Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

Solemn

  • 1 solemn

    sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,
    I.
    Lit., stated, established, appointed:

    sollemne, quod omnibus annis praestari debet,

    Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):

    sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,

    id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,

    ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,

    Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):

    sacra,

    id. Leg. 2, 8, 19:

    sacrificia,

    id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:

    dies festi atque sollemnes,

    Cic. Pis. 22, 51:

    ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,

    Liv. 3, 15:

    Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,

    id. 3, 36:

    sollemnis dapes Libare,

    Verg. A. 3, 301:

    caerimoniae,

    Val. Max. 1, 1, 1.—
    II.
    Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.
    A.
    With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:

    suscipiendaque curarit sollemnia sacra,

    Lucr. 5, 1162:

    sollemni more sacrorum,

    id. 1, 96:

    religiones,

    Cic. Mil. 27, 73:

    iter ad flaminem,

    id. ib. 10, 27:

    epulae,

    id. de Or. 3, 51, 197:

    ludi,

    id. Leg. 3, 3, 7; cf.:

    coetus ludorum,

    id. Verr. 2, 5, 72, § 186:

    precatio comitiorum,

    id. Mur. 1, 1:

    omnia sollemnibus verbis dicere,

    id. Dom. 47, 122:

    sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,

    Sall. C. 22, 2:

    sollemnia vota Reddere,

    Verg. E. 5, 74:

    ferre sollemnia dona,

    id. A. 9, 626:

    sollemnis ducere pompas,

    id. G. 3, 22:

    sollemnis mactare ad aras,

    id. A. 2, 202:

    dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,

    Hor. C. 4, 11, 17:

    fax,

    Ov. M. 7, 49:

    sollemni voce movere preces,

    id. F. 6, 622:

    ignis,

    id. Tr. 3, 13, 16:

    festum sollemne parare,

    id. F. 2, 247:

    sollemnes ludos celebrare,

    id. ib. 5, 597:

    habitus,

    Liv. 37, 9:

    carmen,

    id. 33, 31:

    epulae,

    Tac. A. 1, 50:

    sacramentum,

    id. H. 1, 55:

    nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,

    Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:

    dies baptismo sollemnior,

    Tert. Bapt. 19.— Sup.:

    die tibi sollemnissimo natali meo,

    Front. Ep. ad Anton. 1, 2:

    preces,

    App. M. 11, p. 264.—
    b.
    As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:

    inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,

    Liv. 38, 57:

    sollemne clavi figendi,

    id. 7, 3 fin.:

    soli Fidei sollemne instituit,

    id. 1, 21; cf. id. 9, 34:

    sollemne allatum ex Arcadiā,

    festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:

    Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,

    Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:

    per sollemne nuptiarum,

    Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:

    sollemnia (Isidis),

    Prop. 2, 33 (3, 31), 1:

    ejus sacri,

    Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:

    Quinquatruum,

    Suet. Ner. 34:

    triumphi,

    id. ib. 2:

    nuptiarum,

    Tac. A. 11, 26 fin.:

    funerum,

    id. ib. 3, 6:

    tumulo sollemnia mittent,

    Verg. A. 6, 380:

    referunt,

    id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—
    B.
    With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;

    freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,

    Liv. 4, 53, 13:

    socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,

    Verg. A. 12, 193:

    arma,

    Stat. Th. 8, 174:

    cursus bigarum,

    Suet. Dom. 4:

    Romanis sollemne viris opus (venatio),

    Hor. Ep. 1, 18, 49:

    mihi sollemnis debetur gloria,

    Phaedr. 3, prol. 61:

    sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,

    Dig. 28, 1, 21:

    viā sollemni egressi,

    the public way, Amm. 20, 4, 9:

    Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,

    Hor. Ep. 2, 1, 103:

    spectari sollemne olim erat,

    Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:

    annua complere sollemnia,

    tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:

    nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,

    usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:

    novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,

    Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:

    mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,

    Liv. 2, 14:

    proin repeterent sollemnia,

    their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:

    testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,

    usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:

    testamenti,

    ib. 28, 1, 20.—Adverb.:

    mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,

    in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).
    1.
    (Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:

    omnibus (sacris) sollemniter peractis,

    Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:

    lusus, quem sollemniter celebramus,

    App. M. 3, p. 134, 13.—
    2.
    (Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:

    (greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,

    Plin. 8, 1, 1, § 2:

    praebere hordeum pullis,

    Pall. 1, 28 fin.:

    jurare,

    Dig. 12, 2, 3:

    cavere,

    ib. 26, 7, 27:

    acta omnia,

    ib. 45, 1, 30:

    nullo sollemniter inquirente,

    Amm. 14, 7, 21:

    transmisso sollemniter Tigride,

    id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv.

    Lewis & Short latin dictionary > solemn

  • 2 Missa solemnis

    Solemn Mass. (high Mass)

    Latin Quotes (Latin to English) > Missa solemnis

  • 3 sollemne

    sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,
    I.
    Lit., stated, established, appointed:

    sollemne, quod omnibus annis praestari debet,

    Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):

    sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,

    id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,

    ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,

    Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):

    sacra,

    id. Leg. 2, 8, 19:

    sacrificia,

    id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:

    dies festi atque sollemnes,

    Cic. Pis. 22, 51:

    ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,

    Liv. 3, 15:

    Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,

    id. 3, 36:

    sollemnis dapes Libare,

    Verg. A. 3, 301:

    caerimoniae,

    Val. Max. 1, 1, 1.—
    II.
    Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.
    A.
    With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:

    suscipiendaque curarit sollemnia sacra,

    Lucr. 5, 1162:

    sollemni more sacrorum,

    id. 1, 96:

    religiones,

    Cic. Mil. 27, 73:

    iter ad flaminem,

    id. ib. 10, 27:

    epulae,

    id. de Or. 3, 51, 197:

    ludi,

    id. Leg. 3, 3, 7; cf.:

    coetus ludorum,

    id. Verr. 2, 5, 72, § 186:

    precatio comitiorum,

    id. Mur. 1, 1:

    omnia sollemnibus verbis dicere,

    id. Dom. 47, 122:

    sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,

    Sall. C. 22, 2:

    sollemnia vota Reddere,

    Verg. E. 5, 74:

    ferre sollemnia dona,

    id. A. 9, 626:

    sollemnis ducere pompas,

    id. G. 3, 22:

    sollemnis mactare ad aras,

    id. A. 2, 202:

    dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,

    Hor. C. 4, 11, 17:

    fax,

    Ov. M. 7, 49:

    sollemni voce movere preces,

    id. F. 6, 622:

    ignis,

    id. Tr. 3, 13, 16:

    festum sollemne parare,

    id. F. 2, 247:

    sollemnes ludos celebrare,

    id. ib. 5, 597:

    habitus,

    Liv. 37, 9:

    carmen,

    id. 33, 31:

    epulae,

    Tac. A. 1, 50:

    sacramentum,

    id. H. 1, 55:

    nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,

    Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:

    dies baptismo sollemnior,

    Tert. Bapt. 19.— Sup.:

    die tibi sollemnissimo natali meo,

    Front. Ep. ad Anton. 1, 2:

    preces,

    App. M. 11, p. 264.—
    b.
    As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:

    inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,

    Liv. 38, 57:

    sollemne clavi figendi,

    id. 7, 3 fin.:

    soli Fidei sollemne instituit,

    id. 1, 21; cf. id. 9, 34:

    sollemne allatum ex Arcadiā,

    festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:

    Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,

    Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:

    per sollemne nuptiarum,

    Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:

    sollemnia (Isidis),

    Prop. 2, 33 (3, 31), 1:

    ejus sacri,

    Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:

    Quinquatruum,

    Suet. Ner. 34:

    triumphi,

    id. ib. 2:

    nuptiarum,

    Tac. A. 11, 26 fin.:

    funerum,

    id. ib. 3, 6:

    tumulo sollemnia mittent,

    Verg. A. 6, 380:

    referunt,

    id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—
    B.
    With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;

    freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,

    Liv. 4, 53, 13:

    socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,

    Verg. A. 12, 193:

    arma,

    Stat. Th. 8, 174:

    cursus bigarum,

    Suet. Dom. 4:

    Romanis sollemne viris opus (venatio),

    Hor. Ep. 1, 18, 49:

    mihi sollemnis debetur gloria,

    Phaedr. 3, prol. 61:

    sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,

    Dig. 28, 1, 21:

    viā sollemni egressi,

    the public way, Amm. 20, 4, 9:

    Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,

    Hor. Ep. 2, 1, 103:

    spectari sollemne olim erat,

    Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:

    annua complere sollemnia,

    tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:

    nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,

    usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:

    novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,

    Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:

    mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,

    Liv. 2, 14:

    proin repeterent sollemnia,

    their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:

    testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,

    usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:

    testamenti,

    ib. 28, 1, 20.—Adverb.:

    mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,

    in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).
    1.
    (Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:

    omnibus (sacris) sollemniter peractis,

    Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:

    lusus, quem sollemniter celebramus,

    App. M. 3, p. 134, 13.—
    2.
    (Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:

    (greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,

    Plin. 8, 1, 1, § 2:

    praebere hordeum pullis,

    Pall. 1, 28 fin.:

    jurare,

    Dig. 12, 2, 3:

    cavere,

    ib. 26, 7, 27:

    acta omnia,

    ib. 45, 1, 30:

    nullo sollemniter inquirente,

    Amm. 14, 7, 21:

    transmisso sollemniter Tigride,

    id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv.

    Lewis & Short latin dictionary > sollemne

  • 4 sollemnis

    sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,
    I.
    Lit., stated, established, appointed:

    sollemne, quod omnibus annis praestari debet,

    Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):

    sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,

    id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,

    ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,

    Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):

    sacra,

    id. Leg. 2, 8, 19:

    sacrificia,

    id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:

    dies festi atque sollemnes,

    Cic. Pis. 22, 51:

    ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,

    Liv. 3, 15:

    Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,

    id. 3, 36:

    sollemnis dapes Libare,

    Verg. A. 3, 301:

    caerimoniae,

    Val. Max. 1, 1, 1.—
    II.
    Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.
    A.
    With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:

    suscipiendaque curarit sollemnia sacra,

    Lucr. 5, 1162:

    sollemni more sacrorum,

    id. 1, 96:

    religiones,

    Cic. Mil. 27, 73:

    iter ad flaminem,

    id. ib. 10, 27:

    epulae,

    id. de Or. 3, 51, 197:

    ludi,

    id. Leg. 3, 3, 7; cf.:

    coetus ludorum,

    id. Verr. 2, 5, 72, § 186:

    precatio comitiorum,

    id. Mur. 1, 1:

    omnia sollemnibus verbis dicere,

    id. Dom. 47, 122:

    sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,

    Sall. C. 22, 2:

    sollemnia vota Reddere,

    Verg. E. 5, 74:

    ferre sollemnia dona,

    id. A. 9, 626:

    sollemnis ducere pompas,

    id. G. 3, 22:

    sollemnis mactare ad aras,

    id. A. 2, 202:

    dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,

    Hor. C. 4, 11, 17:

    fax,

    Ov. M. 7, 49:

    sollemni voce movere preces,

    id. F. 6, 622:

    ignis,

    id. Tr. 3, 13, 16:

    festum sollemne parare,

    id. F. 2, 247:

    sollemnes ludos celebrare,

    id. ib. 5, 597:

    habitus,

    Liv. 37, 9:

    carmen,

    id. 33, 31:

    epulae,

    Tac. A. 1, 50:

    sacramentum,

    id. H. 1, 55:

    nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,

    Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:

    dies baptismo sollemnior,

    Tert. Bapt. 19.— Sup.:

    die tibi sollemnissimo natali meo,

    Front. Ep. ad Anton. 1, 2:

    preces,

    App. M. 11, p. 264.—
    b.
    As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:

    inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,

    Liv. 38, 57:

    sollemne clavi figendi,

    id. 7, 3 fin.:

    soli Fidei sollemne instituit,

    id. 1, 21; cf. id. 9, 34:

    sollemne allatum ex Arcadiā,

    festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:

    Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,

    Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:

    per sollemne nuptiarum,

    Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:

    sollemnia (Isidis),

    Prop. 2, 33 (3, 31), 1:

    ejus sacri,

    Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:

    Quinquatruum,

    Suet. Ner. 34:

    triumphi,

    id. ib. 2:

    nuptiarum,

    Tac. A. 11, 26 fin.:

    funerum,

    id. ib. 3, 6:

    tumulo sollemnia mittent,

    Verg. A. 6, 380:

    referunt,

    id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—
    B.
    With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;

    freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,

    Liv. 4, 53, 13:

    socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,

    Verg. A. 12, 193:

    arma,

    Stat. Th. 8, 174:

    cursus bigarum,

    Suet. Dom. 4:

    Romanis sollemne viris opus (venatio),

    Hor. Ep. 1, 18, 49:

    mihi sollemnis debetur gloria,

    Phaedr. 3, prol. 61:

    sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,

    Dig. 28, 1, 21:

    viā sollemni egressi,

    the public way, Amm. 20, 4, 9:

    Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,

    Hor. Ep. 2, 1, 103:

    spectari sollemne olim erat,

    Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:

    annua complere sollemnia,

    tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:

    nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,

    usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:

    novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,

    Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:

    mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,

    Liv. 2, 14:

    proin repeterent sollemnia,

    their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:

    testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,

    usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:

    testamenti,

    ib. 28, 1, 20.—Adverb.:

    mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,

    in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).
    1.
    (Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:

    omnibus (sacris) sollemniter peractis,

    Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:

    lusus, quem sollemniter celebramus,

    App. M. 3, p. 134, 13.—
    2.
    (Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:

    (greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,

    Plin. 8, 1, 1, § 2:

    praebere hordeum pullis,

    Pall. 1, 28 fin.:

    jurare,

    Dig. 12, 2, 3:

    cavere,

    ib. 26, 7, 27:

    acta omnia,

    ib. 45, 1, 30:

    nullo sollemniter inquirente,

    Amm. 14, 7, 21:

    transmisso sollemniter Tigride,

    id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv.

    Lewis & Short latin dictionary > sollemnis

  • 5 sollempnis

    sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,
    I.
    Lit., stated, established, appointed:

    sollemne, quod omnibus annis praestari debet,

    Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):

    sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,

    id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,

    ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,

    Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):

    sacra,

    id. Leg. 2, 8, 19:

    sacrificia,

    id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:

    dies festi atque sollemnes,

    Cic. Pis. 22, 51:

    ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,

    Liv. 3, 15:

    Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,

    id. 3, 36:

    sollemnis dapes Libare,

    Verg. A. 3, 301:

    caerimoniae,

    Val. Max. 1, 1, 1.—
    II.
    Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.
    A.
    With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:

    suscipiendaque curarit sollemnia sacra,

    Lucr. 5, 1162:

    sollemni more sacrorum,

    id. 1, 96:

    religiones,

    Cic. Mil. 27, 73:

    iter ad flaminem,

    id. ib. 10, 27:

    epulae,

    id. de Or. 3, 51, 197:

    ludi,

    id. Leg. 3, 3, 7; cf.:

    coetus ludorum,

    id. Verr. 2, 5, 72, § 186:

    precatio comitiorum,

    id. Mur. 1, 1:

    omnia sollemnibus verbis dicere,

    id. Dom. 47, 122:

    sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,

    Sall. C. 22, 2:

    sollemnia vota Reddere,

    Verg. E. 5, 74:

    ferre sollemnia dona,

    id. A. 9, 626:

    sollemnis ducere pompas,

    id. G. 3, 22:

    sollemnis mactare ad aras,

    id. A. 2, 202:

    dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,

    Hor. C. 4, 11, 17:

    fax,

    Ov. M. 7, 49:

    sollemni voce movere preces,

    id. F. 6, 622:

    ignis,

    id. Tr. 3, 13, 16:

    festum sollemne parare,

    id. F. 2, 247:

    sollemnes ludos celebrare,

    id. ib. 5, 597:

    habitus,

    Liv. 37, 9:

    carmen,

    id. 33, 31:

    epulae,

    Tac. A. 1, 50:

    sacramentum,

    id. H. 1, 55:

    nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,

    Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:

    dies baptismo sollemnior,

    Tert. Bapt. 19.— Sup.:

    die tibi sollemnissimo natali meo,

    Front. Ep. ad Anton. 1, 2:

    preces,

    App. M. 11, p. 264.—
    b.
    As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:

    inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,

    Liv. 38, 57:

    sollemne clavi figendi,

    id. 7, 3 fin.:

    soli Fidei sollemne instituit,

    id. 1, 21; cf. id. 9, 34:

    sollemne allatum ex Arcadiā,

    festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:

    Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,

    Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:

    per sollemne nuptiarum,

    Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:

    sollemnia (Isidis),

    Prop. 2, 33 (3, 31), 1:

    ejus sacri,

    Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:

    Quinquatruum,

    Suet. Ner. 34:

    triumphi,

    id. ib. 2:

    nuptiarum,

    Tac. A. 11, 26 fin.:

    funerum,

    id. ib. 3, 6:

    tumulo sollemnia mittent,

    Verg. A. 6, 380:

    referunt,

    id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—
    B.
    With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;

    freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,

    Liv. 4, 53, 13:

    socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,

    Verg. A. 12, 193:

    arma,

    Stat. Th. 8, 174:

    cursus bigarum,

    Suet. Dom. 4:

    Romanis sollemne viris opus (venatio),

    Hor. Ep. 1, 18, 49:

    mihi sollemnis debetur gloria,

    Phaedr. 3, prol. 61:

    sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,

    Dig. 28, 1, 21:

    viā sollemni egressi,

    the public way, Amm. 20, 4, 9:

    Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,

    Hor. Ep. 2, 1, 103:

    spectari sollemne olim erat,

    Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:

    annua complere sollemnia,

    tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:

    nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,

    usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:

    novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,

    Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:

    mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,

    Liv. 2, 14:

    proin repeterent sollemnia,

    their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:

    testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,

    usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:

    testamenti,

    ib. 28, 1, 20.—Adverb.:

    mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,

    in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).
    1.
    (Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:

    omnibus (sacris) sollemniter peractis,

    Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:

    lusus, quem sollemniter celebramus,

    App. M. 3, p. 134, 13.—
    2.
    (Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:

    (greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,

    Plin. 8, 1, 1, § 2:

    praebere hordeum pullis,

    Pall. 1, 28 fin.:

    jurare,

    Dig. 12, 2, 3:

    cavere,

    ib. 26, 7, 27:

    acta omnia,

    ib. 45, 1, 30:

    nullo sollemniter inquirente,

    Amm. 14, 7, 21:

    transmisso sollemniter Tigride,

    id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv.

