf.

Of plants, without buds or eyes:

rami,

Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —

Of the large intestine:

intestinum,

the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—

Pass., that cannot be seen, or trop., that cannot be known, invisible, concealed, hidden, secret, obscure, dark.

Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

2, 713: vallum caecum,

Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

fossae,

covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

in vada caeca ferre,

Verg. A. 1, 536:

fores,

private, id. ib. 2, 453:

spiramenta,

id. G. 1, 89:

colubri,

Col. 10, 231:

ignis,

Lucr. 4, 929:

venenum,

id. 6, 822:

tabes,

Ov. M. 9, 174:

viae,

blind ways, Tib. 2, 1, 78:

insidiae armaque,

Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

saxa,

Verg. A. 3, 706; 5, 164:

vulnus,

a secret wound, Lucr. 4, 1116;

but also,

a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

in the same sense, ictus,

Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

caeca manus, i.e. abscondita,

Ov. M. 12, 492:

caecum domūs scelus,

Verg. A. 1, 356.—

Trop.:

caecas exponere causas,

Lucr. 3, 317:

improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

lay still concealed, id. 5, 1004; so,

venti potestas,

id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

caeca et clandestina natura,

Lucr. 1, 779:

res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

Cic. de Or. 2, 87, 357:

obscurum atque caecum,

id. Agr. 2, 14, 36:

fata,

Hor. C. 2, 13, 16:

sors,

id. S. 2, 3, 269:

tumultus,

secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

amor,

id. ib. 3, 210; cf.:

stimulos in pectore caecos Condidit,

Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—

By poet. license, transf. to the hearing:

murmur,

Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

clamor,

Val. Fl. 2, 461:

mugitusterrae,

Sen. Troad. 171.—

Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.

Lit.:

nox,

Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

caligo,

Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

tenebrae,

Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

3, 87: silentia, i.e. nox,

Sil. 7, 350:

latebrae,

Lucr. 1, 409:

iter,

Ov. M. 10, 456:

loca,

Prop. 1, 19, 8:

cavernae,

Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

latus,

Verg. A. 2, 19:

cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

domus,

without windows, Cic. Or. 67, 224:

parietes,

Verg. A. 5, 589:

pulvis,

id. ib. 12, 444:

carcer,

id. ib. 6, 734:

sardonyches,

not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

smaragdi,

id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—

Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

quod temere fit caeco casu,

id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

eventus,

Verg. A. 6, 157:

caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

Col. 1, 5, 6; so,

dolores,

Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

crimen,

that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

verum in caeco esse,

Manil. 4, 304.—

* Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.

Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.