Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

candid

  • 1 candidus

        candidus adj. with comp.    [candeo], shining white, clear, bright: luna, V.: stellae, H.: Taurus (the constellation), V.: Daphnis, V.: Cupido, Ct.: avis, i. e. the stork, V.: candidior cygnis, V.: agnus, Tb.: equi, Ta.: altā nive candidum Soracte, H.: nive candidiores equi, O.: pōpulus, the white or silver poplar, V.: lilia, V.: folium nivei ligustri, O.: tentoria, O.: vestis, L.—Prov.: Candida de nigris facere, to make black white, O.: nigrum in candida vertere, Iu. — Splendid, fair, beautiful, comely: Dido, V.: puer, H.: puella, Ct.: cervix, H.: ora, O.—Poet., of the winds: Favonii, clearing, H.— Clothed in white: pompa, O.: Candida sententia, i. e. a white stone counted for acquittal, O. — Fig., unblemished, pure, guileless, honest, upright, sincere, fair, candid, frank, open: iudex, H.: Maecenas, H.: ingenium, H. — Happy, fortunate, prosperous: fata, Tb.: dies, O. — Of discourse, clear, perspicuous, artless: genus dicendi.
    * * *
    candida -um, candidior -or -us, candidissimus -a -um ADJ
    bright, clear, transparent; clean/spotless; lucid; candid; kind; innocent, pure; radiant, unclouded; (dressed in) white; of light color; fair skinned, pale

    Latin-English dictionary > candidus

  • 2 sincērus

        sincērus adj.    [3 SA-+2 CER-], clean, pure, sound, uninjured, whole, entire: omnia fucata a sinceris (internoscere): sine volnere corpus Sincerumque fuit, O.: vas, clean, H.: propria et sincera gens, unmixed, Ta.: nobilitas, L.—Fig., sound, genuine, pure, true, candid, truthful: Atheniensium iudicium: Minerva, O.: equestre proelium, L.: voluptas, O.: rerum gestarum pronuntiator: nihil est iam sincerum in civitate: fides, L.
    * * *
    sincera -um, sincerior -or -us, sincerissimus -a -um ADJ
    clean, pure, uninjured, whole; sound, genuine, truthful, candid, sincere

    Latin-English dictionary > sincērus

  • 3 apertus

        apertus adj. with comp. and sup.    [P. of aperio], without covering, uncovered: magna corporis pars, Cs.: locus: naves, not decked: caelo invectus aperto, unclouded, V.: aperta serena prospicere, V.—Unclosed, open, not shut: nihil non istius cupiditati apertissimum: (milites), without breastworks, Cs.: aditus ad moenia, L.: aequor, O.: latus, exposed, H.: Alpes, i. e. a way through, V.: nostros latere aperto adgressi, on the exposed flank, Cs.—Poet.: Mars, an open fight, O.—As subst n., the open, a clear space: per apertum fugientes, H.: castris in aperto positis, L.—Fig., open, avowed, plain, clear, manifest: latrocinium: simultates: pericula, V.: rabies, H.: quis apertior in iudicium adductus? more plainly guilty: rivi, common (opp. Pindaricus fons), H.: magis magisque in aperto esse, to be evident, S.: agere memoratu digna pronum magisque in aperto erat, easier, Ta. — Of character, frank, open, candid: pectus: cognovi te apertiorem in dicendo.—Outspoken, audacious. ut semper fuit apertissimus.
    * * *
    aperta -um, apertior -or -us, apertissimus -a -um ADJ
    open, public; uncovered, exposed; frank, clear; cloudless; manifest; wide

    Latin-English dictionary > apertus

  • 4 ingenuus

        ingenuus adj.    [1 in + GEN-], native, indigenous: tophus, Iu.— Natural: color, Pr.—Free-born, of free parents: mulieres: duobus ingenuis ortus, L.: parentes, H.— Subst: quid est turpius ingenuo, quam, etc.: ingenuam nactus es (sc. uxorem), T.—Like a freeman, noble, upright, frank, candid, open, ingenuous: nihil apparet in eo ingenuum: vita: Ingenui voltūs puer, Iu.: aperte odisse magis ingenui est, quam, etc.: ingenuum volpes imitata leonem, H.: vires, tender, O.
    * * *
    ingenua, ingenuum ADJ
    natural, indigenous; free-born; noble, generous, frank

    Latin-English dictionary > ingenuus

  • 5 aperio

    ăpĕrĭo, ĕrŭi, ertum, 4, v. a. ( fut. aperibo, Plaut. Truc. 4, 2, 50; Pompon. ap. Non. p. 506, 30) [ab-pario, to get from, take away from, i.e. to uncover, like the opp. operio, from obpario, to get for, to put upon, i. e. to cover; this is the old explanation, and is received by Corssen, Ausspr. I. p. 653; II. p. 410, and by Vanicek, p. 503], to uncover, make or lay bare.
    I.
    Lit.:

    patinas,

    Plaut. Ps. 3, 2, 51: apertae surae, Turp. ap. Non. p. 236, 16:

    apertis lateribus,

    Sisenn. ib. p. 236, 26:

    capite aperto esse,

    Varr. ib. p. 236, 25;

    p. 236, 28: ut corporis partes quaedam aperiantur,

    Cic. Off. 1, 35, 129:

    caput aperuit,

    id. Phil. 2, 31; Sall. H. Fragm. ap. Non. p. 236, 20:

    capita,

    Plin. 28, 6, 17, § 60:

    aperto pectore,

    Ov. M. 2, 339; and poet. transf. to the person:

    apertae pectora matres,

    id. ib. 13, 688:

    ramum,

    Verg. A. 6, 406 al. — Trop., to make visible, to show, reveal, Liv. 22, 6:

    dispulsā nebulā diem aperuit,

    id. 26, 17 (cf. just before:

    densa nebula campos circa intexit): dies faciem victoriae,

    Tac. Agr. 38:

    lux aperuit bellum ducemque belli,

    Liv. 3, 15:

    novam aciem dies aperuit,

    Tac. H. 4, 29:

    his unda dehiscens Terram aperit,

    opens to view, Verg. A. 1, 107.—From the intermediate idea of making visible,
    II.
    Metaph.
    A.
    1.. To unclose, open: aperto ex ostio Alti Acheruntis, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:

    aperite aliquis ostium,

    Ter. Ad. 4, 4, 26; so id. Heaut. 2, 3, 35:

    forem aperi,

    id. Ad. 2, 1, 13:

    fores,

    id. Eun. 2, 2, 52; Ov. M. 10, 457; Suet. Aug. 82:

    januas carceris,

    Vulg. Act. 5, 19:

    fenestram,

    ib. Gen. 8, 6:

    liquidas vias,

    to open the liquid way, Lucr. 1, 373; so Verg. A. 11, 884:

    sucum venis fundere apertis,

    to pour out moisture from its open veins, Lucr. 5, 812:

    saccum,

    Vulg. Gen. 42, 27:

    os,

    ib. ib. 22, 28:

    labia, ib. Job, 11, 5: oculos,

    ib. Act. 9, 8:

    accepi fasciculum, in quo erat epistula Piliae: abstuli, aperui, legi,

    Cic. Att. 5, 11 fin.; so id. ib. 1, 13;

    6, 3: aperire librum,

    Vulg. Apoc. 5, 5; 20, 12:

    testamentum,

    Plin. 7, 52, 53, § 177 (cf.:

    testamentum resignare,

    Hor. Ep. 1, 7, 9); Suet. Caes. 83; id. Aug. 17:

    sigillum aperire,

    to break, Vulg. Apoc. 6, 3 al.:

    ferro iter aperiundum est,

    Sall. C. 58, 7:

    locum... asylum,

    to make it an asylum, Liv. 1, 8:

    subterraneos specus,

    Tac. G. 16:

    navigantibus maria,

    Plin. 2, 47, 47, § 122:

    arbor florem aperit,

    id. 12, 11, 23, § 40 et saep.: aperire parietem, to open a wall, in order to put a door or window in it, Dig. 8, 2, 40: alicui oculos aperire, to give sight to (after the Heb.), Vulg. Joan. 9, 10; 9, 14 al.; so,

    aures aperire,

    to restore hearing to, ib. Marc. 7, 35.—
    2.
    Trop.:

    nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,

    Cic. Off. 2, 15, 54: amicitiae fores. id. Fam. 13, 10:

    multus apertus cursus ad laudem,

    id. Phil. 14, 6 fin.:

    tibi virtus tua reditum ad tuos aperuit,

    id. Fam. 6, 11:

    philosophiae fontes,

    id. Tusc. 1, 3, 6; id. Mil. 31, 85 et saep.: alicujus oculos aperire, to open one's eyes, make him discern (after the Heb.), Vulg. Gen. 3, 5; 3, 7; ib. Act. 26, 18; so,

    alicujus cor aperire,

    ib. ib. 16, 14: ventus [p. 136] incendio viam aperuit, Liv. 6, 2:

    occasionem ad invadendum,

    id. 4, 53; so id. 9, 27: si hanc fenestram aperueritis (i.e. if you enter upon the way of complaint), nihil aliud agi sinetis, Suet. Tib. 28 (cf. Ter. Heaut. 3, 1, 72:

