-
61 humus
hŭmus, i (archaic form of the abl. sing. humu, Varr. ap. Non. 488, 6 and 48, 26), f. (archaic masc. humum humidum pedibus fodit, Laev. ap. Prisc. p. 719 P.: humidum humum, Gracch. ib.) [from the prim. form XAM, whence chămai, chămothen, chămalos, Lat. humilis; kindr. with Sanscr. Xám, earth; Gr. chthôn], the earth, the ground, the soil.I.Lit. (class.; cf.: terra, solum, tellus): humus erat immunda, lutulenta vino, coronis languidulis et spinis coöperta piscium, Cic. Fragm. Or. pro Gall. ap. Quint. 8, 3, 66 (ap. Orell. IV. 2, p. 454); cf.:II.omnia constrata telis, armis, cadaveribus et inter ea humus infecta sanguine,
Sall. J. 101 fin.:subacta atque pura,
Cic. de Sen. 17, 59: cubitis pinsibant humum, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 23 Müll. (Trag. v. 435 Vahl.); cf.: procubuit moriens et humum semel ore momordit. bit the ground and died (cf. the Homer. odax helein gaian), Verg. A. 11, 418:calcibus atram Tundit humum exspirans,
id. ib. 10, 731; cf. Ov. A. A. 1, 112:pede candido In morem Salium ter quatient humum,
Hor. C. 4, 1, 28:Acestes aequaevum ab humo attollit amicum,
Verg. A. 5, 452:sedit humo,
Ov. M. 4, 261:ipse feraces Figat humo plantas,
Verg. G. 4, 115; cf.:semina spargere humo,
Ov. M. 5, 647:surgit humo,
id. F. 6, 735; cf.:nec se movit humo,
id. M. 4, 264:dejectoque in humum vultu,
id. ib. 6, 607:propter humum volitat,
id. ib. 8, 258:humi atque ipsius stirpis laetitia,
Col. 4, 24, 4; cf.:quis cibus erat caro ferina atque humi pabulum uti pecoribus,
Sall. J. 18, 1:ii, quos humus injecta contegeret (shortly afterwards, gleba),
Cic. Leg. 2, 22, 57:quae (genera arborum) humi arido atque arenoso gignuntur,
Sall. J. 48, 3 Kritz N. cr. — Poet., as a fig. for what is low, mean, common:sermones repentes per humum,
Hor. Ep. 2, 1, 251; cf.:ne, dum vitat humum, nubes et inania captet,
id. A. P. 230:ad humum maerore gravi deducit et angit,
id. ib. 110; v. also [p. 871] under adv.:affigit humo divinae particulam aurae,
id. S. 2, 2, 79.—Transf., in gen., like solum, land, country, region:III.Punica nec Teucris pressa fuisset humus,
Ov. H. 7, 140:Aonia,
id. F. 1, 490:Illyrica,
id. Med. Fac. 74:Pontica,
id. P. 3, 5, 56.—Adverbial form humi, like chamai, on the ground or to the ground:jacere humi,
Cic. Cat. 1, 10, 26:requiescere,
Sall. J. 85, 33:strati,
Cic. de Or. 3, 6, 22; cf.:serpit humi tutus nimium timidusque procellae,
Hor. A. P. 28:quousque humi defixa tua mens erit?
fixed on the ground, Cic. Rep. 6, 17:locus circiter duodecim pedes humi depressus,
Sall. C. 55, 3:quot humi morientia corpora fundis?
Verg. A. 11, 665:spargere humi dentes,
Ov. M. 3, 105; cf.:hunc stravit humi,
id. ib. 12, 255:tremens procumbit humi bos,
Verg. A. 5, 481:volvitur ille excussus humi,
id. ib. 11, 640; cf.:projectum humi jugulavit,
Tac. H. 2, 64:stratus humi palmes viduas desiderat ulmos,
Juv. 8, 78. -
62 immotus
immōtus ( inm-), a, um, adj. [in-motus], unmoved, immovable, motionless (mostly poet. and in post-Aug. prose).I.Lit.:II.(illa arbor) immota manet,
Verg. G. 2, 293:(Ceres) Sub Jove duravit multis immota diebus,
Ov. F. 4, 505:supercilia (opp. mobilia),
Quint. 11, 3, 79:sceptrum,
id. ib. §158: aquae,
i. e. frozen, Ov. Tr. 3, 10, 38:aër,
Plin. 17, 24, 36, § 222:apum examina,
Col. 9, 4, 19:serenus et immotus dies,
calm, Tac. H. 1, 86; Plin. Ep. 2, 7, 6; id. Pan. 82:terrarum pondus sedet immotum,
Sen. Prov. 1, 2:mare,
id. Suas. 1, 1:cervix,
id. ib. 6, 17:legio,
Tac. A. 14, 37:vultus,
id. ib. 2, 29. —Trop., unmoved, unshaken, undisturbed, steadfast, firm:mens immota manet,
Verg. A. 4, 449:manent immota tuorum Fata tibi,
id. ib. 1, 257; cf.:immota manet fatis Lavinia conjux,
id. ib. 7, 314:immotas praebet mugitibus aures,
unmoved, Ov. M. 15, 465:nympha procis,
Val. Fl. 5, 112:adversus turmas acies,
Liv. 10, 14, 16; 21, 55, 10:immotus iis,
Tac. A. 15, 59:immota aut modice lacessita pax,
id. ib. 4, 32:fides sociis,
Val. Fl. 3, 598:felicis animi immota tranquillitas, Sen. de Ira, 2, 12, 6: constantia,
id. Const. 5, 4:gaudium,
id. Vit. Beat. 4, 5:animus,
Lact. 6, 17, 22.— In neutr.:si mihi non animo fixum immotumque sederet, Ne, etc.,
immovable, unchangeable, Verg. A. 4, 15; so with an object-clause:immotum adversus eos sermones fixumque Tiberio fuit non omittere caput rerum,
Tac. A. 1, 47. -
63 incidentia
1.incĭdo, cĭdi, cāsum, 3 ( fut. part. act. incasurus, Plin. 2, 27, 27, § 97; perf. scanned incĭdĕrunt, Lucr. 6, 1174), v. n. [in-cado], to fall into or upon a thing, to fall, light upon (freq. and class.).I.Lit.A.In gen., constr. with in and acc.; less freq. with other prepp., with the dat., or absol.(α).With in and acc.:(β).in foveam,
Cic. Phil. 4, 5, 12:ex spelunca saxum in crura ejus incidit,
id. Fat. 3, 6:e nubi in nubem vis incidit ardens fulminis,
Lucr. 6, 145; cf. id. 296:in segetem flamma,
falls, Verg. A. 2, 305:pestilentia in urbem,
Liv. 27, 23 fin.:ut incideret luna tum in eam metam, quae esset umbra terrae, etc.,
entered, Cic. Rep. 1, 14, 22:in oculos,
Plin. 20, 17, 73, § 187:incidentibus vobis in vallum portasque,
Liv. 27, 13, 2:in laqueos,
Juv. 10, 314.—With other prepp.:(γ).incidit ictus Ingens ad terram duplicato poplite Turnus,
Verg. A. 12, 926:(turris) super agmina late incidit,
id. ib. 2, 467.—With dat.:(γ).incidere portis,
to rush into, Liv. 5, 11, 14; 5, 26, 8:lymphis putealibus,
Lucr. 6, 1174:caput incidit arae,
Ov. M. 5, 104: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, Liv. 21, 10, 10:ultimis Romanis,
id. 28, 13, 9:jacenti,
Stat. Th. 5, 233:hi duo amnes confluentes incidunt Oriundi flumini,
empty, fall into, Liv. 44, 31, 4:modo serius incidis (sol) undis,
sink, Ov. M. 4, 198.—Absol.:B. (α).illa (hasta) volans, umeri surgunt qua tegmina summa, incidit,
Verg. A. 10, 477: incidit Adriaci spatium admirabile rhombi, i. e. into the fisherman ' s net, Juv. 4, 39. —With in and acc.:(β).in aliquem incurrere atque incidere,
Cic. Planc. 7, 17:cum hic in me incidit,
id. ib. 41, 99:C. Valerius Procillus, cum in fuga catenis vinctus traheretur, in ipsum Caesarem incidit,
Caes. B. G. 1, 53, 5:in insidias,
Cic. Fam. 7, 3, 3; cf.:in quos (milites), si qui ex acie fugerint, de improviso incidant,
id. Rosc. Am. 52, 151:in manus alicujus,
id. Clu. 7, 21:in vituperatores,
id. Fam. 7, 3, 6; 6, 1, 25.—With inter:(γ).inter catervas armatorum,
Liv. 25, 39.—With dat.:(δ).qui (oculi) quocumque inciderunt,
Cic. Mil. 1, 1; Plin. Ep. 5, 6, 13; Quint. 11, 3, 50:sane homini praeter opinionem improviso incidi,
Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182:incidit huic Appennicolae bellator filius Anni,
Verg. A. 11, 699.—With acc. alone (late Lat.):C.bene quod meas potissimum manus incidisti,
App. M. 6, p. 176, 24; id. ib. p. 179, 4:fatales laqueos,
Vulc. Gall. Avid. Caes. 2, § 2.—Transf., to fall upon, attack, assault: triarii consurgentes... in hostem incidebant. Liv. 8, 8, 13:II.postquam acrius ultimis incidebat Romanus,
id. 28, 13, 9.Trop.A.In gen., to fall into any condition.(α).With in and acc.:(β).in morbum,
Cic. Fam. 13, 29, 4: in febriculam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:in miserias,
id. Phil. 2, 10, 24; cf.:qui inciderant (sc. in morbum) haud facile septimum diem superabant,
Liv. 41, 21, 5:ut si in hujusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint,
Cic. Lael. 12, 42:quodsi quis etiam a culpa vacuus in amicitiam ejus inciderat,
Sall. C. 14, 4:in honoris contentionem,
Cic. Lael. 10, 34:in imperiorum, honorum, gloriae cupiditatem,
id. Off. 1, 8, 26:in furorem et insaniam,
Cic. Pis. 20, 46. —With acc. alone:B.caecitatem, Ambros. de Tobia, 2: iram,
Lact. Plac. Narr. Fab. 1, 10:amorem,
id. ib. 14, 1.—To fall upon, befall:C.eo anno pestilentia gravis incidit in urbem agrosque,
Liv. 27, 23, 6:tantus terror incidit ejus exercitui,
fell upon, Caes. B. C. 3, 13, 2; cf.:ut nihil incidisset postea civitati mali, quod, etc.,
happened, Cic. de Or. 1, 7, 26.—In partic.1.To fall upon accidentally; to light upon, in thought or conversation:2.non consulto, sed casu in eorum mentionem incidi,
Cic. Div. in Caecil. 15, 50; id. Lael. 1, 3; cf.:fortuito in sermonem alicujus incidere,
id. de Or. 1, 24, 111:in eum sermonem incidere, qui, etc.,
id. Lael. 1, 2:in varios sermones,
id. Att. 16, 2, 4:cum in eam memoriam et recordationem nuper ex sermone quodam incidissemus,
id. Brut. 2, 9:iterum in mentionem incidimus viri,
Tac. H. 4, 5; Plin. Ep. 9, 33, 1.—To come or occur to one's mind:3.sapiens appeteret aliquid, quodcumque in mentem incideret et quodcumque tamquam occurreret,
come into his mind, Cic. Fin. 4, 16, 43; cf. Ter. Phorm. 1, 3, 5; id. Heaut. 3, 1, 75:redeunti, ex ipsa re mihi incidit suspicio,
id. And. 2, 2, 22; 3, 2, 21:tanta nunc suspicio de me incidit,
id. Ad. 4, 4, 5:dicam, verum, ut aliud ex alio incidit,
id. Heaut. 3, 3, 37:nihil te effugiet atque omne. quod erit in re occurret atque incidet,
Cic. de Or. 2, 34, 147:potantibus his apud Sex. Tarquinium incidit de uxoribus mentio,
Liv. 1, 57, 6.—To fall upon, happen in a certain time.(α).With in and acc.:(β).quod in id rei publicae tempus non incideris, sed veneris — judicio enim tuo, non casu in ipsum discrimen rerum contulisti tribunatum tuum—profecto vides, quanta vis, etc.,
Cic. Fam. 2, 7, 2:quorum aetas in eorum tempora, quos nominavi, incidit,
Cic. Or. 12, 39; cf. id. Fam. 5, 15, 3:quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,
id. ib. 5, 8, 3 fin.:facies me in quem diem Romana incidant mysteria certiorem,
id. Att. 6, 1, 26:cum in Kalendas Januarias Compitaliorum dies incidisset,
id. Pis. 4, 8:quae (bella) in ejus aetatem gravissima inciderunt,
Quint. 12, 11, 16: in eum annum quo erat Hortensius consul futurus, incidere, to fall into, i. e. to extend the case until, etc., id. 6, 5, 4; cf.:quintus annus cum in te praetorem incidisset,
Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139.—With acc. alone (late Lat.):4.ut menses... autumnale tempus inciderent,
Sol. 1, § 44.—To fall out, happen, occur:5.et in nostra civitate et in ceteris, multis fortissimis atque optimis viris injustis judiciis tales casus incidisse,
Cic. Fam. 5, 17, 3:si quid tibi durius inciderit,
Prop. 1, 15, 28; cf.: si casus inciderit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:incidunt saepe tempora cum, etc.,
id. Off. 1, 10, 31:eorum ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio,
id. ib. 1, 43, 152:potest incidere quaestio,
Quint. 7, 1, 19:verbum si quod minus usitatum incidat,
id. 2, 5, 4:in magnis quoque auctoribus incidunt aliqua vitiosa,
id. 10, 2, 15; 11, 1, 70; Cels. 5, 27, 3: ea accidisse non quia haec facta sunt, arbitror;verum haec ideo facta, quia incasura erant illa,
Plin. 2, 27, 27, § 97:si quando ita incidat,
Quint. 2, 5, 5; cf.:forte ita incidit, ut, etc.,
Liv. 26, 23, 2:forte ita inciderat, ne, etc.,
id. 1, 46, 5.—To fall in with, coincide, agree with, in opinion, etc.:6.ne ipse incidat in Diodorum, etc.,
Cic. Fat. 8, 15.—To stumble upon, undertake at random:2. I.sic existumes non me fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam incidisse, etc.,
Cic. Fam. 5, 8, 3.— Hence in part. pres.: incĭdentĭa, subst., occurrences, events, Amm. 14, 5, 4; 22, 9, 2 al.Lit.:B.teneris arboribus incisis atque inflexis,
Caes. B. G. 2, 17, 4:arbores,
Plin. 12, 14, 30, § 54; 32, § 58:inciditur vitro, lapide, osseisve cultellis,
id. 12, 25, 54, § 115; cf.:palmes inciditur in medullam,
id. 14, 9, 11, § 84:venam,
to open, id. 29, 6, 58, § 126; Cels. 2, 8; Tac. A. 16, 19; cf.:incisi nervi,
Plin. 11, 37, 88, § 218:circa vulnus scalpello,
Cels. 5, 27, 3:pinnas,
to clip, Cic. Att. 4, 2, 5; so,vites falce,
Verg. E. 3, 11:pulmo incisus,
cut up, divided, Cic. Div. 1, 39, 85; cf.:eupatoria foliis per extremitates incisis,
i. e. notched, indented, Plin. 5, 6, 29, § 65:nos linum incidimus, legimus,
cut through, cut, Cic. Cat. 3, 5, 10:funem,
Verg. A. 3, 667: corpora mortuorum, to dissect, Cels. praef.:nocentes homines vivos,
id. ib.:quid habet haruspex cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus?
