-
1 acūtus
acūtus adj. with comp. and sup. [P. of acuo], sharpened, pointed, sharp, cutting: sudes, Cs.: ferrum, H.: aures, pointed, H.: acuta leto Saxa (i. e. ad letum dandum), H.—Fig., to the senses, sharp, pungent, shrill: sonus acutissimus, highest treble: aera, shrill, H.: stridor, H.: sol, oppressive, H.: morbus, violent, H. — Subst: acuta belli, violent calamities, H.— Adv: resonare acutum, shrilly, H. —Of the senses, keen, sharp: oculi: nares, i. e. rigid censoriousness, H.—Of the mind, keen, acute, discerning, penetrating, intelligent, sagacious, cunning: si qui acutiores in contione steterunt: hominum genus: studia, i. e. requiring a keen mind: homo ad fraudem, N.— Adv: acutum cernis, keenly, H.* * *Iacuta -um, acutior -or -us, acutissimus -a -um ADJsharp, sharpened, pointed/tapering; severe; glaring; acute, wise; high-pitchedIIacuta, acutum ADJof small radius; acute (angle) -
2 acutus
ăcūtus, a, um, v. acuo, P. a. -
3 per-acūtus
per-acūtus adj., very clear, penetrating: vox. —Fig., very acute, very penetrating: homo: oratio. -
4 prae-acūtus
prae-acūtus adj., sharp in front, sharpened, pointed: cacumina, Cs.: sudes, S.: cuspis, O. -
5 Lagenorhynchus acutus
ENG white-sided dolphinNLD witflankdolfijnGER WeißseitendelphinFRA lagenorhynque a bec pointu -
6 acuo
ăcŭo, ui, ūtum, 3, v. a. ( part. fut. acuturus, not used) [cf. 2. acer], to make sharp or pointed, to sharpen, whet.I.Lit.:II.ne stridorem quidem serrae audiunt, cum acuitur,
Cic. Tusc. 1, 40; so,ferrum,
Verg. A. 8, 386; Hor. C. 1, 2, 21:enses,
Ov. M. 15, 776:gladium,
Vulg. Deut. 32, 41:sagittas,
id. Jer. 51, 11.— Poet.:fulmen,
Lucr. 6, 278:dentes,
Hor. C. 3, 20, 10; cf. Tib. 4, 3, 3.—Trop.A.First, of the tongue, qs. to whet, i. e. to sharpen, exercise, improve:B.acuere linguam exercitatione dicendi,
Cic. Brut. 97:linguam causis,
Hor. Ep. 1, 3, 23; so Vulg. Psa. 139, 4; so in gen.: se, to exercise one's self, to make one's self ready:acueram me ad exagitandam hanc ejus legationem,
Cic. Att. 2, 7: mentem, ingenium, prudentiam, etc.; to sharpen:multa, quae acuant mentem, multa quae obtundant,
Cic. Tusc. 1, 33; so id. Brut. 33; id. Phil. 2, 17; id. de Or. 1, 20.—Acuere aliquem (with or without ad aliquid), to spur on, incite, stir up, arouse:C.ad crudelitatem,
Cic. Lig. 4; id. Fam. 15, 21:illos sat aetas acuet,
Ter. Ad. 5, 3, 49; Cic. Rosc. Am. 33, 110:ita duae res, quae languorem afferunt ceteris, illum acuebant, otium et solitudo,
id. Off. 3, 1; Liv. 28, 19:curis acuens mortalia corda,
Verg. G. 1, 123:auditisque lupos acuunt balatibus agni,
id. ib. 4, 435:quam Juno his acuit verbis,
id. A. 7, 330.—Aliquid, to rouse up, kindle, excite (mostly poet.):D.saevus in armis Aeneas acuit Martem et se suscitat irā,
Verg. A. 12, 108:iram,
Vulg. Sap. 5, 21:studia,
Val. Max. 2, 2, no. 3.—In gramm.: acuere syllabam, to give an acute accent to (opp. gravem ponere), Quint. 1, 5, 22; cf. Prisc. Op. Min. 159 Lind.: accentus acutus ideo inventus est, quod acuat sive elevet syllabam.—Hence, ăcūtus, a, um, P.a., sharpened, made pointed; hence,A.Lit., sharp, pointed ( acer denotes natural sharpness, etc.: acutus, that produced by exertion, skill, etc.: sermo acer, impassioned, passionate; sermo acutus, pointed, acute discourse):2.vide ut sit acutus culter probe,
Plaut. Mil. 5, 4:ferrum,
Hor. A. P. 304:cuspis,
Verg. A. 5, 208:gladius,
Vulg. Psa. 56, 5:carex,
Verg. G. 3, 231; elementa, i. e. pointed, jagged atoms (opp. to perplexa, connected), Lucr. 2, 463:nasus,
Plaut. Cap. 3, 4, 114:oculi,
of a pointed shape, id. Ps. 4, 7, 121:aures,
pointed, Hor. C. 2, 19, 4:saxa,
id. ib. 3, 27, 61; so Verg. A. 1, 45.—Transf.a.Of the senses themselves, sharp, keen:b.oculos acrīs atque cicutos,
Cic. Planc. 66:nares,
Hor. S. 1, 3, 29; Cels. 2, 6.—Of objects affecting the senses, sharp, acute; of the voice, soprano or treble: inde loci lituus sonitus effudit acutos, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll. (Ann. v. 522 ed. Vahl.):c.hinnitu,
Verg. G. 3, 94:voces,
id. Cir. 107; Ov. M. 3, 224:stridore,
Hor. C. 1, 34, 15:vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,
from the highest treble to the lowest base, Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. ib. 3, 57, 216; Somn. Scip. 5; Rep. 6, 18.—In gen., of things affecting the body, of either heat or cold from their similar effects, keen, sharp, violent, severe:B.sol,
Hor. Ep. 1, 10, 17:radii solis,
Ov. H. 4, 159:gelu,
Hor. C. 1, 9, 4; cf. Lucr. 1, 495; Verg. G. 1, 93; so,febris,
Cels. 2, 4:morbus,
id. 3 (opp. longus), rapid.— Subst. with gen.:acuta belli,
violent, severe misfortunes of war, Hor. C. 4, 4, 76 (= graves belli molestias).—Fig.1.Of intellectual qualities, acute, clear-sighted, intelligent, sagacious (very freq.):2.Antisthenes homo acutus magis quam eruditus,
Cic. Att. 12, 37; so id. de Or. 1, 51; id. N. D. 1, 16; Nep. Dion. 8, 1:homo ingenio prudentiāque acutissimus,
Cic. de Or. 1, 39:acutae sententiae,
id. Opt. Gen. Or. 2, 5:motus animorum ad excogitandum acuti,
id. Or. 1, 113:studia,
id. Gen. 50:conclusiones,
Quint. 2, 20, 5.—In gramm.: accentus acutus, the acute accent (opp. gravis), Prisc. p. 159, ed. Lindem.— Comp. Plin. 13, 1, 2.— Adv.: ăcūte, sharply, keenly, acutely:. cernere, Lucr. 4, 804; ib. 811:conlecta,
Cic. Deiot. 33:excogitat,
id. Verr. 4, 147:respondeo,
id. Cael. 17:scribo,
id. Verr. 3, 20; so, ăcūtum:cernis,
Hor. S. 1, 3, 26:resonarent,
ib. 8, 41: and, ăcūta: canis ululat, Enn. ap. Fest. p. 9 Müll. (Ann. 346 Vahl.).— Comp., Cic. Inv. 2, 16.— Sup., Cic. Off. 1, 44; id. Verr. 3, 20. -
7 acuta
ăcŭo, ui, ūtum, 3, v. a. ( part. fut. acuturus, not used) [cf. 2. acer], to make sharp or pointed, to sharpen, whet.I.Lit.:II.ne stridorem quidem serrae audiunt, cum acuitur,
Cic. Tusc. 1, 40; so,ferrum,
Verg. A. 8, 386; Hor. C. 1, 2, 21:enses,
Ov. M. 15, 776:gladium,
Vulg. Deut. 32, 41:sagittas,
id. Jer. 51, 11.— Poet.:fulmen,
Lucr. 6, 278:dentes,
Hor. C. 3, 20, 10; cf. Tib. 4, 3, 3.—Trop.A.First, of the tongue, qs. to whet, i. e. to sharpen, exercise, improve:B.acuere linguam exercitatione dicendi,
Cic. Brut. 97:linguam causis,
Hor. Ep. 1, 3, 23; so Vulg. Psa. 139, 4; so in gen.: se, to exercise one's self, to make one's self ready:acueram me ad exagitandam hanc ejus legationem,
Cic. Att. 2, 7: mentem, ingenium, prudentiam, etc.; to sharpen:multa, quae acuant mentem, multa quae obtundant,
Cic. Tusc. 1, 33; so id. Brut. 33; id. Phil. 2, 17; id. de Or. 1, 20.—Acuere aliquem (with or without ad aliquid), to spur on, incite, stir up, arouse:C.ad crudelitatem,
Cic. Lig. 4; id. Fam. 15, 21:illos sat aetas acuet,
Ter. Ad. 5, 3, 49; Cic. Rosc. Am. 33, 110:ita duae res, quae languorem afferunt ceteris, illum acuebant, otium et solitudo,
id. Off. 3, 1; Liv. 28, 19:curis acuens mortalia corda,
Verg. G. 1, 123:auditisque lupos acuunt balatibus agni,
id. ib. 4, 435:quam Juno his acuit verbis,
id. A. 7, 330.—Aliquid, to rouse up, kindle, excite (mostly poet.):D.saevus in armis Aeneas acuit Martem et se suscitat irā,
Verg. A. 12, 108:iram,
Vulg. Sap. 5, 21:studia,
Val. Max. 2, 2, no. 3.—In gramm.: acuere syllabam, to give an acute accent to (opp. gravem ponere), Quint. 1, 5, 22; cf. Prisc. Op. Min. 159 Lind.: accentus acutus ideo inventus est, quod acuat sive elevet syllabam.—Hence, ăcūtus, a, um, P.a., sharpened, made pointed; hence,A.Lit., sharp, pointed ( acer denotes natural sharpness, etc.: acutus, that produced by exertion, skill, etc.: sermo acer, impassioned, passionate; sermo acutus, pointed, acute discourse):2.vide ut sit acutus culter probe,
Plaut. Mil. 5, 4:ferrum,
Hor. A. P. 304:cuspis,
Verg. A. 5, 208:gladius,
Vulg. Psa. 56, 5:carex,
Verg. G. 3, 231; elementa, i. e. pointed, jagged atoms (opp. to perplexa, connected), Lucr. 2, 463:nasus,
Plaut. Cap. 3, 4, 114:oculi,
of a pointed shape, id. Ps. 4, 7, 121:aures,
pointed, Hor. C. 2, 19, 4:saxa,
id. ib. 3, 27, 61; so Verg. A. 1, 45.—Transf.a.Of the senses themselves, sharp, keen:b.oculos acrīs atque cicutos,
Cic. Planc. 66:nares,
Hor. S. 1, 3, 29; Cels. 2, 6.—Of objects affecting the senses, sharp, acute; of the voice, soprano or treble: inde loci lituus sonitus effudit acutos, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 116 Müll. (Ann. v. 522 ed. Vahl.):c.hinnitu,
Verg. G. 3, 94:voces,
id. Cir. 107; Ov. M. 3, 224:stridore,
Hor. C. 1, 34, 15:vocem ab acutissimo sono usque ad gravissimum sonum recipiunt,
from the highest treble to the lowest base, Cic. de Or. 1, 59, 251; cf. ib. 3, 57, 216; Somn. Scip. 5; Rep. 6, 18.—In gen., of things affecting the body, of either heat or cold from their similar effects, keen, sharp, violent, severe:B.sol,
Hor. Ep. 1, 10, 17:radii solis,
Ov. H. 4, 159:gelu,
Hor. C. 1, 9, 4; cf. Lucr. 1, 495; Verg. G. 1, 93; so,febris,
Cels. 2, 4:morbus,
id. 3 (opp. longus), rapid.— Subst. with gen.:acuta belli,
violent, severe misfortunes of war, Hor. C. 4, 4, 76 (= graves belli molestias).—Fig.1.Of intellectual qualities, acute, clear-sighted, intelligent, sagacious (very freq.):2.Antisthenes homo acutus magis quam eruditus,
Cic. Att. 12, 37; so id. de Or. 1, 51; id. N. D. 1, 16; Nep. Dion. 8, 1:homo ingenio prudentiāque acutissimus,