    Lewis & Short latin dictionary > sollempnis

  • 6 sollenn

    sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,
    I.
    Lit., stated, established, appointed:

    sollemne, quod omnibus annis praestari debet,

    Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):

    sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,

    id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,

    ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,

    Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):

    sacra,

    id. Leg. 2, 8, 19:

    sacrificia,

    id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:

    dies festi atque sollemnes,

    Cic. Pis. 22, 51:

    ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,

    Liv. 3, 15:

    Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,

    id. 3, 36:

    sollemnis dapes Libare,

    Verg. A. 3, 301:

    caerimoniae,

    Val. Max. 1, 1, 1.—
    II.
    Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.
    A.
    With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:

    suscipiendaque curarit sollemnia sacra,

    Lucr. 5, 1162:

    sollemni more sacrorum,

    id. 1, 96:

    religiones,

    Cic. Mil. 27, 73:

    iter ad flaminem,

    id. ib. 10, 27:

    epulae,

    id. de Or. 3, 51, 197:

    ludi,

    id. Leg. 3, 3, 7; cf.:

    coetus ludorum,

    id. Verr. 2, 5, 72, § 186:

    precatio comitiorum,

    id. Mur. 1, 1:

    omnia sollemnibus verbis dicere,

    id. Dom. 47, 122:

    sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,

    Sall. C. 22, 2:

    sollemnia vota Reddere,

    Verg. E. 5, 74:

    ferre sollemnia dona,

    id. A. 9, 626:

    sollemnis ducere pompas,

    id. G. 3, 22:

    sollemnis mactare ad aras,

    id. A. 2, 202:

    dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,

    Hor. C. 4, 11, 17:

    fax,

    Ov. M. 7, 49:

    sollemni voce movere preces,

    id. F. 6, 622:

    ignis,

    id. Tr. 3, 13, 16:

    festum sollemne parare,

    id. F. 2, 247:

    sollemnes ludos celebrare,

    id. ib. 5, 597:

    habitus,

    Liv. 37, 9:

    carmen,

    id. 33, 31:

    epulae,

    Tac. A. 1, 50:

    sacramentum,

    id. H. 1, 55:

    nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,

    Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:

    dies baptismo sollemnior,

    Tert. Bapt. 19.— Sup.:

    die tibi sollemnissimo natali meo,

    Front. Ep. ad Anton. 1, 2:

    preces,

    App. M. 11, p. 264.—
    b.
    As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:

    inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,

    Liv. 38, 57:

    sollemne clavi figendi,

    id. 7, 3 fin.:

    soli Fidei sollemne instituit,

    id. 1, 21; cf. id. 9, 34:

    sollemne allatum ex Arcadiā,

    festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:

    Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,

    Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:

    per sollemne nuptiarum,

    Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:

    sollemnia (Isidis),

    Prop. 2, 33 (3, 31), 1:

    ejus sacri,

    Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:

    Quinquatruum,

    Suet. Ner. 34:

    triumphi,

    id. ib. 2:

    nuptiarum,

    Tac. A. 11, 26 fin.:

    funerum,

    id. ib. 3, 6:

    tumulo sollemnia mittent,

    Verg. A. 6, 380:

    referunt,

    id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—
    B.
    With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;

    freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,

    Liv. 4, 53, 13:

    socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,

    Verg. A. 12, 193:

    arma,

    Stat. Th. 8, 174:

    cursus bigarum,

    Suet. Dom. 4:

    Romanis sollemne viris opus (venatio),

    Hor. Ep. 1, 18, 49:

    mihi sollemnis debetur gloria,

    Phaedr. 3, prol. 61:

    sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,

    Dig. 28, 1, 21:

    viā sollemni egressi,

    the public way, Amm. 20, 4, 9:

    Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,

    Hor. Ep. 2, 1, 103:

    spectari sollemne olim erat,

    Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:

    annua complere sollemnia,

    tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:

    nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,

    usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:

    novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,

    Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:

    mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,

    Liv. 2, 14:

    proin repeterent sollemnia,

    their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:

    testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,

    usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:

    testamenti,

    ib. 28, 1, 20.—Adverb.:

    mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,

    in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).
    1.
    (Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:

    omnibus (sacris) sollemniter peractis,

    Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:

    lusus, quem sollemniter celebramus,

    App. M. 3, p. 134, 13.—
    2.
    (Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:

    (greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,

    Plin. 8, 1, 1, § 2:

    praebere hordeum pullis,

    Pall. 1, 28 fin.:

    jurare,

    Dig. 12, 2, 3:

    cavere,

    ib. 26, 7, 27:

    acta omnia,

    ib. 45, 1, 30:

    nullo sollemniter inquirente,

    Amm. 14, 7, 21:

    transmisso sollemniter Tigride,

    id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv.

    Lewis & Short latin dictionary > sollenn

  • 7 sollennis

    sollemnis (less correctly sōlemnis, sollennis, sōlennis, sollempnis), e, adj. [sollus, i. e. totus-annus], prop. that takes place every year; in relig. lang. of solemnities, yearly, annual; hence, in gen.,
    I.
    Lit., stated, established, appointed:

    sollemne, quod omnibus annis praestari debet,

    Fest. p. 298 Müll. (cf. anniversarius):

    sollemnia sacra dicuntur, quae certis temporibus annisque fleri solent,

    id. p. 344 ib.: sacra stata, sollemnia, Cato ap. Fest. s. v. stata, p. 344 ib.; so,

    ad sollemne et statum sacrificium curru vehi,

    Cic. Tusc. 1, 47, 113 (v. sisto, P. a.):

    sacra,

    id. Leg. 2, 8, 19:

    sacrificia,

    id. N. D. 1, 6, 14; id. Leg. 2, 14, 35; Liv. 1, 31:

    dies festi atque sollemnes,

    Cic. Pis. 22, 51:

    ab Aequis statum jam ac prope sollemne in singulos annos bellum timebatur,

    Liv. 3, 15:

    Idus Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant,

    id. 3, 36:

    sollemnis dapes Libare,

    Verg. A. 3, 301:

    caerimoniae,

    Val. Max. 1, 1, 1.—
    II.
    Transf., according as the idea of the religious or that of the established, stated nature of the thing qualified predominates.
    A.
    With the idea of its religious character predominating, religious, festive, solemn:

    suscipiendaque curarit sollemnia sacra,

    Lucr. 5, 1162:

    sollemni more sacrorum,

    id. 1, 96:

    religiones,

    Cic. Mil. 27, 73:

    iter ad flaminem,

    id. ib. 10, 27:

    epulae,

    id. de Or. 3, 51, 197:

    ludi,

    id. Leg. 3, 3, 7; cf.:

    coetus ludorum,

    id. Verr. 2, 5, 72, § 186:

    precatio comitiorum,

    id. Mur. 1, 1:

    omnia sollemnibus verbis dicere,

    id. Dom. 47, 122:

    sicuti in sollemnibus sacris fleri consuevit,

    Sall. C. 22, 2:

    sollemnia vota Reddere,

    Verg. E. 5, 74:

    ferre sollemnia dona,

    id. A. 9, 626:

    sollemnis ducere pompas,

    id. G. 3, 22:

    sollemnis mactare ad aras,

    id. A. 2, 202:

    dies jure sollemnis mihi, sanctiorque natali,

    Hor. C. 4, 11, 17:

    fax,

    Ov. M. 7, 49:

    sollemni voce movere preces,

    id. F. 6, 622:

    ignis,

    id. Tr. 3, 13, 16:

    festum sollemne parare,

    id. F. 2, 247:

    sollemnes ludos celebrare,

    id. ib. 5, 597:

    habitus,

    Liv. 37, 9:

    carmen,

    id. 33, 31:

    epulae,

    Tac. A. 1, 50:

    sacramentum,

    id. H. 1, 55:

    nullum esse officium tam sanctum atque sollemne, quod, etc.,

    Cic. Quint. 6, 26.— Comp.:

    dies baptismo sollemnior,

    Tert. Bapt. 19.— Sup.:

    die tibi sollemnissimo natali meo,

    Front. Ep. ad Anton. 1, 2:

    preces,

    App. M. 11, p. 264.—
    b.
    As subst.: sollemne, is, n., a religious or solemn rite, ceremony, feast, sacrifice, solemn games, a festival, solemnity, etc. (so perh. not in Cic.); sing.:

    inter publicum sollemne sponsalibus rite factis,

    Liv. 38, 57:

    sollemne clavi figendi,

    id. 7, 3 fin.:

    soli Fidei sollemne instituit,

    id. 1, 21; cf. id. 9, 34:

    sollemne allatum ex Arcadiā,

    festal games, id. 1, 5; cf. id. 1, 9:

    Claudio funeris sollemne perinde ac divo Augusto celebratur,

    Tac. A. 12, 69; cf. plur. infra:

    per sollemne nuptiarum,

    Suet. Ner. 28; cf. infra.— Plur.:

    sollemnia (Isidis),

    Prop. 2, 33 (3, 31), 1:

    ejus sacri,

    Liv. 9, 29; cf. id. 2, 27:

    Quinquatruum,

    Suet. Ner. 34:

    triumphi,

    id. ib. 2:

    nuptiarum,

    Tac. A. 11, 26 fin.:

    funerum,

    id. ib. 3, 6:

    tumulo sollemnia mittent,

    Verg. A. 6, 380:

    referunt,

    id. ib. 5, 605; cf. Stat. Th. 8, 208; Juv. 10, 259.—
    B.
    With the idea of stated, regular character predominant, wonted, common, usual, customary, ordinary (syn.: consuetus, solitus;

    freq. only after the Aug. period): prope sollemnis militum lascivia,

    Liv. 4, 53, 13:

    socer arma Latinus habeto, Imperium sollemne socer,

    Verg. A. 12, 193:

    arma,

    Stat. Th. 8, 174:

    cursus bigarum,

    Suet. Dom. 4:

    Romanis sollemne viris opus (venatio),

    Hor. Ep. 1, 18, 49:

    mihi sollemnis debetur gloria,

    Phaedr. 3, prol. 61:

    sufficit sollemnem numerum (testium) exaudire,

    Dig. 28, 1, 21:

    viā sollemni egressi,

    the public way, Amm. 20, 4, 9:

    Romae dulce diu fuit et sollemne, reclusa Mane domo vigilare,

    Hor. Ep. 2, 1, 103:

    spectari sollemne olim erat,

    Suet. Aug. 44; Gell. 15, 2, 3:

    annua complere sollemnia,

    tribute, Amm. 22, 7, 10.—As subst.: sollemne, is, n., usage, custom, practice, etc.:

    nostrum illud sollemne servemus, ut, etc.,

    usual custom, practice, Cic. Att. 7, 6, 1:

    novae nuptae intrantes etiamnum sollemne habent postes adipe attingere,

    Plin. 28, 9, 37, § 135.— Plur.:

    mos traditus ab antiquis inter cetera sollemnia manet, etc.,

    Liv. 2, 14:

    proin repeterent sollemnia,

    their customary avocations, Tac. A. 3, 6 fin.:

    testamentum non jure factum dicitur, ubi sollemnia juris defuerunt,

    usages, customary formalities, Dig. 28, 3, 1:

    testamenti,

    ib. 28, 1, 20.—Adverb.:

    mutat quadrata rotundis: Insanire putas sollemnia me neque rides,

    in the common way, Hor. Ep. 1, 1, 101. —Hence, adv.: sollemnĭter ( sollenn-, sōlemn-; very rare; not in Cic.).
    1.
    (Acc. to II. A. supra.) In a religious or solemn manner, solemnly, = rite:

    omnibus (sacris) sollemniter peractis,

    Liv. 5, 46: intermissum convivium sollemniter instituit, with pomp or splendor, Just. 12, 13, 6:

    lusus, quem sollemniter celebramus,

    App. M. 3, p. 134, 13.—
    2.
    (Acc. to II. B. supra.) According to custom, in the usual or customary manner, regularly, formally:

    (greges elephantorum) se purificantes sollemniter aquā circumspergi,

    Plin. 8, 1, 1, § 2:

    praebere hordeum pullis,

    Pall. 1, 28 fin.:

    jurare,

    Dig. 12, 2, 3:

    cavere,

    ib. 26, 7, 27:

    acta omnia,

    ib. 45, 1, 30:

    nullo sollemniter inquirente,

    Amm. 14, 7, 21:

    transmisso sollemniter Tigride,

    id. 20, 6, 1.— Comp. and sup. of adj. (late Lat.); v. supra, II. A. No comp. and sup. of adv.

    Lewis & Short latin dictionary > sollennis

  • 8 fēstus

        fēstus adj.    [FES-], of holidays, festive, festal, solemn, joyful, merry: dies: tempus, H.: sabbata, Iu.: corona, O.: frons, V.: dapes, H.: loca, Ta.
    * * *
    festa, festum ADJ
    festive, joyous; holiday; feast day; merry; solemn

    Latin-English dictionary > fēstus

  • 9 ōmen

        ōmen inis, n    [2 AV-], a foreboding, prognostic, harbinger, sign, token, omen: voces hominum, quae vocant omina: accipio, inquit, omen, take it as a good omen: contra omina bellum poscunt, V.: ingens triumphi, Iu.: id in omen terroris acceptum, L.: ita locutus est, ut eius oratio omen fati videretur: detestabile: i secundo omine, go and good luck be with you, H.: parrae recinentis, H.: di prius omen in ipsum Convertant, V.: Cui (eam) primisque iugarat Ominibus, i. e. in her first marriage, V.—A solemn assurance, condition: Eā lege atque omine, ut, etc., T.— A solemn usage: Hic sceptra accipere Regibus omen erat, V.
    * * *
    omen, sign; token

    Latin-English dictionary > ōmen

  • 10 sollemnis

        sollemnis (-ennis, -empnis, not sōle-), e, adj.    [sollus (3 SAL-)+annus], annual, stated, established, appointed: sacrificium: dies: Idūs Maiae sollemnes ineundis magistratibus erant, L.: Sollemnīs dapes Libare, V.— Religiously fixed, sacred, consecrated, religious, festive, solemn: religiones: ludi: comitiorum precatio: officium: sollemnia vota Reddere, V.: Sollemnīs mactare ad aras, V.: dies Iure sollemnis mihi, H.: ignis, O.: festum sollemne parare, O.— Regular, wonted, common, usual, customary, habitual, ordinary: militum lascivia, L.: imperium, V.: Romanis viris opus (venatio), H.: sollemnis mihi debetur gloria, Ph.
    * * *
    sollemne, sollemnior -or -us, sollemnissimus -a -um ADJ
    solemn, ceremonial, sacred, in accordance w/religion/law; traditional/customary

    Latin-English dictionary > sollemnis

  • 11 spōnsiō

        spōnsiō ōnis, f    [spondeo], a solemn promise, engagement, covenant, guarantee, security: voti sponsio, quā obligamur deo: per indutias sponsionem faciunt, uti, etc., made a covenant, S.: pax per sponsionem facta, by giving security, L.: sponsionem interponere, L.—In actions at law, a wager of law, formal stipulation for a forfeit by the loser: condicio fertur, ut, si id factum negaret, sponsione defenderet sese, L.: ut sponsionem facere possent, ni adversus edictum praetoris vis facta esset, an engagement to pay forfeit, unless it is adjudged that, etc.: sponsio est, ni te Apronius socium in decumis esse dicat, the stipulation is (to pay) unless, etc.: vincere sponsionem, to win the forfeit.—A betting: audax, Iu.
    * * *
    solemn promise; wager at law

    Latin-English dictionary > spōnsiō

  • 12 tripudium

        tripudium ī, n    [ter+4 PV-].—In religious service, a measured stamping, leaping, jumping, dancing, exultant dance, solemn dance: per urbem ire cum tripudiis sollemnique saltatu, L.: cantūs et ululatūs et tripudia, L.—In augury, the excited stamping of the sacred chickens when fed, L.
    * * *
    solemn ritual dance (to Mars); favorable omen when sacred chickens ate greedily

    Latin-English dictionary > tripudium

  • 13 festum

    1.
    festus, a, um, adj. [Sanscr. bhas, shine; lengthened from bha-; Gr. pha-, phainô, v. for; cf. feriae (fes-iae)], orig., of or belonging to the holidays (in opp. to the working-days), solemn, festive, festal, joyful, merry.
    I.
    Lit.
    A.
    Adj. (syn.: sollennis, fastus).
    1.
    With expressions of time:

    festo die si quid prodegeris, profesto egere liceat,

    Plaut. Aul. 2, 8, 10:

    die festo celebri nobilique,

    id. Poen. 3, 5, 13:

    qui (dies) quasi deorum immortalium festi atque sollennes, apud omnes sunt celebrati,

    Cic. Pis. 22, 51:

    Syracusani festos dies anniversarios agunt,

    id. Verr. 2, 4, 48, § 107; id. Q. Fr. 2, 1, 1:

    dies festus ludorum celeberrimus et sanctissimus,

    id. Verr. 2, 4, 67, § 151; id. Fin. 5, 24, 70:

    lux,

    Ov. Tr. 5, 5, 42; Hor. C. 4, 6, 42:

    tempus,

    id. Ep. 2, 1, 140; Juv. 15, 38:

    observare festa sabbata,

    id. 6, 159.—Hence,
    2.
    Transf., of everything relating to holidays:

    chori,

    Ov. Tr. 5, 12, 8:

    clamores,

    Plin. Ep. 2, 17, 24:

    corona,

    Ov. M. 10, 598; cf.

    fronde,

    Verg. A. 4, 459:

    dapes,

    Hor. Epod. 9, 1:

    mensae,

    Sil. 7, 198; Val. Fl. 3, 159:

    lusus,

    Mart. 1, 1:

    pagus,

    Hor. C. 3, 18, 11:

    urbs,

    gay, merry, Sil. 11, 272; 12, 752:

    theatra,

    Ov. M. 3, 111:

    Lares,

    Mart. 3, 58, 23:

    licentiae,

    of the holidays, Quint. 6, 3, 17:

    pax,

    Ov. M. 2, 795; Plin. 14, 1, 1, § 23:

    plebs,

    Tac. A. 2, 69:

    domus ornatu,

    id. ib. 3, 9:

    ritus,

    id. H. 5, 5:

    omina,

    id. A. 5, 4:

    cespes,

    Juv. 12, 2:

    janua,

    id. 12, 91.—As a term of endearment:

    mi animule, mea vita, mea festivitas, meus dies festus, etc.,

    my holiday, Plaut. Cas. 1, 49.—
    B.
    Subst.: festum, i, n., a holiday, festival; a festal banquet, feast ( poet. and late Lat. for dies festus):

    cur igitur Veneris festum Vinalia dicant, Quaeritis?

    Ov. F. 4, 877; 1, 190; id. M. 4, 390:

    forte Jovi festum Phoebus sollenne parabat,

    feast, id. F. 2, 247:

    cum dii omnes ad festum magnae matris convenissent,

    Lact. 1, 21, 25.—In plur.:

    Idaeae festa parentis erunt,

    Ov. F. 4, 182:

    festa venatione absumi,

    Plin. 6, 22, 24, § 91; Ov. M. 4, 33; 10, 431; Hor. Epod. 2, 59; id. Ep. 2, 2, 197; Vulg. Exod. 23, 14 al.; Greg. Mag. Homil. in Evang. 2, 26, 10; Lact. 1, 22, 24.—
    II.
    Meton., public, solemn, festal, festive, joyous (post-Aug. and rare):

    dolor,

    Stat. S. 2, 7, 134:

    festior annus,

    Claud. III. Cons. Hon. 3:

    festissimi dies,

    Vop. Tac. 11:

    aures,

    i. e. gladdened, Claud. B. G. 206 (but in Stat. S. 2, 7, 90 the right read. is fata).
    2.
    Festus, i, m., a Roman surname.
    I.
    Sex. Pompeius Festus, a Roman grammarian of the fourth century A. D., author of a lexicographical work, De verborum significatione, in twenty books, of which only the last nine, in a very imperfect form, remain to us; with an abstract of the whole compiled by Paulus Diaconus in the eighth century. (Edited by Ottfr. Müller.)—
    II.
    Portius Festus, Governor of the Roman Province of Judea, Vulg. Acts, 25, 32 al.

    Lewis & Short latin dictionary > festum

  • 14 Festus

    1.
    festus, a, um, adj. [Sanscr. bhas, shine; lengthened from bha-; Gr. pha-, phainô, v. for; cf. feriae (fes-iae)], orig., of or belonging to the holidays (in opp. to the working-days), solemn, festive, festal, joyful, merry.
    I.
    Lit.
    A.
    Adj. (syn.: sollennis, fastus).
    1.
    With expressions of time:

    festo die si quid prodegeris, profesto egere liceat,

    Plaut. Aul. 2, 8, 10:

    die festo celebri nobilique,

    id. Poen. 3, 5, 13:

    qui (dies) quasi deorum immortalium festi atque sollennes, apud omnes sunt celebrati,

    Cic. Pis. 22, 51:

    Syracusani festos dies anniversarios agunt,

    id. Verr. 2, 4, 48, § 107; id. Q. Fr. 2, 1, 1:

    dies festus ludorum celeberrimus et sanctissimus,

    id. Verr. 2, 4, 67, § 151; id. Fin. 5, 24, 70:

    lux,

    Ov. Tr. 5, 5, 42; Hor. C. 4, 6, 42:

    tempus,

    id. Ep. 2, 1, 140; Juv. 15, 38:

    observare festa sabbata,

    id. 6, 159.—Hence,
    2.
    Transf., of everything relating to holidays:

    chori,

    Ov. Tr. 5, 12, 8:

    clamores,

    Plin. Ep. 2, 17, 24:

    corona,

    Ov. M. 10, 598; cf.

    fronde,

    Verg. A. 4, 459:

    dapes,

    Hor. Epod. 9, 1:

    mensae,

    Sil. 7, 198; Val. Fl. 3, 159:

    lusus,

    Mart. 1, 1:

    pagus,

    Hor. C. 3, 18, 11:

    urbs,

    gay, merry, Sil. 11, 272; 12, 752:

    theatra,

    Ov. M. 3, 111:

    Lares,

    Mart. 3, 58, 23:

    licentiae,

    of the holidays, Quint. 6, 3, 17:

    pax,

    Ov. M. 2, 795; Plin. 14, 1, 1, § 23:

    plebs,

    Tac. A. 2, 69:

    domus ornatu,

    id. ib. 3, 9:

    ritus,

    id. H. 5, 5:

    omina,

    id. A. 5, 4:

    cespes,

    Juv. 12, 2:

    janua,

    id. 12, 91.—As a term of endearment:

    mi animule, mea vita, mea festivitas, meus dies festus, etc.,

    my holiday, Plaut. Cas. 1, 49.—
    B.
    Subst.: festum, i, n., a holiday, festival; a festal banquet, feast ( poet. and late Lat. for dies festus):

    cur igitur Veneris festum Vinalia dicant, Quaeritis?

    Ov. F. 4, 877; 1, 190; id. M. 4, 390:

    forte Jovi festum Phoebus sollenne parabat,

    feast, id. F. 2, 247:

    cum dii omnes ad festum magnae matris convenissent,

    Lact. 1, 21, 25.—In plur.:

    Idaeae festa parentis erunt,

    Ov. F. 4, 182:

    festa venatione absumi,

    Plin. 6, 22, 24, § 91; Ov. M. 4, 33; 10, 431; Hor. Epod. 2, 59; id. Ep. 2, 2, 197; Vulg. Exod. 23, 14 al.; Greg. Mag. Homil. in Evang. 2, 26, 10; Lact. 1, 22, 24.—
    II.
    Meton., public, solemn, festal, festive, joyous (post-Aug. and rare):

    dolor,

    Stat. S. 2, 7, 134:

    festior annus,

    Claud. III. Cons. Hon. 3:

    festissimi dies,

    Vop. Tac. 11:

    aures,

    i. e. gladdened, Claud. B. G. 206 (but in Stat. S. 2, 7, 90 the right read. is fata).
    2.
    Festus, i, m., a Roman surname.
    I.
    Sex. Pompeius Festus, a Roman grammarian of the fourth century A. D., author of a lexicographical work, De verborum significatione, in twenty books, of which only the last nine, in a very imperfect form, remain to us; with an abstract of the whole compiled by Paulus Diaconus in the eighth century. (Edited by Ottfr. Müller.)—
    II.
    Portius Festus, Governor of the Roman Province of Judea, Vulg. Acts, 25, 32 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Festus

  • 15 festus

    1.
    festus, a, um, adj. [Sanscr. bhas, shine; lengthened from bha-; Gr. pha-, phainô, v. for; cf. feriae (fes-iae)], orig., of or belonging to the holidays (in opp. to the working-days), solemn, festive, festal, joyful, merry.
    I.
    Lit.
    A.
    Adj. (syn.: sollennis, fastus).
    1.
    With expressions of time:

    festo die si quid prodegeris, profesto egere liceat,

    Plaut. Aul. 2, 8, 10:

    die festo celebri nobilique,

    id. Poen. 3, 5, 13:

    qui (dies) quasi deorum immortalium festi atque sollennes, apud omnes sunt celebrati,

    Cic. Pis. 22, 51:

    Syracusani festos dies anniversarios agunt,

    id. Verr. 2, 4, 48, § 107; id. Q. Fr. 2, 1, 1:

    dies festus ludorum celeberrimus et sanctissimus,

    id. Verr. 2, 4, 67, § 151; id. Fin. 5, 24, 70:

    lux,

    Ov. Tr. 5, 5, 42; Hor. C. 4, 6, 42:

    tempus,

    id. Ep. 2, 1, 140; Juv. 15, 38:

    observare festa sabbata,

    id. 6, 159.—Hence,
    2.
    Transf., of everything relating to holidays:

    chori,

    Ov. Tr. 5, 12, 8:

    clamores,

    Plin. Ep. 2, 17, 24:

    corona,

    Ov. M. 10, 598; cf.

    fronde,

    Verg. A. 4, 459:

    dapes,

    Hor. Epod. 9, 1:

    mensae,

    Sil. 7, 198; Val. Fl. 3, 159:

    lusus,

    Mart. 1, 1:

    pagus,

    Hor. C. 3, 18, 11:

    urbs,

    gay, merry, Sil. 11, 272; 12, 752:

    theatra,

    Ov. M. 3, 111:

    Lares,

    Mart. 3, 58, 23:

    licentiae,

    of the holidays, Quint. 6, 3, 17:

    pax,

    Ov. M. 2, 795; Plin. 14, 1, 1, § 23:

    plebs,

    Tac. A. 2, 69:

    domus ornatu,

    id. ib. 3, 9:

    ritus,

    id. H. 5, 5:

    omina,

    id. A. 5, 4:

    cespes,

    Juv. 12, 2:

    janua,

    id. 12, 91.—As a term of endearment:

    mi animule, mea vita, mea festivitas, meus dies festus, etc.,

    my holiday, Plaut. Cas. 1, 49.—
    B.
    Subst.: festum, i, n., a holiday, festival; a festal banquet, feast ( poet. and late Lat. for dies festus):

    cur igitur Veneris festum Vinalia dicant, Quaeritis?