Cic. Div. 1, 39, 85:si rectum limitem rupti torrentibus pontes inciderint,
cut through, broken through, Quint. 2, 13, 16:squamisque incisus adaestuat amnis,
Stat. Th. 5, 517:non incisa notis marmcra publicis,
engraved, Hor. C. 4, 8, 13:tabula... his ferme incisa litteris fuit,
Liv. 6, 29 fin. —Transf.1.To cut in, to carve, engrave, inscribe on any thing; usually constr. with in and abl.; less freq. with in and acc., the dat., or absol.(α).With in and abl.:(β).id non modo tum scripserunt, verum etiam in aere incisum nobis tradiderunt,
Cic. Verr. 2, 4, 65; cf.:foedus in columna aenea incisum et perscriptum,
id. Balb. 23, 53; id. Verr. 2, 2, 63, § 154:in qua basi grandibus litteris P. Africani nomen erat incisum,
id. ib. 2, 4, 34, §74: nomina in tabula incisa,
id. Fam. 13, 36, 1:notum est carmen incisum in sepulcro,
id. de Sen. 17, 61; id. Pis. 29, 72; id. Font. 14, 31:incidens litteras in fago recenti,
Plin. 16, 9, 14, § 35:indicem in aeneis tabulis,
Suet. Aug. 101:quae vos incidenda in aere censuistis,
Plin. Pan. 75, 1.—With in and acc.:(γ).quae (acta) ille in aes incidit,
Plin. Pan. 1, 7, 16:leges in aes incisae,
Liv. 3, 57 fin.:lege jam in aes incisā,
Suet. Aug. 28 fin.:quod ita erit gestum, lex erit, et in aes incidi jubebitis credo illa legitima: consules populum jure rogaverunt, etc.,
Cic. Phil. 1, 10, 26.—With dat. ( poet. and post-Aug.):(δ).verba ceris,
Ov. M. 9, 529:amores arboribus,
Verg. E. 10, 53:fastos marmoreo parieti,
Suet. Gramm. 17:nomen non trabibus aut saxis,
Plin. Pan. 54, 7; cf.:primum aliquid da, quod possim titulis incidere,
i. e. among your titles, Juv. 8, 69.—Absol.:2.incidebantur jam domi leges,
Cic. Mil. 32, 87; cf.:tabula his litteris incīsa,
Liv. 6, 29, 9:sine delectu morum quisquis incisus est,
inscribed, registered, Sen. Ben. 4, 28:Victorem litteris incisis appellare,
Macr. S. 3, 6, 11.—To make by [p. 921] cutting, to cut (rare):II.ferroque incidit acuto Perpetuos dentes et serrae repperit usum,
Ov. M. 8, 245:novas incide faces, tibi ducitur uxor,
Verg. E. 8, 29; Col. 2, 21, 3.Trop.A.To break off, interrupt, put an end to:B.poëma ad Caesarem, quod institueram, incidi,
have broken off, stopped, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 11:inciditur omnis jam deliberatio, si intellegitur non posse fieri,
id. de Or. 2, 82, 336; cf. Liv. 32, 37, 5:tandem haec singultu verba incidente profatur,
Stat. Th. 9, 884:novas lites,
Verg. E. 9, 14:ludum,
Hor. Ep. 1, 14, 36:vocis genus crebro incidens,
broken, interrupted, Cic. de Or. 3, 58, 217.—To cut off, cut short, take away, remove:C. 1.media,
to cut short, Cic. Phil. 2, 19, 47:qui mihi pinnas inciderant nolunt easdem renasci,
id. 4, 2, 5:Tarquinius spe omni reditus incisā exsulatum Tusculum abiit,
cut off, Liv. 2, 15, 7:spe incisā,
id. 3, 58, 6; 35, 31, 7; cf. id. 44, 6, 13; 44, 13, 3:tantos actus,
Sil. 3, 78:ipsam, quam promimus horam casus incidit,
Sen. Ep. 101:testamentum,
to annul, invalidate, Dig. 28, 4, 3.—incī-sum, i, n., rhet. t. t. for the Gr. komma, a section or division of a sentence, a clause: quae nescio cur, cum Graeci kommata et kôla nominent, nos non recte incisa et membra dicamus, Cic. Or. 62, 211 (for which:2.incisiones et membra,
id. 64, 261):incisum erit sensus non expleto numero conclusus, plerisque pars membri,
Quint. 9, 4, 122; cf. id. ib. 22; 32; 44; 67; 123.—incīsē, adv., in short clauses:quo pacto deceat incise membratimve dici,
Cic. Or. 63, 212; cf. incisim. -
64 incido
1.incĭdo, cĭdi, cāsum, 3 ( fut. part. act. incasurus, Plin. 2, 27, 27, § 97; perf. scanned incĭdĕrunt, Lucr. 6, 1174), v. n. [in-cado], to fall into or upon a thing, to fall, light upon (freq. and class.).I.Lit.A.In gen., constr. with in and acc.; less freq. with other prepp., with the dat., or absol.(α).With in and acc.:(β).in foveam,
Cic. Phil. 4, 5, 12:ex spelunca saxum in crura ejus incidit,
id. Fat. 3, 6:e nubi in nubem vis incidit ardens fulminis,
Lucr. 6, 145; cf. id. 296:in segetem flamma,
falls, Verg. A. 2, 305:pestilentia in urbem,
Liv. 27, 23 fin.:ut incideret luna tum in eam metam, quae esset umbra terrae, etc.,
entered, Cic. Rep. 1, 14, 22:in oculos,
Plin. 20, 17, 73, § 187:incidentibus vobis in vallum portasque,
Liv. 27, 13, 2:in laqueos,
Juv. 10, 314.—With other prepp.:(γ).incidit ictus Ingens ad terram duplicato poplite Turnus,
Verg. A. 12, 926:(turris) super agmina late incidit,
id. ib. 2, 467.—With dat.:(γ).incidere portis,
to rush into, Liv. 5, 11, 14; 5, 26, 8:lymphis putealibus,
Lucr. 6, 1174:caput incidit arae,
Ov. M. 5, 104: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, Liv. 21, 10, 10:ultimis Romanis,
id. 28, 13, 9:jacenti,
Stat. Th. 5, 233:hi duo amnes confluentes incidunt Oriundi flumini,
empty, fall into, Liv. 44, 31, 4:modo serius incidis (sol) undis,
sink, Ov. M. 4, 198.—Absol.:B. (α).illa (hasta) volans, umeri surgunt qua tegmina summa, incidit,
Verg. A. 10, 477: incidit Adriaci spatium admirabile rhombi, i. e. into the fisherman ' s net, Juv. 4, 39. —With in and acc.:(β).in aliquem incurrere atque incidere,
Cic. Planc. 7, 17:cum hic in me incidit,
id. ib. 41, 99:C. Valerius Procillus, cum in fuga catenis vinctus traheretur, in ipsum Caesarem incidit,
Caes. B. G. 1, 53, 5:in insidias,
Cic. Fam. 7, 3, 3; cf.:in quos (milites), si qui ex acie fugerint, de improviso incidant,
id. Rosc. Am. 52, 151:in manus alicujus,
id. Clu. 7, 21:in vituperatores,
id. Fam. 7, 3, 6; 6, 1, 25.—With inter:(γ).inter catervas armatorum,
Liv. 25, 39.—With dat.:(δ).qui (oculi) quocumque inciderunt,
Cic. Mil. 1, 1; Plin. Ep. 5, 6, 13; Quint. 11, 3, 50:sane homini praeter opinionem improviso incidi,
Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182:incidit huic Appennicolae bellator filius Anni,
Verg. A. 11, 699.—With acc. alone (late Lat.):C.bene quod meas potissimum manus incidisti,
App. M. 6, p. 176, 24; id. ib. p. 179, 4:fatales laqueos,
Vulc. Gall. Avid. Caes. 2, § 2.—Transf., to fall upon, attack, assault: triarii consurgentes... in hostem incidebant. Liv. 8, 8, 13:II.postquam acrius ultimis incidebat Romanus,
id. 28, 13, 9.Trop.A.In gen., to fall into any condition.(α).With in and acc.:(β).in morbum,
Cic. Fam. 13, 29, 4: in febriculam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:in miserias,
id. Phil. 2, 10, 24; cf.:qui inciderant (sc. in morbum) haud facile septimum diem superabant,
Liv. 41, 21, 5:ut si in hujusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint,
Cic. Lael. 12, 42:quodsi quis etiam a culpa vacuus in amicitiam ejus inciderat,
Sall. C. 14, 4:in honoris contentionem,
Cic. Lael. 10, 34:in imperiorum, honorum, gloriae cupiditatem,
id. Off. 1, 8, 26:in furorem et insaniam,
Cic. Pis. 20, 46. —With acc. alone:B.caecitatem, Ambros. de Tobia, 2: iram,
Lact. Plac. Narr. Fab. 1, 10:amorem,
id. ib. 14, 1.—To fall upon, befall:C.eo anno pestilentia gravis incidit in urbem agrosque,
Liv. 27, 23, 6:tantus terror incidit ejus exercitui,
fell upon, Caes. B. C. 3, 13, 2; cf.:ut nihil incidisset postea civitati mali, quod, etc.,
happened, Cic. de Or. 1, 7, 26.—In partic.1.To fall upon accidentally; to light upon, in thought or conversation:2.non consulto, sed casu in eorum mentionem incidi,
Cic. Div. in Caecil. 15, 50; id. Lael. 1, 3; cf.:fortuito in sermonem alicujus incidere,
id. de Or. 1, 24, 111:in eum sermonem incidere, qui, etc.,
id. Lael. 1, 2:in varios sermones,
id. Att. 16, 2, 4:cum in eam memoriam et recordationem nuper ex sermone quodam incidissemus,
id. Brut. 2, 9:iterum in mentionem incidimus viri,
Tac. H. 4, 5; Plin. Ep. 9, 33, 1.—To come or occur to one's mind:3.sapiens appeteret aliquid, quodcumque in mentem incideret et quodcumque tamquam occurreret,
come into his mind, Cic. Fin. 4, 16, 43; cf. Ter. Phorm. 1, 3, 5; id. Heaut. 3, 1, 75:redeunti, ex ipsa re mihi incidit suspicio,
id. And. 2, 2, 22; 3, 2, 21:tanta nunc suspicio de me incidit,
id. Ad. 4, 4, 5:dicam, verum, ut aliud ex alio incidit,
id. Heaut. 3, 3, 37:nihil te effugiet atque omne. quod erit in re occurret atque incidet,
Cic. de Or. 2, 34, 147:potantibus his apud Sex. Tarquinium incidit de uxoribus mentio,
Liv. 1, 57, 6.—To fall upon, happen in a certain time.(α).With in and acc.:(β).quod in id rei publicae tempus non incideris, sed veneris — judicio enim tuo, non casu in ipsum discrimen rerum contulisti tribunatum tuum—profecto vides, quanta vis, etc.,
Cic. Fam. 2, 7, 2:quorum aetas in eorum tempora, quos nominavi, incidit,
Cic. Or. 12, 39; cf. id. Fam. 5, 15, 3:quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,
id. ib. 5, 8, 3 fin.:facies me in quem diem Romana incidant mysteria certiorem,
id. Att. 6, 1, 26:cum in Kalendas Januarias Compitaliorum dies incidisset,
id. Pis. 4, 8:quae (bella) in ejus aetatem gravissima inciderunt,
Quint. 12, 11, 16: in eum annum quo erat Hortensius consul futurus, incidere, to fall into, i. e. to extend the case until, etc., id. 6, 5, 4; cf.:quintus annus cum in te praetorem incidisset,
Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139.—With acc. alone (late Lat.):4.ut menses... autumnale tempus inciderent,
Sol. 1, § 44.—To fall out, happen, occur:5.et in nostra civitate et in ceteris, multis fortissimis atque optimis viris injustis judiciis tales casus incidisse,
Cic. Fam. 5, 17, 3:si quid tibi durius inciderit,
Prop. 1, 15, 28; cf.: si casus inciderit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:incidunt saepe tempora cum, etc.,
id. Off. 1, 10, 31:eorum ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio,
id. ib. 1, 43, 152:potest incidere quaestio,
Quint. 7, 1, 19:verbum si quod minus usitatum incidat,
id. 2, 5, 4:in magnis quoque auctoribus incidunt aliqua vitiosa,
id. 10, 2, 15; 11, 1, 70; Cels. 5, 27, 3: ea accidisse non quia haec facta sunt, arbitror;verum haec ideo facta, quia incasura erant illa,
Plin. 2, 27, 27, § 97:si quando ita incidat,
Quint. 2, 5, 5; cf.:forte ita incidit, ut, etc.,
Liv. 26, 23, 2:forte ita inciderat, ne, etc.,
id. 1, 46, 5.—To fall in with, coincide, agree with, in opinion, etc.:6.ne ipse incidat in Diodorum, etc.,
Cic. Fat. 8, 15.—To stumble upon, undertake at random:2. I.sic existumes non me fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam incidisse, etc.,
Cic. Fam. 5, 8, 3.— Hence in part. pres.: incĭdentĭa, subst., occurrences, events, Amm. 14, 5, 4; 22, 9, 2 al.Lit.:B.teneris arboribus incisis atque inflexis,
Caes. B. G. 2, 17, 4:arbores,
Plin. 12, 14, 30, § 54; 32, § 58:inciditur vitro, lapide, osseisve cultellis,
id. 12, 25, 54, § 115; cf.:palmes inciditur in medullam,
id. 14, 9, 11, § 84:venam,
to open, id. 29, 6, 58, § 126; Cels. 2, 8; Tac. A. 16, 19; cf.:incisi nervi,
Plin. 11, 37, 88, § 218:circa vulnus scalpello,
Cels. 5, 27, 3:pinnas,
to clip, Cic. Att. 4, 2, 5; so,vites falce,
Verg. E. 3, 11:pulmo incisus,
cut up, divided, Cic. Div. 1, 39, 85; cf.:eupatoria foliis per extremitates incisis,
i. e. notched, indented, Plin. 5, 6, 29, § 65:nos linum incidimus, legimus,
cut through, cut, Cic. Cat. 3, 5, 10:funem,
Verg. A. 3, 667: corpora mortuorum, to dissect, Cels. praef.:nocentes homines vivos,
id. ib.:quid habet haruspex cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus?
Cic. Div. 1, 39, 85:si rectum limitem rupti torrentibus pontes inciderint,
cut through, broken through, Quint. 2, 13, 16:squamisque incisus adaestuat amnis,
Stat. Th. 5, 517:non incisa notis marmcra publicis,
engraved, Hor. C. 4, 8, 13:tabula... his ferme incisa litteris fuit,
Liv. 6, 29 fin. —Transf.1.To cut in, to carve, engrave, inscribe on any thing; usually constr. with in and abl.; less freq. with in and acc., the dat., or absol.(α).With in and abl.:(β).id non modo tum scripserunt, verum etiam in aere incisum nobis tradiderunt,
Cic. Verr. 2, 4, 65; cf.:foedus in columna aenea incisum et perscriptum,
id. Balb. 23, 53; id. Verr. 2, 2, 63, § 154:in qua basi grandibus litteris P. Africani nomen erat incisum,
id. ib. 2, 4, 34, §74: nomina in tabula incisa,
id. Fam. 13, 36, 1:notum est carmen incisum in sepulcro,
id. de Sen. 17, 61; id. Pis. 29, 72; id. Font. 14, 31:incidens litteras in fago recenti,
Plin. 16, 9, 14, § 35:indicem in aeneis tabulis,
Suet. Aug. 101:quae vos incidenda in aere censuistis,
Plin. Pan. 75, 1.—With in and acc.:(γ).quae (acta) ille in aes incidit,
Plin. Pan. 1, 7, 16:leges in aes incisae,
Liv. 3, 57 fin.:lege jam in aes incisā,
Suet. Aug. 28 fin.:quod ita erit gestum, lex erit, et in aes incidi jubebitis credo illa legitima: consules populum jure rogaverunt, etc.,
Cic. Phil. 1, 10, 26.—With dat. ( poet. and post-Aug.):(δ).verba ceris,
Ov. M. 9, 529:amores arboribus,
Verg. E. 10, 53:fastos marmoreo parieti,
Suet. Gramm. 17:nomen non trabibus aut saxis,
Plin. Pan. 54, 7; cf.:primum aliquid da, quod possim titulis incidere,
i. e. among your titles, Juv. 8, 69.—Absol.:2.incidebantur jam domi leges,
Cic. Mil. 32, 87; cf.:tabula his litteris incīsa,
Liv. 6, 29, 9:sine delectu morum quisquis incisus est,
inscribed, registered, Sen. Ben. 4, 28:Victorem litteris incisis appellare,
Macr. S. 3, 6, 11.—To make by [p. 921] cutting, to cut (rare):II.ferroque incidit acuto Perpetuos dentes et serrae repperit usum,
Ov. M. 8, 245:novas incide faces, tibi ducitur uxor,
Verg. E. 8, 29; Col. 2, 21, 3.Trop.A.To break off, interrupt, put an end to:B.poëma ad Caesarem, quod institueram, incidi,
have broken off, stopped, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 11:inciditur omnis jam deliberatio, si intellegitur non posse fieri,
id. de Or. 2, 82, 336; cf. Liv. 32, 37, 5:tandem haec singultu verba incidente profatur,
Stat. Th. 9, 884:novas lites,
Verg. E. 9, 14:ludum,
Hor. Ep. 1, 14, 36:vocis genus crebro incidens,
broken, interrupted, Cic. de Or. 3, 58, 217.—To cut off, cut short, take away, remove:C. 1.media,
to cut short, Cic. Phil. 2, 19, 47:qui mihi pinnas inciderant nolunt easdem renasci,
id. 4, 2, 5:Tarquinius spe omni reditus incisā exsulatum Tusculum abiit,
cut off, Liv. 2, 15, 7:spe incisā,
id. 3, 58, 6; 35, 31, 7; cf. id. 44, 6, 13; 44, 13, 3:tantos actus,
Sil. 3, 78:ipsam, quam promimus horam casus incidit,
Sen. Ep. 101:testamentum,
to annul, invalidate, Dig. 28, 4, 3.—incī-sum, i, n., rhet. t. t. for the Gr. komma, a section or division of a sentence, a clause: quae nescio cur, cum Graeci kommata et kôla nominent, nos non recte incisa et membra dicamus, Cic. Or. 62, 211 (for which:2.incisiones et membra,
id. 64, 261):incisum erit sensus non expleto numero conclusus, plerisque pars membri,
Quint. 9, 4, 122; cf. id. ib. 22; 32; 44; 67; 123.—incīsē, adv., in short clauses:quo pacto deceat incise membratimve dici,
Cic. Or. 63, 212; cf. incisim. -
65 iniquus
ĭnīquus, a, um, adj. [2. in-aequus], unequal.I.Lit.A.Uneven, not level, steep:B.puppis, inflicta vadis, dorso dum pendet iniquo,
Verg. A. 10, 303:juga montis iniqui,
Ov. M. 10, 172.—Not of the right measure, too great or too small:II.haeret Hylas lateri (Herculis), passusque moratur iniquos,
greater than his own, Val. Fl. 3, 486:iniquae heminae,
Pers. 1, 130:pocula iniqua,
too large, Ser. Samm. 37:iniquo pondere rastri,
too heavy, Verg. G. 1, 164; so,adhibitis iniquis ponderibus,
Dig. 18, 1, 32:sol,
too hot, Verg. A. 7, 227:merum,
taken immoderately, Val. Fl. 3, 66.—Transf.A.Unfair, unjust:B.quam iniqui sunt patres omnes in adulescentes judices,
Ter. Heaut. 2, 1, 7:pacem vel iniquā condicione retinere,
Cic. Att. 8, 11, D, §6: quid hoc iniquius dici potest,
id. Quint. 2, 8:causa,
Ter. And. 1, 5, 22:lex,
Hor. S. 1, 3, 67:Parcae,
id. C. 2, 6, 9:quis iniquae Tam patiens urbis, ut, etc.,
Juv. 1, 30:ventres modio castigare iniquo,
with short measure, scanty fare, id. 14, 126:praeripere... valde est iniquum,
Cic. Har. Resp. 3, 6.—Inimical, hostile, adverse:C.iniquum esse in aliquem,
Ter. Hec. 3, 5, 25:homines natura asperi atque omnibus iniqui,
Cic. Planc. 16, 40:animo iniquissimo infestissimoque aliquem intueri,
id. Verr. 2, 5, 55, § 144:obscurius iniqui,
id. Fam. 1, 5, b, 2:sermones,
id. ib. 1, 9, 20:vultu iniquo spectare,
with an envious, spiteful look, Ov. A. A. 1, 313.— Subst.: ĭnīquus, i, m., an enemy, foe:iniqui mei,
Cic. Planc. 16, 40; id. Fam. 11, 27, 7:tui,
id. Verr. 2, 2, 69, § 167 Zumpt:nonnulli nostri iniqui,
id. Planc. 23, 57.— Also in sup.:omnibus iniquissimis meis,
Cic. Verr. 2, 5, 69 init.; cf. inimicus, and Zumpt, Gram. § 410.—Hurtful, injurious, unfavorable, disadvantageous:D.loco iniquo subeundum erat ad hostes,
Liv. 2, 31, 4:ascensu,
id. 28, 16, 7:loca ad transitum,
id. 8, 38, 6; cf.spatio,
Verg. A. 5, 203; id. G. 4, 147:palus gnara vincentibus, iniqua (i. e. invia) nesciis,
Tac. A. 1, 63:tributum iniquo suo tempore imperatum,
Liv. 2, 23, 5:consilia cum patriae tum sibi capere,
Nep. Paus. 3, 3:vina capiti,
Plin. 13, 4, 9, § 44:casus,
Verg. A. 6, 475: sortem miserari iniquam, hard, id. ib. 12, 243.— Comp.:in locum iniquiorem progredi,
Caes. B. G. 2, 10, 4.— Sup.:iniquissimo nostris loco proelium committere coeperunt,
Caes. B. G. 5, 32 fin.; so,locum subire,
id. ib. 2, 27 fin. —Unwilling, impatient, discontented:E.iniquo animo pati,
Ter. Eun. 2, 1, 6:iniquo animo ferre aliquid,
Cic. Tusc. 2, 2, 5:iniquissimo animo mori,
id. de Sen. 23, 83:iniquae mentis asellus,
Hor. S. 1, 9, 20:utrum aequo an iniquo animo mortem subieris jam nihil refert,
Lact. 3, 27, 8:caelestes iniqui,
ungracious, unkind, Ov. H. 8, 87.—Unsuitable:F. 1.hoc paene iniquum est, comico choragio conari agere nos tragoediam,
Plaut. Capt. prol. 61.—Lit., unequally:2.quam inique comparatum est,
Ter. Phorm. 1, 1, 7; cf.:numquam vidi iniquius concertationem comparatam,
i. e. where the parties were more unequally matched, id. Ad. 2, 2, 4; and:hoc prope iniquissime comparatum est, etc.,
Cic. Clu. 21, 57.—Trop.a.Unfairly, unjustly (opp. jure):b. c.occidere,
Liv. 39, 48, 2:facere aliquid erga aliquem,
Plaut. Cas. 3, 4, 27:pacisci,
Cic. Verr. 2, 3, 14, § 37:expulsi, Auct. Or. pro Dom. 33: locum immeritum causari,
Hor. Ep. 1, 14, 12.—Not patiently, indignantly:aliquid ferre,
Lact. 6, 4 med.; cf.:aliquid iniquissime ferre,
Suet. Caes. 45. -
66 inmotus
immōtus ( inm-), a, um, adj. [in-motus], unmoved, immovable, motionless (mostly poet. and in post-Aug. prose).I.Lit.:II.(illa arbor) immota manet,
Verg. G. 2, 293:(Ceres) Sub Jove duravit multis immota diebus,
Ov. F. 4, 505:supercilia (opp. mobilia),
Quint. 11, 3, 79:sceptrum,
id. ib. §158: aquae,
i. e. frozen, Ov. Tr. 3, 10, 38:aër,
Plin. 17, 24, 36, § 222:apum examina,
Col. 9, 4, 19:serenus et immotus dies,
calm, Tac. H. 1, 86; Plin. Ep. 2, 7, 6; id. Pan. 82:terrarum pondus sedet immotum,
Sen. Prov. 1, 2:mare,
id. Suas. 1, 1:cervix,
id. ib. 6, 17:legio,
Tac. A. 14, 37:vultus,
id. ib. 2, 29. —Trop., unmoved, unshaken, undisturbed, steadfast, firm:mens immota manet,
Verg. A. 4, 449:manent immota tuorum Fata tibi,
id. ib. 1, 257; cf.:immota manet fatis Lavinia conjux,
id. ib. 7, 314:immotas praebet mugitibus aures,
unmoved, Ov. M. 15, 465:nympha procis,
Val. Fl. 5, 112:adversus turmas acies,
Liv. 10, 14, 16; 21, 55, 10:immotus iis,
Tac. A. 15, 59:immota aut modice lacessita pax,
id. ib. 4, 32:fides sociis,
Val. Fl. 3, 598:felicis animi immota tranquillitas, Sen. de Ira, 2, 12, 6: constantia,
id. Const. 5, 4:gaudium,
id. Vit. Beat. 4, 5:animus,
Lact. 6, 17, 22.— In neutr.:si mihi non animo fixum immotumque sederet, Ne, etc.,
immovable, unchangeable, Verg. A. 4, 15; so with an object-clause:immotum adversus eos sermones fixumque Tiberio fuit non omittere caput rerum,
Tac. A. 1, 47. -
67 intercipio
inter-cĭpĭo, cēpi, ceptum, 3, v. a. [capio], lit., to take away between, i. e. to seize on the passage before arrival at the destined place, to intercept.I.Lit.:II.tun redimes me, si me hostes interceperint?
Plaut. As. 1, 1, 93:venenum,
to take the poison intended for another, Cic. Clu. 60:litteras,
id. Att. 1, 13, 2; cf.:litterae interceptae,
id. Q. Fr. 3, 9, 3; id. Att. 10, 8; Cassiod. ap. Cic. Fam. 12, 12, 1; Curt. 4, 10, 6:epistulam,
id. 6, 9, 13:magnum numerum jumentorum atque hominum,
Caes. B. C. 1, 55:commeatus,
Liv. 36, 3:aliquis ab suis interceptus,
cut off, id. 29, 9:hostes discretos,
Tac. H. 4, 75: in sublime jactari sagoque intercipi ( be held fast) ne tellurem attingat, Plin. 29, 3, 12, § 52:interceptae e publico pecuniae,
Tac. A. 4, 45:terga caput tangunt, colla intercepta videntur,
to be wanting, Ov. M. 6, 379: quam (hastam) medius Rhoeteus intercipit, comes in the way of, i. e. is struck or killed by, Verg. A. 10, 402.—Transf.A.To interrupt, hinder, cut off, preoccupy, preclude:B.medium iter,
Liv. 25, 39, 2 (al. intersaepto):opportuna loca,
id. 9, 43, 3:hostiles ingressus,
Tac. A. 15, 3:medios sermones,
Quint. 6, 4, 11:pedestre iter,
Curt. 4, 2, 9:usum aurium intercipiente fremitu,
id. 4, 13, 38.—To take away, rob, steal:C.aliquid ab aliquo,
Liv. 3, 71:aliquid alicui,
Ov. P. 4, 7, 25; Plin. Pan. 75:veram laudem,
Phaedr. 4, 12, 2:commentarios, quorum tamen pars maxima intercepta dicitur,
copied from other sources, Suet. Gram. 3.—Of death, to snatch away, carry off:si me fata intercepissent, Quint. prooem. 1, 6: apes saepe morbis intercipiuntur,
Col. 9, 3:rex mortalitate interceptus,
Plin. Ep. 10, 50; 6, 25, 4:interceptus veneno,
Tac. Agr. 43; id. A. 3, 12; Suet. Caes. 20 fin.:scelere Pisonis,
id. ib. 2, 71:a manu gladiatorum,
id. Aug. 14 fin.:ceterum interceptus quoque magnum sibi vindicat locum,
Quint. 10, 1, 121:neque ob aliud interceptus, quam, etc.,
Tac. A. 2, 82:Theophilum atrox interceperat casus,
Amm. 14, 7, 8. -
68 introduco
intrō-dūco, duxi, ductum, 3, v. a., to lead or bring into a place, to conduct into or within (syn.: induco, immitto).I.Lit.(α).With acc.:(β).gregem venalium,
Plaut. Aul. 3, 3, 4:noctu milites,
Sall. J. 12, 4:Volturcium cum legatis,
id. C. 46, 6:praesidium,
Caes. B. C. 1, 13, 2; cf.se,
Curt. 3, 12, 10:aliquem tecum,
id. 8, 8, 19:quod oppidum cohortibus introductis tenebat,
Caes. B. C. 1, 12, 3.—With in and acc.:(γ).si suas copias Aedui in fines Bellovacorum introduxerint,
Caes. B. G. 2, 5, 3:legationes in senatum,
Liv. 10, 45, 4:in senatum aliquem ad agendas gratias,
Suet. Oth. 2:praesidium in urbem Chium,
Curt. 4, 1, 17.—With ad and acc.:(δ).ad regem,
Curt. 6, 7, 17. —With eo:II.nacti portum, eo naves introduxerunt,
Caes. B. C. 3, 26, 4.—Trop.A.To bring in, introduce:2.philosophiam in domos,
Cic. Tusc. 5, 4:aliquem in possessionem,
Dig. 25, 5, 2:ambitionem in senatum,
to introduce, Cic. Phil. 11, 8, 19; Dig. 9, 4, 26:senatusconsulta,
ib. 29, 5, 1. —Esp., in speaking or writing, to introduce a person or subject:B.Catonem senem disputantem,
Cic. Lael. 1, 3:sermones,
Quint. 9, 2, 30:fictam narrationem,
id. 4, 2, 19; cf.:pictores animas sensibus auctas,
represented, Lucr. 3, 630.—To bring forward, maintain:C.non modo natum mundum introduxit, sed etiam paene manu factum,
Cic. N. D. 1, 8, 20:introducebat, summum bonum esse, frui,
id. Ac. 2, 42, 131:deliberationem,
id. Off. 3, 3, 10:narrationem,
Quint. 4, 2, 19 al. —To institute, originate:ex hujus modi principio consuetudo aestimationis introducta est,
Cic. Verr. 2, 3, 82, § 189:hac introducta consuetudine,
id. Fam. 16, 21, 3:ejusmodi deliberationem,
id. Off. 3, 3, 12:consuetudinem,
Val. Max. 2, 6, 5:novum in republica exemplum,
to set an example, Caes. B. C. 1, 7, 2:exemplum a patricio homine introductum,
Liv. 4, 16, 4:leges perniciosissimas reipublicae,
Val. Max. 9, 5, 1:ritus novos,
Lact. 1, 22, 19:novas superstitiones,
Quint. 4, 4, 5. -
69 invitabilis
invītābĭlis, e, adj. [invito], inviting, attractive, alluring (post-class.):sermones,
Gell. 13, 11, 4. -
70 jacio
jăcĭo, jēci, jactum, 3, v. a. [cf. diôkô, to pursue; Germ. jagen], to make go, cause to go, send; hence, to throw, cast, fling, hurl.I.Lit.: genu ad aliquem, to hit or push one with the knee, Plaut. Capt. 4, 2, 17:B.lapides,
Cic. Mil. 15:fulmen in medium mare,
id. Div. 2, 19:in quem scyphum de manu jacere conatus,
id. Verr. 2, 4, 10:aridam materiam de muro in aggerem,
Caes. B. G. 7, 24:se in profundum,
Cic. Sest. 20:saxeam pilam ponto,
Verg. A. 9, 712:ensem fluctibus mediis,
id. ib. 10, 683:balearica plumbum Funda jacit, Ov M. 2, 728: libellos in faciem ejus,
Suet. Claud. 15 fin. —Freq. of dice-throwing:talos,
Plaut. As. 4, 1, 35; 5, 2, 54; Cic. Fin. 3, 16, 54:Venerem,
id. Div. 2, 59, 121; Suet. Aug. 71.—Transf.1.To lay, set, establish, build, found, construct, erect:2.urbi fundamenta,
Liv. 1, 12:vallum,
id. 30, 10:aggere jacto,
Caes. B. G. 2, 12:molem,
id. B. C. 1, 25:muros,
Verg. A. 5, 631; 9, 712:moles,
Cic. Att. 9, 14, 1:novae domus fundamenta,
Suet. Calig. 22; Ov. F. 4, 835:molem in mare,
Dig. 43, 8, 2, § 8.—To send forth, emit; to bring forth, produce:3.de corpore odorem,
Lucr. 2, 846:igniculos,
Cic. Att. 15, 26, 2:jacturas poma myricas,
that will bear, Ov. A. A. 1, 747.—To throw away:4.scuta jacere, fugereque hostes, more habent licentiam,
Plaut. Trin. 4, 3, 27:vestem procul,
Ov. M. 4, 357:is sua jecit humi arma,
id. ib. 3, 127:pavidas pharetras,
Val. Fl. 5, 427.—Esp., to throw overboard, Dig. 41, 2, 21, § 2; 14, 2, 2, § 7; to cast, shed:cornua,
Ov. A. A. 3, 78.—To throw, scatter, sow:5.volucres semina jacta legunt,
Ov. M. 5, 485; id. H. 12, 17:jacto semine,
Verg. G. 1, 104:seminibus jactis,
id. ib. 2, 57; 6, 11; id. F. 1, 662:flores,
id. A. 5, 79:lapides,
id. E. 6, 41.—To project as a shadow:II.nullam umbram,
Plin. 2, 73, 75, § 183 sq. —Trop.A.To throw, cast:B.contumeliam in aliquem,
Cic. Sull. 7, 23:injuriam in aliquem,
id. Par. 4, 1:adulteria,
to lay to one's charge, id. Planc. 12, 30:ridiculum,
id. Or. 26, 87:id, quod proponendum fuit, permotis animis jacit ad extremum,
id. Part. 13, 46:jecit quidam casus caput meum, in mediam contentionem,
id. Fam. 1, 9, 13:probra in feminas illustres,
Tac. A. 11, 13.—To lay, set, establish:C.causae fundamenta,
Cic. Fl. 2, 4:fundamenta pacis,
id. Phil. 1, 1, 1:gradum atque aditum ad rem,
id. Agr. 2, 15:odia in longum jacere,
to strew, sow, Tac. A. 1, 69:fundamenta reipublicae,
Suet. Aug. 28.—To throw out in speaking, to let fall, intimate, utter, mention, declare:assiduas querelas, Cic. poët. Div 1, 8, 14: illud, quod jacis obscure,
id. Att. 2, 7, 4:suspicionem,
id. Fl. 3, 6:de lacu Albano,
Liv. 5, 15:vera an vana,
id. 6, 14:multo plura praesens audivit, quam in absentem jacta erant,
id. 43, 8:Jugurtha inter alias jacit oportere, etc.,
Sall. J. 11:quaedam de habitu cultuque et institutis ejus,
Tac. A 1, 11:fortuitos sermones,
id. ib. 4, 68:ali quid per vaniloquentiam ac minas, id. ib 6, 31: multasque nec dubias significationes saepe jecit,
Suet. Ner. 37:crimina non haec sunt nostro sine jacta dolore,
Tib. 4, 14, 3. -
71 lacesso
lăcesso, īvi or ĭi, ītum, 3 ( inf. pass. lacessiri, Col. 9, 8, 3; 9, 15, 4; Ambros. Ep. 6, 1:I.lacessi,
Liv. 31, 18, 4 al.; Lact. 5, 2, 2:lacessientium,
Liv. 27, 12, 13:lacessiebant,
id. 23, 46, 11), v. a. [lacio; v. Roby, 1, § 625], to excite, provoke, challenge, exasperate, irritate (syn.: irrito, provoco).Lit.:II.aliquem ferro,
Cic. Mil. 31, 84:sponsione me homo promtus lacessivit,
id. Pis. 23, 55:tu ultro me maledictis lacessisti,
id. Phil. 2, 1, 1:me amabis et scripto aliquo lacesses,
by writing, force me to write in return, id. Fam. 12, 20:vetus si poeta non lacessisset prior,
Ter. Phorm. prol. 14:hostes proelio,
i. e. to attack, assail, Caes. B. G. 4, 11:aliquem bello,
id. ib. 6, 5:Aeduos injuriā,
id. ib. 1, 35:nos te nulla lacessiimus injuria,
Cic. Fam. 11, 3, 1:Saguntini nec lacessentes nec lacessiti,
Liv. 21, 11:aliquos lacessiturus bello,
id. 28, 28; Cic. de Imp. Pomp. 10, 23:quorum alter relictus, alter lacessitus,
id. ib. 2, 4:quid tam necessarium quam tenere semper arma, quibus... to ulcisci lacessitus,
id. de Or. 1, 8, 32:ne rudis agminum sponsus lacessat leonem,
Hor. C. 3, 2, 11:Caesar neque cedentes tanto collis ascensu lacessendos judicabat,
Hirt. B. G. 8, 14:aliquem capitaliter,
to make a deadly attack upon one, Plin. Ep. 1, 5:(corpora) quae feriunt oculorum acies visumque lacessunt,
to strike, meet, Lucr. 4, 217; 691; cf. id. 4, 597:nares odor lacessit,
id. 4, 691:fores nondum reserati carceris acer nunc pede nunc ipsa fronte lacessit Equus,
Ov. Tr. 5, 9, 30.— Poet.:aëra Sole lacessita ( = percussa radiis solis),
struck with the sunbeams' glitter, Verg. A. 7, 527; cf.vindemia pluviisque aut ventis lacessita,
Col. 3, 21, 5.—Transf., in gen.A.To urge, arouse, excite, stimulate, shake, move:B.a quo non modo impulsi sumus ad philosophas scriptiones, verum Etiam lacessiti,
Cic. Tusc. 1, 41, 121:ad scribendum,
id. Att. 1, 13, 1:ad pugnam,
Liv. 2, 45 init.:usus luxuriantis aetatis signaturas pretiosis gemmis coepit insculpere, et certatim haec omnis imitatio lacessivit,
Macr. S. 7, 13, 11: aurigae manibusque lacessunt Pectora plausa cavis, pat them on their breasts (in order to animate them), Verg. A. 12, 85:pugnam,
id. ib. 5, 429:bella,
id. ib. 11, 254:ne quemquam voce lacessas,
id. E. 3, 51:his se stimulis dolor ipse lacessit,
Luc. 2, 42:Nilus spuma astra lacessit,
id. 10, 320:taurus lacessit campum,
Stat. Th. 12, 604:clamore sidera,
Sil. 17, 387:deos (precibus),
to assail, importune, Hor. C. 2, 18, 12:pelagus carinā,
to stir, chafe, id. ib. 1, 35, 7.—To call forth, arouse, produce:sermones,
Cic. Fam. 3, 8, 7:ferrum,
Verg. A. 10, 10. -
72 lancea
lancĕa, ae, f. [lonchê, acc. to Paul. ex Fest. p. 118 Müll.; acc. to Varr. ap. Gell. 15, 30 fin., of Spanish origin], a light spear, with a leather thong fastened to the middle of it, a lance, spear (cf.: telum, spiculum, hastile, pilum, jaculum, etc.): Suevi lanceis configunt, Sisenn. ap. Non. 556, 8:lancea infesta... medium femur trajecit voluseni,
Hirt. B. G. 4, 48:ceteri sparos aut lanceas portabant,
Sall. C. 56, 3:Romanus miles missili pilo aut lanceis assultans,
Tac. H. 1, 79; 3, 27:lata,
i. e. with a broad head, Verg. A. 12, 375; Suet. Claud. 35:cujus torta manu commisit lancea bellum,
Luc. 7, 472; Just. 24, 5:haec, duas lanceas dextra praeferens,
Curt. 6, 5, 26:mihi non parvam incussisti sollicitudinem, injecto non scrupulo, sed lancea, ne sermones nostros anus illa cognoscat,
i. e. great dread, App. M. 1, p. 107, 5. -
73 locum
lŏcus (old form stlocus, like stlis for lis, Quint. 1, 4, 16), i, m. ( lŏcum, i, n., Inscr. ap. Grut. 129, 14; plur. loci, single places; loca, places connected with each other, a region; cf. Krebs, Antibarb. p. 666 sq., and v. infra), a place, spot.I.Lit.A.In gen.:B.adsedistis in festivo loco,
i. e. the theatre, Plaut. Mil. 2, 1, 83:locum sibi velle liberum praeberier, ubi nequam faciat clam,
id. Poen. 1, 1, 49; 3, 3, 44; cf.3, 2, 25: omnes copias in unum locum convenire,
Cic. Att. 8, 16, 2:Galli qui ea loca incolerent,
Caes. B. G. 2, 4:locorum situm naturam regionis nosse,
Liv. 22, 38:Romae per omnes locos,
Sall. J. 32:facere alicui locum in turba,
Ov. A. A. 2, 210:ex loco superiore agere, of an orator speaking from the rostra, or of a judge pronouncing judgment: de loco superiore dicere,
Cic. Verr. 2, 2, 42, § 102:ex aequo loco, of one speaking in the Senate or conversing with another: et ex superiore et ex aequo loco sermones habiti,
id. Fam. 3, 8, 2:ex inferiore loco,
to speak before a judge, id. de Or. 3, 6, 23: primus locus aedium, a dwelling on the ground-floor, Nep. praef. 6.— A post, position: loco movere, to drive from a place or post, Ter. Phorm. prol. 32; so,loco deicere,
Hor. Ep. 2, 2, 30:loco cedere,
to give way, abandon one's post, retire, Sall. C. 9; Caes. B. G. 1, 15.—In partic.1.A place, seat, in the theatre, the circus, or the forum:2.Servi ne obsideant, liberis ut sit locus,
room, seats, Plaut. Cas. prol. 23.—Esp. the place assigned by the Senate to foreign ambassadors: locum ad spectandum dare,
Cic. Mur. 35, 73; 34, 72; so Liv. 30, 17. — Plur. loca, Liv. 34, 44, 5; Vell. 2, 32, 3; Suet. Claud. 21; id. Ner. 11; Plin. 8, 7, 7, § 21.—But plur. loci, Tac. A. 15, 32.—So of the lodging, quarters, place of abode assigned to foreign ambassadors for their residence:3.locus inde lautiaque legatis praeberi jussa,
Liv. 28, 39, 19; 30, 17, 14; 42, 26, 5; Symm. Ep. 4, 56; Sid. Ep. 8, 12:loca lautia,
App. M. 3, p. 140, 30.—A piece or part of an estate:4.stricte loquendo locus non est fundus sed pars aliqua fundi,
Dig. 50, 16, 60:locus certus ex fundo possideri potest,
ib. 41, 2, 26.—A place, spot, locality; a country region: hau longe abesse oportet homines hinc;5.ita hic lepidust locus,
Plaut. Rud. 1, 4, 35:nunc hoc ubi abstrudam cogito solum locum,
id. Aul. 4, 6, 7:non hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,
Cic. Att. 7, 3, 10; Verg. A. 1, 530; Caes. B. G. 5, 12.— Poet. of the inhabitants of a place, a neighborhood:numina vicinorum odit uterque locus,
Juv. 15, 37.—Of a place where a city once stood, a site:locus Pherae,
Plin. 4, 5, 6, § 13:locus Buprasium, Hyrmine,
id. ib.; cf. Ov. F. 2, 280.— Plur. rarely loci:quos locos adiisti,
Plaut. Trin. 4, 2, 86:locos tenere,
Liv. 5, 35, 1:occupare,
Sall. J. 18, 4; 76, 1; Lucr. 4, 509; Verg. A. 1, 306; 2, 28; Prop. 4 (5), 8, 22; Tac. A. 1, 61; 13, 36; Suet. Tib. 43.—Usually loca:loca haec circiter,
Plaut. Cist. 4, 2, 8:venisse in illa loca,
Cic. Fam. 9, 2, 5; id. Fin. 5, 1, 2 sq.; Caes. B. G. 2, 4, 2; Lucr. 1, 373; 2, 146; Cat. 9, 7; 63, 3; Sall. J. 18, 11; 54, 3; Verg. G. 2, 140; id. A. 1, 51; 2, 495; Hor. C. 1, 22, 7; Tib. 4, 1, 97; Ov. M. 10, 29; Liv. 1, 1, 5; 1, 5, 2; 1, 6, 4 et saep.—In war [p. 1075] or battle, a post, station (plur. loca):6.tum loca sorte legunt,
Verg. A. 5, 132:loca jussa tenere,
id. ib. 10, 238:loca servare,
Amm. 25, 6, 14.—Loci and loca, of parts of the body:7.loci nervosi,
Cels. 5, 26, 26.—Esp.:muliebres,
Varr. L. L. 5, 2, 15; and without adj., in females, the womb:si ea lotio locos fovebit,
Cato, R. R. 157, 11:cum in locis semen insederit,
Cic. N. D. 2, 51; Cels. 2, 8. —Of animals, Col. 6, 27, 10.—Of birds, Col. 8, 11, 8; Lucr. 14, 1246; Plin. 11, 37, 84, § 209; Cael. Aur. Acut. 3, 17:genitalia,
Col. 7, 7, 4; cf. id. 8, 7, 2; 8, 11, 8;in males,
Lucr. 4, 1034; 4, 1045.—Communis locus,(α).The place of the dead:(β).qui nunc abierunt hinc in communem locum,
Plaut. Cas. prol. 19.—A public place:8.Sthenius... qui oppidum non maximum maximis ex pecunia sua locis communibus monumentisque decoravit,
Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112.—A burial-place, grave; very freq. in epitaphs; v. Inscr. Orell. 8; 4499; 4500 sq.II.Trop.A. 1.In gen.:2.cum fundamentum esset philosophiae positum in finibus bonorum, perpurgatus est is locus a nobis quinque libris,
Cic. Div. 2, 1, 2:Theophrastus cum tractat locos ab Aristotele ante tractatos,
id. Fin. 1, 2, 6:hic locus, de natura usuque verborum,
id. Or. 48, 162:philosophiae noti et tractati loci,
id. ib. 33, 118:ex quattuor locis in quos honesti naturam vimque divisimus,
id. Off. 1, 6, 18; id. Inv. 2, 3, 11; 2, 5, 16; 2, 8, 26 et saep.; Quint. 2, 4, 27; 2, 11, 6; 5, 8, 4; Juv. 6, 245; Tac. Or. 31.—Esp.: loci, the grounds of proof, the points on which proofs are founded or from which they are deduced:3.cum pervestigare argumentum aliquod volumus, locos nosse debemus,
Cic. Top. 2, 7; id. de Or. 1, 13, 56; 3, 55, 210:traditi sunt ex quibus argumenta ducantur duplices loci,
id. Or. 35; so sing.:itaque licet definire, locum esse argumenti sedem,
id. Top. 2.—Esp.: loci communes, general arguments, which do not grow out of the particular facts of a case, but are applicable to any class of cases:B.pars (argumentorum) est pervagatior et aut in omnis ejusdem generis aut in plerasque causas adcommodata: haec ergo argumenta, quae transferri in multas causas possunt, locos communis nominamus,
Cic. Inv. 2, 14, 47 sq.; cf. the passage at length; id. ib. 2, 16, 50 sq.; 2, 18, 56; Auct. Her. 3, 8, 15; Quint. 2, 1, 9; 3, 1, 12; 5, 1, 3; 5, 13, 57 al.— Sing.:vix ullus est tam communis locus, qui possit cohaerere cum causa, nisi aliquo proprio quaestionis vinculo copulatus,
Quint. 2, 4, 30:locus, for communis locus,
id. 4, 2, 117; 5, 7, 32.—A passage in a book or author; plur. loci (Zumpt, Gram. §C.99): locos quosdam transferam,
Cic. Fin. 1, 3, 7; Quint. 1, 1, 36; 1, 4, 4; 5, 13, 42; 6, 3, 36; Tac. Or. 22:locos Lucreti plurimos sectare,
Gell. 1, 21, 7;but rarely loca: loca jam recitata,
Hor. Ep. 2, 1, 223; Amm. 29, 2, 8.—Room, opportunity, cause, occasion, place, time, etc., for any thing:D.et cognoscendi et ignoscendi dabitur peccati locus,
Ter. Heaut. 2, 1, 6:avaritia paululum aliquid loci rationi et consilio dedisset,
Cic. Quint. 16, 53:de tuo in me animo iniquis secus existimandi videris nonnihil dedisse loci,
to have given occasion, cause, reason, id. Fam. 3, 6, 6:dare suspicioni locum,
id. Cael. 4, 9:dare locum dubitationis,
id. Balb. 6, 16; Val. Fl. 4, 451: locum habere, to find a place:qui dolorem summum malum dicit, apud eum, quem locum habet fortitudo?
Cic. Off. 3, 33, 117:in hoc altero dicacitatis quid habet ars loci?
id. de Or. 2, 54, 219; so,locus est alicui rei: legi Aquiliae locus est adversus te,
Dig. 9, 2, 27; cf.:huic edicto locus est,
ib. 37, 10, 6; cf.:meritis vacat hic tibi locus,
Verg. A. 11, 179:cum defendendi negandive non est locus,
Quint. 5, 13, 8:quaerendi,
id. 3, 8, 21.—Also in the sense of there is place for any thing, it finds acceptance:in poëtis non Homero soli locus est aut Archilocho, etc.,
Cic. Or. 1, 4:si in mea familiaritate locus esset nemini nisi, etc.,
id. Planc. 33, 82:maledicto nihil loci est,
id. Mur. 5, 12: locum non relinquere, to leave no room for, not to admit, to exclude:vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit,
id. Quint. 15, 49; so,nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum,
id. Fam. 1, 1, 2: nancisci locum, to find occasion:nactus locum resecandae libidinis,
id. Att. 1, 18, 2:valde gaudeo, si est nunc ullus gaudendi locus,
id. ib. 9, 7, 6.—In aliquo loco esse, to be in any place, position, situation, condition, state, relation:E.si ego in istoc siem loco, dem potius aurum, quam, etc.,
position, place, Plaut. Bacch. 4, 9, 116:tanta ibi copia venustatum aderat, in suo quaeque loco sita munde,
id. Poen. 5, 4, 8:in uxoris loco habere,
Ter. Heaut. 1, 1, 52:in liberūm loco esse,
Cic. de Or. 2, 49, 200; id. Planc. 11, 28; id. Brut. 1, 1; but more freq. without in:is si eo loco esset, negavit se facturum,
id. Fam. 4, 4, 4:eodem loco esse,
Sen. Ben. 3, 8, 2; 7, 14, 6.—Esp. with a gen.:parentis loco esse,
Cic. Div. in Caecil. 19, 61:hostium loco esse,
Liv. 2, 4, 7:fratris loco esse,
Cic. Fam. 5, 3, 1; 7, 3, 6; Quint. 6, 1, 7:nec vero hic locus est, ut, etc.,
not the proper occasion, Cic. Tusc. 4, 1, 1; id. Rosc. Am. 12, 33.— Hence, loco or in loco, at the right place or time, seasonably, suitably:posuisti loco versus Attianos,
Cic. Fam. 9, 16, 4:epistolae non in loco redditae,
id. ib. 11, 16, 1:dulce est desipere in loco,
Hor. C. 4, 12, 28; so,locis: non insurgit locis? non figuris gaudet?
Quint. 12, 10, 23:quo res summa loco?
in what condition? Verg. A. 2, 322:quo sit fortuna loco,
id. ib. 9, 723:quo sit Romana loco res,
Hor. Ep. 1, 12, 25:quo tua sit fortuna loco,
Stat. Th. 7, 558:missis nuntiis, quo loco res essent,
Liv. 2, 47, 5:primo loco,
in the first place, first in order, Juv. 5, 12.—Freq. as a partit. gen.:quo loci for quo loco,
Cic. Att. 8, 10; id. Div. 2, 66:eo loci for eo loco,
id. Sest. 31, 68; Tac. A. 15, 74:eodem loci,
Suet. Calig. 53:ubi loci,
Plaut. Merc. 5, 4, 26:ibidem loci,
id. Cist. 3, 1, 53:interea loci for interea,
meanwhile, Ter. Eun. 1, 2, 46:postea loci,
after that, afterwards, Sall. J. 102:ubicumque locorum,
Hor. Ep. 1, 3, 34:adhuc locorum,
hitherto, Plaut. Capt. 2, 3, 25:ad id locorum,
to that time, till then, hitherto, Sall. J. 63, 6; 73, 2; Liv. 22, 38, 12:post id locorum,
after that, thereupon, Plaut. Cas. 1, 32:inde loci,
since then, Lucr. 5, 437.—Place, position, degree, rank, order, office, of persons or things:F.summus locus civitatis,
Cic. Clu. 55, 150:tua dignitas suum locum obtinebit,
id. Fam. 3, 9, 2:quem locum apud ipsum Caesarem obtinuisti?
id. Phil. 2, 29, 71:res erat et causa nostra eo jam loci, ut, etc.,
id. Sest. 31, 68:Socrates voluptatem nullo loco numerat,
id. Fin. 2, 28, 90:codem loco habere, quo, etc.,
id. Prov. Cons. 17, 41; Caes. B. G. 1, 26, 6; 7, 77, 3; id. B. C. 1, 84, 2:indignantes eodem se loco esse, quo, etc.,
Liv. 42, 37, 8:sed esto, neque melius quod invenimus esse, neque par, est certe proximus locus,
Quint. 10, 5, 6:erat ordine proximus locus,
id. 7, 3, 36:humili loco,
id. 4, 2, 2.— Plur. loca:ut patricii recuperarent duo consularia loca,
Liv. 10, 15, 8:quinque augurum loca,
id. 10, 8, 3; 42, 34, 15:omnia loca obtinuere, ne cui plebeio aditus esset,
id. 4, 57, 11; Tac. A. 2, 55:Vesta loca prima tenet,
Ov. F. 6, 304.—Esp. of birth:infimo loco natus,
Cic. Fl. 11, 24:esse summo loco natus,
id. Planc. 25, 60:Tanaquil summo loco nata,
Liv. 1, 34.—Loco, adverbially, in the place of, instead of, for:criminis loco putant esse, quod vivam,
Cic. Fam. 7, 3, 6:haec filium suum sibi praemii loco deposcit,
id. Inv. 2, 49, 144. -
74 locus
lŏcus (old form stlocus, like stlis for lis, Quint. 1, 4, 16), i, m. ( lŏcum, i, n., Inscr. ap. Grut. 129, 14; plur. loci, single places; loca, places connected with each other, a region; cf. Krebs, Antibarb. p. 666 sq., and v. infra), a place, spot.I.Lit.A.In gen.:B.adsedistis in festivo loco,
i. e. the theatre, Plaut. Mil. 2, 1, 83:locum sibi velle liberum praeberier, ubi nequam faciat clam,
id. Poen. 1, 1, 49; 3, 3, 44; cf.3, 2, 25: omnes copias in unum locum convenire,
Cic. Att. 8, 16, 2:Galli qui ea loca incolerent,
Caes. B. G. 2, 4:locorum situm naturam regionis nosse,
Liv. 22, 38:Romae per omnes locos,
Sall. J. 32:facere alicui locum in turba,
Ov. A. A. 2, 210:ex loco superiore agere, of an orator speaking from the rostra, or of a judge pronouncing judgment: de loco superiore dicere,
Cic. Verr. 2, 2, 42, § 102:ex aequo loco, of one speaking in the Senate or conversing with another: et ex superiore et ex aequo loco sermones habiti,
id. Fam. 3, 8, 2:ex inferiore loco,
to speak before a judge, id. de Or. 3, 6, 23: primus locus aedium, a dwelling on the ground-floor, Nep. praef. 6.— A post, position: loco movere, to drive from a place or post, Ter. Phorm. prol. 32; so,loco deicere,
Hor. Ep. 2, 2, 30:loco cedere,
to give way, abandon one's post, retire, Sall. C. 9; Caes. B. G. 1, 15.—In partic.1.A place, seat, in the theatre, the circus, or the forum:2.Servi ne obsideant, liberis ut sit locus,
room, seats, Plaut. Cas. prol. 23.—Esp. the place assigned by the Senate to foreign ambassadors: locum ad spectandum dare,
Cic. Mur. 35, 73; 34, 72; so Liv. 30, 17. — Plur. loca, Liv. 34, 44, 5; Vell. 2, 32, 3; Suet. Claud. 21; id. Ner. 11; Plin. 8, 7, 7, § 21.—But plur. loci, Tac. A. 15, 32.—So of the lodging, quarters, place of abode assigned to foreign ambassadors for their residence:3.locus inde lautiaque legatis praeberi jussa,
Liv. 28, 39, 19; 30, 17, 14; 42, 26, 5; Symm. Ep. 4, 56; Sid. Ep. 8, 12:loca lautia,
App. M. 3, p. 140, 30.—A piece or part of an estate:4.stricte loquendo locus non est fundus sed pars aliqua fundi,
Dig. 50, 16, 60:locus certus ex fundo possideri potest,
ib. 41, 2, 26.—A place, spot, locality; a country region: hau longe abesse oportet homines hinc;5.ita hic lepidust locus,
Plaut. Rud. 1, 4, 35:nunc hoc ubi abstrudam cogito solum locum,
id. Aul. 4, 6, 7:non hoc ut oppido praeposui, sed ut loco,
Cic. Att. 7, 3, 10; Verg. A. 1, 530; Caes. B. G. 5, 12.— Poet. of the inhabitants of a place, a neighborhood:numina vicinorum odit uterque locus,
Juv. 15, 37.—Of a place where a city once stood, a site:locus Pherae,
Plin. 4, 5, 6, § 13:locus Buprasium, Hyrmine,
id. ib.; cf. Ov. F. 2, 280.— Plur. rarely loci:quos locos adiisti,
Plaut. Trin. 4, 2, 86:locos tenere,
Liv. 5, 35, 1:occupare,
Sall. J. 18, 4; 76, 1; Lucr. 4, 509; Verg. A. 1, 306; 2, 28; Prop. 4 (5), 8, 22; Tac. A. 1, 61; 13, 36; Suet. Tib. 43.—Usually loca:loca haec circiter,
Plaut. Cist. 4, 2, 8:venisse in illa loca,
Cic. Fam. 9, 2, 5; id. Fin. 5, 1, 2 sq.; Caes. B. G. 2, 4, 2; Lucr. 1, 373; 2, 146; Cat. 9, 7; 63, 3; Sall. J. 18, 11; 54, 3; Verg. G. 2, 140; id. A. 1, 51; 2, 495; Hor. C. 1, 22, 7; Tib. 4, 1, 97; Ov. M. 10, 29; Liv. 1, 1, 5; 1, 5, 2; 1, 6, 4 et saep.—In war [p. 1075] or battle, a post, station (plur. loca):6.tum loca sorte legunt,
Verg. A. 5, 132:loca jussa tenere,
id. ib. 10, 238:loca servare,
Amm. 25, 6, 14.—Loci and loca, of parts of the body:7.loci nervosi,
Cels. 5, 26, 26.—Esp.:muliebres,
Varr. L. L. 5, 2, 15; and without adj., in females, the womb:si ea lotio locos fovebit,
Cato, R. R. 157, 11:cum in locis semen insederit,
Cic. N. D. 2, 51; Cels. 2, 8. —Of animals, Col. 6, 27, 10.—Of birds, Col. 8, 11, 8; Lucr. 14, 1246; Plin. 11, 37, 84, § 209; Cael. Aur. Acut. 3, 17:genitalia,
Col. 7, 7, 4; cf. id. 8, 7, 2; 8, 11, 8;in males,
Lucr. 4, 1034; 4, 1045.—Communis locus,(α).The place of the dead:(β).qui nunc abierunt hinc in communem locum,
Plaut. Cas. prol. 19.—A public place:8.Sthenius... qui oppidum non maximum maximis ex pecunia sua locis communibus monumentisque decoravit,
Cic. Verr. 2, 2, 46, § 112.—A burial-place, grave; very freq. in epitaphs; v. Inscr. Orell. 8; 4499; 4500 sq.II.Trop.A. 1.In gen.:2.cum fundamentum esset philosophiae positum in finibus bonorum, perpurgatus est is locus a nobis quinque libris,
Cic. Div. 2, 1, 2:Theophrastus cum tractat locos ab Aristotele ante tractatos,
id. Fin. 1, 2, 6:hic locus, de natura usuque verborum,
id. Or. 48, 162:philosophiae noti et tractati loci,
id. ib. 33, 118:ex quattuor locis in quos honesti naturam vimque divisimus,
id. Off. 1, 6, 18; id. Inv. 2, 3, 11; 2, 5, 16; 2, 8, 26 et saep.; Quint. 2, 4, 27; 2, 11, 6; 5, 8, 4; Juv. 6, 245; Tac. Or. 31.—Esp.: loci, the grounds of proof, the points on which proofs are founded or from which they are deduced:3.cum pervestigare argumentum aliquod volumus, locos nosse debemus,
Cic. Top. 2, 7; id. de Or. 1, 13, 56; 3, 55, 210:traditi sunt ex quibus argumenta ducantur duplices loci,
id. Or. 35; so sing.:itaque licet definire, locum esse argumenti sedem,
id. Top. 2.—Esp.: loci communes, general arguments, which do not grow out of the particular facts of a case, but are applicable to any class of cases:B.pars (argumentorum) est pervagatior et aut in omnis ejusdem generis aut in plerasque causas adcommodata: haec ergo argumenta, quae transferri in multas causas possunt, locos communis nominamus,
Cic. Inv. 2, 14, 47 sq.; cf. the passage at length; id. ib. 2, 16, 50 sq.; 2, 18, 56; Auct. Her. 3, 8, 15; Quint. 2, 1, 9; 3, 1, 12; 5, 1, 3; 5, 13, 57 al.— Sing.:vix ullus est tam communis locus, qui possit cohaerere cum causa, nisi aliquo proprio quaestionis vinculo copulatus,
Quint. 2, 4, 30:locus, for communis locus,
id. 4, 2, 117; 5, 7, 32.—A passage in a book or author; plur. loci (Zumpt, Gram. §C.99): locos quosdam transferam,
Cic. Fin. 1, 3, 7; Quint. 1, 1, 36; 1, 4, 4; 5, 13, 42; 6, 3, 36; Tac. Or. 22:locos Lucreti plurimos sectare,
Gell. 1, 21, 7;but rarely loca: loca jam recitata,
Hor. Ep. 2, 1, 223; Amm. 29, 2, 8.—Room, opportunity, cause, occasion, place, time, etc., for any thing:D.et cognoscendi et ignoscendi dabitur peccati locus,
Ter. Heaut. 2, 1, 6:avaritia paululum aliquid loci rationi et consilio dedisset,
Cic. Quint. 16, 53:de tuo in me animo iniquis secus existimandi videris nonnihil dedisse loci,
to have given occasion, cause, reason, id. Fam. 3, 6, 6:dare suspicioni locum,
id. Cael. 4, 9:dare locum dubitationis,
id. Balb. 6, 16; Val. Fl. 4, 451: locum habere, to find a place:qui dolorem summum malum dicit, apud eum, quem locum habet fortitudo?
Cic. Off. 3, 33, 117:in hoc altero dicacitatis quid habet ars loci?
id. de Or. 2, 54, 219; so,locus est alicui rei: legi Aquiliae locus est adversus te,
Dig. 9, 2, 27; cf.:huic edicto locus est,
ib. 37, 10, 6; cf.:meritis vacat hic tibi locus,
Verg. A. 11, 179:cum defendendi negandive non est locus,
Quint. 5, 13, 8:quaerendi,
id. 3, 8, 21.—Also in the sense of there is place for any thing, it finds acceptance:in poëtis non Homero soli locus est aut Archilocho, etc.,
Cic. Or. 1, 4:si in mea familiaritate locus esset nemini nisi, etc.,
id. Planc. 33, 82:maledicto nihil loci est,
id. Mur. 5, 12: locum non relinquere, to leave no room for, not to admit, to exclude:vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit,
id. Quint. 15, 49; so,nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum,
id. Fam. 1, 1, 2: nancisci locum, to find occasion:nactus locum resecandae libidinis,
id. Att. 1, 18, 2:valde gaudeo, si est nunc ullus gaudendi locus,
id. ib. 9, 7, 6.—In aliquo loco esse, to be in any place, position, situation, condition, state, relation:E.si ego in istoc siem loco, dem potius aurum, quam, etc.,
position, place, Plaut. Bacch. 4, 9, 116:tanta ibi copia venustatum aderat, in suo quaeque loco sita munde,
id. Poen. 5, 4, 8:in uxoris loco habere,
Ter. Heaut. 1, 1, 52:in liberūm loco esse,
Cic. de Or. 2, 49, 200; id. Planc. 11, 28; id. Brut. 1, 1; but more freq. without in:is si eo loco esset, negavit se facturum,
id. Fam. 4, 4, 4:eodem loco esse,
Sen. Ben. 3, 8, 2; 7, 14, 6.—Esp. with a gen.:parentis loco esse,
Cic. Div. in Caecil. 19, 61:hostium loco esse,
Liv. 2, 4, 7:fratris loco esse,
Cic. Fam. 5, 3, 1; 7, 3, 6; Quint. 6, 1, 7:nec vero hic locus est, ut, etc.,
not the proper occasion, Cic. Tusc. 4, 1, 1; id. Rosc. Am. 12, 33.— Hence, loco or in loco, at the right place or time, seasonably, suitably:posuisti loco versus Attianos,
Cic. Fam. 9, 16, 4:epistolae non in loco redditae,
id. ib. 11, 16, 1:dulce est desipere in loco,
Hor. C. 4, 12, 28; so,locis: non insurgit locis? non figuris gaudet?
Quint. 12, 10, 23:quo res summa loco?
in what condition? Verg. A. 2, 322:quo sit fortuna loco,
id. ib. 9, 723:quo sit Romana loco res,
Hor. Ep. 1, 12, 25:quo tua sit fortuna loco,
Stat. Th. 7, 558:missis nuntiis, quo loco res essent,
Liv. 2, 47, 5:primo loco,
in the first place, first in order, Juv. 5, 12.—Freq. as a partit. gen.:quo loci for quo loco,
Cic. Att. 8, 10; id. Div. 2, 66:eo loci for eo loco,
id. Sest. 31, 68; Tac. A. 15, 74:eodem loci,
Suet. Calig. 53:ubi loci,
Plaut. Merc. 5, 4, 26:ibidem loci,
id. Cist. 3, 1, 53:interea loci for interea,
meanwhile, Ter. Eun. 1, 2, 46:postea loci,
after that, afterwards, Sall. J. 102:ubicumque locorum,
Hor. Ep. 1, 3, 34:adhuc locorum,
hitherto, Plaut. Capt. 2, 3, 25:ad id locorum,
to that time, till then, hitherto, Sall. J. 63, 6; 73, 2; Liv. 22, 38, 12:post id locorum,
after that, thereupon, Plaut. Cas. 1, 32:inde loci,
since then, Lucr. 5, 437.—Place, position, degree, rank, order, office, of persons or things:F.summus locus civitatis,
Cic. Clu. 55, 150:tua dignitas suum locum obtinebit,
id. Fam. 3, 9, 2:quem locum apud ipsum Caesarem obtinuisti?
id. Phil. 2, 29, 71:res erat et causa nostra eo jam loci, ut, etc.,
id. Sest. 31, 68:Socrates voluptatem nullo loco numerat,
id. Fin. 2, 28, 90:codem loco habere, quo, etc.,
id. Prov. Cons. 17, 41; Caes. B. G. 1, 26, 6; 7, 77, 3; id. B. C. 1, 84, 2:indignantes eodem se loco esse, quo, etc.,
Liv. 42, 37, 8:sed esto, neque melius quod invenimus esse, neque par, est certe proximus locus,
Quint. 10, 5, 6:erat ordine proximus locus,
id. 7, 3, 36:humili loco,
id. 4, 2, 2.— Plur. loca:ut patricii recuperarent duo consularia loca,
Liv. 10, 15, 8:quinque augurum loca,
id. 10, 8, 3; 42, 34, 15:omnia loca obtinuere, ne cui plebeio aditus esset,
id. 4, 57, 11; Tac. A. 2, 55:Vesta loca prima tenet,
Ov. F. 6, 304.—Esp. of birth:infimo loco natus,
Cic. Fl. 11, 24:esse summo loco natus,
id. Planc. 25, 60:Tanaquil summo loco nata,
Liv. 1, 34.—Loco, adverbially, in the place of, instead of, for:criminis loco putant esse, quod vivam,
Cic. Fam. 7, 3, 6:haec filium suum sibi praemii loco deposcit,
id. Inv. 2, 49, 144. -
75 ludicer
lūdĭcer or lūdī̆crus ( nom. sing. m. is not used), cra, crum, adj. [ludus], that serves for sport, done in sport, sportive:1.ars,
Plaut. Aul. 4, 3, 3:exercitatio,
Cic. N. D. 1, 37, 102:sermones,
id. Ac. 2, 2, 6:ludicrae artes sunt, quae ad voluptatem oculorum atque aurium tendunt,
Sen. Ep. 88, 22:ludicras partes sustinere,
to appear on the stage, Suet. Ner. 11:certamen,
Vell. 1, 8, 1:tibiae,
which were played in the theatre, Plin. 16, 36, 66, § 172:in modum ludicrum,
Tac. A. 14. 14: versus et cetera ludicra pono, [p. 1083] Hor. Ep. 1, 1, 10:quibus (juvenibus) id ludicrum est,
Tac. G. 24:solemnibus epulis ludicra,
id. A. 1, 50:hac lege excipiuntur qui artem ludicram faciunt,
actors, Paul. Sent. 5, 26, 2; so,quae artem ludicram fecerit,
Ulp. Fragm. 13, 1 sq. —Hence, lūdī̆crum, i, n.A show, public games; a scenic show, stage-play:2.Olympiorum solemne ludicrum,
Liv. 28, 7, 14:Isthmiorum statum ludicrum aderat,
id. 33, 32, 1; 34, 41, 1:iisdem fere diebus sollemne erat ludicrum Isthmiorum,
Curt. 4, 5, 11:indulserat ei ludicro Augustus,
Suet. Aug. 43:coronae ludicro quaesitae,
won in the public games, Plin. 21, 3, 5, § 7; cf.:quid maris extremos Arabas ditantis et Indos, Ludicra quid, etc.,
Hor. Ep. 1, 6, 7 Orell. ad loc.—A sport, toy, means of sport:quos (ramulos) Hamadryades deae ludicrum sibi rosido nutriunt umore,
Cat. 61, 24; cf.:urbes duae, quae in proverbii ludicrum vertere, Apina et Trica,
sport, Plin. 3, 11, 16, § 104.— Plur.:et versus et cetera ludicra pono,
trifles, Hor. Ep. 1, 1, 10; cf. K. and H. ad Hor. Ep. 1, 6, 7.— Hence, adv.: lūdī̆crē, in sport, playfully (ante- and post-class.): pars ludicre saxa jactant, Enn. ap. Non. 134, 14 (Ann. v. 76 Vahl.):tractare aliquem,
App. M. 9, 7; 220, 15. -
76 ludicre
lūdĭcer or lūdī̆crus ( nom. sing. m. is not used), cra, crum, adj. [ludus], that serves for sport, done in sport, sportive:1.ars,
Plaut. Aul. 4, 3, 3:exercitatio,
Cic. N. D. 1, 37, 102:sermones,
id. Ac. 2, 2, 6:ludicrae artes sunt, quae ad voluptatem oculorum atque aurium tendunt,
Sen. Ep. 88, 22:ludicras partes sustinere,
to appear on the stage, Suet. Ner. 11:certamen,
Vell. 1, 8, 1:tibiae,
which were played in the theatre, Plin. 16, 36, 66, § 172:in modum ludicrum,
Tac. A. 14. 14: versus et cetera ludicra pono, [p. 1083] Hor. Ep. 1, 1, 10:quibus (juvenibus) id ludicrum est,
Tac. G. 24:solemnibus epulis ludicra,
id. A. 1, 50:hac lege excipiuntur qui artem ludicram faciunt,
actors, Paul. Sent. 5, 26, 2; so,quae artem ludicram fecerit,
Ulp. Fragm. 13, 1 sq. —Hence, lūdī̆crum, i, n.A show, public games; a scenic show, stage-play:2.Olympiorum solemne ludicrum,
Liv. 28, 7, 14:Isthmiorum statum ludicrum aderat,
id. 33, 32, 1; 34, 41, 1:iisdem fere diebus sollemne erat ludicrum Isthmiorum,
Curt. 4, 5, 11:indulserat ei ludicro Augustus,
Suet. Aug. 43:coronae ludicro quaesitae,
won in the public games, Plin. 21, 3, 5, § 7; cf.:quid maris extremos Arabas ditantis et Indos, Ludicra quid, etc.,
Hor. Ep. 1, 6, 7 Orell. ad loc.—A sport, toy, means of sport:quos (ramulos) Hamadryades deae ludicrum sibi rosido nutriunt umore,
Cat. 61, 24; cf.:urbes duae, quae in proverbii ludicrum vertere, Apina et Trica,
sport, Plin. 3, 11, 16, § 104.— Plur.:et versus et cetera ludicra pono,
trifles, Hor. Ep. 1, 1, 10; cf. K. and H. ad Hor. Ep. 1, 6, 7.— Hence, adv.: lūdī̆crē, in sport, playfully (ante- and post-class.): pars ludicre saxa jactant, Enn. ap. Non. 134, 14 (Ann. v. 76 Vahl.):tractare aliquem,
App. M. 9, 7; 220, 15. -
77 ludicrum
lūdĭcer or lūdī̆crus ( nom. sing. m. is not used), cra, crum, adj. [ludus], that serves for sport, done in sport, sportive:1.ars,
Plaut. Aul. 4, 3, 3:exercitatio,
Cic. N. D. 1, 37, 102:sermones,
id. Ac. 2, 2, 6:ludicrae artes sunt, quae ad voluptatem oculorum atque aurium tendunt,
Sen. Ep. 88, 22:ludicras partes sustinere,
to appear on the stage, Suet. Ner. 11:certamen,
Vell. 1, 8, 1:tibiae,
which were played in the theatre, Plin. 16, 36, 66, § 172:in modum ludicrum,
Tac. A. 14. 14: versus et cetera ludicra pono, [p. 1083] Hor. Ep. 1, 1, 10:quibus (juvenibus) id ludicrum est,
Tac. G. 24:solemnibus epulis ludicra,
id. A. 1, 50:hac lege excipiuntur qui artem ludicram faciunt,
actors, Paul. Sent. 5, 26, 2; so,quae artem ludicram fecerit,
Ulp. Fragm. 13, 1 sq. —Hence, lūdī̆crum, i, n.A show, public games; a scenic show, stage-play:2.Olympiorum solemne ludicrum,
Liv. 28, 7, 14:Isthmiorum statum ludicrum aderat,
id. 33, 32, 1; 34, 41, 1:iisdem fere diebus sollemne erat ludicrum Isthmiorum,
Curt. 4, 5, 11:indulserat ei ludicro Augustus,
Suet. Aug. 43:coronae ludicro quaesitae,
won in the public games, Plin. 21, 3, 5, § 7; cf.:quid maris extremos Arabas ditantis et Indos, Ludicra quid, etc.,
Hor. Ep. 1, 6, 7 Orell. ad loc.—A sport, toy, means of sport:quos (ramulos) Hamadryades deae ludicrum sibi rosido nutriunt umore,
Cat. 61, 24; cf.:urbes duae, quae in proverbii ludicrum vertere, Apina et Trica,
sport, Plin. 3, 11, 16, § 104.— Plur.:et versus et cetera ludicra pono,
trifles, Hor. Ep. 1, 1, 10; cf. K. and H. ad Hor. Ep. 1, 6, 7.— Hence, adv.: lūdī̆crē, in sport, playfully (ante- and post-class.): pars ludicre saxa jactant, Enn. ap. Non. 134, 14 (Ann. v. 76 Vahl.):tractare aliquem,
App. M. 9, 7; 220, 15. -
78 Malevola
mălĕvŏlus ( mălĭv-), a, um, adj. [male-volo], ill-disposed towards any one, disaffected, envious, spiteful, malevolent.I.Adj. with dat., or in with acc. (class.):II. A.si omnibus est malevolus,
Cic. Fam. 2, 17, 7:Cato in me turpiter fuit malevolus,
id. Att. 7, 2, 7.— Transf., of things:sermones,
Cic. Fam. 3, 10, 10.—Mă-lĕvŏlus, i, m., an ill-disposed person, a foe, an enemy:B.omnium malevolorum, iniquorum, invidiosorum animos frangerem,
Cic. Balb. 25, 56:et invidi et malevoli et lividi,
id. Tusc. 4, 12, 28.— -
79 malevole
mălĕvŏlus ( mălĭv-), a, um, adj. [male-volo], ill-disposed towards any one, disaffected, envious, spiteful, malevolent.I.Adj. with dat., or in with acc. (class.):II. A.si omnibus est malevolus,
Cic. Fam. 2, 17, 7:Cato in me turpiter fuit malevolus,
id. Att. 7, 2, 7.— Transf., of things:sermones,
Cic. Fam. 3, 10, 10.—Mă-lĕvŏlus, i, m., an ill-disposed person, a foe, an enemy:B.omnium malevolorum, iniquorum, invidiosorum animos frangerem,
Cic. Balb. 25, 56:et invidi et malevoli et lividi,
id. Tusc. 4, 12, 28.— -
80 Malevolus
mălĕvŏlus ( mălĭv-), a, um, adj. [male-volo], ill-disposed towards any one, disaffected, envious, spiteful, malevolent.I.Adj. with dat., or in with acc. (class.):II. A.si omnibus est malevolus,
Cic. Fam. 2, 17, 7:Cato in me turpiter fuit malevolus,
id. Att. 7, 2, 7.— Transf., of things:sermones,
Cic. Fam. 3, 10, 10.—Mă-lĕvŏlus, i, m., an ill-disposed person, a foe, an enemy:B.omnium malevolorum, iniquorum, invidiosorum animos frangerem,
Cic. Balb. 25, 56:et invidi et malevoli et lividi,
id. Tusc. 4, 12, 28.—
См. также в других словарях:
sermones semper accipiendi sunt secundum subjectam materiam, et conditionem personarum — /sarmowniyz sempar aksipiyenday sant sakandam sabjektam matiriyam/ Language is always to be understood according to its subject matter, and the condition of the persons … Black's law dictionary
Sermones semper accipiendi sunt secundum subjectam materiam, et conditionem personarum — Conversations are always to be understood according to the subject matter and the condition of the person … Ballentine's law dictionary
Siete sermones a los muertos — (en latín Septem Sermones ad Mortuos) constituye un opúsculo creado por Carl Gustav Jung en 1916 para una edición privada. Jung lo regalaba en ocasiones a sus amigos y allegados, y no podía ser adquirido en la librería. Más adelante consideró… … Wikipedia Español
Mittere in fabulas et sermones aliquem. — См. Компрометировать … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Absentes tinnitu aurium praesentire sermones de se receptum est. — См. Что то у меня в ушах звенит кто то поминает … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
En tiempo de melones, cortos los sermones. — En verano o en horas de calor advierte es desaconsejable hacer prolijos los discursos, porque incomodan, cuando no adormecen … Diccionario de dichos y refranes
Largos sermones, más mueven culos que corazones, (Los) — La oratoria demasiado prolija, lejos de conmover, cansa y, en consecuencia, ahuyenta a quien la sufre … Diccionario de dichos y refranes
sensus verborum ex causa dicendi accipiendus est; et sermones semper accipiendi sunt secundum subjectam materiam — /sensas varboram eks koza dasenday aksipiyendas est; et sarmowniyz sempar aksipiyenday sant sskandam sabjektam matiriyam/ The sense of words is to be taken from the occasion of speaking them; and discourses are always to be interpreted according… … Black's law dictionary
Sensus verborum ex causa dicendi accipiendus est, et sermones semper accipiendi sunt secundum subjectam materiam — The meaning of words is to be taken from the occasion of their utterance, and conversation should always be understood according to their subject matter … Ballentine's law dictionary
sermone — {{hw}}{{sermone}}{{/hw}}s. m. 1 (lett.) Lingua, linguaggio. 2 (lett.) Discorso, conversazione: tenere sermone con qlcu. 3 Discorso fatto ai fedeli raccolti in chiesa per illuminarli su argomenti di religione o di morale | Predica rivolta ai… … Enciclopedia di italiano
ЕФРЕМ СИРИН — [сир. , греч. ᾿Εφραμ ὁ Σύρος] (ок. 306 373, Эдесса, ныне Шанлыурфа, Турция), прп. (пам. 28 янв.; католич. 9 июня; Сиро яковитской Церкви суббота 5 й седмицы поста, 28 янв., 19 февр.; в Маронитской 27 янв.; в Церкви Востока пятница 5 й седмицы по… … Православная энциклопедия