Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

deponent

  • 1 for

    , fari, fatus
    (deponent) say, speak, talk about

    Latin-English dictionary of medieval > for

  • 2 demereo

    dē-mĕrĕo, ŭi, ĭtum, 2, v. a.
    I.
    With acc. rei, to merit, deserve a thing (ante-and post-class., and very rare):

    aliquid mercedis domino,

    Plaut. Ps. 4, 7, 90:

    grandem pecuniam,

    Gell. 1, 8, 3:

    demeritae laetitiae,

    Plaut. Ps. 2, 4, 14.—
    II.
    (Since the Aug. per.) With acc. pers., to deserve well of, to oblige:

    avunculum magnopere,

    Suet. Aug. 8:

    nec tibi sit servos demeruisse pudor,

    Ov. A. A. 2, 252:

    crimine te potui demeruisse meo,

    id. Her. 2, 28:

    matrona amoenitate aliqua demerenda erit,

    Col. 1, 4, 8. In this signif. usually in the deponent form, dē-mĕrĕor (not ante-Aug.): ut pleniori obsequio demererer amantissimos meos, Quint. prooem. § 3; so,

    Pompeium et Caesarem, quorum nemo alterum offendere audebat, nisi ut alterum demereretur, simul provocavit,

    lay under obligation, Sen. Ep. 104, 33; id. Ben. 1, 2, 5:

    demerendi beneficio tam potentem civitatem occasio,

    Liv. 3, 18:

    in Regulo demerendo,

    Plin. Ep. 4, 2, 4; Suet. Vit. 2; id. Oth. 4; Quint. 9, 2, 29; Tac. A. 15, 21 al.

    Lewis & Short latin dictionary > demereo

  • 3 demereor

    dē-mĕrĕo, ŭi, ĭtum, 2, v. a.
    I.
    With acc. rei, to merit, deserve a thing (ante-and post-class., and very rare):

    aliquid mercedis domino,

    Plaut. Ps. 4, 7, 90:

    grandem pecuniam,

    Gell. 1, 8, 3:

    demeritae laetitiae,

    Plaut. Ps. 2, 4, 14.—
    II.
    (Since the Aug. per.) With acc. pers., to deserve well of, to oblige:

    avunculum magnopere,

    Suet. Aug. 8:

    nec tibi sit servos demeruisse pudor,

    Ov. A. A. 2, 252:

    crimine te potui demeruisse meo,

    id. Her. 2, 28:

    matrona amoenitate aliqua demerenda erit,

    Col. 1, 4, 8. In this signif. usually in the deponent form, dē-mĕrĕor (not ante-Aug.): ut pleniori obsequio demererer amantissimos meos, Quint. prooem. § 3; so,

    Pompeium et Caesarem, quorum nemo alterum offendere audebat, nisi ut alterum demereretur, simul provocavit,

    lay under obligation, Sen. Ep. 104, 33; id. Ben. 1, 2, 5:

    demerendi beneficio tam potentem civitatem occasio,

    Liv. 3, 18:

    in Regulo demerendo,

    Plin. Ep. 4, 2, 4; Suet. Vit. 2; id. Oth. 4; Quint. 9, 2, 29; Tac. A. 15, 21 al.

    Lewis & Short latin dictionary > demereor

  • 4 depono

    dē-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3 ( perf. deposivi, Plaut. Curc. 4, 3, 4:

    deposivit,

    id. Most. 2, 1, 35; Catull. 34, 8; inf. perf. deposisse, Verg. Cat. 8, 16; part. sync. depostus, Lucil. ap. Non. 279, 19, v. pono), v. a., to lay away, to put or place aside; to lay, put, or set down; to lay, place, set, deposit (freq. in all periods and sorts of writing).—Constr. with acc. alone; or acc. and locative or abl. with or without a prep.; or acc. and adv. of place where, or apud and personal name; rare and doubtful with in and acc. (cf. Krebs, Antibarb. p. 340 sq.). —
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    caput deponit, condormiscit,

    Plaut. Curc. 2, 3, 81; cf.:

    caput terrae,

    Ov. Am. 3, 5, 20:

    corpora (pecudes),

    Lucr. 1, 259; cf.:

    corpora sub ramis arboris,

    Verg. A. 7, 108:

    fessum latus sub lauru,

    Hor. Od. 2, 7, 19:

    mentum in gremiis mimarum,

    Cic. Phil. 13, 11, 24 et saep.:

    onus,

    Cic. Rosc. Am. 4, 10; id. Sull. 23, 65; Front. Strat. 1, 5, 3 al.; cf.:

    onera jumentis,

    Caes. B. C. 1, 80, 2:

    arma,

    id. B. G. 4, 32 fin.; id. B. C. 3, 10, 9; Liv. 5, 2 al.; cf.:

    depositis in contubernio armis,

    Caes. B. C. 3, 76, 2:

    arma umeris,

    Verg. A. 12, 707:

    anulos aureos et phaleras,

    Liv. 9, 46:

    coronam, and, shortly after, coronam Romae in aram Apollinis,

    id. 23, 11:

    ungues et capillos,

    i. e. to cut off, Petr. 104, 6; cf.

    comas (for which, shortly before, secuit capillos),

    Mart. 5, 48, 6:

    crinem,

    Tac. H. 4, 61 et saep.:

    argenti pondus defossā terrā,

    Hor. S. 1, 1, 42:

    semina vel scrobe vel sulco,

    to deposit in the earth, to plant, Col. 5, 4, 2; and:

    stirpem vitis aut oleae,

    id. 1, 1, 5:

    malleolum in terram,

    id. 3, 10, 19:

    plantas sulcis,

    Verg. G. 2, 24 et saep.: exercitum in terram (for exponere), to land, Just. 4, 5, 8:

    hydriam de umero,

    Vulg. Gen. 21, 46.— Poet. of bearing, bringing forth (as the putting off of a burden): (Latonia) quam mater prope Deliam Deposivit olivam, Catull. 34, 8; cf.:

    onus naturae,

    Phaedr. 1, 18, 5; 1, 19, 4; to lay as a stake, wager: Dam. Ego hanc vitulam... Depono. Men. De grege non ausim quicquam deponere tecum... verum pocula ponam Fagina, Verg. E. 3, 31 sq.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., to lay up, lay aside, put by, deposit anywhere; to give in charge to, commit to the care of intrust to any one:

    non semper deposita reddenda: si gladium quis apud te sana mente deposuerit, repetat insaniens: reddere peccatum sit, etc.,

    Cic. Off. 3, 25, 95; so,

    aliquid apud aliquem,

    Plaut. Bac. 2, 3, 72; Cic. Fam. 5, 20, 2; id. Verr. 2, 4, 12, § 29; Caes. B. C. 3, 108 fin.; Quint. 5, 13, 49; 9, 2, 92; Tac. H. 1, 13; Liv. 38, 19, 2 et saep.; cf.:

    obsides apud eos,

    Caes. B. G. 7, 63 al.:

    praedam in silvis,

    id. ib. 6, 41; cf.:

    pecuniam in templo,

    Liv. 44, 25:

    pecunias in publica fide,

    id. 24, 18 fin.;

    also: liberos, uxores suaque omnia in silvas,

    Caes. B. G. 4, 19 (dub.—al. in sylvis; id. B. C. 1, 23, 4 the true reading is in publico):

    impedimenta citra flumen Rhenum,

    id. B. G. 2, 29, 4:

    saucios,

    id. B. C. 3, 78, 1 and 5 et saep.:

    pretium in deposito habendum,

    in charge, Dig. 36, 3, 5 fin.:

    si pro deposito apud eum fuerit,

    ib. 33, 8, 8, § 5.—
    2. a.
    To put or bring down, lay upon the ground:

    scio quam rem agat: ut me deponat vino, etc.,

    to make drunk, Plaut. Aul. 3, 6, 39.—
    b.
    Hence (because it was the custom to take a person who had just died out of bed and lay him on the ground), meton.: depositus, dead, just dead:

    jam prope depositus, certe jam frigidus,

    Ov. Pont. 2, 2, 47:

    depositum nec me qui fleat ullus erit,

    id. Tr. 3, 3, 40:

    DEPOSITVS IN PACE,

    Inscr. Orell. 5014; cf. ib. 4874.—As subst.:

    depositus meus,

    Petr. 133, 4.—
    c.
    Also, because the hopelessly sick were often laid on the earth, dying, given up, despaired of: jam tum depostu' bubulcus Expirans animam pulmonibus aeger agebat, Lucil. ap. Non. 279, 19:

    deponere est desperare, unde et depositi desperati dicuntur,

    Non. 279, 30: depositus modo sum anima, vita sepultus, Caecil. ap. Non. 279 (Com. v. 121 Rib.):

    ut depositi proferret fata parentis,

    Verg. A. 12, 395 Serv.: texere paludes Depositum, Fortuna, tuum, Lucan. 2, 72;

    and transf.: mihi videor magnam et maxime aegram et prope depositam reip. partem suscepisse,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 5.—
    3.
    In post-Aug. lang. esp. freq. in the jurists, of buildings, etc., to pull down, take down, demolish, overthrow:

    aedificium vel arboris ramos,

    Dig. 8, 2, 17 (shortly after, qui tollit aedificium vel deprimit); so id. 8, 2, 31; 41, 3, 23 fin. et saep.:

    deposita arx,

    Stat. S. 1, 4, 91:

    statuas,

    pull down, Spart. Sev. 14: tabulas, destroy, Capit. Max. duob. 12:

    adversarios tuos,

    Vulg. Exod. 15, 7. —
    II.
    Trop.
    A.
    With a predominant notion of putting away, removing, etc., to lay down, lay aside, give up, resign, get rid of:

    studia de manibus,

    Cic. Ac. 1, 1, 3:

    ex memoria insidias,

    id. Sull. 6, 18:

    in sermone et suavitate alicujus omnes curas doloresque deponere,

    id. Fam. 4, 6, 2:

    petitoris personam capere, accusatoris deponere,

    id. Quint. 13 fin.; so,

    contentionem,

    Liv. 4, 6; cf.