    Quantam fenestram ad nequitiem patefeceris!): quia aperuisset gentibus ostium fidei,

    Vulg. Act. 14, 27; ib. Col. 4, 3.— So of the new year, to open it, i.e. begin:

    annum,

    Verg. G. 1, 217:

    contigit ergo privatis aperire annum (since the consul entered upon his office the first of January),

    Plin. Pan. 58, 4 Gierig and Schaef.—So also of a school, to establish, set up, begin, or open it:

    Dionysius tyrannus Corinthi dicitur ludum aperuisse,

    Cic. Fam. 9, 18; so Suet. Gram. 16; id. Rhet. 4.— Poet.:

    fuste aperire caput,

    i.e. to cleave, split the head, Juv. 9, 98.—
    B.
    Aperire locum (populum, gentes, etc.), to lay open a place, people, etc., i.e. to open an entrance to, render accessible (cf. patefacio);

    most freq. in the histt., esp. in Tacitus: qui aperuerint armis orbem terrarum,

    Liv. 42, 52; 42, 4:

    Syriam,

    Tac. A. 2, 70:

    omnes terras fortibus viris natura aperuit,

    id. H. 4, 64:

    novas gentes,

    id. Agr. 22:

    gentes ac reges,

    id. G. 1:

    Britanniam tamdiu clausam aperit,

    Mel. 3, 6, 4; Luc. 1, 465 Cort.:

    Eoas,

    id. 4, 352:

    pelagus,

    Val. Fl. 1, 169.—
    C.
    Transf. to mental objects, to disclose something unknown, to unveil, reveal, make known, unfold, to prove, demonstrate; or gen. to explain, recount, etc.:

    occulta quaedam et quasi involuta aperiri,

    Cic. Fin. 1, 9, 30:

    explicanda est saepe verbis mens nostra de quāque re atque involutae rei notitia definiendo aperienda est,

    id. Or. 33, 116:

    alicui scripturas aperire,

    Vulg. Luc. 24, 32:

    tua probra aperibo omnia,

    Plaut. Truc. 4, 2, 50: ne exspectetis argumentum fabulae;

    hi partem aperient,

    Ter. Ad. prol. 23:

    non quo aperiret sententiam suam, sed etc.,

    Cic. de Or. 1, 18, 84:

    eo praesente conjurationem aperit,

    Sall. C. 40, 6:

    naturam et mores,

    id. ib. 53 fin.; so id. ib. 45, 1; 47, 1; id. J. 33, 4:

    lux fugam hostium aperuit,

    Liv. 27, 2:

    aperiri error poterat,

    id. 26, 10:

    casus aperire futuros,

    to disclose the future, Ov. M. 15, 559:

    futura aperit,

    Tac. H. 2, 4.—So also, se aperire or aperiri, to reveal one's true disposition, character:

    tum coacti necessario se aperiunt,

    show themselves in their true light, Ter. And. 4, 1, 8:

    studio aperimur in ipso,

    Ov. A. A. 3, 371:

    exspectandum, dum se ipsa res aperiret,

    Nep. Paus. 3, 7; Quint. prooem. § 3.—Sometimes constr. with acc. and inf., a rel.-clause, or de:

    cum jam directae in se prorae hostes appropinquare aperuissent,

    Liv. 44, 28:

    domino navis, quis sit, aperit,

    Nep. Them. 8, 6; so id. Eum. 13, 3: de clementiā, Auct. ad Her. 2, 31.—In a gen. sense (freq. in epistt.) in Cic. Att. 5, 1, 2: de Oppio factum est, ut volui, et maxime, quod DCCC. aperuisti, you promised, i.e. that it should be paid to him (= ostendisti te daturum, Manut.); cf.

    the more definite expression: de Oppio bene curāsti, quod ei DCCC. exposuisti,

    id. ib. 5, 4, 3.—Hence, ăpertus, a, um, P. a.; pr., opened; hence, open, free.
    A.
    Lit.
    1.
    Without covering, open, uncovered (opp. tectus):

    naves apertae,

    without deck, Cic. Verr. 2, 5, 40; Liv. 31, 22 fin.; cf. id. 32, 21, 14: centum tectae naves et quinquaginta leviores apertae, et saep.; v. navis.—Also, without covering or defence, unprotected, exposed:

    locus,

    Caes. B. C. 3, 84.— Poet., of the sky, clear, cloudless:

    caelo invectus aperto,

    Verg. A. 1, 155:

    aether,

    id. ib. 1, 587:

    aperta serena prospicere,

    id. G. 1, 393.—
    2.
    Unclosed, open, not shut (opp. clausus):

    Janua cum per se transpectum praebet apertum,

    since this affords an open view through it, Lucr. 4, 272:

    oculi,

    id. 4, 339:

    oculorum lumine aperto,

    id. 4, 1139 et saep.:

    nihil tam clausum, neque tam reconditum, quod non istius cupiditati apertissimum promptissimumque esset,

    Cic. Verr. 2, 4, 20:

    caelum patens atque apertum,

    id. Div. 1, 1 (diff. from 1.); so Ov. M. 6, 693:

    vidit caelos apertos,

    Vulg. Marc. 1, 10:

    apertus et propatulus locus,

    Cic. Verr. 2, 4, 49:

    iter,

    Liv. 31, 2:

    apertior aditus ad moenia,

    id. 9, 28:

    campi,

    id. 38, 3:

    per apertum limitem (viae),

    Tac. H. 3, 21; Ov. M. 1, 285:

    fenestrae,

    Vulg. Dan. 6, 10:

    ostia,

    ib. ib. 13, 39:

    aequor,

    Ov. M. 4, 527; so id. ib. 8, 165; 11, 555 et saep. — Poet., of a battle: nec aperti copia Martis Ulla fuit, an action in the open field, Ov. M. 13, 208.—Very freq. ăpertum, subst., that which is open, free; an open, clear space:

    in aperto,

    Lucr. 3, 604:

    per apertum fugientes,

    Hor. C, 3, 12, 10:

    impetum ex aperto facerent,

    Liv. 35, 5:

    castra in aperto posita,

    id. 1, 33; so id. 22, 4:

    volantem in aperto,

    Plin. 10, 8, 9, § 22:

    in aperta prodeunt,

    id. 8, 32, 50, § 117:

    disjecit naves in aperta Oceani,

    Tac. A. 2, 23.—
    B.
    Trop.
    1.
    a.. Opp. to that which is concealed, covered, dark, open, clear, plain, evident, manifest, unobstructed:

    nam nihil aegrius est quam res secernere apertas ab dubiis,

    nothing is, indeed, more difficult than to separate things that are evident from those that are doubtful, Lucr. 4, 467; so id. 4, 596; 1, 915; 5, 1062:

    cum illum ex occultis insidiis in apertum latrocinium conjecimus,

    Cic. Cat. 2, 1:

    simultates partim obscurae, partim apertae,

    id. Manil. 24:

    quid enim potest esse tam apertum tamque perspicuum?

    id. N. D. 2, 2, 4:

    quid rem apertam suspectam facimus?

    Liv. 41, 24:

    non furtim, sed vi aperta,

    id. 25, 24:

    apertus animi motus,

    Quint. 10, 3, 21:

    invidia in occulto, adulatio in aperto,

    Tac. H. 4, 4 et saep.—So, in rhet., of clear, intelligible discourse:

    multo apertius ad intellegendum est, si, etc.... apertam enim narrationem tam esse oportet quam, etc.,

    Cic. de Or. 2, 80, 328; cf. id. Inv. 1, 20.—Hence,
    b.
    Esp. as subst.: in aperto esse,
    (α).
    To be clear, evident, well known, notorious, en tôi phanerôi einai:

    ad cognoscendum omnia illustria magis magisque in aperto,

    Sall. J. 5, 3.—
    (β).
    To be easily practicable, easy, facile (the figure taken from an open field or space):

    agere memoratu digna pronum magisque in aperto erat,

    there was a greater inclination and a more open way to, Tac. Agr. 1:

    hostes aggredi in aperto foret,

    id. H. 3, 56:

    vota virtusque in aperto omniaque prona victoribus,

    id. Agr. 33.—
    2.
    Of character, without dissimulation, open, frank, candid:

    animus apertus et simplex,

    Cic. Fam. 1, 9; id. Off. 3, 13, 57:

    pectus,

    id. Lael. 26, 97. —Hence, ironically: ut semper fuit apertissimus, as he has always been very open, frank (for impudent, shameless), Cic. Mur. 35.—Hence, ăpertē, adv., openly, clearly, plainly.
    I.
    In gen.:

    tam aperte irridens,

    Ter. Phorm. 5, 8, 62:

    ab illo aperte tecte quicquid est datum, libenter accepi,

    Cic. Att. 1, 14, 4; id. Or. 12, 38; id. Am. 18, 67:

    cum Fidenae aperte descissent,

    Liv. 1, 27:

    aperte quod venale habet ostendit,

    Hor. S. 1, 2, 83:

    aperte revelari,

    Vulg. 1 Reg. 2, 27:

    non jam secretis colloquiis, sed aperte fremere,

    Tac. A. 11, 28:

    aperte adulari,

    Cic. Am. 26, 99:

    aperte mentiri,

    id. Ac. 2, 6, 18:

    aperte pugnare, id. ap. Aquil. Rom. 10: aperte immundus est,

    Vulg. Lev. 13, 26.— Comp.:

    cum ipsum dolorem hic tulit paulo apertius,

    Cic. Planc. 34; id. Att. 16, 3, 5; Curt. 6, 1, 11:

    ab his proconsuli venenum inter epulas datum est apertius quam ut fallerent,

    Tac. A. 13, 1.— Sup.:

    hinc empta apertissime praetura,

    Cic. Verr. 1, 100:

    equite Romano per te apertissime interfecto,

    id. Har. Resp. 30:

    largiri,

    id. ib. 56:

    praedari,

    id. Verr. 1, 130.—
    II.
    Esp. of what is set forth in words or writing, plainly, clearly, freely, without reserve:

    nempe ergo aperte vis quae restant me loqui?

    Ter. And. 1, 2, 24; id. Phorm. 4, 3, 49:

    aperte indicat (lex) posse rationem habere non praesentis,

    Cic. ad Brut. 1, 5, 3:

    Non tu istuc mihi dictura aperte es, quicquid est?

    Ter. Eun. 5, 1, 3:

    narrare,

    id. Heaut. 4, 3, 24:

    scribere,

    Cic. Fam. 5, 7, 3; Quint. 1, 5, 43.— Comp.:

    Planius atque apertius dicam,

    Cic. Rosc. Com. 14, 43:

    distinguere,

    Quint. 3, 6, 45.— Sup.:

    istius injurias quam apertissime vobis planissimeque explicare,

    Cic. Verr. 2, 64, 156:

    aliquid apertissime ostendere,

    Quint. 5, 12, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > aperio

  • 6 aperte

    ăpĕrĭo, ĕrŭi, ertum, 4, v. a. ( fut. aperibo, Plaut. Truc. 4, 2, 50; Pompon. ap. Non. p. 506, 30) [ab-pario, to get from, take away from, i.e. to uncover, like the opp. operio, from obpario, to get for, to put upon, i. e. to cover; this is the old explanation, and is received by Corssen, Ausspr. I. p. 653; II. p. 410, and by Vanicek, p. 503], to uncover, make or lay bare.
    I.
    Lit.:

    patinas,

    Plaut. Ps. 3, 2, 51: apertae surae, Turp. ap. Non. p. 236, 16:

    apertis lateribus,

    Sisenn. ib. p. 236, 26:

    capite aperto esse,

    Varr. ib. p. 236, 25;

    p. 236, 28: ut corporis partes quaedam aperiantur,

    Cic. Off. 1, 35, 129:

    caput aperuit,

    id. Phil. 2, 31; Sall. H. Fragm. ap. Non. p. 236, 20:

    capita,

    Plin. 28, 6, 17, § 60:

    aperto pectore,

    Ov. M. 2, 339; and poet. transf. to the person:

    apertae pectora matres,

    id. ib. 13, 688:

    ramum,

    Verg. A. 6, 406 al. — Trop., to make visible, to show, reveal, Liv. 22, 6:

    dispulsā nebulā diem aperuit,

    id. 26, 17 (cf. just before:

    densa nebula campos circa intexit): dies faciem victoriae,

    Tac. Agr. 38:

    lux aperuit bellum ducemque belli,

    Liv. 3, 15:

    novam aciem dies aperuit,

    Tac. H. 4, 29:

    his unda dehiscens Terram aperit,

    opens to view, Verg. A. 1, 107.—From the intermediate idea of making visible,
    II.
    Metaph.
    A.
    1.. To unclose, open: aperto ex ostio Alti Acheruntis, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:

    aperite aliquis ostium,

    Ter. Ad. 4, 4, 26; so id. Heaut. 2, 3, 35:

    forem aperi,

    id. Ad. 2, 1, 13:

    fores,

    id. Eun. 2, 2, 52; Ov. M. 10, 457; Suet. Aug. 82:

    januas carceris,

    Vulg. Act. 5, 19:

    fenestram,

    ib. Gen. 8, 6:

    liquidas vias,

    to open the liquid way, Lucr. 1, 373; so Verg. A. 11, 884:

    sucum venis fundere apertis,

    to pour out moisture from its open veins, Lucr. 5, 812:

    saccum,

    Vulg. Gen. 42, 27:

    os,

    ib. ib. 22, 28:

    labia, ib. Job, 11, 5: oculos,

    ib. Act. 9, 8:

    accepi fasciculum, in quo erat epistula Piliae: abstuli, aperui, legi,

    Cic. Att. 5, 11 fin.; so id. ib. 1, 13;

    6, 3: aperire librum,

    Vulg. Apoc. 5, 5; 20, 12:

    testamentum,

    Plin. 7, 52, 53, § 177 (cf.:

    testamentum resignare,

    Hor. Ep. 1, 7, 9); Suet. Caes. 83; id. Aug. 17:

    sigillum aperire,

    to break, Vulg. Apoc. 6, 3 al.:

    ferro iter aperiundum est,

    Sall. C. 58, 7:

    locum... asylum,

    to make it an asylum, Liv. 1, 8:

    subterraneos specus,

    Tac. G. 16:

    navigantibus maria,

    Plin. 2, 47, 47, § 122:

    arbor florem aperit,

    id. 12, 11, 23, § 40 et saep.: aperire parietem, to open a wall, in order to put a door or window in it, Dig. 8, 2, 40: alicui oculos aperire, to give sight to (after the Heb.), Vulg. Joan. 9, 10; 9, 14 al.; so,

    aures aperire,

    to restore hearing to, ib. Marc. 7, 35.—
    2.
    Trop.:

    nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,

    Cic. Off. 2, 15, 54: amicitiae fores. id. Fam. 13, 10:

    multus apertus cursus ad laudem,

    id. Phil. 14, 6 fin.:

    tibi virtus tua reditum ad tuos aperuit,

    id. Fam. 6, 11:

    philosophiae fontes,

    id. Tusc. 1, 3, 6; id. Mil. 31, 85 et saep.: alicujus oculos aperire, to open one's eyes, make him discern (after the Heb.), Vulg. Gen. 3, 5; 3, 7; ib. Act. 26, 18; so,

    alicujus cor aperire,

    ib. ib. 16, 14: ventus [p. 136] incendio viam aperuit, Liv. 6, 2:

    occasionem ad invadendum,

    id. 4, 53; so id. 9, 27: si hanc fenestram aperueritis (i.e. if you enter upon the way of complaint), nihil aliud agi sinetis, Suet. Tib. 28 (cf. Ter. Heaut. 3, 1, 72:

    Quantam fenestram ad nequitiem patefeceris!): quia aperuisset gentibus ostium fidei,

    Vulg. Act. 14, 27; ib. Col. 4, 3.— So of the new year, to open it, i.e. begin:

    annum,

    Verg. G. 1, 217:

    contigit ergo privatis aperire annum (since the consul entered upon his office the first of January),

    Plin. Pan. 58, 4 Gierig and Schaef.—So also of a school, to establish, set up, begin, or open it:

    Dionysius tyrannus Corinthi dicitur ludum aperuisse,

    Cic. Fam. 9, 18; so Suet. Gram. 16; id. Rhet. 4.— Poet.:

    fuste aperire caput,

    i.e. to cleave, split the head, Juv. 9, 98.—
    B.
    Aperire locum (populum, gentes, etc.), to lay open a place, people, etc., i.e. to open an entrance to, render accessible (cf. patefacio);

    most freq. in the histt., esp. in Tacitus: qui aperuerint armis orbem terrarum,

    Liv. 42, 52; 42, 4:

    Syriam,

    Tac. A. 2, 70:

    omnes terras fortibus viris natura aperuit,

    id. H. 4, 64:

    novas gentes,

    id. Agr. 22:

    gentes ac reges,

    id. G. 1:

    Britanniam tamdiu clausam aperit,

    Mel. 3, 6, 4; Luc. 1, 465 Cort.:

    Eoas,

    id. 4, 352:

    pelagus,

    Val. Fl. 1, 169.—
    C.
    Transf. to mental objects, to disclose something unknown, to unveil, reveal, make known, unfold, to prove, demonstrate; or gen. to explain, recount, etc.:

    occulta quaedam et quasi involuta aperiri,

    Cic. Fin. 1, 9, 30:

    explicanda est saepe verbis mens nostra de quāque re atque involutae rei notitia definiendo aperienda est,

    id. Or. 33, 116:

    alicui scripturas aperire,

    Vulg. Luc. 24, 32:

    tua probra aperibo omnia,

    Plaut. Truc. 4, 2, 50: ne exspectetis argumentum fabulae;

    hi partem aperient,

    Ter. Ad. prol. 23:

    non quo aperiret sententiam suam, sed etc.,

    Cic. de Or. 1, 18, 84:

    eo praesente conjurationem aperit,

    Sall. C. 40, 6:

    naturam et mores,

    id. ib. 53 fin.; so id. ib. 45, 1; 47, 1; id. J. 33, 4:

    lux fugam hostium aperuit,

    Liv. 27, 2:

    aperiri error poterat,

    id. 26, 10:

    casus aperire futuros,

    to disclose the future, Ov. M. 15, 559:

    futura aperit,

    Tac. H. 2, 4.—So also, se aperire or aperiri, to reveal one's true disposition, character:

    tum coacti necessario se aperiunt,

    show themselves in their true light, Ter. And. 4, 1, 8:

    studio aperimur in ipso,

    Ov. A. A. 3, 371:

    exspectandum, dum se ipsa res aperiret,

    Nep. Paus. 3, 7; Quint. prooem. § 3.—Sometimes constr. with acc. and inf., a rel.-clause, or de:

    cum jam directae in se prorae hostes appropinquare aperuissent,

    Liv. 44, 28:

    domino navis, quis sit, aperit,

    Nep. Them. 8, 6; so id. Eum. 13, 3: de clementiā, Auct. ad Her. 2, 31.—In a gen. sense (freq. in epistt.) in Cic. Att. 5, 1, 2: de Oppio factum est, ut volui, et maxime, quod DCCC. aperuisti, you promised, i.e. that it should be paid to him (= ostendisti te daturum, Manut.); cf.

    the more definite expression: de Oppio bene curāsti, quod ei DCCC. exposuisti,

    id. ib. 5, 4, 3.—Hence, ăpertus, a, um, P. a.; pr., opened; hence, open, free.
    A.
    Lit.
    1.
    Without covering, open, uncovered (opp. tectus):

    naves apertae,

    without deck, Cic. Verr. 2, 5, 40; Liv. 31, 22 fin.; cf. id. 32, 21, 14: centum tectae naves et quinquaginta leviores apertae, et saep.; v. navis.—Also, without covering or defence, unprotected, exposed:

    locus,

    Caes. B. C. 3, 84.— Poet., of the sky, clear, cloudless:

    caelo invectus aperto,

    Verg. A. 1, 155:

    aether,

    id. ib. 1, 587:

    aperta serena prospicere,

    id. G. 1, 393.—
    2.
    Unclosed, open, not shut (opp. clausus):

    Janua cum per se transpectum praebet apertum,

    since this affords an open view through it, Lucr. 4, 272:

    oculi,

    id. 4, 339:

    oculorum lumine aperto,

    id. 4, 1139 et saep.:

    nihil tam clausum, neque tam reconditum, quod non istius cupiditati apertissimum promptissimumque esset,

    Cic. Verr. 2, 4, 20:

    caelum patens atque apertum,

    id. Div. 1, 1 (diff. from 1.); so Ov. M. 6, 693:

    vidit caelos apertos,

    Vulg. Marc. 1, 10:

    apertus et propatulus locus,

    Cic. Verr. 2, 4, 49:

    iter,

    Liv. 31, 2:

    apertior aditus ad moenia,

    id. 9, 28:

    campi,

    id. 38, 3:

    per apertum limitem (viae),

    Tac. H. 3, 21; Ov. M. 1, 285:

    fenestrae,

    Vulg. Dan. 6, 10:

    ostia,

    ib. ib. 13, 39:

    aequor,

    Ov. M. 4, 527; so id. ib. 8, 165; 11, 555 et saep. — Poet., of a battle: nec aperti copia Martis Ulla fuit, an action in the open field, Ov. M. 13, 208.—Very freq. ăpertum, subst., that which is open, free; an open, clear space:

    in aperto,

    Lucr. 3, 604:

    per apertum fugientes,

    Hor. C, 3, 12, 10:

    impetum ex aperto facerent,

    Liv. 35, 5:

    castra in aperto posita,

    id. 1, 33; so id. 22, 4:

    volantem in aperto,

    Plin. 10, 8, 9, § 22:

    in aperta prodeunt,

    id. 8, 32, 50, § 117:

    disjecit naves in aperta Oceani,

    Tac. A. 2, 23.—
    B.
    Trop.
    1.
    a.. Opp. to that which is concealed, covered, dark, open, clear, plain, evident, manifest, unobstructed:

    nam nihil aegrius est quam res secernere apertas ab dubiis,

    nothing is, indeed, more difficult than to separate things that are evident from those that are doubtful, Lucr. 4, 467; so id. 4, 596; 1, 915; 5, 1062:

    cum illum ex occultis insidiis in apertum latrocinium conjecimus,

    Cic. Cat. 2, 1:

    simultates partim obscurae, partim apertae,

    id. Manil. 24:

    quid enim potest esse tam apertum tamque perspicuum?

    id. N. D. 2, 2, 4:

    quid rem apertam suspectam facimus?

    Liv. 41, 24:

    non furtim, sed vi aperta,

    id. 25, 24:

    apertus animi motus,

    Quint. 10, 3, 21:

    invidia in occulto, adulatio in aperto,

    Tac. H. 4, 4 et saep.—So, in rhet., of clear, intelligible discourse:

    multo apertius ad intellegendum est, si, etc.... apertam enim narrationem tam esse oportet quam, etc.,

    Cic. de Or. 2, 80, 328; cf. id. Inv. 1, 20.—Hence,
    b.
    Esp. as subst.: in aperto esse,
    (α).
    To be clear, evident, well known, notorious, en tôi phanerôi einai:

    ad cognoscendum omnia illustria magis magisque in aperto,

    Sall. J. 5, 3.—
    (β).
    To be easily practicable, easy, facile (the figure taken from an open field or space):

    agere memoratu digna pronum magisque in aperto erat,

    there was a greater inclination and a more open way to, Tac. Agr. 1:

    hostes aggredi in aperto foret,

    id. H. 3, 56:

    vota virtusque in aperto omniaque prona victoribus,

    id. Agr. 33.—
    2.
    Of character, without dissimulation, open, frank, candid:

    animus apertus et simplex,

    Cic. Fam. 1, 9; id. Off. 3, 13, 57:

    pectus,

    id. Lael. 26, 97. —Hence, ironically: ut semper fuit apertissimus, as he has always been very open, frank (for impudent, shameless), Cic. Mur. 35.—Hence, ăpertē, adv., openly, clearly, plainly.
    I.
    In gen.:

    tam aperte irridens,

    Ter. Phorm. 5, 8, 62:

    ab illo aperte tecte quicquid est datum, libenter accepi,

    Cic. Att. 1, 14, 4; id. Or. 12, 38; id. Am. 18, 67:

    cum Fidenae aperte descissent,

    Liv. 1, 27:

    aperte quod venale habet ostendit,

    Hor. S. 1, 2, 83:

    aperte revelari,

    Vulg. 1 Reg. 2, 27:

    non jam secretis colloquiis, sed aperte fremere,

    Tac. A. 11, 28:

    aperte adulari,

    Cic. Am. 26, 99:

    aperte mentiri,

    id. Ac. 2, 6, 18:

    aperte pugnare, id. ap. Aquil. Rom. 10: aperte immundus est,

    Vulg. Lev. 13, 26.— Comp.:

    cum ipsum dolorem hic tulit paulo apertius,

    Cic. Planc. 34; id. Att. 16, 3, 5; Curt. 6, 1, 11:

    ab his proconsuli venenum inter epulas datum est apertius quam ut fallerent,

    Tac. A. 13, 1.— Sup.:

    hinc empta apertissime praetura,

    Cic. Verr. 1, 100:

    equite Romano per te apertissime interfecto,

    id. Har. Resp. 30:

    largiri,

    id. ib. 56:

    praedari,

    id. Verr. 1, 130.—
    II.
    Esp. of what is set forth in words or writing, plainly, clearly, freely, without reserve:

    nempe ergo aperte vis quae restant me loqui?

