Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

fervere

  • 1 ferveo

    fervĕo, bŭi, 2, or fervo, vi, 3 (the latter form ante-and post-class., Plaut. Pseud. 3, 2, 51; Lucr. 2, 41 al.; poet. in class. per., e.g. Verg. G. 1, 456; id. A. 8, 677; Prop. 2, 8, 32;

    not in Hor.: si quis antiquos secutus fervĕre brevi media syllaba dicat, deprehendatur vitiose loqui, etc.,

    Quint. 1, 6, 7), v. n. [root phru-, to wave, flicker; Sanscr. bhur-, be restless; cf. phrear, Germ. Brunnen, Lat. fretum; v. Fick, Vergl. Wört. p. 140; Curt. Gr. Etym. p. 304], to be boiling hot, to boil, ferment, glow (class.; most freq. in poets.; syn.: calere, aestuare, ebullire, ardescere, ignescere; ardere, flagrare, tepere).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form ferveo:

    cum aliqua jam parte mustum excoctum in se fervebit,

    Col. 12, 19, 5:

    quaecumque immundis fervent allata popinis,

    steam, smoke, Hor. S. 2, 4, 62:

    bacas bullire facies: et ubi diu ferbuerint,

    Pall. Jan. 19:

    exemptusque testa, Qua modo ferbuerat Lyaeus,

    Stat. S. 4, 5, 16:

    stomachus domini fervet vino,

    Juv. 5, 49.—
    (β).
    Form fervo: fervit aqua et fervet: fervit nunc, fervet ad annum, Lucil. ap. Quint. 1, 6, 8: quando (ahenum) fervit, Titin. ap. Non. 503, 5: facite ut ignis fervat, Pomp. ap. Non. 504, 27:

    postea ferve bene facito (brassicam): ubi ferverit, in catinum indito,

    Cato, R. R. 157, 9:

    sol fervit,

    is hot, Gell. 2, 29, 10.—
    (γ).
    In an uncertain form;

    ferventem,

    Plin. 32, 5, 18, § 51:

    fervere,

    id. 14, 9, 11, § 83.—
    II.
    Poet. transf.
    1.
    To boil up, foam, rage:

    omne Excitat (turbo) ingenti sonitu mare, fervĕre cogens,

    Lucr. 6, 442:

    omnia tunc pariter vento nimbisque videbis Ferĕre,

    Verg. G. 1, 456.—
    2.
    To be in a ferment, to swarm with numbers; to come forth in great numbers, to swarm forth: fervĕre piratis vastarique omnia circum, Varr. ap. Non. 503, 22:

    Marte Fervĕre Leucaten,

    Verg. A. 8, 677; cf.:

    opere omnis semita fervet... Quosque dabas gemitus, cum litora fervĕre late Prospiceres,

    id. ib. 4, 407 sq.:

    fora litibus omnia fervent,

    Mart. 2, 64, 7:

    forte tuas legiones per loca campi fervere cum videas,

    Lucr. 2, 41:

    fervere classem,

    id. 2, 47; Att. ap. Paul. ex Fest. p. 78 Müll. (Trag. v. 483 Rib.):

    fervent examina putri De bove,

    Ov. F. 1, 379; Val. Fl. 6, 588; Sil. 6, 317; 9, 243 al.—
    III. (α).
    Form ferveo:

    usque eo fervet efferturque avaritia, ut, etc.,

    Cic. Quint. 11, 38; cf.:

    fervet avaritiā miseroque cupidine pectus,

    Hor. Ep. 1, 1, 33:

    et fervent multo linguaque corque mero,

    Ov. F. 2, 732:

    animus tumida fervebat ab ira,

    id. M. 2, 602:

    fervet immensusque ruit profundo Pindarus ore,

    rages, Hor. C. 4, 2, 7: fervet opus redolentque thymo fragrantia mella, glows, i. e. is carried on briskly, Verg. G. 4, 169; Lucil. Aetna, 167:

    inter vos libertorumque cohortem Pugna fervet,

    Juv. 5, 29:

    equus cui plurima palma fervet,

    shines, id. 8, 59.— Poet., with inf.: sceptrumque capessere fervet, burns, i. e. eagerly desires, Claud. ap. Ruf. 2, 295:

    stagna secare,

    id. B. Gild. 350.—
    (β).
    Form fervo: heu cor irā fervit caecum, amentiā rapior ferorque, Att. ap. Non. 503, 7; cf.:

    cum fervit maxime,

    Ter. Ad. 4, 1, 18 (Prisc. p. 866 P.): hoc nunc fervit animus, hoc volo, Afran. ap. Non. 503, 9:

    domus haec fervit flagiti,

    Pomp. ib. 8:

    se fervere caede Lacaenae,

    Val. Fl. 7, 150; cf.:

    hostem fervere caede novā,

    Verg. A. 9, 693.— Pass. impers.: quanta vociferatione fervitur! Afran. ap. Non. 505, 25.— Hence, fervens, entis, P. a., boiling hot, glowing, burning.
    A.
    Lit.:

    foculi,

    Plaut. Capt. 4, 2, 67:

    aqua,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67; cf.:

    ferventissima aqua,

    Col. 12, 50, 21: ferventes fusili ex argilla glandes, * Caes. B. G. 5, 43, 1:

    rotae,

    swift, Sil. 2, 199; cf. Ov. P. 1, 8, 68:

    aurum,

    shining, Mart. 10, 74, 6:

    in cinere ferventi leniter decoquere,

    Plin. 25, 8, 50, § 90:

    saxa vapore,

    Lucr. 1, 491:

    cera,

    Plin. 11, 37, 45, § 127:

    dictamnum fervens et acre gustu,

    id. 25, 8, 53, § 92:

    horae diei,

    id. 17, 22, 35, § 189:

    vulnus,

    smoking, warm, Ov. M. 4, 120:

    ferventia caedibus arva,

    Sil. 9, 483:

    (fluvius) Spumeus et fervens,

    raging, Ov. M. 3, 571:

    vultus modesto sanguine,

    glowing, blushing, Juv. 10, 300.— Subst.:

    si ferventia os intus exusserint,

    Plin. 30, 4, 9, § 27.—
    2.
    Transf., of sound, hissing:

    (sono) resultante in duris, fervente in umidis,

    Plin. 2, 80, 82, § 193.—
    B.
    Trop., hot, heated, inflamed, impetuous:

    fortis animus et magnus in homine non perfecto nec sapiente ferventior plerumque est,

    too ardent and impetuous, Cic. Off. 1, 15, 46: ferventes latrones, violent, furious, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 3:

    quale fuit Cassi rapido ferventius amni Ingenium,

    impetuous, Hor. S. 1, 10, 62:

    meum Fervens difficili bile tumet jecur,

    id. C. 1, 13, 4:

    fervens ira oculis,

    sparkling, Ov. M. 8, 466:

    mero fervens,

    drunken, Juv. 3, 283.— Sup.:

    in re ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21.— Hence, adv.: ferventer, hotly, warmly: ferventer loqui, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2; cf.:

    ferventissime concerpi,

    id. ib. 8, 6, 5:

    ferventius,

    Aug. de Genes. ad Lit. 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > ferveo

  • 2 fervō

        fervō —, —, ere    [FVR-], to boil, be hot, glow, rage, blaze (old or poet. for ferveo): Quom fervit maxime, T.: videbis fervere litora flammis, V.: hostem Fervere caede novā, V.— To swarm, be thronged, be in a ferment: Marte fervere Leucaten, V.: cum litora fervere late Prospiceres, V.
    * * *
    fervere, fervi, - V INTRANS
    be (very) hot; boil/burn; seethe/surge; swarm; be turbulent/run strongly; froth; be warm/aroused/inflamed/feverish, reek (w/blood); be active/busy/agitated

    Latin-English dictionary > fervō

  • 3 ferveō

        ferveō —, —, ēre    [FVR-], to be boiling hot, boil, ferment, glow, steam: Quaecumque immundis fervent adlata popinis, H.: stomachus fervet vino, Iu.— To be in a ferment, swarm, throng, surge: opere omnis semita fervet, V.: fervent examina putri De bove, O.: Fervet opus, is hotly pressed, V.—Fig., to burn, glow, be heated, be inflamed, be agitated, rage, rave: usque eo fervet avaritia, ut. etc.: Fervet avaritiā pectus, H.: animus tumidā fervebat ab irā, O.: equus cui plurima palma Fervet, shines, Iu.
    * * *
    fervere, ferbui, - V INTRANS
    be (very) hot; boil/burn; seethe/surge; swarm; be turbulent/run strongly; froth; be warm/aroused/inflamed/feverish, reek (w/blood); be active/busy/agitated

    Latin-English dictionary > ferveō

  • 4 prōspiciō

        prōspiciō ēxī, ectus, ere    [SPEC-], to look forward, look into the distance, have a view, look out, look, see: parum prospiciunt oculi, do not see well, T.: ex superioribus locis in urbem, Cs.: multum, have an extensive prospect: per umbram, V.—Of places: domus prospicit agros, overlooks, H.: freta prospiciens Tmolus, O.— To see afar, discern, descry, espy, make out, observe: domum suam: campos longe, V.: ex speculis hostium classem, L.: ex edito monte cuncta, Cu.: cum litora fervere late Prospiceres, V.— To look out, watch, be on the watch: ab ianuā, N.: Pavorem simulans (feles) prospicit toto die, Ph.—Fig., to look to beforehand, see to, exercise foresight, look out for, take care of, provide for: Malo nos prospicere quam ulcisci, take precautions, T.: prospicite atque consulite: longe in posterum: prospicite, ut videantur, etc.: statuebat prospiciendum, ne, etc., Cs.: ego iam prospiciam mihi, T.: consulite vobis, prospicite patriae.— To foresee: alias animo procellas: multum in posterum: ex imbri soles, V.: animo prospicere, quibus de rebus auditurus sis.— To look out for, provide, procure: sedem senectuti, L.: Nisi si prospectum interea aliquid est, desertae vivimus, T.: ad ferramenta prospicienda.
    * * *
    prospicere, prospexi, prospectus V
    foresee; see far off; watch for, provide for, look out for

    Latin-English dictionary > prōspiciō

  • 5 admodum

    ad-mŏdum, adv. [modus], prop., to the measure or limit (scarcely found in the poets, except the comic poets);

    as, postea ubi occipiet fervere, paulisper demittito, usque admodum dum quinquies quinque numeres,

    quite to the limit till you count, until you count, Cato, R. R. 156, 2 (like fere and omnino, freq. put after its word).— Hence,
    I.
    To a (great) measure, in a high degree, much, very. —With adj., P. adj., vbs., and adv.
    (α).
    With adj.:

    admodum causam gravem,

    Lucil. 29, 19 Müll.:

    admodum antiqui,

    Cic. Phil. 5, 47:

    admodum amplum et excelsum,

    id. Verr. 4, 74:

    utrique nostrum gratum admodum feceris,

    id. Lael. 4, 16; so id. Verr. 2, 3, 10:

    nec admodum in virum honorificum,

    Liv. 6, 34, 8:

    in quo multum admodum fortunae datur,

    Cic. Fin. 5, 5, 12:

    neque admodum sunt multi,

    Nep. Reg. 1, 1:

    admodum magnis itineribus,

    Caes. B. G. 7, 56:

    admodum pauci,

    Cic. Phil. 3, 36; 14, 27; id. N. D. 3, 69; Tac. G. 18:

    pauci admodum,

    Liv. 10, 41:

    iter angustum admodum,

    Sall. J. 92:

    admodum nimia ubertas,

    very excessive, Col. 4, 21:

    admodum dives,

    Suet. Caes. 1:

    brevis admodum,

    id. ib. 56.—And strengthened by quam, q. v. (only before and after the class. per.):

    hic admodum quam saevus est,

    very cruel indeed, Plaut. Am. 1, 3, 43:

    voce admodum quam suavi,

    Gell. 19, 9 (on this use of quam, cf. Rudd. II. p. 307, n. 15).—
    (β).
    With part. adj.:

    admodum iratum senem,

    Ter. Phorm. 3, 1, 13:

    iratum admodum,

    id. Ad. 3, 3, 49:

    natio admodum dedita religionibus,

    Caes. B. G. 6, 16:

    prorae admodum erectae,

    id. ib. 3, 13:

    admodum mitigati,

    Liv. 1, 10:

    munitus admodum,

    Tac. A. 2, 80:

    admodum fuit militum virtus laudanda,

    Caes. B. G. 5, 8.—Esp. is it joined (like komidêi in Dem.) with words denoting age; as, puer, adulescens, juvenis, senex, to enhance the idea (for which in some cases the dim. or the prefix per- is used;

    as, puellus, adulescentulus, peradulescentulus): Catulus admodum tum adulescens,

    Cic. Rab. Perd. 7, 21; id. Off. 2, 13, 47; Tac. A. 1, 3:

    puer admodum,

    Liv. 31, 28; Sen. Brev. Vit. 7, 3; Quint. 12, 6, 1:

    admodum infans,

    Tac. A. 4, 13:

    juvenis admodum,

    id. H. 4, 5:

    fratres admodum juvenes,

    Curt. 7, 2, 12:

    admodum senex,

    Eutr. 8, 1:

    admodum parvulus,

    Just. 17, 3:

    non admodum grandem natu,

    Cic. Sen. 4, 10.— Also with dim.: neque admodum adulescentulus est, Naev. ap. Sergium ad Don. Keil, Gr. Lat. IV. p. 559 (Rib. Com. Fragm. p. 11):

    hic admodum adulescentulus est,

    Plaut. Trin. 2, 2, 90; so Nep. Ham. 1, 1 (cf. peradulescentulus, id. Eum. 1, 4), and Tac. A. 4, 44.—
    (γ).
    With verbs (in earlier Latin, mostly with delectare, diligere, placere): haec anus admodum frigultit, Enn. ap. Fulg. p. 175:

    irridere ne videare et gestire admodum,

    Plaut. Most. 3, 2, 125:

    neque admodum a pueris abscessit,

    Naev. Rib. Com. Fragm. p. 11:

    me superiores litterae tuae admodum delectaverunt,

    Cic. Fam. 5, 19; id. Att. 7, 24:

    ejus familiarissimos, qui me admodum diligunt,

    id. Fam. 4, 13:

    stomacho admodum prodest,

    Plin. 20, 3, 7, § 13:

    bucinum pelagio admodum adligatur,

    id. 9, 38, 62, § 134:

    (familia) ipsa admodum floruit,

    Suet. Tib. 3:

    Marius auctis admodum copiis... vicit,

    Flor. 1, 36, 13 Halm.—
    (δ).
    With adv.:

    haec inter nos nuper notitia admodum est,

    Ter. Heaut. 1, 1, 1: si quando demersimus, aut nihil superum aut obscure admodum cernimus, Cic. Ac. ap. Non. 7, 57: acipenser, qui admodum raro capitur, id. de Fato ap. Macr. S. 2, 12:

    raro admodum admonitu amicorum... uti solebat,

    Curt. 4, 13, 25:

    ubi satis admodum suorum animos est expertus,

    Liv. 34, 13, 4 Weissenb. (Hertz cancels satis): quae maxime admodum oratori accommodata est, Auct. ad Her. 4, 12, 17 (Oudendorp regarded this as a mere pleonasm, and Hand seems to agree with him; Klotz and B. and K. adopt after Goerenz the reading maxime ad modum oratoris, but Hand condemned this form).—
    II.
    To a (full) measure, fully, completely, wholly, quite, absolutely.
    A.
    Of number (not used in this way by Cic., Tac., or Suet.): noctu turres admodum CXX. excitantur, full 120, Caes. B. G. 5, 40: sex milia hostium caesa;

    quinque admodum Romanorum,

    Liv. 22, 24. 14; 42, 65, 3;