    certamina,

    id. ib.;

    and, bellum,

    Ov. M. 8, 47; Tac. H. 2, 37;

    opp. incipere,

    Sall. J. 83, 1;

    opp. coepisse,

    Liv. 31, 1;

    and with omittere,

    id. 31, 31 fin.:

    deponere amicitias, suscipere inimicitias,

    Cic. Lael. 21, 77:

    invidiam,

    id. Agr. 2, 26, 69:

    simultates,

    id. Planc. 31, 76:

    maerorem et luctum,

    id. Phil. 14, 13:

    omnem spem contentionis,

    Caes. B. G. 5, 19:

    consilium adeundae Syriae,

    id. B. C. 3, 103:

    imperium,

    id. B. G. 7, 33 fin.; id. B. C. 2, 32, 9; Cic. N. D. 2, 4, 11; Liv. 2, 28 al.; cf.

    provinciam,

    Cic. Pis. 2, 5; id. Fam. 5, 2, 3;

    dictaturam,

    Quint. 3, 8, 53; 5, 10, 71:

    nomen,

    Suet. Ner. 41; Ov. M. 15, 543:

    famem,

    id. F. 6, 530; cf.:

    sitim in unda vicini fontis,

    i. e. to quench, id. M. 4, 98:

    morbos,

    Plin. 7, 50, 51:

    animam,

    i. e. to die, Nep. Hann. 1.—
    B.
    To depose from an office (late Lat.):

    te de ministerio tuo,

    Vulg. Is. 22, 19.—
    C.
    (Acc. to no. I. B.) To deposit, intrust, commit to, for safe-keeping: populi Romani jus in vestra fide ac religione depono, Cic. Caecin. 35 fin.:

    aliquid rimosa in aure,

    Hor. S. 2, 6, 46:

    aliquid tutis auribus,

    id. Od. 1, 27, 18:

    eo scortum,

    Tac. H. 1, 13.—Hence, dēpō-nens, entis, P. a., subst. (sc. verbum, lit., a verb that lays aside its proper pass. signif.), in the later grammar. a verb which, in a pass. form, has an act. meaning; deponent, Charis. p. 143 P.; Diom. p. 327 ib.; Prisc. p. 787 ib. sq. et saep.— dēpŏsĭtus, a, um, P. a., and esp. as subst. dēpŏsĭtum, i, n., any thing deposited or intrusted for safe-keeping, etc., a deposit, trust:

    reddere depositum,

    Cic. Off. 1, 10, 31:

    si depositum non infitietur amicus,

    Juv. 13, 60; cf. Dig. 36, 3, 5 al.:

    contempto Domino negaverit proximo suo depositum,

    Vulg. Lev. 6, 2; 1 Tim. 6, 20 al.

    Lewis & Short latin dictionary > depono

  • 5 dispertio

    dis-pertĭo (in many MSS. also dis-partio, Liv. 3, 10, 9; Nep. Eum. 2), īvi or ii, ītum, 4 ( arch. inf. pass.:

    dispertirier,

    Plaut. Ps. 1, 5, 26), v. a. [partio], to distribute, divide (class.).
    I.
    Lit.:

    dispertiti viri, dispertiti ordines,

    Plaut. Am. 1, 1, 65:

    funditores inter manipulos,

    Sall. J. 49 fin.:

    auxiliarios equites tribunis legionum in utrumque latus,

    id. ib. 46, 7:

    (conjuratos) municipiis,

    Cic. Cat. 4, 4, 7:

    exercitum per oppida,

    Liv. 29, 1 et saep.:

    opsonium hic bifariam,

    Plaut. Aul. 2, 4, 3; cf. id. ib. 2, 5, 5:

    secundam mensam servis,

    Nep. Ages. 8, 4:

    epulas trifariam, in jentacula et prandia, etc.,

    Suet. Vit. 13:

    pecuniam judicibus,

    Cic. Clu. 25, 69: dispartiantur patris bona pari ter, Afran. Ap. Non. 374, 33:

    portas et proxuma loca tribunis,

    to assign as posts to be guarded, Sall. J. 59, 1 et saep.— Pass., with mid. Force:

    Etiam dispertimini?

    won't you part yet? Plaut. Curc. 1, 3, 33.—
    II.
    Trop. (mostly in Cic.): ea quae ad mortales pertinent, quadrifariam dispertierim, in homines, in loca, in tempora, in res, Varr. Ap. Non. 92, 16; cf. Cic. De Or. 1, 42, 190; 3, 29, 114; id. Brut. 44, 162: Romani homines, qui tempora voluptatis laborisque dispertiunt, id. Mur. 35 fin.:

    cum aliquo dispertitum officium est in aliqua re,

    id. Fam. 5, 2:

    Ceres et Libera, a quibus initia vitae atque victus, hominibus et civitatibus data ac dispertita esse dicuntur,

    id. Verr. 2, 5, 72:

    tot in curas dispertiti eorum animi erant,

    Liv. 22, 7, 10.— Also deponent form, dis-pertion( - partior), īri:

    jurisconsulti saepe quod positum est in una cognitione, id in infinita dispertiuntur,

    Cic. Leg. 2, 19, 47:

    administrationem inter se,

    Liv. 3, 10, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > dispertio

  • 6 dispertion

    dis-pertĭo (in many MSS. also dis-partio, Liv. 3, 10, 9; Nep. Eum. 2), īvi or ii, ītum, 4 ( arch. inf. pass.:

    dispertirier,

    Plaut. Ps. 1, 5, 26), v. a. [partio], to distribute, divide (class.).
    I.
    Lit.:

    dispertiti viri, dispertiti ordines,

    Plaut. Am. 1, 1, 65:

    funditores inter manipulos,

    Sall. J. 49 fin.:

    auxiliarios equites tribunis legionum in utrumque latus,

    id. ib. 46, 7:

