-
1 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
2 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
3 częś|ć
f 1. (wycinek całości) part, piece- frontowa część domu the front (part) of the house- północna część Polski the northern part of Poland- podzielił tort na równe części he cut the birthday cake into equal pieces- szukaj w środkowej części kredensu look in the middle section of the cupboard2. (utworu muzycznego) movement- w trzech częściach in three movements3. (element) part, piece- część garderoby a piece of clothing- części zamienne a. zapasowe do maszyny the spare parts for a machine- złożyć zegarek/radio z części to assemble a watch/radio- rozłożyć rower na części to take a bike apart, to strip down a bike- mikser nie działa, chyba brakuje jakiejś części the mixer isn’t working, some element a. part must be missing4. (pewna ilość) part C/U- przez część roku w ogóle nie pracował for part of the year he didn’t work at all- to tylko część prawdy that’s only (a) part of the truth- część tych utworów zaginęła some of the works are missing- mężczyźni w przeważającej części pracują na budowach i w fabrykach the majority of the men work on construction sites or in factories- sprostał wymaganiom tylko w znikomej części he only carried out a fraction of what was required of him- po a. w części in part, partly5. (miarka) part- zmieszać jedną część proszku i dwie części wody to mix one part powder to two parts water- □ części ciała Anat. the parts of the body- części mowy Jęz. the parts of speech- części świata Geogr. the parts of the world- części zdania Jęz. the parts of a sentence- dostaniesz w pewną część ciała, to się uspokoisz you’ll calm down soon enough if I give you one on the behindThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > częś|ć
-
4 dup|a
Ⅰ f wulg. 1. (pośladki) arse GB posp., ass US posp.- dać komuś w dupę to kick sb’s arse- dostał od ojca w dupę he caught it from his father pot.- jeszcze nie dostał od życia w dupę he’s had it real easy up to now pot.- strasznie dostali w dupę po podniesieniu podatków the rise in taxes really hit them- tylko siedzi na dupie i nic nie robi he just sits on his arse doing nothing- pocałuj mnie w dupę! (you can) kiss my arse!- nogi mu z dupy powyrywam! I’ll kick the shit out of him! posp.2. (odbyt) arse(hole) GB posp., ass(hole) US posp.- mam go/to w dupie przen. I don’t give a shit about him/it posp.- możesz to sobie wsadzić w dupę! stick a. shove it up your arse wulg.- to można zrobić z palcem w dupie it’s a piece of piss GB posp.- ciemno tu jak (u Murzyna) w dupie it’s pitch-black a. pitch-dark here3. obraźl. (kobieta) nice bit (of stuff) GB pot., obraźl.; piece of ass a. tail US posp., obraźl.- niezła z niej dupa she’s a nice piece pot., pejor.4. pejor. (oferma) arsehole GB posp., asshole US posp.- ale z niego dupa! he’s such an arsehole!Ⅱ inter. posp. myślałem, że będzie ładna pogoda, a tu dupa! I thought it’d be nice weather, but it’s piss-awful posp.■ do dupy z taką robotą/pogodą! sod this job/weather! GB posp., screw this job/weather! posp.- on/to jest do dupy! he/it sucks! posp.- o w dupę! oh, shit! wulg.- dawać komuś dupy (sypiać z kimś) to sleep with sb; (podlizywać się) to lick a. kiss sb’s arse wulg.- ona każdemu daje dupy she’ll do it with just about anybody pot.- ale daliśmy dupy! (o nieudolnym działaniu) we really cocked a. buggered it up GB posp.; we really screwed (it) up US pot.- dobrać się komuś do dupy to come down on sb (like a ton of bricks) pot.- obrobić komuś dupę to smear sb; to do a hatchet job on sb pot.- rozmawiać o dupie Maryni to talk about some meaningless crap posp.- wziąć kogoś za dupę to put the screws on sb pot., to get sb by the short and curlies a. by the short hairs pot.- wziął dupę w troki i wyjechał z miasta he got his arse out of town GB posp., he hauled ass out of town US posp.- rusz dupę! move your arse! posp.- takie pomysły to o dupę a. kant dupy potłuc! these ideas are a total waste of time! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dup|a
-
5 zapi|sać
pf — zapi|sywać impf (zapiszę — zapisuję) Ⅰ vt 1. (zapełnić pismem) to fill [sth] with writing [zeszyt, margines]- kartka zapisana do połowy a half page of writing2. (zanotować) to note a. write [sth] down, to note a. write down [adres, nazwisko, wypowiedź]- zapisać coś naprędce to jot sth down- zapisać coś do notesu a. w notesie to put sth down in one’s notebook- zapisać coś na kartce to write sth down on a piece of paper- zapisać coś na marginesie to write sth in the margin- zapisać coś na czyjeś konto a. rachunek Fin. to put sth down to sb’s account; przen. to chalk sth up to sb- zapisać sukces na własne konto przen. to notch up a success3. (umieścić na liście) to enrol GB, to enroll US, to put down- zapisać dziecko do szkoły to enrol a child in a school- zapisać dziecko na lekcje muzyki to enrol a child on a music course4. Prawo (zrobić zapis) to bequeath- zapisać coś komuś w testamencie to bequeath sth to sb- zapisać cały majątek na cele społeczne/na rzecz miejscowego szpitala to bequeath one’s entire wealth to charity/to the local hospital5. (zalecić) to prescribe [leki]- zapisać komuś zastrzyki/kąpiele błotne to prescribe sb injections/mud baths6. Techn. (utrwalić na taśmie, płycie) to record [głos, obraz]- zapisać dane na twardym dysku Komput. to save data on the hard discⅡ zapisać się — zapisywać się 1. (do szkoły, na kurs) to enrol GB, to enroll US; (do organizacji) to join- zapisać się do lekarza to register with a doctor; (na wizytę) to make an appointment with the doctor- zapisać się na akcje Fin. to subscribe to shares2. książk. (wsławić się) zapisać się w pamięci potomnych to be remembered by posterity- tym odkryciem zapisał się w historii polskiej nauki thanks to this discovery he will go down in the history of Polish science■ Adam w krawacie! węglem w kominie a. kredą na ścianie zapisać! żart. Adam wearing a tie! that’s something to write home about!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zapi|sać
-
6 rzecz
f 1. (przedmiot) thing- rzeczy osobiste personal belongings- biuro rzeczy znalezionych the lost property office- zabrał ze sobą tylko najpotrzebniejsze rzeczy he took only the most necessary things with him- zabrał wszystkie swoje rzeczy i poszedł he took all his stuff a. belongings and went- traktował ją jak swoją rzecz he treated her as his plaything2. (sprawa) matter, question- to nie twoja rzecz it’s none of your business- jej źródło utrzymania to drażliwa rzecz the source of her income is a touchy matter3. (nieokreślone zjawisko) thing- zajmować się różnymi/wieloma rzeczami to be engaged in various/many things- wykształcenie i wychowanie to dwie różne rzeczy education and upbringing are two different things a. matters- lubi malować, rysować i w ogóle takie rzeczy pot. he likes painting and drawing and stuff like that pot.- jest kilka rzeczy, które lubię, na przykład truskawki there are a number of things I like, for example strawberries- ludzie mówili różne rzeczy people were saying all sorts of things4. (treść myśli, wypowiedzi) thing- brać rzecz dosłownie to take it literally- ujmować rzecz jednostronnie to take a one-sided view of the matter- mówił o niej nieprzyjemne rzeczy he said unpleasant things about her- chciał wyrazić tę rzecz w słowach he tried to express the thing in words5. (zadanie, obowiązek) business- to nie twoja rzecz it’s none of your business, it’s of no concern to you- rzeczą pisarza jest przede wszystkim dostarczanie dzieł literackich it’s a writer’s job to produce literature6. (wydarzenie, fakt, okoliczność) thing- stała się nieprawdopodobna rzecz an unbelievable thing happened- to rzecz naturalna, że młody chłopak się zakochał it’s a natural thing for a young boy to fall in love7. Filoz. thing- rzecz sama w sobie the thing in itself8. (dzieło sztuki, utwór literacki, muzyczny) thing, piece- to dobrze napisana rzecz it’s a good piece of writing- czytałem ciekawą rzecz I read an interesting thing- komponował znakomite rzeczy he composed superb things; he composed great stuff pot.■ (cała) rzecz w tym, że… the thing is, …, the point is…- to moja/twoja/jego rzecz it’s my/your/his business- rzecz prosta of course, naturally- rzecz prosta, pomogę ci, ale… of course, I’ll help you, but…- brać się/wziąć się do rzeczy to get down to business; to get down to brass tacks pot.- nie od rzeczy będzie/byłoby… it wouldn't be a bad idea to…- nie od rzeczy byłoby przypomnieć jego osiągnięcia it would be worthwhile to recall his achievements- co to ma do rzeczy? what’s that got to do with it?- być do rzeczy to be all right pot.- to wypracowanie jest do rzeczy, całkiem niezłe the essay is sensibly written, not bad at all- ta dziewczyna jest całkiem do rzeczy the girl’s quite all right- nie twoją/jego/jej rzeczą jest…. it’s not your concern to …- błądzić jest rzeczą ludzką to err is human- istota a. sedno rzeczy the heart a. crux of the matter- ładne rzeczy! my word!- mówić do rzeczy to talk sense- mówić od rzeczy a. nie do rzeczy to talk nonsense- zbierali datki na rzecz bezdomnych they were collecting money for the homeless- nazwać rzecz po imieniu to call a spade a spade- nic z tych rzeczy pot. nothing of the kind a. of the sort- odbiegać od rzeczy to stray from the point, to digress- ogólnie/ściśle rzecz biorąc generally/strictly speaking- rzecz idzie o najwyższą stawkę it’s a matter of life and death- stan a. postać rzeczy state of affairs- to nie ma nic do rzeczy that’s beside the point- w samej rzeczy, nie o to mi chodzi in fact, this is not what I mean- wiadoma rzecza. jest rzeczą wiadomą, że… it’s a well-known fact that…- wiadoma rzecz jak jest w wojsku we all know what it’s like in the army- widzieć/wiedzieć, jak rzeczy stoją a. jak się rzeczy mają to know/to see how the land lies- lepiej żeby wiedział jak rzeczy stoją it would be better for him to know how matters stand- wielkie rzeczy! a. wielka (mi) rzecz! pot. big deal! iron.- wielka mi rzecz, każdy umie tak śpiewać! big deal, anyone can sing like that!- wracać/przystępować do rzeczy to return/come to the point- nie wtrącaj się w nie swoje rzeczy mind your own business- z natury rzeczy a. siłą rzeczy (quite) naturally- siłą rzeczy musiał tam pojechać events forced him to go there- znać się na rzeczy to know what’s what* * *-y; -y; gen pl; -y; f- rzeczy* * *f.1. (= przedmiot) thing, object.2. pl. (= własność, dobytek, strój, wyposażenie) things, belongings, property; to są moje rzeczy these are my things; rzeczy osobiste personal belongings l. possessions; biuro rzeczy znalezionych lost property office.3. (= sprawa, dziedzina) ( w wielu utartych wyrażeniach) ładne rzeczy! a pretty kettle of fish!; nic z tych rzeczy nothing of the kind l. sort; te rzeczy są mi obce these things aren't up my street; to moja rzecz it's my business; to nie moja rzecz it's none of my business; wielka mi rzecz! l. wielkie rzeczy! big deal!; wojsko to męska rzecz army life is for men; znać się na rzeczy know one's stuff; be knowledgeable.4. pl. (= naturalny bieg spraw) things, affairs; (zwykła) kolej rzeczy the (ordinary) course of things; stan rzeczy the state of affairs; siłą rzeczy of course, naturally; w gruncie rzeczy essentially.5. (= temat, treść, t. w licznych utartych zwrotach) issue, matter, topic, point; coś jest na rzeczy there's something in it; co to ma do rzeczy? what does that have to do with the matter at hand?; do rzeczy! back to the point; mówić do rzeczy/od rzeczy talk sense/nonsense; nazywać rzeczy po imieniu call a spade a spade; nie od rzeczy byłoby... it would not be amiss to...; ogólnie rzecz biorąc generally speaking; przystąpić do rzeczy get to the point; address the issue; rzecz w tym, że... the problem is that...; sedno/istota rzeczy the heart/crux of the matter; spis rzeczy (= spis treści) contents; to nie ma nic do rzeczy that's neither here nor there; to zmienia postać rzeczy that makes a difference; w rzeczy samej indeed; w tym (cała) rzecz that's the whole point.6. z przymiotnikami ( tworzy równoważniki zdań okolicznikowych) rzecz dziwna... strangely enough...; rzecz jasna... l. rzecz oczywista... of course..., needless to say..., it goes without saying that...; rzecz prosta... predictably (enough)...7. na rzecz kogoś/czegoś prawn. to l. for sb/sth; przekazać darowiznę na rzecz instytucji make a donation to l. for an institution; zasądzić coś na czyjąś rzecz adjudge sth to sb.8. fil. thing; rzecz sama w sobie thing-in-itself.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rzecz
-
7 kart|ka
f 1. (kawałek papieru) piece of paper; (arkusz) sheet (of paper); (w zeszycie, książce) page, leaf- kartka z zeszytu a page from a notebook- wyrwać kartkę z zeszytu to tear a page from a notebook- zapisana kartka a piece of paper with writing on it; (zużyta) a used piece of paper- zapisać a. napisać coś na kartce to write sth (down) on a piece of paper- mówić z kartki to read a speech- mówić bez kartki to speak without notes- opisany na kartkach książki described in the pages of the book2. zw. pl (kupon) ration coupon- kartki żywnościowe food ration coupons- kartki na cukier/węgiel sugar/coal ration coupons- mięso jest na kartki meat is rationed- □ kartka pocztowa postcard- czerwona kartka Sport red card- żółta kartka Sport yellow cardThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kart|ka
-
8 przymoc|ować
pf — przymoc|owywać impf vt to attach, to secure (do czegoś to sth); (gwoździami) to nail [tablicę, listwę] (do czegoś to sth); (śrubami) to screw [tablicę, listwę] (do czegoś into a. onto sth); (kołkami) to peg down, to peg [sth] down [linkę, namiot, tropik]; (sznurkiem, liną) to tie down, to tie [sth] down; (łańcuchem) to chain down, to chain [sth] down- przymocować coś sznurkiem/gwoździami to fasten a. fix sth with a piece of string/with nails- przymocowany na stałe [rączka, uchwyt] non-detachableThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przymoc|ować
-
9 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
10 złożyć
pf — składać impf Ⅰ vt 1. (poskładać, zamknąć) to fold [sth] up, to fold (up) [gazetę, list, koc, scyzoryk, deskę do prasowania, leżak, wózek]- złożyć/składać ubranie/ręcznik to fold one’s clothes/a towel- złożyć/składać tkaninę/prześcieradło we dwoje to fold a piece of fabric/sheet in two- kartka papieru złożona we dwoje a sheet of paper folded once a. in two- chusta złożona w trójkąt a scarf folded into a triangle- złożyć parasol to roll up a. furl an umbrella2. (zmontować) to assemble, to put together [silnik, maszynę, konstrukcję, karabin]; to assemble [regał, szafkę]- złożyć komputer to put together a computer3. Med. (zestawić) to set [kość, zwichnięty staw, złamaną rekę]; to piece together [połamane kości, części kości] 4. (ułożyć, umieścić) to place, to put; (położyć) to lay; (przyłożyć do siebie) to piece together [podarty list, układankę, puzzle, potłuczone fragmenty]- złożyć/składać wieniec na grobie/pod pomnikiem to lay a wreath on a grave/at a monument- złożyć/składać towar do magazynu to place goods in a warehouse, to store goods- złożyłem nasz bagaż w przechowalni/schowku I left our baggage in the left luggage office/in a locker- drewno/książki złożone w stertę logs/books piled up a. piled into a heap5. (wręczyć, oddać) to hand [sth] in, to hand in, to proffer [rezygnację, wymówienie]; to submit [sprawozdanie, dokumenty, prośbę, żadania, podanie, meldunek]; to lodge [zażalenie, protest, oskarżenie, odwołanie]; to pay [okup, depozyt, kaucję]; to proffer [wyjaśnienia]; to offer, to extend [życzenia, gratulacje, zaproszenie, kondolencje]; to pay [wizytę, komplementy, wyrazy uszanowania]- złożyć/składać raport to submit a. file a report- złożyć/składać listy uwierzytelniające to present one’s credentials- złożyć/składać fałszywe zeznanie a. zeznania to give false testimony; (pod przysięgą) to perjure oneself- złożyć/składać zamówienie to place an order- złożyć/składać komuś/czemuś hołd (uczcić) to pay homage to sb/sth- ambasadorzy złożyli swoje podpisy pod dokumentem the ambassadors put their signatures to a document- złożyli strażakom serdeczne podziękowania they expressed a. gave their heartfelt thanks to the firefighters- złożyć/składać kogoś/coś w ofierze to offer sb/sth up as a sacrifice- złożyć swój los/swoje życie w czyjeś ręce to place oneself/one’s life in sb’s hands- złożyć/składać na kogoś winę to place the blame on sb- złożyć/składać na kogoś odpowiedzialność za coś to entrust sb with responsibility for sth6. Druk. to set [tekst, czcionki] 7. Zool. [ptaki] to lay [jaja]- złożyć/składać ikrę to spawn8. książk. (oprzeć) to repose książk. [głowę, ręce] Ⅱ złożyć się — składać się 1. (być częścią składową) [elementy, części, punkty, fragmenty] to make up (na coś sth), to consist (na coś of sth)- pięć egzotycznych dań złożyło się na wspaniały obiad five ethnic courses made up a delicious dinner2. (spakować się) [łóżko polowe, wersalka, buda] to collapse; [leżak, krzesło, siedzenie] to fold (flat) 3. (robić składkę) to club together- złożyliśmy się na prezent dla niego we clubbed together to buy him a present4. (być przyczyną) [wydarzenia, powody, kłopoty] to result (na coś in sth) 5. (przybrać pozycję) to assume a. take a position- złożył się i wystrzelił he took aim and fired- sprinterzy złożyli się do startu the sprinters took their marks6. (zdarzyć się) to happen- tak się złożyło/składa, że… it so happened/happens that…, it came about that…- dobrze/źle się złożyło, że… it was fortunate/unfortunate that…■ złożyć/składać broń (skapitulować) to surrender; (zaprzestać walki) to lay down (one’s) arms- złożyć/składać do grobu książk. to inhume książk.; to entomb [zmarłego, kości, ciało]- złożyć/składać się we dwoje w ukłonie to make a low bow* * ** * *pf.-óż zob. składać.pf.zob. składać się.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > złożyć
-
11 po
1. prep1) (czas) afterpięć po drugiej — five past lub after US two
2) (kolejność) after3) (= na podstawie) by4) (= dziedziczenie) from5) (hierarchia) after6)chodzić po parku/górach — to walk in the park/mountains
chodzić po piasku/trawie — to walk on sand/grass
jeździć po mieście/kraju — to travel around the town/country
schodzić po drabinie/schodach — to go down the ladder/stairs
7)2. prep1) (kres) to2) (cel) forprzychodzić (przyjść pf) po mleko — to come to get milk
posłać (posyłać pf) po lekarza — to send for a doctor
3. prep + datpo cichu (= bezgłośnie) — quietly, (= potajemnie) on the quiet
po polsku/angielsku — in Polish/English
mówić po polsku/angielsku — to speak Polish/English
-
12 skos
m (G skosu) 1. (pochylenie) angle; (w pionie) slant- przejść na skos a. skosem przez pole to cut diagonally across a field- umieścić/obciąć/złożyć coś na skos to place/cut/fold sth diagonally- napisać coś skosem przez całą kartkę to write sth diagonally across a page- ścieżka szła skosem w dół the path headed at an angle a. slantwise down the slope- korytarz opadał skosem w dół the tunnel slanted down- połączyć coś na skos to join sth at an angle2. Moda bias- spódnica (skrojona) ze skosu a skirt cut on the bias* * *( ukośna powierzchnia) slant* * *mi1. ( tkanina) piece of fabric cut on the bias; ( linia cięcia) bias; ciąć tkaninę na skos cut fabric on the bias.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > skos
-
13 trup
m (A trupa) 1. (zwłoki) (człowieka) corpse; (zwierzęcia) carcass- trupy pomordowanych the bodies of victims- blady jak trup (as) white as a sheet2. pot. (rupieć) piece of junk; (samochód) jalopy pot., old banger pot.■ jestem/jest trup nieboszczyk pot. I’m/he’s half dead, a dead duck pot., a non-starter pot.- żywy trup living corpse; zombie pot.- dążyć do czegoś po trupach to aim for sth at any cost- kłaść a. położyć kogoś trupem to mow sb down- paść trupem to drop dead- omal trupem nie padłem, kiedy usłyszałem tę wiadomość I almost fainted when I heard the news- niech trupem padnę cross my heart (and hope to die)- schlać się a. być pijanym w trupa pot., pejor. to be blind drunk pot., to be (as) high as a kite pot.* * *dead body, corpsekłaść (położyć perf) kogoś trupem — to kill sb stone-dead
* * *mpcorpse, dead body; pot. (= stary samochód itp.) wreck; żywy trup zombie; trup na miejscu pot. dead on the spot; po moim trupie! over my dead body!; iść po trupach give no quarter, claim one's pound of flesh; kłaść kogoś/coś trupem lay sb/sth dead; paść trupem fall dead, drop dead; zalać się l. urżnąć się w trupa pot. get boozed up, get smashed, get loaded; trup w szafie skeleton in the closet l. Br. in the cupboard.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > trup
-
14 grucho|t
Ⅰ m pers. (N pl gruchoty) pot., obraźl. decrepit old fossil pejor. Ⅱ m inanim. 1. sgt (G gruchotu) (łoskot) clatter- ściana zawaliła się z gruchotem the wall came crashing down2. (A gruchot a. gruchota) pot. (mebel, urządzenie) broken-down piece of junk pot.; (pojazd) banger GB pot., crate US pot., jalopy pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > grucho|t
-
15 nakreśl|ić2
pf vt 1. (napisać) to jot down, to scribble- nakreślił na kartce parę słów he jotted down a. scribbled a few words on a piece of paper2. (opisać) to depict- nakreślić charakter głównego bohatera powieści to depict the character of the main hero3. (skreślić) to cross out a lotThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nakreśl|ić2
-
16 pię|ta
f 1. (część stopy) heel- słychać było dudnienie bosych pięt po podłodze the thumping of bare feet across the floor was heard, bare feet thumped across the floor- przysiadła na piętach she squatted on her heels- obrócił się na pięcie i wyszedł he turned on his heel and left- świecić gołymi a. bosymi piętami (być bosym) to be barefoot; (być w podartych butach) to wear battered a. down-at-heel shoes2. (w skarpecie, pończosze) heel, heel-piece; (w bucie) counter- przetarła mi się pięta w lewej skarpecie my left sock has worn threadbare on the heel- miał dziurę na pięcie he had a hole in his heel- pończocha jest dziurawa na pięcie the stocking has a hole on the heel3. Żegl. (masztu) heel; (bomu) gooseneck- pięta kotwicy the crown of an anchor■ pięta Achillesa a. achillesowa Achilles’ heel- fizyka zawsze była moją piętą achillesową physics has always been my weak point a. Achilles’ heel- deptać komuś po piętach a. następować komuś na pięty to be hard on sb’s heels, to breathe down sb’s neck- mieć kogoś/coś w pięcie pot., euf. not to give a fig pot. a. a monkey’s posp. about sb/sth- nie dorastać komuś do pięt to not be a patch on sb; to be no match for sb GB pot.- odpowiedział jej tak, że jej w pięty poszło what he said cut her to the quick a. touched her on the raw pot.- tak mu nagadam, że mu w pięty pójdzie I’ll give him such a talking-to that he won’t forget it in a hurryThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pię|ta
-
17 temp|o
Ⅰ n 1. sgt (szybkość) pace, speed- tempo pracy the pace of work- tempo marszu marching pace- nadawać tempo to set the pace- pracować własnym tempem to work at one’s own pace- pracować w zawrotnym tempie to work at full speed- sportowcy przyśpieszyli tempo the athletes quickened their pace- dyktować tempo gry to dictate the tempo of the game- zwolnić tempo to slow down- za dużo pracujesz, powinieneś nieco zwolnić tempo przen. you work too much– you should slow down a little- wypadki potoczyły się w zawrotnym tempie the speed of (the) events was breathtaking- jej powieści mają znakomite tempo her novels are very pacy- ten film ma zbyt wolne tempo the film lacks pace2. Muz. tempo- wolne/szybkie tempo utworu the slow/fast tempo of a piece- tę część należy wykonać w tempie allegro/moderato this part should be played allegro/moderatoⅡ inter. move (it)!- „tempo! tempo!” – krzyczał sierżant ‘come on, move!’, the sergeant shouted■ dotrzymywać komuś tempa to keep pace with sb- robić coś na tempo to do sth in hasteThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > temp|o
-
18 broń
- ni; fweapon; ( zbiorowo) arms (pl), (przen: środek) weaponbroń atomowa/chemiczna — nuclear/chemical weapons (pl)
broń palna — firearms (pl)
* * *f.1. (= narzędzie walki) weapon; (= często = broń palna) gun, firearm; ( zbiorowo) weapons, weaponry, arms; broń myśliwska hunting rifle l. rifles; broń przeciwpancerna anti-tank weapon l. gun; broń przeciwlotnicza anti-aircraft weapon l. gun; broń ręczna handgun; broń artyleryjska artillery piece, field gun, cannon; broń małokalibrowa small-caliber weapon; broń obosieczna double-edged sword; chwytać za broń take up arms; nosić broń carry arms; złożyć broń lay down (one's) arms; naładować broń load a gun; kaliber broni the caliber of a gun; wystąpić z bronią w ręku offer armed resistance; broń biała hand weapons; broń sieczna cutting weapon; broń palna firearm(s); broń automatyczna automatic weapon; broń krótka handgun; broń konwencjonalna conventional weapon; broń masowej zagłady weapon of mass destruction; broń biologiczna biological weapon; broń chemiczna chemical weapon; broń jądrowa l. nuklearna l. atomowa atomic l. nuclear weapon; broń termojądrowa thermonuclear weapon; zawieszenie broni armistice, truce; do nogi broń! order arms!; prezentuj broń! present arms!; bagnet na broń! fix bayonets!; towarzysze broni brothers in arms; wezwanie do broni call to arms; być pod bronią be mobilised; bez broni unarmed; prowadzić/trzymać kogoś pod bronią lead/keep sb at gunpoint; dać komuś broń do ręki przen. play into sb's hands; wytrącić komuś broń z ręki przen. take the wind out of sb's sails; pobić l. pokonać kogoś jego własną bronią przen. beat sb at his own game.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > broń
-
19 grać
grać w piłkę/brydża — to play ball/bridge
grać na wyścigach — to gamble on the horses, to play the horses
grać w totalizator — to do the pools (BRIT)
coś dziś grają w kinie/teatrze? — what's on at the cinema/theatre?
* * *ipf.1. ( uczestniczyć w grze) play; grać w karty play cards; grać w piłkę play soccer; grać w koszykówkę play basketball; grać na loterii play the lottery; grać na wyścigach gamble on the horses (dogs, etc.), play the horses (dogs, etc.); grać na giełdzie play the stock exchange; grać na zwłokę play for time, stall; grać w otwarte karty (= postępować uczciwie) offer a square deal, lay one's cards on the table; ( w karty) play with the cards laid down faceup ( to teach sb how to play a new card game); grać z dziadkiem karty play with a dummy.2. muz. play, perform; grać na fortepianie/skrzypcach/gitarze play the piano/violin/guitar; grać koncert play a concerto; grać na cztery ręce play a piece for four hands; grać komuś na nosie przen. thumb one's nose at sb; grać pierwsze/drugie skrzypce przen. play first/second fiddle; w to mi graj that's right up my alley, it's food and drink to me; kiszki mi marsza grają I'm starving; szafa grająca jukebox; szafa gra pot. everything is OK.3. sztuka play, perform; co dziś grają w kinie? what's playing l. showing at the movies today?4. ( o aktorze) act, play; grać główną rolę play the main l. leading part; grać komedię przen. pretend, try to cover sth up.5. ( uzewnętrzniać uczucia) show, manifest; w kimś gra krew sb is excited l. agitated; grać komuś na nerwach get on sb's nerves; grać na uczuciach take advantage of sb's feelings l. emotions; grać na słabościach take advantage of sb's weaknesses.6. (= drgać, migotać) sparkle, flicker.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > grać
-
20 kamień
stone; ( w zegarku) jewel; ( do zapalniczki) flintkamień szlachetny — gem(stone), precious stone
kamień grobowy lub nagrobny — gravestone, tombstone
kamień milowy — (przen) milestone
kamień węgielny — cornerstone; (przen) cornerstone, keystone
kamień spadł mi z serca — (przen) it's a weight lub load off my mind
* * *mi- ni-; Gen. -a1. ( kawałek skały) stone, rock; kamień brukowy paving stone, cobble-stone; kamień budowlany building stone; kamień ciosowy bud. cut stone, ashlar; kamień drogowy road stone; kamień do zapalniczek flint; kamień nagrobny gravestone, tombstone, headstone; kamień milowy dosł. i przen. milestone; kamień młyński millstone; kamień pamiątkowy memorial stone; kamień węgielny cornerstone; siny kamień min. blue vitriol, blue-stone; kamień litograficzny druk. lithographic stone; okres l. epoka kamienia łupanego geol. Stone Age, the palaeolithic period; okres l. epoka kamienia gładzonego geol. the neolithic period; kamień probierczy touchstone; kamień filozoficzny philosopher's stone; siedzieć gdzieś kamieniem not move l. stir from the spot; zmarznąć na kamień freeze stiff; spać jak kamień sleep like a log; przepaść jak kamień w wodę disappear into thin air; spadł mi kamień z serca that's a load l. weight off my mind; być komuś kamieniem u szyi be a burden to sb; kamień na kamieniu nie został (o miastach, budowlach) not a stone was left standing; kląć się w żywy kamień to swear up and down; mieć serce z kamienia have a heart of stone; trafiła kosa na kamień diamond cut diamond.2. ( w jubilerstwie) gemstone, stone.3. ( w czajniku) scale.4. med. calculus, stone; kamień nerkowy renal calculus; kamień żółciowy gallstone, bilestone; kamień nazębny tartar.5. (= pionek) (playing-) piece.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kamień
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Down At The Waterside — Infobox musical artist | Name = Down At The Waterside Landscape = yes Background = group or band Origin = flagicon|Australia Melbourne, Australia Genre = Indie rock Punk Garage Years active = 2006 present Label = Glass Head Current members =… … Wikipedia
Down the Road a Piece — Single by Will Bradley Trio B side Celery Stalks at Midnight Released 1940 (1940) Format … Wikipedia
Down House — The Home of Charles Darwin, Down House Type House, garden and grounds Proprietor English Heritage Size 13.2 hectares (33 acres) … Wikipedia
Piece of Cake — Студийный альбом Mudhoney … Википедия
Down in the Park — Single by Gary Numan/Tubeway Army from the album Replicas Released … Wikipedia
Down with the Clique — Single by Aaliyah from the album Age Ain t Nothing but a Number … Wikipedia
Down to Earth (Jimmy Buffett album) — Down to Earth Studio album by Jimmy Buffett Released 1970 Recorded 1970 … Wikipedia
Down-low — (also on the down low or on the DL ) may refer to any activity or relationship kept discreet. Specifically, it may refer to: Keeping an act, action or some other piece of information a secret. Down low (sexual slang): Men who identify as straight … Wikipedia
Down by the Seaside — Song by Led Zeppelin from the album Physical Graffiti Released 24 February 1975 Recorded 1971 Genre Rock … Wikipedia
Down for the One — Single by Beverley Knight from the album The B Funk Released … Wikipedia
down payment — I noun collateral, deposit, installment, payment, retainer, stake, surety II index deposit, handsel, installment Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary