Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

ferveō

  • 1 ferveo

    fervĕo, bŭi, 2, or fervo, vi, 3 (the latter form ante-and post-class., Plaut. Pseud. 3, 2, 51; Lucr. 2, 41 al.; poet. in class. per., e.g. Verg. G. 1, 456; id. A. 8, 677; Prop. 2, 8, 32;

    not in Hor.: si quis antiquos secutus fervĕre brevi media syllaba dicat, deprehendatur vitiose loqui, etc.,

    Quint. 1, 6, 7), v. n. [root phru-, to wave, flicker; Sanscr. bhur-, be restless; cf. phrear, Germ. Brunnen, Lat. fretum; v. Fick, Vergl. Wört. p. 140; Curt. Gr. Etym. p. 304], to be boiling hot, to boil, ferment, glow (class.; most freq. in poets.; syn.: calere, aestuare, ebullire, ardescere, ignescere; ardere, flagrare, tepere).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form ferveo:

    cum aliqua jam parte mustum excoctum in se fervebit,

    Col. 12, 19, 5:

    quaecumque immundis fervent allata popinis,

    steam, smoke, Hor. S. 2, 4, 62:

    bacas bullire facies: et ubi diu ferbuerint,

    Pall. Jan. 19:

    exemptusque testa, Qua modo ferbuerat Lyaeus,

    Stat. S. 4, 5, 16:

    stomachus domini fervet vino,

    Juv. 5, 49.—
    (β).
    Form fervo: fervit aqua et fervet: fervit nunc, fervet ad annum, Lucil. ap. Quint. 1, 6, 8: quando (ahenum) fervit, Titin. ap. Non. 503, 5: facite ut ignis fervat, Pomp. ap. Non. 504, 27:

    postea ferve bene facito (brassicam): ubi ferverit, in catinum indito,

    Cato, R. R. 157, 9:

    sol fervit,

    is hot, Gell. 2, 29, 10.—
    (γ).
    In an uncertain form;

    ferventem,

    Plin. 32, 5, 18, § 51:

    fervere,

    id. 14, 9, 11, § 83.—
    II.
    Poet. transf.
    1.
    To boil up, foam, rage:

    omne Excitat (turbo) ingenti sonitu mare, fervĕre cogens,

    Lucr. 6, 442:

    omnia tunc pariter vento nimbisque videbis Ferĕre,

    Verg. G. 1, 456.—
    2.
    To be in a ferment, to swarm with numbers; to come forth in great numbers, to swarm forth: fervĕre piratis vastarique omnia circum, Varr. ap. Non. 503, 22:

    Marte Fervĕre Leucaten,

    Verg. A. 8, 677; cf.:

    opere omnis semita fervet... Quosque dabas gemitus, cum litora fervĕre late Prospiceres,

    id. ib. 4, 407 sq.:

    fora litibus omnia fervent,

    Mart. 2, 64, 7:

    forte tuas legiones per loca campi fervere cum videas,

    Lucr. 2, 41:

    fervere classem,

    id. 2, 47; Att. ap. Paul. ex Fest. p. 78 Müll. (Trag. v. 483 Rib.):

    fervent examina putri De bove,

    Ov. F. 1, 379; Val. Fl. 6, 588; Sil. 6, 317; 9, 243 al.—
    III. (α).
    Form ferveo:

    usque eo fervet efferturque avaritia, ut, etc.,

    Cic. Quint. 11, 38; cf.:

    fervet avaritiā miseroque cupidine pectus,

    Hor. Ep. 1, 1, 33:

    et fervent multo linguaque corque mero,

    Ov. F. 2, 732:

    animus tumida fervebat ab ira,

    id. M. 2, 602:

    fervet immensusque ruit profundo Pindarus ore,

    rages, Hor. C. 4, 2, 7: fervet opus redolentque thymo fragrantia mella, glows, i. e. is carried on briskly, Verg. G. 4, 169; Lucil. Aetna, 167:

    inter vos libertorumque cohortem Pugna fervet,

    Juv. 5, 29:

    equus cui plurima palma fervet,

    shines, id. 8, 59.— Poet., with inf.: sceptrumque capessere fervet, burns, i. e. eagerly desires, Claud. ap. Ruf. 2, 295:

    stagna secare,

    id. B. Gild. 350.—
    (β).
    Form fervo: heu cor irā fervit caecum, amentiā rapior ferorque, Att. ap. Non. 503, 7; cf.:

    cum fervit maxime,

    Ter. Ad. 4, 1, 18 (Prisc. p. 866 P.): hoc nunc fervit animus, hoc volo, Afran. ap. Non. 503, 9:

    domus haec fervit flagiti,

    Pomp. ib. 8:

    se fervere caede Lacaenae,

    Val. Fl. 7, 150; cf.:

    hostem fervere caede novā,

    Verg. A. 9, 693.— Pass. impers.: quanta vociferatione fervitur! Afran. ap. Non. 505, 25.— Hence, fervens, entis, P. a., boiling hot, glowing, burning.
    A.
    Lit.:

    foculi,

    Plaut. Capt. 4, 2, 67:

    aqua,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67; cf.:

    ferventissima aqua,

    Col. 12, 50, 21: ferventes fusili ex argilla glandes, * Caes. B. G. 5, 43, 1:

    rotae,

    swift, Sil. 2, 199; cf. Ov. P. 1, 8, 68:

    aurum,

    shining, Mart. 10, 74, 6:

    in cinere ferventi leniter decoquere,

    Plin. 25, 8, 50, § 90:

    saxa vapore,

    Lucr. 1, 491:

    cera,

    Plin. 11, 37, 45, § 127:

    dictamnum fervens et acre gustu,

    id. 25, 8, 53, § 92:

    horae diei,

    id. 17, 22, 35, § 189:

    vulnus,

    smoking, warm, Ov. M. 4, 120:

    ferventia caedibus arva,

    Sil. 9, 483:

    (fluvius) Spumeus et fervens,

    raging, Ov. M. 3, 571:

    vultus modesto sanguine,

    glowing, blushing, Juv. 10, 300.— Subst.:

    si ferventia os intus exusserint,

    Plin. 30, 4, 9, § 27.—
    2.
    Transf., of sound, hissing:

    (sono) resultante in duris, fervente in umidis,

    Plin. 2, 80, 82, § 193.—
    B.
    Trop., hot, heated, inflamed, impetuous:

    fortis animus et magnus in homine non perfecto nec sapiente ferventior plerumque est,

    too ardent and impetuous, Cic. Off. 1, 15, 46: ferventes latrones, violent, furious, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 3:

    quale fuit Cassi rapido ferventius amni Ingenium,

    impetuous, Hor. S. 1, 10, 62:

    meum Fervens difficili bile tumet jecur,

    id. C. 1, 13, 4:

    fervens ira oculis,

    sparkling, Ov. M. 8, 466:

    mero fervens,

    drunken, Juv. 3, 283.— Sup.:

    in re ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21.— Hence, adv.: ferventer, hotly, warmly: ferventer loqui, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2; cf.:

    ferventissime concerpi,

    id. ib. 8, 6, 5:

    ferventius,

    Aug. de Genes. ad Lit. 2, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > ferveo

  • 2 ferveō

        ferveō —, —, ēre    [FVR-], to be boiling hot, boil, ferment, glow, steam: Quaecumque immundis fervent adlata popinis, H.: stomachus fervet vino, Iu.— To be in a ferment, swarm, throng, surge: opere omnis semita fervet, V.: fervent examina putri De bove, O.: Fervet opus, is hotly pressed, V.—Fig., to burn, glow, be heated, be inflamed, be agitated, rage, rave: usque eo fervet avaritia, ut. etc.: Fervet avaritiā pectus, H.: animus tumidā fervebat ab irā, O.: equus cui plurima palma Fervet, shines, Iu.
    * * *
    fervere, ferbui, - V INTRANS
    be (very) hot; boil/burn; seethe/surge; swarm; be turbulent/run strongly; froth; be warm/aroused/inflamed/feverish, reek (w/blood); be active/busy/agitated

    Latin-English dictionary > ferveō

  • 3 ferveo

    to be boiling hot, boil, seethe, glow/ be excited by passion, rage.

    Latin-English dictionary of medieval > ferveo

  • 4 cōnfervēscō

        cōnfervēscō ferbuī, —, ere, inch.    [com- + ferveo], to begin to boil, grow hot.—Fig.: mea cum conferbuit ira, H.
    * * *
    I
    confervescere, conferbui, - V INTRANS
    become heated; grow hot; begin to boil (L+S); heal, grow together (bones)
    II
    confervescere, confervui, - V INTRANS
    become heated; grow hot; begin to boil (L+S); heal, grow together (bones)

    Latin-English dictionary > cōnfervēscō

  • 5 fervēns

        fervēns entis, adj. with comp. and sup.    [P. of ferveo], boiling hot, glowing, burning, singeing: aqua: fusili ex argillā glandes, Cs.: volnus, smoking, O.: voltus modesto Sanguine, Iu.—Fig., hot, heated, inflamed, violent, impetuous, furious: animus ferventior: rapido ferventius amni Ingenium, H.: fervens ira oculis, sparkling, O.: mero fervens, drunken, Iu.
    * * *
    (gen.), ferventis ADJ
    red hot, boiling hot; burning; inflamed, impetuous; fervent/zealous (Bee)

    Latin-English dictionary > fervēns

  • 6 fervō

        fervō —, —, ere    [FVR-], to boil, be hot, glow, rage, blaze (old or poet. for ferveo): Quom fervit maxime, T.: videbis fervere litora flammis, V.: hostem Fervere caede novā, V.— To swarm, be thronged, be in a ferment: Marte fervere Leucaten, V.: cum litora fervere late Prospiceres, V.
    * * *
    fervere, fervi, - V INTRANS
    be (very) hot; boil/burn; seethe/surge; swarm; be turbulent/run strongly; froth; be warm/aroused/inflamed/feverish, reek (w/blood); be active/busy/agitated

    Latin-English dictionary > fervō

  • 7 īn-fervēscō

        īn-fervēscō ferbuī, ere, inch.    [in-ferveo], to boil, stew, simmer: Hoc ubi inferbuit, H.

    Latin-English dictionary > īn-fervēscō

  • 8 Calidae Aquae

    călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.
    I.
    Lit.:

    fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:

    corpora secreta omnino calidi vaporis,

    devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;

    6, 949 al.: fervor,

    id. 6, 657; 5, 604:

    fornaces,

    id. 6, 148:

    lavacra,

    id. 6, 800:

    corpus,

    id. 6, 856:

    febres,

    id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;

    with flamma,

    id. 3, 903:

    omne quod est calidum et igneum, etc.,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,

    id. Tusc. 1, 18, 42:

    calidissimae hiemes,

    Vitr. 2, 1:

    aestas,

    Sen. Hippol. 765:

    dies,

    Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:

    sole caldo,

    Varr. R. R. 3, 2, 1:

    calda puls,

    id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:

    caldior est,

    Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—
    B.
    Subst.
    1.
    călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;

    contr. calda,

    Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—
    2.
    călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:

    calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,

    Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):

    equus calidus animis,

    of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:

    redemptor,

    eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:

    calidus juventă,

    id. C. 3, 14, 27:

    caldior est,

    id. S. 1, 3, 53:

    rixa,

    id. C. 3, 27, 70.—
    2.
    Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):

    reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,

    Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,

    Liv. 22, 24, 2:

    consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,

    id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:

    calidoque habitata Gradivo Pectora,

    Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,
    3.
    As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):

    idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,

    Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—
    B.
    With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;

    perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,

    quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:

    reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,

    Plaut. Ep. 2, 2, 73:

    reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:

    calidum hercle audivi esse optumum mendacium,

    id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:

    calide quicquid acturus,

    Plaut. Ep. 2, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > Calidae Aquae

  • 9 calidum

    călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.
    I.
    Lit.:

    fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:

    corpora secreta omnino calidi vaporis,

    devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;

    6, 949 al.: fervor,

    id. 6, 657; 5, 604:

    fornaces,

    id. 6, 148:

    lavacra,

    id. 6, 800:

    corpus,

    id. 6, 856:

    febres,

    id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;

    with flamma,

    id. 3, 903:

    omne quod est calidum et igneum, etc.,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,

    id. Tusc. 1, 18, 42:

    calidissimae hiemes,

    Vitr. 2, 1:

    aestas,

    Sen. Hippol. 765:

    dies,

    Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:

    sole caldo,

    Varr. R. R. 3, 2, 1:

    calda puls,

    id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:

    caldior est,

    Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—
    B.
    Subst.
    1.
    călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;

    contr. calda,

    Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—
    2.
    călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:

    calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,

    Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):

    equus calidus animis,

    of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:

    redemptor,

    eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:

    calidus juventă,

    id. C. 3, 14, 27:

    caldior est,

    id. S. 1, 3, 53:

    rixa,

    id. C. 3, 27, 70.—
    2.
    Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):

    reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,

    Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,

    Liv. 22, 24, 2:

    consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,

    id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:

    calidoque habitata Gradivo Pectora,

    Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,
    3.
    As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):

    idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,

    Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—
    B.
    With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;

    perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,

    quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:

    reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,

    Plaut. Ep. 2, 2, 73:

    reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:

    calidum hercle audivi esse optumum mendacium,

    id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:

    calide quicquid acturus,

    Plaut. Ep. 2, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > calidum

  • 10 calidus

    călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.
    I.
    Lit.:

    fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:

    corpora secreta omnino calidi vaporis,

    devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;

    6, 949 al.: fervor,

    id. 6, 657; 5, 604:

    fornaces,

    id. 6, 148:

    lavacra,

    id. 6, 800:

    corpus,

    id. 6, 856:

    febres,

    id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;

    with flamma,

    id. 3, 903:

    omne quod est calidum et igneum, etc.,

    Cic. N. D. 2, 9, 23:

    calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,

    id. Tusc. 1, 18, 42:

    calidissimae hiemes,

    Vitr. 2, 1:

    aestas,

    Sen. Hippol. 765:

    dies,

    Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:

    sole caldo,

    Varr. R. R. 3, 2, 1:

    calda puls,

    id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:

    caldior est,

    Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—
    B.
    Subst.
    1.
    călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;

    contr. calda,

    Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—
    2.
    călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:

    calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,

    Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):

    equus calidus animis,

    of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:

    redemptor,

    eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:

    calidus juventă,

    id. C. 3, 14, 27:

    caldior est,

    id. S. 1, 3, 53:

    rixa,

    id. C. 3, 27, 70.—
    2.
    Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):

    reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,

    Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,

    Liv. 22, 24, 2:

    consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,

    id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:

    calidoque habitata Gradivo Pectora,

    Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,
    3.
    As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):

    idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,

    Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—
    B.
    With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;

    perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,

    quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:

    reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,

    Plaut. Ep. 2, 2, 73:

    reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,

    id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:

    calidum hercle audivi esse optumum mendacium,

    id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:

    calide quicquid acturus,

    Plaut. Ep. 2, 2, 99.

    Lewis & Short latin dictionary > calidus

  • 11 conferveo

    con-fervĕo, ēre, v. n., to seethe, boil together (very rare).
    I.
    In gen., Pall. 1, 35, 13.—
    II.
    In medic. lang., of broken limbs, to heal, grow together, Cels. 8, 10, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > conferveo

  • 12 confervesco

    confervesco, ferbui (cf. ferveo, and Prisc. p. 866 P.), 3, v. inch. n. [conferveo], to begin to boil, to become heated, grow hot (perh. not ante-Aug.).
    I.
    In gen.
    A.
    Prop.:

    aër conclusus versando confervescit,

    Vitr. 5, 3; 2, 6, 4:

    granum, si tegulis subjaceat, confervescere,

    Plin. 18, 30, 73, § 302 al. —
    B.
    Trop.: mea cum conferbuit ira, * Hor. S. 1, 2, 71.—
    II.
    In medic. lang., of broken limbs, to heal, grow together:

    si quando ossa non conferbuerunt,

    Cels. 8, 10, 7; cf. id. 8, 10, 1; 8, 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > confervesco

