Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

linguae+pl

  • 81 deperditus

    dē-perdo, dĭdi, dĭtum, 3, v a.
    I.
    To destroy, ruin (so only in the part. perf., and rare):

    sator inopia deperditus,

    i. e. impoverished, Phaedr. 1, 14, 1:

    ut est deperditus Io,

    i. e. desperately in love, Prop. 2, 30, 29 (3, 28, 29 M.); cf.

    amore,

    Suet. Dom. 3:

    deperditum intelligitur, quod in rerum natura esse desiit,

    Gai. Dig. 5, 3, 21.—More freq. and class.,
    II.
    To lose:

    qui non solum bona sed etiam honestatem miseri deperdiderunt,

    Cic. Prov. Cons. 5, 11:

    nihil sui,

    Caes. B. G. 1, 43, 8:

    vitalem sensum,

    Lucr. 3, 526:

    folia (arbores),

    Plin. 16, 22, 34, § 82:

    colorem,

    id. 37, 8, 33, § 112 al.:

    gratiam,

    Plaut. Ep. 1, 1, 9:

    tantum ejus opinionis,

    Caes. B. G. 5, 54 fin.:

    bonam famam,

    Hor. S. 1, 2, 61:

    usum linguae,

    Ov. M. 5, 562 al.:

    ne quid ex his deperdat,

    Cic. Tusc. 5, 14; cf.:

    paucos ex suis (nostri),

    Caes. B. G. 3, 28 fin.:

    ne quid apud vos de existimatione sua deperderet,

    Cic. Font. 9, 19; so,

    quid de libertate,

    id. Verr. 2, 2, 30:

    nihil de jure civitatis,

    id. Caecin. 35, 102:

    paululum admodum de celeritate (stilus),

    Quint. 10, 7, 24:

    ne quid Summa deperdat metuens, aut ampliet ut rem,

    Hor. S. 1, 4, 32:

    quod ex naufragio expulsum est... non est in derelicto, sed in deperdito,

    Dig. 41, 2, 21; cf. ib. 5, 3, 21 (for the pass. of deperdo, depereo is used).—Hence, * dēperdĭtus, a, um, P. a. (acc. to no. II.), corrupt, abandoned, Gell. 5, 1, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > deperditus

  • 82 deperdo

    dē-perdo, dĭdi, dĭtum, 3, v a.
    I.
    To destroy, ruin (so only in the part. perf., and rare):

    sator inopia deperditus,

    i. e. impoverished, Phaedr. 1, 14, 1:

    ut est deperditus Io,

    i. e. desperately in love, Prop. 2, 30, 29 (3, 28, 29 M.); cf.

    amore,

    Suet. Dom. 3:

    deperditum intelligitur, quod in rerum natura esse desiit,

    Gai. Dig. 5, 3, 21.—More freq. and class.,
    II.
    To lose:

    qui non solum bona sed etiam honestatem miseri deperdiderunt,

    Cic. Prov. Cons. 5, 11:

    nihil sui,

    Caes. B. G. 1, 43, 8:

    vitalem sensum,

    Lucr. 3, 526:

    folia (arbores),

    Plin. 16, 22, 34, § 82:

    colorem,

    id. 37, 8, 33, § 112 al.:

    gratiam,

    Plaut. Ep. 1, 1, 9:

    tantum ejus opinionis,

    Caes. B. G. 5, 54 fin.:

    bonam famam,

    Hor. S. 1, 2, 61:

    usum linguae,

    Ov. M. 5, 562 al.:

    ne quid ex his deperdat,

    Cic. Tusc. 5, 14; cf.:

    paucos ex suis (nostri),

    Caes. B. G. 3, 28 fin.:

    ne quid apud vos de existimatione sua deperderet,

    Cic. Font. 9, 19; so,

    quid de libertate,

    id. Verr. 2, 2, 30:

    nihil de jure civitatis,

    id. Caecin. 35, 102:

    paululum admodum de celeritate (stilus),

    Quint. 10, 7, 24:

    ne quid Summa deperdat metuens, aut ampliet ut rem,

    Hor. S. 1, 4, 32:

    quod ex naufragio expulsum est... non est in derelicto, sed in deperdito,

    Dig. 41, 2, 21; cf. ib. 5, 3, 21 (for the pass. of deperdo, depereo is used).—Hence, * dēperdĭtus, a, um, P. a. (acc. to no. II.), corrupt, abandoned, Gell. 5, 1, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > deperdo

  • 83 detractorius

    dētractōrius, a, um, adj. [detractor], disparaging, slanderous.—Plur. as subst.: inflammat linguae mobilitas... ad detractoria, (Pseud.) August. ad Frat. Erem. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > detractorius

  • 84 dilatator

    dīlātātor, ōris, m. [id.], he who propagates, a propagator:

    Latinae linguae,

    Cassiod. Inst. Div. Litt. 21.

    Lewis & Short latin dictionary > dilatator

  • 85 discors

    dis-cors, cordis ( nom. f. discordis, Pompon. ap. Prisc. p. 726 Com., v. 164 Rib.), adj. [cor], discordant, disagreeing, inharmonious, at variance; opp. concors (class.).
    I.
    Prop.
    A.
    Of persons: homines non contentione, non ambitione discordes, * Cic. Agr. 2, 33, 91:

    ad alia discordes,

    Liv. 4, 26:

    in civitate discordi,

    Tac. H. 2, 10:

    vexillarii discordium legionum,

    id. A. 1, 38.— Poet.:

    Tanais discors,

    Hor. C. 3, 29, 28 et saep.;

    of Minotaurus: fetus,

    Ov. M. 8, 133:

    civitas secum ipsa discors,

    Liv. 2, 23:

    filius (Tigranis) discors patri,

    Vell. 2, 37, 2; so with dat., Tac. A. 3, 42; 11, 6; 14, 38.—
    B.
    Of inanimate things:

    inter se discordia membra,

    Lucr. 5, 894; Liv. 9, 3:

    semina rerum,

    Ov. M. 1, 9:

    venti,

    Verg. A. 10, 356; Ov. M. 4, 621:

    arma,

    Verg. G. 2, 459; Tib. 2, 3, 37; cf.

    bella,

    Ov. M. 9, 403:

    animi,

    Verg. A. 9, 688:

    vesania,

    Hor. S. 2, 3, 174:

    concordia rerum,

    id. Ep. 1, 12, 19:

    symphonia,

    id. A. P. 374.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., unlike, discordant, different (post-Aug):

    hostes moribus et linguis,

    Curt. 4, 13, 4:

    linguae tot populorum,

    Plin. 3, 5, 6, § 39:

    aestus marini tempore,

    i. e. taking place at different times, id. 2, 97, 99, § 218:

    mixtura generum in vino, non modo in musto discors,

    id. 17, 22, 35, § 187.—
    B.
    Different, distinct, double:

    a fonte discors manat hinc uno latex,

    two distinct streams, Sen. Herc. Fur. 711:

    se scindit unius sacri Discors favilla,

    id. Oed. 322:

    discordemque utero fetum tulit,

    Ov. M. 8, 133 (Merk. al. dissortem).— Comp., sup., and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > discors

  • 86 diversitas

    dīversĭtas, ātis, f. [diversus] (postAug.; cf.: differentia, discrepantia, discrimen, varietas, variatio).
    I.
    (Acc. to diversus, I. B.) Contrariety, contradiction, disagreement:

    mira diversitate naturae,

    Tac. G. 15:

    inter exercitum imperatoremque,

    id. H. 1, [p. 601] 62; cf. auctorum. Plin. 6, 26, 30, § 124; Suet. Calig. 8:

    inter medicos,

    Plin. 20, 5, 20, § 42. —
    II.
    (Acc. to diversus, II.) Diversity, difference:

    tanta per omnes gentes nationesque linguae,

    Quint. 11, 3, 87:

    ciborum,

    id. 1, 12, 5:

    multiplex personarum, causarum, etc.,

    id. 10, 15, 10:

    ingeniorum,

    Plin. Ep. 7, 30 fin.:

    consiliorum,

    Tac. H. 4, 76 et saep.:

    inter unciam et digitum,

    Front. Aquaed. 24 et saep.—In plur., Flor. 3, 10, 6.—
    III.
    Concr., a variety:

    lignorum,

    Vulg. Exod. 31, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > diversitas

  • 87 doceo

    dŏcĕo, cŭi, ctum, 2, v. a. [root da; Zend. dā, to know; strengthened, dak-; Gr. didaskô; Lat. disco], to teach, instruct, inform, show, tell, etc. (for syn. cf.: edoceo, perdoceo, erudio, praecipio, instituo).
    I.
    In gen., with double acc. of person and thing:

    pejor magister te istaec docuit... illa, quae te docui,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 55:

    hunc hominem cursuram,

    id. Trin. 4, 3, 9:

    aliquem artem,

    Cic. de Or. 2, 54:

    aliquem litteras,

    id. Pis. 30:

    aliquem ejusmodi rem,

    id. Quint. 25, 79:

    pueros elementa,

    Hor. Ep. 1, 20, 17 et saep.— Pass., with acc. rei:

    is reliqua frustra docetur,

    Quint. 4, 2, 90; 1, 5, 11; 3, 8, 70; 6, 2, 3; Hor. C. 3, 6, 21; id. S. 1, 6, 76 et saep.; cf.: doctus dogmam, Laber. ap. Prisc. p. 679 fin. P.; and:

    doctus militiam,

    Sall. H. Fragm. 1, 40, p. 224 ed. Gerl.—With inf.:

    docemur auctoritate domitas habere libidines,

    Cic. de Or. 1, 43, 194; 1, 57, 244; id. Fin. 2, 5, 15:

    docemur disputare, non vivere (= discimus),

    Sen. Ep. 95, 13:

    equi variare gyros docentur,

    Tac. G. 6; Sall. J. 85, 33; Nep. Epam. 2, 1; Liv. 21, 3, 6.—With acc. pers. and inf.:

    ut doceam Rullum posthac in iis saltem tacere rebus, in quibus, etc.,

    Cic. Agr. 3, 2; so id. Phil. 2, 4, 8; Hor. S. 1, 1, 91; id. Ep. 1, 14, 30 al.; cf. ellipt. with abl. of instrument:

    Socratem fidibus (sc. canere),

    Cic. Fam. 9, 22, 3:

    aliquem docendum curare equo, armisque,

    Liv. 29, 1, 8; Zumpt, § 391 fin. —With acc. pers. and de, to instruct or inform one of:

    de ejus injuriis judices docere,

    Cic. Verr. 2, 4, 51:

    aliquem de aliqua re,

    id. Rosc. Am. 9, 26; 44, 127; id. de Or. 2, 24, 102; Sall. J. 13, 3 al. —With acc. pers. and rel. clause:

    doceant eum, qui vir Sex. Roscius fuerit,

    Cic. Rosc. Am. 9, 25; id. Att. 8, 2, 2; id. Fam. 3, 6, 5; 5, 3; Quint. 6, 1, 20 al.—With acc. pers.:

    studiosos discendi erudiunt atque docent,

    Cic. Off. 1, 44, 156; id. Div. 2, 2; id. de Sen. 9, 29; Quint. 2, 5, 13; Hor. S. 2, 2, 50; id. Ep. 1, 13, 1 et saep.—With acc. rei:

    coepit studiose omnia Docere, educare, ita uti si esset filia,

    Ter. Eun. 1, 2, 37; so,

    aliquid,

    Caes. B. G. 5, 42 fin.; Quint. 7, 10, 10; 9, 4, 137; Hor. A. P. 306 et saep.; cf.

    also: quod de lacu Albano docuisset,

    Liv. 5, 15; so with two acc., Caes. B. G. 7, 10, 3; Cic. Clu. 70, 198.—With acc. and inf.:

    docui per litteras, id nec opus esse nec fieri posse,

    Cic. Att. 16, 8; Caes. B. G. 5, 1, 7; 5, 28, 4; Quint. 1, 5, 43; Hor. S. 2, 3, 63 et saep.— Absol.:

    cum doceo et explano,

    Cic. de Or. 2, 19, 82; id. Or. 42, 143; Quint. 3, 4, 15; 3, 5, 2 et saep.; cf.

    also: Tyrannio docet apud me,

    Cic. Q. Fr. 2, 4 fin.
    II.
    In partic.: fabulam, like the Gr. didaskein, qs. to teach a play to the actors, to rehearse; hence, to produce, exhibit on the stage:

    minor fuit aliquanto is, qui primus fabulam dedit, quam ii, qui multas docuerant (Plautus et Naevius),

    Cic. Brut. 18, 73; id. Tusc. 4, 29, 63; Hor. A. P. 288; Gell. 17, 21, 42.—Hence, doctus, a, um, P. a., learned, skilled, versed, experienced in any thing (cf.: litteratus, eruditus, peritus, gnarus, scitus).— Absol.:

    doctus vir et Graecis litteris eruditus,

    Cic. Brut. 30, 114; cf. id. de Or. 1, 22, 102; 2, 74, 299:

    adolescentes humanissimi et doctissimi,

    id. Cael. 10, 24.—With ex:

    fuit enim doctus ex disciplina Stoicorum,

    Cic. Brut. 25.—With abl.:

    docti et Graecis litteris et Latinis,

    Cic. Brut. 46; 45 fin.; Sall. C. 25, 2; Mart. 10, 76. —With adv.:

    nec minus Graece quam Latine doctus,

    Suet. Gram. 7.—With gen.:

    fandi doctissima Cymodocea,

    Verg. A. 10, 225:

    legum atque morum populi Romani jurisque civilis,

    Gell. 13, 12, 1:

    sagittarum,

    Aur. Vict. Epit. 11:

    artis lanificae,

    Claud. in Eutr. 2, 381.—With acc.:

    (Maecenas) docte sermones utriusque linguae,

    Hor. C. 3, 8, 5:

    dulces modos (with citharae sciens),

    id. ib. 3, 9, 10:

    omnia,

    Stat. Th. 2, 692:

    litteras,

    Gell. 19, 9, 7.—With inf.:

    doctus sagittas tendere Sericas,

    Hor. C. 1, 29, 9; 3, 6, 38; 4, 13, 7; id. Carm. Sec. 75 et saep.—With ad or in:

    ad delinquendum doctior,

    Ov. Tr. 2, 256:

    in parum fausto carmine docta fui,

    id. H. 21, 182:

    Sapphica puella Musa doctior,

    more skilled in song, Cat. 35, 17:

    docta puella,

    Prop. 1, 7, 11; 2, 11, 6 (3, 2, 6 M.);

    2, 13, 11 (3, 4, 11 M.).—Esp. as epithet of Catullus by other poets,

    Tib. 3, 6, 41; Ov. Am. 3, 9, 62:

    Verona docti syllabas amat vatis,

    Mart. 1, 61, 1; Ov. A. A. 2, 181.—As subst.: doctus, the man of skill.—Prov.:

    doctus in se semper divitias habet,

    Phaedr. 4, 21, 1; but class. only in plur.: doctī, ōrum, m., the learned:

    doctorum est ista consuetudo,

    Cic. Lael. 5, 17 et saep.—
    2.
    Of things as subjects:

    frontes,

    Hor. C. 1, 1, 29:

    tibia,

    Prop. 2, 30, 16 (3, 28, 16 M.):

    carmina,

    Tib. 2, 3, 20; cf.

    vox,

    Ov. P. 2, 5, 52:

    voces Pythagoreorum,

    Cic. Tusc. 4, 1, 2:

    sermo,

    Plin. Ep. 7, 25, 3:

    prece,

    Hor. Ep. 2, 1, 135:

    manus artificis,

    Tib. 1, 8, 12; cf. id. 2, 1, 70; Ov. F. 3, 832; 6, 792:

    falx,

    Prop. 2, 19, 12 (3, 12, 12 M.) et saep.—
    B.
    In Plaut. and Ter., knowing, cunning, shrewd, subtle:

    malum, callidum, doctum,

    Plaut. Ps. 2, 4, 35; id. Bacch. 4, 4, 43; id. Most. 1, 3, 122; 5, 1, 24 et saep.; Ter. Hec. 2, 1, 6; id. Eun. 4, 7, 21; cf.

    also, dolus,

    Plaut. Mil. 2, 1, 69; id. Ps. 1, 5, 70 al.— docte, adv.
    1.
    Learnedly, skilfully (very rare; not in Cic.).— Comp., Hor. Ep. 2, 1, 33; Mart. 7, 46.— Sup., Sall. J. 95, 3.—
    2.
    Cunningly, shrewdly, cleverly:

    docte et sapienter dicis,

    Plaut. Ep. 3, 3, 23:

    docte tibi illam perdoctam dabo,

    id. Mil. 2, 2, 103; id. Bacch. 4, 4, 43:

    docte sapere,

    id. Mil. 3, 1, 162; id. Most. 5, 1, 21 et saep.— Comp., Plaut. Mil. 4, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > doceo

  • 88 docti

    dŏcĕo, cŭi, ctum, 2, v. a. [root da; Zend. dā, to know; strengthened, dak-; Gr. didaskô; Lat. disco], to teach, instruct, inform, show, tell, etc. (for syn. cf.: edoceo, perdoceo, erudio, praecipio, instituo).
    I.
    In gen., with double acc. of person and thing:

    pejor magister te istaec docuit... illa, quae te docui,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 55:

    hunc hominem cursuram,

    id. Trin. 4, 3, 9:

    aliquem artem,

    Cic. de Or. 2, 54:

    aliquem litteras,

    id. Pis. 30:

    aliquem ejusmodi rem,

    id. Quint. 25, 79:

    pueros elementa,

    Hor. Ep. 1, 20, 17 et saep.— Pass., with acc. rei:

    is reliqua frustra docetur,

    Quint. 4, 2, 90; 1, 5, 11; 3, 8, 70; 6, 2, 3; Hor. C. 3, 6, 21; id. S. 1, 6, 76 et saep.; cf.: doctus dogmam, Laber. ap. Prisc. p. 679 fin. P.; and:

    doctus militiam,

    Sall. H. Fragm. 1, 40, p. 224 ed. Gerl.—With inf.:

    docemur auctoritate domitas habere libidines,

    Cic. de Or. 1, 43, 194; 1, 57, 244; id. Fin. 2, 5, 15:

    docemur disputare, non vivere (= discimus),

    Sen. Ep. 95, 13:

    equi variare gyros docentur,

    Tac. G. 6; Sall. J. 85, 33; Nep. Epam. 2, 1; Liv. 21, 3, 6.—With acc. pers. and inf.:

    ut doceam Rullum posthac in iis saltem tacere rebus, in quibus, etc.,

    Cic. Agr. 3, 2; so id. Phil. 2, 4, 8; Hor. S. 1, 1, 91; id. Ep. 1, 14, 30 al.; cf. ellipt. with abl. of instrument:

    Socratem fidibus (sc. canere),

    Cic. Fam. 9, 22, 3:

    aliquem docendum curare equo, armisque,

    Liv. 29, 1, 8; Zumpt, § 391 fin. —With acc. pers. and de, to instruct or inform one of:

    de ejus injuriis judices docere,

    Cic. Verr. 2, 4, 51:

    aliquem de aliqua re,

    id. Rosc. Am. 9, 26; 44, 127; id. de Or. 2, 24, 102; Sall. J. 13, 3 al. —With acc. pers. and rel. clause:

    doceant eum, qui vir Sex. Roscius fuerit,

    Cic. Rosc. Am. 9, 25; id. Att. 8, 2, 2; id. Fam. 3, 6, 5; 5, 3; Quint. 6, 1, 20 al.—With acc. pers.:

    studiosos discendi erudiunt atque docent,

    Cic. Off. 1, 44, 156; id. Div. 2, 2; id. de Sen. 9, 29; Quint. 2, 5, 13; Hor. S. 2, 2, 50; id. Ep. 1, 13, 1 et saep.—With acc. rei:

    coepit studiose omnia Docere, educare, ita uti si esset filia,

    Ter. Eun. 1, 2, 37; so,

    aliquid,

    Caes. B. G. 5, 42 fin.; Quint. 7, 10, 10; 9, 4, 137; Hor. A. P. 306 et saep.; cf.

    also: quod de lacu Albano docuisset,

    Liv. 5, 15; so with two acc., Caes. B. G. 7, 10, 3; Cic. Clu. 70, 198.—With acc. and inf.:

    docui per litteras, id nec opus esse nec fieri posse,

    Cic. Att. 16, 8; Caes. B. G. 5, 1, 7; 5, 28, 4; Quint. 1, 5, 43; Hor. S. 2, 3, 63 et saep.— Absol.:

    cum doceo et explano,

    Cic. de Or. 2, 19, 82; id. Or. 42, 143; Quint. 3, 4, 15; 3, 5, 2 et saep.; cf.

    also: Tyrannio docet apud me,

    Cic. Q. Fr. 2, 4 fin.
    II.
    In partic.: fabulam, like the Gr. didaskein, qs. to teach a play to the actors, to rehearse; hence, to produce, exhibit on the stage:

    minor fuit aliquanto is, qui primus fabulam dedit, quam ii, qui multas docuerant (Plautus et Naevius),

    Cic. Brut. 18, 73; id. Tusc. 4, 29, 63; Hor. A. P. 288; Gell. 17, 21, 42.—Hence, doctus, a, um, P. a., learned, skilled, versed, experienced in any thing (cf.: litteratus, eruditus, peritus, gnarus, scitus).— Absol.:

    doctus vir et Graecis litteris eruditus,

    Cic. Brut. 30, 114; cf. id. de Or. 1, 22, 102; 2, 74, 299:

    adolescentes humanissimi et doctissimi,

    id. Cael. 10, 24.—With ex:

    fuit enim doctus ex disciplina Stoicorum,

    Cic. Brut. 25.—With abl.:

    docti et Graecis litteris et Latinis,

    Cic. Brut. 46; 45 fin.; Sall. C. 25, 2; Mart. 10, 76. —With adv.:

    nec minus Graece quam Latine doctus,

    Suet. Gram. 7.—With gen.:

    fandi doctissima Cymodocea,

    Verg. A. 10, 225:

    legum atque morum populi Romani jurisque civilis,

    Gell. 13, 12, 1:

    sagittarum,

    Aur. Vict. Epit. 11:

    artis lanificae,

    Claud. in Eutr. 2, 381.—With acc.:

    (Maecenas) docte sermones utriusque linguae,

    Hor. C. 3, 8, 5:

    dulces modos (with citharae sciens),

    id. ib. 3, 9, 10:

    omnia,

    Stat. Th. 2, 692:

    litteras,

    Gell. 19, 9, 7.—With inf.:

    doctus sagittas tendere Sericas,

    Hor. C. 1, 29, 9; 3, 6, 38; 4, 13, 7; id. Carm. Sec. 75 et saep.—With ad or in:

    ad delinquendum doctior,

    Ov. Tr. 2, 256:

    in parum fausto carmine docta fui,

    id. H. 21, 182:

    Sapphica puella Musa doctior,

    more skilled in song, Cat. 35, 17:

    docta puella,

    Prop. 1, 7, 11; 2, 11, 6 (3, 2, 6 M.);

    2, 13, 11 (3, 4, 11 M.).—Esp. as epithet of Catullus by other poets,

    Tib. 3, 6, 41; Ov. Am. 3, 9, 62:

    Verona docti syllabas amat vatis,

    Mart. 1, 61, 1; Ov. A. A. 2, 181.—As subst.: doctus, the man of skill.—Prov.:

    doctus in se semper divitias habet,

    Phaedr. 4, 21, 1; but class. only in plur.: doctī, ōrum, m., the learned:

    doctorum est ista consuetudo,

    Cic. Lael. 5, 17 et saep.—
    2.
    Of things as subjects:

    frontes,

    Hor. C. 1, 1, 29:

    tibia,

    Prop. 2, 30, 16 (3, 28, 16 M.):

    carmina,

    Tib. 2, 3, 20; cf.

    vox,

    Ov. P. 2, 5, 52:

    voces Pythagoreorum,

    Cic. Tusc. 4, 1, 2:

    sermo,

    Plin. Ep. 7, 25, 3:

    prece,

    Hor. Ep. 2, 1, 135:

    manus artificis,

    Tib. 1, 8, 12; cf. id. 2, 1, 70; Ov. F. 3, 832; 6, 792:

    falx,

    Prop. 2, 19, 12 (3, 12, 12 M.) et saep.—
    B.
    In Plaut. and Ter., knowing, cunning, shrewd, subtle:

    malum, callidum, doctum,

    Plaut. Ps. 2, 4, 35; id. Bacch. 4, 4, 43; id. Most. 1, 3, 122; 5, 1, 24 et saep.; Ter. Hec. 2, 1, 6; id. Eun. 4, 7, 21; cf.

    also, dolus,

    Plaut. Mil. 2, 1, 69; id. Ps. 1, 5, 70 al.— docte, adv.
    1.
    Learnedly, skilfully (very rare; not in Cic.).— Comp., Hor. Ep. 2, 1, 33; Mart. 7, 46.— Sup., Sall. J. 95, 3.—
    2.
    Cunningly, shrewdly, cleverly:

    docte et sapienter dicis,

    Plaut. Ep. 3, 3, 23:

    docte tibi illam perdoctam dabo,

    id. Mil. 2, 2, 103; id. Bacch. 4, 4, 43:

    docte sapere,

    id. Mil. 3, 1, 162; id. Most. 5, 1, 21 et saep.— Comp., Plaut. Mil. 4, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > docti

  • 89 duro

    dūro, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [durus], to make hard, to harden (mostly ante-class. and post-Aug.; not in Cic.).
    I.
    Lit.
    (α).
    Act.:

    quae nobis durata ac spissa videntur, Haec, etc.,

    Lucr. 2, 444; so in the part. perf.:

    coria (with condurare ferrum),

    id. 6, 970; cf.

    cutis,

    Ov. M. 4, 577:

    caementa calce (opp. interlita luto),

    Liv. 21, 11:

    ova in aqua,

    Plin. 29, 3, 11, § 45:

    pontus frigore,

    Ov. P. 4, 9, 85:

    nives solo,

    Hor. C. 3, 24, 39:

    aqua salibus,

    i. e. strongly saturated, Col. 7, 4 fin., v. durus, I.:

    ungulas (mularum),

    id. 6, 37, 11:

    ferrum ictibus,

    Plin. 34, 15, 43, § 149:

    guttas in grana,

    id. 12, 19, 42, § 94:

    uvam fumo,

    i. e. to dry, preserve, Hor. S. 2, 4, 72.—In medic. lang.: corpus, i. e. to bind, make costive, opp. mollire, Cels. 2, 14; cf. id. 2, 33 fin. —In fullers' lang., to harden, stiffen or full cloth: Art. Non queo durare. Par. Si non didicisti fulloniam, non mirandumst, Plaut. As. 5, 2, 57 (with a punning reference to the meaning II. A. 2.).—
    (β).
    Neutr.:

    tum durare solum et discludere Nerea ponto Coeperit, i. q. durescere,

    Verg. E. 6, 35; so,

    vino minime durante, uva maxime,

    Plin. 14, 3, 4, § 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to durus, II. A. 2.).
    1.
    Act., to harden with use or labor, etc.; to make hardy or callous, to inure (class.):

    opere in duro membra manusque,

    Lucr. 5, 1359; cf.:

    membra animumque,

    Hor. S. 1, 4, 119:

    umeros ad vulnera,

    Verg. G. 3, 257: hoc se labore durant homines adolescentes, * Caes. B. G. 6, 28, 3; cf.:

    exercitum crebris expeditionibus, patientiaque periculorum,

    Vell. 2, 78, 2:

    cor,

    Plaut. Ps. 1, 3, 6; cf.

    mentem,

    Tac. A. 3, 15 al.:

    ab duratis usu armorum pulsi,

    Liv. 7, 29; so in the part., id. 23, 18; 30, 28:

    durati bellis,

    id. 42, 52:

    vitia durantur,

    grow inveterate, Quint. 1, 1, 37.—
    2.
    Neutr. (so most freq.), to be hardened, inured to troubles, i. e. to be patient, to wait, persevere; to endure, hold out:

    durare nequeo in aedibus,

    Plaut. Am. 3, 2, 1; cf. id. Men. 5, 2, 31; Ter. Ad. 4, 2, 15; Liv. 5, 2, 7; 38, 7 fin.; Quint. 11, 3, 23; Verg. A. 9, 604; Hor. Ep. 1, 1, 82 al.; cf. impers., Liv. 10, 46:

    durate et vosmet rebus servate secundis,

    Verg. A. 1, 207; cf. Suet. Calig. 45; Auct. ap. Quint. 9, 2, 91; Ov. Am. 3, 11, 27 al.:

    nequeo durare, quin, etc.,

    Plaut. Curc. 1, 3, 22:

    durare nequeo quin intro eam,

    id. Mil. 4, 6, 34; Suet. Claud. 26.—
    (β).
    With acc., to bear, endure ( poet. and in post-Aug. prose):

    patior quemvis durare laborem,

    Verg. A. 8, 577:

    quascumque vias,

    Stat. S. 5, 2, 153;

    and of inanimate subjects: sine funibus Vix durare carinae Possunt imperiosius Aequor,

    Hor. C. 1, 14, 7; cf.:

    (vitis genus) quod siccitatem durat et ventos,

    Pall. Febr. 9, 1.—
    (γ).
    With inf.:

    non quis parumper durare opperier,

    Plaut. Truc. 2, 3, 5.—
    b.
    In gen., to hold out, to continue in existence, to last, remain (very freq.): Ar. Ubi illaec (talenta) quae dedi ante? Cl. Abusa. Num si ea durarent mihi, [p. 621] etc., Plaut. As. 1, 3, 44:

    uti quam diutissime durent oleae,

    Cato R. R. 58; 104; Varr. R. R. 1, 59, 3:

    omnem durare per aevom,

    Lucr. 3, 605; cf. id. 3, 812; Verg. G. 2, 100; Suet. Calig. 6 al.:

    neque post mortem durare videtur (corpus),

    Lucr. 3, 339; cf. ib. 561:

    ad posteros virtus durabit,

    Quint. 3, 1, 21; cf. id. 1, 11, 18; 3, 1, 9; 5, 11, 41:

    maneat quaeso duretque gentibus, si non amor nostri, at certe odium sui,

    Tac. G. 33:

    durante originis vi,

    id. Agr. 11; cf. Petr. 96, 3:

    durante bello,

    Tac. A. 14, 39; so with adhuc, Suet. Gramm. 24; cf.:

    munera, quibus donatus est, durant, ostendunturque adhuc Bais,

    are still in existence, id. Tib. 6 et saep.—With inf.:

    ut vivere durent,

    Luc. 4, 519; so Sil. 10, 653; 11, 75; Petr. 41, 2.—In Tacitus sometimes of persons, for vivere, to live:

    narratum ab iis, qui nostram ad juventam duraverunt,

    Tac. A. 3, 16; id. Or. 17; id. Agr. 44. And once in the same author (acc. to the better reading) of extension in space: durant colles (= continuantur, ultra porriguntur; French, s'y prolongent), extend continuously to the frontier, Germ. 30.—
    B.
    (Acc. to durus, II. B.)
    1.
    Act., to render hard, callous, insensible; to dull, to blunt (rare and perh. not ante-Aug.):

    aerea dehinc ferro (Juppiter) duravit saecula,

    Hor. Epod. 16, 65:

    ad plagas durari,

    Quint. 1, 3, 14 (cf. §

    12: quae in pravam induruerunt): ad omne facinus durato,

    Tac. H. 4, 59.—Of the affections, Vulg. Job, 39, 16.— Pass.:

    linguae vitia, inemendabili in posterum pravitate durantur,

    to become confirmed, incurable, Quint. 1, 1, 37.—
    2.
    Neutr., to be hard, stern, callous, insensible (rare and not ante-Aug.):

    ut non durat (pater) ultra poenam abdicationis,

    Quint. 9, 2, 88:

    in nullius umquam suorum necem duravit,

    Tac. A. 1, 6; Petr. 105 fin.; cf.:

    usque ad caedem ejus duratura filii odia,

    Tac. A. 14, 1 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > duro

  • 90 egestas

    ĕgestas, ātis, f. [egeo], indigence, extreme poverty, necessity, want (very freq. and class.;

    for syn. cf.: indigentia, inopia, penuria, paupertas, mendicitas): ista paupertas, vel potius egestas ac mendicitas,

    Cic. Parad. 6, 1, 45; Plaut. Ps. 2, 4, 2; id. Trin. 2, 2, 57; 77; 4, 2, 5 al.; Cic. Rosc. Am. 49 fin.; id. Cat. 2, 11 fin.; id. Inv. 1, 47, 88; * Caes. B. G. 6, 24, 4; Verg. G. 1, 146; 3, 319; id. A. 6, 276 et saep.; cf. in plur.:

    egestates tot egentissimorum hominum,

    Cic. Att. 9, 7, 5.—Of inanimate things:

    patrii sermonis,

    Lucr. 1, 832; 3, 260; cf.

    linguae,

    id. 1, 139; and:

    animi,

    Cic. Pis. 11. —With an object-genitive, want of something:

    pabuli,

    Sall. J. 44, 4; cf.

    cibi,

    Tac. A. 6, 23:

    rei familiaris,

    Suet. Vit. 7: rationis, want of knowledge, i. e. ignorance, Lucr. 5, 1211.

    Lewis & Short latin dictionary > egestas

  • 91 egregium

    ē-grĕgĭus, a, um ( sup.: mulier egregiissimă formă, Pac. ap. Prisc. 3, p. 600 fin. P.; Rib. Fragm. Trag. p. 105:

    egregiissime grammatice,

    Gell. 14, 5, 3.— Vocat.:

    egregi or egregie,

    Gell. 14, 5, 1 sq.), adj. [ex-grex, Corss. Ausspr. 1, 504; hence, chosen from the herd, i. e.], distinguished, surpassing, excellent, eminent (for syn. cf.: praeclarus, eximius, divinus, magnificus).
    I.
    In gen. (class.):

    in procuratione civitatis, egregius,

    Cic. de Or. 1, 49, 215; cf.:

    in bellica laude,

    id. Brut. 21, 84:

    in aliis artibus,

    Sall. J. 82, 2:

    vir,

    Cic. Lael. 19, 69:

    civis,

    id. Brut. 25, 95:

    poëta,

    id. de Or. 1, 3, 11:

    senatus,

    Liv. 2, 49:

    par consulum,

    id. 27, 34:

    Caesar,

    Hor. C. 1, 6, 11; 3, 25, 4 et saep.:

    et praeclara indoles ad dicendum,

    Cic. de Or. 1, 29; cf. id. Phil. 1, 1, 2; Tac. Or. 9:

    forma,

    Ter. And. 1, 1, 45; cf.

    facies,

    id. Phorm. 1, 2, 50:

    colores, odores,

    Lucr. 5, 739; Cic. Fin. 2, 20, 64:

    corpus,

    i. e. exceedingly beautiful, Hor. S. 1, 6, 67; Ov. Tr. 5, 13, 14:

    os,

    id. H. 4, 78 et saep.:

    virtus,

    Caes. B. G. 1, 28, 5:

    fides,

    id. ib. 1, 19, 2:

    voluntas in se,

    id. ib. 5, 4, 3:

    victoria,

    Liv. 2, 47 et saep.:

    vir bello egregius,

    Liv. 5, 47; cf. id. 7, 6; Tac. Agr. 14; Ov. M. 5, 49.—With gen.:

    animi,

    Verg. A. 11, 417; so, fati mentisque Stat. Th. 3, 99:

    linguae,

    Sil. 5, 77:

    egregii juvenum,

    Stat. Th. 2, 152.—In the neutr. subst.:

    ut alia magna et egregia tua omittam,

    Sall. J. 10, 2:

    postquam cuncta scelerum suorum pro egregiis accipi videt,

    for distinguished acts, Tac. A. 14, 60; cf. the foll.—
    II.
    Post - Aug., esp. of rank and consequence, distinguished, illustrious, honorable:

    si te privatus adoptarem, et mihi egregium erat Gnaei Pompeii subolem in penates meos asciscere, et, etc.,

    Tac. H. 1, 15; cf.:

    idque et sibi et cunctis egregium,

    id. A. 3, 6.— Subst.: ēgrĕgĭum, ii, n.:

    egregium publicum,

    the public honor, Tac. A. 3, 70 fin. —Hence, Egrĕgĭus, ii, m., a title of public officers in high station, similar to His Excellency, Cod. Th. 6, 22, 1; and:

    Vir Egregius,

    Inscr. Grut. 89, 4; 345, 3 et saep.; cf. Lact. 5, 14 fin. —Hence, adv.: ēgrĕgĭe, excellently, eminently; surpassingly, exceedingly, singularly; uncommonly well (cf.: eximie, unice, praesertim; praecipue, maxime, potissimum, etc.).
    (α).
    With verbs:

    studere (opp. mediocriter),

    Ter. And. 1, 1, 31:

    pingere, fingere,

    Cic. Brut. 73 fin.:

    loqui,

    id. Fin. 2, 6 fin.:

    vincere,

    brilliantly, Liv. 21, 40; cf.

    absolvi,

    id. 9, 26 et saep.—Far more freq.,
    (β).
    With adjectives: egregie cordatus homo, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 18 (Ann. v. 335 ed. Vahl.):

    fortis et bonus imperator,

    Cic. de Or. 2, 66, 268:

    subtilis scriptor,

    id. Brut. 9:

    munitum oppidum,

    Caes. B. G. 2, 29, 2; cf. id. ib. 5, 9, 4; 5, 11, 7 et saep.—
    (γ).
    Absol., as an expression of assent, applause, etc.:

    egregie, Caesar, quod lacrimas parentum vectigales esse non pateris,

    Plin. Pan. 38, 3; cf. Suet. Vit. 10.— Comp.:

    egregius cenat,

    Juv. 11, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > egregium

  • 92 Egregius

    ē-grĕgĭus, a, um ( sup.: mulier egregiissimă formă, Pac. ap. Prisc. 3, p. 600 fin. P.; Rib. Fragm. Trag. p. 105:

    egregiissime grammatice,

    Gell. 14, 5, 3.— Vocat.:

    egregi or egregie,

    Gell. 14, 5, 1 sq.), adj. [ex-grex, Corss. Ausspr. 1, 504; hence, chosen from the herd, i. e.], distinguished, surpassing, excellent, eminent (for syn. cf.: praeclarus, eximius, divinus, magnificus).
    I.
    In gen. (class.):

    in procuratione civitatis, egregius,

    Cic. de Or. 1, 49, 215; cf.:

    in bellica laude,

    id. Brut. 21, 84:

    in aliis artibus,

    Sall. J. 82, 2:

    vir,

    Cic. Lael. 19, 69:

    civis,

    id. Brut. 25, 95:

    poëta,

    id. de Or. 1, 3, 11:

    senatus,

    Liv. 2, 49:

    par consulum,

    id. 27, 34:

    Caesar,

    Hor. C. 1, 6, 11; 3, 25, 4 et saep.:

    et praeclara indoles ad dicendum,

    Cic. de Or. 1, 29; cf. id. Phil. 1, 1, 2; Tac. Or. 9:

    forma,

    Ter. And. 1, 1, 45; cf.

    facies,

    id. Phorm. 1, 2, 50:

    colores, odores,

    Lucr. 5, 739; Cic. Fin. 2, 20, 64:

    corpus,

    i. e. exceedingly beautiful, Hor. S. 1, 6, 67; Ov. Tr. 5, 13, 14:

    os,

    id. H. 4, 78 et saep.:

    virtus,

    Caes. B. G. 1, 28, 5:

    fides,

    id. ib. 1, 19, 2:

    voluntas in se,

    id. ib. 5, 4, 3:

    victoria,

    Liv. 2, 47 et saep.:

    vir bello egregius,

    Liv. 5, 47; cf. id. 7, 6; Tac. Agr. 14; Ov. M. 5, 49.—With gen.:

    animi,

    Verg. A. 11, 417; so, fati mentisque Stat. Th. 3, 99:

    linguae,

    Sil. 5, 77:

    egregii juvenum,

    Stat. Th. 2, 152.—In the neutr. subst.:

    ut alia magna et egregia tua omittam,

    Sall. J. 10, 2:

    postquam cuncta scelerum suorum pro egregiis accipi videt,

    for distinguished acts, Tac. A. 14, 60; cf. the foll.—
    II.
    Post - Aug., esp. of rank and consequence, distinguished, illustrious, honorable:

    si te privatus adoptarem, et mihi egregium erat Gnaei Pompeii subolem in penates meos asciscere, et, etc.,

    Tac. H. 1, 15; cf.:

    idque et sibi et cunctis egregium,

    id. A. 3, 6.— Subst.: ēgrĕgĭum, ii, n.:

    egregium publicum,

    the public honor, Tac. A. 3, 70 fin. —Hence, Egrĕgĭus, ii, m., a title of public officers in high station, similar to His Excellency, Cod. Th. 6, 22, 1; and:

    Vir Egregius,

    Inscr. Grut. 89, 4; 345, 3 et saep.; cf. Lact. 5, 14 fin. —Hence, adv.: ēgrĕgĭe, excellently, eminently; surpassingly, exceedingly, singularly; uncommonly well (cf.: eximie, unice, praesertim; praecipue, maxime, potissimum, etc.).
    (α).
    With verbs:

    studere (opp. mediocriter),

    Ter. And. 1, 1, 31:

    pingere, fingere,

    Cic. Brut. 73 fin.:

    loqui,

    id. Fin. 2, 6 fin.:

    vincere,

    brilliantly, Liv. 21, 40; cf.

    absolvi,

    id. 9, 26 et saep.—Far more freq.,
    (β).
    With adjectives: egregie cordatus homo, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 18 (Ann. v. 335 ed. Vahl.):

    fortis et bonus imperator,

    Cic. de Or. 2, 66, 268:

    subtilis scriptor,

    id. Brut. 9:

    munitum oppidum,

    Caes. B. G. 2, 29, 2; cf. id. ib. 5, 9, 4; 5, 11, 7 et saep.—
    (γ).
    Absol., as an expression of assent, applause, etc.:

    egregie, Caesar, quod lacrimas parentum vectigales esse non pateris,

    Plin. Pan. 38, 3; cf. Suet. Vit. 10.— Comp.:

    egregius cenat,

    Juv. 11, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > Egregius

  • 93 egregius

    ē-grĕgĭus, a, um ( sup.: mulier egregiissimă formă, Pac. ap. Prisc. 3, p. 600 fin. P.; Rib. Fragm. Trag. p. 105:

    egregiissime grammatice,

    Gell. 14, 5, 3.— Vocat.:

    egregi or egregie,

    Gell. 14, 5, 1 sq.), adj. [ex-grex, Corss. Ausspr. 1, 504; hence, chosen from the herd, i. e.], distinguished, surpassing, excellent, eminent (for syn. cf.: praeclarus, eximius, divinus, magnificus).
    I.
    In gen. (class.):

    in procuratione civitatis, egregius,

    Cic. de Or. 1, 49, 215; cf.:

    in bellica laude,

    id. Brut. 21, 84:

    in aliis artibus,

    Sall. J. 82, 2:

    vir,

    Cic. Lael. 19, 69:

    civis,

    id. Brut. 25, 95:

    poëta,

    id. de Or. 1, 3, 11:

    senatus,

    Liv. 2, 49:

    par consulum,

    id. 27, 34:

    Caesar,

    Hor. C. 1, 6, 11; 3, 25, 4 et saep.:

    et praeclara indoles ad dicendum,

    Cic. de Or. 1, 29; cf. id. Phil. 1, 1, 2; Tac. Or. 9:

    forma,

    Ter. And. 1, 1, 45; cf.

    facies,

    id. Phorm. 1, 2, 50:

    colores, odores,

    Lucr. 5, 739; Cic. Fin. 2, 20, 64:

    corpus,

    i. e. exceedingly beautiful, Hor. S. 1, 6, 67; Ov. Tr. 5, 13, 14:

    os,

    id. H. 4, 78 et saep.:

    virtus,

    Caes. B. G. 1, 28, 5:

    fides,

    id. ib. 1, 19, 2:

    voluntas in se,

    id. ib. 5, 4, 3:

    victoria,

    Liv. 2, 47 et saep.:

    vir bello egregius,

    Liv. 5, 47; cf. id. 7, 6; Tac. Agr. 14; Ov. M. 5, 49.—With gen.:

    animi,

    Verg. A. 11, 417; so, fati mentisque Stat. Th. 3, 99:

    linguae,

    Sil. 5, 77:

    egregii juvenum,

    Stat. Th. 2, 152.—In the neutr. subst.:

    ut alia magna et egregia tua omittam,

    Sall. J. 10, 2:

    postquam cuncta scelerum suorum pro egregiis accipi videt,

    for distinguished acts, Tac. A. 14, 60; cf. the foll.—
    II.
    Post - Aug., esp. of rank and consequence, distinguished, illustrious, honorable:

    si te privatus adoptarem, et mihi egregium erat Gnaei Pompeii subolem in penates meos asciscere, et, etc.,

    Tac. H. 1, 15; cf.:

    idque et sibi et cunctis egregium,

    id. A. 3, 6.— Subst.: ēgrĕgĭum, ii, n.:

    egregium publicum,

    the public honor, Tac. A. 3, 70 fin. —Hence, Egrĕgĭus, ii, m., a title of public officers in high station, similar to His Excellency, Cod. Th. 6, 22, 1; and:

    Vir Egregius,

    Inscr. Grut. 89, 4; 345, 3 et saep.; cf. Lact. 5, 14 fin. —Hence, adv.: ēgrĕgĭe, excellently, eminently; surpassingly, exceedingly, singularly; uncommonly well (cf.: eximie, unice, praesertim; praecipue, maxime, potissimum, etc.).
    (α).
    With verbs:

    studere (opp. mediocriter),

    Ter. And. 1, 1, 31:

    pingere, fingere,

    Cic. Brut. 73 fin.:

    loqui,

    id. Fin. 2, 6 fin.:

    vincere,

    brilliantly, Liv. 21, 40; cf.

    absolvi,

    id. 9, 26 et saep.—Far more freq.,
    (β).
    With adjectives: egregie cordatus homo, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 18 (Ann. v. 335 ed. Vahl.):

    fortis et bonus imperator,

    Cic. de Or. 2, 66, 268:

    subtilis scriptor,

    id. Brut. 9:

    munitum oppidum,

    Caes. B. G. 2, 29, 2; cf. id. ib. 5, 9, 4; 5, 11, 7 et saep.—
    (γ).
    Absol., as an expression of assent, applause, etc.:

    egregie, Caesar, quod lacrimas parentum vectigales esse non pateris,

    Plin. Pan. 38, 3; cf. Suet. Vit. 10.— Comp.:

    egregius cenat,

    Juv. 11, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > egregius

  • 94 emitto

    ē-mitto, mīsi, missum, 3, v. a., to send out, send forth, to let out, let go (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    quibuscum tamquam e carceribus emissus sis,

    Cic. Lael. 27, 101; cf.:

    aperiam carceres et equos emittere incipiam,

    Varr. R. R. 2, 7, 1:

    ex porta ludis cum emissu'st lepus,

    Plaut. Pers. 3, 3, 31:

    aliquem e carcere,

    Cic. Planc. 12 fin.:

    aliquem ex vinculis,

    Plaut. Capt. 2, 3, 48; Cic. Tusc. 1, 31:

    aliquem e custodia,

    id. ib. 1, 49, 118 (cf. Nep. Cim. 1).—As milit. t. t., to send out against the enemy:

    essedarios ex silvis,

    Caes. B. G. 5, 19, 2; cf.:

    equitibus emissis,

    id. ib. 5, 26, 3:

    Caesar omnibus portis eruptione facta equitatuque emisso hostes in fugam dat,

    id. ib. 5, 51, 5;

    5, 58, 4 et saep.: aliquem de carcere,

    Cic. Verr. 2, 5, 9; cf.:

    Licinium fugere conantem de manibus,

    id. Cael. 28; Liv. 21, 48;

    for which: Hannibalem e manibus,

    id. 22, 3;

    and merely manibus,

    id. 44, 36:

    aliquem noctu per vallum,

    Caes. B. C. 1, 76, 4:

    aliquem pabulatum,

    id. ib. 1, 81, 4; cf. id. ib. 3, 76, 1:

    aliquem sub jugum,

    Liv. 9, 6 fin. et saep.:

    ut abs te non emissus ex urbe, sed immissus in urbem esse videatur,

    sent out, turned out, Cic. Cat. 1, 11; cf. id. Rep. 4, 5 fin.:

    scutum manu,

    to throw away, throw aside, Caes. B. G. 1, 25, 4:

    pila,

    to throw, hurl, cast, discharge, id. ib. 2, 23, 1; Liv. 9, 13; 32, 17 et saep.; cf.:

    hastam in fines eorum,

    Liv. 1, 32:

    aquam ex lacu Albano,

    to let off, id. 5, 15; cf.:

    aquam impetu,

    Suet. Claud. 32:

    lacus Velinus, a Curio emissus,

    Cic. Att. 4, 15, 5; Suet. Caes. 44:

    flumen per prona montis,

    Curt. 7, 11:

    sanguinem de aure,

    to let, Col. 6, 14, 3; cf.:

    sanguinem venis,

    Plin. 25, 5, 23, § 56:

    ova,

    to lay, id. 11, 24, 29, § 85:

    folia,

    to put forth, produce, id. 18, 20, 49, § 182; cf.

    transf.: ulmi emittuntur in ramos,

    id. 17, 12, 18, § 90:

    librum de arte aleam ludendi,

    to put forth, publish, Suet. Claud. 33; cf.:

    aliquid dignum nostro nomine emittere,

    Cic. Fam. 7, 33:

    fulmina,

    id. Div. 2, 19 fin.:

    sonitum ex alto,

    Lucr. 4, 694; cf.:

    vocem caelo,

    Liv. 5, 51:

    sonitum linguae,

    Lucr. 5, 1044:

    vocem,

    to utter, id. 4, 548; 5, 1088; Liv. 1, 54 et saep.:

    flatum crepitumque ventris,

    Suet. Claud. 32 fin.: animam, to expire, Nep. Epam. 9, 3:

    spiritum,

    Vulg. Matt. 27, 50:

    si nubium conflictu ardor expressus se emiserit, id esse fulmen,

    has broken forth, burst forth, Cic. Div. 2, 19, 44.—
    B.
    In partic.: manu emittere aliquem for the usu. manu mittere aliquem, to release a person from one's potestas, to set free, emancipate (anteclass. and since the Aug. per.), Plaut. Capt. 3, 5, 55; id. Men. 5, 8, 52; id. Rud. 4, 6, 14 et saep.; Ter. Ph. 5, 5, 2; Liv. 24, 18, 12; Suet. Vit. 6; Tac. A. 15, 19; Macr. S. 1, 11;

    so without manu,

    Plaut. Ps. 4, 2, 37; Ter. Ad. 5, 9, 19; cf.

    of a debtor: libra et aere liberatum emittit,

    Liv. 6, 14, 5.
    II.
    Trop., to let forth, let go, send out:

    manibus manifesta suis emittere quoquam,

    to let slip from our hands that which is evident, Lucr. 4, 504; cf.:

    emissa de manibus res est,

    Liv. 37, 12:

    cum illud facetum dictum emissum haerere debeat (a fig. borrowed from missive weapons),

    Cic. de Or. 2, 54, 219; cf.:

    et semel emissum volat irrevocabile verbum,

    Hor. Ep. 1, 18, 71:

    argumenta,

    Cic. de Or. 2, 53, 214; and:

    maledictum,

    id. Planc. 23 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > emitto

  • 95 exectio

    exsectĭo ( exect-), ōnis, f. [exseco], a cutting out, excision:

    illa conscelerata linguae,

    Cic. Clu. 67, 191:

    fundi in armario,

    id. ib. 64, 180.—In plur.:

    mammarum,

    Arn. 5, 165.

    Lewis & Short latin dictionary > exectio

  • 96 exercitatio

    exercĭtātĭo, ōnis, f. [exercito].
    I.
    A moving, agitating, setting in motion:

    per aëris exercitationem (aqua) percolata tempestatibus liquescendo pervenit ad terram,

    Vitr. 8, 2, 1.—
    II.
    Exercise, practice:

    corpora nostra motu atque exercitatione recalescunt,

    Cic. N. D. 2, 10, 26:

    ut exercitatione ludoque campestri tunicati uteremur,

    id. Cael. 5, 11; cf.:

    juventutis in gymnasiis,

    id. Rep. 4, 4:

    esse incredibili virtute atque exercitatione in armis,

    Caes. B. G. 1, 39; cf.:

    superiorum pugnarum,

    id. ib. 3, 19, 3: usu forensi atque exercitatione tiro, Cic. Div. ap. Caecil. 15, 47; cf.:

    juris civilis,

    id. de Or. 1, 57, 243:

    ususque dicendi,

    id. Cael. 22, 54:

    dicendi,

    id. Brut. 97, 331; id. Off. 1, 1, 1; Quint. 2, 12, 11; 2, 17, 12:

    linguae,

    Cic. de Or. 3, 24, 94; cf.: vir egregia exercitatione in dialecticis, id. Fin. 3, 12, 41;

    and, rhetoricae,

    id. N. D. 2, 67, 168:

    magnum opus est, egetque exercitatione non parva,

    id. Lael. 5, 17:

    hic exercitationem virtutis perdidit,

    id. Mil. 13, 35;

    Crotoniensibus nulla virtutis exercitatio fuit,

    Just. 20, 4, 1:

    artes exercitationesque virtutum,

    Cic. de Sen. 3, 9:

    ingenii,

    id. ib. 11, 38:

    corporalis,

    Vulg. 1 Tim. 4, 8 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > exercitatio

  • 97 exhibeo

    ex-hĭbĕo ( ex-ibeo, v. Brix. ad Plaut. Capt. 4, 2, 37), ŭi, itum, 2, v. a. [habeo; lit., to hold out, reach out; hence],
    I.
    To hold forth, tender, present; to deliver, give up, produce (class.; syn.: praebeo, porrigo, praesto, tribuo, ministro, do, dono, dedo, etc.).
    A.
    Lit.: ait Praetor: QVEM HOMINEM DOLO MALO RETINES, EXHIBEAS.... Exhibere est in publicum producere, et videndi tangendique hominis facultatem praebere;

    proprie autem exhibere est extra secretum habere,

    Dig. 43, 29, 1 and 3, § 8: jam periculum est ne cogantur ad exhibendum formulam accipere, i. e. to acknowledge legal notice, etc. Sen. Ep. 50, 1:

    alicui omnia integra,

    Cic. Verr. 2, 5, 25, § 63:

    exhibe librarium illud legum vestrarum,

    id. Mil. 12, 33:

    pallium,

    Petr. 15:

    tabulas testamenti,

    Suet. Vit. 14:

    rationes,

    Dig. 40, 5, 41 fin.:

    fratres exhibe,

    Cic. Fl. 15, 35; so,

    fugitivos apud magistratus,

    Dig. 11, 4, 1:

    aliquem apud acta,

    ib. 2, 4, 17:

    debitorem in judicium,

    ib. 12, 2, 28 quadringentos senatores ad ferrum, Suet. Ner. 12 et saep.:

    vias tutas,

    i. e. to make safe, Ov. Pont. 4, 5, 34:

    toros,

    i. e. to furnish, allow, id. H. 17, 194:

    exhibuit querulos ore gemente sonos,

    uttered, id. Tr. 3, 11, 54.—
    B.
    Transf.
    1.
    To show, to display, to exhibit:

    exhibuit gemino praesignia tempora cornu,

    Ov. M. 15, 611:

    notam linguae,

    id. ib. 14, 526: exhibuit linguam paternam, displayed, i. e. used the language of her father, id. ib. 6, 213:

    faciem sucumque,

    Plin. 15, 13, 12, § 41:

    malui me tribunum omnibus exhibere quam paucis advocatum,

    Plin. Ep. 1, 23, 4:

    se ministratorem alicui,

    Suet. Vit. 17:

    se adorandum adeuntibus,

    id. Calig. 22 (but not in Cic. Sest. 50, 107, where the right reading is praebuit, v. Halm. ad h. l.).—In the latter (reflexive) sense sometimes without se:

    quid me putas populo nostro exhibiturum?

    how I shall exhibit, show myself, Cic. Ac. 1, 5, 18; cf.:

    qui vere civilem virum exhibeat,

    shows, proves himself, Quint. 12, 2, 7 Spald.; Ov. M. 6, 44:

    pro fratre hostem exhibuit,

    Just. 27, 2.—
    (β).
    To show, confer (late Lat.):

    alicui honorem,

    Aug. Serm. 46, 7.—
    2.
    To maintain, support, sustain (post-class.;

    esp. freq. in jurid. Lat.): si quis a liberis ali desideret, vel liberi, ut a parente exhibeantur,

    Dig. 25, 3, 5; so,

    aliquem,

    ib. 1, 12, 1; 3, 5, 33 al.; cf.:

    Scythas alimentis,

    Just. 9, 2:

    vitam,

    id. 11, 10; 22, 1.
    II.
    To show, exhibit, employ; to procure, occasion, cause:

    rem salvam exhibebo,

    I will set it all right, Plaut. As. 2, 4, 51: quorum virtus exhibet solidum decus, Phaedr. 4, 23, 24:

    vocis fidem,

    id. 3, 19 Epil. 9:

    munificentiam,

    Suet. Tib. 48:

    liberalitatem, clementiam, comitatem,

    id. Ner. 10; cf.:

    liberalitatem et justitiam,

    Plin. Pan. 33, 2:

    vicem spodii,

    i.e. to supply the place of, Plin. 23, 7, 63, § 125; cf.:

    vicem testamenti,

    Dig. 29, 6, 16:

    humanitatem,

    to exercise, exhibit, Plin. Ep. 5, 19, 2:

    diligentiam,

    Dig. 18, 6, 2:

    imperium,

    to exercise, Plaut. Cas. 2, 6, 57:

    alicui molestiam,

    to cause, Cic. Att. 2, 1, 2; Plaut. Pers. 2, 4, 3; id. Capt. 4, 2, 37:

    negotium hominibus,

    to produce, occasion, id. Poen. 1, 2, 30; cf.:

    qui deum nihil habere ipsum negotii (dicunt), nihil exhibere alteri,

    Cic. Off. 3, 28, 102; id. ib. 3, 31, 112:

    negotium alicui,

    Plaut. Am. 3, 2, 14; id. Most. 3, 1, 38; id. Men. 5, 9, 13; id. Pers. 2, 5, 14;

    and once reflexively: jam se exhibebit hic mihi negotium,

    will present itself, id. Rud. 2, 6, 72:

    argutias mihi,

    id. Most. 1, 1, 2:

    difficilem laborem alicui,

    Col. 5, 5, 17:

    curam alicui,

    Tib. 2, 1, 61 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > exhibeo

  • 98 exibeo

    ex-hĭbĕo ( ex-ibeo, v. Brix. ad Plaut. Capt. 4, 2, 37), ŭi, itum, 2, v. a. [habeo; lit., to hold out, reach out; hence],
    I.
    To hold forth, tender, present; to deliver, give up, produce (class.; syn.: praebeo, porrigo, praesto, tribuo, ministro, do, dono, dedo, etc.).
    A.
    Lit.: ait Praetor: QVEM HOMINEM DOLO MALO RETINES, EXHIBEAS.... Exhibere est in publicum producere, et videndi tangendique hominis facultatem praebere;

    proprie autem exhibere est extra secretum habere,

    Dig. 43, 29, 1 and 3, § 8: jam periculum est ne cogantur ad exhibendum formulam accipere, i. e. to acknowledge legal notice, etc. Sen. Ep. 50, 1:

    alicui omnia integra,

    Cic. Verr. 2, 5, 25, § 63:

    exhibe librarium illud legum vestrarum,

    id. Mil. 12, 33:

    pallium,

    Petr. 15:

    tabulas testamenti,

    Suet. Vit. 14:

    rationes,

    Dig. 40, 5, 41 fin.:

    fratres exhibe,

    Cic. Fl. 15, 35; so,

    fugitivos apud magistratus,

    Dig. 11, 4, 1:

    aliquem apud acta,

    ib. 2, 4, 17:

    debitorem in judicium,

    ib. 12, 2, 28 quadringentos senatores ad ferrum, Suet. Ner. 12 et saep.:

    vias tutas,

    i. e. to make safe, Ov. Pont. 4, 5, 34:

    toros,

    i. e. to furnish, allow, id. H. 17, 194:

    exhibuit querulos ore gemente sonos,

    uttered, id. Tr. 3, 11, 54.—
    B.
    Transf.
    1.
    To show, to display, to exhibit:

    exhibuit gemino praesignia tempora cornu,

    Ov. M. 15, 611:

    notam linguae,

    id. ib. 14, 526: exhibuit linguam paternam, displayed, i. e. used the language of her father, id. ib. 6, 213:

    faciem sucumque,

    Plin. 15, 13, 12, § 41:

    malui me tribunum omnibus exhibere quam paucis advocatum,

    Plin. Ep. 1, 23, 4:

    se ministratorem alicui,

    Suet. Vit. 17:

    se adorandum adeuntibus,

    id. Calig. 22 (but not in Cic. Sest. 50, 107, where the right reading is praebuit, v. Halm. ad h. l.).—In the latter (reflexive) sense sometimes without se:

    quid me putas populo nostro exhibiturum?

    how I shall exhibit, show myself, Cic. Ac. 1, 5, 18; cf.:

    qui vere civilem virum exhibeat,

    shows, proves himself, Quint. 12, 2, 7 Spald.; Ov. M. 6, 44:

    pro fratre hostem exhibuit,

    Just. 27, 2.—
    (β).
    To show, confer (late Lat.):

    alicui honorem,

    Aug. Serm. 46, 7.—
    2.
    To maintain, support, sustain (post-class.;

    esp. freq. in jurid. Lat.): si quis a liberis ali desideret, vel liberi, ut a parente exhibeantur,

    Dig. 25, 3, 5; so,

    aliquem,

    ib. 1, 12, 1; 3, 5, 33 al.; cf.:

    Scythas alimentis,

    Just. 9, 2:

    vitam,

    id. 11, 10; 22, 1.
    II.
    To show, exhibit, employ; to procure, occasion, cause:

    rem salvam exhibebo,

    I will set it all right, Plaut. As. 2, 4, 51: quorum virtus exhibet solidum decus, Phaedr. 4, 23, 24:

    vocis fidem,

    id. 3, 19 Epil. 9:

    munificentiam,

    Suet. Tib. 48:

    liberalitatem, clementiam, comitatem,

    id. Ner. 10; cf.:

    liberalitatem et justitiam,

    Plin. Pan. 33, 2:

    vicem spodii,

    i.e. to supply the place of, Plin. 23, 7, 63, § 125; cf.:

    vicem testamenti,

    Dig. 29, 6, 16:

    humanitatem,

    to exercise, exhibit, Plin. Ep. 5, 19, 2:

    diligentiam,

    Dig. 18, 6, 2:

    imperium,

    to exercise, Plaut. Cas. 2, 6, 57:

    alicui molestiam,

    to cause, Cic. Att. 2, 1, 2; Plaut. Pers. 2, 4, 3; id. Capt. 4, 2, 37:

    negotium hominibus,

    to produce, occasion, id. Poen. 1, 2, 30; cf.:

    qui deum nihil habere ipsum negotii (dicunt), nihil exhibere alteri,

    Cic. Off. 3, 28, 102; id. ib. 3, 31, 112:

    negotium alicui,

    Plaut. Am. 3, 2, 14; id. Most. 3, 1, 38; id. Men. 5, 9, 13; id. Pers. 2, 5, 14;

    and once reflexively: jam se exhibebit hic mihi negotium,

    will present itself, id. Rud. 2, 6, 72:

    argutias mihi,

    id. Most. 1, 1, 2:

    difficilem laborem alicui,

    Col. 5, 5, 17:

    curam alicui,

    Tib. 2, 1, 61 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > exibeo

  • 99 exsectio

    exsectĭo ( exect-), ōnis, f. [exseco], a cutting out, excision:

    illa conscelerata linguae,

    Cic. Clu. 67, 191:

    fundi in armario,

    id. ib. 64, 180.—In plur.:

    mammarum,

    Arn. 5, 165.

    Lewis & Short latin dictionary > exsectio

  • 100 ferox

    fĕrox, ōcis ( gen. plur. ferocum, Albin. 1, 275; abl. sing. feroci, Neue, Formenl. 2, 67 sq.), adj. [root in Gr. thêr, Aeol. phêr, thêrion; cf.: ferus, fera; cf. also Zend. dvar, to run, Gr. thrôskô, thorein, Lat. furere], wild, bold, courageous, warlike, spirited, brave, gallant, savage, headstrong, untamable, fierce, insolent (class.; syn.: dirus, ferus, durus, saevus, crudelis; immanis, immitis, barbarus, etc.).
    I.
    In a good sense:

    moechus qui formest ferox,

    Plaut. Mil. 4, 9, 13:

    naturā ferox, vehemens, manu promptus erat,

    Sall. C. 43 fin.; cf.:

    nimium es vehemens feroxque naturā,

    Cic. Vat. 2, 4:

    ferox naturā,

    Sall. J. 11, 3:

    vicimus vi feroces,

    Plaut. Am. 1, 1, 82: Aequorum magna gens et ferox, warlike, Cic. Rep. 2, 20:

    Latium,

    Hor. C. 1, 35, 10:

    Roma,

    id. ib. 3, 3, 44:

    Parthi,

    id. ib. 3, 2, 3:

    Sygambri,

    id. ib. 4, 2, 34:

    miles,

    id. ib. 1, 6, 3:

    Hector,

    id. ib. 4, 9, 21: virgo (i. e. Minerva), Mart. 14, 179; cf. Sil. 9, 457:

    loca amoena, voluptaria facile in otio feroces militum animos molliverat,

    Sall. C. 11, 5; cf. id. J. 106, 3:

    ferox bello,

    Hor. C. 1, 32, 6; cf.:

    feroces ad bellandum,

    Liv. 38, 13, 11:

    adversus pericula ferox,

    Tac. H. 3, 69 fin.:

    Triaria ultra feminam ferox,

    id. ib. 2, 63:

    vir nobilis ac ferox,

    id. A. 4, 21.—With gen.:

    animi,

    Tac. A. 1, 32. — Sup.:

    globus ferocissimorum juvenum,

    Liv. 1, 12, 9:

    auxiliarii,

    Tac. H. 2, 24:

    nullo adversante, cum ferocissimi cecidissent,

    id. A. 1, 2.
    II.
    In a bad sense:

    equi indomiti, feroces,

    Plaut. Men. 5, 2, 110:

    leones,

    Lucr. 4, 717:

    aper,

    Verg. A. 10, 711:

    indulgentia ferocem fortasse atque arrogantem et infestum facit,

    Cic. Att. 10, 11, 3:

    dote fretae, feroces,

    i. e. arrogant, Plaut. Men. 5, 2, 17; cf.:

    ferox formā,

    id. Mil. 4, 9, 13; Titin. ap. Non. 305, 6:

    Numidae secundis rebus feroces,

    Sall. J. 94, 4; cf.:

    ferox viribus,

    Liv. 1, 7, 5; 7, 5, 6:

    robore corporis stolide ferox,

    Tac. A. 1, 3:

    nequicquam Veneris praesidio ferox,

    Hor. C. 1, 15, 13:

    sit Medea ferox invictaque,

    id. A. P. 123:

    animus ferox inopiā rei familiaris,

    Sall. C. 5, 7; cf.:

    quibus aetas animusque ferox erat,

    id. ib. 38, 1:

    oculi,

    Luc. 5, 211:

    patribus ferox,

    haughty toward the senators, Liv. 7, 40, 8.— Comp.:

    in bellis civilibus, victoria, etiamsi ad meliores venit, tamen eos ipsos ferociores impotentioresque reddit,

    Cic. Fam. 4, 9, 3; id. Fragm. ap. Non. 305, 10:

    et quia tecum eram, propterea animo eram ferocior,

    Plaut. Mil. 4, 8, 13; id. Rud. 3, 1, 14; Quint. 2, 2, 3. — Sup.:

    duas ferocissimas affectiones amoris atque odii coërcere,

    Gell. 1, 3 fin.:

    bestiae,

    Vulg. 2 Macc. 11, 9.—
    (β).
    With gen.:

    linguae feroces,

    Tac. H. 1, 35:

    ferox scelerum,

    eager for, prone to crimes, id. A. 4, 12:

    deorum Spretor erat mentisque ferox Ixione natus,

    Ov. M. 8, 614:

    scelerum,

    Tac. A. 4, 12.—
    (γ).
    With in and acc.:

    ferox in suos erat miles, ignavus in hostes,

    Amm. 22, 4, 7.—
    (δ).
    With inf.:

    ferox est, viginti minas meas tractare sese,

    Plaut. As. 2, 4, 62:

    odium renovare ferox,

    Sil. 11, 8.—Hence, adv.: fĕrōcĭter.
    1.
    (Acc. to I.) Courageously, valorously, bravely:

    strenue et ferociter facta in bello plura memorari possunt,

    Liv. 3, 47, 2:

    adequitare,

    id. 9, 22, 4:

    mandata edere,

    Tac. A. 15, 5.— Comp.:

    pauci ferocius decernunt,

    Sall. J. 104, 2.— Sup.:

    cum quo ferocissime pro Romana societate adversus Punicum foedus steterat,

    Liv. 23, 8, 3.—
    2.
    (Acc. to II.) Fiercely, savagely, insolently:

    aspere et ferociter et libere dicta,

    Cic. Planc. 13, 33:

    increpare,

    Plaut. Am. 1, 1, 58:

    dictae sententiae,

    Liv. 2, 55, 11.— Comp.:

    paulo ferocius (exagitatus),

    Cic. Q. Fr. 2, 13, 2.— Sup.:

    obloqui,

    Curt. 10, 2 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > ferox

См. также в других словарях:

  • Linguae — Développeur Billig Dernière version 0.12 Béta ( …   Wikipédia en Français

  • línguae — Se usa en la locución locución …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Linguae — Lingua Lin gua (l[i^][ng] gw[.a]), n.; pl. {Lingu[ae]} (l[i^][ng] gw[=e]). [L., the tongue.] (Zo[ o]l.) (a) A tongue. (b) A median process of the labium, at the under side of the mouth in insects, and serving as a tongue. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • linguae — lin·guae (lingґgwe) [L.] genitive and plural of lingua …   Medical dictionary

  • linguae — n. tongue; tongue like structure …   English contemporary dictionary

  • Tres linguae sacrae — Das christliche Konzept der tres linguae sacrae (deutsch: „drei heilige Sprachen“), tres linguae sapientales (deutsch: „drei Sprachen der Weisheit“) oder auch tres linguae praecipuae (deutsch: „drei herausragende Sprachen“) bezeichnet die… …   Deutsch Wikipedia

  • Thesaurus Linguae Latinae — Bibliothek des Thesaurus linguae Latinae. Zettelarchiv des Thesaurus linguae Latinae …   Deutsch Wikipedia

  • Thesaurus Linguae Graecae — Le Thesaurus Linguae Graecae (TLG) est un centre de recherche à l Université de Californie à Irvine consacré à la réalisation d une base de données du même nom regroupant l ensemble des textes écrits en grec depuis l Antiquité jusqu à nos jours,… …   Wikipédia en Français

  • Thesaurus Linguae Latinae — Le Thesaurus Linguae Latinae (en abrégé ThlL ou TLL) est un dictionnaire unilingue de la langue latine, qui couvre toute la latinité depuis ses débuts jusqu à Isidore de Séville. Le projet a débuté en 1893, à l initiative d Eduard Woelfflin… …   Wikipédia en Français

  • Thesaurus Linguae Sericae — The Thesaurus Linguae Sericae (TLS; Chinese: 新編漢文典) is an international collaborative project designed to explore the conceptual schemes of the Chinese language. The project was conceived by Christoph Harbsmeier, its chief editor, and receives… …   Wikipedia

  • Thesaurus Linguae Latinae — The Thesaurus linguae Latinae is the most comprehensive dictionary of the Latin language; it covers every author and work from the first items of Latin up to 600 AD. The long term project, situated at the Bayerische Akademie der Wissenschaften,… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»