Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

in-sĕpultus

  • 1 sepultus

        sepultus    P. of sepelio.
    * * *
    I
    sepulta, sepultum ADJ
    buried; sunk, immersed; (VPAR of sepelio)
    II
    grave; burial

    Latin-English dictionary > sepultus

  • 2 sepultus

    sĕpultus, a, um, Part., from sepelio.

    Lewis & Short latin dictionary > sepultus

  • 3 īn-sepultus

        īn-sepultus adj.,     unburied: acervi civium: membra, H.: insepultos proiecit, L.: sepultura, without funeral rites.

    Latin-English dictionary > īn-sepultus

  • 4 sēmi-sepultus

        sēmi-sepultus adj.,     half-buried: Ossa, O.

    Latin-English dictionary > sēmi-sepultus

  • 5 Hic jacet sepultus

    • (HJS)

    Latin Quotes (Latin to English) > Hic jacet sepultus

  • 6 sepelio

    sĕpĕlĭo, pelīvi or ii, pultum, 4 ( perf. sepeli, Pers. 3, 97; part. perf. sepelitus, Cato ap. Prisc. p. 909 P.; fut. sepelibis, Aus. Ep 25, 61; perf. sepelisset, Prop. 1, 17, 19; [p. 1674] Quint. 8, 5, 16), v. a., to bury, inter (class.):

    sepultus intellegitur quoquo modo conditus, humatus vero humo contectus,

    Plin. 7, 54, 55, § 187 (cf. also condo).
    I.
    Lit.: hominem mortuum, inquit lex in XII., in urbe ne sepelito neve urito. Credo vel propter ignis periculum. Quod autem addit, neve urito, indicat, non qui uratur, sepeliri, sed qui humetur. Att. Quid? qui post XII. in urbe sepulti sunt clari viri? etc., Cic. Leg. 2, 23, 58 Mos.:

    quoi (mortuo) auro dentes juncti escunt, ast im cum illo sepelirei ureive se fraude esto,

    id. Fragm. 2, 24, 60: mortuus est, sepelitus est, Cato ap. Prisc. p. 909 P.: surge et sepeli natum, Att. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 106: aliquem, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 3:

    Tarquinio sepulto,

    Cic. Rep. 2, 21, 38:

    suorum corpora,

    Liv. 27, 42, 7:

    et sepeli lacrimis perfusa fidelibus ossa,

    Ov. H. 14, 127. —Of merging in the sea:

    saevo sepelire profundo exanimos,

    Sil. 13, 480.—
    B.
    To burn (the dead body), to perform the funeral rites of a man by burning:

    cujus corpus procul ab eo loco infoderunt... inde erutus atque eodem loco sepultus est,

    Nep. Paus. 5, 5:

    qui vos trucidatos incendio patriae sepelire conatus est,

    Cic. Fl. 38, 95:

    sepultum Consentiae, quod membrorum reliquum fuit, ossaque Metapontum ad hostes remissa,

    i. e. buried after burning, Liv. 8, 24; cf. Nep. Eum. 13 fin.:

    sepeliri accuratissime imperavit... evenit ut semiustum cadaver discerperent canes,

    Suet. Dom. 15.—
    II.
    Trop.
    A.
    To bury, i. e. to overwhelm, submerge, destroy, ruin, suppress, etc.:

    cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    patriā sepultā,

    Prop. 1, 22, 3 (sepulchra, Müll.):

    cuncta tuus sepelivit amor,

    id. 3, 15 (4, 14), 9. haec sunt in gremio sepulta consulatus tui, Cic. Pis. 5, 11:

    somnum sepelire,

    Plaut. Most. 5, 2, 1:

    quod bellum ejus (Pompeii) adventu sublatum ac sepultum,

    Cic. Imp. Pomp. 11, 30; so,

    bellum,

    Vell. 2, 75, 1; 2, 89, 3; 2, 90 al.:

    dolorem,

    to put an end to, Cic. Tusc. 2, 13, 32:

    tunc, cum mea fama sepulta est,

    Ov. P. 1, 5, 85:

    salutem in aeternum,

    i. e. to destroy, Lucr. 2, 570; cf. Vell. 2, 126, 2: multa tenens antiqua, sepulta, vetustas Quae facit, Lucil. ap. Gell. 12, 4, 4:

    nullus sum... sepultus sum,

    I'm lost, Ter. Phorm. 5, 8 (7), 50.—
    B.
    Poet.: sepultus, buried in deep sleep, lulled to sleep, slumbering:

    somno sepulti,

    Lucr. 5, 974; 1, 134:

    invadunt urbem somno vinoque sepultam,

    Verg. A. 2, 265:

    custode sepulto,

    id. ib. 6, 424; cf.:

    assiduo lingua sepulta mero,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 56:

    paulum sepultae distat inertiae Celata virtus,

    slumbering, idle, Hor. C. 4, 9, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > sepelio

  • 7 sepeliō

        sepeliō pelīvī    (līsset, Pr.), pultus, īre, to bury, inter: hominem mortuom in urbe, XII Tabb. ap. C.: surge et sepeli natum, Att. ap. C.: Tarquinio sepulto: suorum corpora, L.—To burn, place on the funeral-pyre: sepultum Consentiae quod membrorum reliquum fuit, L.: Eumenem mortuum propinquis eius sepeliundum tradidit, N.—Fig., to bury, overwhelm, submerge, destroy, ruin, suppress: sepultā in patriā acervi civium: haec sunt in gremio sepulta consulatūs tui: dolorem, end: tunc, cum mea fama sepulta est, O.: nullus sum... sepultus sum, I'm lost, T.: urbs somno vinoque sepulta, V.: sepulta inertia, slumbering, H.
    * * *
    sepelire, sepelivi, sepultus V TRANS
    bury/inter; (Roman cremate + inter ashes); submerge, overcome; suppress; ruin

    Latin-English dictionary > sepeliō

  • 8 bustum

    bustum, i, n. [buro = uro, whence also comburo; cf. burrus, red], orig. the place where the bodies of the dead were burned and buried; later also, in gen., for a tomb: bustum proprie dicitur locus, in quo mortuus est combustus et sepultus... ubi vero combustus quis tantummodo, alibi vero est sepultus, is locus ab urendo ustrina vocatur; sed modo busta sepulchra appellamus, Paul. ex Fest. p. 32 Müll.; cf. Serv. ad Verg. [p. 256] A. 3, 22; 11, 201; Inscr. Murat. 1514, 3.
    I.
    The place of burning and burying; the funeral-pyre after the burning of the body:

    semiustaque servant Busta neque avelli possunt,

    Verg. A. 11, 201 Don. ad loc.; Lucr. 3, 906; Stat. S. 5, 1, 226; cf. Cic. Leg. 2, 26, 64.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., a mound, tomb (most freq. in the poets):

    in busto Achilli,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 14: si quis bustum (nam id puto appellari tumbon) violarit, Solon ap. Cic. Leg. 2, 26, 64; Cic. Phil. 14, 13, 34; id. Tusc. 5, 35, 101; id. Att. 7, 9, 1; Cat. 64, 363; Verg. A. 11, 850; 12, 863; * Hor. C. 3, 3, 40; Prop. 3 (4), 6, 29; 1, 19, 21; 2 (3), 13, 33; Ov. M. 4, 88; 13, 452 al.; Suet. Caes. 84; id. Ner. 33, 38; Luc. 8, 748 —
    2.
    Trop., of things that, like a tomb, give up a body to destruction; so of the maw of an animal that eats men:

    viva videns vivo sepeliri viscera busto,

    seeing the living body enclosed in the living grave, Lucr. 5, 991.—So of Tereus, who devoured his son:

    flet modo, seque vocat bustum miserabile nati,

    Ov. M. 6, 665.—Sarcastically, of one who annulled the laws:

    bustum legum omnium ac religionum,

    Cic. Pis. 5, 11; and:

    bustum rei publicae,

    id. ib. 4, 9.—Of a battle-field:

    civilia busta Philippi,

    Prop. 2, 1, 27 Kuin.—
    B.
    Ad Busta Gallica, a place in Rome, so called from the Gauls who were burned and buried there, Varr. L. L. 5, § 157 Müll.; Liv. 5, 48, 3; 22, 14, 11.—
    C.
    Of a destroyed city, the site, ruins, Plin. 5, 17, 15, § 73.—
    D.
    The burned body itself, the ashes, Stat. Th. 12, 247.

    Lewis & Short latin dictionary > bustum

  • 9 insepultus

    in-sĕpultus, a, um, adj. [2. in-sepultus], unburied (class.):

    acervi civium,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    membra,

    Hor. Epod. 5, 99:

    insepultos projecit,

    Liv. 29, 9, 10. —
    II.
    Transf., without burial:

    mors,

    Sen. Tranq. 14: sepultura, a burial without the customary funeral rites, and therefore undeserving the name of a burial (imitation of the Gr. taphos ataphos), Cic. Phil. 1, 2, 5 (but sepulta is the true reading, id. ib. 14, 12, 33 B. and K.).

    Lewis & Short latin dictionary > insepultus

  • 10 ad

       ad praep. with acc.    [cf. Eng. at].—Of approach (opp. to ab, as in to ex).    I. In space, to, toward: retorquet oculos ad urbem: una pars vergit ad septentriones, Cs.: tendens ad sidera palmas, V. —Fig.: ad alia vitia propensior, more inclined to. —Esp., ad dextram, sinistram, or laevam, to or on the right or left: ito ad dextram, T.: alqd ad dextram conspicere, Cs.: non rectā regione... sed ad laevam, L.—Designating the goal, to, toward: ad ripam convenire, Cs.: vocari ad cenam, H.: ad se adferre: reticulum ad narīs sibi admovebat (cf. accedit ad urbem, he approaches the city; and, accedit provinciae, it is added to the province).— Ad me, te, se, for domum meam, tuam, suam (in T. freq.): eamus ad me, T. — With gen., ellipt.: ad Dianae, to the temple of, T.: ad Castoris currere. — Used for dat: litteras dare ad aliquem, to write one a letter (cf. litteras dare alicui, to give a letter to one): domum ad te scribere: ad primam (epistulam) scribere, to answer.—Hence, librum ad aliquem mittere, scribere, to dedicate a book to one. —In titles, ad aliquem signifies to, addressed to.— With names of towns, ad answers to Whither? for the simple acc., i. e. to the vicinity of, to the neighborhood of: ad Aquinum accedere, approach: ut cum suis copiis iret ad Mutinam. — Of hostile movement or protection, against (cf. adversus): veniri ad se existimantes, Cs.: ipse ad hostem vehitur, N.: Romulus ad regem impetum facit (cf. in), L.: clipeos ad tela protecti obiciunt, V.: ad hos casūs provisa praesidia, Cs.—In war, of manner of fighting: ad pedes pugna venerat, was fought out on foot, L.: equitem ad pedes deducere, L.: pugna ad gladios venerat, L. — Emphatic of distance, to, even to, all the way to: a Salonis ad Oricum portūs... occupavit, Cs.: usque a Dianis ad Sinopum navigare. — Fig.: deverberasse usque ad necem, T.: virgis ad necem caedi.—Of nearness or proximity in gen. (cf. apud), near to, by, at, close by: ad forīs adsistere: Ianum ad infimum Argiletum fecit, L.: quod Romanis ad manum domi supplementum esset, at hand, L.: errantem ad flumina, V.; and ellipt.: pecunia utinam ad Opis maneret! — Of persons: qui primum pilum ad Caesarem duxerat, Cs.: ad me fuit, at my house: ad inferos poenas parricidi luent, among.—So, fig.: ad omnīs nationes sanctum, in the judgment of, Cs.: ut esset ad posteros monumentum, etc., L.: ad urbem esse (of a general outside of the walls): ad urbem cum imperio remanere, Cs.—With names of towns and verbs of rest: pons, qui erat ad Genavam, Cs.; and with an ordinal number and lapis: sepultus ad quintum lapidem, N.—    II. In time, about, toward: domum reductus ad vesperum, toward evening.—Till, until, to, even to, up to: usque ad hanc aetatem: ad multam noctem: amant ad quoddam tempus, until: quem ad finem? how long: ad quartam (sc. horam), H. — Hence, ad id (sc. tempus), till then: ad id dubios servare animos, L.— At, on, in, by: ad horam destinatam, at the appointed hour: frumentum ad diem dare. —    III. In number or amount, near, near to, almost, about, toward (cf. circiter): talenta ad quindecim coëgi, T.: annos ad quadraginta natus.—Adverb.: occisis ad hominum milibus quattuor, Cs.: ad duo milia et trecenti occisi, L.—Of a limit, to, unto, even to (rare): (viaticum) ad assem perdere, to the last farthing, H.: ad denarium solvere. —Esp., ad unum, to a single one, without exception: omnes ad unum idem sentiunt: exosus ad unum Troianos, V. —    IV. In other relations, with regard to, in respect of, in relation to, as to, to, in: ad honorem antecellere: nihil ad rem pertinet.—Ellipt.: rectene an secus, nihil ad nos: Quid ad praetorem? quid ad rem? i. e. what difference does it make? H.: quibus (auxiliaribus) ad pugnam confidebat, Cs.: ad speciem ornatus, ad sensum acerbus: mentis ad omnia caecitas: ad cetera paene gemelli, H.: facultas ad dicendum.—With words denoting measure, weight, manner, model, rule, etc., according to, agreeably to, after: taleis ad certum pondus examinatis, Cs.: ad cursūs lunae describit annum, L.: canere ad tibiam: carmen castigare ad unguem, to perfection (see unguis), H.: ad istorum normam sapientes: ad specus angustiae vallium (i. e. ad specuum similitudinem angustae valles), Cs. — With the cause or reason, according to, at, on, in consequence of, for, in order to: ad horum proces in Boeotiam duxit, on their entreaty, L.: dictis ad fallendum instructis, L.: causae ad discordiam, to produce dissension, T.: ad facinora incendere, S.: ad speciem tabernaculis relictis, for appearance, Cs.: ad id, for this use, as a means to that end, L.: ad id ipsum, for that my purpose, L.: delecto milite ad navīs, marines, L.: puer ad cyathum statuetur, H.: biiugi ad frena leones, yoked in pairs with bits, V.: res quae sunt ad incendia, Cs.: ad communem salutem utilius.—In comparison, to, compared with, in comparison with: terra ad universi caeli complexum: nihil ad tuum equitatum, Caesar.—    V. In adverbial phrases, ad omnia, withal, to crown all: ad omnia tantum advehi auri, etc., L.—Ad hoc and ad haec, moreover, besides, in addition: ad hoc, quos... postremo omnes, quos, etc., S. — Ad id quod, beside that (rare): ad id quod... indignitate etiam Romani accendebantur, L. — Ad tempus, at a definite, fixed time, C., L.; at a fit, appropriate time, L.; for some time, for a short time, L.; according to circumstances. — Ad praesens, for the moment, for a short time.—Ad locum, on the spot: ut ad locum miles esset paratus, L.—Ad verbum, word for word, literally. — Ad summam, on the whole, generally, in general; in a word, in short, C., H.—Ad extremum, ad ultimum, ad postremum, at the end, finally, at last; of place, at the extremity, at the top, at the end: ad extremum (teli) unde ferrum exstabat, L.; of time, at last, finally: ad extremum incipit philosophari; of order, finally, lastly; to the last degree, quite, L. — Quem ad finem? to what limit? how far? how long? Note.—a. Ad rarely follows its acc: quam ad, T.: quos ad, C.: ripam ad Araxis, Ta.—b. In composition, ad- stands before vowels, b, d, f, h, i consonant, m, n, q, v, and mostly before l, r, s; acbefore c; but very often ad- before cl-, cr-, and cu-; ag- or ad- before g; ap- or ad- before p; atbefore t; but a- or ad- before gn, sp, sc, st.
    * * *
    I II
    to, up to, towards; near, at; until, on, by; almost; according to; about w/NUM

    Latin-English dictionary > ad

  • 11 celebrō

        celebrō āvī, ātus, āre    [celeber], to frequent, throng, crowd, fill: viae multitudine legatorum celebrabantur: genus spectaculi omni frequentiā hominum: alqm magistratum, Tb.: silvas, O.: coetum celebrate faventes, V.—To do frequently, practise, engage in, reiterate, dwell upon, repeat: ad eas artes celebrandas: modus transferendi verbi, quem iucunditas celebravit, made frequent: popularem potestatem, kept in the foreground, L.: seria ac iocos cum aliquo, L.—To celebrate, solemnize, keep: festos dies: (dies) celebratus per omnem Africam, S.: natales, H.: coniugia, V.: exsequias, L.: totā celebrante Siciliā sepultus est, N. —To fill with, cause to resound: contiones convicio cantorum: ripas carmine, O.: cuius nuntiis celebrantur aures meae, i. e. are filled. — To make known, publish abroad, proclaim: factum esse consulem Murenam: quod vocibus maledictisque celebratum est.—To honor, praise, celebrate with praise, celebrate in song: Caesaris laudes: fortuna res cunctas celebrat, S.: talia carminibus, V.: se remque p. haec faciundo, to make renowned, S.: victoriam famā, Ta.
    * * *
    celebrare, celebravi, celebratus V TRANS
    celebrate/perform; frequent; honor/glorify; publicize/advertise; discuss/bandy

    Latin-English dictionary > celebrō

  • 12 monumentum (monim-)

        monumentum (monim-) ī, n    [1 MAN-], that which brings to mind, a remembrancer, memorial, monument: monumenti causā: monumento ut esset, L.— A monument, statue: Marcelli et Africani.— A public work, memorial structure, monument: in monumentis maiorum suorum interfectus (Clodius), i. e. on the Via Appia: regis, H.: Mari, i. e. the temple built by Marius: sena. tūs, i. e. the house built for Cicero by the Senate. —A memorial offering, votive offering: pecunias monimentaque, quae ex fano Herculis conlata erant, Cs.— A sepulchral monument, sepulchre, tomb: legionis Martiae militibus monumentum fieri: sepultus est in monumento avunculi sui, family sepulchre, N.— A tradition, chronicle, story, monument, record: veterum monumenta virorum, V.: Exegi monumentum aere perennius, H.: monumenta rerum gestarum, history: commendare aliquid monumentis, black and white.—A remembrancer, mark, token, means of recognition: cistellam ecfer cum monumentis, T.—Fig., a memorial, record: vitiorum suorum monumenta et indicia, traces and proofs: furtorum: amoris, V.

    Latin-English dictionary > monumentum (monim-)

  • 13 HJS

    Latin Quotes (Latin to English) > HJS

  • 14 ad

    ad, prep. with acc. (from the fourth century after Christ written also at; Etrusc. suf. -a; Osc. az; Umbr. and Old Lat. ar, as [p. 27] in Eug. Tab., in S. C. de Bacch., as arveho for adveho; arfuerunt, arfuisse, for adfuerunt, etc.; arbiter for adbiter; so, ar me advenias, Plant. Truc. 2, 2, 17; cf. Prisc. 559 P.; Vel. Long. 2232 P.; Fabretti, Glos. Ital. col. 5) [cf. Sanscr. adhi; Goth. and Eng. at; Celt. pref. ar, as armor, i.e. ad mare; Rom. a].
    I.
    As antith. to ab (as in to ex), in a progressive order of relation, ad denotes, first, the direction toward an object; then the reaching of or attaining to it; and finally, the being at or near it.
    A.
    In space.
    1.
    Direction toward, to, toward, and first,
    a.
    Horizontally:

    fugere ad puppim colles campique videntur,

    the hills and fields appear to fly toward the ship, Lucr. 4, 390: meridie umbrae cadunt ad septentrionem, ortu vero ad occasum, to or toward the north and west, Plin. 2, 13, and so often of the geog. position of a place in reference to the points of compass, with the verbs jacere, vergere, spectare, etc.:

    Asia jacet ad meridiem et austrum, Europa ad septentriones et aquiionem,

    Varr. L. L. 5, § 31 Mull.;

    and in Plin. very freq.: Creta ad austrum... ad septentrionem versa, 4, 20: ad Atticam vergente, 4, 21 al.—Also trop.: animus alius ad alia vitia propensior,

    Cic. Tusc. 4, 37, 81.—
    b.
    In a direction upwards (esp. in the poets, very freq.): manusque sursum ad caelum sustulit, Naev. ap. Non. 116, 30 (B. Pun. p. 13, ed. Vahl.): manus ad caeli templa tendebam lacrimans, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 50 ed. Vahl.); cf.:

    duplices tendens ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93: molem ex profundo saxeam ad caelum vomit, Att. ap. Prisc. 1325 P.: clamor ad caelum volvendus, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 104 Mull. (Ann. v. 520 ed. Vahl.) (cf. with this: tollitur in caelum clamor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1, or Ann. v. 422):

    ad caelumque ferat flammai fulgura rursum, of Aetna,

    Lucr. 1, 725; cf. id. 2, 191; 2, 325: sidera sola micant;

    ad quae sua bracchia tendens, etc.,

    Ov. M. 7, 188:

    altitudo pertingit ad caelum,

    Vulg. Dan. 4, 17.—
    c.
    Also in the direction downwards (for the usu. in):

    tardiore semper ad terras omnium quae geruntur in caelo effectu cadente quam visu,

    Plin. 2, 97, 99, § 216.
    2.
    The point or goal at which any thing arrives.
    a.
    Without reference to the space traversed in passing, to, toward (the most common use of this prep.): cum stupro redire ad suos popularis, Naev. ap. Fest. p. 317 Mull. (B. Pun. p. 14 ed. Vahl.):

    ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videatur potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12: ad terras decidat aether, Lucan. 2, 58. —Hence,
    (α).
    With verbs which designate going, coming, moving, bearing, bringing near, adapting, taking, receiving, calling, exciting, admonishing, etc., when the verb is compounded with ad the prep. is not always repeated, but the constr. with the dat. or acc. employed; cf. Rudd. II. pp. 154, 175 n. (In the ante-class. per., and even in Cic., ad is generally repeated with most verbs, as, ad eos accedit, Cic. Sex. Rosc. 8:

    ad Sullam adire,

    id. ib. 25:

    ad se adferre,

    id. Verr. 4, 50:

    reticulum ad naris sibi admovebat,

    id. ib. 5, 27:

    ad laborem adhortantur,

    id. de Sen. 14:

    T. Vectium ad se arcessit,

    id. Verr. 5, 114; but the poets of the Aug. per., and the historians, esp. Tac., prefer the dative; also, when the compound verb contains merely the idea of approach, the constr. with ad and the acc. is employed; but when it designates increase, that with the dat. is more usual: accedit ad urbem, he approaches the city; but, accedit provinciae, it is added to the province.)—
    (β).
    Ad me, te, se, for domum meam, tuam, suam (in Plaut. and Ter. very freq.):

    oratus sum venire ad te huc,

    Plaut. Mil. 5, 1, 12: spectatores plaudite atque ite ad vos comissatum, id. Stich. fin.:

    eamus ad me,

    Ter. Eun. 3, 5, 64:

    ancillas traduce huc ad vos,

    id. Heaut. 4, 4, 22:

    transeundumst tibi ad Menedemum,

    id. 4, 4, 17: intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se, Lucil. ap. Charis. p. 86 P.:

    te oro, ut ad me Vibonem statim venias,

    Cic. Att. 3, 3; 16, 10 al.—
    (γ).
    Ad, with the name of a deity in the gen., is elliptical for ad templum or aedem (cf.:

    Thespiadas, quae ad aedem Felicitatis sunt,

    Cic. Verr. 4, 4; id. Phil. 2, 35:

    in aedem Veneris,

    Plaut. Poen. 1, 2, 120;

    in aedem Concordiae,

    Cic. Cat. 3, 9, 21;

    2, 6, 12): ad Dianae,

    to the temple of, Ter. Ad. 4, 2, 43:

    ad Opis,

    Cic. Att. 8, 1, 14:

    ad Castoris,

    id. Quint. 17:

    ad Juturnae,

    id. Clu. 101:

    ad Vestae,

    Hor. S. 1, 9, 35 al.: cf. Rudd. II. p. 41, n. 4, and p. 334.—
    (δ).
    With verbs which denote a giving, sending, informing, submitting, etc., it is used for the simple dat. (Rudd. II. p. 175): litteras dare ad aliquem, to send or write one a letter; and: litteras dare alicui, to give a letter to one; hence Cic. never says, like Caesar and Sall., alicui scribere, which strictly means, to write for one (as a receipt, etc.), but always mittere, scribere, perscribere ad aliquem:

    postea ad pistores dabo,

    Plaut. As. 3, 3, 119:

    praecipe quae ad patrem vis nuntiari,

    id. Capt. 2, 2, 109:

    in servitutem pauperem ad divitem dare,

    Ter. Ph. 4, 3, 48:

    nam ad me Publ. Valerius scripsit,

    Cic. Fam. 14, 2 med.:

    de meis rebus ad Lollium perscripsi,

    id. ib. 5, 3:

    velim domum ad te scribas, ut mihi tui libri pateant,

    id. Att. 4, 14; cf. id. ib. 4, 16:

    ad primam (sc. epistulam) tibi hoc scribo,

    in answer to your first, id. ib. 3, 15, 2:

    ad Q. Fulvium Cons. Hirpini et Lucani dediderunt sese,

    Liv. 27, 15, 1; cf. id. 28, 22, 5.—Hence the phrase: mittere or scribere librum ad aliquem, to dedicate a book to one (Greek, prosphônein):

    has res ad te scriptas, Luci, misimus, Aeli,

    Lucil. Sat. 1, ap. Auct. Her. 4, 12:

    quae institueram, ad te mittam,

    Cic. Q. Fr. 3, 5: ego interea admonitu tuo perfeci sane argutulos libros ad Varronem;

    and soon after: mihi explices velim, maneasne in sententia, ut mittam ad eum quae scripsi,

    Cic. Att. 13, 18; cf. ib. 16; Plin. 1, 19.—So in titles of books: M. Tullii Ciceronis ad Marcum Brutum Orator; M. T. Cic. ad Q. Fratrem Dialogi tres de Oratore, etc.—In the titles of odes and epigrams ad aliquem signifies to, addressed to.
    (ε).
    With names of towns after verbs of motion, ad is used in answer to the question Whither? instead of the simple acc.; but commonly with this difference, that ad denotes to the vicinity of, the neighborhood of:

    miles ad Capuam profectus sum, quintoque anno post ad Tarentum,

    Cic. de Sen. 4, 10; id. Fam. 3, 81:

    ad Veios,

    Liv. 5, 19; 14, 18; cf. Caes. B. G. 1, 7; id. B. C. 3, 40 al.—Ad is regularly used when the proper name has an appellative in apposition to it:

    ad Cirtam oppidum iter constituunt,

    Sall. J. 81, 2; so Curt. 3, 1, 22; 4, 9, 9;

    or when it is joined with usque,

    Cic. Verr. 2, 1, 34, § 87; id. Deiot, 7, 19.— (When an adjective is added, the simple acc. is used poet., as well as with ad:

    magnum iter ad doctas proficisci cogor Athenas,

    Prop. 3, 21, 1; the simple acc., Ov. H. 2, 83: doctas jam nunc eat, inquit, Athenas).—
    (ζ).
    With verbs which imply a hostile movement toward, or protection in respect to any thing, against = adversus:

    nonne ad senem aliquam fabricam fingit?

    Ter. Heaut. 3, 2, 34:

    Lernaeas pugnet ad hydras,

    Prop. 3, 19, 9: neque quo pacto fallam, nec quem dolum ad eum aut machinam commoliar, old poet in Cic. N. D. 3, 29, 73:

    Belgarum copias ad se venire vidit,

    Caes. B. G. 2, 5; 7, 70:

    ipse ad hostem vehitur,

    Nep. Dat. 4, 5; id. Dion. 5, 4: Romulus ad regem impetus facit (a phrase in which in is commonly found), Liv. 1, 5, 7, and 44, 3, 10:

    aliquem ad hostem ducere,

    Tac. A. 2, 52:

    clipeos ad tela protecti obiciunt,

    Verg. A. 2, 443:

    munio me ad haec tempora,

    Cic. Fam. 9, 18:

    ad hos omnes casus provisa erant praesidia,

    Caes. B. G. 7, 65; 7, 41;

    so with nouns: medicamentum ad aquam intercutem,

    Cic. Off. 3, 24:

    remedium ad tertianam,

    Petr. Sat. 18:

    munimen ad imbris,

    Verg. G. 2, 352:

    farina cum melle ad tussim siccam efficasissima est,

    Plin. 20, 22, 89, § 243:

    ad muliebre ingenium efficaces preces,

    Liv. 1, 9; 1, 19 (in these two passages ad may have the force of apud, Hand).—
    (η).
    The repetition of ad to denote the direction to a place and to a person present in it is rare:

    nunc tu abi ad forum ad herum,

    Plaut. As. 2, 2, 100; cf.:

    vocatis classico ad concilium militibus ad tribunos,

    Liv. 5 47.—(The distinction between ad and in is given by Diom. 409 P., thus: in forum ire est in ipsum forum intrare; ad forum autem ire, in locum foro proximum; ut in tribunal et ad tribunal venire non unum est; quia ad tribunal venit litigator, in tribunal vero praetor aut judex; cf. also Sen. Ep. 73, 14, deus ad homines venit, immo, quod propius est, in homines venit.)—
    b.
    The terminus, with ref. to the space traversed, to, even to, with or without usque, Quint. 10, 7, 16: ingurgitavit usque ad imum gutturem, Naev. ap. Non. 207, 20 (Rib. Com. Rel. p. 30): dictator pervehitur usque ad oppidum, Naev. ap. Varr. L. L. 5, § 153 Mull. (B. Pun. p. 16 ed. Vahl.):

    via pejor ad usque Baii moenia,

    Hor. S. 1, 5, 96; 1, 1, 97:

    rigidum permanat frigus ad ossa,

    Lucr. 1, 355; 1, 969:

    cum sudor ad imos Manaret talos,

    Hor. S. 1, 9, 10:

    ut quantum posset, agmen ad mare extenderet,

    Curt. 3, 9, 10:

    laeva pars ad pectus est nuda,

    id. 6, 5, 27 al. —Hence the Plinian expression, petere aliquid (usque) ad aliquem, to seek something everywhere, even with one:

    ut ad Aethiopas usque peteretur,

    Plin. 36, 6, 9, § 51 (where Jan now reads ab Aethiopia); so,

    vestis ad Seras peti,

    id. 12, 1, 1.— Trop.:

    si quid poscam, usque ad ravim poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    deverberasse usque ad necem,

    Ter. Phorm. 2, 2, 13;

    without usque: hic ad incitas redactus,

    Plaut. Trin. 2, 4, 136; 4, 2, 52; id. Poen. 4, 2, 85; illud ad incitas cum redit atque internecionem, Lucil. ap. Non. 123, 20:

    virgis ad necem caedi,

    Cic. Verr. 2, 3, 29, § 70; so Hor. S. 1, 2, 42; Liv. 24, 38, 9; Tac. A. 11, 37; Suet. Ner. 26; id. Dom. 8 al.
    3.
    Nearness or proximity in gen. = apud, near to, by, at, close by (in anteclass. per. very freq.; not rare later, esp. in the historians): pendent peniculamenta unum ad quemque pedum, trains are suspended at each foot, Enn. ap. Non. 149, 33 (Ann. v. 363 ed. Vahl.):

    ut in servitute hic ad suum maneat patrem,

    Plaut. Capt. prol. 49; cf. id. ib. 2, 3, 98;

    3, 5, 41: sol quasi flagitator astat usque ad ostium,

    stands like a creditor continually at the door, id. Most. 3, 2, 81 (cf. with same force, Att. ap. Non. 522, 25;

    apud ipsum astas): ad foris adsistere,

    Cic. Verr. 1, 66; id. Arch. 24:

    astiterunt ad januam,

    Vulg. Act. 10, 17:

    non adest ad exercitum,

    Plaut. Am. 1, 3, 6; cf. ib. prol. 133:

    aderant ad spectaculum istud,

    Vulg. Luc. 23, 48: has (testas) e fenestris in caput Deiciunt, qui prope ad ostium adspiraverunt, Lucil. ap. Non. 288, 31:

    et nec opinanti Mors ad caput adstitit,

    Lucr. 3, 959:

    quod Romanis ad manum domi supplementum esset,

    at hand, Liv. 9, 19, 6:

    haec arma habere ad manum,

    Quint. 12, 5, 1:

    dominum esse ad villam,

    Cic. Sull. 20; so id. Verr. 2, 21:

    errantem ad flumina,

    Verg. E. 6, 64; Tib. 1, 10, 38; Plin. 7, 2, § 12; Vitr. 7, 14; 7, 12; and ellipt. (cf. supra, 2. g):

    pecunia utinam ad Opis maneret!

    Cic. Phil. 1, 17.—Even of persons:

    qui primum pilum ad Caesarem duxerat (for apud),

    Caes. B. G. 6, 38; so id. ib. 1, 31; 3, 9; 5, 53; 7, 5; id. B. C. 3, 60:

    ad inferos poenas parricidii luent,

    among, Cic. Phil. 14, 13:

    neque segnius ad hostes bellum apparatur,

    Liv. 7, 7, 4: pugna ad Trebiam, ad Trasimenum, ad Cannas, etc., for which Liv. also uses the gen.:

    si Trasimeni quam Trebiae, si Cannarum quam Trasimeni pugna nobilior esset, 23, 43, 4.—Sometimes used to form the name of a place, although written separately, e. g. ad Murcim,

    Varr. L. L. 5, § 154:

    villa ad Gallinas, a villa on the Flaminian Way,

    Plin. 15, 30, 40, § 37: ad urbem esse (of generals), to remain outside the city (Rome) until permission was given for a triumph:

    “Esse ad urbem dicebantur, qui cum potestate provinciali aut nuper e provincia revertissent, aut nondum in provinciam profecti essent... solebant autem, qui ob res in provincia gestas triumphum peterent, extra urbem exspectare, donec, lege lata, triumphantes urbem introire possent,”

    Manut. ad Cic. Fam. 3, 8.—So sometimes with names of towns and verbs of rest:

    pons, qui erat ad Genavam,

    Caes. B. G. 1, 7:

    ad Tibur mortem patri minatus est,

    Cic. Phil. 6, 4, 10:

    conchas ad Caietam legunt,

    id. Or. 2, 6:

    ad forum esse,

    to be at the market, Plaut. Ps. 4, 7, 136; id. Most. 3, 2, 158; cf. Ter. Ph. 4, 2, 8; id. And. 1, 5, 19.—Hence, adverb., ad dextram (sc. manum, partem), ad laevam, ad sinistram, to the right, to the left, or on the right, on the left:

    ad dextram,

    Att. Rib. Trag. Rel. p. 225; Plaut. Poen. 3, 4, 1; Ter. Ad. 4, 2, 44; Cic. Univ. 13; Caes. B. C. 1, 69:

    ad laevam,

    Enn. Rib. Trag. Rel. p. 51; Att. ib. p. 217: ad sinistram, Ter. [p. 28] Ad. 4, 2, 43 al.:

    ad dextram... ad laevam,

    Liv. 40, 6;

    and with an ordinal number: cum plebes ad tertium milliarium consedisset,

    at the third milestone, Cic. Brut. 14, 54, esp. freq. with lapis:

    sepultus ad quintum lapidem,

    Nep. Att. 22, 4; so Liv. 3, 69 al.; Tac. H. 3, 18; 4, 60 (with apud, Ann. 1, 45; 3, 45; 15, 60) al.; cf. Rudd. II. p. 287.
    B.
    In time, analogous to the relations given in A.
    1.
    Direction toward, i. e. approach to a definite point of time, about, toward:

    domum reductus ad vesperum,

    toward evening, Cic. Lael. 3, 12:

    cum ad hiemem me ex Cilicia recepissem,

    toward winter, id. Fam. 3, 7.—
    2.
    The limit or boundary to which a space of time extends, with and without usque, till, until, to, even to, up to:

    ego ad illud frugi usque et probus fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 53:

    philosophia jacuit usque ad hanc aetatem,

    Cic. Tusc. 1, 3, 5; id. de Sen. 14:

    quid si hic manebo potius ad meridiem,

    Plaut. Most. 3, 1, 55; so id. Men. 5, 7, 33; id. Ps. 1, 5, 116; id. As. 2, 1, 5:

    ad multam noctem,

    Cic. de Sen. 14:

    Sophocles ad summam senectutem tragoedias fecit,

    id. ib. 2; cf. id. Rep. 1, 1:

    Alexandream se proficisci velle dixit (Aratus) remque integram ad reditum suum jussit esse,

    id. Off. 2, 23, 82:

    bestiae ex se natos amant ad quoddam tempus,

    id. Lael. 8; so id. de Sen. 6; id. Somn. Sc. 1 al. —And with ab or ab-usque, to desig. the whole period of time passed away:

    ab hora octava ad vesperum secreto collocuti sumus,

    Cic. Att. 7, 8:

    usque ab aurora ad hoc diei,

    Plaut. Poen. 1, 2, 8.—
    3.
    Coincidence with a point of time, at, on, in, by:

    praesto fuit ad horam destinatam,

    at the appointed hour, Cic. Tusc. 5, 22:

    admonuit ut pecuniam ad diem solverent,

    on the day of payment, id. Att. 16, 16 A:

    nostra ad diem dictam fient,

    id. Fam. 16, 10, 4; cf. id. Verr. 2, 2, 5: ad lucem denique arte et graviter dormitare coepisse, at (not toward) daybreak, id. Div. 1, 28, 59; so id. Att. 1, 3, 2; 1, 4, 3; id. Fin. 2, 31, 103; id. Brut. 97, 313:

    ad id tempus,

    Caes. B. C. 1, 24; Sall. J. 70, 5; Tac. A. 15, 60; Suet. Aug. 87; Domit. 17, 21 al.
    C.
    The relations of number.
    1.
    An approximation to a sum designated, near, near to, almost, about, toward (cf. Gr. epi, pros with acc. and the Fr. pres de, a peu pres, presque) = circiter (Hand, Turs. I. p. 102):

    ad quadraginta eam posse emi minas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 111:

    nummorum Philippum ad tria milia,

    id. Trin. 1, 2, 115; sometimes with quasi added:

    quasi ad quadraginta minas,

    as it were about, id. Most. 3, 1, 95; so Ter. Heaut. 1, 1, 93:

    sane frequentes fuimus omnino ad ducentos,

    Cic. Q. Fr. 2, 1:

    cum annos ad quadraginta natus esset,

    id. Clu. 40, 110:

    ad hominum milia decem,

    Caes. B. G. 1, 4:

    oppida numero ad duodecim, vicos ad quadringentos,

    id. ib. 1, 5.—In the histt. and post-Aug. authors ad is added adverbially in this sense (contrary to Gr. usage, by which amphi, peri, and eis with numerals retain their power as prepositions): ad binum milium numero utrinque sauciis factis, Sisenn. ap. Non. 80, 4:

    occisis ad hominum milibus quattuor,

    Caes. B. G. 2, 33:

    ad duorum milium numero ceciderunt,

    id. B. C. 3, 53:

    ad duo milia et trecenti occisi,

    Liv. 10, 17, 8; so id. 27, 12, 16; Suet. Caes. 20; cf. Rudd. II. p. 334.—
    2.
    The terminus, the limit, to, unto, even to, a designated number (rare):

    ranam luridam conicere in aquam usque quo ad tertiam partem decoxeris,

    Varr. R. R. 1, 2, 26; cf. App. Herb. 41:

    aedem Junonis ad partem dimidiam detegit,

    even to the half, Liv. 42, 3, 2:

    miles (viaticum) ad assem perdiderat,

    to a farthing, to the last farthing, Hor. Ep. 2, 2, 27; Plin. Ep. 1, 15:

    quid ad denarium solveretur,

    Cic. Quint. 4.—The phrase omnes ad unum or ad unum omnes, or simply ad unum, means lit. all to one, i. e. all together, all without exception; Gr. hoi kath hena pantes (therefore the gender of unum is changed according to that of omnes): praetor omnes extra castra, ut stercus, foras ejecit ad unum, Lucil. ap. Non. 394, 22:

    de amicitia omnes ad unum idem sentiunt,

    Cic. Lael. 23:

    ad unum omnes cum ipso duce occisi sunt,

    Curt. 4, 1, 22 al.:

    naves Rhodias afflixit ita, ut ad unam omnes constratae eliderentur,

    Caes. B. C. 3, 27; onerariae omnes ad unam a nobis sunt exceptae, Cic. Fam. 12, 14 (cf. in Gr. hoi kath hena; in Hebr., Exod. 14, 28).— Ad unum without omnes:

    ego eam sententiam dixi, cui sunt assensi ad unum,

    Cic. Fam. 10, 16:

    Juppiter omnipotens si nondum exosus ad unum Trojanos,

    Verg. A. 5, 687.
    D.
    In the manifold relations of one object to another.
    1.
    That in respect of or in regard to which a thing avails, happens, or is true or important, with regard to, in respect of, in relation to, as to, to, in.
    a.
    With verbs:

    ad omnia alia aetate sapimus rectius,

    in respect to all other things we grow wiser by age, Ter. Ad. 5, 3, 45:

    numquam ita quisquam bene ad vitam fuat,

    id. ib. 5, 4, 1:

    nil ibi libatum de toto corpore (mortui) cernas ad speciem, nil ad pondus,

    that nothing is lost in form or weight, Lucr. 3, 214; cf. id. 5, 570; Cic. Verr. 2, 1, 21, § 58; id. Mur. 13, 29: illi regi Cyro subest, ad immutandi animi licentiam, crudelissimus ille Phalaris, in that Cyrus, in regard to the liberty of changing his disposition (i. e. not in reality, but inasmuch as he is at liberty to lay aside his good character, and assume that of a tyrant), there is concealed another cruel Phalaris, Cic. Rep. 1, 28:

    nil est ad nos,

    is nothing to us, concerns us not, Lucr. 3, 830; 3, 845:

    nil ad me attinet,

    Ter. Ad. 1, 2, 54:

    nihil ad rem pertinet,

    Cic. Caecin. 58;

    and in the same sense elliptically: nihil ad Epicurum,

    id. Fin. 1, 2, 5; id. Pis. 68:

    Quid ad praetorem?

    id. Verr. 1, 116 (this usage is not to be confounded with that under 4.).—
    b.
    With adjectives:

    ad has res perspicax,

    Ter. Heaut. 2, 3, 129:

    virum ad cetera egregium,

    Liv. 37, 7, 15:

    auxiliaribus ad pugnam non multum Crassus confidebat,

    Caes. B. G. 3, 25:

    ejus frater aliquantum ad rem est avidior,

    Ter. Eun. 1, 2, 51; cf. id. And. 1, 2, 21; id. Heaut. 2, 3, 129:

    ut sit potior, qui prior ad dandum est,

    id. Phorm. 3, 2, 48:

    difficilis (res) ad credendum,

    Lucr. 2, 1027:

    ad rationem sollertiamque praestantior,

    Cic. N. D. 2, 62; so id. Leg. 2, 13, 33; id. Fin. 2, 20, 63; id. Rosc. Am. 30, 85; id. Font. 15; id. Cat. 1, 5, 12; id. de Or. 1, 25, 113; 1, 32, 146; 2, 49, 200; id. Fam. 3, 1, 1; Liv. 9, 16, 13; Tac. A. 12, 54 al.—
    c.
    With nouns:

    prius quam tuum, ut sese habeat, animum ad nuptias perspexerit,

    before he knew your feeling in regard to the marriage, Ter. And. 2, 3, 4 (cf. Gr. hopôs echei tis pros ti):

    mentis ad omnia caecitas,

    Cic. Tusc. 3, 5, 11:

    magna vis est fortunae in utramque partem vel ad secundas res vel ad adversas,

    id. Off. 2, 6; so id. Par. 1:

    ad cetera paene gemelli,

    Hor. Ep. 1, 10, 3.—So with acc. of gerund instead of the gen. from the same vb.:

    facultas ad scribendum, instead of scribendi,

    Cic. Font. 6;

    facultas ad agendum,

    id. de Imp. Pomp. 1, 2: cf. Rudd. II. p. 245.—
    d.
    In gramm.: nomina ad aliquid dicta, nouns used in relation to something, i. e. which derive their significance from their relation to another object: quae non possunt intellegi sola, ut pater, mater;

    jungunt enim sibi et illa propter quae intelleguntur,

    Charis. 129 P.; cf. Prisc. 580 ib.—
    2.
    With words denoting measure, weight, manner, model, rule, etc., both prop. and fig., according to, agreeably to, after (Gr. kata, pros):

    columnas ad perpendiculum exigere,

    Cic. Mur. 77:

    taleis ferreis ad certum pondus examinatis,

    Caes. B. G. 5, 12: facta sunt ad certam formam. Lucr. 2, 379:

    ad amussim non est numerus,

    Varr. 2, 1, 26:

    ad imaginem facere,

    Vulg. Gen. 1, 26:

    ad cursus lunae describit annum,

    Liv. 1, 19:

    omnia ad diem facta sunt,

    Caes. B. G. 2, 5:

    Id ad similitudinem panis efficiebant,

    id. B. C. 3, 48; Vulg. Gen. 1, 26; id. Jac. 3, 9:

    ad aequos flexus,

    at equal angles, Lucr. 4, 323: quasi ad tornum levantur, to or by the lathe, id. 4, 361:

    turres ad altitudiem valli,

    Caes. B. G. 5, 42; Liv. 39, 6:

    ad eandem crassitudinem structi,

    id. 44, 11:

    ad speciem cancellorum scenicorum,

    with the appearance of, like, Varr. R. R. 3, 5, 8:

    stagnum maris instar, circumseptum aedificiis ad urbium speciem,

    Suet. Ner. 31:

    lascivum pecus ludens ad cantum,

    Liv. Andron. Rib. Trag. Rel. p. 1:

    canere ad tibiam,

    Cic. Tusc. 4, 2: canere ad tibicinem, id. ib. 1, 2 (cf.:

    in numerum ludere,

    Verg. E. 6, 28; id. G. 4, 175):

    quod ad Aristophanis lucernam lucubravi,

    Varr. L. L. 5, § 9 Mull.: carmen castigare ad unguem, to perfection (v. unguis), Hor. A. P. 294:

    ad unguem factus homo,

    a perfect gentleman, id. S. 1, 5, 32 (cf. id. ib. 2, 7, 86):

    ad istorum normam sapientes,

    Cic. Lael. 5, 18; id. Mur. 3:

    Cyrus non ad historiae fidem scriptus, sed ad effigiem justi imperii,

    id. Q. Fr. 1, 1, 8:

    exercemur in venando ad similitudinem bellicae disciplinae,

    id. N. D. 2, 64, 161: so,

    ad simulacrum,

    Liv. 40, 6:

    ad Punica ingenia,

    id. 21, 22:

    ad L. Crassi eloquentiam,

    Cic. Var. Fragm. 8:

    omnia fient ad verum,

    Juv. 6, 324:

    quid aut ad naturam aut contra sit,

    Cic. Fin. 1, 9, 30:

    ad hunc modum institutus est,

    id. Tusc. 2, 3; Caes. B. G. 2, 31; 3, 13:

    ad eundem istunc modum,

    Ter. Ad. 3, 3, 70:

    quem ad modum, q. v.: ad istam faciem est morbus, qui me macerat,

    of that kind, Plaut. Cist. 1, 1, 73; id. Merc. 2, 3, 90; cf.

    91: cujus ad arbitrium copia materiai cogitur,

    Lucr. 2, 281:

    ad eorum arbitrium et nutum totos se fingunt,

    to their will and pleasure, Cic. Or. 8, 24; id. Quint. 71:

    ad P. Lentuli auctoritatem Roma contendit,

    id. Rab. Post. 21:

    aliae sunt legati partes, aliae imperatoris: alter omnia agere ad praescriptum, alter libere ad summam rerum consulere debet,

    Caes. B. C. 3, 51:

    rebus ad voluntatem nostram fluentibus,

    Cic. Off. 1, 26:

    rem ad illorum libidinem judicarunt,

    id. Font. 36:

    ad vulgi opinionem,

    id. Off. 3, 21.—So in later Lat. with instar:

    ad instar castrorum,

    Just. 36, 3, 2:

    scoparum,

    App. M. 9, p. 232:

    speculi,

    id. ib. 2, p. 118: ad hoc instar mundi, id. de Mundo, p. 72.—Sometimes, but very rarely, ad is used absol. in this sense (so also very rarely kata with acc., Xen. Hell. 2, 3; Luc. Dial. Deor. 8): convertier ad nos, as we (are turned), Lucr. 4, 317:

    ad navis feratur,

    like ships, id. 4, 897 Munro. —With noun:

    ad specus angustiac vallium,

    like caves, Caes. B. C. 3, 49.—Hence,
    3.
    With an object which is the cause or reason, in conformity to which, from which, or for which, any thing is or is done.
    a.
    The moving cause, according to, at, on, in consequence of:

    cetera pars animae paret et ad numen mentis momenque movetur,

    Lucr. 3, 144:

    ad horum preces in Boeotiam duxit,

    on their entreaty, Liv. 42, 67, 12: ad ea Caesar veniam ipsique et conjugi et fratribus tribuit, in consequence of or upon this, he, etc., Tac. Ann. 12, 37.—
    b.
    The final cause, or the object, end, or aim, for the attainment of which any thing,
    (α).
    is done,
    (β).
    is designed, or,
    (γ).
    is fitted or adapted (very freq.), to, for, in order to.
    (α).
    Seque ad ludos jam inde abhinc exerceant, Pac. ap. Charis. p. 175 P. (Rib. Trag. Rel. p. 80):

    venimus coctum ad nuptias,

    in order to cook for the wedding, Plaut. Aul. 3, 2, 15:

    omnis ad perniciem instructa domus,

    id. Bacch. 3, 1, 6; cf. Ter. Heaut. 3, 1, 41; Liv. 1, 54:

    cum fingis falsas causas ad discordiam,

    in order to produce dissension, Ter. Hec. 4, 4, 71:

    quantam fenestram ad nequitiam patefeceris,

    id. Heaut. 3, 1, 72:

    utrum ille, qui postulat legatum ad tantum bellum, quem velit, idoneus non est, qui impetret, cum ceteri ad expilandos socios diripiendasque provincias, quos voluerunt, legatos eduxerint,

    Cic. de Imp. Pomp. 19, 57:

    ego vitam quoad putabo tua interesse, aut ad spem servandam esse, retinebo,

    for hope, id. Q. Fr. 1, 4; id. Fam. 5, 17:

    haec juventutem, ubi familiares opes defecerant, ad facinora incendebant,

    Sall. C. 13, 4:

    ad speciem atque ad usurpationem vetustatis,

    Cic. Agr. 2, 12, 31; Suet. Caes. 67:

    paucis ad speciem tabernaculis relictis,

    for appearance, Caes. B. C. 2, 35; so id. ib. 2, 41; id. B. G. 1, 51.—
    (β).
    Aut equos alere aut canes ad venandum. Ter. And. 1, 1, 30:

    ingenio egregie ad miseriam natus sum,

    id. Heaut. 3, 1, 11;

    (in the same sense: in rem,

    Hor. C. 1, 27, 1, and the dat., Ter. Ad. 4, 2, 6):

    ad cursum equum, ad arandum bovem, ad indagandum canem,

    Cic. Fin. 2, 13, 40:

    ad frena leones,

    Verg. A. 10, 253:

    delecto ad naves milite,

    marines, Liv. 22, 19 Weissenb.:

    servos ad remum,

    rowers, id. 34, 6; and:

    servos ad militiam emendos,

    id. 22, 61, 2:

    comparasti ad lecticam homines,

    Cat. 10, 16:

    Lygdamus ad cyathos,

    Prop. 4, 8, 37; cf.:

    puer ad cyathum statuetur,

    Hor. C. 1, 29, 8.—
    (γ).
    Quae oportet Signa esse [p. 29] ad salutem, omnia huic osse video, everything indicative of prosperity I see in him, Ter. And. 3, 2, 2:

    haec sunt ad virtutem omnia,

    id. Heaut. 1, 2, 33:

    causa ad objurgandum,

    id. And. 1, 1, 123:

    argumentum ad scribendum,

    Cic. Att. 9, 7 (in both examples instead of the gen. of gerund., cf. Rudd. II. p. 245):

    vinum murteum est ad alvum crudam,

    Cato R. R. 125:

    nulla res tantum ad dicendum proficit, quantum scriptio,

    Cic. Brut. 24:

    reliquis rebus, quae sunt ad incendia,

    Caes. B. C. 3, 101 al. —So with the adjectives idoneus, utilis, aptus, instead of the dat.:

    homines ad hanc rem idoneos,

    Plaut. Poen. 3, 2, 6:

    calcei habiles et apti ad pedem,

    Cic. de Or. 1, 54, 231:

    orator aptus tamen ad dicendum,

    id. Tusc. 1, 3, 5:

    sus est ad vescendum hominibus apta,

    id. N. D. 2, 64, 160:

    homo ad nullam rem utilis,

    id. Off. 3, 6:

    ad segetes ingeniosus ager,

    Ov. F. 4, 684.—(Upon the connection of ad with the gerund. v. Zumpt, § 666; Rudd. II. p. 261.)—
    4.
    Comparison (since that with which a thing is compared is considered as an object to which the thing compared is brought near for the sake of comparison), to, compared to or with, in comparison with:

    ad sapientiam hujus ille (Thales) nimius nugator fuit,

    Plaut. Capt. 2, 2, 25; id. Trin. 3, 2, 100:

    ne comparandus hic quidem ad illum'st,

    Ter. Eun. 4, 4, 14; 2, 3, 69:

    terra ad universi caeli complexum,

    compared with the whole extent of the heavens, Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    homini non ad cetera Punica ingenia callido,

    Liv. 22, 22, 15:

    at nihil ad nostram hanc,

    nothing in comparison with, Ter. Eun. 2, 3, 70; so Cic. Deiot. 8, 24; and id. de Or. 2, 6, 25.
    E.
    Adverbial phrases with ad.
    1.
    Ad omnia, withal, to crown all:

    ingentem vim peditum equitumque venire: ex India elephantos: ad omnia tantum advehi auri, etc.,

    Liv. 35, 32, 4.—
    2.
    Ad hoc and ad haec (in the historians, esp. from the time of Livy, and in authors after the Aug. per.), = praeterea, insuper, moreover, besides, in addition, epi toutois:

    nam quicumque impudicus, adulter, ganeo, etc.: praeterea omnes undique parricidae, etc.: ad hoc, quos manus atque lingua perjurio aut sanguine civili alebat: postremo omnes, quos, etc.,

    Sall. C. 14, 2 and 3:

    his opinionibus inflato animo, ad hoc vitio quoque ingenii vehemens,

    Liv. 6, 11, 6; 42, 1, 1; Tac. H. 1, 6; Suet. Aug. 22 al.—
    3.
    Ad id quod, beside that (very rare):

    ad id quod sua sponte satis conlectum animorum erat, indignitate etiam Romani accendebantur,

    Liv. 3, 62, 1; so 44, 37, 12.—
    4.
    Ad tempus.
    a.
    At a definite, fixed time, Cic. Att. 13, 45; Liv. 38, 25, 3.—
    b.
    At a fit, appropriate time, Cic. Verr. 2, 1, 54, § 141; Liv. 1, 7, 13.—
    c.
    For some time, for a short time, Cic. Off. 1, 8, 27; id. Lael. 15, 53; Liv. 21, 25, 14.—
    d.
    According to circumstances, Cic. Planc. 30, 74; id. Cael. 6, 13; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9.—
    5.
    Ad praesens (for the most part only in post-Aug. writers).
    a.
    For the moment, for a short time, Cic. Fam. 12, 8; Plin. 8, 22, 34; Tac. A. 4, 21.—
    b.
    At present, now, Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 44.—So, ad praesentiam, Tac. A. 11, 8.—
    6.
    Ad locum, on the spot:

    ut ad locum miles esset paratus,

    Liv. 27, 27, 2.—
    7.
    Ad verbum, word for word, literally, Cic. Fin. 1, 2, 4; id. de Or. 1, 34, 157; id. Ac. 2, 44, 135 al.—
    8.
    Ad summam.
    a.
    On the whole, generally, in general, Cic. Fam. 14, 14, 3; id. Att. 14, 1; Suet. Aug. 71.—
    b.
    In a word, in short, Cic. Off. 1, 41, 149; Hor. Ep. 1, 1, 106. —
    9.
    Ad extremum, ad ultimum, ad postremum.
    a.
    At the end, finally, at last.
    (α).
    Of place, at the extremity, extreme point, top, etc.:

    missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum, unde ferrum exstabat,

    Liv. 21, 8, 10.—
    (β).
    Of time = telos de, at last, finally:

    ibi ad postremum cedit miles,

    Plaut. Aul. 3, 5, 52; so id. Poen. 4, 2, 22; Cic. Off. 3, 23, 89; id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 7, 53; Liv. 30, 15, 4 al.— Hence,
    (γ).
    of order, finally, lastly, = denique: inventa componere; tum ornare oratione; post memoria sepire;

    ad extremum agere cum dignitate,

    Cic. de Or. 1, 31, 142.—
    b.
    In Liv., to the last degree, quite: improbus homo, sed non ad extremum perditus, 23, 2, 3; cf.:

    consilii scelerati, sed non ad ultimum dementis,

    id. 28, 28, 8.—
    10.
    Quem ad finem? To what limit? How far? Cic. Cat. 1, 1; id. Verr. 5, 75.—
    11.
    Quem ad modum, v. sub h. v.
    a.
    Ad (v. ab, ex, in, etc.) is not repeated like some other prepositions with interrog. and relative pronouns, after nouns or demonstrative pronouns:

    traducis cogitationes meas ad voluptates. Quas? corporis credo,

    Cic. Tusc. 3, 17, 37 (ubi v. Kuhner).—
    b.
    Ad is sometimes placed after its substantive:

    quam ad,

    Ter. Phorm. 3, 2, 39:

    senatus, quos ad soleret, referendum censuit,

    Cic. N. D. 2, 4:

    ripam ad Araxis,

    Tac. Ann. 12, 51;

    or between subst. and adj.: augendam ad invidiam,

    id. ib. 12, 8.—
    c.
    The compound adque for et ad (like exque, eque, and, poet., aque) is denied by Moser, Cic. Rep. 2, 15, p. 248, and he reads instead of ad humanitatem adque mansuetudinem of the MSS., hum. atque mans. But adque, in acc. with later usage, is restored by Hand in App. M. 10, p. 247, adque haec omnia oboediebam for atque; and in Plaut. Capt. 2, 3, 9, utroque vorsum rectum'st ingenium meum, ad se adque illum, is now read, ad te atque ad illum (Fleck., Brix).
    II.
    In composition.
    A.
    Form. According to the usual orthography, the d of the ad remains unchanged before vowels, and before b, d, h, m, v: adbibo, adduco, adhibeo, admoveo, advenio; it is assimilated to c, f, g, l, n, p, r, s, t: accipio, affigo, aggero, allabor, annumero, appello, arripio, assumo, attineo; before g and s it sometimes disappears: agnosco, aspicio, asto: and before qu it passes into c: acquiro, acquiesco.—But later philologists, supported by old inscriptions and good MSS., have mostly adopted the following forms: ad before j, h, b, d, f, m, n, q, v; ac before c, sometimes, but less well, before q; ag and also ad before g; a before gn, sp, sc, st; ad and also al before l; ad rather than an before n; ap and sometimes ad before p; ad and also ar before r; ad and also as before s; at and sometimes ad before t. In this work the old orthography has commonly been retained for the sake of convenient reference, but the better form in any case is indicated.—
    B.
    Signif. In English up often denotes approach, and in many instances will give the force of ad as a prefix both in its local and in its figurative sense.
    1.
    Local.
    a.
    To, toward: affero, accurro, accipio ( to one's self).—
    b.
    At, by: astare, adesse.—
    c.
    On, upon, against: accumbo, attero.—
    d.
    Up (cf. de- = down, as in deicio, decido): attollo, ascendo, adsurgo.—
    2.
    Fig.
    a.
    To: adjudico, adsentior.—
    b.
    At or on: admiror, adludo.—
    c.
    Denoting conformity to, or comparison with: affiguro, adaequo.—
    d.
    Denoting addition, increase (cf. ab, de, and ex as prefixes to denote privation): addoceo, adposco.—
    e.
    Hence, denoting intensity: adamo, adimpleo, aduro, and perhaps agnosco.—
    f.
    Denoting the coming to an act or state, and hence commencement: addubito, addormio, adquiesco, adlubesco, advesperascit. See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 74-134.

    Lewis & Short latin dictionary > ad

  • 15 Argiletanus

    Argīlētum, i, n. [Argiletum sunt qui scripserunt ab Argolā, seu quod is huc venerit ibique sit sepultus;

    alii ab argillā, quod ibi id genus terrae,

    Varr. L. L. 5, § 157 Müll.:

    sane Argiletum quasi Argilletum multi volunt a pingui terrā,

    Serv. ad Verg. A. 8, 345; cf. Spald. ad Quint. 1, 6, 31], a part of Rome, in the Vicus Tuscus, between the Circus Maximus and Mons Aventinus, where handicraftsmen and booksellers traded, Cic. Att. 12, 32; Verg. A. 8, 345.—Also, acc. to the first explanation of the word, separated (per tmesin):

    Argique letum,

    Mart. 2, 17, 3; 1, 118, 9.—Hence, Argīlētānus, a, um, adj., of or belonging to the place Argiletum:

    aedificium,

    standing upon the Argiletum, Cic. Att. 1, 14 fin.:

    tabernae,

    Mart. 1, 4 (cf. Hor. Ep. 1. 20, 1).

    Lewis & Short latin dictionary > Argiletanus

  • 16 Argiletum

    Argīlētum, i, n. [Argiletum sunt qui scripserunt ab Argolā, seu quod is huc venerit ibique sit sepultus;

    alii ab argillā, quod ibi id genus terrae,

    Varr. L. L. 5, § 157 Müll.:

    sane Argiletum quasi Argilletum multi volunt a pingui terrā,

    Serv. ad Verg. A. 8, 345; cf. Spald. ad Quint. 1, 6, 31], a part of Rome, in the Vicus Tuscus, between the Circus Maximus and Mons Aventinus, where handicraftsmen and booksellers traded, Cic. Att. 12, 32; Verg. A. 8, 345.—Also, acc. to the first explanation of the word, separated (per tmesin):

    Argique letum,

    Mart. 2, 17, 3; 1, 118, 9.—Hence, Argīlētānus, a, um, adj., of or belonging to the place Argiletum:

    aedificium,

    standing upon the Argiletum, Cic. Att. 1, 14 fin.:

    tabernae,

    Mart. 1, 4 (cf. Hor. Ep. 1. 20, 1).

    Lewis & Short latin dictionary > Argiletum

  • 17 celebro

    cĕlē̆bro, āvi, ātum, v. a. [id.].
    I.
    To go to a place or person in great numbers or often, to frequent, to fill (syn. frequento;

    class.): deūm delubra festis diebus,

    Lucr. 5, 1167:

    viam,

    Cic. Cael. 14, 34; id. Sest. 63, 131:

    domum alicujus,

    id. Mur. 34, 70:

    atria,

    Ov. M. 1, 172:

    silvas,

    id. ib. 10, 703:

    tecta,

    id. ib. 4, 444:

    forum,

    id. ib. 4, 144; cf.:

    forum maxime celebratum,

    Sall. J. 47, 1:

    Penates, i. e. domum redire,

    Tib. 1, 3, 33:

    me magistrum,

    id. 1, 4, 75.—
    b.
    Of a desired action (cf. celeber, B.), to do something frequently or in multitudes, to practise, engage in, say, use, employ, repeat, = frequento, etc.:

    intro abite atque haec cito celebrate,

    i. e. in company, all together, Plaut. Ps. 1, 2, 36:

    ad eas artes, quibus a pueris dediti fuimus, celebrandas inter nosque recolendas,

    Cic. de Or. 1, 1, 2:

    cognitionem exercitationemque,

    id. ib. 3, 28, 110:

    genus divinationis,

    id. Div. 1, 2, 3; cf.:

    celebratum genus mortis,

    a kind of death suffered by many, Tac. H. 2, 49 fin.:

    necessitatem,

    Cic. de Or. 3, 38, 155:

    jurisdictionem,

    Liv. 6, 32, 1:

    popularem potestatem,

    id. 2, 42, 6:

    iambum,

    Quint. 10, 1, 96:

    seria ac jocos cum aliquo,

    Liv. 1, 4, 9.—
    c.
    Aliquid aliquā re, to fill up with something:

    contiones suas convicio cantorum,

    Cic. Sest. 55, 118:

    ripas carmine,

    Ov. M. 2, 252 (cf.:

    concelebrant ripas,

    Lucr. 2, 345):

    cujus litteris, famā, nuntiis celebrantur aures cottidie meae,

    i. e. are filled, full, Cic. Prov. Cons. 9, 22.— Poet.: juvenes multo sermone, to talk much with [p. 309] them, Tib. 1, 6, 17.—
    II.
    Meton.
    A.
    To go in great numbers to a celebration; hence, in gen., to celebrate, solemnize, keep a festival:

    festos dies,

    Cic. Arch. 6, 13; cf.:

    is (dies) festus celebratusque per omnem Africam,

    Sall. J. 66, 2; Cic. Pis. 22, 51; id. Cat. 3, 10, 23; Liv. 10, 37, 12; Tac. A. 15, 53; Suet. Aug. 75; id. Tib. 65 init.; Hor. S. 2, 2, 61; Ov. M. 4, 4:

    convivium omnium sermone laetitiāque,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66; Liv. 40, 14, 2; Tac. A. 4, 59; cf.

    coetum,

    Verg. A. 1, 735:

    conjugia,

    id. ib. 7, 555; cf.

    nuptias,

    Liv. 36, 11, 2; cf.:

    solemnia nuptiarum,

    Tac. A. 11, 26 fin.:

    officium nuptiarum,

    Suet. Claud. 26; and poet.:

    taedas jugales Thetidis,

    Cat. 64, 302:

    annua sacra,

    Verg. A. 8, 173; cf. id. ib. 5, 598 and 603: funus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 49, 117; cf.

    exsequias,

    Liv. 25, 17, 5; 37, 22, 2:

    diem natalem Vitellii,

    Tac. H. 2, 95; Lact. 1, 20, 6; Plin. Ep. 10, 102 (103):

    natales,

    id. ib. 6, 30, 1; Tac. A. 6, 18; and absol.:

    totā celebrante Siciliā sepultus est,

    Nep. Timol. 5 fin.
    B.
    To honor, praise, celebrate the praises of a person or thing, to celebrate in song (syn.:

    colere, laudare, illustrare): laus, quae non poetarum carminibus, non annalium monumentis celebratur,

    Cic. Rab. Post. 16, 43; cf. id. Planc. 39, 93:

    vestrum egressum ornando atque celebrando,

    id. Pis. 13, 31:

    fortuna res cunctas ex libidine magis quam ex vero celebrat obscuratque,

    Sall. C. 8, 1:

    talia carminibus,

    Verg. A. 8, 303:

    nomen alicujus scriptis,

    Cic. Fam. 5, 12, 1:

    facta pro maxumis,

    Sall. C. 8, 3:

    domestica facta,

    Hor. A. P. 287: se remque publicam haec faciundo, to make renowned, Sall J. 85, 36: Mari virtutem in majus ( = epi to meizon kosmein), id. ib. 73, 5:

    augereque aliquem,

    id. ib. 86, 3: honores alicujus, celebrate one ' s honor, Verg. A. 12, 840:

    memoriam,

    Tac. H. 1, 78:

    victoriam ingenti fama,

    id. Agr. 39 al.:

    virum aut heroa lyrā, etc.,

    Hor. C. 1, 12, 2:

    sepulcrum hominum conventu et epulis,

    Cic. Fl. 38, 95:

    memoriam nominis epulis,

    id. Fin. 2, 31, 103:

    litora ludis,

    Verg. A. 3, 280:

    sententiam magno assensu,

    Tac. A. 15, 22:

    mortem funere censorio,

    id. ib. 6, 27:

    aliquem admiratione,

    id. H. 2, 71:

    obsequio,

    id. A. 16, 33:

    funere publico,

    id. ib. 6, 11 fin.
    C.
    Without the access. idea of extolling, in gen., to make something known, to publish abroad, proclaim:

    quibus in locis factum esse consulem Murenam nuntii litteraeque celebrassent,

    Cic. Mur. 41, 89:

    quod vocibus maledictisque celebratum est,

    id. Cael. 3, 6:

    quā re celebratā,

    id. Div. 1, 17, 31.— cĕlĕbrā-tus, a, um, P. a.
    I.
    (Acc. to I. a.) Frequented, much visited:

    forum rerum venalium totius regni maxime celebratum,

    Sall. J. 47, 1.—
    B.
    (Acc. to I. b.) Customary, usual, frequent:

    tritum atque celebratum,

    Cic. Fl. 27, 65:

    celebratum est usque in proverbium,

    Quint. 1, 10, 21:

    schemata,

    id. 9, 2, 92:

    usus anuli celebratior,

    Plin. 33, 1, 6, § 28:

    verbum celebratius,

    Gell. 17, 2, 25 (cf. id. 17, 2, 25, § 17: verbum crebrius, and id. 17, 2, 25, § 18: verbum creberrimum).—
    II.
    (Acc. to II. A.) Solemn, festive, brilliant:

    dies celebratior,

    Ov. M. 7, 430:

    supplicatio celebratior,

    Liv. 3, 63, 5.—
    B.
    (Acc. to II. B.) Known, celebrated, famous:

    loci famā celebrati,

    Tac. A. 2, 54:

    quo Actiacae victoriae memoria celebratior in posterum esset,

    Suet. Aug. 18.— Adv., v. celebriter.

    Lewis & Short latin dictionary > celebro

  • 18 consepelio

    con-sĕpĕlĭo, no perf., sepultus, 4, v. a., to bury with:

    consepeliri cum aliquo,

    Ambros. in Luc. 6, 7, § 30: corporis morti consepeliri in baptismo. Hil. Trin. 1, p. 3.— Perf. part.: consĕpultus, buried with, Tert. Res. Carn. 23; Hier. Ep. 14, n. 2 al.

    Lewis & Short latin dictionary > consepelio

  • 19 consepultus

    con-sĕpĕlĭo, no perf., sepultus, 4, v. a., to bury with:

    consepeliri cum aliquo,

    Ambros. in Luc. 6, 7, § 30: corporis morti consepeliri in baptismo. Hil. Trin. 1, p. 3.— Perf. part.: consĕpultus, buried with, Tert. Res. Carn. 23; Hier. Ep. 14, n. 2 al.

    Lewis & Short latin dictionary > consepultus

  • 20 depono

    dē-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 ( perf. deposivi, Plaut. Curc. 4, 3, 4:

    deposivit,

    id. Most. 2, 1, 35; Catull. 34, 8; inf. perf. deposisse, Verg. Cat. 8, 16; part. sync. depostus, Lucil. ap. Non. 279, 19, v. pono), v. a., to lay away, to put or place aside; to lay, put, or set down; to lay, place, set, deposit (freq. in all periods and sorts of writing).—Constr. with acc. alone; or acc. and locative or abl. with or without a prep.; or acc. and adv. of place where, or apud and personal name; rare and doubtful with in and acc. (cf. Krebs, Antibarb. p. 340 sq.). —
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    caput deponit, condormiscit,

    Plaut. Curc. 2, 3, 81; cf.:

    caput terrae,

    Ov. Am. 3, 5, 20:

    corpora (pecudes),

    Lucr. 1, 259; cf.:

    corpora sub ramis arboris,

    Verg. A. 7, 108:

    fessum latus sub lauru,

    Hor. Od. 2, 7, 19:

    mentum in gremiis mimarum,

    Cic. Phil. 13, 11, 24 et saep.:

    onus,

    Cic. Rosc. Am. 4, 10; id. Sull. 23, 65; Front. Strat. 1, 5, 3 al.; cf.:

    onera jumentis,

    Caes. B. C. 1, 80, 2:

    arma,

    id. B. G. 4, 32 fin.; id. B. C. 3, 10, 9; Liv. 5, 2 al.; cf.:

    depositis in contubernio armis,

    Caes. B. C. 3, 76, 2:

    arma umeris,

    Verg. A. 12, 707:

    anulos aureos et phaleras,

    Liv. 9, 46:

    coronam, and, shortly after, coronam Romae in aram Apollinis,

    id. 23, 11:

    ungues et capillos,

    i. e. to cut off, Petr. 104, 6; cf.

    comas (for which, shortly before, secuit capillos),

    Mart. 5, 48, 6:

    crinem,

    Tac. H. 4, 61 et saep.:

    argenti pondus defossā terrā,

    Hor. S. 1, 1, 42:

    semina vel scrobe vel sulco,

    to deposit in the earth, to plant, Col. 5, 4, 2; and:

    stirpem vitis aut oleae,

    id. 1, 1, 5:

    malleolum in terram,

    id. 3, 10, 19:

    plantas sulcis,

    Verg. G. 2, 24 et saep.: exercitum in terram (for exponere), to land, Just. 4, 5, 8:

    hydriam de umero,

    Vulg. Gen. 21, 46.— Poet. of bearing, bringing forth (as the putting off of a burden): (Latonia) quam mater prope Deliam Deposivit olivam, Catull. 34, 8; cf.:

    onus naturae,

    Phaedr. 1, 18, 5; 1, 19, 4; to lay as a stake, wager: Dam. Ego hanc vitulam... Depono. Men. De grege non ausim quicquam deponere tecum... verum pocula ponam Fagina, Verg. E. 3, 31 sq.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., to lay up, lay aside, put by, deposit anywhere; to give in charge to, commit to the care of intrust to any one:

    non semper deposita reddenda: si gladium quis apud te sana mente deposuerit, repetat insaniens: reddere peccatum sit, etc.,

    Cic. Off. 3, 25, 95; so,

    aliquid apud aliquem,

    Plaut. Bac. 2, 3, 72; Cic. Fam. 5, 20, 2; id. Verr. 2, 4, 12, § 29; Caes. B. C. 3, 108 fin.; Quint. 5, 13, 49; 9, 2, 92; Tac. H. 1, 13; Liv. 38, 19, 2 et saep.; cf.:

    obsides apud eos,

    Caes. B. G. 7, 63 al.:

    praedam in silvis,

    id. ib. 6, 41; cf.:

    pecuniam in templo,

    Liv. 44, 25:

    pecunias in publica fide,

    id. 24, 18 fin.;

    also: liberos, uxores suaque omnia in silvas,

    Caes. B. G. 4, 19 (dub.—al. in sylvis; id. B. C. 1, 23, 4 the true reading is in publico):

    impedimenta citra flumen Rhenum,

    id. B. G. 2, 29, 4:

    saucios,

    id. B. C. 3, 78, 1 and 5 et saep.:

    pretium in deposito habendum,

    in charge, Dig. 36, 3, 5 fin.:

    si pro deposito apud eum fuerit,

    ib. 33, 8, 8, § 5.—
    2. a.
    To put or bring down, lay upon the ground:

    scio quam rem agat: ut me deponat vino, etc.,

    to make drunk, Plaut. Aul. 3, 6, 39.—
    b.
    Hence (because it was the custom to take a person who had just died out of bed and lay him on the ground), meton.: depositus, dead, just dead:

    jam prope depositus, certe jam frigidus,

    Ov. Pont. 2, 2, 47:

    depositum nec me qui fleat ullus erit,

    id. Tr. 3, 3, 40:

    DEPOSITVS IN PACE,

    Inscr. Orell. 5014; cf. ib. 4874.—As subst.:

    depositus meus,

    Petr. 133, 4.—
    c.
    Also, because the hopelessly sick were often laid on the earth, dying, given up, despaired of: jam tum depostu' bubulcus Expirans animam pulmonibus aeger agebat, Lucil. ap. Non. 279, 19:

    deponere est desperare, unde et depositi desperati dicuntur,

    Non. 279, 30: depositus modo sum anima, vita sepultus, Caecil. ap. Non. 279 (Com. v. 121 Rib.):

    ut depositi proferret fata parentis,

    Verg. A. 12, 395 Serv.: texere paludes Depositum, Fortuna, tuum, Lucan. 2, 72;

    and transf.: mihi videor magnam et maxime aegram et prope depositam reip. partem suscepisse,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 5.—
    3.
    In post-Aug. lang. esp. freq. in the jurists, of buildings, etc., to pull down, take down, demolish, overthrow:

    aedificium vel arboris ramos,

    Dig. 8, 2, 17 (shortly after, qui tollit aedificium vel deprimit); so id. 8, 2, 31; 41, 3, 23 fin. et saep.:

    deposita arx,

    Stat. S. 1, 4, 91:

    statuas,

    pull down, Spart. Sev. 14: tabulas, destroy, Capit. Max. duob. 12:

    adversarios tuos,

    Vulg. Exod. 15, 7. —
    II.
    Trop.
    A.
    With a predominant notion of putting away, removing, etc., to lay down, lay aside, give up, resign, get rid of:

    studia de manibus,

    Cic. Ac. 1, 1, 3:

    ex memoria insidias,

    id. Sull. 6, 18:

    in sermone et suavitate alicujus omnes curas doloresque deponere,

    id. Fam. 4, 6, 2:

    petitoris personam capere, accusatoris deponere,

    id. Quint. 13 fin.; so,

    contentionem,

    Liv. 4, 6; cf.

    certamina,

    id. ib.;

    and, bellum,

    Ov. M. 8, 47; Tac. H. 2, 37;

    opp. incipere,

    Sall. J. 83, 1;

    opp. coepisse,

    Liv. 31, 1;

    and with omittere,

    id. 31, 31 fin.:

    deponere amicitias, suscipere inimicitias,

    Cic. Lael. 21, 77:

    invidiam,

    id. Agr. 2, 26, 69:

    simultates,

    id. Planc. 31, 76:

    maerorem et luctum,

    id. Phil. 14, 13:

    omnem spem contentionis,

    Caes. B. G. 5, 19:

    consilium adeundae Syriae,

    id. B. C. 3, 103:

    imperium,

    id. B. G. 7, 33 fin.; id. B. C. 2, 32, 9; Cic. N. D. 2, 4, 11; Liv. 2, 28 al.; cf.

    provinciam,

    Cic. Pis. 2, 5; id. Fam. 5, 2, 3;

    dictaturam,

    Quint. 3, 8, 53; 5, 10, 71:

    nomen,

    Suet. Ner. 41; Ov. M. 15, 543:

    famem,

    id. F. 6, 530; cf.:

    sitim in unda vicini fontis,

    i. e. to quench, id. M. 4, 98:

    morbos,

    Plin. 7, 50, 51:

    animam,

    i. e. to die, Nep. Hann. 1.—
    B.
    To depose from an office (late Lat.):

    te de ministerio tuo,

    Vulg. Is. 22, 19.—
    C.
    (Acc. to no. I. B.) To deposit, intrust, commit to, for safe-keeping: populi Romani jus in vestra fide ac religione depono, Cic. Caecin. 35 fin.:

    aliquid rimosa in aure,

    Hor. S. 2, 6, 46:

    aliquid tutis auribus,

    id. Od. 1, 27, 18:

    eo scortum,

    Tac. H. 1, 13.—Hence, dēpō-nens, entis, P. a., subst. (sc. verbum, lit., a verb that lays aside its proper pass. signif.), in the later grammar. a verb which, in a pass. form, has an act. meaning; deponent, Charis. p. 143 P.; Diom. p. 327 ib.; Prisc. p. 787 ib. sq. et saep.— dēpŏsĭtus, a, um, P. a., and esp. as subst. dēpŏsĭtum, i, n., any thing deposited or intrusted for safe-keeping, etc., a deposit, trust:

    reddere depositum,

    Cic. Off. 1, 10, 31:

    si depositum non infitietur amicus,

    Juv. 13, 60; cf. Dig. 36, 3, 5 al.:

    contempto Domino negaverit proximo suo depositum,

    Vulg. Lev. 6, 2; 1 Tim. 6, 20 al.

    Lewis & Short latin dictionary > depono

См. также в других словарях:

  • hic sepultus — /sə pulˈtus or se poolˈtŭs/ Here buried (frequently preceding the name of the dead person on older grave monuments) • • • Main Entry: ↑hic …   Useful english dictionary

  • SEAENNORU — sepultus est aennorum …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Credo (catolicismo) — Para otros usos de este término, véase Credo (desambiguación). El credo, o símbolo de la fe, es una fórmula fija que resume los artículos esenciales de la religión cristiana e implica una sanción de la autoridad eclesiástica.[1] Contenido 1… …   Wikipedia Español

  • Abbaye de Mont-Sainte-Marie — C est sous la forme d un ermitage que le site de Mont Sainte Marie est tout d abord occupé par quelques moines en provenance de Saint Claude. Largement pourvu par les sires de Salins et les princes de Chalon Arlay il est élevé en abbaye en 1199.… …   Wikipédia en Français

  • List of classical abbreviations — The following list contains a selection from the Latin abbreviations that occur in the writings and inscriptions of the Romans. NOTOC A*A. Absolvo, Actum, Aedilis, Aes, Aedilis, Ager, Ago, Aio, Amicus, Annus, Antiquo, Auctor, Auditor, Augustus,… …   Wikipedia

  • Asciburgium — Limes Niedergermanischer Limes Datierung (Belegung) A.a) augusteisch A.b) tiberisch A.c) claudisch (oder früher) A.d) neronisch A.e) vespasianisch bis um 83/85 B) um 230 C) valentinianisch bis Mitte 5. Jh …   Deutsch Wikipedia

  • Bustum — ist vor allem in der römischen Antike eine Brandbestattung, bei der der Tote oberhalb oder in einer offenen Grube verbrannt wurde. Die Asche wurde vor Ort belassen und die Grube zugeschüttet. Bei Ausgrabungen eines Grabes ist ein Bustum meist… …   Deutsch Wikipedia

  • Wilhelm der Eroberer — Wilhelm I. von England (Teppich von Bayeux) Kathedrale von Rouen Wilhelm der Eroberer, französisch Guillaume le Conquérant, englisch William the Conqueror (* 1027/28 in Falaise …   Deutsch Wikipedia

  • Liste des abréviations classiques — Liste des abréviations en latin les plus courantes utilisées à l antiquité romaine classique Sommaire : Haut A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z …   Wikipédia en Français

  • Credo — Saltar a navegación, búsqueda El credo es un breve compendio de las creencias fundamentales que todo cristiano, en toda época y lugar, cree. Básicamente, se trata de un esfuerzo realizado por la Iglesia cristiana en sus primeros tiempos para… …   Wikipedia Español

  • Abreviaturas latinas — Anexo:Abreviaturas latinas Saltar a navegación, búsqueda Esta lista contiene una selección de abreviaturas latinas que se usan en los escritos e inscripciones de la Roma Antigua. Lista de contenidos A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T V X …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»