-
1 erudio
ē-rŭdĭo, īvi or ii, ītum, 4, v. a., qs. to free from roughness, i. e. to polish, educate, instruct, teach (freq. and class.; cf.: doceo, edoceo, praecipio, instituo).I.Prop.:II.studiosos discendi erudiunt atque docent,
Cic. Off. 1, 44, 156:aliquem,
id. Div. 2, 2 (with docere); id. de Or. 3, 9, 35 (with instituere); id. ib. 2, 1, 12; Quint. prooem. § 1;6 et saep.: filios ad majorum instituta (with instituere),
Cic. Verr. 2, 3, 69; cf. id. Tusc. 1, 26:aliquem artibus,
id. Fam. 1, 7 fin.; cf. id. Rep. 2, 19, 34:eum ad exquisitissimam consuetudinem Graecorum erudiit,
id. ib. 2, 21, 37:aliquem in jure civili,
id. de Or. 1, 59 fin.; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 3.—With two acc. ( poet. and in post-Aug. prose):aliquem leges praeceptaque belli,
Stat. Th. 10, 507; cf. Val. Fl. 2, 50; v. also under P. a.: aliquem, with an object-clause, Plin. 33, 11, 53, § 149; cf.without aliquem,
Ov. F. 3, 820; Sil. 11, 352.—With a rel.-clause as object:qua possint arte capi,
Ov. F. 3, 294:tirones neque in ludo, neque per lanistas,
i. e. to cause to be instructed, Suet. Caes. 26:gladiatores sub eodem magistro eruditi,
Quint. 2, 17, 33:Athenas erudiendi gratia missus,
Just. 17, 3, 11;once: aliquem de aliqua re, Cic.: obviae mihi velim sint tuae litterae, quae me erudiant de omni re publica,
instruct me, keep me informed of, Cic. Fam. 2, 12, 1.—Transf., of objects not personal:A.artes,
Ov. M. 8, 215:ut flerent, oculos erudiere suos,
id. R. Am. 690; id. Am. 1, 14, 30:Polycletus consummasse hanc scientiam judicatur et toreuticen sic erudisse, ut Phidias aperuisse,
to have cultivated, brought to perfection, Plin. 34, 8, 19, § 56.— Hence, ērŭdītus, a, um, P. a., learned, accomplished, well-informed, skilled, experienced (cf.: litteratus, doctus, peritus, gnarus, scitus).Prop.:B.est non satis politus iis artibus, quas qui tenent eruditi appellantur,
Cic. Fin. 1, 7 fin.:Graeculus otiosus et loquax, et fortasse doctus atque eruditus,
id. de Or. 1, 22, 102:semper mihi et doctrina et eruditi homines placuerunt,
id. Rep. 1, 17 fin.; id. Tusc. 1, 3:nec sicut vulgus sed ut eruditi solent appellare sapientem,
id. Lael. 2, 6; cf.opp. rusticus,
Quint. 11, 1, 45; 8, 6, 75 et saep.:non transmarinis nec importatis artibus eruditi, sed genuinis domesticisque virtutibus,
Cic. Rep. 2, 15 fin.:homines non litteris ad rei militaris scientiam, sed rebus gestis ac victoriis eruditos,
id. Font. 15, 33; id. Q. Fr. 1, 1, 7 fin.; cf. id. Brut. 67, 236; id. Arch. 7; id. N. D. 3, 9, 23 al.:eruditi Socraticis disputationibus,
id. de Or. 3, 34, 139:a pueris eruditi artibus militiae,
Liv. 42, 52 et saep.; cf. in the comp.:litteris eruditior quam Curio,
Cic. Brut. 82; and in the sup.:Scaevola, homo omnium et disciplina juris civilis eruditissimus,
id. de Or. 1, 39, 180.— With acc.:Graecas res eruditi,
Gell. 2, 21, 3; cf. id. 19, 12, 9.—With inf.:eruditus utilia honestis miscere,
Tac. Agr. 8.—Transf., of inanimate and abstract subjects:quod ceteri minus eruditis hominum seculis fuerunt,
Cic. Rep. 2, 10:tempora (with docti homines),
id. ib.:aures,
id. ib. 2, 42; id. Or. 34, 119; Quint. 10, 1, 32:animus,
Cic. Fam. 5, 14: oratio (opp. popularis), id. Par. prooem. § 4; cf. Quint. 8, 3, 17; 8, 6, 24 al.:Graecorum copia,
fulness of Greek learning, Cic. Leg. 1, 2, 7: palata, i. e. practised, fine (with docta), Col. 8, 16, 4; cf.gustus,
Tac. A. 16, 18.—In neutr. with a subject-clause:ex historia ducere urbanitatem, eruditum est,
Quint. 6, 3, 98; cf.:eruditissimum longe, si, etc.,
id. 9, 2, 97.— Adv.: ērŭdītē, learnedly, eruditely. — Comp., Cic. de Sen. 1 fin.; Quint. 1, 5, 36.— Sup., Cic. Or. 52; Plin. Ep. 1, 9, 8. -
2 erudite
ē-rŭdĭo, īvi or ii, ītum, 4, v. a., qs. to free from roughness, i. e. to polish, educate, instruct, teach (freq. and class.; cf.: doceo, edoceo, praecipio, instituo).I.Prop.:II.studiosos discendi erudiunt atque docent,
Cic. Off. 1, 44, 156:aliquem,
id. Div. 2, 2 (with docere); id. de Or. 3, 9, 35 (with instituere); id. ib. 2, 1, 12; Quint. prooem. § 1;6 et saep.: filios ad majorum instituta (with instituere),
Cic. Verr. 2, 3, 69; cf. id. Tusc. 1, 26:aliquem artibus,
id. Fam. 1, 7 fin.; cf. id. Rep. 2, 19, 34:eum ad exquisitissimam consuetudinem Graecorum erudiit,
id. ib. 2, 21, 37:aliquem in jure civili,
id. de Or. 1, 59 fin.; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 3.—With two acc. ( poet. and in post-Aug. prose):aliquem leges praeceptaque belli,
Stat. Th. 10, 507; cf. Val. Fl. 2, 50; v. also under P. a.: aliquem, with an object-clause, Plin. 33, 11, 53, § 149; cf.without aliquem,
Ov. F. 3, 820; Sil. 11, 352.—With a rel.-clause as object:qua possint arte capi,
Ov. F. 3, 294:tirones neque in ludo, neque per lanistas,
i. e. to cause to be instructed, Suet. Caes. 26:gladiatores sub eodem magistro eruditi,
Quint. 2, 17, 33:Athenas erudiendi gratia missus,
Just. 17, 3, 11;once: aliquem de aliqua re, Cic.: obviae mihi velim sint tuae litterae, quae me erudiant de omni re publica,
instruct me, keep me informed of, Cic. Fam. 2, 12, 1.—Transf., of objects not personal:A.artes,
Ov. M. 8, 215:ut flerent, oculos erudiere suos,
id. R. Am. 690; id. Am. 1, 14, 30:Polycletus consummasse hanc scientiam judicatur et toreuticen sic erudisse, ut Phidias aperuisse,
