Перевод: с греческого на все языки

со всех языков на греческий

Со всех языков на:
Греческий
С греческого на:
Все языки
Английский
Немецкий
Русский

ἐκ+τοῦ+ἀρίστου

Толкование Перевод

1 ἐπί

ἐπί prep. w. gen., dat., or acc.; s. the lit. on ἀνά, beg. (Hom.+). The basic idea is ‘upon’ (opp. ὑπό) Kühner-G. I 495; s. also Rob 600–605. (In the foll. classifications case use is presented seriatim; in earlier editions of this lexicon all sections, except 13, 17, and 18 [of time], were included under the general rubric ‘Place’.)

① marker of location or surface, answering the question ‘where?’ on, upon, near

ⓐ w. gen., marking a position on a surface ἐ. (τῆς) γῆς on (the) earth (cp. En 9:1; 98:1; ἐ. γῆς 25:6; PsSol 17:2) Mt 6:10, 19; 9:6; 23:9; Mk 6:47 al. (Ar. 12, 1; Just., A I, 54, 7 al.). ἐ. τῆς θαλάσσης on the sea (cp. Job 9:8; Dio Chrys. 10 [11], 129 βαδίζειν ἐ. τῆς θαλ.; Lucian, Philops. 13 βαδίζειν ἐφʼ ὕδατος, VH 2, 4; Artem. 3, 16 ἐ. τ. θαλάσσης περιπατεῖν; schol. on Nicander, Ther. 15 p. 5, 26ff relying on the testimony of Hesiod: Orion was given a gift [δωρεά] by the gods καὶ ἐ. κυμάτων πορεύεσθαι καὶ ἐ. τῆς γῆς) Mt 14:26; Mk 6:48f; J 6:19 (w. acc. P⁷⁵; s. 4bβ below). ἐ. τῶν νεφελῶν on the clouds Mt 24:30; 26:64 (Da 7:13; cp. Philo, Praem. 8). ἐ. κλίνης 9:2; Lk 17:34. ἐ. τοῦ δώματος on the roof vs. 31; Mt 24:17; 10:27 foll. by pl. W. verbs: κάθημαι ἐ. τινος sit on someth. (Job 2:8; ἐ. τοῦ ἅρματος GrBar 6:2; cp. JosAs 27:1 ἐ. τοῦ ὀχήματος καθεζόμενος; Just., D. 90, 5 ἐ. λίθου καθεζόμενος) Mt 24:3; 27:19; Ac 8:28; Rv 6:16; 9:17 (the same prep. used in Rv w. κάθημαι and dat. s. bα below, and w. acc. cα). ἑστηκέναι ἐ. τινος stand on someth. Ac 21:40; Rv 10:5, 8 (Just., D. 86, 2 ἐστηρίχθαι). With parts of the body: ἐ. χειρῶν αἴρειν carry on (i.e. in/with) their hands Mt 4:6; Lk 4:11 (both Ps 90:12). ἐ. κεφαλῆς on the head (Hdt. 5, 12, 4) J 20:7; 1 Cor 11:10; Rv 12:1. ἐ. τοῦ μετώπου Rv 7:3; 9:4. ἐ. γυμνοῦ on the naked body Mk 14:51. Cp. use of ἐπί w. καθίζω and gen., and ἐπί w. κάθημαι and acc. Mt 19:28.—In a gener. and fig. sense Ac 21:23.

ⓑ w. dat., gener. suggesting contiguity on, in, above.

α. answering the question ‘where?’ (Hom. et al.; ins, pap, LXX; Just., D. 105, 5 ἐ. τῷ σταυρῷ; Tat., 9:1 ἐ. τοῖς ὄρεσι; Ath. 20, 1 ἐ. τῷ μετώπῳ; Mel., P. 19, 131 ἐ. σάκκῳ καὶ σποδῷ) ἐ. πίνακι on a platter Mt 14:8, 11; Mk 6:25, 28. ἀνακλῖναι ἐ. τῷ χλωρῷ χόρτῳ on the green grass 6:39. ἐ. τοῖς κραβάττοις vs. 55. ἐπέκειτο ἐπʼ αὐτῷ lay on it (or before it) J 11:38. καθήμενος ἐ. τῷ θρόνῳ Rv 4:9 (cp. gen. w. καθ. 1a above, and acc. cα below) 5:13; 7:10 and oft. ἐφʼ ἵπποις λευκοῖς on white horses 19:14. ἐ. σανίσιν on planks Ac 27:44. ἐ. τῇ στοᾷ in the colonnade 3:11. τὰ ἐ. τοῖς οὐρανοῖς what is above (or in) the heavens Eph 1:10. ἐπʼ αὐτῷ above him, at his head Lk 23:38 (=Mt 27:37 ἐπάνω τ. κεφαλῆς αὐτοῦ).

β. answering the question ‘whither?’ on, upon (Hom. et al.) w. verbs that indicate a direction: οἰκοδομεῖν ἐ. τινι build upon someth. Mt 16:18. ἐποικοδομεῖν Eph 2:20. ἐπιβάλλειν ἐπίβλημα ἐ. ἱματίῳ παλαιῷ put a patch on an old garment Mt 9:16. ἐπιπίπτειν ἐ. τινι Ac 8:16. ἐκάθισεν ἐ. τῷ θρόνῳ he sat down on the throne GJs 11:1. λίθον ἐπʼ αὐτῇ βαλέτω J 8:7 v.l. (cp. 12a below).

ⓒ w. acc., answering the question ‘where?’ (Hom. et al.; LXX; JosAs 29:2 φορῶν ἐ. τὸν μηρὸν αὐτοῦ ῥομφαίαν; Just., D. 53, 1 ζυγὸν ἐ. αὐχένα μὴ ἔχων)

α. on, over someth. καθεύδειν ἐ. τι sleep on someth. Mk 4:38. καθῆσθαι ἐ. τι sit on someth. Mt 19:28 (in the same vs. καθίζω w. gen., s. a above) J 12:15; Rv 4:4; 6:2; 11:16 al.; cp. Lk 21:35b; κεῖσθαι ἐ. τι lie upon someth. 2 Cor 3:15. κατακεῖσθαι Lk 5:25. ἑστηκέναι ἐ. τὸν αἰγιαλόν stand on the shore Mt 13:2; cp. Rv 14:1. ἑστῶτας ἐ. τὴν θάλασσαν standing beside the sea 15:2. ἔστη ἐ. τὴν κεφαλὴν τοῦ παιδίου (the star) remained stationary over the head of the child GJs 21:3. σκηνοῦν ἐ. τινα spread a tent over someone Rv 7:15. ἐ. τὴν δεξιάν at the right hand 5:1. λίθος ἐ. λίθον stone upon stone Mt 24:2.

β. ἐ. τὸ αὐτό at the same place, together (Ps.-X., Respublica Athen. [The Old Oligarch] 2, 2; Pla., Rep. 329a; SIG 736, 66 [92 B.C.]. In pap=‘in all’: PTebt 14, 20 [114 B.C.]; PFay 102, 6.—2 Km 2:13; En 100:2) εἶναι ἐ. τὸ αὐτό be together Lk 17:35; Ac 1:15; 2:1, 44. In 1 Cor 7:5 it is a euphemistic expr. for sexual union. κατοικεῖν ἐ. τὸ αὐτό live in the same place (Dt 25:5) Hm 5, 1, 4. Also w. verbs of motion (Sus 14 Theod.) συνέρχεσθαι ἐ. τὸ αὐτό come together to the same place 1 Cor 11:20; 14:23; cp. B 4:10 (Just., A I, 67, 3 συνέλευσις γίνεται). συνάγεσθαι (Phlegon of Tralles [Hadr.]: 257 Fgm. 36 III 9 Jac.; PsSol 2:2; TestJob 28:5 Jos., Bell. 2, 346) Mt 22:34; Ac 4:26 (Ps 2:2); 1 Cl 34:7. ἐ. τὸ αὐτὸ μίγνυσθαι be mixed together Hm 10, 3, 3. προσετίθει ἐ. τὸ αὐτό added to their number Ac 2:47.

γ. at, by, near someone or someth. καθῆσθαι ἐ. τὸ τελώνιον sit at the tax-office Mt 9:9 (ἐ. τὰς ὡραίας πύλας GrBar prol. 2); Mk 2:14. ἑστηκέναι ἐ. τὴν θύραν stand at the door Rv 3:20. σὺ ἔστης ἐ. τὸ θυσιαστήριον you are standing (ἕστηκας deStrycker) as priest at the altar GJs 8:2. ἐφʼ ὑμᾶς among you 2 Th 1:10; cp. Ac 1:21.—Of pers., over whom someth. is done ὀνομάζειν τὸ ὄνομα Ἰησοῦ ἐ. τινα speak the name of Jesus over someone Ac 19:13. ἐπικαλεῖν τὸ ὄνομά τινος ἐ. τινα=to claim someone for one’s own (Jer 14:9; 2 Ch 7:14; 2 Macc 8:15) Ac 15:17 (Am 9:12); Js 2:7; Hs 8, 6, 4. προσεύχεσθαι ἐ. τινα pray over someone Js 5:14.

② marker of presence or occurrence near an object or area, at, near

ⓐ w. gen., of immediate proximity to things at, near (Hdt. 7, 115; X., An. 4, 3, 28 al.; LXX, Just.) ἐ. τ. θυρῶν at the gates (Plut., C. Gracch. 841 [14, 3]; PRyl 127, 8f [29 A.D.] κοιμωμένου μου ἐ. τῆς θύρας; 1 Macc 1:55; Just., D. 111, 4) Ac 5:23 (s. b below for dat. in 5:9). ἐ. τῆς θαλάσσης near the sea (Polyb. 1, 44, 4; Ex 14:2; Dt 1:40; 1 Macc 14:34) J 21:1. ἐ. τῆς ὁδοῦ by the road Mt 21:19. ἐσθίειν ἐ. τῆς πραπέζης τινός eat at someone’s table Lk 22:30 (cp. POxy 99, 14 [55 A.D.] τράπεζα, ἐφʼ ἧς Σαραπίων καὶ μέτοχοι; Da 11:27 LXX ἐ. μιᾶς τραπέζης). ἐ. τοῦ (τῆς) βάτου at the thornbush = in the passage about the thornbush (i.e. Ex 3:1ff) Mk 12:26; Lk 20:37.

ⓑ with dat., of immediate proximity at, near by (Hom.+) ἦν ἔτι ἐ. τῷ τόπῳ ὅπου was still at the place, where J 11:30 v.l. (for ἐν; cp. Just., D. 402). ἐ. τῇ θύρᾳ (ἐ. θύραις) at the door (Hom. et al.; Wsd 19:17; Jos., Ant. 17, 90; Just., D. 32, 3) Mt 24:33; Mk 13:29; Ac 5:9 (s. a above). ἐ. τοῖς πυλῶσιν Rv 21:12. ἐ. τῇ πηγῇ J 4:6 (Jos., Ant. 5, 58 ἐ. τινι πηγῇ; Just., A I, 64, 1 ἐ. ταῖς … πηγαῖς). ἐ. τῇ προβατικῇ (sc. πύλῃ) near the sheepgate 5:2; cp. Ac 3:10. ἐ. τῷ ποταμῷ near the river (since Il. 7, 133; Jos., Ant. 4, 176 ἐ. τ. Ἰορδάνῳ) Rv 9:14.—Of pers. (Diod S 14, 113, 6; Just., A I, 40, 7) ἐφʼ ὑμῖν among you 2 Cor 7:7; cp. Ac 28:14 v.l.

③ marker of involvement in an official proceeding, before, w. gen., of pers., esp. in the language of lawsuits (Pla., Leg. 12, 943d; Isaeus 5, 1 al.; UPZ 71, 15; 16 [152 B.C.]; POxy 38, 11; Mitt-Wilck. I/2, 382, 23=BGU 909, 23; Jos., Vi. 258; Just., A II, 1, 1 ἐ. Οὐρβίκου). ἐ. τοῦ ἡγεμόνος in the governor’s presence Mt 28:14. ἐ. ἡγεμόνων καὶ βασιλέων Mk 13:9. ἐ. σου before you (the procurator) Ac 23:30. ἐ. Τερτούλλου Phlm subscr. v.l.; στάντος μου ἐ. τοῦ συνεδρίου Ac 24:20 (cp. Diod S 11, 55, 4 ἐ. τοῦ κοινοῦ συνεδρίου τ. Ἑλλήνων). γυναικὸς … διαβληθείσης ἐ. τοῦ κυρίου Papias (2:17). κρίνεσθαι ἐ. τῶν ἀδίκων go to law before the unrighteous 1 Cor 6:1. κριθήσεται ἐφʼ ὑμῶν before your tribunal D 11:11. μαρτυρεῖν ἐ. Ποντίου Πιλάτου testify before Pontius Pilate 1 Ti 6:13 (s. μαρτυρέω 1c). ἐ. τοῦ βήματος (POxy 37 I, 3 [49 A.D.]) ἑστὼς ἐ. τοῦ βήματος Καίσαρός εἰμι I am standing before Caesar’s tribunal Ac 25:10 (Appian says Prooem. c. 15 §62 of himself: δίκαις ἐν Ῥώμῃ συναγορεύσας ἐ. τῶν βασιλέων=I acted as attorney in lawsuits in Rome before the emperors).—Gener. in someone’s presence (Appian, Syr. 61 §324 ἐφʼ ὑμῶν=in your presence) ἐ. Τίτου before Titus 2 Cor 7:14. Cp.10 below.

④ marker of movement to or contact w. a goal, toward, in direction of, on

ⓐ w. gen., marking contact with the goal that is reached, answering the question ‘whither?’ toward, on, at w. verbs of motion (Appian, Iber. 98 §427 ἀπέπλευσεν ἐπʼ οἴκου=he sailed [toward] home; PGM 4, 2468f ἀναβὰς ἐ. δώματος; JosAs 27:1 ἀνέδραμε … ἐ. πέτρας; Jos., Ant. 4, 91 ἔφευγον ἐ. τ. πόλεων; Tat. 33:3 Εὐρώπην ἐ. τοῦ ταύρου καθιδρύσαντος) βάλλειν τὸν σπόρον ἐ. τῆς γῆς Mk 4:26; also σπείρειν vs. 31. πίπτειν (Wsd 18:23; TestAbr A 3 p. 80, 11 [Stone p. 8]; JosAs 9:1) 9:20; 14:35. καθιέναι Ac 10:11. τιθέναι (Sir 17:4) Lk 8:16; J 19:19; Ac 5:15. ἔρχεσθαι Hb 6:7; Rv 3:10; γίνεσθαι ἐ. reach, be at J 6:21. γενόμενος ἐ. τοῦ τόπου when he reached the place Lk 22:40. καθίζειν take one’s seat ἐ. θρόνου (JosAs 7:1 al.) Mt 19:28 (s. 1a end); 23:2; 25:31; J 19:13 (ἐ. βήματος of Pilate as Jos., Bell. 2, 172; of Jesus Just., A I, 35, 6). κρεμαννύναι ἐ. ξύλου hang on a tree (i.e. cross) (Gen 40:19; cp. Just., D. 86, 6 σταυρωθῆναι ἐ. τοῦ ξύλου) Ac 5:30; 10:39; cp. Gal 3:13 (Dt 21:23).

ⓑ w. acc.

α. specifying direction (En 24:2 ἐ. νότον ‘southward’ of position of the mountain) of motion that takes a particular direction, to, toward ἐκτείνας τ. χεῖρα ἐ. τοὺς μαθητάς Mt 12:49; cp. Lk 22:53 (JosAs 12:8). πορεύεσθαι ἐ. τὸ ἀπολωλός go after the one that is lost 15:4. ἐ. τὴν ῏Ασσον in the direction of Assos Ac 20:13. ἐπιστρέφειν ἐ. τι turn to someth. 2 Pt 2:22 (cp. Pr 26:11; En 99:5). ὡς ἐ. λῃστήν as if against a robber Mt 26:55; Mk 14:48; Lk 22:52.

β. from one point to another across, over w. motion implied (Hom.+; LXX) περιπατεῖν, ἐλθεῖν ἐ. τ. θάλασσαν or ἐ. τ. ὕδατα Mt 14:25, 28f; J 6:19 P⁷⁵. Of spreading across the land (PsSol 17:10): famine Ac 7:11; 11:28; darkness Mt 27:45; Lk 23:44. ἐ. σταδίους δώδεκα χιλιάδων across twelve thousand stades Rv 21:16 v.l. (Polyaenus 5, 44, 4 ἐ. στάδια δέκα); ἐ. πλεῖον further (1 Esdr 2:24; 2 Macc 10:27) Ac 4:17.

γ. of goal attained (Hom. et al.; LXX) on, upon someone or someth. πέσατε ἐφʼ ἡμᾶς Lk 23:30 (Hos 10:8). ἔπεσεν ἐ. τὰ πετρώδη Mt 13:5; cp. Lk 13:4. ἔρχεσθαι ἐ. τινα come upon someone Mt 3:16; also καταβαίνειν fr. above J 1:33; cp. Rv 16:21. ἀναβαίνειν (Jos., Ant. 13, 138; Just., A II, 12, 7) Lk 5:19. ἐπιβαίνειν Mt 21:5 (Zech 9:9).—Ac 2:3; 9:4 al.; διασωθῆναι ἐ. τ. γῆν be brought safely to the land 27:44; cp. vs. 43; Lk 8:27. ἐ. τὸ πλοῖον to the ship Ac 20:13. ἀναπεσεῖν ἐ. τὴν γῆν lie down or sit down on the ground Mt 15:35. ἔρριψεν αὐτὸν χαμαὶ ἐ. τὸν σάκκον he threw himself down on the sackcloth GJs 13:1. τιθέναι τι ἐ. τι put someth. on someth. (JosAs 16:11) Mt 5:15; Lk 11:33; Mk 8:25 v.l.; likew. ἐπιτιθέναι (JosAs 29:5) Mt 23:4; Mk 8:25; Lk 15:5; J 9:6, 15; Ac 15:10. ἐπιβάλλειν τ. χεῖρας ἐ. τινα (Gen 22:12 al.) Mt 26:50; Lk 21:12; Ac 5:18. Mainly after verbs of placing, laying, putting, bringing, etc. on, to: ἀναβιβάζω, ἀναφέρω, βάλλω, γράφω, δίδωμι, ἐγγίζω, ἐπιβιβάζω, ἐπιγράφω, ἐποικοδομέω, ἐπιρ(ρ)ίπτω, θεμελιόω, ἵστημι, κατάγω, οἰκοδομέω, σωρεύω; s. these entries. Sim. βρέχειν ἐ. τινα cause rain to fall upon someone Mt 5:45 (cp. PsSol 17:18); also τ. ἥλιον ἀνατέλλειν ἐ. τινα cause the sun to rise so that its rays fall upon someone *ibid. τύπτειν τινὰ ἐ. τὴν σιαγόνα strike on the cheek Lk 6:29. πίπτειν ἐ. (τὸ) πρόσωπον (Jdth 14:6) on the face Mt 17:6; 26:39; Lk 5:12; 17:16; 1 Cor 14:25; Rv 7:11.—To, upon w. acc. of thing πορεύεσθαι ἐ. τὴν ὁδόν go to the road Ac 8:26; cp. 9:11. ἐ. τὰς διεξόδους Mt 22:9. ἵνα μὴ πνέῃ ἄνεμος ἐ. πᾶν δένδρον so that no wind should blow upon any tree Rv 7:1.

δ. of closeness to someth. or someone to, up to, in the neighborhood of, on ἐ. τὸ μνημεῖον up to the tomb Mk 16:2; Lk 24:1 v.l., 22, 24; cp. ἐ. τὸ μνῆμα Mk 16:2 v.l.; Lk 24:1. ἔρχεσθαι ἐ. τι ὕδωρ come to some water Ac 8:36. ἐ. τὴν πύλην τὴν σιδηρᾶν to the iron gate 12:10. καταβαίνειν ἐ. τὴν θάλασσαν go down to the sea J 6:16. ἐ. τὸν Ἰορδάνην Mt 3:13 (Just., D. 88, 3 al.). ἀναπίπτειν ἐ. τὸ στῆθος he leaned back on (Jesus’) breast J 13:25; 21:20. πίπτειν ἐ. τοὺς πόδας fall at (someone’s) feet Ac 10:25 (JosAs 14:10 ἔπεσεν ἐ πρόσωπον ἐ. τοὺς πόδας αὐτοῦ). ἐ. τ. ἀκάνθας among the thorns Mt 13:7.—W. acc. of pers. to someone ἐ. τὸν Ἰησοῦν ἐλθόντες they came to Jesus J 19:33; cp. Mt 27:27; Mk 5:21.

ε. in imagery of goal or objective to, toward (Just., A II, 7, 6 ἐπʼ ἀμφότερα τρέπεσθαι) ἐπιστρέφειν, ἐπιστρέφεσθαι ἐ. τινα turn to (Dt 30:10; 31:20 al.; Ar. 2, 1 ἔλθωμεν καὶ ἐ. τὸ ἀνθρώπινον γένος ‘let us now turn to …’; Just., D. 56, 11 ἐ. τὰς γραφὰς ἐπανελθών) Lk 1:17; Ac 9:35; 11:21; 14:15; 26:20; Gal 4:9; 1 Pt 2:25.

⑤ marker of manner, corresponding to an adv., w. dat. (Aeschyl., Suppl. 628 ἐπʼ ἀληθείᾳ; UPZ 162 VI, 3 [117 B.C.] κακοτρόπως καὶ ἐ. ῥαδιουργίᾳ; POxy 237 VI, 21 ἐ. τῇ τῶν ἀνθρ. σωτηρίᾳ; ἐφʼ ὁράσει En 14:8; Just., A I, 9, 3 ἐφʼ ὕβρει; 55, 7 ἐ. τούτῳ τῷ σχήματι ‘in this form’; Tat. 17, 1 ἐπʼ ἀκριβείᾳ; Ath. 33, 2 ἐφʼ ἑνὶ γάμῳ) ὁ σπείρων ἐπʼ εὐλογίαις (in contrast to ὁ σπείρων φειδομένως one who sows sparingly) one who sows in blessing (i.e. generously) 2 Cor 9:6. ἐπʼ εὐλογίαις θερίζειν reap generously ibid.

⑥ marker of basis for a state of being, action, or result, on, w. dat. (Hom. et al.)

ⓐ ἐπʼ ἄρτῳ ζῆν live on bread Mt 4:4; Lk 4:4 (both Dt 8:3. cp. Ps.-Pla., Alcib. 1, 105c; Plut., Mor. 526d; Alciphron 3, 7, 5; SibOr 4, 154). ἐ. τῷ ῥήματί σου depending on your word Lk 5:5. οὐ συνῆκαν ἐ. τοῖς ἄρτοις they did not arrive at an understanding (of it) (by reflecting) on (the miracle of) the loaves Mk 6:52 (cp. Demosth. 18, 121 τί σαυτὸν οὐκ ἐλλεβορίζεις ἐ. τούτοις [sc. λόγοις];=why do you not come to an understanding concerning these words?). ἐ. τῇ πίστει on the basis of faith Ac 3:16; Phil 3:9. ἐπʼ ἐλπίδι on the basis of hope, supporting itself on hope Ac 2:26 (? s. ἐλπίς 1bα); Ro 4:18; 8:20; 1 Cor 9:10; Tit 1:2.—Ac 26:6 ἐπʼ ἐλπίδι gives the basis of the trial at law, as does ἐ. εὐεργεσίᾳ 4:9. ἀπολύειν τ. γυναῖκα ἐ. πορνείᾳ Mt 19:9 (cp. Dio Chrys. 26 [43], 10 ἀπολύειν ἐπʼ ἀργυρίῳ; Ath. 2, 3 κρίνεσθαι … μὴ ἐ. τῷ ὀνόματι, ἐ. δὲ τῷ ἀδικήματι). γυναικὸς ἐ. πόλλαις ἁμαρτίαις διαβληθείσης Papias (2:17). On the basis of the testimony of two witnesses (cp. Appian, Iber. 79 §343 ἤλεγχον ἐ. μάρτυσι) Hb 10:28 (Dt 17:6); sim. use of ἐ. τινί on the basis of someth.: 8:6; 9:10, 15 (here it may also be taken in the temporal sense; s. 18 below), 17. ἁμαρτάνειν ἐ. τῷ ὁμοιώματι τ. παραβάσεως Ἀδάμ Ro 5:14 (ὁμοίωμα 1). δαπανᾶν ἐ. τινι pay the expenses for someone Ac 21:24. ἀρκεῖσθαι ἐ. τινι be content w. someth. 3J 10.

ⓑ w. verbs of believing, hoping, trusting: πεποιθέναι (Wsd 3:9; Sus 35; 1 Macc 10:71; 2 Macc 7:40 and oft.) Lk 11:22; 18:9; 2 Cor 1:9; Hb 2:13 (2 Km 22:3). πιστεύειν Lk 24:25; Ro 9:33; 10:11; 1 Pt 2:6 (the last three Is 28:16). ἐλπίζειν (2 Macc 2:18; Sir 34:7) Ro 15:12 (Is 11:10); 1 Ti 4:10; 6:17; cp. 1J 3:3. παρρησιάζεσθαι Ac 14:3.

ⓒ after verbs which express feelings, opinions, etc.: at, because of, from, with (Hom. et al.) διαταράσσεσθαι Lk 1:29. ἐκθαυμάζειν Mk 12:17. ἐκπλήσσεσθαι Mt 7:28; Mk 1:22; Lk 4:32; Ac 13:12. ἐξίστασθαι (Jdth 11:16; Wsd 5:2 al.) Lk 2:47. ἐπαισχύνεσθαι (Is 1:29) Ro 6:21. εὐφραίνεσθαι (Sir 16:1; 18:32; 1 Macc 11:44) Rv 18:20. θαμβεῖσθαι Mk 10:24; cp. Lk 5:9; Ac 3:10. θαυμάζειν (Lev 26:32; Jdth 10:7 al.; Jos., Ant. 10, 277) Mk 12:17 v.l. μακροθυμεῖν (Sir 18:11; 29:8; 35:19) Mt 18:26, 29; Lk 18:7; Js 5:7. μετανοεῖν (Plut., Ag. 803 [19, 5]; Ps.-Lucian, Salt. 84; Prayer of Manasseh [=Odes 12] 7; Just., A I, 61, 10; D. 95, 3 al.) 2 Cor 12:21. ὀδυνᾶσθαι (cp. Tob 6:15) Ac 20:38. ὀργίζεσθαι Rv 12:17. σπλαγχνίζεσθαι Mt 14:14; Lk 7:13. συλλυπεῖσθαι Mk 3:5. στυγνάζειν 10:22. χαίρειν (PEleph 13, 3; Jos., Ant. 1, 294; Tob 13:15; Bar 4:33; JosAs 4:2; Ar. 15, 7) Mt 18:13; Lk 1:14; 13:17; Ro 16:19 al. χαρὰν καὶ παράκλησιν ἔχειν Phlm 7. χαρὰ ἔσται Lk 15:7; cp. vs. 10 (Jos., Ant. 6, 116 ἡ ἐ. τῇ νίκῃ χαρά). Also w. verbs that denote aroused feelings παραζηλοῦν and παροργίζειν make jealous and angry at Ro 10:19 (Dt 32:21). παρακαλεῖν 1 Th 3:7a (cp. Just., D. 78:8 παράκλησιν ἐχουσῶν ἐ.), as well as those verbs that denote an expression of the emotions ἀγαλλιᾶσθαι (cp. Tob 13:15; Ps 69:5) Lk 1:47; Hs 8, 1, 18; 9, 24, 2. καυχᾶσθαι (Diod S 16, 70; Sir 30:2) Ro 5:2. κοπετὸν ποιεῖν (cp. 3 Macc 4:3) Ac 8:2. ὀλολύζειν Js 5:1. αἰνεῖν (cp. X., An. 3, 1, 45 al.) Lk 2:20. δοξάζειν (Polyb. 6, 53, 10; cp. Diod S 17, 21, 4 δόξα ἐ. ἀνδρείᾳ=fame because of bravery) Ac 4:21; 2 Cor 9:13. εὐχαριστεῖν give thanks for someth. (s. εὐχαριστέω 2; UPZ 59, 10 [168 B.C.] ἐ. τῷ ἐρρῶσθαί σε τ. θεοῖς εὐχαρίστουν) 1 Cor 1:4; cp. 2 Cor 9:15; 1 Th 3:9.—ἐφʼ ᾧ = ἐπὶ τούτῳ ὅτι for this reason that, because (Diod S 19, 98; Appian, Bell. Civ. 1, 112 §520; Ael. Aristid. 53 p. 640 D.; Synes., Ep. 73 p. 221c; Damasc., Vi. Isid. 154; Syntipas p. 12, 9; 127, 8; Thomas Mag. ἐφʼ ᾧ ἀντὶ τοῦ διότι; cp. W-S. §24, 5b and 12f. S. WKümmel, D. Bild des Menschen im NT ’48, 36–40) Ro 5:12 (SLyonnet, Biblica 36, ’55, 436–56 [denies a causal sense here]. On the probability of commercial idiom s. FDanker, FGingrich Festschr. ’72, 104f, also Ro 5:12, Sin under Law: NTS 14, ’68, 424–39; against him SPorter, TynBull 41, ’90, 3–30, also NTS 39, ’93, 321–33; difft. JFitzmyer, Anchor Bible Comm.: Romans, ad loc. ‘w. the result that all have sinned’); 2 Cor 5:4; Phil 3:12; for, indeed 4:10.

⑦ marker of addition to what is already in existence, to, in addition to. W. dat. (Hom. et al.; PEleph 5, 17 [284/283 B.C.] μηνὸς Τῦβι τρίτῃ ἐπʼ εἰκάδι; Tob 2:14; Sir 3:27; 5:5) προσέθηκεν τοῦτο ἐ. πᾶσιν he added this to everything else Lk 3:20 (cp. Lucian, Luct. [On Funerals], 24). ἐ. τ. παρακλήσει ἡμῶν in addition to our comfort 2 Cor 7:13. λύπη ἐ. λύπῃ grief upon grief Phil 2:27 v.l. (cp. Soph., Oed. C. 544, also Polyb. 1, 57, 1 πληγὴ ἐ. πληγῇ; Plut., Mor. 123f; Polyaenus 5, 52 ἐ. φόνῳ φόνον; Quint. Smyrn. 5, 602 ἐ. πένθει πένθος=sorrow upon sorrow; Sir 26:15). ἐ. τῇ σῇ εὐχαριστίᾳ to your prayer of thanks 1 Cor 14:16. So perh. also Hb 8:1. ἐ. πᾶσι τούτοις to all these Col 3:14; Lk 16:26 v.l. (X., Mem. 1, 2, 25 al.; Sir 37:15; cp. 1 Macc 10:42; Just., D. 133, 1 ἐ. τούτοις πᾶσι).—W. acc.: addition to someth. of the same kind Mt 6:27; Lk 12:25; Rv 22:18a. λύπην ἐ. λύπην sorrow upon sorrow Phil 2:27 (cp. Is 28:10, 13; Ezk 7:26; Ps 68:28).