  • 13 deferveo

    dē-fervĕo, ēre, v. n., to boil thoroughly; of wine, to ferment completely, Plin. 14, 9, 11, § 85;

    of lime and water,

    to effervesce, Vitr. 7, 2, 1.—
    II.
    Trop., to subside:

    indignatio,

    Vulg. Esth. 2, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > deferveo

  • 14 exardesco

    ex-ardesco, arsi, arsum, 3, v. inch. n., qs. to blaze out, i. e. to kindle, take fire (class.; esp. freq. in the trop. sense and in Cic.; cf.: ardeo, ferveo, caleo, flagro, candeo, uro, etc., incendor, inflammor, etc.).
    I.
    Lit.:

    nulla materies tam facilis ad exardescendum est, quae, etc.,

    Cic. de Or. 2, 45 fin.:

    sulphur exardescens,

    Plin. 35, 15, 50, § 175.—
    B.
    Transf., of the sun's heat:

    exarsit dies,

    Mart. 3, 67, 6.—And of a fiery color:

    fulgor carbunculi exardescens,

    Plin. 37, 7, 25, § 94.—
    II.
    Trop., to be kindled, inflamed, to break out (in a good and bad sense).
    A.
    Of personal subjects:

    exarsit iracundia ac stomacho,

    Cic. Verr. 2, 2, 20; cf. id. de Or. 3, 1, 4: (Induciomarus) multo gravius hoc dolore exarsit, * Caes. B. G. 5, 4, 5:

    infestius Papirium exarsurum,

    Liv. 8, 33; cf.

    graviter,

    Cic. de Or. 3, 1, 4:

    haud secus exarsit quam Circo taurus aperto,

    Ov. M. 12, 102:

    adeo exarserant animis,

    Liv. 3, 30; so,

    animis,

    Tac. A. 1, 51 fin.:

    libidinibus indomitis,

    id. ib. 6, 1:

    in omni genere amplificationis,

    Cic. Or. 29, 102:

    hodierno die ad spem libertatis exarsimus,

    id. Phil. 4, 6 fin.:

    ad cupiditatem libertatis recuperandae,

    id. ib. 11, 2; id. Verr. 2, 1, 25:

    ad bellum,

    Liv. 41, 27, 3; Tac. A. 12, 38:

    plebes ad id maxime indignatione exarsit,

    Liv. 4, 6; cf.:

    ad quod exarsit adeo, ut, etc.,

    Tac. A. 1, 74:

    milites in perniciosam seditionem exarsuri,

    Liv. 40, 35, 7; cf.:

    in iras,

    Verg. A. 7, 445; Claud. Rapt. Pros. 1, 32:

    in proelium,

    Tac. H. 1, 64.—Of the passion of love: in C. Silium ita exarserat (Messalina), Tac. A. 11, 12.—
    2.
    Of impersonal and abstract subjects:

    immane quantum animi exarsere,

    Sall. H. Fragm. 2, 53 (p. 229 ed. Gerl.):

    ex quo exardescit sive amor, sive amicitia,

    Cic. Lael. 27, 100; cf.:

    novum atque atrox proelium,

    Liv. 27, 2:

    admirabilis quaedam benevolentiae magnitudo,

    Cic. Lael. 9, 29:

    ira,

    id. Tusc. 2, 24, 58; cf.:

    iracundia exercitus in eum,

    Tac. H. 1, 58:

    ambitio,

    Liv. 3, 35; 35, 10:

    violentia Turni,

    Verg. A. 11, 376:

    dolor Alcidae,

    id. ib. 8, 220 et saep.:

    injuria,

    Cic. Lael. 21, 76:

    bellum,

    id. Lig. 1, 3; Liv. 40, 58; 41, 25; cf.:

    certamina inter patres plebemque,

    Tac. H. 2, 38:

    seditio,

    id. ib. 2, 27:

    tanta ista importunitas inauditi sceleris,

    Cic. Sull. 27, 75:

    fames auri,

    Plin. 33, 3, 14, § 48 et saep.:

    tum propter multorum delicta etiam ad innocentium periculum tempus illud exarserat,

    Cic. Sull. 6:

    altercatio ex iracundia muliebri in contentionem animorum exarsit,

    Liv. 10, 23; cf.:

    studia in proelium,

    Tac. H. 1, 64:

    Corinthiorum vasorum pretia in immensum exarsisse,

    i. e. had risen, Suet. Tib. 34; cf.:

    quibus initiis in tantum admiratio haec exarserit,

    Plin. 37 prooem. §

    2: ira,

    Vulg. Psa. 88, 45 al. (See also excandefacio and incendo.)
    * Part.
    perf.: exarsus, a, um, burned up:

    res vestras incendio exarsas esse,

    Cod. Just. 9, 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > exardesco

  • 15 Febris

    fē̆bris (the ē predominating in poets), is (acc. sing.:

    febrem,

    Hor. Ep. 1, 16, 20; Sen. Ep. 14, 6; Quint. 2, 17, 9:

    febrim,

    Hor. S. 2, 3, 294; Plaut. Pseud. 2, 2, 48; Cic. Fam. 7, 26, 1; Plin. 25, 4, 17, § 37 Jan. et saep.— Abl.:

    febri,

    Cic. Cat. 1, 13, 31; id. Att. 6, 9;

    or: febre,

    id. Att. 7, 1, 1; Suet. Vit. 14; Plin. Ep. 7, 1, 4: Juv. 10, 218 al.), f. [for fer-bris, root bhar-, to be hot, v. ferveo], a fever.
    I.
    Prop.: appellamus a calendo calorem, e fervore febrim, Varr. ap. Non. 46, 22:

    quotidiana,

    Ter. Hec. 3, 2, 22:

    si cui venae sic moventur, hic habet febrem,

    Cic. Fat. 8, 15; cf.:

    febrim habere,

    id. Fam. 7, 26, 1; Suet. Oth. 6:

    aestu febrique jactari,

    Cic. Cat. 1, 13, 31:

    te Romam venisse cum febri,

    id. Att. 6, 9, 1; cf.:

    cum febri domum rediit,

    id. de Or. 3, 2, 6:

    febri carere,

    id. Fam. 16, 15, 1;

    for which, in an altered construction: caruitne febris te heri?

    Plaut. Curc. 1, 1, 17:

    cum sine febri laborassem,

    Cic. Att. 5, 8, 1:

    in febri,

    id. Tusc. 1, 36, 88:

    in febrim subito incidere,

    id. Fam. 14, 8, 1:

    febre liberari,

    Cels. 2, 17:

    febri liberari,

    Plin. 26, 11, 71, § 116:

    febre corripi,

    id. 7, 51, 52, § 172:

    febre calere,

    Juv. 10, 218:

    quem torret olim domestica febris,

    i. e. at home in him, id. 9, 17:

    vigili cum febre,

    id. 13, 229:

    reliquit eum febris,

    Vulg. Johan. 4, 52.—In plur.:

    vide, ne tertianas quoque febres et quartanas divinas esse dicendum sit,

    Cic. N. D. 3, 10, 24:

    febres aliae ab horrore incipiunt, aliae a frigore, aliae a calore,

    Cels. 3, 3 sq.:

    calidae febres,

    Lucr. 2, 34:

    opella forensis Adducit febres,

    Hor. Ep. 1, 7, 9.—
    B.
    Febris, personified as a deity, with three temples in Rome, the principal of which was on the Palatium, in the neighborhood of the Velabrum, Cic. N. D. 3, 25, 63; id. Leg. 2, 11, 28; Plin. 2, 7, 5, § 16; Val. Max. 2, 5, 6; cf.:

    Febri divae, Febri sanctae, Febri magnae, Camilla pro filio amato,

    Inscr. Grut. p. 97, 1.—
    * II.
    Trop., a source of uneasiness, torment:

    certo scio, nunc febrim tibi esse, quia, etc.,

    Plaut. Ps. 2, 2, 48 Ritschl N. cr.

    Lewis & Short latin dictionary > Febris

  • 16 febris

    fē̆bris (the ē predominating in poets), is (acc. sing.:

    febrem,

    Hor. Ep. 1, 16, 20; Sen. Ep. 14, 6; Quint. 2, 17, 9:

    febrim,

    Hor. S. 2, 3, 294; Plaut. Pseud. 2, 2, 48; Cic. Fam. 7, 26, 1; Plin. 25, 4, 17, § 37 Jan. et saep.— Abl.:

    febri,

    Cic. Cat. 1, 13, 31; id. Att. 6, 9;

    or: febre,

    id. Att. 7, 1, 1; Suet. Vit. 14; Plin. Ep. 7, 1, 4: Juv. 10, 218 al.), f. [for fer-bris, root bhar-, to be hot, v. ferveo], a fever.
    I.
    Prop.: appellamus a calendo calorem, e fervore febrim, Varr. ap. Non. 46, 22:

    quotidiana,

    Ter. Hec. 3, 2, 22:

    si cui venae sic moventur, hic habet febrem,

    Cic. Fat. 8, 15; cf.:

    febrim habere,

    id. Fam. 7, 26, 1; Suet. Oth. 6:

    aestu febrique jactari,

    Cic. Cat. 1, 13, 31:

    te Romam venisse cum febri,

    id. Att. 6, 9, 1; cf.:

    cum febri domum rediit,

    id. de Or. 3, 2, 6:

    febri carere,

    id. Fam. 16, 15, 1;

    for which, in an altered construction: caruitne febris te heri?

    Plaut. Curc. 1, 1, 17:

    cum sine febri laborassem,

    Cic. Att. 5, 8, 1:

    in febri,

    id. Tusc. 1, 36, 88:

    in febrim subito incidere,

    id. Fam. 14, 8, 1:

    febre liberari,

    Cels. 2, 17:

    febri liberari,

    Plin. 26, 11, 71, § 116:

    febre corripi,

    id. 7, 51, 52, § 172:

    febre calere,

    Juv. 10, 218:

    quem torret olim domestica febris,

    i. e. at home in him, id. 9, 17:

    vigili cum febre,

    id. 13, 229:

    reliquit eum febris,

    Vulg. Johan. 4, 52.—In plur.:

    vide, ne tertianas quoque febres et quartanas divinas esse dicendum sit,

    Cic. N. D. 3, 10, 24:

    febres aliae ab horrore incipiunt, aliae a frigore, aliae a calore,

    Cels. 3, 3 sq.:

    calidae febres,

    Lucr. 2, 34:

    opella forensis Adducit febres,

    Hor. Ep. 1, 7, 9.—
    B.
    Febris, personified as a deity, with three temples in Rome, the principal of which was on the Palatium, in the neighborhood of the Velabrum, Cic. N. D. 3, 25, 63; id. Leg. 2, 11, 28; Plin. 2, 7, 5, § 16; Val. Max. 2, 5, 6; cf.:

    Febri divae, Febri sanctae, Febri magnae, Camilla pro filio amato,

    Inscr. Grut. p. 97, 1.—
    * II.
    Trop., a source of uneasiness, torment:

    certo scio, nunc febrim tibi esse, quia, etc.,

    Plaut. Ps. 2, 2, 48 Ritschl N. cr.

    Lewis & Short latin dictionary > febris

  • 17 ferbui

    ferbui, v. ferveo init.

    Lewis & Short latin dictionary > ferbui

  • 18 fermentum

    fermentum, i, n. [contr. for fervimentum, from fervo, ferveo], that which causes fermentation, leaven, yeast, ferment.
    I.
    Lit., Plin. 18, 11, 26, § 102; 18, 7, 12, § 68:

    panis sine fermento,

    unleavened bread, Cels. 2, 24; 30; Vulg. Levit. 2, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    That which loosens the soil, Plin. 17, 21, 35, § 159; cf. Col. 4, 1, 7.—
    2. II.
    Trop., anger, passion ( poet. and very rare):

    (uxor) nunc in fermento tota est, ita turget mihi,

    Plaut. Cas. 2, 5, 17; id. Merc. 5, 3, 3.— Poet. transf., of the cause of anger or vexation:

    accipe et istud Fermentum tibi habe,

    Juv. 3, 188.

    Lewis & Short latin dictionary > fermentum

  • 19 fervefacio

    fervĕ-făcĭo, fēci, factum, 3 ( in tmesi:

    postea ferve bene facito,

    Cato, R. R. 157, 9), v. a. [ferveo + facio], to cause to boil, to make hot, to heat, boil, melt:

    eodem addito et oleum, postea fervefacito,

    Cato, R. R. 156, 5:

    muriam,

    Cels. 4, 24:

    patinae sese fervefaciunt,

    Plaut. Ps. 3, 2, 44.—In part. perf.:

    pix fervefacta,

    melted pitch, Caes. B. G. 7. 22 fin.; cf.:

    fervefacta jacula,

    id. ib. 5, 43, 1:

    vinum,

    Plin. 20, 3, 8, § 16.

    Lewis & Short latin dictionary > fervefacio

  • 20 fervens

    fervens, entis, Part. and P. a., from ferveo.

    Lewis & Short latin dictionary > fervens

См. также в других словарях:

  • List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… …   Wikipedia

  • ԵՌԱՄ — (ացի կամ ացայ, ացեալ. կամ եռեալ.) NBH 1 0661 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 11c, 13c չ. ζέω, ἑκζέω ferveo, efferveo, ebullio, aestuo Յեռ՝ այսինքն յեռանդն հարկանիլ. ի ջերմութենէ յուզիլ. պղպջել. պճպճեալ, էփիլ,… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • Fieber — (lat. fibris, von ferveo, heiß sein), bedeutet diejenige allgem. Krankheitsform, deren wesentliche Erscheinungen in der Aufeinanderfolge folgender 3 Symptome besteht: Frost, Hitze, Schweiß. Deutlich ausgeprägt u. regelmäßig in der angegebenen… …   Herders Conversations-Lexikon

  • effervesce — To boil up or form bubbles rising to the surface of a fluid in large numbers, as in the evolution of CO2 from aqueous solution when the pressure is reduced. [L. ef fervesco, to boil up, from ferveo, to boil] * * * ef·fer·vesce .ef ər ves …   Medical dictionary

  • fervescence — An increase of fever. [L. fervesco, to begin to boil, fr. ferveo, to boil] * * * fer·ves·cence (fər vesґəns) [L. fervescere to become hot] development of an increased body temperature, or fever …   Medical dictionary

  • φρέαρ — ατος, το, ΝΜΑ, και φρεῑαρ, είατος, και συνηρ. τ. φρῆρ, ητός, Α βαθύ τεχνητό όρυγμα κυλινδρικού σχήματος για την άντληση νερού, πηγάδι («οὔτε ἄντλημα ἔχεις καὶ τὸ φρέαρ ἐστὶ βαθύ», ΚΔ) νεοελλ. 1. κάθε τεχνητό όρυγμα που φτάνει σε κοίτασμα μετάλλου …   Dictionary of Greek

  • φύρω — Α 1. ανακατεύω κάτι στερεό με ένα υγρό και συνήθως τό χαλώ, τό αλλοιώνω (α. «φύρειν γαῑαν ὕδει», Ησίοδ. β. «πάντα βορβορῳ πεφυρμένα», Σιμων.) 2. λερώνω («γαίᾳ πεφύρσεται κόμαν», Πίνδ.) 3. ραντίζω, βρέχω, πιτσιλώ (α. «αἵματι δ οἶκος ἐφύρθη», Ευρ.… …   Dictionary of Greek

  • ԲՂԽԵՄ — (եցի.) NBH 1 492 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 9c, 10c, 11c, 12c, 13c ն. եւ չ. ԲՂԽԵՄ կամ ԲԽԵՄ. Ծագել, ծագիլ՝ ըստ նմանութեան բազում իրաց. ʼի դուրս բերել, բերիլ՝ ո՛ր եւ է օրինակաւ. որում հանգէտ ընդհանուր… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՋԵՌՆՈՒՄ — (ռայ, ռեալ կամ ռուցեալ.) NBH 2 0671 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c չ. ՋԵՌՆՈՒՄ կամ ՋԵՌԱՆԻՄ. θερμαίνομαι, διαθερμαίνομαι calefio, incalesco, ferveo, alefacio me. Ջերմութիւն զգալ կամ զգենուլ. ջերմանալ. եբր. խամամ եւն. ...… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՍՈՐՍՈՐԵՄ — ( ) NBH 2 0730 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical չ. ՍՈՐՍՈՐԵԼ. ἁναζέω ferveo, bullio, scaturio. Սորելով սորել. թորթորիլ. հոսհոսիլ. եւ Ցրուիլ. եւ Եռալ զեռալ. ջրի պես վազել, քամուիլ, քակուիլ. ... *Մինչեւ յաչաց անտի անօրենին… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՏՈՉՈՐԵՄ — (եցի.) NBH 2 0889 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 7c, 8c, 10c, 12c ն. ՏՈՉՈՐԵՄ ՏՈՉՈՐԻՄ. ἁνάπτω, φλογίζω, συγκαίω, ομαι accendo, incendo, inflammo, or; ardeo, ferveo. Չարաչար այրել, իլ. կիզուլ. վառել. լուցանել.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»