-
1 droga
( pas terenu) road; ( trasa) way; ( właściwy kierunek) way; ( podróż) journey; ( odległość między dwoma punktami) distance; (przen) wayDroga Krzyżowa — REL the Way of the Cross
drogą lotniczą/morską — by air/sea
drogą służbową/urzędową — through official channels
drogi oddechowe/moczowe — respiratory/urinary tract
być na dobrej/złej drodze — to be on the right/wrong track
stawać (stanąć perf) komuś na drodze — to stand lub be in sb's way
po drodze — on the way, en route
swoją drogą... — still,...
w drodze wyjątku — by way of exception, as an exception
pięć minut drogi (stąd) — ( piechotą) five minutes' walk (from here); ( samochodem) five minutes' drive (from here)
sprowadzać (sprowadzić perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray
* * *I.droga1f.Gen.pl. dróg1. (= trakt) road; główna droga main road; boczna droga side road, by-road; droga publiczna public road; droga dojazdowa access road; skrzyżowanie dróg intersection, junction, crossroads; szeroka/wąska droga broad/narrow road; wyboista/równa droga bumpy/smooth road; gęsta sieć dróg extensive road network; zły stan dróg bad condition of the roads; droga bita macadam, macadamized road; droga gruntowa dirt road; swoją drogą nie masz racji while we are at it, you're wrong; to swoją drogą that's a different story; być na rozstajnych drogach be at crossroads; rozbój na prostej drodze barefaced robbery; wszystkie drogi prowadzą do Rzymu all roads lead to Rome.2. (= szlak) route, way, track; przewozić towary drogą morską/powietrzną/lądową transport goods by sea/air/land; droga żelazna przest. railroad; droga startowa lotn. runway; droga hamowania braking distance, stopping distance; droga strategiczna strategic route; drogi oddechowe anat. respiratory tract; drogi żółciowe anat. bile ducts; drogi łzowe anat. lacrimal ducts, lachrymal ducts; Droga Mleczna astron. Milky Way; przekazywać wiadomości drogą radiową transmit messages by radio; zgodzę się na to w drodze wyjątku I'll agree to that by way of exception; in that case I'll make an exception; być na drodze do sławy be on the road to fame; moje plany wakacyjne są na dobrej drodze my vacation l. holiday plans are on the right track; pójść niewłaściwą drogą go the wrong way, take the wrong path; kpisz, czy o drogę pytasz? pot. and I'm supposed to believe you don't know a thing about it?; nie tędy droga that's not the way to do it.3. (= trasa) way; zmyliłem drogę I lost my way; nadłożyć drogi take a roundabout way; czy może pani wskazać mi drogę do muzeum? can you show me the way to the museum?, which way to the museum, please?; dlaczego zawróciłeś z raz obranej drogi? why have turned back from the path you took?; tędy wiodła jedyna droga ucieczki that was the only escape (route); dalsza droga prowadzi przez Francję i Hiszpanię do Portugalii then you have to travel through France and Spain to Portugal; droga wolna kol. the coast is clear; (rób, jak chcesz -) wolna droga! do as you please; suit yourself; it's a free country; klasztor był o jakieś dwie godziny drogi stąd the monastery was some two hours away; pięć minut drogi stąd piechotą five minutes' walk from here; pięć minut drogi stąd samochodem five minutes' drive from here; to jest kawał drogi stąd that's a long way from here; odciąć komuś drogę odwrotu t. przen. cut off sb's escape route; torować sobie drogę do sukcesu pave one's way to success; stawać komuś na drodze stand in sb's way l. path; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; zatrzymać się w pół drogi stop half way there; zamknąć komuś drogę do kariery block l. stand in the way of sb's career, close the door on sb's career.4. (= podróż) journey, travel, voyage; droga powrotna return journey; ruszyć w drogę depart, set off l. out; pot. hit the road; być gotowym do drogi be ready to set off l. out; odpoczywać po długiej drodze rest after a long journey; jestem w drodze od trzech dni I have been on the road for three days; odbyć drogę pieszo travel on foot; Droga Krzyżowa rz.-kat. the Way of the Cross, the Stations of the Cross; droga krzyżowa przen. bearing one's cross; dziecko jest w drodze child is on the way; po drodze wstąp do nich drop in on them on your way; w drodze do domu on the way home; krzyżyk na drogę good riddance (to bad rubbish); it's your funeral; it's no skin off my nose l. back; szerokiej drogi! have a safe journey l. trip!; w drogę! let's go!, move!; z drogi! get out of my way!; komu w drogę, temu czas I, we, etc. must be off; it's high time I, we, etc. went; we should be going soon l. getting along now; it's about time I, we, etc. left l. hit the road l. trail.5. (= metoda działania) way; nie sądzę, żeby to była właściwa droga do pozyskania przychylności dziekana I don't think this is the right way to get the dean's support; osiagnął te wyniki drogą żmudnych badań he obtained these results after painstaking research; przekazać coś drogą służbową communicate sth through official channels; rozstrzygnąć spór na drodze prawnej settle a matter by legal action; rozstrzygnąć spór na drodze sądowej settle a matter in court; dochodzić swoich praw na drodze sądowej seek justice in court; kroczyć swoją własną drogą take one's own road; chodzić własnymi drogami follow one's own path; ona nie może znaleźć drogi do swojej córki she can't get through to her own daughter; sprowadzać kogoś na złą drogę lead sb astray.6. fiz. path.II.droga2f.Gen. - giej dear, love, honey; ależ moja droga, nie masz racji but my dear, you're quite wrong l. mistaken; zrobię wszystko dla mojej najdroższej I'll do anything for my love.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > droga
-
2 cz|oło
Ⅰ n 1. (część twarzy) forehead, brow- wysokie/niskie czoło a high/low forehead- płaskie/wypukłe czoło a receding/protruding forehead- przetarła spocone czoło she wiped the sweat from her forehead a. mopped her brow- czoło pokryte zmarszczkami a wrinkled forehead- nosił kapelusz zsunięty na czoło he wore a hat pulled down over his eyes- nosić czapkę z czoła to wear a cap pulled back- czesać się z czoła to wear one’s hair swept back- marszczyć czoło to frown2. sgt (L czele) (przód) head- czoło pochodu/lodowca the head of a parade/glacier- na czele czegoś at the head a. top of sth- kroczył na czele pochodu he led the parade- od początku na czele znajdowały się dwie Amerykanki the two Americans have been in the lead from the beginning- stać na czele czegośprzen. to head a. lead sth- po wyborach stanęła na czele związku after the elections she became head of the union- cała klasa, z wychowawczynią na czele, wpłaciła datkiprzen. led by their form teacher the whole a. entire class, made donationsⅡ czołem inter. (przy powitaniu) hello; (przy pożegnaniu) see you pot., cheers! GB pot.- cześć, czołem, do jutra cheers, see you tomorrow- czołem, żołnierze good morning/afternoon, men- □ czoło burzy Meteo. storm front- czoło fali Fiz. wave front■ bić czołem komuś/czemuś a. przed kimś/czymś to bow (down) before a. to sb/sth- chylić czoło a. czoła przed kimś/czymś to take one’s hat off to sb- stawić czoła a. czoło komuś/czemuś face (up to) sb/sth- z podniesionym czołem with head held highThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cz|oło
-
3 dr|oga
Ⅰ f 1. (z twardą nawierzchnią) road; (bita, leśna, polna) track; (wąska, wiejska) lane- droga asfaltowa/tłuczniowa a tarmac/macadam road- polna droga a cart a. field track, a bypath- boczna droga a byway, a side road- główna droga (w mieście, między miastami) a main road; (przelotowa, krajowa) a trunk road GB, a highway US- droga wyłącznie dla rowerów a cycle track- droga z pierwszeństwem przejazdu/podporządkowana a road with/without right of way- droga gruntowa a dirt road, a track- skrzyżowanie dróg a crossroads- droga publiczna/prywatna/dojazdowa a highway/private road/access a. service road- droga bez przejazdu a blind alley, a cul-de-sac- znak „roboty na drodze” a ‘Roadworks’ sign- droga skręca w lewo the road turns left- droga rozwidla się the road forks- proszę jechać dalej tą drogą i skręcić w lewo przy zrujnowanej stodole go straight ahead and turn left at the derelict barn2. (szlak komunikacyjny) (wodny) waterway; (morski) seaway, sea route; (powietrzny, lotniczy) airway, air route; (lądowy) overland route; (kolejowy) railway GB, railroad US- droga karawanowa a caravan route- podróżować drogą morską/lotniczą/kolejową to travel by sea/by air/by rail- podróżować drogą lądową to travel overland- transportować coś drogą powietrzną to transport sth by air- odkryć nową drogę morską to discover a new sea route3. (kierunek) way; (trasa) route- iść/jechać okrężną drogą to take a circuitous a. roundabout route- nałożyć a. nadrobić drogi to go the long way round- po drodze (na trasie) [odwiedzić, zrobić zakupy, spotkać] on the a. one’s way, along the way; przen. (przy okazji) [nauczyć się, poznać] along the way- po a. w drodze do Dublina on the way a. en route to Dublin- na pocztę jest mi nie po drodze the post office is out of my way- nam było z nim nie po drodze przen. we went our separate ways- pytać kogoś o drogę na dworzec to ask sb the way to the railway station- znać drogę/nie znać drogi (do domu) to know/not know the way home- wskazać komuś drogę to tell a. show sb the way- pomylić drogę to go the wrong way- zgubić drogę to lose one’s a. the way- odnaleźć drogę do domu to find one’s a. the way home- planować drogę ucieczki to plan one’s escape route- droga ewakuacyjna an evacuation route- droga wspinaczkowa Sport a climbing route4. (podróż, wędrówka) way- dzień/kilka godzin drogi od miasta (piechotą) a day’s/several hours’ march away from town; (samochodem) a day’s/several hours’ drive away from town- być w drodze (w podróży) to be on one’s a. the way; [ustawa, premiera] to be in the pipeline przen.- dziecko jest w drodze przen. the baby’s on its way- jedzenie na drogę provisions- ruszać w drogę to set off a. out (on a journey)- być gotowym do drogi to be ready to set off a. out- w drodze powrotnej on the way back- droga tam i z powrotem zajęła nam godzinę the round trip took us an hour- w drogę! (wyruszając) time to go!; (kontynuując) on we go!- szerokiej drogi have a safe journey a. trip!5. (możność poruszania się) zajechać komuś drogę to drive out in front of sb- zastawić/zablokować drogę to block the way a. road, to bar the way- ustąpić komuś drogi to give way to sb- zejść komuś z drogi to get out of sb’s way- odciąć komuś drogę to cut sb off- z drogi! get out of the way!, clear the way!, make way!- droga wolna! (w ruchu publicznym) the road is clear!; (brak niebezpieczeństw) the coast is clear!; (rób jak chcesz) suit yourself!6. (sposób) means; (tryb) channel- droga do (osiągnięcia) celu/zdobycia popularności the means of achieving one’s aims/of gaining popularity- pokątne drogi zdobywania informacji/zarabiania pieniędzy devious ways a. means of obtaining information/earning money- najlepsza droga rozwiązania konfliktu the best way to settle a conflict- mieć przed sobą tylko jedną drogę to have no alternative- mieć przed sobą dwie drogi to have two possibilities a. choices- drogą dyplomatyczną/służbową through (the) diplomatic/official channels- odstąpić od drogi prawnej to settle a case a. dispute out of court- wstąpić na drogę prawną to take legal action- rozstrzygać sprawę drogą polubowną Prawo to settle a case out of court- w drodze przetargu/losowania by tender/drawing lots- w drodze wyjątku as an exception, exceptionally- choroby przenoszone drogą płciową sexually transmitted diseases- drogą radiową over the radio7. (ciąg wydarzeń, los) road, way- na drodze do gospodarki rynkowej on the road to a/the market economy- pomóc komuś w drodze