-
1 ērudītus
ērudītus adj. with comp. and sup. [P. of erudio], instructed, educated, learned, accomplished, informed, skilled, experienced: quas (artīs) qui tenent eruditi appellantur: Graeculus: rebus gestis: litteris eruditior quam Curio: disciplinā iuris civilis eruditissimus: utilia honestis miscere, Ta.: minus erudita saecula: aures: Graecorum copia, fulness of Greek learning.* * *erudita, eruditum ADJlearned, skilled -
2 eruditus
-
3 in-ērudītus
in-ērudītus adj., unlearned, illiterate: Epicurus.—Crude, inconsiderate: illud tam ineruditum respondere. -
4 per-ērudītus
per-ērudītus adj., very learned: homo. -
5 erudio
ē-rŭdĭo, īvi or ii, ītum, 4, v. a., qs. to free from roughness, i. e. to polish, educate, instruct, teach (freq. and class.; cf.: doceo, edoceo, praecipio, instituo).I.Prop.:II.studiosos discendi erudiunt atque docent,
Cic. Off. 1, 44, 156:aliquem,
id. Div. 2, 2 (with docere); id. de Or. 3, 9, 35 (with instituere); id. ib. 2, 1, 12; Quint. prooem. § 1;6 et saep.: filios ad majorum instituta (with instituere),
Cic. Verr. 2, 3, 69; cf. id. Tusc. 1, 26:aliquem artibus,
id. Fam. 1, 7 fin.; cf. id. Rep. 2, 19, 34:eum ad exquisitissimam consuetudinem Graecorum erudiit,
id. ib. 2, 21, 37:aliquem in jure civili,
id. de Or. 1, 59 fin.; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 3.—With two acc. ( poet. and in post-Aug. prose):aliquem leges praeceptaque belli,
Stat. Th. 10, 507; cf. Val. Fl. 2, 50; v. also under P. a.: aliquem, with an object-clause, Plin. 33, 11, 53, § 149; cf.without aliquem,
Ov. F. 3, 820; Sil. 11, 352.—With a rel.-clause as object:qua possint arte capi,
Ov. F. 3, 294:tirones neque in ludo, neque per lanistas,
i. e. to cause to be instructed, Suet. Caes. 26:gladiatores sub eodem magistro eruditi,
Quint. 2, 17, 33:Athenas erudiendi gratia missus,
Just. 17, 3, 11;once: aliquem de aliqua re, Cic.: obviae mihi velim sint tuae litterae, quae me erudiant de omni re publica,
instruct me, keep me informed of, Cic. Fam. 2, 12, 1.—Transf., of objects not personal:A.artes,
Ov. M. 8, 215:ut flerent, oculos erudiere suos,
id. R. Am. 690; id. Am. 1, 14, 30:Polycletus consummasse hanc scientiam judicatur et toreuticen sic erudisse, ut Phidias aperuisse,
to have cultivated, brought to perfection, Plin. 34, 8, 19, § 56.— Hence, ērŭdītus, a, um, P. a., learned, accomplished, well-informed, skilled, experienced (cf.: litteratus, doctus, peritus, gnarus, scitus).Prop.:B.est non satis politus iis artibus, quas qui tenent eruditi appellantur,
Cic. Fin. 1, 7 fin.:Graeculus otiosus et loquax, et fortasse doctus atque eruditus,
id. de Or. 1, 22, 102:semper mihi et doctrina et eruditi homines placuerunt,
id. Rep. 1, 17 fin.; id. Tusc. 1, 3:nec sicut vulgus sed ut eruditi solent appellare sapientem,
id. Lael. 2, 6; cf.opp. rusticus,
Quint. 11, 1, 45; 8, 6, 75 et saep.:non transmarinis nec importatis artibus eruditi, sed genuinis domesticisque virtutibus,
Cic. Rep. 2, 15 fin.:homines non litteris ad rei militaris scientiam, sed rebus gestis ac victoriis eruditos,
id. Font. 15, 33; id. Q. Fr. 1, 1, 7 fin.; cf. id. Brut. 67, 236; id. Arch. 7; id. N. D. 3, 9, 23 al.:eruditi Socraticis disputationibus,
id. de Or. 3, 34, 139:a pueris eruditi artibus militiae,
Liv. 42, 52 et saep.; cf. in the comp.:litteris eruditior quam Curio,
Cic. Brut. 82; and in the sup.:Scaevola, homo omnium et disciplina juris civilis eruditissimus,
id. de Or. 1, 39, 180.— With acc.:Graecas res eruditi,
Gell. 2, 21, 3; cf. id. 19, 12, 9.—With inf.:eruditus utilia honestis miscere,
Tac. Agr. 8.—Transf., of inanimate and abstract subjects:quod ceteri minus eruditis hominum seculis fuerunt,
Cic. Rep. 2, 10:tempora (with docti homines),
id. ib.:aures,
id. ib. 2, 42; id. Or. 34, 119; Quint. 10, 1, 32:animus,
Cic. Fam. 5, 14: oratio (opp. popularis), id. Par. prooem. § 4; cf. Quint. 8, 3, 17; 8, 6, 24 al.:Graecorum copia,
fulness of Greek learning, Cic. Leg. 1, 2, 7: palata, i. e. practised, fine (with docta), Col. 8, 16, 4; cf.gustus,
Tac. A. 16, 18.—In neutr. with a subject-clause:ex historia ducere urbanitatem, eruditum est,
Quint. 6, 3, 98; cf.:eruditissimum longe, si, etc.,
id. 9, 2, 97.— Adv.: ērŭdītē, learnedly, eruditely. — Comp., Cic. de Sen. 1 fin.; Quint. 1, 5, 36.— Sup., Cic. Or. 52; Plin. Ep. 1, 9, 8. -
6 erudite
ē-rŭdĭo, īvi or ii, ītum, 4, v. a., qs. to free from roughness, i. e. to polish, educate, instruct, teach (freq. and class.; cf.: doceo, edoceo, praecipio, instituo).I.Prop.:II.studiosos discendi erudiunt atque docent,
Cic. Off. 1, 44, 156:aliquem,
id. Div. 2, 2 (with docere); id. de Or. 3, 9, 35 (with instituere); id. ib. 2, 1, 12; Quint. prooem. § 1;6 et saep.: filios ad majorum instituta (with instituere),
Cic. Verr. 2, 3, 69; cf. id. Tusc. 1, 26:aliquem artibus,
id. Fam. 1, 7 fin.; cf. id. Rep. 2, 19, 34:eum ad exquisitissimam consuetudinem Graecorum erudiit,
id. ib. 2, 21, 37:aliquem in jure civili,
id. de Or. 1, 59 fin.; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 3.—With two acc. ( poet. and in post-Aug. prose):aliquem leges praeceptaque belli,
Stat. Th. 10, 507; cf. Val. Fl. 2, 50; v. also under P. a.: aliquem, with an object-clause, Plin. 33, 11, 53, § 149; cf.without aliquem,
Ov. F. 3, 820; Sil. 11, 352.—With a rel.-clause as object:qua possint arte capi,
Ov. F. 3, 294:tirones neque in ludo, neque per lanistas,
i. e. to cause to be instructed, Suet. Caes. 26:gladiatores sub eodem magistro eruditi,
Quint. 2, 17, 33:Athenas erudiendi gratia missus,
Just. 17, 3, 11;once: aliquem de aliqua re, Cic.: obviae mihi velim sint tuae litterae, quae me erudiant de omni re publica,
instruct me, keep me informed of, Cic. Fam. 2, 12, 1.—Transf., of objects not personal:A.artes,
Ov. M. 8, 215:ut flerent, oculos erudiere suos,
id. R. Am. 690; id. Am. 1, 14, 30:Polycletus consummasse hanc scientiam judicatur et toreuticen sic erudisse, ut Phidias aperuisse,
to have cultivated, brought to perfection, Plin. 34, 8, 19, § 56.— Hence, ērŭdītus, a, um, P. a., learned, accomplished, well-informed, skilled, experienced (cf.: litteratus, doctus, peritus, gnarus, scitus).Prop.:B.est non satis politus iis artibus, quas qui tenent eruditi appellantur,
Cic. Fin. 1, 7 fin.:Graeculus otiosus et loquax, et fortasse doctus atque eruditus,
id. de Or. 1, 22, 102:semper mihi et doctrina et eruditi homines placuerunt,
id. Rep. 1, 17 fin.; id. Tusc. 1, 3:nec sicut vulgus sed ut eruditi solent appellare sapientem,
id. Lael. 2, 6; cf.opp. rusticus,
Quint. 11, 1, 45; 8, 6, 75 et saep.:non transmarinis nec importatis artibus eruditi, sed genuinis domesticisque virtutibus,
Cic. Rep. 2, 15 fin.:homines non litteris ad rei militaris scientiam, sed rebus gestis ac victoriis eruditos,
id. Font. 15, 33; id. Q. Fr. 1, 1, 7 fin.; cf. id. Brut. 67, 236; id. Arch. 7; id. N. D. 3, 9, 23 al.:eruditi Socraticis disputationibus,
id. de Or. 3, 34, 139:a pueris eruditi artibus militiae,
Liv. 42, 52 et saep.; cf. in the comp.:litteris eruditior quam Curio,
Cic. Brut. 82; and in the sup.:Scaevola, homo omnium et disciplina juris civilis eruditissimus,
id. de Or. 1, 39, 180.— With acc.:Graecas res eruditi,
Gell. 2, 21, 3; cf. id. 19, 12, 9.—With inf.:eruditus utilia honestis miscere,
Tac. Agr. 8.—Transf., of inanimate and abstract subjects:quod ceteri minus eruditis hominum seculis fuerunt,
Cic. Rep. 2, 10:tempora (with docti homines),
id. ib.:aures,
id. ib. 2, 42; id. Or. 34, 119; Quint. 10, 1, 32:animus,
Cic. Fam. 5, 14: oratio (opp. popularis), id. Par. prooem. § 4; cf. Quint. 8, 3, 17; 8, 6, 24 al.:Graecorum copia,
fulness of Greek learning, Cic. Leg. 1, 2, 7: palata, i. e. practised, fine (with docta), Col. 8, 16, 4; cf.gustus,
Tac. A. 16, 18.—In neutr. with a subject-clause:ex historia ducere urbanitatem, eruditum est,
Quint. 6, 3, 98; cf.:eruditissimum longe, si, etc.,
id. 9, 2, 97.— Adv.: ērŭdītē, learnedly, eruditely. — Comp., Cic. de Sen. 1 fin.; Quint. 1, 5, 36.— Sup., Cic. Or. 52; Plin. Ep. 1, 9, 8. -
7 doceo
dŏcĕo, cŭi, ctum, 2, v. a. [root da; Zend. dā, to know; strengthened, dak-; Gr. didaskô; Lat. disco], to teach, instruct, inform, show, tell, etc. (for syn. cf.: edoceo, perdoceo, erudio, praecipio, instituo).I.In gen., with double acc. of person and thing:II.pejor magister te istaec docuit... illa, quae te docui,
Plaut. Bacch. 1, 2, 55:hunc hominem cursuram,
id. Trin. 4, 3, 9:aliquem artem,
Cic. de Or. 2, 54:aliquem litteras,
id. Pis. 30:aliquem ejusmodi rem,
id. Quint. 25, 79:pueros elementa,
Hor. Ep. 1, 20, 17 et saep.— Pass., with acc. rei:is reliqua frustra docetur,
Quint. 4, 2, 90; 1, 5, 11; 3, 8, 70; 6, 2, 3; Hor. C. 3, 6, 21; id. S. 1, 6, 76 et saep.; cf.: doctus dogmam, Laber. ap. Prisc. p. 679 fin. P.; and:doctus militiam,
Sall. H. Fragm. 1, 40, p. 224 ed. Gerl.—With inf.:docemur auctoritate domitas habere libidines,
Cic. de Or. 1, 43, 194; 1, 57, 244; id. Fin. 2, 5, 15:docemur disputare, non vivere (= discimus),
Sen. Ep. 95, 13:equi variare gyros docentur,
Tac. G. 6; Sall. J. 85, 33; Nep. Epam. 2, 1; Liv. 21, 3, 6.—With acc. pers. and inf.:ut doceam Rullum posthac in iis saltem tacere rebus, in quibus, etc.,
Cic. Agr. 3, 2; so id. Phil. 2, 4, 8; Hor. S. 1, 1, 91; id. Ep. 1, 14, 30 al.; cf. ellipt. with abl. of instrument:Socratem fidibus (sc. canere),
Cic. Fam. 9, 22, 3:aliquem docendum curare equo, armisque,
Liv. 29, 1, 8; Zumpt, § 391 fin. —With acc. pers. and de, to instruct or inform one of:de ejus injuriis judices docere,
Cic. Verr. 2, 4, 51:aliquem de aliqua re,
id. Rosc. Am. 9, 26; 44, 127; id. de Or. 2, 24, 102; Sall. J. 13, 3 al. —With acc. pers. and rel. clause:doceant eum, qui vir Sex. Roscius fuerit,
Cic. Rosc. Am. 9, 25; id. Att. 8, 2, 2; id. Fam. 3, 6, 5; 5, 3; Quint. 6, 1, 20 al.—With acc. pers.:studiosos discendi erudiunt atque docent,
Cic. Off. 1, 44, 156; id. Div. 2, 2; id. de Sen. 9, 29; Quint. 2, 5, 13; Hor. S. 2, 2, 50; id. Ep. 1, 13, 1 et saep.—With acc. rei:coepit studiose omnia Docere, educare, ita uti si esset filia,
Ter. Eun. 1, 2, 37; so,aliquid,
Caes. B. G. 5, 42 fin.; Quint. 7, 10, 10; 9, 4, 137; Hor. A. P. 306 et saep.; cf.also: quod de lacu Albano docuisset,
Liv. 5, 15; so with two acc., Caes. B. G. 7, 10, 3; Cic. Clu. 70, 198.—With acc. and inf.:docui per litteras, id nec opus esse nec fieri posse,
Cic. Att. 16, 8; Caes. B. G. 5, 1, 7; 5, 28, 4; Quint. 1, 5, 43; Hor. S. 2, 3, 63 et saep.— Absol.:cum doceo et explano,
Cic. de Or. 2, 19, 82; id. Or. 42, 143; Quint. 3, 4, 15; 3, 5, 2 et saep.; cf.also: Tyrannio docet apud me,
Cic. Q. Fr. 2, 4 fin.In partic.: fabulam, like the Gr. didaskein, qs. to teach a play to the actors, to rehearse; hence, to produce, exhibit on the stage:2.minor fuit aliquanto is, qui primus fabulam dedit, quam ii, qui multas docuerant (Plautus et Naevius),
Cic. Brut. 18, 73; id. Tusc. 4, 29, 63; Hor. A. P. 288; Gell. 17, 21, 42.—Hence, doctus, a, um, P. a., learned, skilled, versed, experienced in any thing (cf.: litteratus, eruditus, peritus, gnarus, scitus).— Absol.:doctus vir et Graecis litteris eruditus,
Cic. Brut. 30, 114; cf. id. de Or. 1, 22, 102; 2, 74, 299:adolescentes humanissimi et doctissimi,
id. Cael. 10, 24.—With ex:fuit enim doctus ex disciplina Stoicorum,
Cic. Brut. 25.—With abl.:docti et Graecis litteris et Latinis,
Cic. Brut. 46; 45 fin.; Sall. C. 25, 2; Mart. 10, 76. —With adv.:nec minus Graece quam Latine doctus,
Suet. Gram. 7.—With gen.:fandi doctissima Cymodocea,
Verg. A. 10, 225:legum atque morum populi Romani jurisque civilis,
Gell. 13, 12, 1:sagittarum,
Aur. Vict. Epit. 11:artis lanificae,
Claud. in Eutr. 2, 381.—With acc.:(Maecenas) docte sermones utriusque linguae,
Hor. C. 3, 8, 5:dulces modos (with citharae sciens),
id. ib. 3, 9, 10:omnia,
Stat. Th. 2, 692:litteras,
Gell. 19, 9, 7.—With inf.:doctus sagittas tendere Sericas,
Hor. C. 1, 29, 9; 3, 6, 38; 4, 13, 7; id. Carm. Sec. 75 et saep.—With ad or in:ad delinquendum doctior,
Ov. Tr. 2, 256:in parum fausto carmine docta fui,
id. H. 21, 182:Sapphica puella Musa doctior,
more skilled in song, Cat. 35, 17:docta puella,
Prop. 1, 7, 11; 2, 11, 6 (3, 2, 6 M.);2, 13, 11 (3, 4, 11 M.).—Esp. as epithet of Catullus by other poets,
Tib. 3, 6, 41; Ov. Am. 3, 9, 62:Verona docti syllabas amat vatis,
Mart. 1, 61, 1; Ov. A. A. 2, 181.—As subst.: doctus, the man of skill.—Prov.:doctus in se semper divitias habet,
Phaedr. 4, 21, 1; but class. only in plur.: doctī, ōrum, m., the learned:doctorum est ista consuetudo,
Cic. Lael. 5, 17 et saep.—Of things as subjects:B.frontes,
Hor. C. 1, 1, 29:tibia,
Prop. 2, 30, 16 (3, 28, 16 M.):carmina,
Tib. 2, 3, 20; cf.vox,
Ov. P. 2, 5, 52:voces Pythagoreorum,
Cic. Tusc. 4, 1, 2:sermo,
Plin. Ep. 7, 25, 3:prece,
Hor. Ep. 2, 1, 135:manus artificis,
Tib. 1, 8, 12; cf. id. 2, 1, 70; Ov. F. 3, 832; 6, 792:falx,
Prop. 2, 19, 12 (3, 12, 12 M.) et saep.—In Plaut. and Ter., knowing, cunning, shrewd, subtle:1. 2.malum, callidum, doctum,
Plaut. Ps. 2, 4, 35; id. Bacch. 4, 4, 43; id. Most. 1, 3, 122; 5, 1, 24 et saep.; Ter. Hec. 2, 1, 6; id. Eun. 4, 7, 21; cf.also, dolus,
Plaut. Mil. 2, 1, 69; id. Ps. 1, 5, 70 al.— docte, adv. -
8 docti
dŏcĕo, cŭi, ctum, 2, v. a. [root da; Zend. dā, to know; strengthened, dak-; Gr. didaskô; Lat. disco], to teach, instruct, inform, show, tell, etc. (for syn. cf.: edoceo, perdoceo, erudio, praecipio, instituo).I.In gen., with double acc. of person and thing:II.pejor magister te istaec docuit... illa, quae te docui,
Plaut. Bacch. 1, 2, 55:hunc hominem cursuram,
id. Trin. 4, 3, 9:aliquem artem,
Cic. de Or. 2, 54:aliquem litteras,
id. Pis. 30:aliquem ejusmodi rem,
id. Quint. 25, 79:pueros elementa,
Hor. Ep. 1, 20, 17 et saep.— Pass., with acc. rei:is reliqua frustra docetur,
Quint. 4, 2, 90; 1, 5, 11; 3, 8, 70; 6, 2, 3; Hor. C. 3, 6, 21; id. S. 1, 6, 76 et saep.; cf.: doctus dogmam, Laber. ap. Prisc. p. 679 fin. P.; and:doctus militiam,
Sall. H. Fragm. 1, 40, p. 224 ed. Gerl.—With inf.:docemur auctoritate domitas habere libidines,
Cic. de Or. 1, 43, 194; 1, 57, 244; id. Fin. 2, 5, 15:docemur disputare, non vivere (= discimus),
Sen. Ep. 95, 13:equi variare gyros docentur,
Tac. G. 6; Sall. J. 85, 33; Nep. Epam. 2, 1; Liv. 21, 3, 6.—With acc. pers. and inf.:ut doceam Rullum posthac in iis saltem tacere rebus, in quibus, etc.,
Cic. Agr. 3, 2; so id. Phil. 2, 4, 8; Hor. S. 1, 1, 91; id. Ep. 1, 14, 30 al.; cf. ellipt. with abl. of instrument:Socratem fidibus (sc. canere),
Cic. Fam. 9, 22, 3:aliquem docendum curare equo, armisque,
Liv. 29, 1, 8; Zumpt, § 391 fin. —With acc. pers. and de, to instruct or inform one of:de ejus injuriis judices docere,
Cic. Verr. 2, 4, 51:aliquem de aliqua re,
id. Rosc. Am. 9, 26; 44, 127; id. de Or. 2, 24, 102; Sall. J. 13, 3 al. —With acc. pers. and rel. clause:doceant eum, qui vir Sex. Roscius fuerit,
Cic. Rosc. Am. 9, 25; id. Att. 8, 2, 2; id. Fam. 3, 6, 5; 5, 3; Quint. 6, 1, 20 al.—With acc. pers.:studiosos discendi erudiunt atque docent,
Cic. Off. 1, 44, 156; id. Div. 2, 2; id. de Sen. 9, 29; Quint. 2, 5, 13; Hor. S. 2, 2, 50; id. Ep. 1, 13, 1 et saep.—With acc. rei:coepit studiose omnia Docere, educare, ita uti si esset filia,
Ter. Eun. 1, 2, 37; so,aliquid,
Caes. B. G. 5, 42 fin.; Quint. 7, 10, 10; 9, 4, 137; Hor. A. P. 306 et saep.; cf.also: quod de lacu Albano docuisset,
Liv. 5, 15; so with two acc., Caes. B. G. 7, 10, 3; Cic. Clu. 70, 198.—With acc. and inf.:docui per litteras, id nec opus esse nec fieri posse,
Cic. Att. 16, 8; Caes. B. G. 5, 1, 7; 5, 28, 4; Quint. 1, 5, 43; Hor. S. 2, 3, 63 et saep.— Absol.:cum doceo et explano,
Cic. de Or. 2, 19, 82; id. Or. 42, 143; Quint. 3, 4, 15; 3, 5, 2 et saep.; cf.also: Tyrannio docet apud me,
Cic. Q. Fr. 2, 4 fin.In partic.: fabulam, like the Gr. didaskein, qs. to teach a play to the actors, to rehearse; hence, to produce, exhibit on the stage:2.minor fuit aliquanto is, qui primus fabulam dedit, quam ii, qui multas docuerant (Plautus et Naevius),
Cic. Brut. 18, 73; id. Tusc. 4, 29, 63; Hor. A. P. 288; Gell. 17, 21, 42.—Hence, doctus, a, um, P. a., learned, skilled, versed, experienced in any thing (cf.: litteratus, eruditus, peritus, gnarus, scitus).— Absol.:doctus vir et Graecis litteris eruditus,
Cic. Brut. 30, 114; cf. id. de Or. 1, 22, 102; 2, 74, 299:adolescentes humanissimi et doctissimi,
id. Cael. 10, 24.—With ex:fuit enim doctus ex disciplina Stoicorum,
Cic. Brut. 25.—With abl.:docti et Graecis litteris et Latinis,
Cic. Brut. 46; 45 fin.; Sall. C. 25, 2; Mart. 10, 76. —With adv.:nec minus Graece quam Latine doctus,
Suet. Gram. 7.—With gen.:fandi doctissima Cymodocea,
Verg. A. 10, 225:legum atque morum populi Romani jurisque civilis,
Gell. 13, 12, 1:sagittarum,
Aur. Vict. Epit. 11:artis lanificae,
Claud. in Eutr. 2, 381.—With acc.:(Maecenas) docte sermones utriusque linguae,
Hor. C. 3, 8, 5:dulces modos (with citharae sciens),
id. ib. 3, 9, 10:omnia,
Stat. Th. 2, 692:litteras,
Gell. 19, 9, 7.—With inf.:doctus sagittas tendere Sericas,
Hor. C. 1, 29, 9; 3, 6, 38; 4, 13, 7; id. Carm. Sec. 75 et saep.—With ad or in:ad delinquendum doctior,
Ov. Tr. 2, 256:in parum fausto carmine docta fui,
id. H. 21, 182:Sapphica puella Musa doctior,
more skilled in song, Cat. 35, 17:docta puella,
Prop. 1, 7, 11; 2, 11, 6 (3, 2, 6 M.);2, 13, 11 (3, 4, 11 M.).—Esp. as epithet of Catullus by other poets,
Tib. 3, 6, 41; Ov. Am. 3, 9, 62:Verona docti syllabas amat vatis,
Mart. 1, 61, 1; Ov. A. A. 2, 181.—As subst.: doctus, the man of skill.—Prov.:doctus in se semper divitias habet,
Phaedr. 4, 21, 1; but class. only in plur.: doctī, ōrum, m., the learned:doctorum est ista consuetudo,
Cic. Lael. 5, 17 et saep.—Of things as subjects:B.frontes,
Hor. C. 1, 1, 29:tibia,
Prop. 2, 30, 16 (3, 28, 16 M.):carmina,
Tib. 2, 3, 20; cf.vox,
Ov. P. 2, 5, 52:voces Pythagoreorum,
Cic. Tusc. 4, 1, 2:sermo,
Plin. Ep. 7, 25, 3:prece,
Hor. Ep. 2, 1, 135:manus artificis,
Tib. 1, 8, 12; cf. id. 2, 1, 70; Ov. F. 3, 832; 6, 792:falx,
Prop. 2, 19, 12 (3, 12, 12 M.) et saep.—In Plaut. and Ter., knowing, cunning, shrewd, subtle:1. 2.malum, callidum, doctum,
Plaut. Ps. 2, 4, 35; id. Bacch. 4, 4, 43; id. Most. 1, 3, 122; 5, 1, 24 et saep.; Ter. Hec. 2, 1, 6; id. Eun. 4, 7, 21; cf.also, dolus,
Plaut. Mil. 2, 1, 69; id. Ps. 1, 5, 70 al.— docte, adv. -
9 (doctē）
(doctē） adv. [doctus], only comp. and sup, learnedly, cleverly, skilfully: luctamur doctius, H.: litteris doctissume eruditus, S. -
10 ērudiō
ērudiō īvī, ītus, īre [ex + rudis], to educate, instruct, teach, polish: studiosos discendi: alqm in iure: filios ad maiorum instituta: alqm disciplinā, N.: eruditi artibus militiae, L.: me de re p., keep me informed: te, satis esse, etc.— To teach, communicate, instruct in: alqm damnosas artīs, O.: percurrere telas, O.: quā possint arte capi, O.: oculos ut fleant, O.* * *erudire, erudivi, eruditus Veducate, teach, instruct -
11 （ērudītē）
（ērudītē） adv. [eruditus], learnedly, with erudition.—Only comp. and sup: eruditius disputare: litterae eruditissime scriptae. -
12 ērudītulus
ērudītulus adj. dim. [eruditus], somewhat experienced, Ct. -
13 homō
homō inis, m and f a human being, man, person: Monstrum hominis, T.: grandior, T.: doctrinā eruditus: hominum homo stultissime, T.: genus hominum: more hominum evenit, ut, etc., as usual, T.: homo'st Perpaucorum hominum, associates, T.: cum inter homines esset, was alive: qui numquam inter homines fuerit, saw the world: nec vox hominem sonat, i. e. mortal, V.: ut eam nemo hominem appellare possit: Quae (Io) bos ex homine est, O.: dic ipsa, ‘homo sum,’ Iu.— Collect., man, the human race, mankind: quā haud scio ad quidquam melius sit homini datum.— Pleonast., in addresses: nisi caves tu homo, etc., fellow, T.: tu homo adigis me ad insaniam, T.— In apposition: filius homo adulescens, T.: servom hominem, T.: oculi hominis histrionis.—Prov.: Quot homines, tot sententiae, many men, many minds, T.: Homo sum; humani nil a me alienum puto, T.—A man, reasonable creature, lord of creation: si homo esset, eum potius legeret: nox te expolivit hominemque reddidit: homines visi sumus: si esses homo, if you had a man's sense, T.: nihil hominis esse, nothing of a man.—A man, servant: homo P. Quincti, Quintus's man.—Plur., foot-soldiers, infantry (opp. cavalry): homines equitesque, Cs.— Plur, bodies, corpses: cumulos hominum urebant, L.—The man, fellow, creature, he, this one (colloq. for a pron dem.): ibi homo coepit me obsecrare, Ut, etc., T.: itast homo, T.: venas hominis incidere: persuasit homini, N.* * *man, human being, person, fellow -
14 iūxtā
iūxtā adv. [for * iūgistā, abl f. sup. from iūgis], near to, nigh, near at hand, near, near by, hard by, close to, by the side of: legio, quae iuxta constiterat, Cs.: sellam iuxta ponere, S.: furiarum maxima iuxta Accubat, V.: accedere iuxta, O.— In like manner, equally, alike on a par: eorum ego vitam mortemque iuxta aestimo, S.: ceteri iuxta insontes, L.: res parva ac iuxta magnis difficilis, L.: iuxta eam rem aegre passi patres, quam cum viderent, etc., i. e. were just as indignant, L.: iuxta mecum omnes intellegitis, S.: absentium bona iuxta atque interemptorum diyisa fuere, L.: iuxta ac si meus frater esset, just as if: iuxta ac si hostes adessent, S.: litteris Graecis atque Latinis iuxta eruditus, S. -
15 perfectē
perfectē adv. [perfectus], fully, completely, perfectly: eruditus: veritatem imitari. -
16 ut or utī
ut or utī adv. [for * quoti or * cuti; 2 CA-]. I. Of place, where (poet.): Nisus Labitur, caesis ut forte iuvencis Fusus madefecerat herbas, V.: Utque aër, tellus illic, O.— II. Of time, when, as soon as, just as: ut hinc te intro ire iussi, opportune hic fit mi obviam, T.: ut peroravit, surrexit Clodius: ut vero aquam ingressi sunt... tum, etc., L.: Ariovistum, ut semel Gallorum copias vicerit, crudeliter imperare, Cs.: atque ego, ut primum fletu represso loqui posse coepi, Quaeso inquam, etc., as soon as ever: Siculi, ut primum videre volgari morbos, in suas quisque urbes dilapsi sunt, L.: deinde ut nulla vi perculsos sustinere poterat, Quid ultra moror, inquit, etc., L.: ut hinc forte ea ad obstetricem erat missa, T.: ut ad mare nostrae cohortes excubuerant, accessere subito Pompeiani, Cs.: litteras scripsi... statim ut tuas legerem (i. e. litteras nunc scribo, ut tuas legi): neque, ut quaeque res delata ad nos, tum denique scrutari locos (debemus): traditum esse ut quando aqua Albana abundasset, tum... victoriam de Veientibus dari, L.— Since, from the time at which: ut Brundisio profectus es, nullae mihi abs te sunt redditae litterae.—Of repeated action, whenever: ut quisque istius animum offenderat, in lautumias statim coniciebatur: ut cuique erat locus attributus, ad munitiones accedunt, Cs.: ut quisque arma ceperat... inordinati in proelium ruunt, L.: ut enim quisque dixerat, ita postulabatur, etc.— III. Of manner. A. Interrog., how, in what way, in what manner: Ut vales? T.: ut sese in Samnio res habent? L.: Ut valet? ut meminit nostri? H. —Usu. in dependent questions, with subj: Narratque ut virgo ab se integra etiam tum siet, T.: credo te audisse ut me circumsteterint: docebat ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent, Cs.: veniat in mentem, ut trepidos quondam maiores vestros... defenderimus, L.: Vides ut altā stet nive candidum Soracte, H.— With indic. (old or poet.): Illud vide, os ut sibi distorsit carnufex, T.: Aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo! (i. e. omnia laetantia), V.—After verbs of fearing, how, in what way, lest... not, that... not: rem frumentariam, ut satis commode supportari posset, timere dicebant, Cs.: verebar ut redderentur: timeo ut sustineas: o puer, ut sis Vitalis, metuo, et maiorum ne quis amicus Frigore te feriat, H.: quia nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat, L.: ut ferulā caedas meritum... non vereor, H.—In exclamations: ut falsus animi est! T.: Gnaeus autem noster... ut totus iacet: Ut vidi, ut perii! ut me malus abstulit error! V.: ut tu Semper eris derisor! H.— B. Relative, as: ut potero, feram, T.: Ciceronem et ut rogas amo, et ut meretur et debeo: Labienus, ut erat ei praeceptum... abstinebat, Cs.: ut plerumque fit, L.—Introducing an example, as, for example, for instance: est quiddam, quod suā vi nos inlectos ducit, ut amicitia: ceteri morbi, ut gloriae cupiditas, etc.: qui aliis nocent, in eādem sunt iniustitiā, ut si in suam rem aliena convertant: ut si quis ei quem urgeat fames venenum ponat, L.: causas, ut honorificentissimis verbis consequi potero, complectar: si virtus digna est gloriatione, ut est (i. e. sicut est): nemo, ut opinor, in culpā est, in my judgment: qui, ut credo, duxit, etc., I believe.—With correlative ita, sic, sometimes idem, item, as, just as, in the same manner as: omnīs posthabui mihi res, ita uti par fuit, T.: ut viro forti dignum fuit, ita calumniam eius obtrivit: si ut animis sic oculis videre possemus: disputationem exponimus, eisdem fere verbis, ut disputatumque est: fecisti item ut praedones solent: haec ut brevissime dici potuerunt, ita a me dicta sunt (i. e. ita breviter dicta sunt ut dici potuerunt): te semper sic colam ut quem diligentissime: eruditus autem sic ut nemo Thebanus magis, N.—In comparative clauses with indefinite subjects, ut quisque with a sup. or an expression implying a superlative, usu. followed by ita with a sup, the more... the more: ut quisque est vir optimus, ita difficillime alios improbos suspicatur, the better man one is, the harder it is for him to, etc.: ut quisque (morbus) est difficillimus, ita medicus nobilissimus quaeritur; cf. facillime ad res iniustas impellitur ut quisque altissimo animo est: ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae obiectus, L.: de captivis, ut quisque liber aut servus esset, suae fortunae a quoque sumptum supplicium est, according to each one's station, whether free or bound, L.—Introducing a general statement for comparison or confirmation, as, considering that, in accordance with the fact that, in view of what: haud scio hercle, ut homost, an mutet animum, T.: atque ille, ut semper fuit apertissimus, non se purgavit, sed, etc.: transire pontem non potuit, ut extrema resoluta crant, etc., L.: Epicharmi, acuti nec insulsi hominis, ut Siculi, as was natural for a Sicilian.—Introducing a limiting circumstance, as, considering, for: hic Geta ut captus est servorum, non malus, i. e. as far as this can be said of slaves, T.: civitas florens, ut est captus Germanorum, Cs.: Caelius Antipater, scriptor, ut temporibus illis, luculentus, for those times: (orationis genus) ut in oratore exile, for an orator: gens, ut in eā regione, divitiis praepollens, L.— With perinde or pro eo, as, in proportion as, according as, to the extent that, in the measure that: in exspectatione civitas erat, perinde ut evenisset res, ita communicatos honores habitura, L.: pro eo ut temporis difficultas aratorumque penuria tulit.—With a relat., as it is natural for persons, like one, since, seeing that: proficiscuntur, ut quibus esset persuasum, non ab hoste consilium datum, etc., like men convinced that, etc., Cs.: inde consul, ut qui iam ad hostīs perventum cerneret, procedebat, L.—Introducing a motive or assumption, as if, on the supposition that, in the belief that: narratio est rerum gestarum aut ut gestarum expositio: (Galli) laeti, ut exploratā victoriā, ad castra pergunt, L.—With ita or sic, introducing an oath or attestation, as, as it is true that: ita me di ament ut ego Laetor, etc., T.: ita vivam ut maximos sumptūs facio.—With correlative ita or sic, introducing contrasted clauses, as... so, as on the one hand... so on the other, although... yet, while... still, both... and: ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis non videt?: consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen, respondit, etc., L.: uti longe a luxuriā, ita famae propior, Ta.—Repeated as indefinite relative, in whatever manner, howsoever (only with indic.): Sed ut ut haec sunt, tamen hoc faciam, T.: sed ut ut est, indulge valetudini tuae.—Indefinite, in concessive or conditional clauses, however, in whatever manner, in whatever degree, although, granting that: quod ut ita sit—nihil enim pugno —quid habet ista res aut laetabile aut gloriosum?: nihil est prudentiā dulcius, quam, ut cetera auferat, adfert certe senectus: ut enim neminem alium rogasset, scire potuit, etc.: qui, ut non omnis peritissimus sim belli, cum Romanis certe bellare didici, L.: ac iam ut omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse, Cs.: Ut desint vires tamen est laudanda voluntas, O. -
17 acuo
ăcŭo, ui, ūtum, 3, v. a. ( part. fut. acuturus, not used) [cf. 2. acer], to make sharp or pointed, to sharpen, whet.I.Lit.:II.ne stridorem quidem serrae audiunt, cum acuitur,
Cic. Tusc. 1, 40; so,ferrum,
Verg. A. 8, 386; Hor. C. 1, 2, 21:enses,
Ov. M. 15, 776:gladium,
Vulg. Deut. 32, 41:sagittas,
id. Jer. 51, 11.— Poet.:fulmen,
Lucr. 6, 278:dentes,
Hor. C. 3, 20, 10; cf. Tib. 4, 3, 3.—Trop.A.First, of the tongue, qs. to whet, i. e. to sharpen, exercise, improve:B.acuere linguam exercitatione dicendi,
Cic. Brut. 97:linguam causis,
Hor. Ep. 1, 3, 23; so Vulg. Psa. 139, 4; so in gen.: se, to exercise one's self, to make one's self ready:acueram me ad exagitandam hanc ejus legationem,
Cic. Att. 2, 7: mentem, ingenium, prudentiam, etc.; to sharpen:multa, quae acuant mentem, multa quae obtundant,
Cic. Tusc. 1, 33; so id. Brut. 33; id. Phil. 2, 17; id. de Or. 1, 20.—Acuere aliquem (with or without ad aliquid), to spur on, incite, stir up, arouse:C.ad crudelitatem,
Cic. Lig. 4; id. Fam. 15, 21:illos sat aetas acuet,
Ter. Ad. 5, 3, 49; Cic. Rosc. Am. 33, 110:ita duae res, quae languorem afferunt ceteris, illum acuebant, otium et solitudo,
id. Off. 3, 1; Liv. 28, 19:curis acuens mortalia corda,
Verg. G. 1, 123:auditisque lupos acuunt balatibus agni,
id. ib. 4, 435:quam Juno his acuit verbis,
id. A. 7, 330.—Aliquid, to rouse up, kindle, excite (mostly poet.):D.saevus in armis Aeneas acuit Martem et se suscitat irā,
Verg. A. 12, 108:iram,
Vulg. Sap. 5, 21:studia,
Val. Max. 2, 2, no. 3.—In gramm.: acuere syllabam, to give an acute accent to (opp. gravem ponere), Quint. 1, 5, 22; cf. Prisc. Op. Min. 159 Lind.: accentus acutus ideo inventus est, quod acuat sive elevet syllabam.—Hence, ăcūtus, a, um, P.a., sharpened, made pointed; hence,A.Lit., sharp, pointed ( acer denotes natural sharpness, etc.: acutus, that produced by exertion, skill, etc.: sermo acer, impassioned, passionate; sermo acutus, pointed, acute discourse):2.vide ut sit acutus culter probe,
Plaut. Mil. 5, 4:ferrum,
Hor. A. P. 304:cuspis,
Verg. A. 5, 208:gladius,
Vulg. Psa. 56, 5:carex,
Verg. G. 3, 231; elementa, i. e. pointed, jagged atoms (opp. to perplexa, connected), Lucr. 2, 463:nasus,
Plaut. Cap. 3, 4, 114:oculi,
of a pointed shape, id. Ps. 4, 7, 121:aures,
pointed, Hor. C. 2, 19, 4:saxa,
id. ib. 3, 27, 61; so Verg. A. 1, 45.—Transf.a.Of the senses themselves, sharp, keen:b.oculos acrīs atque cicutos,
Cic. Planc. 66:nares,
Hor. S. 1, 3, 29; Cels. 2, 6.—Of objects affecting the senses, sharp, acute; of the voice, soprano or treble: inde loci lituus sonitus effudit acutos, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll. (Ann. v. 522 ed. Vahl.):c.hinnitu,
Verg. G. 3, 94:voces,
id. Cir. 107; Ov. M. 3, 224:stridore,
Hor. C. 1, 34, 15:vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,
from the highest treble to the lowest base, Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. ib. 3, 57, 216; Somn. Scip. 5; Rep. 6, 18.—In gen., of things affecting the body, of either heat or cold from their similar effects, keen, sharp, violent, severe:B.sol,
Hor. Ep. 1, 10, 17:radii solis,
Ov. H. 4, 159:gelu,
Hor. C. 1, 9, 4; cf. Lucr. 1, 495; Verg. G. 1, 93; so,febris,
Cels. 2, 4:morbus,
id. 3 (opp. longus), rapid.— Subst. with gen.:acuta belli,
violent, severe misfortunes of war, Hor. C. 4, 4, 76 (= graves belli molestias).—Fig.1.Of intellectual qualities, acute, clear-sighted, intelligent, sagacious (very freq.):2.Antisthenes homo acutus magis quam eruditus,
Cic. Att. 12, 37; so id. de Or. 1, 51; id. N. D. 1, 16; Nep. Dion. 8, 1:homo ingenio prudentiāque acutissimus,
Cic. de Or. 1, 39:acutae sententiae,
id. Opt. Gen. Or. 2, 5:motus animorum ad excogitandum acuti,
id. Or. 1, 113:studia,
id. Gen. 50:conclusiones,
Quint. 2, 20, 5.—In gramm.: accentus acutus, the acute accent (opp. gravis), Prisc. p. 159, ed. Lindem.— Comp. Plin. 13, 1, 2.— Adv.: ăcūte, sharply, keenly, acutely:. cernere, Lucr. 4, 804; ib. 811:conlecta,
Cic. Deiot. 33:excogitat,
id. Verr. 4, 147:respondeo,
id. Cael. 17:scribo,
id. Verr. 3, 20; so, ăcūtum:cernis,
Hor. S. 1, 3, 26:resonarent,
ib. 8, 41: and, ăcūta: canis ululat, Enn. ap. Fest. p. 9 Müll. (Ann. 346 Vahl.).— Comp., Cic. Inv. 2, 16.— Sup., Cic. Off. 1, 44; id. Verr. 3, 20. -
18 acuta
ăcŭo, ui, ūtum, 3, v. a. ( part. fut. acuturus, not used) [cf. 2. acer], to make sharp or pointed, to sharpen, whet.I.Lit.:II.ne stridorem quidem serrae audiunt, cum acuitur,
Cic. Tusc. 1, 40; so,ferrum,
Verg. A. 8, 386; Hor. C. 1, 2, 21:enses,
Ov. M. 15, 776:gladium,
Vulg. Deut. 32, 41:sagittas,
id. Jer. 51, 11.— Poet.:fulmen,
Lucr. 6, 278:dentes,
Hor. C. 3, 20, 10; cf. Tib. 4, 3, 3.—Trop.A.First, of the tongue, qs. to whet, i. e. to sharpen, exercise, improve:B.acuere linguam exercitatione dicendi,
Cic. Brut. 97:linguam causis,
Hor. Ep. 1, 3, 23; so Vulg. Psa. 139, 4; so in gen.: se, to exercise one's self, to make one's self ready:acueram me ad exagitandam hanc ejus legationem,
Cic. Att. 2, 7: mentem, ingenium, prudentiam, etc.; to sharpen:multa, quae acuant mentem, multa quae obtundant,
Cic. Tusc. 1, 33; so id. Brut. 33; id. Phil. 2, 17; id. de Or. 1, 20.—Acuere aliquem (with or without ad aliquid), to spur on, incite, stir up, arouse:C.ad crudelitatem,
Cic. Lig. 4; id. Fam. 15, 21:illos sat aetas acuet,
Ter. Ad. 5, 3, 49; Cic. Rosc. Am. 33, 110:ita duae res, quae languorem afferunt ceteris, illum acuebant, otium et solitudo,
id. Off. 3, 1; Liv. 28, 19:curis acuens mortalia corda,
Verg. G. 1, 123:auditisque lupos acuunt balatibus agni,
id. ib. 4, 435:quam Juno his acuit verbis,
id. A. 7, 330.—Aliquid, to rouse up, kindle, excite (mostly poet.):D.saevus in armis Aeneas acuit Martem et se suscitat irā,
Verg. A. 12, 108:iram,
Vulg. Sap. 5, 21:studia,
Val. Max. 2, 2, no. 3.—In gramm.: acuere syllabam, to give an acute accent to (opp. gravem ponere), Quint. 1, 5, 22; cf. Prisc. Op. Min. 159 Lind.: accentus acutus ideo inventus est, quod acuat sive elevet syllabam.—Hence, ăcūtus, a, um, P.a., sharpened, made pointed; hence,A.Lit., sharp, pointed ( acer denotes natural sharpness, etc.: acutus, that produced by exertion, skill, etc.: sermo acer, impassioned, passionate; sermo acutus, pointed, acute discourse):2.vide ut sit acutus culter probe,
Plaut. Mil. 5, 4:ferrum,
Hor. A. P. 304:cuspis,
Verg. A. 5, 208:gladius,
Vulg. Psa. 56, 5:carex,
Verg. G. 3, 231; elementa, i. e. pointed, jagged atoms (opp. to perplexa, connected), Lucr. 2, 463:nasus,
Plaut. Cap. 3, 4, 114:oculi,
of a pointed shape, id. Ps. 4, 7, 121:aures,
pointed, Hor. C. 2, 19, 4:saxa,
id. ib. 3, 27, 61; so Verg. A. 1, 45.—Transf.a.Of the senses themselves, sharp, keen:b.oculos acrīs atque cicutos,
Cic. Planc. 66:nares,
Hor. S. 1, 3, 29; Cels. 2, 6.—Of objects affecting the senses, sharp, acute; of the voice, soprano or treble: inde loci lituus sonitus effudit acutos, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll. (Ann. v. 522 ed. Vahl.):c.hinnitu,
Verg. G. 3, 94:voces,
id. Cir. 107; Ov. M. 3, 224:stridore,
Hor. C. 1, 34, 15:vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,
from the highest treble to the lowest base, Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. ib. 3, 57, 216; Somn. Scip. 5; Rep. 6, 18.—In gen., of things affecting the body, of either heat or cold from their similar effects, keen, sharp, violent, severe:B.sol,
Hor. Ep. 1, 10, 17:radii solis,
Ov. H. 4, 159:gelu,
Hor. C. 1, 9, 4; cf. Lucr. 1, 495; Verg. G. 1, 93; so,febris,
Cels. 2, 4:morbus,
id. 3 (opp. longus), rapid.— Subst. with gen.:acuta belli,
violent, severe misfortunes of war, Hor. C. 4, 4, 76 (= graves belli molestias).—Fig.1.Of intellectual qualities, acute, clear-sighted, intelligent, sagacious (very freq.):2.Antisthenes homo acutus magis quam eruditus,
Cic. Att. 12, 37; so id. de Or. 1, 51; id. N. D. 1, 16; Nep. Dion. 8, 1:homo ingenio prudentiāque acutissimus,
Cic. de Or. 1, 39:acutae sententiae,
id. Opt. Gen. Or. 2, 5:motus animorum ad excogitandum acuti,
id. Or. 1, 113:studia,
id. Gen. 50:conclusiones,
Quint. 2, 20, 5.—In gramm.: accentus acutus, the acute accent (opp. gravis), Prisc. p. 159, ed. Lindem.— Comp. Plin. 13, 1, 2.— Adv.: ăcūte, sharply, keenly, acutely:. cernere, Lucr. 4, 804; ib. 811:conlecta,
Cic. Deiot. 33:excogitat,
id. Verr. 4, 147:respondeo,
id. Cael. 17:scribo,
id. Verr. 3, 20; so, ăcūtum:cernis,
Hor. S. 1, 3, 26:resonarent,
ib. 8, 41: and, ăcūta: canis ululat, Enn. ap. Fest. p. 9 Müll. (Ann. 346 Vahl.).— Comp., Cic. Inv. 2, 16.— Sup., Cic. Off. 1, 44; id. Verr. 3, 20. -
19 adsuefacio
assŭē-făcĭo ( ads-, B. and K., Halm., Weissenb., Dinter), fēci, factum, 3, v. a. [assuetus], to use or accustom to something, to habituate, inure; constr., in Cicero's time, with abl.; later, with dat. or ad, with in with abl., and with inf. (cf. assuesco).a.With abl.:b.aliquem puro sermone adsuefacere,
Cic. Brut. 59, 213; so id. de Or. 3, 10, 39:alicujus rei exercitatione adsuefactus,
id. Cat. 2, 5:armis,
id. Brut. 2, 7; id. Fam. 4, 13, 3:nullo officio aut disciplinā adsuefactus,
Caes. B. G. 4, 1:quodam genere pugnae adsuefacti,
id. B. C. 1, 44:eruditus et adsuefactus alienis experimentis,
Tac. Or. 34.—With dat.:c.operi,
Liv. 24, 48:corvus adsuefactus sermoni,
Plin. 10, 43, 60, § 121; so Val. Max. 8, 7, ext. 15:parvulos probitati, modestiae,
Tac. Or. 29:non luxui aut voluptatibus,
id. A. 12, 5:quorum moribus,
id. ib. 12, 10: aliquem lanificio, Suet. Aug. 64.—With ad:d.ad supplicia patrum plebem adsuefacere,
Liv. 3, 52 fin. —With in with abl. (eccl. Lat.):e.homo adsuetus in verbis,
Vulg. Eccli. 23, 20; ib. Jer. 2, 24.—With inf.:Caesar (ceteras nationes) domuit, imperio populi Romani parere adsuefecit,
Cic. Prov. Cons. 13 fin.:equos eodem remanere vestigio adsuefaciunt,
Caes. B. G. 4, 2:parva momenta levium certaminum adsuefaciebant militem paenitere, etc.,
Liv. 22, 12. -
20 apud
ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).I.A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:B.adsum apud te, genitor,
id. ib. p. 522, 32:alteram (partem) apud me adponito,
Plaut. Trin. 4, 3, 60:nunc hic apud te servio,
id. Capt. 2, 2, 62:scriptorum non magnast copia apud me,
Cat. 68, 33 Mull.:mane apud me,
Vulg. Gen. 29, 19:Advocatum habemus apud Patrem,
ib. 1 Joan. 2, 1:cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,
Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—Esp.1.a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:b.Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,
Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:hic apud me hortum confodere jussi,
id. Aul. 2, 2, 66:si commodumst, apud me, sis, volo,
Ter. Heaut. 1, 1, 110:condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?
Plaut. Trin. 1, 2, 159:Quid sibi volunt homines isti apud te?
Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:cenabis bene apud me,
Cat. 13, 1:apud me habitavit,
Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:apud te cenavit,
id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,
Vulg. Jud. 19, 9:tenet intus apud se,
Lucil. 9, 59 Mull.:Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,
Cic. Att. 5, 6:apud se fecit manere,
Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,
Cic. Cat. 3, 10:Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,
id. Phil. 1, 8:mansit apud eum quattuor mensibus,
Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:apud quem deversatus es,
Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):habitasti apud Heium Messanae,
Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:Fuisti apud Laecam illa nocte,
id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:apud Ostorium Scapulam epulatur,
Tac. A. 14, 48:apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,
id. H. 3, 74; 1, 14:Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,
Vulg. Act. 9, 43:invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,
Cic. Dom. 83:qui apud te esset eductus,
id. Quinct. 69:apud quem erat educatus,
id. Lael. 20, 75:cum alter ejus filius apud matrem educaretur,
id. Clu. 27:disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,
Tac. A. 15, 52:se apud Q. Mucium jus civile didicisse,
id. Or. 30:apud eosdem magistratus institutus,
Suet. Calig. 24:servorum manus tamquam apud senem festinantes,
Tac. H. 1, 7:in convivio apud regem,
id. A. 2, 57: Bene vale;apud Orcum te videbo,
in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,
Tac. A. 11, 27:frater apud Othonem militans,
in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),
id. ib. 2, 27:quorum sint legati apud se,
in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,
id. ib. 1, 47:dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,
at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,
at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,
Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,
Cic. Sest. 41:domi esse apud sese archipiratas dixit duos,
id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,
Cic. Verr. 1, 50:esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,
id. ib. 4, 16:nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,
id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):2.Sumne ego apud me?
Plaut. Mil. 4, 8, 36:Non sum apud me,
Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,
Ter. Heaut. 5, 1, 48:Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,
id. And. 5, 4, 34:Num tibi videtur esse apud sese?
id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):proin tu fac, apud te ut sies,
id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.a.Of civil or military affairs, before:b.cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,
Cic. Arch. 3:apud eosdem judices reus est factus,
id. Clu. 22, 59:vis de his judicari apud me?
Vulg. Act. 25, 9:accusavit fratres suos apud patrem,
ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:hoc, quod nunc apud pontifices agis,
Cic. Dom. 51; 117:istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,
id. Lig. 12:qui hanc causam aliquotiens apud te egit,
id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,
id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:tutoresne defendent apud istius modi praetorem?
Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:omnia apud praetores gererentur,
Tac. Or. 38:causam nescio quam apud judicem defendebat,
Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,
Cic. Lig. 6:apud judicem causam dicere,
id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:apud aliquem dicere,
id. Lig. 6; id. Deiot. 4:verba apud senatum fecit,
id. Verr. 2, 2, 20:habita apud senatum oratione,
Tac. A. 12, 25; 6, 8:haec apud patres disseruit,
id. ib. 2, 43; 4, 2;4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,
Cic. Verr. 4, 18:Quae est ergo apud Caesarem querella?
id. Lig. 25:isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,
id. Caecin. 38:petita multa est apud eum praetorem,
id. Verr. 1, 155:causam contra aliquem apud centumviros dicere,
id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,
Cic. Verr. 3, 120:apud eorum quem qui manumitteretur,
Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—In extra judicial cases, before:c. (α).apud hunc confessus es et genus etc.,
Plaut. Capt. 2, 3, 52:nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,
id. ib. 3, 4, 93:apud erum qui (servos) vera loquitur,
id. Am. 2, 1, 43:apud novercam querere,
id. Ps. 1, 3, 80:ego apud parentem loquor,
Cic. Lig. 30:plura fateri apud amicos,
Tac. A. 14, 62:aliquid apud aliquem laudare,
Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:aliquem apud aliquos vituperare,
Cic. Phil. 2, 11:apud quem tu etiam nos criminari soles,
id. Vatin. 29.—With verbs:(β).apud Tenedios sanctissimus deus habetur,
Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,
id. ib. 2, 126;1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,
id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:apud judicem grave et sanctum esse ducetur,
id. Q. Rosc. 6:Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,
Vulg. Gal. 3, 11:haec apud illos barbatos ridicula videbantur,
Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,
Vulg. 2 Pet. 3, 8.—With adjj.:(γ).fuisti apud pontifices superior,
Cic. Dom. 4:qui honos est apud Syracusanos amplissimus,
id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:quam clara (expugnatio) apud omnes,
id. Verr. 1, 50; 2, 50:Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,
Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,
Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:quod aeque apud bonos miserum est,
id. ib. 1, 29:quae justa sunt apud nos,
Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:tunc eritis inculpabiles apud Dominum,
ib. Num. 32, 22:si is pretio apud istum idoneus esset,
Cic. Verr. 2, 121.—With substt.:d.est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,
Cic. Verr. 1, 46:tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,
id. ib. 5, 150:qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,
id. ib. 2, 111:Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,
Curt. 6, 72:abominatio est uterque apud Deum,
Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,
Liv. 6, 39, 11:Sic apud animum meum statuo,
Sall. de Ord. Rep. 2:sic statuere apud animum meum possum,
Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—And simply before, in the presence of:3.id apud vos proloquar,
Plaut. Capt. prol. 6:nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,
Ter. Heaut. 3, 3, 14:se jactant apud eos, quos inviti vident,
Cic. Fl. 61:licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,
id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:plus quam apud vos commemorari velitis,
Cic. Caecin. 77:non apud indoctos loquor,
id. Pis. 68:ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,
Caes. B. G. 1, 19:quid apud magnum loquerentur Achillem,
Ov. M. 12, 163:neque raro neque apud paucos talia jaciebat,
Tac. A. 4, 7:loqui de se apud aliquem,
Cic. Att. 1, 3:mentiri apud aliquem,
Plaut. Poen. 1, 1, 24:apud aliquem profiteri,
Curt. 7, 7, 24:Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,
Cic. Mur. 61:Caesar apud milites contionatur,
Caes. B. C. 1, 7:gratias agere alicui apud aliquem,
Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,
Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:Quae fundebat apud Samson lacrimas,
Vulg. Jud. 14, 16.—Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:4.quom apud te parum stet fides,
Plaut. Ps. 1, 5, 62:Et bene apud memores veteris stat gratia facti,
Verg. A. 4, 539:At fides mihi apud hunc est,
Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:ut apud me praemium esse positum pietati scias,
id. Hec. 4, 2, 8:alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,
Vulg. Matt. 6, 1:illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,
Cic. Imp. Pomp. 46:(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,
Caes. B. G. 2, 14:si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,
Cic. Sest. 12:Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,
id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,
id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:(servi) apud eum sunt in honore et pretio,
id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,
id. Verr. 5, 181:quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,
id. ib. 1, 42:domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,
id. Clu. 154; id. Mur. 38:Dumnorigem, magna apud plebem gratia,
Caes. B. G. 1, 18:tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,
id. ib. 1, 20:certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,
Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,
Caes. B. G. 1, 40:apud quem ut multum gratia valeret,
Nep. Con. 2, 1:video apud te causas valere plus quam preces,
Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:quod apud vos plurimum debebit valere,
Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 113:speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,
id. Sex. Rosc. 141:(eum) apud finitimas civitates largiter posse,
Caes. B. G. 1, 18:quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,
Cic. Verr. 1, 19:quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,
id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:qui apud eum plurimum poterat,
id. ib. 3, 130:qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,
id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:faciles sunt preces apud eos, qui etc.,
Cic. Har. Resp. 63:nihil me turpius apud homines fuisset,
id. Att. 2, 19:apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,
Cels. 3, 23.—Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:5.CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,
Cic. Fl. 52:Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,
Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:qui (colonus) perigrinatur apud vos,
Vulg. Exod. 12, 49:qui regnabat apud vos,
ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:si iste apud eos quaestor non fuisset,
Cic. Div. in Caecil. 4; 65:Apud eos fuisse regem Divitiacum,
Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:qui (praetores) apud illos a populo creantur,
Cic. Fl. 44:apud quos consul fuerat,
id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,
id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,
Verg. A. 6, 568;Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,
Cic. Font. 42:qui apud socios nominis Latini censi essent,
Liv. 41, 9:qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,
Cic. Verr. 4, 109:id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,
id. ib. 4, 80:si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,
id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,
Cic. Verr. 2, 131:si tu apud Persas deprehensus etc.,
id. ib. 5, 166:Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,
Caes. B. G. 1, 2:apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,
Caes. B. G. 1, 50:aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,
Tac. G. 31:Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),
Verg. A. 2, 71:apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,
Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,
in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:apud exercitum mihi fueris tot annos,
id. Mur. 45:quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,
in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,
Tac. H. 5, 10:quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,
with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:6.Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,
id. de Or. 1, 7, 28:quo in libro,
id. ib. 1, 11, 47):ut scriptum apud eundem Caelium est,
Cic. Div. 1, 26, 55:apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,
id. Sen. 22, 79:quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,
id. Off. 1, 9, 28:apud Agathoclem scriptum in historia est,
id. Div. 1, 24, 50:ut est apud poetam nescio quem,
id. Phil. 2, 65:Quod enim est apud Ennium, etc.,
id. Off. 1, 8, 26:de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,
id. ib. 1, 25, 87:Apud Varronem ita est, etc.,
Plin. 18, 35, 79, § 348:ut video scriptum apud Graecos,
Cic. Scaur. 4:invenio apud quosdam auctores,
Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:reperio apud scriptores,
id. ib. 2, 88:apud Solonem,
i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,
Tac. Or. 9. —Also of speakers:apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,
Tac. Agr. 22.—a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:b.quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,
Cic. Leg. 2, 13, 33:juris civilis magnum usum apud multos fuisse,
id. Brut. 41, 152:cum apud eum summum esset imperium populi,
Nep. Phoc. 2, 4:omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,
Sall. C. 20, 8:par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,
Liv. 22, 30, 8:apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),
Tac. A. 12, 35:pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),
id. H. 4, 76:minorem esse apud victos animum,
id. ib. 3, 1;2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,
Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:apud te est fons vitae,
Vulg. Psa. 35, 10:apud Dominum (est) misericordia,
ib. ib. 129, 7.—Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:c.erat ei apud me pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,
Cic. Verr. 4, 29:multa (signa) deposita apud amicos,
id. ib. 4, 36:apud quem inventus est scyphus,
Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:te pix atra agitet apud carnuficem,
in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:qui (obsides) apud eum sint,
Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:II.remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,
Cic. Verr. 4, 2:si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,
Tac. H. 1, 13; 1, 20:qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,
Cic. Div. in Caecil. 8:neque praemia caedis apud interfectorem mansura,
Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:fidens apud aliquem obligare,
Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:Essetne apud te is servos acceptissimus?
Plaut. Capt. 3, 5, 56:non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,
Cic. Verr. 2, 110:apud publicanos gratiosus fuisti,
id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;apud Deum autem omnia possibilia sunt,
Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.Transf. In designations of place,A.At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):B.verecundari neminem apud mensam decet,
Plaut. Trin. 2, 4, 77:Quid apud hasce aedis negotii est tibi?
id. Am. 1, 1, 194:Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?
id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:navem is fregit apud Andrum insulam,
Ter. And. 1, 3, 17:apud Tenedum pugna illa navalis,
Cic. Arch. 21:ut apud Salamina classem suam constituerent,
Nep. Them. 3, 4:apud oppidum morati,
Caes. B. G. 2, 7:agri in Hispania apud Karthaginem Novam,
Cic. Agr. 1, 5:bellatum apud Actium,
Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,
Ov. R. Am. 163:morabatur in castris apud Galgalam,
Vulg. Jos. 10, 6:quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,
Verg. A. 11, 288:apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,
Tac. A. 4, 25:Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,
id. H. 3, 35:apud vexillum tendentes,
id. A. 1, 17:trepidatur apud naves,
id. H. 2, 15:hostis est non apud Anienem, sed in urbe,
Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,
Verg. A. 5, 261:apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,
Verg. A. 12, 331:octo apud Rhenum legiones,
Tac. A. 1, 3:apud ripam Rheni,
id. ib. 2, 83:probavi te apud Aquam Contradictionis,
Vulg. Psa. 80, 8:repertus apud fretum Siciliae,
Tac. A. 6, 14:propitiata Juno apud proximum mare,
id. ib. 15, 44:apud promunturium Miseni consedit in villa,
id. ib. 6, 50:Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,
Cat. 63, 53 Mull.:apud altaria deum pepigere,
before, Tac. A. 11, 9:decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,
id. ib. 14, 12 (cf.:unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,
Liv. 41, 9):apud Caesaris effigiem procubuit,
Tac. A. 12, 17; 13, 23:quartum apud lapidem substiterat,
id. ib. 15, 60:laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),
Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;on the other hand,
id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,
Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,
Tac. A. 2, 49.—At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,III.ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,
Tac. A. 4, 64:apud villam est,
Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,
Plaut. Ep. 2, 2, 67:deponere apud Solos in delubro pecuniam,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ut rationes apud duas civitates possim relinquere,
id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,
Liv. 28, 29:donum apud Antium statuitur,
Tac. A. 3, 71:bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,
id. ib. 6, 11:Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,
Suet. Tit. 5:quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,
id. Aug. 93:apud Mediolanum,
Lact. Mort. Persec. 48:eum pugionem apud Capitolium consecravit,
Tac. A. 15, 74:Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,
id. ib. 15, 32:quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,
id. ib. 3, 72:qui (rei) apud aerarium pependissent,
Suet. Dom. 9 Roth:cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,
Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,
Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:apud Pharsaliam,
Liv. Epit. 111:apud Palaestinam,
Eutr. 7, 13:qui erant apud Helladam,
Vulg. 1 Macc. 8, 9. —Of time.A.With words denoting time or occasion, in, at (rare):B.apud saeclum prius,
Ter. Eun. 2, 2, 15:aliquem apud judicium persequi,
at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—With words designating persons, with, among, in the time of:IV.hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,
Cic. Off. 1, 12, 36:fecerunt hoc multi apud majores nostros,
id. Verr. 2, 118; 5, 148:Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,
id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),
Tac. A. 2, 33.—For ad with words implying motion (very rare):► Apud has some peculiarities of position, chiefly in Tac.APVT EVM PERVENIRE,
Inscr. Grut. 786, 5:atque apud hunc eo vicinum,
Plaut. Mil. 2, 5, 70:Bito apud aurificem,
Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:(naves) apud insulas longius sitas ejectae,
Tac. A. 2, 24:qui apud Romanos de societate functus est legatione,
Vulg. 2 Macc. 4, 11.(cf. ad, I. fin. b.)a.It is sometimes placed after its subst.:b.quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,
Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:Is locus est Cumas aput,
Lucr. 6, 747 Lachm.:montem apud Erycum,
Tac. A. 4, 43:ripam apud Euphratis,
id. ib. 6, 31:Misenum apud et Ravennam,
id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—It is sometimes placed between the subst. and adj.:c.barbaras apud gentes,
Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,
id. ib. 14, 14.—Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,
ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.
См. также в других словарях:
eruditus — index learned Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Pauciloquus sed eruditus. — См. Многое в немногих словах … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Хейлетоз — (лат. cheyletosis) акариаз, вызванный клещами рода Cheyletus, и характеризующийся дерматитом. У человека дерматит вызывают хищный клещ Cheyletus eruditus (Shrank, 1781) и Cheyletus malaccensis (Oudemans, 1903) (сем. Cheyletidae, отр.… … Википедия
List of mathematics competitions — Mathematics competitions or mathematical olympiads are competitive events where participants write a mathematics test. These tests may require multiple choice or numeric answers, or a detailed written solution or proof. In the United States,… … Wikipedia
érudit — érudit, ite [ erydi, it ] adj. et n. • XIVe, repris XVIIIe; lat. eruditus, de erudire « dégrossir » 1 ♦ Qui a de l érudition. ⇒ cultivé, docte, instruit, lettré, savant. Un historien érudit. « Elle était lettrée, érudite, savante, compétente,… … Encyclopédie Universelle
erudit — ERUDÍT, Ă, erudiţi, te, adj. (Adesea substantivat) Care posedă cunoştinţe temeinice şi vaste în urma unor studii îndelungate; savant, învăţat. ♦ (Despre opere ştiinţifice) Care dovedeşte cunoştinţe vaste şi aprofundate. – Din fr. érudit, lat.… … Dicționar Român
erudito — (Del lat. eruditus < erudire, enseñar.) ► adjetivo/ sustantivo 1 Que tiene o manifiesta erudición: ■ utiliza un lenguaje demasiado erudito. FRASEOLOGÍA erudito a la violeta coloquial Se aplica a la persona cuya erudición es superficial: ■ en… … Enciclopedia Universal
érudite — ● érudit, érudite adjectif et nom (latin eruditus, de erudire, instruire) Qui a des connaissances approfondies dans une matière, en particulier des connaissances historiques. ● érudit, érudite (citations) adjectif et nom (latin eruditus, de… … Encyclopédie Universelle
sçavant — Sçavant, Literatus, Praeditus doctrina, Doctus, Eruditus, vel Eruditus literis. Sçavant et cognoissant, Prudens. Sçavant et expert, Gnarus, vel narus. Sçavant et expert par experience et usage, Peritus vsu. Sçavant de nature, Consultus natura.… … Thresor de la langue françoyse
erudite — er u*dite ([e^]r [ u]*d[imac]t; 135), a. [L. eruditus, p. p. of erudire to free from rudeness, to polish, instruct; e out + rudis rude: cf. F. [ e]rudit. See {Rude}.] Characterized by extensive reading or knowledge; well instructed; learned. A… … The Collaborative International Dictionary of English
eruditely — erudite er u*dite ([e^]r [ u]*d[imac]t; 135), a. [L. eruditus, p. p. of erudire to free from rudeness, to polish, instruct; e out + rudis rude: cf. F. [ e]rudit. See {Rude}.] Characterized by extensive reading or knowledge; well instructed;… … The Collaborative International Dictionary of English
