-
1 percurro
Ipercurrere, percucurri, percurrus VIIpercurrere, percucurri, percursus VIIIpercurrere, percurri, percursus V -
2 ērudiō
ērudiō īvī, ītus, īre [ex + rudis], to educate, instruct, teach, polish: studiosos discendi: alqm in iure: filios ad maiorum instituta: alqm disciplinā, N.: eruditi artibus militiae, L.: me de re p., keep me informed: te, satis esse, etc.— To teach, communicate, instruct in: alqm damnosas artīs, O.: percurrere telas, O.: quā possint arte capi, O.: oculos ut fleant, O.* * *erudire, erudivi, eruditus Veducate, teach, instruct -
3 fāstī
fāstī ōrum ( acc pl. fastūs, H.), m [fastus, sc. dies], a register of judicial days, court calendar (orig. kept by the pontifices, until Cn. Flavius posted a copy in the Forum): fastos proposuit, ut sciretur, etc., L.— A list of the days of the year, calendar, almanac, annals: cum diem festum de fastis suis sustulissent.— A register of events in chronological order, annals: per titulos memoresque fastos, H.: fastos evolvere mundi, human history, H.— The official registers of the higher magistrates (fasti consulares): enumeratio fastorum: in codicillorum fastis: paginas in annalibus magistratuum fastisque percurrere, L.: hos consules fasti ulli ferre possunt?— The title of a poem on the Roman festivals, O. -
4 pāgina
pāgina ae, f [PAC-], a leaf of paper, sheet, page: hanc paginam tenere: totas paginas commovere: paginas in annalibus magistratuum percurrere, L.: millesima, Iu.: postrema tua, letter. —A slab, tablet: insignis honorum, upon one's statue, recording his claims to honor, Iu.* * *page, sheet -
5 cursus
cursus, ūs, m. [id.], a running ( on foot, on a horse, chariot, ship, etc.), a course, way, march, passage, voyage, journey, etc. (very freq.).I.Lit.1.Of living beings:b.ingressus, cursus, accubitio, etc.,
Cic. N. D. 1, 34, 94:ibi cursu, luctando... sese exercebant,
Plaut. Bacch. 3, 3, 24; cf. id. Most. 1, 2, 73, and Hor. A. P. 412:quique pedum cursu valet, etc.,
Verg. A. 5, 67:cursu superare canem,
Hor. Ep. 1, 18, 51:milites cursu exanimati,
Caes. B. G. 2, 23:huc magno cursu intenderunt,
at full speed, id. ib. 3, 19:magno cursu concitatus,
id. B. C. 1, 70:cursu incitatus,
id. ib. 1, 79; 3, 46; Auct. B. Alex. 20; cf.:in cursu esse,
Cic. Att. 5, 16, 1; cf. II. fin. infra:strictis gladiis cursu in hostem feruntur,
advance at a run, Liv. 9, 13, 2:effuso cursu,
id. 2, 50, 6:eo cursu proripere, ut, etc.,
id. 24, 26, 12; 31, 21, 6:eo cursu, Auct. B. Alex 30: eodem cursu contendere,
right onward, Caes. B. C. 2, 35; cf. id. B. G. 6, 67: citato cursu. Just. 11, 15, 2:cursus in Graeciam per tuam provinciam,
Cic. Att. 10, 4, 10:quis umquam tam brevi tempore tot loca adire, tantos cursus conficere potuit?
id. Imp. Pomp. 12, 34:(terrae) tuis non dicam cursibus, sed victoriis lustratae sunt,
id. ib. 2, 5:agmen cursūs magis quam itineris modo ducit,
Curt. 5, 13, 5; 6, 1, 12; Just. 15, 3, 11; 11, 8, 2:Miltiades cursum direxit, quo tendebat,
Nep. Milt. 1, 6; Vell. 2, 19, 4; 1, 4, 1:Ulixi per mare,
Hor. C. 1, 6, 7:iterare cursus relictos,
id. ib. 1, 34, 4:Naxon, ait Liber, cursus advertite vestros,
Ov. M. 3, 636 et saep.; cf. B.: cursum per [p. 504] auras Derigere, Verg. A. 6, 194; so of flying, Ov. M. 2, 838; 4, 787 al.—Cursum tenere (in a march or on shipboard), to hold one's course, to maintain a direct course:2.equites cursum tenere atque insulam capere non potuerant,
Caes. B. G. 4, 26 fin.:Dionysius cum secundissimo vento cursum teneret,
Cic. N. D. 3, 34, 83; Caes. B. G. 5, 8; cf. 2. b. —Of inanimate objects:b.solis cursus lunaeque meatus Expediam,
Lucr. 5, 77; cf. id. 5, 772 al.:lunae,
id. 5, 629; cf. id. 5, 630:stellarum,
Cic. Rep. 6, 17, 17:neque clara suo percurrere fulmina cursu Perpetuo possint,
Lucr. 1, 1003:si lacus emissus lapsu et cursu suo ad mare profluxisset,
Cic. Div. 1, 44, 100; so of the course or flow of a stream, Ov. M. 1, 282; 9, 18; Plin. 5, 24, 20, § 85:longarum navium,
Caes. B. G. 5, 8; cf. Cic. Mur. 15, 33; id. Off. 3, 12, 50 al.:Aquilonis et Austri,
Lucr. 5, 688; cf. id. 6, 302:menstrui,
Plin. 11, 39, 94, § 230:quadripertiti venarum,
id. 16, 39, 76, § 195 et saep.—Cursum tenere, as supra, 1. b.:B.tanta tempestas subito coorta est, ut nulla earum (navium) cursum tenere posset,
Caes. B. G. 4, 28.—Meton.1.Cursum exspectare, to wait for a fair wind (lit. for a passage), Cic. Att. 5, 8, 1.—2.(Abstr. pro concr.) Cursus publici, in the time of the emperors, posts or relays divided into stations, for the speedy transmission of information upon state affairs, Cod. Just. 12, 51; Cod. Th. 8, 5; Inscr. Orell. 3181; 3329; cf.II.. equi publici,
Amm. 14, 6, 16:vehicula publica,
id. 21, 13, 7:cursus vehicularius,
Capitol. Ant. P. 12, 3:vehicularis,
Dig. 50, 4, 18, § 4:cursus fiscalis,
Spart. Had. 7; v. Suet. Aug. 49.—Trop. (freq. in Cic. and Quint.), a course, progress, direction, way:qui cursus rerum, qui exitus futurus sit,
Cic. Fam. 4, 2, 3; cf. Tac. H. 4, 34; id. Agr. 39:implicari aliquo certo genere cursuque vivendi,
Cic. Off. 1, 32, 117:vitae brevis cursus, gloriae sempiternus,
id. Sest. 21, 47:reliquus vitae cursus,
id. Phil. 2, 19, 47:totius vitae cursum videre,
id. Off. 1, 4, 11:omnem vitae suae cursum conficere,
id. Cael. 17, 39:in omni vitae cursu optimum visum est, ut, etc.,
Macr. S. 1, 2, 3:temporum,
Cic. Fam. 6, 5, 2:tuorum honorum,
id. ib. 3, 11, 2; cf. Tac. H. 1, 48:continuus proeliorum,
id. Agr. 27 al.:cursus vocis per omnis sonos,
Cic. de Or. 3, 61, 227:cursus verborum,
id. ib. 1, 35, 161; so of the motion or flow of discourse, etc., id. Part. Or. 15, 52; Quint. 8, prooem. § 27;9, 4, 70: cursus hic et sonus rotundae volubilisque sententiae,
Gell. 11, 13, 4:quem enim cursum industria mea tenere potuisset sine forensibus causis, etc.,
Cic. Phil. 8, 4, 11; cf. id. Or. 1, 4:nos in eodem cursu fuimus a Sullā dictatore ad eosdem fere consules,
id. Brut. 96, 328; so,esse in cursu,
to go on, continue, Ov. M. 13, 508; id. F. 6, 362. -
6 fastus
1.fastus, a, um, adj. [perh. root PHA, phaskô, phêmi, fari; lit., in which it is allowed to speak], fasti dies; and more commonly absol.: fasti, ōrum, m. (acc. to the 4th decl. acc. fastus, Varr. ap. Prisc. p. 711 P.; Col. 9, 14, 12; Sil. 2, 10; Sen. Tranq. An. 14, 2; Hor. C. 4, 14, 4 Bentley (dub.); abl. fastibus, Luc. 10, 187), a publicists' t. t., a day on which judgment could be pronounced. on which courts could be held, a court-day (opp. nefasti, v. nefastus; cf. also: feriae, justitium, otium).I.Prop.:II.ille (dies) nefastus erit, per quem tria verba (DO, DICO, ADDICO) silentur: Fastus erit, per quem lege licebit agi,
Ov. F. 1, 48; Varr. L. L. 6, 4, § 29 sq. Müll. The register of these legal court-days, which for a long time existed only in the archives of the pontifices, was kept from the knowledge of the people, until Cn. Flavius, scribe to the Pontifex Maximus Appius Caecus, posted up a copy in the Forum:posset agi lege necne, pauci quondam sciebant, fastos enim volgo non habebant,
Cic. Mur. 11, 25; cf.:(Cn. Flavius) fastos circa forum in albo proposuit, ut, quando lege agi posset, sciretur,
Liv. 9, 46, 5; Plin. 33, 1, 6, § 17; Val. Max. 2, 5, 2.—Transf.A.In gen., an enumeration of all the days of the year, with their festivals, magistrates, events, etc., a calendar, almanac (syn.: annales, historia, res gestae, narratio, fabula): fastorum libri appellantur, in quibus totius anni fit descriptio: fasti enim dies festi sunt, Paul. ex Fest. p. 87, 19 Mull. N. cr.:B.ordo ipse annalium mediocriter nos retinet quasi enumeratione fastorum,
Cic. Fam. 5, 12, 5:cum diem festum ludorum de fastis suis sustulissent,
id. Verr. 2, 4, 67, § 151:fastos correxit (Caesar),
Suet. Caes. 40:ut omne tempus... ita in fastos referretur,
id. Aug. 100; cf. id. Tib. 5.—Esp.1.The Fasti consulares, or registers of the higher magistrates, according to their years of service (v. Orelli, Onomast. Tullian. P. III.):2.quae (tempora) semel Notis condita fastis Inclusit volucris dies (i. e. fastis consularibus),
Hor. C. 4, 13, 15:per titulos memoresque fastos,
id. ib. 4, 14, 4; so,memores,
id. ib. 3, 17, 4:tempora si fastosque velis evolvere mundi,
id. S. 1, 3, 112:qui redit in fastos et virtutem aestimat annis, etc.,
id. Ep. 2, 1, 48:in codicillorum fastis,
Cic. Att. 4, 8, 3:paginas in annalibus magistratuum fastisque percurrere,
Liv. 9, 18, 12:ex fastis evellere,
Cic. Sest. 14, 33:hos consules fasti ulli ferre possunt,
id. Pis. 13, 30.—Fasti Praenestini a Verrio Flacco ordinati et marmoreo parieti incisi, Suet. Gram. 17; cf. Inscr. Orell. II. p. 379 sq., and the authors there cited; v. also Anthon's Dict. of Antiq. p. 432 sq.—3.Fasti, the title of a poem of Ovid, on the Roman festivals, the festival-calendar; which, however, he completed for but six months of the year.2.fastus, ūs ( gen. fasti, Coripp. 4, 137), m. [Sanscr. dharshati, to be bold; Gr. thrasus, tharsos; full form farstus], scornful contempt or disdain of others, haughtiness, arrogance, pride ( poet., and in post-Aug. prose; syn.: fastidium, clatio, superbia, arrogantia, insolentia).(α).Sing.:(β).tu cave nostra tuo contemnas carmina fastu,
Prop. 1, 7, 25; cf.:fastus inest pulchris sequiturque superbia formam,
Ov. F. 1, 419:superbo simul ac procaci fastu,
Plin. 9, 35, 58, § 119:aspice primum, Quanto cum fastu, quanto molimine circum Spectemus,
Hor. Ep. 2, 2, 93:tanto te in fastu negas, amice,
i. e. thou withdrawest thyself with so much pride from my society, Cat. 55, 14:fastus erga patrias epulas,
Tac. A. 2, 2 fin. —Plur.:3.fastus superbi,
Prop. 3 (4), 25, 15; Tib. 1, 8, 75; Ov. M. 14, 762. -
7 percurro
per-curro, percŭcurri or percurri, percursum, 3, v. a. and n.I.Act., to run through, hasten through; to pass through, traverse, run over, pass over or along class.; syn. peragro).A.Lit.:B.percurrere agrum Picenum,
Caes. B. C. 1, 15:labro calamos,
Lucr. 4, 588:rapido percurrens turbine campos,
id. 1, 273:pollice chordas,
Ov. Am. 2, 4, 27:conventus,
Hirt. B. G. 8, 46:Tenchteros et Cattos,
Flor. 4, 12:aristas,
to speed over, Ov. M. 10, 655:percurrens luna fenestras,
Prop. 1, 3, 31:pectine telas,
Verg. A. 7, 14; id. G. 1, 294:ignea rima micans percurrit lumine nimbos,
id. A. 8, 392: tempora nodo, i. e. to wind or bind round, Val. Fl. 6, 63.— Pass., Plin. 13, 12, 26, § 83:hortus fontano umore percurritur,
Pall. 1, 6.—Trop., to run through:2.amplissimos honores percucurrit,
i. e. filled the highest offices one after another, Suet. Ner. 3:quaesturam, praeturam,
id. Tib. 9; Plin. Ep. 1, 14, 7.—In pass.:percursis honorum gradibus,
Amm. 15, 13, 2.—To run over in speaking, to mention cursorily:3.partes, quas modo percucurri,
Cic. de Or. 3, 14, 52:quae breviter a te percursa sunt,
id. ib. 1, 47, 205:multas res oratione,
id. Div. 2, 46, 96:omnia poenarum nomina,
Verg. A. 6, 627:celebres in eā arte quam maximā brevitate,
Plin. 35, 8, 34, § 53:modice beneficia,
to mention in a cursory manner, Tac. A. 4, 40:paucis, quae cujusque ductu gens,
Vell. 2, 38, 1; Juv. 10, 225.—To run over in the mind or with the eye, to scan briefly, to look over:4.multa animo et cogitatione, multa etiam legendo,
Cic. de Or. 1, 50, 218:atque id percurram brevi,
id. Div. in Caecil. 32, 94:oculo,
to run over, Hor. S. 2, 5, 55:paginas in annalious magistratuum,
to run through, to look over, Liv. 9, 18, 12:pugnas,
Val. Fl. 6, 600.— Impers. pass., Cic. de Or. 2, 80, 328.—Of feelings, sensations, to run through, penetrate, agitate:II.omnium pectora occulto metu percurrente,
Curt. 4, 12, 14. —Neutr., to run, run along to or over any thing (class.):B.curriculo percurre (ad villam),
run thither quickly, Ter. Heaut. 4, 4, 11:ad forum,
id. And. 2, 2, 18: ad aliquem, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 16, 4:per temonem (currūs),
to run along the pole, Caes. B. G. 4, 33 fin.:per mare et terras,
Lucr. 6, 668.—Trop. (very rare), to pass; with per, to run over in speaking, touch upon in succession:nam per omnis civitates quae decumas habent, percurrit oratio mea,
Cic. Verr. 2, 3, 42, § 100. -
8 rado
rādo, si, sum, 3, v. a., to scrape, scratch, shave, rub, or smooth; of the hair, to shave off with a razor (while tondere is to cut off with shears; mostly poet. and in post-Aug. prose; cf. scabo).I.Lit.: MVLIERES GENAS NE RADVNTO, tear, lacerate by scratching, in mourning, XII. Tab. ap. Cic. Leg. 2, 23, 59; Plin. 11, 37, 58, § 157;B.and Fest. s. v. radere, p. 227: fauces,
to irritate, Lucr. 4, 528; Quint. 11, 3, 13 Spald.;11, 3, 20: terram pedibus (corvus),
Plaut. Aul. 4, 3, 2:caput et supercilia,
to shave, Cic. Rosc. Com. 7, 20 (just before, abrasa); Petr. 103:caput, as a token of slavery,
Liv. 34, 52 fin.;in mourning,
Suet. Calig. 5;and in execution of a vow made in times of peril,
Juv. 12, 81 (cf. Petr. 103 sqq.):barbam,
Suet. Aug. 79.— Transf., of the person himself:ut tonderetur diligenter ac raderetur,
Suet. Caes. 45; Plin. 7, 59, 59, § 211:tigna,
to smooth off, Lucr. 5, 1267:virgae,
Verg. G. 2, 358; cf.lapides,
to sweep the mosaic ground, Hor. S. 2, 4, 83:parietes,
to scratch, Plin. 28, 4, 13, § 52:aream,
i. e. to clear of bushes, Col. 2, 19; cf.:medicam marris ad solum,
to weed out, Plin. 18, 16, 43, § 147:arva imbribus (Eurus),
to strip, lay waste, sweep, ravage, Hor. Epod. 16, 54; cf.:terras (Aquilo),
id. S. 2, 6, 25:nomen fastis,
to scratch out, erase, Tac. A. 3, 17 fin.:margine in extremo littera rasa,
Ov. Am. 1, 11, 22:tabellae rasae,
id. A. A. 1, 437.—Poet., transf.1.To touch in passing, touch upon, brush along, graze; of streams:2.ripas radentia flumina rodunt,
Lucr. 5, 256; Ov. F. 1, 242; Luc. 2, 425; Sen. Hippol. 16.—Of sailors: hinc altas cautes projectaque saxa Pachyni Radimus (in sailing by),
Verg. A. 3, 700; 5, 170; 7, 10; Val. Fl. 5, 108; Luc. 5, 425; 8, 246 al.: sicco freta radere passu (with percurrere;of horses running past),
Ov. M. 10, 654:terra rasa squamis (serpentis),
id. ib. 3, 75:arva radens serpens,
Stat. Th. 5, 525; cf. Verg. A. 5, 217:trajectos surculus rasit,
crept through, Suet. Ner. 48.—To strip off, nip off:II.damnosa canicula quantum raderet,
Pers. 3, 50: ista tonstrix radit, i. e. shaves her customers (sc. of their money), Mart. 2, 17, 5.—Trop., to grate upon, hurt, offend:aures delicatas radere,
Quint. 3, 1, 3:teneras auriculas mordaci vero,
Pers. 1, 107:pallentes mores,
to lash, satirize, id. 5, 15. -
9 seges
sĕgĕs, ĕtis, f. [etym. dub.; perh. root sag-, to fill, feed; Gr. sattô; Lat. sagmen, q. v.], a cornfield.I.Lit. (freq. and class.):B.partem dimidiam (stercoris) in segetem, ubi pabulum seras, invehito,
Cato, R. R. 29; cf. id. ib. 36: segetes subigere aratris, Cic. Fragm. ap. Non. 395, 15; Cato, R. R. 37; 155; 5, 4 (v. defrugo); id. Fragm. ap. Gell. 13, 17, 1; Varr. R. R. 1, 6, 5; 1, 29, 1; 1, 50, 1 sq.; 1, 69, 1; 2, 7, 11 al.; Lucil., Att., and Varr. ap. Non. 395, 24 sq.; Poët. ap. Cic. Tusc. 2, 5, 13; 1, 28, 69:segetes secundae et uberes,
Cic. Or. 15, 48; id. Sen. 15, 54, id. Verr. 2, 3, 8, § 20:cohortes frumentatum in proximas segetes misit,
Caes. B. G. 6, 36, 2; Tib. 1, 3, 61; Verg. G. 1, 47 Heyne; 2, 267;4, 129: segetes occat tibi mox frumenta daturas,
Hor. Ep. 2, 2, 161; id. C. 1, 31, 4; Col. 2, 14, 2 et saep.—Comically: stimulorum seges,
a cudgelfield, Plaut. Aul. 1, 1, 6.—Transf., the standing corn, growing corn, crop in a field (class., but not freq. till after the Aug. per.:II.est eorum (rusticorum) gemmare vitis, laetas esse segetes, etc.,
Cic. Or. 24, 81; id. de Or. 3, 38, 155, is cited, merely by way of example, as used by the rustici;syn. messis): seges grandissima atque optima,
Varr. R. R. 1, 52, 1:culto stat seges alta solo,
Ov. A. A. 3, 102:seges prope jam matura,
Caes. B. C. 3, 81 fin. (cf. infra, Liv. 2, 5):antequam seges in articulum eat,
Col. 2, 12, 9:uligo segetem enecat,
id. 2, 9, 9:et segetis canae stantes percurrere aristas,
Ov. M. 10, 655:producit fruges et segetem imbecillem,
Sen. Q. N. 2, 6, 6; id. Ben. 6, 4, 4.— Plur.:segetes Collibus et campis habere,
Lucr. 5, 1371:quid faciat laetas segetes,
Verg. G. 1, 1:adultae segetes,
Col. 2, 9, 10:segetes laetas excitare,
id. 2, 15, 4:laetas segetes afferre,
id. 2, 17, 3.—With gen.:seges farris matura messi,
Liv. 2, 5:lini et avenae,
Verg. G. 1, 77:leguminum,
Col. 2, 13, 3.— Poet., of men springing up out of the ground:crescit seges clipeata virorum,
Ov. M. 3, 110; 7, 30; id. H. 12, 59 al.—Of a multitude of things crowded together, a crop, etc.:confixum ferrea texit Telorum seges,
Verg. A. 3, 46; cf. id. ib. 7, 526, and 12, 663; so,ferri,
Claud. in Ruf. 2, 391; cf.:Mavortia ferri,
id. III. Cons. Hon. 135:hystricis,
Aus. Idyll. 2 (Claud. Hystr. 12):aëna (hydraulici organi),
Claud. Cons. Mall. Theod. 316:seges osculationis,
Cat. 48, 6.—Trop.A.(Acc. to I. A.) A field, ground, soil (rare but class.): quod beneficium haud sterili in segete, rex, te obsesse intellegis, Att. ap. Non. 395, 27:B.fert casiam non culta seges,
Tib. 1, 3, 61:ubi prima paretur Arboribus seges,
Verg. G. 2, 267:quid odisset Clodium Milo segetem ac materiem suae gloriae?
Cic. Mil. 13, 35; cf.:videtur esse criminum seges, maledictorum materia,
Arn. 5, 172.— -
10 spatium
spătĭum, ii, n. [root spa-, to draw; Gr. spaô; span-, to stretch; Gr. spanis, want; cf.: penomai, penês; Germ. spannen; Dor. spadion (=stadion), race-course; cf. Lat. penuria], room, a space (very freq. and class.).I.Lit.A.In gen.: est natura loci spatiumque profundi, Quod neque percurrere flumina possint, Nec, etc.... Usque adeo passim patet ingens copia rebus;B.Finibus exemptis,
Lucr. 1, 1002; 5, 370; 1, 389:locus ac spatium, quod inane vocamus,
id. 1, 426; cf. id. 1, 523:per totum caeli spatium diffundere sese (solis lux),
id. 4, 202; cf.:tres pateat caeli spatium non amplius ulnas,
Verg. E. 3, 105:flumen Dubis paene totum oppidum cingit: reliquum spatium, quā flumen intermittit, mons continet,
Caes. B. G. 1, 38:temporibus rerum et spatiis locorum animadversis,
id. B. C. 3, 61 fin.:quod spatium non esset agitandi,
Nep. Eum. 5, 4:spatium loci,
Quint. 8, 3, 84:spatio distante,
Ov. M. 11, 715.—In partic.1.A (limited) space, distance, interval (syn. intervallum):b.siderum genus spatiis immutabilibus ab ortu ad occasum commeans,
Cic. N. D. 2, 19, 49:magno spatio paucis diebus confecto,
Caes. B. G. 3, 29:itineris spatium,
id. B. C. 1, 24 fin.:viae spatium,
the distance, length, Ov. M. 8, 794:trabes paribus intermissae spatiis (shortly before: paribus intervallis),
Caes. B. G. 7, 23; cf.:alios ineunt cursus aliosque recursus Adversi spatiis,
Verg. A. 5, 584 Coningt. ad loc.:hic locus aequo fere spatio ab castris utrisque aberat,
Caes. B. G. 1, 43:inter duas acies tantum erat relictum spatii, ut, etc.,
id. B. C. 3, 92:cum Viridorix contra eum duum milium spatio consedisset,
id. B. G. 3, 17:magnum spatium abesse,
id. ib. 2, 17:quo tanta machinatio ab tanto spatio institueretur?
id. ib. 2, 30:tormentorum usum spatio propinquitatis interire,
id. B. C. 2, 16 fin.:jamque tenebat Nox medium caeli spatium,
Hor. S. 2, 6, 101:illi medio in spatio chorus Occurrit,
Verg. A. 10, 219:dimidium fere spatium confecerat, cum, etc.,
Nep. Eum. 9, 1:spatium discrimina fallit,
the distance, Ov. M. 8, 577.—Size, bulk, extent:2.dum spatium victi considerat hostis (serpentis),
Ov. M. 3, 95:elephantis,
Luc. 9, 732:oris Et colli, ov. M. 2, 672: dat spatium collo,
id. ib. 3, 195:breve lateris,
Juv. 6, 503; cf.:quod sit homini spatium a vestigio ad verticem,
Plin. 7, 17, 17, § 77:spatia montis,
id. 35, 1, 1, § 2:spatium admirabile rhombi,
very large, Juv. 4, 39:vasti corporis,
Sen. Hippol. 806:plantae Herculis,
Gell. 1, 1, 2: trahit aures in spatium, in length, i. e. lengthens them out, Ov. M. 11, 176; so,in spatium,
id. ib. 2, 197; 7, 783; Sil. 13, 562.—An open space for walking, racing, etc., in.a.A walk, promenade; a public place or square, etc. (cf. ambulatio):b.urbs delubris distincta spatiisque communibus,
Cic. Rep. 1, 26, 41:templaque et innumeris spatia interstincta columnis,
i. e. colonnades, porticos, Stat. S. 3, 5, 90:quin igitur ad illa spatia nostra sedesque pergimus, ubi cum satis erit deambulatum, requiescemus,
Cic. Leg. 1, 4, 14:spatia silvestria,
id. ib. 1, 5, 15:orator ex Academiae spatiis,
id. Or. 3, 12 (quoted by Quint. 12, 2, 23, and by Tac. Or. 32):Academiae non sine causā nobilitata spatia,
Cic. Fin. 5, 1, 1: locus planis Porrectus spatiis, in level spaces, i. e. plains, Hor. Ep. 1, 7, 42:ille actus habenā Curvatis fertur spatiis,
Verg. A. 7, 381.—A race-course, track:c.sicut fortis equus, spatio qui saepe supremo Vicit Olympia,
Enn. Ann. 18, 22:nec vero velim quasi decurso spatio a calce ad carceres revocari,
Cic. Sen. 23, 83:amat spatiis obstantia rumpere claustra,
Hor. Ep. 1, 14, 9:cum carceribus sese effudere quadrigae, Addunt in spatia,
Verg. G. 1, 513 Forbig. ad loc.:hic ad Elei metas et maxuma campi Sudabit spatia,
id. ib. 3, 202: signoque repente Corripiunt spatia [p. 1736] audito, id. A. 5, 316:tritumque relinquunt Quadrijugi spatium,
Ov. M. 2, 168; cf.:equi Pulsabant pedibus spatium declivis Olympi,
id. ib. 6, 487:abstulere me velut de spatio Graeciae res immixtae Romanis,
Liv. 35, 40, 1:nobilis equos cursus et spatia probant,
Tac. Or. 39.—Poet., in gen., room or space in a building:3.Phocus in interius spatium pulchrosque recessus Cecropidas ducit,
the inner space, the interior, Ov. M. 7, 670.—Transf., the action of walking, a walk, promenade; a turn, course:II.cum in ambulationem ventum esset, Scaevolam, duobus spatiis tribusve factis, dixisse, etc.,
Cic. de Or. 1, 7, 28; cf. id. Rep. 1, 12, 18; Suet. Aug. 83:si interdum ad forum deducimur, si uno basilicae spatio honestamur,
Cic. Mur. 34, 70:septem spatiis circo meruere coronam,
Ov. Hal. 68:(agitatores) septimo spatio palmae appropinquant,
Sen. Ep. 30, 13.—Trop.A.Of time.1.In gen., a space of time, interval, period:2.spatia omnis temporis non numero dierum sed noctium finiunt,
Caes. B. G. 6, 18:spatium praeteriti temporis,
Cic. Arch. 1, 1:quantum fuit diei spatium,
as the portion of the day allowed, Caes. B. G. 2, 11 fin.:annuum spatium,
id. B. C. 3, 3:annuum, menstruum, diurnum, nocturnum,
Cic. Inv. 1, 26, 39:dierum triginta,
id. Verr. 2, 2, 39, § 96:parvo dilexit spatio Minoida Theseus,
Prop. 2, 24, 43 (3, 19, 27):spatio brevi,
Hor. C. 1, 11, 6:in brevi spatio mutantur secla animantum,
Lucr. 2, 77; so,in brevi spatio,
Ter. Heaut. 5, 2, 2:aliquid longo spatio tenere,
Cic. Off. 2, 23, 81:me ex comparato et constituto spatio defensionis in semihorae curriculum coëgisti,
id. Rab. Perd. 2, 6:hoc interim spatio conclave illud concidisse,
id. de Or. 2, 86, 353:spatia annorum,
Prop. 3 (4), 21, 31:spatium juventae Transire,
Ov. M. 15, 225:illa dies... incerti spatium mihi finiat aevi,
id. ib. 15, 874:post sexagesimum vitae spatium,
i. e. after the sixtieth year, Plin. 7, 50, 51, § 170.—In partic.a.Of a portion of time in which to do any thing, space, time, leisure, opportunity:b.neque, ut celari posset, tempus spatium ullum dabat,
Ter. Hec. 3, 3, 14:nisi tempus et spatium datum sit,
Cic. Quint. 1, 4:irae suae spatium et consilio tempus dare,
Liv. 8, 32:ubicumque datum erat spatium solitudinis,
Ter. Hec. 1, 2, 55:quantum spatii nobis datur,
Cic. de Or. 1, 59, 252:tempus inane peto, requiem spatiumque furori,
Verg. A. 4, 433: ne properes, oro;spatium pro munere posco,
Ov. R. Am. 277:proin quicquid est, da tempus ac spatium tibi. Quod ratio non quit, saepe sanavit mora,
Sen. Agam. 2, 129.—Esp.: spatium (aliquid, nihil spatii, etc.) alicui faciendi or ad faciendum aliquid, time to do a thing:breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,
Plaut. Capt. 3, 5, 85:ut Ne esset spatium cogitandi ad disturbandas nuptias,
Ter. And. 1, 2, 11:quam longum spatium amandi amicam tibi dedi!
id. Hec. 4, 4, 62:dare alicui spatium ad se colligendum,
Cic. Caecin. 2, 6:ad scribendum,
id. Fam. 15, 17, 1:pila in hostes coniciendi,
Caes. B. G. 1, 52; 4, 13; Ov. M. 10, 163:nec fuit spatium ad contrahenda castra,
Caes. B. G. 7, 40:cum erit spatium, utrumque praestabo,
Cic. Att. 5, 14, 1:si spatium ad dicendum habuissemus,
id. Verr. 1, 18, 56:spatium sumamus ad cogitandum,
id. Fin. 4, 1, 1; id. de Or. 1, 33, 150:sex dies ad eam rem conficiendam spatii postulant,
Caes. B. C. 1, 3 fin.:vix explicandi ordines spatium Etruscis fuit,
Liv. 2, 46, 3:spatium Vitellianis datum refugiendi,
Tac. H. 2, 25.—Rarely with dat.:spatium quidem tandem adparandis nuptiis, vocandi, sacruficandi dabitur paululum,
Ter. Phorm. 4, 4, 20.—A year of life:c.quosdam (morbos) post sexagesimum vitae spatium non accidere,
Plin. 7, 50, 51, § 170. —Metrical time, measure, quantity:B.trochaeus, qui est eodem spatio quo choreus,
Cic. Or. 57, 193; cf. Quint. 1, 5, 18:neu sermo subsultet imparibus spatiis ac sonis, miscens longa brevibus, etc.,
id. 11, 3, 43; cf. id. 11, 3, 40; 11, 3, 17 al.—(Acc. to I. B.) A path, course, race, track:ut eadem spatia quinque stellae dispari motu cursuque conficiant,
Cic. de Or. 3, 45, 178:quid mihi opu'st, decurso aetatis spatio, cum meis gerere bellum?
Plaut. Stich. 1, 2, 14:prope jam excurso spatio,
Ter. Ad. 5, 4, 6:te vero, mea quem spatiis propioribus aetas Insequitur,
Verg. A. 9, 275: deflexit jam aliquantulum de spatio curriculoque consuetudo majorum, Cic. Lael. 12, 40; cf.:quemadmodum simus in spatio Q. Hortensium ipsius vestigiis persecuti,
id. Brut. 90, 307:currenti spatium praemonstra,
Lucr. 6, 93:pede inoffenso spatium decurrere vitae,
Ov. Tr. 3, 4, 33; Sen. Troad. 398. -
11 tractus
1.tractus, a, um, Part. and P. a. of traho.2. I.Lit. (mostly poet.):2.tractu gementem Ferre rotam,
Verg. G. 3, 183:tractu taurea terga domant,
Val. Fl. 6, 359:modicus tractus (al. tractatus),
Plin. 9, 46, 70, § 153:aut si qua incerto fallet te littera tractu,
stroke, Prop. 4 (5), 3, 5:continuus subitarum tractus aquarum,
i. e. a drinking, Luc. 4, 368; cf.:aëra pestiferum tractu,
i.e. a drawing in, inhalation, id. 7, 412:repetitaque longo Vellera mollibat nebulis aequantia tractu,
Ov. M. 6, 21: harenam fluctus trahunt... Syrtes ab tractu nominatae, i. e. from Gr. surô, = traho;because of this drawing,
Sall. J. 78, 3:(risus) interdum quodam etiam corporis tractu lacessitur,
i. e. movement, Quint. 6, 3, 7.—Of a serpent, a drawing itself along, a creeping, crawling:squameus in spiram tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154; Ov. M. 15, 725; Claud. B. Get. 22; id. II. Cons. Stil. 172.—Concr., a train, track, course:B.nonne vides longos flammarum ducere tractus,
long trains, Lucr. 2, 207: flammarum, Verg. G. 1, 367; Luc. 2, 270: (Phaëthon) longo per aëra tractu Fertur, in a long train (of fire), Ov. M. 2, 320:longo per multa volumina tractu Aestuat unda minax,
Luc. 5, 565; so of the course of the moon, Cic. Div. 2, 46, 97;of the Nile,
Luc. 10, 257:(Cydnus) leni tractu e fontibus labens puro solo excipitur,
Curt. 3, 4, 8:aquarum,
id. 5, 3, 2:ut arborum tractu equitatus hostium impediretur,
Nep. Milt. 5, 3;of the wind,
Val. Fl. 1, 614; cf. Manil. 1, 532; 3, 366. —Transf., a space drawn out, i. e. a stretch, extent, tract of a thing (class.):2.castrorum,
Liv. 3, 28, 1:cujus (urbis) is est tractus ductusque muri, ut, etc.,
Cic. Rep. 2, 6, 11 Moser N. cr.:cum mediae jaceant immensis tractibus Alpes,
Luc. 2, 630; and Claud. Rapt. Pros. 3, 9. —Concr., of places, a territory, district, region, tract of land (class.;II.syn.: regio, plaga): oppidi,
Caes. B. C. 3, 112:corruptus caeli tractus,
Verg. A. 3, 138 Serv.:tractus ille celeberrimus Venafranus,
Cic. Planc. 9, 22:tractus uter plures lepores, uter educet apros,
Hor. Ep. 1, 15, 22:tractu surgens oleaster eodem,
Verg. G. 2, 182:genera (vitium) separari ac singulis conseri tractibus, utilissimum,
Plin. 17, 22, 35, § 187; Flor. 1, 15, 2.—Trop.A.In gen., course, progress, movement:2.tractus orationis lenis et aequabilis,
course, movement, current, Cic. de Or. 2, 13, 54; cf.:in omni corpore, totoque, ut ita dixerim, tractu (orationis),
Quint. 9, 4, 61:cetera continuo magis orationis tractu decurrunt,
id. 5, 8, 2.—Of time, space, lapse, period:B.quod neque clara suo percurrere fulmina cursu Perpetuo possint aevi labentia tractu,
Lucr. 1, 1004; 5, 1216:eodem tractu temporum nituerunt oratores, etc.,
Vell. 2, 9, 1:aetatis,
Val. Max. 8, 13, ext. 2:hoc legatum Cum voluerit, tractum habet, quamdiu vivat is, a quo, etc.,
duration, period, Dig. 32, 1, 11. —In partic., a drawing out, protracting, lengthening, protraction, extension, length:2.quanta haesitatio tractusque verborum!
drawling, Cic. de Or. 2, 50, 202:pares elocutionum,
Quint. 4, 2, 118:illa (historia) tractu et suavitate atque etiam dulcedine placet,
extent, copiousness, Plin. Ep. 5, 8, 10.—Of time:3.durante tractu et lentitudine mortis,
Tac. A. 15, 64:belli,
id. ib. 15, 10.—In gram.:in tractu et declinatione talia sunt, qualia apud Ciceronem beatitas et beatitudo,
a lengthening in derivation, Quint. 8, 3, 32 Spald.
См. также в других словарях:
parcourir — [ parkurir ] v. tr. <conjug. : 11> • XV e; lat. percurrere 1 ♦ (Personnes) Aller dans toutes les parties de (un lieu, un espace). ⇒ traverser; arpenter, visiter. « On n a point vu Rome quand on n a point parcouru les rues de ses faubourgs » … Encyclopédie Universelle
Parcours — Rennbahn; Rennstrecke; Rennpiste; Piste (umgangssprachlich) * * * Par|cours 〈[parku:r] m.; [ ku:rs], [ ku:rs]; Reitsp.〉 Springbahn (bei Springprüfungen od. Hindernisrennen für Pferde) [frz., „durchlaufende Strecke; Umlaufbahn“] * * * … Universal-Lexikon
parcourse — ˈpärˌkȯrs, ˈpȧ(r)ˌkȯ(ə)(r)s noun Etymology: modification (influenced by course (I)) of French parcours, literally, course, circuit, distance covered, from Middle French, animal path, translation of Medieval Latin percursus, from Latin… … Useful english dictionary
Percurrent — Per*cur rent, a. [L. percurrens, p. pr. of percurrere to run through; per through + currere to run.] Running through the entire length. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
Percursory — Per*cur so*ry, a. [L. percursor one who runs through, fr. percurrere. See {Percurrent}.] Running over slightly or in haste; cursory. [R.] [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
parcourse — /pahr kawrs , kohrs /, n. an outdoor exercise track or course, esp. for joggers, equipped with a series of stations along the way where one is to stop and perform a specific exercise. [partial trans. of F parcours course, route, circuit, OF:… … Universalium
percurrent — /peuhr kerr euhnt, kur /, adj. Bot. extending through the entire length, as a midrib through a leaf. [1570 80; < L percurrent (s. of percurrens), prp. of percurrere to run through. See PER , CURRENT] * * * … Universalium
parcours — [ parkur ] n. m. • 1268; bas lat. percursus, francisé d apr. cours 1 ♦ Féod. Convention entre habitants de deux seigneuries leur permettant de résider dans l une ou l autre sans perdre leur franchise. ♢ (XVe) Vx Droit de parcours, ou parcours :… … Encyclopédie Universelle
parcourir — (par kou rir) v. a. Se conjugue comme courir. 1° Aller d un bout à l autre d un lieu, y courir çà et là. Parcourir la ville. • Il parcourait sans cesse son vaste empire, portant la main partout où il allait tomber, MONTESQ. Esp. XXXI, 18.… … Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré
ACROSTICHIA — in Constitut. Apostol. Alius quidem Psalmos David canat, populus vero initia versuum, quae dicuntur Acrostichia, succinat. Α᾿κροςτιχὶς enim initium versuum significar. Vide Cael. Rhodig. Antiqq. Lectionum l. 13. c. 39. et Macrum Hierotexic. De… … Hofmann J. Lexicon universale
HOANG — fluv. Sinici Imperii celeberrimus, Latine Croceus, seu luteus, a colore, quo imbutus. Ortus e montibus Quenlum (quos Amasaeos omnino esse ex istimat Preyelius) e quibus et Ganges, et Meson, et Histor, aliique, primitus videri poslet palus, nisi… … Hofmann J. Lexicon universale