to have cultivated, brought to perfection, Plin. 34, 8, 19, § 56.— Hence, ērŭdītus, a, um, P. a., learned, accomplished, well-informed, skilled, experienced (cf.: litteratus, doctus, peritus, gnarus, scitus).Prop.:B.est non satis politus iis artibus, quas qui tenent eruditi appellantur,
Cic. Fin. 1, 7 fin.:Graeculus otiosus et loquax, et fortasse doctus atque eruditus,
id. de Or. 1, 22, 102:semper mihi et doctrina et eruditi homines placuerunt,
id. Rep. 1, 17 fin.; id. Tusc. 1, 3:nec sicut vulgus sed ut eruditi solent appellare sapientem,
id. Lael. 2, 6; cf.opp. rusticus,
Quint. 11, 1, 45; 8, 6, 75 et saep.:non transmarinis nec importatis artibus eruditi, sed genuinis domesticisque virtutibus,
Cic. Rep. 2, 15 fin.:homines non litteris ad rei militaris scientiam, sed rebus gestis ac victoriis eruditos,
id. Font. 15, 33; id. Q. Fr. 1, 1, 7 fin.; cf. id. Brut. 67, 236; id. Arch. 7; id. N. D. 3, 9, 23 al.:eruditi Socraticis disputationibus,
id. de Or. 3, 34, 139:a pueris eruditi artibus militiae,
Liv. 42, 52 et saep.; cf. in the comp.:litteris eruditior quam Curio,
Cic. Brut. 82; and in the sup.:Scaevola, homo omnium et disciplina juris civilis eruditissimus,
id. de Or. 1, 39, 180.— With acc.:Graecas res eruditi,
Gell. 2, 21, 3; cf. id. 19, 12, 9.—With inf.:eruditus utilia honestis miscere,
Tac. Agr. 8.—Transf., of inanimate and abstract subjects:quod ceteri minus eruditis hominum seculis fuerunt,
Cic. Rep. 2, 10:tempora (with docti homines),
id. ib.:aures,
id. ib. 2, 42; id. Or. 34, 119; Quint. 10, 1, 32:animus,
Cic. Fam. 5, 14: oratio (opp. popularis), id. Par. prooem. § 4; cf. Quint. 8, 3, 17; 8, 6, 24 al.:Graecorum copia,
fulness of Greek learning, Cic. Leg. 1, 2, 7: palata, i. e. practised, fine (with docta), Col. 8, 16, 4; cf.gustus,
Tac. A. 16, 18.—In neutr. with a subject-clause:ex historia ducere urbanitatem, eruditum est,
Quint. 6, 3, 98; cf.:eruditissimum longe, si, etc.,
id. 9, 2, 97.— Adv.: ērŭdītē, learnedly, eruditely. — Comp., Cic. de Sen. 1 fin.; Quint. 1, 5, 36.— Sup., Cic. Or. 52; Plin. Ep. 1, 9, 8. -
3 hūmānus
hūmānus adj. with comp. and sup. [homo], of man, human: species et figura: caput, a human head, H.: hostiae, human sacrifices: caro, Iu.: genus, the human race: omnium divinarum humanarumque rerum consensio: cultus: humanissima voluptas: maior imago Humanā, of superhuman size, Iu.: scelus, against men, L.—As subst n.: si quicquam in vobis humani esset, of human feeling, L.: Homo sum, humani nil a me alienum puto, T.: humano maior Romulus, superhuman, O.— Plur, human affairs, concerns of men, events of life: omnia humana, quaecumque accidere possunt: si quicquam humanorum certi est, L.— Humane, philanthropic, kind, gentle, obliging, polite: Cyrus erga Lysandrum: homo humanissimus.— Of good education, well-informed, learned, polite, refined, civilized: Ubii sunt humaniores, Cs.: gens: homines.* * *humana -um, humanior -or -us, humanissimus -a -um ADJhuman; kind; humane, civilized, refined -
4 humana
hūmānus (old form: HEMONA humana et HEMONEM hominem dicebant, Paul. ex Fest. p. 100 Müll.; cf. homo init.), a, um, adj. [homo], of or belonging to man, human.I.In gen.:A.esse aliquem humana specie et figura, qui tantum immanitate bestias vicerit, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 22, 63:simulacra,
id. Rep. 3, 9:caput,
a human head, Hor. A. P. 1; Flor. 1, 7, 8: succidiae, Cato ap. Gell. 13, 24, 12: Cyclopis venter... Carnibus humanis distentus, human flesh, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 327 Vahl,):humana qui dape pavit equas,
Ov. H. 9, 68:Athenas obsidione et fame ad humanos cibos compulit,
Flor. 3, 5, 10:hostiae,
human sacrifices, Cic. Font. 10 21; Tac. G. 9; Plin. 8, 22, 34, § 82; Flor. 1, 16, 7:lac,
human milk, Plin. 28, 9, 33, § 123:nec distare humana carne suillam,
Juv. 14, 98:carnibus humanis vesci,
id. 15, 13:societas generis humani,
of the human race, Cic. Lael. 5, 20; cf.: eos (deos) non curare opinor quid agat humanum genus, Enn. ap. Cic. Div. 2, 50, 104 (Trag. v. 354 Vahl.); v. genus: ubi remissa humana vita corpus requiescat malis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107 (Trag. v. 416 ib.); cf.: humanae vitae varia reputantes mala, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115; and Cic. Rep. 6, 18; in the comp.: ergo hercules vita humanior sine sale non quit degere, Plin. 31, 7, 41, § 88:omnium divinarum humanarumque rerum,
Cic. Lael. 6, 20;v. divinus: amor,
id. ib. 21, 81:natura,
id. Rep. 1, 14:virtus,
id. ib. 1, 7 fin.:casus,
id. Lael. 2, 7:cultus,
id. de Or. 1, 8, 33:humanissima voluptas,
id. Ac. 2, 41, 127:ignes,
i. e. which men daily use, Plin. 2, 107, 111, § 239:dapes,
i. e. human excrements, id. 17, 9, 6, § 51:memoria,
Tac. A. 11, 14:ultra modum humanum,
id. ib. 11, 21:humanum facinus factumst,
customary, Plaut. Truc. 2, 1, 8:nec quisquam dixerit, in eo qui obdormivit, rem eum humanam et naturalem passum, Mos. et Rom. Coll. 12, 7, 7: major imago humana,
of superhuman size, Juv. 13, 222: humanum sacrificium dicebant, quod mortui causa fiebat, Paul. ex Fest. p. 103 Müll.:scelus,
committed against men, Liv. 3, 19 fin.; 29, 18 fin.: si quid mihi humanum contigerit, if any thing should happen to me, i. e. if I should die, Dig. 16, 3, 26 (for which, humanitus, q. v.):persuasit nox, amor, vinum, adulescentia: Humanum'st,
Ter. Ad. 3, 4, 25: metum virgarum navarchus pretio redemit: humanum est;alius, ne condemnaretur, pecuniam dedit: usitatum est,