    Ter. And. 1, 2, 24; id. Phorm. 4, 3, 49:

    aperte indicat (lex) posse rationem habere non praesentis,

    Cic. ad Brut. 1, 5, 3:

    Non tu istuc mihi dictura aperte es, quicquid est?

    Ter. Eun. 5, 1, 3:

    narrare,

    id. Heaut. 4, 3, 24:

    scribere,

    Cic. Fam. 5, 7, 3; Quint. 1, 5, 43.— Comp.:

    Planius atque apertius dicam,

    Cic. Rosc. Com. 14, 43:

    distinguere,

    Quint. 3, 6, 45.— Sup.:

    istius injurias quam apertissime vobis planissimeque explicare,

    Cic. Verr. 2, 64, 156:

    aliquid apertissime ostendere,

    Quint. 5, 12, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > aperte

  • 7 candida

    candĭdus, a, um, adj. [candeo], of a shining, dazzling white, white, clear, bright (opp. niger, a glistening black; while albus is a lustreless white, opp. ater, a lustreless black; cf. Serv. ad Verg. G. 3, 82; lsid. Orig. 12, 1, 51; Doed. Syn. III. p. 193 sq.) (class., and in the poets very freq.; in Cic. rare).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Of shining objects, bright:

    stella splendens candida,

    Plaut. Rud. prol. 3:

    sidera,

    Lucr. 5, 1209:

    luna,

    Verg. A. 7, 8:

    lux clara et candida,

    Plaut. Am. 1, 3, 49; so,

    clarā loco luce,

    Lucr. 5, 777:

    stellae,

    Hor. C. 3, 15, 6:

    color candidus Saturni,

    Plin. 2, 18, 16, § 79:

    flamma,

    Val. Fl. 8, 247:

    Taurus (the constellation),

    Verg. G. 1, 217:

    dies,

    Ov. Tr. 2, 142: aqua, Mart, 6, 42, 19: lacte, Varr. ap. Non. p. 483, 6; cf. id. ib. p. 169, 14.—
    2.
    Hence, an epithet of the gods or persons transformed to gods:

    Cupido,

    radiant, Cat. 68, 134:

    Liber,

    Tib. 3, 6, 1:

    Bassareus,

    Hor. C. 1, 18, 11 (cf. id. ib. 1, 2, 31):

    Daphnis,

    Verg. E. 5, 56 Wagn.—
    3.
    Of birds, animals, etc., white:

    anser,

    Lucr. 4, 685:

    avis,

    i. e. the stork, Verg. G. 2, 320; cf. Ov. M. 6, 96:

    ales, i. e. cygnus,

    Auct. Aetn. 88:

    candidior cygnis,

    Verg. E. 7, 38:

    aries,

    id. G. 3, 387:

    agnus,

    Tib. 2, 5, 38:

    equi,

    Tac. G. 10.—
    4.
    Of the dazzling whiteness of snow:

    altā nive candidum Soracte,

    Hor. C. 1, 9, 1; 3, 25, 10; Ov. H. 16, 250; id. M. 8, 373.—
    5.
    Of resplendent beauty of person, splendid, fair, beautiful:

    Dido,

    Verg. A. 5, 571:

    Maia,

    id. ib. 8, 138 Serv.; cf. Serv. ad Verg. E. 5, 56:

    candidus et pulcher puer,

    Hor. Ep. 2, 2, 4:

    puella,

    Cat. 35, 8; Hor. Epod. 11, 27:

    dux,

    id. ib. 3, 9:

    Lampetie,

    Ov. M. 2, 349:

    membra,

    id. ib. 2, 607:

    cutis,

    Plin. 2, 78, 80, § 189:

    pes,

    Hor. C. 4, 1, 27:

    umeri,

    id. ib. 1, 13, 9:

    bracchia,

    Prop. 2 (3), 16, 24:

    colla,

    id. 3 (4), 17, 29:

    cervix,

    Hor. C. 3, 9, 2:

    ora,

    Ov. M. 2, 861:

    sinus,

    Tib. 1, 10, 68:

    dentes,

    Cat. 39, 1 (cf. candidulus) al.—
    6.
    Of the hair, hoary, white (more poet. than canus), Plaut. Most. 5, 2, 27:

    candidior barba,

    Verg. E. 1, 29:

    crinis,

    Val. Fl. 6, 60; cf.:

    inducto candida barba gelu,

    Ov. Tr. 3, 10, 22.—
    7.
    Of trees or plants: pōpulus, the white or silver poplar, Verg. E. 9, 41:

    lilia,

    id. ib. 6, 708; Prop. 1, 20, 38; Ov. M. 4, 355:

    folium nivei ligustri,

    id. ib. 13, 789:

    piper,

    Plin. 12, 7, 14, § 26. —
    8.
    Of textile fabrics, sails, dress, etc.:

    vela,

    Cat. 64, 235:

    tentoria,

    Ov. M. 8, 43:

    vestis,

    Liv. 9, 40, 9: toga, made brilliant by fulling (cf. Liv. 4, 25, 13;

    v. candidatus),

    Plin. 7, 34, 34, § 120; cf. Titinn. ap. Non. p. 536, 23.—So Cicero's oration: In Toga Candida, v. the fragments B. and K. vol. xi. p. 20-25; and the commentary of Asconius, Orell. vol. v. 2, p. 82 sq.— Sup.:

    candidissimus color,

    Vitr. 10, 7; cf. Varr. L. L. 8, § 17 Müll.—
    B.
    Opp. niger, Lucr. 2, 733; Verg. E. 2, 16; id. G. 3, 387; Plin. 12, 10, 42, § 92.—Prov.:

    candida de nigris et de candentibus atra facere,

    to make black white, Ov. M. 11, 315; so,

    acc. to some: nigrum in candida vertere,

    Juv. 3, 30.—
    C.
    In the neutr. absol.:

    ut candido candidius non est adversum,

    Quint. 2, 17, 35; and with a gen.:

    candidum ovi,

    the white of an egg, Plin. 29, 3, 11, § 40 (twice); cf.: album ovi, under album.—
    * D.
    Poet. and causative, of the winds, making clear, cloud-dis-pelling, purifying:

    Favonii,

    Hor. C. 3, 7, 1. —
    E.
    Also poet. for candidatus (= albatus), clothed in white:

    turba,

    Tib. 2, 1, 16:

    pompa,

    Ov. F. 2, 654; 4, 906:

    Roma, i. e. Romani,

    Mart. 8, 65, 6.—
    F.
    Candida sententia = candidi lapilli, Ov. M. 15, 47; v. the pass. in connection, and cf. albus, and calculus, II. D.—
    G.
    Candidus calculus, v. calculus, II. E.— Subst.: candĭda, ae, f., a game or play exhibited by a candidate for office (late Lat.):

    edere candidam,

    Ambros. Serm. 81.—
    II.
    Trop., pure, clear, serene, clean, spotless, etc.
    A.
    Of the voice, distinct, clear, pure, silver-toned (opp. fuscus), Quint. 11, 3, 15; Plin. 28, 6, 16, § 58; perh. also Cic. N. D. 2, 58, 146 (B. and K. with MSS. canorum; cf. Orell. N cr.).—
    B.
    Of discourse, clear, perspicuous, flowing, artless, unaffected:

    elaborant alii in puro et quasi quodam candido genere dicendi,

    Cic. Or. 16, 53. candidum et lene et speciosum dicendi genus, Quint. 10, 1, 121; Gell. 16, 19, 1.—And meton. of the orator himself:

    Messala nitidus et candidus,

    Quint. 10, 1, 113:

    dulcis et candidus et fusus Herodotus,

    id. 10, 1, 73:

    candidissimum quemque et maxime expositum,

    id. 2, 5, 19.—
    C.
    Of purity of mind, character ( poet. and in post-Aug. prose), unblemished, pure, guileless, honest, upright, sincere, fair, candid, frank, open:

    judex,

    Hor. Ep. 1, 4, 1 (integer, verax, purus, sine fuco, sine fallaciā, Schol. Crucq.):

    Maecenas,

    id. Epod. 14, 5:

    Furnius,

    id. S. 1, 10, 86:

    animae,

    id. ib. 1, 5, 41:

    pectore candidus,

    Ov. P. 4, 14, 43:

    ingenium,

    Hor. Epod. 11, 11:

    habet avunculum quo nihil verius, nihil simplicius, nihil candidius novi,

    Plin. Ep. 2, 9, 4; Vell. 2, 116, 5:

    candidissimus omnium magnorum ingeniorum aestimator,

    Sen. Suas. 6, 22:

    humanitas,

    Petr. 129, 11.—
    D.
    Of conditions of life, cheerful, joyous, happy, fortunate, prosperous, lucky:

    convivia,

    joyful, Prop. 4 (5), 6, 71:

    nox,

    id. 2 (3), 15, 1:

    omina,

    id. 4 (5), 1, 67:

    fata,

    Tib. 3, 6, 30, Ov. Tr. 3, 4, 34: dies. id. ib. 2, 142:

    pax,

    Tib. 1, 10, 45:

    natalis,

    id. 1, 7, 64; Ov. Tr. 5, 5, 14.—Hence, adv.: candĭdē.
    1.
    Acc. to I., in dazzling white' vestitus, Plaut. Cas. 4, 1, 10.—
    2.
    Acc. to II., clearly, candidly, sincerely: candide et simpliciter, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1; Quint. 12, 11, 8; Petr. 107, 13.—
    III.
    As adj. propr: Candidum Promontorium, in Zeugitana, now C. Bianco, Mel. 1, 7, 2; Plin. 5, 4, 3, § 23.

    Lewis & Short latin dictionary > candida

  • 8 candidus

    candĭdus, a, um, adj. [candeo], of a shining, dazzling white, white, clear, bright (opp. niger, a glistening black; while albus is a lustreless white, opp. ater, a lustreless black; cf. Serv. ad Verg. G. 3, 82; lsid. Orig. 12, 1, 51; Doed. Syn. III. p. 193 sq.) (class., and in the poets very freq.; in Cic. rare).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Of shining objects, bright:

    stella splendens candida,

    Plaut. Rud. prol. 3:

    sidera,

    Lucr. 5, 1209:

    luna,

    Verg. A. 7, 8:

    lux clara et candida,

    Plaut. Am. 1, 3, 49; so,

    clarā loco luce,

    Lucr. 5, 777:

    stellae,

    Hor. C. 3, 15, 6:

    color candidus Saturni,

    Plin. 2, 18, 16, § 79:

    flamma,

    Val. Fl. 8, 247:

    Taurus (the constellation),

    Verg. G. 1, 217:

    dies,

    Ov. Tr. 2, 142: aqua, Mart, 6, 42, 19: lacte, Varr. ap. Non. p. 483, 6; cf. id. ib. p. 169, 14.—
    2.
    Hence, an epithet of the gods or persons transformed to gods:

    Cupido,

    radiant, Cat. 68, 134:

    Liber,

    Tib. 3, 6, 1:

    Bassareus,

    Hor. C. 1, 18, 11 (cf. id. ib. 1, 2, 31):

    Daphnis,

    Verg. E. 5, 56 Wagn.—
    3.
    Of birds, animals, etc., white:

    anser,

    Lucr. 4, 685:

    avis,

    i. e. the stork, Verg. G. 2, 320; cf. Ov. M. 6, 96:

    ales, i. e. cygnus,

    Auct. Aetn. 88:

    candidior cygnis,

    Verg. E. 7, 38:

    aries,

    id. G. 3, 387:

    agnus,

    Tib. 2, 5, 38:

    equi,

    Tac. G. 10.—
    4.
    Of the dazzling whiteness of snow:

    altā nive candidum Soracte,

    Hor. C. 1, 9, 1; 3, 25, 10; Ov. H. 16, 250; id. M. 8, 373.—
    5.
    Of resplendent beauty of person, splendid, fair, beautiful:

    Dido,

    Verg. A. 5, 571:

    Maia,

    id. ib. 8, 138 Serv.; cf. Serv. ad Verg. E. 5, 56:

    candidus et pulcher puer,

    Hor. Ep. 2, 2, 4:

    puella,

    Cat. 35, 8; Hor. Epod. 11, 27:

    dux,

    id. ib. 3, 9:

    Lampetie,

    Ov. M. 2, 349:

    membra,

    id. ib. 2, 607:

    cutis,

    Plin. 2, 78, 80, § 189:

    pes,

    Hor. C. 4, 1, 27:

    umeri,

    id. ib. 1, 13, 9:

    bracchia,

    Prop. 2 (3), 16, 24:

    colla,

    id. 3 (4), 17, 29:

    cervix,

    Hor. C. 3, 9, 2:

    ora,

    Ov. M. 2, 861:

    sinus,

    Tib. 1, 10, 68:

    dentes,

    Cat. 39, 1 (cf. candidulus) al.—
    6.
    Of the hair, hoary, white (more poet. than canus), Plaut. Most. 5, 2, 27:

    candidior barba,

    Verg. E. 1, 29:

    crinis,

    Val. Fl. 6, 60; cf.:

    inducto candida barba gelu,

    Ov. Tr. 3, 10, 22.—
    7.
    Of trees or plants: pōpulus, the white or silver poplar, Verg. E. 9, 41:

    lilia,

    id. ib. 6, 708; Prop. 1, 20, 38; Ov. M. 4, 355:

    folium nivei ligustri,

    id. ib. 13, 789:

    piper,

    Plin. 12, 7, 14, § 26. —
    8.
    Of textile fabrics, sails, dress, etc.:

    vela,

    Cat. 64, 235:

    tentoria,

    Ov. M. 8, 43:

    vestis,

    Liv. 9, 40, 9: toga, made brilliant by fulling (cf. Liv. 4, 25, 13;

    v. candidatus),

    Plin. 7, 34, 34, § 120; cf. Titinn. ap. Non. p. 536, 23.—So Cicero's oration: In Toga Candida, v. the fragments B. and K. vol. xi. p. 20-25; and the commentary of Asconius, Orell. vol. v. 2, p. 82 sq.— Sup.:

    candidissimus color,

    Vitr. 10, 7; cf. Varr. L. L. 8, § 17 Müll.—
    B.
    Opp. niger, Lucr. 2, 733; Verg. E. 2, 16; id. G. 3, 387; Plin. 12, 10, 42, § 92.—Prov.:

    candida de nigris et de candentibus atra facere,

    to make black white, Ov. M. 11, 315; so,

    acc. to some: nigrum in candida vertere,

    Juv. 3, 30.—
    C.
    In the neutr. absol.:

    ut candido candidius non est adversum,

    Quint. 2, 17, 35; and with a gen.:

    candidum ovi,

    the white of an egg, Plin. 29, 3, 11, § 40 (twice); cf.: album ovi, under album.—
    * D.
    Poet. and causative, of the winds, making clear, cloud-dis-pelling, purifying:

    Favonii,

    Hor. C. 3, 7, 1. —
    E.
    Also poet. for candidatus (= albatus), clothed in white:

    turba,

    Tib. 2, 1, 16:

    pompa,

    Ov. F. 2, 654; 4, 906:

    Roma, i. e. Romani,

    Mart. 8, 65, 6.—
    F.
    Candida sententia = candidi lapilli, Ov. M. 15, 47; v. the pass. in connection, and cf. albus, and calculus, II. D.—
    G.
    Candidus calculus, v. calculus, II. E.— Subst.: candĭda, ae, f., a game or play exhibited by a candidate for office (late Lat.):

    edere candidam,

    Ambros. Serm. 81.—
    II.
    Trop., pure, clear, serene, clean, spotless, etc.
    A.
    Of the voice, distinct, clear, pure, silver-toned (opp. fuscus), Quint. 11, 3, 15; Plin. 28, 6, 16, § 58; perh. also Cic. N. D. 2, 58, 146 (B. and K. with MSS. canorum; cf. Orell. N cr.).—
    B.
    Of discourse, clear, perspicuous, flowing, artless, unaffected:

    elaborant alii in puro et quasi quodam candido genere dicendi,

    Cic. Or. 16, 53. candidum et lene et speciosum dicendi genus, Quint. 10, 1, 121; Gell. 16, 19, 1.—And meton. of the orator himself:

    Messala nitidus et candidus,

    Quint. 10, 1, 113:

    dulcis et candidus et fusus Herodotus,

    id. 10, 1, 73:

    candidissimum quemque et maxime expositum,

    id. 2, 5, 19.—
    C.
    Of purity of mind, character ( poet. and in post-Aug. prose), unblemished, pure, guileless, honest, upright, sincere, fair, candid, frank, open:

    judex,

    Hor. Ep. 1, 4, 1 (integer, verax, purus, sine fuco, sine fallaciā, Schol. Crucq.):

    Maecenas,

    id. Epod. 14, 5:

    Furnius,

    id. S. 1, 10, 86:

    animae,

    id. ib. 1, 5, 41:

    pectore candidus,

    Ov. P. 4, 14, 43:

    ingenium,

    Hor. Epod. 11, 11:

    habet avunculum quo nihil verius, nihil simplicius, nihil candidius novi,

    Plin. Ep. 2, 9, 4; Vell. 2, 116, 5:

    candidissimus omnium magnorum ingeniorum aestimator,

    Sen. Suas. 6, 22:

    humanitas,

    Petr. 129, 11.—
    D.
    Of conditions of life, cheerful, joyous, happy, fortunate, prosperous, lucky:

    convivia,

    joyful, Prop. 4 (5), 6, 71:

    nox,

    id. 2 (3), 15, 1:

    omina,

    id. 4 (5), 1, 67:

    fata,

    Tib. 3, 6, 30, Ov. Tr. 3, 4, 34: dies. id. ib. 2, 142:

    pax,

    Tib. 1, 10, 45:

    natalis,

    id. 1, 7, 64; Ov. Tr. 5, 5, 14.—Hence, adv.: candĭdē.
    1.
    Acc. to I., in dazzling white' vestitus, Plaut. Cas. 4, 1, 10.—
    2.
    Acc. to II., clearly, candidly, sincerely: candide et simpliciter, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 1; Quint. 12, 11, 8; Petr. 107, 13.—
    III.
    As adj. propr: Candidum Promontorium, in Zeugitana, now C. Bianco, Mel. 1, 7, 2; Plin. 5, 4, 3, § 23.

    Lewis & Short latin dictionary > candidus

  • 9 ingenua

    ingĕnŭus, a, um, adj. [ingeno, ingigno].
    I.
    Native, indigenous, not foreign.
    A.
    Lit.:

    fontes,

    Lucr. 1, 230:

    tophus,

    produced in the country, Juv. 3, 20.—
    B.
    Transf., inborn, innate, natural:

    inest in hoc amussitata sua sibi ingenua indoles,

    Plaut. Mil. 3, 1, 38:

    color,

    natural color, Prop. 1, 4, 13. —
    II.
    Free-born, born of free parents.
    A.
    In gen.: ingenuus homo meant formerly one born of a certain or known father, who can cite his father:

    en unquam fando audistis patricios primo esse factos, non de caelo demissos, sed qui patrem ciere possent, id est nihil ultra quam ingenuos,

    Liv. 10, 8, 10:

    ingenui clarique parentes,

    Hor. S. 1, 6, 91; 1, 6, 8.—Esp., subst.: ingĕnŭus, i, m., and ingĕnŭa, ae, f., a free-born man or woman: ingenui sunt qui liberi nati sunt;

    libertini, qui ex justa servitute manumissi sunt,

    Gai. Inst. 1, 11:

    tutela liberantur ingenuae, etc.,

    id. ib. 1, 194;

    but this word differs from liber, inasmuch as the latter signifies also a freedman,

    Plaut. Mil. 4, 1, 15:

    ingenuamne an libertinam,

    id. ib. 3, 1, 189:

    omnis ingenuorum adest multitudo,

    Cic. Cat. 4, 7, 15: Patricios Cincius ait appellari solitos, qui nunc ingenui vocentur, Paul. ex Fest. p. 241 Müll.: libertinos ab ingenuis adoptari posse, Masur. ap. Gell. 5, 19, 11.—
    B.
    In partic.
    1.
    Worthy of a freeman, noble, upright, frank, candid, ingenuous (syn. liberalis):

    nihil apparet in eo ingenuum,

    Cic. Phil. 3, 11, 28; id. Off. 1, 42:

    timiditas,

    id. de Or. 2, 3:

    dolor,

    id. Phil. 10, 9, 18:

    vita,

    id. Fam. 5, 21, 3: est animi ingenui (with inf.), id. ib. 2, 6, 2:

    ingenuis studiis atque artibus delectari,

    id. Fin. 5, 18, 48:

    (with humanae) artes,

    id. de Or. 3, 6, 21:

    ingenui vultus puer ingenuique pudoris,

    Juv. 11, 154:

    amor,

    Hor. C. 1, 27, 16:

    per gemitus nostros ingenuasque cruces,

    and by such sufferings on the part of a freeman as belong only to slaves, Mart. 10, 82, 6:

    fastidium,

    Cic. Brut. 67:

    aperte odisse magis ingenui est, quam, etc.,

    id. Lael. 18, 65:

    astuta ingenuum vulpes imitata leonem,

    Hor. S. 2, 3, 186.—
    2.
    Weakly, delicate, tender (free-born persons being less inured to hardships than slaves; poet.):

    invalidae vires, ingenuaeque mihi,

    Ov. Tr. 1, 5, 72:

    gula,

    Mart. 10, 82, 6.—Hence, adv.: ingĕnŭē, in a manner befitting a person of free or noble birth, liberally; openly, frankly, ingenuously:

    educatus,

    Cic. Fin. 3, 11, 38:

    aperte atque ingenue confiteri,

    id. Fam. 5, 2, 2; id. Att. 13, 27, 1:

    pro suis dicere,

    Quint. 12, 3, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > ingenua

  • 10 ingenuus

    ingĕnŭus, a, um, adj. [ingeno, ingigno].
    I.
    Native, indigenous, not foreign.
    A.
    Lit.:

    fontes,

    Lucr. 1, 230:

    tophus,

    produced in the country, Juv. 3, 20.—
    B.
    Transf., inborn, innate, natural:

    inest in hoc amussitata sua sibi ingenua indoles,

    Plaut. Mil. 3, 1, 38:

    color,

    natural color, Prop. 1, 4, 13. —
    II.
    Free-born, born of free parents.
    A.
    In gen.: ingenuus homo meant formerly one born of a certain or known father, who can cite his father:

    en unquam fando audistis patricios primo esse factos, non de caelo demissos, sed qui patrem ciere possent, id est nihil ultra quam ingenuos,

    Liv. 10, 8, 10:

    ingenui clarique parentes,

    Hor. S. 1, 6, 91; 1, 6, 8.—Esp., subst.: ingĕnŭus, i, m., and ingĕnŭa, ae, f., a free-born man or woman: ingenui sunt qui liberi nati sunt;

    libertini, qui ex justa servitute manumissi sunt,

    Gai. Inst. 1, 11:

    tutela liberantur ingenuae, etc.,

    id. ib. 1, 194;

    but this word differs from liber, inasmuch as the latter signifies also a freedman,

    Plaut. Mil. 4, 1, 15:

    ingenuamne an libertinam,

    id. ib. 3, 1, 189:

    omnis ingenuorum adest multitudo,

    Cic. Cat. 4, 7, 15: Patricios Cincius ait appellari solitos, qui nunc ingenui vocentur, Paul. ex Fest. p. 241 Müll.: libertinos ab ingenuis adoptari posse, Masur. ap. Gell. 5, 19, 11.—
    B.
    In partic.
    1.
    Worthy of a freeman, noble, upright, frank, candid, ingenuous (syn. liberalis):

    nihil apparet in eo ingenuum,

    Cic. Phil. 3, 11, 28; id. Off. 1, 42:

    timiditas,

    id. de Or. 2, 3:

    dolor,

    id. Phil. 10, 9, 18:

    vita,

    id. Fam. 5, 21, 3: est animi ingenui (with inf.), id. ib. 2, 6, 2:

    ingenuis studiis atque artibus delectari,

    id. Fin. 5, 18, 48:

    (with humanae) artes,

    id. de Or. 3, 6, 21:

    ingenui vultus puer ingenuique pudoris,

    Juv. 11, 154:

    amor,

    Hor. C. 1, 27, 16:

    per gemitus nostros ingenuasque cruces,

    and by such sufferings on the part of a freeman as belong only to slaves, Mart. 10, 82, 6:

    fastidium,

    Cic. Brut. 67:

    aperte odisse magis ingenui est, quam, etc.,

    id. Lael. 18, 65:

    astuta ingenuum vulpes imitata leonem,

    Hor. S. 2, 3, 186.—
    2.
    Weakly, delicate, tender (free-born persons being less inured to hardships than slaves; poet.):

    invalidae vires, ingenuaeque mihi,

    Ov. Tr. 1, 5, 72:

    gula,

    Mart. 10, 82, 6.—Hence, adv.: ingĕnŭē, in a manner befitting a person of free or noble birth, liberally; openly, frankly, ingenuously:

    educatus,

    Cic. Fin. 3, 11, 38:

    aperte atque ingenue confiteri,

    id. Fam. 5, 2, 2; id. Att. 13, 27, 1:

    pro suis dicere,

    Quint. 12, 3, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > ingenuus

  • 11 insincerus

    in-sincērus, a, um, adj., not genuine, not pure, adulterated, spoiled; not honest or candid, insincere ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    cruor,

    Verg. G. 4, 285:

    acies,

    imperfect, Prud. Ham. 4.—
    II.
    Trop.:

    philosophus,

    Gell. 5, 3, 7: oblatio, Ambros. de Cain et Abel, 2, 6, § 18; id. in Psa. 118, Serm. 11, § 20.