    (conjuratos) municipiis,

    Cic. Cat. 4, 4, 7:

    exercitum per oppida,

    Liv. 29, 1 et saep.:

    opsonium hic bifariam,

    Plaut. Aul. 2, 4, 3; cf. id. ib. 2, 5, 5:

    secundam mensam servis,

    Nep. Ages. 8, 4:

    epulas trifariam, in jentacula et prandia, etc.,

    Suet. Vit. 13:

    pecuniam judicibus,

    Cic. Clu. 25, 69: dispartiantur patris bona pari ter, Afran. Ap. Non. 374, 33:

    portas et proxuma loca tribunis,

    to assign as posts to be guarded, Sall. J. 59, 1 et saep.— Pass., with mid. Force:

    Etiam dispertimini?

    won't you part yet? Plaut. Curc. 1, 3, 33.—
    II.
    Trop. (mostly in Cic.): ea quae ad mortales pertinent, quadrifariam dispertierim, in homines, in loca, in tempora, in res, Varr. Ap. Non. 92, 16; cf. Cic. De Or. 1, 42, 190; 3, 29, 114; id. Brut. 44, 162: Romani homines, qui tempora voluptatis laborisque dispertiunt, id. Mur. 35 fin.:

    cum aliquo dispertitum officium est in aliqua re,

    id. Fam. 5, 2:

    Ceres et Libera, a quibus initia vitae atque victus, hominibus et civitatibus data ac dispertita esse dicuntur,

    id. Verr. 2, 5, 72:

    tot in curas dispertiti eorum animi erant,

    Liv. 22, 7, 10.— Also deponent form, dis-pertion( - partior), īri:

    jurisconsulti saepe quod positum est in una cognitione, id in infinita dispertiuntur,

    Cic. Leg. 2, 19, 47:

    administrationem inter se,

    Liv. 3, 10, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > dispertion

  • 7 doleo

    dŏlĕo, ŭi, ĭtum (doliturus, Liv. 39, 43 fin.; Prop. 1, 15, 27; Verg. A. 11, 732; Hor. Epod. 15, 11; id. S. 1, 2, 112; 1, 10, 89; Ov. M. 9, 257 al.; cf. also under
    ), 2, v.
    n. and a. [perh. root in Sansc. dar-, dal-, to tear apart; cf. Gr. derô, to flay; Ger. zehren, to consume; Eng. tear].
    I.
    Corporeally, to feel pain, suffer pain, be in pain, to ache:

    nequeo caput Tollere, ita dolui, itaque ego nunc doleo, etc.,

    Plaut. Truc. 2, 6, 45; id. Aul. 3, 1, 5:

    doleo ab animo, doleo ab oculis, doleo ab aegritudine,

    id. Cist. 1, 1, 62:

    si cor dolet, et si jecur, aut pulmones, aut praecordia,

    Cato R. R. 157, 7; cf.:

    pes, oculi, caput, latera, pulmones,

    Cic. Tusc. 2, 19, 44:

    caput,

    Plaut. Am. 5, 1, 7; cf.:

    caput a sole,

    Plin. 24, 5, 10, § 15:

    renes,

    Plaut. Curc. 2, 1, 21:

    hirae omnes,

    id. ib. 23:

    oculi,

    id. Most. 4, 2, 10:

    pes aegri,

    Lucr. 3, 111:

    dens,

    Plin. 20, 21, 84, § 224:

    uterum,

    Plaut. Aul. 4, 7, 10 et saep.:

    misero nunc malae dolent,

    id. Am. 1, 1, 252; cf. Ter. Phorm. 5, 8, 64:

    non metuo, ne quid mihi doleat, quod ferias,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 54.—Esp., of the pangs of childbirth:

    Lucina dolentibus Juno dicta puerperis,

    Cat. 34, 13.—With acc. of part affected (late Lat.):

    graviter oculos dolui,

    Front. ad Amic. 16: doluisse te inguina cognosco, Marc. Aur. Ep. ad M. Caes. 5, 19, 34.— Impers.: mihi dolet, quom ego vapulo, Plaut. Ep. 1, 2, 44; cf. id. Poen. 1, 1, 22:

    si stimulos pugnis caedis, manibus plus dolet,

    id. Truc. 4, 2, 55.
    II.
    Mentally.
    A.
    Of personal subjects, to grieve for, deplore, lament, be sorry for, be afflicted at or on account of any thing (so most freq. and class.).
    (α).
    With acc.:

    meum casum luctumque doluerunt,

    Cic. Sest. 69, 145; so,

    casum,

    id. Vatin. 13, 31; Sall. C. 40, 2:

    Dionis mortem,

    Cic. Cael. 10, 24:

    vicem alicujus,

    id. Verr. 2, 1, 44; id. Att. 6, 3, 4; 8, 2, 2; 8, 15 fin.; Tac. H. 1, 29 al.: injurias alicujus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12 fin.:

    aliquid,

    Cic. Tusc. 3, 32 fin.; id. Fl. 24; Verg. A. 1, 9; Hor. S. 1, 2, 112 et saep. —
    (β).
    With acc. and inf.:

    inferiores non dolere (debent), se a suis superari,

    Cic. Lael. 20; id. Att. 6, 3, 4; Caes. B. G. 3, 2, 5; id. B. C. 1, 64, 2; Suet. Aug. 16 al.; Lucr. 3, 900; Verg. A. 4, 434; Ov. M. 2, 352 et saep. —With simple inf.:

    vinci,

    Hor. C. 4, 4, 62. —
    (γ).
    With abl.:

    laetari bonis rebus et dolere contrariis,

    Cic. Lael. 13, 47:

    qua (epistola) lecta de Atticae febricula valde dolui,

    id. Att. 12, 1, 2:

    delicto (opp. gaudere correctione),

    id. Lael. 24 fin.:

    laude aliena,

    id. Fam. 5, 8, 2:

    clade accepta,

    Liv. 5, 11:

    injuriis civitatis suae,

    id. 29, 21:

    dolore alicujus,

    Verg. A. 1, 669:

    mea virtute,

    Hor. Epod. 15, 11:

    laeso Metello,

    id. S. 2, 1, 67:

    quibus negatis,

    id. ib. 1, 1, 75:

    successu,

    Ov. M. 6, 130:

    Hercule deo,

    id. ib. 9, 257:

    rapto Ganymede,

    id. F. 6, 43 et saep.—
    (δ).
    With de or ex:

    de Hortensio te certo scio dolere,

    Cic. Att. 6, 6, 2; Hor. Ep. 1, 14, 7; Ov. M. 7, 831; id. Tr. 4, 10, 84 al.:

    quo gravius homines ex commutatione rerum doleant,

    Caes. B. G. 1, 14, 5; cf.:

    tum ex me doluisti,

    Cic. Fam. 16, 21, 3; and:

    EX QVO (sc. filio) NIHIL VNQVAM DOLVIT NISE CVM IS NON FVIT,

    Inscr. Orell. 4609.—
    (ε).
    With quod, quia, or si:

    doluisse se, quod populi Romani beneficium sibi extorqueretur,

    Caes. B. C. 1, 9, 2; Ov. M. 5, 24; cf. Cic. Brut. 1, 5: doleo, quia doles et angere, Luccei. ap. Cic. Fam. 5, 14, 2:

    doliturus, si placeant spe deterius nostra,

    Hor. S. 1, 10, 89; cf. Cic. Planc. 1.—
    (ζ).
    Absol.:

    ah! nescis quam doleam,

    Ter. Heaut. 5, 1, 61:

    et desperant et dolent et novissime oderunt,

    Quint. 2, 4, 10; 9, 1, 23; 9, 2, 26; Verg. A. 6, 733; Hor. Ep. 1, 6, 12 et saep.:

    pars dolere pro gloria imperi,

    Sall. J. 39, 1 Kritz.; cf. Sen. Cons. ad Helv. 17.—So, dolentes, the mourners, Ov. M. 10, 142.—
    B.
    Of subjects not personal, to pain one (rare and mostly ante-class.).
    (α).
    With dat.:

    animus mihi dolet,

    Plaut. Merc. 2, 3, 54; Phr. Caput mihi condoluit. Str. Quid mihi futurum'st, quoi duae ancillae dolent, i. e. are a painful subject, id. Truc. 2, 8, 3:

    dolet illud huic quod, etc.,

    id. Capt. 1, 2, 49; id. Mil. 4, 8, 15; Ter. Eun. 1, 2, 13; id. Ad. 2, 4, 8; Cic. de Or. 1, 53 fin.; Sall. J. 84, 1.— Impers., it pains me, I am grieved, I grieve.
    (α).
    With dat.: CONDISCES (i. e. condiscens = condiscipulus) CVI DOLET PRO AFRICANO, Corp. Inscr. L. 1, 2258 a:

    mihi dolebit, non tibi, si quid ego stulte fecero,

    Plaut. Men. 2, 3, 84; Ter. Phorm. 1, 3, 10; Caecil. ap. Cic. Cael. 16, 37; cf.

    prov.: cui dolet meminit, Anglice,

    the burnt child dreads the fire, Cic. Mur. 20, 42.—
    (β).
    With acc. personae:

    frigida Eoo me dolet aura gelu,

    Prop. 1, 16, 24.—
    (γ).
    Absol.:

    dolet (sc. mihi) dictum,

    Ter. Eun. 3, 1, 40:

    nec dolent prava,

    Sen. Tranq. An. 2.—
    Pass. as deponent:

    DE QVA NIHIL ALIVD DOLITVS EST (vir) NISI MORTEM,

    Inscr. Grut. 793, 4, and 794, 2:

    DOLEATVR,

    ib. 676, 11.—Hence, dŏlens, entis, P. a., causing pain, painful:

    nil dolentius,

    Ov. M. 4, 246.—More freq., adv.: dŏlen-ter, painfully, with pain, with sorrow:

    dolenter hoc dicam potius quam contumeliose,

    Cic. Phil. 8, 7, 22; id. de Or. 2, 52, 211; id. Or. 38; id. Vatin. 4 fin.; Planc. ap. Cic. Fam. 8, 24, 6; Plin. Ep. 1, 5, 4 al.— Comp., Cic. Sest. 6, 14.— Sup. does not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > doleo

  • 8 elucubro

    ē-lūcubro, āvi, ātum, 1, v. a. ( elucu-bror, deponent:

    epistolam, quam eram elucubratus,

    Cic. Att. 7, 19), to compose by lamplight, i. e. at night, with great labor, Cic. Brut. 90 fin.; Tac. Or. 9; Col. 10 praef. fin.

    Lewis & Short latin dictionary > elucubro

  • 9 elucubror

    ē-lūcubro, āvi, ātum, 1, v. a. ( elucu-bror, deponent:

    epistolam, quam eram elucubratus,

    Cic. Att. 7, 19), to compose by lamplight, i. e. at night, with great labor, Cic. Brut. 90 fin.; Tac. Or. 9; Col. 10 praef. fin.

    Lewis & Short latin dictionary > elucubror

  • 10 excalceati

    ex-calcĕo ( - calcĭo), āvi, ātum, 1, v. a. (the deponent form, v. below), to take off the shoes.
    I.
    In gen.:

    petiit, ut sibi pedes praeberet excalciandos,

    Suet. Vit. 2.—More freq. with a personal object and in the part. perf.:

    excalciatus cursitare,

    unshod, barefoot, Suet. Vesp. 8; Mart. 12, 88; cf. mid. in the verb. finit.:

    neque umquam aut nocte aut die excalcearetur aut discingeretur,

    Vell. 2, 41 fin.; and as a verb. dep.: ut nemo se excalceatur, Varr. ap. Non. 478, 16.—
    II.
    In partic., of tragedians, to relieve of the cothurni, Sen. Ep. 76, 23.— Hence, excalceāti, ōrum, m., pantomimists (opp. to the tragic actors, who wore cothurni, and the comic, who wore socci), Sen. Ep. 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > excalceati

  • 11 excalceo

    ex-calcĕo ( - calcĭo), āvi, ātum, 1, v. a. (the deponent form, v. below), to take off the shoes.
    I.
    In gen.:

    petiit, ut sibi pedes praeberet excalciandos,

    Suet. Vit. 2.—More freq. with a personal object and in the part. perf.:

    excalciatus cursitare,

    unshod, barefoot, Suet. Vesp. 8; Mart. 12, 88; cf. mid. in the verb. finit.:

    neque umquam aut nocte aut die excalcearetur aut discingeretur,

    Vell. 2, 41 fin.; and as a verb. dep.: ut nemo se excalceatur, Varr. ap. Non. 478, 16.—
    II.
    In partic., of tragedians, to relieve of the cothurni, Sen. Ep. 76, 23.— Hence, excalceāti, ōrum, m., pantomimists (opp. to the tragic actors, who wore cothurni, and the comic, who wore socci), Sen. Ep. 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > excalceo

  • 12 excalcio

    ex-calcĕo ( - calcĭo), āvi, ātum, 1, v. a. (the deponent form, v. below), to take off the shoes.
    I.
    In gen.:

    petiit, ut sibi pedes praeberet excalciandos,

    Suet. Vit. 2.—More freq. with a personal object and in the part. perf.:

    excalciatus cursitare,

    unshod, barefoot, Suet. Vesp. 8; Mart. 12, 88; cf. mid. in the verb. finit.:

    neque umquam aut nocte aut die excalcearetur aut discingeretur,

    Vell. 2, 41 fin.; and as a verb. dep.: ut nemo se excalceatur, Varr. ap. Non. 478, 16.—
    II.
    In partic., of tragedians, to relieve of the cothurni, Sen. Ep. 76, 23.— Hence, excalceāti, ōrum, m., pantomimists (opp. to the tragic actors, who wore cothurni, and the comic, who wore socci), Sen. Ep. 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > excalcio

  • 13 focillo

    fŏcillo ( fŏcĭlo), āvi, ātum, 1, v. a., and fŏcillor, ātus, 1, v. dep. [focus], to revive or refresh by warmth, to resuscitate one who is faint or nearly dead:

    ipse paucis diebus aegre focilatus decessit,

    Plin. Ep. 3, 14, 4; 3, 16, 12.—
    II.
    Trop., to cherish (very rare):

    pudet me sic tecum loqui et tam levibus remediis te focillare,

    Sen. Ep. 13 fin.:

    societatem,

    Suet. Aug. 17.—In the deponent form: suum quisque diversi commodum focillantur, foster, cherish, Varr. ap. Non. 481, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > focillo

  • 14 focillor

    fŏcillo ( fŏcĭlo), āvi, ātum, 1, v. a., and fŏcillor, ātus, 1, v. dep. [focus], to revive or refresh by warmth, to resuscitate one who is faint or nearly dead:

    ipse paucis diebus aegre focilatus decessit,

    Plin. Ep. 3, 14, 4; 3, 16, 12.—
    II.
    Trop., to cherish (very rare):

    pudet me sic tecum loqui et tam levibus remediis te focillare,

    Sen. Ep. 13 fin.:

    societatem,

    Suet. Aug. 17.—In the deponent form: suum quisque diversi commodum focillantur, foster, cherish, Varr. ap. Non. 481, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > focillor

  • 15 focilo

    fŏcillo ( fŏcĭlo), āvi, ātum, 1, v. a., and fŏcillor, ātus, 1, v. dep. [focus], to revive or refresh by warmth, to resuscitate one who is faint or nearly dead:

    ipse paucis diebus aegre focilatus decessit,

    Plin. Ep. 3, 14, 4; 3, 16, 12.—
    II.
    Trop., to cherish (very rare):

    pudet me sic tecum loqui et tam levibus remediis te focillare,

    Sen. Ep. 13 fin.:

    societatem,

    Suet. Aug. 17.—In the deponent form: suum quisque diversi commodum focillantur, foster, cherish, Varr. ap. Non. 481, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > focilo

  • 16 pacifico

    pācĭfĭco, āvi, ātum, 1, v. a. (ante- and post-class.; also, pācĭfĭcor, ātus, v. dep.; v. in the foll., and cf. Prisc. p. 799 P.) [paxfacio], to make or conclude a peace (not in Cic. or Cæs.).
    I.
    Lit.:

    quo Metellus initio, Jugurthā pacificante, praesidium imposuerat,

    at the beginning of Jugurtha's negotiations for peace, Sall. J. 66, 2:

    legati pacificatum venerunt,

    Liv. 5, 23; cf. id. 7, 40; Vulg. Col. 1, 20.—
    (β).
    As a deponent:

    pacificari cum altero statuit,

    Just. 6, 1, 2:

    pacificatus cum Carthaginiensibus,

    id. 23, 1, 1: set satine tecum pacificatus sum, Antipho? have I quite made my peace with you? i. e. are you entirely reconciled? Plaut. Stich. 4, 1, 14.—
    II.
    Transf., in gen., to pacify, appease ( poet.):

    caelestes pacificasset,

    Cat. 68, 75:

    divos,

    Sil. 15, 423:

    mentem suam,

    to soothe, quiet, Sen. Agam. 224:

    aures Pieriis modis,

    Claud. in Ruf. 2, praef. 20.

    Lewis & Short latin dictionary > pacifico

  • 17 pacificor

    pācĭfĭco, āvi, ātum, 1, v. a. (ante- and post-class.; also, pācĭfĭcor, ātus, v. dep.; v. in the foll., and cf. Prisc. p. 799 P.) [paxfacio], to make or conclude a peace (not in Cic. or Cæs.).
    I.
    Lit.:

    quo Metellus initio, Jugurthā pacificante, praesidium imposuerat,

    at the beginning of Jugurtha's negotiations for peace, Sall. J. 66, 2:

    legati pacificatum venerunt,

    Liv. 5, 23; cf. id. 7, 40; Vulg. Col. 1, 20.—
    (β).
    As a deponent:

    pacificari cum altero statuit,

    Just. 6, 1, 2:

    pacificatus cum Carthaginiensibus,

    id. 23, 1, 1: set satine tecum pacificatus sum, Antipho? have I quite made my peace with you? i. e. are you entirely reconciled? Plaut. Stich. 4, 1, 14.—
    II.
    Transf., in gen., to pacify, appease ( poet.):

    caelestes pacificasset,

    Cat. 68, 75:

    divos,

    Sil. 15, 423:

    mentem suam,

    to soothe, quiet, Sen. Agam. 224:

    aures Pieriis modis,

    Claud. in Ruf. 2, praef. 20.

    Lewis & Short latin dictionary > pacificor

  • 18 populor

    pŏpŭlor, ātus, 1. v. dep., and pŏpŭlo, āre, v. a. [1. populus; prop. to spread or pour out in a multitude over a region; hence, transf. to the result], to lay waste, ravage, devastate, desolate; to spoil, plunder, pillage (class.; syn.: vasto, vexo, diripio).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form populor: Romanus exercitus insulam integram urit, populatur, vastat, Naev. ap. Non. 90, 29:

    noctu populabatur agros,

    Cic. Off. 1, 10, 33:

    Remorum agros,

    Caes. B. G. 5, 56:

    arva ferro populatur et igni,

    Luc. 2, 445; so,

    omnia igni ferroque populatus,

    Flor. 2, 17, 16:

    consules Aequos populantur,

    Liv. 3, 23 fin.
    (β).
    Form populo (in Cicero only in part. perf. pass.): patriam populavit meam, Pac. ap. Non. 39, 32: agrum populare coeperunt, Quadrig. ib. 471, 20:

    litora vestra Vi populat,

    Verg. A. 12, 263:

    Penates,

    id. ib. 1, 527. —In pass.:

    urbem Romanam deūm irā morbo populari,

    Liv. 3, 6; 3, 3 fin.:

    populata vexataque provincia,

    Cic. Verr. 2, 3, 52, § 122; cf.:

    Siculi nunc populati atque vexati,

    id. Div. in Caecil. 1, 2:

    arva Marte populata nostro,

    Hor. C. 3, 5, 23:

    populatis messibus,

    Plin. 8, 55, 81.—
    II.
    Transf., in gen., to destroy, ruin, spoil (mostly poet. and in the active form), Plaut. ap. Diom. p. 395 P.:

    populatque ingentem farris acervum Curculio,

    Verg. G. 1, 185:

    capillos,

    Ov. M. 2, 319:

    feris populandas tradere gentes,

    id. ib. 1, 249:

    populata tempora raptis Auribus,

    mutilated, deprived of, Verg. A. 6, 496:

    populatum exspuit hamum,

    robbed of the bait, Ov. Hal. 36.—In a deponent form:

    quisque suum populatus iter,

    Verg. A. 12, 525:

    iter,

    Sil. 3, 445:

    formam populabitur aetas,

    Ov. Med. Fac. 45:

    (ventus in Aetnā) Putria multivagis populatur flatibus antra,

    lays waste, Claud. Rapt. Pros. 1, 176.