⑧ marker of perspective, in consideration of, in regard to, on the basis of, concerning, about, w. gen. (Antig. Car. 164 ἐ. τῶν οἴνων ἀλλοιοῦσθαι; 4 Macc. 2:9 ἐ. τῶν ἑτέρων … ἔστιν ἐπιγνῶναι τοῦτο, ὅτι …; Ath. 29, 2 τὰ ἐ. τῆς μανίας πάθη) ἐ. δύο ἢ τριῶν μαρτύρων on the evidence of two or three witnesses 1 Ti 5:19 (cp. TestAbr A 13 p. 92, 22ff. [Stone p. 32]). Sim. in the expr. ἐ. στόματος δύο μαρτύρων (Dt 19:15) Mt 18:16; 2 Cor 13:1. ἐπʼ αὐτῆς on the basis of it Hb 7:11. ἐπʼ ἀληθείας based on truth = in accordance w. truth, truly (Demosth. 18, 17 ἐπʼ ἀληθείας οὐδεμιᾶς εἰρημένα; POxy 255, 16 [48 A.D.]; Da 2:8; Tob 8:7; En 104:11) Mk 12:14, 32; Lk 4:25; 20:21; Ac 4:27. ἐφʼ ἑαυτοῦ based on himself = to or by himself (X., An. 2, 4, 10; Demosth. 18, 224 ἐκρίνετο ἐφʼ ἑαυτοῦ; Dionys. Hal., Comp. Verb. 16 ἐ. σεαυτοῦ. Cp. Kühner-G. I 498e) 2 Cor 10:7.—To introduce the object which is to be discussed or acted upon λέγειν ἐ. τινος speak of, about someth. (Pla., Charm., 155d, Leg. 2, 662d; Isocr. 6, 41; Aelian, VH 1, 30; Jer 35:8; EpArist 162; 170; Ath. 5:1 ἐ. τοῦ νοητοῦ … δογματίζειν) Gal 3:16. Do someth. on, in the case of (cp. 1 Esdr 1:22) σημεῖα ποιεῖν ἐ. τῶν ἀσθενούντων work miracles on the sick J 6:2.—On B 13:6 s. τίθημι 1bζ.—In ref. to someth. (Aristot., Pol. 1280a, 17; 4 Macc 12:5 τῶν ἐ. τῆς βασιλείας … πραγμάτων; Just., A I, 5, 1 ἐφʼ ἡμῶν ‘in our case’, D. 131, 4; Ath. 15, 3 ἐ. τῆς ὕλης καὶ τοῦ θεοῦ ‘as respects God and matter, so …’) ἐ. τινων δεῖ ἐγκρατεύεσθαι in certain matters one must practice self-control Hm 8:1. οὔτε … οἴδασι τὸν ἐ. τοῦ πυροῦ σπόρον nor do they comprehend (the figurative sense of) the sowing of wheat AcPlCor 2:26 (cp. 1 Cor 15:36f).

⑨ marker of power, authority, control of or over someone or someth., over

ⓐ w. gen. (Hdt. 5, 109 al.; Mitt-Wilck. I/1, 124, 1=BGU 1120, 1 [5 B.C.] πρωτάρχῳ ἐ. τοῦ κριτηρίου; 287, 1; LXX; AscIs 2:5 τοῦ ἐ. τῶν πραγματε[ι] ῶν=Denis p. 109) βασιλεύειν ἐ. τινος (Judg 9:8, 10; 1 Km 8:7) Rv 5:10. ἔχειν βασιλείαν ἐ. τῶν βασιλέων 17:18. ἐξουσίαν ἔχειν ἐ. τινος have power over someone 20:6. διδόναι ἐξουσίαν ἐ. τινος 2:26. καθιστάναι τινὰ ἐ. τινος set someone over, put someone in charge, of someth. or someone (Pla., Rep. 5, 460b; Demosth. 18, 118; Gen 39:4f; 1 Macc 6:14; 10:37; 2 Macc 12:20 al.; EpArist 281; τεταγμένος En 20:5) Mt 24:45; Lk 12:42; Ac 6:3. εἶναι ἐ. τινος (Synes., Ep. 79 p. 224d; Tob 1:22; Jdth 14:13; 1 Macc 10:69) ὸ̔ς ἦν ἐ. πάσης τῆς γάζης αὐτῆς who was in charge of all her treasure 8:27. Of God ὁ ὢν ἐ. πάντων (Apollonius of Tyana [I A.D.] in Eus., PE 4, 13) Ro 9:5; cp. Eph 4:6. ὁ ἐ. τινος w. ὤν to be supplied (Demosth. 18, 247 al.; Diod S 13, 47, 6; Plut., Pyrrh. 385 [5, 7], Aemil. Paul. 267 [23, 6]; PTebt 5, 88 [118 B.C.] ὁ ἐ. τ. προσόδων; 1 Macc 6:28; 2 Macc 3:7; 3 Macc 6:30 al.; EpArist 110; 174) ὁ ἐ. τοῦ κοιτῶνος the chamberlain Ac 12:20.

ⓑ w dat. (X., Cyr. 1, 2, 5; 2, 4, 25 al., An. 4, 1, 13; Demosth. 19, 113; Aeschines 2, 73; Esth 8:12e; Just., A II, 5, 2 ἀγγέλοις οὓς ἐ. τούτοις ἔταξε; cp. Ath. 24, 3; Ath. 6, 4 τὸν ἐ. τῇ κινήσει τοῦ σώματος λόγον) Mt 24:47; Lk 12:44.

ⓒ w. acc. (X., Hell. 3, 4, 20 al.; Dionys. Byz. §56 θεῷ ἐ. πάντα δύναμις; LXX; PsSol 17:3, 32) βασιλεύειν ἐ. τινα rule over someone (Gen 37:8; Judg 9:15 B al.) Lk 1:33; 19:14, 27; Ro 5:14. καθιστάναι τινὰ ἐ. τινα set someone over someone (X., Cyr. 4, 5, 58) κριτὴν ἐφʼ ὑμᾶς as judge over you Lk 12:14; ἡγούμενον ἐπʼ Αἴγυπτον Ac 7:10; cp. Hb 2:7 v.l. (Ps 8:7); 3:6; 10:21. ἐξουσίαν ἔχειν ἐ. τι Rv 16:9. ἐξουσίαν διδόναι ἐ. τι (Sir 33:20) Lk 9:1; 10:19; Rv 6:8; cp. 22:14. φυλάσσειν φυλακὰς ἐ. τι Lk 2:8 (cp. En 100:5). ὑπεραίρεσθαι ἐ. τινα exalt oneself above someone 2 Th 2:4 (cp. Da 11:36); but here the mng. against is also poss. (s. 12b below). πιστὸς ἐ. τι faithful over someth. Mt 25:21, 23.

⑩ marker of legal proceeding, before, w. acc. in the lang. of the law-courts ἐ. ἡγεμόνας καὶ βασιλεῖς ἄγεσθαι be brought before governors and kings Mt 10:18; cp. Lk 21:12 (cp. BGU 22, 36 [114 A.D.] ἀξιῶ ἀκθῆναι [=ἀχθῆναι] τ. ἐνκαλουμένους ἐ. σὲ πρὸς δέουσαν ἐπέξοδον; Just., A II, 2, 12 ἐ. Οὔρβικον). ὑπάγεις ἐπʼ ἄρχοντα you are going before the magistrate Lk 12:58; cp. Ac 16:19. ἤγαγον αὐτὸν ἐ. τὸν Πιλᾶτον Lk 23:1. ἐ. τοὺς ἀρχιερεῖς Ac 9:21. ἐ. Καίσαρα πορεύεσθαι come before the emperor 25:12. ἐ. τὰς συναγωγάς Lk 12:11. ἐ. τὸ βῆμα Ac 18:12. Cp. 3 above. Here the focus is on transfer to the judiciary.

⑪ marker of purpose, goal, result, to, for, w. acc. (Demetr.: 722 Fgm. 2, 3 Jac. ἐ. κατοικίαν) ἐ. τὸ βάπτισμα for baptism=to have themselves baptized Mt 3:7 (cp. Just., A I, 61, 10 ἐ. τὸ λουτρόν; D. 56, 1 ἐ. τὴν … κρίσιν πεμφθεῖσι). ἐ. τὴν θεωρίαν ταύτην for (i.e. to see) this sight Lk 23:48 (sim. Hom. et al.; POxy 294, 18 [22 A.D.]; LXX; Tat. 23, 2 ἐ. τὴν θέαν). ἐ. τὸ συμφέρον to (our) advantage Hb 12:10 (cp. Tat. 6, 1; 34, 2 οὐκ ἐ. τι χρήσιμον ‘to no purpose’). ἐ. σφαγήν Ac 8:32 (Is 53:7); cp. Mt 22:5; ἐ. τ. τελειότητα Hb 6:1. ἐ. τοῦτο for this (X., An. 2, 5, 22; Jos., Ant. 12, 23) Lk 4:43. ἐφʼ ὅ; for what (reason)? Mt 26:50 v.l. (s. ὅς 1bα and 1iβ). Cp. 16.

⑫ marker of hostile opposition, against

ⓐ w. dat. (Hom. et al.; 2 Macc 13:19; Sir 28:23 v.l.; fig. Ath. 22, 7 τοὺς ἐπʼ αὐτοῖς λόγους ‘counter-evidence’) Lk 12:52f (s. use of acc. b below); Ac 11:19. Cp. J 8:7 v.l. (1bβ above).

ⓑ w. acc. (Hdt. 1, 71; X., Hell. 3, 4, 20 al.; Jos., Ant. 13, 331; LXX; En; TestJud 3:1 al.; JosAs 19:2; Just., D. 103, 7; Tat. 36, 2) ὥρμησαν ἐ. αὐτόν Ac 7:57. ἔρχεσθαι Lk 14:31. ἐπαναστήσονται τέκνα ἐ. γονεῖς Mt 10:21; Mk 13:12; cp. ἔθνος ἐ. ἔθνος Mt 24:7; Mk 13:8. ἐφʼ ἑαυτόν divided against himself Mt 12:26; Mk 3:24f, 26; Lk 11:17f; cp. J 13:18 (s. Ps 40:10); Ac 4:27; 13:50 al.—Lk 12:53 (4 times; the first and third occurrences w. the acc. are prob. influenced by usage in Mic 7:6; the use of the dat. Lk 12:52f [s. a above] w. a verb expressing a circumstance is in accord with older Gk. [Il. et al.], which prefers the acc. with verbs of motion in ref. to hostility). Cp. 15.

⑬ marker of number or measure, w. acc. (Hdt. et. al.; LXX; GrBar 3:6) ἐ. τρίς (CIG 1122, 9; PHolm α18) three times Ac 10:16; 11:10. So also ἐ. πολύ more than once Hm 4, 1, 8. ἐ. πολύ (also written ἐπιπολύ) in a different sense to a great extent, carefully (Hdt., Thu. et al.; Lucian, D. Deor. 6, 2; 25, 2; 3 Macc 5:17; Jos., Ant. 17, 107) B 4:1. ἐ. πλεῖον to a greater extent, further (Hdt., Thu. et al.; Diod S 11, 60, 5 al.; prob. 2 Macc 12:36; TestGad 7:2; Ar. 4, 3; Ath. 7, 1 ἐ. το πλεῖστον) 2 Ti 3:9; 1 Cl 18:3 (Ps 50:4). ἐ. τὸ χεῖρον 2 Ti 3:13. ἐφʼ ὅσον to the degree that, in so far as (Diod S 1, 93, 2; Maximus Tyr. 11, 3c ἐφʼ ὅσον δύναται; Hierocles 14 p. 451) Mt 25:40, 45; B 4:11; 17:1; Ro 11:13.

⑭ marker indicating the one to whom, for whom, or about whom someth. is done, to, on, about

ⓐ w. dat. πράσσειν τι ἐ. τινι do someth. to someone Ac 5:35 (thus Appian, Bell. Civ. 3, 15 §51; cp. δρᾶν τι ἐ. τινι Hdt. 3, 14; Aelian, NA 11, 11); about γεγραμμένα ἐπʼ αὐτῷ J 12:16 (cp. Hdt. 1, 66). προφητεύειν ἐ. τινι Rv 10:11. μαρτυρεῖν bear witness about Hb 11:4; Rv 22:16. ἐ. σοὶ … φανερώσει κύριος τὸ λύτρον the Lord will reveal the salvation to you GJs 7:2.

ⓑ w. acc.

α. ὁ ἄνθρωπος ἐφʼ ὸ̔ν γεγόνει τὸ σημεῖον the man on whom the miracle had been performed Ac 4:22 (cp. Just., D. 128, 1 κρίσεως γεγενημένης ἐ. Σόδομα). ἐφʼ ὸ̔ν λέγεται ταῦτα the one about whom this was said Hb 7:13 (cp. ἐ. πόρρω οὖσαν [γενεὰν] ἐγὼ λαλῶ En 1:2). γέγραπται ἐπʼ αὐτόν Mk 9:12f; cp. Ro 4:9; 1 Ti 1:18; βάλλειν κλῆρον ἐ. τι for someth. Mk 15:24; J 19:24 (Ps 21:19). ἀνέβη ὁ κλῆρος ἐ. Συμεών the lot came up in favor of Simeon GJs 24:4.

β. of powers, conditions, etc., which come upon someone or under whose influence someone is: on, upon, to, over ἐγένετο ῥῆμα θεοῦ ἐ. Ἰωάννην the word of God came to John Lk 3:2 (cp. Jer 1:1). Of divine blessings (cp. En 1:8; ParJer 5:28) Mt 10:13; 12:28; Lk 10:6; 11:20; cp. 10:9; Ac 10:10. ἵνα ἐπισκηνώσῃ ἐπʼ ἐμὲ ἡ δύναμις τ. Χριστοῦ that the power of Christ may rest upon me 2 Cor 12:9. χάρις θεοῦ ἦν ἐπʼ αὐτό Lk 2:40. Various verbs are used in ref. to the Holy Spirit, either in pass. or act. role, in connection w. ἐ. τινα: ἐκχεῖν Ac 2:17f (Jo 3:1f); cp. 10:45; Tit 3:6. ἀποστέλλειν (ἐξαποστέλλειν v.l.) Lk 24:49. ἐπέρχεσθαι 1:35; Ac 1:8 (Just., D. 87, 3; cp. ἔρχεσθαι A I, 33, 6; D. 49, 7 ἀπὸ τοῦ Ἠλίου ἐ. τὸν Ἰωάννην ἐλθεῖν). ἐπιπίπτειν 10:44. καταβαίνειν Lk 3:22; J 1:33. τίθεσθαι Mt 12:18 (cp. Is 42:1). Also εἶναι Lk 2:25. μένειν J 1:32f. ἀναπαύεσθαι 1 Pt 4:14. Of unpleasant or startling experiences Lk 1:12, 65; 4:36; Ac 13:11; 19:17; Rv 11:11.—Lk 19:43; 21:35, cp. vs. 34; J 18:4; Eph 5:6; cp. Rv 3:3.—Ro 2:2, 9; 15:3 (Ps 68:10). Of the blood of the righteous, that comes over or upon the murderers Mt 23:35; 27:25; Ac 5:28. Of care, which one casts on someone else 1 Pt 5:7 (Ps 54:23).

⑮ marker of feelings directed toward someone, in, on, for, toward, w. acc., after words that express belief, trust, hope: πιστεύειν ἐ. τινα, w. acc. (Wsd 12:2; Just., D. 16:4 al.) Ac 9:42; 11:17; 16:31; 22:19; Ro 4:24. πίστις Hb 6:1. πεποιθέναι (Is 58:14) Mt 27:43; 2 Th 3:4; 2 Cor 2:3. ἐλπίζειν (1 Ch 5:20; 2 Ch 13:18 al.; PsSol 9:10; 17:3; Just., D. 16:4 al.) 1 Pt 1:13; 1 Ti 5:5. After words that characterize an emotion or its expression: for κόπτεσθαι (Zech 12:10) Rv 1:7; 18:9. κλαίειν Lk 23:28; Rv 18:9 (cp. JosAs 15:9 χαρήσεται ἐ. σέ). σπλαγχνίζεσθαι Mt 15:32; Mk 8:2; 9:22; Hm 4, 3, 5; Hs 9, 24, 2. χρηστός toward Lk 6:35. χρηστότης Ro 11:22; Eph 2:7; cp. Ro 9:23. Esp. also if the feelings or their expressions are of a hostile nature: toward, against (cp. λοιδορεῖν Just., D. 137, 2) ἀποτομία Ro 11:22. μαρτύριον Lk 9:5. μάρτυς ἐ. τ. ἐμὴν ψυχήν a witness against my soul (cp. Dssm., LO 258; 355 [LAE 304; 417]) 2 Cor 1:23. ἀσχημονεῖν 1 Cor 7:36. μοιχᾶσθαι Mk 10:11. τολμᾶν 2 Cor 10:2 (En 7:4). βρύχειν τ. ὀδόντας Ac 7:54. Cp. 12.

⑯ marker of object or purpose, with dat. in ref. to someth. (Hom., Thu. et al.; SIG 888, 5 ἐ. τῇ τῶν ἀνθρ. σωτηρίᾳ; PTebt 44, 6 [114 B.C.] ὄντος μου ἐ. θεραπείᾳ ἐν τῷ Ἰσιείω; LXX; TestJob 3:5 ὁ ἐ. τῇ σωτηρίᾳ τῆς ἐμῆς ψυχῆς ἐλθών; Jos., Ant. 5, 101; Just., A I, 29, 1 ἐ. παίδων ἀναστροφῇ; D. 91, 4 ἐ. σωτηρίᾳ τῶν πιστευόντων) καλείν τινα ἐ. τινι call someone for someth. Gal 5:13 (on ἐπʼ ἐλευθερίᾳ cp. Demosth. 23, 124; [59], 32); ἐ. ἀκαθαρσίᾳ for impurity, i.e. so that we should be impure 1 Th 4:7. κτισθέντες ἐ. ἔργοις ἀγαθοῖς for good deeds Eph 2:10. λογομαχεῖν ἐ. καταστροφῇ τῶν ἀκουόντων for the ruin of those who hear 2 Ti 2:14 (cp. Eur., Hipp. 511; X., Mem. 2, 3, 19 ἐ. βλάβη; Hdt. 1, 68 ἐ. κακῷ ἀνθρώπου; Polyb. 27, 7, 13 and PGM 4, 2440 ἐπʼ ἀγαθῷ=‘for good’). Cp. 11.

⑰ marker in idiom of authorization, w. dat.: the formula ἐ. τῷ ὀνοματί τινος, in the name of someone, used w. many verbs (Just., D. 39, 6 w. γίνεσθαι, otherw. ἐ. ὀνόματος, e.g. A I, 61, 13; w. διὰ τοῦ ὀ. and in oaths κατὰ τοῦ ὀ. A II, 6, 6, D. 30, 3; 85, 2.—Ath. 23, 1 ἐ. ὀνόματι εἰδώλων.—ἐν τῷ ὀνόματι LXX; JosAs 9:1), focuses on the authorizing function of the one named in the gen. (cp. WHeitmüller [‘Im Namen Jesu’ 1903, 13ff], ‘in connection with, or by the use of, i.e. naming, or calling out, or calling upon the name’ [88]): βαπτίζειν Ac 2:38. δέχεσθαί τινα Mt 18:5; Mk 9:37; Lk 9:48. διδάσκειν Ac 4:18; 5:28. δύναμιν ποιεῖν Mk 9:39. ἐκβάλλειν δαιμόνια Lk 9:49 v.l. ἔρχεσθαι Mt 24:5; Mk 13:6; Lk 21:8. κηρύσσειν 24:47. λαλεῖν Ac 4:17; 5:40. Semantically divergent from the preceding, but formulaically analogous, is καλεῖν τινα ἐ. τῷ ὀν. τινος name someone after someone (2 Esdr 17:63) Lk 1:59.—ὄνομα 1dγג.—M-M.

⑱ marker of temporal associations, in the time of, at, on, for

ⓐ w. gen., time within which an event or condition takes place (Hom.+) in the time of, under (kings or other rulers): in the time of Elisha Lk 4:27 (cp. Just., D. 46, 6 ἐ. Ἠλίου). ἐ. τῆς μετοικεσίας at the time of the exile Mt 1:11. Under=during the rule or administration of (Hes., Op. 111; Hdt. 6, 98 al.; OGI 90, 15; PAmh 43, 2 [173 B.C.]; UPZ 162 V, 5 [117 B.C.]; 1 Esdr 2:12; 1 Macc 13:42; 2 Macc 15:22; Jos., Ant. 12, 156 ἐ. ἀρχιερέως Ὀ.) ἐ. Ἀβιαθὰρ ἀρχιερέως under, in the time of, Abiathar the high priest Mk 2:26. ἐ. ἀρχιερέως Ἅννα καὶ Καιάφα Lk 3:2. ἐ. Κλαυδίου Ac 11:28 (Just., A I, 26, 2). ἐ. τῶν πατέρων in the time of the fathers 1 Cl 23:3. ἐπʼ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν in the last days (Gen 49:1; Num 24:14; Mi 4:1; Jer 37:24; Da 10:14) 2 Pt 3:3; Hs 9, 12, 3; cp. Hb 1:2. ἐπʼ ἐσχάτου τοῦ χρόνου in the last time Jd 18. ἐπʼ ἐσχάτου τῶν χρόνων at the end of the times/ages 1 Pt 1:20. ἐ. τῶν προσευχῶν μου when I pray, in my prayers (cp. PTebt 58, 31 [111 B.C.] ἐ. τ. διαλόγου, ‘in the discussion’; 4 Macc 15:19 ἐ. τ. βασάνων ‘during the tortures’; Sir 37:29; 3 Macc 5:40; Demetr.: 722, Fgm. 1, 14 Jac. ἐ. τοῦ ἀρίστου; Synes., Ep. 121 p. 258c ἐ. τῶν κοινῶν ἱερῶν) Ro 1:10; Eph 1:16; 1 Th 1:2; Phlm 4.

ⓑ w. dat., time at or during which (Hom. et al.; PTebt 5, 66 [118 B.C.]; PAmh 157; LXX; Just., A I, 13, 3 ἐ. χρόνοις Τίερίου) at, in, at the time of, during: ἐ. τοῖς νῦν χρόνοις in these present times 2 Cl 19:4. ἐ. τῇ πρώτῃ διαθήκῃ at the time of the first covenant Hb 9:15. ἐ. συντελείᾳ τ. αἰώνων at the close of the age 9:26 (Tat. 13, 1 ἐ. ς. τοῦ κόσμου; cp. Sir 22:10 and PLond III, 954, 18 p. 154 [260 A.D.] ἐ. τέλει τ. χρόνου; POxy 275, 20 [66 A.D.] ἐ. συνκλεισμῷ τ. χρόνου; En 27:3 ἐπʼ ἐσχάτοις αἰώσιν). ἐ. τῇ θυσίᾳ at the time of, together with, the sacrifice Phil 2:17. ἐ. πάσῃ τῇ μνείᾳ ὑμῶν at every remembrance of you Phil 1:3. ἐ. παροργισμῷ ὑμῶν during your wrath, i.e. while you are angry Eph 4:26. ἐ. πάσῃ τῇ ἀνάγκῃ in all (our) distress 1 Th 3:7b. ἐ. πάσῃ τῇ θλίψει 2 Cor 1:4. ἐ. τούτῳ in the meanwhile J 4:27 (Lucian, Dial. Deor. 17, 2, cp. Philops. 14 p. 41; Syntipas p. 76, 2 ἐφʼ ἡμέραις ἑπτα; 74, 6).

ⓒ w. acc.

α. answering the question ‘when?’ on: ἐ. τὴν αὔριον (Sb 6011, 14 [I B.C.]; PRyl 441 ἐ. τὴν ἐπαύριον) (on) the next day Lk 10:35; Ac 4:5. ἐ. τὴν ὥραν τ. προσευχῆς at the hour of prayer 3:1 (Polyaenus 8, 17 ἐ. ὥραν ὡρισμένην).

β. answering the qu. ‘how long?’ for, over a period of (Hom. et al.; Mitt-Wilck. II/2, 170, 8=BGU 1058, 9 [13 B.C.]; POxy 275, 9; 15 ἐ. τὸν ὅλον χρόνον; PTebt 381, 19 ἐφʼ ὸ̔ν χρόνον περίεστιν ἡ μήτηρ; LXX; En 106:15; TestJob 30:2 ἐ. ὥρας τρεῖς; TestJud 3:4; TestGad 5:11; Jos., Ant. 11, 2; Just., D. 142, 1 ἐ. ποσόν ‘for awhile’) ἐ. ἔτη τρία for three years (Phlegon: 257 Fgm. 36, 2, 1 Jac.) Lk 4:25. ἐ. τρεῖς ἡμέρας for three days (Diod S 13, 19, 2; Arrian, Anab. 4, 9, 4; GDI 4706, 119 [Thera] ἐπʼ ἀμέρας τρεῖς) GPt 8:30 al. ἐ. ἡμέρας πλείους over a period of many days (Jos., Ant. 4, 277) Ac 13:31.—16:18 (ἐ. πολλὰς ἡμέρας as Appian, Liby. 29 §124; cp. Diod S 3, 16, 4); 17:2; 19:8, 10, 34; 27:20; Hb 11:30. ἐ. χρόνον for a while (cp. Il. 2, 299; Hdt. 9, 22, 1; Apollon. Rhod. 4, 1257; Jos., Vi. 2) Lk 18:4. ἐ. πλείονα χρόνον (Diod S 3, 16, 6; Hero Alex. I p. 344, 17) Ac 18:20. ἐφʼ ὅσον χρόνον as long as Ro 7:1; 1 Cor 7:39; Gal 4:1. Also ἐφʼ ὅσον as long as Mt 9:15; 2 Pt 1:13 (for other mngs. of ἐφʼ ὅσον s. above under 13). ἐφʼ ἱκανόν (sc. χρόνον) for a considerable time (EpArist 109) Ac 20:11. ἐ. χρόνον ἱκανόν Qua. ἐ. πολύ for a long time, throughout a long period of time (Thu. 1, 7; 1, 18, 1; 2, 16, 1 al.; Appian, Liby. 5 §21; Arrian, Cyneg. 23, 1; Lucian, Toxar. 20; Wsd 18:20; Sir 49:13; JosAs 19:3; Jos., Vi. 66: Just., A I, 65, 3) Ac 28:6. ἐ. πλεῖον the same (schol. on Pind., N. 7, 56b; PLille 3, 16 [III B.C.]; Jdth 13:1; Sir prol. l. 7; Jos., Ant. 18, 150) Ac 20:9; any longer (Lucian, D. Deor. 5, 3; Appian, Hann. 54 §227; 3 Macc 5:8; Wsd 8:12; Ath. 12, 3) Ac 24:4; 1 Cl 55:1.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ἐπί
2 ἐκ

ἐκ, vor Vocalen ἐξ, doch zuweilen auch vor Consonanten, bes. σ in Inscr., wo vor β, δ, λ u. μ auch ἐγ geschrieben ist. Praeposit. c. genit. Im Allgemeinen das Ausgehen aus Etwas heraus bezeichnend: – 1) vom Orte, aus, von Etwas her, – a) zunächst bei Verbis der Bewegung, den Ausgangspunkt bezeichnend; ἐκ Πύλου ἐλϑὼν τηλόϑεν ἐξ ἀπίης γαίης Il. 1, 269, u. so bei allen Folgenden; ἐξ οἴκων μολεῖν Soph. Phil. 60; ἐξιέναι ἐκ γῆς εἰς φῶς Plat. Prot. 321 c; ἐκ τοῦ πεδίου ἀνέβησαν ἐπὶ γήλοφον Xen. An. 3, 4, 25; ἐκ νηῶν, ἐκ πόντοιο, von den Schiffen aus, Il. 8, 213 Od. 19, 375; auch übertr., μεταστρέψαι ἦτορ ἐκ χόλου, vom Zorn abwenden, Il. 10, 107. Auch hier stehen die Menschen oft für das Land, ἐκ τῶν πολεμίων ἐλϑεῖν Xen. Cyr. 6, 2, 9, vgl. An. 1, 7, 13; ἃ ἐκ τῶν Ταόχων ἔλαβον 4, 7, 17; ἐξ ἐμοῦ, aus meinem Hause, Ar. Par 1195; ἐκ τῶν γειτόνων, aus der Nachbarschaft, Lycurg. 21; Ar. Plut. 431. An σώζειν ἐκ τῆςδε γῆς, Soph. Phil. 524, schließt sich ἐκ πολλῶν ἔσωσας, El. 1348; ἐκ κακῶν πεφευγέναι, Ant. 833; παῦσον ἐκ κακῶν ἐμέ El. 975; κολώνης ἐξ ἄκρας νεόῤῥυτοι πηγαί 882; ἐκ φοινίας πληγῆς αἱμα Ai. 901; vgl. ἐξ ἀειρύτου χοὰς κρήνης ἔνεγκον O. C. 470; δύςνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν Tr. 680; ἀμφίκλυστος ἐκ πόντου πέτρα Phil. 777, aus dem Meere hervorragend; ἐξ ἀγορᾶς ὠνεῖσϑαι Plat. com. Poll. 6, 103; ἐκ χρυσῶν φιαλῶν πίνειν, aus goldenen Schalen, Xen. Cyr. 5, 3, 3; ἐξ ὕπνου ἐγείρειν Il. 5, 413. – b) Eine eigenthümliche Kürze liegt in Ausdrücken wie ὁ ἐκ Βυζαντίου ἁρμοστὴς μέλλει ἥξειν Xen. An. 6, 2, 17, wie auch wir »der Harmost aus Byzanz wird kommen« sagen; ἁρπάζειν τὰ ἐκ τῶν οἰκιῶν, das, was im Hause ist, aus demselben rauben, plündern, Cyr. 7, 2, 5; τοὺς ἐκ τῶν πόλεων λαβεῖν An. 1, 2, 3; οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς ἔϑεον u. ä.; einfacher ist τὰ ἐκ τοῦ ἀγροῦ ὡραῖα 5, 3, 9; ἅπαντα τἀκ τῆς οἰκίας ἀπώλεσεν Philem. Stob. fl. 105, 50; οἱ ἐκ τῶν νήσων κακοῦργοι ἀνέστησαν ὑπ' αὐτοῦ, die Räuber auf den Inseln wurden von diesem verjagt, Thuc. 1, 8, vgl. 1, 105. 2, 5. 13. – Mit δέχου δὲ χειρὸς ἐξ ἐμῆς βέλη Soph. Phil. 1271 u. μεϑιέναι O. C. 910 ist zu vgl. οἱ ἐκ χειρὸς βάλλοντες, das sind ἀκοντισταί, Xen. An. 3, 3, 15; ἐκ χειρὸς χρῆσϑαι Cyr. 1, 2, 9, u. oft μάχεσϑαι u. ä. – c) Sehr häufig sind bes. bei den Geschichtschreibern die Bezeichnungen ἐκ δεξιᾶς, ἐξ ἀριστερᾶς u. ä., von der rechten Seite, die oft auch mit Verdis der Ruhe verbunden sind: ἐκ τοῦ ἔμπροσϑεν στῆναι Xen. Cyr. 2, 2, 6; οἱ ἐξ ἐναντίας 7, 1, 20; ἐκ μὲν τοῦ ἐπὶ ϑάτερα Plat. Prot. 314 e; τόπος ἀπότομος ἐκ ϑαλάττης, von der Meeresseite, Crit. 118 a; ἐκ μὲν ϑαλάττης τὴν Εὕβοιαν προβαλέσϑαι πρὸ τῆς Ἀττικῆς, ἐκ δὲ μεσογαίας τὴν Βοιωτίαν Dem. 18, 301. Vgl. πολλὰ μὲν γὰρ ἐκ ϑαλάσσης, πολλὰ ἐκ χέρσου κακὰ γίγνεται ϑνητοῖς Aesch. Pers. 694; τοὺς ἱππέας ἐκ πλαγίου τάττειν τῶν Ἀϑηναίων, den Athenern in die Flanken stellen, Thuc. 7, 6; daher οἱ ἐκ τοῦ πλαγίου, die in der Flanke stehenden, Xen. Cyr. 7, 1, 20; – ἐξ ἀγχιμόλοιο ἰδεῖν, in der Nähe, Il. 24, 352; ἐκ πολλοῦ, πλείονος u. ä. φεύγειν, ἐκ τοσούτου διώκειν, von weitem, aus so weiter Entfernung, Thuc. 4, 129 Xen. An. 1, 10, 11 u. öfter; Hell. 4, 4, 10 An. 2, 21, 8; ἐκ τόξου ῥύματος καταλαβεῖν, von Bogenschußweite aus, An. 3, 3, 15; ἐξ ἀκοντίου βολῆς ᾕρουν Xen. Hell. 4, 5, 15; ἐξ ὄψεως μήκους Cyr. 4, 3, 16; ἐκ πολλοῠ προορᾶν 5, 4, 49; Sp., wie ἐξ εἴκοσι βημάτων, auf zwanzig Schritt, Plut. Demetr. 21. – d) die Bdtg außerhalb ist in ἐκ καπνοῠ κατέϑηκα Od. 19, 7 nur scheinbar, u. eine Kürze des Ausdruckes, aus dem Rauch wegtragen u. niederlegen; οὕτω τοι καὶ ἐγὼν ἐκ πατρίδος, sc. φεύγω, Od. 15, 222; von Streitern, ἄστεος ἐκ σφετέρου, fern von, Il. 18, 210; vgl. Her. 2, 142; ἐκ μέσου καϑῆσϑαι, sich aus der Mitte wegsetzen, 3, 83, wie ἐκ μέσου γίγνεσϑαι, Aesch. ep. 12, sich zurückziehen; bei Paus. 3, 14, 9 ist ἐκ τῆς πόλεως in ἐκτός von Sylburg geändert. – e) An kann es übersetzt werden in ἐκ πασσαλόφι κρέμασεν φόρμιγγα, er hing die Leier an den Pflock, nämlich so, daß sie von diesem herabhing, Od. 8, 67; ἀνάπτεσϑαι ἔκ τινος, an Etwas anknüpfen, so daß das Band davon auszugehen scheint, 12, 51; ἐξ ἄντυγος ἡνία τείνας Il. 5, 322; μαχαίρας εἶχον ἐκ τελαμώνων 18, 598; τῆς δ' (ἀσπίδος) ἐξ ἀργύρεος τελαμὼν ἦν, an demselben, 11, 38; προςφυὲς ἔκ τινος, daran sitzend, Od. 19, 58. Man vgl. ἐκ τῶν ζωστήρων φορεῖν φιάλας Her. 4, 40, am Gürtel hangend, wie 9, 74; τὰ δρέπανα ἐκ τῶν ἀξόνων Xen. An. 1, 8, 10. So auch ἐκ χειρὸς λαμβάνεσϑαι u. ä., ἐκ σκήπτρου ὁδοιπορεῖν, an einem Stabe, Soph. O. C. 848; vgl. τοῖς τυφλοῖσι κέλευϑος ἐκ προηγητοῠ πέλει, die Blinden wandern an der Hand des Führers, Ant. 989; – die Uebersetzung auf in Verbindungen wie ἕλκεν νευρὴν – αὐτόϑεν ἐκ δίφροιο καϑήμενος, ἧκε δ' ὀϊστόν Od. 21, 420 ist nicht genau, es ist auch hier = von dem Sitze aus, dasitzend, wie auch bei Soph. Ant. 407 καϑἠμεϑ' ἄκρων ἐκ πάγων an das Hinabschauen vom Berge zu denken, wie Il. 14, 154 Ἥρη εἰςεῖδε –. στᾶσ' ἐξ Οὐλύμποιο u. Thuc. 3, 22 ᾔσϑοντο οἱ ἐκ τῶν πύργων, die auf den Thürmen Befindlichen bemerkten es von da aus, vgl. b). – Das Ausgehen von Etwas ist auch ein Absondern, Trennen von, aus, ἐκ δεσμῶν λυϑείς Aesch. Prom. 507. 874; so bes. ἐκ πάντων, aus Allen heraus, vor Allen, Il. 4, 96, wie ἐκ μὲν ἀλλάων ἁλιάων ἀνδρὶ δάμασσεν 18, 432; τὰν ἐκ πασᾶν τιμᾷς ὑπερταταν πόλεων Soph. Ant. 1124; ἐκ δὲ τῶν μάλιστ' ἐγώ O. C. 746, wie ἐκ πάντων μάλιστα Thuc. 2, 49 u. sonst; fast die Stelle des genit. partitivus vertretend, ἐκ πολέων πίσυρες, vier aus, von vielen, Il. 15, 680; ὅν ποτ' ἐκ πολλῶν ἐγὼ μόνον προςεῦρον πιστόν Soph. El. 1343; vgl. O. C. 70 Ant. 652 Tr. 731; μοῠνος ἐξ ἁπάντων Her. 5, 87; οὗτοι ἐσώϑησαν ἐκ τῶν ἀμφὶ τοὺς μυρίους Xen. An. 5, 3, 3; ἐκ πάντων προτιμᾶσϑαι Thuc. 1, 120; ἐκ πάντων τιμᾶν, vor Allen ehren, Her. 1, 134. – 2) In mannichfaltigen Verbindungen bezeichnet es den Ursprung, wobei immer an einen stetigen Zusammenhang des Abgeleiteten u. des Ursprünglichen zu denken ist: – a) den leiblichen Ursprung, sowohl den Vater als die Mutter bezeichnend; bei Hom. gew. ἔκ τινος εἶναι u. γενέσϑαι, vollständiger ἐξ ἐμοῠ γένος ἐσσί, du stammst von mir dem Geschlechte nach, Il. 5, 896; ὦ παῖ, πατρὸς ἐξ Ἀχιλλέος Soph. Phil. 260; ἐκ κείνου γεγώς Ai. 467; ἐξ ἧς ἔφυ γυναικός O. R. 458; Ai. 1268; μητρὸς ἐξ ὀρεσκόου βλάστημα Aesch. Spt. 514; σέϑεν γὰρ ἐξ αἵματος γεγόναμεν Spt. 118; Plat. αὐτοί τε ἀγαϑοὶ καὶ ἐξ ἀγαϑῶν Phaedr. 246 a; αὐτὴ ϑνητὴ ἐκ ϑνητῶν Legg. X, 889 d; ἐκ γενναίων γαμεῖν Eur. Andr. 1280. – b) vom Vaterlande, ξένος μέν εἰμι Δαυλιεὺς ἐκ Φωκέων Aesch. Ch. 663; ὁ ἐξ Αἰτωλίας, = Αἰτωλός, Soph. El. 694; οἱ ἐκ τῆς Ἀσίας, die Perser, Isocr. 4, 82. Hieran reihen sich bes. bei Späteren Umschreibungen, οἱ ἐκ Μακεδονίας βασιλεῖς, die macedonischen Könige, Pol. 2, 40, 5; οἱ ἐκ τῆς συγκλήτου, die Senatoren 3, 97, 1; οἱ ἐκ τῆς πόλεως, die Bürger, 4, 71, 11. Geläufig war οἱ ἐξ Ἀρείου πάγου, Oratt. Man vgl. οἱ ἐκ τῆς διατριβῆς ταύτης Aesch. 1, 54; οἱ ἐκ τοῠ περιπάτου, die Peripatetiker, Luc. Hermot. 11; u. was sich weiter davon entfernt, ϑάπτειν τοὺς ἐκ τῶν πολέμων, die in den Kriegen Gefallenen, Thuc. 2, 34 (vgl. ἀνελόμενος τοὺς ἐκ τῆς ναυμαχίας Plat. apol. 32 b); οἱ ἐκ τῶν ὑποδεεστέρων, die Dürftigeren, 2, 89; οἱ ἐκ διπλασίων κτημάτων Plat. Legg. V, 743 b. – c) seltener zeigt es den Stoff an; ἐκ ξύλων ποιεῦντες τὰ πλοῖα Her. 1, 194; 3, 24; ἐκ πέτρας εἰργασμένος Aesch. Prom. 242; πίνοντας ἐκ κριϑῶν μέϑυ Suppl. 931; τὸ ἄγκιστρον εἶναι ἐξ ἀδάμαντος Plat. Rep. X, 616 c; στράτευμα ἐξ ἐραστῶν, aus Liebhabern bestehend, Xen. Conv. 8, 32. Man vgl. noch ἐκ ποταμοῦ νίζεσϑαι Od. 6, 224;. ἐκ χρημάτων τριήρεις παρασκευάζεσϑαι Plut. Them. 4; ἐκ τῶν ἰδίων (χρημάτων), aus eigenen Mitteln, Dem. 19, 229; ἐκ τῶν κοινῶν ταῖς ἰδίαις ἀπορίαις βοηϑεῖν Isocr. 12, 140; ζῆν ἔκ τινος, Xen. Hell. 3, 2, 11; τρέφειν τινὰ ἐκ τῶν ἰδίων, Isocr. 15, 152; vgl. unten f. – d) vom geistigen Ursprunge, innerem Antriebe, ἐκ ϑυμοῠ φιλεῖν, aus Herzensgrunde, Il. 9, 486, wie Bion. 4, 2; ἐξ ἔριδος μάχεσϑαι, in Folge des Streites, aus Haß, Il. 7, 111; Od. 4, 343; so Tragg., δακρυχέων ἐκ φρενός Aesch. Spt. 902; Ag. 532; ὁ ἐκ φρενὸς λόγος Ch. 105: ἐκ ποίου φρονήματος ἀτιμάζεις Suppl. 889; ἐξ εὐμενῶν στέρνων δέχεσϑαι τὸν ἱκέτην Soph. O. C. 487; οὐδὲν ἐκ σαυτῆς λέγεις El. 344, vgl. O. R. 528; ἐκ παντὸς τοῠ νοῦ Plat. Gorg. 510 b; ἐκ τῆς ψυχῆς φίλος Xen. An. 7, 7, 43; ἐκ τῆς ψυχῆς ἀσπάζεσϑαι Oec. 10, 4. – e) Ganz allgemein von der Veranlassung, von der Etwas ausgeht; μήνιος ἐξ ὀλοῆς, in Folge, wegen des Zorns, Od. 3, 135; ἐξ ἀρέων κεχολωμένος Il. 9, 566; ἀρϑεὶς νεικέων ἐξ ἀμφιλόγων Soph. Ant. 111; ἐκ τέχνης κακῆς πράσσειν Phil. 88; vgl. Plat. Tim. 33 d; ἐξ ἀβουλίας πεσεῖν Soph. El. 390; ἐκ φόβου γλῶσσαν ἐγκλῄσας ἔχω Ant. 180; παλαιῶν Ἄρεος ἐκ μηνιμάτων Eur. Phoen. 914. Dah. ἐκ τίνος ἐπλήγης; weshalb. Xen. An. 5, 8, 4; vgl. ἐκ διαβολῆς, ἐξ ὑποψίας, 2, 5, 5; ἀγαϑὸς ἐκ πολυμαϑίας γενόμενος Plat. Legg. VII, 811 a, wie ἐκ τέχνης ποιητὴς ἐσόμενος Phaedr. 245 a; ἔπαινον εἴληφεν ἔκ τινος Legg. I, 625 a; ἐκ τοιᾶςδε προφάσεως Critia. 120 d; ἄχϑεσϑαι ἔκ τινος Rep. VIII, 549 d; ἐξ ὑποβολῆς Xen. Cyr. 3, 3, 37; ἀρέσκειν ἔκ τινος Conv. 4, 57; μισεῖν ἐκ τῶν ἐγκλημάτων Dem. 1, 7; ἐκ τῆς βουλῆς 24, 63; μηδεὶς ἐκ τριηραρχίας ὑπάρξει ἀτελής 20, 20; ἐλπίδας ἔχειν ἔκ τινος Thuc. 1, 84; ἐξ εὐεργεσιῶν εὐμενῶς διατεϑείς Isocr. 4, 28. Vgl. noch τὰ ἐξ ἀδικίας κέρδη Plat. Rep. II, 366 a; οἱ ἐκ τοῠ ἀδίκου φιλοκερδοῠντες Xen. An. 1, 9, 16; Cyr. 8, 8, 18; ἐκ τοῦ δικαίου Hell. 6, 5, 16; κτᾶσϑαι Lys. 19, 9. Aehnlich πῶς ἔχει ἐκ τοῦ τραύματος, in Folge, d. i. nach den Wunden, s. unten Xen. Cyr. 5, 4, 10. Häufig so auch von Personen, ἐκ ϑεό φιν πολεμίζειν, auf Antrieb der Götter, Il. 17, 101; ἐξ ἀνδρῶν τλῆμεν, auf Anlaß der Männer, 5, 384; τιμὴ ἐκ Διός ἐστιν 2, 197; vgl. Hes. O. 30; ὄναρ ἐκ Διός, ein vom Zeus veranlaßter Traum, Il. 1, 63; ἐκ Διὸς πάσχω κακῶς Aesch. Prom. 761; πᾶσαι τέχναι βροτοῖσιν ἐκ Προμηϑέως 504; ἄτιμοι ἐκ ϑεῶν Ag. 997; vgl. ὕμνος ἐξ Ἐρινύων Eum. 327; τὰ ἐκ προτέρων ἀμπλακήματα 894; ἐξ ἐμοῠ κτήσει χάριν Soph. Phil. 1356; ἐπαίνου ἔκ τινος τυχεῖν Ant. 665; Tr. 449; τὰ ἐκ ϑεῶν τρέμοντες O. C. 257, den Götterspruch; ἡ ἐκ σοῦ δυσμένεια, dein Uebelwollen, El. 619; ἀπιστία ἔκ τινος Xen. An. 7, 7, 30; ὁ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εἰς τοὺς βαρβάρους φόβος, von den Hellenen ausgehend, veranlaßt, 1, 2, 18; ψόφος ἔκ τινος Thuc. 3, 22; σωτηρία ἔκ τινος, durch Einen bewirkte Rettung, Plat. Rep. VIII, 494 a; τὰ ἐξ Ἑλλήνων τείχεα Her. 2, 148; ἡ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εὔνοια Pol. 3, 6, 13; ἡ ἐκ τούτου πρᾶξις 9, 29, 7; ἡ ἐκ τῆς πονηρίας αἰσχύνη, ἡ ἐκ τοῠ δανείζεσϑαι ἀμηχανία, Plut. vit. aer. al. 6. Daher steht ἐκ sogar bei passivis für ὑπό, Hom. ἐφίληϑεν ἐκ Διός Il. 2, 669; τετίμηται ἐκ παίδων Od. 7, 70; Τρώεσσι δὲ κήδε' ἐφῆπται ἐκ Διός Il. 2, 69; ἐκ φίλων κρατηϑείς Aesch. Spt. 322; ἐκ ϑεῶν δοϑείς Eum. 470; ἐκ βασιλέως δεδομένος Her. 8, 114; Xen. An. 1, 1, 6; ἐκ ϑεῶν δωρηϑέν Plat. Tim. 47 b. So bei tödten, umkommen, δαμεὶς ἐκ χερος Φοίβου Aesch. Ag. 1501; Soph. Phil. 335; ϑανεῖν Tr. 1123; ἀνδρὸς ἐκ τίνος διώλετο O. R. 225; ὀλοίμην ἐκ ϑεῶν Ch. 1000; vgl. ὡς ἔρις ἔκ τε ϑεῶν ἔκ τ' ἀνϑρώπων ἀπόλοιτο Il. 18, 107; σφαγεὶς ἔκ τινος Eur. I. T. 552. Oft bei Her.; τὸ ποιηϑὲν ἐκ Ψαμμητίχου 2, 151; 3, 14; λεχϑέντα ἐξ Ἀλεξάνδρου 7, 175. Seltener bei den Attikern; τὰἐξ ἐμοῠ πραχϑέντα Antiph. II δ 1; ἐκ τῶν συνειδότων μεμηνῠσϑαι Thuc. 1, 20; ἐκ τῶν κινδυνεύειν ἐϑελόντων ὠφελεῖσϑε Lys. 16, 18; ἐξ ὑμῶν ἐλέγχονται Is. 6, 57; ἐξ ἁπάντων ἀμφιςβητήσεται Plat. Theaet. 171 b; ὁ μῠϑος ἐκ παλαιῶν ἰερέων εἴρηται Legg. IX, 872 e; ἐκ τῶν τυχόντων ἀνϑρώπων συνοικισϑεῖσα Lycurg. 62. Zu vergleichen sind aber ἐκ βασιλέως καϑεστηκώς Xen. Cyr. 8, 6, 9, φεύγειν ἐξ Ἀρείου πάγου, durch den Areopag verbannt werden, Din. 1, 44. Bei Tragg. findet sich noch ἄρχεσϑαι ἔκ τινος, Soph. Ant. 63; Eur. Hel. 1030; ἐχϑαρεῖ ἐξ ἐμοῠ, Soph. Ant. 93; ταῦτ' ἐξ Ἀλεξάνδρου ἔργα, Phil. 404; γελᾶσϑαι ἔκ τινος, Eur. Med. 797. Oft bei Aesch. u. A. δέχεσϑαι, ἑλεῖν, λαβεῖν ἐκ χερῶν, s. d. verba (πλουτεῖν ἔκ τινος Dem. 21, 189), wie κλύειν, ἀκούειν ἔκ τινος u. ä. – f) in manchen Verbindungen steht es dem dat. od. adverbialen Bestimmungen gleich; ὑψόσε δ' ἄχνη σκί. δναται ἐξ ἀνέμοιο ἰωῆς Il. 11, 307; so ἐκ βίας = βίᾳ, Soph. Phil. 559 u. öfter; ἐξ ἀνάγκης od. ἐξ ἀναγκαίας τύχης, 73 El. 48; Plat. Phileb. 22 b; vgl. ἐξ ἀνάγκης ἐστί μοι ποιεῖν τι, Antiphan. bei Ath. VI, 224 c; vgl. Plat. Soph. 256 d; ἐκ τῶν δυναμένων Gorg. 525 c; ἐκ τῶν λόγων καὶ ἔργων χαρίζεσϑαι, mit Wort u. That, Phaedr. 931 c; ἐκ δόλου, listig, Soph. El. 271; σίδηρος ὀπτὸς ἐκ πυρός Ant. 471; ἐκ τόξων ἀνύειν γαστρὶ φορβάν Phil. 702; ὑπερχλιδῶντες ἐκ γλώσσης κακῆς Tr. 208; βέβηκε ἐξ ἀκινήτου ποδός 872; u. wo das Ausgehen deutlicher hervortritt, ὀδύρομαι ὡς ἐκ στομάτων O. R. 1218; ἐκ τοῦ ἐμφανοῠς, ἐκ τοῠ φανεροῦ, = φανερῶς, Her. 3, 150; Xen. Cyr. 1, 6, 41; Isocr. 4, 147 u. A.; ἐξ ἀπροςδοκήτου, ἀέλπτου, Her. 7, 204. 1, 111; ἐξ ἴσου, 7, 135, τιμᾶν, ἀκούειν ἀμφοτέροιν, auf gleiche Weise, Aesch. Suppl. 400 Dem. 29, 4 Aesch. 1, 28, wie ἐκ τῶν ὁμοίων, Ag. 1397; οὐκ ἐξ ἴσου ἐσμέν, wir stehen nicht gleich, Xen. An. 3, 4, 47; ἐξ ἑτοίμου ἀκοντίζειν Cyr. 8, 5, 12; ἐξ ἑτοιμοτάτου, 5, 3, 57; vgl. ἐκ τῆς ἰϑείης, νέης, ὑστέρης, Her. 3, 127. 5, 116. 6, 85; ἐξ ἐπιβουλῆς Xen. An. 6, 2, 7. – 3) Hieran reiht sich die Bdtg gemäß, d. i. von Etwas ausgehend und durch Etwas veranlaßt; ἔκρινα ἐξ ὀνειράτων ἃ χρὴ ὕπαρ γενέσϑαι Aesch. Prom. 483; ἐκ τῶνδε, demgemäß; ἐξ ὧν σὺ λέγεις ἔοικε Plat. Prot. 313 c; ἀδύνατον ἐκ τῶν ὡμολογημένων, nach dem, 358 e; ἐξ ὧν ἀκούω κρίνω Xen. An. 1, 10, 28, wie ἐκ τῶν ἔργων Cyr. 2, 2, 21; ἐκ τῆς ὄψιος τοῠ ὀνεί. ρου Her. 2, 152; ἐξ ὧν ἐγὼ ἀκοῇ αἰσϑάνομαι Thuc. 6, 17; ἐξ ὦν ᾔσϑημαι Plat. Phaed. 61 c; ἐκ τῶν λόγων καὶ τῶν ἔργων χαρίζεσϑαι 231 c, vgl. 243 d; ἐκ τῆς νικώσης πάντα ἔπραττον, nach Stimmenmehrheit, Xen. An. 5, 9, 18, wie ἐκ τῶν λεγομένων καὶ μαρτυρουμένων ψηφίζεσϑαι Dem. 46, 4. Häufig bei Rednern αἱ ἐκ τῶν νόμων ζημίαι, τιμωρίαι, δίκη, ἐπιτίμια, die gesetzmäßigen, gesetzlichen, z. B. Dem. 58, 8. 18, 13. 19, 281; Lycurg. 4, 8; ἡ ἐκ τοῠ νόμου ἀρά Dem. 19, 70; vgl. τόδ' ἐκ νόμων σέβας Aesch. Eum. 92; ἐκ κελεύσματος Pers. 389; ἐκ τοῠ δικαίου Pol. 15, 22, 1; μηδέποτε ἐκ λόγου σκοπεῖσϑαι, vernunftgemäß, Dem. 25, 42; ἐκ τῶν παρόντων, der gegenwärtigen Lage, den Umständen gemäß, Thuc. 3, 29; Xen. An. 3, 2, 3 u. Folgende, wie Plat. Alc. 38; ὡς δυνατὸν ἐκ τοῠ τοιούτου τρόπου, bei einem solchen Charakter, Xen. An. 2, 6, 8; vgl. Ar. Th. 99; anders ἐκ τρόπου τοιοῠδε, auf folgende Weise, Lys. 13, 7, wie μαστεύουσι ζῆν ἐκ παντὸς τρόπου Xen. An. 3, 1, 43; Thuc. 6, 92. 8, 66; – ἐξ ὀνόματος προςαγορεύειν, mit Namen, Plut. Crass. 3. – 4) Eine Zeitfolge, bes. ἐξ οὗ, ἐκ τοῠ, ἐκ τούτου, seitdem, Il. 1, 493. 8, 295; bei allen Folgenden sehr gewöhnlich; ἃ 'κ τῶνδε δράσω Soph. O. R. 235. Bestimmter ἐκ γενετῆς, von Geburt an, Il. 24, 535; ἐκ νεότητος ἐς γῆρας 14, 86; bei Attikern bes. ἐκ τῶν παίδων, auch ἐκ νέων εὐϑύς, Plat. Legg. I, 642 h; ἐκ μικροῦ παιδαρίου αὐτὸν ἔϑρεψε Dem. 53, 19; ἐκ πολλοῠ χρόνου Plat. Men. 234 e; ἐκ τριῶν ἐτέων προετοιμάζετο Her. 7, 22; ἐξ ἦρος εἰς ἀρκτοῠρον Soph. O. R. 1137; ἐξ ἕω, vom Morgen an, Ar. Eccl. 85; ἐκ τοῦ ἀρίστου Xen. An. 4, 6, 21, gleich nach dem Frühstück; ἐξ ὀλίγων ἡμερῶν, auch ἐξ ὀλίγου λέγειν, nach Vorbereitung weniger Tage sprechen, Lys. 2, 1; ἐξ ἀρχῆς, von Anfang an, zuerst, Hom. u. alle Folgdn; ἐκ παλαιοῠ u. ἐκ παλαιτάτου, schon längst, ἐκ τοῠ λοιποῠ χρόνου, Dem. 59, 46. Uebh. drückt es die unmittelbare Zeitfolge aus, ἐκ πολλῆς ἡσυχίας, nach langer Ruhe, Her. 1, 86; ἐκ τῶν πρόσϑεν δακρύων γελᾶν Xen. Cyr. 1, 4, 28, gleich nach dem Weinen lachen; ἐπειδή μ' ἐκ τοῦ πόνου ὁ ὕπνος ἀνῆκεν Plat. Prot. 310 d; Phaedr. 251 a; vgl. ἔπειτα ἐκ τούτων τρίτον Phil. 27 b, nach diesem den dritten; womit sich wieder die Bdtg. in Folge verbindet in ἐκ τρωμάτων ϑνήσκειν Her. 2, 63; ἐξ ἧς μάχης ἐμοὶ τἀριστεῖα ἔδοσαν οἱ στρατηγοί, nach und in Folge welcher Schlacht, Plat. Conv. 220 d. Daran reiht sich – a) das Uebergehen aus einem Zustande in einen andern, κάλλιστον ἦμαρ εἰςιδεῖν ἐκ χείματος, nach dem Sturm, Aesch. Ag. 874; τυφλὸς γὰρ ἐκ δεδορκότος Soph. O. R. 454, blind aus einem sehenden, nachdem man sehend gewesen; λευκὴν ἐκ μελαίνης ἀμφιβάλλομαι τρίχα Ant. 1080; ἐκ τοιούτου ϑῆλυς εὕρημαι Tr. 1064; ἐκ σμικρῶν εἰς τυραννίδα ἀφικέσϑαι Eur. Hel. 1030; ὑπὸ στέγαισί τε οἵαισι ναίω, βασιλικῶν ἐκ δωμάτων, nachdem ich km Palast gewohnt, El. 306; τὰ καινὰ ἐκ τῶν ἠϑάδων ἡδίον' ἐστίν Cycl. 250: χρήσιμον ἐξ ἀχρήστου ποιεῖν Plat. Rep. VII, 530 c; λύκος ἐξ ἀνϑρώπου γενέσϑαι VIII, 566 a; ἐξ ἐλάττονος ὄντος πρότερον ἔπειτα μεῖζον γίγνεσϑαι Phaed. 70 e; ἐλεύϑερος ἐκ δούλου καὶ πλούσιος ἐκ πτωχοῠ γεγονώς Dem. 18, 131; Xen. An. 7, 7, 28 u. A., wo überall auch der Ausgangspunkt durch ἐκ bezeichnet ist. – b) das unmittelbare Aufeinanderfolgen, daher Ausdruck der Häufung; ἐξ ἡμέρης ἐς ἡμέρην ἀναβάλλειν, von Tag zu Tag, Her. 9, 8; ξενίζουσ' ἡμέραν ἐξ ἡμέρας Henioch. Stob. fl. 43, 27; δέχεται κακὸν ἐκ κακοῠ Il. 19, 290; πόλιν ἐκ πόλεως, Stadt vor Stadt, Plat. Soph. 224 b; χεὶρ ἐκ χειρός Aesch. Ag. 1109; ἀεί τιν' ἐκ φόβου φόβον τρέφω, eine Besorgniß nach der andern, Soph. Tr. 28; μόχϑος ἐκ μόχϑων Eur. I. T. 191; ἐλπίδες ἐξ ἐλπίδων Dem. 19, 18; ἄλλον ἐξ ἄλλου τύραννον μεταβάλλειν Plut. Timol. 1.

Adverbium : ἐκ δ' ἀργύρεον τελαμῶνα, daran, Il. 18, 480. Bei Soph. Tr. 1042 ἐκ μὲν ἐσχάτας βέβρωκε σάρκας – ἐκ δὲ χλωρὸν αίμά μου πέπωκεν u. ähnlichen Ausdrücken pflegt man eine Tmesis anzunehmen. – Man vgl. διέκ, παρέκ, ὑπέκ.

Bei Hom. u. andern Ep. wird ἐκ durch mehrere Wörter von seinem Genitiv getrennt, wie man wenigstens Fälle, wie ἐκ δ' ἔβαλ' ἵππων Il. 11, 109 erkl.; bei denselben wird es auch nicht selten dem casus nachgesetzt, z. B. τῆς δ' ἐξ ἀργύρεος τελαμὼν ἦν Il. 11, 38, in welchem Falle es am Ende des Verses, 14, 472 Od. 17, 518, oder wo noch ein genitiv folgt, wie Il. 5, 865 καύματος ἒξ ἀνέμοιο δυςαέος ὀρνυμένοιο, den Accent bekommt.

In der Zusammensetzung bedeutet es – 1) die Entfernung heraus, weg, z. B. ἐκβάλλω, ἔξειμι u. ä. – 2) den Ursprung, ἔκγονος. – 3) Vollendung, ein Herausarbeiten, ἐκβαρβαρόω, ἐξοπλίζω, ἐκπικρος.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐκ
3 πρό

πρό prep. w. gen. (Hom.+—S. the lit. s.v. ἀνά, beg.; also Rydbeck 62–77) ‘before’.

① marker of a position in front of an object, before, in front of, at πρὸ τῆς θύρας at the door Ac 12:6; cp. 5:23 v.l.; πρὸ τοῦ πυλῶνος 12:14; perh. J 10:8 belongs here (Jesus is the door, vs. 7). πρὸ τῆς πόλεως (Jos., Bell. 1, 234, Ant. 10, 44): ὁ ἱερεὺς τοῦ Διὸς τοῦ ὄντος πρὸ τῆς πόλεως the priest of (the temple of) Zeus just outside the city (gate) 14:13 (CIG 2963c τῆς μεγάλης Ἀρτέμιδος πρὸ πόλεως ἱερεῖς [restored]. Cp. the sim. inscriptions w. πρὸ πόλεως 2796; 3194; 3211; BCH 11, 1887 p. 464 no. 29 ὁ πρὸ πόλεως Ἀπόλλων [Thyatira]; TWiegand, SBBerlAk 1906, 259 Ἀσκληπιοῦ πρὸ πόλεως [Miletus]; cp. αἱ προκαθήμεναι θεαῖ τῆς πόλεως SIG 694, 50f; lit. s.v. Λύστρα).—In vivid imagery ὁ κριτὴς πρὸ τῶν θυρῶν ἕστηκεν Js 5:9. Fig. πρὸ ὀφθαλμῶν ἔχειν, λαμβάνειν and πρὸ ὀφθαλμῶν τινος εἶναι; on these s. ὀφθαλμός 2.—πρὸ προσώπου τινός (=לִפְנֵי פ׳; s. Johannessohn, Präp. 184f) before or ahead of someone Mt 11:10; Mk 1:2; Lk 7:27 (on all three cp. Mal 3:1; Ex 23:20; TestAbr A 12 p. 91, 4 [Stone p. 30]; GrBar 1:4); 1:76 v.l.; 9:52; 10:1; 1 Cl 34:3 (cp. Is 62:11); in front of someone IEph 15:3 (JosAs 24:6 πρόκειται πρὸ προσώπου ὑμῶν). W. transition to a temporal mng. prior to προκηρύξαντος Ἰωάννου πρὸ προσώπου τῆς εἰσόδου αὐτοῦ after John had preached as his forerunner before his (i.e. Jesus’) appearance Ac 13:24.