    Lewis & Short latin dictionary > insincerus

  • 12 sincerus

    sincērus, a, um, adj. [sin- = sim-, v. simplex; root in Sanscr. sama, whole, together; and root skir-, Sanscr. kir-, pour out], clean, pure, sound, not spoiled, uninjured, whole, entire, real, natural, genuine, sincere (class.; esp. freq. in the trop. sense; cf.: simplex, verus, incorruptus).
    I.
    Lit.:

    omnia fucata et simulata a sinceris atque veris (internoscere),

    Cic. Lael. 25, 95:

    aliquem ab omni incommodo, detrimento, molestiā sincerum integrumque conservare,

    unharmed, unhurt, id. Fam. 13, 50, 2:

    corpus (with sine vulnere),

    Ov. M. 12, 100; cf.

    pars,

    id. ib. 1, 191:

    membra,

    Lucr. 3, 717:

    porci sacres,

    sound, Plaut. Men. 2, 2, 16; cf. in comp.: cum jam me sinceriore corpusculo factum diceret (medicus), Gell. 18, 10, 4: sincerum tergum... corium sincerissimum, clear (of weals), Plaut. Rud. 3, 4, 51 sq.; cf.

    so, corium,

    id. Most. 4, 1, 13:

    vas,

    clean, Hor. S. 1, 3, 56; id. Ep. 1, 2, 54:

    ex amphorā primum quod est sincerissimum effluit,

    Sen. Ep. 108, 26:

    lac,

    Col. 7, 8, 1; so,

    Amineum,

    id. 12, 47, 6:

    crocus,

    Plin. 21, 6, 17, § 32:

    axungia,

    id. 28, 9, 37, § 135:

    gemma (opp. sordium plena),

    id. 37, 8, 33, § 110:

    propria et sincera et tantum sui similis gens,

    unmixed, pure, Tac. G. 4; so,

    populus,

    id. H. 4, 64 fin.; Suet. Aug. 40:

    nobilitas,

    Liv. 4, 4, 7:

    nitor,

    Sen. Ep. 66, 46.— Comp.: lux sincerior, App. de Mundo, p. 58, 29.—
    * b.
    Sincerum, adverb.:

    non sincerum sonĕre,

    that it does not ring clearly, is not genuine, Lucr. 3, 873.—
    II.
    Trop.:

    Atheniensium semper fuit prudens sincerumque judicium,

    sound, uncorrupted, Cic. Or. 8, 25:

    nihil erat in ejus (Cottae) oratione nisi sincerum,

    id. Brut. 55, 202; cf.:

    esse videtur Homeri (versus) simplicior et sincerior,

    Gell. 13, 26, 3; so,

    sincera gratia sermonis Attici,

    Quint. 10, 1, 65:

    sincera et integra natura,

    Tac. Or. 28 fin.:

    animus,

    Sen. Cons. Helv. 11, 6:

    vir,

    id. Ep. 73, 4:

    opiniones,

    id. ib. 94, 68:

    Minerva,

    pure, chaste, Ov. M. 8, 664:

    sincerum equestre proelium,

    unmixed, pure, Liv. 30, 11:

    non sincerum gaudium praebere,

    not unmixed, not undisturbed, id. 34, 41; so,

    gaudium,

    id. 44, 44:

    gaudium sincerius,

    Just. 10, 1, 3:

    voluptas,

    Ov. M. 7, 453:

    fama,

    unblemished, Gell. 6, 8, 5:

    Thucydides rerum gestarum pronunciator sincerus,

    honest, candid, upright, Cic. Brut. 83, 287; cf.:

    Fabii Annales, bonae atque sincerae vetustatis libri,

    Gell. 5, 4, 1.— Sup.:

    Q. Claudius optimus et sincerissimus scriptor,

    Gell. 15, 1, 4:

    verus atque sincerus Stoicus,

    id. 1, 2, 7 et saep.:

    mirabilia multa, nihil simplex, nihil sincerum,

    natural, genuine, Cic. Att. 10, 6, 2:

    nihil est jam sanctum neque sincerum in civitate,

    id. Quint. 1, 5:

    aliquid non sinceri,

    id. Div. 2, 57, 118:

    fides,

    Liv. 39, 2, 1:

    concordia,

    Tac. A. 3, 64:

    caritas,

    id. ib. 2, 42.—Hence, advv.
    a.
    sincērē, uprightly, honestly, well, frankly, sincerely: sincere dicere, * Ter. Eun. 1, 2, 97:

    satin' ego oculis utilitatem obtineo sincere, an parum,

    Plaut. Ep. 5, 1, 28:

    sincere et ex animo dicere,

    Cat. 109, 4: pronunciare, * Caes. B. G. 7, 20: agere, Attic. ap. Cic. Att. 9, 10, 9:

    administrare provincias,

    Val. Max. 2, 2, 8.— Comp., Gell. 6 (7), 3, 55.— Sup., Aug. Ep. ad Volus. 3 fin.
    * b.
    sincērĭter, sincerely:

    aliquid cupere,

    Gell. 13, 16, 1; Cod. Just. 8, 28, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > sincerus

См. также в других словарях:

  • Candid — Can*did (k[a^]n d[i^]d), a. [F. candide (cf. It. candido), L. candidus white, fr. cand[=e]re to be of a glowing white; akin to accend[e^]re, incend[e^]re, to set on fire, Skr. chand to shine. Cf. {Candle}, {Incense}.] 1. White. [Obs.] [1913… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Candid — (lat. candidus „schneeweiß, glänzend, klar“), ist ein Name (auch Candidus), siehe Candid (Name) die US amerikanische Fernsehsendung Candid Camera, ähnlich der deutschen „versteckten Kamera“ (siehe Verstehen Sie Spaß?) ein Jazz Label, siehe Candid …   Deutsch Wikipedia

  • candid — CANDÍD, Ă, candizi, de, adj. Plin de candoare; curat, nevinovat, pur, neprihănit. – Din fr. candide, lat. candidus. Trimis de valeriu, 11.02.2003. Sursa: DEX 98  Candid ≠ vinovat, ipocrit Trimis de siveco, 03.08.2004. Sursa: Antonime  CANDÍD… …   Dicționar Român

  • candid — [kan′did] adj. [L candidus, white, pure, sincere < candere: see CANDESCENT] 1. free from prejudice or bias; fair; just; impartial 2. very honest or frank in what one says or writes 3. unposed and informal [a candid photograph] 4. Archaic …   English World dictionary

  • Candid — Candid, von dem lat. candidus, weiß, rein, redlich …   Herders Conversations-Lexikon

  • candid — I adjective aboveboard, apertus sincerus, apparent, blunt, candidus, categorically true, creditworthy, direct, explicit, express, forthright, frank, frankhearted, honest, ingenuous, liber, not lying, objective, open, outright, outspoken, overt,… …   Law dictionary

  • candid — 1620s, white, from L. candidum white; pure; sincere, honest, upright, from candere to shine, from PIE root *kand to glow, to shine (see CANDLE (Cf. candle)). In English, metaphoric extension to frank first recorded 1670s (Cf. Fr. candide open,… …   Etymology dictionary

  • candid — open, *frank, plain Analogous words: truthful, veracious (see corresponding nouns at TRUTH): *fair, dispassionate, impartial, unbiased, just: *sincere: honest, scrupulous, *upright Antonyms: evasive Contrasted words: * …   New Dictionary of Synonyms

  • candid — [adj] honest aboveboard, bluff, blunt, equal, equitable, fair, forthright, frank, free, frontal, genuine, guileless, impartial, ingenuous, just, objective, open, outspoken, plain, right up front*, scrupulous, sincere, straightforward, talking… …   New thesaurus

  • candid — ► ADJECTIVE ▪ truthful and straightforward; frank. DERIVATIVES candidly adverb candidness noun. ORIGIN originally in the sense white : from Latin candidus white …   English terms dictionary

  • candid — adjective Etymology: French & Latin; French candide, from Latin candidus bright, white, from candēre to shine, glow; akin to Welsh can white, Sanskrit candati it shines Date: 1606 1. white < candid flames > 2. free from bias, prejudice, or malice …   New Collegiate Dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»