Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

passus

  • 1 passus

        passus ūs ( gen plur. rarely passūm, L.), m    [1 PAT-], a step, pace: nec terras passibus cuiusquam potuisse peragrari: ferens lassos passūs, O.: sequitur patrem non passibus aequis, V.: passu anili procedere, O.— A footstep, track, trace: si sint in litore passūs, O.— A pace, stride, doublestep (a measure of length, containing five Roman feet), esp. in the phrase, mille passuum, a thousand paces, mile: milia passuum CCXL, Cs.: milia passuum ducenta.
    * * *
    step, pace

    mille passus -- mile; duo milia passuum -- two miles

    Latin-English dictionary > passus

  • 2 passus

        passus adj.    [P. of pando], outspread, outstretched, extended, open: passis manibus implorare, Cs.: velis passis, under full sail: capillus passus, dishevelled, T.: crinibus passis, L.— Spread out, dried, dry: racemi, V.: lac, boiled milk, O.— As subst n., wine of dried grapes, raisin-wine: passo psithia utilior, V.
    * * *
    step, pace

    mille passus -- mile; duo milia passuum -- two miles

    Latin-English dictionary > passus

  • 3 passus

        passus    P. of patior.
    * * *
    step, pace

    mille passus -- mile; duo milia passuum -- two miles

    Latin-English dictionary > passus

  • 4 passus

    1.
    passus, a, um, Part. and P. a. of 2. pando.
    2.
    passus, a, um, Part. of patior.
    3.
    passus, ūs, m. [from the root pat], a step, pace (cf.: gressus, gradus).
    I.
    Lit.: hinc campos celerl passu permensa parumper, Enn. ap. Non. 378, 20 (Ann. v. 74 Vahl.); Plaut. Bacch. 4, 7, 34; Lucr 4, 827; 877; Cic. Leg. 1, 21, 54:

    sequiturque patrem non passibus aequis,

    Verg. A. 2, 724:

    nec longis inter se passibus absunt,

    id. ib. 11, 907:

    rapidis ferri Passibus,

    id. ib. 7, 156; Ov. M. 11, 64:

    per litora lentis Passibus spatiari,

    id. ib. 2, 572:

    passu anili procedere,

    id. ib. 13, 533 et saep.:

    passibus ambiguis Fortuna errat,

    id. Tr. 5, 8, 15:

    caelestis (of glory),

    Plin. 2, 7, 5, § 18.—
    II.
    Transf.
    A.
    A footstep, track, trace:

    si sint in litore passus,

    Ov. H. 19, 27; id. P 2, 6, 21.—
    B.
    A pace, as a measure of length, consisting of five Roman feet:

    stadium centum viginti quinque nostros officit passus, hoc est pedes sexcentos viginti quinque,

    Plin. 2, 23, 21, § 85:

    nec exercitum propius urbem millia passuum ducenta admoverit,

    Cic. Phil. 7, 9, 26; id. Quint. 25, 79; id. Sest. 12, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > passus

  • 5 pando

    1.
    pando, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [for spando; root spa-; Sanscr. spha-, spread, grow; Gr. spaô; cf. spatium].
    I.
    Act., to bend, bow, curve any thing (cf.:

    flecto, curvo): pandant enim posteriora,

    Quint. 11, 3, 122:

    manus leviter pandata,

    id. 11, 3, 100. —
    (β).
    Mid., to bend itself, to bend:

    in inferiora pandantur,

    Plin. 16, 42, 81, § 223; 16, 39, 74, § 189; 16, 40, 79, § 219:

    apes sarcinā pandatae,

    id. 11, 10, 10, § 21:

    firmiora juga sunt alliganda, ut rigorem habeant nec pandentur onere fructuum,

    Col. 4, 16 fin.
    II.
    Neutr., to bend itself, to bend:

    ulmus et fraxinus celeriter pandant,

    Vitr. 2, 9; 6, 11.
    2.
    pando pandi (acc. to Prisc. p. 891 P.), passum, and less freq. pansum (v. Neue, Formenl. 2, p. 567 sq.), 3, v. a., to spread out, extend; to unfold, expand [from the root pat of pateo, cf. petannumi, q. v.] (syn.: explano, explico, extendo).
    I.
    Lit.:

    pandere palmas Ante deum delubra,

    Lucr. 5, 1200; so,

    ad solem pennas,

    Verg. G. 1, 398:

    retia,

    Plin. 9, 8, 9, § 29:

    telas in parietibus latissime,

    id. 29, 4, 27, § 87: aciem, to extend, deploy, = explicare, Tac. H. 2, 25; 4, 33:

    rupem ferro,

    i. e. to split, Liv. 21, 37:

    utere velis, Totos pande sinus,

    Juv. 1, 150.—
    (β).
    With se or pass., to spread one's self, stretch, open out, extend, etc.:

    immensa panditur planities,

    Liv. 32, 4:

    dum se cornua latius pandunt,

    id. 2, 31:

    rosa sese pandit in calices,

    Plin. 21, 4, 10, § 14:

    ubi mare coepit in latitudinem pandi,

    id. 6, 13, 15, § 38:

    si panditur ultra (gremium),

    i. e. is not yet full, Juv. 14, 327.—
    2.
    In partic., in econom. lang., to spread out to dry, to dry fruits:

    ficos pandere,

    Col. 2, 22, 3:

    uvas in sole,

    id. 12, 39, 1.—
    B.
    Transf.
    1.
    To throw open, to open any thing by extending it (mostly poet.;

    syn.: patefacio, aperio, recludo): pandite atque aperite propere januam hanc Orci,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 1:

    pandite, sulti', genas (i. e. palpebras), Enn. ap. Paul. ex Fest. s. v. genas, p. 94 Müll. (Ann. v. 521 Vahl.): dividimus muros et moenia pandimus urbis,

    Verg. A. 2, 234:

    (Cerberus) tria guttura pandens,

    id. ib. 6, 421:

    limina,

    id. ib. 6, 525: agros pingues, to lay open, i. e. to plough up, till, Lucr. 5, 1248:

    piceae tantum taxique nocentes Interdum aut hederae pandunt vestigia nigrae,

    disclose, Verg. G. 2, 257:

    torridam incendio rupem ferro pandunt,

    lay open, split, Liv. 21, 37, 3:

    pandite nunc Helicona, deae,

    Verg. A. 7, 641; 10, 1.—
    2.
    Mid., to open itself, to open: panduntur inter ordines [p. 1297] viae, Liv. 10, 41:

    cum caudā omnis jam panditur Hydra,

    i. e. displays itself, Cic. Arat. 449.—
    II.
    Trop.
    A.
    To spread, extend; and with se, to spread or extend itself:

    cum tempora se veris florentia pandunt,

    Lucr. 6, 359:

    illa divina (bona) longe lateque se pandunt caelumque contingunt,

    Cic. Tusc. 5, 27, 76:

    quaerebam utrum panderem vela orationis,

    id. ib. 4, 5, 9:

    umbriferos ubi pandit Tabrica saltus,

    Juv. 10, 194. —Mid.:

    ab aquilone pandetur malum super omnes,

    Vulg. Jer. 1, 14; see also under P. a. B.—
    B.
    To open:

    viam alicui ad dominationem,

    Liv. 4, 15:

    viam fugae,

    id. 10, 5.—
    2.
    In partic., to unfold in speaking, to make known, publish, relate, explain (mostly poet.):

    omnem rerum naturam dictis,

    Lucr. 5, 54:

    primordia rerum,

    id. 1, 55:

    res altā terrā et caligine mersas,

    Verg. A. 6, 267; 3, 252; 3, 479:

    nomen,

    Ov. M. 4, 679:

    fata,

    Luc. 6, 590:

    Hesiodus agricolis praecepta pandere orsus,

    Plin. H. N. 14, 1, 1, § 3.—Hence,
    A.
    pansus, a, um, P. a., spread out, outspread, outstretched, extended (rare and mostly post-Aug.):

    manibus et pedibus pansis,

    Vitr. 3, 1:

    suppliciter pansis ad numina palmis, Germ. Arat. 68: sago porrectius panso,

    Amm. 29, 5, 48:

    pansis in altum bracchiis,

    Prud. Cath. 12, 170: panso currere carbaso, id. adv. Symm. praef. 1, 48.—
    B.
    passus, a, um (cf.:

    ab eo, quod est pando passum veteres dixerunt, non pansum, etc.,

    Gell. 15, 15, 1), P. a., outspread, outstretched, extended, open.
    1.
    Lit.:

    velo passo pervenire,

    under full sail, Plaut. Stich. 2, 2, 45; so,

    velis passis pervehi,

    Cic. Tusc. 1, 49, 119:

    passis late palmis,

    Caes. B. C. 3, 98:

    passis manibus,

    Plin. 7, 17, 17, § 77; Gell. 15, 15, 3: crinis passus, and more freq. in plur., crines passi, loose, dishevelled hair:

    capillus passus,

    Ter. Phorm. 1, 2, 56; Caes. B. G. 1. 51; 7, 48; Liv. 1, 13; Verg. A. 1, 480 et saep.—Hence, verba passa, loose, relaxed, i. e. prose, App. Flor. 2, 15, p. 352, 1.—
    2.
    Transf.
    (α).
    Spread out to dry (v. supra, I. 2.); hence, dried, dry:

    uvae,

    i. e. raisins, Col. 12, 39, 4; Front. Ep. ad M. Caes. 4, 4 Mai; Vulg. Num. 6, 4; so,

    acini,

    Plin. 14, 1, 3, § 16:

    racemi,

    Verg. G. 4, 269:

    rapa,

    Plin. 18, 13, 34, § 127:

    uva passa pendilis,

    Plaut. Poen. 1, 2, 99:

    lac passum,

    boiled milk, Ov. M. 14, 274.—Hence,
    (β).
    Transf.: rugosi passique senes, dried up, withered, Lucil. ap. Non. 12, 5 (Sat. 19, 11).— Hence, subst.: passum, i, n. (sc. vinum), wine made from dried grapes, raisin-wine: passum nominabant, si in vindemiā uvam diutius coctam legerent, eamque passi essent in sole aduri, Varr. ap. Non. 551, 27; Plaut. Ps. 2, 4, 51:

    passo psythia utilior,

    Verg. G. 2, 93; Juv. 14, 271; cf. Col. 12, 39, 1; Plin. 14, 9, 11, § 81; Pall. 11, 19, 1:

    passum quo ex sicciore uva est, eo valentius est,

    Cels. 2, 18.—
    3.
    Trop.: verba passa, prose (post-class.), App. Flor. p. 352, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > pando

  • 6 patior

    pătĭor, passus, 3, v. dep. ( act. archaic collat. form patiunto, Cic. Leg. 3, 4, 11: patias, Naev. ap. Diom. p. 395 P.) [cf. Greek PATh, PENTh-, pepontha, penthos], to bear, support, undergo, suffer, endure (syn.: fero, tolero).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Tu fortunatu's, ego miser:

    patiunda sunt,

    Plaut. Most. 1, 1, 46; id. Am. 3, 2, 64:

    fortiter malum qui patitur, idem post potitur bonum,

    id. As. 2, 2, 58 Ussing (al. patitur bonum):

    o passi graviora!

    Naev. 1, 24; Verg. A. 1, 199; Cic. Univ. 6:

    belli injurias,

    id. Phil. 12, 4, 9:

    servitutem,

    id. ib. 6, 7, 19:

    toleranter dolores pati,

    id. Tusc. 2, 18, 43:

    gravissimum supplicium,

    Caes. B. C. 2, 30:

    omnia saeva,

    Sall. J. 14, 10:

    et facere et pati fortiter,

    Liv. 2, 12:

    haec patienda censeo potius, quam, etc.,

    id. 21, 13:

    Hannibal damnum haud aegerrime passus est,

    id. 22, 41:

    exilium,

    Verg. A. 2, 638:

    pauperiem,

    Hor. C. 3, 2, 1. [p. 1315] aliae nationes servitutem pati possunt, populi Romani propria est libertas, Cic. Phil. 6, 7, 19:

    extremam pati fortunam,

    Caes. B. C. 2, 32:

    aequo animo magnum morbum pati,

    Sen. Ep. 66, 36:

    mentietur in tormentis qui dolorem pati potest,

    Quint. 5, 10, 70:

    qui nec totam servitutem pati possunt, nec totam libertatem,

    Tac. H. 1, 16:

    non potest generosus animus servitutem pati,

    Sen. Contr. 4, 24, 1:

    hiemem et aestatem juxta pati,

    Sall. J. 85, 33.—
    (β).
    Absol.:

    dolor tristis res est... ad patiendum tolerandumque difficilis,

    Cic. Tusc. 2, 7, 18; Ov. Am. 1, 8, 75.—
    2.
    To suffer, have, meet with, be visited or afflicted with (mostly postAug.):

    poenam,

    Quint. 11, 3, 32; Plin. Ep. 2, 11, 20; Val. Max. 6, 2, 1; Sen. Contr. 1, 5, 6:

    incommodum,

    Quint. 11, 3, 32:

    vim,

    Suet. Ner. 29:

    quicquid in captivum invenire potest, passurum te esse cogita,

    Curt. 4, 6, 26:

    mortem pati,

    Lact. Epit. 50, 1; Sen. Ep. 94, 7:

    indignam necem,

    Ov. M. 10, 627:

    mortem,

    id. Tr. 1, 2, 42:

    rem modicam,

    Juv. 13, 143:

    adversa proelia,

    Just. 16, 3, 6:

    infamiam,

    Sen. Ep. 74, 2:

    sterilitatem famemque,

    Just. 28, 3, 1:

    cladem pati (post-Aug. for cladem accipere, etc.),

    Suet. Caes. 36 init.; so,

    naufragium,

    Sen. Herc. Oet. 118:

    morbum,

    Veg. 1, 17, 11; Gell. 17, 15, 6:

    cruciatus corporis,

    Sen. Suas. 6, 10:

    ultima,

    Curt. 3, 1, 6:

    injuriam,

    Sen. Ep. 65, 21:

    ut is in culpā sit, qui faciat, non is qui patiatur injuriam,

    Cic. Lael. 21, 78; cf.:

    de tribus unum esset optandum: aut facere injuriam nec accipere... optimum est facere, impune si possis, secundum nec facere nec pati,

    id. Rep. 3, 13, 23.—
    B.
    In partic.
    1.
    In mal. part., to submit to another's lust, to prostitute one's self, Plaut. Capt. 4, 2, 87; cf. Sall. C. 13, 3; Sen. Q. N. 1, 16; Petr. 25; 140.—
    2.
    To suffer, to pass a life of suffering or privation ( poet.):

    certum est in silvis inter spelaea ferarum Malle pati,

    Verg. E. 10, 53:

    novem cornix secula passa,

    Ov. M. 7, 274; Luc. 5, 313; Sen. Thyest. 470. —
    II.
    Transf.
    A.
    To suffer, bear, allow, permit, let (syn.:

    sino, permitto): illorum delicta,

    Hor. S. 1, 3, 141.—With acc. and inf.:

    neque tibi bene esse patere, et illis, quibus est, invides,

    Plaut. Ps. 4, 7, 36; Ter. Phorm. 3, 3, 3:

    siquidem potes pati esse te in lepido loco,

    Plaut. Poen. 3, 3, 83:

    ista non modo homines, sed ne pecudes quidem passurae esse videntur,

    Cic. Cat. 2, 9, 20:

    nobiscum versari jam diutius non potes: non feram, non patiar, non sinam,

    id. ib. 1, 5, 10:

    quantum illius ineuntis aetatis meae patiebatur pudor,

    id. de Or. 2, 1, 3:

    nullo se implicari negotio passus est,

    id. Lig. 1, 3:

    duo spondei non fere se jungi patiuntur,

    Quint. 9, 4, 101:

    aut persuasurum se aut persuaderi sibi passurum,

    Liv. 32, 36, 2:

    ut vinci se consensu civitatis pateretur,

    id. 2, 2, 9; 6, 23, 8; Curt. 8, 9, 23.—With acc.:

    neque enim dilationem pati tam vicinum bellum poterat,

    Liv. 1, 14, 6:

    recentis animi alter (consul)... nullam dilationem patiebatur,

    id. 21, 52, 2.—With quin:

    non possum pati, Quin tibi caput demulceam,

    Ter. Heaut. 4, 5, 13:

    nullum patiebatur esse diem, quin in foro diceret,

    Cic. Brut. 88, 302.— Poet. with part.:

    nec plura querentem Passa,

    Verg. A. 1, 385; 7, 421 (= passa queri, etc.).—Hence, facile, aequo animo pati, to be well pleased or content with, to acquiesce in, submit to: aegre, iniquo animo, moleste pati, to be displeased, offended, indignant at:

    quaeso aequo animo patitor,

    Plaut. As. 2, 2, 108:

    apud me plus officii residere facillime patior,

    Cic. Fam. 5, 7, 2; 1, 9, 21:

    consilium meum a te probari... facile patior,

    id. Att. 15, 2, 2; id. Verr. 2, 3, 2, § 5:

    cum indigne pateretur nobilis mulier... in conventum suam mimi filiam venisse,

    id. ib. 2, 5, 12, §

    31: periniquo patiebar animo, te a me digredi,

    id. Fam. 12, 18, 1; Liv. 4, 18.—
    2.
    To submit:

    patior quemvis durare laborem,

    Verg. A. 8, 677:

    pro quo bis patiar mori,

    Hor. C. 3, 9, 15.—
    B.
    To experience, undergo, to be in a certain state of mind or temper:

    nonne quiddam pati furori simile videatur,

    Quint. 1, 2, 31.—
    C.
    In gram., to be passive, to have a passive sense:

    (verbum) cum haberet naturam patiendi,

    a passive nature, Quint. 1, 6, 10:

    modus patiendi,

    id. 1, 6, 26; 9, 3, 7.— Hence, pătĭens, entis, P. a., bearing, supporting, suffering, permitting.
    A.
    Lit.:

    amnis navium patiens,

    i. e. navigable, Liv. 21, 31, 10:

    vomeris,

    Verg. G. 2, 223: vetustatis, lasting, Plin. 11, 37, 76, § 196:

    equus patiens sessoris,

    Suet. Caes. 61.—
    B.
    Transf.
    1.
    That has the quality of enduring, patient:

    nimium patiens et lentus existimor,

    Cic. de Or. 2, 75, 305:

    animus,

    Ov. P. 4, 10, 9.— Comp.:

    meae quoque litterae te patientiorem lenioremque fecerunt,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14.— Sup.:

    patientissimae aures,

    Cic. Lig. 8, 24:

    patientissimus exercitus,

    Caes. B. C. 3, 96.—
    2.
    That has the power of endurance, firm, unyielding, hard ( poet.):

    patiens aratrum,

    Ov. Am. 1, 15, 31:

    saxo patientior illa Sicano,

    Prop. 1, 16, 29.—Hence, adv.: pătĭenter, patiently:

    alterum patienter accipere, non repugnanter,

    Cic. Lael. 25, 91:

    patienter et fortiter ferre aliquid,

    id. Phil. 11, 3, 7:

    patienter et aequo animo ferre difficultates,

    Caes. B. C. 3, 15:

    prandere olus,

    Hor. Ep. 1, 17, 13.— Comp.:

    patientius alicujus potentiam ferre,

    Cic. Fam. 1, 8, 4.— Sup.:

    patientissime ferre aliquid,

    Val. Max. 4, 3, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > patior

  • 7 prolixus

    prō-lixus, a, um, adj. [laxus], stretched far out, long, broad (syn.: latus, spatiosus).
    I.
    Lit. (not in Cic.):

    capillus passus prolixus,

    Ter. Heaut. 2, 3, 49 Umpfenb. (Fleck. prolixe):

    comae,

    Ov. Tr. 4, 2, 34:

    barba,

    Verg. E. 8, 34 (Forbig. promissa):

    caudae (opp. breves),

    Varr. R. R. 2, 2, 3:

    villi,

    Col. 7, 3, 7:

    arbores,

    Varr. R. R. 1, 9, 5:

    ramus,

    Suet. Vesp. 5:

    cervix,

    Col. 7, 3, 7:

    statura,

    id. 1, 9, 3; cf.:

    prolixo corpore erat,

    Suet. Claud. 30:

    tunicae,

    Gell. 7, 12. — Comp.:

    arator prolixior,

    taller, stouter, Col. 1, 9, 3:

    prolixiora quaedam nascuntur,

    Varr. R. R. 1, 6, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., long, extended (ante- and postclass.):

    prolixae aetatis homines,

    i. e. of great age, Dig. 50, 6, 5 fin.; cf.:

    prolixioris temporis spatium,

    ib. 49, 14, 45:

    non tam prolixo provolat ictu,

    far-reaching, distant, Lucr. 4, 1245:

    si cognitio prolixiorem tractatum habeat,

    Dig. 33, 1, 13.— Sup.:

    labor (with largus),

    Jul. Val. Rer. Gest. Alex. M. 1, 57 Mai.— Neutr. adverb.:

    prolixum ejulare,

    greatly, violently, App. M. 8, p. 205, 15. —
    B.
    In partic.
    1.
    in speech, prolix (post-class.):

    cujus exemplum, ne sim prolixus, omisi,

    Macr. S. 3, 7 fin.
    2.
    Comprehensive in meaning (post-class.):

    existimo longe esse amplius, prolixius, fusius in significandā totius prope civitatis multitudine mortales quam homines dixisse,

    Gell. 13, 28, 3 —
    3.
    Of circumstances, favorable, fortunate (class.): rebus secundis atque prolixis atque prosperis, Cato ap. Gell. 7, 3, 14:

    cetera spero prolixa esse his duntaxat,

    Cic. Att. 1, 1, 2.—
    4.
    Of disposition and conduct, well-disposed, obliging, courteous (Ciceron.):

    prolixa beneficaque natura,

    Cic. Fam. 3, 8, 8:

    animus libens et prolixus,

    id. Att. 16, 16, C, 4:

    Ariobarzanes in Pompeium prolixior,

    id. ib. 6, 3, 5.—Hence, adv.: prō-lixē, largely, abundantly, copiously (class.):

    capillus passus prolixe et circum caput Rejectus neglegenter,

    Ter. Heaut. 2, 3, 49 Fleck. (Umpfenb. passus prolixus):

    prolixe cumulateque facere aliquid,

    Cic. Fl. 36, 89:

    prolixe et celeriter facere aliquid,

    id. Att. 16, 16, A, §

    6: prolixe fuseque laudare,

    Gell. 5, 1, 2:

    promittere,

    Cic. Fam. 7, 5, 1:

    in quo (delectu) parum prolixe respondent Campani coloni,

    do not announce themselves in very great numbers, id. Att. 7, 14, 2:

    arbores prolixe foliatae,

    App. M. 4, p. 143, 15.— Comp.:

    largius prolixiusque fruere,

    Gell. 1, 22, 10:

    fabulari,

    id. 12, 1, 4:

    accipit hominem prolixius,

    Ter. Eun. 5, 8, 52:

    fovere aliquem,

    Suet. Tit. 7; cf.:

    et factus in agoniā, prolixius orabat,

    more earnestly, Vulg. Luc. 22, 44.

    Lewis & Short latin dictionary > prolixus

  • 8 pandō

        pandō pandī, passus, ere    [2 PAT-], to spread out, extend, unfold, expand: ad solem pennas, V.: pictā spectacula caudā, H.: sinūs (i. e. vela), Iu.: panditur planities, extends, L.: dum se cornua latius pandunt, open out, L.: si panditur ultra (gremium), i. e. is not yet full, Iu.— To throw open, open, lay open: moenia urbis, V.: hederae pandunt vestigia nigrae, disclose, V.: rupem ferro, split, L.: panduntur inter ordines viae, open, L.— Fig., to spread, extend: alia divina (bona) longe lateque se pandunt, i. e. extend their influence: vela orationis.— To open: cuiquam ad dominationem pandere viam, L.—Of speech, to unfold, make known, publish, reveal, explain: res caligine mersas, V.: oraculum, Ct.: quae nunc panduntur fatis, L. (oracle): Pandite, Musae, Unde, etc., O.
    * * *
    pandere, pandi, passus V

    Latin-English dictionary > pandō

  • 9 patior

        patior passus, ī, dep.,    to bear, support, undergo, suffer, endure: quidvis, T.: dolor ad patiendum tolerandumque difficilis: dolorem: omnia saeva, S.: damnum haud aegerrime, L.: servitutem: extremam fortunam, Cs.—To suffer, meet with, be visited by, undergo: indignam necem, O.: rem modicam, Iu.: ultima, Cu.: iniuriam: quicquid in captivum invenire potest, Cu.: Certum est in silvis inter spelaea ferarum Malle pati, V.—To suffer, endure, bear, allow, permit, let: neque dilationem pati bellum poterat, L.: illorum delicta, H.: illam cum illo ut patiar nuptam? T.: per suos finīs eos ire pati, Cs.: ne pecudes quidem passurae esse videntur: neque consilio priorem alium pati, S.: ut vinci se consensu civitatis pateretur, L.: Cum pateris sapiens vocari, H.: patiar inconsultus haberi, H.: nullum patiebatur esse diem, quin in foro diceret: nec plura querentem Passa Venus (i. e. nec passa queri), V.—In phrases with facile, aequo animo, or their opposites, to be disposed, acquiesce, submit: apud me plus offici residere facillime patior, am quite content: consilium meum a te probari... facile patior, am well pleased: indigne pati filiam venisse, was offended: periniquo patiebar animo, te a me digredi, was greatly disappointed.—To submit: patior quemvis durare laborem, V.: Pro quo bis patiar mori, H.
    * * *
    pati, passus sum V DEP
    suffer; allow; undergo, endure; permit

    Latin-English dictionary > patior

  • 10 ad - hūc

        ad - hūc adv.    of time, until now, heretofore, hitherto, as yet: sicut adhuc fecerunt, speculabuntur: unde est adhuc bellum tractum, nisi, etc., all this time: adhuc ignota precatur flumina, hitherto, V.: qui me passus est usque adhuc facere, etc., always till now, T. — Esp., to this point, to this place, hitherto, thus far: adhuc ea dixi, cur, etc., up to this point: satis adhuc nullum emolumentum vidistis, long enough already, L.: erat adhuc inpudens, qui teneret, so.—Adhuc non, or neque adhuc, not as yet, not to this time: nihil adhuc, nothing as yet, or not at all as yet: numquam adhuc, never as yet, never yet: maximis iniuriis adfecti, adhuc non venerunt: Cui neque fulgor adhuc nec dum sua forma recessit, V.: quā pugnā nihil adhuc exstitit nobilius, N.—For etiam nunc, yet, still: adhuc tranquilla res est, it is still quiet, T.: exercitus ignotus adhuc duci suo, L.: si quis adhuc precibus locus, V.—Colloq. and late, still, besides, in addition: et adhuc adfluebat omnis inventus, Ta.: melius quidem adhuc eae civitates, etc., still better is the condition of, etc., Ta.

    Latin-English dictionary > ad - hūc

  • 11 āles

        āles ālitis, gen plur. ālitum, and poet. ālituum, adj. and subst.    [ala].    I. Adj, winged: avis: deus, i. e. Mercury, O.: minister fulminis (i. e. aquila), H.: (Venus) purpureis ales oloribus, borne on the wings of bright swans, H. — Quick, hasty, rapid, swift: rutili tres ignis et alitis Austri, V.: passus, O.—    II. Subst m. and f a bird: fulvus Iovis, i. e. aquila, V.: Phoebeïus, the raven, O.: albus, the swan, H.: Aetheriā lapsa plagā Iovis ales, V.: regia, O.—Esp., in augury, alites are birds whose flight is significant (cf. oscen, a bird whose song is regarded in augury). — Hence, augury, omen, sign: lugubris, H.: potiore alite, H.—Ales canorus, a swan (of a poet), H.: Maeonii carminis, i. e. the singer of a Maeonian (Homeric) song, H.
    * * *
    I
    (gen.), alitis ADJ
    winged, having wings; swift/quick

    ales deus -- Mercury; ales puer -- Cupid

    II
    bird; (esp. large); winged god/monster; omen/augury

    Latin-English dictionary > āles

  • 12 anīlis

        anīlis e, adj.    [anus], of an old woman: voltus, V.: passus, O.—Old-womanish, anile, silly: ineptiae: fabellae, H.
    * * *
    anilis, anile ADJ
    old-womanish; of an old woman; inflicted by an old woman; old wives tale

    Latin-English dictionary > anīlis

  • 13 antīquō

        antīquō āvī, ātus, āre    [antiquus], of a bill, to reject, not to pass: legem antiquari passus est: legem tribūs antiquarunt (opp. iuserunt), L.
    * * *
    antiquare, antiquavi, antiquatus V TRANS
    reject (bill); vote for the rejection

    Latin-English dictionary > antīquō

  • 14 capillus

        capillus ī, m    [caput].— Sing collect., the hair of the head, hair: passus, T.: involare alcui in capillum, T.: pexus: horridus: capillo esse promisso, long, Cs.: longus, N.: horrens, Ta.: niger, H.: fulvus, O.: capillum promisisse, L.: candente carbone sibi adurebat capillum, the beard.—Of the cony: cuniculi, Ct.— Plur, hairs, the hair: erant illi compti capilli: uncti, H.
    * * *
    hair; hair of head; single hair; hair/fur/wool of animals; hair-like fiber

    Latin-English dictionary > capillus

  • 15 con-iungō

        con-iungō iūnxī, iūnctus, ere,    to fasten together, connect, join, unite, gather: calamos cerā, V.: eam epistulam cum hac: huic (navi) alteram, Cs.: dextrae dextram, O.—Fig., to join, unite, associate: cohortes cum exercitu, Cs.: alquem cum deorum laude, i. e. put on an equality with: cum reo criminum societate coniungi: noctem diei, added, Cs.: arma finitimis, L.: se in negotio: vocalīs, to contract: bellum, to wage in concert: ne tantae nationes coniungantur, Cs.: passūs, walk together, O.: dictis facta, to add, Ta.: abstinentiam cibi, to persist in, Ta.—To compose, compound, make up: e duplici genere voluptatis coniunctus: conubia Sabinorum. — To connect, unite, attach, ally: se tecum adfinitate, N.: tota domus coniugio coniungitur: alquam alcui matrimonio, L.: coniungi Poppaeae, Ta.: (eum) sibi, Cs.: Ausonios Teucris foedere, V.: amicitiam: societatem, S.: bellum, to unite in: cum amicis iniuriam.

    Latin-English dictionary > con-iungō

  • 16 dum

        dum conj.    [1 dum], while, whilst, at the time that, during the time in which, where: dum conantur, annus est, T.: dum de his disputo iudiciis: dum ea conquiruntur, ad Rhenum contenderunt, Cs.: Haec canebam, Caesar dum Fulminat, V.: haec dum geruntur: dum ea parant, L.: dum tempus teritur, repente, etc., L.: dum Appium orno, subito, etc.: ne bellum differretur, dum aeger conlega erat, L.: dum is in aliis rebus erat occupatus: qui, dum ascendere conatus est, vēnit in periculum: dum oculos hostium certamen averterat, capitur murus, L.: dum ad se omnia trahant, nihil relictum esse, L.: ut, dum sine periculo liceret, excederet, Cs.: dum intentus in eum se rex totus averteret, etc., L.: Illa, dum te fugeret, non vidit, V.—Of a period of time, while, all the time that, as long as: vixit, dum vixit, bene, T.: dum ego in Siciliā sum, nulla statua deiecta est: haec civitas dum erit laetabitur: causas innecte morandi, Dum desaevit hiemps, V.: dum longius aberant Galli, posteaquam, etc., Cs.: dum auxilia sperastis, postquam, etc., L.: se duces, usque dum per me licuerit, retinuisse.—Of immediate succession, to the time when, all the time till, until: ut me maneat, dum argentum aufero, T.: Tityre, dum redeo, pasce capellas, V.: mansit usque ad eum finem, dum iudices reiecti sunt: non exspectandum sibi, dum pervenirent, Cs.: Multa passus, dum conderet urbem, V.: differant in tempus aliud, dum defervescat ira.—In restrictive clauses, as long as, if so be that, provided that, if only: dum res maneant, verba fingant: oderint, dum metuant: laborem pati, dum poenas caperent, S.—With modo (often written dummodo): mea nil re fert, dum patiar modo, T.: feram libenter, dum modo vobis salus pariatur: quālibet, dum modo tolerabili, condicione transigere.—With tamen: firmissimum quodque sit primum, dum illud tamen teneatur, etc.—With ne, so long as not, provided that not, if only not: dum arator ne plus decumā det: peccate, dum ego ne imiter tribunos, L.
    * * *
    while, as long as, until; provided that

    Latin-English dictionary > dum

  • 17 horridus

        horridus adj. with comp.    [HORS-], standing on end, rough, shaggy, bristly, prickly: barbula: caesaries, O.: Horridior rusco, V.: densis hastilibus horrida myrtus, V.— Rough, rude, crude, rugged, wild, savage: pecudis iecur: pastor, O.. Acestes in iaculis, V.: Silvanus, H.: Sedes Taenari, H.: Hiemps tremulo venit horrida passu, O.: Iuppiter austris, V.: stiria, V.: fluctus, H.— Unkempt, with dishevelled hair: Capillus passus, ipsa horrida, T.: mater, Iu.—Fig., in character or manners, rough, rude, blunt, stern, unpolished, uncouth: vitā, oratione: miles: Fidens iuventus horrida bracchiis, H.: gens, V.: horridus irā (Boreas), O.: horridiora verba: numerus Saturnius, H.— Causing tremor, exciting horror, terrible, frightful, horrid: horridiores aspectu, Cs.: acies, V.: virga (mortis), H.: iussa, V.
    * * *
    horrida, horridum ADJ
    wild, frightful, rough, bristly, standing on end, unkempt; grim; horrible

    Latin-English dictionary > horridus

  • 18 iners

        iners ertis, adj. with comp. and sup.    [2 in+ars], without skill, unskilful, incompetent: artes, quibus qui carebant, inertes nominabantur: scriptor, H.: superando inertīs, O.: homo non inertissimus.— Helpless, weak, inactive, indolent, sluggish, worthless: gerro, iners, etc., T.: exercitus, S.: senectus: homo inertior: Corpora, non-combatants, V.: inertissimum otium: inertissima segnitia: genus interrogationis, idle: umor, stagnant, V.: pondus, dead, O.: passus, sluggish, O.: glebae, without cultivation, V.: terra, motionless, H.: horae, leisure, H.: palmae, unarmed, V.: oculi, expressionless, V.: versūs, dull, H.: querellae, L.: neque quicquam inertius habetur, effeminate, Cs.: caro, insipid, H.: frigus, benumbing, O.
    * * *
    inertis (gen.), inertior -or -us, inertissimus -a -um ADJ
    helpless, weak, inactive, inert, sluggish, stagnant; unskillful, incompetent

    Latin-English dictionary > iners

  • 19 īnfimus or īnfumus

        īnfimus or īnfumus adj. sup.    [cf. inferus], lowest, last (cf. īmus, but of the lowest of several objects, infimus is used): radices montis, Cs.: cum scripsissem haec infima: arā, lowest part: sub infimo colle, foot, Cs.: collis passūs circiter CC infimus apertus, at the bottom, Cs.—As subst n., the lowest part, bottom: collis leniter ab infimo acclivis, at the foot, Cs.: ad infimum, at the bottom, Cs.—Fig., lowest, meanest, basest: esse infra infumos Homines, T.: quisquam: faex populi: infimo loco natus: summos cum infimis pari iure retinebat: preces, most humble, L.

    Latin-English dictionary > īnfimus or īnfumus

  • 20 ita

        ita adv.    [2 I-].    I. In gen., referring to what precedes, in this manner, in this wise, in such a way, so, thus, accordingly, as has been said: des operam ut investiges sitne ita: Ita aiunt, T.: his rebus ita actis, S.: factum est ita: ita digerit omina Calchas, such is his interpretation, V.: quae cum ita sint, and since this is so, and accordingly: quod cum ita sit.—Referring to what follows, thus, in the following manner, as follows, in this way: ita censes; publicandas pecunias, etc., S.: is ita cum Caesare egit; si, etc., Cs.: ita constitui, fortiter esse agendum.—In affirmation, yes, it is so, just so, true: quid istic tibi negotist? Dav. mihin'? Si. Ita, T.: an laudationes? ita, inquit Antonius: Davusne? ita, H.: itast, T.: non est ita: ita prorsus: ita plane.—In interrogations, expecting an affirmative answer: itane? really? truly? is it so?: Itan credis? T.: itane est?: itane tandem?—In the phrase, quid ita? implying reproach or surprise, why so? how is that? what do you mean?: accusatis Sex. Roscium. quid ita?: quid ita passus est Eretriam capi? L.—    II. Esp., in comparisons, so, thus, just, in the same way: ita ut res sese habet, T.: ita vero, Quirites, ut precamini, eveniat: ut homo est, ita morem geras, T.: ita loquor, quasi ego fecerim, etc.: me consulem ita fecistis, quo modo pauci facti sunt: castra ita posita, tamquam procul abesset hostis, L.—Correl. with ut, in parallel clauses: in pace ita ut in bello, alike in peace, etc., S.: ut Eurysthei filios, ita suos configebat, his own, as well as, etc.—In oaths or emphatic wishes, so, if it be true: Ita me di ament, non nil timeo, i. e. so help me, T.: sollicitat, ita vivam, me tua valetudo: ita me referat tibi Iuppiter, V.: tecum esse, ita mihi omnia quae opto contingant, ut vehementer velim.—    III. Praegn., of kind or quality, so, such, of this nature, of this kind: ita sunt res nostrae: ita inquam (i. e. hoc dico).—Of a natural consequence or inference, so, thus, accordingly, under these circumstances, in this manner, therefore: ita sine periculo, etc., Cs.: ita praetorium missum, L.: ita Iovis illud sacerdotium per hanc rationem Theomnasto datur: ita fit ut animus iudicet, etc., thus it comes to pass: ita fit ut deus ille nusquam prorsus appareat, hence it follows.—In restriction, on the condition, on the assumption, in so far, to such an extent, only in so far: haec ita administrabat, ut, etc., Cs.: cuius ingenium ita laudo, ut non pertimescam: pax ita convenerat, ut Etruscis Latinisque fluvius finis esset, L.: ita admissi captivi, ne tamen iis senatus daretur, L.—Of degree, so, to such a degree, so very, so much: ita fugavit Samnites, ut, etc., L.: iudices ita fortes tamen fuerunt, ut... vel perire maluerint, quam, etc.: ita acriter... itaque repente, Cs. —With negatives, not very, not especially: non ita magnus numerus, Cs.: non ita lato interiecto mari: accessione utuntur non ita probabili: post, neque ita multo, N.
    * * *
    thus, so; therefore

    Latin-English dictionary > ita

См. также в других словарях:

  • PASSUS — apud Matthaeum Paris. p. 443. angustias et claustra itineris montiumque denotat. Ita enim is, Dum per quoddam iter arctissimum, quod vulgariter Passus dicitur, forent transituri. Sic Matth. Westmonasteriensis A. C. 1260. Emanavit a Cancelllaria… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Passus — Sm Abschnitt per. Wortschatz fach. (16. Jh.) Entlehnung. Entlehnt aus l. passus, das eigentlich Schritt bedeutet aber kanzleisprachlich auch (einzelne) Angelegenheit, Fall .    Ebenso nndl. passus, ne. passus, nschw. passus, nnorw. passus;… …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Passus — Pas sus, n.; pl. L. {Passus}, E. {Passuses}. [L., a step, a pace. See {Pace}.] A division or part; a canto; as, the passus of Piers Plowman. See 2d {Fit}. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Passus — Pas sus, n.; pl. L. {Passus}, E. {Passuses}. [L., a step, a pace. See {Pace}.] A division or part; a canto; as, the passus of Piers Plowman. See 2d {Fit}. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Passus — »Abschnitt, Textstelle«: Das seit dem 16. Jh. bezeugte Fremdwort wurde in der Kanzleisprache aus gleichbed. mlat. passus übernommen, das auf lat. passus »Schritt« (vgl. ↑ Pass) zurückgeht …   Das Herkunftswörterbuch

  • Passus — (lat., Pl. passūs) steht für einen Absatz ein römisches Längenmaß, siehe Alte Maße und Gewichte (Römische Antike) Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur Unterscheidung mehrerer mit demselben Wort b …   Deutsch Wikipedia

  • Passus — (lat.), 1) Längenmaß = 5 Fuß, s. Schritt; 2) (Lit.), Stelle in einer Schrift …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Passus — (lat., »Schritt«), bei den Römern ein Maß von 5 Fuß (= 2 gradus oder 2×21/2 Fuß), die Entfernung von dem Punkte, wo im Gehen ein Fuß aufgehoben, bis dahin, wo er niedergesetzt wird, in unserm Sinn ein Doppelschritt; 1000 P. (mille p.) sind eine… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Passus — (lat., »Schritt«), altröm. Längenmaß von 5 röm. Fuß = 1,479 m; auch s.v.w. Schriftstelle …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Passus —    • Passus,          см. Mensura, Мера …   Реальный словарь классических древностей

  • passus — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. u, Mc. passussie {{/stl 8}}{{stl 7}} fragment tekstu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Odczytać kilka passusów z pamiętnika. <łac.> {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»