Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

question

  • 1 quidne

    (question) why not?

    Latin-English dictionary of medieval > quidne

  • 2 an

       an    conj.    I. Prop., in a disjunctive question introducing the latter clause; in Engl. represented by or and the interrog. form of the clause.—After utrum, in direct questions: utrum has corporis an Pythagorae tibi malis viris ingeni dari?: utrum superbiam prius commemorem an crudelitatem?: utrumne iussi persequemur otium, an, etc., H.—In indirect questions, whether... or: intellegere utrum pudor an timor valeret, Cs.: quaero, utrum clemens an inhumanissimus videatur: agitamus utrumne... an, etc., H.—After enclitic -ne in direct questions: vosne Domitium an vos Domitius deseruit? Cs.: uter... isne, qui... an ille, qui? etc.—Annon (an non) in the latter clause simply negatives the former: hocine agis an non? T.—Indirect, whether... or: agitur liberine vivamus an mortem obeamus: quaeso sitne aliqua actio an nulla.—Rarely annon: Roga velitne an non uxorem, T. — After a clause without correl. interrog. particle, in direct questions: ipse percussit an aliis occidendum dedit?: eloquar an sileam? V.—So with -ne pleonast.: obtrectatum esse, Gabinio dicam anne Pompeio, an utrique?—By ellips. of verb, an becomes simply disjunctive between two words: cum Simonides an quis alius polliceretur: cum id constaret, iure an iniuriā eripiendos esse reos, L.—Indirect: vivat an mortuus sit, quis curat?: hoc quaeramus, verum sit an falsum?— With ellips. of verb: neque, recte an perperam (sc. fiat), interpretor, L.; cf. discrimine recte an perperam facti confuso, L.—The former interrog. clause is often implied in a previous affirmation, and the clause with an expects a negative answer: quid enim actum est? an litteris pepercisti? (was it as I have said?), or did you, etc., i. e. you surely did not, etc.: at Pompeii voluntatem a me abalienabat oratio mea. An ille quemquam plus dilexit? or rather: sive vetabat, ‘an hoc inhonestum... necne sit addubites?’ (where an addubites asks a direct question, and hoc... sit an indirect question dependent on it), H.: quas Kalendas Iunias expectasti? an eas, ad quas, etc.?: an Scipio Gracchum interfecit, Catilinam... nos perferemus? or (if what I have said be questioned) while Scipio slew... are we to tolerate Catiline?—After a question, with num, an introduces a new question, correcting or denying the former, or rather: num iniquom postulo? an ne hoc quidem ego adipiscar...? or rather am I not even to get, etc., T.: num Homerum coegit obmutescere senectus? an studiorum agitatio vitae aequalis fuit? or was not rather? etc.—Sometimes the former interrog. clause, to be supplied, expects a negative answer, and the clause with an is an implied affirmation: a rebus gerendis senectus abstrahit? Quibus? an iis, etc.: unde ordiar? an eadem attingam, quae, etc.—So often annon? or is it not so? hem quo fretus sim... annon dixi, etc., T.: annon sensistis triumphatum hodie de vobis esse? or have you not? etc., L. — Ellipt.: cuium pecus? an Meliboei? Meliboeus's, I suppose, V.—    II. Meton., without disjunctive force.—With expressions of doubt, ignorance, uncertainty, the former interrog. clause is regularly omitted, the latter with an expressing the belief or opinion of the speaker, I know not but, I incline to think, I suspect, perhaps, probably: hau scio an quae dixit sint vera, T.: res nescio an maxima, L.: dubito an Apronio data sit merces: haud sciam an ne opus sit quidem, etc., possibly it may not be desirable: is mortuus est, nescio an antequam, etc.: Qui scis, an, quae iubeam, sine vi faciat, T.—In indirect questions, whether: quaesivi an misisset: quae in discrimine fuerunt, an ulla post hanc diem essent, L.—With an repeated: animo nunc huc nunc fluctuat illuc, an sese mucrone... Induat... Fluctibus an iaciat, V.: temptare an sit Corpus an illud ebur, O.
    * * *
    can it be that (introduces question expecting negative answer/further question); whether; (utrum... an = whether... or); or; either

    Latin-English dictionary > an

  • 3 pereger

    pĕrĕger ( - gris), comm. [per-ager, who has gone through lands, i. e.], who is on a journey, abroad, away from home (postclass.): si pereger factus sit, Ulp. Reg. tit. 17, 1 (dub.;

    Huschke, peregrinus): nedum me peregrem composita fabulari,

    Aus. Ep. 17: susceptor peregrum, Ven. Carm. 4, 10, 14.—Hence, adv., in two forms, peregre and (ante- and post-class.) peregri, abroad, away from home.
    A.
    pĕrĕgrē, answering to the question where? whence? or whither?
    1.
    To the question where? qui peregre depugnavit, abroad, Cic. Phil. 5, 11, 30:

    dum peregre est animus sine corpore velox,

    Hor. Ep. 1, 12, 13:

    habitare,

    Liv. 5, 52:

    spectacula dare,

    Suet. Calig. 20:

    esse,

    Vulg. Luc. 20, 9.—
    2.
    To the question whence? from abroad, from foreign parts:

    quom peregre veniet,

    Plaut. Trin. 2, 4, 21:

    epistolā peregre allatā,

    id. As. 4, 1, 16:

    peregre redire,

    Ter. Phorm. 2, 1, 13:

    in regnum Romam accitos,

    Liv. 2, 16:

    nuntiare,

    id. 28, 11:

    redire,

    Dig. 39, 6, 29.—With ab:

    a peregre,

    from abroad, Vitr. 5, 7.—
    3.
    To the question whither? abroad, to foreign parts:

    postquam peregre hinc ejus pater abiit,

    Plaut. Most. 4, 2, 41:

    peregre abire,

    Plin. 35, 12, 43, § 151:

    proficisci,

    Suet. Caes. 42:

    rusve peregreve exire,

    Hor. S. 1, 6, 103:

    argentum ferre,

    Gai. Inst. 3, 196:

    proficisci,

    Vulg. Matt. 25, 14.—
    4.
    Like peregri (v. infra), abroad, not at home, Plaut. Pers. 1, 1, 30.—
    B.
    pĕrĕgrī, abroad, away from home, to the question where? (ante- and post-class.):

    peregrique et domi,

    Plaut. Am. prol. 5;

    so opp. domi,

    id. ib. 1, 1, 196: patriam ut colatis potius quam peregri probra, Naev. ap. Charis. p. 189 P. (Com. Rel. p. 19 Rib.): peregri necandus, Prud. steph. 4, 89.

    Lewis & Short latin dictionary > pereger

  • 4 peregris

    pĕrĕger ( - gris), comm. [per-ager, who has gone through lands, i. e.], who is on a journey, abroad, away from home (postclass.): si pereger factus sit, Ulp. Reg. tit. 17, 1 (dub.;

    Huschke, peregrinus): nedum me peregrem composita fabulari,

    Aus. Ep. 17: susceptor peregrum, Ven. Carm. 4, 10, 14.—Hence, adv., in two forms, peregre and (ante- and post-class.) peregri, abroad, away from home.
    A.
    pĕrĕgrē, answering to the question where? whence? or whither?
    1.
    To the question where? qui peregre depugnavit, abroad, Cic. Phil. 5, 11, 30:

    dum peregre est animus sine corpore velox,

    Hor. Ep. 1, 12, 13:

    habitare,

    Liv. 5, 52:

    spectacula dare,

    Suet. Calig. 20:

    esse,

    Vulg. Luc. 20, 9.—
    2.
    To the question whence? from abroad, from foreign parts:

    quom peregre veniet,

    Plaut. Trin. 2, 4, 21:

    epistolā peregre allatā,

    id. As. 4, 1, 16:

    peregre redire,

    Ter. Phorm. 2, 1, 13:

    in regnum Romam accitos,

    Liv. 2, 16:

    nuntiare,

    id. 28, 11:

    redire,

    Dig. 39, 6, 29.—With ab:

    a peregre,

    from abroad, Vitr. 5, 7.—
    3.
    To the question whither? abroad, to foreign parts:

    postquam peregre hinc ejus pater abiit,

    Plaut. Most. 4, 2, 41:

    peregre abire,

    Plin. 35, 12, 43, § 151:

    proficisci,

    Suet. Caes. 42:

    rusve peregreve exire,

    Hor. S. 1, 6, 103:

    argentum ferre,

    Gai. Inst. 3, 196:

    proficisci,

    Vulg. Matt. 25, 14.—
    4.
    Like peregri (v. infra), abroad, not at home, Plaut. Pers. 1, 1, 30.—
    B.
    pĕrĕgrī, abroad, away from home, to the question where? (ante- and post-class.):

    peregrique et domi,

    Plaut. Am. prol. 5;

    so opp. domi,

    id. ib. 1, 1, 196: patriam ut colatis potius quam peregri probra, Naev. ap. Charis. p. 189 P. (Com. Rel. p. 19 Rib.): peregri necandus, Prud. steph. 4, 89.

    Lewis & Short latin dictionary > peregris

  • 5 utrum

    ū̆trum, adv. [uter].
    I.
    Introducing an alternative question (direct or indirect), with an beginning the second clause (v. an); in Engl. represented in direct questions simply by the tone of voice, and in indirect questions by whether.
    A.
    In a direct interrogation.
    1.
    With ne,
    (α).
    Attached to the emphatic word of the first clause:

    utrum tu masne an femina es?

    Plaut. Rud. 1, 2, 16: Ba. Simulato me amare. Pi. Utrum ego istoc jocon' assimulem, an serio, id. Bacch. 1, 1, 42:

    utrum studione id sibi habet an laudi putat Fore?

    Ter. Ad. 3, 3, 28:

    utrum igitur tandem perspicuisne dubia aperiuntur an dubiis perspicua tolluntur?

    Cic. Fin. 4, 24, 67:

    utrum censes illum tuamne de se orationem libentius auditurum fuisse an meam?

    id. ib. 2, 19, 60.—
    (β).
    With ne attached to utrum, utrumne... an ( poet. and post-Aug.): utrumne jussi persequemur otium... An hunc laborem, etc. Hor. Epod. 1, 7:

    utrumne salvum eum nolet orator, an? etc.,

    Quint. 12, 1, 40:

    utrumne igitur ego sum, Domiti, exemplo gravis an tu, qui, etc.,

    Plin. 17, 1, 1, § 4.—
    (γ).
    With ne repeated in place of an (very rare): sed utrum terraene motus, sonitusne inferum Pervasit auris? Att. ap. Prisc. 6, p. 680 P. (Trag. Rel. v. 479 Rib.).—
    2.
    Without ne, utrum... an (class.):

    utrum pro ancillā me habes, an pro filiā?

    Plaut. Pers. 3, 1, 13:

    utrum hac me feriam, an ab laevā, latus?

    id. Cist. 3, 13:

    sed utrum nunc tu coelibem ted esse mavis liberum, an maritum servom, etc.,

    id. Cas. 2, 4, 11:

    utrum pro dimidiā parte, an pro totā societate? Utrum pro me an pro me et pro te?

    Cic. Rosc. Com. 11, 32:

    utrum ea vestra an nostra culpa est?

    id. Ac. 2, 29, 95; id. Tusc. 1, 25, 61.—
    B.
    In an indirect interrogation.
    1.
    With ne attached,
    (α).
    To the emphatic word of the first clause: sed utrum strictimne attonsurum dicam esse an per pectinem Nescio, Plaut. Capt. 2, 1, 18:

    videndum'st primum utrum eae velintne an non velint,

    id. Most. 3, 1, 151:

    cum animo depugnat suo, Utrum itane esse ma. velit... an ita potius,

    id. Trin. 2, 2, 26; id. Ps. 2, 4, 19; id. Bacch. 3, 4, 1: de istac rogas Virgine? Py. Ita, utrum praedicemne an taceam? Ter. Eun. 4, 4, 53:

    ea res nunc in discrimine versatur, utrum possitne se parsimonia defendere, an, etc.,

    Cic. Quint. 30, 92:

    videamus, utrum ea fortuitane sint an eo statu, quo, etc.,

    id. N. D. 2, 34, 87; id. Phil. 2, 12, 30; cf.:

    est... illa distinctio, utrum... an... et utrum illudne... an, etc.,

    id. Tusc. 4, 27, 59.—
    (β).
    With ne attached to utrum; utrumne... an ( poet. and post-Aug.):

    nec quidquam differre utrumne in pulvere... ludas opus, an meretricis amore Sollicitus plores,

    Hor. S. 2, 3, 251:

    utrumne Divitiis homines an sint virtute beati,

    id. ib. 2, 6, 73:

    in eo plures dissenserunt, utrumne hae partes essent rhetorices, an ejusdem opera, an elementa,

    Quint. 3, 3, 13:

    Dareus dubitaverat utrumne circa Mesopotamiam subsisteret, an interiora regna sui peteret,

    Curt. 4, 9, 1; Col. 11, 1, 50; Suet. Caes. 80; Tac. Or. 37.—
    (γ).
    With ne attached to an; utrum... anne:

    me jussit percontarier utrum aurum reddat anne eat secum simul,

    Plaut. Bacch. 4, 1, 4:

    est quaerendumque utrum una species sit earum anne plures,

    Cic. Or. 61, 206:

    id autem utrum illi sentiant anne simulent, tu intelleges,

    id. Att. 12, 51, 2; cf. uter, I. B. 4, fin.
    2.
    Without ne:

    quid tu, malum, curas, Utrum crudum an coctum edim,

    Plaut. Aul. 3, 2, 16:

    facite indicium, utrum hac an illac iter institerit,

    id. Cist. 4, 2, 11:

    utrum stultitiā facere ego hunc an malitiā Dicam, incertus sum,

    Ter. Phorm. 4, 3, 54:

    id utrum Romano more locutus sit, an, quomodo Stoici dicunt, postea videro,

    Cic. Fam. 7, 16, 3:

    permultum interest, utrum perturbatione aliquā animi, an consulto fiat injuria,

    id. Off. 1, 8, 27:

    quid interest utrum hoc feceris, an, etc.,

    id. Verr. 2, 3, 75, § 174; id. Rosc. Com. 3, 9:

    multum interest, utrum laus imminuatur, an salus deseratur,

    id. Fam. 1, 7, 8: quomodo transierit, utrum rate an piscatorio navigio, nemo sciebat, Cael. ap. Quint. 6, 3, 41; Varr. R. R. 1, 2, 8; Cat. 17, 21.—
    3.
    With necne (rarely ne) in place of the second clause with an; utrum... necne, whether... or not:

    jam dudum ego erro, qui quaeram, utrum emeris necne,

    Cic. Verr. 2, 4, 16, § 35:

    di utrum sint necne sint quaeritur,

    id. N. D. 3, 7, 17:

    utrum proelium committi ex usu esset necne,

    Caes. B. G. 1, 50: deliberent, utrum traiciant legiones necne... et Brutum arcessant necne, et mihi stipendium dent an decernant, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 26; Liv. 39, 48, 2.—So, utrum... ne:

    cum interrogaretur, utrum pluris patrem matremne faceret? matrem inquit,

    Nep. Iphic. 3, 4.—
    II.
    Introducing a disjunctive question with more than two members, with an beginning each clause after the first.
    A.
    A direct question:

    utrum hoc tu parum commeministi, an ego non satis intellexi, an mutasti sententiam?

    Cic. Att. 9, 2:

    utrum hoc signum cupiditatis tuae an tropaeum necessitudinis an amoris indicium esse voluisti?

    id. Verr. 2, 2, 47, § 115; 2, 3, 36, § 83:

    utrum hostem an vos an fortunam utriusque populi ignoratis?

    Liv. 21, 10, 6; 6, 7, 3:

    utrum major... an majores... an aetas... an cum Karthaginiensi, etc.,

    id. 28, 43, 12.—
    B.
    An indirect question:

    in quo (convivio) nemo potest dicere utrum ille plus biberit an vomuerit an effuderit,

    Cic. Pis. 10, 22:

    utrum admonitus an temptatus an sine duce ullo... nescio,

    id. Verr. 2, 1, 41, § 105.—
    III.
    Introducing a single question without an expressed alternative (cf. the similar use of an).
    a.
    In a direct interrogation:

    utrum enim in clarissimis est civibus is, quem judicatum hic duxit Hermippus?

    Cic. Fl. 19, 45:

    utrum igitur hactenus satis est?

    id. Top. 4, 25:

    utrum majores vestri omnium magnarum rerum et principia exorti ab diis sunt et finem eum statuerunt?

    Liv. 45, 39, 10.—
    b.
    In an indirect interrogation:

    neque utrum ex hoc saltu damni salvum scio eliciam foras,

    Plaut. Men. 5, 6, 30:

    an hoc dicere audebis, utrum de te aratores, utrum denique Siculi universi bene existiment, ad rem id non pertinere?

    Cic. Verr. 2, 2, 69, § 167: [p. 1949] Nep. Eum. 6, 1.—With the interrog. particle nam:

    cum percontatus esset, utrumnam Patris universa classis in portu stare posset,

    Liv. 37, 17, 10 dub. Weissenb. ad loc. (Hertz and Madv. possetne).

    Lewis & Short latin dictionary > utrum

  • 6 num

        num adv.    [1 NV-].    I. Of time, now (correl. of tum), only in the phrase, etiam num, see etiam. —    II. As interrog particle.    A. Introducing a direct question, usu. expecting a negative answer, then, now (often only rendered by the interrogative form of the sentence): num videntur convenire haec nuptiis? does this look like a wedding? T.: num expectatis, dum Metellus testimonium dicat? are you waiting then for Metellus to give evidence?: num est ferendum?: num non vis audire, cur? etc., will you not, then, hear? —With -ne (rare): numne, si habuit amicos, ferre contra patriam arma debuerunt?—Followed by an: Num furis, an prudens ludis me? are you mad, or? etc., H.: num iratum timemus Iovem?... an ne turpiter faceret.—With quis, quid (indefinite; often written numquis, numquid): numquis hic est? nemo est, T.: num quae trepidatio? num qui tumultus?: num quid vis? have you any commands? (usu. a form of taking leave), T.—With nam, in eager or anxious questioning (old): Num nam perimus? are we ruined then? T.—    B. In an indirect question, whether: videte, num dubitandum vobis sit, etc.: speculari, num sollicitati animi essent, L.: quaero, num permittas.
    * * *
    if, whether; now, surely not, really, then (asking question expecting neg)

    Latin-English dictionary > num

  • 7 utrum

        utrum adv.    [uter].    I. Introducing a direct question, and expressed in English only by the mark of interrogation: utrum pro me an pro me et pro te?: utrum hostem an vos an fortunam utriusque populi ignoratis? L.—Strengthened by ne (attached to an emphatic word; or poet. to utrum): Utrum studione in sibi habet an laudi putat Fore? T.: utrum igitur tandem perspicuisne dubia aperiuntur an dubiis perspicua tolluntur?: Utrumne iussi persequemur otium... An hunc laborem, etc., H.—Without an expressed alternative: utrum enim est in clarissimis civibus is, quem iudicatum hic duxit Hermippus?—    II. Introducing an indirect question, whether: Utrum stultitiā facere ego hunc an malitiā Dicam, incertus sum, T.: utrum inpudentior hic... an crudelior illa, difficile dictu est: est quaerendumque utrum una species sit earum anne plures: iam dudum ego erro, qui quaeram, utrum emeris necne, whether... or not: utrum proelium committi ex usu esset necne, Cs.: cum interrogaretur, utrum pluris patrem matremne faceret? matrem inquit, whether... or.—Strengthened by ne (attached to an emphatic word; or poet. to utrum): (rogo) utrum praedicemne an taceam? T.: videamus, utrum ea fortuitane sint an eo statu, quo, etc.: utrum admonitus an temptatus an sine duce ullo pervenerit... nescio: Nec quidquam differre utrumne in pulvere... ludas opus, an meretricis amore Sollicitus plores, H.—Without an expressed alternative: an hoc dicere audebis, utrum de te aratores bene existiment, ad rem id non pertinere?
    * * *
    whether; (introducing an indirect question)

    utrum...an -- whether...or

    Latin-English dictionary > utrum

  • 8 consulo

    consŭlo, lŭi, ltum, 3, v. n. and a. [from con and root sal-; cf. consul and consilium].
    I.
    To consider, reflect, deliberate, take counsel, reflect upon, consult.
    A. 1.
    In gen.
    (α).
    Absol.: quid nunc? etiam consulis? do you still deliberate, i. e. hesitate? Plaut. Trin. 2, 4, 171; cf. id. Truc. 2, 4, 75 Speng.: ne quid in consulendo adversi eveniat, Cato ap. Gell. 7, 3, 14:

    consulto opus est,

    there is need of deliberation, Sall. C. 1, 6:

    dum tempus consulendi est,

    Ter. Hec. 5, 1, 19:

    satis facere consulentibus,

    Cic. Or. 42, 143:

    ut omnium rerum vobis ad consulendum potestas esset,

    Liv. 8, 13, 18:

    ut tot uno tempore motibus animi turbati trepidarent magis quam consulerent,

    id. 21, 16, 2:

    praesidium consulenti curiae,

    Hor. C. 2, 1, 14 et saep.—
    (β).
    With in and acc.:

    consulere in longitudinem,

    to take thought for the future, Ter. Heaut. 5, 2, 10:

    in commune,

    for the common good, id. And. 3, 3, 16; Liv. 32, 21, 1; Tac. A. 12, 5; id. Agr. 12; Curt. 5, 9, 14;

    and in the same sense: in medium,

    Verg. A. 11, 335; Liv. 24, 22, 15; Tac. H. 2, 5; Luc. 5, 46:

    in unum,

    Tac. H. 1, 68; 4, 70:

    in publicum (opp. suscipere proprias simultates),

    Plin. Ep. 9, 13, 21; Tac. A. 1, 24.—
    (γ).
    With de and abl.:

    bello confecto de Rhodiis consultum est,

    Sall. C. 51, 5; so,

    de communibus negotiis,

    id. J. 105, 1:

    de salute suorum,

    Cic. Sull. 22, 63:

    omnibus de rebus,

    Tac. A. 4, 40.—
    (δ).
    With ut or ne:

    consulere vivi ac prospicere debemus, ut illorum (liberorum) solitudo munita sit,

    Cic. Verr. 2, 1, 58, § 153:

    tu ne qua manus se attollere nobis A tergo possit, custodi et consule longe,

    Verg. A. 9, 322.— Impers.:

    ut urbi... satis esset praesidii, consultum atque provisum est,

    Cic. Cat. 2, 12, 26:

    ne deficerent, consulendum esse,

    Cels. 3, 4, 31.—
    2.
    Esp., consulere alicui or alicui rei, to take care for some person or thing, to be mindful of, take care of, look to, have regard for, to counsel or consult for:

    tuae rei bene consulere cupio,

    Plaut. Trin. 3, 2, 9:

    quid me fiat, parvi pendis, dum illi consulas,

    Ter. Heaut. 4, 3, 37:

    qui parti civium consulunt, partem neglegunt,

    Cic. Off. 1, 25, 85: consulere eorum commodis et utilitati salutique [p. 442] servire, id. Q. Fr. 1, 1, 9, § 27; so,

    famae, pudicitiae tuae,

    id. Phil. 2, 2, 3:

    dignitati meae,

    id. Fam. 11, 29, 1:

    suae vitae,

    Caes. B. G. 7, 12:

    receptui sibi,

    id. B. C. 3, 69:

    reipublicae juxta ac sibi,

    Sall. C. 37, 8; id. J. 58, 2; Hor. Ep. 1, 17, 1:

    timori magis quam religioni,

    Caes. B. C. 1, 67; cf.:

    magis irae quam famae,

    Sall. C. 51, 7:

    qui mi consultum optime velit esse,

    Ter. Phorm. 1, 3, 1: mi ires consultum male? to counsel evil or badly, Plaut. Bacch. 3, 6, 36; so,

    male patriae,

    Nep. Epam. 10, 1; id. Phoc. 2, 2.—With si:

    melius consulet (sibi), si, etc.,

    Cels. 1, 3, 55.—
    B.
    Act.
    1.
    Consulere aliquem (or aliquid), to consult with one, to ask his opinion or advice, to ask counsel of, to consult, question (for the sake of advice).
    a.
    In gen.:

    cum te consuluissem, quid mihi faciendum esse censeres,

    Cic. Fam. 11, 29, 1:

    te, qui philosophum audis,

    id. ib. 9, 26, 1:

    Apellem tragoedum, uter, etc.,

    Suet. Calig. 33 al. —Of inanim. objects:

    speculum suum,

    Ov. A. A. 3, 136; cf.:

    spectatas undas, quid se deceat,

    id. M. 4, 312:

    nares, an olerent aera Corinthōn,

    Mart. 9, 60, 11:

    diem de gemmis, etc.,

    Ov. A. A. 1, 251 sq.:

    animum nostrum,

    Quint. 4, 2, 52:

    aures meas,

    id. 9, 4, 93:

    suas vires,

    id. 10, 2, 18 al. —With two accs.:

    ibo et consulam hanc rem amicos, quid faciundum censeant,

    Plaut. Men. 4, 3, 26:

    nec te id consulo,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    consulere prudentiorem coepi aetates tabularum,

    Petr. 88.—Freq.,
    b.
    Esp. as t. t.
    (α).
    In the lang. of religion, to consult a deity, an oracle, omens, etc.:

    Apollinem de re,

    Cic. Leg. 2, 16, 40:

    deum consuluit auguriis, quae suscipienda essent,

    Liv. 1, 20, 7:

    deos hominum fibris,

    Tac. A. 14, 30 fin.:

    Phoebi oracula,

    Ov. M. 3, 9; Suet. Vesp. 5:

    Tiresiam conjectorem,

    Plaut. Am. 5, 1, 76:

    haruspicem,

    Cic. Div. 2, 4, 11; Suet. Tib. 63; Cato, R. R. 5, 4:

    vates nunc extis, nunc per aves,

    Liv. 2, 42, 10:

    Cumaeam anum,

    Ov. F. 4, 158:

    avem primum visam augur,

    id. ib. 1, 180:

    spirantia exta,

    Verg. A. 4, 64; so,

    trepidantia exta,

    Ov. M. 15, 576:

    sacras sortes,

    id. ib. 11, 412:

    Etrusci haruspices male consulentes,

    Gell. 4, 5, 5.— Pass. impers.:

    si publice consuletur... sin privatim,

    Tac. G. 10. —With dependent question:

    senatus pontificum collegium consuli jussit, num omne id aurum in ludos consumi necessum esset,

    Liv. 39, 5, 9:

    consulti per ludibrium pontifices, an concepto necdum edito partu rite nuberet,

    Tac. A. 1, 10.—
    (β).
    In judic. lang., to ask advice of a lawyer, to consult, etc.:

    quam inanes domus eorum omnium, qui de jure civili consuli solent,

    Cic. Verr. 2, 1, 46, § 120:

    consuli quidem te a Caesare scribis: sed ego tibi ab illo consuli mallem,

    id. Fam. 7, 11, 2:

    si jus consuleres, peritissimus,

    Liv. 39, 40, 6:

    munus hoc eorum qui consuluntur,

    i. e. who are skilled in the law, Cic. Leg. 1, 4, 14; so id. Quint. 16, 53.—

    With dependent question: consulens eum, an seni jam testato suaderet ordinare suprema judicia,

    Quint. 6, 3, 92.—The formula usual in asking advice was, licet consulere? Cic. Mur. 13, 28; cf. Hor. S. 2, 3, 192.—
    (γ).
    In publicists' lang., to take counsel with the competent authorities, to consult:

    Quirites, utrum, etc.,

    Liv. 31, 7, 2; so,

    senatum,

    Sall. J. 28, 2:

    senatum de foedere,

    id. ib. 39, 2;

    62, 10: populum de ejus morte,

    Cic. Mil. 7, 16:

    plebem in omnia (tribuni),

    Liv. 6, 39, 2 al. —
    2.
    Aliquid.
    a.
    To take counsel or deliberate upon something, to consider:

    est consulere quiddam quod tecum volo,

    Plaut. Most. 5, 1, 53; id. Pers. 5, 2, 63:

    rem delatam consulere ordine non licuit,

    Liv. 2, 28, 2; so,

    consulere et explorare rem,

    Cic. Att. 2, 16, 4:

    consulis rem nulli obscuram,

    Verg. A. 11, 344 al.:

    bis repulsi Galli quid agant consulunt,

    Caes. B. G. 7, 83.—
    b.
    To advise something, to give advice:

    tun' consulis quicquam?

    Ter. Ad. 1, 2, 47; id. Phorm. 1, 3, 22.— Absol.:

    ab re consulit blandiloquentulus,

    advises to his hurt, Plaut. Trin. 2, 1, 17.
    II.
    Sometimes meton. (causa pro effectu).
    A.
    To take a resolution, resolve, conclude, determine.
    1.
    Neutr.; constr. absol. or with de aliquo or in aliquem:

    de nullis quam de vobis infestius aut inimicius consuluerunt,

    Liv. 28, 29, 8; so,

    de perfugis gravius quam de fugitivis,

    id. 30, 43, 13:

    in humiliores libidinose crudeliterque consulebatur,

    id. 3, 36, 7; so,

    crudeliter in deditos victosque,

    id. 8, 13, 15; cf. Tac. Agr. 16. —
    2.
    Act.:

    quid in concilio consuluistis?

    Plaut. Bacch. 1, 1, 6:

    animum ego inducam tamen, ut illud, quod tuam in rem bene conducat, consulam,

    id. Cist. 3, 4: ne quid gravius de salute tuā consulas, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16, 1:

    pessime istuc in te atque in illum consulis,

    Ter. Heaut. 3, 1, 28:

    quae reges irā inpulsi male consuluerint,

    Sall. C. 51, 4:

    nisi quod de uxore potuit honestius consuli,

    id. J. 95, 3.— Pass. impers.:

    aliter mihi de illis ac de me ipso consulendum est,

    Cic. Att. 7, 13, 3.—
    B.
    With the access. idea of judging, in the connection boni, optimi aliquid consulere, to excuse, take in good part, interpret favorably; be contented, pleased, or satisfied with:

    sit consul a consulendo vel a judicando: nam et hoc consulere veteres vocaverunt, unde adhuc remanet illud Rogat boni consulas, id est bonum judices,

    Quint. 1, 6, 32; cf. Paul. ex Fest. p. 41, 8 Müll.: nemo hoc rex ausus est facere, eane fieri bonis, bono genere gnatis boni consulitis? Cato ap. Gell. 10, 3, 17:

    boni consulendum,

    Varr. L. L. 7, § 40 Müll.:

    tu haec quaeso consule missa boni,

    Ov. P. 3, 8, 24; cf. id. Tr. 4, 1, 106; so,

    nostrum laborem,

    Quint. 6, prooem. § 16; Plin. Ep. 7, 12, 3:

    hoc munus,

    Sen. Ben. 1, 1, 8; id. Prov. 2, 4; id. Ep. 9, 20; 17, 9; 88, 17:

    quaerebat argentum avaritia: boni consuluit interim invenisse minium,

    Plin. 33, prooem. 2, § 4;

    8, 16, 17, § 44: boni et optimi consulere,

    App. M. 8, p. 205, 28.— Hence,
    1.
    consultus, a, um, P. a.
    A.
    Well considered or weighed, deliberated upon, maturely pondered:

    bene consultum consilium surripitur saepissume, si minus, etc.,

    Plaut. Mil. 3, 1, 5 sq.:

    ipsi omnia, quorum negotium est, consulta ad nos et exquisita deferunt,

    Cic. de Or. 1, 58, 250: neque eam usquam invenio, neque quo eam, neque quā quaeram consultum'st, I know neither, etc., Plaut. Rud. 1, 4, 6:

    operā consultā,

    with mature reflection, Gell. 7 (6), 17, 3;

    in the same sense, consulto consilio,

    Paul. Sent. 1, 9, 6:

    consultius est huic poenalem quoque stipulationem subjungere,

    it is better. more advantageous, Dig. 2, 15, 15.—
    B.
    (Acc. to I. B. 1.) Knowing, skilful, experienced, practised, esp. in law; skilled or learned in the law:

    non ille magis juris consultus quam justitiae fuit,

    Cic. Phil. 9, 5, 10:

    juris atque eloquentiae,

    Liv. 10, 22, 7:

    consultissimus vir omnis divini atque humani juris,

    id. 1, 18, 1; cf. Gell. 1, 13, 10:

    insanientis sapientiae,

    Hor. C. 1, 34, 3:

    universae disciplinae,

    Col. 11, 1, 12.—Hence, subst.: consultus, i, m., a lawyer:

    tu consultus modo rusticus,

    Hor. S. 1, 1, 17; id. Ep 2, 2, 87; 2, 2, 159; Ov. A. A. 1, 83.— Esp. with juris, often written as one word, jūrisconsultus, i, m., v. h. v.— Absol.:

    ut natura non disciplinā consultus esse videatur,

    Cic. Caecin. 27, 78:

    consultorum alterum disertissimum, disertorum alterum consultissimum fuisse,

    id. Brut. 40, 148:

    consultiores sibimet videntur Deo,

    Tert. adv. Marc. 2, 2.—
    2.
    Subst.: consultum, i, n.
    A.
    (Acc. to I. B. 1. b.) A consultation, inquiry of a deity:

    Sostratus (sacerdos) ubi laeta et congruentia exta magnisque consultis annuere deam videt, etc.,

    Tac. H. 2, 4.—
    B.
    (Acc. to II.) A decree, decision, resolution, plan; so first, Senatus consultum, or in one word, Senatusconsul-tum, a decree of the Senate (most freq. in all periods; the senatus consulta were not, like the plebiscita, the supreme law of the republic; but under the emperors, all new laws took this form, v. esp. Sandars, Introd., Just. Inst. § 15;

    1, 2, 5),

    Sall. C. 42, 3; Cic. Verr. 2, 4, 66, § 149:

    senatus consultum est quod senatus jubet atque constituit, nam cum auctus esset populus Romanus... aequum visum est senatum vice populi consuli,

    Just. Inst. 1, 2, 5;

    for which, consulta Patrum,

    Hor. Ep. 1, 16, 41. —Of a decree of the Sicilian council:

    ne senatus consultum Siculi homines facere possent,

    Cic. Verr. 2, 4, 65, § 146.—Also in other connections:

    facta et consulta fortium et sapientium,

    Cic. Leg. 1, 24, 62; cf.:

    facta consultaque Alexandri,

    Sall. H. 3, 7 Dietsch:

    consulta et decreta,

    id. J. 11, 5:

    consulta sese omnia cum illo integra habere,

    all objects of consultation, plans, id. ib. 108, 2; cf.:

    ab occultis cavendum hominibus consultisque,

    plans, Liv. 25, 16, 4; and:

    approbare collegam consulta,

    id. 10, 39, 10:

    dum consulta petis,

    responses, oracles, divinations, Verg. A. 6, 151:

    tua magna,

    decisions, id. ib. 11, 410; so,

    mollia,

    Tac. A. 1, 40:

    mala,

    id. ib. 6, 6:

    ex consulto factum,

    purposely, voluntarily, Auct. Her. 2, 30, 49.—Hence, adv., considerately, deliberately, designedly, on purpose.
    (α).
    Form consultō (class. in prose and poetry):

    utrum perturbatione aliquā animi an consulto et cogitata fiat injuria,

    Cic. Off. 1, 8, 27; Plaut. Poen. 3, 5, 43; Cic. N. D. 1, 31, 85; id. Leg. 1, 8, 25; Caes. B. G. 5, 16; 5, 37; Sall. J. 60, 5; 64, 5; Quint. 8, 4, 19; Tac. A. 4, 16; Suet. Caes. 56; * Hor. S. 1, 10, 14 al. —
    (β).
    Form consultē (mostly ante- and post-class.):

    qui consulte, docte atque astute cavet,

    Plaut. Rud. 4, 7, 14:

    caute atque consulte gesta,

    Liv. 22, 38, 11; Spart. Had. 2.— Comp., Liv. 22, 24, 3; Tac. H. 2, 24. — Sup., Capitol. Pert. 7.

    Lewis & Short latin dictionary > consulo

  • 9 dubio

    dŭbĭus, a, um, adj. [for duhibius, duohabeo, held as two or double, i. e. doubtful; cf. dubito, Corss. Ausspr. 2, 1027].
    I.
    Moving in two directions alternately, vibrating to and fro, fluctuating (cf. ambiguus, anceps, incertus, perplexus, duplex).
    A.
    Lit. (very rare):

    ut vas non quit constare, nisi humor Destitit in dubio fluctu jactarier intus,

    Lucr. 6, 556; cf.:

    fluctibus dubiis volvi coeptum est mare,

    Liv. 37, 16, 4.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., vacillating in mind, uncertain.
    1.
    Act.
    a.
    Wavering in opinion, doubting, doubtful, dubious, uncertain, = ambigens, haesitans, etc.:

    sin est is homo, anni multi me dubiam dant,

    Plaut. Ep. 4, 1, 17:

    quae res est, quae cujusquam animum in hac causa dubium facere possit?

    Cic. de Imp. Pomp. 10.— With an interrog. clause, A. and S. Gr. §

    213 R. 4 (1.): temptat dubiam mentem rationis egestas, ecquae nam fuerit mundi genitalis origo,

    Lucr. 5, 1211; cf.:

    equites procul visi ab dubiis, quinam essent,

    Liv. 4, 40:

    dubius sum, quid faciam,

    Hor. S. 1, 9, 40:

    dubius, unde rumperet silentium,

    id. Epod. 5, 85:

    spemque metumque inter dubii, seu vivere credant, Sive extrema pati,

    Verg. A. 1, 218; cf. Liv. 1, 42:

    Philippus non dubius, quin, etc.,

    id. 31, 42:

    haud dubius quin,

    id. 42, 14; Curt. 5, 12.—With acc. and inf.:

    dictator minime dubius, bellum cum his populis Patres jussuros,

    Liv. 6, 14; so,

    haud dubius,

    id. 31, 24; Curt. 9, 7:

    nec sum animi dubius, verbis ea vincere magnum Quam sit,

    well aware how hard it is, Verg. G. 3, 289; so,

    dubius with the genitives animi, Auct. B. Alex. 56, 2: mentis,

    Ov. F. 6, 572:

    consilii,

    Just. 2, 13:

    sententiae,

    Liv. 33, 25 Drak.:

    salutis,

    Ov. M. 15, 438:

    vitae,

    id. Tr. 3, 3, 25:

    fati,

    Luc. 7, 611 al.; cf. Zumpt, Gr. § 437; A. and S. Gr. § 213 R. 1 ( a.).—
    b.
    Wavering in resolution, irresolute, undecided (very rare):

    dubio atque haesitante Jugurtha incolumes transeunt,

    Sall. J. 107, 6; cf.

    hostes (opp. firmi),

    id. ib. 51 fin.:

    nutantes ac dubiae civitates,

    Suet. Caes. 4 fin.:

    quid faciat dubius,

    Ov. M. 8, 441.— Poet. transf.:

    cuspis,

    Sil. 4, 188.—
    2.
    Pass., that is doubted of, uncertain, doubtful, dubious, undetermined (so most freq. in all periods and kinds of composition):

    videsne igitur, quae dubia sint, ea sumi pro certis atque concessis?

    Cic. Div. 2, 51, 106; cf. id. ib. 2, 50 fin.; id. Fin. 4, 24, 67; id. de Or. 1, 20, 92; id. Mur. 32, 68; Quint. 3, 4, 8; 7, 8, 6:

    nihil aegrius est quam res secernere apertas Ab dubiis,

    Lucr. 4, 468 (cf. verba, vague language, opp. aperta, Quint. 7, 2, 48):

    jus, opp. certum,

    id. 12, 3, 6;

    opp. confessum,

    id. 7, 7, 7:

    in regno, ubi ne obscura quidem est aut dubia servitus,

    Cic. Rep. 1, 31:

    dubium vel anceps genus causarum,

    Quint. 4, 1, 40; cf. id. 9, 2, 69: dubii variique casus, Auct. ap. Cic. Clu. 21, 58:

    et incerta societas,

    Suet. Aug. 17 et saep.:

    quia sciebam dubiam esse fortunam scenicam, Ter. Hec. prol. alt. 8: salus (opp. aperta pernicies),

    Cic. N. D. 3, 27, 69:

    spes pacis,

    id. Att. 8, 13:

    victoria,

    Caes. B. G. 7, 80, 6; cf.:

    victoria, praeda, laus,

    Sall. J. 85, 48:

    Marte,

    Vell. 2, 55, 3:

    spes armorum,

    id. 2, 71:

    discrimen pugnae,

    indecisive, Sil. 5, 519:

    proelia,

    Tac. G. 6:

    auctor,

    unknown, Ov. M. 12, 61 et saep.:

    an auspicia repetenda, ne quid dubiis diis agerem?

    i. e. unassured of their favor, Liv. 8, 32:

    dubii socii suspensaeque ex fortuna fidei (opp. fideles socii and certi hostes),

    id. 44, 18; cf. Caes. B. C. 1, 3, 5:

    Hispaniae,

    Tac. A. 3, 44; cf.:

    gens dubiae ad id voluntatis,

    Liv. 9, 15:

    lux,

    i. e. morning twilight, dawn, Ov. M. 11, 596:

    sidera,

    Juv. 5, 22; cf.

    nox,

    evening twilight, Ov. M. 4, 401:

    caelum,

    i. e. over cast, Verg. G. 1, 252:

    fulgor solis,

    Sen. Herc. Fur. 670; cf.:

    et quasi languidus dies,

    Plin. Ep. 6, 20, 6:

    dubiāque tegens lanugine malas,

    i. e. between down and a beard, Ov. M. 9, 398; 13, 754; cf.:

    dubia lanuginis umbra, Claud. Epith. Pall. et Cel. 42: vina,

    not sure to ripen, Plin. 18, 31, 74, § 319:

    consilia,

    wavering, Tac. Agr. 18 et saep.:

    hunc annum sequitur annus haud dubiis consulibus (shortly thereafter the contrary: Papirius Semproniusque, quorum de consulatu dubitabatur),

    Liv. 4, 8; so,

    haud dubius praetor,

    id. 39, 39 fin.:

    haud dubii hostes,

    open enemies, id. 37, 49:

    haud dubii Galli (opp. degeneres, mixti, Gallograeci vere),

    id. 38, 17: cena dubia, see below, II.—
    b.
    In the neutr. absol.
    (α).
    (Non, haud) dubium est, it is ( not, not at all) doubtful, uncertain, undecided. (aa) Absol.:

    si quid erit dubium,

    Plaut. Ep. 5, 1, 40:

    haud dubium id quidem est,

    id. Poen. 3, 4, 27; Ter. And. 2, 3, 25; cf.

    in the interrog.: o! dubiumne id est?

    Ter. Eun. 1, 2, 49; id. Heaut. 3, 3, 46; id. Phorm. 5, 2, 9; and with the dat.:

    an dubium id tibi est?

    Ter. Heaut. 5, 1, 38; Cic. Fam. 4, 15.—(bb) With de:

    de Pompeii exitu mihi dubium numquam fuit,

    Cic. Att. 11, 6, 5; so,

    de eorum jure,

    id. de Or. 1, 57:

    de re,

    Quint. 7, 3, 4; cf. id. 7, 6, 3.—(ng) With an interrog. clause:

    illud dubium (est), ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam fieri possit accessio,

    Cic. Fin. 4, 24, 67; cf. Quint. 7, 9, 12:

    hoc ergo, credo, dubium est, uter nostrum sit verecundior,

    Cic. Ac. 2, 41, 126:

    hoc enim dubium est, utrum... an,

    Quint. 6, 3, 83:

    Ambiorix copias suas judicione non conduxerit... an tempore exclusus, dubium est,

    Caes. B. G. 6, 31, 1:

    an dubium vobis fuit inesse vis aliqua videretur necne?

    Cic. Caecin. 11, 31 et saep.—Since the Aug. per. freq. dubium, absol. and adv.:

    codicilli, dubium ad quem scripti,

    Quint. 7, 2, 52:

    quo postquam dubium pius an sceleratus, Orestes venerat,

    Ov. Tr. 4, 4, 69; Suet. Caes. 58; id. Aug. 28; id. Tib. 10; Flor. 1, 1, 12; 2, 14, 3:

    Erechtheus, Justitiā dubium validisne potentior armis,

    Ov. M. 6, 678; cf. id. Pont. 3, 1, 17:

    neque multo post exstincto Maximo, dubium an quaesita morte,

    Tac. A. 1, 5; Flor. 1, 1, 8; 4, 2, 91 al.—(dd) Non dubium est quin uxorem nolit filius, Ter. And. 1, 2, 1; id. Eun. 5, 6, 27; Cic. de Or. 2, 8, 32; id. Att. 13, 45; Quint. 11, 2, 10 et saep.:

    haud dubium est, quin,

    Ter. And. 2, 3, 17; 3, 2, 50; id. Ad. 5, 9, 19;

    and interrog.,

    Quint. 3, 2, 1; 10, 1, 5. —(ee) With acc. and inf.:

    periisso me una haud dubium est,

    Ter. Hec. 3, 1, 46; so Liv. 38, 6; Suet. Caes. 52 fin.; cf.

    interrog.: an dubium tibi est, eam esse hanc?

    Plaut. Mil. 2, 5, 9.—Ellipt.:

    si exploratum tibi sit posse te, etc., non esse cunctandum: si dubium sit, non esse conandum,

    Cic. Fam. 1, 7, 5.—
    (β).
    Dubium habere, to regard as uncertain, to doubt:

    an tu dubium habebis, etiam sancte quom jurem tibi?

    Plaut. Capt. 4, 2, 112:

    an dubium habetis, num obficere quid vobis possit? etc.,

    Sall. H. Fragm. III. 61, 8 Dietsch; cf.:

    haec habere dubia, neque, etc.,

    Cic. Ac. 2, 9 fin.
    (γ).
    In dubium:

    in dubium vocare,

    to call in question, Cic. de Or. 2, 34; cf.: illud me dixisse nemo vocabit in dubium, Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 5. Vid. also under 3. b.:

    venire in dubium,

    Cic. Quint. 2; id. ib. 21, 67; Liv. 3, 13; cf.:

    alii non veniunt in dubium de voluntate,

    i. e. there is no doubt what their wish is, Cic. Att. 11, 15, 2. Vid. also under 3. b.—
    (δ).
    In dubio, in doubt, in question, undetermined:

    dum in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; cf. Luc. 7, 247:

    in dubioque fuere utrorum ad regna cadendum esset, etc.,

    Lucr. 3, 836; cf. id. 1085; Quint. 7, 9, 9:

    aestate potius quam hieme dandum, non est in dubio,

    Plin. 25, 5, 24, § 59 et saep.:

    ut in dubio poneret, utrum... an, etc.,

    Liv. 34, 5. Vid. also 3. b.—
    (ε).
    Sine dubio, without doubt, doubtless, indisputably, certainly (very freq.; in Cic. more than twenty times; not in Caes. and Sall.): Th. Numquid dubitas quin? etc. Gn. Sine dubio, opinor, Ter. Eun. 5, 9, 14; Cic. Verr. 2, 1, 2; 47; id. Cat. 2, 1; id. Balb. 24, 55; id. Tusc. 2, 7, 18; id. Off. 1, 29, 102; id. N. D. 1, 9, 23; id. Att. 1, 19, 2 et saep. Vid. the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 134 sq. Sometimes, esp. in Quint., with adversative particles: sed, verum, at, etc., no doubt, doubtless... but, yet, etc.: cum te togatis omnibus sine dubio anteferret... sed, etc.. Cic. N. D. 1, 21, 58; so with sed, id. de Or, 3, 57; Quint. 1, 6, 38; 5, 10, 53; 6, 3, 64;

    with sed tamen,

    id. 12, 6, 7;

    with tamen,

    id. 3, 8, 21; 5, 7, 28; 6, 4, 12;

    with verum,

    id. 8 prooem. § 33;

    with at,

    id. 8, 3, 67;

    with autem,

    id. 1, 6, 12 Spald.—
    (ζ).
    Procul dubio, beyond question, undoubtedly (very rare), Lucr. 3, 638; Liv. 39, 40 fin.; Plin. 18, 21, 50, § 187; and:

    dubio procul,

    Lucr. 1, 812; 2, 261.—
    3.
    Meton., like anceps (4), doubtful, dubious, i. e. precarious, dangerous, critical, difficult (freq. but mostly poet.):

    res dubias, egenas, inopiosas consili,

    critical condition, Plaut. Poen. 1, 1, 2; so,

    res,

    id. Capt. 2, 3, 46; id. Most. 5, 1, 1; Sall. C. 10, 2; 39, 3; id. J. 14, 5; Liv. 2, 50 fin.; Tac. A. 2, 62; Verg. A. 6, 196; 11, 445 al.; cf.

    pericla (with advorsae res),

    Lucr. 3, 55; 1076:

    tempora (opp. secunda),

    Hor. C. 4, 9, 36:

    mons erat ascensu dubius,

    Prop. 4, 4, 83; cf.:

    quae (loca) dubia nisu videbantur,

    Sall. J. 94, 2.—
    b.
    In the neutr. absol. (i. q. discrimen, II. B. 2, and periculum):

    mea quidem hercle certe in dubio vita est,

    is in danger, Ter. And. 2, 2, 10 Ruhnk.; Sall. C. 52, 6; cf. Ov. Am. 2, 13, 2:

    sese suas exercitusque fortunas in dubium non devocaturum,

    Caes. B. G. 6, 7, 6; cf. Cic. Caecin. 27, 76:

    tua fama et gnatae vita in dubium veniet,

    Ter. Ad. 3, 2, 42; cf. id. ib. 2, 2, 35; Ov. H. 16, 138 Loers.— Plur. as subst.:

    hinc Italae gentes in dubiis responsa petunt,

    Verg. A. 7, 86:

    mens dubiis percussa pavet,

    Luc. 6, 596.
    II.
    For the syn. varius, manifold, various (only in the foll. passages): o multimodis variūm et dubiūm et prosperūm copem diem, Pac. ap. Non. 84, 23 (Trag. Rel. p. 115, ed. Rib.). And so prob. is to be explained dubia cena, a multifarious, richly provided supper, Ter. Ph. 2, 2, 28 (for the subjoined explanation of Terence: ubi tu dubites, quid sumas potissimum, is only outwardly adapted to the meaning of dubius); so,

    dubia cena,

    Hor. S. 2, 2, 77; and:

    fercula dubiae cenae,

    Aus. Mos. 102; Hier. Ep. 22, no. 16.—Hence, adv., in two forms.
    (α).
    dŭbĭe (acc. to I. B. 1.), doubtfully, dubiously (not in Plaut., Ter., or Caes.):

    potest accidere, ut aliquod signum dubie datum pro certo sit acceptum,

    Cic. Div. 1, 55.—Esp. freq. (particularly since the Aug. per.) with negatives: haud (rarely non) dubie, undoubtedly, indisputably, positively, certainly:

    etsi non dubie mihi nuntiabatur Parthos transisse Euphratem, tamen, etc.,

    Cic. Fam. 15, 1 (nowhere else as an adv. in Cic.):

    non dubie,

    Quint. 7, 2, 6; 9, 4, 67; Front. Strat. 2, 3, 16; and with sed (cf. dubius, I. B. 2. b. e), Quint. 11, 2, 1; so,

    too, nec dubie,

    Liv. 2, 23 fin.; Quint. 2, 14, 2;

    and with verum,

    id. 3, 4, 1;

    with sed,

    Tac. A. 4, 19 fin.: haud dubie jam victor, [p. 615] Sall. J. 102, 1 (cf. on the contrary in Cic.: sine ulla dubitatione hostis, Phil. 14, 4, 10; cf. Liv. 3, 38; Cic. Cat. 4, 3, 5); so,

    haud dubie,

    Liv. 1, 9; 13; 3, 24; 38; 53; 4, 2; 23; 5, 10 fin.; 33 fin.; 49 fin. et saep. (about 70 times; see the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 138); Quint. 10, 1, 85; Tac. A. 2, 43; 88; id. H. 1, 7; 46; 72; 3, 86; 4, 27 fin.; 80; id. G. 28; Suet. Caes. 55; id. Calig. 9; id. Galb. 2; Vulg. Lev. 13, 43.—
    (β).
    dubio = dubie, App. M. 9, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > dubio

  • 10 dubium

    dŭbĭus, a, um, adj. [for duhibius, duohabeo, held as two or double, i. e. doubtful; cf. dubito, Corss. Ausspr. 2, 1027].
    I.
    Moving in two directions alternately, vibrating to and fro, fluctuating (cf. ambiguus, anceps, incertus, perplexus, duplex).
    A.
    Lit. (very rare):

    ut vas non quit constare, nisi humor Destitit in dubio fluctu jactarier intus,

    Lucr. 6, 556; cf.:

    fluctibus dubiis volvi coeptum est mare,

    Liv. 37, 16, 4.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., vacillating in mind, uncertain.
    1.
    Act.
    a.
    Wavering in opinion, doubting, doubtful, dubious, uncertain, = ambigens, haesitans, etc.:

    sin est is homo, anni multi me dubiam dant,

    Plaut. Ep. 4, 1, 17:

    quae res est, quae cujusquam animum in hac causa dubium facere possit?

    Cic. de Imp. Pomp. 10.— With an interrog. clause, A. and S. Gr. §

    213 R. 4 (1.): temptat dubiam mentem rationis egestas, ecquae nam fuerit mundi genitalis origo,

    Lucr. 5, 1211; cf.:

    equites procul visi ab dubiis, quinam essent,

    Liv. 4, 40:

    dubius sum, quid faciam,

    Hor. S. 1, 9, 40:

    dubius, unde rumperet silentium,

    id. Epod. 5, 85:

    spemque metumque inter dubii, seu vivere credant, Sive extrema pati,

    Verg. A. 1, 218; cf. Liv. 1, 42:

    Philippus non dubius, quin, etc.,

    id. 31, 42:

    haud dubius quin,

    id. 42, 14; Curt. 5, 12.—With acc. and inf.:

    dictator minime dubius, bellum cum his populis Patres jussuros,

    Liv. 6, 14; so,

    haud dubius,

    id. 31, 24; Curt. 9, 7:

    nec sum animi dubius, verbis ea vincere magnum Quam sit,

    well aware how hard it is, Verg. G. 3, 289; so,

    dubius with the genitives animi, Auct. B. Alex. 56, 2: mentis,

    Ov. F. 6, 572:

    consilii,

    Just. 2, 13:

    sententiae,

    Liv. 33, 25 Drak.:

    salutis,

    Ov. M. 15, 438:

    vitae,

    id. Tr. 3, 3, 25:

    fati,

    Luc. 7, 611 al.; cf. Zumpt, Gr. § 437; A. and S. Gr. § 213 R. 1 ( a.).—
    b.
    Wavering in resolution, irresolute, undecided (very rare):

    dubio atque haesitante Jugurtha incolumes transeunt,

    Sall. J. 107, 6; cf.

    hostes (opp. firmi),

    id. ib. 51 fin.:

    nutantes ac dubiae civitates,

    Suet. Caes. 4 fin.:

    quid faciat dubius,

    Ov. M. 8, 441.— Poet. transf.:

    cuspis,

    Sil. 4, 188.—
    2.
    Pass., that is doubted of, uncertain, doubtful, dubious, undetermined (so most freq. in all periods and kinds of composition):

    videsne igitur, quae dubia sint, ea sumi pro certis atque concessis?

    Cic. Div. 2, 51, 106; cf. id. ib. 2, 50 fin.; id. Fin. 4, 24, 67; id. de Or. 1, 20, 92; id. Mur. 32, 68; Quint. 3, 4, 8; 7, 8, 6:

    nihil aegrius est quam res secernere apertas Ab dubiis,

    Lucr. 4, 468 (cf. verba, vague language, opp. aperta, Quint. 7, 2, 48):

    jus, opp. certum,

    id. 12, 3, 6;

    opp. confessum,

    id. 7, 7, 7:

    in regno, ubi ne obscura quidem est aut dubia servitus,

    Cic. Rep. 1, 31:

    dubium vel anceps genus causarum,

    Quint. 4, 1, 40; cf. id. 9, 2, 69: dubii variique casus, Auct. ap. Cic. Clu. 21, 58:

    et incerta societas,

    Suet. Aug. 17 et saep.:

    quia sciebam dubiam esse fortunam scenicam, Ter. Hec. prol. alt. 8: salus (opp. aperta pernicies),

    Cic. N. D. 3, 27, 69:

    spes pacis,

    id. Att. 8, 13:

    victoria,

    Caes. B. G. 7, 80, 6; cf.:

    victoria, praeda, laus,

    Sall. J. 85, 48:

    Marte,

    Vell. 2, 55, 3:

    spes armorum,

    id. 2, 71:

    discrimen pugnae,

    indecisive, Sil. 5, 519:

    proelia,

    Tac. G. 6:

    auctor,

    unknown, Ov. M. 12, 61 et saep.:

    an auspicia repetenda, ne quid dubiis diis agerem?

    i. e. unassured of their favor, Liv. 8, 32:

    dubii socii suspensaeque ex fortuna fidei (opp. fideles socii and certi hostes),

    id. 44, 18; cf. Caes. B. C. 1, 3, 5:

    Hispaniae,

    Tac. A. 3, 44; cf.:

    gens dubiae ad id voluntatis,

    Liv. 9, 15:

    lux,

    i. e. morning twilight, dawn, Ov. M. 11, 596:

    sidera,

    Juv. 5, 22; cf.

    nox,

    evening twilight, Ov. M. 4, 401:

    caelum,

    i. e. over cast, Verg. G. 1, 252:

    fulgor solis,

    Sen. Herc. Fur. 670; cf.:

    et quasi languidus dies,

    Plin. Ep. 6, 20, 6:

    dubiāque tegens lanugine malas,

    i. e. between down and a beard, Ov. M. 9, 398; 13, 754; cf.:

    dubia lanuginis umbra, Claud. Epith. Pall. et Cel. 42: vina,

    not sure to ripen, Plin. 18, 31, 74, § 319:

    consilia,

    wavering, Tac. Agr. 18 et saep.:

    hunc annum sequitur annus haud dubiis consulibus (shortly thereafter the contrary: Papirius Semproniusque, quorum de consulatu dubitabatur),

    Liv. 4, 8; so,

    haud dubius praetor,

    id. 39, 39 fin.:

    haud dubii hostes,

    open enemies, id. 37, 49:

    haud dubii Galli (opp. degeneres, mixti, Gallograeci vere),

    id. 38, 17: cena dubia, see below, II.—
    b.
    In the neutr. absol.
    (α).
    (Non, haud) dubium est, it is ( not, not at all) doubtful, uncertain, undecided. (aa) Absol.:

    si quid erit dubium,

    Plaut. Ep. 5, 1, 40:

    haud dubium id quidem est,

    id. Poen. 3, 4, 27; Ter. And. 2, 3, 25; cf.

    in the interrog.: o! dubiumne id est?

    Ter. Eun. 1, 2, 49; id. Heaut. 3, 3, 46; id. Phorm. 5, 2, 9; and with the dat.:

    an dubium id tibi est?

    Ter. Heaut. 5, 1, 38; Cic. Fam. 4, 15.—(bb) With de:

    de Pompeii exitu mihi dubium numquam fuit,

    Cic. Att. 11, 6, 5; so,

    de eorum jure,

    id. de Or. 1, 57:

    de re,

    Quint. 7, 3, 4; cf. id. 7, 6, 3.—(ng) With an interrog. clause:

    illud dubium (est), ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam fieri possit accessio,

    Cic. Fin. 4, 24, 67; cf. Quint. 7, 9, 12:

    hoc ergo, credo, dubium est, uter nostrum sit verecundior,

    Cic. Ac. 2, 41, 126:

    hoc enim dubium est, utrum... an,

    Quint. 6, 3, 83:

    Ambiorix copias suas judicione non conduxerit... an tempore exclusus, dubium est,

    Caes. B. G. 6, 31, 1:

    an dubium vobis fuit inesse vis aliqua videretur necne?

    Cic. Caecin. 11, 31 et saep.—Since the Aug. per. freq. dubium, absol. and adv.:

    codicilli, dubium ad quem scripti,

    Quint. 7, 2, 52:

    quo postquam dubium pius an sceleratus, Orestes venerat,

    Ov. Tr. 4, 4, 69; Suet. Caes. 58; id. Aug. 28; id. Tib. 10; Flor. 1, 1, 12; 2, 14, 3:

    Erechtheus, Justitiā dubium validisne potentior armis,

    Ov. M. 6, 678; cf. id. Pont. 3, 1, 17:

    neque multo post exstincto Maximo, dubium an quaesita morte,

    Tac. A. 1, 5; Flor. 1, 1, 8; 4, 2, 91 al.—(dd) Non dubium est quin uxorem nolit filius, Ter. And. 1, 2, 1; id. Eun. 5, 6, 27; Cic. de Or. 2, 8, 32; id. Att. 13, 45; Quint. 11, 2, 10 et saep.:

    haud dubium est, quin,

    Ter. And. 2, 3, 17; 3, 2, 50; id. Ad. 5, 9, 19;

    and interrog.,

    Quint. 3, 2, 1; 10, 1, 5. —(ee) With acc. and inf.:

    periisso me una haud dubium est,

    Ter. Hec. 3, 1, 46; so Liv. 38, 6; Suet. Caes. 52 fin.; cf.

    interrog.: an dubium tibi est, eam esse hanc?

    Plaut. Mil. 2, 5, 9.—Ellipt.:

    si exploratum tibi sit posse te, etc., non esse cunctandum: si dubium sit, non esse conandum,

    Cic. Fam. 1, 7, 5.—
    (β).
    Dubium habere, to regard as uncertain, to doubt:

    an tu dubium habebis, etiam sancte quom jurem tibi?

    Plaut. Capt. 4, 2, 112:

    an dubium habetis, num obficere quid vobis possit? etc.,

    Sall. H. Fragm. III. 61, 8 Dietsch; cf.:

    haec habere dubia, neque, etc.,

    Cic. Ac. 2, 9 fin.
    (γ).
    In dubium:

    in dubium vocare,

    to call in question, Cic. de Or. 2, 34; cf.: illud me dixisse nemo vocabit in dubium, Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 5. Vid. also under 3. b.:

    venire in dubium,

    Cic. Quint. 2; id. ib. 21, 67; Liv. 3, 13; cf.:

    alii non veniunt in dubium de voluntate,

    i. e. there is no doubt what their wish is, Cic. Att. 11, 15, 2. Vid. also under 3. b.—
    (δ).
    In dubio, in doubt, in question, undetermined:

    dum in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; cf. Luc. 7, 247:

    in dubioque fuere utrorum ad regna cadendum esset, etc.,

    Lucr. 3, 836; cf. id. 1085; Quint. 7, 9, 9:

    aestate potius quam hieme dandum, non est in dubio,

    Plin. 25, 5, 24, § 59 et saep.:

    ut in dubio poneret, utrum... an, etc.,

    Liv. 34, 5. Vid. also 3. b.—
    (ε).
    Sine dubio, without doubt, doubtless, indisputably, certainly (very freq.; in Cic. more than twenty times; not in Caes. and Sall.): Th. Numquid dubitas quin? etc. Gn. Sine dubio, opinor, Ter. Eun. 5, 9, 14; Cic. Verr. 2, 1, 2; 47; id. Cat. 2, 1; id. Balb. 24, 55; id. Tusc. 2, 7, 18; id. Off. 1, 29, 102; id. N. D. 1, 9, 23; id. Att. 1, 19, 2 et saep. Vid. the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 134 sq. Sometimes, esp. in Quint., with adversative particles: sed, verum, at, etc., no doubt, doubtless... but, yet, etc.: cum te togatis omnibus sine dubio anteferret... sed, etc.. Cic. N. D. 1, 21, 58; so with sed, id. de Or, 3, 57; Quint. 1, 6, 38; 5, 10, 53; 6, 3, 64;

    with sed tamen,

    id. 12, 6, 7;

    with tamen,

    id. 3, 8, 21; 5, 7, 28; 6, 4, 12;

    with verum,

    id. 8 prooem. § 33;

    with at,

    id. 8, 3, 67;

    with autem,

    id. 1, 6, 12 Spald.—
    (ζ).
    Procul dubio, beyond question, undoubtedly (very rare), Lucr. 3, 638; Liv. 39, 40 fin.; Plin. 18, 21, 50, § 187; and:

    dubio procul,

    Lucr. 1, 812; 2, 261.—
    3.
    Meton., like anceps (4), doubtful, dubious, i. e. precarious, dangerous, critical, difficult (freq. but mostly poet.):

    res dubias, egenas, inopiosas consili,

    critical condition, Plaut. Poen. 1, 1, 2; so,

    res,

    id. Capt. 2, 3, 46; id. Most. 5, 1, 1; Sall. C. 10, 2; 39, 3; id. J. 14, 5; Liv. 2, 50 fin.; Tac. A. 2, 62; Verg. A. 6, 196; 11, 445 al.; cf.

    pericla (with advorsae res),

    Lucr. 3, 55; 1076:

    tempora (opp. secunda),

    Hor. C. 4, 9, 36:

    mons erat ascensu dubius,

    Prop. 4, 4, 83; cf.:

    quae (loca) dubia nisu videbantur,

    Sall. J. 94, 2.—
    b.
    In the neutr. absol. (i. q. discrimen, II. B. 2, and periculum):

    mea quidem hercle certe in dubio vita est,

    is in danger, Ter. And. 2, 2, 10 Ruhnk.; Sall. C. 52, 6; cf. Ov. Am. 2, 13, 2:

    sese suas exercitusque fortunas in dubium non devocaturum,

    Caes. B. G. 6, 7, 6; cf. Cic. Caecin. 27, 76:

    tua fama et gnatae vita in dubium veniet,

    Ter. Ad. 3, 2, 42; cf. id. ib. 2, 2, 35; Ov. H. 16, 138 Loers.— Plur. as subst.:

    hinc Italae gentes in dubiis responsa petunt,

    Verg. A. 7, 86:

    mens dubiis percussa pavet,

    Luc. 6, 596.
    II.
    For the syn. varius, manifold, various (only in the foll. passages): o multimodis variūm et dubiūm et prosperūm copem diem, Pac. ap. Non. 84, 23 (Trag. Rel. p. 115, ed. Rib.). And so prob. is to be explained dubia cena, a multifarious, richly provided supper, Ter. Ph. 2, 2, 28 (for the subjoined explanation of Terence: ubi tu dubites, quid sumas potissimum, is only outwardly adapted to the meaning of dubius); so,

    dubia cena,

    Hor. S. 2, 2, 77; and:

    fercula dubiae cenae,

    Aus. Mos. 102; Hier. Ep. 22, no. 16.—Hence, adv., in two forms.
    (α).
    dŭbĭe (acc. to I. B. 1.), doubtfully, dubiously (not in Plaut., Ter., or Caes.):

    potest accidere, ut aliquod signum dubie datum pro certo sit acceptum,

    Cic. Div. 1, 55.—Esp. freq. (particularly since the Aug. per.) with negatives: haud (rarely non) dubie, undoubtedly, indisputably, positively, certainly:

    etsi non dubie mihi nuntiabatur Parthos transisse Euphratem, tamen, etc.,

    Cic. Fam. 15, 1 (nowhere else as an adv. in Cic.):

    non dubie,

    Quint. 7, 2, 6; 9, 4, 67; Front. Strat. 2, 3, 16; and with sed (cf. dubius, I. B. 2. b. e), Quint. 11, 2, 1; so,

    too, nec dubie,

    Liv. 2, 23 fin.; Quint. 2, 14, 2;

    and with verum,

    id. 3, 4, 1;

    with sed,

    Tac. A. 4, 19 fin.: haud dubie jam victor, [p. 615] Sall. J. 102, 1 (cf. on the contrary in Cic.: sine ulla dubitatione hostis, Phil. 14, 4, 10; cf. Liv. 3, 38; Cic. Cat. 4, 3, 5); so,

    haud dubie,

    Liv. 1, 9; 13; 3, 24; 38; 53; 4, 2; 23; 5, 10 fin.; 33 fin.; 49 fin. et saep. (about 70 times; see the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 138); Quint. 10, 1, 85; Tac. A. 2, 43; 88; id. H. 1, 7; 46; 72; 3, 86; 4, 27 fin.; 80; id. G. 28; Suet. Caes. 55; id. Calig. 9; id. Galb. 2; Vulg. Lev. 13, 43.—
    (β).
    dubio = dubie, App. M. 9, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > dubium

  • 11 dubius

    dŭbĭus, a, um, adj. [for duhibius, duohabeo, held as two or double, i. e. doubtful; cf. dubito, Corss. Ausspr. 2, 1027].
    I.
    Moving in two directions alternately, vibrating to and fro, fluctuating (cf. ambiguus, anceps, incertus, perplexus, duplex).
    A.
    Lit. (very rare):

    ut vas non quit constare, nisi humor Destitit in dubio fluctu jactarier intus,

    Lucr. 6, 556; cf.:

    fluctibus dubiis volvi coeptum est mare,

    Liv. 37, 16, 4.—Far more freq. and class.,
    B.
    Trop., vacillating in mind, uncertain.
    1.
    Act.
    a.
    Wavering in opinion, doubting, doubtful, dubious, uncertain, = ambigens, haesitans, etc.:

    sin est is homo, anni multi me dubiam dant,

    Plaut. Ep. 4, 1, 17:

    quae res est, quae cujusquam animum in hac causa dubium facere possit?

    Cic. de Imp. Pomp. 10.— With an interrog. clause, A. and S. Gr. §

    213 R. 4 (1.): temptat dubiam mentem rationis egestas, ecquae nam fuerit mundi genitalis origo,

    Lucr. 5, 1211; cf.:

    equites procul visi ab dubiis, quinam essent,

    Liv. 4, 40:

    dubius sum, quid faciam,

    Hor. S. 1, 9, 40:

    dubius, unde rumperet silentium,

    id. Epod. 5, 85:

    spemque metumque inter dubii, seu vivere credant, Sive extrema pati,

    Verg. A. 1, 218; cf. Liv. 1, 42:

    Philippus non dubius, quin, etc.,

    id. 31, 42:

    haud dubius quin,

    id. 42, 14; Curt. 5, 12.—With acc. and inf.:

    dictator minime dubius, bellum cum his populis Patres jussuros,

    Liv. 6, 14; so,

    haud dubius,

    id. 31, 24; Curt. 9, 7:

    nec sum animi dubius, verbis ea vincere magnum Quam sit,

    well aware how hard it is, Verg. G. 3, 289; so,

    dubius with the genitives animi, Auct. B. Alex. 56, 2: mentis,

    Ov. F. 6, 572:

    consilii,

    Just. 2, 13:

    sententiae,

    Liv. 33, 25 Drak.:

    salutis,

    Ov. M. 15, 438:

    vitae,

    id. Tr. 3, 3, 25:

    fati,

    Luc. 7, 611 al.; cf. Zumpt, Gr. § 437; A. and S. Gr. § 213 R. 1 ( a.).—
    b.
    Wavering in resolution, irresolute, undecided (very rare):

    dubio atque haesitante Jugurtha incolumes transeunt,

    Sall. J. 107, 6; cf.

    hostes (opp. firmi),

    id. ib. 51 fin.:

    nutantes ac dubiae civitates,

    Suet. Caes. 4 fin.:

    quid faciat dubius,

    Ov. M. 8, 441.— Poet. transf.:

    cuspis,

    Sil. 4, 188.—
    2.
    Pass., that is doubted of, uncertain, doubtful, dubious, undetermined (so most freq. in all periods and kinds of composition):

    videsne igitur, quae dubia sint, ea sumi pro certis atque concessis?

    Cic. Div. 2, 51, 106; cf. id. ib. 2, 50 fin.; id. Fin. 4, 24, 67; id. de Or. 1, 20, 92; id. Mur. 32, 68; Quint. 3, 4, 8; 7, 8, 6:

    nihil aegrius est quam res secernere apertas Ab dubiis,

    Lucr. 4, 468 (cf. verba, vague language, opp. aperta, Quint. 7, 2, 48):

    jus, opp. certum,

    id. 12, 3, 6;

    opp. confessum,

    id. 7, 7, 7:

    in regno, ubi ne obscura quidem est aut dubia servitus,

    Cic. Rep. 1, 31:

    dubium vel anceps genus causarum,

    Quint. 4, 1, 40; cf. id. 9, 2, 69: dubii variique casus, Auct. ap. Cic. Clu. 21, 58:

    et incerta societas,

    Suet. Aug. 17 et saep.:

    quia sciebam dubiam esse fortunam scenicam, Ter. Hec. prol. alt. 8: salus (opp. aperta pernicies),

    Cic. N. D. 3, 27, 69:

    spes pacis,

    id. Att. 8, 13:

    victoria,

    Caes. B. G. 7, 80, 6; cf.:

    victoria, praeda, laus,

    Sall. J. 85, 48:

    Marte,

    Vell. 2, 55, 3:

    spes armorum,

    id. 2, 71:

    discrimen pugnae,

    indecisive, Sil. 5, 519:

    proelia,

    Tac. G. 6:

    auctor,

    unknown, Ov. M. 12, 61 et saep.:

    an auspicia repetenda, ne quid dubiis diis agerem?

    i. e. unassured of their favor, Liv. 8, 32:

    dubii socii suspensaeque ex fortuna fidei (opp. fideles socii and certi hostes),

    id. 44, 18; cf. Caes. B. C. 1, 3, 5:

    Hispaniae,

    Tac. A. 3, 44; cf.:

    gens dubiae ad id voluntatis,

    Liv. 9, 15:

    lux,

    i. e. morning twilight, dawn, Ov. M. 11, 596:

    sidera,

    Juv. 5, 22; cf.

    nox,

    evening twilight, Ov. M. 4, 401:

    caelum,

    i. e. over cast, Verg. G. 1, 252:

    fulgor solis,

    Sen. Herc. Fur. 670; cf.:

    et quasi languidus dies,

    Plin. Ep. 6, 20, 6:

    dubiāque tegens lanugine malas,

    i. e. between down and a beard, Ov. M. 9, 398; 13, 754; cf.:

    dubia lanuginis umbra, Claud. Epith. Pall. et Cel. 42: vina,

    not sure to ripen, Plin. 18, 31, 74, § 319:

    consilia,

    wavering, Tac. Agr. 18 et saep.:

    hunc annum sequitur annus haud dubiis consulibus (shortly thereafter the contrary: Papirius Semproniusque, quorum de consulatu dubitabatur),

    Liv. 4, 8; so,

    haud dubius praetor,

    id. 39, 39 fin.:

    haud dubii hostes,

    open enemies, id. 37, 49:

    haud dubii Galli (opp. degeneres, mixti, Gallograeci vere),

    id. 38, 17: cena dubia, see below, II.—
    b.
    In the neutr. absol.
    (α).
    (Non, haud) dubium est, it is ( not, not at all) doubtful, uncertain, undecided. (aa) Absol.:

    si quid erit dubium,

    Plaut. Ep. 5, 1, 40:

    haud dubium id quidem est,

    id. Poen. 3, 4, 27; Ter. And. 2, 3, 25; cf.

    in the interrog.: o! dubiumne id est?

    Ter. Eun. 1, 2, 49; id. Heaut. 3, 3, 46; id. Phorm. 5, 2, 9; and with the dat.:

    an dubium id tibi est?

    Ter. Heaut. 5, 1, 38; Cic. Fam. 4, 15.—(bb) With de:

    de Pompeii exitu mihi dubium numquam fuit,

    Cic. Att. 11, 6, 5; so,

    de eorum jure,

    id. de Or. 1, 57:

    de re,

    Quint. 7, 3, 4; cf. id. 7, 6, 3.—(ng) With an interrog. clause:

    illud dubium (est), ad id, quod summum bonum dicitis, ecquaenam fieri possit accessio,

    Cic. Fin. 4, 24, 67; cf. Quint. 7, 9, 12:

    hoc ergo, credo, dubium est, uter nostrum sit verecundior,

    Cic. Ac. 2, 41, 126:

    hoc enim dubium est, utrum... an,

    Quint. 6, 3, 83:

    Ambiorix copias suas judicione non conduxerit... an tempore exclusus, dubium est,

    Caes. B. G. 6, 31, 1:

    an dubium vobis fuit inesse vis aliqua videretur necne?

    Cic. Caecin. 11, 31 et saep.—Since the Aug. per. freq. dubium, absol. and adv.:

    codicilli, dubium ad quem scripti,

    Quint. 7, 2, 52:

    quo postquam dubium pius an sceleratus, Orestes venerat,

    Ov. Tr. 4, 4, 69; Suet. Caes. 58; id. Aug. 28; id. Tib. 10; Flor. 1, 1, 12; 2, 14, 3:

    Erechtheus, Justitiā dubium validisne potentior armis,

    Ov. M. 6, 678; cf. id. Pont. 3, 1, 17:

    neque multo post exstincto Maximo, dubium an quaesita morte,

    Tac. A. 1, 5; Flor. 1, 1, 8; 4, 2, 91 al.—(dd) Non dubium est quin uxorem nolit filius, Ter. And. 1, 2, 1; id. Eun. 5, 6, 27; Cic. de Or. 2, 8, 32; id. Att. 13, 45; Quint. 11, 2, 10 et saep.:

    haud dubium est, quin,

    Ter. And. 2, 3, 17; 3, 2, 50; id. Ad. 5, 9, 19;

    and interrog.,

    Quint. 3, 2, 1; 10, 1, 5. —(ee) With acc. and inf.:

    periisso me una haud dubium est,

    Ter. Hec. 3, 1, 46; so Liv. 38, 6; Suet. Caes. 52 fin.; cf.

    interrog.: an dubium tibi est, eam esse hanc?

    Plaut. Mil. 2, 5, 9.—Ellipt.:

    si exploratum tibi sit posse te, etc., non esse cunctandum: si dubium sit, non esse conandum,

    Cic. Fam. 1, 7, 5.—
    (β).
    Dubium habere, to regard as uncertain, to doubt:

    an tu dubium habebis, etiam sancte quom jurem tibi?

    Plaut. Capt. 4, 2, 112:

    an dubium habetis, num obficere quid vobis possit? etc.,

    Sall. H. Fragm. III. 61, 8 Dietsch; cf.:

    haec habere dubia, neque, etc.,

    Cic. Ac. 2, 9 fin.
    (γ).
    In dubium:

    in dubium vocare,

    to call in question, Cic. de Or. 2, 34; cf.: illud me dixisse nemo vocabit in dubium, Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 5. Vid. also under 3. b.:

    venire in dubium,

    Cic. Quint. 2; id. ib. 21, 67; Liv. 3, 13; cf.:

    alii non veniunt in dubium de voluntate,

    i. e. there is no doubt what their wish is, Cic. Att. 11, 15, 2. Vid. also under 3. b.—
    (δ).
    In dubio, in doubt, in question, undetermined:

    dum in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; cf. Luc. 7, 247:

    in dubioque fuere utrorum ad regna cadendum esset, etc.,

    Lucr. 3, 836; cf. id. 1085; Quint. 7, 9, 9:

    aestate potius quam hieme dandum, non est in dubio,

    Plin. 25, 5, 24, § 59 et saep.:

    ut in dubio poneret, utrum... an, etc.,

    Liv. 34, 5. Vid. also 3. b.—
    (ε).
    Sine dubio, without doubt, doubtless, indisputably, certainly (very freq.; in Cic. more than twenty times; not in Caes. and Sall.): Th. Numquid dubitas quin? etc. Gn. Sine dubio, opinor, Ter. Eun. 5, 9, 14; Cic. Verr. 2, 1, 2; 47; id. Cat. 2, 1; id. Balb. 24, 55; id. Tusc. 2, 7, 18; id. Off. 1, 29, 102; id. N. D. 1, 9, 23; id. Att. 1, 19, 2 et saep. Vid. the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 134 sq. Sometimes, esp. in Quint., with adversative particles: sed, verum, at, etc., no doubt, doubtless... but, yet, etc.: cum te togatis omnibus sine dubio anteferret... sed, etc.. Cic. N. D. 1, 21, 58; so with sed, id. de Or, 3, 57; Quint. 1, 6, 38; 5, 10, 53; 6, 3, 64;

    with sed tamen,

    id. 12, 6, 7;

    with tamen,

    id. 3, 8, 21; 5, 7, 28; 6, 4, 12;

    with verum,

    id. 8 prooem. § 33;

    with at,

    id. 8, 3, 67;

    with autem,

    id. 1, 6, 12 Spald.—
    (ζ).
    Procul dubio, beyond question, undoubtedly (very rare), Lucr. 3, 638; Liv. 39, 40 fin.; Plin. 18, 21, 50, § 187; and:

    dubio procul,

    Lucr. 1, 812; 2, 261.—
    3.
    Meton., like anceps (4), doubtful, dubious, i. e. precarious, dangerous, critical, difficult (freq. but mostly poet.):

    res dubias, egenas, inopiosas consili,

    critical condition, Plaut. Poen. 1, 1, 2; so,

    res,

    id. Capt. 2, 3, 46; id. Most. 5, 1, 1; Sall. C. 10, 2; 39, 3; id. J. 14, 5; Liv. 2, 50 fin.; Tac. A. 2, 62; Verg. A. 6, 196; 11, 445 al.; cf.

    pericla (with advorsae res),

    Lucr. 3, 55; 1076:

    tempora (opp. secunda),

    Hor. C. 4, 9, 36:

    mons erat ascensu dubius,

    Prop. 4, 4, 83; cf.:

    quae (loca) dubia nisu videbantur,

    Sall. J. 94, 2.—
    b.
    In the neutr. absol. (i. q. discrimen, II. B. 2, and periculum):

    mea quidem hercle certe in dubio vita est,

    is in danger, Ter. And. 2, 2, 10 Ruhnk.; Sall. C. 52, 6; cf. Ov. Am. 2, 13, 2:

    sese suas exercitusque fortunas in dubium non devocaturum,

    Caes. B. G. 6, 7, 6; cf. Cic. Caecin. 27, 76:

    tua fama et gnatae vita in dubium veniet,

    Ter. Ad. 3, 2, 42; cf. id. ib. 2, 2, 35; Ov. H. 16, 138 Loers.— Plur. as subst.:

    hinc Italae gentes in dubiis responsa petunt,

    Verg. A. 7, 86:

    mens dubiis percussa pavet,

    Luc. 6, 596.
    II.
    For the syn. varius, manifold, various (only in the foll. passages): o multimodis variūm et dubiūm et prosperūm copem diem, Pac. ap. Non. 84, 23 (Trag. Rel. p. 115, ed. Rib.). And so prob. is to be explained dubia cena, a multifarious, richly provided supper, Ter. Ph. 2, 2, 28 (for the subjoined explanation of Terence: ubi tu dubites, quid sumas potissimum, is only outwardly adapted to the meaning of dubius); so,

    dubia cena,

    Hor. S. 2, 2, 77; and:

    fercula dubiae cenae,

    Aus. Mos. 102; Hier. Ep. 22, no. 16.—Hence, adv., in two forms.
    (α).
    dŭbĭe (acc. to I. B. 1.), doubtfully, dubiously (not in Plaut., Ter., or Caes.):

    potest accidere, ut aliquod signum dubie datum pro certo sit acceptum,

    Cic. Div. 1, 55.—Esp. freq. (particularly since the Aug. per.) with negatives: haud (rarely non) dubie, undoubtedly, indisputably, positively, certainly:

    etsi non dubie mihi nuntiabatur Parthos transisse Euphratem, tamen, etc.,

    Cic. Fam. 15, 1 (nowhere else as an adv. in Cic.):

    non dubie,

    Quint. 7, 2, 6; 9, 4, 67; Front. Strat. 2, 3, 16; and with sed (cf. dubius, I. B. 2. b. e), Quint. 11, 2, 1; so,

    too, nec dubie,

    Liv. 2, 23 fin.; Quint. 2, 14, 2;

    and with verum,

    id. 3, 4, 1;

    with sed,

    Tac. A. 4, 19 fin.: haud dubie jam victor, [p. 615] Sall. J. 102, 1 (cf. on the contrary in Cic.: sine ulla dubitatione hostis, Phil. 14, 4, 10; cf. Liv. 3, 38; Cic. Cat. 4, 3, 5); so,

    haud dubie,

    Liv. 1, 9; 13; 3, 24; 38; 53; 4, 2; 23; 5, 10 fin.; 33 fin.; 49 fin. et saep. (about 70 times; see the passages in Stuerenb. Cic. Off. p. 138); Quint. 10, 1, 85; Tac. A. 2, 43; 88; id. H. 1, 7; 46; 72; 3, 86; 4, 27 fin.; 80; id. G. 28; Suet. Caes. 55; id. Calig. 9; id. Galb. 2; Vulg. Lev. 13, 43.—
    (β).
    dubio = dubie, App. M. 9, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > dubius

  • 12 interrogo

    inter-rŏgo, āvi, ātum, 1, v. a., to ask, question, inquire, interrogate (syn.: percontor, sciscitor; class.).
    I.
    In gen.:

    hoc quod te interrogo, responde,

    Plaut. Merc. 1, 2, 70:

    pusionem quendam interrogat Socrates quaedam,

    Cic. Tusc. 1, 34, 57:

    aliquem de aliqua re,

    id. Part. 1, 2; id. Vatin. 5, 13:

    interrogas me, num,

    id. Cat. 1, 5, 13.— Pass.: tunc sententiae interrogari coeptae, judgments or votes to be taken; esp., in the Senate:

    interrogare sententias,

    Suet. Caes. 21 fin.; Liv. 45, 25:

    ad haec, quae interrogatus es, responde,

    id. 8, 32:

    testimonium interrogatus miles,

    Suet. Tib. 71:

    illa interrogavit illam: Qui scis? etc.,

    Plaut. Ep. 2, 2, 65:

    Clodius interrogabat suos, quis esset, qui, etc.,

    Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Suet. Vesp. 23; id. Aug. 54:

    illud interrogo,

    I put this question, Liv. 8, 32:

    nil plus interrogo,

    I have no more to ask, Juv. 10, 72.—
    II.
    In partic.
    A.
    To interrogate judicially, to examine; to go to law with, bring an action against, sue:

    testes in reos,

    Plin. Ep. 1, 5:

    bene testem,

    to cross-question a witness in such a manner as to make him contradict himself, Cic. Fl. 10, 22:

    legibus interrogari,

    Liv. 38, 50; 45, 47, 3:

    quis me umquam ulla lege interrogavit?

    Cic. Dom. 29, 77:

    consules legibus ambitūs interrogati,

    Sall. C. 18, 2; 31, 4:

    pepigerat Pallas, ne cujus facti in praeteritum interrogaretur,

    Tac. A. 13, 14:

    damnatus Priscus repetundarum, Bithynis interrogantibus,

    id. ib. 14, 46; 16, 21; Vell. 2, 13, 2. —
    B.
    To argue, reason syllogistically:

    Posidonius sic interrogandum ait: Quae neque magnitudinem animo dant, nec securitatem, non sunt bona: divitiae nihil horum faciunt: ergo non sunt bona,

    Sen. Ep. 87, 31.—
    C.
    In gram.:

    interrogandi casus,

    the genitive, Gell. 20, 6, 8; Nigid. ap. Gell. 13, 25, 3.—
    III.
    Trop.: si versum pangis, etc., aurem tuam interroga, quo quid loco conveniat dicere, consult, Prob. Val. ap. Gell. 13, 21, 1 sq. — Hence, interrŏganter, adv., interrogatively (eccl. Lat.), Aug. in Job, 34.

    Lewis & Short latin dictionary > interrogo

  • 13 quaero

    quaero (old orthogr. QVAIRO, Epitaphs of the Scipios, 6; for the original form and etym. quaeso, ĕre, v. quaeso), sīvi or sĭi, sītum, 3, v. a., to seek.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: aliquem, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 43 Vahl.); Plaut. Mil. 2, 3, 3:

    te ipsum quaerebam,

    Ter. Heaut. 4, 8, 3:

    escam in sterquilinio,

    Phaedr. 3, 12 init.
    B.
    In partic.
    1.
    To seek to get or procure, to seek or search for a thing, Ter. Heaut. 3, 1, 38:

    rem mercaturis faciendis,

    Cic. Par. 6, 2, 46.— Absol.:

    contrivi in quaerendo vitam atque aetatem meam,

    Ter. Ad. 5, 4, 15; 5, 3, 27; Hor. Ep. 1, 7, 57; id. A. P. 170.—
    b.
    Transf., to get, procure, obtain, acquire a thing:

    uxores liberorum quaerendorum causā ducere,

    Suet. Caes. 52:

    liberorum quaerundorum causā ei uxor data est,

    Plaut. Capt. 4, 2, 109; cf.:

    quaerunt litterae hae sibi liberos,

    id. Ps. 1, 1, 21.—
    2.
    To seek for something missing, to miss:

    Siciliam in uberrimā Siciliae parte,

    Cic. Verr. 2, 3, 18, § 47:

    optatos Tyndaridas,

    Prop. 1, 17, 18:

    Phoebi comam,

    Tib. 2, 3, 20:

    amnes,

    Stat. Th. 4, 703.—
    3.
    To ask, desire, with ut and subj.:

    quaeris ut suscipiam cogitationem quidnam istis agendum putem,

    Cic. Att. 14, 20, 4.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to seek, i. e. to think over, meditate, aim at, plan a thing:

    dum id quaero, tibi qui filium restituerem,

    Ter. Heaut. 3, 1, 83:

    quonam modo maxime ulti sanguinem nostrum pereamus,

    Sall. C. 33,5:

    fugam,

    Cic. Att. 7, 17, 1; id. Mur. 37, 80:

    sibi remedium ad rem aliquam,

    id. Clu. 9, 27:

    de gratiā quid significares, mecum ipse quaerebam,

    id. Att. 9, 11, A, 1.—With inf.:

    tristitiae causam si quis cognoscere quaerit,

    seeks, strives, endeavors, Ov. Tr. 5, 4, 7; id. Am. 1, 8, 51; Hor. C. 3, 4, 39; id. Ep. 1, 1, 2 al.—
    B.
    In partic.
    1.
    To look for, seek to gain any thing; to get, acquire, obtain, procure:

    laudem sibi,

    Ter. Heaut. 2, 3, 74:

    salutem alicui malo,

    id. Ad. 3, 2, 2:

    negabant ullā aliā in re nisi in naturā quaerendum esse illud summum bonum,

    Cic. Ac. 1, 5, 19:

    pudentem exitum suae impudentiae,

    id. Verr. 2, 1, 1, § 2:

    invidiam in aliquem,

    id. Rab. Post. 17, 46. —
    2.
    Of inanim. and abstr. subjects, to demand, need, require, = requirere:

    quod cujusquam oratoris eloquentiam quaereret,

    Cic. Verr. 2, 1, 10, § 29:

    lites ex limitibus judicem quaerant,

    Varr. R. R. 1, 15, 1:

    bellum dictatoriam majestatem quaesivisset,

    Liv. 8, 30:

    quaerit Boeotia Dircen,

    Ov. M. 2, 239. —
    3.
    To seek to learn from any one; to ask, inquire, interrogate (cf.: interrogo, percontor).
    (α).
    With ab:

    cum ab iis saepius quaereret,

    made inquiries, Caes. B. G. 1, 32:

    quaero abs te nunc, Hortensi, cum, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 83, § 191:

    quaesivit a medicis, quemadmodum se haberet,

    Nep. Dion, 2, 4:

    a quo cum quaesisset, quo se deduci vellet,

    id. Epam. 4, 5; cf. Cic. N. D. 1, 22, 60. —
    (β).
    With de:

    quaerebat paulo ante de me, quid, etc.,

    Cic. Pis. 9, 18:

    de te ipso quaero, Vatini, utrum, etc.,

    id. Vatin. 4, 10:

    quaero de te, arbitrerisne, etc.,

    Liv. 4, 40:

    cura tibi de quo quaerere nulla fuit,

    Ov. P. 4, 3, 18.—
    (γ).
    With ex:

    quaesivi ex Phaniā, quam in partem provinciae putaret, etc.,

    Cic. Fam. 3, 6, 1:

    quaerit ex solo ea, quae, etc.,

    Caes. B. G. 1, 18.—
    (δ).
    With a rel.-clause:

    ille baro te putabat quaesiturum, unum caelum esset an innumerabilia,

    Cic. Fam. 9, 26, 3:

    natura fieret laudabile carmen, an arte, Quaesitum est,

    Hor. A. P. 409:

    quaeritur inter medicos, cujus generis aquae sint utilissimae,

    Plin. 31, 3, 21, § 31.—
    4. a.
    With inf. (post-Aug.):

    e monte aliquo in alium transilire quaerens,

    Plin. 8, 53, 79, § 214:

    qui mutare sedes quaerebant,

    Tac. G. 2.—
    b.
    Transf., of animals, plants, etc., to desire, prefer, seek:

    salictum et harundinetum... umidum locum quaerunt,

    Varr. R. R. 1, 23, 5:

    glires aridum locum quaerunt,

    id. ib. 3, 15, 2; Col. 1, praef. §

    26: lupinum quaerit maxime sabulosa,

    Plin. 18, 14, 36, § 134;

    so of the soil: ager aquosus plus stercoris quaerit,

    demands, Pall. 1, 6, 15.—
    5.
    To examine or inquire into judicially, to investigate, institute an investigation; with [p. 1502] acc. (rare):

    hunc abduce, vinci, rem quaere,

    Ter. Ad. 3 (4), 36:

    non dubitabat Minucius, quin iste (Verres) illo die rem illam quaesiturus non esset,

    Cic. Verr. 2, 2, 29, § 72. —With de and abl. (class.; cf.

    Krebs, Autibarb. p. 962 sq.): de pecuniis repetundis,

    Cic. Verr. 1, 9, 27:

    de morte alicujus,

    id. Rosc. Am. 41, 119:

    de servo in dominum,

    to question by torture, put to the rack, id. Mil. 22, 59:

    aliquid per tormenta,

    Suet. Tib. 58:

    legibus,

    to investigate according to the laws, impartially, Plin. Ep. 5, 21, 3. —
    b.
    Transf.: si quaeris, si quaerimus (prop., if we, or you, look well into the matter; if we, or you, would know the truth), to say the truth, in fact, to speak honestly:

    omnino, si quaeris, ludi apparatissimi,

    Cic. Fam. 7, 1, 2:

    at sunt morosi, et anxii, et difficiles senes: si quaerimus, etiam avari,

    id. Sen. 18, 65:

    si quaeritis,

    id. de Or. 2, 62, 254; so,

    too, si verum quaeris,

    id. Fam. 12, 8, 1:

    si verum quaeritis,

    id. de Or. 2, 34, 146:

    si verum quaerimus,

    id. Tusc. 2, 23, 55: noli quaerere or quid quaeris? in short, in one word:

    noli quaerere: ita mihi pulcher hic dies visus est,

    id. Fam. 4, 4, 3:

    quid quaeris? biduo factus est mihi familiaris,

    id. ib. 3, 1, 2.— Hence, quaesītus, a, um, P. a., sought out.
    A.
    In a good sense, select, special, extraordinary (mostly post-Aug.): epulae quaesitissumae, Sall. ap. Macr. S. 2, 9, 9 (Sall. H. 2, 23, 4 Dietsch); comp.:

    leges quaesitiores (opp. simplices),

    Tac. A. 3, 26:

    quaesitior adulatio,

    id. ib. 3, 57.— Sup.:

    quaesitissimi honores,

    Tac. A. 2, 53.—
    B.
    In a bad sense (opp. to what is natural), far-fetched, studied, affected, assumed (class.):

    vitabit etiam quaesita nec ex tempore ficta, sed domo allata, quae plerumque sunt frigida,

    Cic. Or. 26, 89:

    ut numerus non quaesitus, sed ipse secutus esse videatur,

    id. ib. 65, 219:

    comitas,

    Tac. A. 6, 50:

    asperitas,

    id. ib. 5, 3.—
    C.
    Subst.: quaesītum, i, n.
    1.
    A question ( poet.):

    accipe quaesiti causam,

    Ov. M. 4, 793; id. F. 1, 278; Hor. S. 2, 6, 82.—
    2.
    A question as a rhetorical figure, = pusma, Mart. Cap. 5, § 524.

    Lewis & Short latin dictionary > quaero

  • 14 quaestio

    quaestĭo, ōnis, f. [quaero], a seeking.
    I.
    In gen. (Plautin.):

    cave, fuas mi in quaestione,

    lest you suffer yourself to be to seek, lest I have to look after you, Plaut. Pers. 1, 1, 52:

    tibi ne in quaestione essemus,

    id. Capt. 2, 2, 3; id. Ps. 2, 2, 68.—
    II.
    In partic., an inquiry, investigation, a questioning, question, subject of inquiry:

    quaestio est appetitio cognitionis, quaestionisque finis inventio,

    Cic. Ac. 2, 8, 26; 2, 36, 115:

    quae veri simillima (sententia sit), magna quaestio est,

    id. Tusc. 1, 11, 23; id. Fin. 2, 11, 34:

    rem in disceptationem quaestionemque vocare,

    to investigate, id. de Or. 3, 32, 129:

    res in quaestione versatur,

    is under investigation, id. Clu. 58, 159:

    de moribus ultima fiet quaestio,

    Juv. 3, 141:

    res in quaestionem venit,

    comes under investigation, Quint. 5, 14, 16:

    modo aliquam quaestionem poëticam ei proponeret,

    Nep. Att. 20, 2; cf. Cic. Att. 7, 19 fin.; Sen. Ben. 5, 8, 6; id. Ep. 48, 1; Suet. Tib. 56:

    quaestionem instituere,

    to institute an investigation, Quint. 7, 1, 6:

    quaestionem solvere,

    Sen. Ep. 48, 11; Quint. 5, 10, 26.—
    2.
    A public judicial investigation, examination by torture, a criminal inquiry, inquisition; the crime is usu. constr. with de:

    cum praetor quaestionem inter sicarios exercuisset,

    instituted a trial for assassination, Cic. Fin. 2, 16, 54:

    verberibus ac tormentis quaestionem habuit pecuniae publicae,

    id. Phil. 11, 2, 5:

    quaestionem mortis paternae de servis paternis habere,

    id. Rosc. Am. 28, 78:

    quaestionem fugitare,

    id. ib. 28, 78:

    servos in quaestionem polliceri,

    id. ib. 28, 77:

    quaestionem ferre in aliquem,

    to appoint, institute, make a motion for, id. de Or. 1, 53, 227:

    habere ex aliquo,

    Liv. 33, 28:

    facere alicui,

    against any one, Dig. 34, 3, 20:

    quaestionem de furto constituere,

    Cic. Clu. 64, 181:

    quaestionem instituere de morte alicujus,

    id. ib. 64, 181:

    quaestionem de morte viri habere,

    id. ib. 65, 182;

    63, 176: quaestionem habere de servis in caput filii,

    id. ib. 63, 176:

    ad quaestionem abripi,

    to examination by torture, id. ib. 33, 89:

    alicui servum in quaestionem ferre,

    id. ib. 64, 181:

    postulare servum in quaestionem,

    id. ib. 64, 181:

    quaestiones severius exercere,

    Liv. 9, 34:

    quaestioni praeesse,

    to conduct a trial as judge, Cic. Rosc. Am. 4, 11: quaestiones perpetuae, the inquisitions concerning certain crimes (repetundarum, majestatis, de falso, de sicariis, de injuriis, etc.), conducted annually, after 605 A. U. C., by a standing commission, and presided over by the prætor, Cic. Brut. 27, 106:

    judex quaestionis,

    the director of the criminal court under the presidency of the prætor, id. Clu. 54, 148; 33, 89; id. Brut. 76, 264:

    quaestiones extraordinariae,

    trials out of the common course, held under a special commission, Liv. 39, 14; so,

    quaestio nova,

    Cic. Mil. 5, 13:

    A QVAESTIONIBVS,

    an attendant in examinations, a torturer, inquisitor, Inscr. Grut. 545, 6; 560, 1. —
    B.
    Transf.
    1.
    The court, the judges:

    dimittere eo tempore quaestionem,

    Cic. Verr. 2, 2, 30, § 74:

    totam quaestionem a severitate ad clementiam transtulit,

    Val. Max. 8, 1, 6.—
    2.
    The subject of investigation, the matter, case, question:

    perdifficilis et perobscura quaestio est de naturā deorum,

    Cic. N. D. 1, 1, 1:

    dividere totam de dis immortalibus quaestionem in partis quattuor,

    id. ib. 2, 1, 3:

    quaestio proposita,

    Quint. 9, 2, 39.—
    b.
    In partic., in rhet.
    (α).
    The rhetorical subject of debate: quaestionum duo sunt genera: alterum infinitum, alterum definitum. Definitum est, quod hupothesin Graeci, nos causam: infinitum, quod thesin illi appellant, nos propositum possumus nominare, Cic. Top. 21, 79. —
    (β).
    The main point in a disputed matter, the issue in a cause: quaestio est quae ex conflictione causarum gignitur controversia, hoc modo: Non jure fecisti: jure feci. Causarum autem haec est conflictio, in quā constitutio constat;

    ex eā igitur nascitur controversia, quam quaestionem dicimus, hoc modo: jurene fecerit,

    Cic. Inv. 1, 13, 18; cf. id. ib. 1, 6, 8.—
    (γ).
    A question, a disputed point, quaestio est, it is doubtful, may be disputed:

    sapientia efficit sapientis sola per se: beatos efficiat necne sola per se quaestio est,

    Cic. Top. 15, 60; id. Tusc. 4, 13, 29; id. Inv. 2, 20, 60:

    quaestio est, an, etc.,

    Quint. 7, 3, 22; cf.:

    nulla quaestio est,

    Aug. Retract. 1, 19, 6; cf.

    also: in quaestione est,

    Plin. 11, 17, 18, § 57; 10, 22, 27, § 52:

    quaestionis est immensae,

    id. 7, 28, 29, § 101; 28, 2, 3, § 10.

    Lewis & Short latin dictionary > quaestio

  • 15 Senatusconsultum

    consŭlo, lŭi, ltum, 3, v. n. and a. [from con and root sal-; cf. consul and consilium].
    I.
    To consider, reflect, deliberate, take counsel, reflect upon, consult.
    A. 1.
    In gen.
    (α).
    Absol.: quid nunc? etiam consulis? do you still deliberate, i. e. hesitate? Plaut. Trin. 2, 4, 171; cf. id. Truc. 2, 4, 75 Speng.: ne quid in consulendo adversi eveniat, Cato ap. Gell. 7, 3, 14:

    consulto opus est,

    there is need of deliberation, Sall. C. 1, 6:

    dum tempus consulendi est,

    Ter. Hec. 5, 1, 19:

    satis facere consulentibus,

    Cic. Or. 42, 143:

    ut omnium rerum vobis ad consulendum potestas esset,

    Liv. 8, 13, 18:

    ut tot uno tempore motibus animi turbati trepidarent magis quam consulerent,

    id. 21, 16, 2:

    praesidium consulenti curiae,

    Hor. C. 2, 1, 14 et saep.—
    (β).
    With in and acc.:

    consulere in longitudinem,

    to take thought for the future, Ter. Heaut. 5, 2, 10:

    in commune,

    for the common good, id. And. 3, 3, 16; Liv. 32, 21, 1; Tac. A. 12, 5; id. Agr. 12; Curt. 5, 9, 14;

    and in the same sense: in medium,

    Verg. A. 11, 335; Liv. 24, 22, 15; Tac. H. 2, 5; Luc. 5, 46:

    in unum,

    Tac. H. 1, 68; 4, 70:

    in publicum (opp. suscipere proprias simultates),

    Plin. Ep. 9, 13, 21; Tac. A. 1, 24.—
    (γ).
    With de and abl.:

    bello confecto de Rhodiis consultum est,

    Sall. C. 51, 5; so,

    de communibus negotiis,

    id. J. 105, 1:

    de salute suorum,

    Cic. Sull. 22, 63:

    omnibus de rebus,

    Tac. A. 4, 40.—
    (δ).
    With ut or ne:

    consulere vivi ac prospicere debemus, ut illorum (liberorum) solitudo munita sit,

    Cic. Verr. 2, 1, 58, § 153:

    tu ne qua manus se attollere nobis A tergo possit, custodi et consule longe,

    Verg. A. 9, 322.— Impers.:

    ut urbi... satis esset praesidii, consultum atque provisum est,

    Cic. Cat. 2, 12, 26:

    ne deficerent, consulendum esse,

    Cels. 3, 4, 31.—
    2.
    Esp., consulere alicui or alicui rei, to take care for some person or thing, to be mindful of, take care of, look to, have regard for, to counsel or consult for:

    tuae rei bene consulere cupio,

    Plaut. Trin. 3, 2, 9:

    quid me fiat, parvi pendis, dum illi consulas,

    Ter. Heaut. 4, 3, 37:

    qui parti civium consulunt, partem neglegunt,

    Cic. Off. 1, 25, 85: consulere eorum commodis et utilitati salutique [p. 442] servire, id. Q. Fr. 1, 1, 9, § 27; so,

    famae, pudicitiae tuae,

    id. Phil. 2, 2, 3:

    dignitati meae,

    id. Fam. 11, 29, 1:

    suae vitae,

    Caes. B. G. 7, 12:

    receptui sibi,

    id. B. C. 3, 69:

    reipublicae juxta ac sibi,

    Sall. C. 37, 8; id. J. 58, 2; Hor. Ep. 1, 17, 1:

    timori magis quam religioni,

    Caes. B. C. 1, 67; cf.:

    magis irae quam famae,

    Sall. C. 51, 7:

    qui mi consultum optime velit esse,

    Ter. Phorm. 1, 3, 1: mi ires consultum male? to counsel evil or badly, Plaut. Bacch. 3, 6, 36; so,

    male patriae,

    Nep. Epam. 10, 1; id. Phoc. 2, 2.—With si:

    melius consulet (sibi), si, etc.,

    Cels. 1, 3, 55.—
    B.
    Act.
    1.
    Consulere aliquem (or aliquid), to consult with one, to ask his opinion or advice, to ask counsel of, to consult, question (for the sake of advice).
    a.
    In gen.:

    cum te consuluissem, quid mihi faciendum esse censeres,

    Cic. Fam. 11, 29, 1:

    te, qui philosophum audis,

    id. ib. 9, 26, 1:

    Apellem tragoedum, uter, etc.,

    Suet. Calig. 33 al. —Of inanim. objects:

    speculum suum,

    Ov. A. A. 3, 136; cf.:

    spectatas undas, quid se deceat,

    id. M. 4, 312:

    nares, an olerent aera Corinthōn,

    Mart. 9, 60, 11:

    diem de gemmis, etc.,

    Ov. A. A. 1, 251 sq.:

    animum nostrum,

    Quint. 4, 2, 52:

    aures meas,

    id. 9, 4, 93:

    suas vires,

    id. 10, 2, 18 al. —With two accs.:

    ibo et consulam hanc rem amicos, quid faciundum censeant,

    Plaut. Men. 4, 3, 26:

    nec te id consulo,

    Cic. Att. 7, 20, 2:

    consulere prudentiorem coepi aetates tabularum,

    Petr. 88.—Freq.,
    b.
    Esp. as t. t.
    (α).
    In the lang. of religion, to consult a deity, an oracle, omens, etc.:

    Apollinem de re,

    Cic. Leg. 2, 16, 40:

    deum consuluit auguriis, quae suscipienda essent,

    Liv. 1, 20, 7:

    deos hominum fibris,

    Tac. A. 14, 30 fin.:

    Phoebi oracula,

    Ov. M. 3, 9; Suet. Vesp. 5:

    Tiresiam conjectorem,

    Plaut. Am. 5, 1, 76:

    haruspicem,

    Cic. Div. 2, 4, 11; Suet. Tib. 63; Cato, R. R. 5, 4:

    vates nunc extis, nunc per aves,

    Liv. 2, 42, 10:

    Cumaeam anum,

    Ov. F. 4, 158:

    avem primum visam augur,

    id. ib. 1, 180:

    spirantia exta,

    Verg. A. 4, 64; so,

    trepidantia exta,

    Ov. M. 15, 576:

    sacras sortes,

    id. ib. 11, 412:

    Etrusci haruspices male consulentes,

    Gell. 4, 5, 5.— Pass. impers.:

    si publice consuletur... sin privatim,

    Tac. G. 10. —With dependent question:

    senatus pontificum collegium consuli jussit, num omne id aurum in ludos consumi necessum esset,

    Liv. 39, 5, 9:

    consulti per ludibrium pontifices, an concepto necdum edito partu rite nuberet,

    Tac. A. 1, 10.—
    (β).
    In judic. lang., to ask advice of a lawyer, to consult, etc.:

    quam inanes domus eorum omnium, qui de jure civili consuli solent,

    Cic. Verr. 2, 1, 46, § 120:

    consuli quidem te a Caesare scribis: sed ego tibi ab illo consuli mallem,

    id. Fam. 7, 11, 2:

    si jus consuleres, peritissimus,

    Liv. 39, 40, 6:

    munus hoc eorum qui consuluntur,

    i. e. who are skilled in the law, Cic. Leg. 1, 4, 14; so id. Quint. 16, 53.—

    With dependent question: consulens eum, an seni jam testato suaderet ordinare suprema judicia,

    Quint. 6, 3, 92.—The formula usual in asking advice was, licet consulere? Cic. Mur. 13, 28; cf. Hor. S. 2, 3, 192.—
    (γ).
    In publicists' lang., to take counsel with the competent authorities, to consult:

    Quirites, utrum, etc.,

    Liv. 31, 7, 2; so,

    senatum,

    Sall. J. 28, 2:

    senatum de foedere,

    id. ib. 39, 2;

    62, 10: populum de ejus morte,

    Cic. Mil. 7, 16:

    plebem in omnia (tribuni),

    Liv. 6, 39, 2 al. —
    2.
    Aliquid.
    a.
    To take counsel or deliberate upon something, to consider:

    est consulere quiddam quod tecum volo,

    Plaut. Most. 5, 1, 53; id. Pers. 5, 2, 63:

    rem delatam consulere ordine non licuit,

    Liv. 2, 28, 2; so,

    consulere et explorare rem,

    Cic. Att. 2, 16, 4:

    consulis rem nulli obscuram,

    Verg. A. 11, 344 al.:

    bis repulsi Galli quid agant consulunt,

    Caes. B. G. 7, 83.—
    b.
    To advise something, to give advice:

    tun' consulis quicquam?

    Ter. Ad. 1, 2, 47; id. Phorm. 1, 3, 22.— Absol.:

    ab re consulit blandiloquentulus,

    advises to his hurt, Plaut. Trin. 2, 1, 17.
    II.
    Sometimes meton. (causa pro effectu).
    A.
    To take a resolution, resolve, conclude, determine.
    1.
    Neutr.; constr. absol. or with de aliquo or in aliquem:

    de nullis quam de vobis infestius aut inimicius consuluerunt,

    Liv. 28, 29, 8; so,

    de perfugis gravius quam de fugitivis,

    id. 30, 43, 13:

    in humiliores libidinose crudeliterque consulebatur,

    id. 3, 36, 7; so,

    crudeliter in deditos victosque,

    id. 8, 13, 15; cf. Tac. Agr. 16. —
    2.
    Act.:

    quid in concilio consuluistis?

    Plaut. Bacch. 1, 1, 6:

    animum ego inducam tamen, ut illud, quod tuam in rem bene conducat, consulam,

    id. Cist. 3, 4: ne quid gravius de salute tuā consulas, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16, 1:

    pessime istuc in te atque in illum consulis,

    Ter. Heaut. 3, 1, 28:

    quae reges irā inpulsi male consuluerint,

    Sall. C. 51, 4:

    nisi quod de uxore potuit honestius consuli,

    id. J. 95, 3.— Pass. impers.:

    aliter mihi de illis ac de me ipso consulendum est,

    Cic. Att. 7, 13, 3.—
    B.
    With the access. idea of judging, in the connection boni, optimi aliquid consulere, to excuse, take in good part, interpret favorably; be contented, pleased, or satisfied with:

    sit consul a consulendo vel a judicando: nam et hoc consulere veteres vocaverunt, unde adhuc remanet illud Rogat boni consulas, id est bonum judices,

    Quint. 1, 6, 32; cf. Paul. ex Fest. p. 41, 8 Müll.: nemo hoc rex ausus est facere, eane fieri bonis, bono genere gnatis boni consulitis? Cato ap. Gell. 10, 3, 17:

    boni consulendum,

    Varr. L. L. 7, § 40 Müll.:

    tu haec quaeso consule missa boni,

    Ov. P. 3, 8, 24; cf. id. Tr. 4, 1, 106; so,

    nostrum laborem,

    Quint. 6, prooem. § 16; Plin. Ep. 7, 12, 3:

    hoc munus,

    Sen. Ben. 1, 1, 8; id. Prov. 2, 4; id. Ep. 9, 20; 17, 9; 88, 17:

    quaerebat argentum avaritia: boni consuluit interim invenisse minium,

    Plin. 33, prooem. 2, § 4;

    8, 16, 17, § 44: boni et optimi consulere,

    App. M. 8, p. 205, 28.— Hence,
    1.
    consultus, a, um, P. a.
    A.
    Well considered or weighed, deliberated upon, maturely pondered:

    bene consultum consilium surripitur saepissume, si minus, etc.,

    Plaut. Mil. 3, 1, 5 sq.:

    ipsi omnia, quorum negotium est, consulta ad nos et exquisita deferunt,

    Cic. de Or. 1, 58, 250: neque eam usquam invenio, neque quo eam, neque quā quaeram consultum'st, I know neither, etc., Plaut. Rud. 1, 4, 6:

    operā consultā,

    with mature reflection, Gell. 7 (6), 17, 3;

    in the same sense, consulto consilio,

    Paul. Sent. 1, 9, 6:

    consultius est huic poenalem quoque stipulationem subjungere,

    it is better. more advantageous, Dig. 2, 15, 15.—
    B.
    (Acc. to I. B. 1.) Knowing, skilful, experienced, practised, esp. in law; skilled or learned in the law:

    non ille magis juris consultus quam justitiae fuit,

    Cic. Phil. 9, 5, 10:

    juris atque eloquentiae,

    Liv. 10, 22, 7:

    consultissimus vir omnis divini atque humani juris,

    id. 1, 18, 1; cf. Gell. 1, 13, 10:

    insanientis sapientiae,

    Hor. C. 1, 34, 3:

    universae disciplinae,

    Col. 11, 1, 12.—Hence, subst.: consultus, i, m., a lawyer:

    tu consultus modo rusticus,

    Hor. S. 1, 1, 17; id. Ep 2, 2, 87; 2, 2, 159; Ov. A. A. 1, 83.— Esp. with juris, often written as one word, jūrisconsultus, i, m., v. h. v.— Absol.:

    ut natura non disciplinā consultus esse videatur,

    Cic. Caecin. 27, 78:

    consultorum alterum disertissimum, disertorum alterum consultissimum fuisse,

    id. Brut. 40, 148:

    consultiores sibimet videntur Deo,

    Tert. adv. Marc. 2, 2.—
    2.
    Subst.: consultum, i, n.
    A.
    (Acc. to I. B. 1. b.) A consultation, inquiry of a deity:

    Sostratus (sacerdos) ubi laeta et congruentia exta magnisque consultis annuere deam videt, etc.,

    Tac. H. 2, 4.—
    B.
    (Acc. to II.) A decree, decision, resolution, plan; so first, Senatus consultum, or in one word, Senatusconsul-tum, a decree of the Senate (most freq. in all periods; the senatus consulta were not, like the plebiscita, the supreme law of the republic; but under the emperors, all new laws took this form, v. esp. Sandars, Introd., Just. Inst. § 15;

    1, 2, 5),

    Sall. C. 42, 3; Cic. Verr. 2, 4, 66, § 149:

    senatus consultum est quod senatus jubet atque constituit, nam cum auctus esset populus Romanus... aequum visum est senatum vice populi consuli,

    Just. Inst. 1, 2, 5;

    for which, consulta Patrum,

    Hor. Ep. 1, 16, 41. —Of a decree of the Sicilian council:

    ne senatus consultum Siculi homines facere possent,

    Cic. Verr. 2, 4, 65, § 146.—Also in other connections:

    facta et consulta fortium et sapientium,

    Cic. Leg. 1, 24, 62; cf.:

    facta consultaque Alexandri,

    Sall. H. 3, 7 Dietsch:

    consulta et decreta,

    id. J. 11, 5:

    consulta sese omnia cum illo integra habere,

    all objects of consultation, plans, id. ib. 108, 2; cf.:

    ab occultis cavendum hominibus consultisque,

    plans, Liv. 25, 16, 4; and:

    approbare collegam consulta,

    id. 10, 39, 10:

    dum consulta petis,

    responses, oracles, divinations, Verg. A. 6, 151:

    tua magna,

    decisions, id. ib. 11, 410; so,

    mollia,

    Tac. A. 1, 40:

    mala,

    id. ib. 6, 6:

    ex consulto factum,

    purposely, voluntarily, Auct. Her. 2, 30, 49.—Hence, adv., considerately, deliberately, designedly, on purpose.
    (α).
    Form consultō (class. in prose and poetry):

    utrum perturbatione aliquā animi an consulto et cogitata fiat injuria,

    Cic. Off. 1, 8, 27; Plaut. Poen. 3, 5, 43; Cic. N. D. 1, 31, 85; id. Leg. 1, 8, 25; Caes. B. G. 5, 16; 5, 37; Sall. J. 60, 5; 64, 5; Quint. 8, 4, 19; Tac. A. 4, 16; Suet. Caes. 56; * Hor. S. 1, 10, 14 al. —
    (β).
    Form consultē (mostly ante- and post-class.):

    qui consulte, docte atque astute cavet,

    Plaut. Rud. 4, 7, 14:

    caute atque consulte gesta,

    Liv. 22, 38, 11; Spart. Had. 2.— Comp., Liv. 22, 24, 3; Tac. H. 2, 24. — Sup., Capitol. Pert. 7.

    Lewis & Short latin dictionary > Senatusconsultum

  • 16 dubius

        dubius adj.    [DVA-], moving two ways, fluctuating: fluctibus dubiis volvi coeptum est mare, L.—Fig., wavering in opinion, doubting, doubtful, dubious, uncertain: animum in causā dubium facere: visi ab dubiis, quinam essent, L.: spemque metumque inter dubii, V.: dubius, verbis ea vincere magnum Quam sit, well aware how hard it is, V.: dictator minime dubius, bellum patres iussuros, L.: mentis, O.: sententiae, L.— Wavering in resolution, irresolute, undecided, hesitating: dubii confirmantur, Cs.: dubio atque haesitante Iugurthā incolumes transeunt, S.: hostibus dubiis instare, S.: spem dedit dubiae menti, V.: consilia, Ta.: quid faciat, O.: Mars errat in armis, V.— Doubted of, uncertain, doubtful, dubious, undetermined: fortuna scaenica, T.: quae dubia sint, ea sumi pro certis: haec habere dubia, to leave in question: salus: victoria, Cs.: proelia, Ta.: haud dubius rex, seu... seu..., by a clear title, L.: auctor, unknown, O.: gens dubiae ad id voluntatis, L.: lux, i. e. twilight, O.: sidera, Iu.: caelum, i. e. overcast, V.: lanugo, hardly visible, O.: sequitur annus haud dubiis consulibus, certainly known, L.: fortunam inter dubia numerare, Ta.: hora, i. e. the uncertain future, H.: dubia cena, i. e. perplexing with variety, H.: an dubium id tibi est? is it not certain? T.: ut de ipsius facto dubium esse nemini possit: hoc nemini dubium est, quid iudicarit: Iustitiā dubium validisne potentior armis, O.: haud dubiumst mihi, quin possim, etc., T.: non esse dubium, quin possent, etc., Cs.: periisse me unā haud dubiumst, T.: in dubium vocare, to call in question: non quo mihi veniat in dubium tua fides, is questioned: Dum in dubio est animus, in doubt, T.: ut in dubio poneret, utrum... an, etc., L.: sine dubio, certainly: cum te togatis omnibus sine dubio anteferret... sed, etc., doubtless... but: procul dubio, L. — Doubtful, dubious, precarious, dangerous, critical, difficult, adverse: fortuna (opp. secunda): res, S.: mons ascensu, Pr.: scire hunc lumen rebus nostris dubiis futurum, L.: dubiis ne defice rebus, our need, V.: tempora, H.: aeger, the man in danger of death, O.: Mea in dubio vitast, is in danger, T.: libertas et anima nostra in dubio est, S.: suas fortunas in dubium non devocaturum, Cs.
    * * *
    dubia, dubium ADJ
    doubtful, dubious, uncertain; variable, dangerous; critical

    Latin-English dictionary > dubius

  • 17 inter-rogō

        inter-rogō āvī, ātus, āre,    to ask, question, inquire, interrogate: recte, T.: interrogandi facultas: testem: illud, put this question, L.: nil plus, have no more to ask, Iu.: quendam quaedam geometrica: interrogans, solerentne, etc., Cs.: interrogas me, num, etc.: interrogatus, quid sentires: tunc sententiae interrogari coeptae, L.—To interrogate judicially, examine, go to law with, sue: bene testem, cross-examine: legibus interrogari, L.: consules legibus ambitūs interrogati, S.: Capitonem repetundarum (i. e. reum facere), Ta.—P. n. as subst: ad interrogata respondere, to inquiries.

    Latin-English dictionary > inter-rogō

  • 18 -ne (-n' or-n)

       - ne (-n' or-n) part enclit.    [weaker form of 1 nē].    I. adv., added in a direct question, as an interrogation mark, to the first or principal word of the clause: meministine me in senatu dicere? do you remember? etc.: potestne rerum maior esse dissensio?: quiane auxilio iuvat ante levatos? V.—Affixed to an interrogative pronoun: Quone malo mentem concussa? timore deorum, H.: ūterne Ad casūs dubios fidet sibi certius? H.—Expecting an affirmative answer: rectene interpretor sententiam tuam?—Expecting a negative answer: potestne virtus servire?: potesne dicere?—    II. As conj., in an indirect question, whether: ut videamus, satisne ista sit iusta defectio: Publilius iturusne sit in Africam scire. —Pleonastic with utrum, followed by an: est etiam illa distinctio, utrum illudne non videatur aegre ferendum... an, etc.—In the second alternative of an interrogation, or (for an): Smyrna quid et Colophon? maiora minorane fama? H.: ut in incerto fuerit, vicissent victine essent, L.— Repeated, whether... or: neque interesse, ipsosne interficiant impedimentisne exuant, Cs.: Collectosne bibant imbrīs puteosne, H..

    Latin-English dictionary > -ne (-n' or-n)

  • 19 nec-ne

        nec-ne adv.,    or not, in the second part of an indirect alternative question: quaero, potueritne Roscius suam partem petere necne: quaeram, utrum emeris necne: utrum proelium committi ex usu esset necne, Cs.: nunc habeam necne, incertum est, T.: quid interest proferantur necne?: fiat necne fiat, id quaeritur.—Rarely in a direct question: sunt haec tua verba necne?

    Latin-English dictionary > nec-ne

  • 20 nōn-ne

        nōn-ne adv.    interrog.—In a direct question, not? (expecting an affirmative answer): nonne intellegis?: quid? nonne sustulisti? etc.: nonne vobis haec oculis cernere videmini? non illum... videtis? nonne extremam pati fortunam paratos proiecit? nonne sibi clam...? nonne, etc., Cs.—In an indirect question, if not, whether not: quaero a te, nonne putes, etc.

    Latin-English dictionary > nōn-ne

См. также в других словарях:

  • question — [ kɛstjɔ̃ ] n. f. • mil. XIIe; lat. quæstio 1 ♦ Demande qu on adresse à qqn en vue d apprendre qqch. de lui. ⇒ interrogation. Poser une question à qqn. ⇒ interroger, questionner . Énoncer, formuler une question. Répondre à une question. « ta… …   Encyclopédie Universelle

  • question — Question. s. f. Interrogation, demande que l on fait pour s éclaircir de quelque chose. Il m a fait cent questions. qu avez vous respondu à cette question? c est une question captieuse. ce n est pas là une question à faire. Question, est aussi,… …   Dictionnaire de l'Académie française

  • Question — Ques tion, n. [F., fr. L. quaestio, fr. quaerere, quaesitum, to seek for, ask, inquire. See {Quest}, n.] 1. The act of asking; interrogation; inquiry; as, to examine by question and answer. [1913 Webster] 2. Discussion; debate; hence, objection;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • question — ques·tion n 1: a particular query directed to a witness compare interrogatory hy·po·thet·i·cal question /ˌhī pə the ti kəl/: a question directed to an expert witness (as a physician) that is based on the existence of facts offered in evidence and …   Law dictionary

  • question — et doubte, Quaestio. Matiere ou question, Causa. Il est question de la vie, Agitur de capite. Il n est pas maintenant question dont vient la maladie, mais de quoy on la guarit, Non interest quid faciat morbum, sed quid tollat. Il est question de… …   Thresor de la langue françoyse

  • Question — (homonymie) Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom …   Wikipédia en Français

  • Question! — сингл System of a Down Дата выпуска август 2005 Записан The Mansion Лавровый каньон, Лос Анджелес, Калифорния …   Википедия

  • question — ► NOUN 1) a sentence worded or expressed so as to obtain information. 2) a doubt. 3) the raising of a doubt or objection: he obeyed without question. 4) a problem requiring resolution. 5) a matter or issue depending on conditions: it s only a… …   English terms dictionary

  • Question P — was a referendum issue approved by the voters of Baltimore, Maryland, USA, in November 2002. Simply stated, the initiative proposed that the City Council consists of 14 members, each to be elected from a different district, and a Council… …   Wikipedia

  • Question! — Saltar a navegación, búsqueda «Question!» Sencillo de System of a Down del álbum Mezmerize Publicación Agosto de 2005 Formato Disco de vinilo, disco …   Wikipedia Español

  • question — [kwes′chən, kwes′tyən] n. [ME < Anglo Fr questiun < OFr question < L quaestio < pp. of quaerere, to ask, inquire] 1. an asking; inquiry 2. something that is asked; interrogative sentence, as in seeking to learn or in testing another s …   English World dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»