② marker of a point of time prior to another point of time, earlier than, before πρὸ τοῦ ἀρίστου before the meal (X., Cyr. 6, 2, 21) Lk 11:38. πρὸ τοῦ βαπτίσματος D 7:4a. πρὸ χειμῶνος 2 Ti 4:21. πρὸ τοῦ πάσχα J 11:55. πρὸ τῆς ἑορτῆς τοῦ πάσχα 13:1. πρὸ τοῦ κατακλυσμοῦ Mt 24:38. πρὸ καταβολῆς κόσμου J 17:24; Eph 1:4; 1 Pt 1:20. πρὸ ἡλίου καὶ σελήνης 2 Cl 14:1 (s. ἥλιος). πρὸ πάντων Col 1:17; cp. πρὸ τούτων πάντων Lk 21:12. πρὸ τῶν αἰώνων (Ps 54:20) 1 Cor 2:7; cp. IEph ins; IMg 6:1. πρὸ χρόνων αἰωνίων 2 Ti 1:9; Tit 1:2. πρὸ παντὸς τοῦ αἰῶνος Jd 25. πρὸ καιροῦ before the proper time or the last times (καιρός 3b; cp. Sir 51:30; Theodor. Prodr. 1, 281 H.) Mt 8:29; 1 Cor 4:5. πρὸ τούτων τῶν ἡμερῶν Ac 5:36; 21:38; Hm 4, 3, 4. πρὸ ἐτῶν 2 Cor 12:2. πρὸ τῆς μεταθέσεως Hb 11:5. Latinizing (on the use of the Rom. calendar among the Gks. s. Hahn 245; EBickerman, Chronology of the Ancient World², ’80, 47–51; on calculation of a date, 43–44) πρὸ ἐννέα καλανδῶν Σεπτεμβρίων on August twenty-fourth IRo 10:3. πρὸ ἑπτὰ καλανδῶν Μαρτίων on February twenty-third MPol 21 (cp. IPriene 105, 23 πρὸ ἐννέα καλανδῶν Ὀκτωβρίων).—On the expr. πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα J 12:1 s. ἡμέρα 2c and cp. Am 1:1; 4:7. πρὸ τριῶν ἡμερῶν τοῦ συλληφθῆναι αὐτόν three days before he was arrested MPol 5:2. πρὸ μιᾶς τῶν ἀζύμων one day before the feast of unleavened bread GPt 2:5 (Plut., Lucull. 510 [27, 9] πρὸ μιᾶς νωνῶν Ὀκτωβρίων, Publ. 101 [9, 8]; Appian, Bell. Civ. 2, 115 §479 πρὸ μιᾶς τοῦδε τοῦ βουλευτηρίου). πρὸ μιᾶς (sc. ἡμέρας [Polyaenus 7, 10 and Just., D. 27, 5 πρὸ μιᾶς ἡμέρας]; cp. Lucian, Alex. 46; Dositheus 40, 2; PGM 13, 350) one day before D 7:4b; the day before Hs 6, 5, 3.—Rydbeck 62–77; Mlt-Turner 260.—W. gen. of the personal pron. (PsSol 1:8 τὰ πρὸ αὐτῶν ἔθνη; Just., D. 16, 4 πρὸ αὐτοῦ; PTebt 61b, 384 [118/117 B.C.]) πρὸ ὑμῶν (Lev 18:28) Mt 5:12; cp. Ac 7:4 D. πρὸ ἐμοῦ (1 Macc 15:5) J 5:7; 10:8 (s. also 1 above); Ro 16:7; Gal 1:17 (s. AcPlCor 2:4). Cp. 1 Cl 19:1.—πρὸ τοῦ w. acc. and inf. (En 9:11; TestAbr A 9 p. 87, 10 [Stone p. 22]; ParJer 7:31; Just., D. 92, 3. Cp. B-D-F §403; Rob. 1074f) πρὸ τοῦ ὑμᾶς αἰτῆσαι Mt 6:8. Cp. Lk 2:21; 22:15; J 1:48; 13:19 (here the acc. is missing, but can easily be supplied); 17:5; Ac 23:15; Gal 2:12; 3:23; B 16:7.

③ marker of precedence in importance or rank (Pind. et al.; pap; Jos., Ant. 16, 187 πρὸ ἐκείνων; Just., A I, 2, 1 πρὸ τῆς ἑαυτοῦ ψυχῆς) πρὸ παντός above all, especially Pol 5:3. Also πρὸ πάντων (Ar. 9, 2; Just., D. 7, 3; POxy 292, 11; 294, 30) Js 5:12; 1 Pt 4:8; D 10:4.—DELG. M-M. EDNT. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > πρό
4 εκ

    ἐκ

     перед гласными ἐξ praep. cum gen.

    1) (движение изнутри наружу, снизу вверх или сверху вниз) из, от, с

     (ἐκ Πύλου ἐλθών Hom.)

    οἱ αὐτομολήσαντες ἐκ τῶν πολεμίων Xen. — перебежчики от неприятеля;

    ἐξ Οὐλύμποιο ἀπὸ ῥίου Hom. — с вершины или на вершине Олимпа;

    ἐκ βυθοῦ Theocr. — из глубины;

    καθῆσθαι ἄκρων ἐκ πάγων Soph. — сидеть (глядя вниз) на вершинах холмов

    2) ( источник) из

     δέχεσθαί τι ἐκ χειρός τινος Soph. — принимать что-л. из чьих-л. рук;

    ἐκ ποταμοῦ νίζεσθαι Hom. — умываться из реки, т.е. речной водой;

    ἐκ φιαλῶν πίνειν Xen. — пить из чаш

    3) (отделение, освобождение) от

     (ἐκ δεσμῶν λυθείς Aesch.)

    ἐκ κακῶν πεφευγέναι Soph. — ускользнуть от бедствий;

    ἐξ ὕπνου εἶναι Arst. — пробудиться от сна;

    ἐκ τοῦ μέσου καθῆσθαι Her. — уйти из (чьей-л.) среды, удалиться

    4) ( происхождение) из, от

     ἐκ τοῦ φημὴ γενέσθαι Hom. — я называю его своим отцом;

    ὅ ἐξ ἐμῆς μητρός Soph. — сын моей матери, т.е. мой брат;

    τὰ ἐκ τῆς γῆς φυόμενα Xen. — выросшее из почвы, т.е. произведения почвы;

    τὰ ἐκ τοῦ ἀγροῦ ὡραῖα Xen. — полевые сборы

    5) (действующее лицо; обычно перев. без предлога)

     τὸ ποιηθὲν ἐκ Ψαμμητίχου Her. — поступок Псамметиха;

    ὅ ἐκ Διός Hom., Xen.; — ниспосланный Зевсом, зевсов;

    πᾶσαι τέχναι ἐκ Προμηθέως Aesch. — все искусства - от Прометея;

    ὅ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εἰς τοὺς βαρβάρους φόβος Xen. — страх, наведенный греками на варваров;

    ταῦτ΄ ἐξ Ἀτρειδῶν ἔργα Soph. — это - дело рук Атридов;

    γελᾶσθαι ἔκ τινος Eur. — быть предметом чьих-л. насмешек;

    ἥ ἐκ σοῦ δυσμένεια Soph. — твое недоброжелательство;

    τὰ ἐξ Ἑλλήνων τείχεα Her. — построенные греками стены

    6) (материал, вещество, состав) из

    τὸ ἐξ οὗ (= ὕλη) Arst. — то, из чего (состоит предмет), вещество, материя;

    ἐξ ἀδάμαντος Plat., Theocr.; — из стали;

    ἐκ κριθῶν μέθυ Aesch. — ячменная брага

    7) ( переход из одного состояния в другое) из

     τυφλὸς ἐκ δεδορκότος (sc. γεγονώς) Soph. — ставший из зрячего слепцом

    8) (выделение, обособление) из, среди, между

     πόλεως ἐκ πάσης μόνη Soph. — единственная во всем городе:

    ἐκ πάντων προτιμᾶσθαι Thuc. — быть почитаемым превыше всех

    9) ( местоположение) на, в

     ἐκ δεξιᾶς Xen. — справа, на правой стороне, ἐξ ἀγχιμόλοιο Hom. вблизи;

    ἐκ τῆς ἰθέης Her. — напрямик:

    ἐκ τοῦ ἔμπροσθεν Xen. — впереди:

    ἐκ τοῦ πλαγίου Xen. — на фланге;

    ἐξ ἐναντίας Xen. — напротив

    10) ( точка прикрепления) на, с

     μαχαίρας εἶχον ἐκ τελαμώνων Hom. — мечи были у них на перевязях;

    κρεμάσαι τι ἐκ πασσαλόφι Hom. — повесить что-л. на гвоздь

    11) ( зависимость) от

     πάντα ἐκ σέο ἄρτηται Her. — все зависит от тебя;

    ἔκ τινος ἔχειν τὰς ἐλπίδας Thuc. — связывать свои надежды с чем-л.

    12) ( отсчет времени) с

     ἐξ οὗ Hom., Xen., Dem. и ἐξ ὅτου Xen., Arst.; — с тех пор или после того, как;

    ἐξ οὗ χρόνος οὐ πολύς Dem. — немного времени тому назад;

    ἐκ τοῦ (ἐκ τοῖο, ἐκ τοῦδε) Hom. или ἐξ ἐκείνου Thuc. — с (э)того времени;

    ἐκ παλαιοῦ Xen. — издревле;

    ἐξ ἀρχῆς Arst. — с (самого) начала;

    ἐκ παιδός Xen. и ἐκ παίδων Xen., Arst.; — с детства;

    ἐκ πολλοῦ (χρόνου) Thuc., Arst.; — с давних пор, издавна;

    ἐξ ἡμέρης ἐς ἡμέρην Her. — со дня на день;

    πῶς ἔχει ἐκ τοῦ τραύματος ; Xen. — как чувствует он себя после ранения?

    13) ( положение во времени) во время, в течение

     ἐκ νυκτῶν Hom. и ἐκ νυκτός Xen. — ночью;

    ἐξ ἡμέρας Soph. — днем;

    ἐκ τοῦ λοιποῦ Xen. и ἐκ τῶν λοιπῶν Plat. — в дальнейшем;

    ἐκ νέης Her. — снова;

    ἐξ ὑστέρης Her. — впоследствии

    14) ( последовательность в пространстве или во времени) после, (вслед) за

     ἐκ τοῦ ἀρίστου Xen. — после завтрака;

    ἐκ τούτου Xen. и ἐκ τούτων Soph. — после этого;

    αἰθέρος ἐκ δίης Hom. — после ясной погоды;

    δέχεται κακὸν ἐκ κακοῦ Hom. — беда следует за бедой;

    πόλιν ἐκ πόλεως ἀμείβειν или ἀλλἀττειν Plat. — переходить из города в город;

    λόγον ἐκ λόγου λέγειν Dem. — громоздить одну речь на другую, т.е. бесконечно много говорить

    15) (принадлежность или связь; обычно перев. без предлога) из, от

     οἱ ἐκ φιλοσοφίας Arst. — занимающиеся философией;

    τὸ ἐκ τῆς τέχνης Arst. — нечто от искусства, род мастерства;

    οἱ ἐκ τῆς πόλεως Thuc., Polyb.; — горожане;

    οἱ ἐκ τῆς συγκλήτου Polyb. — члены (римского) сената, сенаторы;

    οἱ ἐκ Μακεδονίας βασιλεῖς Polyb. — македонские цари;

    οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς Xen. — рыночные торговцы;

    οἱ ἐκ τής ναυμαχίας Plat. — участники морского сражения

    16) (причина, основание) из, от, по, вследствие

     (ἐκ τρωμάτων θνῄσκειν Her.)

    ἐκ τούτου и ἐκ τούτων Xen. — вследствие этого;

    τυφλὸς ἐκ νόσου Arst. — ослепший от болезни;

    ἐξ ἀνάγκης Soph. Arst. — из (по, вследствие) необходимости;

    ἐκ πλεονεξίας Dem. — из жадности;

    ἐκ φόβου Soph. — от (из) страха;

    ἔκ τινος ; Eur. и ἐκ τοῦ ; Xen. — вследствие чего?, из-за чего?;

    ἐξ и ἐκ τοῦ αὐτομάτου Xen. — по собственному побуждению;

    ἐκ θεόφιν Hom. — по побуждению божества;

    ἐξ ὑποθέσεως Arst. — по (пред)положению

    17) ( образ действия или способ) посредством, по

     ἐκ παντὸς τρόπου Xen., Dem., Arst.; — всячески;

    ἐκ διαδοχῆς Arst. — путем передачи;

    ἐκ τῆς νικώσης (sc. γνώμης) Xen. — большинством голосов;

    ἐξ ἐπιβουλῆς Xen. — с умыслом, преднамеренно;

    ἐκ τῶν δυνατῶν Xen. — по возможности, в меру сил;

    ἐξ ἴσου Xen. — в равном положении;

    ἐκ τῶν παρόντων Xen. — при нынешних обстоятельствах;

    ὅ ἐκ τῆς ψυχῆς φίλος Xen. — искренний друг;

    ἐκ βίας Soph. — силой, насильно:

    ἐκ δόλου Soph. — хитростью, обманом;

    ἐκ θυμοῦ φιλεῖν Hom. — любить всем сердцем;

    δακρυχέειν ἐκ φρενός Aesch. — горько плакать;

    ἐξ ἅπαντος τοῦ νοῦ Plat. — чистосердечно;

    ἐκ τοῦ ἐμφανέος Her. — явно

    18) ( средство) посредством, с помощью

     ἐκ τῶν ἰδίων Isocr. — на личные средства, на собственный счет;

    ζῆν ἔκ τινος Xen. — жить чем-л.;

    ἐκ χρημάτων παρασκευάζεσθαί τι Plut. — добывать себе что-л. за деньги;

    ἐκ τόξων ἀνύειν γαστρὴ φορβάν Soph. — добывать себе пропитание охотой (досл. луком);

    ἐκ σκήπτρου ὁδοιπορεῖν Soph. — странствовать, опираясь на посох;

    ἐκ χειρὸς βάλλειν Xen. — метать вручную

    19) (расстояние, отдаленность) вдали, с, на

     τηλόθεν ἐξ ἀπίης γαίης Hom. — далеко-далеко от (своей) земли;

    ἐξ ὄψεως μήκους Xen. — на расстоянии или с расстояния видимости;

    ἐξ εἴκοσι βημάτων Plut. — с расстояния в двадцать шагов;

    ἐκ πατρίδος Hom. — вдали от родины;

    ἐκ βελέων Hom. — вне досягаемости стрел

Древнегреческо-русский словарь > εκ
5 ἐκ

ἐκ, before a vowel [full] ἐξ, also

A ἐξ τῳ ϝοίκῳ Inscr.Cypr. 135.5
H., in [dialect] Att. Inscrr. before ς ξ ζ ρ and less freq. λ ; ἐγ- in Inscrr. before β γ δ λ μ ν ; Cret. and [dialect] Boeot. [full] ἐς Leg.Gort.2.49, Corinn.Supp.2.67 ; ἐχ freq. in [dialect] Att. Inscrr. before χ φ θ (and in early Inscrr. before ς, IG12.304.20) ; also ἐ Ναυπάκτω ib.9(1).334.8 ([dialect] Locr.) ; (ἐτ is for ἐπὶ in ib 9(2).517.14 (Thess.)):—Prep. governing GEN. only (exc. in Cypr. and Arc., c. dat., Inscr.Cypr.135.5 H. ([place name] Idalium), (in form ἐς) IG5(2).6.49 (Tegea, iv B.C.)):—radical sense, from out of, freq. also simply, from.

I OF PLACE, the most freq. usage, variously modified:

1 of Motion, out of, forth from, ἐκ Πύλου ἐλθὼν τηλόθεν ἐξ ἀπίης γαίης Il.1.269
, cf.Pl.Prt. 321c, etc. ; μάχης ἔκ Il.17.207
; ἂψ ἐκ δυσμενέων ἀνδρῶν 24.288
; ἐξ ὀχέων, ἐξ ἕδρης, 3.29, 19.77 ; φεύγειν ἐκ πολέμοιο 7.119
; ἐκ τῶν πολεμίων ἐλθεῖν X.Cyr.6.2.9
; ἐκ χειρῶν γέρας εἵλετο Il.9.344
, cf. S.Ph. 1287 (but ἐκ χειρὸς βάλλειν or παίειν to strike with a spear in the hand, opp. ἀντιτοξεύειν or ἀκοντίζειν, X.An.3.3.15, Cyr.4.3.16 ; ἐκ χειρὸς τὴν μάχην ποιεῖσθαι ib.6.2.16, cf. 6.3.24, etc.) ; ἐκ χρυσῶν φιαλῶν πίνειν ib.5.3.3 ; ἐξ ἀγορᾶς ὠνεῖσθαι Pl.Com.190
.

2 ἐκ θυμοῦ φίλεον I loved her from my heart, with all my heart, Il.9.343 ; ἐκ τῆς ψυχῆς ἀσπάσασθαι X.Oec.10.4
; μέγαν ἐκ θυμοῦ κλάζοντες Ἄρη A.Ag.48
(anap.) ; δακρυχέων ἐκ φρενός Id.Th. 919
(anap.) ; οὐδὲν ἐκ σαυτῆς λέγεις S.El. 344
; ἐξ εὐμενῶν στέρνων δέχεσθαι receive with kindly heart, Id.OC 486 ; ἐξ ὀμμάτων ὀρθῶν δὲ κἀξ ὀρθῆς φρενός Id.OT 528
; ὀρθὸς ἐξ ὀρθῶν δίφρων with chariot still upright, Id.El. 742 ; ἐξ ἀκινήτου ποδός Id.Tr. 875
; ἐξ ἑνὸς ποδός Id.Ph.91
.

3 to denote change or succession, freq. with an antithetic repetition of the same word, δέχεται κακὸν ἐκ κακοῦ one evil comes from (or after) another, Il.19.290 ; ἐκ φόβου φόβον τρέφω S.Tr.28
; πόλιν ἐκ πόλεως ἀμείβειν, ἀλλάττειν, Pl. Sph. 224b, Plt. 289e ; λόγον ἐκ λόγου λέγειν D.18.313
; πόρους ἐκ πόρων ὑπισχνούμενοι Alciphr.1.8
; ἀπαλλάττειν τινὰ ἐκ γόων S.El. 291
; ἐκ κακῶν πεφευγέναι Id.Ant. 437
: hence, instead of, τυφλὸς ἐκ δεδορκότος Id.OT 454
; λευκὴν..ἐκ μελαίνης ἀμφιβάλλομαι τρίχα Id.Ant. 1093
; ἐλεύθερος ἐκ δούλου καὶ πλούσιος ἐκ πτωχοῦ γεγονώς D.18.131
, cf. X. An.7.7.28, etc.

4 to express separation or distinction from a number, ἐκ πολέων πίσυρες four out of many, Il.15.680 ; μοῦνος ἐξ ἁπάντων σωθῆναι Hdt.5.87
; εἶναι ἐκ τῶν δυναμένων to be one of the wealthy, Pl.Grg. 525e ; ἐμοὶ ἐκ πασέων Ζεὺς ἄλγε' ἔδωκεν to me out of (i.e. above) all, Il. 18.431, cf. 432 ; ἐκ πάντων μάλιστα 4.96
, cf. S.Ant. 1137 (lyr.), etc. ; redundant, εἷς τῶν ἐκ τῶν φίλων σου LXX Jd.15.2
.

5 of Position, outside of, beyond, chiefly in early writers, ἐκ βελέων out of shot, Il.14.130, etc. ; ἐκ καπνοῦ out of the smoke, Od.19.7 ; ἐκ πατρίδος banished from one's country, 15.272 ; ἐκ μεσου κατῆστο sate down apart from the company, Hdt.3.83 ; ἐξ ἠθέων τὸν ἥλιον ἀνατεῖλαι out of its accustomed quarters, Id.2.142; ἐξ ὀφθαλμῶν out of sight, Id.5.24 ; ἐξ ὁδοῦ out of the road, S.OC 113.

6 with Verbs of Rest, where previous motion is implied, on, in, δαῖέ οἱ ἐκ κόρυθος..πῦρ lighted a fire from (i.e. on) his helmet, Il.5.4 ; ἐκ ποταμοῦ χρόα νίζετο washed his body in the river ( with water from the river), Od.6.224 : freq. with Verbs signifying hang or fasten, σειρήν..ἐξ οὐρανόθεν κρεμάσαντες having hung a chain from heaven, Il.8.19 ; ἐκ πασσαλόφι κρέμασεν φόρμιγγα he hung his lyre from (i.e. on) the peg, Od.8.67 ; ἀνάπτεσθαι ἔκ τινος fasten from i.e. upon) a thing, 12.51 ; μαχαίρας εἶχον ἐξ ἀργυρέων τελαμώνων Il.18.598
; πρισθεὶς ἐξ ἀντύγων gripped to the chariot-rail, S.Aj. 1030, etc.; ἐκ τοῦ βραχίονος ἵππον ἐπέλκουσα leading it [ by a rein] upon her arm, Hdt.5.12 : with Verbs signifying hold, lead, ἐξ ἐκείνων ἔχειν τὰς ἐλπίδας to have their hopes dependent upon them, Th.1.84 ; ἐκ χειρὸς ἄγειν lead by the hand, Bion Fr.7.2 ; ἐκ ποδὸς ἕπεσθαι ib.6.2 ; ἐκ τῆς οὐρᾶς λαμβάνεσθαι Luc.Asin.23
: with the Art. indicating the place of origin, οἱ ἐκ τῶν νήσων κακοῦργοι the robbers of the islands, Th.1.8, cf. 2.5, 13 ; τοὺς ἐκ τῆς ναυμαχίας those in the sea-fight, Pl. Ap. 32b ; τοὺς ἐκ τῶν σκηνῶν those in the tents, D.18.169 ; ἁρπασόμενοι τὰ ἐκ τῶν οἰκιῶν X.Cyr.7.2.5
; οἱ ἐκ τοῦ πεδίου ἔθεον Id.An. 4.6.25
: even with Verbs of sitting or standing, εἰσεῖδε στᾶσ' ἐξ Οὐλύμποιο from Olympus where she stood, Il.14.154 ; καθῆσθαι ἐκ πάγων to sit on the heights and look from them, S.Ant. 411 ; στὰς ἐξ ἐπάλξεων ἄκρων E.Ph. 1009
; ἐκ βυθοῦ at the bottom, Theoc.22.40 : phrases, ἐκ δεξιᾶς, ἐξ ἀριστερᾶς, on the right, left, X.Cyr.8.3.10, etc.; οἱ ἐξ ἐναντίας, οἱ ἐκ πλαγίοὐ ib.7.1.20 ; ἐκ θαλάσσης, opp. ἐκ τῆς μεσογείας, D.18.301.

7 νικᾶν ἔκ τινος win a victory over.., Apoc.15.2.

II OF TIME, elliptic with Pron. relat. and demonstr., ἐξ οὗ [ χρόνου] since, Il.1.6, Od.2.27, etc.; in apod., ἐκ τοῦ from that time, Il.8.296 ; ἐκ τούτου X.An.5.8.15
, etc. (but ἐκ τοῖο thereafter, Il.1.493, and ἐκ τούτων or ἐκ τῶνδε usu. after this, X.Mem.2.9.4, S.OT 235) ; ἐξ ἐκείνου Th.2.15
; ἐκ πολλοῦ (sc. χρόνου) for a long time, Id.1.68, etc.; ἐκ πλέονος χρόνου Id.8.45
; ἐκ πλείστου ib.68 ; ἐξ ὀλίγου at short notice, Id.2.11 (but also a short time since, Plu.Caes.28) ; ἐκ παλαιοῦ X.Mem.3.5.8
; ἐκ παλαιτάτου Th.1.18
.

2 of particular points of time, ἐκ νεότητος..ἐς γῆρας Il.14.86
; ἐκ γενετῆς 24.535
; ἐκ νέου, ἐκ παιδός, from boyhood, Pl.Grg. 510d, R. 374c, etc.; ἐκ μικροῦ παιδαρίου D.53.19
; ἐξ ἀρχῆς A.Eu. 284
, etc.; καύματος ἔξ after hot weather, Il.5.865; νέφος ἔρχεται οὐρανὸν εἴσω αἰθέρος ἐκ δίης after clear weather, 16.365 ; ἐκ δὲ αἰθρίης καὶ νηνεμίης συνδραμεῖν ἐξαπίνης νέφεα Hdt.1.87
; so (like ἀπό II) ἐκ τῆς θυσίης γενέσθαι to have just finished sacrifice, ib.50, etc.; ἐκ τοῦ ἀρίστου after breakfast, X.An.4.6.21 ; ἐξ εἰρήνης πολεμεῖν to go to war after peace, Th. 1.120 ; γελάσαι ἐκ τῶν ἔμπροσθεν δακρύων X.Cyr.1.4.28
; κάλλιστον ἦμαρ εἰσιδεῖν ἐκ χείματος A.Ag. 900
; τὴν θάλασσαν ἐκ Διονυσίων πλόϊμον εἶναι Thphr.Char.3.3
; ἐκ χειμῶνος at the end of winter, Plu. Nic.20.

3 at, in, ἐκ νυκτῶν Od.12.286
; ἐκ νυκτός X.Cyr.1.4.2
, etc.; ἐξ ἡμέρας S.El. 780
; ἐκ μέσω ἄματος Theoc.10.5
; ἐκ τοῦ λοιποῦ or ἐκ τῶν λοιπῶν for the future, X.Smp.4.56, Pl.Lg. 709e.

III OF ORIGIN,

1 of Material, out of or of which things are made, γίγνεταί τι ἔκ τινος Parm.8.12
; ποιέεσθαι ἐκ ξύλων τὰ πλοῖα Hdt.1.194
; πίνοντας ἐκ κριθῶν μέθυ A.Supp. 953
; εἶναι ἐξ ἀδάμαντος Pl.R. 616c
; ἐκ λευκῶ ἐλέφαντος αἰετοί Theoc.15.123
; στράτευμα ἀλκιμώτατον ἂν γένοιτο ἐκ παιδικῶν X.Smp.8.32
; συνετάττετο ἐκ τῶν ἔτι προσιόντων formed line of battle from the troops as they marched up, Id.An.1.8.14.

2 of Parentage, ἔκ τινος εἶναι, γενέσθαι, etc., Il. 20.106,6.206, etc.; ἐκ γὰρ ἐμεῦ γένος ἐσσί (where γένος is acc. abs.) 5.896 ; σῆς ἐξ αἵματός εἰσι γενέθλης 19.111
; ὦ παῖ πατρὸς ἐξ Ἀχιλλέως S.Ph. 260
; πίρωμις ἐκ πιρώμιος Hdt.2.143
; ἀγαθοὶ καὶ ἐξ ἀγαθῶν Pl.Phdr. 246a
; τὸν ἐξ ἐμῆς μητρός S.Ant. 466
, etc.

3 of Place of Origin or Birth, ἐκ Σιδῶνος..εὔχομαι εἶναι Od.15.425
, cf. Th.1.25, etc.; ἐκ τῶν ἄνω εἰμί Ev.Jo.8.23
; ἡ ἐξ Ἀρείου πάγου βουλή the Areopagus, Arist.Ath.4.4, etc. ; οἱ ἐκ τῆς διατριβῆς ταύτης Aeschin.1.54
; οἱ ἐκ τοῦ Περιπάτου the Peripatetics, Luc.Pisc.43 ; ὁ ἐξ Ἀκαδημείας the Academic, Ath.1.34b ; οἱ ἐκ πίστεως Ep.Gal.3.7
; οἱ ἐξ ἐριθείας Ep.Rom.2.8
.

4 of the Author or Occasion of a thing, ὄναρ, τιμὴ ἐκ Διός ἐστιν, Il.1.63,2.197, cf. Od.1.33, A.Pers. 707, etc.; θάνατος ἐκ μνηστήρων death by the hand of the suitors, Od.16.447 ; τὰ ἐξ Ἑλλήνων τείχεα walls built by them, Hdt.2.148 ; κίνημα ἐξ αὑτοῦ spontaneous motion, Plot.6.1.21 ; ὕμνος ἐξ Ἐρινύων A.Eu. 331
(lyr.) ; ἡ ἐξ ἐμοῦ δυσβουλία S.Ant.95
; ὁ ἐξ ἐμοῦ πόθος Id.Tr. 631
.

5 with the agent after [voice] Pass. Verbs, by, Poet. and early Prose, ἐφίληθεν ἐκ Διός they were beloved of (i.e.by) Zeus, Il.2.669 ; κήδε' ἐφῆπται ἐκ Διός ib. 70; προδεδόσθαι ἐκ Πρηξάσπεος Hdt.3.62
; τὰ λεχθέντα ἐξ Ἀλεξάνδρου Id.7.175
, cf. S.El. 124 (lyr.), Ant.93, Th.3.69, Pl.Ti. 47b; ἐξ ἁπάντων ἀμφισβητήσεται Id.Tht. 171b
; ὁμολογουμένους ἐκ πάντων X.An.2.6.1
; τὰς ἐκ θεῶν τύχας δοθείσας S.Ph. 1316
, cf. Pl.Ly. 204c : with neut. Verbs, ἐκ..πατρὸς κακὰ πείσομαι Od.2.134
, cf. A.Pr. 759 ; τλῆναί τι ἔκ τινος Il.5.384
; θνήσκειν ἔκ τινος S.El. 579
, OT 854, etc.; τὰ γενόμενα ἐξ ἀνθρώπων Hdt.1.1
.

6 of Cause, Instrument, or Means by which a thing is done, ἐκ πατέρων φιλότητος in consequence of our fathers' friendship, Od.15.197 ; μήνιος ἐξ ὀλοῆς 3.135
; ἐξ ἔριδος Il. 7.111
; τελευτῆσαι ἐκ τοῦ τρώματος Hdt.3.29
; ἐκ τίνος λόγου; E. Andr. 548 ; ἐκ τοῦ; wherefore? Id.Hel.93 ; λέξον ἐκ τίνος ἐπλήγης X. An.5.8.4
; ποιεῖτε ὑμῖν φίλους ἐκ τοῦ Μαμωνᾶ τῆς ἀδικίας make yourselves friends of (i.e. by means of).., Ev.Luc.16.9 ; ζῆν ἔκ τινος X. HG3.2.11
codd.; ἐκ τῶν ἰδίων τρέφειν ἐμαυτόν Isoc.15.152
; ἐκ τόξων ἀνύσαι γαστρὶ φορβάν S.Ph. 710
(lyr.).

7 in accordance with, ἐκ τῶν λογίων Hdt.1.64
; ὁ ἐκ τῶν νόμων χρόνος D.24.28
; ἐκ κελεύματος A. Pers. 397
, cf. Sophr.25 ; ἐκ τῶν ξυγκειμένων Th.5.25
; ἐκ τῶν παρόντων ib.40, etc.; ἐκ τῶν ἔργων κρινόμενοι X.Cyr.2.2.21
, cf. A.Pr. 485.

8 freq. as periphr. for Adv., ἐκ προνοίας IG12.115.11
; ἐκ βίας by force, S.Ph. 563 ; ἐκ δόλου Id.El. 279
; ἐκ παντὸς τρόπου ζητεῖν Pl.R. 499a
: esp. with neut. Adjs., ἐξ ἀγχιμόλοιο, = ἀγχίμολον, Il.24.352 ; ἐκ τοῦ ἐμφανέος Hdt.3.150
; ἐκ τοῦ φανεροῦ, ἐκ τοῦ προφανοῦς, Th.4.106, 6.73 ; ἐκ προδήλου S.El. 1429
; ἐξ ἴσου, ἐκ τοῦ ἴσου, Id.Tr. 485, Th.2.3 ; ἐξ ἀέλπτου Hdt.1.111
, etc.: with fem. Adj., ἐκ τῆς ἰθέης Id.3.127
; ἐκ νέης Id.5.116
; ἐξ ὑστέρης Id.6.85
; ἐκ τῆς ἀντίης Id.8.6
; ἐκ καινῆς Th.3.92
; ἐξ ἑκουσίας S.Tr. 727
; ἐκ ταχείας ib. 395.

9 of Number or Measurement, with numerals, ἐκ τρίτων in the third place, E.Or. 1178, Pl.Grg. 500a, Smp. 213b ; distributively, apiece, Ath.15.671b.

b of Price, ἐξ ὀκτὼ ὀβολῶν SIG2587.206
; ἐκ τριῶν δραχμῶν ib.283 ; συμφωνήσας ἐκ δηναρίου Ev.Matt.20.2
.

c of Weight, ἐπιπέμματα ἐξ ἡμιχοινικίου Inscr.Prien.362
(iv B.C.).

d of Space, θινώδης ὢν ὁ τόπος ἐξ εἴκοσι σταδίων by the space of twenty stades, Str.8.3.19.

B ἐκ is freq. separated from its CASE, Il.11.109, etc.—It takes an accent in anastrophe, 14.472, Od.17.518.—[dialect] Ep. use it with Advbs. in -θεν, ἐξ οὐρανόθεν, ἐξ ἁλόθεν, ἐξ Αἰσύμηθεν, Il.17.548, 21.335, 8.304 ; ἐκ Διόθεν Hes.Op. 765
; ἐκ πρῴρηθεν Theoc.22.11
.—It is combined with other Preps. to make the sense more definite, as διέκ, παρέκ, ὑπέκ.

C IN COMPOS. the sense of removal prevails ; out, away, off.

2 to express completion, like our utterly, ἐκπέρθω, ἐξαλαπάζω, ἐκβαρβαρόω, ἐκδιδάσκω, ἐκδιψάω, ἐκδωριεύομαι, ἐξοπλίζω, ἐξομματόω, ἔκλευκος, ἔκπικρος.

D As ADVERB, therefrom, Il.18.480.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐκ
6 ἐκ

ἐκ, vor Vokalen ἐξ, doch zuweilen auch vor Consonanten, bes. σ in Inscr., wo vor β, δ, λ u. μ auch ἐγ geschrieben ist. Im Allgemeinen das Ausgehen aus etwas heraus bezeichnend: (1) vom Orte, aus, von etwas her. (a) zunächst bei Verbis der Bewegung: den Ausgangspunkt bezeichnend; ἐκ νηῶν, ἐκ πόντοιο, von den Schiffen aus; auch übertr., μεταστρέψαι ἦτορ ἐκ χόλου, vom Zorn abwenden. Auch hier stehen die Menschen oft für das Land; ἐξ ἐμοῦ, aus meinem Hause; ἐκ τῶν γειτόνων, aus der Nachbarschaft; ἀμφίκλυστος ἐκ πόντου πέτρα, aus dem Meere hervorragend; ἐκ χρυσῶν φιαλῶν πίνειν, aus goldenen Schalen. (b) ἁρπάζειν τὰ ἐκ τῶν οἰκιῶν, das, was im Hause ist, aus demselben rauben, plündern; οἱ ἐκ τῶν νήσων κακοῦργοι ἀνέστησαν ὑπ' αὐτοῦ, die Räuber auf den Inseln wurden von diesem verjagt. (c) Sehr häufig sind bes. bei den Geschichtschreibern die Bezeichnungen ἐκ δεξιᾶς, ἐξ ἀριστερᾶς u. ä., von der rechten Seite, die oft auch mit Verdis der Ruhe verbunden sind; τοὺς ἱππέας ἐκ πλαγίου τάττειν τῶν Ἀϑηναίων, den Athenern in die Flanken stellen; daher οἱ ἐκ τοῦ πλαγίου, die in der Flanke stehenden; ἐξ ἀγχιμόλοιο ἰδεῖν, in der Nähe; ἐκ πολλοῦ, πλείονος u. ä. φεύγειν, ἐκ τοσούτου διώκειν, von weitem, aus so weiter Entfernung; ἐκ τόξου ῥύματος καταλαβεῖν, von Bogenschußweite aus; wie ἐξ εἴκοσι βημάτων, auf zwanzig Schritt. (d) die Bdtg außerhalb ist in ἐκ καπνοῠ κατέϑηκα Od. 19, 7 nur scheinbar, u. eine Kürze des Ausdruckes, aus dem Rauch wegtragen u. niederlegen; von Streitern, ἄστεος ἐκ σφετέρου; ἐκ μέσου καϑῆσϑαι, sich aus der Mitte wegsetzen; wie ἐκ μέσου γίγνεσϑαι, sich zurückziehen. (e) ἐκ πασσαλόφι κρέμασεν φόρμιγγα, er hing die Leier an den Pflock, nämlich so, daß sie von diesem herabhing; ἀνάπτεσϑαι ἔκ τινος, an etwas anknüpfen, so daß das Band davon auszugehen scheint; προςφυὲς ἔκ τινος, daran sitzend; ἐκ τῶν ζωστήρων φορεῖν φιάλας, am Gürtel hangend; ἐκ σκήπτρου ὁδοιπορεῖν, an einem Stabe; τοῖς τυφλοῖσι κέλευϑος ἐκ προηγητοῠ πέλει, die Blinden wandern an der Hand des Führers; ἕλκεν νευρὴν αὐτόϑεν ἐκ δίφροιο καϑήμενος, ἧκε δ' ὀϊστόν, von dem Sitze aus, dasitzend; καϑἠμεϑ' ἄκρων ἐκ πάγων an das Hinabschauen vom Berge zu denken; ᾔσϑοντο οἱ ἐκ τῶν πύργων, die auf den Türmen Befindlichen bemerkten es von da aus. Das Ausgehen von etwas ist auch ein Absondern, Trennen von, aus; so bes. ἐκ πάντων, aus allen heraus, vor allen. (2) In mannichfaltigen Verbindungen bezeichnet es den Ursprung, wobei immer an einen stetigen Zusammenhang des Abgeleiteten u. des Ursprünglichen zu denken ist: (a) den leiblichen Ursprung, sowohl den Vater als die Mutter bezeichnend; gew. ἔκ τινος εἶναι u. γενέσϑαι, vollständiger ἐξ ἐμοῠ γένος ἐσσί, du stammst von mir dem Geschlechte nach; (b) vom Vaterlande; οἱ ἐκ τῆς Ἀσίας, die Perser; οἱ ἐκ Μακεδονίας βασιλεῖς, die macedonischen Könige; οἱ ἐκ τῆς συγκλήτου, die Senatoren; οἱ ἐκ τῆς πόλεως, die Bürger; οἱ ἐκ τοῠ περιπάτου, die Peripatetiker; u. was sich weiter davon entfernt, ϑάπτειν τοὺς ἐκ τῶν πολέμων, die in den Kriegen Gefallenen; οἱ ἐκ τῶν ὑποδεεστέρων, die Dürftigeren. (c) seltener zeigt es den Stoff an; στράτευμα ἐξ ἐραστῶν, aus Liebhabern bestehend; ἐκ τῶν ἰδίων ( χρημάτων), aus eigenen Mitteln. (d) vom geistigen Ursprunge, innerem Antriebe, ἐκ ϑυμοῠ φιλεῖν, aus Herzensgrunde; ἐξ ἔριδος μάχεσϑαι, in Folge des Streites, aus Haß. (e) Ganz allgemein von der Veranlassung, von der etwas ausgeht; μήνιος ἐξ ὀλοῆς, in Folge, wegen des Zorns; πῶς ἔχει ἐκ τοῦ τραύματος, in Folge, d. i. nach den Wunden. Häufig so auch von Personen, ἐκ ϑεόφιν πολεμίζειν, auf Antrieb der Götter; ἐξ ἀνδρῶν τλῆμεν, auf Anlaß der Männer; ὄναρ ἐκ Διός, ein vom Zeus veranlaßter Traum; ἡ ἐκ σοῦ δυσμένεια, dein Übelwollen; ὁ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εἰς τοὺς βαρβάρους φόβος, von den Hellenen ausgehend, veranlaßt; σωτηρία ἔκ τινος, durch einen bewirkte Rettung. So bei töten, umkommen; φεύγειν ἐξ Ἀρείου πάγου, durch den Areopag verbannt werden; (f) τιμᾶν, ἀκούειν ἀμφοτέροιν, auf gleiche Weise. (3) Hieran reiht sich die Bdtg gemäß, d. i. von etwas ausgehend und durch etwas veranlaßt; ἐκ τῆς νικώσης πάντα ἔπραττον, nach Stimmenmehrheit; αἱ ἐκ τῶν νόμων ζημίαι, τιμωρίαι, δίκη, ἐπιτίμια, die gesetzmäßigen, gesetzlichen; μηδέποτε ἐκ λόγου σκοπεῖσϑαι, vernunftgemäß; παρόντων, der gegenwärtigen Lage, den Umständen gemäß; ὡς δυνατὸν ἐκ τοῠ τοιούτου τρόπου, bei einem solchen Charakter; anders ἐκ τρόπου τοιοῠδε, auf folgende Weise; ἐξ ὀνόματος προςαγορεύειν, mit Namen. (4) Eine Zeitfolge, bes. ἐξ οὗ, ἐκ τοῠ, ἐκ τούτου, seitdem; ἐκ γενετῆς, von Geburt an; ἐξ ἕω, vom Morgen an; ἐκ τοῦ ἀρίστου, gleich nach dem Frühstück; ἐξ ὀλίγων ἡμερῶν, auch ἐξ ὀλίγου λέγειν, nach Vorbereitung weniger Tage sprechen; ἐξ ἀρχῆς, von Anfang an, zuerst; ἐκ παλαιοῠ u. ἐκ παλαιτάτου, schon längst. Übh. drückt es die unmittelbare Zeitfolge aus, ἐκ πολλῆς ἡσυχίας, nach langer Ruhe; ἐκ τῶν πρόσϑεν δακρύων γελᾶν, gleich nach dem Weinen lachen; ἔπειτα ἐκ τούτων τρίτον, nach diesem den dritten; ἐξ ἧς μάχης ἐμοὶ τἀριστεῖα ἔδοσαν οἱ στρατηγοί, nach und in Folge welcher Schlacht. (a) das Übergehen aus einem Zustande in einen andern, κάλλιστον ἦμαρ εἰςιδεῖν ἐκ χείματος, nach dem Sturm; τυφλὸς γὰρ ἐκ δεδορκότος, blind aus einem sehenden, nachdem man sehend gewesen; ὑπὸ στέγαισί τε οἵαισι ναίω, βασιλικῶν ἐκ δωμάτων, nachdem ich im Palast gewohnt. (b) das unmittelbare Aufeinanderfolgen, daher Ausdruck der Häufung; ἐξ ἡμέρης ἐς ἡμέρην ἀναβάλλειν, von Tag zu Tag; πόλιν ἐκ πόλεως, Stadt vor Stadt; ἀεί τιν' ἐκ φόβου φόβον τρέφω, eine Besorgnis nach der anderen. In der Zusammensetzung bedeutet es (1) die Entfernung heraus, weg, z. B. ἐκβάλλω, ἔξειμι u. ä. (2) den Ursprung, ἔκγονος. (3) Vollendung, ein Herausarbeiten, ἐκβαρβαρόω, ἐξοπλίζω, ἐκπικρος

Wörterbuch altgriechisch-deutsch > ἐκ
7 πρῶτος

πρῶτος, η, ον (Hom.+; loanw. in rabb.).

① pert. to being first in a sequence, inclusive of time, set (number), or space, first of several, but also when only two persons or things are involved (=πρότερος; exx. in Hdb. on J 1:15; Rdm.² 71f; Thackeray 183; s. also Mlt. 79; 245; B-D-F §62; Rob. 516; 662; and s. Mt 21:31 v.l.).

ⓐ of time first, earliest, earlier

α. as adj. ἀπὸ τῆς πρώτης ἡμέρας ἄχρι τοῦ νῦν Phil 1:5; cp. Ac 20:18 (on the absence of the art. [also Phil 1:5 v.l.] s. B-D-F §256; Rob. 793). ἡ πρώτη ἀπολογία 2 Ti 4:16 (MMeinertz, Worauf bezieht sich die πρώτη ἀπολογία 2 Ti 4:16?: Biblica 4, 1923, 390–94). ἡ πρ. διαθήκη Hb 9:15. τὰ πρῶτα ἔργα Rv 2:5. ἡ ἀνάστασις ἡ πρώτη 20:5f. ἡ πρώτη ὅρασις Hv 3, 10, 3; 3, 11, 2; 4. ἡ ἐκκλησία ἡ πρ. 2 Cl 14:1.—Subst. τὰ πρ. … τὰ ἔσχατα (Job 8:7): γίνεται τὰ ἔσχατα χείρονα τῶν πρώτων Mt 12:45; cp. Lk 11:26; 2 Pt 2:20; Hv 1, 4, 2. οἱ πρῶτοι (those who came earlier, as Artem. 2, 9 p. 93, 19 those who appeared earlier) Mt 20:10; cp. vs. 8. ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους πλείονας τῶν πρώτων 21:36. Cp. 27:64. πρῶτος ἐξ ἀναστάσεως νεκρῶν the first to rise from the dead Ac 26:23. ὁ πρῶτος the first one J 5:4; 1 Cor 14:30. On the self-designation of the Risen Lord ὁ πρ. καὶ ὁ ἔσχατος Rv 1:17; 2:8; 22:13; s. ἔσχατος 2b (πρ. of God: Is 44:6; 48:12).—As a predicate adj., where an adv. can be used in English (ParJer 1:8 εἰ μὴ ἐγὼ πρῶτος ἀνοίξω τὰς πύλας; B-D-F §243; Rob. 657), as the first one = first ἦλθεν πρῶτος he was the first one to come = he came first J 20:4; cp. vs. 8. πρῶτος Μωϋσῆς λέγει Ro 10:19. Ἀβραὰμ πρῶτος περιτομὴν δούς Abraham was the first to practice circumcision B 9:7. οἱ ἄγγελοι οἱ πρῶτοι κτισθέντες the angels who were created first Hv 3, 4, 1; Hs 5, 5, 3.—1 Ti 2:13; 1J 4:19; AcPlCor 2:9.—ἐν ἐμοὶ πρώτῳ in me as the first 1 Ti 1:16.—Used w. a gen. of comparison (Ocelus Luc. 3 ἐκεῖνο πρῶτον τοῦ παντός ἐστιν=prior to the All; Manetho 1, 329; Athen. 14, 28 p. 630c codd.) πρῶτός μου ἦν he was earlier than I = before me J 1:15, 30 (PGM 13, 543 σοῦ πρῶτός εἰμι.—Also Ep. 12 of Apollonius of Tyana: Philostrat. I p. 348, 30 τὸ τῇ τάξει δεύτερον οὐδέποτε τῇ φύσει πρῶτον). So perh. also ἐμὲ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν 15:18 (s. β below) and πάντων πρώτη ἐκτίσθη Hv 2, 4, 1.—As a rule the later element is of the same general nature as the one that precedes it. But it can also be someth. quite different, even its exact opposite: τὴν πρώτην πίστιν ἠθέτησαν 1 Ti 5:12. τὴν ἀγάπην σου τὴν πρώτην ἀφῆκες Rv 2:4.—Used elliptically ἡ πρώτη (i.e. ἡμέρα sim. Polyb. 5, 19, 1; 18, 27, 2 τῇ πρώτῃ) τῶν ἀζύμων Mt 26:17. πρώτῃ σαββάτου on the first day of the week Mk 16:9. In some of the passages mentioned above the idea of sequence could be predom.

β. the neuter πρῶτον as adv., of time first, in the first place, before, earlier, to begin with (Peripl. Eryth. 4; Chariton 8, 2, 4; ApcEsdr 3:11; Just., D. 2, 4) πρῶτον πάντων first of all Hv 5:5a. ἐπίτρεψόν μοι πρῶτον ἀπελθεῖν καὶ θάψαι let me first go and bury Mt 8:21. συλλέξατε πρῶτον τὰ ζιζάνια gather the weeds first 13:30. Cp. 17:10, 11 v.l.; Mk 7:27; 9:11f; 13:10; Lk 9:59, 61; 12:1 ( first Jesus speaks to his disciples, and only then [vs. 15] to the people. If one prefers to take πρ. w. what follows, as is poss., it has mng. 2a); 14:28, 31; J 7:51; 18:13; Ac 26:20; Ro 15:24 al. in NT; B 15:7; Hv 3, 1, 8; 3, 6, 7; 3, 8, 11; 5:5b. τότε πρῶτον then for the first time Ac 11:26 D. πρῶτον … καὶ τότε first … and then (Sir 11:7; Jos., Ant. 13, 187) Mt 5:24; 7:5; 12:29; Mk 3:27; Lk 6:42; IEph 7:2. τότε is correlative w. πρῶτον without καί J 2:10 v.l. Likew. πρῶτον … εἶτα (εἶτεν) first … then (Just., D. 33, 2 al.; s. εἶτα 1) Mk 4:28; 1 Ti 3:10; B 6:17. πρῶτον … ἔπειτα (ἔπειτα 2) 1 Cor 15:46; 1 Th 4:16. πρῶτον … μετὰ ταῦτα Mk 16:9, s. vs. 12. πρῶτον … εἶτα … μετὰ ταῦτα 1 Cl 23:4; 2 Cl 11:3 (in both cases the same prophetic saying of unknown origin). πρῶτον … ἐν τῷ δευτέρῳ Ac 7:12.—Pleonastically πρῶτον πρὸ τοῦ ἀρίστου Lk 11:38.—W. gen. (Chariton 5, 4, 9 cod. πρῶτον τ. λόγων=before it comes to words) ἐμὲ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν it hated me before ( it hated) you J 15:18 (but s. 1aα).—W. the art. τὸ πρῶτον (Hom. et al.; Jos., Ant. 8, 402; 14, 205) the first time J 10:40; 19:39; at first (Diod S 1, 85, 2; Jos., Ant. 2, 340) 12:16; 2 Cl 9:5. τὰ πρῶτα (Hom. et al.; Appian, Syr. 15 §64; Ps.-Phoc. 8) the first time, at first MPol 8:2.

ⓑ of number or sequence (the area within which this sense is valid cannot be marked off w. certainty from the area 1aα)

α. as adj. Mt 21:28; 22:25; Mk 12:20; Lk 14:18; 16:5; 19:16; 20:29; J 19:32; Ac 12:10; 13:33 v.l.; Rv 4:7; 8:7; 21:19; Hs 9, 1, 5. τὸ πρῶτον … τὸ δεύτερον (Alex. Aphr., An. p. 28, 9 Br.) Hb 10:9. On πρώτης τῆς μερίδος Μακεδονίας πόλις Ac 16:12 s. μερίς 1 and RAscough, NTS 44, ’98, 93–103.—Since πρῶτος can stand for πρότερος (s. 1 at beg.; also Mlt-Turner 32), it by no means follows from τὸν μὲν πρῶτον λόγον Ac 1:1 that the writer of Luke and of Ac must have planned to write a third book (Zahn, NKZ 28, 1917, 373ff, Comm. 1919, 16ff holds that he planned to write a third volume; against this view s. EGoodspeed, Introd. to the NT ’37, 189; Haenchen, et al.—Athenaeus 15, 701c mentions the first of Clearchus’ two books on proverbs with the words ἐν τῷ προτέρῳ περὶ παροιμιῶν, but 10, 457c with ἐν τῷ πρώτῳ περὶ παροιμιῶν. Diod S 1, 42, 1 the first half of a two-part work is called ἡ πρώτη βίβλος and 3, 1, 1 mentions a division into πρώτη and δευτέρα βίβ. In 13, 103, 3 the designation for the first of two works varies between ἡ πρώτη σύνταξις and ἡ προτέρα ς. See Haenchen on Ac 1:1).—πρῶτος is also used without any thought that the series must continue: τὸν πρῶτον ἰχθύν the very first fish Mt 17:27. αὕτη ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο Lk 2:2, likewise, does not look forward in the direction of additional censuses, but back to a time when there were none at all (Ael. Aristid. 13 p. 227 D. παράκλησις αὕτη [=challenge to a sea-fight] πρώτη ἐγένετο; for interpolation theory s. JWinandy, RB 104, ’97, 372–77; cp. BPearson, CBQ, ’99, 262--82).—τὰ τείχη τὰ πρῶτα Hs 8, 6, 6 does not contrast the ‘first walls’ w. other walls; rather it distinguishes the only walls in the picture (Hs 8, 7, 3; 8, 8, 3) as one edifice, from the tower as the other edifice.

β. adv., the neuter πρῶτον of sequence in enumerations (not always clearly distinguished fr. sense 1aβ) first πρῶτον ἀποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον … 1 Cor 12:28 (Mitt-Wilck. I/2, 20 II, 10ff [II A.D.] τὸ πρ. … τὸ δεύτερον … τὸ τρίτον. Without the art. 480, 12ff [II A.D.]; Diod S 36, 7, 3; Tat. 40, 1). See Hb 7:2; Js 3:17.—Not infrequently Paul begins w. πρῶτον μέν without continuing the series, at least in form (B-D-F §447, 4; Rob. 1152. For πρ. without continuation s. Plat., Ep. 7, 337b, Plut., Mor. 87b; Jos., Ant. 1, 182; Ath. 27, 1 πρῶτα μέν) Ro 1:8; 3:2; 1 Cor 11:18. S. also 2 Cl 3:1.

ⓒ of space outer, anterior σκηνὴ ἡ πρώτη the outer tent, i.e. the holy place Hb 9:2; cp. vss. 6, 8.

② pert. to prominence, first, foremost, most important, most prominent

ⓐ adj.

α. of things (Ocellus [II B.C.] 56 Harder [1926] πρώτη κ. μεγίστη φυλακή; Ael. Aristid. 23, 43 K.=42 p. 783 D.: πόλεις; Ezk 27:22; PsSol 17:43; χρυσίον τὸ πρῶτον τίμιον; JosAs 15:10) ἡ μεγάλη καὶ πρώτη ἐντολή Mt 22:38; cp. Mk 12:29. ἐντολὴ πρώτη πάντων vs. 28 (OLehmann, TU 73, ’59, 557–61 [rabb.]; CBurchard, ZNW 61, ’70, cites JosAs 15:10; 18:5). Without superl. force ἐντολὴ πρώτη ἐν ἐπαγγελίᾳ a commandment of great importance, with a promise attached Eph 6:2 (the usual transl. ‘first commandment w. a promise’ [NRSV, REB et al.] loses sight of the fact that Ex 20:4–6=Dt 5:8–10 has an implied promise of the same kind as the one in Ex 20:12=Dt 5:16. πρ. here is best taken in the same sense as in Mk 12:29 above). στολὴν τὴν πρώτην the special robe Lk 15:22 (JosAs 15:10).—ἐν πρώτοις among the first = most important things, i.e. as of first importance 1 Cor 15:3 (Pla., Pol. 522c ὸ̔ καὶ παντὶ ἐν πρώτοις ἀνάγκη μανθάνειν; Epict., Ench. 20; Mitt-Wilck I/2, 14 II, 9 ἐν πρώτοις ἐρωτῶ σε; Josh 9:2d).

β. of persons (Dio Chrys. 19 [36], 35 πρ. καὶ μέγιστος θεός; TestAbr B 4 p. 108, 18 [Stone p. 64]; ApcSed 5:2; Jos., Ant. 15, 398; Just., A I, 60, 5 al. τὸν πρῶτον θεόν) ὸ̔ς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος whoever wishes to be the first among you Mt 20:27; Mk 10:44; cp. 9:35. πρῶτος Σίμων Mt 10:2 is not meant to indicate the position of Simon in the list, since no other numbers follow, but to single him out as the most prominent of the twelve. W. gen. ὧν (=τῶν ἁμαρτωλῶν) πρῶτός εἰμι 1 Ti 1:15. Pl. (οἱ) πρῶτοι in contrast to (οἱ) ἔσχατοι Mt 19:30; 20:16; Mk 9:35; 10:31; Lk 13:30; Ox 654, 25f (cp. GTh 4; sim. Sallust. 9 p. 16, 21f τοῖς ἐσχάτοις … τοῖς πρώτοις; s. ἔσχατος 2).—αἱ πρώται prominent women (in the phrase γυναικῶν τε τῶν πρώτων οὐκ ὀλίγαι) Ac 17:4 (s. New Docs 1, 72). οἱ πρῶτοι the most prominent men, the leading men w. gen. of place (Jos., Ant. 7, 230 τῆς χώρας) οἱ πρ. τῆς Γαλιλαίας Mk 6:21; cp. Ac 13:50 (in phrasing sim. to πολλὰς μὲν γυναῖκας εὐγενεῖς καὶ τῶν πρώτων ἀνδρῶν ἤισχυναν=‘they dishonored many well-born women as well as men of high station’ Theopomp.: 115 Fgm. 121 Jac. p. 563, 33f), or of a group (Strabo 13, 2, 3 οἱ πρ. τῶν φίλων; Jos., Ant. 20, 180) οἱ πρ. τοῦ λαοῦ (Jos., Ant. 11, 141) Lk 19:47; cp. Ac 25:2; 28:17. On ὁ πρῶτος τῆς νήσου vs. 7 (πρῶτος Μελιταίων IGR I, 512=IG XIV, 601; cp. CB I/2, 642 no. 535 ὁ πρῶτος ἐν τῇ πόλει; p. 660 no. 616; SEG XLI, 1345, 14f; cp. CIL X, 7495, 1; s. Hemer, Acts 153, n. 152; Warnecke, Romfahrt 119ff) s. Πόπλιος.

ⓑ adv. πρῶτον of degree in the first place, above all, especially (Jos., Ant. 10, 213) ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλείαν Mt 6:33. Ἰουδαίῳ τε πρῶτον καὶ Ἕλληνι Ro 1:16; cp. 2:9f.—Ac 3:26; 2 Pt 1:20; 3:3. Of the Macedonian Christians ἑαυτοὺς ἔδωκαν πρῶτον τῷ κυρίῳ καὶ ἡμῖν they gave themselves first of all to the Lord, and (then) to us 2 Cor 8:5. παρακαλῶ πρῶτον πάντων first of all I urge 1 Ti 2:1.—B. 939. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > πρῶτος
8 ἐκ-ρέω

ἐκ-ρέω (s. ῥέω), aus-, wegfließen; Hom. in tmesi, ἐκ δ' αἷμα μέλαν ῥέε Il. 21, 119 u. öfter, wie Ap. Rh. 1, 1679; ἐξεῤῥύηκε τὰ πτερά Ar. Av. 104; ἔκ τινος, Plat. Phaed. 112 a; entfallen, sich allmälig verlieren, τὸ ἐν τοῖς ὀφϑαλμοῖς γελοῖον ἐξεῤῥύη ὑπὸ τοῠ ἀρίστου Rep. V, 452 d; ἐξεῤῥύησαν οἱ τοῠ Θεμιστοκλέους λόγοι τῶν Ἑλλήνων, sie entfielen den Griechen, Plut. Them. 12, vgl. Pomp. 12. Bei Maced.. 16 (XI, 374) ist es act., τὴν χάριν ἐξέῤῥευσας, hast ausgeströmt, verloren.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐκ-ρέω
9 επαναγωγη

     ἐπαναγωγή

     ἐπ-ανᾰγωγή

    ἥ

    1) возвышение, подъем

     τοῦ βελτίστου ἐν ψυχῇ πρὸς τέν τοῦ ἀρίστου ἐν τοῖς οὖσι θέαν Plat. — стремление самого благородного начала души к созерцанию лучшего в вещах

    2) боевой выход в море, морская атака

     (τῶν Κορινθίων Thuc.)

Древнегреческо-русский словарь > επαναγωγη
10 στοχαστικός

στοχ-αστικός, ή, όν,

A skilful in aiming at, able to hit, c. gen., τοῦ ἀρίστου Arist.EN 1141b13
; ἀρετὴ τοῦ μέσου ς. ib. 1106b15.

b τὸ σ. τῶν φίλων consideration for the wishes of.., M.Ant.1.9.

2 proceeding by guesswork, ἡ -κή (sc. τέχνη) Pl.Phlb. 55e; σ. τέχναι Stoic.3.6
, Gal.14.685; σ. ἐπιστῆμαι, opp. πάγιοι, Phld.Rh.1.26,59S.; σ. διάγνωσις Gal.6.365
; ζητήματα Syrian. in Hermog.2.34
R.; sagacious, Pl.Grg. 463a. Adv., πρὸς τὰ ἔνδοξα -κῶς ἔχειν Arist.Rh. 1355a17
; - κῶς τὸ μέτρον λαμβάνεται Gal. 6.360
; - κῶς ἐξετάσομεν Hermog.Stat.4
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > στοχαστικός
11 ἐπαναγωγή

ἐπαν-ᾰγωγή, ἡ,

A sailing against, naual attack, Th.7.34; ἐπανήγαγεν τὰς ἐ. καθ' ἕκαστον μῆνα ποιούμενος perh. held the monthly naval manoeuvres, IG22.1227.12 (Salamis, ii B.C.).

II leading up, exalting, τοῦ βελτίστου πρὸς τὴν τοῦ ἀρίστου θέαν Pl.R. 532c
.