Cic. Verr. 2, 5, 44, § 117; cf. Ter. Hec. 4, 1, 38; id. Ad. 3, 4, 25:humano quodam modo,
Quint. 10, 3, 15: res humani juris, property (opp. res divini juris, things sacred or religious), Gai. Inst. 2, 2; 9 sqq.;3, 97: ne vinum... esse sacrum incipiat et ex usibus eripiatur humanis,
Arn. adv. Gent. 7, 31.— As substt.hūmāni, ōrum, m., men, mortals, Lucr. 3, 80; 837: natura humanis omnia sunt paria, Varr. ap. Non. 81, 10.—B.hūmānum, i, n., that which is human, mortal, etc.: ignem magnum hic faciam. Dae. Quine ut humanum exuras tibi? Plaut. Rud. 3, 4, 62:C.non hercle humanust ergo: nam volturio plus humani credost,
id. Mil. 4, 2, 53:si quicquam in vobis non dico civilis sed humani esset,
Liv. 5, 4, 9:pulcher et humano major trabeaque decorus Romulus,
Ov. F. 2, 503 (but in Cic. Att. 13, 21, 5, homo is the true reading):homo sum: humani nihil a me alienum puto,
Ter. Heaut. 1, 1, 25:Satyris praeter effigiem nihil humani, Mela, 1, 8, 10: si in Pompeio quid humani evenisset,
Sall. H. Fragm. 5, 16 Dietsch.—Plur.: hūmā-na, ōrum, n., human affairs, the concerns of men, events of life:II.qui omnia humana, quaecumque accidere possunt, tolerabilia ducat,
Cic. Tusc. 5, 6, 17; cf.:despicientem omnia humana,
id. Rep. 1, 17; and:haec caelestia semper spectato, illa humana contemnito,
id. ib. 6, 19:si quicquam humanorum certi est,
Liv. 5, 33, 1:deos esse et non neglegere humana,
id. 3, 56, 7.— Comp. (very rare):respiratio humanior,
i. e. freer, Cael. Aur. Acut. 2, 1, 2.In partic.A.Humane, philanthropic, kind, gentle, obliging, polite (syn.:B.comis, urbanus): te esse humano ingenio existumo,
Plaut. Most. 3, 2, 127:Cyrum minorem Persarum regem et ceteris in rebus communem erga Lysandrum atque humanum fuisse,
Cic. de Sen. 17, 59; cf.:homo facillimus atque humanissimus,
id. Att. 16, 16, C, 12:humani ingeni Mansuetique animi officia,
Ter. And. 1, 1, 86; cf.: quod ipse moderatissimi atque humanissimi fuit sensus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 5:Catonis (praeceptum) humanissimum utilissimumque,
Plin. 18, 6, 8, § 44 (cf. Cato, R. R. 4). —Of good education, well-informed, learned, polite, refined: gentem quidem nullam video neque tam humanam atque doctam neque tam immanem atque barbaram, quae non significari futura posse censeat, Civ. Div. 1, 1, 2; cf.:1. (α).homo doctissimus atque humanissimus,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:homines periti et humani,
id. ib. 2, 5, 28, §70: haec ego non possum dicere non esse hominis quamvis et belli et humani,
id. Fin. 2, 31, 102: Praxiteles nemini est paulum modo humaniori ignotus, Varr. ap. Gell. 13, 16, 3 (eruditiori doctiorique, Gell.;see the entire chap.): humanissimussermo,
Cic. Q. Fr. 2, 10, 2.—Hence, adv. in two forms: hūmānē and hūmānĭter.Form humane:(β).vix humane patitur,
Ter. Ad. 1, 2, 65: intervalla vides humane commoda, i. e. exceedingly, charmingly commodious, [p. 870] Hor. Ep. 2, 2, 70:morbos toleranter atque humane ferunt,
Cic. Tusc. 2, 27, 65.—Form humaniter:b.docebo profecto, quid sit humaniter vivere,
Cic. Fam. 7, 1, 5:sin aliter acciderit, humaniter feremus,
id. Att. 1, 2, 1.—Comp.:2. (α).si qui forte, cum se in luctu esse vellent, aliquid fecerunt humanius, aut si hilarius locuti sunt,
Cic. Tusc. 3, 27, 64.—Form humane: Hirtium aliquid ad te sumpathôs de me scripsisse facile patior:(β).fecit enim humane,
Cic. Att. 12, 44, 1.—Form humaniter: invitus litteras tuas scinderem: ita sunt humaniter scriptae, Cic. Fragm. ap. Non. 509, 21:b.fecit humaniter Licinius,
id. Q. Fr. 2, 1, 1.—Sup.:quod se sua voluntate erga Caesarem humanissime diligentissimeque locutus esses,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 20:quam humanissime scribere,
id. Fam. 2, 17, 6; 5, 20, 8; cf. Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:ducem se itineris humanissime promisit,
Petr. 8. -
5 humani
hūmānus (old form: HEMONA humana et HEMONEM hominem dicebant, Paul. ex Fest. p. 100 Müll.; cf. homo init.), a, um, adj. [homo], of or belonging to man, human.I.In gen.:A.esse aliquem humana specie et figura, qui tantum immanitate bestias vicerit, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 22, 63:simulacra,
id. Rep. 3, 9:caput,
a human head, Hor. A. P. 1; Flor. 1, 7, 8: succidiae, Cato ap. Gell. 13, 24, 12: Cyclopis venter... Carnibus humanis distentus, human flesh, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 327 Vahl,):humana qui dape pavit equas,
Ov. H. 9, 68:Athenas obsidione et fame ad humanos cibos compulit,
Flor. 3, 5, 10:hostiae,
human sacrifices, Cic. Font. 10 21; Tac. G. 9; Plin. 8, 22, 34, § 82; Flor. 1, 16, 7:lac,
human milk, Plin. 28, 9, 33, § 123:nec distare humana carne suillam,
Juv. 14, 98:carnibus humanis vesci,
id. 15, 13:societas generis humani,
of the human race, Cic. Lael. 5, 20; cf.: eos (deos) non curare opinor quid agat humanum genus, Enn. ap. Cic. Div. 2, 50, 104 (Trag. v. 354 Vahl.); v. genus: ubi remissa humana vita corpus requiescat malis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107 (Trag. v. 416 ib.); cf.: humanae vitae varia reputantes mala, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115; and Cic. Rep. 6, 18; in the comp.: ergo hercules vita humanior sine sale non quit degere, Plin. 31, 7, 41, § 88:omnium divinarum humanarumque rerum,
Cic. Lael. 6, 20;v. divinus: amor,
id. ib. 21, 81:natura,
id. Rep. 1, 14:virtus,
id. ib. 1, 7 fin.:casus,
id. Lael. 2, 7:cultus,
id. de Or. 1, 8, 33:humanissima voluptas,
id. Ac. 2, 41, 127:ignes,
i. e. which men daily use, Plin. 2, 107, 111, § 239:dapes,
i. e. human excrements, id. 17, 9, 6, § 51:memoria,
Tac. A. 11, 14:ultra modum humanum,
id. ib. 11, 21:humanum facinus factumst,
customary, Plaut. Truc. 2, 1, 8:nec quisquam dixerit, in eo qui obdormivit, rem eum humanam et naturalem passum, Mos. et Rom. Coll. 12, 7, 7: major imago humana,
of superhuman size, Juv. 13, 222: humanum sacrificium dicebant, quod mortui causa fiebat, Paul. ex Fest. p. 103 Müll.:scelus,
committed against men, Liv. 3, 19 fin.; 29, 18 fin.: si quid mihi humanum contigerit, if any thing should happen to me, i. e. if I should die, Dig. 16, 3, 26 (for which, humanitus, q. v.):persuasit nox, amor, vinum, adulescentia: Humanum'st,
Ter. Ad. 3, 4, 25: metum virgarum navarchus pretio redemit: humanum est;alius, ne condemnaretur, pecuniam dedit: usitatum est,
Cic. Verr. 2, 5, 44, § 117; cf. Ter. Hec. 4, 1, 38; id. Ad. 3, 4, 25:humano quodam modo,
Quint. 10, 3, 15: res humani juris, property (opp. res divini juris, things sacred or religious), Gai. Inst. 2, 2; 9 sqq.;3, 97: ne vinum... esse sacrum incipiat et ex usibus eripiatur humanis,
Arn. adv. Gent. 7, 31.— As substt.hūmāni, ōrum, m., men, mortals, Lucr. 3, 80; 837: natura humanis omnia sunt paria, Varr. ap. Non. 81, 10.—B.hūmānum, i, n., that which is human, mortal, etc.: ignem magnum hic faciam. Dae. Quine ut humanum exuras tibi? Plaut. Rud. 3, 4, 62:C.non hercle humanust ergo: nam volturio plus humani credost,
id. Mil. 4, 2, 53:si quicquam in vobis non dico civilis sed humani esset,
Liv. 5, 4, 9:pulcher et humano major trabeaque decorus Romulus,
Ov. F. 2, 503 (but in Cic. Att. 13, 21, 5, homo is the true reading):homo sum: humani nihil a me alienum puto,
Ter. Heaut. 1, 1, 25:Satyris praeter effigiem nihil humani, Mela, 1, 8, 10: si in Pompeio quid humani evenisset,
Sall. H. Fragm. 5, 16 Dietsch.—Plur.: hūmā-na, ōrum, n., human affairs, the concerns of men, events of life:II.qui omnia humana, quaecumque accidere possunt, tolerabilia ducat,
Cic. Tusc. 5, 6, 17; cf.:despicientem omnia humana,
id. Rep. 1, 17; and:haec caelestia semper spectato, illa humana contemnito,
id. ib. 6, 19:si quicquam humanorum certi est,
Liv. 5, 33, 1:deos esse et non neglegere humana,
id. 3, 56, 7.— Comp. (very rare):respiratio humanior,
i. e. freer, Cael. Aur. Acut. 2, 1, 2.In partic.A.Humane, philanthropic, kind, gentle, obliging, polite (syn.:B.comis, urbanus): te esse humano ingenio existumo,
Plaut. Most. 3, 2, 127:Cyrum minorem Persarum regem et ceteris in rebus communem erga Lysandrum atque humanum fuisse,
Cic. de Sen. 17, 59; cf.:homo facillimus atque humanissimus,
id. Att. 16, 16, C, 12:humani ingeni Mansuetique animi officia,
Ter. And. 1, 1, 86; cf.: quod ipse moderatissimi atque humanissimi fuit sensus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 5:Catonis (praeceptum) humanissimum utilissimumque,
Plin. 18, 6, 8, § 44 (cf. Cato, R. R. 4). —Of good education, well-informed, learned, polite, refined: gentem quidem nullam video neque tam humanam atque doctam neque tam immanem atque barbaram, quae non significari futura posse censeat, Civ. Div. 1, 1, 2; cf.:1. (α).homo doctissimus atque humanissimus,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:homines periti et humani,
id. ib. 2, 5, 28, §70: haec ego non possum dicere non esse hominis quamvis et belli et humani,
id. Fin. 2, 31, 102: Praxiteles nemini est paulum modo humaniori ignotus, Varr. ap. Gell. 13, 16, 3 (eruditiori doctiorique, Gell.;see the entire chap.): humanissimussermo,
Cic. Q. Fr. 2, 10, 2.—Hence, adv. in two forms: hūmānē and hūmānĭter.Form humane:(β).vix humane patitur,
Ter. Ad. 1, 2, 65: intervalla vides humane commoda, i. e. exceedingly, charmingly commodious, [p. 870] Hor. Ep. 2, 2, 70:morbos toleranter atque humane ferunt,
Cic. Tusc. 2, 27, 65.—Form humaniter:b.docebo profecto, quid sit humaniter vivere,
Cic. Fam. 7, 1, 5:sin aliter acciderit, humaniter feremus,
id. Att. 1, 2, 1.—Comp.:2. (α).si qui forte, cum se in luctu esse vellent, aliquid fecerunt humanius, aut si hilarius locuti sunt,
Cic. Tusc. 3, 27, 64.—Form humane: Hirtium aliquid ad te sumpathôs de me scripsisse facile patior:(β).fecit enim humane,
Cic. Att. 12, 44, 1.—Form humaniter: invitus litteras tuas scinderem: ita sunt humaniter scriptae, Cic. Fragm. ap. Non. 509, 21:b.fecit humaniter Licinius,
id. Q. Fr. 2, 1, 1.—Sup.:quod se sua voluntate erga Caesarem humanissime diligentissimeque locutus esses,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 20:quam humanissime scribere,
id. Fam. 2, 17, 6; 5, 20, 8; cf. Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:ducem se itineris humanissime promisit,
Petr. 8. -
6 humanum
hūmānus (old form: HEMONA humana et HEMONEM hominem dicebant, Paul. ex Fest. p. 100 Müll.; cf. homo init.), a, um, adj. [homo], of or belonging to man, human.I.In gen.:A.esse aliquem humana specie et figura, qui tantum immanitate bestias vicerit, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 22, 63:simulacra,
id. Rep. 3, 9:caput,
a human head, Hor. A. P. 1; Flor. 1, 7, 8: succidiae, Cato ap. Gell. 13, 24, 12: Cyclopis venter... Carnibus humanis distentus, human flesh, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 327 Vahl,):humana qui dape pavit equas,
Ov. H. 9, 68:Athenas obsidione et fame ad humanos cibos compulit,
Flor. 3, 5, 10:hostiae,
human sacrifices, Cic. Font. 10 21; Tac. G. 9; Plin. 8, 22, 34, § 82; Flor. 1, 16, 7:lac,
human milk, Plin. 28, 9, 33, § 123:nec distare humana carne suillam,
Juv. 14, 98:carnibus humanis vesci,
id. 15, 13:societas generis humani,
of the human race, Cic. Lael. 5, 20; cf.: eos (deos) non curare opinor quid agat humanum genus, Enn. ap. Cic. Div. 2, 50, 104 (Trag. v. 354 Vahl.); v. genus: ubi remissa humana vita corpus requiescat malis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107 (Trag. v. 416 ib.); cf.: humanae vitae varia reputantes mala, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115; and Cic. Rep. 6, 18; in the comp.: ergo hercules vita humanior sine sale non quit degere, Plin. 31, 7, 41, § 88:omnium divinarum humanarumque rerum,
Cic. Lael. 6, 20;v. divinus: amor,
id. ib. 21, 81:natura,
id. Rep. 1, 14:virtus,
id. ib. 1, 7 fin.:casus,
id. Lael. 2, 7:cultus,
id. de Or. 1, 8, 33:humanissima voluptas,
id. Ac. 2, 41, 127:ignes,
i. e. which men daily use, Plin. 2, 107, 111, § 239:dapes,
i. e. human excrements, id. 17, 9, 6, § 51:memoria,
Tac. A. 11, 14:ultra modum humanum,
id. ib. 11, 21:humanum facinus factumst,
customary, Plaut. Truc. 2, 1, 8:nec quisquam dixerit, in eo qui obdormivit, rem eum humanam et naturalem passum, Mos. et Rom. Coll. 12, 7, 7: major imago humana,
of superhuman size, Juv. 13, 222: humanum sacrificium dicebant, quod mortui causa fiebat, Paul. ex Fest. p. 103 Müll.:scelus,
committed against men, Liv. 3, 19 fin.; 29, 18 fin.: si quid mihi humanum contigerit, if any thing should happen to me, i. e. if I should die, Dig. 16, 3, 26 (for which, humanitus, q. v.):persuasit nox, amor, vinum, adulescentia: Humanum'st,
Ter. Ad. 3, 4, 25: metum virgarum navarchus pretio redemit: humanum est;alius, ne condemnaretur, pecuniam dedit: usitatum est,
Cic. Verr. 2, 5, 44, § 117; cf. Ter. Hec. 4, 1, 38; id. Ad. 3, 4, 25:humano quodam modo,
Quint. 10, 3, 15: res humani juris, property (opp. res divini juris, things sacred or religious), Gai. Inst. 2, 2; 9 sqq.;3, 97: ne vinum... esse sacrum incipiat et ex usibus eripiatur humanis,
Arn. adv. Gent. 7, 31.— As substt.hūmāni, ōrum, m., men, mortals, Lucr. 3, 80; 837: natura humanis omnia sunt paria, Varr. ap. Non. 81, 10.—B.hūmānum, i, n., that which is human, mortal, etc.: ignem magnum hic faciam. Dae. Quine ut humanum exuras tibi? Plaut. Rud. 3, 4, 62:C.non hercle humanust ergo: nam volturio plus humani credost,
id. Mil. 4, 2, 53:si quicquam in vobis non dico civilis sed humani esset,
Liv. 5, 4, 9:pulcher et humano major trabeaque decorus Romulus,
Ov. F. 2, 503 (but in Cic. Att. 13, 21, 5, homo is the true reading):homo sum: humani nihil a me alienum puto,
Ter. Heaut. 1, 1, 25:Satyris praeter effigiem nihil humani, Mela, 1, 8, 10: si in Pompeio quid humani evenisset,
Sall. H. Fragm. 5, 16 Dietsch.—Plur.: hūmā-na, ōrum, n., human affairs, the concerns of men, events of life:II.qui omnia humana, quaecumque accidere possunt, tolerabilia ducat,
Cic. Tusc. 5, 6, 17; cf.:despicientem omnia humana,
id. Rep. 1, 17; and:haec caelestia semper spectato, illa humana contemnito,
id. ib. 6, 19:si quicquam humanorum certi est,
Liv. 5, 33, 1:deos esse et non neglegere humana,
id. 3, 56, 7.— Comp. (very rare):respiratio humanior,
i. e. freer, Cael. Aur. Acut. 2, 1, 2.In partic.A.Humane, philanthropic, kind, gentle, obliging, polite (syn.:B.comis, urbanus): te esse humano ingenio existumo,
Plaut. Most. 3, 2, 127:Cyrum minorem Persarum regem et ceteris in rebus communem erga Lysandrum atque humanum fuisse,
Cic. de Sen. 17, 59; cf.:homo facillimus atque humanissimus,
id. Att. 16, 16, C, 12:humani ingeni Mansuetique animi officia,
Ter. And. 1, 1, 86; cf.: quod ipse moderatissimi atque humanissimi fuit sensus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 5:Catonis (praeceptum) humanissimum utilissimumque,
Plin. 18, 6, 8, § 44 (cf. Cato, R. R. 4). —Of good education, well-informed, learned, polite, refined: gentem quidem nullam video neque tam humanam atque doctam neque tam immanem atque barbaram, quae non significari futura posse censeat, Civ. Div. 1, 1, 2; cf.:1. (α).homo doctissimus atque humanissimus,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:homines periti et humani,
id. ib. 2, 5, 28, §70: haec ego non possum dicere non esse hominis quamvis et belli et humani,
id. Fin. 2, 31, 102: Praxiteles nemini est paulum modo humaniori ignotus, Varr. ap. Gell. 13, 16, 3 (eruditiori doctiorique, Gell.;see the entire chap.): humanissimussermo,
Cic. Q. Fr. 2, 10, 2.—Hence, adv. in two forms: hūmānē and hūmānĭter.Form humane:(β).vix humane patitur,
Ter. Ad. 1, 2, 65: intervalla vides humane commoda, i. e. exceedingly, charmingly commodious, [p. 870] Hor. Ep. 2, 2, 70:morbos toleranter atque humane ferunt,
Cic. Tusc. 2, 27, 65.—Form humaniter:b.docebo profecto, quid sit humaniter vivere,
Cic. Fam. 7, 1, 5:sin aliter acciderit, humaniter feremus,
id. Att. 1, 2, 1.—Comp.:2. (α).si qui forte, cum se in luctu esse vellent, aliquid fecerunt humanius, aut si hilarius locuti sunt,
Cic. Tusc. 3, 27, 64.—Form humane: Hirtium aliquid ad te sumpathôs de me scripsisse facile patior:(β).fecit enim humane,
Cic. Att. 12, 44, 1.—Form humaniter: invitus litteras tuas scinderem: ita sunt humaniter scriptae, Cic. Fragm. ap. Non. 509, 21:b.fecit humaniter Licinius,
id. Q. Fr. 2, 1, 1.—Sup.:quod se sua voluntate erga Caesarem humanissime diligentissimeque locutus esses,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 20:quam humanissime scribere,
id. Fam. 2, 17, 6; 5, 20, 8; cf. Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:ducem se itineris humanissime promisit,
Petr. 8. -
7 humanus
hūmānus (old form: HEMONA humana et HEMONEM hominem dicebant, Paul. ex Fest. p. 100 Müll.; cf. homo init.), a, um, adj. [homo], of or belonging to man, human.I.In gen.:A.esse aliquem humana specie et figura, qui tantum immanitate bestias vicerit, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 22, 63:simulacra,
id. Rep. 3, 9:caput,
a human head, Hor. A. P. 1; Flor. 1, 7, 8: succidiae, Cato ap. Gell. 13, 24, 12: Cyclopis venter... Carnibus humanis distentus, human flesh, Enn. ap. Prisc. p. 870 P. (Ann. v. 327 Vahl,):humana qui dape pavit equas,
Ov. H. 9, 68:Athenas obsidione et fame ad humanos cibos compulit,
Flor. 3, 5, 10:hostiae,
human sacrifices, Cic. Font. 10 21; Tac. G. 9; Plin. 8, 22, 34, § 82; Flor. 1, 16, 7:lac,
human milk, Plin. 28, 9, 33, § 123:nec distare humana carne suillam,
Juv. 14, 98:carnibus humanis vesci,
id. 15, 13:societas generis humani,
of the human race, Cic. Lael. 5, 20; cf.: eos (deos) non curare opinor quid agat humanum genus, Enn. ap. Cic. Div. 2, 50, 104 (Trag. v. 354 Vahl.); v. genus: ubi remissa humana vita corpus requiescat malis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107 (Trag. v. 416 ib.); cf.: humanae vitae varia reputantes mala, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115; and Cic. Rep. 6, 18; in the comp.: ergo hercules vita humanior sine sale non quit degere, Plin. 31, 7, 41, § 88:omnium divinarum humanarumque rerum,
Cic. Lael. 6, 20;v. divinus: amor,
id. ib. 21, 81:natura,
id. Rep. 1, 14:virtus,
id. ib. 1, 7 fin.:casus,
id. Lael. 2, 7:cultus,
id. de Or. 1, 8, 33:humanissima voluptas,
id. Ac. 2, 41, 127:ignes,
i. e. which men daily use, Plin. 2, 107, 111, § 239:dapes,
i. e. human excrements, id. 17, 9, 6, § 51:memoria,
Tac. A. 11, 14:ultra modum humanum,
id. ib. 11, 21:humanum facinus factumst,
customary, Plaut. Truc. 2, 1, 8:nec quisquam dixerit, in eo qui obdormivit, rem eum humanam et naturalem passum, Mos. et Rom. Coll. 12, 7, 7: major imago humana,
of superhuman size, Juv. 13, 222: humanum sacrificium dicebant, quod mortui causa fiebat, Paul. ex Fest. p. 103 Müll.:scelus,
committed against men, Liv. 3, 19 fin.; 29, 18 fin.: si quid mihi humanum contigerit, if any thing should happen to me, i. e. if I should die, Dig. 16, 3, 26 (for which, humanitus, q. v.):persuasit nox, amor, vinum, adulescentia: Humanum'st,
Ter. Ad. 3, 4, 25: metum virgarum navarchus pretio redemit: humanum est;alius, ne condemnaretur, pecuniam dedit: usitatum est,
Cic. Verr. 2, 5, 44, § 117; cf. Ter. Hec. 4, 1, 38; id. Ad. 3, 4, 25:humano quodam modo,
Quint. 10, 3, 15: res humani juris, property (opp. res divini juris, things sacred or religious), Gai. Inst. 2, 2; 9 sqq.;3, 97: ne vinum... esse sacrum incipiat et ex usibus eripiatur humanis,
Arn. adv. Gent. 7, 31.— As substt.hūmāni, ōrum, m., men, mortals, Lucr. 3, 80; 837: natura humanis omnia sunt paria, Varr. ap. Non. 81, 10.—B.hūmānum, i, n., that which is human, mortal, etc.: ignem magnum hic faciam. Dae. Quine ut humanum exuras tibi? Plaut. Rud. 3, 4, 62:C.non hercle humanust ergo: nam volturio plus humani credost,
id. Mil. 4, 2, 53:si quicquam in vobis non dico civilis sed humani esset,
Liv. 5, 4, 9:pulcher et humano major trabeaque decorus Romulus,
Ov. F. 2, 503 (but in Cic. Att. 13, 21, 5, homo is the true reading):homo sum: humani nihil a me alienum puto,
Ter. Heaut. 1, 1, 25:Satyris praeter effigiem nihil humani, Mela, 1, 8, 10: si in Pompeio quid humani evenisset,
Sall. H. Fragm. 5, 16 Dietsch.—Plur.: hūmā-na, ōrum, n., human affairs, the concerns of men, events of life:II.qui omnia humana, quaecumque accidere possunt, tolerabilia ducat,
Cic. Tusc. 5, 6, 17; cf.:despicientem omnia humana,
id. Rep. 1, 17; and:haec caelestia semper spectato, illa humana contemnito,
id. ib. 6, 19:si quicquam humanorum certi est,
Liv. 5, 33, 1:deos esse et non neglegere humana,
id. 3, 56, 7.— Comp. (very rare):respiratio humanior,
i. e. freer, Cael. Aur. Acut. 2, 1, 2.In partic.A.Humane, philanthropic, kind, gentle, obliging, polite (syn.:B.comis, urbanus): te esse humano ingenio existumo,
Plaut. Most. 3, 2, 127:Cyrum minorem Persarum regem et ceteris in rebus communem erga Lysandrum atque humanum fuisse,
Cic. de Sen. 17, 59; cf.:homo facillimus atque humanissimus,
id. Att. 16, 16, C, 12:humani ingeni Mansuetique animi officia,
Ter. And. 1, 1, 86; cf.: quod ipse moderatissimi atque humanissimi fuit sensus, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 5:Catonis (praeceptum) humanissimum utilissimumque,
Plin. 18, 6, 8, § 44 (cf. Cato, R. R. 4). —Of good education, well-informed, learned, polite, refined: gentem quidem nullam video neque tam humanam atque doctam neque tam immanem atque barbaram, quae non significari futura posse censeat, Civ. Div. 1, 1, 2; cf.:1. (α).homo doctissimus atque humanissimus,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:homines periti et humani,
id. ib. 2, 5, 28, §70: haec ego non possum dicere non esse hominis quamvis et belli et humani,
id. Fin. 2, 31, 102: Praxiteles nemini est paulum modo humaniori ignotus, Varr. ap. Gell. 13, 16, 3 (eruditiori doctiorique, Gell.;see the entire chap.): humanissimussermo,
Cic. Q. Fr. 2, 10, 2.—Hence, adv. in two forms: hūmānē and hūmānĭter.Form humane:(β).vix humane patitur,
Ter. Ad. 1, 2, 65: intervalla vides humane commoda, i. e. exceedingly, charmingly commodious, [p. 870] Hor. Ep. 2, 2, 70:morbos toleranter atque humane ferunt,
Cic. Tusc. 2, 27, 65.—Form humaniter:b.docebo profecto, quid sit humaniter vivere,
Cic. Fam. 7, 1, 5:sin aliter acciderit, humaniter feremus,
id. Att. 1, 2, 1.—Comp.:2. (α).si qui forte, cum se in luctu esse vellent, aliquid fecerunt humanius, aut si hilarius locuti sunt,
Cic. Tusc. 3, 27, 64.—Form humane: Hirtium aliquid ad te sumpathôs de me scripsisse facile patior:(β).fecit enim humane,
Cic. Att. 12, 44, 1.—Form humaniter: invitus litteras tuas scinderem: ita sunt humaniter scriptae, Cic. Fragm. ap. Non. 509, 21:b.fecit humaniter Licinius,
id. Q. Fr. 2, 1, 1.—Sup.:quod se sua voluntate erga Caesarem humanissime diligentissimeque locutus esses,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 20:quam humanissime scribere,
id. Fam. 2, 17, 6; 5, 20, 8; cf. Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3:ducem se itineris humanissime promisit,
Petr. 8. -
8 perscisco
per-scisco, ĕre, v. a., to learn thoroughly, become well informed of:causam tumultūs cupidus persciscere,
Dict. Cret. 2, 37. -
9 habeō
habeō uī (old perf subj. habessit for habuerit, C.), itus, ēre [HAB-], to have, hold, support, carry, wear: arma: anulum: arma hic paries habebit, H.: coronam in capite: soccos et pallium: catenas: Faenum in cornu, H.: aquilam in exercitu, S.— To have, hold, contain: quod (fanum) habebat auri: non me Tartara habent, V.: quem quae sint habitura deorum Concilia, etc., V.: Quae regio Anchisen habet? V.: quod habet lex in se: suam (nutricem) cinis ater habebat, V.— To have, hold, occupy, inhabit: urbem, S.: arcem: quā Poeni haberent (sc. castra), L.: Hostis habet muros, V. —Of relation or association, to have: in matrimonio Caesenniam: eos in loco patrui: uxores: patrem: (legionem) secum, Cs.: apīs in iubā: mecum scribas: quibus vendant, habere, Cs.: conlegam in praeturā Sophoclem: civitates stipendiarias, Cs.: cognitum Scaevolam: inimicos civīs: duos amicissimos: eum nuptiis adligatum: quem pro quaestore habuit.— To have, be furnished with: voltum bonum, S.: pedes quinque: Angustos aditūs, V.: manicas, V.— To have, hold, keep, retain, detain: haec cum illis sunt habenda (opp. mittenda), T.: si quod accepit habet: Bibulum in obsidione, Cs.: in liberis custodiis haberi, S.: in vinculis habendi, S.: mare in potestate, Cs.: in custodiam habitus, lodged, L.: ordines, preserve, S.: alios in eā fortunā, ut, etc., L.: exercitus sine inperio habitus, S.: Marium post principia, station, S.: Loricam Donat habere viro, gives to keep, V.: inclusum senatum.—Of ownership or enjoyment, to have, own, possess, be master of: agros: Epicratis bona omnia: in Italiā fundum: quod non desit, H.: (divitias) honeste, enjoy, S.: (leges) in monumentis habemus, i. e. are extant: sibi hereditatem: illam suas res sibi habere iussit (the formula of divorcing a wife): in vestrā amicitiā divitias, S.: nos Amaryllis habet, has my love, V.: habeo, non habeor a Laide: habet in nummis, in praediis, is rich: ad habendum nihil satis esse: amor habendi, V.: Unde habeas, quaerit nemo, sed oportet habere, Iu.— To have, get, receive, obtain: a me vitam, fortunas: imperium a populo R.: habeat hoc praemi tua indignitas: granum ex provinciā: plus dapis, H.: Partem opere in tanto, a place, V.: graviter ferit atque ita fatur, Hoc habet, it reaches him, V.: certe captus est, habet! (i. e. volneratus est) T.— To find oneself, be, feel, be situated, be off, come off: se non graviter: bene habemus nos: praeclare se res habebat: quo pacto se habeat provincia: bene habent tibi principia, T.: bene habet, it is well: atqui Sic habet, H.: credin te inpune habiturum? escape punishment, T.: virtus aeterna habetur, abides, S.— To make, render: uti eos manifestos habeant, S.: pascua publica infesta, L.—With P. perf. pass., periphrast. for perf act.: vectigalia redempta, has brought in and holds, Cs.: domitas libidines: quae conlecta habent Stoici: de Caesare satis dictum: pericula consueta, S.: neque ea res falsum me habuit, S.: edita facinora, L.— To treat, use, handle: duriter se, T.: equitatu agmen adversariorum male, Cs.: exercitum luxuriose, S.: eos non pro vanis hostibus, sed liberaliter, S.: saucii maiore curā habiti, L.— To hold, direct, turn, keep: iter hac, T.: iter ad legiones, Cs.— To hold, pronounce, deliver, utter, make: orationem de ratione censoriā: contionem ad urbem: post habitam contionem: gratulationibus habendis celebramur: quae (querelae) apud me de illo habebantur: verba.— To hold, convene, conduct, cause to take place: comitia haberi siturus: senatum, Cs.: censum: Consilium summis de rebus, V.— To hold, govern, administer, manage, wield: rem p., S.: qui cultus habendo Sit pecori, V.: animus habet cuncta, neque ipse habetur, S.: aptat habendo Ensem, V.—Of rank or position, to hold, take, occupy: priores partīs Apud me, T.: Statum de tribus secundarium.—Fig., to have, have in mind, entertain, cherish, experience, exhibit, be actuated by: si quid consili Habet, T.: alienum animum a causā: tantum animi ad audaciam: plus animi quam consili: amorem in rem p.: in consilio fidem: gratiam, gratias habere; see gratia.— To have, have in mind, mean, wish, be able: haec habebam fere, quae te scire vellem, this was in substance what, etc.: haec habui de amicitiā quae dicerem: quod huic responderet, non habebat: haec fere dicere habui de, etc.: illud adfirmare pro certo habeo, L.—Prov.: quā digitum proferat non habet.—With P. fut. pass., to have, be bound: utrumne de furto dicendum habeas, Ta.: si nunc primum statuendum haberemus, Ta. — To have, have in mind, know, be acquainted with, be informed of: regis matrem habemus, ignoramus patrem: habes consilia nostra, such are: In memoriā habeo, I remember, T.: age, si quid habes, V.—With in animo, to have in mind, purpose, intend, be inclined: rogavi, ut diceret quid haberet in animo: istum exheredare in animo habebat: hoc (flumen) transire, Cs.: bello eum adiuvare, L. — To have in mind, hold, think, believe, esteem, regard, look upon: neque vos neque deos in animo, S.: haec habitast soror, T.: alquos magno in honore, Cs.: Iunium (mensem) in metu, be afraid of: omnīs uno ordine Achivos, all alike, V.: hi numero inpiorum habentur, Cs.: quem nefas habent nominare: deos aeternos: habitus non futtilis auctor, V.: cum esset habendus rex: non nauci augurem: cuius auctoritas magni haberetur, Cs.: id pro non dicto habendum, L.: sic habeto, non esse, etc.: non necesse habeo dicere: eam rem habuit religioni, a matter of conscience: ludibrio haberi, T.: duritiam voluptati, regard as pleasure, S.— To have, have received, have acquired, have made, have incurred: a me beneficia, Cs.: tantos progressūs in Stoicis.—With satis, to have enough, be content, be satisfied: sat habeo, T.: a me satis habent, tamen plus habebunt: non satis habitum est, quaeri, etc.— To have, be characterized by, exercise, practise: salem, T.: habet hoc virtus, ut, etc., this is characteristic of merit: locus nihil habet religionis: celerem motum, Cs.: neque modum neque modestiam, S.: silentium haberi iussit, observed, S.: habebat hoc Caesar, quem cognorat, etc., this was Caesar's way: ornamenta dicendi.— To have, involve, bring, render, occasion, produce, excite: primus adventus equitatūs habuit interitum: habet amoenitas ipsa inlecebras: latrocinia nullam habent infamiam, Cs.— To hold, keep, occupy, engage, busy, exercise, inspire: hoc male habet virum, vexes, T.: animalia somnus habebat, V.: sollicitum te habebat cogitatio periculi: Qui (metus) maior absentīs habet, H.— To take, accept, bear, endure: eas (iniurias) gravius aequo, S.: aegre filium id ausum, L.— To keep, reserve, conceal: Non clam me haberet quod, etc., T.: secreto hoc audi, tecum habeto.— To keep, spend, pass: adulescentiam, S.: aetatem procul a re p., S.—With rem, to have to do, be intimate: quocum uno rem habebam, T.* * *habere, habui, habitus Vhave, hold, consider, think, reason; manage, keep; spend/pass (time)
См. также в других словарях:
well-informed — well in formed adjective 1. ) a well informed person knows a lot about a subject or a situation: The press doesn t seem to be very well informed. well informed about/on: The sales staff are well informed about all of the different computers. 2. ) … Usage of the words and phrases in modern English
well-informed — well in formed adj someone who is well informed knows a lot about one particular subject or about many subjects well informed about ▪ Most people are not very well informed about the disease. ▪ We had a serious and well informed debate … Dictionary of contemporary English
well informed — ˌwell inˈformed [well informed] adjective having or showing knowledge or information about many subjects or about one particular subject • a well informed decision Opp: ↑ill informed … Useful english dictionary
Well-informed — Well in*formed , a. Correctly informed; provided with information; well furnished with authentic knowledge; intelligent. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
well-informed — index cognizant, knowing, learned, literate, omniscient, politic Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
well-informed — well′ informed′ adj. having extensive knowledge, as in one particular subject or in a variety of subjects • Etymology: 1400–50 … From formal English to slang
well-informed — [wel΄in fôrmd′] adj. 1. having thorough knowledge of a subject 2. having considerable knowledge of many subjects, esp. those of current interest … English World dictionary
well-informed — UK / US adjective 1) a well informed person knows a lot about a subject or a situation The press doesn t seem to be very well informed. well informed about/on: The sales staff are well informed about all of the different computers. 2) based on… … English dictionary
well-informed — better informed also well informed ADJ GRADED If you say that someone is well informed, you mean that they know a lot about many different subjects or about one particular subject. ...a lending library to encourage members to become as well… … English dictionary
well-informed — adj. well informed about * * * [ˌwelɪn fɔːmd] well informed about … Combinatory dictionary
well-informed — /ˈwɛl ɪnfɔmd/ (say wel infawmd) adjective 1. having reliable or full information on a subject. 2. having information on a variety of subjects: a well informed person. Also, (especially in predicative use), well informed /wɛl ɪnˈfɔmd/ (say wel in… …