ad+aliquem+ter

culpa, ae, f. [kindr. in root with scelus; cf. Sanscr. skhal-, errare], crime, fault, blame, failure, defect (as a state worthy of punishment; on the contr. delictum, peccatum, etc., as punishable acts; diff. from scelus, which implies an intentional injury of others; but culpa includes in it an error in judgment).

Prop.

In gen. (very freq. in every period and species of composition):

delictum suum Suamque ut culpam expetere in mortalem sinat,

Plaut. Am. 1, 2, 33; cf.:

non C. Rabirium culpa delicti, non invidia vitae... in discrimen capitis vocaverunt,

Cic. Rab. Perd. 1, 2:

in hoc uno genere omnis inesse culpas istius maximas avaritiae, majestatis, dementiae, libidinis, crudelitatis,

id. Verr. 2, 5, 17, § 42:

et culpam in facto, non scelus esse meo,

Ov. Tr. 4, 1, 24 et saep.:

quicquid hujus factum'st culpa, non factum'st mea,

Ter. Eun. 5, 6, 10:

is quidem In culpā non est,

to blame, in fault, id. Hec. 4, 4, 78; cf. id. ib. 3, 1, 19:

praesidio ad eorum, qui in culpā essent, timorem uti,

Cic. Fam. 15, 2, 7:

malo Tironis verecundiam in culpā esse, quam inliberalitatem Curii,

id. Att. 8, 6, 3; id. Planc. 4, 10; cf.:

ut jam sit in iis culpa, qui, etc.,

id. Fam. 1, 9, 13:

tua culpa nonnulla est,

you are somewhat to blame, not without fault, id. ib. 3, 8, 6:

sed haec mea culpa est,

id. Brut. 35, 133:

ne penes ipsos culpa esset cladis,

Liv. 5, 36, 10:

penes Aetolos culpam belli esse,

id. 35, 33, 3; Sen. Ben. 7, 18, 2; Plin. Ep. 10, 30 (39), 2:

culpa, quae te est penes, Ter. hec. 4, 1, 20: culpa abest ab aliquo,

Quint. 11, 1, 64:

aliquem extra culpam belli esse judicare,

Liv. 8, 19, 10:

in mutum confers culpam,

Plaut. Truc. 4, 3, 55:

conferre in aliquem,

Ter. Eun. 2, 3, 96; Caes. B. G. 4, 27; Cic. Sen. 5, 14 al.; cf.:

culpam transferre in aliquem,

Ter. And. 2, 3, 5; Cic. Att. 15, 28; id. Font. 8, 18:

suam quisque culpam auctores ad negotia transferunt,

Sall. J. 1, 4:

contrahere culpam,

Cic. Att. 11, 24, 1:

culpam non modo derivare in aliquem, sed communicare cum altero,

id. Verr. 2, 2, 20, § 49:

in culpā ponere aliquem,

id. Clu. 45, 127:

indecorant bene nata (pectora) culpae,

Hor. C. 4, 4, 36; 4, 15, 11:

seraque fata, Quae manent culpas etiam sub Orco,

id. ib. 3, 11, 29; App. Dogm. Plat. 2, p. 28, 5; Arn. 1, p. 27.—

In partic.

The crime of unchastity, a faux pas (cf. crimen, II. A. 2.), Ov. M. 2, 37 et saep.; Verg. A. 4, 19; 4, 172; Hor. C. 3, 27, 38; 3, 6, 17; Tac. A. 3, 24 et saep.—

Mostly in jurid. Lat., the fault of remissness, neglect, Dig. 17, 2, 72; 18, 1, 68; 42, 5, 8, § 3:

nec sum facturus (rem) vitio culpāve minorem,

Hor. S. 2, 6, 6.—

Meton., any thing mischievous or injurious, mischief:

continuo culpam (sc. ovem aegram) ferro compesce,

Verg. G. 3, 468:

sedula (i. e. meretrix),

Prop. 4 (5), 5, 20.—

Of things, a fault, defect:

operum et laudes et culpae,

Vitr. 3, 1, 4.

pendo, pĕpendi, pensum, 3 (pendissent, for pependissent, Liv. 45, 26 fin.:

penderit for pependerit,

Paul. Nol. Carm. 14, 122), v. a. and n. [etym. dub.; cf. root sphad-, sphendonê, a sling; Lat. funda].— Lit., to cause to hang down, to suspend; esp. of scales in weighing.

Act., to weigh, weigh out.

Lit. (very rare: syn. penso, expendo): unumquodque verbum staterā aurariā pendere, Varr. ap. Non. 455, 21: da pensam lanam, Titin. ap. Non. 369, 21; Plin. 19, 3, 15, § 39, read repensum: aere gravi cum uterentur Romani, penso eo, non numerato debitum solvebant, Fest. s. v. pendere, p. 208 Müll.:

pensas examinat herbas,

Ov. M. 14, 270.—

Transf., to pay, pay out (because, in the earliest times, payments were made by weighing out the metals; v. in the preced. the passage from Fest.;

class.): militis stipendia ideo, quod eam stipem pendebant,

Varr. L. L. 5, § 182 Müll.:

Achaei ingentem pecuniam pendunt L. Pisoni quotannis,

Cic. Prov. Cons. 3, 5; id. Att. 12, 25, 1:

vectigal populo Romano,

Caes. B. G. 5, 23:

vectigal,

Liv. 25, 8:

tributum pro navibus,

Tac. A. 13, 51:

pretium,

id. ib. 2, 87:

coria boum in usus militares,

id. ib. 4, 72:

mercedem alicui,

Juv. 3, 15.— Absol.:

pro pabulo pendunt,

pay, Plin. 12, 14, 32, § 65.— Impers. pass.:

iterumque imperii nostri publicanis penditur,

Plin. 12, 14, 32, § 65.—As punishments consisted of fines in money or cattle: pendere poenas, supplicia, etc., signified to pay, suffer, undergo a penalty:

pendere poenas solvere significat,

Fest. p. 268 Müll.:

Syrus mihi tergo poenas pendet,

Ter. Heaut. 4, 4, 6:

maximas poenas pendo temeritatis meae,

Cic. Att. 11, 8, 1:

satis pro temeritate unius hominis suppliciorum pensum esse,

Liv. 34, 61:

capitis poenas,

Ov. F. 3, 845:

poenas violatae religionis sanguine et caedibus,

Just. 8, 2, 4:

magna supplicia perfidiae,

id. 11, 4, 2:

crimen, culpam,

Val. Fl. 4, 477.—Rarely in this signif. absol., to suffer any thing ( poet.):

tuis nam pendit in arvis Delius,

Val. Fl. 1, 445.—

Trop.

To weigh mentally, to ponder, consider, deliberate upon, decide (class.;

syn.: pensito, trutinor): vos eam (rem) suo, non nominis pondere penditote,

Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1:

in philosophiā res spectatur, non verba penduntur,

id. Or. 16, 51:

causam ex veritate,

id. Quint. 1, 5:

rem levi conjecturā,

id. Rosc. Am. 22, 62.—

To value, esteem, regard a thing; with gen. of the value (mostly ante-class. and poet.):

neque cum me magni pendere visum'st,

Plaut. Curc. 2, 2, 12:

aliquem,

Ter. Ad. 5, 4, 25:

quem tu vidisse beatus Non magni pendis,

Hor. S. 2, 4, 93:

nec jam religio divum neque numina magni Pendebantur,

Lucr. 6, 1277:

unice unum plurimi pendit,

Plaut. Bacch. 2, 2, 29:

te volturium vocant: Hostisne an civis comedis, parvi pendere,

id. Trin. 1, 2, 64 sq.:

nequam hominis ego parvi pendo gratiam,

lightly esteem, id. Bacch. 3, 6, 29; so,

parvi,

Ter. And. 3, 2, 46; id. Heaut. 4, 3, 37; id. Hec. 3, 5, 63:

minoris pendo tergum illorum, quam meum,

care less for, Plaut. Most. 4, 1, 29:

aliquem minoris,

id. ib. 1, 3, 58:

aliquem nihili,

id. ib. 1, 3, 88:

nihili,

id. Men. 5, 7, 4; id. Trin. 3, 1, 6; Ter. Ad. 3, 4, 6; cf.:

non flocci pendere,

Ter. Eun. 3, 1, 21:

sese experturum, quanti sese penderem,

Plaut. Truc. 2, 4, 44:

tu illum numquam ostendisti quanti penderes,

Ter. Heaut. 1, 1, 103.—

(Acc. to A. 2.) To pay, render ( poet.):

dignas pendere grates,

Stat. Th. 11, 223.—

Neutr., to weigh ( poet. and in post-Aug. prose):

tantundem pendere par est,

Lucr. 1, 361:

talentum ne minus pondo octoginta Romanis ponderibus pendat,

Liv. 38, 38, 13; Plin. 9, 15, 17, § 44; id. 30, 48 fin., § 93; id. 18, 7, 12, § 66; id. 31, 6, 31, § 58 (in Sen. Ep. 66, 30, read pendent).—Hence, pensus, a, um, P. a., lit. weighed; hence, trop., esteemed, valued, prized, dear (as P. a. not in Cic. or Cæs.):

utra condicio pensior, Virginemne an viduam habere?

Plaut. Stich. 1, 2, 61: ut nihil quicquam esset carius pensiusque nobis quam nosmetipsi, Taurus ap. Gell. 12, 5, 7.—Esp., as subst.: pensum, i, n., something weighed.

Weight, consideration, scruple, importance, only in gen. sing.: nihil pensi habere aliquid, to lay no weight or stress upon a thing, to attach no value to, be indifferent to, care nothing about:

sua parvi pendere, aliena cupere,... nihil pensi neque moderati habere,

Sall. C. 12, 2:

nihil pensi neque sancti habere,

id. J. 41, 9:

neque id quibus modis assequeretur, quicquam pensi habebat,

id. C. 5, 6:

prorsus neque dicere, neque facere quicquam pensi habebat,

id. ib. 23, 2:

nihil pensi habuit, quin, etc.,

Suet. Dom. 12; id. Ner. 34:

ut neque fas neque fidem pensi haberet,

Tac. A. 13, 15: aliquid ratum pensumque habere, Att. Capitol. ap. Gell. 13, 12, 2. —So, non pensi ducere (very rare), Val. Max. 2, 9, 3.—Also, non adest or est alicui pensi: nec mihi adest tantillum pensi jam, quos capiam calceos, I don't care in the least, am perfectly indifferent, Plaut. Truc. 4, 2, 52:

sed illis nec quid dicerent, nec quid facerent, quicquam umquam pensi fuisse,

they never cared at all, Liv. 34, 49:

quibus si quicquam pensi umquam fuisset, non ea consilia de republicā habuissent,

if they had ever had regard for any considerations, Sall. C. 52, 34. —

Prop., the wool weighed out to a slave to spin in a day; hence, a day's work in spinning, and, in gen., spinning, a spinner's task.

Lit. (mostly ante-class. and poet.):

pensum facere,

Plaut. Merc. 2, 3, 63; id. Men. 5, 2, 45:

nocturna carpentes pensa puellae,

Verg. G. 1, 391:

carmine quo captae dum fusis mollia pensa Devolvunt, etc.,

id. ib. 4, 348:

famulasque ad lumina longo Exercet penso,

id. A. 8, 412; Prop. 3, 15, (4, 14), 15:

castrensia,

i. e. for military garments, id. 4 (5), 3, 33:

pensa manu ducunt,

Juv. 12, 65:

lanificam revocas ad sua pensa manum,

Ov. Am. 1, 13, 24; id. H. 3, 75; Just. 1, 3, 2.— Poet., a thread spun by the Fates:

durae peragunt pensa sorores,

Sen. Herc. Fur. 181:

jamque in fine dies et inexorabile pensum Deficit,

Stat. S. 3, 3, 172: mortale resolvere, to unbind his mortal thread, i. e. to make him immortal, Calp. Ecl. 4, 137.—

Trop., a charge, duty, office (so in Cic.; cf.:

ministerium, munus, officium): pensum meum lepide accurabo,

Plaut. Bacch. 5, 2, 33; cf.:

meum confeci,

id. Pers. 2, 4, 1:

absolvere,

to perform one's duty, Varr. R. R. 2, 2:

me ad meum munus pensumque revocabo,

Cic. de Or. 3, 30, 119; id. Verr. 2, 3, 46, § 109:

nominis familiaeque,

Liv. 4, 52:

operis sui peragere,

Col. 3, 10, 7.—Hence, adv.: pensē, carefully, considerately (post-class.): pensius, Flav. ap. Symm. Ep. 2, 34.

ĭnīquus, a, um, adj. [2. in-aequus], unequal.

Lit.

Uneven, not level, steep:

puppis, inflicta vadis, dorso dum pendet iniquo,

Verg. A. 10, 303:

juga montis iniqui,

Ov. M. 10, 172.—

Not of the right measure, too great or too small:

haeret Hylas lateri (Herculis), passusque moratur iniquos,

greater than his own, Val. Fl. 3, 486:

iniquae heminae,

Pers. 1, 130:

pocula iniqua,

too large, Ser. Samm. 37:

iniquo pondere rastri,

too heavy, Verg. G. 1, 164; so,

adhibitis iniquis ponderibus,

Dig. 18, 1, 32:

sol,

too hot, Verg. A. 7, 227:

merum,

taken immoderately, Val. Fl. 3, 66.—

Transf.

Unfair, unjust:

quam iniqui sunt patres omnes in adulescentes judices,

Ter. Heaut. 2, 1, 7:

pacem vel iniquā condicione retinere,

Cic. Att. 8, 11, D, §

6: quid hoc iniquius dici potest,

id. Quint. 2, 8:

causa,

Ter. And. 1, 5, 22:

lex,

Hor. S. 1, 3, 67:

Parcae,

id. C. 2, 6, 9:

quis iniquae Tam patiens urbis, ut, etc.,

Juv. 1, 30:

ventres modio castigare iniquo,

with short measure, scanty fare, id. 14, 126:

praeripere... valde est iniquum,

Cic. Har. Resp. 3, 6.—

Inimical, hostile, adverse:

iniquum esse in aliquem,

Ter. Hec. 3, 5, 25:

homines natura asperi atque omnibus iniqui,

Cic. Planc. 16, 40:

animo iniquissimo infestissimoque aliquem intueri,

id. Verr. 2, 5, 55, § 144:

obscurius iniqui,

id. Fam. 1, 5, b, 2:

sermones,

id. ib. 1, 9, 20:

vultu iniquo spectare,

with an envious, spiteful look, Ov. A. A. 1, 313.— Subst.: ĭnīquus, i, m., an enemy, foe:

iniqui mei,

Cic. Planc. 16, 40; id. Fam. 11, 27, 7:

tui,

id. Verr. 2, 2, 69, § 167 Zumpt:

nonnulli nostri iniqui,

id. Planc. 23, 57.— Also in sup.:

omnibus iniquissimis meis,

Cic. Verr. 2, 5, 69 init.; cf. inimicus, and Zumpt, Gram. § 410.—

Hurtful, injurious, unfavorable, disadvantageous:

loco iniquo subeundum erat ad hostes,

Liv. 2, 31, 4:

ascensu,

id. 28, 16, 7:

loca ad transitum,

id. 8, 38, 6; cf.

spatio,

Verg. A. 5, 203; id. G. 4, 147:

palus gnara vincentibus, iniqua (i. e. invia) nesciis,

Tac. A. 1, 63:

tributum iniquo suo tempore imperatum,

Liv. 2, 23, 5:

consilia cum patriae tum sibi capere,

Nep. Paus. 3, 3:

vina capiti,

Plin. 13, 4, 9, § 44:

casus,

Verg. A. 6, 475: sortem miserari iniquam, hard, id. ib. 12, 243.— Comp.:

in locum iniquiorem progredi,

Caes. B. G. 2, 10, 4.— Sup.:

iniquissimo nostris loco proelium committere coeperunt,

Caes. B. G. 5, 32 fin.; so,

locum subire,

id. ib. 2, 27 fin. —

Unwilling, impatient, discontented:

iniquo animo pati,

Ter. Eun. 2, 1, 6:

iniquo animo ferre aliquid,

Cic. Tusc. 2, 2, 5:

iniquissimo animo mori,

id. de Sen. 23, 83:

iniquae mentis asellus,

Hor. S. 1, 9, 20:

utrum aequo an iniquo animo mortem subieris jam nihil refert,

Lact. 3, 27, 8:

caelestes iniqui,

ungracious, unkind, Ov. H. 8, 87.—

Unsuitable:

hoc paene iniquum est, comico choragio conari agere nos tragoediam,

Plaut. Capt. prol. 61.—

Imperfect, improperly drawn up:

formula,

Gai. Inst. 4, 57.— Hence, adv.: ĭnīquē.

Lit., unequally:

quam inique comparatum est,

Ter. Phorm. 1, 1, 7; cf.:

numquam vidi iniquius concertationem comparatam,

i. e. where the parties were more unequally matched, id. Ad. 2, 2, 4; and:

hoc prope iniquissime comparatum est, etc.,

Cic. Clu. 21, 57.—

Trop.

Unfairly, unjustly (opp. jure):

occidere,

Liv. 39, 48, 2:

facere aliquid erga aliquem,

Plaut. Cas. 3, 4, 27:

pacisci,

Cic. Verr. 2, 3, 14, § 37:

expulsi, Auct. Or. pro Dom. 33: locum immeritum causari,

Hor. Ep. 1, 14, 12.—

Unfitly, unsuitably:

etsi inique Castorem cum Domitio comparem,

Cic. Deiot. 11, 31.—

Not patiently, indignantly:

aliquid ferre,

Lact. 6, 4 med.; cf.:

aliquid iniquissime ferre,

Suet. Caes. 45.

ĕdo, ēdi, ēsum, 3 ( sup.:

esum,

Plaut. Curc. 2, 1, 13; id. Men. 3, 1, 11; id. Stich. 1, 3, 28:

esu,

id. Ps. 3, 2, 35.—The contr. forms es, est, estis, etc., are very freq. in prose and poetry:

est,

Verg. A. 4, 66; 5, 683; Hor. S. 2, 2, 57:

esset,

id. ib. 2, 6, 89; Verg. G. 1, 151:

esse,

Quint. 11, 3, 136; Juv. 15, 102:

esto,

Cato R. R. 156, 1.—Hence, also in the pass.:

estur,

Plaut. Most. 1, 3, 78; id. Poen. 4, 2, 13; Cels. 27, 3; Ov. Pont. 1, 1, 69; and:

essetur,

Varr. L. L. 5, § 106 Müll.—Archaic forms of the subj. praes.:

edim,

Plaut. Aul. 3, 2, 16; id. Trin. 2, 4, 73; 74; Caecil. and Pompon. ap. Non. 507, 7:

edis,

Plaut. Poen. 4, 2, 45; id. Trin. 2, 4, 72:

edit,

Cato R. R. 1, 56, 6; 1, 57, 9 sq.; Plaut. Capt. 3, 1, 1; 3; id. Aul. 4, 6, 6; id. Poen. prol. 9; Hor. Epod. 3, 3; id. S. 2, 8, 90:

edimus,

Plaut. Poen. 3, 1, 34:

editis, Nov. ap. Non. l. l.: edint,

Cic. Fin. 2, 7, 22), v. a. [Sanscr. ad-mi, eat; Gr. ed-ô, esthiô; Lat. edax, esca, esurio, etc.; cf. also Gr. odous, odont- Aeol. plur. edontes, dens], to eat (for syn. cf.: comedo, vescor, pascor, devoro, haurio, mando, ceno, epulor).

Lit.: ille ipse astat, quando edit, Naev. ap. Prisc. p. 893; cf.

so uncontr.,

Cic. Att. 13, 52:

miserrimus est, qui cum esse cupit, quod edit non habet,

Plaut. Capt. 3, 1, 3:

ut de symbolis essemus,

Ter. Eun. 3, 4, 2:

mergi eos (sc. pullos) in aquam jussit, ut biberent, quoniam esse nollent,

Cic. N. D. 2, 3, 7 et saep.—

Prov.

Multos modios salis simul edisse, to have eaten bushels of salt with another, i. e. to be old friends, Cic. Lael. 19.—

De patella, i. e. to show contempt for religion (v. patella), Cic. Fin. 2, 7 fin. —

Pugnos, to taste one's fists, i. e. to get a good drubbing, Plaut. Am. 1, 1, 153.—

Transf.

Bona, to squander, dissipate, Plaut. Truc. 4, 2, 29.—

Of inanimate subjects, qs. to eat up, i. e. to consume, destroy ( poet.):

ut mala culmos Esset robigo,

Verg. G. 1, 151:

carinas lentus vapor (i. e. flamma),

id. A. 5, 683:

corpora virus,

Ov. Ib. 608 al. —

Trop., to corrode, consume, devour (almost exclusively poet.):

si quid est animum,

Hor. Ep. 1, 2, 39; cf.:

nimium libenter edi sermonem tuum,

have devoured, Plaut. Aul. 3, 6, 1:

nec te tantus edat tacitam dolor,

Verg. A. 12, 801:

nec edunt oblivia laudem,

Sil. 13, 665 et saep.

ē-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a., to give out, put forth, bring forth (freq. and class.).

In gen.:

foras per os est editus aër,

Lucr. 3, 122; cf.:

sputa per fauces tussi,

id. 6, 1189:

urinam,

Plin. 28, 4, 7, § 38; cf.

stercus,

Col. 2, 14: animam, to breathe out, i. e. to die, expire, Cic. Sest. 38, 83; Ov. H. 9, 62; cf.:

extremum vitae spiritum,

Cic. Phil. 12, 9:

vitam,

id. Fin. 5, 2, 4; id. Planc. 37, 90:

clamorem,

to send forth, utter, id. Div. 2, 23; cf.:

miros risus,

id. Q. Fr. 2, 10, 2:

fremitum patulis sub naribus (equus),

Lucr. 5, 1076:

voces,

Cic. Tusc. 2, 8:

dulces modos,

Ov. F. 1, 444:

questus,

id. M. 4, 588:

hinnitus,

id. ib. 2, 669:

latratus,

id. ib. 4, 451 et saep.:

Maeander in sinum maris editur,

discharges itself, Liv. 38, 13; 39, 53 fin.:

clanculum ex aedibus me edidi foras,

have slipped out, Plaut. Most. 3, 2, 9.

In partic., to bring forth any thing new, to produce, beget, form, etc.

Of what is born, begotten (mostly poet. and in post-Aug. prose):

progeniem in oras luminis,

Lucr. 2, 617:

crocodilos dicunt, cum in terra partum ediderint, obruere ova, deinde discedere,

Cic. N. D. 2, 52; so,

partum,

Liv. 1, 39; cf.:

aliquem partu,

Verg. A. 7, 660; Ov. M. 4, 210; 13, 487:

aliquem maturis nisibus,

id. F. 5, 172:

geminos Latona,

id. M. 6, 336:

nepotem Atlantis (Pleïas),

id. F. 5, 664 al.: (draconem) Qui luci ediderat genitor Saturnius, idem Abdidit, Cic. Poëta Div. 2, 30, 64; cf.:

Electram maximus Atlas Edidit,

Verg. A. 8, 137.—In the pass.:

hebetes eduntur,

Quint. 1, 1, 2. —More freq. in the part.: in lucem editus, Poëta ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (a transl. of the Euripid. ton phunta); cf. Ov. M. 15, 221:

editus partu,

id. ib. 5, 517; 9, 678; id. F. 5, 26:

Venus aquis,

id. H. 7, 60; cf.:

Limnate flumine Gange,

id. M. 5, 48;

for which: de flumine,

id. H. 5, 10 (cf. Zumpt, Gramm. §

451): ille hac,

Ov. M. 10, 298; cf.:

Maecenas atavis regibus,

Hor. C. 1, 1, 1:

infans ex nepte Julia,

Suet. Aug. 65 et saep.—

Transf.:

(tellus) Edidit innumeras species,

Ov. M. 1, 436; cf. Liv. 21, 41:

frondem ulmus,

puts forth, Col. 5, 6, 2:

ea (sc. academia) praestantissimos in eloquentia viros edidit,

Quint. 12, 2, 25.—

Of literary productions, to put forth, to publish (class.):

de republica libros,

Cic. Brut. 5, 19; so,

librum contra suum doctorem,

id. Ac. 2, 4, 12:

annales suos,

id. Att. 2, 16, 4:

orationem scriptam,

Sall. C. 31, 6:

aliquid,

Cic. Leg. 1, 2, 7; Quint. 5, 10, 120; 3, 1, 18; 2, 1, 11; Hor. A. P. 390 et saep.—

Transf., to set forth, publish, relate, tell, utter, announce, declare = exponere;

esp. of the responses of priests and oracles, the decrees of authorities, etc.: apud eosdem (sc. censores) qui magistratu abierint edant et exponant, quid in magistratu gesserint,

Cic. Leg. 3, 20, 47; cf. Hor. S. 2, 5, 61:

ede illa, quae coeperas, et Bruto et mihi,

Cic. Brut. 5, 20:

nomen parentum,

Ov. M. 3, 580; 9, 531; Hor. S. 2, 4, 10:

veros ortus,

Ov. M. 2, 43; cf.:

auctor necis editus,

id. ib. 8, 449:

mea fata tibi,

id. 11, 668 et saep. —With acc. and inf.:

Apollo Pythius oraculum edidit, Spartam nulla re alia esse perituram, etc.,

Cic. Off. 2, 22, 77; cf. Liv. 40, 45; 22, 10; 42, 2.—With dupl. acc.:

auctorem doctrinae ejus falso Pythagoran edunt,

id. 1, 18; cf. id. 1, 46; 27, 27 fin.:

haec mihi, quae canerem Titio, deus edidit ore,

Tib. 1, 4, 73:

iis editis imperiis,

id. 29, 25; cf.:

edito alio tempore ac loco (with constitutum tempus et locus),

Quint. 4, 2, 98:

opinio in vulgus edita,

spread abroad, Caes. B. C. 3, 29, 3; cf. Nep. Dat. 6, 4:

consilia hostium,

i. e. to divulge, betray, Liv. 10, 27 et saep.— Poet.:

arma violentaque bella,

i. e. to sing, celebrate in song, Ov. Am. 1, 1, 1.—Hence,

Jurid. and polit. t. t., to give out, promulgate, proclaim, ordain:

qua quisque actione agere volet, eam prius edere debet. Nam aequissimum videtur, eum, qui acturus est, edere actionem, etc.,

Dig. 2, 13 (tit. De edendo), 1 sq.:

verba,

Cic. Quint. 20, 63; cf.

judicium,

id. ib. 21: tribus, said of the plaintiff in a causa sodaliciorum, to name the tribus (since he had the right, in order to choose the judges, to propose to the defendant four tribus, from which the latter could reject only one, and then to choose the judges according to his own pleasure out of the remaining three, Cic. Planc. 15, 36 sqq.:

judices editi (= editicii),

id. ib. 17, 41; cf.

Wund. Cic. Planc. p. LXXVI. sq., and see editicius: socium tibi in hujus bonis edidisti Quintium,

hast mentioned, Cic. Quint. 24 fin.:

quantum Apronius edidisset deberi, tantum ex edicto dandum erat,

id. Verr. 2, 3, 29; 2, 2, 42: mandata edita, Liv. 31, 19; cf. id. 34, 35:

ederet (consul) quid fieri velit,

to command, id. 40, 40; cf. id. 45, 34.—

Transf. beyond the jurid. sphere:

postquam hanc rationem cordi ventrique edidi, etc.,

Plaut. Aul. 2, 8, 12.—

Of other objects, to produce, perform, bring about, cause (freq. and class.):

oves nullum fructum edere ex se sine cultu hominum et curatione possent,

Cic. N. D. 2, 63, 158:

vitales motus,

Lucr. 3, 560:

proelia pugnasque,

id. 2, 119; 4, 1010; Liv. 8, 9; 21, 43 al.; cf.

caedem,

id. 5, 13; 10, 45 al.:

strages,

Verg. A. 9, 785 and 527:

aliquantum trepidationis,

Liv. 21, 28; cf.

tumultum,

id. 36, 19:

ruinas,

Cic. Leg. 1, 13 fin.:

scelus, facinus,

to perpetrate, id. Phil. 13, 9 fin.:

annuam operam,

i. e. to perform, Liv. 5, 4; cf. id. 3, 63; Suet. Tib. 35:

munus gladiatorium (with parare),

to exhibit, Liv. 28, 21; Suet. Calig. 18; cf.

ludos,

Tac. A. 1, 15; 3, 64; Suet. Caes. 10 al.:

spectaculum,

Tac. A. 14, 17; id. H. 2, 67; Suet. Caes. 44 et saep.:

gladiatores,

Suet. Aug. 45 et saep.:

exemplum severitatis,

Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 5;

so more freq.: exempla in aliquem,

Ter. Eun. 5, 6, 21; Caes. B. G. 1, 31, 12; Liv. 29, 9 fin. and 27; cf.:

scelus in aliquem,

Cic. Sest. 27.

To raise up, lift, elevate:

corpus celerem super equum,

Tib. 4, 1, 114.—Hence,

ēdĭtus, a, um, P. a. (set forth, heightened; hence, like excelsus).

Prop., of places, elevated, high, lofty (cf.:

altus, celsus, excelsus, sublimis, procerus, arduus, praeceps, profundus), opp. to flat, level (cf.: collis paululum ex planitie editus,

Caes. B. G. 2, 8, 3; id. B. C. 1, 43, 2; Sall. J. 92, 5; Tac. A. 15, 27—very freq. and class.):

Henna est loco perexcelso atque edito,

Cic. Verr. 2, 4, 48; Caes. B. G. 3, 19, 1 (with acclivis); 7, 18, 3; id. B. C. 3, 37, 4; Sall. J. 92, 5; 98, 3; Liv. 2, 50 et saep.— Comp., Caes. B. C. 1, 7, 5; 1, 43, 2; Sen. N. Q. 7, 5. — Sup., Auct. B. Alex. 28; 31; 72; Just. 2, 1, 17 al.—

Trop.:

viribus editior,

stronger, Hor. S. 1, 3, 110.— Adv. does not occur.—

ēdĭtum, i, n.

A height:

in edito,

Suet. Aug. 72:

ex edito,

Plin. 31, 3, 27.— Plur.:

edita montium,

Tac. A. 4, 46; 12, 56: in editis, Treb. Trig. Tyr. 26.—

Transf., a command, order, Ov. M. 11, 647; cf. Liv. 25, 12, 4.

ĕdo, ōnis, m. [1. edo], a glutton, Varr. ap. Non. 48, 19.

īra, ae ( gen. iraï

for irae,

Lucr. 3, 303), f. [kindred to Sanscr. īr, tremere, commoveri; cf.: ir-ya, vigorous; iras-yati, to be angry; Gr. eris, erethô].

Prop., anger, wrath, rage, ire:

ira est libido poeniendi ejus, qui videatur laesisse injuriā,

Cic. Tusc. 4, 9, 21:

ira, quae quamdiu perturbationem habet, dubitationem non habet,

id. ib. 4, 36, 77:

ira furor brevis est,

Hor. Ep. 1, 2, 62:

ira est cupiditas ulciscendae injuriae, Sen. de Ira, 1, 2, 4: facit ira nocentem Hunc sexum,

Juv. 6, 647:

facere aliquid per iram,

in anger, Cic. Tusc. 4, 37, 79:

plus irae suae quam utilitati communi paruisse,

to his anger, Nep. Alc. 4, 6:

irā et dolore incensus,

id. Pelop. 5, 4:

irā commotus,

Sall. C. 31, 6:

acuere iram,

id. ib. 12, 590:

attollere,

id. ib. 2, 381:

concipere,

Just. 5, 10:

concitare,

Ov. P. 4, 14, 41:

evomere in aliquem,

Ter. Ad. 3, 2, 14:

vertere in aliquem,

Hor. Epod. 5, 54:

non sufficit irae occidisse aliquem,

Juv. 15, 169:

indulgere irae,

Liv. 23, 3:

iram exstinguere,

Petr. 94:

contundere,

Col. 6, 2:

frangere,

Quint. 6, 3, 9:

lenire,

id. 3, 8, 12:

ponere,

Hor. A. P. 160:

moderari irae,

id. Ep. 1, 2, 59:

pone irae frena modumque,

Juv. 8, 88:

quantulacumque est occasio, sufficit irae,

id. 13, 183:

dum defervescat ira,

Cic. Tusc. 4, 36, 78: deflagrat, Liv. [p. 1000] 40, 8:

decedit,

Ter. Hec. 3, 5, 55:

irae sunt inter aliquos,

id. And. 3, 3, 20:

ira inter eas intercessit,

id. Hec. 3, 1, 25:

in Romanos, propter obsides nuper interfectos,

Liv. 25, 15, 7:

adversus Romanos,

id. 36, 6, 1:

ira deorum,

Ov. M. 1, 378; Juv. 13, 100:

numinis,

Ov. Tr. 3, 6, 23:

deūm,

Verg. A. 3, 215:

Junonis,

id. ib. 1, 4:

in quorum mente pares sunt Et similes ira atque fames,

Juv. 15, 131.— Plur.:

veteres in Populum Romanum irae,

Liv. 21, 25, 2:

excitare iras,

Verg. A. 2, 594:

horribiles exercere iras,

id. G. 3, 152:

mollire iras,

Liv. 1, 9:

induere,

Stat. Th. 1, 38:

quicquid ex foedere rupto irarum in nos caelestium fuit,

Liv. 9, 1:

iras plumbeas gerere,

heavy, Plaut. Poen. 3, 6, 18:

inde irae et lacrimae,

Juv. 1, 168.— With obj.-gen., on account of:

ob iram fugae,

Liv. 27, 7:

amissae praedae,

id. 1, 5:

diremptae pacis,

id. 9, 8; 21, 2; 37, 51:

ereptae virginis,

Verg. A. 2, 413.—So, plur.:

irae imperatorum,

against the commanders, Liv. 8, 30:

cladum,

because of, indignation at, Sil. 12, 271.—

Transf.

A cause of anger, provocation:

aut age, dic aliquam, quae te mutaverit, iram,

Ov. P. 4, 3, 21. —

An object of anger or hatred:

justae quibus est Mezentius irae,

Verg. A. 10, 714 Jan. ad loc.:

Hannibal est irae tibi,

Sil. 11, 604.—

A passion inspired by anger ( poet.):

subit ira cadentem Ulcisci patriam,

Verg. A. 2, 575.—

Of inanim. and abstr. things, violence, impetuosity, fury (mostly poet.):

belli,

Sall. Hist. Fragm. 4, 61, 3 Dietsch:

ira belli desenuit,

id. ib. 1, 93:

flagelli,

Val. Fl. 7, 149:

maris,

id. 1, 37:

dant mucronibus iras,

Sil. 7, 344:

nimborum,

id. 17, 253:

grandinis,

id. 12, 610. —

Personified:

comunt Furor Iraque cristas,

Stat. Th. 3, 424.— Plur.:

Iraeque Insidiaeque, dei (Mavortis) comitatus,

Verg. A. 12, 336:

atraeque genis pallentibus Irae,

Val. Fl. 2, 205; Sil. 4. 437.

exemplum, i, n. [eximo], orig., what is taken out as a sample (cf. eximius, from eximo), a sample.

Prop. (cf. exemplar, specimen):

purpurae, tritici,

Auct. Her. 4, 6, 9.—Hence,

Transf.

An imitation, image, portrait taken from something; a draught, transcript, copy.

Hic quoque exemplum reliquit, Plaut. Ps. 2, 2, 56; cf.:

o Apella, o Zeuxis pictor, Cur numero estis mortui? hinc exemplum ut pingeretis: Nam alios pictores nihil moror hujusmodi tractare exempla,

id. Poen. 5, 4, 102 sq.; and in a pun with the follg. signif. under B.: Th. Exempla edepol faciam ego in te. Tr. Quia placeo, exemplum expetis, id. Most. 5, 1, 67:

aedes probant: sibi quisque Inde exemplum expetunt,

a sketch, draught, id. ib. 1, 2, 21; cf. id. ib. 3, 2, 75 sq.:

Pompeii litterarum ad consulem exemplum attulit: Litterae mihi a L. Domitio allatae sunt: earum exemplum infra scripsi... Deinde supposuit exemplum epistolae Domitii, quod ego ad te pridie miseram,

a transcript, copy, Cic. Att. 8, 6, 1 sq.; 8, 11, 6; 7, 23, 3; id. Fam. 9, 26, 3; Ov. Tr. 1, 7, 23 al.—

An equal, parallel:

clarissimum Homeri inluxit ingenium, sine exemplo maximum,

Vell. 1, 5, 1.—

A sample for imitation, instruction, proof, a pattern, model, original, example, precedent, case (the predominant meaning of the word).

In gen.:

ut mutum in simulacrum ex animali exemplo veritas transferatur,

from a living model, original, Cic. Inv. 2, 1, 2; cf.:

feruntur enim ex optimis naturae et veritatis exemplis,

id. Off. 3, 17, 69:

propones illi exempla ad imitandum,

id. Phil. 10, 2, 5; cf.:

habere exemplum ad imitandum (corresp. to exemplar),

id. Mur. 31, 66; and:

nostris exemplo fuit ad imitandum,

Suet. Gramm. 2:

exposita ad exemplum nostra re publica,

Cic. Rep. 1, 46 fin.; cf. id. ib. 2, 31 fin.:

loquimur de iis amicis, qui ante oculos sunt... Ex hoc numero nobis exempla sumenda sunt,

id. Lael. 11, 38:

aliquem ex barbatis illis exemplum imperii veteris, imaginem antiquitatis,

id. Sest. 8, 19:

a sapiente petitur exemplum,

id. Off. 3, 4, 16:

exemplum a me petere,

Liv. 7, 32, 12:

ab eodem Pompeio omnium rerum egregiarum exempla sumantur,

Cic. de Imp. Pomp. 15, 44:

ab se ipso exemplum capi posse,

Liv. 1, 49, 2; cf.:

cum et ipse sis quasi unicum exemplum antiquae probitatis et fidei,

Cic. Rep. 3, 5:

quod in juventute habemus illustrius exemplum veteris sanctitatis?

id. Phil. 3, 6, 15:

innocentiae,

id. de Or. 1, 53, 229:

qua in muliere etiam nunc quasi exempli causa vestigia antiqui officii remanent,

as a pattern, example, id. Rosc. Am. 10, 27 (cf. infra, 2.):

eum virum, unde pudoris pudicitiaeque exempla peterentur,

id. Deiot. 10, 28:

firmare animum constantibus exemplis (for constantiae),

Tac. A. 16, 35; cf.:

exemplum modestum,

id. H. 2, 64:

vitiosi principes plus exemplo quam peccato nocent,

by their example, Cic. Leg. 3, 14, 32:

(Tullus Hostilius) de imperio suo, exemplo Pompilii, populum consuluit curiatim,

id. Rep. 2, 17:

quod autem exemplo nostrae civitatis usus sum, etc.,

id. ib. 2, 39: atrox videbatur Appi sententia;

rursus Vergini Larciique exemplo haud salubres,

i. e. judged by the precedent, Liv. 2, 30 init.:

divinare morientes etiam illo exemplo confirmat Posidonius, quo affert, etc.,

by that example, that case, Cic. Div. 1, 30, 64; id. Inv. 1, 30, 49; cf.:

hinc illa et apud Graecos exempla... levitatis Atheniensium crudelitatisque in amplissimos cives exempla,

id. Rep. 1, 3:

datum in omnes provincias exemplum,

Tac. A. 1, 78; so,

dare exemplum,

to set the example, id. ib. 4, 50:

tertia legio exemplum ceteris praebuit,

id. H. 2, 85; 4, 52; Val. Max. 3, 6, 5.—

Esp. in phrase: exempli causā or gratiā, for instance, for an example (cf. Krebs, Antibarb. p. 437):

exempli causa paucos nominavi,

for example's sake, Cic. Phil. 13, 2, 2; cf.:

quia in alicujus libris exempli causa id nomen invenerant, putarunt, etc.,

id. Mur. 12, 27; id. Inv. 1, 37, 66:

haec exempli gratia sufficient,

Quint. 9, 2, 56; cf.:

pauca exempli gratia ponam,

id. 6, 5, 6; 5, 10, 110; cf.:

ex quibus in exemplum pauca subjeci,

Suet. Tib. 21 et saep.:

venit in exemplum furor,

teaches, Ov. F. 4, 243; cf. Just. 23, 3.—

In partic., a warning example, an example, warning, punishment (rare):

exemplum statuite in me, ut adolescentuli vobis placere studeant potius quam sibi,

Ter. Heaut. prol. 51; cf.:

quibus liberi sunt, statuite exemplum, quantae poenae in civitate sint hominibus istiusmodi comparatae,

Auct. Her. 4, 35, 47:

simile in superiore parte provinciae edere exemplum severitatis tuae,

Cic. ad Q. Fr. 1, 2, 5; cf. Tac. A. 3, 36 fin.; so,

edere exempla in aliquem,

Ter. Eun. 5, 7, 21; Caes. B. G. 1, 31, 12; Liv. 29, 27, 4:

ut ne viderem, quae futura exempla dicunt in eum indigna,

Ter. Eun. 5, 4, 24:

habet aliquid ex iniquo omne magnum exemplum,

Tac. A. 14, 44:

meritum quidem novissima exempla Mithridatem,

i. e. the punishment of death, id. ib. 12, 20:

esse in exemplo,

to serve as a warning, Ov. M. 9, 454; cf. Vulg. Judae, 7 al.:

exemplo supplicii reliquos deterrere,

Hirt. B. G. 8, 44, 1.—

Law t. t., a precedent:

ad exemplum trahere,

Just. Inst. 1, 2, 6:

alicui sine exemplo subvenire,

id. ib. —

A way, manner, kind, nature:

multi more isto atque exemplo vivunt,

Plaut. Bacch. 3, 6, 11; cf.:

negat se more et exemplo populi Romani posse iter ulli per provinciam dare,

Caes. B. G. 1, 8, 3:

uno exemplo ne omnes vitam viverent,

Plaut. Mil. 3, 1, 132:

istoc exemplo,

id. ib. 2, 4, 6:

quot me exemplis ludificatust,

id. Ep. 5, 2, 6:

eodem exemplo, quo,

Liv. 31, 12, 3:

ad hoc exemplum,

Plaut. Mil. 2, 4, 6:

quod ad exemplum,

id. Trin. 4, 2, 76 et saep.—Hence often of methods or examples of punishment (cf. 3. supra):

quando ego te exemplis pessumis cruciavero,

Plaut. Capt. 3, 5, 33:

omnibus exemplis crucior,

id. Bacch. 5, 1, 6; cf. id. Most. 1, 3, 35; 55; 5, 1, 67.—Freq. of the tenor, purport, contents of a letter, etc.:

litterae uno exemplo,

i. e. of the same tenor, Cic. Fam. 4, 4, 1; 10, 5, 1:

scribere bis eodem exemplo,

id. ib. 9, 16, 1:

testamentum duplex... sed eodem exemplo,

Suet. Tib. 76:

Capua litterae sunt allatae hoc exemplo: Pompeius mare transiit, etc.,

Cic. Att. 9, 6, 3:

(litterarum) exemplum componere,

id. Agr. 2, 20, 53; Suet. Calig. 55.

dum, conj. [for dium, acc. from dius; cf. diu, Corss. Ausspr. 2, 856], denotes the temporal relation of two actions to cach other,

As contemporaneous, or,

As in immediate succession, so that with the commencement of one action the other ceases.

As contemporaneous.

Without respect to the limits of the two actions, while, whilst, during the time in which.

In gen., construed with the indicative, except in oratio obliqua, where the subjunctive was sometimes used. In Aug. poets and late prose the subjunctive often stands in oratio directa, v. the following).

Indic. praes.:

dum cum hac usuraria Uxore mihi nunc morigero, haec curata sint Fac sis,

Plaut. Am. 3, 3, 25; so id. Aul. 4, 2, 14; id. Bacch. 4, 7, 19; Ter. Heaut. 2, 2, 11; Cic. Clu. 32 fin.; Verg. E. 3, 75; Hor. Ep. 2, 1, 190 et saep.— In the praes. histor.:

dum haec loquimur, interea loci ad macellum ubi advenimus, etc.,

Ter. Eun. 2, 2, 24; id. Phorm. 5, 9, 18; Cic. de Or. 2, 4, 15; id. Div. in Caec. 17, 56:

dum haec geruntur, Caesari nuntiatum est, etc.,

Caes. B. G. 1, 46, 1; cf.

these forms of transition,

id. ib. 3, 17, 1; 4, 32, 1; 4, 34, 3; 5, 22, 1; 6, 7, 1; 7, 57, 1; id. B. C. 1, 56, 1; 2, 1, 1 et saep. dum ea conquiruntur et conferuntur, nocte intermissa circiter hominum milia VI ad Rhenum contenderunt, Caes. B. G. 1, 27, 4; cf. id. B. C. 1, 37, 1; id. ib. 1, 36, 1; Liv. 21, 7, 1; Verg. G. 4, 559.—In the imperf.:

dum haec in Appulia gerebantur, Samnites... urbem non tenuerunt,

Liv. 10, 36 fin.; 21, 53; 41, 14; Nep. Hann. 2, 4; Tac. Agr. 41; cf.:

dum is in aliis rebus erat occupatus,

Cic. Rosc. Am. 32, 91 —In the fut.; nunc animum advortite Dum argumentum hujus eloquar comoediae, Plaut. Am. prol. 96.—In the perf.:

dum Cyri et Alexandri similis esse voluit, Crassorum inventus est dissimillimus,

Cic. Brut. 81, 292; so id. Mur. 27, 55; id. Fin. 2, 13; id. Phil. 14, 12, 33; id. Att. 1, 16, 2; Nep. Reg. 2, 2 al.—In the pluperf.:

dum in unam partem oculos animosque hostium certamen averterat, pluribus locis scalis capitur murus,

Liv. 32, 24.—In the fut. perf.:

bellum ingens geret Italia... Tertia dum Latio regnantem viderit aestas,

Verg. A. 1, 265.—Prov.:

dum loqueris,

i. e. this instant, Petr. 99.—In the oratio obliqua: dic, hospes, Spartae, nos te hic vidisse jacentes, Dum sanctis patriae legibus obsequimur, Poëta ap. Cic. Tusc. 1, 42, 101; Liv. 2, 57; 26, 16; Tac. A. 15, 59; id. H. 1, 33; Ov. M. 4, 776 et saep.—

Subj. In oratio obliqua:

dixisti, dum Planci in me meritum verbis extollerem, me arcem facere e cloaca,

Cic. Planc. 40; so id. de Or. 1, 41 fin.; id. Mur. 24; id. Att. 5, 17, 3; Sall. C. 7, 6; Tac. H. 4, 17 fin. al.—In oratio recta:

o quotiens ausae, caneret dum valle sub alta, Rumpere mugitu carmina docta boves,

Tib. 2, 3, 19:

dum intentus in eum se rex totus averteret, etc.,

Liv. 1, 40, 7:

dum ea in Samnio gererentur,

id. 10, 18, 1; Ov. Pont. 3, 3, 2; Verg. G. 4, 457; Mart. 1, 22, 1; Hirt. B. Hisp. 23; Aur. Vict. Vir. Ill. 35; id. Caes. 39; Hyg. Fab. 12 al.—

When the principal action is an immediate and sudden sequence of that described in [p. 618] the clause with dum, subito or repente is often used in the principal clause:

dum tempus teritur, repente milites, etc.,

Liv. 29, 9, 5: dum advenientes filia interrogat, repente in osculis, etc. Suet. Aug. 99:

dum Appium orno, subito sum factus accusatoris ejus socer,

Cic. Att. 6, 6, 1; Hirt. B. Afr. 61.—

When the actions are simply presented as contemporaneous, interea, jam or interea jam is often used in the principal clause:

dum haec mecum reputo, accersitur lavatum interea virgo,

Ter. Eun. 3, 5, 44; Cic. Quint. 6, 28:

dum ea Romani parant, jam Saguntum oppugnabatur,

Liv. 21, 7, 1; cf.

also: dum... interim,

Plaut. Trin. 1, 1, 8; id. Men. 1, 3, 31; Liv. 21, 47, 7 al.—

Esp., of duration in the present, now, yet.

In combination with etiam primum, and esp. freq. with the negations non, nec, ne, haud, nihil, nullus, nemo, v. h vv.—

Colloq., as an enclitic with imperatives and interjections (by some separately written ades dum, abi dum, etc, but v. Ritschl, Opusc Phil p. 567 sq.), orig, acc of time, a moment, a second, a little Sosia adesdum, paucis te volo, Ter. And 1, 1, 2 abidum, id. Heaut. 2, 3, 8 circumspicedum, Plaut Trin. 1, 2, 109:

dicdum,

Ter. Hec 5, 3, 5 facitodum, id. Heaut 3, 2, 39 iteradum, Poëta ap. Cic. Att. 14, 14 jubedum, Plaut. Rud. 3, 5, 7:

manedum,

id. Bacch. 4, 6, 24; Ter. Hec. 5, 4, 4:

memoradum,

Plaut. Poen. 5, 2, 103:

tacedum,

id. Men. 2, 2, 73:

tangedum,

id. Rud. 3, 5, 5 al.:

agedum (most freq.),

id. Am. 2, 2, 151; 5, 1, 29; id. As. 4, 1, 1; 5, 1, 1 et saep. (for which, agidum, id. Trin. 2, 2, 89 Ritschl ad loc.); Ter. Eun. 4, 4, 27; id. Heaut. 2, 3, 69; id. Hec. 3, 1, 35; id. Phorm. 5, 3, 1; Cic. Sull. 26; Liv. 7, 9; 9, 16 al.; Cat. 63, 78; Stat. Th. 7, 126 al.:

agitedum,

Liv. 3, 62 Drak.; 5, 52; 7, 34 fin.:

cedodum,

Ter. Phorm. 2, 2, 15:

ehodum,

id. And. 1, 2, 13; 2, 1, 24; 3, 5, 10; id. Eun. 2, 3, 68; also in Plaut. in enumerations: primumdum (= Gr. prôton men), Plaut. Mil. 2, 3, 26; id. Most. 2, 1, 53; id. Trin. 1, 2, 61 al.—

With respect to the temporal limit of both actions, i. q. tamdiu quam or usque eo, as long as, while.

Lit. (with indic. when the duration of the action in the principal clause is alone implied, except in the oratio obliqua).—In praes.: bene factum a vobis, dum vivitis, non abscedet, Cato ap. Gell. 16, 1 fin.; so Cic. Lael. 4, 14; id. de Sen. 23, 86; id. Fin. 3, 2, 9; Caes. B. G. 7, 50 fin. al.—In fut.: quid illos opinamini animi habuisse atque habituros, dum vivent? Cato ap. Gell. 10, 13, 17; Plaut. Ps. 1, 3, 103; Cic. Rosc. Am. 32 fin.; id. Leg. 1, 1, 2; Verg. A. 1, 607 sq. et saep.—

Subj., often, when the clause with dum expresses a desired end, or refers to an indefinite future:

non tibi venit in mentem, Si, dum vivas, tibi bene facias, etc.,

Plaut. Bacch. 5, 2, 76:

pars, dum vires suppeterent, eruptionem censebant,

Caes. B. G. 7, 77, 2:

ut sua sponte, dum sine periculo liceret, excederet Gadibus,

id. B. C. 2, 20, 3:

hoc unum esse tempus de pace agendi, dum sibi uterque confideret ut pares ambo viderentur,

id. ib. 3, 10, 7:

de quo (sc. animo) dum disputarem, tuam mihi dari vellem, Cotta, eloquentiam,

Cic. N. D. 2, 59, 147 Bait. (v. Roby, Gram. 2, 284 sq.). —

With tamdiu, tantum, tantummodo, tantisper, usque; or opp. postea, postquam, deinde, ubi, nunc, etc.—With tamdiu, Cic. Verr. 2, 4, 3; id. Cat. 3, 7; id. de Sen. 12, 41; id. Tusc. 5, 33 fin.; id. Att. 9, 6, 5 al.—With tantum, Liv. 27, 42.—With tantummodo, Sall. J. 53, 3.—With tantisper, Plaut. Truc. prol. 11; Ter. Ad. 1, 1, 44; id. Heaut. 1, 1, 54.—With usque, Cic. Verr. 2, 1, 5: dum... postea, id. Mur. 12, 26—dum... postea quam, Caes. B. G. 7, 82, 1; Cic. Rosc. Am. 43 fin. —dum... postquam, Sall. J. 53, 3; Liv. 21, 13; cf. Ter. And. 1, 1, 27—dum... deinde, Cic. Att. 9, 6, 5; Liv. 27, 42, 13—dum... sed ubi, Plaut. Capt. 2, 1, 37; Caes. B. C. 1, 51, 5—dum... nunc, Ter. And. 1, 2, 17; Cic. Ac. 1, 4, 11.—For tamdiu... dum, less freq. dum... dum, as long as... so long:

sic virgo dum intacta manet, dum cara suis,

Cat. 62, 45 and 56; cf. Quint. 9, 3, 16:

dum habeat, dum amet,

Plaut. Truc. 2, 1, 23 (al. tum).—

In Plautus repeatedly with an emphatic quidem, Plaut. As. 2, 4, 57; 5, 2, 20; id. Bacch. 2, 2, 48; id. Merc. 2, 3, 53; id. Ps. 1, 5, 92.—

Transf.

In conditional relations as a restrictive particle, like quatenus and duntaxat, so long as, if so be that, provided that, if only (so regularly connected with the subjunctive;

freq. in prose and poetry): dum pereas, nihil interduo aiant vivere,

Plaut. Capt. 3, 5, 36: Ly. Concede, inspiciam quid sit scriptum. Cu. Maxime, Tuo arbitratu, dum auferam abs te id quod peto, id. Curc. 3, 58; cf.:

dum res maneant, verba fingant arbitratu suo,

Cic. Fin. 5, 29 fin.: oderint, dum metuant, Att. ap. Cic. Off. 1, 28, 97:

licet lascivire, dum nihil metuas,

Cic. Rep. 1, 40 et saep.; in the imperf.:

qui sese in cruciatum dari cuperet, dum de patris morte quaereretur,

id. Rosc. Am. 41, 119; Sall. C. 40, 4; id. J. 68, 3; Quint. 10, 1, 33: An. Non pudet vanitatis? Do. Minime, dum ob rem, Ter. Phorm. 3, 2, 41;

so without a verb,

Cic. Fam. 7, 9; id. Ac. 2, 32, 104; Quint. 4, 1, 70; 9, 4, 58; 10, 3, 5; cf.:

dum eatenus,

id. 1, 11, 1.—

With an emphatic modo, and often in one word, dummodo:

aeque istuc facio dummodo Eam des, quae sit quaestuosa, etc.,

Plaut. Mil. 3, 1, 189; id. Aul. 2, 2, 62; id. Mil. 2, 2, 98; Cic. Rep. 3, 3; id. Off. 3, 21; id. Cat. 1, 5; 9; Prop. 3, 17, 17 (4, 16, 17 M.); Ov. F. 5, 242 al.; cf.:

sin autem jejunitatem... dummodo sit polita, dum urbana, dum elegans, in Attico genere ponit, etc.,

Cic. Brut. 82, 285:

dummodo sit dives, barbarus ille placet,

Ov. A. A. 2, 276.—Separated by other words:

mea nil refert, dum patiar modo,

Ter. Eun. 2, 3, 28:

certumst pati, dum illum modo habeam mecum,

id. Heaut. 3, 1, 57; Val. Fl. 5, 265.—

With tamen, and, in Plautus (cf. above, 1. c.), with quidem.—With tamen, Cic. de Or. 2, 77, 314; Cels. 3, 4; Quint. 1, 1, 11; 2, 12, 7; 8 prooem. § 32; Dig. 39, 22, 4.—With quidem, Plaut. Trin. 1, 2, 20; id. Aul. 2, 2, 34; cf. the foll. number.—

In negative conditional clauses, with ne, so long as not, provided that not, if only not:

VTEI. SENATVS. NOSTER. DECERNERET. DVM. NE. MINVS. SENATORIBVS. C. ADESENT., S. C. de Bac. (thrice): id faciat saepe, dum ne lassus fiat,

Cato, R. R. 5, 4; Plaut. Trin. 4, 2, 137; cf. id. Bacch. 4, 8, 26; id. Curc. 1, 1, 36; Ter. Hec. 4, 4, 12; Cic. Att. 6, 1, 4; 8, 11, B fin.; Liv. 3, 21 Drak.; 28, 40; Ov. H. 3, 81.—So too, dummodo ne, Cic. de Or. 3, 48, 185; id. Fam. 10, 25, 2; id. Q. Fr. 1, 1, 7; id. Att. 12, 45 al.:

dum quidem ne,

Plaut. Merc. 2, 3, 89.—

With a causal accessory notion, until, long enough for, etc (very rare, only with subjunctive) obsidio deinde per paucos dies magis quam oppugnatio fuit, dum vulnus ducis curaretur, Liv 21, 8; cf. id. 24, 40; Suet Aug. 78 fin. nam se quoque moveri finget, dum aditum sibi ad aures faciat, Quint. 4, 1, 46.

In immediate suceession, until, until that (with the subjunctive or the indicative, as the idea of aim or simply of time predominates; cf.

e.g.: quid dicam, quantus amor bestiarum sit in educandis custodiendisque iis, quae procreaverunt, usque ad eum finem, dum possint se ipsa defendere?

Cic. N. D. 2, 51 fin.:

ea mansit in condicione atque pacto usque ad eum finem, dum judices rejecti sunt,

id. Verr. 1, 6, 16; cf. Ter. Heaut. 3, 2, 32; id. Eun. 1, 2, 126; Liv. 4, 21 fin.; 27, 42. Cicero generally, Caesar always employs the subjunctive).

Subj.:

is dum veniat, sedens ibi opperibere,

Plaut. Bacch. 1, 1, 14; cf.:

paulisper mane, dum edormiscat unum somnum,

id. Am. 2, 2, 64; cf. also Cic. Att. 7, 1, 4;

so with exspectare,

id. Lael. 13; Caes. B. G. 1, 11 fin.; 4, 13, 2; Liv. 3, 11 fin.: Tac. Or. 19 fin.; Hor. Ep. 1, 2, 42; Luc. 5, 303 et saep.;

with morari,

Hirt. B. G. 8, 28; Liv. 4, 21 fin.; 22, 38 al.; cf. infra, b:

sic deinceps omne opus contexitur, dum justa muri altitudo expleatur,

Caes. B. G. 7, 23, 4; id. B. C. 1, 58, 4; cf.:

multa quoque et bello passus, dum conderet urbem Inferretque deos Latio,

Verg. A. 1, 5:

ut spatium intercedere posset, dum milites convenirent, legatis respondit, etc.,

Caes. B. G. 1, 7 fin.: Caesar ex eo tempore, dum ad flumen Varum veniatur, se frumentum daturum pollicetur, from that time until, etc., id. B. C. 1, 87, 1:

differant in tempus aliud, dum defervescat ira,

Cic. Tusc. 4, 36, 78 (cf. ib.:

dum se ipsi colligant): quippe qui moram temporis quaererent, dum Hannibal in Africam traiceret,

Liv. 30, 16 fin. et saep.—

Indic.:

tu hic nos, dum eximus, interea opperibere,

Ter. Heaut. 4, 7, 5;

so with opperiri,

Cic. Att. 10, 3;

with manere aliquem,

Ter. Phorm. 3, 2, 28;

with exspectare,

id. Eun. 1, 2, 126;

with morari,

Liv. 27, 42; cf.:

causas innecte morandi, Dum pelago desaevit hiems,

Verg. A. 4, 52:

retine, dum ego huc servos evoco,

Ter. Phorm. 5, 7, 89; cf.:

Tityre, dum redeo, pasce capellas,

Verg. E. 9, 23: struppis, quibus lectica deligata erat, usque adeo verberari jussit, dum animam efflavit, Gracch. ap. Gell. 10, 3, 5; cf. in the perf., Prop. 1, 3, 45; in the fut., id. 1, 14, 14. See Hand, Turs. II. pp. 303-330.

ămīcus (old form ămēcus, Paul. ex Fest. p. 15 Müll.), a, um, adj. [amo], friendly, kind, amicable, favorable, inclined to, liking; constr. with dat., Zumpt, Gram. §

410: animo esse amico erga aliquem,

Ter. Hec. 3, 3, 29; Cic. Fam. 1, 7, 3:

tribuni sunt nobis amici,

id. Q. Fr. 1, 2 fin.:

homo amicus nobis jam inde a puero,

Ter. Ad. 3, 3, 86:

Pompeium tibi valde amicum esse cognovi,

Cic. Fam. 1, 8, 5; id. Att. 9, 5:

amicus non magis tyranno quam tyrannidi,

Nep. Dion, 3, 2; id. Att. 9:

male numen amicum,

Verg. A. 2, 735; Ov. F. 3, 834:

(Fortuna) amica varietati constantiam respuit,

Cic. N. D. 2, 16:

amica luto sus,

fond of, Hor. Ep. 1, 2, 26.— Comp.:

mihi nemo est amicior Attico,

Cic. Att. 16, 16:

amicior Cilicum aerariis quam nostro,

id. ib. 7, 1, 6; id. Fam. 3, 2, 1.— Sup.:

Deiotarum, fidelissimum regem atque amicissimum rei publicae nostrae,

Cic. Att. 15, 2, 2:

cum summi viri, tum amicissimi,

id. Am. 2, 8:

amicissimi viri,

Suet. Caes. 1:

successor conjunctissimus et amicissimus,

Cic. Fam. 3, 3:

hoc libro ad amicum amicissimus de amicitiā scripsi,

id. Am. 1, 5; 23, 88 (but the comp. and sup. may sometimes be rendered as belonging to 2. amicus, a greater friend, the greatest friend, as in Cic. Att. 16, 16, and Am. 1, 5; so in Gr. basileus etc.).—

Of things, kindly, pleasing (mostly poet.;

so Cic. rarely): nihil homini amico est opportuno amicius,

Plaut. Ep. 3, 3, 44:

secundum te nihil est mihi amicius solitudine,

Cic. Att. 12, 15:

portus intramus amicos,

Verg. A. 5, 57: fessos opibus solatur amicis, id. [p. 106] ib. 5, 416:

vento amico ferri,

Ov. Tr. 1, 5, 17:

per amica silentia lunae,

Verg. A. 2, 255:

amici imbres,

id. G. 4, 115:

sidus amicum,

Hor. Epod. 10, 9:

sol amicum tempus agens,

bringing the welcome hour, id. C. 3, 6, 43:

tempus fraudibus amicum,

Stat. S. 5, 2, 39:

brevitas postulatur, qui mihimet ipsi amicissima est,

Cic. Quinct. 34.—

Amicum est mihi (after the Gr. philon esti moi; in pure Lat., mihi cordi est, etc.); with inf., it pleases me, it accords with my feelings:

nec dis amicum est nec mihi te prius Obire,

Hor. C. 2, 17, 2.—Hence, adv., in a friendly manner, kindly, amicably.

Old form ămīcĭter, Pac. ap. Non. 510, 26; Plaut. Pers. 2, 3, 3.—

Class. form ămīcē:

facis amice,

Cic. Am. 2, 9:

haec accipienda amice,

id. ib. 24, 88; id. Fin. 1, 10; id. Off. 1, 26. —

* Comp., Front. ad M. Caes. 1, 6.— Sup., Cic. Div. in Caecil. 9; Caes. B. C. 2, 17.

ămīcus, i, m. [from amo, as philos from phileô, and from ] ( gen. plur. amicūm, Ter. Heaut. prol. 24).

A friend; constr. with gen. or poss. adj.; v. Zumpt, Gram. §

410: est is (amicus) tamquam alter idem,

Cic. Am. 21, 80 (cf. id. ib. 25, 92; id. Off. 1, 17):

amicum qui intuetur, tamquam exemplar intuetur sui,

id. Am. 7, 23:

Non tam utilitas parta per amicum, quam amici amor ipse delectat,

id. ib. 14, 51: Amicus certus in re incertā cernitur, Enn. ap. Cic. ib. 17, 64:

boni improbis, improbi bonis amici esse non possunt,

Cic. ib. 20, 74:

ex omnibus saeculis vix tria aut quattuor nominantur paria amicorum,

id. ib. 4, 15:

tu ex amicis certis mi es certissimus,

Plaut. Trin. 1, 2, 54 and 57:

vetus verbum hoc est, Communia esse amicorum inter se omnia,

Ter. Ad. 5, 4, 18:

Respicis antiquum lassis in rebus amicum,

Ov. P. 2, 3, 93:

Alba tuus antiquissimus non solum amicus, verum etiam amator,

Cic. Verr. 2, 3, 63 fin.:

hospitis et amici mei M. Pacuvii fabula,

id. Am. 7, 24:

suis incommodis graviter angi non amicum sed se ipsum amantis est,

of one loving not his friend, but himself, id. ib. 3, 10:

ab amicis honesta petere, amicorum causā honesta facere,

id. ib. 13, 44:

paternus amicus ac pernecessarius,

id. Fl. 6, 14:

amicus novus,

id. Am. 19, 67:

vetus,

id. ib.; Verg. A. 3, 82; Hor. S. 2, 6, 81; Ov. P. 1, 6, 53:

amici ac familiares veteres,

Suet. Tib. 55:

aequaevus,

Verg. A. 5, 452:

ardens,

id. ib. 9, 198:

dulcis,

Hor. S. 1, 3, 69; Ov. P. 1, 8, 31:

carus,

Hor. C. 4, 9, 51; Ov. Tr. 3, 6, 7:

jucundus,

Hor. S. 1, 3, 93:

amici jucundissimi et omnium horarum,

Suet. Tib. 42:

amicus propior,

Hor. Ep. 1, 9, 5:

fidelis,

id. ib. 2, 2, 1; Vulg. Eccli. 6, 14:

fidus,

Hor. Ep. 1, 5, 24:

verus,

Cic. Am. 21, 82; Vulg. Eccli. 25, 12:

mendax,

Hor. A. P. 425:

secernere blandum amicum a vero,

Cic. Am. 25, 95:

memor,

Ov. Tr. 5, 9, 33:

summus,

Ter. Phorm. 1, 1, 1:

primus,

Vulg. 1 Macc. 10, 65:

amici tristes,

Hor. C. 1, 7, 24:

maesti,

Ov. Tr. 1, 9, 5:

dives,

Hor. Ep. 1, 8, 24:

inops,

id. S. 1, 2, 5:

inferioris ordinis amici,

Cic. Am. 19, 69:

communes amici,

Cic. Fam. 5, 2:

amice, salve!

Ter. Eun. 3, 5, 12; so Cat. 55, 7; Verg. A. 6, 507; Hor. C. 2, 14, 6; and Vulg. Matt. 20, 13:

magnanimi veritatis amici,

Cic. Off. 1, 19:

amicos parare,

Ter. And. 1, 1, 39:

amicos parare optimam vitae, ut ita dicam, supellectilem,

Cic. Am. 15, 55:

minus amicorum habens,

Ter. Eun. 4, 6, 22:

me unum atque unicum amicum habuit,

Cat. 73, 6;

amicos habere,

Cic. Am. 11, 36; so Vulg. Prov. 22, 11:

nos sibi amicos junget,

Ter. Hec. 5, 2, 32; Hor. S. 1, 3, 54:

amicum servare,

id. ib.:

amicum servare per durum tempus,

Ov. P. 2, 6, 29:

aliquo uti amico,

to have one as a friend, Cic. de Or. 1, 14, 62; Hor. S. 1, 4, 96:

sibi amicum facere,

Vulg. Luc. 16, 9:

amicum diligere,

Verg. A. 9, 430; Vulg. Deut. 13, 6:

amico inservire,

Ter. Heaut. 3, 1, 8:

amico parcere,

Hor. S. 1, 4, 35:

et monendi amici saepe sunt et objurgandi,

Cic. Am. 24, 88:

amico ignoscere,

Hor. Ep. 2, 2, 110:

angorem pro amico capere,

Cic. Am. 13, 48:

amici jacentem animum excitare,

id. ib. 16, 59:

amicum consolari,

Ov. Tr. 5, 4, 41:

amico orbatus,

Cic. Am. 3, 10:

amicum offendere,

Hor. S. 1, 3, 73:

non paucis munitus amicis,

Ov. P. 2, 3, 25.—Also for patronus, patron, protector; so Horace of Mæcenas, Epod. 1, 2:

amicus potens,

powerful friend, id. C. 2, 18, 12; so,

magnus,

Juv. 3, 57; 6, 313: Suet. Aug. 56:

valentissimi,

id. ib. 35.—And for socius, companion:

trepido fugam exprobravit amico,

Ov. M. 13, 69.—

In polit. relations, a friend of the State (who was not always socius, an ally, but the socius was always amicus; cf.

amicitia): Deiotarus ex animo amicus, unus fidelis populo Romano,

Cic. Phil. 11, 13:

socio atque amico regi,

Liv. 37, 54; 7, 30 et saep.; Suet. Caes. 11.—

In and after the Aug. per., a counsellor, courtier, minister of a prince, Nep. Milt. 3, 2 Dähn.:

fuerunt multi reges ex amicis Alexandri Magni,

id. Reg. 3, 1; so Suet. Caes. 70, 72; 70, 79; id. Aug. 16; 17; 35; 56; 66; id. Calig. 19; id. Ner. 5; id. Galb. 7 al.; cf. Ernest. ad Suet. Excurs. XV.—Hence, ămī-ca, ae, f.

In bon. part., a female friend (very rare; cf. hetaira in Hom., Aristoph., Plato):

amicae, cognatae,

Ter. Hec. 4, 2, 16:

at haec amicae erunt, ubi, etc.,

id. ib. 5, 2, 24:

Me (laedit) soror et cum quae dormit amica simul,

Prop. 2, 6, 12:

ibit ad adfectam, quae non languebit, amicam Visere,

Ov. Am. 2, 2, 21; cf. Juv. 3, 12; 6, 353; 6, 455; 6, 481; so Inscr. Grut. 865, 17; 891, 4. —

In mal. part., = meretrix, a concubine, mistress, courtesan (esp. freq. in the comic poets; so in Gr. hetaira com. in Att. usage): eum suus pater ab amicā abduxit, Naev. ap. Gell. 6, 8:

mulierem pejorem quam haec amica est Phaedromi non vidi,

Plaut. Curc. 5, 1, 3; so id. Trin. 3, 2, 25; 3, 4, 22; id. Cist. 2, 3, 28; id. Ep. 5, 2, 36; 5, 2, 39 al.:

sive ista uxor sive amica est,

Ter. And. 1, 3, 11; id. Heaut. 1, 1, 52; 1, 2, 15; 3, 3, 6; 4, 6, 15 et saep.; Cic. Att. 10, 10; Dig. 50, 16, 144.

ămīcus (old form ămēcus, Paul. ex Fest. p. 15 Müll.), a, um, adj. [amo], friendly, kind, amicable, favorable, inclined to, liking; constr. with dat., Zumpt, Gram. §

410: animo esse amico erga aliquem,

Ter. Hec. 3, 3, 29; Cic. Fam. 1, 7, 3:

tribuni sunt nobis amici,

id. Q. Fr. 1, 2 fin.:

homo amicus nobis jam inde a puero,

Ter. Ad. 3, 3, 86:

Pompeium tibi valde amicum esse cognovi,

Cic. Fam. 1, 8, 5; id. Att. 9, 5:

amicus non magis tyranno quam tyrannidi,

Nep. Dion, 3, 2; id. Att. 9:

male numen amicum,

Verg. A. 2, 735; Ov. F. 3, 834:

(Fortuna) amica varietati constantiam respuit,

Cic. N. D. 2, 16:

amica luto sus,

fond of, Hor. Ep. 1, 2, 26.— Comp.:

mihi nemo est amicior Attico,

Cic. Att. 16, 16:

amicior Cilicum aerariis quam nostro,

id. ib. 7, 1, 6; id. Fam. 3, 2, 1.— Sup.:

Deiotarum, fidelissimum regem atque amicissimum rei publicae nostrae,

Cic. Att. 15, 2, 2:

cum summi viri, tum amicissimi,

id. Am. 2, 8:

amicissimi viri,

Suet. Caes. 1:

successor conjunctissimus et amicissimus,

Cic. Fam. 3, 3:

hoc libro ad amicum amicissimus de amicitiā scripsi,

id. Am. 1, 5; 23, 88 (but the comp. and sup. may sometimes be rendered as belonging to 2. amicus, a greater friend, the greatest friend, as in Cic. Att. 16, 16, and Am. 1, 5; so in Gr. basileus etc.).—

Of things, kindly, pleasing (mostly poet.;

so Cic. rarely): nihil homini amico est opportuno amicius,

Plaut. Ep. 3, 3, 44:

secundum te nihil est mihi amicius solitudine,

Cic. Att. 12, 15:

portus intramus amicos,

Verg. A. 5, 57: fessos opibus solatur amicis, id. [p. 106] ib. 5, 416:

vento amico ferri,

Ov. Tr. 1, 5, 17:

per amica silentia lunae,

Verg. A. 2, 255:

amici imbres,

id. G. 4, 115:

sidus amicum,

Hor. Epod. 10, 9:

sol amicum tempus agens,

bringing the welcome hour, id. C. 3, 6, 43:

tempus fraudibus amicum,

Stat. S. 5, 2, 39:

brevitas postulatur, qui mihimet ipsi amicissima est,

Cic. Quinct. 34.—

Amicum est mihi (after the Gr. philon esti moi; in pure Lat., mihi cordi est, etc.); with inf., it pleases me, it accords with my feelings:

nec dis amicum est nec mihi te prius Obire,

Hor. C. 2, 17, 2.—Hence, adv., in a friendly manner, kindly, amicably.

Old form ămīcĭter, Pac. ap. Non. 510, 26; Plaut. Pers. 2, 3, 3.—

Class. form ămīcē:

facis amice,

Cic. Am. 2, 9:

haec accipienda amice,

id. ib. 24, 88; id. Fin. 1, 10; id. Off. 1, 26. —

* Comp., Front. ad M. Caes. 1, 6.— Sup., Cic. Div. in Caecil. 9; Caes. B. C. 2, 17.

ămīcus, i, m. [from amo, as philos from phileô, and from ] ( gen. plur. amicūm, Ter. Heaut. prol. 24).

A friend; constr. with gen. or poss. adj.; v. Zumpt, Gram. §

410: est is (amicus) tamquam alter idem,

Cic. Am. 21, 80 (cf. id. ib. 25, 92; id. Off. 1, 17):

amicum qui intuetur, tamquam exemplar intuetur sui,

id. Am. 7, 23:

Non tam utilitas parta per amicum, quam amici amor ipse delectat,

id. ib. 14, 51: Amicus certus in re incertā cernitur, Enn. ap. Cic. ib. 17, 64:

boni improbis, improbi bonis amici esse non possunt,

Cic. ib. 20, 74:

ex omnibus saeculis vix tria aut quattuor nominantur paria amicorum,

id. ib. 4, 15:

tu ex amicis certis mi es certissimus,

Plaut. Trin. 1, 2, 54 and 57:

vetus verbum hoc est, Communia esse amicorum inter se omnia,

Ter. Ad. 5, 4, 18:

Respicis antiquum lassis in rebus amicum,

Ov. P. 2, 3, 93:

Alba tuus antiquissimus non solum amicus, verum etiam amator,

Cic. Verr. 2, 3, 63 fin.:

hospitis et amici mei M. Pacuvii fabula,

id. Am. 7, 24:

suis incommodis graviter angi non amicum sed se ipsum amantis est,

of one loving not his friend, but himself, id. ib. 3, 10:

ab amicis honesta petere, amicorum causā honesta facere,

id. ib. 13, 44:

paternus amicus ac pernecessarius,

id. Fl. 6, 14:

amicus novus,

id. Am. 19, 67:

vetus,

id. ib.; Verg. A. 3, 82; Hor. S. 2, 6, 81; Ov. P. 1, 6, 53:

amici ac familiares veteres,

Suet. Tib. 55:

aequaevus,

Verg. A. 5, 452:

ardens,

id. ib. 9, 198:

dulcis,

Hor. S. 1, 3, 69; Ov. P. 1, 8, 31:

carus,

Hor. C. 4, 9, 51; Ov. Tr. 3, 6, 7:

jucundus,

Hor. S. 1, 3, 93:

amici jucundissimi et omnium horarum,

Suet. Tib. 42:

amicus propior,

Hor. Ep. 1, 9, 5:

fidelis,

id. ib. 2, 2, 1; Vulg. Eccli. 6, 14:

fidus,

Hor. Ep. 1, 5, 24:

verus,

Cic. Am. 21, 82; Vulg. Eccli. 25, 12:

mendax,

Hor. A. P. 425:

secernere blandum amicum a vero,

Cic. Am. 25, 95:

memor,

Ov. Tr. 5, 9, 33:

summus,

Ter. Phorm. 1, 1, 1:

primus,

Vulg. 1 Macc. 10, 65:

amici tristes,

Hor. C. 1, 7, 24:

maesti,

Ov. Tr. 1, 9, 5:

dives,

Hor. Ep. 1, 8, 24:

inops,

id. S. 1, 2, 5:

inferioris ordinis amici,

Cic. Am. 19, 69:

communes amici,

Cic. Fam. 5, 2:

amice, salve!

Ter. Eun. 3, 5, 12; so Cat. 55, 7; Verg. A. 6, 507; Hor. C. 2, 14, 6; and Vulg. Matt. 20, 13:

magnanimi veritatis amici,

Cic. Off. 1, 19:

amicos parare,

Ter. And. 1, 1, 39:

amicos parare optimam vitae, ut ita dicam, supellectilem,

Cic. Am. 15, 55:

minus amicorum habens,

Ter. Eun. 4, 6, 22:

me unum atque unicum amicum habuit,

Cat. 73, 6;

amicos habere,

Cic. Am. 11, 36; so Vulg. Prov. 22, 11:

nos sibi amicos junget,

Ter. Hec. 5, 2, 32; Hor. S. 1, 3, 54:

amicum servare,

id. ib.:

amicum servare per durum tempus,

Ov. P. 2, 6, 29:

aliquo uti amico,

to have one as a friend, Cic. de Or. 1, 14, 62; Hor. S. 1, 4, 96:

sibi amicum facere,

Vulg. Luc. 16, 9:

amicum diligere,

Verg. A. 9, 430; Vulg. Deut. 13, 6:

amico inservire,

Ter. Heaut. 3, 1, 8:

amico parcere,

Hor. S. 1, 4, 35:

et monendi amici saepe sunt et objurgandi,

Cic. Am. 24, 88:

amico ignoscere,

Hor. Ep. 2, 2, 110:

angorem pro amico capere,

Cic. Am. 13, 48:

amici jacentem animum excitare,

id. ib. 16, 59:

amicum consolari,

Ov. Tr. 5, 4, 41:

amico orbatus,

Cic. Am. 3, 10:

amicum offendere,

Hor. S. 1, 3, 73:

non paucis munitus amicis,

Ov. P. 2, 3, 25.—Also for patronus, patron, protector; so Horace of Mæcenas, Epod. 1, 2:

amicus potens,

powerful friend, id. C. 2, 18, 12; so,

magnus,

Juv. 3, 57; 6, 313: Suet. Aug. 56:

valentissimi,

id. ib. 35.—And for socius, companion:

trepido fugam exprobravit amico,

Ov. M. 13, 69.—

In polit. relations, a friend of the State (who was not always socius, an ally, but the socius was always amicus; cf.

amicitia): Deiotarus ex animo amicus, unus fidelis populo Romano,

Cic. Phil. 11, 13:

socio atque amico regi,

Liv. 37, 54; 7, 30 et saep.; Suet. Caes. 11.—

In and after the Aug. per., a counsellor, courtier, minister of a prince, Nep. Milt. 3, 2 Dähn.:

fuerunt multi reges ex amicis Alexandri Magni,

id. Reg. 3, 1; so Suet. Caes. 70, 72; 70, 79; id. Aug. 16; 17; 35; 56; 66; id. Calig. 19; id. Ner. 5; id. Galb. 7 al.; cf. Ernest. ad Suet. Excurs. XV.—Hence, ămī-ca, ae, f.

In bon. part., a female friend (very rare; cf. hetaira in Hom., Aristoph., Plato):

amicae, cognatae,

Ter. Hec. 4, 2, 16:

at haec amicae erunt, ubi, etc.,

id. ib. 5, 2, 24:

Me (laedit) soror et cum quae dormit amica simul,

Prop. 2, 6, 12:

ibit ad adfectam, quae non languebit, amicam Visere,

Ov. Am. 2, 2, 21; cf. Juv. 3, 12; 6, 353; 6, 455; 6, 481; so Inscr. Grut. 865, 17; 891, 4. —

In mal. part., = meretrix, a concubine, mistress, courtesan (esp. freq. in the comic poets; so in Gr. hetaira com. in Att. usage): eum suus pater ab amicā abduxit, Naev. ap. Gell. 6, 8:

mulierem pejorem quam haec amica est Phaedromi non vidi,

Plaut. Curc. 5, 1, 3; so id. Trin. 3, 2, 25; 3, 4, 22; id. Cist. 2, 3, 28; id. Ep. 5, 2, 36; 5, 2, 39 al.:

sive ista uxor sive amica est,

Ter. And. 1, 3, 11; id. Heaut. 1, 1, 52; 1, 2, 15; 3, 3, 6; 4, 6, 15 et saep.; Cic. Att. 10, 10; Dig. 50, 16, 144.

ē-vŏmo, ŭi, ĭtum, 3, v. a., to spew out, vomit forth (class.).

Lit.:

(haec avis scribitur) conchas cum concoxerit, evomere,

Cic. N. D. 2, 49; Suet. Claud. 44; id. Ner. 2; Tac. A. 12, 67; Vulg. Jonah, 2, 11 al.—

Transf.:

quod (urbs) tantam pestem evomuerit forasque ejecerit,

Cic. Cat. 2, 1 fin.:

herbas,

to put forth, Col. 8, 15, 3:

ignes (Vesbius),

Sil. 17, 594:

pecuniam devoratam,

to disgorge, give up, Cic. Pis. 37:

Nilus in Aegyptium mare se evomit,

discharges itself, empties, Plin. 5, 9, 10, § 54.—

Trop.:

virus acerbitatis suae apud aliquem,

Cic. Lael. 23, 87:

in aliquem orationem ex ore impurissimo,

id. Phil. 5, 7, 20: iram in aliquem, Ter. Ad. 3, 2, 14; cf. id. ib. 3, 4, 65; id. Hec. 3, 5, 65.

ex-carnĭfĭco, no perf., ātum, 1, v. a., to cut or tear any one to pieces (a rare word).

Lit.:

aliquem,

Cic. N. D. 3, 33 fin.; Suet. Vit. 17; Sen. Ep. 24.—

Trop., to torment, torture:

aliquem,

Ter. Heaut. 4, 6, 9:

excarnificatus animus, Sen. de Ira, 3, 4: comitem,

Amm. 14, 5, 1; 14, 9, 6.

curso, āre, v. freq. n. [curro], to run hither and thither, to and fro (rare but class.):

ultro et citro,

Cic. Rosc. Am. 22, 60:

huc illuc,

id. Att. 9, 9, 2; Tac. A. 15, 50; id. H. 5, 20:

ad aliquem,

Ter. Eun. 2, 2, 56 Bentl. N. cr.:

per foros,

Cic. Sen. 6, 17:

per urbem,

Tac. A. 2, 82:

in omnes vias,

Val. Fl. 4, 108.— Impers.:

cursari rursum prorsum,

Ter. Hec. 3, 1, 35.—

Act. (late Lat.), to run over, traverse: nunc jam compactis cursanda syllaba est formis, Mart. Cap. poët. 3, § 262. (In Tac. Agr. 1 fin., instead of ni cursaturus, the right reading is incusaturus; Halm, Ritter, v. Orell. ad h. l.)

ĭnĭmīcĭtĭa, ae, f. [inimicus], enmity, hostility, usu. in plur.:

capere inimicitias in aliquem,

Ter. Phorm. 2, 3, 23:

suscipere,

Cic. Fam. 2, 18, 2:

intercedunt mihi inimicitiae cum aliquo,

id. Cael. 13, 32:

erant ei veteres inimicitiae cum Rosciis,

id. Rosc. Am. 6, 17:

inimicitias insitas habere et gerere cum aliquo,

id. Font. 11, 23:

inimicitias subire,

id. Verr. 2, 5, 71, § 182:

denuntiare alicui,

id. Fl. 1, 2:

exstinguere,

id. Prov. Cons. 9, 22:

inimicitias suas donare rei publicae,

id. Fam. 5, 4, 2: inimicitias suas temporibus rei publicae permittere, [p. 955] id. Sest. 33, 72:

nobiles inter eos,

well known, Liv. 37, 35, 7:

nobilissimae,

id. 39, 4, 8; 40, 45, 7:

paternae,

id. 44, 25, 1:

inimicitias habere conceptas ex aliqua re,

Caes. B. C. 3, 16:

exercere cum aliquo,

Sall. C. 49:

contrahere,

Quint. 7, 1, 53:

privatas ulcisci,

Tac. A. 3, 12:

fovere,

id. ib. 11, 6:

capitales,

deadly, Paul. Sent. 2, 27, 1: mortales, transient, temporary (opp. amicitiae inmortales), Liv. 40, 46, 12.—

Sing.:

inimicitia (est) ira ulciscendi tempus observans,

Cic. Tusc. 4, 9, 21; 4, 7, 16: miscent inter sese inimicitiam agitantes, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 275 Vahl.):

aeque inimicitiam atque amicitiam in frontem promptam gero,

id. ib. 19, 8, 6 (Trag. v. 8 Vahl.):

cum eo reveni ex inimicitia in gratiam,

Plaut. Stich. 3, 1, 8:

inimicitiae causa,

Dig. 22, 5, 3; 5, 1, 15.

per-tento, āvi, ātum, 1, v. a., to feel all over; hence,

To prove, try, test any thing.

Lit. (very rare):

cum utrumque pugionem pertentasset,

Tac. H. 2, 49: alta bipenni latera, Petr. poët. 89, v. 24.—

Trop. (rare but class.):

aliquem,

Ter. And. 3, 4, 9:

animum cohortis,

Tac. H. 1, 29: rem, to consider or weigh well, Cic. Q. Fr. 1, 4, 5:

omnia pertento, omnia experior,

Plin. Ep. 1, 20, 15:

nobilium adulescentium animos,

Liv. 2, 3, 6.—

To pervade, invade; to seize, affect ( poet. and in postAug. prose):

dum prima lues... Pertentat sensus,

Verg. A. 7, 354:

pertentant gaudia pectus,

id. ib. 1, 502:

tremor pertentet Corpora,

id. G. 3, 250:

vinolentiā ac fatigatione pertentatus,

App. M. 1, p. 107, 10.

ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

oftener aliquis,

id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).

A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

Plaut. Most. 1, 1, 65:

hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

Ter. Hec. 4, 4, 30:

utinam modo agatur aliquid!

Cic. Att. 3, 15:

aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

Cic. Phil. 1, 3:

quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

id. Off. 2, 7, 24:

quod motum adfert alicui,

to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

any thing, Vulg. Act. 17, 25:

non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

Cic. Marcell. 6 fin.:

in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

Quint. 4, 2, 67:

sunt aliqua epistulis eorum inserta,

Tac. Or. 25:

laudare aliqua, ferre quaedam,

Quint. 2, 4, 12:

quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

Ov. M. 10, 560:

si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

id. ib. 4, 326.—

Not unfrequently with adj.:

Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

Plaut. Ps. 1, 5, 156:

novum aliquid advertere,

Tac. A. 15, 30:

judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

Cic. Sen. 13, 43:

mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

dignum aliquid elaborare,

Tac. Or. 9:

aliquid improvisum, inopinatum,

Liv. 27, 43:

aliquid exquisitum,

Tac. A. 12, 66:

aliquid illustre et dignum memoriā,

id. Or. 20:

sanctum aliquid et providum,

id. G. 8:

insigne aliquid faceret eis,

Ter. Eun. 5, 5, 31:

aliquid magnum,

Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

Vulg. Act. 8, 9:

majus aliquid et excelsius,

Tac. A. 3, 53:

melius aliquid,

Vulg. Heb. 11, 40:

deterius aliquid,

ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

ad unum aliquem confugiebant,

Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

effert se, si unum aliquid adfert,

id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

aliquis unus pluresve divitiores,

id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—

Partitive with ex, de, or the gen.:

aliquis ex vobis,

Cic. Cael. 3:

aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

Plin. 13, 3, 4, § 22:

ex principibus aliquis,

Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

aliquis de tribus nobis,

Cic. Leg. 3, 7:

si de iis aliqui remanserint,

Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

suorum aliquis,

Cic. Phil. 8, 9:

exspectabam aliquem meorum,

id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

trium rerum aliqua consequemur,

Cic. Part. 8, 30:

impetratum ab aliquo vestrūm,

Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

principum aliquis,

Tac. G. 13:

cum popularibus et aliquibus principum,

Liv. 22, 13:

horum aliquid,

Vulg. Lev. 15, 10.—

Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

aliquid pugnae,

Plaut. Capt. 3, 4, 54:

vestimenti aridi,

id. Rud. 2, 6, 16:

consilii,

id. Ep. 2, 2, 71:

monstri,

Ter. And. 1, 5, 15:

scitamentorum,

Plaut. Men. 1, 3, 26:

armorum,

Tac. G. 18:

boni,

Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

aequi,

Ter. Ad. 2, 1, 33:

mali,

Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

novi,

Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

potionis,

Plaut. Men. 5, 2, 22:

virium,

Cic. Fam. 11, 18:

falsi,

id. Caecin. 1, 3:

vacui,

Quint. 10, 6, 1:

mdefensi,

Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

aliquo loci morari,

Dig. 18, 7, 1.—

Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

asperius locutus est aliquid aliquando,

id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

non despero fore aliquem aliquando,

id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—

In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

Quod si de iis aliqui remanserint,

Vulg. Lev. 26, 39:

si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

Cic. de Or. 2, 59:

si quis vobis aliquid dixerit,

Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

si aliquem, cui narraret, habuisset,

Cic. Lael. 23, 88:

si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

id. ib. 8, 27:

cui (puero) si aliquid erit,

id. Fam. 14, 1:

nisi alicui suorum negotium daret,

Nep. Dion, 8, 2:

si aliquid eorum praestitit,

Liv. 24, 8.—

In negative clauses with ne:

Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

Cic. Mil. 24, 66:

ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

Nep. Epam. 4, 4:

ne alicui dicerent,

Vulg. Luc. 8, 46.—

In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

Ter. Ad. 4, 4, 27.—

In Verg. once with the second person sing.:

Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

Verg. A. 4, 625.

aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

num igitur aliquis dolor in corpore est?

id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

ut aliquis nos deus tolleret,

id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

si deus aliquis vitas repente mutāsset,

Tac. Or. 41 Halm:

sic est aliquis oratorum campus,

id. ib. 39 id.:

sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.

Esp.

With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

dum aliud aliquid flagitii conficiat,

Ter. Phorm. 5, 2, 5:

potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

Cic. Fragm. B. VI. 21:

ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

id. Div. in Caecil. 6, 22:

non est in alio aliquo salus,

Vulg. Act. 4, 12:

aliquid aliud promittere,

Petr. 10, 5 al. —

And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

Cic. Brut. 44:

aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

Liv. 34, 38:

cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

Suet. Tib. 47.—

In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

Liv. 45, 36.—Hence, esp.,

Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

atque fac, ut me velis esse aliquem,

Cic. Att. 3, 15 fin.:

aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

Juv. 1, 73:

an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

Cic. Tusc. 5, 36, 104:

exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

ego quoque aliquid sum,

id. Fam. 6, 18:

qui videbantur aliquid esse,

Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

sed, etc.,

Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

est aliquid nupsisse Jovi,

Ov. F. 6, 27:

Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

id. M. 13, 241:

est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

Juv. 3, 230:

omina sunt aliquid,

Ov. Am. 1, 12, 3; so,

crimen abesse,

id. F. 1, 484:

Sunt aliquid Manes,

Prop. 5, 7, 1:

est aliquid eloquentia,

Quint. 1, prooem. fin. —

Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

Cic. Tusc. 1, 20, 45.—

In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

mane, aliquid fiet, ne abi,

id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—

Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

Quint. 1, 6, 13 Halm.—

Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—

It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

Cic. Off. 2, 7, 25:

sunt quibus in satirā videar nimis acer,

Hor. S. 2, 1, 1:

sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—

Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.

ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

Cic. Deiot. 13, 35:

si in me aliquid offendistis,

at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

Liv. 31, 29:

Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

Verg. A. 10, 84:

neque circumcisio aliquid valet,

Vulg. Gal. 6, 15:

perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

Liv. 41, 2:

aliquid et spatio fessus,

Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—

ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).

Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

ut aliquo ex urbe amoveas,

Plaut. Ep. 2, 2, 94:

aliquo abicere,

Ter. Ad. 4, 7, 26:

concludere,

id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

ab eorum oculis aliquo concederes,

Cic. Cat. 1, 17:

demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

id. Dom. 100:

aliquem aliquo impellere,

id. Vatin. 15:

aliquo exire,

id. Q. Fr. 3, 1:

aliquo advenire vel sicunde discedere,

Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

in angulum Aliquo abire,

Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

aliquem rus aliquo educere,

Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—

With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

dum proficiscor aliquo,

Ter. And. 2, 1, 28:

at certe ut hinc concedas aliquo,

id. Heaut. 3, 3, 11:

si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—

ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.

Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).

Absol.:

ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

Cic. Clu. 9, 25:

Aristum Athenis audivit aliquam diu,

id. Ac. 1, 3, 12:

in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

Nep. Con. 5, 3;

id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—

Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

Caes. B. G. 1, 40, 6:

controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—

With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

Suet. Caes. 82. —

Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

Mel. 1, 13.—

Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

aliquammultis diebus decumbo,

App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—

ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).

Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

antevenito aliquā aliquos,

Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

si quā evasissent aliquā,

Liv. 26, 27, 12.—

Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

aliquid aliquā sentire,

Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

aliquid aliquā resciscere,

Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

aliquā obesse,

App. Mag. p. 295, 17.—

ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.

plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

oftener aliquis,

id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).

A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

Plaut. Most. 1, 1, 65:

hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

Ter. Hec. 4, 4, 30:

utinam modo agatur aliquid!

Cic. Att. 3, 15:

aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

Cic. Phil. 1, 3:

quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

id. Off. 2, 7, 24:

quod motum adfert alicui,

to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

any thing, Vulg. Act. 17, 25:

non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

Cic. Marcell. 6 fin.:

in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

Quint. 4, 2, 67:

sunt aliqua epistulis eorum inserta,

Tac. Or. 25:

laudare aliqua, ferre quaedam,

Quint. 2, 4, 12:

quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

Ov. M. 10, 560:

si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

id. ib. 4, 326.—

Not unfrequently with adj.:

Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

Plaut. Ps. 1, 5, 156:

novum aliquid advertere,

Tac. A. 15, 30:

judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

Cic. Sen. 13, 43:

mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

dignum aliquid elaborare,

Tac. Or. 9:

aliquid improvisum, inopinatum,

Liv. 27, 43:

aliquid exquisitum,

Tac. A. 12, 66:

aliquid illustre et dignum memoriā,

id. Or. 20:

sanctum aliquid et providum,

id. G. 8:

insigne aliquid faceret eis,

Ter. Eun. 5, 5, 31:

aliquid magnum,

Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

Vulg. Act. 8, 9:

majus aliquid et excelsius,

Tac. A. 3, 53:

melius aliquid,

Vulg. Heb. 11, 40:

deterius aliquid,

ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

ad unum aliquem confugiebant,

Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

effert se, si unum aliquid adfert,

id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

aliquis unus pluresve divitiores,

id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—

Partitive with ex, de, or the gen.:

aliquis ex vobis,

Cic. Cael. 3:

aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

Plin. 13, 3, 4, § 22:

ex principibus aliquis,

Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

aliquis de tribus nobis,

Cic. Leg. 3, 7:

si de iis aliqui remanserint,

Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

suorum aliquis,

Cic. Phil. 8, 9:

exspectabam aliquem meorum,

id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

trium rerum aliqua consequemur,

Cic. Part. 8, 30:

impetratum ab aliquo vestrūm,

Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

principum aliquis,

Tac. G. 13:

cum popularibus et aliquibus principum,

Liv. 22, 13:

horum aliquid,

Vulg. Lev. 15, 10.—

Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

aliquid pugnae,

Plaut. Capt. 3, 4, 54:

vestimenti aridi,

id. Rud. 2, 6, 16:

consilii,

id. Ep. 2, 2, 71:

monstri,

Ter. And. 1, 5, 15:

scitamentorum,

Plaut. Men. 1, 3, 26:

armorum,

Tac. G. 18:

boni,

Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

aequi,

Ter. Ad. 2, 1, 33:

mali,

Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

novi,

Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

potionis,

Plaut. Men. 5, 2, 22:

virium,

Cic. Fam. 11, 18:

falsi,

id. Caecin. 1, 3:

vacui,

Quint. 10, 6, 1:

mdefensi,

Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

aliquo loci morari,

Dig. 18, 7, 1.—

Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

asperius locutus est aliquid aliquando,

id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

non despero fore aliquem aliquando,

id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—

In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

Quod si de iis aliqui remanserint,

Vulg. Lev. 26, 39:

si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

Cic. de Or. 2, 59:

si quis vobis aliquid dixerit,

Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

si aliquem, cui narraret, habuisset,

Cic. Lael. 23, 88:

si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

id. ib. 8, 27:

cui (puero) si aliquid erit,

id. Fam. 14, 1:

nisi alicui suorum negotium daret,

Nep. Dion, 8, 2:

si aliquid eorum praestitit,

Liv. 24, 8.—

In negative clauses with ne:

Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

Cic. Mil. 24, 66:

ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

Nep. Epam. 4, 4:

ne alicui dicerent,

Vulg. Luc. 8, 46.—

In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

Ter. Ad. 4, 4, 27.—

In Verg. once with the second person sing.:

Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

Verg. A. 4, 625.

aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

num igitur aliquis dolor in corpore est?

id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

ut aliquis nos deus tolleret,

id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

si deus aliquis vitas repente mutāsset,

Tac. Or. 41 Halm:

sic est aliquis oratorum campus,

id. ib. 39 id.:

sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.

Esp.

With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

dum aliud aliquid flagitii conficiat,

Ter. Phorm. 5, 2, 5:

potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

Cic. Fragm. B. VI. 21:

ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

id. Div. in Caecil. 6, 22:

non est in alio aliquo salus,

Vulg. Act. 4, 12:

aliquid aliud promittere,

Petr. 10, 5 al. —

And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

Cic. Brut. 44:

aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

Liv. 34, 38:

cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

Suet. Tib. 47.—

In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

Liv. 45, 36.—Hence, esp.,

Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

atque fac, ut me velis esse aliquem,

Cic. Att. 3, 15 fin.:

aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

Juv. 1, 73:

an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

Cic. Tusc. 5, 36, 104:

exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

ego quoque aliquid sum,

id. Fam. 6, 18:

qui videbantur aliquid esse,

Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

sed, etc.,

Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

est aliquid nupsisse Jovi,

Ov. F. 6, 27:

Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

id. M. 13, 241:

est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

Juv. 3, 230:

omina sunt aliquid,

Ov. Am. 1, 12, 3; so,

crimen abesse,

id. F. 1, 484:

Sunt aliquid Manes,

Prop. 5, 7, 1:

est aliquid eloquentia,

Quint. 1, prooem. fin. —

Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

Cic. Tusc. 1, 20, 45.—

In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

mane, aliquid fiet, ne abi,

id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—

Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

Quint. 1, 6, 13 Halm.—

Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—

It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

Cic. Off. 2, 7, 25:

sunt quibus in satirā videar nimis acer,

Hor. S. 2, 1, 1:

sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—

Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.

ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

Cic. Deiot. 13, 35:

si in me aliquid offendistis,

at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

Liv. 31, 29:

Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

Verg. A. 10, 84:

neque circumcisio aliquid valet,

Vulg. Gal. 6, 15:

perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

Liv. 41, 2:

aliquid et spatio fessus,

Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—

ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).

Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

ut aliquo ex urbe amoveas,

Plaut. Ep. 2, 2, 94:

aliquo abicere,

Ter. Ad. 4, 7, 26:

concludere,

id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

ab eorum oculis aliquo concederes,

Cic. Cat. 1, 17:

demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

id. Dom. 100:

aliquem aliquo impellere,

id. Vatin. 15:

aliquo exire,

id. Q. Fr. 3, 1:

aliquo advenire vel sicunde discedere,

Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

in angulum Aliquo abire,

Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

aliquem rus aliquo educere,

Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—

With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

dum proficiscor aliquo,

Ter. And. 2, 1, 28:

at certe ut hinc concedas aliquo,

id. Heaut. 3, 3, 11:

si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—

ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.

Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).

Absol.:

ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

Cic. Clu. 9, 25:

Aristum Athenis audivit aliquam diu,

id. Ac. 1, 3, 12:

in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

Nep. Con. 5, 3;

id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—

Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

Caes. B. G. 1, 40, 6:

controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—

With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

Suet. Caes. 82. —

Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

Mel. 1, 13.—

Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

aliquammultis diebus decumbo,

App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—

ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).

Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

antevenito aliquā aliquos,

Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

si quā evasissent aliquā,

Liv. 26, 27, 12.—

Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

aliquid aliquā sentire,

Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

aliquid aliquā resciscere,

Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

aliquā obesse,

App. Mag. p. 295, 17.—

ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.

plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

ălĭquis, aliquid; plur. aliqui [alius-quis; cf. Engl. somebody or other, i.e. some person [p. 88] obscurely definite; v. Donald. Varron. p. 381 sq.] ( fem. sing. rare).— Abl. sing. aliqui, Plaut. Aul. prol. 24; id. Most. 1, 3, 18; id. Truc. 5, 30; id. Ep. 3, 1, 11.— Nom. plur. masc. aliques, analog. to ques, from quis, acc. to Charis. 133 P.— Nom. and acc. plur. neutr. always aliqua.— Dat. and abl. plur. aliquibus, Liv. 22, 13;

oftener aliquis,

id. 26, 15; 26, 49; Plin. 2, 48, 49, § 131.—Alicui, trisyl., Tib. 4, 7, 2), indef. subst. pron., some one, somebody, any one, something, any thing; in the plur., some, any (it is opp. to an object definitely stated, as also to no one, nobody. The synn. quis, aliquis, and quidam designate an object not denoted by name; quis leaves not merely the object, but even its existence, uncertain; hence it is in gen. used in hypoth. and conditional clauses, with si, nisi, num, quando, etc.; aliquis, more emphatic than quis, denotes that an object really exists, but that nothing depends upon its individuality; no matter of what kind it may be, if it is only one, and not none; quidam indicates not merely the existence and individuality of an object, but that it is known as such to the speaker, only that he is not acquainted with, or does not choose to give, its more definite relations; cf. Jahn ad Ov. M. 9, 429, and the works there referred to).

A.. In gen.: nam nos decebat domum Lugere, ubi esset aliquis in lucem editus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (as a transl. of Eurip. Cresph. Fragm. ap. Stob. tit. 121, Edei gar hêmas sullogon poioumenous Ton phunta thrênein, etc.):

Ervom tibi aliquis cras faxo ad villam adferat,

Plaut. Most. 1, 1, 65:

hunc videre saepe optabamus diem, Quom ex te esset aliquis, qui te appellaret patrem,

Ter. Hec. 4, 4, 30:

utinam modo agatur aliquid!

Cic. Att. 3, 15:

aliquid facerem, ut hoc ne facerem,

I would do any thing, that I might not do this, Ter. And. 1, 5, 24; so id. Phorm. 5, 6, 34:

fit plerumque, ut ei, qui boni quid volunt adferre, adfingant aliquid, quo faciant id, quod nuntiant, laetius,

Cic. Phil. 1, 3:

quamvis enim demersae sunt leges alicujus opibus,

id. Off. 2, 7, 24:

quod motum adfert alicui,

to any thing, id. Tusc. 1, 23, 53: te donabo ego hodie aliqui (abl.), Plaut. Most. 1, 3, 18; so, gaudere aliqui me volo, in some thing (or some way), id. Truc. 5, 30:

nec manibus humanis (Deus) colitur indigens aliquo,

any thing, Vulg. Act. 17, 25:

non est tua ulla culpa, si te aliqui timuerunt,

Cic. Marcell. 6 fin.:

in narratione, ut aliqua neganda, aliqua adicienda, sic aliqua etiam tacenda,

Quint. 4, 2, 67:

sunt aliqua epistulis eorum inserta,

Tac. Or. 25:

laudare aliqua, ferre quaedam,

Quint. 2, 4, 12:

quaero, utrum aliquid actum an nihil arbitremur,

Cic. Tusc. 5, 6, 15: quisquis est ille, si modo est aliquis (i. e. if only there is some one), qui, etc., id. Brut. 73, 255; so id. Ac. 2, 43, 132, etc.; Liv. 2, 10 fin.:

nunc aliquis dicat mihi: Quid tu?

Hor. S. 1, 3, 19; so id. ib. 2, 2, 94; 2, 2, 105; 2, 3, 6; 2, 5, 42, and id. Ep. 2, 1, 206.— Fem. sing.:

Forsitan audieris aliquam certamine cursus Veloces superāsse viros,

Ov. M. 10, 560:

si qua tibi spon sa est, haec tibi sive aliqua est,

id. ib. 4, 326.—

Not unfrequently with adj.:

Novo modo novum aliquid inventum adferre addecet,

Plaut. Ps. 1, 5, 156:

novum aliquid advertere,

Tac. A. 15, 30:

judicabant esse profecto aliquid naturā pulchrum atque praeclarum,

Cic. Sen. 13, 43:

mihi ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum,

in which there is any end, id. ib. 19, 69; cf. id. ib. 2, 5:

dignum aliquid elaborare,

Tac. Or. 9:

aliquid improvisum, inopinatum,

Liv. 27, 43:

aliquid exquisitum,

Tac. A. 12, 66:

aliquid illustre et dignum memoriā,

id. Or. 20:

sanctum aliquid et providum,

id. G. 8:

insigne aliquid faceret eis,

Ter. Eun. 5, 5, 31:

aliquid magnum,

Verg. A. 9, 186, and 10, 547:

quos magnum aliquid deceret, Juv 8, 263: dicens se esse aliquem magnum,

Vulg. Act. 8, 9:

majus aliquid et excelsius,

Tac. A. 3, 53:

melius aliquid,

Vulg. Heb. 11, 40:

deterius aliquid,

ib. Joan. 5, 14.—Also with unus, to designate a single, but not otherwise defined person:

ad unum aliquem confugiebant,

Cic. Off. 2, 12, 41 (cf. id. ib. 2, 12, 42: id si ab uno justo et bono viro consequebantur, erant, etc.): sin aliquis excellit unus e multis;

effert se, si unum aliquid adfert,

id. de Or. 3, 33, 136; so id. Verr. 2, 2, 52:

aliquis unus pluresve divitiores,

id. Rep. 1, 32: nam si natura non prohibet et esse virum bonum et esse dicendiperitum:

cur non aliquis etiam unus utrumque consequi possit? cur autem non se quisque speret fore illum aliquem?

that one, Quint. 12, 1, 31; 1, 12, 2.—

Partitive with ex, de, or the gen.:

aliquis ex vobis,

Cic. Cael. 3:

aliquem ex privatis audimus jussisse, etc.,

Plin. 13, 3, 4, § 22:

ex principibus aliquis,

Vulg. Joan. 7, 48; ib. Rom. 11, 14:

aliquis de tribus nobis,

Cic. Leg. 3, 7:

si de iis aliqui remanserint,

Vulg. Lev. 26, 39; ib. 2 Reg. 9, 3:

suorum aliquis,

Cic. Phil. 8, 9:

exspectabam aliquem meorum,

id. Att. 13, 15: succurret fortasse alicui vestrūm, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1:

trium rerum aliqua consequemur,

Cic. Part. 8, 30:

impetratum ab aliquo vestrūm,

Tac. Or. 15; so Vulg. 1 Cor. 6, 1:

principum aliquis,

Tac. G. 13:

cum popularibus et aliquibus principum,

Liv. 22, 13:

horum aliquid,

Vulg. Lev. 15, 10.—

Aliquid (nom. or acc.), with gen. of a subst. or of a neutr, adj. of second decl. instead of the adj. aliqui, aliqua, aliquod, agreeing with such word:

aliquid pugnae,

Plaut. Capt. 3, 4, 54:

vestimenti aridi,

id. Rud. 2, 6, 16:

consilii,

id. Ep. 2, 2, 71:

monstri,

Ter. And. 1, 5, 15:

scitamentorum,

Plaut. Men. 1, 3, 26:

armorum,

Tac. G. 18:

boni,

Plaut. Aul. 4, 6, 5; Ter. And. 2, 3, 24; Vulg. Joan. 1, 46:

aequi,

Ter. Ad. 2, 1, 33:

mali,

Plaut. Ep. 1, 1, 60; Ter. Eun. 5, 5, 29:

novi,

Q. Cic. Pet. Cons. 1, 1; Vulg. Act. 17, 21:

potionis,

Plaut. Men. 5, 2, 22:

virium,

Cic. Fam. 11, 18:

falsi,

id. Caecin. 1, 3:

vacui,

Quint. 10, 6, 1:

mdefensi,

Liv. 26, 5 al. —Very rarely in abl.:

aliquo loci morari,

Dig. 18, 7, 1.—

Frequently, esp. in Cic., with the kindred words aliquando, alicubi, aliquo, etc., for the sake of emphasis or rhetorical fulness, Cic. Planc. 14, 35:

asperius locutus est aliquid aliquando,

id. ib. 13, 33; id. Sest. 6, 14; id. Mil. 25, 67:

non despero fore aliquem aliquando,

id. de Or. 1, 21, 95; id. Rep. 1, 9; id. Or. 42, 144; id. Fam. 7, 11 med.: evadat saltem aliquid aliquā, quod conatus sum, Lucil. ap. Non. 293, 1; App. Mag. p. 295, 17 al.—

In conditional clauses with si, nisi, quod si, etc.:

si aliquid de summā gravitate Pompeius dimisisset,

Cic. Phil. 13, 1: si aliquid ( really any thing, in contrast with nihil) dandum est voluptati, id. Sen. 13, 44: quod si non possimus aliquid proficere suadendo, Lucc. ap. Cic. Fam. 5, 14, 5:

Quod si de iis aliqui remanserint,

Vulg. Lev. 26, 39:

si quando aliquid tamquam aliqua fabella narratur,

Cic. de Or. 2, 59:

si quis vobis aliquid dixerit,

Vulg. Matt. 21, 3; ib. Luc. 19, 8:

si aliquem, cui narraret, habuisset,

Cic. Lael. 23, 88:

si aliquem nacti sumus, cujus, etc.,

id. ib. 8, 27:

cui (puero) si aliquid erit,

id. Fam. 14, 1:

nisi alicui suorum negotium daret,

Nep. Dion, 8, 2:

si aliquid eorum praestitit,

Liv. 24, 8.—

In negative clauses with ne:

Pompeius cavebat omnia, no aliquid vos timeretis,

Cic. Mil. 24, 66:

ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat,

Nep. Epam. 4, 4:

ne alicui dicerent,

Vulg. Luc. 8, 46.—

In Plaut. and Ter. collect. with a plur. verb (cf. tis, Matth. Gr. 673): aperite atque Erotium aliquis evocate, open, some one (of you), etc., Plaut. Men. 4, 2, 111 (cf. id. Ps. 5, 1, 37:

me adesse quis nuntiate): aperite aliquis actutum ostium,

Ter. Ad. 4, 4, 27.—

In Verg. once with the second person sing.:

Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios ferroque sequare colonos,

Verg. A. 4, 625.

aliqui, as nemo sometimes stands with a noun for the adj. nullus:

nos quibus est alicunde aliquis objectus labos,

Ter. Hec. 3, 1, 6 Fleck.;

Et ait idem, ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

Cic. Div. in Caecil. 7, 24 B. and K.:

num igitur aliquis dolor in corpore est?

id. Tusc. 1, 34, 82 iid.:

ut aliquis nos deus tolleret,

id. Am. 23, 87 iid.: sin casus aliquis interpellārit, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 8 iid.:

si deus aliquis vitas repente mutāsset,

Tac. Or. 41 Halm:

sic est aliquis oratorum campus,

id. ib. 39 id.:

sive sensus aliquis argutā sententiā effulsit,

id. ib. 20 id. A similar use of aliquid for the adj. aliquod was asserted to exist in Plaut. by Lind. ad Cic. Inv. 2, 6, 399, and this is repeated by Klotz, s. v. aliquis, but Lemaire's Index gives only one instance: ni occupo aliquid mihi consilium, Plaut. Men. 5, 2, 94, where Brix now reads aliquod.

Esp.

With alius, aliud: some or any other, something else, any thing else:

dum aliud aliquid flagitii conficiat,

Ter. Phorm. 5, 2, 5:

potest fieri, ut alius aliquis Cornelius sit,

Cic. Fragm. B. VI. 21:

ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur,

id. Div. in Caecil. 6, 22:

non est in alio aliquo salus,

Vulg. Act. 4, 12:

aliquid aliud promittere,

Petr. 10, 5 al. —

And with the idea of alius implied, in opp. to a definite object or objects, some or any other, something else, any thing else: aut ture aut vino aut aliqui (abl.) semper supplicat, Plaut. Aul prol. 24:

vellem aliquid Antonio praeter illum libellum libuisset scribere,

Cic. Brut. 44:

aut ipse occurrebat aut aliquos mittebat,

Liv. 34, 38:

cum seditionem sedare vellem, cum frumentum imperarem..., cum aliquid denique rei publicae causā gererem,

Cic. Verr. 1, 27, 20: commentabar declamitans saepe cum M. Pisone et cum Q. Pompeio aut cum aliquo cotidie id. Brut. 90, 310; Vell. 1, 17; Tac. A. 1, 4: (Tiberius) neque spectacula omnino edidit;

et iis, quae ab aliquo ederentur, rarissime interfuit,

Suet. Tib. 47.—

In a pregn. signif. as in Gr. tis, ti, something considerable, important, or great = aliquid magnum (v. supra. I. B.; cf. in Gr. hoti oiesthe ti poiein ouden poiountes, Plat. Symp. 1, 4):

non omnia in ducis, aliquid et in militum manu esse,

Liv. 45, 36.—Hence, esp.,

Esse aliquem or aliquid, to be somebody or something, i. e to be of some worth, value, or note, to be esteemed:

atque fac, ut me velis esse aliquem,

Cic. Att. 3, 15 fin.:

aude aliquid brevibus Gyaris dignum, si vis esse aliquis,

Juv. 1, 73:

an quidquam stultius quam quos singulos contemnas, eos esse aliquid putare universos?

Cic. Tusc. 5, 36, 104:

exstitit Theodas dicens se esse aliquem,

Vulg. Act. 5, 36: si umquam in dicendo fuimus aliquid. Cic. Att. 4, 2:

ego quoque aliquid sum,

id. Fam. 6, 18:

qui videbantur aliquid esse,

Vulg. Gal. 2, 2; 2, 6: quod te cum Culeone scribis de privilegio locutum, est aliquid ( it is something, it is no trifle):

sed, etc.,

Cic. Att. 3, 15: est istuc quidem aliquid, sed, etc.; id. Sen. 3; id. Cat. 1, 4:

est aliquid nupsisse Jovi,

Ov. F. 6, 27:

Est aliquid de tot Graiorum milibus unum A Diomede legi,

id. M. 13, 241:

est aliquid unius sese dominum fecisse lacertae,

Juv. 3, 230:

omina sunt aliquid,

Ov. Am. 1, 12, 3; so,

crimen abesse,

id. F. 1, 484:

Sunt aliquid Manes,

Prop. 5, 7, 1:

est aliquid eloquentia,

Quint. 1, prooem. fin. —

Dicere aliquid, like legein ti, to say something worth the while:

diceres aliquid et magno quidem philosopho dignum,

Cic. Tusc. 3, 16, 35; cf. Herm. ad Vig. 731; 755; so, assequi aliquid, to effect something considerable:

Etenim si nunc aliquid assequi se putant, qui ostium Ponti viderunt,

Cic. Tusc. 1, 20, 45.—

In colloquial lang.: fiet aliquid, something important or great, will, may come to pass or happen: Ch. Invenietur, exquiretur, aliquid fiet. Eu. Enicas. Jam istuc aliquid fiet, metuo, Plaut. Merc. 2, 4, 25:

mane, aliquid fiet, ne abi,

id. Truc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 1, 14.—

Ad aliquid esse, in gram. lang., to refer or relate to something else, e. g. pater, filius, frater, etc. (v. ad):

idem cum interrogantur, cur aper apri et pater patris faciat, il lud nomen positum, hoc ad aliquid esse contendunt,

Quint. 1, 6, 13 Halm.—

Atque aliquis, poet. in imitation of hôide de tis, and thus some one (Hom. II. 7, 178;

7, 201 al.): Atque aliquis, magno quaerens exempla timori, Non alios, inquit, motus, etc.,

Luc. 2, 67 Web.; Stat. Th. 1, 171; Claud. Eutr. 1, 350.—

It is sometimes omitted before qui, esp. in the phrase est qui, sunt qui:

praemittebatque de stipulatoribus suis, qui perscrutarentur, etc.,

Cic. Off. 2, 7, 25:

sunt quibus in satirā videar nimis acer,

Hor. S. 2, 1, 1:

sunt qui adiciant his evidentiam, quae, etc.,

Quint. 4, 2, § 63 (cf. on the contr. § 69: verum in his quoque confessionibus est aliquid. quod ex invidiā detrahi possit).—

Aliquid, like nihil (q. v. I. g), is used of persons:

Hinc ad Antonium nemo, illinc ad Caesarem cotidie aliquid transfugiebat,

Vell. 2, 84, 2 (cf. in Gr. tôn d allôn ou per ti... oute theôn out anthrôpôn, Hom. H. Ven. 34 sq. Herm.).— Hence the advv.

ălĭquid (prop. acc. denoting in what respect, with a verb or [p. 89] adj.; so in Gr. ti), somewhat, in something, in some degree, to some extent:

illud vereor, ne tibi illum succensere aliquid suspicere,

Cic. Deiot. 13, 35:

si in me aliquid offendistis,

at all, in any respect, id. Mil. 36, 99:

quos tamen aliquid usus ac disciplina sublevarent,

somewhat, Caes. B. G. 1, 40:

Philippi regnum officere aliquid videtur libertati vestrae,

Liv. 31, 29:

Nos aliquid Rutulos contra juvisse nefandum est?

Verg. A. 10, 84:

neque circumcisio aliquid valet,

Vulg. Gal. 6, 15:

perlucens jam aliquid, incerta tamen lux,

Liv. 41, 2:

aliquid et spatio fessus,

Plin. 5, 9, 10, § 54; cf. Hand, Turs. I. p. 259; Ellendt ad Cic. de Or. 1, 9, 35.—

ălĭquō (from aliquoi, old dat. denoting direction whither; cf.: eo, quo, alio, etc.).

Somewhither (arch.), to some place, somewhere; in the comic poets sometimes also with a subst. added, which designates the place more definitely:

ut aliquo ex urbe amoveas,

Plaut. Ep. 2, 2, 94:

aliquo abicere,

Ter. Ad. 4, 7, 26:

concludere,

id. Eun. 4, 3, 25 (cf. id. Ad. 4, 2, 13, in cellam aliquam concludere):

ab eorum oculis aliquo concederes,

Cic. Cat. 1, 17:

demigrandum potius aliquo est quam, etc.,

id. Dom. 100:

aliquem aliquo impellere,

id. Vatin. 15:

aliquo exire,

id. Q. Fr. 3, 1:

aliquo advenire vel sicunde discedere,

Suet. Calig. 4; Plaut. Rud. 2, 6, 51; id. Men. 5, 1, 3:

in angulum Aliquo abire,

Ter. Ad. 5, 2, 10; 3, 3, 6:

aliquem rus aliquo educere,

Cic. Q. Fr. 3, 3.—With a gen., like quo, ubi, etc.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 1, 5.—

With the idea of alio implied, = alio quo, somewhere else, to some other place (cf. aliquis, II. B.):

dum proficiscor aliquo,

Ter. And. 2, 1, 28:

at certe ut hinc concedas aliquo,

id. Heaut. 3, 3, 11:

si te parentes timerent atque odissent tui, ab eorum oculis aliquo concederes,

Cic. Cat. 1, 7, 17; cf. Hand, Turs. I. p. 265.—

ălĭquam, adv. (prop. acc. fem.), = in aliquam partem, in some degree; only in connection with diu, multus, and plures.

Aliquam diu (B. and K.), or together aliquamdiu (Madv., Halm, Dietsch), awhile, for a while, for some time; also pregn., for some considerable time (most freq. in the histt., esp. Cæs. and Livy; also in Cic.).

Absol.:

ut non aliquando condemnatum esse Oppianicum, sed aliquam diu incolumem fuisse miremini,

Cic. Clu. 9, 25:

Aristum Athenis audivit aliquam diu,

id. Ac. 1, 3, 12:

in vincula conjectus est, in quibus aliquamdiu fuit,

Nep. Con. 5, 3;

id. Dion, 3, 1: quā in parte rex affuit, ibi aliquamdiu certatum,

Sall. J. 74, 3; Liv. 3, 70, 4.—

Often followed by deinde, postea, postremo, tandem, etc.:

pugnatur aliquamdiu pari contentione: deinde, etc., Auct. B. G. 8, 19, 3: cunctati aliquamdiu sunt: pudor deinde commovit aciem,

Liv. 2, 10, 9; so id. 1, 16:

quos aliquamdiu inermos timuissent, hos postea armatos superāssent,

Caes. B. G. 1, 40, 6:

controversia aliquamdiu fuit: postremo, etc.,

Liv. 3, 32, 7; 25, 15, 14; 45, 6, 6:

ibi aliquamdiu atrox pugna stetit: tandem, etc.,

Liv. 29, 2, 15; 34, 28, 4 and 11; Suet. Ner. 6.—

With donec, as a more definite limitation of time, some time... until, a considerable time... until:

exanimis aliquamdiu jacuit, donec, etc.,

Suet. Caes. 82. —

Meton., for a long distance; most freq. of rivers:

Rhodanus aliquamdiu Gallias dirimit,

Mel. 2, 5, 5; so id. 3, 5, 6; 3, 9, 8 al.—Of the Corycian cave in Cilicia:

deinde aliquamdiu perspicuus, mox, et quo magis subitur, obscurior,

Mel. 1, 13.—

Aliquam multi, or aliquammulti, somewhat many, considerable in number or quantity (mostly post-class.):

sunt vestrūm aliquam multi, qui L. Pisonem cognōrunt,

Cic. Verr. 2, 4, 25, § 56 B. and K.: aliquammultos non comparuisse, * Gell. 3, 10, 17 Hertz:

aliquammultis diebus decumbo,

App. Mag. p. 320, 10.—Also adv.: aliquam multum, something much, to a considerable distance, considerably:

sed haec defensio, ut dixi, aliquam multum a me remota est,

App. Mag. p. 276, 7 dub.—And comp. * aliquam plures, somewhat more, considerably more:

aliquam pluribus et amarioribus perorantem,

Tert. Apol. 12 dub.; cf. Hand, Turs. I. p. 243.—

ălĭquā, adv. (prop. abl. fem.).

Somewhere (like mod. Engl. somewhere for somewhither):

antevenito aliquā aliquos,

Plaut. Mil. 2, 2, 66: aliquā evolare si posset, * Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

si quā evasissent aliquā,

Liv. 26, 27, 12.—

Transf. to action, in some way or other, in some manner, = aliquo modo:

aliquid aliquā sentire,

Plaut. Merc. 2, 2, 62: evadere aliquā, Lucil. ap. Non. 293, 1:

aliquid aliquā resciscere,

Ter. Phorm. 5, 1, 19, and 4, 1, 19: aliquā nocere, * Verg. E. 3, 15:

aliquā obesse,

App. Mag. p. 295, 17.—

ălĭqui, adv. (prop. abl. = aliquo modo), in some way, somehow:

Quamquam ego tibi videor stultus, gaudere me aliqui volo,

Plaut. Truc. 5, 30 (but in this and like cases, aliqui may be treated as the abl. subst.; cf. supra, I. A.); cf. Hand, Turs. I. p. 242.

plur., and aliquam, acc., and aliquā, abl., used adverbially, may also be referred to the adj. ălĭqui, ălĭqua, ălĭquod.

ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).

A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

adsum apud te, genitor,

id. ib. p. 522, 32:

alteram (partem) apud me adponito,

Plaut. Trin. 4, 3, 60:

nunc hic apud te servio,

id. Capt. 2, 2, 62:

scriptorum non magnast copia apud me,

Cat. 68, 33 Mull.:

mane apud me,

Vulg. Gen. 29, 19:

Advocatum habemus apud Patrem,

ib. 1 Joan. 2, 1:

cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—

Esp.

a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

hic apud me hortum confodere jussi,

id. Aul. 2, 2, 66:

si commodumst, apud me, sis, volo,

Ter. Heaut. 1, 1, 110:

condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

Plaut. Trin. 1, 2, 159:

Quid sibi volunt homines isti apud te?

Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

cenabis bene apud me,

Cat. 13, 1:

apud me habitavit,

Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

apud te cenavit,

id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

Vulg. Jud. 19, 9:

tenet intus apud se,

Lucil. 9, 59 Mull.:

Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

Cic. Att. 5, 6:

apud se fecit manere,

Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

Cic. Cat. 3, 10:

Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

id. Phil. 1, 8:

mansit apud eum quattuor mensibus,

Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

apud quem deversatus es,

Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

habitasti apud Heium Messanae,

Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

Fuisti apud Laecam illa nocte,

id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

apud Ostorium Scapulam epulatur,

Tac. A. 14, 48:

apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

id. H. 3, 74; 1, 14:

Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

Vulg. Act. 9, 43:

invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

Cic. Dom. 83:

qui apud te esset eductus,

id. Quinct. 69:

apud quem erat educatus,

id. Lael. 20, 75:

cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

id. Clu. 27:

disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

Tac. A. 15, 52:

se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

id. Or. 30:

apud eosdem magistratus institutus,

Suet. Calig. 24:

servorum manus tamquam apud senem festinantes,

Tac. H. 1, 7:

in convivio apud regem,

id. A. 2, 57: Bene vale;

apud Orcum te videbo,

in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

Tac. A. 11, 27:

frater apud Othonem militans,

in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

id. ib. 2, 27:

quorum sint legati apud se,

in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

id. ib. 1, 47:

dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

Cic. Sest. 41:

domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

Cic. Verr. 1, 50:

esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

id. ib. 4, 16:

nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,

Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

Sumne ego apud me?

Plaut. Mil. 4, 8, 36:

Non sum apud me,

Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

Ter. Heaut. 5, 1, 48:

Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

id. And. 5, 4, 34:

Num tibi videtur esse apud sese?

id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

proin tu fac, apud te ut sies,

id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—

In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.

Of civil or military affairs, before:

cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

Cic. Arch. 3:

apud eosdem judices reus est factus,

id. Clu. 22, 59:

vis de his judicari apud me?

Vulg. Act. 25, 9:

accusavit fratres suos apud patrem,

ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

hoc, quod nunc apud pontifices agis,

Cic. Dom. 51; 117:

istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

id. Lig. 12:

qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

omnia apud praetores gererentur,

Tac. Or. 38:

causam nescio quam apud judicem defendebat,

Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

Cic. Lig. 6:

apud judicem causam dicere,

id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

apud aliquem dicere,

id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

verba apud senatum fecit,

id. Verr. 2, 2, 20:

habita apud senatum oratione,

Tac. A. 12, 25; 6, 8:

haec apud patres disseruit,

id. ib. 2, 43; 4, 2;

4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

Cic. Verr. 4, 18:

Quae est ergo apud Caesarem querella?

id. Lig. 25:

isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

id. Caecin. 38:

petita multa est apud eum praetorem,

id. Verr. 1, 155:

causam contra aliquem apud centumviros dicere,

id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

Cic. Verr. 3, 120:

apud eorum quem qui manumitteretur,

Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—

In extra judicial cases, before:

apud hunc confessus es et genus etc.,

Plaut. Capt. 2, 3, 52:

nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

id. ib. 3, 4, 93:

apud erum qui (servos) vera loquitur,

id. Am. 2, 1, 43:

apud novercam querere,

id. Ps. 1, 3, 80:

ego apud parentem loquor,

Cic. Lig. 30:

plura fateri apud amicos,

Tac. A. 14, 62:

aliquid apud aliquem laudare,

Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

aliquem apud aliquos vituperare,

Cic. Phil. 2, 11:

apud quem tu etiam nos criminari soles,

id. Vatin. 29.—

Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.

With verbs:

apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

id. ib. 2, 126;

1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

id. Q. Rosc. 6:

Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

Vulg. Gal. 3, 11:

haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

Vulg. 2 Pet. 3, 8.—

With adjj.:

fuisti apud pontifices superior,

Cic. Dom. 4:

qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

quam clara (expugnatio) apud omnes,

id. Verr. 1, 50; 2, 50:

Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

quod aeque apud bonos miserum est,

id. ib. 1, 29:

quae justa sunt apud nos,

Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

ib. Num. 32, 22:

si is pretio apud istum idoneus esset,

Cic. Verr. 2, 121.—

With substt.:

est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

Cic. Verr. 1, 46:

tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

id. ib. 5, 150:

qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

id. ib. 2, 111:

Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

Curt. 6, 72:

abominatio est uterque apud Deum,

Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

Liv. 6, 39, 11:

Sic apud animum meum statuo,

Sall. de Ord. Rep. 2:

sic statuere apud animum meum possum,

Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—

And simply before, in the presence of:

id apud vos proloquar,

Plaut. Capt. prol. 6:

nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

Ter. Heaut. 3, 3, 14:

se jactant apud eos, quos inviti vident,

Cic. Fl. 61:

licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

plus quam apud vos commemorari velitis,

Cic. Caecin. 77:

non apud indoctos loquor,

id. Pis. 68:

ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

Caes. B. G. 1, 19:

quid apud magnum loquerentur Achillem,

Ov. M. 12, 163:

neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

Tac. A. 4, 7:

loqui de se apud aliquem,

Cic. Att. 1, 3:

mentiri apud aliquem,

Plaut. Poen. 1, 1, 24:

apud aliquem profiteri,

Curt. 7, 7, 24:

Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

Cic. Mur. 61:

Caesar apud milites contionatur,

Caes. B. C. 1, 7:

gratias agere alicui apud aliquem,

Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

Quae fundebat apud Samson lacrimas,

Vulg. Jud. 14, 16.—

Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

quom apud te parum stet fides,

Plaut. Ps. 1, 5, 62:

Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

Verg. A. 4, 539:

At fides mihi apud hunc est,

Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

ut apud me praemium esse positum pietati scias,

id. Hec. 4, 2, 8:

alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

Vulg. Matt. 6, 1:

illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

Cic. Imp. Pomp. 46:

(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

Caes. B. G. 2, 14:

si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

Cic. Sest. 12:

Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

(servi) apud eum sunt in honore et pretio,

id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

id. Verr. 5, 181:

quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

id. ib. 1, 42:

domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

id. Clu. 154; id. Mur. 38:

Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

Caes. B. G. 1, 18:

tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

id. ib. 1, 20:

certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

Caes. B. G. 1, 40:

apud quem ut multum gratia valeret,

Nep. Con. 2, 1:

video apud te causas valere plus quam preces,

Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

quod apud vos plurimum debebit valere,

Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 113:

speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

id. Sex. Rosc. 141:

(eum) apud finitimas civitates largiter posse,

Caes. B. G. 1, 18:

quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

Cic. Verr. 1, 19:

quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

qui apud eum plurimum poterat,

id. ib. 3, 130:

qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

Cic. Har. Resp. 63:

nihil me turpius apud homines fuisset,

id. Att. 2, 19:

apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

Cels. 3, 23.—

Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

Cic. Fl. 52:

Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

qui (colonus) perigrinatur apud vos,

Vulg. Exod. 12, 49:

qui regnabat apud vos,

ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

si iste apud eos quaestor non fuisset,

Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

Apud eos fuisse regem Divitiacum,

Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

qui (praetores) apud illos a populo creantur,

Cic. Fl. 44:

apud quos consul fuerat,

id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

Verg. A. 6, 568;

Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

Cic. Font. 42:

qui apud socios nominis Latini censi essent,

Liv. 41, 9:

qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

Cic. Verr. 4, 109:

id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

id. ib. 4, 80:

si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

Cic. Verr. 2, 131:

si tu apud Persas deprehensus etc.,

id. ib. 5, 166:

Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

Caes. B. G. 1, 2:

apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

Caes. B. G. 1, 50:

aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

Tac. G. 31:

Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

Verg. A. 2, 71:

apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

apud exercitum mihi fueris tot annos,

id. Mur. 45:

quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

Tac. H. 5, 10:

quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—

In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

id. de Or. 1, 7, 28:

quo in libro,

id. ib. 1, 11, 47):

ut scriptum apud eundem Caelium est,

Cic. Div. 1, 26, 55:

apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

id. Sen. 22, 79:

quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

id. Off. 1, 9, 28:

apud Agathoclem scriptum in historia est,

id. Div. 1, 24, 50:

ut est apud poetam nescio quem,

id. Phil. 2, 65:

Quod enim est apud Ennium, etc.,

id. Off. 1, 8, 26:

de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

id. ib. 1, 25, 87:

Apud Varronem ita est, etc.,

Plin. 18, 35, 79, § 348:

ut video scriptum apud Graecos,

Cic. Scaur. 4:

invenio apud quosdam auctores,

Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

reperio apud scriptores,

id. ib. 2, 88:

apud Solonem,

i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

Tac. Or. 9. —Also of speakers:

apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

Tac. Agr. 22.—