    44, 43, 8: mille admodum hostium utràque pugnā occidit,

    id. 27, 30, 2:

    in laevo cornu Bactriani ibant equites, mille admodum,

    a round thousand, Curt. 4, 12, 3: mille admodum equites praemiserat, quorum paucitate Alexander, etc., a thousand, but not more (as the context requires), id. 4, 9, 24:

    congregati admodum quingenti sponsos hostes consectantur, trucidatisque admodum novem milibus, etc.,

    Just. 24, 1.
    The meaning, circiter, fere, about, near, or nearly, which used to be assigned to this head, as by Graevius ad Just.
    24, 26, Gronovius ad Liv. 27, 30, 2, is rejected by recent scholars, as Hand, Turs. I. p. 175 sq., and by Corradini, Lex. Lat. s. h. v.
    B.
    Of time:

    legati ex Macedonia exacto admodum mense Februario redierunt,

    when February was fully ended, Liv. 43, 11, 9:

    Alexandri filius, rex Syriae, decem annos admodum habens,

    just ten years, Liv. Epit. 55:

    post menses admodum septem occiditur,

    Just. 17, 2, 3.—
    C.
    With negatives, just, at all, absolutely:

    equestris pugna nulla admodum fuit,

    no engagement with the cavalry at all, Liv. 23, 29, 14:

    armorum magnam vim transtulit, nullam pecuniam admodum,

    id. 40, 59, 2:

    horunc illa nibilum quidquam facere poterit admodum,

    Plaut. Merc. 2, 3, 65:

    Curio litterarum admodum nihil sciebat,

    Cic. Brut. 58, 210:

    oratorem plane quidem perfectum et cui nihil admodum desit, Demosthenem facile dixeris,

    id. 9, 35: alter non multum, alter nihil admodum scripti reliquit (by the latter is meant Antonius, who indeed, acc. to Brut. 44, 163, left a treatise de ratione dicendi, but no written oration at all, by which his eloquence could be judged), id. Or. 38, 132; id. Clu. 50, 140; id. Or. 2, 2, 8; eirôneia a tropo genere ipso nihil admodum distat, Quint. 9, 2, 44;

    quia nihil admodum super vite aut arbore colenda sciret,

    Gell. 19, 12. —
    D.
    In emphatic affirmative or corroborative answers, = maxime (Gr. panu ge), exactly, just so, quite so, certainly, yes (freq. in Plaut., only twice in Ter.); cf. the remark of Cic.: scis solere, frater, in hujusmodi sermone, ut transiri alio possit, dici Admodum aut Prorsus ita est, Leg. 3, 11, 26: nempe tu hanc dicis, quam esse aiebas dudum popularem meam. Tr. Admodum, Certainly, Plaut. Rud. 4, 4, 36: num quidnam ad filium haec aegritudo attinet? Ni. Admodum, It does, id. Bacch. 5, 1, 24; 4, 1, 40; id. Rud. 1, 5, 10; 1, 2, 55; 3, 6, 2; id. Ps. 4, 7, 54: Advenis modo? Pa. Admodum, Yes, Ter. Hec. 3, 5, 8; id. Phorm. 2, 2, 1.
    Admodum with an adj.
    may have the same force as in II., in:

    quandam formam ingenii, sed admodum impolitam et plane rudem,

    absolutely without polish and altogether rude, Cic. Brut. 85, 294, compared with:

    (oratorem) plane perfectum et cui nihil admodum desit,

    id. ib. 9, 35, where the same adverbs occur.

    Lewis & Short latin dictionary > admodum

  • 6 berber

    berber, perh. old inf., = fervere, Carm. Frat. Arv.

    Lewis & Short latin dictionary > berber

  • 7 jam

    jam, adv. [for diam, collat. form of diem, cf. pri-dem, du-dum, Corss. Ausspr. I. p. 213; II. p. 850; but acc. to Curt. Gr. Etym. 398, 620; locat. form from pronom. stem ja].
    I.
    Of time, denoting a point or moment of time as coinciding with that of the action, etc., described.
    A.
    Of present time.
    1.
    As opp. to past or future, at this time, now, just now, at present, i. e. while I speak or write this.
    a.
    Jam alone:

    jamne autem, ut soles, deludis?

    Plaut. Aul. 5, 11:

    jam satis credis sobrium esse me,

    Ter. Eun. 4, 4, 36:

    saltus reficit jam roscida luna,

    Verg. G. 3, 337:

    jam tenebris et sole cadente,

    id. ib. 3, 401:

    jamque dies, ni fallor, adest,

    id. A. 5, 49:

    jam advesperascit,

    Ter. And. 3, 4, 2:

    reddere qui voces jam scit puer,

    Hor. A. P. 158: stabat modo consularis, modo septemvir epulonum;

    jam neutrum,

    Plin. Ep. 2, 11, 12:

    jam melior, jam, diva, precor,

    Verg. A. 12, 179:

    Hem, scio jam quod vis dicere,

    Plaut. Mil. 1, 1, 36:

    in ea (consuetudine) quaedam sunt jura ipsa jam certa propter vetustatem,

    Cic. Inv. 2, 22, 67:

    jam tempus agi,

    Verg. A. 5, 638:

    surgere jam tempus,

    Cat. 62, 3.—
    b.
    Strengthened.
    (α).
    By repetition: jam jam, jam jamque (nearly = nunc), at this very time, precisely now:

    jam jam intellego, Crasse, quod dicas,

    Cic. de Or. 3, 24, 90:

    jam jam minime miror te otium perturbare,

    id. Phil. 2, 34, 87:

    jam jam dolet quod egi, jam jamque paenitet,

    Cat. 63, 73:

    jam jam linquo acies,

    Verg. A. 12, 875:

    jam jamque video bellum,

    Cic. Att. 16, 9 fin.:

    at illum ruere nuntiant et jam jamque adesse,

    id. ib. 7, 20, 1; cf.:

    jam mihi, jam possim contentus vivere parvo,

    Tib. 1, 1, 25 (7).—
    (β).
    By nunc: jam nunc, just now, at this very time, as things now are:

    jam nunc irata non es,

    Plaut. Am. 3, 2, 65:

    dux, jam nunc locatus in urbe,

    Liv. 22, 38, 9; Hor. Ep. 2, 1, 127:

    quae cum cogito, jam nunc timeo quidnam, etc.,

    Cic. Div. in Caecil. 13, 42:

    deliberationis ejus tempus ita jam nunc statui posse, etc.,

    Liv. 31, 32, 3:

    ipsa Venus laetos jam nunc migravit in agros,

    Tib. 2, 3, 3:

    nec jam nunc regina loquor,

    Val. Fl. 8, 47; so,

    nunc jam (nunciam): secede huc nunciam,

    Plaut. Capt. 2, 1, 23:

    audi nunciam,

    Ter. And. 2, 1, 29:

    i nunciam,

    id. Ad. 2, 1, 21: nunc jam sum expeditus, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 12, 5:

    nunc jam nobis vobisque consulatus patet,

    Liv. 7, 32, 14.—
    (γ).
    By tum:

    jam tum opifices funguntur munere,

    Plin. 11, 21, 24, § 74; Verg. G. 2, 405; id. A. 1, 18.—
    (δ).
    By pridem, v. jampridem.—
    2.
    In contrast with the time at which something was expected.
    a.
    Of that which occurs sooner, already, so soon:

    quies (animos) aut jam exhaustos aut mox exhauriendos, renovavit,

    Liv. 21, 21, 7:

    gravitate valetudinis, qua tamen jam paululum videor levari,

    Cic. Fam. 6, 2, 1; 3, 8, 16:

    jamne ibis,

    are you going so soon, Plaut. Men. 2, 3, 86; id. Rud. 2, 7, 26.—
    b.
    Of that which occurs later, at last, now, only now:

    ohe jam desine deos uxor gratulando obtundere,

    Ter. Heaut. 5, 1, 8:

    postulo, Dave, ut redeat jam in viam,

    id. And. 1, 2, 19:

    jamque sero diei subducit ex acie legionem faciendis castris,

    Tac. A. 2, 21:

    jam sanguinis alti vis sibi fecit iter,

    Luc. 2, 214.—Tandem or aliquando is often added:

    jam tandem ades ilico,

    Plaut. Mil. 4, 2, 39:

    putamus enim utile esse te aliquando jam rem transigere,

    Cic. Att. 1, 4, 1:

    jam tandem Italiae fugientis prendimus oras,

    Verg. A. 6, 61; Liv. 22, 12, 10.—
    3.
    As continued from the past, already, by this time, ere now, till now, hitherto:

    et apud Graecos quidem jam anni prope quadrigenti sunt, etc.,

    Cic. Or. 51, 171:

    obsolevit jam ista oratio,

    id. de Imp. Pomp. 17, 52:

    nondum feminam aequavimus gloriā, et jam nos laudis satietas cepit?