do sławy/sukcesu to help sb on the road to fame/success- ich drogi się rozeszły they have drifted apart8. Fiz., Mat. path Ⅱ drogi plt Med. (moczowe, łzowe, żółciowe) ducts- drogi oddechowe airway- □ droga bita Techn. a surfaced a. paved road- droga hamowania Aut. stopping a. braking distance- droga (do) kołowania Lotn. taxiwayBibl. Via Dolorosa, Way of the Cross ; Relig., Szt. Stations a. way of the Cross ; przen. via dolorosa, trials and tribulations- Droga Mleczna Astron. the Milky Way- droga startowa Lotn. runway- droga żelazna przest. railway, railroad US■ ostatnia droga funeral rites pl a. obsequies pl- być w drodze przen. to be on the way- swoją drogą any way, while we’re about it- tylko kaszlesz, ale swoją drogą mógłbyś pójść do lekarza you’re only coughing, but while you’re about it you could go to the doctor(’s)- być na dobrej/złej drodze to be on the right/wrong track- chadzać a. chodzić własnymi drogami to go one’s own way, to be a lone wolf- sprowadzić a. zwieść kogoś na złą drogę to lead sb astray- zejść na złą drogę to stray from the straight and narrow- zawrócić ze złej drogi to get back on the straight and narrow- szukać drogi/znaleźć drogę do kogoś to try to find/to find a way of making contact with sb- znaleźć się na rozstajnych drogach a. na rozstajach dróg to be at a crossroads- komu w drogę, temu czas time to hit the road a. trail US pot.- nie tędy droga we/you are off a. way off beam pot.; we/you are on the wrong track- wstąpił do piekieł, po drodze mu było przysł. he couldn’t have gone a longer way round- droga do serca mężczyzny wiedzie przez żołądek przysł. the way to a man’s heart is through his stomach przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dr|oga
-
4 wywodzić
(-odzę, -odzisz); imp -ódź* * *ipf.- wodzę -wodzisz, - wódź1. lit. take out, lead out; wywieść kogoś w pole lead sb up the garden path.2. lit. ( o drodze) lead.3. (= wysnuwać wnioski) derive, deduce, infer; wywieść wniosek z przesłanek logicznych derive a conclusion from logical premises.4. (= dowodzić) reason, argue; wywodzić swoje racje prove one's point.ipf.(= brać początek) originate, trace back one's origin; wywodzić się ze szlachty descend from nobility, be of noble stock.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wywodzić
-
5 ob|jąć
pf — ob|ejmować impf (obejmę, objęła, objęli — obejmuję) Ⅰ vt 1. (przytulić) to embrace, to hug, to clasp (in one’s arms) [osobę]- objąć kogoś czule to embrace sb fondly a. tenderly- objąć kogoś wpół/za szyję to put one’s arm around sb’s waist/neck2. (zacząć sprawować funkcję) to assume, to take up [urząd, stanowisko]; to assume [rządy, władzę]; to take (up), to assume [dowództwo]- objąć katedrę fizyki to take the chair in physics3. (rozszerzyć się) to spread- opady obejmą cały kraj/centralną Polskę rainfall will spread throughout the country/across central Poland- płomienie objęły dach flames enveloped a. engulfed the roof4. (owładnąć) to grip, to seize- objął go lęk he was gripped by a. overcome with fear- objęła go radość he was overcome with joy- ciało objęte paraliżem a body seized by paralysis5. (zrozumieć) to grasp, to comprehend- objąć coś umysłem a. rozumem to grasp sth, to encompass sth with one’s mind- objęła pamięcią ostatni rok she looked back over the last year6. (zmieścić w sobie) to include- obszar obejmuje 30 hektarów the area encompasses a. covers 30 hectares- wystawa obejmuje okres od 1945 do 1989 r. the exhibition spans a. covers the period from 1945 to 1989- cena nie obejmuje posiłków the price does not include a. cover meals7. (rozciągnąć) to involve- pacjentów objęto bezpłatną opieką lekarską the patients were provided with free medical care- gazety nie są objęte podatkiem VAT there is no VAT on newspapers- zwierzęta/gatunki objęte ochroną protected animals/speciesⅡ objąć się — obejmować się to embrace each other■ objąć kogoś wzrokiem a. spojrzeniem to survey sb- objąć coś wzrokiem a. spojrzeniem to take sth in, to survey sth- objąć prowadzenie to take the lead, to go into the lead- objąć prowadzenie 1:0 to take a 1-0 leadThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ob|jąć
-
6 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
7 manowce
- ów; pl* * *pl.Gen. -ów (= bezdroża) back country, backwoods; zejść na manowce go astray; sprowadzić kogoś na manowce lead sb astray.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > manowce
-
8 przód
-odu, -ody; loc sg - odzie; mwkładać (włożyć) coś tył na przód — perf to put sth on back to front
* * *mi-o- front; do przodu forward, ahead; na przodzie at l. in the front; do przodu i do tyłu l. w przód i w tył forward and backward; tyłem do przodu l. tył na przód back to front; patrz do przodu look ahead; wysunąć się na przód take the lead, move ahead of the rest; zrobić krok do przodu take a step forward; być 10 dolarów do przodu pot. be $10 in pocket; mieć coś do przodu ( przedmiot) pot., szkoln., uniw. get through sth, be through with sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przód
-
9 utrzym|ać
pf — utrzym|ywać1 impf Ⅰ vt 1. (nie wypuścić) to hold- był tak słaby, że nie mógł utrzymać łyżki w dłoni he was so weak that he couldn’t even hold a spoon2. (wytrzymać ciężar) to bear, to support- most nie utrzymał ciężaru samochodów i zawalił się the bridge collapsed under the weight of the cars3. (powstrzymać) to hold (back)- utrzymać w rękach wyrywającego się psa to hold back the struggling dog- pilot z trudem mógł utrzymać ster the pilot could barely hold on to the controls4. (zatrzymać) to keep, to hold on to- mimo skandalu utrzymał ministerialne stanowisko despite the scandal he kept his ministerial position- kobiety robią wiele, aby zdobyć mężczyznę i utrzymać go przy sobie women will do a lot to get a man and keep him5. (opłacić) to support, to maintain [rodzinę]; to keep up [dom, obiekt, budynek]- utrzymywać kochankę to keep a mistress6. (nie stracić) to keep, to hold on to- do końca wyścigu utrzymał przewagę he held on to his lead until the end of the race- mimo rozwodu z następcą tronu, księżna utrzymała swój tytuł despite divorcing the crown prince, the princess retained her title7. (zachować) to keep up, to maintain- dzięki regularnej grze w tenisa utrzymał sprawność fizyczną do końca życia playing tennis regularly kept him in good shape all his life- starał się jak najdłużej utrzymać z nią kontakt wzrokowy he tried to maintain eye contact with her for as long as possible- utrzymać konia w dobrej formie to keep a horse in good condition8. (kontynuować) to keep up, to maintain [przyjaźń, korespondencję] Ⅱ utrzymać się — utrzymywać się 1. (pozostać w miejscu) to stay, to remain- utrzymać się na powierzchni wody to stay a. to remain afloat- owoce na drzewie utrzymały się długo there was fruit on the tree for a long time2. (pozostać) to stay, to remain- utrzymać się na stanowisku to remain in a position- zrobi wszystko, byle tylko utrzymać się przy władzy he’ll do anything just to stay in power3. (nie zmienić się) to last- zwyczaj niedzielnych spacerów utrzymał się do dziś the custom of taking Sunday walks is still popular today- jest coraz cieplej, śnieg się nie utrzyma it’s getting warmer and warmer, the snow won’t last- jeśli pogoda się utrzyma przez kilka dni, wkrótce zaczną kwitnąć drzewa if the weather holds for a few days the trees will start blossoming4. (zaspokoić potrzeby finansowe) to earn one’s living, to support oneself- utrzymuje się z pracy jako sprzątaczka she earns her living as a cleaning lady- z takiej marnej pensji się nie utrzymam I can’t support myself on such a low salary- utrzymywać się z pracy/pensji/posady/emerytury to live off one’s work/salary/job/pension5. Wojsk. to maintain a. hold one’s position, to hold out■ dobrze/źle utrzymany in good/bad condition- udało się utrzymać go przy życiu they managed to keep him alive- wiersz jest utrzymany w formie sonetu the poem follows the form of a sonnet- ten utwór muzyczny jest utrzymany w radosnym nastroju this piece of music is joyful in tone- jego list był utrzymany w bardzo chłodnym tonie his letter was very cold in toneThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > utrzym|ać
-
10 dokąd
pron. 1. (cel) where (to); (odległość) how far- dokąd wybierasz się na urlop? where are you going for your holiday?- dokąd prowadzi ta ścieżka? where does this path lead (to)?- ty dokąd? where are you off to?- ciekawe, dokąd on poszedł I wonder where he’s gone- idź, dokąd chcesz go wherever you want- nie miała dokąd pójść she had nowhere to go- wrócił z Moskwy, dokąd pojechał w maju he’s returned from Moscow, where he went in May- wszędzie tam, dokąd dociera kolej everywhere that a. wherever the railway runs- dokąd sięga ten sznurek? how far does this (piece of) string reach?2. (do kiedy, jak długo) (w pytaniach) how long; (w zdaniach twierdzących) as long as- dokąd planujesz tutaj zostać? how long are you planning to stay here?- dokąd będziesz się na nią gniewał? are you going to be cross a. angry with her for long a. for much longer?- tańczyła, dokąd grała orkiestra she danced for as long as the orchestra played- możesz tu mieszkać, dokąd chcesz you can stay here as long as you wish- dotąd, dokąd as long as, until- dotąd, dokąd nie będzie nowej ustawy until there is a new law* * *pronnie wiem, dokąd poszła — I don't know where she went
* * *adv.pron. indecl.1. (= gdzie) where (to); dokąd? where (to)?; dokąd idziesz? where are you going (to)?2. ( wprowadza zdania podrzędne okolicznikowe miejsca lub celu) (= gdzie) where; nie wiem, dokąd iść I don't know where to go; Bóg wie dokąd God knows where.3. ( wprowadza zdania podrzędne okolicznikowe miejsca lub celu) (= gdziekolwiek) anywhere, wherever, any place; pójdę, dokąd będzie trzeba I'll go anywhere I have to; wszędzie, dokąd pójdziesz anywhere l. any place you go; iść dokąd oczy poniosą (go and) never look back.4. (= jak długo?) how long?, until when?; dokąd mam czekać? how long should I wait?5. ( także dotąd, dokąd...) (wprowadza zdania podrzędne określające moment, czas trwania jakiejś czynności) (= tak długo aż) until; czytała (dotąd), dokąd nie zrobiło się całkiem ciemno she kept on reading until it was completely dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dokąd
-
11 kot
kupować (kupić perf) kota w worku — (przen) to buy a pig in a poke
odwracać (odwrócić perf) kota ogonem — (przen) to move the goal posts
* * *maDat. -u1. zool. cat ( Felis domestica); kupować kota w worku buy a pig in a poke; drzeć z kimś koty fight like cat and dog, be at loggerheads with sb; żyć jak pies z kotem lead a cat-and-dog life, be at loggerheads with sb; tyle co kot napłakał next to nothing; bawić się z kimś jak kot z myszką play a cat-and-mouse game with sb; odwracać kota ogonem pot. (= przeinaczać swoje słowa) shift one's ground; (= przeinaczać czyjeś słowa) distort the facts; latać jak kot z pęcherzem be running back and forth like a cat on hot bricks; pogonić komuś kota throw sb out; mieć kota na jakimś punkcie be crazy about sth; kot zawsze spada na cztery łapy a cat has nine lives; a cat falls l. lands on its feet l. legs; myszy tańcują, kiedy kota nie czują while the cat's away, the mice will play; pierwsze koty za płoty the first try is just for practice; I was just warming up; w nocy wszystkie koty szare all cats are grey in the dark.2. myśl. hare.miGen. -a Dat. -u żegl. (= kotwica czterołapowa) grapnel.mpDat. -u pl. -y pot.1. (= nowicjusz) newbie, cherry.2. (= młody żołnierz) plebe.3. (= uczeń pierwszej klasy, student pierwszego roku) freshman.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kot
-
12 słowo
słowo honoru! — my word of honour (BRIT) lub honor (US) !
dawać (dać perf) (komuś) słowo — to give (sb) one's word
słowo wstępne — foreword, preface
w dwóch słowach — in a word, in short lub brief
gra słów — pun, play on words
przerywać (przerwać perf) komuś w pół słowa — to cut sb short
dotrzymywać (dotrzymać perf) słowa — to keep one's word
wyrażać (wyrazić perf) coś słowami — to put sth into words
* * *n.Gen.pl. słów1. (= wyraz) word; brzydkie słowo four-letter word, swearword; cierpkie l. gorzkie słowa bitter words; dobre słowo kind word; mocne słowa blunt words; ostre l. szorstkie słowa harsh words; próżne l. puste słowa empty words, hot air; święte l. złote słowa gospel truth; wielkie słowa big words; Słowo Boże rel. God's Word, the Word of God; słowa prawdy naked truth; to moje ostatnie słowo this is my last word; mieć ostatnie słowo ( w jakiejś sprawie) have the final say ( w czymś in sth); jednym słowem in a l. one word; innymi słowy in other words; w krótkich słowach in short l. brief; gra słów wordplay, play on words; ( żart słowny) pun; szkoda słów it's a waste of breath, it's no use (talking to him, trying to convince them, etc.); od słowa do słowa, zaczęli rozmawiać o... while chatting, they moved on to...; w dosłownym tego słowa znaczeniu in the literal sense of the word, literally; połykać słowa swallow words; ważyć słowa weigh one's words; nie mogę znaleźć słów (= jestem zbyt wzruszony, zdenerwowany itp.) words fail me; słowo w słowo word for word; powtórzyć coś słowo w słowo repeat sth verbatim; cytować coś słowo w słowo quote l. cite sth chapter and verse l. verbatim; mam do pana dwa słowa could I have a word with you?; nie pisnąć ani słowa not breathe a word; nie powiem o nim złego słowa I won't say a word against him, I'll never speak ill of him; wspomnisz moje słowo you'll remember my words; opowiedzieć coś swoimi słowami tell sth in one's own words; powiedzieć coś w dwu słowach put sth in a nutshell; przerwać komuś w pół słowa cut in on sb; chwytać kogoś za słowa catch sb in their words; nie przebierać w słowach not mince one's words; licz się ze słowami! watch your mouth l. language!; nie dał/dała/dali mi dojść do słowa I couldn't get a word in edgewise; Br. I couldn't get a word in edgeways; brak mi słów I'm at a loss for words; muzyka do słów Mickiewicza music to the lyrics by Mickiewicz; wymiana słów verbal exchange; nie móc wykrztusić słowa not be able to speak a word, be dumbstruck; słowa więzną mi w gardle I'm choked up; słowa, które padły z twoich ust, są dla nas bardzo bolesne the words you said are very painful to us.2. ( wypowiedź) word, utterance; słowo drukowane the printed word; słowo mówione the spoken word; słowo pisane the written word; słowo wiążące lead-in; słowo wstępne foreword, introductory remarks; wolność słowa freedom of speech; ostatnie słowo prawn. last word; wpadać komuś w słowo cut in on sb; wypluj to słowo! perish the thought!3. (= obietnica) word, promise; dać słowo give one's word; dotrzymać słowa keep one's word; nie dotrzymać słowa go back on one's word; ręczyć za kogoś/coś słowem give one's word for sb/sth, vouch for sb/sth; poprzeć słowo czynem suit the action to the word; słowo honoru word of honor; Br. word of honour; ( jako wykrzyknik) on my honor! Br. on my honour! rzucać słowa na wiatr give empty promises; słowo daję l. daję słowo I swear to God!, no kidding!; trzymać kogoś za słowo hold sb to their word; uwierzyć komuś na słowo give sb the benefit of the doubt; być po słowie be bethroted; słowo? promise?; możesz mi wierzyć na słowo take my word for it; słowo się rzekło, kobyłka u płota delivered as promised.4. przest., jęz. verb; słowo posiłkowe auxiliary verb.5. tylko pl. (= tekst piosenki) lyrics.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > słowo
-
13 stawać
impf ⇒ stanąć1* * *( wstawać) to stand up; ( być ustawianym pionowo) to stand; (zatrzymywać się, przestawać funkcjonować) to stopstawać rzędem/szeregiem lub w rzędzie/szeregu — to stand in a line/row
stawać na głowie — (przen) to bend over backwards
stanąć na nogi — (przen) to get back on one's feet
stawać dęba — ( o koniu) to rear; ( o włosach) to stand on end
stanąć po czyjejś stronie — to side with sb, to take sb's side
stanąć wobec trudności/problemu — to face difficulties/a problem
* * *ipf.1. (= wstawać) stand up, rise; stawać na baczność stand to attention; stanąć na nogi be up and about, get on to one's feet; stawać okoniem stand pat; stanąć przed czymś confront sth; stanąć w miejscu come to a dead stop; stanąć w obliczu wyzwania face a challenge; stawać na głowie, żeby coś zrobić lean over backwards to do sth, stand on one's head to do sth.2. ( o przedmiotach) (= prostować się) rise; stawać dęba ( o koniu) rear; ( o włosach) stand on end; język stanął mu kołkiem he was speechless; stanął mi na jej widok wulg. I had a hard-on when I saw her.3. (= zatrzymywać się) stop, come to a halt l. standstill; pociąg staje na wszystkich stacjach the train calls l. stops at all stations; stanął mi zegarek my watch stopped; stanął jak wryty he froze in his tracks; negocjacje stanęły w martwym punkcie negotiations ended in a stalemate; słowa stanęły mi w gardle the words stuck in my throat; te pieniądze staną ci kością w gardle pot. this money will stick in your gizzard; ruch uliczny stanął the traffic ground to a halt; statek stanął na kotwicy the ship came to anchor.4. (= pojawiać się) turn up, come, appear; stanąć przed sądem be on l. go on l. stand trial; stanąć z kimś oko w oko confront sb; noga ludzka tu nigdy nie stanęła no human foot has ever trodden on this land; łzy stanęły komuś w oczach tears stood in sb's eyes; stanąć na czele take the lead, head; stanąć na wysokości zadania rise to the emergency l. occasion l. challenge; stawać w czyjejś obronie defend sb, stand up for sb, stick up for sb; hotel stanął w ogniu the hotel went on fire; sprawa stanęła na ostrzu noża matters were brought to a head.5. przest. (= wystarczać) have enough; nie staje mu odwagi/sił he doesn't have enough courage/energy; tak krawiec kraje, jak mu materii staje cut one's coat according to one's cloth.6. przest. (= kwaterować) quarter, lodge; wojsko stanęło we wsi soldiers were quartered in the village.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > stawać
-
14 wygodnie
adv. grad. 1. (w sposób zapewniający wygodę) [podróżować] comfortably- siedzieć/(u)siąść wygodnie w fotelu to sit comfortably/to sit back a. make oneself comfortable in an armchair- wygodnie się tu siedzi it’s comfortable sitting here- pokój jest wygodnie urządzony the room is comfortably appointed- w tych butach bardzo wygodnie się chodzi these shoes are very comfortable to wear- wygodnie ci? are you comfortable?- żyć wygodnie to lead a comfortable life- do jeziora można wygodnie dojechać samochodem the lake is convenient to reach by car2. (w sposób odpowiadający komuś) zmienił pracę, bo tak mu było wygodnie he changed his job because it was convenient a. expedient for him to do so- każdy przychodzi na posiłki, kiedy mu wygodnie everyone comes and eats whenever it suits them* * *adv* * *adv.comfortably.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wygodnie
-
15 gł|owa
f 1. (część ciała) head- pokiwać głową to nod (one’s head)- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head- pochylać głowę to bow one’s head- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt- ból głowy a headache- cierpieć na ból głowy to have a headache- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache- włożyć czapkę na głowę to put a cap on- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first- od stóp do głów from head to toe a. foot- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling- leje mi się na głowę my roof leaks- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head2. (umysł) head, mind- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank- mieć mętlik w głowie to be all mixed up- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…- mieć coś z głową to be off one’s head- mieć dobrze w głowie to be sensible- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out- tracić głowę pot. to lose one’s head3. (człowiek inteligentny) brain pot.- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders- mądra głowa a brain pot.- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain4. (fryzura) hair(cut), hairstyle- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright5. (w wyliczeniach) na głowę a. od głowy each, per person- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person- dochód na głowę mieszkańca per capita income- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption6. (przywódca) head- głowa rodziny the head of the family- koronowane głowy crowned heads- głowa państwa Polit. the head of state- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb- suszyć komuś głowę to nag sb- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head- kurzyło mu się z głowy he was drunk- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it- głowa do góry! chin up!, cheer up!- marzenie ściętej głowy a pipe dream- czapki z głów! hats off!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gł|owa
-
16 gó|ra
Ⅰ f 1. (wzniesienie) (wysokie) mountain; (niskie) hill- stroma/wysoka/lesista góra a steep/high/wooded mountain- szczyt góry the top a. summit of a mountain- zbocze góry the side of a mountain, a mountain slope- chodzić po górach to walk in the mountains- wciąż schodzili z góry they were going downhill all the time- dźwigali bagaże pod górę they carried their luggage uphill- wejść/wspiąć się na górę to climb a mountain- zejść z góry to come down a. descend książk. a mountain- góry i doły (na drodze) potholes- góry i doliny hills and dales- góry Szkocji the (Scottish) Highlands2. (sterta) pile, mountain- góra śmieci a pile a. heap of rubbish- mieć górę naczyń do zmywania to have loads a. mountains of washing-up to do pot.- pod choinką leżała góra prezentów there was a pile of presents under the Christmas tree3. (górna część) top- przeszukać coś od góry do dołu to search sth from top to bottom- zmierzyć kogoś wzrokiem od góry do dołu to look sb up and down- od góry do dołu w bloku zapaliły się światła lights came on all over the block- siedział u góry stołu he sat at the head of the table- na górze at the top- każda strona ma numer na górze each page is numbered at the top- list leżał na górze komody the letter was lying on top of the chest (of drawers)4. sgt (w budynku) upstairs- zawsze urządzają przyjęcia na górze they always hold their parties upstairs- na górę upstairs- iść/przyjść z góry to go/come downstairs- z góry dobiegł go głos a voice could be heard from upstairs- poszli na górę już dawno temu they went upstairs a long time ago5. (miejsce, położenie) powietrze na górze jest bardzo zimne the upper air is very cold- tam, na górze up there- w górę up, upwards- balon płynął w górę the balloon floated upwards- w górze rzeki upriver- w górę rzeki upstream- do góry up- w ładną pogodę dym idzie prosto do góry in fine weather the smoke rises straight up- iść do góry po schodach/drabinie to go up a. climb the stairs/a ladder- do samej góry to the very top- tą stroną do góry! (oznaczenie przesyłki) this side up!- twarzą do góry face up a. uppermost- ku górze upwards- w górze (w powietrzu) up in the air, in the sky- w górze powoli płynęły obłoki clouds were floating (by) slowly in the sky- trzymaj ręce w górze! keep your hands up!- od góry from above- trzeba do wieży wejść od góry you have to enter the tower from above- z góry from above; from on high książk.- ceny idą w górę przen. prices are going up- pnie się w górę do władzy przen. he’s climbing (up) the power ladder- idzie w górę w swojej firmie przen. he’s rising in his company- barometr/licznik idzie w górę przen. the barometric pressure/meter reading is rising6. sgt (strych) przest. attic, loft- zawsze rozwieszała pranie na górze she always hung her washing out to dry in the attic- ten stary fotel trzeba już wynieść na górę you should put that old armchair (up) in the loft7. sgt pot. (zwierzchnicy) the authorities- rozkaz przyszedł z góry the order came from above a. from upstairs iron. a. (down) from on high żart.- góra szukała porozumienia ze strajkującymi górnikami the authorities were seeking a compromise with the striking miners8. środ., Muz. (wysokie tony) high notes pl, high register Ⅱ adv. pot. (co najwyżej) at (the) most; max pot.- miała góra pięćdziesiąt lat she was fifty (years old) at the mostⅢ górą adv. (powyżej) overhead, up above- górą leciał samolot an airplane flew overhead- kula przeszła górą the bullet flew over his head/their heads a. passed overheadⅣ z górą adv. (ponad, przeszło) over, upwards of- było tam z górą dwadzieścia osób there were over twenty people thereⅤ z góry adv. (zawczasu) in advance, beforehand- wiedzieć coś z góry to know sth in advance- z góry wiedziałem, że tak się stanie I knew beforehand that would happen- dziękować komuś z góry to thank sb in advance- osądzić kogoś/coś z góry to prejudge sb/sth- cieszyć się na coś z góry to look forward to sth- to było z góry postanowione it was foreordained- to było z góry ukartowane it was a put-up job GB pot.- to było z góry wiadomo it was to be expected; we knew that from the start a. the word go pot.- □ góra lodowa iceberg- góra świadek Geol. inselberg, island mountain- góry fałdowe Geol. fold a. folded mountains- góry kadłubowe Geol. residual hills- góry młode Geol. young mountains- góry stare Geol. old mountains- góry stołowe Geol. tableland, table mountains■ do góry dnem bottom up- do góry nogami upside down, wrong side up- przewrócili dom do góry nogami they turned the house upside down- powiesił obraz do góry nogami he hung the picture upside down- głowa a. uszy do góry! cheer up!; chin up! pot.- ręce do góry! hands up!- brać górę (nad kimś/czymś) to get the upper hand over sb/sth, to get the better of sb/sth- być górą to have the upper hand a. advantage- nasi górą! our team is in the lead!- mieć pod górę pot. to have a hard time (of it)- teraz mamy pod górę, ale później będzie lepiej it’s an uphill struggle a. a battle at the moment, but things will get better later- obiecywać komuś złote góry to promise sb the earth- wiara góry przenosi faith moves mountains- patrzeć na kogoś z góry to look down on sb- wsiąść na kogoś z góry to come down hard on sb a. down on sb like a ton of bricks- za górami, za lasami over hill, over dale- za siódmą górą over the hill and far away- jeżeli góra nie chce przyjść do Mahometa, to Mahomet musi iść do góry przysł. if the mountain won’t come to Muhammad, Muhammad must go to the mountain przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gó|ra
-
17 manowc|e
plt (G manowców) 1. (drogi) back roads pl, by-ways; (bezdroża) wilderness U- błądził długo po manowcach he wandered around lost in the middle of nowhere2. przen. intricacies pl; the ins and outs pl pot.- rozmowy z nim zawsze schodzą na manowce polityki he always leads the conversation around to the intricacies of politics■ zwieść a. sprowadzić kogoś na manowce to lead sb astray- zejść na manowce to go astrayThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > manowc|e
-
18 życi|e
n sgt 1. (proces) life- życie na ziemi life on earth- poszukiwanie form życia w kosmosie the search for life forms in the universe- wiosną budzi się życie in spring everything comes to life2. (egzystencja) life- uratować komuś życie to save sb’s life- zamach na życie cara an attempt on the tsar’s life- pożegnać się a. rozstać się z życiem to depart this life- odebrać sobie życie to take one’s (own) life- stracić życie to lose one’s life- jej syn przypłacił to życiem her son paid for it with his life- ujść z życiem to escape with one’s life- ten błąd kosztował ją życie that mistake cost her her life- oddać za kogoś/coś życie to lay down a. give one’s life for sb/sth książk.- pozostawać przy życiu to remain alive- lekarze utrzymywali pacjenta przy życiu przez dwie doby the doctors managed to keep the patient alive for two days- tylko praca trzyma go przy życiu work is the only thing that keeps him going pot. a. keeps him alive- nieliczni pasażerowie pozostali przy życiu the few surviving passengers3. (okres od narodzin do śmierci) life, lifetime- nigdy w życiu nie widziałam czegoś takiego I’ve never seen anything like it (in my life)- już za życia był postacią legendarną he was a legend in his own lifetime- za życia babci to było nie do pomyślenia it was unthinkable in grandma’s time- kalendarium życia poety significant dates in the poet’s life- całe swoje dorosłe życie spędził w tym mieście he spent his entire adult life in this town- cieszyć się życiem to enjoy life- używać życia to live life to the full- ułożyć sobie życie na nowo to make a new life for oneself- nadawać sens czyjemuś życiu to give sb’s life meaning- styl życia a lifestyle, a way of life- szkoła przystosowuje dzieci do życia the purpose of a school is to adjust children to social life- życie duchowe/seksualne/zawodowe sb’s spiritual/sex/working life- wtrącać się w czyjeś życie to interfere in sb’s affairs a. life- urządzić sobie życie to arrange one’s life- mieć łatwe/trudne życie to have an easy/a hard life- życie go nie rozpieszcza his life is not all roses4. (utrzymanie) living- zarabiać na życie to earn a living, to make one’s living- zarabia na życie malowaniem portretów he makes his living painting portraits- poziom życia the standard of living, living standards- ludzie pozbawieni środków do życia people deprived of a means of livelihood- ledwo mu starcza na życie he barely has enough to live on- życie w stolicy jest bardzo drogie life in the capital is very expensive- pieniądze na życie housekeeping (money)5. (rzeczywistość) (real) life- tak jest w teorii, ale nie w życiu that’s how it is in theory, but not in practice a. real life- zupełnie nie zna życia he’s totally inexperienced- historia z życia wzięta a true-life story6. (witalność) life, energy- być pełnym życia to be full of life a. vigour- tryskać życiem to be bursting with energy- z życiem, panowie! look lively, men! pot.7. (ruch) life- miasto od świtu tętni a. kipi życiem the city pulsates with life from the crack of dawn- po latach zastoju życie budzi się w tutejszych miasteczkach after years of stagnation the local villages are coming (back) to life8. (środowisko) life- poznać życie mieszkańców/szlachty to learn about the life of the locals/nobility- życie publiczne/społeczne/kulturalne public/social/cultural life9 (funkcjonowanie) life- średni czas życia samochodu the average life of a car- państwo nie może utrzymywać przy życiu nierentownych przedsiębiorstw the state can’t keep unprofitable companies alive- □ nocne życie miasta the city’s nightlife- życie intymne sb’s love life- życie osobiste a. prywatne private life- życie wieczne Relig. eternal a. everlasting life- brać życie lekko to be light-hearted- brać życie na serio a. patrzeć poważnie na życie to take life seriously- być bez życia to be lifeless- być czyimś życiem książk. to be sb’s life- być nie do życia (być słabym) to be half dead a. more dead than alive; (być niezaradnym) to not be cut out for this life a. world; (o mieście) to be impossible a. hard to live in- dać komuś życie książk. to give sb the gift of life- dać znak życia (napisać list) to drop a line- darować komuś życie książk. to spare sb’s life- jeśli ci życie miłe książk. if you value your life- w szkole nie miał życia, koledzy go szykanowali pot. he had a hard a. tough time at school, he was bullied all the time- mężczyzna/kobieta mojego życia the man/woman in my life- mieć święte życie to live a. lead the life of Riley pot.- mieć własne życie to have a life of one’s own, to live one’s own life- ma życie usłane różami his life is a bed of roses- nie zaznać a. zakosztować życia to not taste life- póki życia przest. until a. to the end of one’s days- przypłacić a. okupić coś życiem książk. to pay for sth with one’s life, to lay down a. give one’s life for sth- samo życie that’s life, such is life- sprawa a. kwestia życia i śmierci a matter of life and death- szkoła życia książk. school of hard knocks- tchnąć w coś życie książk. to breathe (new) life into sth- usunąć się z czyjegoś życia książk. to part company with sb- wchodzić w życie [młodzież, nastolatek] to leave home; [ustawa, przepis] to come into a. to take effect- wprowadzić a. wcielić coś w życie to bring a. put sth into effect- złamać sobie/komuś życie to make one’s/sb’s life a misery- życie się ledwie w nim kołacze he’s ready to give up the ghostThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życi|e
-
19 ży|ć
impf vi 1. (istnieć) to live, to be alive- kierowca żyje, ale pasażer zginął the driver is alive, but the passenger was killed- czy twój dziadek jeszcze żyje? is your grandad still alive?- mój pies żył dwadzieścia lat my dog lived for twenty years- żyli długo i szczęśliwie they lived happily ever after- liście opadły, ale drzewo żyje the leaves have dropped off but the tree is still alive2. (mieszkać) to live- żyć na wsi/w mieście to live in the country/the city- żył zupełnie sam w lesie he lived all alone in the forest- przed wojną w miasteczku żyło 20 tysięcy ludzi before the war the town was inhabited by twenty thousand people- wilki żyją w lesie wolves live in forests- struś jest największym ptakiem, który obecnie żyje na ziemi the ostrich is currently the largest living bird on earth- zwierzęta żyjące w zoo animals living in the zoo- epoka, w której żyjemy the era we are living in- żył w latach 1632-1677 he lived from 1632 to 16773. (bytować) to live- żyć skromnie to live modestly- pogodziliśmy się i odtąd żyjemy jak bracia we made up and we’ve been living like brothers ever since- żyć z kimś dobrze/źle to be on good/bad terms with sb- żyć z kimś w przyjaźni to be on friendly terms with sb- jak długo może żyć bez kobiety? how long could he live without a woman?- żyć życiem artysty to lead the life of an artist- chciał wrócić do domu, żyć zwyczajnym życiem he wanted to get back home to his normal life- żyć z myślistwa/rybołówstwa to live by hunting/fishing4. (trwać) [idea, myśl, pamięć] to live (on)- te wspomnienia wciąż w nim żyją those memories are still alive within him- sława poety będzie żyła wiecznie the poet’s fame will live on■ jak (długo) żyję never in (all) my life- żyje mu się dobrze/źle pot. he has a good/bad life- ledwie żyję I’m more dead than alive- nie dawać komuś żyć to make life hell for sb pot.- niech żyje król/młoda para! long live the king/newly-weds!- żyć czymś to live and breathe sth- żyć jak u Pana Boga za piecem to live a. be in clover- żyć dla kogoś/czegoś to live for sb/sth- żyć jutrem a. przyszłością to live for tomorrow- żyć na czyjś koszt a. czyimś kosztem to live off sb- żyć nad stan to live beyond one’s means- żyć nadzieją to live in hope- żyć na wysokiej stopie to live off the fat of the land- żyć o chlebie i wodzie to live on bread and water- żyć nie umierać this is the life!- żyć własnym a. swoim życiem [osoba] to live one’s own life; [sprawa] to have a life of its own- żyć z dnia na dzień to live from day to day- żyć z kimś to live with sbThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ży|ć
См. также в других словарях:
lead back — v. (D; intr., tr.) ( to return ) to lead back to (the road leads back to town; she led us back to the starting point) * * * (D; intr., tr.) ( to return ) to lead back to (the road lead backs back to town; she led us back to the starting point) … Combinatory dictionary
lead back — (ˈ)lēd| ̷ ̷ transitive verb : to lead (a card) from a suit that one s partner led originally … Useful english dictionary
lead — lead1 /leed/, v., led, leading, n., adj. v.t. 1. to go before or with to show the way; conduct or escort: to lead a group on a cross country hike. 2. to conduct by holding and guiding: to lead a horse by a rope. 3. to influence or induce; cause:… … Universalium
Lead — (pronEng|ˈlɛd) is a main group element with a symbol Pb ( la. plumbum). Lead has the atomic number 82. Lead is a soft, malleable poor metal, also considered to be one of the heavy metals. Lead has a bluish white color when freshly cut, but… … Wikipedia
Back to Basics (Christina Aguilera album) — Back to Basics Studio album by Christina Aguilera Released August … Wikipedia
Lead management — is a term used in general business practice to describe methodologies, systems, and practices designed to generate new potential business clientele, generally operated through a variety of marketing techniques. Lead management facilitates a… … Wikipedia
Lead generation — (commonly abbreviated as lead gen) is a marketing term that refers to the creation or generation of prospective consumer interest or inquiry into a business products or services. Often lead generation is associated with marketing activity… … Wikipedia
Lead(II) sulfate — IUPAC name lead(II) sulfate … Wikipedia
Lead-lead dating — is a method for dating geological samples, normally based on whole rock samples of material such as granite. For most dating requirements it has been superseded by uranium lead dating (U Pb dating), but in certain specialized situations (such as… … Wikipedia
Back pain — Different regions (curvatures) of the vertebral column ICD 10 M54 ICD … Wikipedia
Back to Basics (Christina-Aguilera-Album) — Back to Basics Studioalbum von Christina Aguilera Veröffentlichungen 9. August 2006 (Japan) 11. August 2006 (Irland, Belgien, Schweiz, Österreich, Deutschland, Italien und Niederlande) 12. August 2 … Deutsch Wikipedia