-
21 raz1
Ⅰ m (G razu) 1. (ilość wystąpień) time- tylko raz only once- zrobić coś raz/dwa razy/trzy razy to do sth once/twice/three times- setki razy hundreds of times- dwa razy większy/droższy twice as big/expensive- trzy/dziesięć razy szybszy three/ten times as fast a. faster- dwa razy więcej osób/czasu twice as many people/as much time- sprzedał dom trzy razy drożej, niż kupił he sold the house for three times the price he paid for it- półtora raza więcej wypadków niż rok temu one and a half times more accidents than last year- podróż trwała kilka razy dłużej niż zwykle the journey lasted several times as long as usual- zrobiłbym to sto razy lepiej I’d do it way a. a hundred times better- jest tysiąc razy przystojniejszy od brata he’s way more handsome than his brother- choć a. chociaż raz chciałbym… just for once I’d like to…- ile razy? how many times?- ile razy mam powtarzać? how many times do I have to repeat myself?- ile razy go widzę, zawsze wygląda na zadowolonego whenever I see him he looks happy, every time I see him he looks happy- ileż to razy próbowałem go przekonać! how many times have I tried to convince him?- to się zdarzyło już tyle razy, że… it already happened so many times that…- pierwszy/drugi/ostatni raz a. po raz pierwszy/drugi/ostatni for the first/second/last time- zawsze kiedyś jest ten pierwszy raz there’s always a first time- kolejny raz a. po raz kolejny once again- po raz ostatni widziałem go w… I last saw him in…- kiedy z nim ostatni raz rozmawiałem… when I last talked to him…- zrobiłem to po raz pierwszy i ostatni a. pierwszy i ostatni raz I did it for the first and (the) last time- zrobić coś jeszcze raz a. raz jeszcze to do sth once more a. one more time- nie raz (i nie dwa) more than once- nie raz chodziliśmy tam razem we’ve been there together more than once- raz czy dwa a. raz i drugi once or twice- rozmawiałem z nim raz czy dwa I’ve talked to him once or twice- ani razu not (even) once- ani razu o niej nie wspomniał he never once mentioned her- raz/dwa razy/trzy razy na godzinę once/twice/three times an hour- raz na rok a. do roku once a year- raz na sto lat once every one hundred years- raz na dzień a. dziennie once a day- raz na jakiś czas (every) once in a while- coś takiego zdarza się tylko raz w życiu something like this happens only once in a lifetime- raz na zawsze once and for all- powiedziałem mu raz na zawsze, że… I told him once and for all that..- było raz ciepło, raz zimno it was first warm and then cold- wiodło im się raz lepiej, raz gorzej they had their ups and downs- wiało raz z północy, to znowu z północnego wschodu the wind was changing from north to north-east- raz po raz a. raz za razem (bez przerwy) over and over (again); (co jakiś czas) every now and then- raz po raz spoglądał na zegarek every now and then he looked at his watch- tym razem this time- tym razem ci daruję I’ll let you off this time- następnym razem a. na drugi raz next time- następnym razem, kiedy go zobaczysz… next time you see him…- poprzednim a. ostatnim razem the last time- poprzednim razem, kiedy tu był… the last time he was here- za pierwszym/drugim razem the first/second time round- zdałem za trzecim razem I passed the test the third time round- za każdym razem each a. every time- trafiał za każdym razem he hit the target every time- za każdym razem, kiedy go widzę… every time I see him…2. (zdarzenie) case- w takich razach in such cases- w razie pożaru/wypadku in case of fire/accident- w razie potrzeby if need be- w razie, gdyby coś się stało/ktoś pytał in case something happens/somebody asks- w razie czego if anything happens- innym razem some other time- pewnego a. jednego razu one day- w każdym (bądź) razie in any case, anyway- jest najlepszy, a w każdym razie tak uważa he’s the best, that’s what he thinks anyway- w najgorszym/najlepszym razie at (the) worst/at best- w przeciwnym razie otherwise- w takim razie in that case- w żadnym razie (nigdy) never; (pod żadnym pozorem) under no circumstances; (bynajmniej) by no means- on w żadnym razie się nie zgodzi he will never agree- proszę w żadnym razie z nimi nie rozmawiać you must not under any circumstances talk to them- w żadnym razie nie uważam się za eksperta I don’t consider myself an expert by any meansⅡ num. one- raz, dwa, trzy one, two, threeⅢ adv. 1. (kiedyś) once- raz byłem świadkiem ich kłótni once I saw them arguing- była sobie raz królewna once upon a time there was a princess2. (wreszcie) at last- chciałbym, żeby to się już raz skończyło! I’d like it to be over at last3. (ostatecznie) once- jak już raz coś obiecam, to dotrzymuję słowa once I promise something I always keep my word- jak już raz zaczniesz… once you start…4. (po pierwsze) first- nie zrobiłem tego, raz, że nie miałem czasu a dwa, że mi się nie chciało I didn’t do it, for one thing because I had no time, and for another because I didn’t feel like itⅣ razy conj. times- jeden razy dwa one times two- trzy razy pięć równa się piętnaście three times five is fifteenⅤ na razie adv. (w tej chwili) at the moment, for the time being; (do tej pory) so far- (jak) na razie nie ma niebezpieczeństwa there’s no danger at the moment- „jak idzie?” – „na razie dobrze” ‘how is it going?’ – ‘so far, so good’- na razie! (pożegnanie) see you later!- no to na razie, chłopaki! see you, guys!Ⅵ od razu adv. at once, right away- od razu go poznał he recognized him right away- od razu wiedziałem, że tak będzie I always knew it would be like that■ zrobić coś raz, dwa a. raz-raz to do sth in no time- raz się żyje! you only live once- jak raz zadzwonił telefon pot. at that very moment the telephone rang- w sam raz dla kogoś perfect for sb- praca w sam raz dla informatyka the right kind of a. a perfect job for a computer expert- spodnie były w sam raz the trousers fitted perfectlyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > raz1
-
22 pierwszeństwo
(prawo, przywilej) precedence ( MOT)mieć pierwszeństwo nad — +instr to take precedence over
* * *n.1. priority, precedence; zdobyć l. zyskać palmę pierwszeństwa bear the palm, carry off the palm; bezwzględne pierwszeństwo top priority; dawać pierwszeństwo rzeczom najważniejszym put first things first; mieć pierwszeństwo przed kimś/czymś take precedence over sb/sth, have priority over sb/sth.2. ( w przepisach drogowych) right of way; wymusić pierwszeństwo przejazdu violate the right of way; ustąpić pierwszeństwa przejazdu yield the right of way.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pierwszeństwo
-
23 skrzyd|ło
n 1. Zool. wing- rozpiętość skrzydeł the wingspan- ptak o niebieskich skrzydłach a blue-winged bird- rozpostrzeć skrzydła to spread one’s wings- machać/trzepotać skrzydłami to flap/flutter one’s wings- pobiec/przylecieć jak na skrzydłach przen. [osoba] to run/come as if on wings- pędził, jakby go skrzydła niosły a. jakby mu ktoś skrzydła przyprawił he was moving as if on wings- czułem, jak rosną mi skrzydła u ramion przen. I felt I was growing wings- unosić się na skrzydłach wyobraźni przen. to be carried away by one’s imagination- unosiły go skrzydła nadziei przen. he was lifted on the wings of hope2. Lotn. (część samolotu) wing 3. (otwierana część) wing, leaf- skrzydło drzwi/lustra a door/mirror leaf- skrzydło ołtarza the side of an altar4. (w turbinie, wiatraku) blade 5. (fragment budynku) wing- w północnym/południowym skrzydle pałacu in the north/south wing of the palace6. Sport wing- grać na prawym/lewym skrzydle to play on the right/left wing- grać skrzydłami to play on the wing7. Wojsk. flank, wing- atak na skrzydle a flank(ing) attack, an attack on the flank- dowodzić prawym/lewym skrzydłem to command the right/left wing8. Lotn., Wojsk. (oddział) wing 9. Polit. (frakcja) wing- lewe/prawe skrzydło partii the left/right wing of a party10. Hist. (u zbroi) wing■ dodać komuś skrzydeł (podtrzymać na duchu) to give sb a boost- podciąć komuś skrzydła to clip sb’s wings- rozwinąć skrzydła to spread one’s wings- wyrwać się spod czyichś skrzydeł to break away from sb’s tutelage- wziąć kogoś pod swoje skrzydła a. roztoczyć nad kimś opiekuńcze skrzydła to take sb under one’s wingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > skrzyd|ło
-
24 chwila
- li; -le; fmoment, instantpoczekaj chwilę! — wait a minute!, just a moment!
w każdej chwili — ( lada moment) any minute now
w tej chwili — ( teraz) at the moment; ( obecnie) at present; (pot: natychmiast) right now
* * *f.1. (= moment) moment, instant, while; pot. second, minute; co chwila l. co chwilę every now and then; co chwila spoglądał na zegar he kept looking at the clock; krótka chwila short moment; lada chwila (at) any time l. moment; na chwilę for a moment l. minute; przez chwilę for a moment l. minute l. second; przed chwilą l. chwilę temu a moment l. minute ago; wyszła przed chwilą she just left; she left a moment l. minute ago; po chwili a moment later; w jednej chwili at once; w ostatniej chwili at the last moment l. second; w tej chwili at the moment; (= niezwłocznie) right now, this instant, immediately; w owej chwili at that moment; w tejże chwili just then; nie w tej chwili not just now; za chwilę in (just) a moment l. second; shortly; ani przez chwilę not for a moment l. instant; (aż) do ostatniej chwili till the (very) last moment; bez chwili wahania without a moment's hesitation; z każdą chwilą with each moment; zostań chwilę! stay a moment!; żyć chwilą live for the moment.2. (= szczególny czas) moment, occasion, time; chwila prawdy moment of truth; chwila radości time of rejoicing; smutna/uroczysta chwila sad/solemn moment; czekać na właściwą chwilę wait for the right moment.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chwila
-
25 traf|ić
pf — traf|iać impf Ⅰ vi 1. (nie chybić) to hit vt- trafić do celu to hit the target- pocisk trafił w dom the shell hit the house- trafić w dziesiątkę to hit the bull’s eye- trafiłeś w dziesiątkę! you were absolutely spot on! pot.2. (znaleźć drogę) to find one’s way- nie trafić do domu to not find one’s way home3. (dostać się) to land- trafić do szpitala/do więzienia/do domu poprawczego to land in hospital/prison/a juvenile detention centre- trafić za kratki to end up in jail- nie mogę trafić w rękawy I can’t get my arms into the sleeves4. (zastać coś) to happen, to chance (na coś upon sth)- trafił na awanturę he walked in on an argument pot.- trafił akurat na obiad he came just in time for dinner5. (natknąć się) to encounter vt, to come across- trafić na niespodziewany opór to encounter unexpected resistance- trafić na znajomego to come across a friendⅡ trafić się — trafiać się 1. (zdarzyć się) to come up- trafia się dobry kupiec a good buyer has come up2. (wystąpić) to occur, to be seen occasionally- w tych lasach trafiają się dziki you can come across wild boar in these forests- trafia się okazja! opportunity knocks- tacy ludzie/takie okazje trafiają się bardzo rzadko such people/opportunities are few and far between■ trafić dobrze a. szczęśliwie (przybyć do właściwego miejsca) to find the right place; (spotkać właściwą osobę) to go to the right person; (ożenić się/wyjść za mąż dobrze) to make a good match- dobrze pan trafił, tylko ja umiem pomóc w tej sprawie you’ve got the right person, only I can help in this matter- trafić w czuły punkt to touch a raw nerve- trafiać komuś do gustu to appeal to sb’s taste- trafiać komuś do przekonania to convince sb- to mi nie trafia do przekonania it doesn’t cut any ice with me- trafiła kosa na kamień przysł. ≈ to have met one’s matchThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > traf|ić
-
26 utrafiać
impf ⇒ utrafić1* * *ipf.utrafić pf.1. (= trafiać) hit; utrafić w czyjąś czułą strunę touch the right chord with sb, strike a deep chord with sb, touch l. hit l. strike a raw nerve with sb; utrafić (czymś) w czyjś gust do (sth) to sb's liking; utrafić w sedno hit the nail on the head.2. pot. (= oddawać podobieństwo) catch sb's likeness (e.g. in a portrait).3. (= przybywać w porę) come at the right moment; utrafić w samą porę come l. arrive precisely at the right moment, have a good timing; utrafić na obiad come just at dinner time.4. (= odmierzyć dokładnie) hit the correct measure.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > utrafiać
-
27 właściwy
adjwłaściwy komuś lub dla kogoś — characteristic of sb
we właściwym czasie — at the right time, in due course
* * *a.1. (= stosowny, odpowiedni) (zachowanie, traktowanie) proper; (określenie, słowo) suitable; (człowiek, wybór) right; ( odpowiedź) correct; we właściwym czasie in due course l. time; właściwa droga postępowania right course of action; właściwy człowiek na właściwym miejscu right person for the job.2. (= typowy) characteristic ( czemuś of sth); robić coś z właściwą sobie energią do sth with characteristic energy; temperatura właściwa dla pory roku seasonable temperature.3. (= rzeczywisty) actual; ( o nazwisku) true; real; ciepło właściwe fiz. specific heat; ciężar właściwy fiz. specific gravity; ułamek właściwy mat. proper fraction.4. prawn. competent; właściwe władze competent authorities.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > właściwy
-
28 racja
-i; -e; gen pl -i; f- racje* * *f.1. (= słuszność) right, correctness; (święta) racja! absolutely right!; mieć rację be right, be right on, be in the right; przyznać komuś rację cede a point to sb, accept sb's argument; udowodnić, że ktoś nie miał racji prove sb wrong.2. (= argument) reason, argument; trzymać się swoich racji stick to one's guns.3. lit. (= powód) reason; to nie ma racji bytu there's no reason for its existence; racja stanu raison d'état; racja bytu raison d'être; bez dania racji without giving any reasons; nie bez racji not without reason; z jakiej racji? by what right?; z racji czegoś on account of sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > racja
-
29 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
30 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
31 skręcać
impf ⇒ skręcić* * *1. (-cam, -casz); perf - cić; vt 2. vi(o pojeździe, drodze) to turnskręcać w lewo/ulicę Długą — to turn left/into Długa street
skręca mnie z głodu — pot I'm starving (pot)
* * *ipf.skręcić pf.1. ( zespalać) screw together.2. ( pleść) weave, twine.5. (= zmienić kierunek) turn; skręcić w prawo/w lewo turn right/left; skręcić w drugą ulicę w prawo take the second turn to the right.ipf.skręcić się pf.1. (= zwijać się) get twisted, get coiled; kiszki mi się skręcają z głodu I'm starving.2. (= wić się) writhe, convulse; skręcać się z bólu writhe in pain; skręcać się ze śmiechu convulse with laughter; skręcać się z ciekawości przen. burn with curiosity; skręcać się z zazdrości przen. feel fierce jealousy.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > skręcać
-
32 dr|oga
Ⅰ f 1. (z twardą nawierzchnią) road; (bita, leśna, polna) track; (wąska, wiejska) lane- droga asfaltowa/tłuczniowa a tarmac/macadam road- polna droga a cart a. field track, a bypath- boczna droga a byway, a side road- główna droga (w mieście, między miastami) a main road; (przelotowa, krajowa) a trunk road GB, a highway US- droga wyłącznie dla rowerów a cycle track- droga z pierwszeństwem przejazdu/podporządkowana a road with/without right of way- droga gruntowa a dirt road, a track- skrzyżowanie dróg a crossroads- droga publiczna/prywatna/dojazdowa a highway/private road/access a. service road- droga bez przejazdu a blind alley, a cul-de-sac- znak „roboty na drodze” a ‘Roadworks’ sign- droga skręca w lewo the road turns left- droga rozwidla się the road forks- proszę jechać dalej tą drogą i skręcić w lewo przy zrujnowanej stodole go straight ahead and turn left at the derelict barn2. (szlak komunikacyjny) (wodny) waterway; (morski) seaway, sea route; (powietrzny, lotniczy) airway, air route; (lądowy) overland route; (kolejowy) railway GB, railroad US- droga karawanowa a caravan route- podróżować drogą morską/lotniczą/kolejową to travel by sea/by air/by rail- podróżować drogą lądową to travel overland- transportować coś drogą powietrzną to transport sth by air- odkryć nową drogę morską to discover a new sea route3. (kierunek) way; (trasa) route- iść/jechać okrężną drogą to take a circuitous a. roundabout route- nałożyć a. nadrobić drogi to go the long way round- po drodze (na trasie) [odwiedzić, zrobić zakupy, spotkać] on the a. one’s way, along the way; przen. (przy okazji) [nauczyć się, poznać] along the way- po a. w drodze do Dublina on the way a. en route to Dublin- na pocztę jest mi nie po drodze the post office is out of my way- nam było z nim nie po drodze przen. we went our separate ways- pytać kogoś o drogę na dworzec to ask sb the way to the railway station- znać drogę/nie znać drogi (do domu) to know/not know the way home- wskazać komuś drogę to tell a. show sb the way- pomylić drogę to go the wrong way- zgubić drogę to lose one’s a. the way- odnaleźć drogę do domu to find one’s a. the way home- planować drogę ucieczki to plan one’s escape route- droga ewakuacyjna an evacuation route- droga wspinaczkowa Sport a climbing route4. (podróż, wędrówka) way- dzień/kilka godzin drogi od miasta (piechotą) a day’s/several hours’ march away from town; (samochodem) a day’s/several hours’ drive away from town- być w drodze (w podróży) to be on one’s a. the way; [ustawa, premiera] to be in the pipeline przen.- dziecko jest w drodze przen. the baby’s on its way- jedzenie na drogę provisions- ruszać w drogę to set off a. out (on a journey)- być gotowym do drogi to be ready to set off a. out- w drodze powrotnej on the way back- droga tam i z powrotem zajęła nam godzinę the round trip took us an hour- w drogę! (wyruszając) time to go!; (kontynuując) on we go!- szerokiej drogi have a safe journey a. trip!5. (możność poruszania się) zajechać komuś drogę to drive out in front of sb- zastawić/zablokować drogę to block the way a. road, to bar the way- ustąpić komuś drogi to give way to sb- zejść komuś z drogi to get out of sb’s way- odciąć komuś drogę to cut sb off- z drogi! get out of the way!, clear the way!, make way!- droga wolna! (w ruchu publicznym) the road is clear!; (brak niebezpieczeństw) the coast is clear!; (rób jak chcesz) suit yourself!6. (sposób) means; (tryb) channel- droga do (osiągnięcia) celu/zdobycia popularności the means of achieving one’s aims/of gaining popularity- pokątne drogi zdobywania informacji/zarabiania pieniędzy devious ways a. means of obtaining information/earning money- najlepsza droga rozwiązania konfliktu the best way to settle a conflict- mieć przed sobą tylko jedną drogę to have no alternative- mieć przed sobą dwie drogi to have two possibilities a. choices- drogą dyplomatyczną/służbową through (the) diplomatic/official channels- odstąpić od drogi prawnej to settle a case a. dispute out of court- wstąpić na drogę prawną to take legal action- rozstrzygać sprawę drogą polubowną Prawo to settle a case out of court- w drodze przetargu/losowania by tender/drawing lots- w drodze wyjątku as an exception, exceptionally- choroby przenoszone drogą płciową sexually transmitted diseases- drogą radiową over the radio7. (ciąg wydarzeń, los) road, way- na drodze do gospodarki rynkowej on the road to a/the market economy- pomóc komuś w drodze do sławy/sukcesu to help sb on the road to fame/success- ich drogi się rozeszły they have drifted apart8. Fiz., Mat. path Ⅱ drogi plt Med. (moczowe, łzowe, żółciowe) ducts- drogi oddechowe airway- □ droga bita Techn. a surfaced a. paved road- droga hamowania Aut. stopping a. braking distance- droga (do) kołowania Lotn. taxiwayBibl. Via Dolorosa, Way of the Cross ; Relig., Szt. Stations a. way of the Cross ; przen. via dolorosa, trials and tribulations- Droga Mleczna Astron. the Milky Way- droga startowa Lotn. runway- droga żelazna przest. railway, railroad US■ ostatnia droga funeral rites pl a. obsequies pl- być w drodze przen. to be on the way- swoją drogą any way, while we’re about it- tylko kaszlesz, ale swoją drogą mógłbyś pójść do lekarza you’re only coughing, but while you’re about it you could go to the doctor(’s)- być na dobrej/złej drodze to be on the right/wrong track- chadzać a. chodzić własnymi drogami to go one’s own way, to be a lone wolf- sprowadzić a. zwieść kogoś na złą drogę to lead sb astray- zejść na złą drogę to stray from the straight and narrow- zawrócić ze złej drogi to get back on the straight and narrow- szukać drogi/znaleźć drogę do kogoś to try to find/to find a way of making contact with sb- znaleźć się na rozstajnych drogach a. na rozstajach dróg to be at a crossroads- komu w drogę, temu czas time to hit the road a. trail US pot.- nie tędy droga we/you are off a. way off beam pot.; we/you are on the wrong track- wstąpił do piekieł, po drodze mu było przysł. he couldn’t have gone a longer way round- droga do serca mężczyzny wiedzie przez żołądek przysł. the way to a man’s heart is through his stomach przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dr|oga
-
33 należ|eć
impf (należysz, należał, należeli) Ⅰ vi 1. (stanowić własność) należeć do kogoś to belong to sb, to be the property of sb- do kogo należy to radio? who does this radio belong to?- dom należy do niego the house belongs to a. is owned by him2. (o ludziach) należeć do kogoś to belong to sb- tych dwoje należy do siebie those two belong to each other a. one another3. (zaliczać się) należeć do czegoś to belong to sth- należeć do organizacji/do partii to belong to a. be a member of an organization/a party- lotnisko to należy do największych na świecie this airport is among a. is one of the largest in the world- firma należy do największych na świecie producentów szkła the company ranks among the biggest glass manufacturers in the world, the company is one of the world’s largest glass manufacturers- należał do najbogatszych ludzi w kraju he was one of the richest people in the country- nie należał do (ludzi) odważnych he wasn’t the brave type- należał do tych, którzy szukają rozgłosu he was one a. the type to seek publicity- wilki należą do drapieżników wolves are predators- należeć do przeszłości to be a thing of the past- to już należy do przeszłości that’s all in the past- wczesne wstawanie nie należy do przyjemności it’s not exactly pleasant to get up early, getting up early is far from pleasant a. is anything but a pleasure- to nie należy do tematu that’s outside the subject, that’s irrelevant a. not relevant to the subject4. (brać udział) należeć do czegoś to be involved in sth- należeć do spisku to be involved in a conspiracy, to be part of a conspiracy- należeć do opozycji to be in the opposition5. (być obowiązkiem) należeć do kogoś to be sb’s responsibility- do mnie należy prowadzenie domu it’s my responsibility to run the household- do reżysera należy ostatnie słowo w sprawie obsady aktorów the director has the final a. last word on casting- decyzja należy do ciebie it’s up a. down to you to decide, it’s your decision- ostateczna decyzja należy do ciebie the final decision rests a. lies with you- wybór należy do ciebie the choice lies with you, it’s up to you (to decide)- to należy do jego obowiązków that’s a. it’s one of his duties a. responsibilities- to nie należy do moich obowiązków it’s not my responsibility a. duty (to do that)- do obywateli należy przestrzeganie prawa citizens have a duty to abide by the law- przyszłość kraju należy do młodych the country’s future belongs to the young a. lies in the hands of the young- ja zrobiłem swoje, reszta należy do was I’ve done my part, the rest is up to youⅡ v imp. (trzeba) one should (coś zrobić do sth)- należy zachować spokój one should stay calm- za swoje błędy należy w życiu płacić your mistakes in life have to be paid for- nie należy się dziwić, że… it’s no wonder a. one shouldn’t be surprised that…- należy pamiętać, że… it should be remembered a. borne in mind that…, one should remember a. bear in mind that…- należy podkreślić a. zaznaczyć, że… it should be stressed a. it is necessary to stress that…- należy przypomnieć, że… it should a. will be recalled that…- należy przypuszczać, że… it is safe to assume that…- należałoby rozważyć wszystkie okoliczności/zakup notebooka it might be well to consider all the circumstances/buying a notebook- należy spodziewać się, że… it should be expected a. one should expect that…- jak należało się spodziewać as was to be expected- należało się tego spodziewać that was (only) to be expected- wiele należy uczynić, żeby… much needs to be done to…- należy uważać, żeby nie uszkodzić rzeźby care should be taken a. must be exercised to avoid damage to the sculpture- należy zauważyć, że… it should be noted a. pointed out that…Ⅲ należeć się (przysługiwać) to be due (komuś to sb)- za sprzątanie należy się 100 zł the cleaning charge is 100 zlotys- należy mi się 20 zł I am owed 20 zlotys- ile się należy? how much a. what do I owe you?- należy mu się szacunek he deserves a. is due respect- należy mu się kara/pochwała/nagroda he deserves punishment/praise/a reward- należała jej się już emerytura she was already entitled to a pension- chyba należy mi się wyjaśnienie I think you owe me an explanation- chyba coś mi się od życia należy? I’m entitled to something too, aren’t I?- to mi się należy I’m entitled to it, I have the right to it■ (tak) jak należy properly, as it should be- napisał wypracowanie jak należy he wrote the essay well a. just as it should be (done)- zachowuj się jak należy behave yourself, behave properly- odpowiedź/wypracowanie jak należy a (very) good answer/essay- jak się należy properly, as it should be- zrobił wszystko, jak się należy he did everything the right way a. as it should be done- niewiele mu się należy pot. he hasn’t got long to go, he’s not long a. he isn’t long for this worldThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > należ|eć
-
34 dla
praep. 1. (przeznaczony) for- dla kogoś for sb- pokój dla dzieci a room for children, a children’s room- krem do twarzy dla kobiet po czterdziestce a face cream for women over forty- książki dla dzieci books for children, children’s books- film dla dorosłych a film for adults, an adult film- zasiłki dla bezrobotnych unemployment benefits- zasiłki dla samotnych matek benefits for single mothers- pomoc dla powodzian aid for flood victims- kurs dla początkujących/zaawansowanych a beginners’/an advanced course- przedział dla palących/niepalących a smoking/non-smoking compartment- „dla panów/pań” (napis na drzwiach toalety) ‘ladies/gentlemen’- lekarstwo dla mojego ojca some medicine for my father- dla kogo są te kwiaty? who are these flowers for?- kupiła prezenty dla całej rodziny she bought presents for the whole family- przesyłam ukłony dla małżonki książk. please give my regards to your wife2. (w celu zapewnienia) for- dla czegoś for sth- dla pozoru for the sake of appearance- dla własnego dobra for one’s own good- zrobić coś dla efektu/wygody/zysku to do sth for effect/for the sake of convenience/for profit- grać na skrzypcach dla przyjemności to play the violin for (one’s own) pleasure- wyjść za mąż/ożenić się dla pieniędzy to marry for money- tupać nogami dla rozgrzewki to stamp one’s feet to get warm- wypić coś dla ochłody to drink sth to cool off- wystawa została zorganizowana dla uczczenia stulecia uczelni the exhibition was mounted for the university’s centenary celebrations- nosić broń dla własnego bezpieczeństwa to carry arms for one’s own safety- zażywać witamin dla wzmocnienia organizmu to take vitamins to strengthen one’s body3. (wobec, względem) for- podziw/szacunek dla kogoś admiration/respect for sb- sympatia/miłość dla kogoś liking/love for sb- poparcie dla partii/wniosku support a. backing for a party/motion- nie ma usprawiedliwienia dla takiego zachowania there’s no excuse for such behaviour- miły/uprzejmy dla kogoś nice/kind to sb- przyjemny dla oka/ucha pleasing to the eye/ear- przyjazny dla środowiska environment-friendly- szkodliwy dla środowiska/zdrowia harmful a. damaging to the environment/to health4. (jeśli chodzi o) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- podjazd dogodny dla inwalidów/wózków a ramp (convenient) for the handicapped/for prams- sytuacja korzystna/niekorzystna dla przedsiębiorstwa a favourable/an unfavourable situation for the company- tragiczna dla obrońców klęska a tragic defeat for the defenders- charakterystyczny dla kogoś/czegoś characteristic of sb/sth- to dla niego typowe it’s typical of him- z typowym a. charakterystycznym dla siebie optymizmem with (his/her) typical a. characteristic optimism- nie dla kogoś not for sb- nie dla mnie takie życie that’s no life for me- gotowanie – to nie dla mnie cooking is not for me a. not my kind of thing- to nie jest facet dla ciebie this is not the (right) guy for you- to nie jest praca dla ciebie this is not the/a job for you- obszar niedostępny dla turystów an area out of bounds GB a. off limits US to tourists- dźwięki niesłyszalne dla ludzkiego ucha sounds inaudible to the human ear- myśliwce niewykrywalne dla radaru fighters undetectable by radar5. (w opinii) for, to- dla kogoś for a. to sb- to był dla niej wielki szok it was a great shock to a. for her- dla mnie nie ma nic piękniejszego od tych wierszy to a. for me there’s nothing more beautiful than those poems- dla nich liczą się tylko pieniądze for a. with them, money is the only thing that counts- będzie to dla nich dowód, że mam rację this will show them a. prove to them that I’m right- (jak) dla mnie ten film był zbyt długi as far as I’m concerned a. for me, the film was too long6. (z powodu, dla dobra) for- dla kogoś/czegoś for sb/sth- porzuciła go dla jakiegoś cudzoziemca she dropped him for some foreigner- poświecić wszystko dla rodziny to sacrifice everything for (the sake of) one’s family- oddać życie dla ojczyzny to sacrifice one’s life for one’s country- stracić głowę dla kogoś to lose one’s head over sb7. [pracować] for (kogoś/czegoś sb/sth)- (ona) kręci filmy dla telewizji she makes films for television- (on) tłumaczy dla firmy prawniczej he does translations for a law firm8. książk. (przyczyna) for, because of- dla czegoś for a. because of sth- ryby hodowane dla smacznego mięsa fish bred for their tasty flesh- rośliny uprawiane dla jadalnych owoców plants grown for their edible fruit- na dziki polowano dla mięsa wild boar were hunted for their meat- dla ważnych powodów odłożył spotkanie important considerations caused him to postpone the meeting* * *prep(+gen) ( dla oznaczenia przeznaczenia) for; ( wobec) to, towards* * *prep.+ Gen.1. for; dla mnie/ciebie/ich for me/you/them; dla niej czas się nie liczy for her, time doesn't count; dla frajdy/przyjemności/zysku for fun l. kicks/pleasure/gain; dla twojego l. twego dobra for your own good; dla wspólnego dobra for the common good; dla zasady on principle; kupić/zrobić coś dla kogoś buy/do sth for sb; mieć coś wyłącznie dla siebie keep sth to o.s.; ważny dla sprawy important for the cause.2. ( tłumaczone przez użycie rzeczownika jako przydawki) domek dla lalek doll house; karma dla psów dog food.3. ( tłumaczone przez złożenie) klatka dla ptaków birdcage; kładka dla pieszych footbridge; przejście dla pieszych crosswalk; Br. pedestrian crossing.4. to; być grzecznym l. miłym dla kogoś be nice to sb; grzeczny/życzliwy dla (osób) starszych polite/kind to the elderly; szkodliwy dla zdrowia harmful to your health.5. (z rzeczownikiem odczasownikowym: tłumaczone bezokolicznikiem z „to”) dla zachowania pozorów to keep up the pretense, Br. to keep up the pretence; dla zatarcia śladów to cover one's tracks.7. ( w utartych zwrotach) dla chcącego nic trudnego where there's a will there's a way; dla każdego coś miłego (there's) something for everyone; nie dla psa kiełbasa! pog. it's too good for the likes of you!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dla
-
35 ruch
m (a. ruchu) 1. sgt (zmienianie położenia) movement, motion- ruch ciał w przestrzeni the movement of bodies in space- ruch ziemi wokół słońca the Earth’s movement around the Sun- ledwie zauważalny ruch powietrza barely noticeable movement of the air- być w ruchu to be in motion- wprawić coś w ruch to set sth in motion [wahadło, koło]- zgodnie z ruchem/przeciwnie do ruchchu wskazówek zegara clockwise/anticlockwise2. (poruszanie się) movement; (poruszenie się) move; (gest) gesture- wdzięczne/ociężałe ruchy graceful/heavy movements- wykonać a. zrobić ruch ręką/głową to make a gesture with one’s hand/head- nie rób żadnych gwałtownych ruchów don’t make any sudden moves- wskazać coś ruchem ręki to point at sth with one’s hand- pochwycić coś zręcznym ruchem to catch sth with a graceful movement of one’s hand- czytać z ruchu warg to lip-read- krępować ruchy [ubranie] to restrict movement- zapewniać komuś swobodę ruchów to give sb freedom of movement także przen.- stać/siedzieć/leżeć bez ruchu to be standing/sitting/lying motionless- jego ruchy wyrażały zdenerwowanie you could tell by his movements that he was nervous- śledził każdy jego ruch he watched his every move- jeden ruch i nie żyjesz! one move and you’re dead!3. sgt (aktywność fizyczna) exercise- ruch na świeżym powietrzu outdoor exercise- zażywać dużo ruchu to take a lot of exercise- pies potrzebuje trochę ruchu the dog needs some exercise4. sgt (krzątanina) flurry of activity; (zamieszanie) commotion; (tłok) rush- przedświąteczny ruch the pre-Christmas rush- w kuchni panował gorączkowy ruch there was a flurry of activity in the kitchen- na sali panował nieopisany ruch the room was full of commotion- być w ciągłym ruchu to be always on the go- mamy ruch w interesie business is brisk5. sgt Transp. traffic- ruch uliczny the road traffic- ruch pieszy/kołowy pedestrian/motor traffic- ruch autobusowy/kolejowy bus/rail traffic- ruch osobowy/towarowy/tranzytowy passenger/freight/transit traffic- ruch jednokierunkowy/dwukierunkowy one-way/two-way traffic- ruch prawostronny/lewostronny driving on the right/left(-hand) side of the road- przepisy ruchu drogowego traffic regulations- droga szybkiego ruchu a throughway- pas ruchu a lane- kontroler ruchu lotniczego an air-traffic controller- kierować ruchem to direct traffic- włączyć się do ruchu to merge with traffic- na ulicach panował wzmożony ruch the traffic was heavier than usual6. (przemieszczanie się) movement- ruchy wojsk the movement of troops- ruchy migracyjne the migratory movement7. (zorganizowana działalność) movement- ruch ludowy/niepodległościowy a peasant/an independence movement- ruch artystyczny/kulturalny an artistic/a cultural movement- ruch na rzecz czegoś a movement in support of sth- ruch oporu the resistance movement- zrobić ruch pionem to move one’s pawn- teraz twój ruch it’s your move- zrobić coś w trzech/sześciu ruchach to do sth in three/six moves- dobry/zły ruch a good/bad move- śledzić czyjeś ruchy to follow sb’s moves- wykonać ruch to make a move- jaki będzie ich następny ruch? what’s going to be their next move?- jeden fałszywy ruch i po tobie one false move and you’re dead- teraz ruch należy do nich the ball is in their court przen.- ruchy stóp procentowych/cen the fluctuations in interest rates/prices- ruch kadrowy w firmie staff turnover- □ ruch harmoniczny Fiz. harmonic motion- ruch jednostajnie przyspieszony/opóźniony Fiz. uniformly accelerated/retarded motion- ruch jednostajny Fiz. uniform motion- ruch nastyczny Bot. nastic movement- ruch obrotowy rotary motion- ruch prostoliniowy/krzywoliniowy Fiz. linear/curvilinear motion- ruch robaczkowy Fizj. peristalsis- ruchy artykulacyjne Fonet. articulatory movements- ruchy Browna Fiz. Brownian movement- ruchy górotwórcze Geol. orogenic movements■ pójść w ruch [kamery, aparaty fotograficzne] to be switched on- pięści poszły w ruch fists were flying- w ruch poszły noże knives were drawn- puścić coś w ruch to set sth in motion* * *-u; -y; m( zmiana położenia) movement, motion; ( wysiłek fizyczny) exercise; ( ożywienie) boom; ( na drogach) traffic; ( w grze) move; FIZ motion; SZTUKA, POL movementwprawiać (wprawić perf) coś w ruch — to set sth in motion
odwrotnie do ruchu wskazówek zegara — anticlockwise (BRIT), counterclockwise (US)
* * *mi1. (= zmiana położenia) movement, motion; ruch jałowy techn. dead movement; ruch jednostajny fiz. uniform motion; ruch jednostajnie opóźniony fiz. uniformly retarded motion; ruch jednostajnie przyspieszony fiz. uniformly accelerated motion; ruch krzywoliniowy fiz. curvilinear motion; ruch obrotowy fiz. rotary motion, rotation; ruch prostoliniowy fiz. (recti)linear motion; ruch wahadłowy fiz. swinging motion; ruchy górotwórcze geol. earth l. orogenic movements; ruchy robaczkowe anat. peristalsis; być w ruchu be on the run; puścić l. wprawić coś w ruch set sth in motion; stać bez ruchu stand still.2. (= poruszanie się, gest) movement, motion, move; mieć swobodę ruchów t. przen. have a free hand, have leeway; zrobić pierwszy ruch make the first move.3. (= ćwiczenia fizyczne) exercise; zażywać ruchu take exercise.4. (= wzmożona aktywność, krzątanina) commotion, bustle; ruch w interesie pot. hecticness; być w ciągłym ruchu live l. lead an active life.5. (= poruszanie się pieszych i pojazdów) traffic; ruch drogowy road l. vehicular traffic; ruch prawostronny/lewostronny mot. right-/left-side traffic; ruch tranzytowy transit traffic; regulować ruch control the traffic; pas ruchu lane.7. (= posunięcie w grze planszowej) move.8. wojsk. maneuver, Br. manoeuvre; movement.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ruch
-
36 kier|ować
impf Ⅰ vt 1. (ustawiać) to point, to direct- kierować reflektor w dół to point the searchlight downwards- lunety kierowane w niebo telescopes pointed at a. towards the sky- kierował lufę karabinu w jej głowę he aimed the gun at her head- kierował wszystkie uderzenia w twarz przeciwnika he aimed all his blows at his opponent’s face ⇒ skierować2. (wysłać) to dispatch, to send [towary]; to refer [pacjenta, chorego, ustawę]; to direct, to (re)route [ruch]- towary kierowane do krajów Unii Europejskiej goods dispatched to the EU countries- niektóre linie autobusowe będą tymczasowo kierowane na objazdy some bus lines will be temporarily diverted- kierować projekt ustawy pod ponowne obrady sejmu to refer the bill back to the parliament- kierować sprawę do sądu [strona, adwokat, prokurator] to bring a. take a case to court; [policja, sąd niższej instancji] to refer a case to (a higher) court- kierować pacjenta do specjalisty to refer a patient to a specialist- kierować spojrzenie na kogoś/coś to direct one’s gaze at sb/sth ⇒ skierować3. (zwracać się) to direct, to aim [słowa, myśli, uczucia]- przestrogę tę kieruję do ludzi lekkomyślnych this is a warning to the reckless- ataki kierowane na premiera attacks aimed at the Prime Minister- umiejętnie kieruje rozmowę na sprawę dla siebie najważniejszą he skilfully steers the conversation to the topic that’s most important to him- kierować uwagę na coś to turn one’s/direct sb’s attention to sth ⇒ skierować4. (prowadzić) to steer, to drive (czymś sth) [samochodem, motocyklem, autobusem]; to navigate, to steer (czymś sth) [statkiem, samolotem] 5. (zarządzać) to manage, to run (kimś/czymś sb/sth)- kierować firmą to run a. manage a company- kierować zespołem młodych ludzi to manage a team of young people- kierował budową mostu he was in charge of the construction of a bridge- w domu żona kierowała wszystkim his wife was in charge of everything at home ⇒ pokierować6. (wpływać) to control (kimś sb)- ktoś musi nim kierować, niemożliwe, żeby sam to wymyślił somebody else must be behind this, he couldn’t have come up with it on his own- sądzi, że ma prawo kierować moim życiem he thinks he has a right to run my life- prawo do kierowania własnym losem the right to run one’s own life- kierować czyimiś krokami to give sb instructions ⇒ pokierować7. (powodować) [uczucie, rozsądek] to drive- kierowała nim ambicja/zazdrość he was driven by ambition/jealousy- kierowana ciekawością, przeczytała wszystkie dokumenty her curiosity got the better of her and she read all the documents8. książk. (kształcić) ojciec kierował go na lekarza his father was putting him through medical school ⇒ wykierować Ⅱ kierować się 1. (ustawiać się) to be pointed, to be directed- lufy dział kierowałysię w stronę portu the guns were aimed at the port- wszystkie spojrzenia kierowały się na niego all eyes were directed at him ⇒ skierować się2. (iść) to head, to aim- kierować się do wyjścia to head for the exit- kierowali się w stronę lasu they were heading for the forest ⇒ skierować się3. (być adresowanym) [słowa, myśli, uczucia] to be directed- jego złość kierowała się przeciwko kolejnym członkom rodziny he turned his anger on one family member after another4. (powodować się) kierować się czymś to be guided a. governed by sth [logiką, współczuciem, instynktem]; to be driven by sth [ambicją, chytrością]- kierować się nienawiścią/zazdrością to be driven by hatred/jealousy- zawsze kierował się rozsądkiem he’s always been guided a. governed by his common sense- sąd kierował się dobrem dzieci the court was guided by the best interests of the children5. książk. (kształcić się) to be trained, to study- kierować się na lekarza to train as a doctor, to train to be a doctor- obie siostry kierowały się na śpiewaczki both sisters were training to become singers ⇒ wykierować sięThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kier|ować
-
37 prawoskrzydłow|y
Ⅰ adj. right-hand; Wojsk. right-flanked- zająć prawoskrzydłową pozycję frontu to occupy positions on the right flankⅡ prawoskrzydłow|y m, prawoskrzydłowa f Sport right wing, right-winger, outside rightThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prawoskrzydłow|y
-
38 czas
dobre/złe/dawne czasy — good/bad/old times
w swoim czasie — in due time lub course
od czasu czas — +gen since (the time of)
w czasie czas — +gen during
od czasu do czasu — from time to time, (every) now and then
* * *miIns.pl. - ami; in idiomatic expressions -y1. (wymiar fizyczny, przemijanie) time; czas mija time passes l. goes by; czas płynie time flows; upływ czasu the flow of time; w czasie i przestrzeni in time and space; wehikuł l. maszyna czasu time machine; zegar pokazuje/odmierza czas a clock shows/measures time.2. (= odcinek czasu) period, time, hours; czas pracy working hours; czas wolny leisure time; przez cały czas all the time; przez ten czas during that time l. period; przez pewien czas for a time; po pewnym czasie after a time; ile mamy czasu? how much time do we have?3. przen. i w utartych zwrotach czas goi l. leczy rany time heals wounds; czas nas goni l. nagli we're pressed for time; czas pokaże only time will tell; czas pracuje dla mnie l. na moją korzyść I have time on my side; czas to pieniądz time is money; grać na czas play for time; ja mam czas I can wait; mamy dość czasu we have enough time (on our hands); nadrabiać stracony czas make up for lost time; nie ma czasu na... there's no time for...; nie tracić/nie marnować czasu lose/waste no time; spędzać czas spend one's time ( na czymś on sth) ( na robieniu czegoś doing sth); strata czasu waste of time; szkoda (czyjegoś) czasu it's a waste of (sb's) time; szmat czasu a long time; tracić l. marnotrawić czas waste one's time; wyścig z czasem race against time; wytrzymać próbę czasu stand the test of time; zabijać czas kill time; zyskać na czasie gain time.4. zw. pl. (= epoka, okres) times, period, days, years; czasy starożytne/prehistoryczne ancient/prehistoric times; ciężkie/trudne czasy hard/difficult times; dawnymi czasy lit. in olden days l. times; in days of yore; ostatnimi czasy lit. recently; po wszystkie czasy l. po wieczne czasy l. po wsze czasy forever (and a day); swego czasu once (upon a time); w czasach królowej Elżbiety in Queen Elizabeth's time; in Elizabethan times; w naszych l. obecnych czasach in our times, nowadays; w owym czasie at that time; za moich czasów in my time; bawić się za wszystkie czasy have the time of one's life; iść z duchem czasu move l. keep up with the times; jego czas się skończył his time is over.5. na czasie pot. fashionable, trendy, in.6. (= właściwa pora) (the right) time ( na coś for sth); jest czas na... there's time for...; nie czas na żarty it isn't the right time for joking; najwyższy czas high time; od czasu do czasu from time to time; do czasu only so long; uciekaj, póki czas run away while the going's good; zdążyć na czas be in time ( na coś for sth) ( żeby coś zrobić to do sth); przed czasem ahead of time; o czasie on time; po czasie behind time; w swoim czasie l. w stosownym czasie in due time; czas na mnie l. komu w drogę, temu czas I'd better go; time to go; it's (high) time I were on my way; nadszedł czas zapłaty the day of reckoning has come; rychło w czas iron. just in time.7. fiz., astron. (= system rachuby czasu) time; czas letni/zimowy summer/winter time; czas lokalny local time; czas słoneczny astron. solar time; czas strefowy zone time; czas Greenwich Greenwich mean time, GMT; czas uniwersalny universal time, UT; czas uniwersalny skoordynowany universal time coordinated, UTC; geologiczna skala czasu geol. geological time scale.8. gram. tense; czas teraźniejszy the present (tense); czas przeszły the past (tense), the preterite; czas przyszły the future (tense); czas zaprzeszły the past participle (tense).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czas
-
39 trafiać
impf ⇒ trafić* * *1. (-fiam, -fiasz); perf; - fić; vt 2. vi( nie chybiać) to hit the target; ( znajdować drogę) to find one's way, to get theretrafiać do szpitala/na posterunek policji — to land in (the (US)) hospital/at a police station
trafić w dziesiątkę — to hit the bull's-eye; (przen) to be spot-on
na chybił trafił — ( strzelać) at random; ( strzał) hit-or-miss
* * *ipf.1. (= nie chybiać) hit the target, hit one's mark; trafić w dziesiątkę hit the/a bull's-eye; trafiać w sedno hit the right spot, hit the nail on the head, hit home; na chybił trafił at random, hit-or-miss; szlag mnie trafia! pot. I'm furious, I'm livid with rage, I get pissed off.2. (= znajdować drogę) find one's way; trafiać komuś do przekonania bring sth home to sb; trafiać na ślad czegoś find the trace of sth; trafiać w próżnię miss one's aim.3. (= dostawać się, docierać) land (do kogoś, czegoś in sb/sth); dobrze, źle trafić fall on the right/wrong person; trafić z deszczu pod rynnę jump out of the frying pan into the fire.4. (= natykać się) run (na kogoś, coś into sb/sth).ipf.1. pot. (= przydarzać się) happen.2. (= występować gdzieniegdzie) come up.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > trafiać
-
40 adres
m (G adresu) 1. (miejsce zamieszkania) address- zmieniać adres to move (house)2. (na liście) address- adres domowy sb’s home address- stały/tymczasowy adres a permanent/temporary address- podać fałszywy adres to give a false address- pomylić adres to get the wrong address- pójść pod wskazany adres to go to the address indicated- wyjechał nie zostawiając adresu he left without leaving a forwarding address3. Komput. address 4. przest. (pismo zbiorowe) petition- wystosować adres do kogoś to write a petition to sb- adres dziękczynny a letter of thanks- □ adres elektroniczny Komput. electronic address- adres e-mailowy Komput. e-mail address- adres wydawniczy Druk. publisher’s imprint- adres telegraficzny Poczta telegraphic address- adres zwrotny Poczta return address■ pod czyimś adresem [uwagi, docinki] aimed a. directed at sb- robią aluzje pod moim adresem they’re making insinuations about me- trafić pod właściwy/niewłaściwy adres pot. to get the right/wrong person- z tymi pretensjami trafiłeś pod niewłaściwy adres you’ve come to the wrong place a. you’re knocking at the wrong door with those complaints* * ** * *mi1. (= miejsce zamieszkania) address; adres stały/tymczasowy permanent/temporary address; adres do korespondencji accommodation address; iść pod wskazany adres go to the indicated address; adres pomocniczy postal form ( which goes with a parcel); adres zwrotny return address; adres elektroniczny e-mail address; adres internetowy komp. URL (= uniform resource locator); mówić coś pod czyimś adresem refer to sb; skierować uwagę pod właściwym adresem aim one's remarks at the right person; trafić pod zły adres pot. come to the wrong place.2. przest. (= list, nota, pismo zbiorowe) letter, address; wystosować adres send l. submit a note; adres dziękczynny letter of thanks.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > adres
См. также в других словарях:
The Right Honourable — (abbreviated as The Rt Hon. ) is an honorific prefix that is traditionally applied to certain people in the United Kingdom, Canada, Australia, New Zealand, the Anglophone Caribbean and other Commonwealth Realms, and occasionally… … Wikipedia
The Right Stuf International — The Right Stuf International, Inc. is an American retailer based in Grimes, Iowa that markets and distributes anime and manga related products throughout the United States and internationally. In addition to selling anime and manga series that… … Wikipedia
The Right Nation — (ISBN 1 59420 020 3) is a book published in 2004 which charts the rise of the Republican Party in the United States since Barry Goldwater s defeat in 1964. It was written by two British journalists, John Micklethwait and Adrian Wooldridge.The… … Wikipedia
The Right to Read — is a short story by Richard Stallman, the founder of the free software movement. It is a cautionary tale set in the future, when DRM like technologies are employed to restrict the readership of books: the sharing of books and written material is… … Wikipedia
The Right to Be Lazy — is an essay by Cuban born French revolutionary Marxist Paul Lafargue, written from his prison cell in 1883. It polemicizes heavily against contemporary Liberal, Conservative and even Socialist ideas of work. Lafargues criticizes these ideas from… … Wikipedia
The Right Time — is the first album by Swedish pop singer Bosson, released in September 1998.Tracks# Love Has Got The Power # Baby Don t Cry # Right Time # Always On My Mind # It s Over Now # We Live # Is This Love # Radio Interlude # On The Radio # I Love You #… … Wikipedia
The Khalifas who took the right way — The History of the Khalifahs who took the right way is a translation of Tarikh al Khulafa – History of the Caliphs a classical work that presents authentic hadith about the first Rightly Guided Caliphs and biographies of all of the subsequent… … Wikipedia
The Right Stuff (film) — Infobox Film name = The Right Stuff image size = 215px caption = theatrical poster director = Philip Kaufman producer = Irwin Winkler writer = Philip Kaufman Tom Wolfe (book) starring = Fred Ward Dennis Quaid Ed Harris Scott Glenn Sam Shepard… … Wikipedia
The Right Combination/Burning the Midnight Oil — Infobox Album | Name = The Right Combination/Burning the Midnight Oil Type = Album Artist = Porter Wagoner and Dolly Parton Released = January 1972 Recorded = RCA s Studio B , Nashville, 1971 Genre = Country Length = Label = RCA Producer = Bob… … Wikipedia
The One on the Right Is on the Left — Infobox Single Name = The One on the Right Is on the Left Artist = Johnny Cash from Album = Everybody Loves a Nut Released = 1966 Format = Recorded = Genre = Country Length = 2:46 Label = Columbia Writer = Jack Clement Producer = Chart position … Wikipedia
The Right to Arm Bears — Infobox Book | name = The Right to Arm Bears author = Gordon R. Dickson cover artist = Richard Martin country = United States language = English series = genre = Science fiction novel publisher = Baen Books release date = December 2000 media type … Wikipedia