    Curt. 9, 6, 23.—With numerals and words specifying time:

    jam biennium est, cum mecum coepit rem gerere,

    Plaut. Merc. 3, 1, 35; so,

    plus jam anno,

    id. Curc. 1, 1, 14:

    sunt duo menses jam,

    Cic. Rosc. Com. 3, 8:

    qui septingentos jam annos vivunt, etc.,

    id. Fl. 26, 63:

    annum jam tertium et vicesimum regnat,

    id. de Imp. Pomp. 3, 7; id. Fin. 2, 29, 94.—
    4.
    With imperatives, to express haste or impatience, like Engl. now, now, straightway, at once:

    quid miserum, Aenea, laceras? Jam parce sepulto,

    Verg. A. 3, 41:

    sed jam age, carpe viam,

    id. ib. 6, 629:

    et jam tu... illum adspice contra,

    id. ib. 11, 373.—So in impetuous or passionate questions (freq. in Plaut.):

    Jam tu autem nobis praeturam geris?

    Plaut. Ep. 1, 1, 23; cf. id. Aul. 5, 11; id. Bacch. 2, 2, 25.—
    5.
    Jam... jam, at one time... at another, now... now, at this time... at that:

    jamque eadem digitis jam pectine pulsat eburno,

    Verg. A. 647:

    jamque hos cursu, jam praeterit illos,

    id. ib. 4, 157:

    qui jam contento, jam laxo fune laborat,

    Hor. S. 2, 7, 20:

    jam vino quaerens, jam somno fallere curas,

    id. ib. 2, 7, 114:

    jam secundae, jam adversae res, ita erudierant, etc.,

    Liv. 30, 30; Tib. 1, 2, 49; Ov. M. 1, 111.—
    B.
    Of past time.
    1.
    In the time just past, but now, a moment ago, a little while ago, just:

    videamus nunc quam sint praeclare illa his, quae jam posui, consequentia,

    Cic. Fin. 3, 7, 26:

    Arsinoë et jam dicta Memphis,

    Plin. 5, 9, 11, § 61:

    insulae praeter jam dictas,

    id. 3, 26, 30, § 151:

    hiems jam praecipitaverat,

    Caes. B. C. 3, 25, 1:

    domum quam tu jam exaedificatam habebas,

    Cic. Att. 1, 6, 1.—
    2.
    Like English now, by this time, already.
    a.
    Alone:

    jam advesperascebat,

    Liv. 39, 50:

    Hannibalem movisse ex hibernis, et jam Alpes transire,

    id. 27, 39:

    et jam fama volans... domos et moenia complet,

    Verg. A. 11, 139; 12, 582; Caes. B. G. 1, 11; 6, 6:

    jamque rubescebat Aurora,

    Verg. A. 3, 521; 10, 260:

    ut semel inclinavit pugna, jam intolerabilis Romana vis erat,

    Liv. 6, 32:

    cum decimum jam diem graviter ex intestinis laborarem,

    Cic. Fam. 7, 26, 1.—
    b.
    Strengthened.
    (α).
    Jam jamque, Verg. A. 8, 708.—
    (β).
    By tum, as early as that:

    se jam tum gessisse pro cive,

    Cic. Arch. 5, 11; Liv. 29, 1; Verg. 7, 738; Tac. Agr. 45.—
    (γ).
    By tunc (post-Aug.;

    once in Cic.),

    Suet. Aug. 89; id. Ner. 7; Tac. H. 4, 50; Cic. Fam. 3, 12, 3 dub.—
    3.
    Of a time succeeding another time referred to, from that time, thenceforth, thereafter (esp. with a or ab, when it is often = Eng. even, very):

    qui aequom esse censent nos jam a pueris nasci senes,

    Ter. Heaut. 2, 1, 2:

    quae me maxime sicuti jam a prima adolescentia delectarunt,

    Cic. Fam. 1, 9, 67:

    benevolentia quae mihi jam a pueritia tua cognita est,

    id. ib. 4, 7, 1:

    dederas enim jam ab adolescentia documenta,

    id. Mil. 8, 22: jam ab illo tempore, cum, etc., from the very time when, etc., id. Fam. 2, 16, 9; cf.:

    urgerent philosophorum greges jam ab illo fonte et capite Socrate,

    id. de Or. 1, 10, 42. —So with ex:

    jam ex quo ipse accepisset regnum,

    ever since, Liv. 42, 11, 8.—
    C.
    Of future time.
    1.
    In the time immediately approaching, forthwith, straightway, directly, presently:

    occlude sis fores ambobus pessulis: jam ego hic ero,

    Plaut. Aul. 1, 2, 25:

    ille jam hic aderit,

    id. Ep. 2, 2, 72: omitte;

    jam adero,

    Ter. Eun. 4, 6, 26; cf. id. ib. 4, 6, 1; id. And. 1, 2, 9; 4, 4, 38: bono animo es;

    jam argentum ad eam deferes, quod ei es pollicitus,

    id. Heaut. 4, 6, 18:

    facere id ut paratum jam sit,

    Plaut. As. 1, 1, 76:

    jam fuerit, neque post unquam revocare licebit,

    Lucr. 3, 927:

    jam faciam quod voltis,

    Hor. S. 1, 1, 16:

    jam enim aderunt consules ad suas Nonas,

    Cic. Att. 7, 20, 2.—
    2.
    In the time immediately succeeding another time referred to, forthwith, at once, straightway, then:

    nunc ubi me illic non videbit, jam huc recurret,

    Ter. Ad. 4, 1, 10:

    accede ad ignem... jam calesces,

    id. Eun. 1, 2, 5:

    nisi puerum tollis, jam ego hunc in mediam viam provolvam,

    id. And. 4, 4, 38:

    de quibus jam dicendi locus erit, cum de senioribus pauca dixero,

    Cic. Brut. 25, 96:

    agedum, dictatorem creemus. Jam hic centicescet furor,

    Liv. 2, 29, 11:

    aperi, inquit, jam scies,

    Petr. 16, 2; cf. Verg. A. 1, 272.—
    3.
    Representing as present an impending event, now, already, presently (mostly poet.):

    jam te premet nox,

    Hor. C. 1, 4, 16:

    jam veniet mors, jam subrepet iners aetas,

    Tib. 1, 1, 70:

    jam mare turbari trabibus videbis, jam fervere litora flammis,

    Verg. A. 4, 566; 6, 676:

    alius Latio jam partus Achilles,

    id. ib. 6, 89:

    hic magnae jam locus urbis erit,

    Tib. 2, 5, 55.—
    D.
    With negatives, denoting cessation of previous condition: jam non, no more, no longer:

    quem odisse jam non potestis,

    Cic. Clu. 10, 29; Ov. M. 4, 382:

    non jam,

    not any more, Cic. Div. in Caecil. 1, 3:

    nihil jam,

    Caes. B. G. 2, 21.—
    E.
    With comparatives:

    ad mitiora jam ingenia,

    which had become milder, Liv. 27. 39:

    ad ferociores jam gentes,

    which then were less civilized, id. 21, 60:

    una jam potior sententia,

    Stat. Th. 2, 368.
    II.
    In other relations.
    A.
    To denote that something will certainly, properly, or easily occur, under certain circumstances.
    1.
    In a conclusion, to emphasize its relation to the condition, then surely, then:

    si cogites, remittas jam me onerare injuriis,

    Ter. And. 5, 1, 6: si quis voluerit animi sui [p. 1012] notionem evolvere, jam se ipse doceat, eum virum bonum esse, Cic. Off. 3, 19, 76:

    si hoc dixissem, jam mihi consuli jure optimo senatus vim intulisset,

    id. Cat. 1, 8, 21; id. Leg. 1, 12, 34; id. Brut. 17, 68:

    si jubeat eo dirigi, jam in portu fore omnem classem,

    Liv. 29, 27, 8.—
    2.
    In a consequence, to show that it is conceived as immediate, now, then, therefore: satis est tibi in te, satis in legibus;

    jam contemni non poteris,

    Cic. Fin. 2, 26, 84:

    jam hoc non potest in te non honorifice esse dictum,

    id. Fam. 5, 2, 2; id. Leg. 2, 24, 60; id. Clu. 16, 46:

    nec hanc solam Romani meretricem colunt... Jam quanta ista immortalitas putanda est,

    Lact. 1, 20, 5:

    Quae cum ita sint, ego jam hinc praedico,

    Liv. 40, 36, 14: conspecta et ex muris ea multitudo erat;

    jamque etiam legionariae cohortes sequebantur,

    id. 10, 43, 1.—
    B.
    In transitions.
    1.
    To a new subject, now, moreover, again, once more then:

    jam de artificiis et quaestibus... haec fere accepimus,

    Cic. Off. 1, 42, 150; Verg. G. 2, 57:

    jam jura legitima ex legibus cognosci oportebit,

    Cic. Inv. 2, 22, 68:

    jam illud senatus consultum, quod eo die factum est, etc.,

    id. Fam. 5, 2, 4:

    jam Saliare Numae carmen qui laudat,

    Hor. Ep. 2, 1, 86. —So with vero:

    jam vero motus animi, sollicitudines aegritudinesque oblivione leniuntur,

    Cic. Tusc. 5, 38, 110:

    jam vero virtuti Cn. Pompei quae potest par oratio inveniri?

    id. de Imp. Pomp. 11, 29; 14, 41; id. Off. 3, 13 init. —With at enim:

    at enim jam dicetis virtutem non posse constitui, si ea, etc.,

    Cic. Fin. 4, 15, 40 init.
    2.
    In enumerations:

    et aures... itemque nares... jam gustatus... tactus autem,

    Cic. N. D. 2, 56, 141.—So sometimes repeatedly, at one time... at another... at another, jam... jam... jam:

    jam medici, jam apparatus cibi, jam in hoc solum importatum instrumentum balinei nullius non succurrit valetudini,

    Vell. 2, 114, 2; cf. Flor. 2, 17, 8, and I. A. 5. supra.—
    C.
    For emphasis.
    1.
    After non modo... sed ( = adeo), now, even, I may say:

    non cum senatu modo, sed jam cum diis bellum gerere,

    Liv. 21, 63, 6.—
    2.
    Pressing the strict sense of a word or clause, now, precisely, indeed:

    (Hieronymum) quem jam cur Peripateticum appellem, nescio,

    Cic. Fin. 5, 5, 14:

    hoc quidem haud molestum est jam, quod collus collari caret,

    Plaut. Capt. 2, 2, 107:

    loquor enim jam non de sapientium, sed de communibus amicitiis,

    Cic. Lael. 21, 77:

    te quoque jam, Thais, ita me di bene ament, amo,

    Ter. Eun. 5, 2, 43:

    imitatio morum alienorum... jam inter leniores affectus numerari potest,

    Quint. 9, 2, 58:

    reliqua jam aequitatis sunt,

    id. 7, 1, 62:

    cetera jam fabulosa,

    Tac. G. 46:

    desine: jam venio moriturus,

    Verg. A. 10, 881.—So esp. with et: et jam (cf. etiam), and indeed, and in fact, et lenitas illa Graecorum et verborum comprehensio, et jam artifex, ut ita dicam, stilus, Cic. Brut. 25, 96:

    pulchriora etiam Polycleti et jam plane perfecta,

    id. ib. 18, 70:

    Pompeium et hortari et orare et jam liberius accusare non desistimus,

    id. Fam. 1, 1, 3; Quint. Decl. 5, 3; Luc. 8, 659; cf.

    jamque,

    Cic. Fam. 4, 6, 9; so,

    jam et: nec deerat Ptolemaeus, jam et sceleris instinctor,

    Tac. H. 1, 23; 1, 22;

    and, ac jam: ac jam, ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,

    Caes. B. G. 3, 9: jam ergo, in very fact:

    jam ergo aliquis condemnavit,

    Cic. Clu. 41, 113.—
    3.
    In climax, even, indeed, really:

    opus Paniceis, opus Placentinis quoque... jam maritumi omnes milites opus sunt mihi,

    Plaut. Capt. 1, 2, 59:

    jam illa quae natura, non litteris, assecuti sunt, neque cum Graecia neque ulla cum gente sunt conferenda,

    Cic. Tusc. 1, 1, 2:

    jam in opere quis par Romano miles?

    Liv. 9, 19, 8; Quint. 12, 1, 45; Cic. Rep. 1, 5; Hor. Ep. 2, 1, 83.

    Lewis & Short latin dictionary > jam

  • 8 sicca

    siccus, a, um, adj. [cf. Sanscr. cush, to dry up; Gr. auô], dry.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf.

    aridus): arena,

    Verg. G. 1, 389:

    fauces fluminum,

    id. ib. 4, 427:

    siccāque in rupe resedit,

    id. A. 5, 180:

    litus,

    id. ib. 6, 162:

    siccum et sine umore ullo solum,

    Quint. 2, 4, 8:

    glebae,

    Hor. Epod. 16, 55:

    agri,

    id. S. 2, 4, 15:

    lacus,

    Prop. 2, 14 (3, 6), 11:

    regio,

    Curt. 9, 10, 2:

    via (opp. palustris),

    Dig. 43, 8, 2, § 32 et saep.— Sup.:

    horreum siccissimum,

    Col. 12, 15, 2:

    oculi,

    tearless, Quint. 6, 2, 27; Prop. 1, 17, 11; Hor. C. 1, 3, 18; so,

    lumina,

    Tib. 1, 1, 66; Luc. 9, 1044:

    genae,

    Prop. 4 (5), 11, 80; Ov. H. 11, 10:

    decurrere pedibus super aequora siccis,

    id. M. 14, 50;

    and, transf.: siccus aerumnas tuli,

    tearless, Sen. Herc. Oet. 1270:

    pocula,

    Tib. 3, 6, 18:

    urna,

    Hor. C. 3, 11, 23:

    panis,

    dry bread, Sen. Ep. 83, 6; Plin. 22, 25, 68, § 139:

    agaricum manducatum siccum,

    id. 26, 7, 18, § 32; Capitol. Anton. 13; Vop. Tac. 11:

    spolia non sanguine sicca suo,

    Prop. 4 (5), 10, 12:

    cuspis,

    Stat. Th. 8, 383:

    ensis,

    Sen. Troad. 50.—With gen.:

    sicci stimulabant sanguinis enses,

    i. e. bloodless, Sil. 7, 213:

    carinae,

    standing dry, Hor. C. 1, 4, 2:

    magna minorque ferae (i. e. ursa major et minor), utraque sicca,

    i. e. that do not dip into, set beneath the sea, Ov. Tr. 4, 3, 2; so,

    signa,

    id. ib. 4, 9, 18:

    aquae,

    i. e. snow, Mart. 4, 3, 7:

    vox,

    dried up with heat, husky, Ov. M. 2, 278 et saep.—
    2.
    As subst.: siccum, i; and plur.: sicca, ōrum, n., dry land, a dry place; dry places:

    donec rostra tenent siccum,

    Verg. A. 10, 301:

    in sicco,

    on the dry land, on the shore, Prop. 3, 10 (9), 6; Verg. G. 1, 363; Liv. 1, 4; Plin. 9, 8, 8, § 27; 26, 7, 22, § 39:

    ut aqua piscibus, ut sicca terrenis, circumfusus nobis spiritus volucribus convenit,

    Quint. 12, 11, 13:

    harundo, quae in siccis provenit,

    Plin. 16, 36, 66, § 165; so,

    in siccis,

    id. 17, 22, 35, § 170.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of the weather, dry, without rain:

    sive annus siccus est... seu pluvius,

    Col. 3, 20, 1:

    ver,

    Plin. 11, 29, 35, § 101:

    aestivi tempora sicca Canis,

    Tib. 1, 4, 6;

    for which: incipit et sicco fervere terra Cane,

    Prop. 2, 28 (3, 24), 4:

    sole dies referente siccos,

    Hor. C. 3, 29, 20:

    siccis aër fervoribus ustus,

    Ov. M. 1, 119:

    caelum,

    Plin. 18, 12, 31, § 123:

    ventus,

    id. 2, 47, 48, § 126; Luc. 4, 50:

    luna,

    Prop. 2, 17 (3, 9), 15; Plin. 17, 9, 8, § 57; cf. id. 17, 14, 24, § 112:

    nubes,

    i. e. without rain, Luc. 4, 331:

    hiemps,

    without snow, Ov. Am. 3, 6, 106.—
    2.
    Of the human body, dry, as a healthy state (opp. rheumy, catarrhal, tumid, etc.), firm, solid, vigorous:

    (mulier) sicca, succida,

    Plaut. Mil. 3, 1, 192; Petr. 37:

    corpora sicciora cornu,

    Cat. 23, 12:

    corpora graciliora siccioraque,

    Plin. 34, 8, 19, § 65:

    (puella) Nec bello pede... nec ore sicco,

    free from saliva, Cat. 43, 3; cf.

    tussis,

    without expectoration, Cels. 4, 6:

    medicamentum,

    causing dryness, Scrib. Comp. 71. —
    3.
    Dry, thirsty:

    nimis diu sicci sumus,

    Plaut. Pers. 5, 2, 41; cf.:

    siti sicca sum,

    id. Curc. 1, 2, 26; 1, 2, 22; id. Ps. 1, 2, 51; Hor. S. 2, 2, 14:

    faucibus siccis,

    fasting, Verg. A. 2, 358.—
    b.
    Transf., abstemious, temperate, sober (syn. sobrius): Art. Ego praeter alios meum virum fui rata Siccum, frugi, continentem, etc. Pa. At nunc dehinc scito, illum ante omnes... Madidum, nihili, incontinentem, Plaut. As. 5, 2, 7; so (opp. vinolentus) Cic. Ac. 2, 27, 88; id. Agr. 1, 1, 1; id. Fragm. ap. Non. 395, 4 (opp. vinolenti); Sen. Ep. 18, 3; Hor. S. 2, 3, 281; id. C. 4, 5, 39:

    siccis omnia dura deus proposuit,

    id. ib. 1, 18, 3; id. Ep. 1, 19, 9; 1, 17, 12.—
    II.
    Trop.
    1.
    Firm, solid (acc. to I. B. 2.):

    (Attici) sani duntaxat et sicci habeantur,

    Cic. Opt. Gen. 3, 8; cf.:

    nihil erat in ejus oratione nisi sincerum, nihil nisi siccum atque sanum,

    id. Brut. 55, 202; Quint. 2, 4, 6.—
    2.
    Of style, dry, insipid, jejune (acc. to I. B. 3.):

    siccum et sollicitum et contractum dicendi propositum,

    Quint. 11, 1, 32:

    sicca et incondita et propemodum jejuna oratio,

    Gell. 14, 1, 32:

    durus et siccus,

    Tac. Or. 21:

    ne sicci omnino atque aridi pueri rhetoribus traderentur,

    ignorant, unformed, unprepared, Suet. Gram. 4.—
    3.
    Dry, cold:

    medullae,

    i. e. void of love, cold, Prop. 2, 12 (3, 3), 17; so,

    puella,

    Ov. A. A. 2, 686; Mart. 11, 81, 2; cf. id. 11, 17, 8.—Hence, adv.: siccē, dryly, without wet or damp (very rare; perh. only in the two foll. passages).
    A.
    Lit.:

    ut bos sicce stabuletur,

    Col. 6, 12, 2.—
    B.
    Trop.:

    eos solos Attice dicere, id est quasi sicce et integre,

    firmly, solidly, Cic. Opt. Gen. 4, 12; v. supra, II.

    Lewis & Short latin dictionary > sicca

  • 9 siccum

    siccus, a, um, adj. [cf. Sanscr. cush, to dry up; Gr. auô], dry.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf.

    aridus): arena,

    Verg. G. 1, 389:

    fauces fluminum,

    id. ib. 4, 427:

    siccāque in rupe resedit,

    id. A. 5, 180:

    litus,

    id. ib. 6, 162:

    siccum et sine umore ullo solum,

    Quint. 2, 4, 8:

    glebae,

    Hor. Epod. 16, 55:

    agri,

    id. S. 2, 4, 15:

    lacus,

    Prop. 2, 14 (3, 6), 11:

    regio,

    Curt. 9, 10, 2:

    via (opp. palustris),

    Dig. 43, 8, 2, § 32 et saep.— Sup.:

    horreum siccissimum,

    Col. 12, 15, 2:

    oculi,

    tearless, Quint. 6, 2, 27; Prop. 1, 17, 11; Hor. C. 1, 3, 18; so,

    lumina,

    Tib. 1, 1, 66; Luc. 9, 1044:

    genae,

    Prop. 4 (5), 11, 80; Ov. H. 11, 10:

    decurrere pedibus super aequora siccis,

    id. M. 14, 50;

    and, transf.: siccus aerumnas tuli,

    tearless, Sen. Herc. Oet. 1270:

    pocula,

    Tib. 3, 6, 18:

    urna,

    Hor. C. 3, 11, 23:

    panis,

    dry bread, Sen. Ep. 83, 6; Plin. 22, 25, 68, § 139:

    agaricum manducatum siccum,

    id. 26, 7, 18, § 32; Capitol. Anton. 13; Vop. Tac. 11:

    spolia non sanguine sicca suo,

    Prop. 4 (5), 10, 12:

    cuspis,

    Stat. Th. 8, 383:

    ensis,

    Sen. Troad. 50.—With gen.:

    sicci stimulabant sanguinis enses,

    i. e. bloodless, Sil. 7, 213:

    carinae,

    standing dry, Hor. C. 1, 4, 2:

    magna minorque ferae (i. e. ursa major et minor), utraque sicca,

    i. e. that do not dip into, set beneath the sea, Ov. Tr. 4, 3, 2; so,

    signa,

    id. ib. 4, 9, 18:

    aquae,

    i. e. snow, Mart. 4, 3, 7:

    vox,

    dried up with heat, husky, Ov. M. 2, 278 et saep.—
    2.
    As subst.: siccum, i; and plur.: sicca, ōrum, n., dry land, a dry place; dry places:

    donec rostra tenent siccum,

    Verg. A. 10, 301:

    in sicco,

    on the dry land, on the shore, Prop. 3, 10 (9), 6; Verg. G. 1, 363; Liv. 1, 4; Plin. 9, 8, 8, § 27; 26, 7, 22, § 39:

    ut aqua piscibus, ut sicca terrenis, circumfusus nobis spiritus volucribus convenit,

    Quint. 12, 11, 13:

    harundo, quae in siccis provenit,

    Plin. 16, 36, 66, § 165; so,

    in siccis,

    id. 17, 22, 35, § 170.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of the weather, dry, without rain:

    sive annus siccus est... seu pluvius,

    Col. 3, 20, 1:

    ver,

    Plin. 11, 29, 35, § 101:

    aestivi tempora sicca Canis,

    Tib. 1, 4, 6;

    for which: incipit et sicco fervere terra Cane,

    Prop. 2, 28 (3, 24), 4:

    sole dies referente siccos,

    Hor. C. 3, 29, 20:

    siccis aër fervoribus ustus,

    Ov. M. 1, 119:

    caelum,

    Plin. 18, 12, 31, § 123:

    ventus,

    id. 2, 47, 48, § 126; Luc. 4, 50:

    luna,

    Prop. 2, 17 (3, 9), 15; Plin. 17, 9, 8, § 57; cf. id. 17, 14, 24, § 112:

    nubes,

    i. e. without rain, Luc. 4, 331:

    hiemps,

    without snow, Ov. Am. 3, 6, 106.—
    2.
    Of the human body, dry, as a healthy state (opp. rheumy, catarrhal, tumid, etc.), firm, solid, vigorous:

    (mulier) sicca, succida,

    Plaut. Mil. 3, 1, 192; Petr. 37:

    corpora sicciora cornu,

    Cat. 23, 12:

    corpora graciliora siccioraque,

    Plin. 34, 8, 19, § 65:

    (puella) Nec bello pede... nec ore sicco,

    free from saliva, Cat. 43, 3; cf.

    tussis,

    without expectoration, Cels. 4, 6:

    medicamentum,

    causing dryness, Scrib. Comp. 71. —
    3.
    Dry, thirsty:

    nimis diu sicci sumus,

    Plaut. Pers. 5, 2, 41; cf.:

    siti sicca sum,

    id. Curc. 1, 2, 26; 1, 2, 22; id. Ps. 1, 2, 51; Hor. S. 2, 2, 14:

    faucibus siccis,

    fasting, Verg. A. 2, 358.—
    b.
    Transf., abstemious, temperate, sober (syn. sobrius): Art. Ego praeter alios meum virum fui rata Siccum, frugi, continentem, etc. Pa. At nunc dehinc scito, illum ante omnes... Madidum, nihili, incontinentem, Plaut. As. 5, 2, 7; so (opp. vinolentus) Cic. Ac. 2, 27, 88; id. Agr. 1, 1, 1; id. Fragm. ap. Non. 395, 4 (opp. vinolenti); Sen. Ep. 18, 3; Hor. S. 2, 3, 281; id. C. 4, 5, 39:

    siccis omnia dura deus proposuit,

    id. ib. 1, 18, 3; id. Ep. 1, 19, 9; 1, 17, 12.—
    II.
    Trop.
    1.
    Firm, solid (acc. to I. B. 2.):

    (Attici) sani duntaxat et sicci habeantur,

    Cic. Opt. Gen. 3, 8; cf.:

    nihil erat in ejus oratione nisi sincerum, nihil nisi siccum atque sanum,

    id. Brut. 55, 202; Quint. 2, 4, 6.—
    2.
    Of style, dry, insipid, jejune (acc. to I. B. 3.):

    siccum et sollicitum et contractum dicendi propositum,

    Quint. 11, 1, 32:

    sicca et incondita et propemodum jejuna oratio,

    Gell. 14, 1, 32:

    durus et siccus,

    Tac. Or. 21:

    ne sicci omnino atque aridi pueri rhetoribus traderentur,

    ignorant, unformed, unprepared, Suet. Gram. 4.—
    3.
    Dry, cold:

    medullae,

    i. e. void of love, cold, Prop. 2, 12 (3, 3), 17; so,

    puella,

    Ov. A. A. 2, 686; Mart. 11, 81, 2; cf. id. 11, 17, 8.—Hence, adv.: siccē, dryly, without wet or damp (very rare; perh. only in the two foll. passages).
    A.
    Lit.:

    ut bos sicce stabuletur,

    Col. 6, 12, 2.—
    B.
    Trop.:

    eos solos Attice dicere, id est quasi sicce et integre,

    firmly, solidly, Cic. Opt. Gen. 4, 12; v. supra, II.

    Lewis & Short latin dictionary > siccum

  • 10 siccus

    siccus, a, um, adj. [cf. Sanscr. cush, to dry up; Gr. auô], dry.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf.

    aridus): arena,

    Verg. G. 1, 389:

    fauces fluminum,

    id. ib. 4, 427:

    siccāque in rupe resedit,

    id. A. 5, 180:

    litus,

    id. ib. 6, 162:

    siccum et sine umore ullo solum,

    Quint. 2, 4, 8:

    glebae,

    Hor. Epod. 16, 55:

    agri,

    id. S. 2, 4, 15:

    lacus,

    Prop. 2, 14 (3, 6), 11:

    regio,

    Curt. 9, 10, 2:

    via (opp. palustris),

    Dig. 43, 8, 2, § 32 et saep.— Sup.:

    horreum siccissimum,

    Col. 12, 15, 2:

    oculi,

    tearless, Quint. 6, 2, 27; Prop. 1, 17, 11; Hor. C. 1, 3, 18; so,

    lumina,

    Tib. 1, 1, 66; Luc. 9, 1044:

    genae,

    Prop. 4 (5), 11, 80; Ov. H. 11, 10:

    decurrere pedibus super aequora siccis,

    id. M. 14, 50;

    and, transf.: siccus aerumnas tuli,

    tearless, Sen. Herc. Oet. 1270:

    pocula,

    Tib. 3, 6, 18:

    urna,

    Hor. C. 3, 11, 23:

    panis,

    dry bread, Sen. Ep. 83, 6; Plin. 22, 25, 68, § 139:

    agaricum manducatum siccum,

    id. 26, 7, 18, § 32; Capitol. Anton. 13; Vop. Tac. 11:

    spolia non sanguine sicca suo,

    Prop. 4 (5), 10, 12:

    cuspis,

    Stat. Th. 8, 383:

    ensis,

    Sen. Troad. 50.—With gen.:

    sicci stimulabant sanguinis enses,

    i. e. bloodless, Sil. 7, 213:

    carinae,

    standing dry, Hor. C. 1, 4, 2:

    magna minorque ferae (i. e. ursa major et minor), utraque sicca,

    i. e. that do not dip into, set beneath the sea, Ov. Tr. 4, 3, 2; so,

    signa,

    id. ib. 4, 9, 18:

    aquae,

    i. e. snow, Mart. 4, 3, 7:

    vox,

    dried up with heat, husky, Ov. M. 2, 278 et saep.—
    2.
    As subst.: siccum, i; and plur.: sicca, ōrum, n., dry land, a dry place; dry places:

    donec rostra tenent siccum,

    Verg. A. 10, 301:

    in sicco,

    on the dry land, on the shore, Prop. 3, 10 (9), 6; Verg. G. 1, 363; Liv. 1, 4; Plin. 9, 8, 8, § 27; 26, 7, 22, § 39:

    ut aqua piscibus, ut sicca terrenis, circumfusus nobis spiritus volucribus convenit,

    Quint. 12, 11, 13:

    harundo, quae in siccis provenit,

    Plin. 16, 36, 66, § 165; so,

    in siccis,

    id. 17, 22, 35, § 170.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of the weather, dry, without rain:

    sive annus siccus est... seu pluvius,

    Col. 3, 20, 1:

    ver,

    Plin. 11, 29, 35, § 101:

    aestivi tempora sicca Canis,

    Tib. 1, 4, 6;

    for which: incipit et sicco fervere terra Cane,

    Prop. 2, 28 (3, 24), 4:

    sole dies referente siccos,

    Hor. C. 3, 29, 20:

    siccis aër fervoribus ustus,

    Ov. M. 1, 119:

    caelum,

    Plin. 18, 12, 31, § 123:

    ventus,

    id. 2, 47, 48, § 126; Luc. 4, 50:

    luna,

    Prop. 2, 17 (3, 9), 15; Plin. 17, 9, 8, § 57; cf. id. 17, 14, 24, § 112:

    nubes,

    i. e. without rain, Luc. 4, 331:

    hiemps,

    without snow, Ov. Am. 3, 6, 106.—
    2.
    Of the human body, dry, as a healthy state (opp. rheumy, catarrhal, tumid, etc.), firm, solid, vigorous:

    (mulier) sicca, succida,

    Plaut. Mil. 3, 1, 192; Petr. 37:

    corpora sicciora cornu,

    Cat. 23, 12:

    corpora graciliora siccioraque,

    Plin. 34, 8, 19, § 65:

    (puella) Nec bello pede... nec ore sicco,

    free from saliva, Cat. 43, 3; cf.

    tussis,

    without expectoration, Cels. 4, 6:

    medicamentum,

    causing dryness, Scrib. Comp. 71. —
    3.
    Dry, thirsty:

    nimis diu sicci sumus,

    Plaut. Pers. 5, 2, 41; cf.:

    siti sicca sum,

    id. Curc. 1, 2, 26; 1, 2, 22; id. Ps. 1, 2, 51; Hor. S. 2, 2, 14:

    faucibus siccis,

    fasting, Verg. A. 2, 358.—
    b.
    Transf., abstemious, temperate, sober (syn. sobrius): Art. Ego praeter alios meum virum fui rata Siccum, frugi, continentem, etc. Pa. At nunc dehinc scito, illum ante omnes... Madidum, nihili, incontinentem, Plaut. As. 5, 2, 7; so (opp. vinolentus) Cic. Ac. 2, 27, 88; id. Agr. 1, 1, 1; id. Fragm. ap. Non. 395, 4 (opp. vinolenti); Sen. Ep. 18, 3; Hor. S. 2, 3, 281; id. C. 4, 5, 39:

    siccis omnia dura deus proposuit,

    id. ib. 1, 18, 3; id. Ep. 1, 19, 9; 1, 17, 12.—
    II.
    Trop.
    1.
    Firm, solid (acc. to I. B. 2.):

    (Attici) sani duntaxat et sicci habeantur,

    Cic. Opt. Gen. 3, 8; cf.:

    nihil erat in ejus oratione nisi sincerum, nihil nisi siccum atque sanum,

    id. Brut. 55, 202; Quint. 2, 4, 6.—
    2.
    Of style, dry, insipid, jejune (acc. to I. B. 3.):

    siccum et sollicitum et contractum dicendi propositum,

    Quint. 11, 1, 32:

    sicca et incondita et propemodum jejuna oratio,

    Gell. 14, 1, 32:

    durus et siccus,

    Tac. Or. 21:

    ne sicci omnino atque aridi pueri rhetoribus traderentur,

    ignorant, unformed, unprepared, Suet. Gram. 4.—
    3.
    Dry, cold:

    medullae,

    i. e. void of love, cold, Prop. 2, 12 (3, 3), 17; so,

    puella,

    Ov. A. A. 2, 686; Mart. 11, 81, 2; cf. id. 11, 17, 8.—Hence, adv.: siccē, dryly, without wet or damp (very rare; perh. only in the two foll. passages).
    A.
    Lit.:

    ut bos sicce stabuletur,

    Col. 6, 12, 2.—
    B.
    Trop.:

    eos solos Attice dicere, id est quasi sicce et integre,

    firmly, solidly, Cic. Opt. Gen. 4, 12; v. supra, II.

    Lewis & Short latin dictionary > siccus

  • 11 vappa

    vappa, ae, f. [kindr. with vapor; cf. vapidus], wine that has lost its spirit and flavor; palled, flat, vapid wine.
    I.
    Lit.:

    vitium musto quibusdam in locis iterum sponte fervere, quā calamitate deperit sapor vappaeque accipit nomen, probrosum etiam hominum, cum degeneravit animus,

    Plin. 14, 20, 25, § 125; Hor. S. 2, 3, 144; 1, 5, 16; Mart. 12, 48, 14.—
    II.
    Transf., masc., a spoiled or worthless fellow, a good-fornothing, Cat. 28, 5; Hor. S. 1, 1, 104; 1, 2, 12; Auct. Priap. 14; cf. Plin. l. l. supra.

    Lewis & Short latin dictionary > vappa

См. также в других словарях:

  • fervere — / fɛrvere/ v. intr. [dal lat. arc. e pop. fervĕre, class. fervēre ] (difett. del part. pass. e quindi dei tempi comp.), lett. 1. [essere cocente: mentre che l sol ferve (Dante)] ▶◀ bollire, bruciare, cuocere, scottare. 2. [di un liquido, essere… …   Enciclopedia Italiana

  • fervere — fèr·ve·re v.intr. (io fèrvo) 1a. LE essere cocente, scottare: mentre che l sol ferve (Dante) | BU di liquido, ribollire; spec. di vino, fermentare nei tini 1b. LE estens., di corso d acqua, essere fortemente agitato, infuriare: non ferverà per… …   Dizionario italiano

  • fervere — {{hw}}{{fervere}}{{/hw}}v. intr.  (pass. rem. io fervei  o fervetti , tu fervesti ; difett. del part. pass.  e dei tempi comp. ) 1 (lett.) Essere cocente, ardere. 2 Ribollire, detto di un liquido: l acqua ferve sul fuoco. 3 (fig.) Essere al colmo …   Enciclopedia di italiano

  • fervere — v. intr. 1. (lett.) essere cocente, ardere 2. (lett., di liquido) ribollire 3. (fig., di vita, di attività) fremere, brulicare, pulsare CONTR. languire …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • fervent — fervent, ente [ fɛrvɑ̃, ɑ̃t ] adj. • fin XIIe; lat. fervens, de fervere « bouillir » 1 ♦ Qui a de la ferveur religieuse. Chrétien fervent. ⇒ dévot. ♢ Ardent, enthousiaste, passionné. C est un républicain fervent. C est un fervent admirateur de… …   Encyclopédie Universelle

  • fierbe — FIÉRBE, fierb, vb. III. 1. intranz. şi tranz. A trece sau a face să treacă (un lichid) în stare de vapori, prin formarea, sub acţiunea căldurii, în întreaga masă a lichidului, a unor bule de vapori care se ridică la suprafaţă. ♢ intranz.… …   Dicționar Român

  • HERVIR — (Del lat. fervere.) ► verbo intransitivo 1 Moverse un líquido agitadamente por la acción del calor o por fermentación: ■ el agua todavía no hierve. SE CONJUGA COMO sentir SINÓNIMO borbollar [borbotear] bullir ► verbo trans …   Enciclopedia Universal

  • hervir — (Del lat. fervere.) ► verbo intransitivo 1 Moverse un líquido agitadamente por la acción del calor o por fermentación: ■ el agua todavía no hierve. SE CONJUGA COMO sentir SINÓNIMO borbollar [borbotear] bullir ► verbo trans …   Enciclopedia Universal

  • ferment — [ fɛrmɑ̃ ] n. m. • 1380; lat. fermentum « levain », du supin de fervere « bouillir » 1 ♦ Ce qui fait naître un sentiment, une idée, ce qui détermine un changement interne. Un ferment de discorde. ⇒ germe, levain. Individus qui sont des ferments d …   Encyclopédie Universelle

  • fermenter — [ fɛrmɑ̃te ] v. intr. <conjug. : 1> • 1270; bas lat. fermentare, de fervere « bouillir » 1 ♦ Être en fermentation. Pâte à pain qui fermente. ⇒ 1. lever. Le moût de raisin fermente dans la cuve. Faire fermenter une substance, la soumettre au …   Encyclopédie Universelle

  • fervente — ● fervent, fervente adjectif (latin fervens, entis, de fervere, bouillir) Qui a de la ferveur, dont les sentiments sont empreints d une grande chaleur, de passion : Un croyant fervent. Des disciples fervents. Se dit d une action dans laquelle il… …   Encyclopédie Universelle

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»