    Ov. F. 4, 877; 1, 190; id. M. 4, 390:

    forte Jovi festum Phoebus sollenne parabat,

    feast, id. F. 2, 247:

    cum dii omnes ad festum magnae matris convenissent,

    Lact. 1, 21, 25.—In plur.:

    Idaeae festa parentis erunt,

    Ov. F. 4, 182:

    festa venatione absumi,

    Plin. 6, 22, 24, § 91; Ov. M. 4, 33; 10, 431; Hor. Epod. 2, 59; id. Ep. 2, 2, 197; Vulg. Exod. 23, 14 al.; Greg. Mag. Homil. in Evang. 2, 26, 10; Lact. 1, 22, 24.—
    II.
    Meton., public, solemn, festal, festive, joyous (post-Aug. and rare):

    dolor,

    Stat. S. 2, 7, 134:

    festior annus,

    Claud. III. Cons. Hon. 3:

    festissimi dies,

    Vop. Tac. 11:

    aures,

    i. e. gladdened, Claud. B. G. 206 (but in Stat. S. 2, 7, 90 the right read. is fata).
    2.
    Festus, i, m., a Roman surname.
    I.
    Sex. Pompeius Festus, a Roman grammarian of the fourth century A. D., author of a lexicographical work, De verborum significatione, in twenty books, of which only the last nine, in a very imperfect form, remain to us; with an abstract of the whole compiled by Paulus Diaconus in the eighth century. (Edited by Ottfr. Müller.)—
    II.
    Portius Festus, Governor of the Roman Province of Judea, Vulg. Acts, 25, 32 al.

    Lewis & Short latin dictionary > festus

  • 16 ita

    ĭta, adv. [pronom. stem i-; cf. is; Sanscr. itthā; Zend, itha], in the manner specified, in this manner, in this wise, in such a way, so, thus.
    I.
    In gen.
    A.
    Referring to what precedes, as has been said, thus, so:

    des operam ut investiges sitne ita,

    Cic. Att. 12, 17: vidi ego nequam homines, verum te nullum deteriorem. Phil. Ita sum, Plaut. Bacch. 5, 2, 60:

    ita aiunt,

    Ter. And. 1, 2, 21; 3, 3, 18; id. Ad. 5, 5, 7:

    et hercule ita fecit,

    Cic. Cael. 11, 37:

    factum est ita,

    id. Att. 7, 8, 4:

    aiunt enim te ita dictitare,

    id. Verr. 2, 3, 64, § 151;

    frequent in phrase: quae cum ita sint,

    since what has been said is true, id. Rosc. Com. 6, 17 init.; so,

    quod cum ita sit,

    id. Caecin. 12, 33:

    quae cum ita essent,

    id. Clu. 34, 94 fin.
    B.
    To introduce the thought which follows, thus, in the following manner, as follows, in this way:

    in tertio de oratore ita scriptum est, in perpetua, etc.,

    Quint. 9, 1, 25:

    haec ita digerunt: primum... secundum, etc.,

    id. 11, 2, 20:

    ita sciunt procuratores... nullius apud te auctoritatem valere plus quam meam,

    Cic. Fam. 13, 42, 4; id. Tusc. 3, 18, 41:

    ita constitui, fortiter esse agendum,

    id. Clu. 19, 51. —
    C.
    In affirmations, esp. in replies, yes, it is so, just so, true: quid istic tibi negoti est? Dav. Mihin'? Si. Ita, Ter. And. 5, 2, 8:

    an laudationes? ita, inquit Antonius,

    Cic. de Or. 2, 11, 44:

    Davusne? ita,

    Hor. S. 2, 7, 2; so in solemn affirmation: est ita: est, judices, ita, ut dicitur, Cic. Verr. 2, 4, 52, § 117:

    et certe ita est,

    id. Att. 9, 13, 2:

    ita est,

    Plaut. Ps. 1, 5, 51; Ter. And. 1, 1, 27;

    and in negations: non est ita,

    Cic. Off. 1, 44, § 158; strengthened by other particles of affirmation: as vero, profecto, prorsus, plane;

    ita vero,

    Plaut. Men. 5, 9, 37:

    ita profecto,

    id. Am. 1, 1, 214:

    non est profecto ita, judices,

    Cic. Rosc. Am. 40, 121:

    ita prorsus,

    id. Tusc. 2, 27, 67:

    prorsus ita,

    id. Leg. 3, 12, 26:

    ita plane,

    id. Tusc. 1, 7, 13; id. Ac. 2, 35, 113.—
    D.
    In interrogations, esp.
    a.
    Jeeringly, implying an affirmative, = alêthes: itane? really? truly? is it so? itane credis? Ter. And. 2, 3, 25; id. Eun. 5, 8, 28; Cic. Div. 2, 40, 83:

    itane est?

    id. Rosc. Am. 39, 113;

    so with vero or tandem: itane vero? ego non justus?

    Cic. N. D. 2, 4, 11; id. Verr. 2, 5, 30, § 77; id. Div. 1, 13, 23:

    itane tandem?

    id. Clu. 65, 182. —
    b.
    Where surprise or reproach is implied: quid ita? (Gr. ti dai), why so? how is that? what do you mean? accusatis Sex. Roscium. Quid ita? Cic. Rosc. Am. 12, 34; id. N. D. 1, 35, 99; id. Off. 2, 23, 83:

    quid ita passus est Eretriam capi? quid ita tot Thessaliae urbes? Quid ita, etc.,

    Liv. 32, 21, 13; 27, 34, 13; Plaut. Trin. 4, 2, 42.
    II.
    In partic.
    A.
    In comparisons, so.
    1.
    To point out the resemblance, usually corresponding to ut; sometimes to quasi, quomodo, quemadmodum, quam, tamquam, veluti, qualis, etc., as, like, in the same way as:

    non ita amo ut sani solent homines,

    Plaut. Merc. 2, 1, 38:

    ita ut res sese habet,

    Ter. Heaut. 4, 3, 24:

    ita vero, Quirites, ut precamini, eveniat,

    Cic. Phil. 4, 4, 10:

    omnis enim pecunia ita tractatur, ut praeda, a praefectis,

    id. Fam. 2, 17, 7:

    an ita tu's animata, ut qui expers matris imperiis sies?

    Plaut. As. 3, 1, 2:

    ut homost, ita morem geras,

    Ter. Ad. 3, 3, 77:

    ut hirundines... ita falsi amici, etc.,

    Auct. Her. 4, 48, 61:

    tametsi ita de meo facto loquor, quasi ego illud mea voluntate fecerim,

    Cic. Verr. 2, 1, 11, § 29:

    sed prorsus ita, quasi aut reus numquam esset futurus, aut, etc.,

    id. ib. 2, 4, 22, § 49; Quint. 9, 4, 87:

    me consulem ita fecistis, quomodo pauci facti sunt,

    Cic. Agr. 2, 1, 3; Quint. 11, 1, 92:

    quemadmodum dicimus non feci furtum, ita, non est hoc furtum,

    Quint. 7, 3, 1:

    non ita variant undae... quam facile mutantur amantes,

    Prop. 3, 5, 11:

    castra in hostico incuriose ita posita, tamquam procul abesset hostis,

    Liv. 8, 38, 2:

    neque enim ita se gessit tamquam rationem aliquando esset redditurus,

    Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49:

    Alexander ita cupide profectus fuerat, veluti, etc.,

    Just. 12, 2, 1:

    sane ita se habet sacrum, quale apud Homerum quoque est,

    Quint. 1, 5, 67.—
    2.
    Following or followed by ut, to denote that two things are in the same condition or category.
    (α).
    Ut... ita, as... so, just as... so also, alike... and, as well... as: Dolabellam ut Tarsenses, ita Laodiceni multo amentiores ultro arcessierunt, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 10:

    Hercules cum ut Eurysthei filios, ita suos configebat sagittis,

    Cic. Ac. 2, 28, 89; id. Leg. 2, 2, 5. —
    (β).
    Ut... ita, although... yet:

    ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse quis non videt?

    Cic. Fam. 10, 20, 2:

    haec omnia ut invitis, ita non adversantibus patriciis transacta,

    Liv. 3, 55, 15; cf.;

    pleraque Alpium sicut breviora ita arrectiora sunt,

    id. 21, 35, 11. —
    (γ).
    Ita ut, just as:

    ita ut occoepi dicere,

    Plaut. Poen. 2, 24; id. Trin. 4, 2, 52:

    ita ut antea demonstravimus,

    Caes. B. G. 7, 76; Cato, R. R. 144, 2.—
    3.
    In oaths, emphatic wishes, solemn assertions, etc., expressed by a comparison:

    ita ille faxit Juppiter,

    Plaut. Most. 2, 1, 51: ita me di ament, non nil timeo, i.e. may they so love me as it is true that, etc., Ter. Eun. 4, 1, 1; 3, 2, 21:

    ita sim felix,

    Prop. 1, 7, 3:

    sollicitat, ita vivam, me tua valetudo,

    Cic. Fam. 16, 20, 1; Verg. A. 9, 208; so, followed by ut, with indic.:

    ita mihi salvā re publicā vobiscum perfrui liceat, ut ego non moveor, etc.,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    ita me Venus amet, ut ego te numquam sinam, etc.,

    Plaut. Curc. 1, 3, 52:

    ita me amabit sancta Saturitas, itaque suo me condecoret cognomine, ut ego vidi,

    id. Capt. 4, 2, 97; by ut, with subj., adding a second wish:

    nam tecum esse, ita mihi omnia quae opto contingant, ut vehementer velim,

    Cic. Fam. 5, 21, 1; for which the abl. absol.: ita incolumi Caesare moriar, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, B, 3; for the subj. with ita, the fut. indic.:

    ita te amabit Juppiter, ut tu nescis?

    Plaut. Aul. 4, 10, 31; id. Merc. 4, 4, 22.—
    B.
    To denote a kind or quality, so, such, of this nature, of this kind:

    nam ita est ingenium muliebre,

    Plaut. Stich. 5, 5, 3:

    ita est amor: balista ut jacitur,

    id. Trin. 3, 2, 42:

    ita sunt res nostrae,

    Cic. Att. 4, 1, 8:

    ita sunt Persarum mores,

    Plaut. Pers. 4, 2, 25:

    si ita sum, non tam est admirandum regem esse me,

    Cic. Sull. 7, 22; id. Dom. 27, 71:

    ita inquam = hoc dico,

    id. Phil. 14, 5, 12.—
    C.
    To denote an expected or natural consequence, so, thus, accordingly, under these circumstances, in this manner, therefore:

    ita praetorium missum,

    Liv. 21, 54, 3:

    ita Jovis illud sacerdotium per hanc rationem Theomnasto datur,

    Cic. Verr. 2, 2, 51 fin.; esp.: ita fit, thus it comes to pass, hence it follows:

    ita fit ut animus de se ipse tum judicet, cum id ipsum, quo judicatur, aegrotet,

    Cic. Tusc. 3, 1, 1; id. Off. 1, 28, 101; 1, 45, 160:

    ita fit ut deus ille nusquam prorsus appareat,

    id. N. D. 1, 14, 37; id. Leg. 1, 15, 42; so in an inference, therefore: et deus vester nihil agens; expers virtutis igitur;

    ita ne beatus quidem,

    id. N. D. 1, 40, 110; Suet. Caes. 60; so,

    itaque (= et ita), crassum (caelum) Thebis, itaque pingues Thebani,

    Cic. Fat. 4, 7; id. N. D. 3, 17, 44.—
    D.
    Introducing a limitation or restriction, on the condition, on the assumption, in so far, to such an extent, only in so far, etc., commonly followed by ut:

    et tamen ita probanda est mansuetudo, ut adhibeatur rei publicae causa severitas,

    Cic. Off. 1, 25, 88:

    pax ita convenerat, ut Etruscis Latinisque fluvius Albula finis esset,

    Liv. 1, 3; 24, 29 fin.:

    sed ante omnia ita vos irae indulgere oportet, ut potiorem irā salutem habeatis,

    id. 23, 3; so with tamen:

    longiorem dicturis periodum colligendus est spiritus, ita tamen ut id neque diu neque cum sono faciamus,

    Quint. 11, 3, 53:

    haec ita praetereamus, ut tamen intuentes ac respectantes relinquamus,

    Cic. Sest. 5, 13. —
    E.
    To denote degree, so, to such a degree, so very, so much:

    quod quid ita placuerit iis, non video,

    Quint. 9, 4, 10:

    hoc tibi ita mando, ut dubitem an etiam te rogem, ut pugnes ne intercaletur,

    Cic. Att. 5, 9, 2:

    ita fugavit Samnites, ut, etc.,

    Liv. 8, 36; esp. with adjj.:

    judices ita fortes tamen fuerunt, ut... vel perire maluerint, quam,

    Cic. Att. 1, 16, 5:

    ita sordidus ut se Non umquam servo melius vestiret,

    Hor. S. 1, 1, 96:

    ita sunt omnia debilitata,

    Cic. Fam. 2, 5, 2; so with negatives: non (haud, nec, etc.) ita, not very, not especially:

    non ita magna mercede,

    Cic. Fam. 1, 9, 3:

    non ita lato interjecto mari,

    id. Or. 8, 25:

    non ita antiqua,

    id. Verr. 2, 4, 49, § 109:

    accessione utuntur non ita probabili,

    id. Fin. 2, 13, 42:

    haec nunc enucleare non ita necesse est,

    id. Tusc. 5, 8, 23:

    non ita multum provectus,

    id. Phil. 1, 3, 7:

    post, neque ita multo,

    Nep. Cim. 3, 4; id. Pel. 2, 4; id. Phoc. 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > ita

  • 17 omen

    ōmen (old form osmen), ĭnis, n. [omen quod ex ore primum elatum est, osmen dictum, Varr. L. L. 6, § 76 Müll.; cf.:

    osmen, e quo s extritum,

    id. ib. 7, § 97: omen velut oremen, quod fit ore augurium, quod non avibus aliove modo fit, Fest. p 195 Müll.; perh. orig. osmen, for ausmen; root audio, that which is heard; hence, in gen.].
    I.
    Lit., any indication or action regarded as a foreboding, a foreboding, prognostic, sign, token, omen (class.; cf.

    prodigium): di te deaeque omnes faxint cum istoc omine,

    with your forebodings, Plaut. Most. 2, 2, 33:

    neque solum deorum voces Pythagoraei observaverunt, sed etiam hominum, quae vocant omina,

    Cic. Div. 1, 45. 102:

    ea quae divina testimonia vocant, ex responsis, oraculis, ominibus,

    Quint. 5, 7, 35: mi pater, inquit (filiola L. Pauli), Persa (catellus) periit. Tum ille Accipio, inquit, mea filia, omen, I take it as a good omen (of a victory over king Perses), Cic. Div. 1, 46, 103:

    ingens omen magni triumphi,

    Juv. 4, 125:

    qui discedens mecum ita locutus est, ut ejus oratio omen fati videretur,

    Cic. Phil. 9, 4, 9:

    quibus Antonius (o di immortales, avertite et detestamini, quaeso hoc omen!) urbem se divisurum esse promisit,

    id. ib. 4, 4, 10; cf.:

    atque hoc quidem detestabile omen avertat Juppiter,

    id. ib. 11, 5, 11; id. Div. 2, 40, 83:

    exire malis ominibus,

    id. Sest. 33, 72:

    quam (rem) tu ipse ominibus optimis prosequeris,

    id. Fam. 3, 12, 2: cum bonis ominibus incipere, Liv. praef. fin.:

    i secundo omine,

    go in God's name, good luck attend you, Hor. C. 3, 11, 50:

    impios parrae recinentis omen Ducat,

    id. ib. 3, 27, 1:

    (Mater juvenem) Votis, ominibus et precibus vocat,

    id. ib. 4, 5, 13:

    quod di prius omen in ipsum convertant,

    Verg. A. 2, 190:

    quod acceperunt pro omine,

    Vulg. 3 Reg. 20, 33.—
    II.
    Transf.
    A.
    A solemn assurance. condition. eā lege atque omine, ut, etc., Ter. And. 1, 2, 29.—
    B.
    A solemn usage:

    hic sceptra accipere et primos attollere fasces Regibus omen erat,

    Verg. A. 7, 174.—
    C.
    Prima omina = nuptiae, as accompanied with auspices, Verg. A. 1, 346; cf.:

    Contineant nobis omina prima fidem,

    Prop. 3, 20, 24 (4, 20, 14 M.).

    Lewis & Short latin dictionary > omen

  • 18 osmen

    ōmen (old form osmen), ĭnis, n. [omen quod ex ore primum elatum est, osmen dictum, Varr. L. L. 6, § 76 Müll.; cf.:

    osmen, e quo s extritum,

    id. ib. 7, § 97: omen velut oremen, quod fit ore augurium, quod non avibus aliove modo fit, Fest. p 195 Müll.; perh. orig. osmen, for ausmen; root audio, that which is heard; hence, in gen.].
    I.
    Lit., any indication or action regarded as a foreboding, a foreboding, prognostic, sign, token, omen (class.; cf.

    prodigium): di te deaeque omnes faxint cum istoc omine,

    with your forebodings, Plaut. Most. 2, 2, 33:

    neque solum deorum voces Pythagoraei observaverunt, sed etiam hominum, quae vocant omina,

    Cic. Div. 1, 45. 102:

    ea quae divina testimonia vocant, ex responsis, oraculis, ominibus,

    Quint. 5, 7, 35: mi pater, inquit (filiola L. Pauli), Persa (catellus) periit. Tum ille Accipio, inquit, mea filia, omen, I take it as a good omen (of a victory over king Perses), Cic. Div. 1, 46, 103:

    ingens omen magni triumphi,

    Juv. 4, 125:

    qui discedens mecum ita locutus est, ut ejus oratio omen fati videretur,

    Cic. Phil. 9, 4, 9:

    quibus Antonius (o di immortales, avertite et detestamini, quaeso hoc omen!) urbem se divisurum esse promisit,

    id. ib. 4, 4, 10; cf.:

    atque hoc quidem detestabile omen avertat Juppiter,

    id. ib. 11, 5, 11; id. Div. 2, 40, 83:

    exire malis ominibus,

    id. Sest. 33, 72:

    quam (rem) tu ipse ominibus optimis prosequeris,

    id. Fam. 3, 12, 2: cum bonis ominibus incipere, Liv. praef. fin.:

    i secundo omine,

    go in God's name, good luck attend you, Hor. C. 3, 11, 50:

    impios parrae recinentis omen Ducat,

    id. ib. 3, 27, 1:

    (Mater juvenem) Votis, ominibus et precibus vocat,

    id. ib. 4, 5, 13:

    quod di prius omen in ipsum convertant,

    Verg. A. 2, 190:

    quod acceperunt pro omine,

    Vulg. 3 Reg. 20, 33.—
    II.
    Transf.
    A.
    A solemn assurance. condition. eā lege atque omine, ut, etc., Ter. And. 1, 2, 29.—
    B.
    A solemn usage:

    hic sceptra accipere et primos attollere fasces Regibus omen erat,

    Verg. A. 7, 174.—
    C.
    Prima omina = nuptiae, as accompanied with auspices, Verg. A. 1, 346; cf.:

    Contineant nobis omina prima fidem,

    Prop. 3, 20, 24 (4, 20, 14 M.).

    Lewis & Short latin dictionary > osmen

  • 19 triumphus

    triumphus (in the earliest per. written triumpus; v. the foll.; and cf. Cic. Or. 48, 160; Quint. 1, 5, 20; and the letter P), i, m. [cf. thriambos, a hymn in honor of Bacchus].
    I.
    TRIVMPE, an exclamation used in the solemn processions of the Arval brothers: ENOS MARMOR IVVATO. TRIVMPE, TRIVMPE, TRIVMPE, Carm. Fratr. Arv. ap. Inscr. Orell. 2270.—
    II.
    A solemn and magnificent entrance of a general into Rome after having obtained an important victory, a triumphal procession, triumph (cf. Smith, Antiq. 1163 sqq.):

    disseres de triumpho. Quid tandem habet iste currus? quid vincti ante currum duces! quid simulacra oppidorum? quid aurum? etc.,

    Cic. Pis. 25, 60; cf. Liv. 34, 52, 4; cf. id. 3, 29, 4:

    triumphum deportare,

    Cic. Off. 1, 22, 78:

    ne in triumpho duceretur,

    id. Tusc. 5, 40, 118:

    Gallos Caesar in triumphum ducit,

    Suet. Caes. 80:

    senatus cum triumphum Africano decerneret,

    id. Fin. 4, 9, 22:

    de classe populi Romani triumphum agere,

    id. Verr. 2, 5, 39, § 100; Liv. 45, 38, 11:

    triumphum ex Etruriā agere,

    id. 6, 7, 4: deportare triumphum ex provinciā, Nep. Cato, 2:

    Boiorum triumphi spem collegae reliquit,

    for a victory over the Boii, Liv. 33, 37, 10; cf.:

    Pharsalicae pugnae ne triumphum quidem egit,

    Cic. Phil. 14, 8, 23:

    per triumphum aliquem ducere,

    id. Verr. 2, 5, 26, § 67; Sall. H. 4, 61, 8 Dietsch:

    triumpho clarissimo urbem est invectus,

    Liv. 30, 45, 2:

    elephantos ducere in triumpho,

    Plin. 7, 43, 45, § 139: (res) justissimi triumphi, i. e. worthy of a triumph, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 3:

    qui (Pompeius) tot habet triumphos, quot orae sunt partesque terrarum,

    Cic. Balb. 4, 9:

    albi greges... Romanos ad templa deūm duxere triumphos,

    i. e. were carried before the processions, Verg. G. 2, 148.—The shout of the soldiery and the multitude on occasion of these triumphal processions was:

    Io triumphe,

    Hor. C. 4, 2, 49 and 50; id. Epod. 9, 21; 9, 23; cf. Liv. 45, 38, 12; Suet. Caes. 49; 51.—
    B.
    Trop., a triumph, victory:

    ut repulsam tuam triumphum suum duxerint,

    Cic. Vatin. 16, 39: luxuriae ( gen. subj.), Plin. 37, 2, 6, § 14:

    de se ipso,

    Just. 14, 4, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > triumphus

  • 20 triumpus

    triumphus (in the earliest per. written triumpus; v. the foll.; and cf. Cic. Or. 48, 160; Quint. 1, 5, 20; and the letter P), i, m. [cf. thriambos, a hymn in honor of Bacchus].
    I.
    TRIVMPE, an exclamation used in the solemn processions of the Arval brothers: ENOS MARMOR IVVATO. TRIVMPE, TRIVMPE, TRIVMPE, Carm. Fratr. Arv. ap. Inscr. Orell. 2270.—
    II.
    A solemn and magnificent entrance of a general into Rome after having obtained an important victory, a triumphal procession, triumph (cf. Smith, Antiq. 1163 sqq.):

    disseres de triumpho. Quid tandem habet iste currus? quid vincti ante currum duces! quid simulacra oppidorum? quid aurum? etc.,

    Cic. Pis. 25, 60; cf. Liv. 34, 52, 4; cf. id. 3, 29, 4:

    triumphum deportare,

    Cic. Off. 1, 22, 78:

    ne in triumpho duceretur,

    id. Tusc. 5, 40, 118:

    Gallos Caesar in triumphum ducit,

    Suet. Caes. 80:

    senatus cum triumphum Africano decerneret,

    id. Fin. 4, 9, 22:

    de classe populi Romani triumphum agere,

    id. Verr. 2, 5, 39, § 100; Liv. 45, 38, 11:

    triumphum ex Etruriā agere,

    id. 6, 7, 4: deportare triumphum ex provinciā, Nep. Cato, 2:

    Boiorum triumphi spem collegae reliquit,

    for a victory over the Boii, Liv. 33, 37, 10; cf.:

    Pharsalicae pugnae ne triumphum quidem egit,

    Cic. Phil. 14, 8, 23:

    per triumphum aliquem ducere,

    id. Verr. 2, 5, 26, § 67; Sall. H. 4, 61, 8 Dietsch:

    triumpho clarissimo urbem est invectus,

    Liv. 30, 45, 2:

    elephantos ducere in triumpho,

    Plin. 7, 43, 45, § 139: (res) justissimi triumphi, i. e. worthy of a triumph, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 3:

    qui (Pompeius) tot habet triumphos, quot orae sunt partesque terrarum,

    Cic. Balb. 4, 9:

    albi greges... Romanos ad templa deūm duxere triumphos,

    i. e. were carried before the processions, Verg. G. 2, 148.—The shout of the soldiery and the multitude on occasion of these triumphal processions was:

    Io triumphe,

    Hor. C. 4, 2, 49 and 50; id. Epod. 9, 21; 9, 23; cf. Liv. 45, 38, 12; Suet. Caes. 49; 51.—
    B.
    Trop., a triumph, victory:

    ut repulsam tuam triumphum suum duxerint,

    Cic. Vatin. 16, 39: luxuriae ( gen. subj.), Plin. 37, 2, 6, § 14:

    de se ipso,

    Just. 14, 4, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > triumpus

См. также в других словарях:

  • Solemn — Sol emn, a. [OE. solempne, OF. solempne, L. solemnis, solennis, sollemnis, sollennis; sollus all, entire + annus a year; properly, that takes place every year; used especially of religious solemnities. Cf. {Silly}, {Annual}.] 1. Marked with… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • solemn — SOLÉMN, Ă, solemni, e, adj. (Adesea adverbial) 1. Care are loc după un anumit ceremonial; cu fast, sărbătoresc. 2. Important; grav, serios. ♦ Desăvârşit; intens, profund. ♦ Sfânt, sacru. ♦ Măreţ, grandios, maiestuos. 3. (Despre acte juridice)… …   Dicționar Român

  • solemn — sol‧emn [ˈsɒləm ǁ ˈsɑː ] adjective 1. solemn and binding LAW an agreement that is solemn and binding is recognized in law: • Only on the basis of a solemn and binding undertaking did they allow the purchase to proceed. 2. solemn… …   Financial and business terms

  • solemn — [säl′əm] adj. [ME solemne < OFr < L sollemnis, sollennis, yearly, annual, hence religious, solemn (from assoc. with annual religious festivals) < sollus, all, entire < Oscan, akin to L salvus (see SAFE) + ? annus, year] 1. a) observed …   English World dictionary

  • solemn — I adjective august, awe inspiring, awesome, ceremonial, ceremonious, devotional, devout, earnest, formal, funereal, gloomy, grave, gravis, grim, hallowed, holy, imposing, impressive, majestic, meditative, mirthless, mournful, pensive, quiet,… …   Law dictionary

  • solemn — [adj1] quiet, serious austere, brooding, cold sober*, deliberate, dignified, downbeat, earnest, funereal, glum, grave, heavy, intense, matter of life and death*, moody, no fooling*, no nonsense*, pensive, portentous, reflective, sedate, sober,… …   New thesaurus

  • solemn — англ. [со/лэм] solemnis лат. [соле/мнис] solenne ит. [соле/ннэ] торжественный …   Словарь иностранных музыкальных терминов

  • solemn — late 13c., from O.Fr. solempne (Fr. solennel), from L. sollemnis formal, ceremonial, traditional, perhaps related to sollus whole (see SAFE (Cf. safe) (adj.) …   Etymology dictionary

  • solemn — 1 *ceremonial, ceremonious, formal, conventional Analogous words: liturgical, ritualistic (see corresponding nouns at FORM): *full, complete, plenary: imposing, august, majestic, magnificent (see GRAND) 2 *serious, grave, somber, sedate, earnest …   New Dictionary of Synonyms

  • solemn — ► ADJECTIVE 1) formal and dignified. 2) not cheerful; serious. 3) deeply sincere. DERIVATIVES solemnly adverb. ORIGIN originally in the sense «associated with religious rites»: from Latin sollemnis customary, celebrated at a fixed date …   English terms dictionary

  • solemn — 01. Her grandfather is a very [solemn] man who almost never smiles. 02. The Veterans Day ceremonies were a very [solemn] occasion. 03. The guests watched [solemnly] as the funeral procession began. 04. Brock made a [solemn] promise to his… …   Grammatical examples in English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»