    Lewis & Short latin dictionary > populor

  • 19 praesagio

    prae-sāgĭo, īvi, 4 (in the deponent form:

    animus plus praesagitur mali,

    presages, Plaut. Bacch. 4, 4, 28), v. a.
    I.
    Lit., to feel or perceive beforehand, to have a presentiment of a thing (class.):

    sagire, sentire acute est. Is igitur, qui ante sagit quam oblata res est, dicitur praesagire, id est futura ante sentire,

    Cic. Div. 1, 31, 65; cf.: praesagire est praedivinare, praesipere: sagax enim est acutus et sollers, Paul. ex Fest. p. 223 Müll.:

    praesagibat mihi animus, frustra me ire,

    Plaut. Aul. 2, 2, 1:

    hoc ipsum praesagiens animo,

    Liv. 30, 20; Prop. 3, 11 (4, 10), 5:

    aliquid in futurum,

    Cels. 2, 2:

    equi praesagiunt pugnam,

    Plin. 8, 42, 64, § 157.—
    II.
    Transf., to forebode, foreshow, predict, presage (syn.: vaticinor, divino): exiguitas copiarum recessum praesagiebat, foretold to me, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 1:

    galli canendo Boeotiis praesagivere victoriam,

    Plin. 10, 21, 24, § 49: luna tempestatem praesagiet, Varr. ap. Plin. 18, 35, 79, § 348.

    Lewis & Short latin dictionary > praesagio

  • 20 recanto

    rĕ-canto, no perf., ātum, 1, v. freq. n. and a. ( poet.).
    * I.
    Neutr., to sound back, re-echo:

    nusquam Graecula quod recantat Echo,

    Mart. 2, 86, 3.—
    II.
    Act.
    1.
    To repeat in singing, sing again:

    saepius iste versiculus recantandus est,

    Ambros. Virg. 2, 6, 42.—
    2.
    To recall, revoke, recant:

    recantatis opprobriis,

    Hor. C. 1, 16, 27. —
    3.
    To charm back, charm away:

    nulla recantatas deponent pectora curas,

    Ov. R. Am. 259.

    Lewis & Short latin dictionary > recanto

См. также в других словарях:

  • deponent — de·po·nent /di pō nənt/ n: a person who gives a deposition compare affiant, witness Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996 …   Law dictionary

  • déponent — déponent, ente [ depɔnɑ̃, ɑ̃t ] adj. et n. m. • 1520; lat. deponens ♦ Se dit d un verbe latin à forme passive et sens actif. Conjugaison déponente. N. m. Un déponent. ● déponent nom masculin Verbe déponent. ● déponent, déponente adjectif (bas… …   Encyclopédie Universelle

  • deponent — de‧po‧nent [dɪˈpəʊnənt ǁ ˈpoʊ ] noun [countable] LAW someone who makes a statement in a court of law which they promise is true. A deponent can appear in court as a witness or make a written statement which is presented in court as evidence: • If …   Financial and business terms

  • Deponent — De*po nent, n. [L. deponenes, entis, laying down. See {Depone}, v. t.] 1. (Law) One who deposes or testifies under oath; one who gives evidence; usually, one who testifies in writing. [1913 Webster] 2. (Gr. & Lat. Gram.) A deponent verb. Syn:… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • deponent — Deponent, ne se dit que de certains verbes latins qui ont la signification active & la terminaison passive, & qui ont un participe de moins que les autres verbes. Ce verbe est un verbe deponent. Il est quelquefois substantif. C est un deponent …   Dictionnaire de l'Académie française

  • Deponent — may refer to: A person who makes a deposition Deponent verb, a verb active in meaning, but passive or middle in form This disambiguation page lists articles associated with the same title. If an internal link led …   Wikipedia

  • déponent — DÉPONENT. adject. m. Terme de Grammaire, dont on se sert en parlant Des verbes Latins qui ont la signification active et la terminaison passive. Verbe déponent …   Dictionnaire de l'Académie Française 1798

  • deponent — depònent (deponȅnt) m <G mn nātā> DEFINICIJA bank. onaj koji nešto deponira (u sef, banku, imovinu i sl.); ulagač, pohranitelj ETIMOLOGIJA vidi depo …   Hrvatski jezični portal

  • deponent — [dē pō′nənt, dipō′nənt] adj. [L deponens, prp. of deponere, to lay down, set down: see DEPOSE] Gram. designating any of those verbs in classical Latin and Greek having passive or middle voice forms and an active meaning n. 1. Gram. a deponent… …   English World dictionary

  • Deponent — De*po nent, a. [L. deponens, entis, laying down (its proper passive meaning), p. pr. of deponere: cf. F. d[ e]ponent. See {Depone}.] (Gram.) Having a passive form with an active meaning, as certain latin and Greek verbs. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Deponént — (lat.), der etwas niederlegt, Zeuge; deponieren, ablegen, niederlegen; in Verwahrung geben; gerichtlich aussagen (s. Deposition) …   Kleines Konversations-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»