2 Rhet., return to the point, Corn.Rh.p.397 H. (pl.).

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπαναγωγή
12 ἄριστος

ἄριστος (vgl. άρείων), superlat. zu ἀγαϑός, der Beste; bei Hom. bes. Bezeichnung der tapfersten Helden, der Vornehmen, Fürsten; οὕνεκ' ἄριστος ἔην Iliad. 2, 580; ἄνδρα ἄριστον 5, 839; φῶτες ἄριστοι 18, 230; λαὸν ἄριστον Od. 11, 500; πολὺ πλεῖστοι καὶ ἄριστοι λαοί Iliad. 2, 577; ἄριστον Ἀχαιῶν 1, 244; Ἀργείων πάντας ἀρίστους 3, 19; δύ' ἀνέρε δήμου ἀρίστω 12, 447; ἕταρον, φαινομένων τὸν ἄριστον 10, 236; ἄριστος ἐνὶ Θρῄκεσσι τέτυκτο 6, 7; ὅσσοι ἄριστοι ἐνὶ στρατῷ εὐχόμεϑ' εἶναι 15, 296; verstärkt durch μέγα, πολλόν, ὄχα, ἔξοχα: ὃς μέγ' ἄριστος Ἀχαιῶν εὔχεται εἶναι 2, 82; πολλὸν ἄριστος ἀνήρ Od. 15, 521; τίς τ' ἂρ τῶν ὄχ' ἄριστος ἔην Iliad. 2, 761; δύο δ' ἀνέρες ἔξοχ' ἄριστοι 20, 158; mit dat.: ἀρετῇ δ' ἔσαν ἔξοχ' ἄριστοι Od. 4, 629; οἱ γὰρ μνηστήρων ἀρετῇ ἔσαν ἔξοχ' ἄριστοι 22, 244; ἄριστος Ἀχαιῶν τοξοσύνῃ, ἀγαϑὸς δὲ καὶ ἐν σταδίῃ ὑσμίνῃ Iliad. 13, 313; ὅσσον δυνάμει τε καὶ ἥμασιν ἔπλευ ἄριστος 23, 891; υἱέας αὖ πινυτούς τε καὶ ἔγχεσιν εἶναι ἀρίστους Od. 4, 211 ποσὶ κραιπνῶς ϑέομεν καὶ νηυσὶν ἄριστοι 8, 247; βουλῇ μετὰ πάντας ὁμήλικας ἔπλευ ἄριστος Iliad. 9, 54; βροτῶν ὄχ' ἄριστος ἁπάντων βουλῇ καὶ μύϑοισιν Od. 13, 297; mit acc.: νεῖκος ἄριστε, v. l. νείκει, Iliad. 23, 483; εἶδος ἄριστε 3, 39; ἄριστος ἔην εἶδός τε δέμας τε τῶν ἄλλων Δαναῶν μετ' ἀμύμονα Πηλείωνα Od. 11, 469; mit inf.: τῶν δὲ ϑέειν ὄχ' ἄριστος ἔην Κλυτόνηος Od. 8, 123; οὕνεκ' ἄριστοι πᾶσαν ἐπ' ἰϑύν ἐστε μάχεσϑαί τε φρονέειν τε Iliad. 6, 78; von den Göttern : Ζηνὸς τοῦ ἀρίστου Iliad. 14, 213; Ζεύς, ϑεῶν ὕπατος καὶ ἄριστος 19, 258; φησὶν γὰρ ἐν ἀϑανάτοισι ϑεοῖσιν κάρτεΐ τε σϑένεΐτε διακριδὸν εἶναι ἄριστος 15, 108; Ζεύς, τόν περ ἄριστον ἀνδρῶν ἠδὲ ϑεῶν φασ' ἔμμεναι 19, 95; den Poseidon nennt Zeus πρεσβύτατον καὶ ἄριστον Od. 13, 142; ἄριστοι ἀϑανάτων Iliad. 20, 122; ϑεάων ἀρίστη, Hera, 18, 364; ἄριστοι μάρτυροι, die Götter, 22, 254; ἱερῆας ἀρίστους 9, 575; Πολυφείδεα μάντιν Ἀπόλλων ϑῆκε βροτῶν ὄχ' ἄριστον Od. 15, 253; οἰωνοπόλων ὄχ' ἄριστος Iliad. 1, 69; σὺν ἀνδράσιν οἳ τότ' ἄριστοι ἦσαν ἐνὶ Τροίῃ τέκτονες ἄνδρες 6, 314; σκυτοτόμων ὄχ' ἄριστος Iliad. 7, 221; Φαιήκων βητάρμονες ὅσσοι ἄριστοι Od. 8, 250; χοροιτυπίῃσιν ἄριστοι Iliad. 24, 261; von Weibern: γυναικῶν εἶδος ἀρίστη Od. 7, 57; ϑυγατρῶν εἶδος ἀρίστην Iliad. 6, 252; ἑπτὰ ἔξοχ' ἀρίστας, κούρας, 9, 638; δμωάων ἥ τίς τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι Od. 15, 25; von Thieren: ἵπποι μέγ' ἄρισται ἔσαν Φηρητιάδαο Iliad. 2, 763; ἄριστοι ἴππων 5, 266; συῶν τὸν ἄριστον Od. 14, 108; σιάλων τὸν ἄριστον ἁπάντων 14, 19; τρεῖς σιάλους, οἳ ἔσαν μετὰ πᾶσιν ἄριστοι 20, 163; ἀρνειός, μήλων ὄχ' ἄριστος ἁπάντων 9, 432; αἰγῶν ὅς τις φαίνηται ἄριστος 14, 106; βοῦν, ἥ τις ἀρίστη Iliad. 17, 62; von andern Sachen: τῇ δή οἱ ἐείσατο χῶρος ἄριστος Od. 5, 442; τεύχε' ἄριστα Iliad. 15, 616; ἀ σπίδες ὅσσαι ἄρισται ἐνὶ στρατῷ ἠδὲ μέγισται 14, 371; νῆα, ἥ τις ἀρίστη Od. 1, 280; εἰδήσεις ὅσσον ἄρισται νῆες ἐμαί 7, 327; χηλόν, ἥ τις ἀρίστη 8, 424; ἀρίστην βουλήν Iliad. 9, 74; μῆτιν ἀρίστην 17, 634; εἷς οἰωνὸς ἄριστος, ἀμύνεσϑαι περὶ πάτρης 12, 243; τόδε μέγ' ἄριστον' ἔρεξεν 2, 274; ὃ γάρ κ' ὄχ' ἄριστον ἁπάντων εἴη 12, 344; δοκέει δέ μοι εἶναι ἄριστον Od. 5, 360; ὥς μοι δοκεῖ εἶναι ἄριστα Iliad. 9, 103; ὅπως ὄχ' ἄριστα μετ' ἀμφοτέροισι γένηται 3, 110; ἦ σοῐ ἄριστα πεποίηται κατὰ οἶκον πρὸς Τρώων 6, 56. Statt ὁ ἄριστος öfters ὤριστος, z. B. ἀνὴρ ὤριστος Iliad. 11, 288; ϑεῶν ὤριστος 13, 154; λοῖσϑος ἀνὴρ ὤριστος ἐλαύνει ἴππους 23, 536; οὐ μέν μοι δοκέεις ὁ κάκιστος Ἀχαιῶν ἔμμεναι, ἀλλ' ὤριστος: Od. 17, 416. Bei Art. oft sittliche Vorzüge; doch nicht sel-ten tapfer, Plat.; Xen.; ὦ ἄριστε, eine häufige Anrede bei Plat.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἄριστος
13 εφιημι

     ἐφίημι

     ἐφ-ίημι

    ион. ἐπίημι (fut. ἐφήσω, aor. ἐφῆκα - эп. ἐφέηκα; med.: impf. ἐφιέμην, aor. ἐφηκάμην)

    1) посылать, отправлять

     (Ἶριν Πριάμῳ Hom.)

    2) перегонять

     (ἀγέλας ἐπὴ τὰ χωρία Xen.)

    3) направлять, отводить

     (ποταμὸν ἐπὴ τέν χώρην Her.)

    4) ( о животных) подводить, припускать, случать

     (τοὺς ὄνους ταῖς ἵπποις Her.; τὸν πῶλον, sc. πρὸς τὸ ὀχεύειν Arst.)

    5) доводить, побуждать, заставлять

     (τινὰ στοναχῆσαι Hom.)

    τινὰ χαλεπῆναι ἐ. Hom. — приводить кого-л. в бешенство

    6) бросать, метать, пускать

     (βέλος τινί Hom.; ὀϊστὸν ἐπί τινι Eur.)

    7) med. метить, целиться

     (τῶν προσώπων Plut.)

    8) med. стремиться, добиваться

    (ἄρξειν, τῆς Ἑλληνικῆς ἀρχῆς Thuc.; τοῦ ἀρίστου Plat.; βεβαιῶσαί τι Arst.; διαποντίων πολέμων Plut.)

    τί τῶν δυσφόρων ἐφίει ; Soph. — отчего ты (словно) хочешь растравить (свои) раны (досл. стремишься к страданиям)?

    9) налагать, пускать в ход

    ἐ. τινὴ χεῖρας Hom. или χέρα Eur. (лат. manus inferre alicui) — избить, убить или одолеть кого-л.

    10) пускать, бросать, устремлять, направлять, двигать

     (τέν ἵππον τισί Her., Plut. и ἐπί τινας Her.; στρατὸν ἐς πεδία Eur.)

    ἐφεῖναι ἰχθύσιν διαφθοράν Soph. — бросить рыбам на съедение

    11) ниспосылать, насылать, обрушивать

    (Ἀργείοισι χήδεια, ἀεικέα πότμον τινί Hom.)

    ὀργήν τινι ἐ. Plat. — обрушивать на кого-л. (свой) гнев

    12) юр. направлять в порядке апелляции, посылать для пересмотра, обжаловать

     (δίκην εἴς τινα Dem.; εἰς ἕτερον δικαστήριόν τι Luc.)

    13) юр. вызывать

     (τινὰ ἐς δικαστήριον Dem.)

    14) юр. переносить дело на новое решение, апеллировать

     (εἰς τοὺς δικαστάς Dem.; ἐπί τινα Luc.)

    15) отпускать, ослаблять

     (τὰς ἡνίας τοῖς λόγοις Plat.; τὸ ἱστίον Arst.)

    ἐφεῖναι γλῶσσαν εἴς τι Eur. — дать волю языку против чего-л., т.е. бранить за что-л.

    16) тж. med. разрешать, позволять

     (τινὴ ποιεῖν τι Soph., Her., Plut. и τινὰ ποιοῖν τι Aesch., Xen.)

    ἐφέντων ταῦτα πράττειν Xen. — когда они согласились на это;

    πλέν ὧν ὅ νόμος ἐφίησι Plat. — за исключением случаев, когда это допускается законом

    17) тж. med. предоставлять, уступать

     (ἡγεμονίαν τινί Thuc.)

    χαίρειν τἄλλ΄ ἐγώ σ΄ ἐφίεμαι Soph. — я охотно уступаю тебе в остальном;

    κάρα τέμνειν ἐφεῖτο τῷ θέλοντι Soph. — он перед всеми поручился головой

    18) (sc. ἑαυτόν; тж. med.) пускаться (во что-л), предаваться

     (τῇ ἡδονῇ Plat.)

    ἐ. ἰσχυρῷ γέλωτι Plat. — предаваться неудержимому смеху;

    ἐφίεσθαι τῆς φιλοτιμίας Eur. — поддаваться чувству честолюбия;

    αὐλητικῆς ἐφίεσθαι Polyb. — заниматься игрой на флейте

    19) med. предписывать, поручать

     (τινι ποιεῖν τι Soph., Arph.)

    ὑμέων ἀνδρὴ ἑκάστῳ ἐφιέμενος τάδε εἴρω Hom. — к каждому из вас я обращаюсь со следующими словами;

    ἐπιστολάς τινι ἐ. Aesch. — давать кому-л. приказания;

    ἐς τέν Λακεδαίμονα ἐφιέμενος, στρατιάν προσαποστέλλειν ἐκέλευε Thuc. — (Брасид) отправил в Лакедемон требование прислать дополнительное войско

Древнегреческо-русский словарь > εφιημι
14 στοχαστικος

     στοχαστικός

    3

    1) правильно судящий, проницательный

     (ψυχή Plat.)

    2) имеющий в виду, стремящийся

     (τοῦ ἀρίστου τῶν πρακτῶν Arst.)

Древнегреческо-русский словарь > στοχαστικος
15 διχόνοια

δῐχό-νοια, ἡ,

A discord, disagreement, Pl.Alc.1.126c, Plu.2.70c; δ. περὶ τοῦ ἀρίστου Ph.2.181
: c. gen., disagreement with, τῆς Ἀντωνίου γνώμης App.BC5.33
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > διχόνοια
16 ἀοιδός

ἀοιδός [pron. full] [ᾰ], ὁ, ([etym.] ἀείδω)

A singer, minstrel, bard, Il.24.720, Od.3.270, al., Hes.Th.95, Op.26, Sapph.92, etc.; ἀ. ἀνήρ Od.3.267
; θεῖος ἀ. 4.17
, 8.87, al.; τοῦ ἀρίστου ἀνθρώπων ἀ. Hdt.1.24
; πολλὰ ψεύδονται ἀ. Arist.Metaph. 983a4
: c.gen., γόων, χρησμῶν ἀοιδός, E.HF 110, Heracl. 403; πρᾶτος ἀ., of the cock, Theoc.18.56.

2 fem., songstress, πολύϊδρις ἀ. Id.15.97
; of the nightingale, Hes.Op. 208; of the Sphinx, S.OT36, E.Ph. 1507 (lyr.); ἀοιδὸς Μοῦσα Id.Rh. 386
(lyr.).

3 enchanter, S.Tr. 1000.

II as Adj., tuneful, musical, ἀοιδοτάταν ὄρνιθα E.Hel. 1109
(lyr.), cf. Theoc.12.7, Call.Del. 252, IG12(2).443.

2 [voice] Pass., = ἀοίδιμος, famous, πολλὸν ἀοιδοτέρη Arcesil.
ap. D.L.4.30.

III = εὐνοῦχος, Hsch.; cf. δοῖδος.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀοιδός
17 ἀποχειροτονητέον

ἀπο-χειροτονητέον,

A one must reject a claim to, τοῦ ἀρίστου Max.Tyr.22.5
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀποχειροτονητέον
18 ὥρα

ὥρα, ας, ἡ (Hom. [ὥρη]+; ins, pap, LXX; PsSol 18:10; TestSol, TestAbr, TestJob, Test12Patr, JosAs, ParJer, GrBar; ApcEsdr 3:4 p. 27, 9 Tdf.; ApcSed, ApcMos, EpArist, Philo, Joseph.; Ar. 15:10; Just.; Tat. 20, 2).

① an undefined period of time in a day, time of day ὀψὲ ἤδη οὔσης τῆς ὥρας since it was already late in the day or since the hour was (already) late Mk 11:11 v.l.; cp. MPol 7:1b (s. ὀψέ 1 and 2; Demosth. 21, 84; Polyb. 3, 83, 7 ὀψὲ τῆς ὥρας). ὀψίας οὔσης τῆς ὥρας Mk 11:11 (ὄψιος 1). ὥρα πολλή late hour (Polyb. 5, 8, 3; Dionys. Hal. 2, 54; TestAbr A 14 p. 94, 24 [Stone p. 36]; Jos., Ant. 8, 118) 6:35ab. ἡ ὥρα ἤδη παρῆλθεν Mt 14:15 (παρέρχομαι 2).—Mt 24:42 v.l., 44; Lk 12:39, 40; Rv 3:3; D 16:1. W. ἡμέρα day and time of day, hour (ApcEsdr 3:4 p. 27, 9 Tdf.) Mt 24:36, 50; 25:13; Mk 13:32; Lk 12:46.

② a period of time as division of a day, hour

ⓐ beside year, month, and day Rv 9:15; the twelfth part of a day (=period of daylight) οὐχὶ δώδεκα ὧραί εἰσιν τῆς ἡμέρας; J 11:9 (TestAbr B 7 p. 111, 24 [Stone p. 70]). μίαν ὥραν ἐποίησαν Mt 20:12 (s. ποιέω 6); cp. Lk 22:59; Ac 5:7; 19:34 (ἐπὶ ὥρας δύο CBurchard, ZNW 61, ’70, 167f; TestBenj 3:7, Judah 3, 4); MPol 7:3. συνεψήφισα τὰς ὥρας I counted the hours Hv 3, 1, 4. One ὥρα in this world corresponds to a ὥρα thirty days in length in the place of punishment Hs 6, 4, 4. μίαν ὥραν (not even) one hour Mt 26:40; Mk 14:37. Such passages help us to understand how ὥρα can acquire the sense

ⓑ a short period of time μιᾷ ὥρᾳ (cp. TestJob 7:12; ApcMos 25 [both ἐν]) in a single hour=in an extraordinarily short time Rv 18:10, 17, 19. μίαν ὥραν for a very short time 17:12. Likew. πρὸς ὥραν for a while, for a moment J 5:35; 2 Cor 7:8; Gal 2:5 (s. on this pass. KLake, Gal 2:3–5: Exp. 7th ser., 1, 1906, 236–45; CWatkins, Der Kampf des Pls um Galatien 1913; BBacon, JBL 42, 1923, 69–80); Phlm 15; MPol 11:2. πρὸς καιρὸν ὥρας 1 Th 2:17.

ⓒ as a temporal indicator, reckoned from the beginning of the day (6 hours or 6 A.M., our time) or the night (18 hours or 6 P.M.) (Plut. et al.; Appian, Mithrid. 19 §72 ἑβδόμης ὥρας=at the 7th hour or 1 P.M.; SIG 671A, 9 [162/160 B.C.] ὥρας δευτέρας; 736, 109 [92 B.C.] ἀπὸ τετάρτας ὥρας ἕως ἑβδόμας; Jos., Vi. 279 ἕκτη ὥ.; Mitt-Wilck. I/2, 1 II, 21 [246 B.C.] περὶ ὀγδόην ὥραν; PTebt 15, 2 [II B.C.]; Sb 5252, 20 [I A.D.] ἀφʼ ὥρας ὀγδόης; EpArist 303 μέχρι μὲν ὥρας ἐνάτης) ἕως ὥρας δευτέρας until the second hour (=8 A.M.) Hs 9, 11, 7. ὥρα τρίτη nine o’clock (A.M.) Mk 15:25 (Goodsp., Probs. 68f); Ac 2:15 (τῆς ἡμέρας); περὶ τρίτην ὥραν about nine o’clock (Appian, Bell. Civ. 2, 45 §182 περὶ τρίτην ὥραν ἡμέρας) Mt 20:3; ἀπὸ τρίτης ὥρας τῆς νύκτος by nine o’clock at night (= 21 hours, or simply tonight) Ac 23:23 (TestAbr A 5 p. 82, 11 [Stone p. 12] περὶ ὥραν τρίτην τῆς νυκτός; cp. ibid. B 6 p. 109, 27 [St. p. 66]; Jos., Bell. 6, 68; 79 ἀπὸ ἐνάτης ὥ. τῆς νυκτὸς εἰς ἑβδόμην τῆς ἡμέρας). ἀπὸ ὥρας ε´ (=πέμπτης) ἕως δεκάτης from eleven o’clock in the morning until four in the afternoon (= 16 hours) Ac 19:9 v.l. περὶ ὥραν πέμπτην (PTebt 15, 2 [114 B.C.]; POxy 1114, 24 περὶ ὥ. τρίτην) at eleven o’clock (A.M.) Hv 3, 1, 2. ὥρα ἕκτη twelve o’clock noon Mt 20:5; 27:45a; Mk 15:33a; Lk 23:44a; J 4:6 (ὥρα ὡς ἕκτη about noon; TestJos 8:1 ὥρα ὡσεὶ ἕκτη; ParJer 1:11 ἕκτην ὥραν τῆς νυκτός); 19:14 (ὥρα ὡς ἕκτη); Ac 10:9. ἐχθὲς ὥραν ἑβδόμην yesterday at one o’clock in the afternoon (= 13 hours) J 4:52b (on the use of the acc. to express a point of time s. Hdb. ad loc.; Soph., Lex. I 44; B-D-F §161, 3; Rob. 470). ὥρᾳ ὀγδόῃ at two o’clock in the afternoon (= 14 hours) MPol 21. ὥρα ἐνάτη three in the afternoon (= 15 hours) Mt 20:5; 27:45f; Mk 15:33b, 34; Lk 23:44b; Ac 3:1 (ἐπὶ τὴν ὥραν τῆς προσευχῆς τὴν ἐνάτην); 10:3 (ὡσεὶ περὶ ὥ. ἐνάτην τῆς ἡμέρας); ὥρας θ´ AcPl Ha 11, 3; περὶ ὥραν ἐνάτην GJs 2:4; GPt 6:22 (TestAbr B 12 p. 117, 2 [Stone p. 82] κατὰ τὴν ἐνάτην ὥραν). ὥρα ὡς δεκάτη about four in the afternoon (= 16 hours) J 1:39. ἑνδεκάτη ὥρα five o’clock in the afternoon (= 17 hours) Mt 20:(6, without ὥρα), 9. ἀπὸ τετάρτης ἡμέρας μέχρι ταύτης τῆς ὥρας ἤμην τὴν ἐνάτην προσευχόμενος four days ago, reckoned from (=at) this very hour, I was praying at three o’clock in the afternoon (= 15 hours) Ac 10:30 (echoing vs. 3, but inelegantly phrased; s. comm. on the textual problems). ἐπύθετο τὴν ὥραν ἐν ᾗ … he inquired at what time … J 4:52a; cp. vs. 53 (cp. Ael. Arist. 50, 56 K.=26 p. 519 D.: … τὴν ὥραν αἰσθάνομαι … ἐκείνην, ἐν ᾗ … ; 47, 56 K.=23 p. 459 D.: ἀφυπνιζόμην κ. εὗρον ἐκείνην τὴν ὥραν οὖσαν, ᾗπερ …). ᾗ ἡμέρᾳ καὶ ὥρᾳ ἐμαρτύρησεν ὁ Πολύκαρπος the very day and hour that … EpilMosq 4.—Less definite are the indications of time in such expressions as ἄχρι τῆς ἄρτι ὥρας up to the present moment 1 Cor 4:11. πᾶσαν ὥραν hour after hour, every hour, constantly (Ex 18:22; Lev 16:2; JosAs 15:7; Ar. [Milne 76, 34]; cp. TestJob 10:1 πάσας ὥρας) 15:30. Also καθʼ ὥραν (Strabo 15, 1, 55; Ps.-Clem., Hom. 3, 69) 2 Cl 12:1. αὐτῇ τῇ ὥρᾳ at that very time, at once, instantly (oft. pap, e.g. POxy 235, 7 [I A.D.]; Da 3:6, 15; TestAbr B 12 p. 116, 27 [Stone p. 80]; GrBar 14:1; 15:1; ApcMos 20) Lk 2:38; 24:33; Ac 16:18; 22:13.

③ a point of time as an occasion for an event, time (BGU 1816, 12 [I B.C.] πρὸ ὥρας=before the right time) ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ Mt 8:13; 10:19; 18:1 (v.l. ἡμέρᾳ); 26:55; Mk 13:11; Lk 7:21; Ac 16:33; Rv 11:13; MPol 7:2a; GJs 20:2 (only pap). Likew. ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ Lk 10:21; 12:12; 13:31; 20:19 (on both expressions s. JJeremias, ZNW 42, ’49, 214–17). ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης from that time on, at once Mt 9:22; 15:28; 17:18; J 19:27. ὥρα ἐν ᾗ J 5:28. ὥρα ὅτε 4:21, 23; 5:25; 16:25 (cp. ApcMos 17 περὶ ὥραν ὅταν). ὥρα ἵνα 16:2, 32. W. gen. of thing, the time for which has come (Diod S 13, 94, 1; Ael. Aristid. 51, 1 K.=27 p. 534 D.; PGM 1, 221 ἀνάγκης; JosAs 3:3 μεσημβρίας … καὶ ἀρίστου; ApcMos 42 [of Eve’s request] ἐν τῇ ὥρᾳ τῆς τελευτῆς αὐτῆς; Jos., Ant. 7, 326 ὥ. ἀρίστου; SibOr 4, 56) ἡ ὥρα τοῦ θυμιάματος Lk 1:10; τοῦ δείπνου 14:17, cp. MPol 7:1a; τοῦ πειρασμοῦ Rv 3:10; τῆς κρίσεως 14:7; τῆς δοξολογίας αὐτοῦ GJs 13:1; τοῦ ἀσπασμοῦ 24:1; ἡ ὥρα αὐτῶν the time for them J 16:4; w. the gen. (of the Passover) to be supplied Lk 22:14. Also w. inf. (Hom. et al.; Lucian, Dial. Deor. 20, 1; Aelian, VH 1, 21) ἡ ὥρα θερίσαι the time to reap Rv 14:15 (cp. Theopomp. [IV B.C.]: 115 Fgm. 31 Jac. θερινὴ ὥ.; Paus. 2, 35, 4 ὥ. θέρους). Also acc. w. inf. (Gen 29:7) ὥρα (ἐστιν) ὑμᾶς ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι Ro 13:11.—W. gen. of pers. the time of or for someone to do or to suffer someth. (cp. Philo, Leg. ad Gai. 168 σὸς νῦν ὁ καιρός ἐστιν, ἐπέγειρε σαυτόν) of a woman who is to give birth (cp. GrBar 3:5 ἐν τῇ ὥρᾳ τοῦ τεκεῖν αὐτήν) ἡ ὥρα αὐτῆς J 16:21 (v.l. ἡμέρα, s. ἡμέρα 3, beg.).—Lk 22:53. Esp. of Jesus, of whose ὥρα J speaks, as the time of his death (Diod S 15, 87, 6: the dying Epaminondas says ὥρα ἐστὶ τελευτᾶν. Cp. MPol 8:1 τοῦ ἐξιέναι) and of the glorification which is inextricably bound up w. it ἡ ὥρα αὐτοῦ J 7:30; 8:20; 13:1 (foll. by ἵνα); cp. ἡ ὥρα μου 2:4 (s. Hdb. ad loc.). ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῇ 12:23. ἡ ὥρα αὕτη 12:27ab. Also abs. ἐλήλυθεν ἡ ὥρα 17:1 (AGeorge, ‘L’heure’ de J 17, RB 61, ’54, 392–97); cp. Mt 26:45; Mk 14:35, 41.—ἐσχάτη ὥρα the last hour in the present age of the world’s existence 1J 2:18ab.—CCowling, Mark’s Use of ὥρα, Australian Biblical Review 5, ’56, 153–60. EBickermann, Chronology of the Ancient World ² ’80, 13–16.—B. 954 and esp. 1001. DELG. M-M. EDNT. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > ὥρα
19 εἰμί

εἰμί (Hom.+) impv. ἴσθι, ἔσο IPol 4:1, ἔστω—also colloq. ἤτω (BGU 276, 24; 419, 13; POxy 533, 9; Ps 103:31; 1 Macc 10:31) 1 Cor 16:22; Js 5:12; 1 Cl 48:5; Hv 3, 3, 4;—3 pers. pl. ἔστωσαν (ins since 200 B.C. Meisterhans³-Schw. 191; PPetr III, 2, 22 [237 B.C.]) Lk 12:35; 1 Ti 3:12; GJs 7:2. Inf. εἶναι. Impf. 1 pers. only mid. ἤμην (Jos., Bell. 1, 389; 631; s. further below); ἦν only Ac 20:18 D, 2 pers. ἦσθα (Jos., Ant. 6, 104) Mt 26:69; Mk 14:67 and ἦς (Lobeck, Phryn. 149 ‘say ἦσθα’; Jos., Ant. 17, 110 al.; Sb 6262, 16 [III A.D.]) Mt 25:21, 23 al., 3 sg. ἦν, 1 pl. ἦμεν. Beside this the mid. form ἤμην (pap since III B.C.; Job 29:16; Tob 12:13 BA), s. above, gives the pl. ἤμεθα (pap since III B.C.; Bar 1:19) Mt 23:30; Ac 27:37; Eph 2:3. Both forms in succession Gal. 4:3. Fut. ἔσομαι, ptc. ἐσόμενος. The mss. vary in choice of act. or mid., but like the edd. lean toward the mid. (W-S. §14, 1; Mlt-H. 201–3; Rob. index; B-D-F §98; Rdm.² 99; 101f; Helbing 108f; Reinhold 86f). Also s. ἔνι.

① be, exist, be on hand a pred. use (for other pred. use s. 3a, 4, 5, 6, 7): of God (Epicurus in Diog. L. 10, 123 θεοί εἰσιν; Zaleucus in Diod S 12, 20, 2 θεοὺς εἶναι; Wsd 12:13; Just., D. 128, 4 angels) ἔστιν ὁ θεός God exists Hb 11:6; cp. 1 Cor 8:5. ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν the one who is and who was (cp. SibOr 3, 16; as amulet PMich 155, 3 [II A.D.] ὁ ὢν θεὸς ὁ Ἰάω κύριος παντοκράτωρ=the god … who exists.) Rv 11:17; 16:5. ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, in this and the two preceding passages ἦν is treated as a ptc. (for the unusual use of ἦν cp. Simonides 74 D.: ἦν ἑκατὸν φιάλαι) 1:4; 4:8 (cp. Ex 3:14; Wsd 13:1; Paus. 10, 12, 10 Ζεὺς ἦν, Ζ. ἔστι, Ζ. ἔσσεται; cp. Theosophien 18. S. OWeinreich, ARW 19, 1919, 178f). οὐδʼ εἶναι θεὸν παντοκράτορα AcPlCor 1:11. ἐγώ εἰμι (ins in the Athena-Isis temple of Saïs in Plut., Is. et Os. 9, 354c: ἐγώ εἰμι πᾶν τὸ γεγονὸς κ. ὸ̓ν κ. ἐσόμενον. On the role of Isis in Gk. rel. s. IBergman, Ich bin Isis ’68; RMerkelbach, Isis Regina—Zeus Sarapis ’95; for further lit. s. MGustafson in: Prayer fr. Alexander to Constantine, ed. MKiley et al. ’97, 158.) Rv 1:8 (s. ἐγώ beg.). ὁ ὤν, … θεός Ro 9:5 is classed here and taken to mean Christ by JWordsworth ad loc. and HWarner, JTS 48, ’47, 203f. Of the λόγος: ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λ. J 1:1 (for ἦν cp. Herm. Wr. 1, 4; 3, 1b ἦν σκότος, Fgm. IX 1 p. 422, 23 Sc. γέγονεν ἡ ὕλη καὶ ἦν).—Of Christ πρὶν Ἀβραὰμ γενέσθαι, ἐγὼ εἰμί before Abraham was born, I am 8:58 (on the pres. εἰμί cp. Parmenides 8, 5: of the Eternal we cannot say ἦν οὐδʼ ἔσται, only ἔστιν; Ammonius Hermiae [Comm. in Aristotl. IV 5 ed. ABusse 1897] 6 p. 172: in Timaeus we read that we must not say of the gods τὸ ἦν ἢ τὸ ἔσται μεταβολῆς τινος ὄντα σημαντικά, μόνον δὲ τὸ ἔστι=‘was’ or ‘will be’, suggesting change, but only ‘is’; Ps 89:2; DBall, ‘I Am’ in John’s Gospel [JSNT Suppl. 124] ’96).—Of the world πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι before the world existed 17:5. Satirically, of the beast, who parodies the Lamb, ἦν καὶ οὐκ ἔστιν Rv 17:8. Of God’s temple: ἔστιν B 16:6f it exists. τὸ μὴ ὄν that which does not exist, the unreal (Sallust. 17 p. 32, 7 and 9; Philo, Aet. M. 5; 82) Hm 1:1. τὰ ὄντα that which exists contrasted w. τὰ μὴ ὄντα Ro 4:17; cp. 1 Cor 1:28; 2 Cl 1:8. Of God κτίσας ἐκ τοῦ μὴ ὄντος τὰ ὄντα what is out of what is not Hv 1, 1, 6 (on the contrast τὰ ὄντα and τὰ μὴ ὄντα cp. Ps.-Arist. on Xenophanes: Fgm. 21, 28; Artem. 1, 51 p. 49, 19 τὰ μὴ ὄντα ὡς ὄντα; Ocellus Luc. 12; Sallust. 17, 5 p. 30, 28–32, 12; Philo, Op. M. 81; PGM 4, 3077f ποιήσαντα τὰ πάντα ἐξ ὧν οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι; 13, 272f τὸν ἐκ μὴ ὄντων εἶναι ποιήσαντα καὶ ἐξ ὄντων μὴ εἶναι; Theoph. Ant. 1, 4 [p. 64, 21] τὰ πάντα ὁ θεὸς ἐποίησεν ἐξ οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι).—Of existing in the sense be present, available, provided πολλοῦ ὄχλου ὄντος since a large crowd was present Mk 8:1. ὄντων τῶν προσφερόντων those are provided who offer Hb 8:4. οὔπω ἦν πνεῦμα the Spirit had not yet come J 7:39. ἀκούσας ὄντα σιτία when he heard that grain was available Ac 7:12.—Freq. used to introduce parables and stories (once) there was: ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος there was (once) a rich man Lk 16:1, 19. ἦν ἄνθρωπος ἐκ τ. Φαρισαίων there was a man among the Pharisees J 3:1.—There is, there are ὥσπερ εἰσὶν θεοὶ πολλοί as there are many gods 1 Cor 8:5. διαιρέσεις χαρισμάτων εἰσίν there are various kinds of spiritual gifts 12:4ff; 1J 5:16 al. Neg. οὐκ ἔστι there is (are) not, no (Ps 52:2; Simplicius in Epict. p. 95, 42 as a quot. from ‘tragedy’ οὐκ εἰσὶν θεοί) δίκαιος there is no righteous man Ro 3:10 (Eccl 7:20). ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν there is no resurr. of the dead 1 Cor 15:12; οὐδʼ εἶναι ἀνάστασιν AcPlCor 1:12; 2:24; cp. Mt 22:23; Ac 23:8 (cp. 2 Macc 7:14). εἰσὶν οἵ, or οἵτινες there are people who (Hom. et al.; LXX; Just., D. 47, 2 εἰ μήτι εἰσὶν οἱ λέγοντες ὅτι etc.—W. sing. and pl. combined: Arrian, Ind. 24, 9 ἔστι δὲ οἳ διέφυγον=but there are some who escaped) Mt 16:28; 19:12; Mk 9:1; Lk 9:27; J 6:64; Ac 11:20. Neg. οὐδείς ἐστιν ὅς there is no one who Mk 9:39; 10:29; Lk 1:61; 18:29. As a question τίς ἐστιν ὅς; who is there that? Mt 12:11—In an unusual (perh. bureaucratic terminology) participial construction Ac 13:1 ἡ οὖσα ἐκκλησία the congregation there (cp. Ps.-Pla., Eryx. 6, 394c οἱ ὄντες ἄνθρωποι=the people with whom he has to deal; PLond III 1168, 5 p. 136 [18 A.D.] ἐπὶ ταῖς οὔσαις γειτνίαις=on the adjoining areas there; PGen 49; PSI 229, 11 τοῦ ὄντος μηνός of the current month); cp. 14:13.—αἱ οὖσαι (sc. ἐξουσίαι) those that exist Ro 13:1 (cp. UPZ 180a I, 4 [113 B.C.] ἐφʼ ἱερέων καὶ ἱερειῶν τῶν ὄντων καὶ οὐσῶν).

② to be in close connection (with), is, freq. in statements of identity or equation, as a copula, the equative function, uniting subject and predicate. On absence of the copula, Mlt-Turner 294–310.

ⓐ gener. πραΰς εἰμι I am gentle Mt 11:29. ἐγώ εἰμι Γαβριήλ Lk 1:19. σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ Mk 3:11; J 1:49 and very oft. ἵνα … ὁ πονηρὸς … ἐλεγχθῇ [το? s. app. in Bodm.] μὴ ὢν θεός AcPlCor 2:15 (Just., D. 3, 3 φιλολόγος οὖν τις εἶ σύ).—The pred. can be supplied fr. the context: καὶ ἐσμέν and we are (really God’s children) 1J 3:1 (Eur., Ion 309 τ. θεοῦ καλοῦμαι δοῦλος εἰμί τε. Dio Chrys. 14 [31], 58 θεοφιλεῖς οἱ χρηστοὶ λέγονται καὶ εἰσίν; Epict. 2, 16, 44 Ἡρακλῆς ἐπιστεύθη Διὸς υἱὸς εἶναι καὶ ἦν.—The ptc. ὤν, οὖσα, ὄν used w. a noun or adj.and serving as an if-, since-, or although-clause sim. functions as a copula πονηροὶ ὄντες Mt 7:11; 12:34.—Lk 20:36; J 3:4; 4:9; Ac 16:21; Ro 5:10; 1 Cor 8:7; Gal 2:3 al.).—W. adv. of quality: οὕτως εἶναι be so preceded by ὥσπερ, καθώς or followed by ὡς, ὥσπερ Mt 13:40; 24:27, 37, 39; Mk 4:26; Lk 17:26. W. dat. of pers. οὕτως ἔσται ὁ υἱὸς τ. ἀ. τῇ γενεᾷ ταύτῃ so the Human One (Son of Man) will be for this generation 11:30. εἰμὶ ὡσ/ὥσπερ I am like Mt 6:5; Lk 18:11. W. dat. ἔστω σοι ὥσπερ τελώνης he shall be to you as a tax-collector Mt 18:17. εἰμὶ ὥς τις I am like someone of outward and inward similarity 28:3; Lk 6:40; 11:44; 22:27 al. καθώς εἰμι as I am Ac 22:3; 1J 3:2, 7; 4:17.—W. demonstr. pron. (Just., A I, 16, 1 ἃ ἔφη, ταῦτά ἐστι: foll. by a quotation; sim. 48, 5 ἔστι δὲ ταῦτα; and oft.) τὰ ὀνόματά ἐστιν ταῦτα Mt 10:2. αὕτη ἐστὶν ἡ μαρτυρία J 1:19. W. inf. foll. θρησκεία αὕτη ἐστίν, ἐπισκέπτεσθαι Js 1:27. W. ὅτι foll. αὕτη ἐστὶν ἡ κρίσις, ὅτι τὸ φῶς ἐλήλυθεν J 3:19; cp. 21:24; 1J 1:5; 3:11; 5:11. W. ἵνα foll. τοῦτό ἐστιν τὸ ἔργον, ἵνα πιστεύητε J 6:29; cp. vs. 39f; 15:12; 17:3; 1J 3:11, 23; 5:3. W. τηλικοῦτος: τὰ πλοῖα, τηλικαῦτα ὄντα though they are so large Js 3:4. W. τοσοῦτος: τοσοῦτων ὄντων although there were so many J 21:11. W. τοιοῦτος: τοιοῦτος ὤν Phlm 9 (cp. Just., A I, 18, 4 ὅσα ἄλλα τοιαῦτά ἐστι).—W. interrog. pron. ὑμεῖς τίνα με λέγετε εἶναι; who do you say I am? Mt 16:15; cp. 21:10; Mk 1:24; 4:41; 8:27, 29; Lk 4:34 al.; σὺ τίς εἶ; J 1:19; 8:25; 21:12 al. (cp. JosAs 14:6 τίς εἶ συ tell me ‘who you are’). σὺ τίς εἶ ὁ κρίνων; (Pla., Gorg. 452b; Strabo 6, 2, 4 σὺ τίς εἶ ὁ τὸν Ὅμηρον ψέγων ὡς μυθογράφον;) Ro 14:4; ἐγὼ τίς ἤμην; (cp. Ex 3:11) Ac 11:17; τίς εἰμι ἐγὼ ὅτι who am I, that GJs 12:2 (Ex 3:11). W. πόσος: πόσος χρόνος ἐστίν; how long a time? Mk 9:21. W. ποταπός of what sort Lk 1:29.—W. relative pron. οἷος 2 Cor 10:11; ὁποῖος Ac 26:29; 1 Cor 3:13; Gal 2:6; ὅς Rv 1:19; ὅστις Gal 5:10, 19.—W. numerals ἦσαν οἱ φαγόντες πεντακισχίλιοι ἄνδρες 6:44 (cp. Polyaenus 7, 25 ἦσαν οἱ πεσόντες ἀνδρῶν μυριάδες δέκα); cp. Ac 19:7; 23:13. Λάζαρος εἷς ἦν ἐκ τῶν ἀνακειμένων L. was one of those at the table J 12:2; cp. Gal 3:20; Js 2:19. τῶν πιστευσάντων ἦν καρδία καὶ ψυχὴ μία Ac 4:32. εἷς εἶναι be one and the same Gal 3:28. ἓν εἶναι be one J 10:30; 17:11, 21ff; 1 Cor 3:8.—οὐδʼ εἶναι τὴν πλάσιν τὴν τῶν ἀνθρώπων τοῦ θεοῦ (that) the creation of humankind is not God’s doing AcPlCor 1:13.—To establish identity the formula ἐγώ εἰμι is oft. used in the gospels (corresp. to Hebr. אֲנִי הוּא Dt 32:39; Is 43:10), in such a way that the predicate must be understood fr. the context: Mt 14:27; Mk 6:50; 13:6; 14:62; Lk 22:70; J 4:26; 6:20; 8:24, 28; 13:19; 18:5f and oft.; s. on ἐγώ.—In a question μήτι ἐγώ εἰμι; surely it is not I? Mt 26:22, 25.

ⓑ to describe a special connection betw. the subject and a predicate noun ἡμεῖς ναὸς θεοῦ ἐσμεν ζῶντος we are a temple of the living God 2 Cor 6:16. ἡ ἐπιστολὴ ὑμεῖς ἐστε you are our letter (of recommendation) 3:2. σφραγίς μου τῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε you are the seal of my apostleship 1 Cor 9:2 and oft.

ⓒ in explanations:

α. to show how someth. is to be understood is a representation of, is the equivalent of; εἰμί here, too, serves as copula; we usually translate mean, so in the formula τοῦτʼ ἔστιν this or that means, that is to say (Epict., Ench. 33, 10; Arrian, Tact. 29, 3; SIG 880, 50; PFlor 157, 4; PSI 298, 9; PMert 91, 9; Jos., C. Ap. 2, 16; ApcMos 19; Just., D. 56, 23; 78, 3 al.) Mk 7:2; Ac 19:4; Ro 7:18; 9:8; 10:6, 8; Phlm 12; Hb 7:5 al.; in the sense that is (when translated) (Polyaenus 8, 14, 1 Μάξιμος ἀνηγορεύθη• τοῦτο δʼ ἄν εἴη Μέγιστον) Mt 27:46; Ac 1:19. So also w. relative pron.: ὅ ἐστιν Mk 3:17; 7:11, 34; Hb 7:2. After verbs of asking, recognizing, knowing and not knowing (Antiphanes Com. 231, 1f τὸ ζῆν τί ἐστι;) μάθετε τί ἐστιν learn what (this) means Mt 9:13. εἰ ἐγνώκειτε τί ἐστιν 12:7; cp. Mk 1:27; 9:10; Lk 20:17; J 16:17f; Eph 4:9. W. an indir. question (Stephan. Byz. s.v. Ἀγύλλα: τὶς ἠρώτα τί ἂν εἴη τὸ ὄνομα) τί ἂν εἴη ταῦτα Lk 15:26; τί εἴη τοῦτο 18:36. τίνα θέλει ταῦτα εἶναι what this means Ac 17:20; cp. 2:12, where the question is not about the mng. of terms but the significance of what is happening.—Esp. in interpr. of the parables (Artem. 1, 51 p. 48, 26 ἄρουρα οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ γυνή=field means nothing else than woman) ὁ ἀγρός ἐστιν ὁ κόσμος the field means the world Mt 13:38; cp. vss. 19f, 22f; Mk 4:15f, 18, 20; Lk 8:11ff (cp. Gen 41:26f; Ezk 37:11; Ath. 22, 4 [Stoic interpr. of myths]). On τοῦτό ἐστιν τὸ σῶμά μου Mt 26:26; Mk 14:22; Lk 22:19 and its various interpretations, see lit. s.v. εὐχαριστία. Cp. Hipponax (VI B.C.) 45 Diehl αὕτη γάρ ἐστι συμφορή=this means misfortune.

β. to be of relative significance, be of moment or importance, amount to someth. w. indef. pron. εἰδωλόθυτόν τί ἐστιν meat offered to idols means anything 1 Cor 10:19. Esp. εἰμί τι I mean someth. of pers. 1 Cor 3:7; Gal 2:6; 6:3; and of things vs. 15. εἰμί τις Ac 5:36.—Of no account ἐμοὶ εἰς ἐλάχιστόν ἐστιν (telescoped fr. ἐλάχ. ἐστιν and εἰς ἐλάχ. γίνεται, of which there are many exx. in Schmid, I 398; II 161, 237; III 281; IV 455) it is of little or no importance to me 1 Cor 4:3.

③ be in reference to location, persons, condition, or time, be

ⓐ of various relations or positions involving a place or thing: w. ἀπό: εἶναι ἀπό τινος be or come from a certain place (X., An. 2, 4, 13) J 1:44.—W. ἐν: ἐν τοῖς τ. πατρός μου in my father’s house Lk 2:49 (cp. Jos., Ant. 16, 302 καταγωγὴ ἐν τοῖς Ἀντιπάτρου). ἐν τῇ ὁδῷ on the way Mk 10:32. ἐν τῇ ἐρήμῳ Mt 24:26. ἐν ἀγρῷ Lk 15:25. ἐν δεξιᾷ τ. θεοῦ at God’s right hand Ro 8:34; in heaven Eph 6:9.—W. εἰς: τὴν κοίτην Lk 11:7; τὸν κόλπον J1:18.—W. ἐπὶ w. gen. be on someth. of place, roof Lk 17:31; head J 20:7 (cp. 1 Macc 1:59); also fig., of one who is over someone (1 Macc 10:69; Jdth 14:13 ὁ ὢν ἐπὶ πάντων τῶν αὐτοῦ) Ro 9:5 (of the angel of death Mel., P. 20, 142 ἐπὶ τῶν πρωτοτόκων); also ἐπάνω τινός J 3:31.—W. dat. be at someth. the door Mt 24:33; Mk 13:29.—W. acc. be on someone: grace Lk 2:40; Ac 4:33; spirit (Is 61:1) Lk 2:25; εἶναι ἐπὶ τὸ αὐτό be in the same place, together (Gen 29:2 v.l.) Ac 1:15; 2:1, 44; 1 Cor 7:5.—W. κατά w. acc. εἶναι κατὰ τὴν Ἰουδαίαν be in Judea Ac 11:1; εἶναι ἐν Ἀντιοχείᾳ κατὰ τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν were at Antioch in the congregation there 13:1.—W. ὑπό w. acc. τι or τινα of place be under someth. J 1:48; 1 Cor 10:1.—W. παρά w. acc. παρὰ τὴν θάλασσαν by the sea- (i.e. lake-) shore Mk 5:21; Ac 10:6.—W. πρός τι be close to, facing someth. Mk 4:1.—W. adv. of place ἐγγύς τινι near someth. Ac 9:38; 27:8. μακρὰν (ἀπό) Mk 12:34; J 21:8; Eph 2:13; also πόρρω Lk 14:32. χωρίς τινος without someth. Hb 12:8. ἐνθάδε Ac 16:28. ἔσω J 20:26. ἀπέναντί τινος Ro 3:18 (Ps 35:2). ἐκτός τινος 1 Cor 6:18; ἀντίπερά τινος Lk 8:26; ὁμοῦ J 21:2; οὗ Mt 2:9; ὅπου Mk 2:4; 5:40. ὧδε Mt 17:4; Mk 9:5; Lk 9:33. Also w. fut. mng. (ESchwartz, GGN 1908, 161 n.; on the fut. use of the pres. cp. POxy 531, 22 [II A.D.] ἔστι δὲ τοῦ Τῦβι μηνὸς σοὶ ὸ̔ θέλεις) ὅπου εἰμί J 7:34, 36; 12:26; 14:3; 17:24. As pred., to denote a relatively long stay at a place, stay, reside ἴσθι ἐκεῖ stay there Mt 2:13, cp. vs. 15; ἐπʼ ἐρήμοις τόποις in lonely places Mk 1:45; ἦν παρὰ τὴν θάλασσαν he stayed by the lakeside 5:21.

ⓑ involving humans or transcendent beings: w. adv. ἔμπροσθέν τινος Lk 14:2. ἔναντί τινος Ac 8:21; ἐνώπιόν τινος Lk 14:10; Ac 4:19; 1 Pt 3:4; Rv 7:15; ἐντός τινος Lk 17:21; ἐγγύς τινος J 11:18; 19:20; Ro 10:8 (Dt 30:14).—W. prep. ἐν τινί equiv. to ἔκ τινος εἶναι be among Mt 27:56; cp. Mk 15:40; Ro 1:6. Of God, who is among his people 1 Cor 14:25 (Is 45:14; Jer 14:9); of the Spirit J 14:17. Of persons under Christ’s direction: ἐν θεῷ 1J 2:5; 5:20 (s. Norden, Agn. Th. 23, 1). ἔν τινι rest upon, arise from someth. (Aristot., Pol. 7, 1, 3 [1323b, 1] ἐν ἀρετῇ; Sir 9:16) Ac 4:12; 1 Cor 2:5; Eph 5:18.—εἴς τινα be directed, inclined toward Ac 23:30; 2 Cor 7:15; 1 Pt 1:21.—κατά w. gen. be against someone (Sir 6:12) Mt 12:30; Mk 9:40 and Lk 9:50 (both opp. ὑπέρ); Gal 5:23.—σύν τινι be with someone (Jos., Ant. 7, 181) Lk 22:56; 24:44; Ac 13:7; accompany, associate w. someone Lk 8:38; Ac 4:13; 22:9; take sides with someone (X., Cyr. 5, 4, 37; 7, 5, 77; Jos., Ant. 11, 259 [of God]) Ac 14:4.—πρός τινα be with someone Mt 13:56; Mk 6:3; J 1:1f. I am to be compared w. IMg 12.—μετά and gen. be with someone (Judg 14:11) Mt 17:17; Mk 3:14; 5:18; J 3:26; 12:17; ἔστω μεθʼ ὑμῶν εἰρήνη AcPlCor 2:40; of God, who is with someone (Gen 21:20; Judg 6:13 al.; Philo, Det. Pot. Ins. 4; Jos., Ant. 6, 181; 15, 138) Lk 1:66; J 3:2; 8:29; Ac 10:38 al.; also be with in the sense be favorable to, in league with (Ex 23:2) Mt 12:30; Lk 11:23; of punishment attending a pers. τὸ πῦρ ἐστι μετʼ αὐτοῦ AcPlCor 2:37.—παρά and gen. come from someone (X., An. 2, 4, 15; Just., D. 8, 4 ἔλεος παρὰ θεοῦ) fr. God J 6:46; 7:29; w. dat. be with, among persons Mt 22:25; Ac 10:6. W. neg. be strange to someone, there is no … in someone Ro 2:11; 9:14; Eph 6:9.—ὑπέρ w. gen. be on one’s side Mk 9:4 and Lk 9:50 (both opp. κατά); w. acc. be superior to (Sir 25:10; 30:16) Lk 6:40.

ⓒ of condition or circumstance: κατά w. acc. live in accordance with (Sir 28:10; 43:8; 2 Macc 9:20) κατὰ σάκρα, πνεῦμα Ro 8:5. οὐκ ἔστιν κατὰ ἄνθρωπον not human (in origin) Gal 1:11.—Fig. ὑπό w. acc. be under (the power of) someth. Ro 3:9; 6:14f; Gal 3:10, 25.—W. ἐν of existing ἐν τῷ θεῷ εἶναι of humankind: have its basis of existence in God Ac 17:28. Of states of being: ἐν δόξῃ 2 Cor 3:8; ἐν εἰρήνῃ Lk 11:21; ἐν ἔχθρᾳ at enmity 23:12; ἐν κρίματι under condemnation vs. 40. ἐν ῥύσει αἵματος suffer from hemorrhages Mk 5:25; Lk 8:43 (cp. Soph., Aj. 271 ἦν ἐν τῇ νόσῳ; cp. TestJob 35:1 ἐν πληγαῖς πολλαῖς). Periphrastically for an adj. ἐν ἐξουσίᾳ authoritative Lk 4:32. ἐν βάρει important 1 Th 2:7. ἐν τῇ πίστει true believers, believing 2 Cor 13:5. Be involved in someth. ἐν ἑορτῇ be at the festival=take part in it J 2:23. ἐν τούτοις ἴσθι devote yourself to these things 1 Ti 4:15 (cp. X., Hell. 4, 8, 7 ἐν τοιούτοις ὄντες=occupied w. such things; Jos., Ant. 2, 346 ἐν ὕμνοις ἦσαν=they occupied themselves w. the singing of hymns).—Fig., live in the light 1J 2:9; cp. vs. 11; 1 Th 5:4; in the flesh Ro 7:5; 8:8; AcPlCor 1:6. ἐν οἷς εἰμι in the situation in which I find myself Phil 4:11 (X., Hell. 4, 2, 1; Diod S 12, 63, 5; 12, 66, 4; Appian, Hann. 55 §228 ἐν τούτοις ἦν=he was in this situation; Jos., Ant. 7, 232 ἐν τούτοις ἦσαν=found themselves in this sit.; TestJob 35:6 ἐν τίνι ἐστίν; s. ZPE VIII 170). ἐν πολλοῖς ὢν ἀστοχήμασι AcPlCor 2:1. Of characteristics, emotions, etc. ἔν τινί ἐστιν, e.g. ἀδικία J 7:18; ἄγνοια Eph 4:18; ἀλήθεια J 8:44; 2 Cor 11:10 (cp. 1 Macc 7:18); ἁμαρτία 1J 3:5.

ⓓ of time ἐγγύς of καιρός be near Mt 26:18; Mk 13:28. πρὸς ἑσπέραν ἐστίν it is toward evening Lk 24:29 (Just., D. 137, 4 πρὸς δυσμὰς … ὁ ἥλιός ἐστι).

④ to be alive in a period of time, live, denoting temporal existence (Hom., Trag., Thu. et al.; Sir 42:21; En 102:5 Philo, De Jos. 17; Jos., Ant. 7, 254) εἰ ἤμεθα ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν if we had lived in the days of our fathers Mt 23:30. ὅτι οὐκ εἰσὶν because they were no more 2:18 (Jer 38:15). ἦσαν ἐπὶ χρόνον ἱκανόν (those who were healed and raised by Christ) remained alive for quite some time Qua.

⑤ to be the time at which someth. takes place w. indications of specific moments or occasions, be (X., Hell. 4, 5, 1, An. 4, 3, 8; Sus 13 Theod.; 1 Macc 6:49; 2 Macc 8:26; Jos., Ant. 6, 235 νουμηνία δʼ ἦν; 11, 251): ἦν ὥρα ἕκτη it was the sixth hour (=noon acc. to Jewish reckoning) Lk 23:44; J 4:6; 19:14.—Mk 15:25; J 1:39. ἦν ἑσπέρα ἤδη it was already evening Ac 4:3. πρωί̈ J 18:28. ἦν παρασκευή Mk 15:42. ἦν ἑορτὴ τῶν Ἰουδαίων J 5:1. σάββατόν ἐστιν vs. 10 et al. Short clauses (as Polyaenus 4, 9, 2 νὺξ ἦν; 7, 44, 2 πόλεμος ἦν; exc. 36, 8 ἦν ἀρίστου ὥρα; Jos., Ant. 19, 248 ἔτι δὲ νὺξ ἦν) χειμὼν ἦν J 10:22; ἦν δὲ νύξ (sim. Jos., Bell. 4, 64) 13:30; ψύχος it was cold 18:18; καύσων ἔσται it will be hot Lk 12:55.

⑥ to take place as a phenomenon or event, take place, occur, become, be, be in (Hom., Thu. et al.; LXX; En 104:5; 106:6.—Cp. Just., D. 82, 2 of Christ’s predictions ὅπερ καὶ ἔστι ‘which is in fact the case’.) ἔσται θόρυβος τοῦ λαοῦ a popular uprising Mk 14:2. γογγυσμὸς ἦν there was (much) muttering J 7:12. σχίσμα there was a division 9:16; 1 Cor 1:10; 12:25. ἔριδες … εἰσίν quarrels are going on 1:11. δεῖ αἱρέσεις εἶναι 11:19. θάνατος, πένθος, κραυγή, πόνος ἔσται Rv 21:4. ἔσονται λιμοὶ κ. σεισμοί Mt 24:7. Hence τὸ ἐσόμενον what was going to happen (Sir 48:25) Lk 22:49. πότε ταῦτα ἔσται; when will this happen? Mt 24:3. πῶς ἔσται τοῦτο; how can this be? Lk 1:34. Hebraistically (הָיָה; s. KBeyer, Semitische Syntax im NT, ’62, 63–65) καὶ ἔσται w. fut. of another verb foll. and it will come about that Ac 2:17 (Jo 3:1); 3:23 (w. δέ); Ro 9:26 (Hos 2:1).—W. dat. ἐστί τινι happen, be granted, come, to someone (X., An. 2, 1, 10; Jos., Ant. 11, 255; Just., D. 8, 4 σοὶ … ἔλεος ἔσται παρὰ θεοῦ) Mt 16:22; Mk 11:24; Lk 2:10; GJs 1:1; 4:3; 8:3; τί ἐστίν σοι τοῦτο, ὅτι what is the matter with you, that GJs 17:2.—Of becoming or turning into someth. become someth. εἰς χολὴν πικρίας εἶναι become bitter gall Ac 8:23. εἰς σάρκα μίαν Mt 19:5; Mk 10:8; 1 Cor 6:16; Eph 5:31 (all Gen 2:24. Cp. Syntipas p. 42, 24 οὐκ ἔτι ἔσομαι μετὰ σοῦ εἰς γυναῖκα); τὰ σκολιὰ εἰς εὐθείας Lk 3:5 (Is 40:4); εἰς πατέρα 2 Cor 6:18; Hb 1:5 (2 Km 7:14; 1 Ch 22:10; 28:6); εἰς τὸ ἕν 1J 5:8.— Serve as someth. (IPriene 50, 39 [c. II B.C.] εἶναι εἰς φυλακὴν τ. πόλεως; Aesop., Fab. 28 H.=18 P.; 26 Ch.; 18 H-H. εἰς ὠφέλειαν; Gen 9:13; s. also εἰς 4d) 1 Cor 14:22; Col 2:22; Js 5:3.—Of something being ἀνεκτότερον ἔσται it will be more tolerable τινί for someone Lk 10:12, 14.

⑦ to exist as possibility ἔστιν w. inf. foll. it is possible, one can (Περὶ ὕψους 6; Diog. L. 1, 110 ἔστιν εὑρεῖν=one can find; Just., A I, 59, 10 ἔστι ταῦτα ἀκοῦσαι καὶ μαθεῖν; D. 42, 3 ἰδεῖν al.; Mel., P. 19, 127); neg. οὐκ ἔστιν νῦν λέγειν it is not possible to speak at this time Hb 9:5. οὐκ ἔστιν φαγεῖν it is impossible to eat 1 Cor 11:20 (so Hom. et al.; UPZ 70, 23 [152/151 B.C.] οὐκ ἔστι ἀνακύψαι με πώποτε … ὑπὸ τῆς αἰσχύνης; 4 Macc 13:5; Wsd 5:10; Sir 14:16; 18:6; EpJer 49 al.; EpArist 163; Jos., Ant. 2, 335; Ath. 22, 3 ἔστιν εἰπεῖν).

⑧ to have a point of derivation or origin, be,/come from somewhere ἐκ τῆς ἐξουσίας Ἡρῴδου from Herod’s jurisdiction Lk 23:7; ἐκ Ναζαρέτ (as an insignificant place) J 1:46; ἐκ τῆς γῆς 3:31; ἐκ γυναικός 1 Cor 11:8 al. ἐξ οὐρανοῦ, ἐξ ἀνθρώπων be of heavenly (divine), human descent Mt 21:25; Mk 11:30; Lk 20:4. Be generated by (cp. Sb 8141, 21f [ins I B.C.] οὐδʼ ἐκ βροτοῦ ἤεν ἄνακτος, ἀλλὰ θεοῦ μεγάλου ἔκγονος; En 106:6) Mt 1:20. Esp. in Johannine usage ἐκ τοῦ διαβόλου εἶναι originate from the devil J 8:44; 1J 3:8. ἐκ τοῦ πονηροῦ 3:12; ἐκ τοῦ κόσμου J 15:19; 17:14, 16; 1J 4:5. ἐκ τῆς ἀληθείας εἶναι 2:21; J 18:37 etc. Cp. 9 end.

⑨ to belong to someone or someth. through association or genetic affiliation, be, belong w. simple gen. (X., Hell. 2, 4, 36; Iambl., Vi. Pyth. 33, 230 τῶν Πυθαγορείων) οἱ τῆς ὁδοῦ ὄντες those who belong to the Way Ac 9:2. εἰμὶ Παύλου I belong to Paul 1 Cor 1:12; 3:4; cp. Ro 8:9; 2 Cor 10:7; 1 Ti 1:20; Ac 23:6. ἡμέρας εἶναι belong to the day 1 Th 5:8, cp. vs. 5. W. ἔκ τινος 1 Cor 12:15f; Mt 26:73; Mk 14:69f; Lk 22:58 al. (cp. X., Mem. 3, 6, 17; oft LXX). ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν δώδεκα belong to the twelve 22:3. ὅς ἐστιν ἐξ ὑμῶν who is a fellow-countryman of yours Col 4:9.—To belong through origin 2 Cor 4:7. Of Mary: ἦν τῆς φυλῆς τοῦ Δαυίδ was of David’s line GJs 10:1. Cp. 8 above.

⑩ to have someth. to do with someth. or someone, be. To denote a close relationship ἐξ ἔργων νόμου εἶναι rely on legal performance Gal 3:10. ὁ νόμος οὐκ ἔστιν ἐκ πίστεως the law has nothing to do with faith vs. 12.—To denote a possessor Mt 5:3, 10; l9:14; Mk 12:7; Lk 18:16; 1 Cor 6:19. Esp. of God who owns the Christian Ac 27:23; 1 Cor 3:23; 2 Ti 2:19 (Num 16:5). οὐδʼ εἶναι τὸν κόσμον θεοῦ, ἀλλὰ ἀγγέλων AcPlCor 1:15 (cp. Just., A II, 13, 4 ὅσα … καλῶς εἴρηται, ἡμῶν τῶν χριστιανῶν ἐστι).—W. possess. pron. ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία Lk 6:20. οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι Mk 10:40 (cp. Just., A I, 4, 2 ὑμέτερον ἀγωνιᾶσαί ἐστι ‘it is a matter for your concern’).—To denote function (X., An. 2, 1, 4) οὐχ ὑμῶν ἐστιν it is no concern of yours Ac 1:7—Of quality παιδεία οὐ δοκεῖ χαρᾶς εἶναι discipline does not seem to be (partake of) joy Hb 12:11.—10:39.

⑪ as an auxiliary: very commonly the simple tense forms are replaced by the periphrasis εἶναι and the ptc. (B-D-F §352–55; Mlt. 225–27, 249; Mlt-H. 451f; Rdm.² 102, 105, 205; Kühner-G. I 38ff; Rob. 374–76, 1119f; CTurner, Marcan Usage: JTS 28, 1927 349–51; GKilpatrick, BT 7, ’56, 7f; very oft. LXX).

ⓐ (as in Hom et al.) w. the pf. ptc. to express the pf., plpf. and fut. pf. act. and pass. (s. Mayser 329; 377) ἦσαν ἐληλυθότες they had come Lk 5:17. ἦν αὐτῶν ἡ καρδία πεπωρωμένη their hearts were hardened Mk 6:52. ἠλπικότες ἐσμέν we have set our hope 1 Cor 15:19. ὁ καιρὸς συνεσταλμένος ἐστίν the time has become short 7:29. ἦν ἑστώς (En 12:3) he was standing (more exactly he took his stand) Lk 5:1.

ⓑ w. pres. ptc. (B-D-F §353).

α. to express the pres. ἐστὶν προσαναπληροῦσα τὰ ὑστερήματα supplies the wants 2 Cor 9:12 (Just., A I, 26, 5 Μαρκίων … καὶ νῦν ἔτι ἐστὶ διδάσκων; Mel., P. 61, 441 ἐστὶν … κηρυσσόμενον).

β. impf. or aor. ἦν καθεύδων he was sleeping Mk 4:38. ἦσαν ἀναβαίνοντες … ἦν προάγων 10:32; cp. Lk 1:22; 5:17; 11:14 al. (JosAs 1:3 ἦν συνάγων τὸν σίτον; Mel., P. 80, 580 ἦσθα εὐφραινόμενος). ἦν τὸ φῶς τὸ ἀλήθινόν … ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον the true light entered the world J 1:9, w. ἦν introducing a statement in dramatic contrast to the initial phrase of vs. 8.—To denote age (Demetr.: 722 Fgm. 1, 2 al. Jac.; POxy 275, 9 [66 A.D.] οὐδέπω ὄντα τῶν ἐτῶν; Tob 14:11) Mk 5:42; Lk 3:23; Ac 4:22; GJs 12:3.—Mussies 304–6.

γ. fut. ἔσῃ σιωπῶν you will be silent Lk 1:20; cp. 5:10; Mt 24:9; Mk 13:13; Lk 21:17, 24 al.; 2 Cl 17:7 Bihlm. (the child) shall serve him (God).

ⓒ w. aor. ptc. as plpf. (Aelian, NA 7, 11; Hippiatr. 34, 14, vol. I p. 185, 3 ἦν σκευάσας; ISyriaW 2070b ἦν κτίσας; AcThom 16; 27 [Aa II/2 p. 123, 2f; p. 142, 10]; B-D-F §355 m.—JVogeser, Z. Sprache d. griech. Heiligenlegenden, diss. Munich 1907, 14; JWittmann, Sprachl. Untersuchungen zu Cosmas Indicopleustes, diss. Munich 1913, 20; SPsaltes, Gramm. d. byzant. Chroniken 1913, 230; Björck [διδάσκω end] 75; B-D-F §355). ἦν βληθείς had been thrown Lk 23:19; J 18:30 v.l.—GPt 6:23; 12:51. (Cp. Just., A II, 10, 2 διʼ εὑρέσεως … ἐστὶ πονηθέντα αὐτοῖς ‘they achieved through investigation’).

ⓓ Notice esp. the impersonals δέον ἐστίν it is necessary (Pla. et al.; POxy 727, 19; Sir praef. ln. 3; 1 Macc 12:11 δέον ἐστὶν καὶ πρέπον) Ac 19:36; εἰ δέον ἐστίν if it must be 1 Pt 1:6 (s. δεῖ 2a); 1 Cl 34:2; πρέπον ἐστίν it is appropriate (Pla. et al.; POxy 120, 24; 3 Macc 7:13) Mt 3:15; 1 Cor 11:13.

ⓔ In many cases the usage w. the ptc. serves to emphasize the duration of an action or condition (BGU 183, 25 ἐφʼ ὸ̔ν χρόνον ζῶσα ᾖ Σαταβούς); JosAs 2:1 ἦν … ἐξουθενοῦσα καὶ καταπτύουσα πάντα ἄνδρα). ἦν διδάσκων he customarily taught Mk 1:22; Lk 4:31; 19:47. ἦν θέλων he cherished the wish 23:8. ἦσαν νηστεύοντες they were keeping the fast Mk 2:18. ἦσαν συλλαλοῦντες they were conversing for a while 9:4. ἦν προσδεχόμενος he was waiting for (the kgdm.) 15:43. ἦν συγκύπτουσα she was bent over Lk 13:11.

ⓕ to emphasize the adjectival idea inherent in the ptc. rather than the concept of action expressed by the finite verb ζῶν εἰμι I am alive Rv 1:18. ἦν ὑποτασσόμενος he was obedient Lk 2:51. ἦν ἔχων κτήματα πολλά he was very rich Mt 19:22; Mk 10:22. ἴσθι ἐξουσίαν ἔχων you shall have authority Lk 19:17 (Lucian, Tim. 35 ἴσθι εὐδαιμονῶν). ἦν καταλλάσσων (God) was reconciling 2 Cor 5:19 (cp. Mel., P. 83, 622 οὗτος ἦν ὁ ἐκλεξάμενός σε; Ath. 15, 2 οὗτός ἐστιν ὁ … καρπούμενος).—LMcGaughy, Toward a Descriptive Analysis of ΕΙΝΑΙ as a Linking Verb in the Gk. NT, diss. Vanderbilt, ’70 (s. esp. critique of treatment of εἰμί in previous edd. of this lexicon pp. 12–15).—Mlt. 228. B. 635. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > εἰμί
20 ὥρα

ὥρα or [full] ὤρα (B), only in [dialect] Ion. form [full] ὥρη, or [full] ὤρη, some part of a sacrificial victim,

A λάψεται γλῶσσαν, ὀσφῦν δασέαν, ὤρην SIG1037.2
(Milet., iv/iii B.C.); τοὺς Ἴωνας λέγειν φασὶ τὴν κωλῆν ὥρην καὶ ὡραίαν Sch.HQ Od.12.89: but distd. fr. κωλῆ, λάψεται.. κωλῆν ἀντὶ τῆς ὤρης SIGl.c.5; cf. ἄωρος(B). (Perh. cogn. with Lat. sūra.)

------------------------------------

ὥρα (C), [dialect] Ion. [full] ὥρη, ἡ: [dialect] Ep. gen. pl. ὡράων, [dialect] Ion. ὡρέων: loc. pl. ὥρασι, q. v.

A any period, fixed by natural laws and revolutions, whether of the year, month, or day (the sense 'day' is implied in the compd. ἑπτάωρος, q. v.), νυκτός τε ὥραν καὶ μηνὸς καὶ ἐνιαυτοῦ X.Mem. 4.7.4
, cf. E.Alc. 449(lyr.), Pl.R. 527d; τοῦ γνώμονος ἡ σκιὰ ἐπιοῦσα ἐπὶ τὰς γραμμὰς σημαίνει τὰς ὥρας τοῦ ἐνιαυτοῦ καὶ τῆς ἡμέρας IG12(8).240
([place name] Samothrace): but specially,

I in Hom., part of the year, season; mostly in pl., the seasons, ὅτε τέτρατον ἦλθεν ἔτος καὶ ἐπήλυθον ὧραι Od.2.107
, 19.152; ἀλλ' ὅτε δὴ μῆνές τε καὶ ἡμέραι ἐξετελεῦντο, ἂψ περιτελλομένου ἔτεος, καὶ ἐπήλυθον ὧραι 11.295
, 14.294; ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἐνιαυτὸς ἔην, περὶ δ' ἔτραπον ὧραι 10.469
, cf. Hes. Th. 58; Διὸς ὧραι Od.24.344
, cf. Pi.O.4.2; ὁ κύκλος τῶν ὡρέων ἐς τὠυτὸ περιιών Hdt.2.4
, cf. 1.32; δυώδεκα μέρεα δασαμένους τῶν ὡρέων ἐς [τὸν ἐνιαυτόν] Id.2.4
; οὐ μεταλλάσσουσι αἱ ὧραι ib.77; περιτελλομέναις ὥραις S.OT 156
(lyr.); πάσαις ὥραις at all seasons, Id.Fr.592.6 (lyr.), Ar.Av. 696 (anap.); ὧραι ἐτῶν καὶ ἐνιαυτῶν Pl.Lg. 906c
, cf. Smp. 188a, etc.; τῆς.. ὥρας τοῦ ἐνιαυτοῦ ταύτης οὔσης, ἐν ᾗ ἀσθενοῦσιν ἄνθρωποι μάλιστα Th.7.47
; χαλεπὴ ὥ. a bad season, Pl.Prt. 344d; ἀ δ' ὤρα χαλέπα Alc.39
; ἡ ὥ. αὕτη this season, X.Cyn.7.1, cf. 5.6; κατὰ τὰς ὥρας according to the seasons, Arist.GA 786a31; οἱ περὶ τὴν ὥραν χρόνοι Id.Pol. 1335a37
.—Hom. and Hes. distinguish three seasons, and express each by the sg. ὥρη, with a word added to specify each:

a spring, ἔαρος.. ὥρη Il.6.148
; ὥρη εἰαρινή 2.471
, 16.643, Od.18.367, etc.; so in Trag. and [dialect] Att., ἦρος ὥρα or ὧραι, Ar.Nu. 1008 (anap.), E.Cyc. 508 (lyr.); ὥρα νέα Ar.Eq. 419
; νεᾶνις E.Ph. 786
(lyr.); v. infr. 2.

b summer, θέρεος ὥρη Hes.Op. 584
, 664; ὥρα θερινή X.Cyn.9.20
, Pl.Epin. 987a, etc.

c winter, χείματος ὥρη Hes.Op. 450
; ὥρῃ χειμερίῃ Od.5.485
, Hes.Op. 494; χειμῶνος ὥρᾳ in winter, And.1.137; χιονοβόλος Plu.2.182e
.—A. also names three seasons, Pr. 454sq.; an Egyptian division of the year, acc. to D.S.1.26.—A fourth first appears in Alcm.76, θέρος καὶ χεῖμα κὠπώραν τρίταν καὶ τέτρατον τὸ ϝῆρ; and in Hp.Vict.3.68, χειμών, ἦρ, θέρος, φθινόπωρον; ὥρας φαίνομεν ἡμεῖς ἦρος χειμῶνος ὀπώρας Ar.Av. 709
(anap.); τετράμορφοι ὧραι E(?).Fr. 943 (hex.): later, seven seasons are named, ἔαρ, θέρος, ὀπώρα, φθινόπωρον, σπορητός, χειμών, φυταλιά Gal.17(1).17
.

2 esp. prime of the year, springtime, ὅσα φύλλα καὶ ἄνθεα γίγνεται ὥρῃ Od.9.51
, cf. Il.2.468; παρὰ τὴν καθεστηκυῖαν ὥραν Th.4.6
.

b in historians, the campaigning season, τὸν τῆς ὥρας εἰς τὸν περίπλουν χρόνον X.HG6.2.13
; esp. in the phrase ὥρα ἔτους, Th.2.52, 6.70, Pl.Phdr. 229a, Lg. 952e, D.50.23, Thphr.CP3.23.2; εἰς ἔτους ὥραν next season, Plu.Per.10.

3 the year generally, τῆς ὥρης μέσον θέρος Hdt.8.12
; ἐν τῇ πέρυσιν ὥρᾳ last year, D.56.3; εἰς ὥρας next year, Philem.116, Pl.Ep. 346c, LXX Ge.18.10, AP11.17 (Nicarch.), cf. Plu.Ages.22; also
εἰς ἄλλας ὥρας
hereafter, E.IA 122
(lyr.); ἐς τὰς ὥρας τὰς ἑτέρας Ar.Nu. 562
(lyr.); ἐκ τῶν ὡρῶν εἰς τὰς ὥρας Id.Th. 950
(anap.); κἠς ὥρας κἤπειτα next year and for ever, Theoc.15.74; also ὥραις ἐξ ὡρᾶν Isyll.25
; cf. ὥρασιν.

4 in pl., of the climate of a country, as determined by its seasons, Hdt.1.142, cf. 149, 4.199 (here perh. three harvest seasons); τὰς ὥ. κάλλιστα κεκρημένας Id.3.106
; cf. Pl.Criti. 111e, Phd. 111b; climatic conditions, Hdt.2.26.

II time of day, νυκτὸς ἐν ὥρῃ h.Merc.67
, 155, 400; αἱ ὧ. τῆς ἡμέρας the times of day, i.e. morning, noon, evening, and night, X.Mem.4.3.4; δι' ὥραν ἡμέρας by the time of day (fixed for meetings), D.Prooem.49, etc.; πᾶσαν ὥ. τῆς ἡμέρας Arist.Mete. 371b31
; μεσονυκτίοις ποθ' ὥραις Anacreont.31.1
: without ἡμέρας or νυκτός, ἑκάστης ἡμέρας μέχρι τρίτου μέρους ὥρας Pl. Lg. 784a
; τῆς ὥρας μικρὸν πρὸ δύντος ἡλίου X.HG7.2.22
; ψευσθεὶς τῆς ὥ. having mistaken the hour, And.1.38; ἐποίησαν ἔξω μέσων νυκτῶν τὴν ὥραν, i.e. they prolonged the day beyond midnight, D.54.26; τῆς ὥρας ἐγίγνετ' ὀψέ Id.21.84
; ὀψίτερον τῆς ὥ. PTeb. 793 xi 12
(ii B. C.);
πολλῆς ὥρας
it being late, Plb.5.8.3
; ἤδη ὥρα πολλή Ev.Marc.6.35
; ἄχρι πολλῆς ὥρας till late in the day, D.H.2.54.

b duration, interval or lapse of time, μετὰ ἱκανὴν ὥραν τοῦ κατενεχθῆναι τὸν πέλεκυν ἐξακούεται ἡ τῆς πληγῆς φωνή S.E.M.5.69
; length of time, term, Ἄρτεμις ἐννέ' ἐτῶν δεκάδας βίον Ἀρτεμιδώρῳ ἔκχρησεν, τρεῖς δ' ὥραι(date.) ἔτι προσέθηκε Προνοίη IG12(3).1350.3
(Thera, ii B. C.); ἐπὶ πολλὴν ὥ. for a long time, J.AJ8.4.4.

2 the νυχθήμερον was prob. first divided into twenty-four hours by Hipparch., ἐν πόσαις ὥραις ἰσημεριναῖς (equinoctial hours) ἕκαστον τῶν ἄστρων ἢ δύνει ἢ ἀνατέλλει 2.4.5
, cf. Ptol.Alm.3.9, 4.9, al.

b in ordinary life the day from sunrise to sunset was divided into twelve equal parts called ὧραι ( ὧραι καιρικαί when it was necessary to distinguish them from the ὧραι ἰσημεριναί, v. καιρικός 2 c), ἡμέρα ἡ.. δωδεκάωρος, τουτέστιν ἡ ἀπὸ ἀνατολῆς μέχρι δύσεως S.E.M.10.182
; οὐχὶ δώδεκά εἰσιν ὧραι τῆς ἡμέρας; Ev.Jo.11.9
; ὡράων ἀμφὶ δυωδεκάδι AP9.782
(Paul.Sil.); the time of day was commonly given without the Art., ὥρᾳ ᾱ PHamb.1.96.3
(ii A. D.), τρίτης ὥρας Plu.Rom.12
; ὀγδόης, ἐνάτης, δεκάτης ὥ., Id.Alex.60, Aem.22, Ant.68, etc.; but we have περὶ τὴν τρίτην ὥραν, περὶ τὴν ἑνδεκάτην, Ev.Matt.20.3,6, beside περὶ ἕκτην καὶ ἐννάτην ὥ. ib.5; χθὲς ὥραν ἑβδόμην Ev.Jo.4.52
, cf. IG5(1).1390.109 (Andania, i B. C.), etc.; ἐρωτᾷ σε Χαιρήμων δειπνῆσαι.. αὔριον, ἥτις ἐστὶν ιε, ἀπὸ ὥρας θ ¯ - to-morrow the 15th at 9 o'clock, POxy.110 (ii A. D.): prov., δωδεκάτης ὥ., as we say 'at the eleventh hour', Plu.Crass.17.

c τὰ δυώδεκα μέρεα τῆς ἡμέρης παρὰ Βαβυλωνίων ἔμαθον οἱ Ἕλληνες Hdt. 2.109
; here ἡμέρη means the νυχθήμερον, and the μέρεα were each = 2 ὧραι ἰσημεριναί; these double hours (Assyr. kaš-bu) are called ὧραι by Eudox., ἥμισυ ζῳδίου.., ὅ ἐστιν ὥρας ἥμισυ Ars14.11
, cf. 16.2; cf. δωδεκάωρος 11
.

III Astrol., degree of the zodiac rising at the nativity (cf. ὡρονόμος 11
, ὡροσκόπος 11
), ὥ. μεροποσπόρος, τεκνοσπόρος, Man.4.577, 597; ἐξ ὥρης ἐσορῶν Ζεὺς Ἑρμείην Jupiter in the ascendant in aspect with Mercury, Id.3.186, cf. 32, al.

B the fitting time or season for a thing (mostly without Art., even in [dialect] Att.), freq. in Hom. (v. infr.); ὥρα συνάπτει Pi.P.4.247
; ὧραι ἐπειγόμεναι Id.N.4.34
; ὅταν ὥ. ἥκῃ X.Mem.2.1.2
; but with Art., τῆς ὥ. ἐνθυμεῖσθαι Id.Cyn.8.6
: freq. in later writers, τῆς ὥρας ἐπιγενομένης Plb.2.34.3
, etc.

2 c. gen. rei, ὥρη κοίτοιο, μύθων, ὕπνου, the time for bed, tale-telling, or sleep, Od.3.334, 11.379, cf. Hdt.1.10; ὥρη δόρποιο Od.14.407
; περὶ ἀρίστου ὥραν Th.7.81
, X.HG1.1.13; πολυηράτου ἐς γάμου ὥρην Od.15.126
; ἐς γάμου ὥρην ἀπικέσθαι Hdt. 6.61
; γάμων ἔχειν ὥραν D.H.5.32
; so εἰς ἀνδρὸς ὥραν ἥκουσα time for a husband, Pl.Criti. 113d; ὥρη ἀρότου, ἀμήτου, Hes.Op. 460, 575; μέχρι ἀρότου ὥρης IG7.235.3
(Oropus, iv B. C.); καρπῶν ὧραι Ar.Ra. 1034
(anap.); ἡ ὥρα τῆς ὀχείας Arist.HA 509b20
; τοῦ φωλεύειν ib. 579a26, etc.; also ὥραν εἶχον παιδεύεσθαι I was of age to.. Is.9.28.

3 ὥρα [ἐστίν] c. inf., it is time to do a thing, ἀλλὰ καὶ ὥρη εὕδειν Od.11.330
, cf. 373; so also in Trag. and [dialect] Att., E.Ph. 1584, Heracl. 288 (anap.), Ar.Ec.30, Pl.Prt. 361e, 362a; so δοκεῖ οὐχ ὥρα εἶναι καθεύδειν X.An.1.3.11
, cf. HG7.2.13 (dub. l.): c. acc. et inf., ὥρα δ' ἐμπόρους καθιέναι ἄγκυραν A.Ch. 661
, cf. S.OT 466 (lyr.): c. dat. et inf., X.Cyr.4.5.1, Pl.Tht. 145b: in these phrases the inf. [tense] pres. is almost universal; the [tense] aor., however, occurs in Od.21.428, S.Aj. 245 (lyr.), Ar.Ach. 393 (where also ἐστί is added to ὥρα, as in Philyll.3, ἀφαιρεῖν ὥρα 'στὶν ἤδη τὰς τραπέζας); and the [tense] pf. in ὥρα πεπαῦσθαι Plu.2.728d
: sts. the inf. must be supplied, οὐδέ τί σε χρή, πρὶν ὥρη, καταλέχθαι Od.15.394
, cf. E.El. 112 (lyr.), Ar.Ec. 877; ὥρα κἠς οἶκον (i. e. ἰέναι εἰς οἶκον) Theoc.15.147.

4 in various adverb. usages,
τὴν ὥρην
at the right time, Hdt.2.2
, 8.19, X.Oec.20.16: but τὴν ὥ. at that hour, Hes.Sc. 401; ταύτην τὴν ὥραν at this season, X.Cyn.9.1; [ἡ ἶρις] πᾶσαν ὥραν γίγνεται τῆς ἡμέρας Arist.Mete. 371b31
; δείελον ὥρην παύομαι ἀμήτοιο A.R. 3.417
; ὥραν οὐδενὸς κοινὴν θεῶν at an hour.., A.Eu. 109, cf. E.Ba. 724, Aeschin.1.9; αὐτῆς ὥρας immediately, PMich. in Class.Phil.22.255(iii A. D.); ἐν ὥρῃ in due season, in good time, Od.17.176, Hdt. 1.31, cf. Pi.O.6.28, Ar.V. 242, etc.; also αἰεὶ εἰς ὥρας in successive seasons, Od.9.135; ἐς τὰς ὥρας for all time, Ar.Ra. 382 (lyr. cf. supr. A. 1.3) (hence in an acclamation [ε] ἰς ὥρας πᾶσι τοῖς τὴν πόλιν φιλοῦσιν hurrah for.., POxy.41.29 (iii/iv A. D.)); οἱ ὧδε χέζοντες εἰς ὥ. μὴ ἔλθοιεν Milet.2(3)
No.406, cf. ὥρασι; καθ' ὥραν Theoc.18.12
, Plb.1.45.4, cf. 3.93.6, etc.; opp. παρ' ὥρην AP7.534
(Alex.Aet. or Autom.), cf. Plu.2.784b, etc.:— πρὸ τῆς ὥρας X.Oec.20.16
; πρὸ ὥρας Luc.Luct.13
; πρὸ ὥρας τελευτῆσαι IG42(1).84.26
(Epid., i A. D.); πρὶν ὥρας Pi.P.4.43
(cf. πρίν A. 11.4
).

II metaph., the spring-time of life, the bloom of youth, Mimn.3.1; ὥραν ἐχούσας A.Supp. 997
, cf. Th.13, 535; παῖδας πρὸς τέρμασιν ὥρας Ar.Av. 705
(anap.); πάντες οἱ ἐν ὥρᾳ Pl.R. 474d
; οὐκ ἐνὥ., = πρεσβύτερος, Id.Phdr. 240d; ἐὰν ἐπὶ ὥρᾳ ᾖ Id.R. 474e
; ἕως ἂν ἐν ὥρᾳ ὦσι Id.Men. 76b
; παυσαμένου τῆς ὥ. prob. in Id.Phdr. 234a; ἀνθεῖν ἐν ὥ. Id.R. 475a
; τὴν ὥ. διαφυλάξαι ἄβατον τοῖς πονηροῖς Isoc.10.58
; λήγειν ὥρας, opp. ἀνθεῖν, Pl.Alc.1.131e; ἑς ἐπιγινόμενόν τι τέλος, οἷον τοῖς ἀκμαίοις ἡ ὥρα Arist.EN 1174b33
, cf. 1157a8.

2 freq. involving an idea of beauty, φεῦ φεῦ τῆς ὥρας τοῦ κάλλους Ar.Av. 1724
(lyr.); ὥρᾳ.. ἡλικίας λαμπρός Th.6.54
; κάλλει καὶ ὥρᾳ διενεγκόντες Aeschin.1.134
, cf. ib.158; καλὸς ὥρᾳ τε κεκραμένος Pi.O.10(11).104
, cf. X.Mem. 2.1.22, Pl.Lg. 837b;
ἀφ' ὥρας ἐργάζεσθαι
quaestum corpore facere, Plu.
Tim..14, cf. X.Mem..1.6.13, Smp.8.21; τὴν ὥ. πεπωληκότες Phld.Rh.1.344
S.:—then,

b generally, beauty, grace, elegance of style, D.H.Pomp.2, Plu.2.874b, etc.; γλυκύτης καὶ ὥ. Hermog.Id.2.3
, cf. Men.Rh.p.335 S., Him.Or.1.2; of beauty in general, χάρις καὶ ὥρα Plu.2.128d
.

3 Ὥρα personified, like Ἥβη, Pi.N.8.1.

III = τὰ ὡραῖα, the produce of the season, fruits of the year, ἀπὸ τῆς ὥρας ἐτρέφοντο X.HG2.1.1
.

C personified, αἱὯραι, the Hours, keepers of heaven's cloudgate, Il.5.749, 8.393; and ministers of the gods, ib. 433; Ζεῦ, τεαὶ.. Ὧραι Pi.O.4.2
; esp. of Aphrodite, h.Hom.6.5,12; also Ὧ. Διονυσιάδες, Καρνειάδες, Simon.148, Call.Ap.87; three in number, Eunomia, Dike, Eirene, daughters of Zeus and Themis, Hes.Th. 901; Ωραι πολυάνθεμοι Pi.O.13.17
, cf. Alex.261.6, Theoc.1.150, etc.: freq. joined with the Χάριτες, h.Ap. 194, Hes.Op.75; worshipped at Athens, Paus.9.35.1; at Argos, Id.2.20.5; at Attaleia, BMus.Inscr. 1044 (i B. C.).

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ὥρα

Страницы

См. также в других словарях:

Ελλάδα - Κοινωνία και Οικονομία (Αρχαιότητα) — ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Η οικονομία στην Aρχαϊκή περίοδο Στον τομέα της οικονομίας, στην Aρχαϊκή περίοδο, σημειώθηκε μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με τη Γεωμετρική περίοδο. Κατά τη διάρκεια της Γεωμετρικής… … Dictionary of Greek
κριτική — Η νοητική ενέργεια του χαρακτηρισμού και της εκλογής και, γενικά, της κρίσης. Κοινή σε όλους τους ανθρώπους ως πρωταρχική ιδιότητα της νόησης, η κ. ασκείται σε κάθε αντικείμενο της γνώσης και, μεταξύ άλλων, στην τεχνική και στα προϊόντα των… … Dictionary of Greek
Μουσείο, Αρχαιολογικό Δελφών — Το Μουσείο των Δελφών, που στεγάζει μία από τις πλουσιότερες συλλογές έργων της αρχαίας ελληνικής τέχνης, χτίστηκε την πρώτη δεκαετία του 20ού αι., από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, με χρήματα του ελληνικού δημοσίου και την αρωγή του εθνικού… … Dictionary of Greek
Θεοφάνης Στρελίτζας — (16ος αι.). Μοναχός και ζωγράφος, ο επιλεγόμενος Μπαθάς και Κρης. Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους της κρητικής σχολής (1559). Ύστερα από έναν γάμο από τον οποίο απέκτησε δύο γιους, τον Συμεών και τον Νεόφυτο, μοναχούς και ζωγράφους … Dictionary of Greek
Δαμάγητος — Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Βασιλιάς της Ιαλυσού της Ρόδου (6oς; αι. π.Χ.). Έπειτα από συμβουλή του Μαντείου των Δελφών, σύμφωνα με την οποία θα έπρεπε να πάρει για σύζυγο την κόρη του αρίστου των Ελλήνων, νυμφεύτηκε την κόρη του Μεσσήνιου ήρωα… … Dictionary of Greek
στρατηγικός — ή, ό / στρατηγικός, ή, όν, ΝΜΑ [στρατηγός] 1. αυτός που ανήκει, αναφέρεται ή αρμόζει σε στρατηγό (α. «στρατηγικό σχέδιο» β. «στρατηγικά έργα», Ξεν.) 2. (για πρόσ.) αυτός που έχει την πείρα και την ικανότητα τού στρατηγού, ο έμπειρος και ικανός… … Dictionary of Greek
στοχαστικός — ή, ό / στοχαστικός, ή, όν, ΝΑ [στοχαστής] νεοελλ. 1. αυτός που χαρακτηρίζεται από περίσκεψη και σωφροσύνη, συνετός («στοχαστικά λόγια») 2. (για πρόσ.) βαθιά σκεπτόμενος, προσεκτικός, αυτός που μιλάει και ενεργεί με περίσκεψη («στοχαστικός… … Dictionary of Greek
αριστίνδην — (AM ἀριστίνδην) επίρρ. σύμφωνα με την αξία του αρίστου νεοελλ. 1. «αριστίνδην βουλευτής, γερουσιαστής» σύμφωνα με την αξία, εκλογή από τους καλύτερους 2. εκκλ. συγκρότηση της Ιεράς Συνόδου από μητροπολίτες που προέρχονται από την ελεύθερη επιλογή … Dictionary of Greek
αριστοπάτρα — ἀριστοπάτρα, η (Α) η κόρη του άριστου πατέρα (επίθ. της Αρτέμιδος Βακχυλ.). [ΕΤΥΜΟΛ. < άριστος + πατήρ] … Dictionary of Greek
Παύλος — I Βασιλιάς της Ελλάδας (1947 – 1964). Τριτότοκος γιος του Κωνσταντίνου, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1901, φοίτησε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, υπηρέτησε κατόπιν στο πολεμικό ναυτικό, ακολούθησε τον πατέρα του στην εξορία το 1917 κι αρνήθηκε να δεχτεί… … Dictionary of Greek
Φινλανδία — H Φινλανδία, που οι Φινλανδοί την αποκαλούν «Σουόμι», απλώνεται στο βορειοδυτικό άκρο της μεγάλης ρωσικής πεδιάδας και προβάλλει με χίλια χιλιόμετρα παραλίας, στους κόλπους της Φινλανδίας (Φιννικός) και της Bοθνίας (Bοθνικός). Tα ηπειρωτικά… … Dictionary of Greek

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

ἐκ+τοῦ+ἀρίστου

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

ἐκ+τοῦ+ἀρίστου

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: