-
121 injuria
injūrĭa, ae, f. [injurius], any thing that is done contrary to justice and equity, injury, wrong, violence:I.injuria ex eo dicta est, quod non jure fiat! omne enim, quod non jure fit, injuria fieri dicitur: hoc generaliter. Specialiter autem injuria dicitur contumelia. Interdum injuriae appellatione damnum culpa datum significatur: interdum iniquitatem injuriam dicimus, etc.,
Dig. 47, 10, 1:cum autem duobis modis, id est aut vi aut fraude, fiat injuria,
Cic. Off. 1, 13, 41:injuriae sunt, quae aut pulsatione corpus, aut convicio aures, aut aliqua turpitudine vitam cujuspiam violant,
Auct. Her. 4, 25, 35.Lit.:II. A. 1.tibi a me nulla orta est injuria,
Ter. Ad. 2, 1, 35:alienum est a sapiente non modo injuriam cui facere, verum etiam nocere,
Cic. Fin. 3, 21, 71:injuriam inferre,
id. Off. 1, 7, 24:injurias contumeliasque imponere,
id. Verr. 2, 4, 9, § 20:injuriam jacere et immittere in aliquem,
id. Par. 4, § 28:in populum Romanum,
Liv. 44, 1, 10:accipere ab aliquo,
Cic. Div. in Caecil. 18, 60:propulsare,
id. Rosc. Am. 50, 145:defendere,
Caes. B. C. 1, 7:condonare alicui,
id. B. G. 1, 20:persequi,
id. ib. 7, 38:ulcisci,
id. ib. 1, 12:injuriis onerare,
Ter. And. 5, 1, 8:per injuriam,
in an unjust manner, unjustly, Cic. Verr. 2, 3, 97, § 226.—The abl. injuriā is used adverb., unjustly, undeservedly, without cause:ne palma detur cuiquam artifici injuriā,
Plaut. Poen. prol. 37:dispertivisti,
id. Aul. 2, 5, 4:si me meis civibus injuriā suspectum viderem,
Cic. Cat. 1, 7, 17:hoc horret Milo: nec injuriā,
id. Q. Fr. 3, 8, 6.Act., injustice, wrongdoing:2.vostrā hercle factum injuriā,
Plaut. Truc. 1, 2, 66:quocumque aspexisti, ut furiae, sic tuae tibi occurrunt injuriae,
Cic. Par. 2, 18:ut meum jus teneam et injuriam tuam persequar,
id. Caecin. 11, 32. —Pass.:B.pro veteribus Helvetiorum injuriis populi Romani,
Caes. B. G. 1, 30:Sabinae mulieres, quarum ex injuria bellum ortum,
Liv. 1, 13, 1; cf., so of dishonoring, deflowering a virgin, Plaut. Aul. 4, 10, 64; id. Cist. 1, 3, 32.—An injurious act, injury, outrage, insult, affront:C.injuriarum multam dicere,
Plaut. Poen. 5, 5, 57:injuriarum dicam alicui scribere,
Ter. Phorm. 2, 2, 15: actio injuriarum, an action for a personal injury or affront, Cic. Caecin. 12, 35:periculum injuriae muliebris,
Liv. 26, 49, 12:agere injuriarum,
Dig. 47, tit. 10:teneri injuriarum,
ib. 11: injuriarum experiri, ib. fin.:injuriarum judicio convenire quempiam,
ib. 13:tantine injuria cenae?
the insult of a dinner, Juv. 5, 9.—Unjust severity, harshness, rigor:D.(filius) carens patriā ob meas injurias,
Ter. Heaut. 1, 1, 85; cf.paterna,
id. ib. 5, 2, 39.—Revenge or punishment for injury inflicted:E.injuria consulis, etiam si justa, non tamen in magistratu exercenda,
Liv. 42, 1, 12:injuria caedis nostrae,
Verg. A. 3, 256.—An unjust acquisition:F.injuriam obtinere,
Liv. 29, 1, 17.—A damage, harm, injury of any kind, even that which proceeds from inanimate things:ab injuria oblivionis aliquem asserere,
Plin. Ep. 3, 5, 4:pluviarum,
Col. 11, 3, 7:ignis,
id. ib.:frigorum, grandinum aut nivis,
Plin. 13, 24, 47, § 134:puellam vinculis onerat, ex quorum injuria decessit,
Just. 43, 2:comparere incolumem ac sine injuria,
Suet. Aug. 14:haerens injuria lumbis,
pain, disease, Ser. Samm. 38, 452:curandum ne magna injuria fiat fortibus,
Juv. 8, 121. -
122 ira
īra, ae ( gen. iraïI.for irae,
Lucr. 3, 303), f. [kindred to Sanscr. īr, tremere, commoveri; cf.: ir-ya, vigorous; iras-yati, to be angry; Gr. eris, erethô].Prop., anger, wrath, rage, ire:II.ira est libido poeniendi ejus, qui videatur laesisse injuriā,
Cic. Tusc. 4, 9, 21:ira, quae quamdiu perturbationem habet, dubitationem non habet,
id. ib. 4, 36, 77:ira furor brevis est,
Hor. Ep. 1, 2, 62:ira est cupiditas ulciscendae injuriae, Sen. de Ira, 1, 2, 4: facit ira nocentem Hunc sexum,
Juv. 6, 647:facere aliquid per iram,
in anger, Cic. Tusc. 4, 37, 79:plus irae suae quam utilitati communi paruisse,
to his anger, Nep. Alc. 4, 6:irā et dolore incensus,
id. Pelop. 5, 4:irā commotus,
Sall. C. 31, 6:acuere iram,
id. ib. 12, 590:attollere,
id. ib. 2, 381:concipere,
Just. 5, 10:concitare,
Ov. P. 4, 14, 41:evomere in aliquem,
Ter. Ad. 3, 2, 14:vertere in aliquem,
Hor. Epod. 5, 54:non sufficit irae occidisse aliquem,
Juv. 15, 169:indulgere irae,
Liv. 23, 3:iram exstinguere,
Petr. 94:contundere,
Col. 6, 2:frangere,
Quint. 6, 3, 9:lenire,
id. 3, 8, 12:ponere,
Hor. A. P. 160:moderari irae,
id. Ep. 1, 2, 59:pone irae frena modumque,
Juv. 8, 88:quantulacumque est occasio, sufficit irae,
id. 13, 183:dum defervescat ira,
Cic. Tusc. 4, 36, 78: deflagrat, Liv. [p. 1000] 40, 8:decedit,
Ter. Hec. 3, 5, 55:irae sunt inter aliquos,
id. And. 3, 3, 20:ira inter eas intercessit,
id. Hec. 3, 1, 25:in Romanos, propter obsides nuper interfectos,
Liv. 25, 15, 7:adversus Romanos,
id. 36, 6, 1:ira deorum,
Ov. M. 1, 378; Juv. 13, 100:numinis,
Ov. Tr. 3, 6, 23:deūm,
Verg. A. 3, 215:Junonis,
id. ib. 1, 4:in quorum mente pares sunt Et similes ira atque fames,
Juv. 15, 131.— Plur.:veteres in Populum Romanum irae,
Liv. 21, 25, 2:excitare iras,
Verg. A. 2, 594:horribiles exercere iras,
id. G. 3, 152:mollire iras,
Liv. 1, 9:induere,
Stat. Th. 1, 38:quicquid ex foedere rupto irarum in nos caelestium fuit,
Liv. 9, 1:iras plumbeas gerere,
heavy, Plaut. Poen. 3, 6, 18:inde irae et lacrimae,
Juv. 1, 168.— With obj.-gen., on account of:ob iram fugae,
Liv. 27, 7:amissae praedae,
id. 1, 5:diremptae pacis,
id. 9, 8; 21, 2; 37, 51:ereptae virginis,
Verg. A. 2, 413.—So, plur.:irae imperatorum,
against the commanders, Liv. 8, 30:cladum,
because of, indignation at, Sil. 12, 271.—Transf.A. B.An object of anger or hatred:C.justae quibus est Mezentius irae,
Verg. A. 10, 714 Jan. ad loc.:Hannibal est irae tibi,
Sil. 11, 604.—A passion inspired by anger ( poet.):D.subit ira cadentem Ulcisci patriam,
Verg. A. 2, 575.—Of inanim. and abstr. things, violence, impetuosity, fury (mostly poet.):III.belli,
Sall. Hist. Fragm. 4, 61, 3 Dietsch:ira belli desenuit,
id. ib. 1, 93:flagelli,
Val. Fl. 7, 149:maris,
id. 1, 37:dant mucronibus iras,
Sil. 7, 344:nimborum,
id. 17, 253:grandinis,
id. 12, 610. —Personified:comunt Furor Iraque cristas,
Stat. Th. 3, 424.— Plur.:Iraeque Insidiaeque, dei (Mavortis) comitatus,
Verg. A. 12, 336:atraeque genis pallentibus Irae,
Val. Fl. 2, 205; Sil. 4. 437. -
123 materia
mātĕrĭa, ae ( gen. materiāi, Lucr. 1, 1051), and mātĕrĭes, ēi (only in nom. and acc. sing., and once gen. plur. materierum, Lact. 2, 12, 1; v. Neue, Formenl. 1, p. 383), f. [from same root with mater, q. v.], stuff, matter, materials of which any thing is composed; so the wood of a tree, vine, etc., timber for building (opp. lignum, wood for fuel); nutritive matter or substance for food (class.).I.Lit.A.In gen.:B.materia rerum, ex qua et in qua sunt omnia,
Cic. N. D. 3, 39, 92; cf. id. Ac. 1, 6, 7:materiam superabat opus,
Ov. M. 2, 5:materiae apparatio,
Vitr. 2, 8, 7:rudis,
i. e. chaos, Luc. 2, 8; cf.: omnis fere materia nondum formata rudis appellatur, Cinc. ap. Paul. ex Fest. p. 265 Müll.:(arbor) inter corticem et materiem,
Col. 5, 11, 4:crispa,
Plin. 16, 28, 51, § 119:materiae longitudo,
Col. 4, 24, 3:vitis in materiam, frondemque effunditur,
id. 4, 21, 2:si nihil valet materies,
Cic. de Or. 2, 21, 88:in eam insulam materiam, calcem, caementa, atque arma convexit,
id. Mil. 27, 74:caesa,
Col. 11, 2, 11; cf. Caes. B. G. 4, 17; 5, 39:cornus non potest videri materies propter exilitatem, sed lignum,
Plin. 16, 40, 76, § 206:materiae, lignorum aggestus,
Tac. A. 1, 35:videndum est ut materies suppetat scutariis,
Plaut. Ep. 1, 1, 35:proba materies est, si probum adhibes fabrum,
id. Poen. 4, 2, 93: imprimebatur sculptura materiae anuli, sive ex ferro sive ex auro foret, Macr. S. 7, 13, 11. — Plur.:deūm imagines mortalibus materiis in species hominum effingere,
Tac. H. 5, 5.—Of food:imbecillissimam materiam esse omnem caulem oleris,
Cels. 2, 18, 39 sqq.; cf. of the means of subsistence:consumere omnem materiam,
Ov. M. 8, 876; matter, in gen.:materies aliqua mala erat,
Aug. Conf. 7, 5, 2.—In abstract, matter, the material universe:Deus ex materia ortus est, aut materia ex Deo,
Lact. 2, 8.—Esp., matter of suppuration, pus, Cels. 3, 27, 4.—II.Transf., a stock, race, breed:III.quod ex vetere materia nascitur, plerumque congeneratum parentis senium refert,
Col. 7, 3, 15:generosa (equorum),
id. 6, 27 init. —Trop.A.The matter, subjectmatter, subject, topic, ground, theme of any exertion of the mental powers, as of an art or science, an oration, etc.: materiam artis eam dicimus in qua omnis ars et facultas, quae conficitur ex arte, versatur. Ut si medicinae materiam dicamus morbos ac vulnera, quod in his omnis medicina versetur;B.item quibus in rebus versatur ars et facultas oratoria, eas res materiam artis rhetoricae nominamus,
Cic. Inv. 1, 5, 17:quasi materia, quam tractet, et in qua versetur, subjecta est veritas,
id. Off. 1, 5, 16:est enim deformitatis et corporis vitiorum satis bella materies ad jocandum,
id. de Or. 2, 59, 239; 1, 11, 49; id. Rosc. Com. 32, 89; id. Div. 2, 4, 12:sermonum,
id. Q. Fr 1, 2, 1: materies crescit mihi, my matter (for writing about) increases, id. Att. 2, 12, 3: rei. id. Q. Fr. 2, 1, 1:aequa viribus,
a subject suited to your powers, Hor. A. P. 38:infames,
Gell. 17, 12, 1:extra materiam juris,
the province, Gai. Inst. 2, 191.—A cause, occasion, source, opportunity (cf. mater, II.):C.quid enim odisset Clodium Milo segetem ac materiam suae gloriae?
Cic. Mil. 13, 35 (for which shortly before:fons perennis gloriae suae): materies ingentis decoris,
Liv. 1, 39, 3:non praebiturum se illi eo die materiam,
id. 3, 46, 3:major orationis,
id. 35, 12, 10:criminandi,
id. 3, 31, 4:omnium malorum,
Sall. C. 10:materiam invidiae dare,
Cic. Phil. 11, 9, 21:materiam bonitati dare,
id. de Or. 2, 84, 342:scelerum,
Just. 3, 2, 12:seditionis,
id. 11, 5, 3:laudis,
Luc. 8, 16:benefaciendi,
Plin. Pan. 38:ne quid materiae praeberet Neroni,
occasion of jealousy, Suet. Galb. 9:epistolae, quae materiam sermonibus praebuere,
Tac. H. 4, 4:praebere materiam causasque jocorum,
Juv. 3, 147:materiamque sibi ducis indulgentia quaerit,
id. 7, 21.—Natural abilities, talents, genius, disposition:D.fac, fuisse in isto C. Laelii, M. Catonis materiem atque indolem,
Cic. Verr. 2, 3, 68, § 160:in animis humanis,
id. Inv. 1, 2, 2:materiam ingentis publice privatimade decoris omni indulgentia nostra nutriamus,
Liv. 1, 39, 3:ad cupiditatem,
id. 1, 46; Quint. 2, 4, 7.—Hence, one's nature, natural character:non sum materia digna perire tua,
thy unfeeling disposition, Ov. H. 4, 86.—A subject, argument, course of thought, topic (post-Aug.):tertium diem esse, quod omni labore materiae ad scribendum destinatae non inveniret exordium,
Quint. 10, 3, 14:argumentum plura significat... omnem ad scribendum destinatam materiam ita appellari,
id. 5, 10, 9:video non futurum finem in ista materia ullum, nisi quem ipse mihi fecero,
Sen. Ep. 87, 11:pulcritudinem materiae considerare,
Plin. Ep. 3, 13, 2; 2, 5, 5:materiam ex titulo cognosces,
id. ib. 5, 13, 3 al. (materies animi est, materia arboris;et materies qualitas ingenii, materia fabris apta,
Front. II. p. 481 Mai.; but this distinction is not observed by class. writers). -
124 moneo
mŏnĕo, ŭi, ĭtum, 2 ( inf. pres. pass. monerier, Plaut. Capt. 2, 3, 36; perf. subj. moneris pro monueris, Pac. ap. Non. 507, 24 sq.; cf. Trag. Rel. p. 66 Rib.; likewise: di monerint meliora, Pac. ap. Non. l. l. p. 74 Rib.), v. a. [causative from the root men; whence memini, q. v., mens, mentio; lit. to cause to think].I.Lit., to remind, put in mind of, bring to one's recollection; to admonish, advise, warn, instruct, teach (syn.: hortor, suadeo, doceo): bene mones; tute ipse cunctas, Enn. ap. Non. 469, 25 (Com. v. 3 Vahl.):(β).ea (auctoritas) adhibeatur ad monendum non modo aperte, sed etiam acriter,
Cic. Lael. 13, 44:melius nos Zenonis praecepta monent,
Juv. 15, 107.—Aliquem de re:(γ).oro, ut Terentiam moneatis de testamento,
Cic. Att. 11, 16, 5; id. Q. Fr. 2, 3, 6.—Aliquem aliquid:(δ).Fabius ea me ex tuis mandatis monuit,
Cic. Fam. 3, 3, 1:id ipsum, quod me mones,
id. Att. 14, 19, 1:sed eos hoc moneo, desinant furere,
id. Cat. 2, 9, 20:vos quo pauca monerem advocavi,
Sall. C. 58, 3; id. H. 2, 96, 8.— Hence also in pass., moneri aliquid:ut moneatur semper servos homo officium suam,
Plaut. Stich. 1, 2, 1:nec ea, quae ab eā (naturā) monemur, audimus,
Cic. Lael. 24, 88; cf. infra. x.—Aliquem alicujus rei (post-Aug., and only in Tac.; cf.:(ε).admoneo, commonefacio): Caecina milites temporis ac necessitatis monet,
Tac. A. 1, 67 Nipperd. ad loc.:Plancinam Augusta monuit Agrippinam insectandi,
id. ib. 2, 43.—With ut, ne, or the simple subj.:(ζ).monere te atque hortari, ut in rem publicam incumberes,
Cic. Fam. 10, 1, 2:monet ut suspiciones vitet,
Caes. B. G. 1, 20: moneo, praedico, ante denuntio, abstineant, manus Cic. Verr. 1, 12, 36:moneo obtestorque ut, etc.,
Sall. J. 10, 3; 49, 2; id. H. 4, 61, 23:vos, ne amittatis, etc.,
id. J. 31, 25:Macedonas monebat, ne multitudine hostium... moverentur,
Just. 11, 13:quamquam edicto monuisset ne quis quietem ejus interrumperet,
Tac. A. 4, 67 init. —With an object- or rel.-clause:b.(Caesar) monuit ejus diei victoriam in earum cohortium virtute constare,
Caes. B. C. 3, 89, 4:moneret rationem frumenti esse habendam,
Hirt. B. G. 8, 34:Cerealis propinquos monebat fortunam belli mutare, etc.,
Tac. H. 5, 24:Arminius colligi suos et propinquare silvis monitos vertit,
id. A. 1, 63:ultro struebantur qui monerent perfugere ad Germaniae exercitus,
id. ib. 4, 67 fin.:Radamistum obpugnationem celerare,
id. ib. 12, 46; 13, 37; 16, 11; id. H. 4, 33:si te unum illud monuerimus, artem sine assiduitate dicendi non multum juvare,
Auct. Her. 1, 1, 1:moneo, quid facto opus sit,
Ter. Ad. 3, 4, 65:res monet cavere, consultare,
Sall. C. 52, 3:alio properare tempus monet,
id. J. 19, 2.— Pass.:cum Nicanorem insidiari Piraeo a Dercillo moneretur,
Nep. Phoc. 2, 4.—Of inanim. and abstr. subjects:II.res ipsa monebat tempus esse,
Cic. Att. 10, 8, 1:(sol) caecos instare tumultus Saepe monet,
Verg. G. 1, 464:immortalia ne speres, monet annus,
Hor. C. 4, 7, 7:natura monet festinare,
Plin. 18, 25, 60, § 227:ut monet ira,
Sall. H. 2, 41, 8:ratio ipsa monet amicitias comparare,
Cic. Fin. 1, 20, 66.—Transf. (mostly poet. and in post-Aug. prose).A.Without the accessory notion of reminding or admonishing, in gen., to teach, instruct, tell, inform, point out; also, to announce, predict, foretell:B.tu vatem, tu diva, mone,
instruct thy bard, Verg. A. 7, 42:velut divinitus mente monitā,
Liv. 26, 19:hoc moneas precor,
Ov. F. 4, 247:amici somnio monitus,
Suet. Aug. 91:reddebant parvuli, quae monebantur,
what they were taught, Plin. Pan. 26:vates Helenus cum multa horrenda moneret,
announced, foretold, Verg. A. 3, 712; cf.:ante sinistra cavā monuisset ab ilice cornix, etc.,
id. E. 9, 15:quid augurales alites vel cantus monerent,
Amm. 28, 1:recte monemur, causas non utique ab ultimo esse repetendas,
Quint. 5, 10, 83.—To punish, chastise (only in Tacitus):puerili verbere moneri,
Tac. A. 5, 9. -
125 occasio
occāsĭo, ōnis, f. [occĭdo, a falling out, a happening, hap; hence], an occasion, opportunity, fit time, convenient season, favorable moment for doing any thing; eukairia, kairos (syn.: opportunitas, locus, facultas).I.In gen.:B.occasio est pars temporis, habens in se alicujus rei idoneam faciendi aut non faciendi opportunitatem... in occasione, ad spatium temporis, faciendi quaedam opportunitas intellegitur adjuncta,
Cic. Inv. 1, 27, 40: tempus actionis opportunum Graece eukairia, Latine appellatur occasio, id. Off. 1, 40, 142: occasio opportunitas temporis casu quodam provenientis est, Paul. ex Fest. p. 178 Müll.:dum datur mihi occasio Tempusque,
Plaut. Men. 3, 3, 30; cf.:nunc occasio est et tempus,
id. Ps. 4, 2, 3; Ter. Heaut. 2, 2, 4:an ego occasionem tantam, tam brevem, tam optatam, tam insperatam Amitterem?
id. Eun. 3, 5, 56:minima,
Suet. Calig. 14; cf.summa,
Ter. Phorm. 5, 7, 2 infra: occasionem nancisci, Afran. ap. Non. 308, 13:quem, si interficere voluisset, quantae quoties occasiones, quam praeclarae fuerunt,
Cic. Mil. 14, 38:occasio opprimendi,
id. ib. 15:inrumpendi in urbem,
Curt. 4, 5, 16:resistendi,
id. 7, 4, 4: majores occasiones ad opitulandum haberem, more opportunities, Planc [p. 1250] up. Cic. Fam. 10, 8, 2:ut primum occasio data est rem publicam defendendi,
as soon as an opportunity presented itself, Cic. Fam. 12, 242:occasionem sibi ad occupandam Asiam oblatam esse arbitratur,
has presented itself, id. Imp. Pomp. 2, 4:amplam occasionem calumniae nactus,
id. Verr. 2, 2, 25, § 61:occasio mirifica,
id. Att. 2, 14, 2:opportuna,
Val. Max. 5, 4, 3:quo faciliorem occasionem Salvio praebuit perficiendi conata,
Suet. Galb. 17:occasio minor opinione,
id. Caes. 3:tam bona,
Plaut. Most. 2, 2, 9:lepida,
id. Mil. 4, 1, 30:bellissima,
Petr. S. 25:occasionem amittere,
to lose, let slip, Cic. Caecin. 5, 15:omittere,
Suet. Cal. 14; so,praetermittere,
Caes. B. C. 3, 25:capere,
to seize, Plaut. Ps. 4, 3, 5:arripere,
Liv. 35, 12, 17:occasiones quaerere,
Sen. Ben. 3, 14, 4:rapere de die,
Hor. Epod. 13, 4:amplecti,
Plin. Ep. 2, 13, 1:sumere,
Plin. 2, 1, 1, § 3:occasione uti,
Just. 38, 5, 1:non deesse occasioni,
not to miss, to profit by, Caes. B. C. 3, 79:cunctationem hostium suam fore occasionem rati,
Curt. 4, 6, 13:dum datur mihi occasio tempusque,
Plaut. Men. 3, 3, 29:ne a fortunā datam occasionem liberandae Graeciae dimitterent,
Nep. Milt. 3, 3; id. Alc. 8, 5:cujus (rei) se occasio dederit,
Quint. 12, 2, 12: (paratus) depugnare, si occasio tulerit, mori, si casus inciderit, etc., Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:occasionem aperire ad invadendum,
Liv. 4, 53, 9:occasionem sibi ad occupandam Asiam oblatam esse,
Cic. Imp. Pomp. 2, 4:occasione datā,
should an opportunity offer, id. Phil. 7, 6, 18; cf.:occasione oblatā simultates deponere,
Suet. Caes. 73:praebere,
id. Galb. 17:offerre,
id. Aug. 16:per occasionem,
on a favorable opportunity, Liv. 30, 3:rem inmaturam nisi per occasionem aperire noluerat,
id. 1, 5, 5; 1, 53, 7; 2, 11, 2; Sall. C. 51, 6:fratris memoriā per omnem occasionem celebratā,
on every occasion, Suet. Claud. 11; id. Aug. 67:ad occasionem aurae evehi,
the wind being fair, taking advantage of a fair wind, id. ib. 97:levia proelia ex occasione hujus aut illius partis oriebantur,
Liv. 24, 3, 17:ex occasione,
as occasion offered, Suet. Caes. 60:occasione omni,
on every occasion, id. Claud. 42.—With inf.:nunc adest occasio Benefacta cumulare = occasio cumulandi,
Plaut. Capt. 2, 3, 63:nunc est illa occasio inimicum ulcisci,
id. Pers. 4, 7, 15:agere tuam rem occasio est,
id. Poen. 3, 3, 46; 5, 4, 42; id. Curc. 1, 1, 60; cf.:summa eludendi occasio'st mihi nunc senes Et Phaedriae curam adimere,
Ter. Phorm. 5, 6, 45.—With ut and subj.:fuit occasio, si vellet, jam pridem argentum ut daret,
Plaut. Ps. 1, 3, 51:quoniam occasio fuit Mea virtute parta ut quantum velles sumeres,
id. Bacch. 4, 4, 22:rara haec occasio est, ut referri possint divini honores,
Quint. 3, 7, 17.—Personified: Occasio, Opportunity, as a goddess, Phaedr. 5, 8; Aus. Epigr. 12, 3.—II.In partic.1.Opportunity.a. b.A supply, stock (post-Aug.):2.oleae,
Col. 9, 1:lapidum,
Plin. 36, 26, 65, § 191:vetusti olei,
id. 23, 4, 40, § 82.—A pretext, plea, plausible explanation:3.hāc illi opus est occasione, ne illum talium precum pudeat,
Quint. 3, 8, 47:occasiones et ex causis et ex dictis adversariorum oriuntur,
id. 6, 1, 5; 12, 10, 13:quantulacunque adeo est occasio, sufficit irae,
Juv. 13, 183.—Occasion, motive, reason:4.non habeo ullam occasionem, ut apud te falsa fabuler,
Plaut. Ep. 5, 1, 38.—Milit. t. t., a dash, raid, surprise:5.occasionis esse rem, non proelii,
they were undertaking a surprise, not a battle, Caes. B. G. 7, 45, 9:cujus (belli) maxima momenta in occasionibus sunt,
Sen. Ira, 3, 21, 1:occasionibus imminere,
Front. 2, 5, 22. —A cause (late Lat.): cum calcis ictu mortis occasio praebita videatur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 10, 1. -
126 odium
1.ŏdĭum, ii, n. [odi] (syn.: simultas, inimicitia)I.Lit., hatred, grudge, illwill, animosity, enmity, aversion:2.odium (est) ira inveterata,
Cic. Tusc. 4, 9, 21:in odium alicujus irruere,
to become hated by him, to incur his hatred, Cic. Verr. 1, 12, 35:non publico modo sed privato etiam odio invisus atque infestus Romanis,
Liv. 36, 39, 15.—Odio alicui esse, as pass. of odi (cf. odi fin.):quod viro esse odio videas, tute tibiodio habeas,
to be hateful, displeasing to, Plaut. Men. 1, 2, 2:odi odioque sum Romanis,
Liv. 35, 19, 5:quid faceres, si quis docuisset te ut sic odio esses mihi?
Plaut. Trin. 2, 1, 6:pervenire in odium Graeciae,
to incur, Nep. Lys. 1, 3:omnibus odio venire,
to become hated, Plin. 28, 8, 27, § 106:odium est mihi cum aliquo,
I am at enmity with him, Cic. Prov. Cons. 10, 24:esse odio civitati,
to be hateful to, id. Fam. 12, 10, 3:huic odio nemus est,
Ov. M. 2, 438:tibi est odio mea fistula,
Verg. E. 8, 33:quo sit in odio status rerum,
Cic. Att. 2, 22, 1:esse alicui in odio,
to be hated by, id. ib. 2, 21, 1:magno odio in aliquem ferri,
to be greatly imbittered against, Nep. Att. 10, 4; Liv. 41, 23, 11:alicujus subire,
to incur one's hatred, Cic. Att. 11, 17, 2:gerere adversus aliquem,
to bear, Plin. 8, 18, 26, § 68:quaerere,
Ov. M. 13, 756; Sall. J. 3, 3:movere,
to excite, Ov. Am. 3, 11, 43:saturare,
to sate, satisfy, Cic. Vatin. 3, 6:magnum odium Pompeii suscepistis,
have brought upon yourselves, have incurred, id. Att. 6, 1, 25:struere,
to cause, raise, excite, id. de Or. 2, 51, 208:concitare,
id. Inv. 1, 53, 100:exercere,
Ov. M. 9, 275; 5, 245:placare,
to appease, Cic. Dom. 17, 44:restinguere,
id. Rab. Post. 6, 13.—With obj. gen.:magnum me cujuspiam rei odium cepit,
I have conceived a great aversion for, Cic. Phil. 2, 36, 91:suscipere odium erga aliquem,
Nep. Dat. 10, 3:odio habere (postclass.),
to hate, Vulg. Johan. 15, 25 et saep.:odium jejunum,
on an empty stomach, Juv. 15, 51.—Ofinanim. things:II.odium raphanis cum vite maximum refugitque juxta satos,
aversion, antipathy, Plin. 19, 5, 26, § 187; 2, 103, 106, § 225:quercus et olea tam pertinaci odio dissident,
id. 24, 1, 1, § 1.—Transf.A.In gen., the object of hatred; hence, an offence, annoyance, disgust, said of persons or things:B.optume odio's,
you are an offence to me, I cannot bear you, Plaut. Truc. 1, 2, 23:deorum odium atque hominum,
id. Rud. 2, 2, 13:populi odium,
id. Mil. 3, 3, 48:Antonius, insigne odium omnium hominum vel deorum,
Cic. Phil. 14, 3, 8:omnium populorum,
Just. 11, 3, 10:neque agri, neque urbis odium me umquam percipit,
disgust, Ter. Eun. 5, 5, 2.—As a quality, offensive conduct or language, importunity, insolence, vexatiousness:2.cum horas tres fere dixisset, odio et strepitu senatus coactus est aliquando perorare,
by the disgust they expressed, Cic. Att. 4, 2, 4:tundendo atque odio denique effecit senex,
by his tiresome, incessant preaching, Ter. Hec. 1, 2, 48:cum tuo istoc odio,
with your hateful, perverse conduct, id. ib. 1, 2, 59; cf. Plaut. As. 2, 4, 40; 5, 2, 71:odio qui posset vincere regem,
in insolence, Hor. S. 1, 7, 6.ōdīum, ii, n., i. q. odeum, q. v. -
127 onero
ŏnĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [onus].I. A.Lit.:2.navim magnam multis mercibus,
Plaut. Men. prol. 25:naves, ad celeritatem onerandi subductionesque, paulo facit humiliores,
for loading expeditiously, Caes. B. G. 5, 1:jumenta,
Sall. J. 75, 6:naves commeatu, etc.,
id. ib. 86, 1:costas aselli pomis,
Verg. G. 1, 274:tauri cervix oneratur aratro,
is loaded, burdened, Ov. A. A. 1, 19:aures lapillis,
id. ib. 3, 129; cf.:umerum pallio,
Ter. Phorm. 5, 6, 4:ventrem,
to load, fill, Sall. Or. Rep. Ord. 1:epulis onerari,
to overload, gorge one's self, Ov. P. 1, 10, 31:vino et epulis onerati,
Sall. J. 76, 6:cibus, qui in aegritudine alat neque oneret,
without oppressing the stomach, Plin. 29, 3, 11, § 48:vaccas,
to cause them to be covered, Pall. 8, 4.—Transf., in gen., to load, cover ( poet.):B.dapibus mensas onerare,
to cover, Verg. G. 4, 133:manusque ambas jaculis oneravit acutis,
id. A. 10, 868:jaculo palmas oneravit acuto,
i. e. armed, id. ib. 11, 574 (but armavit is the better read.; v. Forbig. ad loc.): membra [p. 1266] sepulcro, id. ib. 10, 558; cf.:ossa aggere terrae,
id. ib. 11, 212:aliquem saxis,
to stone, Phaedr. 3, 2, 4.—Trop., to load, burden, weary; to oppress, overwhelm, overload (with good or evil; cf. Forbig. ad Verg. A. 10, 620), etc.:C.me amoenitate oneravit dies,
has overwhelmed me, Plaut. Capt. 4, 1, 7.:laetitiā senem,
id. ib. 4, 2, 47:malignitateomnis mortalis,
id. ib. 3, 1, 5:diem commoditatibus,
Ter. Phorm. 5, 6, 1:aliquem mendaciis,
Cic. Fam. 3, 10, 7; cf. Plaut. Mil. 3, 3, 61:judicem argumentis,
id. N. D. 3, 3, 8:aethera votis,
Verg. A. 9, 24:verbis lassas onerantibus aures,
Hor. S. 1, 10, 10:aliquem pugnis,
Plaut. Am. 1, 1, 172:maledictis,
id. Ps. 1, 3, 123; cf.contumeliis,
Cic. Phil. 2, 38, 99; for which only absol. Sejanum, Tac. A. 4. 68:aliquem injuriis,
Ter. And. 5, 1, 8:aliquem malis,
Verg. A. 4, 549:aliquem laudibus,
Liv. 4, 13:spe praemiorum,
id. 35, 11:promissis,
Sall. J. 12, 3:honoribus,
Just. 5, 4, 13.—Transf., to make heavier or more burdensome, to render more oppressive, to heighten, to aggravate (only since the Aug. per.;II. B.esp. freq. in Tac. and the younger Plin.): injuriam alicujus invidiā,
Liv. 38, 56 fin.:pericula alicujus,
Tac. A. 16, 30:curas,
id. H. 2, 52:delectum avaritiā et luxu,
to aggravate, make worse, render more odious, id. ib. 4, 14:onerat te quaesturae tuae famā, quam ex Bithyniā optimam revexisti,
Plin. Ep. 8, 24, 8; 1, 8, 5; id. Pan. 24, 1; 73, 6.— -
128 operor
ŏpĕror (collat. form ŏpĕro, Cassiod. Hist. Eccl. 10, 33; Commod. 30, 14), ātus, 1, v. dep. n. [opus], to work, labor, toil, take pains; to be busied (not in Cic. or Cæs.).— Constr. absol. or with dat.I.Lit.A.In gen.(α).Absol.:(β).seniores (apes) intus operantur,
Plin. 11, 10, 10, § 21:servi, qui operari in agro consueverunt,
Dig. 28, 5, 35. —With dat., to bestow pains upon a thing; to devote one's self to, be engaged in or occupied with a thing (mostly poet. and in post-Aug. prose):B.reipublicae,
Liv. 4, 60, 2:conubiis arvisque novis operari,
Verg. A. 3, 136:ornandis capillis,
Ov. Am. 2, 7, 23:in cute curandā,
Hor. Ep. 1, 2, 29:textis Minervae, Tib 2, 1, 65: materiis caedendis,
Tac. H. 5, 20:studiis litterarum,
id. A. 3, 43:scholae,
Quint. 10, 3, 13; Suet. Claud. 19:auditioni in scholis,
Plin. 26, 2, 6, § 11; Val. Max. 8, 7, 4 ext.:rebus domesticis,
Col. 12, 4, 3:reipublicae,
Dig. 48, 5, 15.—In partic., in relig. lang., to serve the gods, perform sacred rites, to honor or celebrate by sacrifices (for which:II.operam dare rebus divinis,
Cic. Leg. 2, 11, 26):operari est deos religiose et cum summā veneratione sacrificiis litare,
Non. 523, 9; Pompon. ap. Non. 523, 13:illum Dianae sanctum diem,
Afran. ib. 14:sacra refer Cereri laetis operatus (= sacrificans) in herbis,
Verg. G. 1, 339; cf.:Cynthia jam noctes est operata decem,
Prop. 2, 33, 2 (3, 31, 2); and:mulier justis operata sacris, Hor C. 3, 14, 6: sacris,
Liv. 1, 31, 8:superstitionibus,
id. 10, 39, 2:viditque se operatum, et sanguine sacro respersa praetexta,
Tac. A. 2, 14. Vesta, fave:tibi nunc operata resolvimus ora,
the mouth devoted to thee, Ov. F. 6, 249:janua matutinis operatur festa lucernis,
Juv. 12, 92.—Transf.1.To work, have effect, be effectual, to be active, to operate (post-class.):2.nihil denique praetermitteret, quod ad crudelitatem videretur operari,
to be effectual, Capitol. Maxim. 13:ad sui dispendium,
to avail, Cod. Just. 5, 12, 7:venenum operatur,
operates, Lampr. Commod. 17.—Act. (eccl. Lat.)(α).To work, carry into effect, administer:(β).justi tiam,
Lact. 6, 12, 38; 6, 13, 4; 6, 24, 4:scelus,
Vulg. Lev. 20, 12:miracula,
Ambros. in Luc. 4, § 47.—To work, produce by working, cause:A.in vobis sollicitudinem,
Vulg. 2 Cor. 7, 11:mortem,
id. ib. 7, 10:gloriae pondus,
id. ib. 4, 17:opera,
id. Joan. 9, 4.— Hence,ŏpĕrans, antis, P. a., active, efficient, effectual (post-Aug.):B.operantes apes spectare,
Plin. 21, 14, 47, § 80.— Comp.:bonitas operantior,
Tert. adv. Marc. 2, 4.— Neutr. adv.:aridas vaporationes operantius mederi quam cataplasmata,
Cael. Aur. Acut. 3, 8, 89.— Sup.:clysteres adhibere operantissimos,
Cael. Aur. Acut. 2, 39.—ŏpĕrātus, a, um, P. a.1. 2.
См. также в других словарях:
Just Cause — Entwickler Avalanche Studios Publisher … Deutsch Wikipedia
Just Cause 2 — Разработчик … Википедия
Just Cause 2 — Desarrolladora(s) Avalanche Studios Distribuidora(s) Square Enix Diseñador(es) Peter Johansson Plataforma(s) … Wikipedia Español
just cause — see cause 2 Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996. just cause … Law dictionary
Just Cause 2 — Éditeur Square Enix Développeur Avalanche Studios Date de sortie 26 mars 2010 23 mars 2010 Version … Wikipédia en Français
Just Cause — may refer to:* Just cause, common standard in labor arbitration * Just Cause (film), 1995 film * Just Cause (TV series), TV series from 2001 2003 that air on PAX. * Just Cause (video game), 2006 video game * Just war, the doctrine of military… … Wikipedia
Just Cause — Éditeur Eidos Interactive Développeur Avalanche Studios Date de sortie 22 septembre 2006 Genre Jeu d action GTA like Mode de jeu Solo … Wikipédia en Français
Just Cause — es un videojuego, que fue lanzado el 22 de septiembre de 2006 en Europa, y el 27 de septiembre de 2006 para Norteamérica, para PC, Xbox, Xbox 360 y PlayStation 2, el juego fue desarrollado por Avalanche Studios y publicado por Eidos Interactive.… … Wikipedia Español
Just Cause — Just Cause: Just Cause условное название операции вторжения вооружённых сил США в Панаму. Just Cause компьютерная игра. Список значени … Википедия
Just Cause 2 — Infobox VG title = Just Cause 2 caption = developer = Avalanche Studios publisher = Eidos Interactive distributor = designer = Peter Johansson license = series = Just Cause engine = Avalanche 2.0 version = released = Q1 2009 genre = Action modes … Wikipedia
Just cause — Use in Labor Union ContractsJust cause or Bare sagen is a common standard in labor arbitration that is used in labor union contracts as a form of job security.The labor movement has secured a number of important rights for unionized workers.… … Wikipedia