Cic. de Or. 1, 39:acutae sententiae,
id. Opt. Gen. Or. 2, 5:motus animorum ad excogitandum acuti,
id. Or. 1, 113:studia,
id. Gen. 50:conclusiones,
Quint. 2, 20, 5.—In gramm.: accentus acutus, the acute accent (opp. gravis), Prisc. p. 159, ed. Lindem.— Comp. Plin. 13, 1, 2.— Adv.: ăcūte, sharply, keenly, acutely:. cernere, Lucr. 4, 804; ib. 811:conlecta,
Cic. Deiot. 33:excogitat,
id. Verr. 4, 147:respondeo,
id. Cael. 17:scribo,
id. Verr. 3, 20; so, ăcūtum:cernis,
Hor. S. 1, 3, 26:resonarent,
ib. 8, 41: and, ăcūta: canis ululat, Enn. ap. Fest. p. 9 Müll. (Ann. 346 Vahl.).— Comp., Cic. Inv. 2, 16.— Sup., Cic. Off. 1, 44; id. Verr. 3, 20. -
8 catus
1.cătus, a, um, adj. [root ka-; Sanscr. ça-, to whet, sharpen; cf. cos, cautes, cuneus; Sabine, = acutus, acc. to Varr. L. L. 7, § 46, p. 90 Bip.].* I.Sharp to the hearing, clear-sounding, shrill (cf. acutus, 2.): jam cata signa fere sonitum dare voce parabant, Enn. ap. Varr. l. l. (Ann. 447 Vahl.). —II.Transf. to intellectual objects, in a good and bad sense.A.In a good sense, clear-sighted, intelligent, sagacious, wise, opp. stultus (in prose probably never naturalized; hence Cic., in prose, adds ut ita dicam; v. the foll.): catus Aelius Sextus, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 9, 18 (Ann. v. 335 Vahl.); Plaut. Most. 1, 3, 29; id. Ps. 2, 3, 15; Ter. And. 5, 2, 14 Don. and Ruhnk.; Hor. C. 1, 10, 3:B.prudens et, ut ita dicam, catus,
Cic. Leg. 1, 16, 45.—Constr. with inf.:jaculari,
Hor. C. 3, 12, 10.—With gen.:legum,
Aus. Mos. 400.—Of abstract things:dicta,
Enn. Ann. 519 Vahl.:consilium,
Plaut. Ep. 2, 2, 75.—In a bad sense, sly, crafty, cunning, artful ( = callidus, astutus):2.cata est et callida,
Plaut. Pers. 4, 4, 71; so id. Poen. 5, 2, 147; id. Most. 5, 2, 21; id. Trin. 3, 2, 51; Hor. Ep. 2, 2, 39.— Adv.: cătē, conform. to II. A.:sapienter, docte et cordate et cate,
Plaut. Poen. 1, 1, 3; id. Men. 2, 3, 61; Cic. Arat. 304.— Comp. and sup. not in use in the adj. or in the adv.cătus, i, m., a male cat (post-class.), Pall. Mart. 9, 4; scanned, cātus, Poët. ap. Anth. Lat. 5, p. 162, 3 al. -
9 versutus
I.In a good sense, adroit, dexterous, versatile; shrewd, clever, ingenious (class.;II.syn. callidus): homo versutus et callidus (versutos eos appello, quorum celeriter mens versatur),
Cic. N. D. 3, 10, 25:quod (genus acuminis) erat in reprehendendis verbis versutum et sollers,
id. Brut. 67, 236:animus acutus atque versutus,
id. de Or. 2, 20, 84:versutissimum et patientissimum Lacedaemonium Lysandrum accepimus,
id. Off. 1, 30, 109:adulescens docte vorsutus fuit,
Plaut. Stich. 4, 1, 55.—In a bad sense, cunning, crafty, wily, sly, deceitful (freq. and class.;syn. vafer): vorsutior es quam rota figularis,
Plaut. Ep. 3, 2, 35:non esse servus pejor hoc quisquam potest, Nec magis versutus,
id. As. 1, 1, 106; cf. id. Ps. 4, 8, 6:hoc est hominis versuti, obscuri, astuti, fallacis, malitiosi, callidi, veteratoris, vafri,
Cic. de Or. 3, 13, 57; cf. id. ib. 2, 3, 10:acutus, versutus, veterator,
id. Fin. 2, 16, 53; 2, 17, 54:Corinna,
Ov. Am. 2, 19, 9:propago,
id. M. 11, 312 al. — Sup., Vell. 2, 118, 1.—With gen.:versutus ingenii,
Plin. 7, 12, 10, § 56.— Adv.: ver-sūtē, cunningly, craftily, slyly, Cic. Or. 7, 22; id. Brut. 9, 35.— Sup., Aug Trin. 15, 20. -
10 vorsutus
I.In a good sense, adroit, dexterous, versatile; shrewd, clever, ingenious (class.;II.syn. callidus): homo versutus et callidus (versutos eos appello, quorum celeriter mens versatur),
Cic. N. D. 3, 10, 25:quod (genus acuminis) erat in reprehendendis verbis versutum et sollers,
id. Brut. 67, 236:animus acutus atque versutus,
id. de Or. 2, 20, 84:versutissimum et patientissimum Lacedaemonium Lysandrum accepimus,
id. Off. 1, 30, 109:adulescens docte vorsutus fuit,
Plaut. Stich. 4, 1, 55.—In a bad sense, cunning, crafty, wily, sly, deceitful (freq. and class.;syn. vafer): vorsutior es quam rota figularis,
Plaut. Ep. 3, 2, 35:non esse servus pejor hoc quisquam potest, Nec magis versutus,
id. As. 1, 1, 106; cf. id. Ps. 4, 8, 6:hoc est hominis versuti, obscuri, astuti, fallacis, malitiosi, callidi, veteratoris, vafri,
Cic. de Or. 3, 13, 57; cf. id. ib. 2, 3, 10:acutus, versutus, veterator,
id. Fin. 2, 16, 53; 2, 17, 54:Corinna,
Ov. Am. 2, 19, 9:propago,
id. M. 11, 312 al. — Sup., Vell. 2, 118, 1.—With gen.:versutus ingenii,
Plin. 7, 12, 10, § 56.— Adv.: ver-sūtē, cunningly, craftily, slyly, Cic. Or. 7, 22; id. Brut. 9, 35.— Sup., Aug Trin. 15, 20. -
11 acuō
acuō uī, ūtus, ere [2 AC-], to sharpen, whet, point, make sharp: stridor serrae, cum acuitur: ferrum in me, V.: sagittas cote cruentā, H. — Fig., of the tongue, to sharpen, exercise, practise: linguam causis, H. — Of the intellect, to sharpen, quicken, arouse, discipline, improve: multa quae acuant mentem: illos sat aetas acuet, will make them keen, T.—To stimulate, spur on, stir, arouse, incite, encourage, kindle: illum: ad crudelitatem te: alqm verbis, V.—To increase, embitter, strengthen, exasperate: iram hosti, L.: stridoribus iras, V.* * *acuere, acui, acutus V TRANSwhet, sharpen, cut to a point; spur on, provoke, incite; come to a head (PASS) -
12 acūtē
acūtē adv. with comp. and sup. [acutus], sharply; hence, of sound, shrilly, in a high key: sonare. —Fig., shrewdly, with discernment, pointedly: respondere: conlecta crimina: acutius tractare: acutissime scripta.* * *acutius, acutissime ADVacutely, with intellectual penetration; shrilly; clearly (seeing), distinctly -
13 acūtulus
acūtulus adj. dim. [acutus], rather keen: conclusiones.* * *acutula, acutulum ADJsmart, clever; somewhat pointed; somewhat subtle (Cas) -
14 acūtum
acūtum adv., see acutus. -
15 hinnītus
hinnītus ūs, m [hinnio], a neighing: exaudivit hinnitum: acutus, V.: tollit hinnitum equa, H.—Plur., O.* * * -
16 ibīdem
ibīdem adv. [ibi+-dem (demonstr. suffix)], in space, in the same place, in that very place, just there, on the spot: teque ibidem pervolvam in luto, T.: vel praemissis vel ibidem relictis Mauris, S.: alqd ibidem custodire.—Of time, on the spot, in that very moment: Deinde ibidem homo acutus, cum illud occurreret: ibidem ilico.—Of other relations, in the same matter: laesit in eo Caecinam, sublevavit ibidem (i.e. in eo ipso): si quando datur (auris), custos adfixus ibidem, Iu.* * *in that very place; at that very instant -
17 lēgulēius
lēgulēius ī, m [lex], a pettifogging lawyer, pettifogger: cautus et acutus.* * * -
18 mūrex
mūrex icis, m the purple-fish (a prickly shellfish): Baianus, H., O.—The purple dye, purple (from the juice of the purple-fish): Tyrius, V., H. —A pointed rock, sharp stone: acutus, V.—A caltrop, spiked trap (to check cavalry), Cu.* * *purple fish, shellfish which gave Tyrian dye; purple dye; purple cloth -
19 strīdor
strīdor ōris, m [strido], a harsh noise, shrill sound, creak, grating, hiss, rattle, buzz: (serpentis), O.: (elephantorum), L.: Aquilonis: rudentum, V.: ianuae, O.: catenae, Iu.: acutus, H.: indignatum magnis stridoribus aequor, V.* * *hissing, buzzing, rattling, whistling; high-pitched sound -
20 unguis
unguis is, abl. ungue (unguī, Ct., H.), m [cf. ὄνυξ].—On the finger or toe, a nail: acutus, H.: proprios purgans unguīs, H.: ab imis unguibus usque ad verticem summum, i. e. from head to foot: a rectā conscientiā traversum unguem non discedere, not a finger's breadth: medium ostendere unguem, i. e. the finger of scorn (because insulting gestures were made with the middle finger), Iu.: De tenero ungui, i. e. from childhood, H.: ad unguem Factus homo, i. e. finished to a hair (because artisans test the closeness of joints by the nail), H.: in unguem quadrare, i. e. precisely, V.—Of animals, a claw, talon, hoof: leonis, H.: avidos (praepes) figit cervicibus unguīs, O.* * *nail, claw, talon
См. также в других словарях:
Acutus — (lat.), s. Akzent … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Acutus — Acutus, scharf, spitzig; der scharfe Accent … Herders Conversations-Lexikon
acutus — index acute, perspicacious Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
ACUTUS — fluv. Galliae, in Occitania. Castrum rigat et Vaurum urbes, et post in Tarnum se exonerat … Hofmann J. Lexicon universale
acutus — vgl. akut … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
Acutus — Áá Éé Íí Óó Úú Ýý ´ Ein Akut (lat. acutus ‚spitz, scharf‘), französisch accent aigu, englisch acute accent, ist ein diakritisches Zeichen, genauer ein Akzent, zur Kennzeichnung einer besonderen Aussprache oder Betonung eines Buchstabens. Der Akut … Deutsch Wikipedia
Acutus, S. (1) — 1S. Acutus, (2. Jan.), ein Martyrer in Sirmium. S. S. Maximianus … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Acutus, S. (2) — 2S. Acutus, (5. Jan.), ein Martyrer in Afrika. S. S. Felix … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Acutus, S. (3) — 3S. Acutus, (27. März), ein Martyrer in Afrika. S. S. Romulus … Vollständiges Heiligen-Lexikon
acutus — acuta лат. [аку/та] acutus [аку/тус] регистр органа … Словарь иностранных музыкальных терминов
Acutus — aštrusis statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Acutus ryšiai: platesnis terminas – pagrindiniai terminai … Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai